tdm jacquart
DESCRIPTION
compoTRANSCRIPT
Composez, réglez, déclenchez !
La photo pas à pasAnne-Laure Jacquart
© Groupe Eyrolles, 2011, ISBN : 978-2-212-67334-0
VIII
COMPOSEZ, RÉGLEZ, DÉCLENCHEZ ! L A PHOTO PA S À PA S
SommaireLa photographie, jeu de stratégie visuelle et discipline expressive . . . . . . . . . . VIILa photo pas à pas, mode d’emploi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Voir et photographier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Ouvrir l’œil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Voir les couleurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Voir les formes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Voir les lignes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Voir les matières . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Percevoir la lumière . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Voir les refl ets . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Se positionner et choisir un angle de vue . . . . . . . . . . . . . 21
Position dans l’espace. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Distance et focale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Angles de vue particuliers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26« Mettre en scène » ses images . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Déterminer l’arrière-plan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Intégrer un premier plan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Orientation par rapport à la lumière . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Contre-jour . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Atelier – Mise en scène par micropositionnement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Cadrer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Cadrer, c’est couper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Format et orientation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Approche et grossissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Sortir du contexte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Placer et exploiter son cadre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Atelier – Rechercher un cadrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Composer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Pourquoi composer ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Points forts privilégiés. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Mise en valeur du point fort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60Emplacement du point fort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Atelier – Sujet « à structure répétitive » . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Être compositeur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66Équilibre et composition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68Lignes de force . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70Constructions graphiques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Compositions centrées . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74Aide à la composition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Atelier – Associer éléments et lignes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
IX
Gérer la lumière . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Lumière et densité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Réguler la lumière : diaphragme, vitesse et sensibilité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84Mode P de réglage automatique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86Exposition photographique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88Dimension expressive de l’exposition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Conditions de lumière limite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92Atelier – Gérer un éclairage artifi ciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Doser la profondeur de champ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Diaphragme et profondeur de champ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98Mise au point . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Flou de profondeur de champ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102Mise au point créative . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Atelier – Au milieu des tournesols . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Gérer le temps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Vitesse et temps de pose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110Priorité vitesse et réglage du temps de pose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Flou de mouvement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114Capter l’instant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Trois manières de gérer le sujet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118Atelier – Position décisive d’un passant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Choisir ses images . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Au-delà de l’image « banalement » réussie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124Critères de sélection . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126Méthodologie de tri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128Atelier – Planche-contact commentée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Défi nir un rendu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
10 idées reçues sur la retouche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134Révéler l’image . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136Recadrer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138Saturation : noir et blanc ou couleurs ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140Optimiser l’image : le contraste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Post-traitement créatif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144Atelier – Étapes de retouche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
S’exprimer en images . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Expression symbolique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Intention photographique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Constituer une série . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154Photographier avec personnalité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Le mot de la fi n… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
SOMMAI R E