Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 7

Telekomünikasyon, İnternet ve , Kablosuz Teknoloji

Bilgisayar Ağı Nedir?

En yalın haliyle ağ, iki veya daha fazla birbirine bağlı bilgisayardan oluşur.

Bilgisayar Ağı Nedir?

Ağdaki her bilgisayar ağ arabirim kartına (AK) sahiptir.

Ağ işletim sistemi (NOS) ağ üzerindeki iletişimi yönlendirip yönetmesinin

yanı sıra ağ kaynaklarını da koordine eder.

Sunucu bilgisayar, istemci bilgisayarlar için önemli ağ fonksiyonlarını (web

sayfalarının sunulması, veri depolama ve ağ işletim sistemini

bulundurmak) yerine getirir.

Anahtar (switch), veriyi süzebildiği gibi onu ağdaki belirli bir hedefe

yönlendirebilir.

Yönlendirici (router), internet gibi başka ağlarla iletişimi sağlar. Farklı ağlara

veri paketlerini yönlendirir, gönderilen verinin doğru adrese gittiğini de

garanti altına alır.

Temel Dijital Ağ Teknolojileri

İstemci/Sunucu Bilgi İşlem

İşlemci gücünün bir kısmı

istemci bilgisayarlardadır.

Bu istemci bilgisayarlar bir ağ

aracılığıyla birbirine

bağlıdır.

Ağ, sunucu bir bilgisayar

tarafından yönetilir ve

sunucu her bir istemciye bir

adres verir.

Temel Dijital Ağ Teknolojileri

Paket Anahtarlama

Dijital mesajların paket denilen parçalara ayrılması, mevcut iletişim yolları

üzerinden paketlerin gönderilmesi ve paketlerin hedefe ulaştığında

yeniden birleştirilmesi yöntemidir.

Temel Dijital Ağ Teknolojileri

TCP/IP ve Bağlanırlık

• Protokol, ağdaki iki nokta arasındaki bilgi iletimini idare eden

kurallar ve usuller kümesidir.

• İletim Kontrol Protokolü / İnternet Protokolü (TCP/IP)

- TCP bilgisayarlar arasında bir bağlantı oluşturur, paketleri transfer

için sıralar ve paketin ulaştığını doğrular.

- IP paketlerin dağıtımından sorumludur. İletim sırasında paketlerin

parçalanması ve yeniden bir araya getirilmesi de IP’nin

sorumluluğundadır.

Ağ Türleri Yerel Ağlar (Local Area Network – LAN)

500-800 metre çapında bir daire içinde kalan kişisel bilgisayarları ve diğer

aygıtları birbirine bağlamak için tasarlanan ağlardır.

Bir ofisteki bilgisayarları bağlayan bir ağ olabileceği gibi, bir bina içindeki hatta

birbirine yakın birkaç binadaki bilgisayarları birbirine bağlayan bir ağ da

olabilmektedir.

Ağ Türleri Geniş Alan Ağları (Wide Area Network – WAN)

WAN’lar tüm bölge, ülke, kıta, hatta tüm dünya gibi coğrafi olarak geniş

alanlara yayılırlar.

En evrensel ve güçlü WAN İnternettir.

İnternet İnternet (interconnected networks-kendi aralarında bağlantılı ağlar), dünya

genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine

bağlayan iletişim ağıdır.

İnternet servis sağlayıcısı (ISS) internete devamlı bağlantıları olan ve

bunları geçici olarak müşterilerine satan ticari bir örgüttür. Çoğu ev ve

küçük işletme internete bir ISS’na abone olarak bağlanmaktadır.

İnternet ISS İnternet Bağlantı Türleri

Telefon hattı ve modem (56,6 kbps)

Dijital abone hattı (DSL), ses veri ve görüntü aktarımı için var olan telefon

hatları üzerinde çalışır ve hızları 385 kbps ve 9 mbps arasında çeşitlilik

gösterir.

Kablolu internet bağlantısı, 100 mbps ye kadar ulaşan yüksek hızlı internet

erişimi sağlar ve kablo TV altyapısını kullanır.

İnternet Adresleri ve Mimarisi İnternet TCP/IP protokolüne dayanmaktadır.

İnternetteki her bilgisayara eşsiz bir İnternet Protokol (IP) adresi verilir.

IP adresleri her biri 0-255 arasında değişen ve noktalarla ayrılan 4 rakamla

temsil edilmektedir.

Örneğin: www.microsoft.com un IP adresi: 207.46.250.119

İnternet Adresleri ve Mimarisi Bu rakamları hatırlamak zor olacağından Alan Adı Sistemi (DNS)

geliştirilmiştir. Alan adlarını IP adreslerine dönüştürmektedir.

İnternet Hizmetleri ve İletişim Araçları İnternet’e bağlanan bir istemci bilgisayar çeşitli hizmetlere erişebilir:

World Wide Web (www)

İnternet Hizmetleri ve İletişim Araçları IP Üzerinden Ses İletimi

• İnternet ses iletimi için de popüler bir platform haline gelmiştir.

• IP üzerinden ses iletimi (Voice over IP – VoIP) teknolojisi paket

anahtarlamayı kullanarak ses verisini dijital biçimde dağıtır.

• Bunu yaparken de ücretli yerel yada uzun mesafe telefon ağ araçlarını

kullanmaz.

• Büyük çapta yatırımlar gerektirebilir, fakat iletişim ve ağ yönetimi

maliyetlerini %20-30 oranında düşürebilir.

• Uzun mesafeli görüşme maliyetlerini azaltır ve telefon hatlarına ödenen

aylık ücretleri ortadan kaldırır.

• Bunların yanında hem telekomünikasyon hem de bilgi işlem hizmetleri

için tekbir ses-veri altyapısı sunar. Farklı ağ türleri için gereken destek

hizmeti ve personeli ihtiyacı azalmış olur.

İnternet Hizmetleri ve İletişim Araçları Sanal Özel Ağlar (Virtual Private Networks – VPN)

VPN güvenli, şifreli, özel bir ağdır.

Web • En gözde internet hizmetidir.

• Tipik bir web sitesi, bir ana sayfaya bağlı Web sayfaları topluluğudur.

• Web sayfaları Bağlantılı Metin İşaretleme Dili’ne (HTML) dayanmaktadır.

• Bilgisayarlardaki Web tarayıcı yazılımı, Web sayfalarını Bağlantılı Metin

Aktarım Protokolü (HTTP) kullanarak istemektedir.

• Örneğin, tarayıcınıza www.selcuk.edu.tr gibi bir Web adresini

yazdığınızda, tarayıcınız bir HTTP isteğini ksu.edu.tr sunucusuna gönderir.

Bu istek de selcuk.edu.tr nin ana sayfasıdır.

• HTTP her Web adresinin başında yer alır.

• Bunu belgelerin bulunduğu kurumun sunucu bilgisayarını belirten alan adı

izler.

• Adres bütünüyle Örnek Kaynak Bulucu (Uniform Resource Locator –

URL) olarak adlandırılır.

URL Örneği

http://www.aksehirmyo.com/edergi/sayi1/index.html

Web

Web

sayfalarını

göstermek

için

kullanılan

protokol

Alan adı

Web sunucusu

üzerinde

sayfaların

depolandığı

dizine erişim

yolu

Belgenin adı ve

biçimi (HTML

sayfası)

Web’de Bilgi Aramak

Çok fazla Web sayfası arasında size veya işletmenize yardımcı olacak belirli

Web sayfalarının anında bulunması önemli bir sorundur.

Arama motorları (search engines), Web’de işimize yarayacak olan bilginin

anında bulunmasını sağlarlar.

Web

Web

Web’de Bilgi Aramak

Arama motorları pazarlama aracı olarak da kullanılmaktadır.

Google, Bing, vb. arama motorlarına kelime girdiğinizde 2 tür listeyle

karşılaşırsınız:

1) Sponsorlu olmayan ‘organik’ arama sonuçları

2) Reklam verenlerin sonuç ekranınızda listelenmek için ödeme yaptıkları

sponsorlu linkler

Google, 23.6 milyar dolarlık yıllık gelirlerinin %97’sini arama motorları

pazarlamasından elde etmektedir.

Web

Web 2.0

Web 1.0 durağan Web sayfalarını temsil etmektedir.

Artık günümüzde Web sayfaları durağan değildir. Yeni Web insanların iştirak

etmelerine, bilgi paylaşmalarına ve çevrimiçi yeni hizmet ve içerikler

oluşturmalarına izin vermektedir.

İkinci nesil etkileşimli internet tabanlı hizmetler Web 2.0 olarak

adlandırılmaktadır.

Web 2.0 hizmetlerinden bazıları:

Bloglar

Wikiler

Fotoğraf paylaşım siteleri

Video paylaşım siteleri

Sosyal ağlar

Web

Web 3.0: Web’in Geleceği

Web 3.0 geleceğe yönelik bir beklentidir.

Buna Semantik (anlam) Web adı da verilmektedir.

Mevcut Web’in üzerine bir de anlam katmanı eklemeyi öngörmektedir.

Örnek: Paris Hilton. Tanınmış bir kişi mi? Paris’deki bir otel mi?

Web

Hücresel Sistemler

Mobil telefon sistemlerinde, haberleşmenin yapılacağı alan, hücre adı verilen

küçük coğrafi alanlara bölünmüştür.

Her hücrenin merkezinde bir baz istasyonu bulunur.

Mobil telefonlar haberleşmelerini baz istasyonu üzerinden yapar.

GSM (Global System for Mobile Communication) sistemi bir standarttır.

Yeni gelişmelerle 3G ve 4G gibi daha güçlü iletişim standartları oluşmuştur.

Kablosuz Teknoloji

Kablosuz Teknoloji Bluetooth

10 metrelik bir alan içinde sekize kadar cihazı az güç ve radyo temelli iletişimi

kullarak birbirine bağlamayı amaçlamaktadır.

Kablosuz telefonlar, çağrı cihazları, bilgisayarlar, yazıcılar ve diğer bilişim

aygıtları bluetooth teknolojisini kullanarak birbiri ile veri iletişimi yapabilirler.

Kablosuz Teknoloji Radyo Frekanslı Tanımlama (RFID)

RFID sistemleri tüm tedarik zinciri içerisinde malların hareketlerini takip

edebilmek için güçlü bir teknoloji sunarlar.

RFID sistemler içlerine mikroçipler gömülü olan küçük etiketler kullanırlar.