tari̇hi̇ kent merkezleri̇ - stockholm

7/23/2019 Tarıhı Kent Merkezlerı - Stockholm

http://slidepdf.com/reader/full/tarihi-kent-merkezleri-stockholm 1/30

TARİHİ KENT MERKEMEKANSAL GELİŞİM S



Stockholm



Stockholm • Stockholm, taş devrinin sonlarına, M.Ö 4200-1800, uzanan b

• Şehrin adının geçtiği ilk kayıtlar 1

• Şehrin Birger Jarl adlı viking tarafından İsveç’i düşmankurtarmak için kurulduğu

• Stockholm adı, İsveççede kütük, eski Almancada iseanlamına gelen stock ve adacık anlamına gelen ho



Stockholm •Stockholm, anakara bağlantısıyanında Mälaren Gölü'nün Baltdeniziyle birleştiği kanala sahipyüzden çeşitli ticaret grupları tagözde bir şehir haline gelmiş ,kuşatmaların ve savaşların odaolmuştur.



Stockholm •13. yüzyılda şehrin belirli bir yerleşim planı olmaspontane gelişim göstermiştir. Fakat Birger JaAlman tüccarlar şehrin kurulmasında önem

•13. yüzyılın sonunda Stockholm sadece İsveç’in

olmakla kalmamış, İsveç karliyetinin yerleştiğfacto baş



Erken Gustav Vasa D1547

yılındanStockholmharitası

• Gustav Vasgeçirdikten

kararı almışgüçlendirm

• 16. yüzyıldakaderini şebelirleyemekadar büyü

• Fakat en büşehirde kal1580-1580 çoğunluğu yaşamakta



Büyük Güç D



Büyük Güç D• Otuz Yıl Savaşını takiben (1618–1648), Stockh

hezimetin tekrar yaşanmaması için günümüzde hala çevreleyen sırtlara dair bir çok hırslı şehir planını

• O dönemin merkantilist anlayışı endüstrinin kolay şehirlerde toplanmasını gerektiriyordu ve bu sebeple S

b

• Bu sebeple Stockholm yönetimi eski gönüllülerden arıneğitim almış olan profesyone



Büyük Güç D• Stockholm’ü yeniden şekillendirme süreci 1625 yıl

güneybatısını yok eden büyük bir yangın tarafında

• Bu sürecin bir sonucu olarak, iki yeni bulvar o

Stora Nygatan v

• Doğu kıyı şeridindeki ortaçağ zamanından kalan dprestijli saray ile



Büyük Güç D• Şehri sarmalayan sırtlar için geniş ve düz arterler o

yeni şehir planlar

• Proje o kadar iyi uygulanmıştır ki şehrin bazı kesortaçağ yapılarına mümkün değildir. Bu dönemden o

varlığ

• Erken 17. Yüzyılda nüfus 10.000 den az iken 1670kadar 50.000 i geçmiştir. Şehrin geliri ise 4 kat artmıştır.

gelirin yaklaşık %60 ‘ı ise inşaat iş



Büyük Güç D

Bothnia Körfezi Bothnia Körfezi



Büyük Güç D• Bir çok İsveç şehri çevreleyen limitli bir alan

hakkına sahipti. Fakat Stockholm’un ticaret Körfezi’ni saran tüm topraklard

• Bununla birlikte Stockholm’un gözde olmasının

zamanının ve 17.yy’ın en iyi doğal limanlarında

• Diğer kendi kendine yeten İsveç şehirlerine zıt olaşehirden geçen tra



Büyük Güç D• 1620 yılındaki Ticaret Doktrini ile ticaret, devlet geli

olmuş ve İsveç ekonomisi eskiden olduğu gibi hamdeğil, işlenmiş ürün tic

• 1590-1685 yıllarında Stockholm’ün ulusal ekonom

ola

• Fakat 17.yy ın ilk yarısında ihracat dört katına çıka



Özgürlü



Özgürlü•1723 yılında büyük bir yangın ile Catherine Kilise

kısmı yok oldu. Bu olay sonrasında şehrin ilk imay

• Şehir mimarı G.J. Adelcrantz eski şe

!inaları "asakla"arak "angın güvenliğçalıştı ve #$. %üz"ıl d&rtgen şehir lanınşehrin g&rünümü



Özgürlü• 1727’de J.E. Carlberg şehrin yeni mimarı olarak

plancısı olarak Carlberg imar kanununu birkaç kdeğişimler eski şehri sarmalayan sırtlarda ahşap evda içermekteydi. Fakat tüm bu kısıtlamalara rağmen

iki büyük yangın şehri sarmalayan bu sırtlarda

• Erik Palmstedt, Carlberg’in yetenekli öğrencilerinden hazırladığı eski şehiri yenileme planlarını uygulad

Borsa Binası buna bir örnek ola



Özgürlü• 18. yüzyılda bir önceki yüzyılda tanıştırılan ekonomi

ileriye taşınarak Stockholm’de konuşlandırılmış devlet kMaden Makam

• Bu kurumlarla hedeflenenler yerel üretimin arttürünlerin (büyük oranda yüksek kalite kumaş) ihracatın

• Buna bağlı olarak, İsveç’teki kırsal alanlar (Finlandiyüzere) iplikçilik bölgelerine ayrıldı. Bu bölgelerin

tarafından



Gustavyan D



Gustavyan D• Aydınlanmış mutlak monarşi zamanı Stockholm

merkezi olarak kalmaya devam etti ve kültür

• Kral Gustav III şehrin gelişimine büyük bir ilgi gyılında Gustaf Adolf Meydanı ile Royal Opera bina

• Gustavyan Dönem Kral Gustav IV Adolf ‘un darbe düşürülmesiyle sonra ermiştir. Aynı yılda FinlandStockholm, İsveç’in corafik merkezi niteliğini



Erken Endüstriyel D

4redrik1lomtaraından "aılanSkesholmen3ilisesi.



Erken Endüstriyel D•Erken 19. Yüzyılda dönemin mimarları Fredr

Christoffer Gjörwell ordu tarafından işe alınmdönemi yüzünden yılda ortalama 10 küçük

•

1810 yılında Stockholm geliri tüm zamanseviyesini görmüş, 1730 daki gelirin hemen hinmişti. Kamu görevlileri bu durumdan en çok etk



Erken Endüstriyel D• İsveç’in en önemli imalat şehri Norrköping olmuştu ve G

Kuzey Denizindeki konumu itibariyle kilit ticari liman o

• Stockholm’de çoğu insan hala Eski Şehir’de yaşarkdoğru bir genişle

• Nüfus çevreleyen sırtlara, özellikle daha zengin olanpek fakir olmayan Södermalm’e doğru yayılmıştır. Fak

fakir mahallelere ev sahip



GeçEndüstriyelDönem



Geç Endüstriyel D

• Yüzyılın ikinci yarısında yeni gelişen endüstrilerle bekonomideki lider rolünü tekrar üstlenmiş, Önemli birmerkezi aynı zamanda İsveç içinde önemli bir geçiş

• Buhar makineleri 19. Yüzyılın ortalarında endüstride kulve 1840 yılında iki fabrika kurulmuştur. Bu fabrikalar

1870 yılları arasında 800 yen

• Bu binaların çoğu Klara bölgesinde yer almakla bgelişmesine bağlı olarak 1950 ile 1970 yılları ar

GeçEndüstriyelD



Geç Endüstriyel D



Geç Endüstriyel D

•

1850 ve 1860 yılları arasında havagazı, kanaşebekesi Stockholm’e gelmiş, Stockholm’ün enolan Skeppsbron ve Strandvägen dahil olmak üzeasfaltlanmış ve yaylı sistem atolyelerinin yerleyerleşkesi Liljeholmen’in oluşmasıya sonuçlan

sistem Stockholm

•Yaylı sistemin kuzeye doğru genişletilmesiye Stocİstasyonu 1871 y



Geç Endüstriyel D•1866 yılında Albert Lindhagen tarafından yönetilen

şehri çevreleyen sırtlar için bir şehir planı oluplanda gözetilen vatandaşlara İsveç doğasına vparklar ve çiftlikler vasıtasıyla ulaşma imkan

•

1877 ve 1880 yıllarında yeni şehir planları merkez onaylanmış ve ilerideki genişleme için hasağlamıştır. 1880’lerde nüfus 168.000’den 245.00

buna bağlı olarak sırtlara 2000’den fazla ko

G i



Geç Endüstriyel D•1866 yılında Albert Lindhagen tarafından yönetilen

şehri çevreleyen sırtlar için bir şehir planı oluplanda gözetilen vatandaşlara İsveç doğasına vparklar ve çiftlikler vasıtasıyla ulaşma imkan

•

1877 ve 1880 yıllarında yeni şehir planları merkez onaylanmış ve ilerideki genişleme için hasağlamıştır. 1880’lerde nüfus 168.000’den 245.00

buna bağlı olarak sırtlara 2000’den fazla ko

20



20.• 20.Yüzyılda Stockholm modern, teknolojik olarak gelişm

olan bir şehi

• Yüzyıl boyunca iş gücüne dayanan çoğu endüstri, yühizmet sektö

• Şehir nüfusu arttmış ve arttıkça yeni bölgelere doğru

yeni bölgelerin bazılarında göçmen nüf

• Aynı zamanda iç-şehrin (Norrmalm) savaş sonrası mogerçekleşmekteydi, ve Norrmalm’ın yeniden gelişcoğrafik, poltik, ve ticari merkezi oluşu garant

20



20.

1928 Stockholm Haritası

tari̇hi̇ kent merkezleri̇ - stockholm

Documents