teeltwisseling en komkommerbontvirus · 30 oktober 2013, ineke stijger . ... agrobacterium ....
TRANSCRIPT
Teeltwisseling en komkommerbontvirus
Hygiënemaatregelen ook voor andere pathogenen
30 oktober 2013, Ineke Stijger
Ken je vijanden
Herkenning en verspreidingswijze
Problemen in de komkommerteelt door:
● Komkommerbontvirus
● Mycosphaerella
● Agrobacterium
Symptomen komkommerbontvirus
Symptomen Mycosphaerella (bron: presentatie Jantineke
Hofland)
Bladinfectie Stengelinfectie Vruchtrot
Agrobacterium
Komkommerbontvirus
Overleving
● Kleding,fust, gereedschappen
● In organisch materiaal (20°C en 30°C -316 dagen na inzet)
Gewashandelingen
Zaad
Water
Grond
Verspreiding door vogels (mussen) vastgesteld
Werking ontsmettingsmiddelen bij 10°C onvoldoende
Voorkomen is beter dan genezen...
Directe bestrijding in het gewas met chemische of biologische middelen is:
● niet mogelijk (Virussen en Bacteriën)
Nadruk moet daarom liggen op het voorkomen van een aantasting, daarbij twee fases
● Grote schoonmaak bij de teeltwisseling
● Gedurende de teelt
Bedrijfshygiëne op het totale bedrijf
Aan de hand van een hygiëneprotocol
Hygiëneprotocol
Zorg voor bewustwoording
● Betrek de medewerkers
● Voorlichting
● Training op bedrijf
Leidraad (algemene protocollen)
● Aanpassen per bedrijf/locatie
Teeltwisseling: algemeen
Planning, maak vooraf een werkplan voor herstelwerkzaamheden
Zorg dat herstelwerkzaamheden voor de teeltwisseling zijn afgerond
Zorg dat schone en vuile stromen elkaar niet kruisen
Maak alle materialen uit de teelt- en bedrijfsruimte goed schoon
Maak alle bedrijfsruimtes goed schoon
Bestrijd ongedierte en onkruid
Teeltwisseling: gewasresten
Gewasresten uitruimen en van bedrijf afvoeren
Erf schoonmaken onmiddellijk nadat containers zijn afgevoerd
Plastic, substraat en CO2-darmen zorgvuldige verwijderen.
In geval van een aantasting met mechanisch overdraagbare virussen (komkommerbontvirus) en bacteriën substraat niet hergebruiken
Voorkom lekwater bij pathogenen die overdraagbaar zijn via water
Teeltwisseling: schoonmaken teeltruimte
Binnenkant kas uitspuiten met warm water (geen oppervlaktewater)
Druppelleidingen
● Volzetten met natriumhypochloriet (organische
vervuiling),
● dan volzetten met salpeterzuur (1 liter salpeterzuur 38%
per 100 liter water (pH 1)
● Dan 24 uur laten inweken en dan spoelen met schoon
leidingwater
Druppelaars en stekers dompelen in salpeterzuur
Draingoten; verwijderen wortelresten
Drainwatersilo; verwijderen drab en uitspuiten met hypochloriet
Teeltwisseling: opkweek
Gebruik ontsmet zaad, bijvoorbeeld
● Komkommerbontvirus (verhitting)
Gebruik resistente rassen
Wees zorgvuldig bij bezoek aan de plantenkweker
Zet planten afwijkende planten apart en laat toetsen
Fust zonder plantaardige resten retour naar plantenkweker
Tijdens de teelt: toegang
Plaats ontsmettingsmatten bij deuren en houd deze goed nat
Houd toegangsdeuren zo gesloten mogelijk maar nog liever een sluis maken met ontsmettingsmogelijkheden(bron foto:internet)
Werk zoveel mogelijk met vast personeel
Bedrijfskleding, ook voor monteurs e.d.
Tijdens de teelt: ontsmetting
Ontsmetten handen (middelen op alcoholbasis)
● Geef personeel een instructie hoe de handen goed te wassen (voorbeeld van internet)
Ontsmet drainwater
● UV
● Verhitting
Tijdens de teelt: grond
Voorkomen dat (besmette) grond bij plant of draingoot komt
Gaten in loopfolie dichten
Voorkomen dat wortels onder het loopfolie de grond in groeien
Besmetting: mechanisch overdraagbaar
virus
Markeer rijen met aangetaste planten
Beperk toegang personeel tot hoogst noodzakelijke
Werkzaamheden als laatste in besmette rijen/compartimenten
Handhaaf altijd dezelfde werkrichting
Ontsmetten handen en gereedschappen per rij
Voorkom overtollig water in drains
Samenvatting
Beperken van virusverspreiding is:
● Bedrijfshygiëne, Bedrijfshygiëne, Bedrijfshygiëne!!
● Risico’s inschatten en keuzes maken
Besmettingsroute via:
Maatregelen
Zaad Koop alleen zaden van erkende bedrijven, zaden
moeten ontsmet zijn (droge-
temperatuurbehandeling, 3 dagen 760C)
Werknemers Bedrijfskleding en -schoenen, regels en hygiëne
Gereedschappen Ontsmetten of nieuw aanschaffen
Gietwater Ontsmetten
Substraat In geval van besmetting vorige teelt: kiezen voor
nieuw substraat
Bezoekers Regels en hygiëne (waaronder bedrijfskleding en -
schoenen)
Specifieke vectoren (insecten) Bestrijden (biologisch of chemisch)
Dank voor uw
aandacht!
Hygiëneprotocol komkommer is te vinden op: http://documents.plant.wur.nl/wurglas/Hygieneprotocol-komkommer.pdf