„taniec to nie układ figur, Ŝeby się go nauczyć,Ŝeby się ... · rozgrzewka taneczna z...
TRANSCRIPT
„Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur,
Ŝeby się go nauczyćŜeby się go nauczyćŜeby się go nauczyćŜeby się go nauczyć,,,, trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”
Auguste Bournonville
„„„„TANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIE
Program innowacyjny zajęć tanecznych
w Szkole Podstawowej nr 2 w Kwidzynie.
„Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur, „Taniec to nie układ figur,
trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”trzeba go pokochać.”
Auguste Bournonville
TANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIE
Program innowacyjny zajęć tanecznych
w Szkole Podstawowej nr 2 w Kwidzynie.
Opracowała: mgr Monika Zimnicka
TANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIETANECZNYM KROKIEM PRZEZ śYCIE””””
Opracowała: mgr Monika Zimnicka
Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . 3
Ogólna charakterystyka programu . . . . . . 4
Cele edukacyjne . . . . . . . . 5
Metody, formy pracy i środki dydaktyczne oraz baza dydaktyczna . 7
Treści kształcenia . . . . . . . . 8
Procedura osiągania celów . . . . . . . 9
Przewidywane osiągnięcia . . . . . . . 10
Ewaluacja . . . . . . . . . 11
Bibliografia . . . . . . . . . 12
Załącznik 1 (Plan metodyczny) . . . . . . 13
Wstęp
Zajęcia ruchowo - taneczne są wspaniałą formą wpływającą
na wszechstronny i harmonijny rozwój młodego człowieka. Mają również niewątpliwy
wpływ na wzbogacenie osobowości ucznia, rozwijają i doskonalą ich nawyki
muzyczno- ruchowe, wyrabiają poczucie piękna i są źródłem doznań estetycznych.
W ostatnim czasie taniec stał się bardzo popularny. Media prezentują coraz więcej
programów o charakterze taneczno – rozrywkowym, dlatego też pewnie tak dużym
zainteresowaniem wśród uczniów cieszą się zajęcia taneczne.
Muzyka jak wiadomo stanowi nieodłączny element tańca i odgrywa ważną
rolę w tego typu zajęciach. Dobrze dobrana i zespolona z ruchem działa wybitnie
ożywiająco. Pobudzając zmysłowo i emocjonalnie rozwija wyobraźnię i ekspresję
twórczą ćwiczących.
Głównym celem powstania mojego programu była myśl o uczennicach,
którym szczególną radość sprawiają prowadzone przeze mnie zajęcia taneczne
z mażoretką. Praca z przyborem zaspokaja ich naturalną potrzebę zabawy,
a jednocześnie uczy dokładności i zręczności zwłaszcza podczas podrzutów i chwytów
mażoretki.
Lekkość oraz swoboda z jaką dziewczęta wykonują wszystkie ćwiczenia
świadczy jedynie o tym, że kochają to, co robią pomimo ogromu pracy, jaką muszą
w to włożyć. Uśmiech na ich twarzach podczas występów utwierdza mnie jedynie
w przekonaniu, że „Taniec to nie układ figur, żeby się go nauczyć, trzeba go
pokochać”. Dopiero wtedy wiem, że praca, którą wykonuję ma sens.
Mam nadzieję, że program ten przyczyni się do rozwoju zainteresowań
i uzdolnień ruchowo - tanecznych uczennic naszej szkoły, do popularyzacji tańca
oraz będzie stanowił ciekawą formą spędzania przez nie czasu wolnego.
Ogólna charakterystyka programu
Duże zainteresowanie dziewcząt zajęciami tanecznymi, jakie prowadzę w szkole, stało
się dla mnie inspiracją do stworzenia programu dla zespołu mażoretek „Parada”. Dziewczęta
z mażoretką w dłoni i muzyką w tle są ozdobą każdej sportowej oraz artystycznej imprezy
szkolnej i pozaszkolnej. Program zajęć tanecznych skierowany jest do wszystkich tych
dziewcząt, które lubią ruch i muzykę.
Zajęcia prowadzone są w dwóch grupach, dwa razy w tygodniu przez 90 minut.
Pierwszą grupę stanowią uczennice początkujące z klas III-IV, natomiast drugą dziewczęta
z klas V-VI prezentujące już swoje umiejętności taneczne na występach. Raz w miesiącu
dziewczęta ćwiczą razem ze starszymi mażoretkami na scenie głównej w Teatrze Miejskim
w Kwidzynie. Realizacja założonych przeze mnie zadań na zajęciach koła tanecznego odbywa
się przez okres czterech lat do ukończenia szkoły podstawowej. Następnie dziewczęta mogą
kontynuować rozwój swoich zainteresowań tanecznych wstępując do zespołu starszych
mażoretek działających przy szkole muzycznej i Orkiestrze Dętej „ Helikon” w Kwidzynie.
Na zajęciach dziewczęta uczą się podstawowych form tanecznych, gimnastycznych,
akrobatycznych oraz pracy z przyborem jakim jest mażoretka. Muzyka jest tu czynnikiem
uatrakcyjniającym zajęcia. Ćwiczenia wykonywane są w różnym rytmie i z różną szybkością.
Tworzenie układów tanecznych na danym materiale muzycznym pobudza zmysłowo
ćwiczących i emocjonalnie rozwija ich wyobraźnię. Działania takie przeciwdziałają uczuciu
nieśmiałości oraz sprzyjają wyrobieniu pewności siebie, co bardzo potrzebne jest na scenie.
Uczennice bardzo chętnie prezentują się przed swoimi rówieśnikami, rodzicami.
Są szczęśliwe, gdy mają możliwość zatańczyć „na scenie”, przebrać się w strój, twarz
obsypać brokatem i chociaż przez chwilę poczuć się jak „prawdziwa gwiazda”.
Przygotowywane przeze mnie układy dostosowane są do możliwości i umiejętności
ćwiczących, aby rozwijały w nich poczucie piękna. Piękno ruchu wyraża się nie w samym
ćwiczeniu, lecz przede wszystkim w sposobie jego wykonania, a to powinno być bezbłędne
i dokładne. To najtrudniejsza rzecz jaką dziewczynki muszą opanować. Taniec z mażoretką
jest trudnym technicznie elementem do opanowania. W choreografię wkomponowane są
podrzuty mażoretki, jej obroty , przytrzymania. Jest to bardzo efektowne widowisko,
ale wymaga od dziewcząt bardzo intensywnej, ciężkiej i systematycznej pracy na zajęciach,
jak i również w czasie wolnym w domu.
Układy taneczne przygotowywane są do dwóch odmiennych stylów muzycznych -
do muzyki marszowej, orkiestrowej oraz muzyki współczesnej. Jest to z pewnością element
urozmaicający zajęcia. Na zajęciach uczennice kształcą się również pod względem
kulturowym i wychowawczym - poznają zasady zachowania się podczas różnych imprez
kulturalnych, poważnych apeli z okazji świąt narodowych, imprez sportowych czy akcji
charytatywnych.
Program zajęć tanecznych skierowany jest do wszystkich tych dzieci, które lubią ruch,
zabawę przy muzyce i taniec.
Cele edukacyjne
Cele ogólne:
� Rozwijanie indywidualnych zainteresowań i zamiłowań tanecznych uczniów.
� Zachęcanie do aktywnego spędzania wolnego czasu.
� Kształtowanie estetyki i harmonii ruchu, wyobraźni twórczej oraz wrażliwości
na piękno i wdzięk.
� Wyrabianie poczucia rytmu, słuchu muzycznego, gibkości i płynności ruchów.
� Wspomaganie harmonijnego rozwoju psychofizycznego uczniów.
� Nabywanie przez uczennice umiejętności tanecznych z mażoretką.
� Udział w uroczystościach szkolnych i miejskich.
� Budowanie poczucia własnej wartości poprzez pokonywanie własnych słabości.
� Kształtowanie postaw moralnych, społecznych i patriotycznych.
� Prezentacja układów tanecznych podczas występów.
� Współpraca z Kwidzyńskim Centrum Kultury ( zespołem starszych mażoretek ), szkołą
muzyczną i działającą przy niej Orkiestrą Dętą „ Helikon” oraz MMTS Kwidzyn celem
promowania Szkoły Podstawowej nr 2 w środowisku lokalnym Kwidzyna.
Cele szczegółowe:
I Nabywanie umiejętności przez dziecko:
� Poznaje kroki i figury taneczne.
� Poznaje sposoby poruszania mażoretką.
� Podnosi sprawność fizyczną.
� Rozwija poczucie rytmu i estetyki ciała.
� Odczuwa radość poprzez wspólne zabawy muzyczno - ruchowe.
� Potrafi estetycznie poruszać się.
� Rozwija swoje zainteresowania i uzdolnienia taneczne.
� Kształtuje koordynację przestrzenno-ruchową oraz estetykę ruchu.
� Poznaje technikę maszerowania oraz figury do muzyki orkiestrowej.
� Poznaje różne formy współczesnego tańca i fitness.
II Wiadomości:
� Pogłębia wiedzę potrzebną do rozwijania zainteresowań dotyczących muzyki, tańca i
fitnessu.
� Dba o prawidłową postawę ciała i przeciwdziała wadom postawy.
� Bierze aktywny udział w życiu szkoły.
� Utożsamia się z miastem i ojczyzną poprzez świadomy udział w świętach
państwowych.
� Podtrzymuje tradycje własnego miasta.
� Zna podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się podczas zajęć tanecznych
i z przyborem.
III Kształtowanie postaw i nawyków.
� Rozwija własną osobowość, ma poczucie własnej wartości.
� Buduje więź z rówieśnikami i współdziała w grupie.
� Ma szacunek do ważnych uroczystości szkolnych, miejskich i państwowych.
� Wzmacnia więzi ze społecznością szkolną i lokalną.
� Uczestniczy w życiu kulturalnym i staje się wrażliwe na piękno.
� Staje się odpowiedzialne i tolerancyjne wobec innych osób i zachowań.
IV Promocja zdrowego stylu życia.
� Rozwija swoje zainteresowania i uzdolnienia na zajęciach pozalekcyjnych.
� Traktuje ćwiczenia przy muzyce oraz taniec jako formę aktywnego spędzania czasu
wolnego.
� Uczy się troszczyć o swoje zdrowie, higienę i estetykę wyglądu.
Metody, formy pracy i środki dydaktyczne oraz baza dydaktyczna.
1. Metody odtwórcze:
a. Naśladowcza ścisła- uczeń sterowany zewnętrznie, ściśle odwzorowuje
nauczane ćwiczenia.
b. Zadaniowa ścisła - uczeń w miarę swoich możliwości stara się wiernie
odtwarzać ćwiczenia.
2. Metody aktywizujące:
a. Metoda zabawowa – uczeń bawi się, pełni różne role, jak w życiu dorosłym,
przeżywa.
b. Metoda opowieści ruchowej – uczniowie ilustrują ruchem muzykę.
c. Metoda bezpośredniej celowości ruchu – uczeń indywidualnie wykonuje
postawione przed nim zadanie ruchowe.
3. Metody twórcze:
a. Metoda problemowa – uczniowie rozwiązują problem (zadanie – myślenie –
opracowanie projektu działania – działanie – wynik).
b. Metoda ruchowej ekspresji twórczej – uczeń uruchamia swoją wyobraźnię,
inwencję twórczą, pomysłowość, fantazję i doświadczenia przedstawia
ruchem.
4. Formy pracy: zespołowa (kolumny, rzędy, szeregi) zbiorowa, indywidualna.
5. Środki dydaktyczne: nagrania muzyczne, przybory ( mażoretki, buławy), stroje,
muzyka na żywo - Orkiestra Dęta „ Helikon” działająca przy Szkole Muzycznej
w Kwidzynie.
6. Baza dydaktyczna: Zajęcia taneczne odbywają się na sali gimnastycznej Szkoły
Podstawowej Nr 2 w Kwidzynie.
Treści kształcenia
� Gry i zabawy ruchowe przy muzyce: prawidłowe reagowanie na tempo w muzyce,
rozwijanie sprawności ruchowej, reagowanie na sygnały muzyczne.
� Rozgrzewka taneczna z wykorzystaniem aerobicu i dance aerobicu.
� Ćwiczenia przy muzyce: wytwarzanie nawyku estetycznego poruszania się,
kształcenie poczucia rytmu.
� Ćwiczenia muzyczno- ruchowe ( tworzenie koła, kołek, szeregu, rzędu, marsz
ze zmianą kierunku i tempa) rozwijanie umiejętności poruszania się w przestrzeni.
� Ćwiczenia elementarne klasyki baletowej - pozycje podstawowe ustawienia rąk i nóg.
� Rozwijanie wypowiedzi ruchowej inspirowanej nastrojową muzyką.
� Ćwiczenia muzyczno - ruchowe akcentujące wartości ćwierćnut i ósemek przez ruch-
marsz, bieg.
� Ćwiczenia ruchowe w utrzymywaniu równego tempa w marszu w biegu.
� Doskonalenie techniki ruchu tanecznego, praca indywidualna, praca z partnerem,
praca z grupą.
� Ćwiczenia opanowujące technikę poruszania mażoretką: kręcenie w płaszczyźnie
pionowej i poziomej, obroty, podrzuty, chwyty, trzymania.
� Ćwiczenia nauczające obrotów po prostej, po przekątnej.
� Elementy dance aerobiku.
� Nowoczesne formy fitness - zumba ( zajęcia taneczno- ruchowe inspirowane muzyką
latynowską)
-podstawowe kroki merengue
-podstawowe kroki salsy
-podstawowe kroki cumbii
-podstawowe kroki samby
-podstawowe kroki cha cha
� Łączenie elementów tańca z gimnastyką: nauka elementów gimnastycznych
wykorzystywanych w tańcu (piramidy), nauka podstawowych kroków i połączeń
układów tanecznych, wykorzystywanie aerobicu i dance aerobicu do budowania
choreografii tanecznych.
� Nauka kroków i figur do muzyki orkiestrowej, nauka kroków i figur marszowych
w kolumnach wykorzystywanych podczas przemarszów i parad, budowanie
choreografii na potrzeby uroczystości szkolnych i miejskich.
� Savoir-vivre oraz normy taneczne: nauka właściwego zachowania podczas różnych
imprez kulturalnych, udział uczniów w przygotowaniu artystycznych imprez szkolnych
i pozaszkolnych.
� Poznanie i rozwijanie swoich umiejętności tanecznych, nabycie umiejętności
rozwiązywania problemów w grupie tanecznej, akceptacja siebie, poczucia własnej
wartości.
� Ćwiczenia relaksacyjno-rozlużniajace, wykorzystanie muzyki relaksacyjnej, ćwiczenia
rozciągające zwiększające gibkość i zakres ruchów, nauka technik opanowania emocji.
� Kształtowanie zdolności motorycznych: koordynacji, siły, zwinności, gibkości,
wytrzymałości i szybkości poprzez szereg różnorodnych ćwiczeń taneczno-
ruchowych.
Procedura osiągania celów
� Motywowanie uczniów do rozwijania własnych uzdolnień tanecznych.
� Wskazywanie uczniom aktywnych i ciekawych form spędzania wolnego czasu.
� Prowadzenie zajęć tanecznych zgodnie z oczekiwaniami uczniów.
� Uatrakcyjnianie zajęć poprzez wykorzystywanie metod aktywizujących.
� Stała współpraca z rodzicami (rozmowy na temat postępów w rozwoju ich dzieci).
� Pokazy układów tanecznych podczas imprez szkolnych oraz miejskich.
� Ciągła i systematyczna praca nad udoskonalaniem techniki wykonywanych układów
z mażoretką.
� Próby tworzenia prostych, krótkich układów według inwencji twórczej uczennic.
Przewidywane osiągnięcia
Realizacja założonych przeze mnie zadań na zajęciach koła tanecznego odbywa się
przez okres czterech lat do ukończenia szkoły podstawowej. Następnie dziewczęta mogą
kontynuować rozwój swoich zainteresowań tanecznych wstępując do zespołu starszych
mażoretek działających przy szkole muzycznej i Orkiestrze Dętej „ Helikon” w Kwidzynie.
Po realizacji całego programu uczeń powinien:
• Wiedzieć jak przebiega rozgrzewka taneczna i umieć ją samodzielnie poprowadzić.
• Wykonać układ kilku ćwiczeń rytmiczno- ruchowych przy muzyce.
• Wykonać układ ćwiczeń z mażoretką w rytm muzyki.
• Rozpoznawać rytmy latynowskie i stosować je do określonej muzyki ( zumba ).
• Znać i zastosować w układzie tanecznym co najmniej cztery podrzuty mażoretką.
• Wykazywać zaangażowanie oraz pomysłowość w zabawach rytmiczno - tanecznych.
• Znać i stosować podstawowe kroki i figury w marszu paradnym z mażoretką.
• Znać swoje najlepsze strony i świetnie je prezentować podczas występów
tanecznych.
• Stosować obowiązujące normy savoir-vivru podczas ważnych uroczystości
kulturowych.
• Stale dbać o rozwój własnej sprawności fizycznej i ruchowej.
• Rozumieć potrzebę dbania o własne zdrowie i higienę własnego ciała.
• Mieć ukształtowane poczucie rytmu, poczucie piękna i estetyki ruchu.
• Umieć współpracować w grupie, być odpowiedzialny za wspólną pracę.
• Znać techniki rozciągania i relaksacji przy muzyce.
• Wiedzieć jak zregenerować organizm po wysiłku.
• Wiedzieć jak aktywnie zagospodarować czas wolny od nauki.
• Uczestniczyć w życiu kulturalnym szkoły, miasta i ojczyzny.
• Znać i stosować się do zasad bezpiecznego zachowania się podczas zajęć tanecznych
z przyborem.
Ewaluacja
Efekt realizacji zadań powyższego programu zbadam za pomocą obserwacji
aktywności oraz zaangażowania uczestników w zajęciach.
Cenne źródło oceny mojej pracy stanowią występy zespołu
przed publicznością szkolna i pozaszkolną z okazji różnych imprez kulturalnych, świąt
narodowych i apeli.
Na koniec roku szkolnego przewidziałam przeprowadzenie anonimowej
ankiety wśród dzieci. Analiza zebranych w ten sposób informacji dostarczy rzetelnej
wiedzy o mocnych i ewentualnie słabych stronach programu. Uzyskane wskazówki
będą dla mnie bodźcem do dalszego doskonalenia warsztatu pracy, a tym samym
podnoszenia jakości pracy szkoły.
ANKIETA
EWALUACJA ZAJĘĆ TANECZNYCH
Drogie uczennice, przez cały rok szkolny uczęszczałyście na moje zajęcia taneczne w SP 2
w Kwidzynie. Proszę, abyście odpowiedzieli na kilka pytań związanych z tymi zajęciami.
1. Czy podobały Ci się zajęcia taneczne?
TAK NIE
2. Czy chętnie uczestniczyłaś w zajęciach tanecznych?
TAK NIE
3. Czy lubisz występować przed szerszą publicznością?
TAK NIE
4. Czy podoba Ci się muzyka na zajęciach?
TAK NIE
5. Czy poznawane na zajęciach układy były:
ŁATWE TRUDNE
6. Czy chcesz brać udział w zajęciach tanecznych w przyszłym roku szkolnym?
TAK NIE
Bibliografia
1. Kuźmińska O.: „Aerobic taniec i gimnastyka”. Warszawa 1985
2. Nowakowska K.: „Rytm- muzyka- taniec”. ZNP, Kielce 1991
3. Ławrowska R.: „Muzyka i ruch”. Warszawa 1988
4. Nowak M.: „Gimnastyka przy muzyce w szkole”. Warszawa 1985
5. Młodzikowska M.: „Formy muzyczno - ruchowe w szkolnym wychowaniu
fizycznym”.
6. Aerobic dla wszystkich. „Ćwiczenia gimnastyczne z muzyką”. Praca zbiorowa pod
red. Bednarzowi. Nowak. Gorzów Wielkopolski 1988.
7. Bondarowicz M.: „Zabawy i gry ruchowe na cztery pory roku…”. Wyd. Bellona
1995
Załącznik 1
Plan metodyczny zajęć tanecznych
ZADANIE GŁÓWNE ZAJĘĆ:
- nauka choreografii do układu tanecznego z mażoretką.
- ZADANIA SZCZEGÓŁOWE W ZAKRESIE:
1.UMIEJĘTNOŚCI -
a/ opanowanie złożonych czynności ruchowych w ćwiczeniach i zabawach ruchowych
z przyborami i przy muzyce,
b/ rozwijanie twórczego myślenia podczas tworzenia złożonych tematów taneczno-
muzycznych.
2.WIADOMOSCI -
a/ znajomość ćwiczeń kształtujących przy muzyce.
3.PSYCHOMOTORYCZNOŚĆ –
a/ rozwijanie poczucia rytmu, ekspresji twórczej.
4.DZIAŁANIA WYCHOWAWCZE-
a/ współpraca w grupie,
b/ kształtowanie poczucia własnej wartości.
Tok lekcji Treść Dozowanie Wskazówki org.-
met.
I Część wstępna
1. Czynności
organizacyjno –
porządkowe
2. Zabawa
ruchowa z el.
ćwicz. kształt.
3. Ćwiczenia
wszechstronnie
przygotowujące
do wysiłku
przy muzyce
Powitanie, sprawdzenie obecności;
Podanie zadań głównych do realizacji
na zajęciach.
„LOKOMOTYWA" - ćwiczący podzieleni na 2
zespoły tworzą lokomotywę z wagonikami,
poruszają się za pierwszą, która inicjuje
różnorakie ruchy w rytm muzyki. Pozostali
ją naśladują.
Dance –aerobic
-4 kroki w przód
-4 kroki w tył
- merengue 2 kroki na prawo
- merengue 2 kroki na lewo
- obrót w prawo z klaśnięciem
- obrót w lewo z klaśnięciem
-krok samby (zwrócić uwagę na pracę
bioder) na cztery strony
- step x2 w prawo z bioderkiem
- step x2 w lewo z bioderkiem
3’
2’
5’
10’
Dziewczęta
wykonując
ćwiczenia wykazują
się pomysłowością i
zaangażowaniem.
Nauczyciel
prowadzi
ćwiczenia.
II Część główna
ćwiczenia
techniki
z przyborem
(przy muzyce
marszowej)
Ćwiczenia
taneczno-
ruchowe
Ćwiczenia
zwinnościowo-
akrobatyczne
Ćwiczenia zręcznościowe z mażoretką
w kolumnach czwórkowych:
- kręcenie w płaszczyźnie pionowej
- kręcenie w płaszczyźnie poziomej
-układy figur z rękoma w pozycji wysokiej i
niskiej
- podrzuty (zwrócić uwagę
na bezpieczeństwo)
Nauka choreografii tanecznej z mażoretką
do muzyki Dance (Jenifer Lopez –dance
again)
- łączenie poszczególnych figur tanecznych
z ruchem mażoretką w jeden układ.
-zastosowanie w układzie podstawowych
kroków samby oraz salsy.
Tworzenie piramid:
-dwójkowych
-trójkowych
-czwórkowych
i próby zastosowania ich w zakończeniu
układu tanecznego.
20’
20’
15’
Nauczyciel
pokazuje ćwiczenia.
Kontroluje
poprawność ich
wykonania.
Przez cały czas
ćwiczeń
z przyborem oraz
podczas ćwiczeń
akrobatycznych
nauczyciel czuwa
nad
bezpieczeństwem
ćwiczących.
III Część
końcowa -
uspokojenie
organizmu
Układ ćwiczeń rozciągających do muzyki
relaksacyjnej z odgłosami natury.
Dziewczęta wykonują ruchy wg. własnej
inwencji twórczej zgodnie z tym w jaki
sposób odczuwają muzykę.
Podsumowanie zajęć. Nauczyciel ocenia
postęp i zaangażowanie każdej z dziewcząt.
Zwraca uwagę nad czym należy jeszcze
popracować. Pożegnanie.
15’
Nauczyciel
rozpoczyna
ćwiczenia, później
przekazuje
prowadzenie
uczennicom.