tamar kvirkvelia tamta sosiasvili maka...
TRANSCRIPT
maswavleblis wigni
maswavleblis wigni maswavleblis wigni
maswavleblis wigni
mo
sw
av
li
s w
ig
ni
na
wi
li
II
Tamar kvirkvelia TamTa SoSiaSvili maka devdariani
saqarTvelos saxelmwifo himni
Cemi xatia samSoblo,saxate mTeli qveyana,ganaTebuli mTa-bari,wilnayaria RmerTTana.Tavisufleba dRes Cvenimomavals umRers didebas,ciskris varskvlavi amodisamodis da or zRvas Sua brwyindeba,dideba Tavisuflebas,Tavisuflebas dideba!
daviT maRraZe
II klasi
moswavlis wigni
nawili II
maTematika
2018 weli
redaqtori iago xaWvani
Tamar kvirkvelia TamTa SoSiaSvili maka devdariani
gamomcemloba „aimc~
maTematika II klasi moswavlis wigninawili II
Tamar kvirkvelia TamTa SoSiaSvilimaka devdariani
redaqtori: iago xaWvani
ydis dizaini: omari gobejiSvili, nino revia
mxatvar-ilustratori: nino revia, omari gobejiSvili
damkabadonebeli: makrine anTaZe
Sps `abiturientTa intensiuri momzadebis centri~
misamarTi: Tbilisi, s. Ciqovanis 2/14tel.: 595 725 000el-fosta: [email protected]
2018 weli
gamomcemloba `aimc~
ISBN
3
sarCevi
$4.17. orjer meti, orjer naklebi ........................................ 5
$4.18. fulis erTeulebi .......................................................... 8
$4.19. gameoreba ........................................................................ 12
$4.20. meti, naklebi, Tanabari raodenoba ......................... 15
$4.21. moqmedebaTa Tanmimdevroba ...................................... 18
$4.22. gameoreba ........................................................................ 19
Tavi 5. monacemTa analizi ................................................... 21
$5.1. monacemTa Segroveba da amokreba .............................. 22
$5.2. monacemebis mowesrigeba da dajgufeba ................... 28
$5.3. piqtograma ........................................................................ 30
$5.4. Tvisebriv monacemTa gaazreba .................................... 35
$5.5. SesaZlo, SeuZlebeli da aucilebeli ...................... 37
$5.6. kanonzomiereba ................................................................ 39
$5.7. gameoreba .......................................................................... 45
Tavi 6. Sekreba-gamokleba ..................................................... 48
$6.1. tolobis ucnobi wevri .................................................. 50
$6.2. tolobis ucnobi wevri .................................................. 52
Tavi 4
Tavi 5
Tavi 6
4
$6.3. tolobis ucnobi wevri .................................................. 54
$6.4. tolobis ucnobi wevri .................................................. 56
$6.5. gameoreba .......................................................................... 58
$6.6. Sekreba qveSmiweriT ....................................................... 60
$6.7. Sekreba qveSmiweriT ....................................................... 63
$6.8. gamokleba qveSmiweriT .................................................. 66
$6.9. gamokleba qveSmiweriT .................................................. 69
$6.10. Sekreba-gamokleba qveSmiweriT ................................ 71
$6.11. gameoreba ........................................................................ 73
$6.12. gameoreba ........................................................................ 77naswavli maTematikuri niSnebis cxrili .......................... 81naswavli maTematikuri terminebis cxrili..................... 81naswavli figurebis cxrili ................................................. 82
es wigni sxva moswavleebsac unda gamoadges. moufrTxildiT mas, nu gaakeTebT wignSi Canawerebsa da aRniSvnebs, amisTvis rveuli gamoiyeneT!
testuri davalebis yvela pasuxi CawereT rveulSi!
es aRniSvna kidev erTxel SegaxsenebT, rom wignSi Canawerebi da aRniSvnebi ar unda gamoiyenoT. savarjiSoebi SeasruleT rveulSi.
am savarjiSos SesrulebisTvis gamoiyeneT kompiuteri!
5
orjer meti, orjer naklebi
1. SeiZleba vTqvaT Tu ara, rom ricxvis gaormagebiT miiReba masze 2-jer meti ricxvi?moiyvaneT magaliTebi.
2. SeiZleba vTqvaT Tu ara, rom ricxvis ganaxevrebiT miiReba masze 2-jer naklebi ricxvi?
3. Tamunas 2-jer meti kalami aqvs, vidre likas. ramdeni kalami aqvs Tamunas, Tu likas 10 cali kalami aqvs?
4. kobas 18 cali fanqari aqvs, xolo nikas masze 2-jer naklebi. ramdeni fanqari aqvs nikas?
5. zazam el-fostiT 30 werili miiRo. qeTim 2-jer naklebi. ramdeni werili miuRiaT orives erTad?
6. mocemulia monakveTi
da masze 2-jer didi monakveTi.
pirvel monakveTs miadges masze 2-jer didi monakveTi da miiRes erTi didi monakveTi.
ramdeni Tavdapirveli monakveTis sigrZis zomisaa miRebuli didi monakveTi?
$4.17.
6
7. mocemulia monakveTi:
8. mocemulia monakveTi:
9. ra umciresi ricxvi unda gamovakloT 14-s, rom SevZloT miRebuli sxvaobis ganaxevreba?
10. ra umciresi ricxvi unda mivumatoT 19-s, rom SevZloT miRebuli ricxvis ganaxevreba?
11. doqSi 2-jer meti wyali eteva vidre boTlSi, xolo boTlSi 2-jer meti, vidre WiqaSi. ramdeni Wiqa wyali eteva doqSi?
Tvalis zomiT gansazRvreT, qvemoT mocemuli monakveTebidan romeli Seesabameba Tavdapirvel monakveTze orjer naklebi zomis monakveTs?
Tvalis zomiT SearCieT, romelia mocemul monakveTze orjer didi zomis monakveTi?
1.
1.
2.
2.
3.
3.
7
12. naxazze TiToeuli figura jer gaanaxevres da Semdeg TiToeuli nawili isev gaanaxevres. Sedegad miiRes oTxad dayofili TiToeuli figura. daasaxeleT im figuris nomrebi, romelTa oTxive nawili erTmaneTis tolia.
13. CaxazeT rveulSi mocemuli oTxkuTxedebi. gaaferadeT TiToeulis naxevari:
14. mwvane fanqris sigrZe 2-jer metia wiTeli fanqris sigrZeze da 2-jer naklebi yviTel fanqarze. risi tolia wiTeli fanqris sigrZe, Tu yviTeli fanqari 12 sm-ia.
1.
3.
5.
2.
4.
6.
8
fulis erTeulebi
1. daasaxeleT Tqveni sayvareli nayini. ra Tanxis gadaxda giwevT nayinis sayidlad?
2. nimuSis mixedviT CawereT rveulSi qvemoT mocemul fulis monetebze gamosaxuli raodenobebis jami.
=5+1=6
a) = b) = g)
d)
3. upasuxeT kiTxvebs. 1 ramdeni TeTria pirvel CarCoSo?
2 ramdeni TeTria meoreSi?3 airCieT CarCoebis qveS
mocemuli grovebidan is, romelzec gamosaxuli fulis raodenoba meti iqneba meore CarCoSi gamosaxul raodenobaze.
$4.18.
9
4. nucikos hqonda 20-lariani da surda misi daxurdaveba ufro wvrili kupiurebiT. qvemoT CamoTvlili variantebidan erT-erTi ar Seesabameba 20 lars. ipoveT romelia es varianti.
20 l = 5l+5l+1020l = 5l+2l+2l+1l+10l 20l = 10l+10l20l = 5l+2l+2l+10l20l = 10l+2l+2l+2l+2l+2l
5. 100 TeTri = 1 lari giorgis 1 lari aqvs da surs Tanxis naxevari misces megobars. ramdeni TeTri unda misces giorgim megobars?
6. aleqsis dedam misca 50 TeTri, mamamac daumata 50 TeTri. ramdeni TeTri aqvs aleqsis axla? ramdeni lari aqvs mas?
7. lizas 18 lari hqonda. 5 lariT Tojina iyida. ramdeni lari darCa lizas?
8 . maRaziaSi saTamaSo manqana 13 lari Rirs. giorgis zustad 10 lari aqvs. ramdeni lari
unda daumatos dedam, rom giorgim saTamaSo manqanis yidva SeZlos?
9. saTamaSo Tofi 8 lari Rirs. gugam gamyidvels ori 5 lariani misca. ramdeni lari unda daubrunos gamyidvelma gugas?
10
10. TamTas megobris saCuqrisTvis akldeboda 4 lari. saCuqari Rirda 16 lari. ramdeni lari hqonia TamTas?
11. gugam iyida yursasmeni, romelic 12 lari Rirda. mas 3 lari xurda darCa. ramdeni lari hqonda gugas Tavdapirvelad?
12. ananos 20 lariani aqvs da unda 3 cali 2-lariani nayinis yidva. ramdeni lari darCeba ananos?
13. maris aqvs mxolod 8 lari da am TanxiT surs iyidos saTamaSo. CamoTvlilTagan romeli ar gamoxatavs maris mier gadasaxdel Tanxas?a) maris aqvs 1 cali xuTlariani da 3 cali erTlarianib) maris aqvs 2 cali orlariani da 4 cali erTlarianig) maris aqvs 4 cali orlarianid) maris aqvs 3 cali orlariani da erTi cali xuTlariani.
14. lukas 3 cali 5-lariani hqonda. man iyida 4 cali 2-lariani Sokoladi. ra Tanxa darCa lukas?
15. ra da ra fulis niSnebiT SegviZlia miviRoT 15 lari? daasaxeleT ramdenime SemTxveva.
16. gvaqvs erTi cali 5-lariani da ori cali 10-lariani. CamoTvlilTagan ramdenlariani nivTis SeZenas ver SevZlebT?
a) 15-larianib) 18-larianig) 23-larianid) 26-lariani
17. nikos hqonda 19 lari, maris ki arcerTi. ramdeni lari aqvT bavSvebs sul?
11
19. gadaxazeT marTkuTxedi rveulSi da ori xaziT dayaviT ise, rom sami patara marTkuTxedi miiRoT:
21. CarCoSi mocemuli ricxvebidan amoirCieT is, romelic miiReba ricxvi 15-is gaormagebiT.
20. mocemulia mimdevroba.
18. demetres yulabaSi 30 lari hqonda. mas arc mouklia da arc miumatebia yulabisTvis araferi. 1 ramdeni laria yulabaSi?2 ramdeni lari unda daamatos demetrem, rom yulabaSi
Tanxa gaormagdes?
romelia Semdegi?
------
1. 2. 3.
30 20
12
gameoreba
1. SeasruleT moqmedebebi.
50+15 80-26 40+3320+26 70+18 10+6960-12 90-41 60+17
3. daTvale 20-dan 100-mde ocis bijiT.
2. mananas ori ocTeTriani da erTi aTTeTriani moneta aqvs. ra Tanxa aqvs mananas?
4. ras gviCvenebs marcxnidan pirveli cifri ricxvi 71-is CanawerSi?
5. orniSna ricxvs gamoakeliT misi wina ricxvi da miRebuli Sedegi gaaormageT. ra ricxvs miiRebT?
6. gamoiyeneT ricxvebi 1-dan 6-is CaTvliT da CawereT isini wreebSi mocemuli pirobebis gaTvaliswinebiT:pirvel wreSi unda eweros ricxvebi, romelTa ganaxevrebac SeiZleba, meoreSi ki 4-ze meti ricxvebi.
1 2
$4.19.
13
7. TamTam Cawera 5-dan 18-is CaTvliT ricxvebi wreebSi garkveuli wesiT. gamoicaniT es wesi.
8. CawereT gamotovebuli ricxvebi:
1, 4, 7, 10, ---, 16, 19, ---, 25, ---, 31, ---
ricxvTa mocemul CamonaTvalSi daadgineT romelia meti: ricxvebi, romelTa ganaxevrebac SeiZleba Tu ricxvebi, romlebsac ver gavanaxevrebT?
9. gavanaxevrebT Tu vera 3 aTeulisa da 13 erTeulis jams?
12. erTi kedlis aSenebas 8 aguri sWirdeba. ramdeni aguri dasWirdeba ori aseTi kedlis aSenebas?
12 514 7
16 918
86
10
10. Tu ratis wlovanebas davumatebT imdenives da Semdeg miRebul Sedegs gavanaxevrebT, miviRebT 10-s. ramdeni wlisaa rati?
11. saTamaSo 8 lari Rirs. qeTim gamyidvels miawoda 2 cali 5 lariani. ra Tanxa unda daubrunos gamyidvelma mas?
13. qvemoT mocemuli ori gamosaxulebidan romeli aRwers suraTze mocemuli figurebis raodenobas?
2+2+2 5+5+5
14
14. rveulis furceli gaWres naxatze naCvenebi xazebis gaswvriv. furclis ramdeni naWeri miiRes?
kidev ramdenjer gaWraa saWiro, rom sul 4 naWeri miviRoT?
15. ramdeni wyvilis gamoyofa SeiZleba 7 erTeulidan? ramdeni erTeuli darCeba?
16. ramdeni wyvilia oTx oreulSi? or oTxeulSi?
17. ramdeni yuri aqvs 3 baWias erTad?ramdeni TaTi aqvs 3 baWias erTad?ramdeni yuri dAa TaTi aqvs 3 baWias erTad?
19. lizis oTxi aTTeTriani moneta aqvs, gigas – ori ocTeTriani moneta. romels ufro meti Tanxa aqvs lizis Tu gigas?
18. TiToeul figuraSi gaavleT xazi ise, rom es figura or tol nawilad gaiyos.
20. ninom sami 20-TeTriani fanqari da erTi 15-TeTriani saSleli iyida. ra Tanxa gadaixada ninom?
15
1. romelia meti: 54-is uaxloesi aTeuli Tu 54-is uaxloesi xuTeuli?
2. romelia meti: 68-is uaxloesi aTeuli Tu uaxloesi xuTeuli?
3. dauTvlelad mixvdiT, romel safuleSia meti Tanxa. Sedegi gadaamowmeT.
meti, naklebi, Tanabari raodenoba
4. 40-dan 50-mde CamowereT yvela is ricxvi, romelTa uaxloesi aTeuli da uaxloesi xuTeuli erTmaneTis tolia.
5. ninikos 5 saSleli aqvs, Tikunas – 7. ramdeni saSleli unda misces Tikunam ninikos, rom maT toli raodenobis saSleli gauxdeT?
$4.20.
16
6. daakvirdiT TiToeul safules. ramdeni aTTeTrianis gadmodeba mogviwevs meore safulidan pirvelSi, rom orive safuleSi aTTeTrianebis raodenoba gaTanabrdes?
kidev romeli monetebi unda gadmovdoT meore safulidan pirvelSi, rom orive safuleSi monetebis raodenoba gaTanabrdes.
7. romeli moneta unda gadmovdoT meore CarCodan pirvelSi, rom oriveSi Tanabari raodenobis Tanxa gagvixdes?
8. erTi yuTidan meoreSi gadades 1 vaSli. amis Semdeg yuTebSi vaSlebis raodenoba gaTanabrda. ramdeni vaSliT naklebi ido Tavdapirvelad meore yuTSi pirvelTan SedarebiT?
17
10. kinoTeatrSi pirvel seanss ocdaTormetiT meti mayurebeli daeswro, vidre meore seanss. meore seanss 10-iT meti mayurebeli hyavda, vidre mesames. mesame seanss daeswro 23 mayurebeli. ramdeni mayurebeli daeswro meore da pirvel seanss erTad?
9. cekvaze dadis 10 bavSviT meti, vidre curvaze. curvaze dadis 5 bavSviT meti, vidre xatvaze. xatvaze dadis 12 bavSvi.
1 ramdeni bavSvi dadis curvaze?2 ramdeni bavSvi dadis cekvaze?
11. romeli winadadeba ar aris marTebuli mocemuli figurisTvis?
a) mocemuli figura Sekruli texilia.b) mocemul figuras 7 wvero aqvs.g) mocemuli figura mrudia.d) mocemul figuras 6-ze meti da 8-ze naklebi gverdi aqvs.
18
moqmedebaTa Tanmimdevroba
1. moswavles 5-isTvis jer unda miematebina 3 da Semdeg gamoeklo 2. miiRebda Tu ara moswavle imave Sedegs moqmedebaTa Tanmimdevroba rom areoda: 5-isTvis jer 2 rom gamoeklo da Semdeg daematebina 3?
CawereT Sesabamisi magaliTebi.
2. moswavles 10 unda gaeormagebina da Semdeg miRebuli Sedegi gaenaxevrebina. miiRebda Tu ara moswavle imave Sedegs, moqmedebaTa Tanmimdevroba rom areoda: 10 jer gaenaxevrebina da Semdeg miRebuli Sedegi gaeormagebina?
CawereT Sesabamisi magaliTebi.
3. moswavles 10 unda gaenaxevrebina da Semdeg miRebuli SedegisTvis miematebina 2. miiRebda Tu ara moswavle imave Sedegs, moqmedebaTa Tanmimdevroba rom areoda: 10-isTvis jer miematebina 2 da miRebuli jami gaenaxevrebina.
CawereT Sesabamisi magaliTebi.
4. moswavles 5 jer unda gaeormagebina da Semdeg miematebina 2. miiRebda Tu ara moswavle imave Sedegs, moqmedebaTa Tanmimdevroba rom areoda: 5-isTvis jer 2 miematebina da Semdeg miRebuli jami gaeormagebina?
CawereT Sesabamisi magaliTebi.
$4.21.
19
gameoreba
1. CawereT gamotovebuli ricxvi.
kolofi 1 2 3 4 5
burTi 2 4 6 10
2. lalikos hqonda 3 cali ocTeTriani da 4 cali aTTeTriani. ramdeni lari aqvs lalikos?
3. natas 2 cali xuTlariani da 1 cali aTlariani aqvs. mas Teklem kidev erTi xuTlariani misca. ramdeni lari aqvs axla natas?
4. mariams hqonda 2 cali ocTeTriani da kidev xuTTeTriani. man iyida saSleli, romelic 7 TeTri Rirda. ramdeni TeTri darCa mariams?
5. nika 3 wlis win imdeni wlis iyo, ramdenisac axla aris giorgi. ramdeni wliT didia nika giorgize?amocanis amoxsna cadeT nikas asakisTvis mniSvnelobebis miniWebiT. magaliTad, axla nika 10 wlisaa. 3 wlis win nika iqneboda 7 wlis da ...
6. CamoTvaleT sagnebis 5 wyvili, romlebic daaxloebiT toli zomisani arian. magaliTad, moswavlis rveuli da wigni, ...
7. sul mcire ra ricxvi unda mivumatoT 10-s, rom SevZloT miRebuli jamis ganaxevreba?
$4.22.
20
9. ramdeni saerTo wvero aqvs naxazze xuTkuTxedsa da eqvskuTxeds?
daxazeT SemTxveva, roca maT mxolod erTi saerTo wvero aqvT.
10. pirvel CarCoSi mocemul figurebs hqviaT A figurebi, meore CarCoSi mocemul figurebs ki – B figurebi.
8. gadaixazeT cxrili rveulSi da SeavseT:
ganaxevrebuli gaormagebuli
8
10
20
30
40
50
ra hqvia xuTkuTxeds – A Tu B?
21
1. mocemulia figurebi:
Tavi 5. monacemTa analizi
sadiagnostiko testi
naxazis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.
1 figurebis romeli wyvilia naxazze toli raodenobis?
a)
b)
g)
2 ramdeniT meti kvadratia samkuTxedTan SedarebiT?
a) 8-iT b) 6-iT g) 2-iT
3 ramdeni samkuTxedi unda davamatoT naxazs, rom samkuTxedebis raodenoba gautoldes wreebisa da kvadratebis raodenobis jams?
a) 2 b) 5 g) 10
5
4 gadaxazeT rveulSi cxrili da SeavseT raodenobebiT.
8
22
monacemTa Segroveba da amokreba
1. me-2 klasis moswavleebi eqskursiaze qalaqgareT wavidnen. bavSvebma moinaxules muzeumi, taZari da gasarTobad erT gaSlil adgilze dabanakdnen. Tumca, maleve mixvdnen, rom es adgili saocrad dabinZurebuli iyo. maswavlebelma da moswavleebma gadawyvites im adgilis dasufTaveba. bavSvebi xalisiT Seudgnen muSaobas. giorgim furceli da kalami moimarjva da Camowera im nivTebis saxelebi, romlebic uxvad eyara garSemo.
ai, giorgis sia: erTjeradi Wiqebi da TefSebi, plastmasis boTlebi, gazeTebi, xelsaxocebi, sazamTros qerqebi, vaSlis nafrcqvenebi, polieTilenis parkebi.
daajgufeT siaSi mocemuli monacemebi sxvadasxva maxasiaTeblebis mixedviT. magaliTad, sakvebis narCenebi...
gaixseneT da CamowereT ra nivTebi migaqvT eqskursiaze an qalaqgareT piknikze?
ra zians ayenebs garemos erTjeradi plastmasis nivTebi da polieTilenis parkebi?
maswavlebelma, bavSvebma da maTma mSoblebma maleve daasufTaves iqauroba. iqve wyaroze gasufTavdnen da sufrac gaSales. kargad gaerTnen. wamosvlisas iqauroba kidev erTxel moawesriges da kmayofili dabrundnen Sin.
$5.1.
23
2. CamowereT Tqveni 10 Tanaklaselis gvari da am siis mixedviT gaarkvieT:
3. SeadgineT Tqvens saklaso oTaxSi arsebuli avejisa da sagnebis sia.
5. cxrilSi mocemulia informacia imis Sesaxeb, Tu ramdeni cali ocTeTriani da aTTeTriani moneta aqvs lizikos jibeSi.
20 TeTriani 3
10 TeTriani 4
cxrilis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.
ramdeni ocTeTriani moneta aqvs lizikos? ra Tanxas Seadgens es monetebi? ramdeni aTTeTriani moneta aqvs lizikos? ra Tanxas Seadgens es monetebi?
ramdeni gogonaa?ramdeni vaJia?ramdeni moswavlis gvari iwyeba `a“ asoze? `S“ asoze? da a. S. daalageT gvarebi anbanis mixedviT.
1
2
3
4
4. mocemulia ricxvebi: 5, 14, 63, 8, 42, 99, 3, 11, 10.
amokrifeT ricxvTa siidan erTniSna ricxvebi. ramdeni ricxvi miiReT?amokrifeT orniSna ricxvebi. ramdeni ricxvi miiReT?amokrifeT ricxvebi, romlebSic cifrebi meordeba. ramdenia aseTi ricxvi?amokrifeT ricxvebi, romlebic 0-iT bolovdeba. ramdenia aseTi ricxvi?amokrifeT ricxvebi, romlebic 10-ze metia da 60-ze naklebi. ramdeni ricxvi miiReT?dasviT msgavsi kiTxvebi.
1
2
3
4
5
6
1
2
24
sul ra Tanxa aqvs lizikos?ramdeni ocTeTriani Secvlis lizikos jibeSi arsebul mTlian Tanxas?ramdeni aTTeTriani Secvlis lizikos jibeSi arsebul mTlian Tanxas?
6. bavSvebi dadian sportisa da xelovnebis sxvadasxva wreze.
gadaxazeT rveulSi cxrili da naxatis mixedviT SeitaneT masSi monacemebi.
CogburTi musika curva xatva
bavSvebis raodenoba I I
ramdeni bavSvi dadis CogburTze? musikaze? xatvaze? curvaze? sportis romel saxeobaze dadis yvelaze meti bavSvi?dasviT kiTxvebi cxrilis mixedviT.
3
4
5
1
2
3
25
7. marim furcelze Camowera Tavis magidaze arsebuli nivTebis aseTi sia:
kalami – 2cali
fanqari – 5cali
saxazavi – 2 cali
wigni – 6 cali
rveuli – 4cali
Wiqa –1 cali
TefSi – 1 cali
sanaTi –1 cali
yursasmeni –1 cali
siis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.1 sul ramdeni nivTia magidaze?2 romeli nivTebia erTnairi raodenobis?3 ramdeni saswavlo nivTi devs maris magidaze?4 ramdeni eleqtronivTi devs magidaze?5 ramdeni WurWelia magidaze? 6 daasaxeleT is nivTi, romelic me-2, me-3 da me-4-e kiTxvis
pasuxebSi ar moxvda.7 CamoTvaleT nivTebi raodenobebis zrdis mixedviT.
8. cxrilSi mocemulia ninikos dedis mier nayidi produqtebis raodenoba. cxrilis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.
msxali vaSli atami aluCa banani
2kg 3kg 4kg 2kg 1kg
1 ramdeni kilogrami msxali iyida dedam?2 romeli xili iyida dedam yvelaze meti?yvelaze naklebi?3 romeli xili iyida dedam toli raodenobis?4 sul ramdeni kilogrami xili iyida dedam?
26
9. gakveTilze sportis maswavlebeli simaRleze xtomaSi avarjiSebda bavSvebs. monacemebi warmodgenilia cxrilis saxiT.
zura zaza lela eka luka nika Teo nino lizi nia
52sm 45sm 57sm 50sm 45sm 47sm 60sm 51sm 45sm 44sm
cxrilis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.
sul ramdeni bavSvia jgufSi?romelma bavSvma aCvena saukeTeso Sedegi?vis aqvs yvelaze dabali Sedegi?ramden moswavles aqvT erTnairi Sedegi?ramdeni santimetria sxvaoba saukeTeso da yvelaze dabal Sedegs Soris?meramdene adgilas gavida lela?daasaxeleT mesame adgilze gasuli bavSvis saxeli.CamowereT moswavleTa sia Sedegebis gauaresebis mixedviT.
10. cxrilSi mocemulia lelas gakveTilebis raodenoba kviris manZilze.
orSabaTi samSabaTi oTxSabaTi xuTSabaTi paraskevi
5 4 4 5 4
upasuxeT kiTxvebs:
ramdenjer aqvs lelas xuTi gakveTili?ramdenjer aqvs lelas oTxi gakveTili?ramdeni gakveTili aqvs lelas ufro xSirad?sul ramdeni gakveTili aqvs lelas erTi kviris ganmavlobaSi?
1
2
3
4
5
6
7
8
1
2
3
4
27
11. gaixseneT TqvenTvis nacnobi figurebi: wre, marTkuTxedi, samkuTxedi, Sekruli da Ria mrudi, Sekruli da Ria texili, xuTkuTxedi, eqvskuTxedi. am CamonaTvalidan amokribeT da CamowereT:
is figurebi, romlebsac wvero ar aqvT.is figurebi, romelTa wveroebis da gverdebis raodenobis jami 6-ze meti da 12-ze naklebia.is figurebi, romlebsac gaaCniaT Siga are.
12. beqam daTos imdeni fanqari aCuqa, ramdenic daTos hqonda. axla daTos 24 fanqari aqvs. ramdeni fanqari hqonia mas Tavdapirvelad?
13. romeli winadadebaa mcdari?a) 18-is mimatebisas, SegviZlia ricxvs jer 20 mivumatoT da Semdeg 2 gamovakloT.b) 19-is mimatebisas, SegviZlia ricxvs jer 20 mivumatoT da Semdeg 1 gamovakloT.g) 18-is gamoklebisas, SegviZlia ricxvs jer 20 gamovakloT da 1 davumatoT.d) 19-is gamoklebisas SegviZlia ricxvs jer gamovakloT 20 da Semdeg mivumatoT 1.
1
2
3
28
monacemebis mowesrigeba da dajgufeba
1. mocemuli figurebi dalagebulia wveroebis raodenobis zrdis mixedviT.
2. cxrilSi mocemulia bavSvebis saxelebi da maTi simaRleebi.
romeli figura unda exatos gamotovebul adgilze?
ana luka zuriko Tamriko beqa
85sm 90sm 84sm 92sm 83sm
daalageT cxrilis monacemebi Semdegi TanmimdevrobiT:
1 simaRlis zrdis mixedviT.2 saxelebis anbanuri TanmimdevrobiT.3 saxelebSi asoebis raodenobis zrdis mixedviT.
3. CamoTvaleT cxovelebi Semdegi kanonzomierebiT:gareuli cxoveli, Sinauri cxoveli, Sinauri cxoveli, gareuli cxoveli, Sinauri cxoveli, Sinauri cxoveli, gareuli cxoveli.
$5.2.
29
4. gaixseneT da CamoTvaleT, ra gxvdebaT gzaze saxlidan skolamde. daajgufeT es monacemebi raime niSniT.
5. dedam wveulebisaTvis iyida: vaSli, badrijani, marwyvi, kartofili, atami, aluCa, msxali, Warxali, stafilo.
ra niSniT SeiZleba davajgufoT dedas mier SeZenili produqti? CaxazeT rveulSi cxrili da SeitaneT monacemebi.
7. daajgufeT naxatze mocemuli nivTebi raime niSnis mixedviT.
6. mocemulia ricxvebi:
2; 9; 10; 14; 5; 17; 18; 21; 8; 25.1 ra niSniT SegviZlia davajgufoT CamoTvlili ricxvebi? 2 romel jgufSi moxvda yvelaze didi ricxvi?3 romel jgufSia ufro cota raodenobis ricxvebi?
1
2
30
piqtograma
1. samma gogonam Seagrova sokoebi. maT mier Segrovili sokoebis raodenobebi mocemulia naxazze.
piqtograma aris naxati, romlis saSualebiT SegviZlia
warmovadginoT monacemebi.
1 2 3
gaiTvaliswineT, rom aRniSnavs erT sokos.naxazis mixedviT upasuxeT kiTxvebs.
romelma gogonam Seagrova yvelaze meti soko: pirvelma, meorem Tu mesamem?ramdenma gogom Seagrova 3-ze naklebi soko?ramdenma gogonam Seagrova 5-ze meti soko?sul ramdeni soko Seagroves gogonebma?ramdeni soko unda misces pirvelma gogonam mesames, rom yvelas Tanabari raodenobis soko hqondes?
1
2
3
4
5
$5.3.
31
gatanili golebi
luka
gio
andrea
daTo
nika
1 vin gaitana yvelaze meti raodenobis goli? 2 yvelaze cota raodenobis goli?3 ramdeniT meti goli gaitana nikam daTosTan SedarebiT?4 sul ramdeni goli gaitanes bavSvebma?5 ramdenma bavSvma gaitana erTnairi raodenobis golebi?
3. cxrilSi mocemulia erT-erTi klasis moswavleebis sayvareli saTamaSoebi. aRniSnavs 2 bavSvs.
2. cxrilSi mocemulia erT-erT Cempionatze bavSvebis mier gatanili golebi. gaiTvaliswineT, rom =1 goliGGG Gda
=2 goli
32
cxrilis mixedviT upasuxeT kiTxvebs:
ramden bavSvs uyvars ?ramdeniT met bavSvs uyvars vidre ?sul ramdeni bavSvi gamokiTxes?saTamaSoebis CamoTvlili wyvilebidan romeli uyvarT toli raodenobis bavSvebs?
a) da g) da
b) da d) da
romel CamonaTvalSia dalagebuli monacemebi yvelaze sayvarelidan naklebad sayvarelisken?
a)
b)
g)
d)
5
1
2
3
4
33
taqsi
avtobusi
metro
samarSruto taqsi
taqsi
avtobusi
metro
samarSruto taqsi
4. qvemoT mocemulia cxrili, romelSic naCvenebia Tu ra transportiT midian samsaxurSi gamokiTxuli adamianebi.
gaiTvaliswineT, rom = 1 adamiani da upasuxeT kiTxvebs:
ramdeni adamiani amjobinebs taqsis?romeli tranporti urCevnia gamokiTxulTa Soris yvelaze mets?ramdeniT nakleb adamians urCevnia samarSruto taqsi metrosTan SedarebiT?gamokiTxulTagan ramdeni adamiani ar gamoiyenebs avtobuss samsaxurSi wasasvlelad?sul ramdeni adamiani gamokiTxes?rogor Seicvleboda cxrili, Tu erT simbolos SevusabamebdiT or gamokiTxul adamians, xolo simbolos naxevars – erTs.
gadaxazeT cxrili rveulSi da SeavseT axali aRniSvnis mixedviT:
1
2
3
4
5
6
34
5. ramdeni aTeulia:1 6 aTeulis da 17 erTeuli jamSi? 2 5 aTeulisa da 14 erTeulis sxvaobaSi?
6. kvadratSi Caxazulia wre. sul ramden wertils miviRebT, Tu wris Siga areSi davsvamT wris gare areSi dasmul wertilebze 2-jer met wertils?
7. xuTkuTxedsa da samkuTxeds erTi saerTo gverdi aqvs. QqvemoT mocemuli naxazebidan romeli ar Seesabameba mocemul pirobas?
2
1 3
8. pirveli qalaqidan meore qalaqamde manZili 40km-is tolia. meoridan mesamemde ki 60 – km-is. ra manZilia pirvel da mesame qalaqebs Soris, Tu isini ganlagebulebi arian ise, rogorc suraTzea naCvenebi?
pirveli meore mesame
35
Tvisebriv monacemTa gaazreba
1 ramdeni gogonaa klasSi? ramdeni biWia? 2 ramdeni bavSvia 7 wlis? 8 wlis? 3 sul ramdeni moswavlea klasSi?
1. gaecaniT cxrils, sadac warmodgenilia klasSi moswavleTa asaki. upasuxeT kiTxvebs.
7 wlis 8 wlis
gogona 10 8
biWi 7 5
2. bavSvebs ainteresebdaT maTi maswavleblebidan vis romeli bostneuli uyvarda. maT Caatares gamokiTxva da Sedegebi Seitanes cxrilSi. erTi maswavlebeli mxolod erT bostneuls irCevda.
cxrilis mixedviT upasuxeT kiTxvebs:
romeli bostneuli uyvarT maswavleblebs yvelaze metad? yvelaze naklebad?ramden maswavlebels uyvars kombosto?ramdeni maswavlebeli gamokiTxes moswavleebma?
1
2
3
$5.4.
36
3. mocemulia ianvris Tvis kalendari.
upasuxeT kiTxvebs.
daasaxeleT ra dRea Tvis bolo ricxvi. ramdeni kviradRea am TveSi? ramdeni orSabaTia?ramdeniT metia paraskevebis raodenoba samSabaTebis raodenobaze? ra dRe iqneba 1 Tebervali?ra dRe iyo 31 dekemberi?ramden dReSi meordeba kviris TiToeuli dRe?ramdeni dRe unda gavides axali wlidan momdevno Tvis pirvel ricxvamde?ramdeni weliwadia erT saukuneSi?
ianvari
orS. samS. oTxS. xuTS. par. Sab. kvir.
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
4. avtobusSi 15 mgzavria. pirvel gaCerebaze Cavida 6 mgzavri da amovida 4. meore gaCerebaze Cavida 3 da amovida 5. ramdeni mgzavria axla avtobusSi?
5. ramdeni sameulia 9 erTeulSi?
1
2
3
4
5
6
7
8
37
SesaZlo, SeuZlebeli da aucilebeli
1. yuTSi yria lurji, wiTeli, mwvane da yviTeli, TiTo-TiTo, erTnairi fanqari. sandro yuTidan TvaldaxuWuli iRebs fanqrebs.
CarCoSi mocemuli sami sityvidan daasaxeleT is, romelic Seesabameba TiToeul situacias.
SesaZlebeliaaucileblad arasodes
sandros mier yuTidan amoRebuli fanqari aris wiTeli.sandros mier yuTidan amoRebuli fanqari aris lurji.sandros mier yuTidan amoRebuli fanqari ar aris yviTeli.sandros mier yuTidan amoRebuli fanqari aris yviTeli, wiTeli, lurji an mwvane.sandros mier yuTidan amoRebuli fanqari aris Savi.
2. mocemulia iasamnisferi da yviTeli burTebi.
Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT erT burTs, SeiZleba Tu ara, rom is aRmoCndes iasamnisferi?Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT erT burTs, aucileblad iqneba Tu ara is iasamnisferi?
1
2
3
4
5
1
2
$5.5.
38
3. kalaTaSi 5 TeTri da 3 Savi burTia. kalaTaSi Cauxedavad amoiRes 4 burTi.
4. kalaTaSi 5 TeTri da 3 Savi burTia. kalaTaSi Cauxedavad amoiRes 6 burTi.
5. rogor miviRoT xuTi orianiT da Sekreba-gamoklebis operaciebiT ori? CawereT Sesabamisi gamosaxuleba.
6. oTxi wlis win kato 6 wlis iyo.
1 ramdeni wlisaa kato axla? 2 ramdeni wlis iqneba ori wlis Semdeg?
SeiZleba Tu ara maT Soris iyos Savi burTi? aucileblad iqneba Tu ara maT Soris Savi feris burTi?aucileblad iqneba Tu ara maT Soris TeTri feris burTi?
aucileblad iqneba Tu ara maT Soris Savi feris burTi?aucileblad iqneba Tu ara maT Soris TeTri feris burTi?
Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT sam burTs, SeiZleba Tu ara, rom samive iasamnisferi iyos?Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT sam burTs, aucileblad iqneba Tu ara samive iasamnisferi?Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT xuT burTs, SeiZleba Tu ara, rom isini iasamnisferebi iyos?Tu mocemuli burTebidan TvaldaxuWuli aviRebT xuT burTs, aucileblad iqneba Tu ara maTSi erTi iasamnisferi burTi mainc?
3
4
5
6
1
2
3
1
2