Asse‘’Een o

E MM

et Monderzoek

Eind Maarten Michiel R

Mank naar de t

rapp

Nijhoff Roosenbu

nagetoepasbaa

port

urg

emearheid va

ond

ent mn BIM in A

erzo

metAsset Man

oek

t BIMnagement

M t’’

 

Project:  Instelling: 

Faculteit: Opleiding: Specialisati Studenten: 

   

 Afstudeerb

      

 Faciliterend

 Auteur:  Controle: Vrijgave: Versie numVersie omsc

  

  

e:   

 

 

egeleiding: 

  

d bedrijf: 

   

mmer: chrijving: 

      

         

   

   

   

      

   

               

AfstudeHogesc Ruitenb 6826CC (026) 36Built EnBacheloProject

Michiel m.roose (06) 17 

 Maarte m.nijho (06) 31 

Marwin marwin(026) 36

Andre P Andre.p (026) 36

BAM In Dhr. R.  r.de.rid Wintho 3526KV (088) 55

MichielDhr. R. 06‐01‐21.0 Definiti

eeropdrachtchool van Arberglaan 26C  Arnhem 65 81 81 nvironmentor Civiele Tetmanagemen

l Roosenburenburg1@up97 45 64 

en Nijhoff (BAoff@bam.nl 51 93 30 

n Jurjus n.jurjus@han65 83 55 

Pampiermolpamiermolen65 81 81 

nfra Asset Mde Ridder (Dder@bam.nontlaan 28  V  Utrecht 50 07 89 

l Roosenburde Ridder 2014 

ief 

t; Asset Mannhem en Nij

echniek nt Infra (Org

g (Ministeriepcmail.nl 

AM IAM) 

n.nl 

en n@han.nl 

anagementDirecteur) l 

g / Maarten

agement memegen 

anisatie) 

e van defens

(BAM IAM) 

 Nijhoff 

et BIM 

sie) 

 

 

Voorwoo

Voor u  ligt hMaarten  NijManagemenonderdelen Managemende mogelijkh Het rapport faculteit tech Wij beschouveel persoonhebben verlebedrijfsbegeJurjus  en  dtotstandkomvoor het bes Ten  slotte  spsuccesvolle ikansen in he PersoonlijkeMichiel RoosSinds mijn  1doorgegroeidbouwt  in  uiAllereerst  inMaarten vroleerzaam gewte vertalen. Hinterviewen diepgang tijd Maarten NijhIk ben sinds jaar werkzaaTechniek.  In Binnen  (B)IAonderzoek evroeg MichieMichiel bleeen de organien  in  een  grtotstandkom Wij wensen u Michiel RoosMaarten Nijh  Utrecht, dins

ord 

het afstudeerohoff.  Dit  rapt. Onderzochvan  (B)IAM tteam van BAheden van BIM

dient tevens thniek, van de 

wen de perionlijke groei heeend aan hetleider R. de Re  heer.  A.  P

ming van dit rachikbaar stell

preken wij demplementatiet genereren v

e Noot: senburg 17de  jaar  bend naar  stafmetzendgebiede  de  vorm  vaeg mij deel teweest. MaarteHij is communmet  de  expe

dens de gespr

hoff april 2013 weam binnen dedat  kader be

AM  kwam  al n aanbevelingel deel te nemk een juiste kisatie heeft mroot  geheel  e

ming van de stu

u veel leesple

senburg & hoff 

sdag 7 januari

onderzoek vaport  is  de  eit  is  in welke de  implem

AM Infra AsseM gericht op A

ter afsluiting vHogeschool v

ode waarin wieeft plaatsgev onderzoek eRidder en de bPampiermolenapport. Daarnen van ons als

e hoop uit dae van BIM binvan een Best in

  ik  werkzaamedewerker  vaen.  In  2009  bn  individuelee nemen aan en is in staat nicatief zeer serts.  Hij  durfdekken.  

erkzaam bij Be wegenbouwen  ik  tijdens snel  het  ondg nodig die vomen aan dit okeuze, zijn vermij verbaasd. Veen  te  volgenukken mogelij

zier en hopen

i 2014. 

n  ‘Asset Manndrapportagemate BIM geentatie  effect ManagemenAsset Managem

van de opleidvan Arnhem en

ij aan dit ondvonden. Veel en de totstandbegeleiding van  voor  hun aast zijn wij vs medewerke

at dit onderzonen de organn Class positie

m  als  Sergeanan een  constrben  ik  begone  deeltijd  en het onderzoesnel verbandesterk, zowel mde  op  een  ne

AM Infra Asse. Daarnaast bhet  laatste  sederwerp  BIMoldoende niveonderzoek en rmogen om inVanuit zijn funn  route  te  hejk gemaakt. 

n u hiermee va

nagement mee  van  het  oneschikt  is voorct  heeft.  Hent en betreft ment. 

ding Civiele tecn Nijmegen.

derzoek hebbedank gaat uitdkoming van anuit de Hogekritische  blik

veel dank versrs en het beg

oek en de aannisatie BAM Ine in het gebru

nt  bij  het  regructiecompagnnen  aan  hevervolgens  v

ek binnen zijn en te zien en mondeling als ette wijze  de

et Managemeben  ik  in septemester op  z  naar  voren.eau bevat vooook hij greep

n een korte penctie als Sergeerkennen. Dat

an de juiste in

t BIM’ dat  is derzoek  naarr Asset Manaet  rapport  iseen aanbevel

chniek (Uitstr

en gewerkt alt naar de persde rapportage School van k,  ondersteunschuldigd aan rip voor de be

nbevelingen dnfra Asset Manuik van BIM vo

giment  der  Ggnie, welke dit  basisjaar  voanaf  septembbedrijf. Het sdeze naar de in schrift. Ik we  confrontatie

ent als Calculaember 2010 gzoek gegaan n  Het  ideale or de kwalificp het met beieriode kenniseant binnen dt  heeft  rust  g

nformatie te v

 

opgesteld dor  de  toepasbagement en  ins  bestemd  ving van de jui

oom Project M

s zeer  leerzaasonen en orgages.  In het bijzArnhem en Nning,  stimulade organisatieslaglegging o

die erin  zijn onagement. Daoor Asset Man

Genie.  Ik  ben rtstrips  (vliegoor  de  deeltber  2010  in  damenwerken praktijk en n

was onder de e  aan  te  gaan

ator Multidiscgestart met dnaar een gescdeed  zich  voatie ‘’Afstudeide handen aas tot zich te neefensie is Micgebracht  in  o

voorzien. 

oor Michiel Roaarheid  van n welke matevoor  de  direiste vorm van

Management

am en een peanisaties die zonder bedanNijmegen dooans  en  daarmies waar wij wop onze agend

opgenomen  leaarnaast zien nagement. 

begonnen  agvelden) en  ktijdstudie  civide  reguliere  met Maartenaar een toepaindruk van zijn, met  als  re

ciplinair. Daarde deeltijdoplchikt afstudeeoor:  het  bedreeronderzoek an. De samenemen over hechiel in staat ons  project  e

I

oosenburg enBIM  in  Asset en op welkeectie  en  hetn inpassing en

 Infra) aan de

eriode waarinmedewerkingnken wij onzer de heer. M.mee  voor  dewerkzaam zijnda’s. 

eiden  tot eenwij voor BAM

ls  soldaat  enampementenele  techniek.deeltijdvorm.n is uitermateassingsgebiedjn manier vanesultaat meer

rvoor was ik 4eiding Civieleeronderwerp.rijf  heeft  eenBachelor’’. Iknwerking metet onderwerpte prioriterenn  een  steady

n t e t n 

e 

n g e . e n 

n M 

n n . . e d n r 

4 e . n k t p n y 

 

 II  Afstude

Manage

An English Su Aanleiding Vanuit de dihaar organisBAM  intern aanwezigheiwijze te impl ProbleemsteDe effecten bekend. Daaconsensus ovnaar  concretde processen Onderzoek Middels eengeschiktheidbetekenis vageïnventariseVoor het Debekend met dertien expeBAM  UK  Facvanuit Schotvan BIM vooweinig ondebinnen Facilirespondente Conclusie Vanuit de  restandaard. HBIM  faciliteeuitwerking ovan BIM is vi Naarmate deonderhoudscen elementeeffect  te  heManagemenInformation Managemenactiviteiten v Werken metaantal  aanpageautomatisheeft vooral koppelingen worden  geënegatieve  hoconcreet te ode specifieke

eeropdracht: 

ment sam

ummary is inc

rectie van BAsatie  te onderis  besloten  od van BIM op ementeren in

elling die de implemarnaast  is het ver de toegevte functionelen en de system

  literatuurstu van BIM voon BIM vastgeeerd welke oelphi onderzoeAsset Managerts geïnterviecility Manageland heeft schor Asset Manarzoek gedaanity Managemen binnen dez

esultaten blijkHet  inpassen vert  in  goed  inop het gebruiksualisatie, sim

e complexiteitcontracten zijen. Binnen de ebben  op  effit  gaat  facilitModel wordt mogelijk. BIvan het bedrijf

t BIM vraagt eassingen/ontweerde systemeffect op de worden gerenthousiasmeeouding  ten  aonderbouwene BIM handeli

menvattin

cluded and dis

AM  Infra Asserzoeken. Vanwonderzoek  tede Strategisc

n haar organis

mentatie van toepassen va

voegde waarde doelstellingemen in kaart t

udie, een Delpor Asset Mansteld en wat nderzoeken  rek  zijn veertieement, wat vewd van Rijksement  uit  Glahriftelijk gereagement, maan naar de  inpaent wel het ge sector is ged

kt een brede van BIM vraagnformatiemank, beoordelingmulatie, struct

t of omvang vn vaak complontwerp‐ en ciëntie,  kwalteren.  Toepasden de activitM blijkt uiterf in zijn volled

een aanpassinwikkelingen. Bmen en rond corganisatie enealiseerd en eerd,  geïnstrueaanzien  van  on. Het gebruikngen en stand

ng 

splayed in the 

et Managemewege de ontw  doen  naar  dhe agenda vasatie. 

BIM met zichan BIM op Asde hiervan in den op tactische brengen. 

phi onderzoekagement en d‘’werken volgreeds naar diten experts  t.aoor ons een bwaterstaat, Basgow.  Twaalfageerd. Binnear dan vooral asbaarheid vageval. Dat  is ddaan. 

inzet van BIMgt maatwerkonagement,  tijdg, presenterentuur, commun

van contractenex door de aarealisatiefaseiteit  en  faalkssingen  binneeiten  van BArmate geschikdige breedte.

ng binnen hetBAM  Infra Ascentraal databn systemen eneen programmeerd  en  wordontwikkelingek van BIM vradaarden. 

 

next chapter.

nt  is ons gevwikkelingen ade  geschikthean BAM is BAM

h meebrengt vsset Managemdit kader. Omh niveau is het

k en een burede gevolgen vgens BIM’’ nu t onderwerp a.v. het ondebelangrijke coBAM  Infra  intef  open  interven de respondde wijze waaan BIM voor Adan ook de  re

M mogelijk. Boplossingen, ddens elke  fasn, ontsluiten, nicatie, eendu

n of projectenanwezigheid ve in de Infrabrkosten.  De  veen  Facility  mM  Infra Assetkt voor een to

t bedrijf, de gsset Managembeheer, daarmn in mindere ma voor visuaden  opgeleiden,  dit moet aagt een borg

. 

raagd de effeangaande BIMeid  van  BIM M Infra Asset m

voor de organment niet of m de strategie t noodzakelijk

eaustudie  is evan de  implemprecies inhouzijn verricht,erwerp BIM bomponent binern, BAM Bouviews  zijn modenten werd wrop dit kan plAsset Manageeden dat een

BIM  is geen vdit  is dan ooke  van het boontvangen eidigheid en in

n toeneemt, kvan omvangrijanche heeft derwachting  is management t Managemenoepassing binn

gevolgen zijn ment  is bekenmee  is de eermate op de palisaties moetd.  De  ervaringworden  dooring binnen de

ecten van het M binnen Rijkvoor  Asset Mmanagement 

nisatie, procesonvoldoende van BAM Grok de effecten v

er door ons omentatie. Meudt. Binnen deom daar vervenaderd. Daanen dit onderuw en Technieondeling  afgewisselend geraatsvinden. Zement, tijdens parallelle  inv

oorgeschrevek de kracht vaouwproces. Wn afstemmennteroperabilite

komt BIM meeke arealen ende toepassing dan  ook  datonderstrepennt  versterkt enen Asset Ma

niet verstreknd met het wste stap reedprocessen.  Bint worden aang  die  de  resrbroken  doore processen m

t  invoeren vankswaterstaat, Management. voornemens 

ssen en syste onderzocht oep NV te kunvan BIM op d

onderzoek veret de  literatuue literatuursturvolgens op aarvan  is er oorzoek is. Uiteiek en een resnomen  en  dereageerd op hZoals eerder gs  literatuurstuventarisatie b

en en volledigan BIM. Het toWerken met Bn van informateit. 

er tot zijn recn een groot aa BIM bewezet  BIM  dit  oon  dit.  Middeen daarmee  inagement en

kkend maar hewerken binnens gezet. De  imnnen de systengekocht. Mepondenten  dr  de  toegevomiddels het be

n BIM binnende Markt enVanwege  deBIM op enige

emen zijn nieten er  is geennnen vertalene organisatie,

rricht naar deurstudie  is deudie is tevensan  te  sluiten.ok een aantalndelijk zijn erspondent vane  respondenthet toepassengenoemd is erudie bleek ditbij een drietal

g uitgewerkteoepassen vanBIM heeft  zijntie. De kracht

ht. Beheer enantal objectenn een positiefok  voor  Assetls  een  Assets beter Assetn verbetert de

et vraagt eenn  innovatievemplementatieemen moetennsen moetendeelden  is  deegde  waardeenoemen van

n n e e 

t n n , 

e e s . l r n t n r t l 

e n n t 

n n f t t t e 

n e e n n e e n 

 

 

          AanbevelingIn samenweren haar bijdrvoor  kostenrminimaal in te worden open risico’s.  Vanwege de moet wordenEen  implemegeïnventariseontwikkelinghet zich heeftoepassingen In de  toepasnieuwe infra 

  

Conclusie: 

BIM drAssevorm

g rking met de rage aan de breductie,  kwade doelstellinpgenomen vo

complexiteit n aangesteld, entatieplan meerd en bescgen en vervolgft bewezen von, per contrac

ssing  van BIM. De visuele k

raagt bij aaet. In de vomen voor h

organis

directie moetedrijfsdoelstealiteit  en  efficngen moet teroor de toepass

vraagt de inv hij stuurt de 

moet worden ohreven. Een  igonderzoek polgt een bredct of tender w

M moet ondeant van BIM o

 

an beter Asorm van eeet beheer satie en sy

t een concreteellingen. Ondeciëntie. Uiteinrugkomen is esing aan de ha

voering van BIimplementatiopgesteld wainterne werkgplaats. De ontere implemenordt een spec

rscheid wordonderscheidt z

sset Managen Asset Inen onderh

ystemen vr

e visie geformerdeel van dezndelijk  kan  daeen richtlijn vand van de vo

IM een centraie aan en coöarin tevens agroep of progtwikkeling vanntatie. Er worcifieke BIM to

en  gemaakt zich namelijk 

gement binformationhoud. Het raagt effor

muleerd wordeze visie zijn hean  ook  op  deoor het toepaolgende factor

ale aansturingrdineert het vlle huidige ongrammagroepn BIM vindt brdt uiteindelijepassing uitge

in projecten in deze BIM t

innen de gn Model kaeffect van rt maar is d

en ten aanzieet opstellen veze  onderdeleassen van BIMren: contractd

g en integrale vervolgonderzntwikkelingen p moet wordeij voorkeur pk gewerkt meewerkt in een

met bestaandoepassingen. 

ehele levean BIM eendeze ontwde moeite w

en van het gebvan concrete den  gestuurd M. Hierin dienduur, complex

aanpak. Een zoek en de on binnen BAMen  ingericht, laats middelset een menukn plan van aan

de  infra  en p

enscyclus vn nieuwe bwikkeling owaard. 

III

bruik van BIMdoelstellingenworden. Watt een richtlijnxiteit, omvang

BIM managerntwikkelingen. IAM wordenhierin vindens pilots, nadatkaart van BIMnpak BIM. 

projecten met

van een basis op de 

 

M n t n g 

r . n n t 

M 

t 

 

 IV  Afstude

Executiv

Occasion The managewithin its orgBAM internain the Strateg Problem The effects  taddition, thevalue  in  thisnecessary to Research Through a litand the cons''working witcarried out, BIM, have bManagemenat  RijkswateManagemenhas  respondManagemensuitability ofbeen furtherwithin this se Conclusion From the resdeveloped stBIM  facilitatetype  of  usevisualization, As the compand maintenWithin pilot in more efficalso be proviBIM  for  asseactivities of Bwell suited fo BIM requireschanges  /  dcentral data and  systemssoftware for the  respondvalue. The us  

eeropdracht: 

ve summa

ment of BAMganization. Dual, it was decidgic Agenda BA

that  the  imple use of BIM  context. To  investigate th

terature reviesequences of tth BIM'' exacafter which w

been  attendedt, for us this aerstaat,  BAM t from Glasgoed  in writingt, but especiaf BIM  for Assr developed. Tector. 

sults, a broad tandard. The es better  infoe,  evaluation,, simulation, s

plexity and siznance often  laapplications iciency, the redided by BIM iet managemeBAM Infra Assor an applicat

s an adjustmeevelopments.managements, and  to a  levisualization ents  shared  tse of BIM requ

ary 

M Infra Asset Mue to the deveded to investiAM, BAM Infra

lementation oin Asset Mantranslate  the he effects of B

w, a Delphi suthe implemenctly means. Wwe could  linkd during  the an important Infra  internaow. Twelve og.  There was ally the way inet ManagemeThat  is also t

deployment deployment oormation man  presentationstructuring, co

ze of contractarge  areas  ann the design aduction of fain Asset Manaent  can  be  dset Managemtion in asset m

ent within the.  BAM  Infra  At, by that the sser extent omust be purcthe negative uires an integ

 

Management elopments ofigate the suitaa Asset Mana

of BIM  involvagement  is  instrategy BAMBIM for the or

urvey and a dntation. DurinWithin  the  litek our  investigaDelphi  study.component oally,  BAM  Copen  interviewthere was  van which this cent, during  lithe reason tha

of BIM appeaof BIM requirnagement  in en,  distributioommunication

s or projects nd  a  large nuand realizationlure costs andagement. Appdescribed  as  Aent will be str

management a

e company, thAsset  is  famifirst step is a

on  the proceschased . Peopattitude  towaration within

 

has asked us BIM at nationability of BIMgement inten

ves  for  the ornsufficiently  inM Groep NV  irganization, p

esk study we g the literaturerature  reviewation  to exist.  Some of  theof this researcnstruction  anws were admiariable  reactecould happenterature  studat a parallel s

ars suited for Aes custom soevery phase oon,  receivingn, consistency

increases theumber of objen within the Id improvemeplications in FaAsset  Informarengthened, sand improves

he consequenliar with woralready taken.sses. Within  tle need to beards developthe processes

to investigatenal governme for Asset Mands to implem

rganization, pnvestigated ainto concreterocesses and 

studied the sre study the mw  is also  identing  reports. Fese  experts  ach. Ultimatelynd  Engineerinnistered by wd   by  the  res. As mentionedy we  found  tsurvey was do

Asset Managelutions, that’sof  the buildinand  adjustin

y and interope

e contributionects  and elemnfrastructure,nt of quality.acility Manageation Model.so better assethe company

ces are not farking  in  innov The implemethe  systems  ce enthused, inment,  it musts, by naming t

e the effects nts like Rijkswanagement. Dent BIM in its

rocesses and nd there  is no  functional  tasystems. 

suitability of Bmeaning of BIMtified which  sFourteen expare  also  famil, there are thng  and  a  resword and the spondents  to ed earlier, thethat within  Faone, by  interv

ement. BIM iss is also the cog process.   Bng  informatioerability. 

 of BIM increments  are hel, the applicatiExpected is tement underlThrough  an 

et managemen's operations 

ar‐reaching, bvative  automentation mainconnections  sstructed and t be broken  tthe specific BI

of the introduwaterstaat, thDue to the pres organization

  systems are o consensus oargets at  tact

BIM for Asset M is determinstudies alreadperts  regardiniar with  the irteen expertpondent  BAMrespondent fthe use of B

ere is little resacility Managviewing three

s not a prescrore value of BBIM has an efon.  The  powe

eases. Within ld,  that makeion of BIM prohat these comine this. The aAsset  Informnt is possible.in its entirety

but it requiresmated  systemsnly affects thehould be esttrained. The to  substantiaIM acts and st

uction of BIMe Market andesence of BIMin any way. 

unknown.  Inon the addedtical  level  it  is

Managementned, and whatdy have beeng  the  subjectsubject Assets interviewedM  UK  Facilityfrom ScotlandBIM  for Assetsearch on thegement  it hase respondents

ibed and fullyBIM. Applyingfect on everyer  of  BIM  is

managementes  it  complex.oven to resultmponents willapplication ofmation Model. BIM appearsy. 

s a number ofs  and  arounde organizationablished, andexperience ofte  the addedtandards. 

M d M 

n d s 

t t n t t d y d t e s s 

y g y s 

t . t l f l s 

f d n d  f d 

 

 

           RecommendIn cooperatiothe companymonitoring tincluded witthe contract, Because of itmust  be  apimplementatand describefollow‐up stuproven  itselfBIM applicat In the applicvisual side of  

Conclusion:

BIM conth

manage

dation on with the Boy’s objectives.he implemenhin the goals., complexity, s

ts complexity,ppointed,  hetion plan shoued. An  internaudy takes plaf  it  is to be foions, by contr

ation of BIM f BIM distingu

: 

ntributes tohe form of ement and

oard a concre. Part of this vtation is poss. This directivscope and risk

, the introduce  leads  the uld be drawn al workgroup ce. The deveollowed by a wract or tender

difference shouishes itself be

 

o better asan Asset In maintena

and sys

ete vision shouvision are conible regardinge should be iks. 

tion of BIM reimplementatup, in which or program glopment of Bwider  implemr a specific BIM

ould me madeecause in thes

sset managnformationance. the imstems requ

uld be formulancrete targets g these elemencluded for t

equires a cention  and  cooall the currengroup should IM preferably

mentation. EveM application 

e with existinse application

gement thn Model, Bmpact of thuires effort

ated, regardinfor cost reduents. A guidelihe application

tral control anordinates  futnt developmebe created, wy takes place entually we wis developed 

g infrastructus. 

hroughout BIM can prhis develot but is wo

ng the use of Bction, quality ne for the usen on the basis

nd integrated ure  researchents within BAwithin this grby means of 

will be workingin a specific B

ure and new in

the lifecycrovide a nepment on orth it. 

BIM and its coand efficience of BIM shous of factors as

 approach. A h  and  develoAM IAM are aroup the devepilot projectg with a menBIM project pl

nfrastructure 

cle of an asew base fothe organ

V

ontribution tocy. Ultimately,uld at least bes: duration of

BIM manageropments.  Analso identifiedelopment ands, after  it hasu of availablean. 

projects. The

sset. In or ization 

o , e f 

r n d d s e 

e 

 

 VI  Afstude

Inhoudso

VOORWOOR

MANAGEME

EXECUTIVE S

1  INLEIDIN

1.1  AANLEI1.2  PROBLE1.3  ONDERZ

1.4  LEESWIJ

2  DOELSTE

2.1  DOELST2.2  ONDERZ

3  THEORET

3.1  WAT IS 

3.2  TOEPAS

4  ONDERZ

4.1  GROND

4.2  METHO

4.3  ONTWE

5  ANALYSE

5.1  DELPHI 5.2  BUREAU

6  CONCLU

6.1  CONCLU6.2  DISCUSS6.3  AANBEV

7  BIBLIOG

8  BEGRIPP

BIJLAGE 1 AANBIJLAGE 2 STRABIJLAGE 3 LITEBIJLAGE 4 OND

BIJLAGE 5 UITW

BIJLAGE 6 ANA

 

 

eeropdracht: 

opgave 

RD 

ENT SAMENVA

SUMMARY 

NG 

DING EEMSTELLING ZOEK OMGEVING

JZER 

ELLING EN ON

TELLING ZOEKSVRAAG 

TISCH KADER

BIM SSING BIM (WE

ZOEKSSTRATE

DVORM ODE ERP 

E EN RESULTA

USTUDIE 

SIE EN AANB

USIE SIE VELING 

RAFIE 

PENLIJST 

NBEVELINGENMA

ATEGISCHE AGEN

RATUURSTUDIE DERZOEKSSTRAT

WERKINGEN INTE

ALYSE MATRIX 

ATTING 

G 

NDERZOEKSVR

 

ERKEN VOLGENS 

GIE

ATEN

EVELING 

ATRIX NDA 

EGIE ERVIEWS 

RAAG 

BIM) 

 

I 

II 

IV 

1 

1 1 1 2 

3 

3 3 

4 

4 5 

9 

9 9 9 

11 

11 21 

22 

22 25 26 

30 

31 

 

 

1 Inleid

1.1 AanIn  de  aanleOpdrachtgev BAM groep Het  aannemstrategische de  implemenvoor  het werkmaatschgenomen  hedesbetreffen Daarnaast  isoptimalisere Markt Binnen de invoorop te  lobedrijf onder OpdrachtgevVeel opdrachbezig met de De ontwikkeBAM heeft ggebied van A Vanuit  IAM  igaat om de v Is BIM ü

Welke m

Op welk

Welke o

Welke e

Draagt B

 

1.2 ProbDoor het opnenige wijze tde  organisatManagemenkader. Om dniveau is het

1.3 OndHet onderzoB.V.  is onderopgenomen   

ding 

leiding eiding  makenvers en de Ma

mingsconcern agenda voor ntatie van heverbeteren happijen behoet  aangedragnde werkmaat

s  het  in  de n van de integ

nfra technischopen  in de onrdeel van of le

vers htgevers waae ontwikkeling

eling van BIM gevolgen voorAsset Manage

is de vraag gevolgende vragberhaupt ges

mate van inpas

ke termijn is B

ontwikkelingen

ffort vraagt h

BIM bij aan he

bleemstellinemen van BIe implementetie,  de  procet niet of onvde strategie vat noodzakelijk 

erzoek omoek vindt plaardeel van BAMvan de organ

n  we  onderarkt. Deze opd

BAM  Groepde periode 20

et BIM procesvan  interneorend tot de Bgen  proces  btschappij, de r

markt  toenegrale processe

e en civiele mtwikkeling vaeidend te wor

ronder Rijkswg van een digit

bij opdrachtr de  te nemement. Dit bet

esteld duidelijgen/onderwerchikt voor beh

ssing is voor IA

IM in te passe

n en wijziging

et inpassen va

et realiseren v

ing IM in de Strateren in haar oessen  en  de oldoende ondan BAM Groe de effecten v

mgeving ats vanuit de M  Infra wat oisatie BAM Gr

rscheid  tussedrukfactoren z

p  N.V.  bepaa013‐2015 gens. De centrale‐,  externe‐, BAM Groep zibinnen  de  wreeds toegepa

mend  aantal en voor de sa

markt vindt ven BIM en de rden in deze o

waterstaat  stitale omgeving

gevers  (RWS)n stappen voreft dan ook d

jkheid te creërpen: heer en onder

AM het meest

en en indien d

en zijn binnen

an BIM? 

an de bedrijfs

tegische agenorganisatie. Desystemen  zijderzocht en  iep NV te kunnvan BIM op de

organisatie Bop zijn beurt roep, hierin w

en  de  volgezijn in dit hoof

alt  voor  versnaamd ‘’BAM e directie van 

multidisciplijn werkzaam werkmaatschaaste processe

multidisciplimenwerking t

eel ontwikkelitoepassing bontwikkeling o

muleren de mg conform BIM

), concurrenteoor  IAM.  IAM de innovatieve

ëren op het g

rhoud? 

t geschikt? 

dit niet het gev

n IAM nodig o

sdoelstellinge

da van BAM ie effecten dien  niet  bekens er geen connen vertalen e organisatie,

BAM  Infra Assbehoort  tot 

worden de ver

nde  aanleidifdstuk afzond

schillende  peStrategy 2013BAM Groep linaire  samein een grote 

appijen  zelf  sn worden geo

naire  en  intetussen interne

ng t.a.v. BIM innen de procom het onders

markt  in het wM voor het be

en en de vermheeft als doee oplossingen

gebied van BIM

val is wannee

om volgens BIM

n? 

is BAM Infra Ae de implemennd.  Daarnaastnsensus over naar concretede processen

set Managemde BAM Groehoudingen to

ngen  (Opdruerlijk uitgewe

erioden  een 3‐2015 versioN.V. heeft heenwerkingen en diverse maspecifiek  in optimaliseerd.

egrale  contrae werkmaatsc

plaats. Veel mcessen hiervascheidend ver

werken volgeheren van al h

melding op deelstelling mar en werkwijze

M. Daarbij als

r dan wel? 

M te werken?

Asset managentatie van BIMt  is  het  toepde  toegevoee  functionele en de system

ent B.V. BAMep N.V.  In  figut BAM IAM du

ukfactoren): erkt. 

strategische on 1A’’ bevat oet proces BIMen  werkprarkt. Daaromte  richten.  Z. 

acten  aanleidchappijen.  

marktpartijenan. Dit  is aanlrmogen te wa

ens BIM. Rijkshaar Assets.   

e strategischerktleider  te wen t.a.v. BIM. 

s opmerking d

? 

ement voorneM met zich mepassen  van  Begde waarde h doelstellinge

men in kaart te

M  Infra Asset uur 1‐1  is eeuidelijk. 

1

BAM  Groep,

agenda.  Deonder andereM voorgesteldocessen.  De is het besluitZodat,  in  de

ing  voor  het

n pretendereneiding om alsaarborgen.  

swaterstaat  is

e agenda vanorden op het 

dat dit vooral

emens BIM opeebrengt voorBIM  op  Assethiervan  in diten op tactische brengen. 

Managementn organigram

, 

e e d e t e 

t 

n s 

s 

n t 

l 

p r t t h 

t m 

 

 2  Afstude

Zoals  zichtbagroep. Ze veonderhoud ontwerpen dexterne opdr

1.4 LeesHet eindrappVoorafgaandis de  aanleidvertaling gemweergegevenen wordt tev(Deelvraag 1 In  hoofdstukgebaseerd ode uitkomsteaanbeveling,onderwerp. H Gebruikte lit

figuur 1‐1 Or

Bouw & t

BAM Civ

eeropdracht: 

aar op bovenrzorgd alle aconderdeel  is die andere infrachtgevers. 

swijzer port is als volgde aan de gending en problmaakt naar een. In hoofdstuvens antwoor). 

k  4, Onderzoep de  inde bijlen en analyse, worden de rHier vindt ook

eratuur en br

rganigram BAM

techniek

viel

nstaand organctiviteiten die van  contrac

fra partijen re

gt opgebouwdummerde hoeemstelling oen doelstellinuk 3, het Theorde gegeven o

eksstrategie, lage opgenomes van het onresultaten geck de concrete 

ronnen zijn op

M Groep 

BAM infratechn

BProjec

nigram  zijn debetrekking hecten  kunnen ealiseren. De b

d: ofdstukken isopgenomen eg van het ondoretisch kadeop de deelvra

wordt  de memen rapportagderzoek verwconcludeerd ebeantwoordi

pgenomen in h

Infra

niek

BAM Infra ctmanagement

 

e diensten  vaebben op instde  adviezenbedrijfsactivit

s een voorwooen de onderzoderzoek en wer,  ingegaan oaag aangaand

ethode  en  opge  ‘’Onderzoewoord en weeen een vertaling van de ond

hoofdstuk 7, e

BAM Rail

an BAM  IAM tandhouding,   vanuit  dit  peiten van IAM

ord en een saoekomgeving wordt de  inhouop de theorete de beteken

pzet  van  het eksstragie’’. Hergegeven  in ing gemaakt nderzoeksvraag

een begrippen

Vastgoed

BA

BAM Infra AsseManagement

beschikbaar  vbeheer en onperspectief  eM worden naa

menvatting ouitgewerkt. ud en opbouwische aspectenis van BIM en

onderzoek  naHoofdstuk 5, Rfiguraties.  In naar een concg plaats.  

nlijst is opgeno

AM Wegen

et t

voor de  gehenderhoud. Oneen  aanvullinast BAM Infra

opgenomen. InIn hoofdstuk w van de onden van het onn het werken

ader  toegelicResultaten enhoofdstuk 6, crete aanbeve

omen in hoof

Pps

BAM Inf

ele BAM  Infrageacht of hetg  zijn  op  de gevoed door

n hoofdstuk 12 wordt een

derzoeksvraagnderwerp BIMn volgens BIM

ht. Dit wordtn analyse, zijnConclusie eneling t.a.v. dit

fdstuk 8.

s

fraconsult

a t e r 

1 n g M M 

t n n t 

 

 

2 Doels

2.1 DoeDe  doelstellimplementerIAM  voor  heaansluitend oBIM moet woDaarnaast mwerkmaatsch Het eindprod Een held

Een conc

Inzicht g

De direc

De gevo

Een aan

 

2.2 OndDe aanleidin  

 

 

 

 

 Bovenstaandvan Asset Mstaan zowel BAM Infra AsDe  onderzoegestructureeonderdelen v 

   

Onderzoeks

In welontwikke

Deelvragen

1. Wat is B

2. Wat is d

3. Wat is d

4. Welke m

5. Op wel

en orga

6. In welk

 

stelling e

lstelling ing  van  dit  oren van BIM iet  implemenop andere BAorden getoetsmoet  invullinghappij.  

duct betreft eder beeld geef

crete doelstel

geeft in de bijd

ctie adviseert 

lgen in beeld 

beveling geef

erzoeksvragen, probleem

de hoofdondeanagement elos, als  in vesset Managemeksvraag worerd  en  duidelvan de hoofdv

svraag: 

ke mate iseling van B

: 

BIM en wat w

de visie en str

de visie en str

mogelijkhede

ke onderdele

anisatie) 

e  mate draag

en onderz

onderzoek  is:n beheer en oteren  van  BIM Infra partijst aan de doeg  gegeven  wo

een Adviesrapft over de mo

lling formulee

drage die BIM

in de keuze t.

brengt die de

ft t.a.v. vervolg

aag mstelling en d

erzoeksvraag ien de effectenrband met elment. rdt  vervolgenslijk  onderzoevraag. 

 

s BIM is geBIM op de 

wordt er versta

rategie van Rij

rategie van BA

n bied BIM t.a

en van BIAM e

gt BIM bij aan 

zoeksvraa

:  het  creërenonderhoud. DM.  Vooral  deen zal een belstellingen vaorden  aan  he

pport dat:  gelijkheden v

ert die een ver

M kan leveren a

a.v. het imple

e implementat

gstappen en n

oelstelling he

s opgedeeld in die voortkomlkaar. Deze ho

s  opgedeeld k.  Door  deze

schikt vooorganisati

Asset 

aan onder we

jkswaterstaat 

AM Infra op he

a.v. beheer en

en  in welke m

de bedrijfsvo

ag 

n  van  duidelijDaarnaast het e  specifieke langrijk ondern het bedrijf, et  gevraagde

van BIM t.a.v. 

rtaling zijn van

aan het behal

ementeren va

tie met zich m

nader onderzo

ebben geleid t

n twee ondermen uit de  imoofdonderzoe

in  6  deelvrage  deelvragen 

or Asset Maie, de systeManagem

rken volgens 

 op het gebied

et gebied van

n onderhoud?

mate heeft he

oering en de to

jkheid  t.a.v. in kaart breninrichting  vardeel zijn.  de mate van   stappenplan

Beheer en on

n de strategie

len van de bed

n BIM en op w

meebrengt. 

oek. 

tot de volgend

rdelen, namelmplementatie/eksvraag  is  to

gen.  Deze  dewordt  een  f

anagemenemen en d

ment? 

BIM? 

d van BIM in d

BIM in de ko

? 

et  invoeren va

otstandkomin

de  te  nemengen van de ben  het  (BIM) 

implementatin  voor  de  im

derhoud.  

 van BAM. 

drijfsdoelstell

welk niveau da

de hoofdvraag

ijk: de geschik/het gebruik vot stand geko

eelvragen  facifocus  aangeb

nt en welk e processe

de komende 1

mende 15 jaa

an BIM effect?

ng van de bedr

n  stappen  aaenodigde ontproces  binne

ie zal daaruit plementatie 

lingen.  

at plaats moe

g en deelvrage

ktheid van BIMvan BIM. Dezomen,  in same

iliteren  een  obracht  in  de 

effect heeen van BAM

15 jaar? 

ar? 

? (Processen,

rijfsdoelstellin

3

angaande  hetwikkeling vanen  BAM  IAM

voortvloeien.van  BIM  per

et vinden. 

en. 

M ten aanzienze twee delenenspraak met

overzichtelijk,verschillende

eft de M Infra 

systemen 

ngen? 

t n M 

. r 

n n t 

, e 

 

 4  Afstude

3 Theo

In  dit  hoofdsamenvattingtoegevoegd onderzoekenvan  BIM  voonderzoekenaansluiting wvolgens BIM.

3.1 WatT.a.v.  BIM  zeenduidige oons onderzoe

3.1.1 WatBIM  is  te omlevenscyclus gebouwmoder gebeurt. Dte  voorkomedatadefinitie BIM‐met

specifiek

BIM‐mo

zijn vast

BIM  mo

levenscy

BIM‐dat

ervoor d

2012) 

 BIM is een dis voor en ogedeeld dooveel meer daprojectdata betreffende worden gearrealisatie, onalle werkzaa In het BIM win  een bouwgeometrischgrafische  3Donderliggend Het gebruik vBouw  Informkunnen vergbereikt met technologie Netwerken  (1996) aange

eeropdracht: 

oretisch k

dstuk  is  het  tg  van  de  uitgen kan bij onn naar BIM. Hoor  andere  on  en  bestaanwordt bij dit o. 

t is BIM ijn  diverse  oomschrijving vek.  

t is BIM mschrijven alswordt opgesellen. Alle bij De informatieen, wordt  in e: thodiek of  ‐p

ke, herhaalba

del (het prod

tgelegd. De ge

odel  fungeert

yclus van het b

adefinitie: de

dat zowel zen

igitale represendersteunendor de verschillata bevat dan die niet  in dabouwwerk mrchiveerd. Henderhoud,  facmheden. 

wordt de inforwwerk  voorkoe  kenmerkenD  model  is  slde database. (

van BIM is te matie Modellegroten en dat minder  risicdenken en he(LANs) werdeesloten op een

kader 

theoretisch  kgevoerde  litenduidelijkheidet gebruik vanonderdelen.  Hnde  kennis  naonderzoek ge

pvattingen  vevan dit thema 

s  ‘’samenwerklagen, gebruikhet bouwpro

e is altijd actuons onderzoe

proces: de  toe

re en betrouw

uct): een of m

egevens hebb

t  als  gedeeld

bouwwerk. 

e eisen en nor

der als ontva

entatie van fud  is aan activende belanghalleen maar gat model kunmee en waarscet BIM  is  tijdecility managem

matie opgeslaomen. Het ben  van  de  objeechts  één  va(CUR, 2012) 

onderscheideen worden  opwe duurzamo’s.  BIM  is  wet inzetten. Lin nog niet ven goed  lokaal

ader  van  onsratuurstudie. d worden nagn BIM voor AsHet  theoretisaar  de  speciaezocht  in de  r

erspreid,  in  dop te stellen.

ken en  informkt en beheerdoces betrokkeeel en continek ondersche

epassingen va

wbare gegeve

meer digitale (

en betrekking

de  kennis‐  en

rmen aan de t

nger de uitge

unctionele en iteiten en beshebbenden  ingeometrie. Denen worden chijnlijk nog vens de  levensment, Asset m

agen in een datreft niet  alleecten  (bijvooan  de  mogeli

en in twee hop  dit momener kunnen bowinstgevend. ttle bim is zoaeel gebruikt. Ll netwerk en 

 

s  onderzoek De  volledige

gegaan. Ons osset Managemsch  kader  voalisering  in  hreeds bestaan

dit  hoofdstuk. Dit vormt da

matie delen’’, d en dat wordten partijen wenu voor alle beid  gemaakt  in

an het BIM‐m

ns (‘deliverab

(3D) gebouwm

g op de fysiek

n  informatieb

toepassing va

ewisselde gege

fysieke karaksluitvorming n het bouwproe kern van hetopgeslagen. Hveel  langer, osduur een bemanagement 

atabase, gekoeen  geometriorbeeld mateijke  represen

oofdniveau’s ant  praktisch  toouwen. Er woBIM  gaat  nieals computersLittle bim  is ohet begin va

uitgewerkt.  He  literatuurstuonderzoek  is ement borduurormt  daaromhet  gebruik  vnde kennis ov

  is  de meestan ook het uitg

zodanig dat at ondersteunderken met dezetrokken partn een BIM‐m

model, de wer

bles’) uit de m

modellen waa

ke en function

bron  ten  beh

an BIM en de 

evens kunnen

kteristieken vain de  levenscoces. Een BIMt BIM is een 3Het BIM gaatomdat het na langrijke  refeen  reconstru

oppeld aan desche  informariaal,  gewichttaties  van  (e

aangeduid meoegepast.  BIMorden minder et  over  softws waren (omsook zoals het n de overgan

Het  theoretisudie  is  als  bijeen opvolgingt namelijk voode  overgan

van  BIM  t.a.vver het onder

t  relevante  litgangspunt voo

alle relevanted door een enzelfde informatijen beschikbethodiek, een

kprocessen e

odellen te hal

arin alle data g

nele kenmerke

hoeve  van  be

uitwisseling v

n begrijpen en

an een bouwwcyclus van eenM  is  in feite hD model, maain  theorie dede sloop vanrentie en gegucties. Het on

 onderscheidetie, maar ookt,  capaciteit, een  selectie  v

et de termen ‘M  zorgt  ervoofouten gema

ware.  Het  gaatreeks 1987) gebruik van 

ng naar een v

sch  kader  is jlage  aan  dit g van eerdereort op het reeng  tussen  reev.  Asset  Manrwerp BIM en

teratuur  gebror hoe wij BIM

e  informatie gn/of meerdereatie en zien vabaar. Om spran BIM‐model 

en modelleerm

len. 

gedurende de

en van het bo

eslissingen  g

van gegevens

n interpretere

werk, dat een n bouwwerk het virtuele boar het omvat oe hele  levensn het echte bogevensbron vndersteunt du

en objecten ok  informatie prijs,  fabricavan)  de  infor

‘’BIG BIM’’ enor  dat we  onaakt en beterat  over  hoe voor het inteeen compute

volledig verbo

een  concretehoofdverslage uitgevoerdeeds gebruikeneds  verrichteagement.  Den het werken

ruikt  om  eenM zien binnen

gedurende dee digitale (3D)an elkaar wataakverwarringen een BIM‐

methodes om

e levenscyclus

ouwwerk. Het

edurende  de

. Deze zorgen

en. (RR Bouw,

uitgangspunten dat wordtouwwerk, datook relevantesduur van hetouwwerk kanoor ontwerp,us  in potentie

of ‘dingen’ dieover de niet‐aat  enz.).  Hetrmatie  uit  de

n ‘’Little bim’’.nze  efficiëntiere uitkomstenmensen  overernet‐tijdperk.er  (omstreeksonden publiek

e g e n e e n 

n n 

e ) t g ‐

m 

s 

t 

e 

n 

, 

t t t e t n , e 

e ‐t e 

. e n r . s k 

 

 

internet. BIGen een WEB gevoed dooruitwisselbaa Een  BIM  bieherinrichtingHet onderzoe

3.1.2 WatVanwege heonpas  gebruwordt deze tis geen  softwperfect, BIM 

3.1.3 HistDe laatste jacrisis op zoehet concept in omloop. (B

3.1.3.1 OnHet eerste dprototype “Bde eerste keinformatie  isuitgevoerd  eeenvoudig w Vergelijkbaremet  poginge“Building Pro

3.1.3.2 OnInternationaIn Engeland levenscyclus Information model. (BIM  Nederland OntwikkelingBinnen de Inde  instelling van Assets mkleine schaal

3.2 Toe

3.2.1 BIMTijdens  de  vHieronder zij

3.2.1.1 InBIM wordt tiresultaat  beovertuigen e

G BIM is als de3.0 apparaatr een centralerheid, kennis 

edt  zoveel  exg van het geheeken van alle 

t is BIM niet t onvoorstelbuikt.  Voor  alleterm gebruiktware, BIM  is is niet alleen 

torie BIM aren staat hetk moeten naavoor BIM is nBIM platform,

ntstaan document datBuilding Descreer  sprake vas  gevat  in  deen  wijzigen  iworden gegene

e onderzoekeen  BIM  commoduct Models”

ntwikkeling aal is men  reedste beheren Model. De firTask Group, 2

gen binnen Nfra wordt hetdie veel  initie

middels een dl plaats binne

epassing B

M in fasen bouverschillende jn de fasen en

nitiatie jdens de initiastaat  veelal  uen enthousiasm

e personal co is geworden.e informatiebren zekerheid.

xtra  (en  andele proces ronmogelijke daa

bare aantal ste met  ‘’3D’’, . In het boek ‘niet één mod3D, BIM hoef

t concept en har manieren oiet nieuw. He, 2010) 

t een  conceptription Systemn  interactief   zelfde  beschin  alle  anderereerd. (Eastm

en zijn gedaanmercieel  te  g” en in Europa

s  in de  fase aen  controlererma BSI  is be2013) 

ederland vindt vooral toegeeert op het gdigitale omgevn Rijkswaterst

BIM (Werke

uwproces fasen  van  e

n het daarbij v

 atiefase veelauit  visualisatiemeren van de

mputer (PC) o. Data en inforon, welke alle. (Jernigan, 20

ere)  mogelijkndom de life‐caruit voortvlo

tukken en bev‘’samenwerki‘’BIG BIM littledel van een eft geen 3D te z

het begrip BIMom te innovert concept dat

t omschrijft dm” van Charlesgedefinieerdehrijving  van  ere  tekeningenman, 2011) 

n  in de  jaren aan  toepassea, vooral Finla

aangekomen en. Daar wordzig een norm

den vooral plaepast voor de ebied van BIMving conform taat (Publiek) 

en volgens

een  bouwproveelal toegepa

l gebruikt als es  (al  dan  niee betrokkenen

op het momeormatie zullenes archiveert.008) 

kheden,  dat cycle van een oeiende conse

vindingen oveing’’  en  ‘’ketee bim‘’ Heeft enkel gebouwzijn, BIM is nie

M volop in deren, raakt de tt wij kennen a

dat we nu kes M. Eastmane elementen,een  element. n  mee.  Kost

70 en 80  in Een.  Begin  jareand als “Produ

waar BIM gedt dan ook d

m op te stellen

aats  in de borealisatie vanM. Er zijn reeBIM. Ontwik en Het Natio

s BIM) 

ces  wordt  oaste gebruik u

communicatiet  bewegendn. (CUR, 2012;

nt dat deze vn de markt be De drijfveren

het  optimaabouwwerk. equenties is ee

er wat BIM wenintegratie’’de auteur get

w of één enkeet compleet. (

e belangstellintoepassing vaals BIM gaat 3

nnen als BIM gepubliceerd waar plattegAlle wijzigingen‐,  hoeveel

Europa, vooraen  80 was  BIuct Informatio

ebruikt wordt de  term  ‘’AIMn voor het be

uwsector en n civiele kunstds filmpjes vikkeling van BInaal BIM Plat

p  een  specifuitgewerkt. 

emiddel naar) welke  inzic BIM platform

olledig is geïnheersen. Metn van BIM zijn

l  benutten  d

en uitdaging o

wel  inhoudt wgerelateerde

tracht aan te gel bestand op (Jernigan, 200

ng. Helemaal n BIM in een 7 jaar terug. H

 was de bescd in het AIA Jogrond, gevel, gen  hoeven mheden‐  en  m

al  in Groot BrM  in  de  USAon Models” (B

om een AsseM’’  geïntroduceheren van As

in mindere mwerken. Rijksa de media vM voor beheform (Privaat)

ieke  wijze  ge

betrokkenenht  geven  in  hm, 2010) 

ntegreerd met BIG BIM won communicat

daarvan  uitno

op zich. (Bouw

wordt de terme  processen  egeven wat BIM de compute08) 

nu de bedrijvstroomversneHet begrip BIM

chrijving van ournal in 1975perspectief emaar  één mamateriaalgege

rittannië. Dit  iA  bekend  onBIM platform, 

et gedurendeceerd, dit  staassets volgens 

mate ook  in dswaterstaat is verspreid overeer en onderh). 

ebruik  gemaa

n en belanghehet  plan  en  h

5

t het internetrdt jouw datatie, integratie,

odigt  tot  een

wman, 2011)

m  te pas en  teen  productenM niet is: BIMr, BIM  is niet

ven tijdens deelling. Echter,M is al 15 jaar

een werkend5. Hier is vooren doorsnedeal  te wordenvens  konden

in combinatieder  de  naam2010) 

e de  volledigeat  voor Asseteen dergelijk

e  infrasector.in Nederlandr het beherenhoud vindt op

akt  van  BIM.

bbenden. Hethelpen  in  het

t a , 

n 

e n M t 

e , r 

d r e n n 

e m 

e t k 

. d n p 

. 

t t 

 

 6  Afstude

3.2.1.2 OnIn  deze  faseberekenen vHier wordt dplatform, 20

3.2.1.3 VoIn de voorbevertaald naaBIM‐model gedefinieerddimensie  in project  te decalculatie) ui

3.2.1.4 ReHet  gebruikvoortgangsrabestede  uredirect vanaf de werkelijkekunnen ook built) BIM‐m

3.2.1.5 ExIn de beheerEen compleehieraan  infowaar aanges

3.2.2 BIMIn dit onderdBIM  Proces. hetgeen zij kde snelheid vaangeleverd het BIM procop  elkaar  kukomen, wat w Het  BIM  prosamenwerkeaansluit. HetBinnen het Bhet BIM provastgesteldete leggen waproces besta2012)   Het BIM procHet  is  een samenwerkete gebruikenworden. Er  zover wordt ginformatie  isinnovatieve pEr is in Nede

eeropdracht: 

ntwerp e  wordt  een van constructide basis geleg10) 

oorbereiding ereidingsfase ar een uitvoerkan  uiterst  bd  in een 3D‐mbeeld: 4D oftefiniëren,  zodt het model w

ealisatie k  van  3D‐syapportage, men,  detailplande bouwplaae voortgang wdirect wordeodel beschikb

xploitatie rfase heeft eeet 3D‐systeemrmatie  koppechaft, signale

M Proces deel gaan we In  het  tradit

krijgt van haavan het proceaan de aanneces  is het mounnen wordenweer resultee

oces  is  het  ben  zodoende t is een manieBIM proces is oces  is het BIM momenten baarom je die inaat niet en is e

ces vormt eenmanier  van 

en, die uitgewn  is, altijd up‐zijn dus geen genomen doos  voor alle paprocessen als rland een ISO

ontwerp  gedies, het makegd voor een 3

wordt een prringsplan en dbehulpzaam 

model, dan  is dtewel de dimedat we ook dewordt ook wel

ystemen  in achine‐aanstuning,  rapportts ingevoerd worden getoeen doorgevoebaar is voor ge

n BIM‐systeemm van een projelen over werring voor ond

in op de protionele  bouwr voorganger.es gecombineemer(s). Hierdogelijk d.m.v. én  afgestemd. ert in minder (

bundelen  vandat  intelligen

er van samenwhet van belanM Protocol, dbeschikbaar mnformatie op een utopie, pe

n totaaloplosswerken  die 

werkt wordt in ‐to date  is, o overdrachtsmor een andereartijen  van heLean Manage

O certificering 

detailleerd  open van basisca3D‐model dat

roject definitide bijbehorenzijn  in  deze dit direct te kensie  tijd.  In e planning hil als 5D geken

deze  fase uring en procetages,  voortgen gekoppeldetst aan het vrd  in het BIMebruik tijdens 

m een voornaject geeft allerkgegevens  vaerhoud en de

cessen die onproces maakt. Met BIM kaerd met minddoor wordt miéén of meerdHierdoor  zul(faal)kosten. (

n  informatie nte  koppelingwerken waarbng dat bepaalddit bestaat uimoet zijn. De seen bepaald mer project of o

sing voor de lovooral  de  keeen centrale p de  juiste mmomenten we partij en weet begin  tot hement,  Concumogelijk om h

 

pgezet,  waaralculaties en ut door het ge

ief gecalculeende  resourcesfase.  Als  al

koppelen aan een 3D‐modeeraan kunnennmerkt. (CUR, 

zijn  er  voessimulatie. Dgangsregistratd aan het BIMvirtuele BIM‐mM‐model,  zoda de beheerfas

ame rol bij hete informatie ovan de apparae planning van

nderdeel kunnt  elke  partij  “n gelijktijdig  ider fouten (clainder, kostenvdere modellenllen  er minde(BIM platform

in  een  centgen  ontstaan bij het essentiede informatieit een aantal amenwerkingmoment nodiomstandighed

osse processeernwaarden vorm. Dit res

momenten bewaarin een ouer wordt geïnhet einde besurrent Enginehet werken vo

door  het  ontuiteraard het ehele proces 

erd, wordt des  (mensen, mlle  objecten een bijbehorel  is het ook n koppelen. H2012; BIM pla

ooral  in  plaData die op deie  en  registra

M‐model. Bijvomodel. Eventuat ook bij opse. (CUR, 2012

t Asset managver de huidigetuur en de bn onderhoud.

nen zijn van B“opnieuw”  hein hetzelfde mashcontrole) everhogend, mn samen te wer ontwerpvem, 2010) 

raal  model. en  de  informeel is dat alle  op het juiste afspraken ovg is gestoeld oig hebt ontstaden moet een

n zoals deze ivan  BIM  mosulteert in eenschikbaar en tput wordt genterpreteerd, schikbaar. Onering , Coins eolgens BIM aa

twerp  direct in detail visugebruikt kan 

planning gemachines en mkwaliteiten  eende actie. Hmogelijk om Het extrahereatform, 2010)

anning,  coöre bouwplaatsatie  van  gebroorbeeld midduele wijzigingelevering een 2; BIM platfor

gement. e status van houwstenen, g(CUR, 2012; B

BIM, deze proet  plan met  zmodel wordenen wordt het meer‐ en minderken zodat orschillen  tijde

Deze  informamatie  op  eenpartijen vollemoment bes

ver welke  infoop begrip en vaat begrip en bmate van BIM

n de huidige sogelijk  maaktn informatie (ddoor meerdeeleverd door ingevoerd of derdelen  vanen Visi. Dit is on te tonen.  

te  gebruikenualiseren van worden.  (CU

maakt, wordtmaterieel) geaen  kwantiteitHier komt zelfde bouwvolgen van kosten) 

rdinatie,  koss wordt gegenruikte  materdels digitale fen tijdens hetcorrect en uprm, 2010) 

het object. TevgarantiebepalBIM platform,

ocessen samenzijn/haar  inten gewerkt. Hiproces met merwerk uitgevontwerpbeslisens de bouw 

atie  gaat  dann  goede manedig integraal schikbaar is. Oormatie  in wevertrouwen, dbereidheid. HM worden bep

situatie worde.  Het  is  eendata) opslag dere mensen been partij, d

f verwerkt. Den het BIM proook binnen BA

n  is  voor  hethet ontwerp.R, 2012; BIM

 het ontwerpalloceerd. Eenten  juist  zijns een nieuweorde van eenn  (begroting  /

tenbewaking,nereerd, zoalsialen  wordenfotografie kant bouwprocesp‐to‐date  (as‐

vens kan menlingen, wat  is 2010) 

n vormen heterpretatie  vanerdoor wordtminder foutenvoerd. Binnenssingen directaan het  licht

n  met  elkaarier  op  elkaargaan werken.

Onderdeel vanelke  vorm opoor elkaar uitet ideale BIMpaald. (Fields,

en toegepast.n  manier  vandie eenvoudigbenaderd  kanie vervolgense bron van deoces  zijn  vaakAM het geval.

t . 

M 

p n n e n / 

, s n n s ‐

n s 

t n t n n t t 

r r . n p t 

M , 

. n g n s e k .  

 

 

3.2.3 BIMBij  het werknieuwe rolle De meeste bfuncties geghebben een opdrachtgevorganisatie. D De veranderen  de medeconceptueel als  te  leren verandering en  principesoperationeelpersoonlijke noemen we c Naast  het  le(eventueel) projectteam. BIM‐coö

BIM‐mo

BIM‐mo

BIM‐mo

 Elke disciplinhet BIM‐teamaspectmodelhet eigen asdiscipline endeliverables  Door  de  comaandachtpun een inte

gebruik 

standaa

alle rolle

toegeke

leg  voo

informat

zorg  erv

bijvoorb

zorg  erv

beheer h

van het 

creëer d

leg de re

 Samenvattenonder anderzelf. Dus een

M Organisatie ken  volgens  Bn die verwant

bouwbedrijveroepeerd  in aprojectorganiver de gewenDe invulling h

ingen die hetewerkers  zulleleren. Vooralwerken  volgnaar BIM vers  aanleren  val leren. Het leaannames. Hconceptueel l

eren  omgaanherzien  moe. Een voorbeeördinator: vera

delleur: veran

deltoetser: ve

delgebruiker:

ne, bijvoorbeem krijgt een rl en de daarupectmodel. H bijbehorendhij daarvoor n

mplexiteit  vannten moeten iegrale werkwij

een  method

rd VISI (www.

en moeten in 

nd aan afdelin

r  iedere  rol 

tieoverdracht

voor  dat  de  v

beeld door mid

voor  dat  de  v

houdt o.a. in: 

bouwwerk. B

daarvoor een a

elaties tussen 

nd kunnen wee rollen, cultun organisatie 

BIM  horen  eet zijn aan het t

n hebben vanafdelingen, zoisatie (of teamste producteniervan is geen

t gevolg zijn ven moeten  lel het laatste isgens  deze  noschillende sooan  vaardigheeren werken vHet gaat eromeren. (CUR, 2

n  met  BIM  eeten  wordeneld van deze roantwoordelijk

ntwoordelijk v

erantwoordel

 degene die d

eld ontwerp, crol en de verauit gegeneerdHij  is aanspreee, achterliggenodig heeft va

n  de  samenwin acht wordejze vereist dat

diek  om  de  s

.visi.nl) en de 

kaart worden

ngen/persone

de  verantwo

t; 

verantwoorde

ddel van de ce

verantwoorde

toezien op de

Breng die vera

aparte rol; 

rollen vast; (C

e concluderenuurveranderinwaar  samenw

en  aantal  typtoepassen van

n oorsprong eoals calculatiemorganisatie) n of dienstenn standaard en

an het implemeren  te werkes nodig om zormen.  Belangorten leerprocden  en  het vanuit anderem het  ineffect012) 

en  de  daarm,  hetgeen  reollen kan zijn:k voor het coö

voor het opzet

ijk voor het to

de BIM‐gegeve

constructie of antwoordelijke output. Dezekpunt voor aende ketenparan andere disc

werkingsorganen genomen bt de informati

samenwerkin

overeenkoms

n gebracht en 

en; 

oordelijkhede

elijkheid  voor

entrale rol van

elijkheid  voor

e naleving van

antwoordelijk

CUR, 2012) 

n dat de impleng en andere werken,  inno

pische  aspecten BIM. In dit h

een  functionee,  inkoop, weringevoerd. Ee

n  te  leveren. n is afhankelij

menteren vanen met  BIM. owel een nieugrijk  is  dus  tcessen met ziwerken  volg

e principes en tieve  (‘oude’) 

mee  gemoeidesulteert  in : ördineren van 

tten van het B

oetsen van de

ens (‘delivera

f installaties, mkheid toegeweze BIM‐veranandere partijertners na welciplines. (RR B

nisatie  dient  dbij het opzetteie op een cent

g  tussen  rol

stige norm ISO

duidelijk zijn;

n  vast,  in  he

r  de  totstand

n een bouww

r  het  beheer 

n informatien

kheid bijvoorb

ementatie gevmanier van w

ovatie en exte

en  binnen  eehoofdstuk zijn

ele organisatierkvoorbereidien team bevaDit geldt ookjk van de bedr

n BIM zijn vanHet  gaat  om

uwe bedrijfsfile  onderkennich meebrenggens  andere benaderingegedrag om te

e  cultuurveraeen  aantal 

BIM‐gerelate

BIM‐model. 

e kwaliteit van

bles’) uit het B

maakt gebruikezen voor eentwoordelijke en binnen hetlke BIM‐deliveBouw, 2012) 

deze  nauwkeen van BIM in trale plek bes

len  vast  te  l

O 29481‐2; 

; voor een spe

et  bijzonder 

dkoming  van 

erkregisseur;

van  de  bouw

ormen en toe

beeld onder d

volgen heeft vwerken en denern gericht al

en  organisatie deze onderd

estructuur. Hng en materit dan alle funk  voor het uitrijfsstrategie. 

n een verschilm  zowel  operaosofie inclusieen  dat  het  tgt. Het binnenprocedures  on vereist het e zetten  in ef

andering  zullmogelijke  ni

eerde activitei

 het BIM‐mod

BIM‐model ge

k van een eigen bepaalde dicoördineert ht ontwerpteamerables hij mo

urig  ingerichtde organisatiechikbaar en to

eggen,  bijvoo

ecifiek project

met  betrekk

het  projectre

wwerkinforma

ezien op de ac

de hoede van 

voor de organnken, zijn afhas  kernwaarde

e.  Bijvoorbeelelen uitgewer

ierbij zijn de eel. Sommigecties die noditrollen  van BI(RR Bouw, 20

lende orde. Dationeel  lerenef normen tetot  stand  bren de bestaandof  richtlijnen onderzoeken ffectief  ‘nieuw

en  de  traditieuwe  rollen 

iten. 

del. 

ebruikt. 

en aspectmodiscipline, het het correct opm. Hij gaat vooet  leveren e

t  te worden. e: oegankelijk is

orbeeld  volg

t kunnen de r

king  tot  com

esultaat  goed

atie wordt  va

ctualiteit van 

 de bouwwer

isatie. Deze gankelijk van de heeft, hoev

7

ld  een  aantalrkt. 

verschillendee organisatiesg zijn om eenM binnen de012) 

De organisatien,  als  om  hetontwikkelen,

engen  van  dee denkkadersnoemen  wevan de eigen

w’ gedrag. Dit

tionele  rollenbinnen  een

del. Elk lid vanbijbehorendepbouwen vanoor zijn eigenn welke BIM‐

De  volgende

; 

ens  de  open

rollen worden

municatie  en

d  geregeld  is,

astgelegd.  Dit

de informatie

rkregisseur of

evolgen zoalsde organisatieen minder  te

l 

e s n e 

e t , e s e n t 

n n 

n e n n ‐

e 

n 

n 

n 

, 

t 

e 

f 

s e e 

 

 8  Afstude

investeren  innoodzakelijk 

3.2.4 BIMAutomatisermaken een zOmdat het esystemen ron Bij het  in  kasoftware  je gdient  dus  wgeïntegreerdsystemen zod

3.2.4.1 InfHet  BIM woinformatiesy kan de v

kunnen 

kunnen 

kunnen 

beschikt

is de voo

Applicaties  zberekeninge

3.2.4.2 InfVoor het  suchergebruikt gemeenschawerk  en  kanrelevante no VISI, een

o

o

ISO/CD 2

Nederla

IFC, staa

data 

IFD staat

de inrich

COINS, 

gebruik 

opgenom

NLCS, de

ILS, De in

CB‐NL, C

(BIM platform

eeropdracht: 

n  de  verande om het perso

M Systemen ing en BIM wzeer belangrijeen onderdeendom BIM. 

aart brengen gebruikt, maawel  aan  een d  systeem hodat er geen in

nformatiesysteordt  vastgelegysteem. Het bovoorziening in

verschillende 

versies en wij

delen van het

t de voorzieni

orziening gesc

zijn de  softwan uit te voere

nformatie oveccesvol  verlopkan  wordenppelijke afsprn  tijdrovend  zormen zijn: n Nederlandse

het vastlegge

de uitvoering

29481‐2 Infor

ndse VISI‐stan

at voor Indust

t voor Interna

hting van obje

staat  voor  C

van  bouwin

men in ISO 29

e 2D CAD‐Stan

nformatie lev

Concepten bib

m, 2010; Bouw

ering  van  huoneel te schol

worden vaak  injk deel uit vael en een bela

van de  effectar over hoe  jeaantal  voorweft  te  zijn omnformatie verl

eem gd  in  een  infoouwwerk infoformatie impo

 bijdragen van

jzigingen bijge

t model geëxp

ng over een in

chikt voor mee

aretools die  een, of rapporte

rdracht door pen  van  een n  door  een  araken over dezijn. Het  is  ef

e standaard (w

en van de sam

g van commu

rmation Delive

ndaard; 

try Foundatio

ational Frame

ectbibliotheke

onstructieve 

formatie,  on

9481‐1. 

ndaard van de

ering specifica

bliotheek die v

w infromatie 

n  organisatieen in de werk

n een adem bn de BIM‐werangrijk midde

ten  van BIM e de  informatwaarden  te  vm  te  kunnen oren gaat en 

ormatiesysteeormatiesysteeorteren in ove

n partners sam

ehouden word

porteerd word

nterface (API)

erdere gelijkt

er  in  allerlei  sen te generere

systemen integrale weandere  rol. e uit  te wissefficiënt  om  te

www.visi.nl), o

menwerking tu

nicatie tussen

ery Manual, P

n Classes, een

work for Dicti

en 

Objecten  en 

der  beheer 

e Nederlandse

atie van RWS 

vanuit de BIR 

raad, 2010)

 

e  dan  bedrijvkwijze en filos

benoemd, hetrkmethodiek,elpunt van BIM

op de  systemtieoverdracht voldoen,  alleBIMmen. Hethet bruikbaar

em.  Een  dergm vormt het hereenstemmin

mengebracht 

den? 

den voor gebr

 om eigen sof

ijdige gebruik

soorten  en men. (CUR, 201

erkwijze  is hetHet  is  daaroelen  informatie  kunnen  ver

onder beheer

ussen rollen in

n partners in h

Part 2 Interact

n internationa

ionaries, er w

  Integratie  v

door  CUR  Bo

e GWW‐secto

die gebruik m

binnen Neder

en  waar  dit ofie van BIM.

tzelfde geldt maar  toch bM  is besteden

men binnen dlaat plaatsvinen  betekentt  gaat om der is voor een e

elijk  informathart van het Bng met de toe

worden in éé

ruik door part

ftware te kopp

kers? 

maten  zijn. Bij12; Eastman, 2

t nodig dat dom  van  belae. Het opstelrwijzen  naar 

 van CROW, v

n het bouwpro

het bouwproc

tion framewo

ale standaard

wordt gewerkt 

an  Systemen

ouw  &  Infra

r. 

maakt van de C

rland wordt o

minder  het  g

voor 3D en Blijven ze maan we  in dit ho

de organisatienden. Het sysniet  bij  voo

e manier  van externe partij.

tiesysteem  noBIM. Aandachte te passen inf

n bouwwerk i

ners? 

pelen? 

jvoorbeeld om2011) 

de  informatie ng  dat  de  plen van deze beschikbare 

voor: 

oces 

es 

rk, een ISO no

 voor de uitw

aan deze inte

,  een  Nederl

.  Elementen 

COINS contain

ntwikkeld. 

 

geval  is.  Daa

BIM. Automatar een onderdoofdstuk aan

e,  gaat het nsteem wat ronorbaat  dat  ercommunicer. 

oemen we  eetspunten zijnformatienorm

informatiemo

m 3D‐modelle

die de  ene participanten afspraken  is informatieno

orm die gebas

wisseling van 3

ernationale st

landse  standa

van  deze  st

ner (BIM – con

rnaast  is  het

isering en 3Ddeel van BIM.dacht aan de

iet om welkend BIM hangtr  een  geheelen  tussen de

en  bouwwerk: men? 

odel? 

en  te maken,

rol  aanlevert,uitgaan  vanspecialistischrmen.  Enkele

seerd is op de

3D‐geometrie

tandaard voor

aard  rondom

tandaard  zijn

ntainer). 

t 

D . e 

e t l e 

k 

, 

, n h e 

e 

e 

r 

m 

n 

 

 

4 Onde

In dit hoofdsonderzoek. (Dataverzamonderzoekss 

4.1 GronDe  gekozen ‘’toepassingsaanzien van onderzoek  bbeperkte  /  akoppelen vagebruik van B 

4.2 MetVanwege dedaarnaast  demiddels eenzop voorgesch We  passen bureaustudieIn figuur 4‐1 In hoofdstuk 

4.3 OntwHet onderzoe

4.3.1 LiteDe  beantwodaarom  achttevens  aansManagemen

IVooronderzoek

10‐Jun‐13

Projectvoorstel besprek

figuur 4‐1 Ond

erzoeksst

stuk behandeWe  maken

meling) en het trategie is uit

ndvorm ‘’grondvorm

sgericht ondede scope van betreffen  de abstracte  kenn de bestaanBIM en de bes

thode  diversiteit  ine  aanwezighezelfde onderzhreven mome

drie  verschie. Vanuit de dis een weerga

k 4.3 is de keu

werp ekontwerp is 

eratuurstudie oording  van  dten wij  een sluiting  gezoct borduurt vo

Onderzoeksvraag:

In welke mate is BIM geschikt Management en wek effect 

ontwikkeling van BIM op de osystemen en processen van B

Asset Management

Plan van Aanpak

Plan van aanpak b

ken

derzoeksontwer

trategie 

elen we de onn  onderscheonderzoekongewerkt in ee

m’’  voor  het rzoek’’. Kenmhet onderzoetermen  ‘’BIMnnis  van  het nde praktijk astaande prakt

n de scope vaeid  van  exterzoeksmethodeenten kruisbes

illende  methdrie verschillenave uitgewerkze voor de dri

opgenomen i

deelvraag  1  vliteratuurstudcht  met  eerdoort op het hu

voor Asset  heeft de organisatie, BAM Infra ?

Onderzoekstrategie

Onderzoekstategie

bespreken

Onderzoekstrat

rp 

nderzoeksstraeid  tussen ntwerp (Sameen gelijknamig

onderzoek  ismerkend aan eek en het de bM’’  en  ‘’Asset onderwerp. an nieuwe ontijk betreft de 

n het onderzrne  opdrachtge worden beastuiving plaats

oden  toe,  nnde onderzoekt waarin deeie varianten o

n figuur 4‐1, h

raagt  om  eendie  de meest der  uitgevoeridig gebruik v

Wat is Bim 

Wat is Rijkswatersta

Wat is de visgebied van

Welke mogeli

Op welke onmate heeft(Processe

In welkebedrijfsvoeri

be

ks‐e

ks‐

tegie bespreken

ategie en  ‐mede  grondvo

enhang en proge document d

s  een  combieen beschrijvbestaande pra’ManagemenHet  kenmerkntwikkelingen huidige invul

zoek, vooral dgevers  en  ‘’exantwoord. Wes kan vinden. 

namelijk:  eeneksmethoden lvragen wordonderbouwd.

hieronder is p

n  brede  ondegeschikte  on

rde  onderzoevan BIM. 

Deelvraag 1:

en wat is werken volgens BIM

Deelvraag 2:

de visie en strategie van aat op het gebied van BIM ikomende 15 jaar?

Deelvraag 3: 

sie en strategie van BAM op hn BIM in de komende 15 jaar?

Deelvraag 4: 

ijkheden bied BIM t.a.v. BeheeOnderhoud?

Deelvraag 5:

nderdelen van BIAM en in welt het invoeren van BIM effect?en, systemen en organsiatie)

Deelvraag 6:

e mate draagt BIM bij aan de ng en de totstandkoming van edrijfsdoelstellingen?

Literatuurstud

ethoden die  torm  (overall ocestekening)dat als bijlage

inatie  van  eeend onderzoeaktijk in beeld nt’.  De  restrikende  aan  een en  theorieëling van het b

de wisseling  txterne’’  BAMe hebben geko 

n  literatuurstwordt een been toegeweze

per onderzoek

erzoekomgevnderzoekvormeken  naar  BI

Literatuurst

Delphi‐onde

Bureaustu

M?

n de

het                        ?

er & 

ke ? 

de 

Tussentdie bespreken

oegepast  zijntypering), 

. Een uitgebreaan dit rappo

en  ‘’beschrijvek  is dat er rebrengt. (Zee, cties  komen en  toepassingn.   De nieuwbedrijf BAM IA

ussen strateg  partijen,  kuozen voor een

udie,  een  Deschrijvende ten aan specifi

ksmethode he

ing  binnen  rem. Middels  deM.  Het  gebr

tudie

rzoek

die

I

Th

tijdse beoordeling

n op de uitvoede  onderzo

eidere omschort is toegevo

vend  onderzoestricties zijn  2012) De resvoort  uit  ve

gsgericht  ondewe ontwikkeleAM. (Peter van

gisch en tactisnnen  niet  alln gesplitst on

Delphi  onderztotaalanalyse eke onderzoe

et ontwerp toe

eeds  bestaaneze  literatuurruik  van  BIM

ntegrale analyse

Formuleraanbeveli

heoretisch kader

Inleveren do

9

ering van hetoeksmethoderijving van deegd. 

oek’’  en  eenopgelegd tentricties in onsrmoedens  enerzoek  is  hetn betreft hetn Riet, 2011)

sch niveau ene  deelvragenderzoek waar

zoek  en  eengegenereerd.eksmethoden.

egelicht. 

de  kennis  enrstudie wordtM  voor  Asset

ren ing

Eindrapportage

Eindrapportage

Procesmap

7‐Jan‐14

ocumeneten

t e e 

n n s n t t 

n n r 

n . . 

n t t 

 

 10  Afstude

4.3.2 DelpVoor de beaonderzoek toonderzoek dkennis  van  ebinnen  dit  oafgenomen gemaakt  vaninterviews wmatrix verwe

 De volgorde strategisch nVisie, BAM, onderzoeksv Keuze respo

De keuze van

feit  dat  het 

Managemen

zijn voor het

waar  dat  ni

opdrachtgev

BAM  Infrate

achtergrondo

Managemen

sector  is BIM

beheer  en  o

Facility Mana

toegevoegd a

4.3.3 BurVraag 6 is eeprocessen enmening van hetzelfde, erwordt  dus beantwoordi

figuur 4‐2 Ont

Start interviews

eeropdracht: 

phi onderzoentwoording voe. Een Delphoen wij middexperts  die  eonderzoek  nezodat  de mon  een  select worden  opgenerkt en op con

waarin de intniveau naar taIAM en B&O vragen waarop

ndenten 

n de respond

gaat  om  de 

t’’ zo specifie

t onderzoek. E

iet  het  geva

ver die BIM vo

echniek  en 

onderzoek  vo

t en BIM real

M naar verluid

onderhoud  en

agement Scho

aan dit versla

eaustudie en koppeling vn kernwaardeeen expert nr moet onderzeen  combinaing. Daarnaas

twerp Delphi on

Intern

Extern

s

In

k van deelvraaghi onderzoek iels interviewsrvaring  hebbemen  we  af gelijkheid  ongezelschap  e

nomen  en  uitnclusies geana

terviews wordactisch niveau (beheer en op het onderzo

enten komt v

inpassing  van

ek dat mening

Een combinat

l  is  bevorder

oorschrijft), BA

Mobiliteit.  A

ooraf,  dit  om

liseren we ee

d verder ontw

n  facility man

otland, en BA

g. 

van de uitkomen van de orgniet voldoendezoek gedaan watie  tussen  dst worden de c

nderzoek 

Analyse Visie’s

Visie BAM tav BIM

Visie RWS tav BIM

strategisch

nterviews Visie

g 2 t/m 5  (5 ws een vorm vas. De benodigen met  deze middels  opetstaat  de  expexperts  is  hetgebreid  uitgealyseerd. 

den afgenomgaan. We ma

onderhoud). Doek van toepas

voort uit een 

n  BIM  binnen

gen van perso

tie van expert

rt  de  kwalite

AM Strategie, 

Aan  de  keu

m  de  kwalite

n benchmark

wikkeld en wo

nagement.  In

M Advies en E

msten van de ganisatie BAMe, deze meniworden naar bde  mening  vconclusies van

Analyse werkmaatschap

overstijgend

IPM

DBFM contracten

Interviews BA

 

wordt gecomban Kwalitatiefgde gegevens   kwesties. Deen  interviewspertise  van  det  toepassen ewerkt  (Geen

en is weergegaken voor hetDit onderschessing is. 

aantal kenme

n  een  specifie

onen die op d

ts die op de h

eit.  We  bena

 BAM Infra w

uze  voor  ee

it  te  waarbo

k met de facili

ordt op divers

  deze  sector

Engineering b

twee hierbovM en BAM  IAMng wordt getbestaande provan  een  expn de responde

ppij d

Analys

OS

Pc

AM Inter

bineerd met df onderzoek. Dvoor de beane  specifiek  in.  De  interviee  respondentvan  een  Del

n  volledig  tran

geven in figuu Delphi ondereid wordt gem

erken van de 

eke  organisat

e hoogte zijn 

hoogte zijn va

aderen  de  vo

erkgroep BIM

en  specifieke

orgen.  Naast 

itaire dienstve

se conferentie

worden  BAM

benaderd. De 

ven omschrevM. Hiervoor  isoetst aan vasocessen, systepert  en  bestaenten getoets

se binnen IAM

ProcesOrganisatieSystemen

Prestatie ontracten

rviews  IAM

de bureaustudDe gegevensvtwoording vahoudelijke  geews  worden t  te  toetsen. phi  variant  vnsscript). De 

ur 4‐2, hier wrzoek gebruik maakt om  foc

onderzoeksvr

tie  als  BAM  I

van deze bed

n de bedrijfsa

olgende  parti

M, BAM Rail, B

e  respondent

de  keuze  vo

erlening. Binn

es beweerd d

M  Utiliteitsbo

volledige resp

en methoden een bureausstgelegde gegemen en orgaaande  standat aan beschik

tactische

Beheer & Onderhoud

Interviews  B&O

Analyse B&O

die) passen wverzameling van deze vrageegevens  die  bmondeling  eAangezien  g

voor  de  handresultaten w

wordt zichtbaa van vier ondeus aan  te bre

ragen. In het 

IAM. Daarnaa

drijfsactiviteit

activiteiten en

ijen:  RWS  GP

BAM Wegen, B

t  ging  steed

oor  experts 

nen de BOUW

dat men BIM g

ouw,  BAM  Te

pondentenlijs

n aan diverse studie benodigevens. Voor anisatie van Baarden  gebrukbare docume

Re

wij een Delphian het surveyn is vooral debenodigd  zijnn  individueelgebruik wordtd  liggend.  Deorden  in  een

r hoe we vanerzoeksfasen;engen  in de 4

bijzonder het

ast  is    ‘’Asset

ten essentieel

n van experts

PO  (Grootste

BAM Civiel en

ds  een  kort

binnen  Asset

W en Techniek

gebruikt voor

echniek,  BAM

t is als bijlage

documenten,gd. Hier  is devraag 5 geldtAM IAM, hieruikt  voor  dentatie. 

esultaat interviews

i y e n l t e n 

n ; 4 

t 

t 

l 

s 

e 

n 

t 

t 

k 

r 

M 

e 

, e t r e 

 

 

5 Analy

In  dit  deel verzameld  ginterviews. Dde uitwerkin

5.1 DelpDe  uitkomstinterviews.  Pweergegeven

5.1.1 RWVisie De visie van realiseren vointerne definen overdachverbeteren  evirtuele  netwbesluitvormide LCC inzichvoor de inter In Figuur 5‐1een  tussenvvervangen dodoor de opdr

Figuur 5‐1 We

RWS gaat  BIstructureringwordt uitgeggemaakt  wobouwsector om deze te aan objecten ImplementatBIM  zal  stahoofdwegenontwikkelen omgegaan en

CMD9

Opdrachtneme

yse en re

van  het  ondeanalyseerd. De categorieëng is weergege

phi ten  van  de  dPer  deelvraagn in tabelvorm

S 

RWS  t.a.v. Boor de  totstannitie en een ext zowel  internen  een  kostewerken  en  dng rond het phten en de netrne structuur,

1 is weergegevvorm,  uiteindoor een systerachtnemer v

eergave BIM imp

IM gebruiken g  van  de  infogeven om de ordt.  Buiten  dslimmer en erealiseren en n kan RWS als 

tie apsgewijs  wonetwerk. Er wen vorm te gn met het bes

com

Coins

ILSPB‐ON

r

esultaten 

erzoeksrappoZoals weergen die gebruikteven. 

data‐analyse  vg  (hoofdstukm. 

BIM  is het  impndkoming vanxterne definitn als extern tnreductie  te de  managemeprestatiegerichtwerkprestati, codering en d

ven op welke elijk  wordenem genaamd erstrekt word

plementatie RW

om al haar syormatieoverdrinformatie  te

dit  belang  enefficiënter gaain stand te hbeheerder oo

orden  geïmpworden tot engeven. Hiernastaande areaa

Visi/municatie‐ tools

ort  wordt  de egeven  in  figut zijn tijdens h

van  het  Delp)  zijn  de  me

plementeren n  informatie eie voor BIM. Be verbeterenrealisteren. Dentinformatiehte dynamisce beter inzichdatabase. 

wijze Rijkswade  vijf  legaGRIP. Dit GRI

den aan het pr

WS 

ystemen en daracht  vanuit  oe bewerken en  effect  binneat werken. Zohouden verlaaok het functio

plementeerd, n met 2014, 5a zal er een nal.  

BIM‐database LT‐BMS

BIM‐tools

Objectentypenbiliotheek

Project

  data  die  tijuur 4‐2 wordhet onderzoek

phi‐onderzoekeest  relevante

van BIM  in den uiteindelijBij RWS intern. Met deze veDe  informatiee  aan  elkaar he netwerkmhtelijk gemaak

aterstaat BIM acy  systemenIP systeem zarojectteam (D

atabases te unopdrachtnemen  te optimaen  haar  eigeno gaat de kwaagd. Door de oneren en pre

waarbij  de 5 testprojecteieuw plan wo

Visi/communica

tools

ILSPB‐NO

dens  het  Dedt per  stap  eek (zie vragenov

k  zijn  uitgewee  vragen  en 

de bouwsectok het  reducern wordt BIM terbetering beeoverdracht mgekoppeld  wanagement wkt kunnen wo

gaat toepassn  die  weergel volledig gebDe BIM‐DATAB

niformeren enmers.  Hiermeeliseren  terwijn  organisatiealiteit van haabeschikbaarhsteren beter m

focus  ligt en aangewezeorden gemaak

atie‐ 

KernG

Disk

Winfrat

Ultim

Overig

O

Be

lphi‐onderzoeen  analyse  geverzicht) zijn t

erkt  in  de  voconclusies  v

r om zodoenren van  faalkotoegepast om oogt RWS hamoet  tot  gevoworden.  Met worden ondersrden. Men zie

en. De weergegeven  zijn  inruik kunnen mBASE conform 

n beperken, de wordt  voorkl hier door dwil  RWS  uit

ar Assets omhheid van de  jumonitoren en 

om  dit  als en welke zullekt over hoe m

G

Gis

k

ture

mo

ge

eheerder

ek  en  de  buemaakt over tevens de stru

olgorde  van  dvan  het  Delp

de een kosteosten. Er  is v de informatiear taak als Asolg hebben ddeze  verbetsteund. Daarnet BIM als de v

gegeven structn  de  kolom maken van de m COINS). 

daarnaast dienkomen  dat  ee markt geenteindelijk  berhoog en worduiste  informatn bevorderen. 

eerste  te  den dienen ommet PGO cont

LP’s

11

reaustudie  isde  gehoudenuctuur waarin

de  gehoudenhi  onderzoek

enverlaging  teoor RWS eene‐uitwisselingsset owner teat  fysieke  enering  kan  denaast moetenverzamelterm

tuur is tevens‘’beheerder’’gegevens die

nt het voor der  steeds  geldn gebruik  vanreiken  dat  deden de kostentie gekoppeld

doen  bij  hetm BIM door tetracten wordt

NIS

RWS Landelijk

1 

s n n 

n k 

e n g e n e n m 

s ’ e 

e d n e n d 

t e t 

 

 12  Afstude

De in Figuur systemen  ditussenkomst HoudbaarheDe  filosofie vwordt door dprincipe van(infra) bouws Stimulans De stimulansde langere tenieuwe taaksprojecten deminder faalkDe marktparin een uniqueen voorsproBIM.  InpassingsgeVanuit RWS BIM. Hierbij openstandaade mogelijkhop de  inventbrede inpassmaar wel de 

Vraag 

Wat is de Visie van

Wat is BIM voor R

Hoe gaat RWS BIMwat verwacht men

Gaat u uiteindelijkBIM toepassen? 

Hoe lang verwachtmaken van BIM? 

Wat is de reden vavan BIM? 

Waar ziet RWS de BIM vanuit RWS e

Is er buiten de kwauniformiteit van infinanciële stimulan

eeropdracht: 

5‐1 weergegerect worden t van COINS en

eid van BIM zal dde marktparti de  informatsector. 

s van RWS vooermijn door sstelling van dee kosten wordkosten ontstaartijen worden e selling poinong geven. De

ebied wordt een brgaat het vooard overgedraheden bij de Otiviteit  van dsing in actueleup‐to‐date in

n RWS t.a.v. BIM? 

WS? 

M gebruiken en n van BIM? 

k overal volledig 

t RWS gebruik te 

an het inpassen 

 voordelen van n de markt? 

aliteit en nformatie nog een ns?  

even structuugevuld  door n VISI. 

de komende  jjen. Misschieiekoppeling, o

or het gebruikstandaardisatie afgelopen jaden verlaagd an door 3d mouitgedaagd ot voor de mareze manier va

rede inpassingornamelijk omagen van ON‐OON en niet zo e ON en de  te informatieonformatie, we

Respons 1 

BIM implementerkostenverlaging tinformatie en uite

BIM is voor RWS etussen aannemerBIM standaarden

Systemen en datainformatieoverdrBeschikbaarheid vobjecten creëert dpresteren beter te

Ja maar wel gefasNa 2015 alle DBFMstarten we ook de

Uiteindelijk wordtbeheermanagemewe alles op Asset

Als RWS onderhoRegisseren moet nu niet de juiste iinformatie en we informatie te gen

We geloven er in Rijkswaterstaat mis op korte termijdeskundigheid. Dwerken. 

Dubbel betalen voinformatie levert contracten. Nu in2018 verdient RWBIM. 

r geeft aan dade  opdracht

jaren  (10‐20) n zal de term overdracht en

k van BIM is hee. Het op ordaren van Asseen kwaliteit wodelering en dom voorop te rktpartij tijdenn benadering

g verwacht inm de opslag vOG en vice vezeer bij de Otoepassingsmverdracht wolke in de toek

ren in de bouwsectoe realiseren voor deeindelijk het reduce

een soepele wijze v, projectorganisatie. 

abases uniformerenacht vanuit opdrachvan juiste informatide mogelijkheid hete monitoren en bev

seerd, tot 2015 een M en DC contractene toepassing binnen

t BIM een overall entsysteem genaamniveau  op basis van

uden we niet meer op basis van goede nformatie. ON makbetalen hem vervoereren. 

dat we de overdracmoeten structurerenn betaald worden vaarna efficiënter, b

oor info zijn faalkosverbetering in al onvesteert RWS 3 tot 

WS 30 miljoen per ja

 

at tussentijdsenemer,  bij  pr

nog zeker bl wel zijn ingen visualisatie 

et op orde kride krijgen vanet‐owner. Ookwordt verhoode aanwezige blijven lopen ns een aanbesg geeft je de m

n de komendevan uniforme rsa, ook wel C

OG maar het bmogelijkheden ordt er bij RWkomst zelfs ge

or om zodoende eee totstandkoming veren van faalkosten

van informatieoverde en beheerder via o

n en beperken, htnemers structureie gekoppeld aan t functioneren en vorderen. 

 aantal DBFM contrn, en tussen 2015 en PGO contracten. 

md GRIP. Daarin behn BIM en Relatics. 

r maar we regisseree informatie. We heken geen gebruik vaolgens om nieuwe 

cht vanuit de ketenn. Voordeel voor devoor je BIM beter en goedkoper 

sten. Verbetering vanze projecten en  4 miljoen per jaar, aar door efficiëntie 

e vormen nogrojecten waa

ijven bestaanhaald door nizullen blijven

ijgen van haarn de areaalgegk denkt RWS dogd. Dit wordup‐to‐date inmet de ontwsteding, verdemogelijkheid o

e jaren waarbinformatie. DCOINS en VISI biedt RWS wedie worden 

WS  (nu nog) gekoppeld kan w

Respons 2

en van . 

Een  kapstontsloten een stand

dracht open 

Structuur informatieinformatie

eren. Binnen onbeheermatoepassingtotale BM

racten. n 2017 

Ik denk danog te korfactoren. Jprojecten 

heren De filosofitoepassingvernieuwdontwikkel

n. bben an onze 

Het op ordvan informde opdrac

naar e markt 

Vanuit de waardoor winst in de

an 

vanaf met 

Uiteindelijstimulans.hoe beter 

 mogelijk zijnr  BIM  gebrui

, dit voornameuwe ontwikkn bestaan bin

r areaalgegevegevens is voordat door het vt voornamelij

nformatie oveikkelingen t.aer kan het deeom marktleide

ij alle netwerDeze  informatgenoemd. Bijl de mogelijkhontwikkeld. Aeen 3d‐modeworden aan ve

2 

tok waaraan areaalgen ingewonnen. BIaard en uniforme g

model ON conformebehoefte. Een stanebehoefte wordt vo

ze organisatie verwanagementsystemengen (o.a. VISI en DaS vormen 

at dit uiteindelijk wert voor en het is volJe ziet wel een toenvoor het juist aanle

e en het model die gen daaromheen gad en verbeterd. De fingen bestaan. 

de brengen van allematiestromen tussehtnemer. 

markt zie ik het voohij beter en goedkoe toekomst zeker ge

jk hebben alle verbe. Hoe beter we op dwij het benodigd o

. Nu is het zo ikt wordt  gaa

melijk omdat kelingen en tonnen RWS en 

ens en kostenrnamelijk gebverplichten vajk gerealiseerr de Asset. a.v. BIM wat kelnemen aan er te zijn op h

rken worden otie wordt dooj RWS zien ze heid om voortAls we dan  kel verwacht inerkeerscentra

gegevens worden bM gaat de structuugegevensdatabase. 

m onze Objecttypenndaard waarmee aaoldaan. 

wacht men dat het on gaat uitmaken. Database viewers) va

el zo gaat gebeurenledig afhankelijk vaname in de budgeteeveren van de juiste

e de kern vormt is zeaan minder lang mefilosofie van BIM bl

e areaalgegevens enen beheerder, proje

ordeel van standaaoper kan worden. Ikevonden gaat word

eteringen ook een fde hoogte zijn van donderhoud kunnen 

dat de legacyat  dit met  de

het gedragenools maar hetin de gehele

nbesparing opbaseerd op den BIM binnenrd doordat er

kan resulterenwerkgroepenet gebied van

omgezet naaror middel vanvoornamelijkt te bordurenijken naar deelke situatie,

ale. 

beheerd, r vormen voor 

bibliotheek en de an de 

onze volledige us dat alle n BIM straks het 

n, 5 jaar is daar n een aantal en binnen e informatie 

eer houdbaar. De ee en worden ijft naast nieuwe 

n structureren ctorganisatie en 

rdiseren k denk dat die den.  

financiële de status buiten, inschatten.  

y e 

n t e 

p e n r 

n n n 

r n k n e , 

 

 

5.1.2 BAMVisie De  betekenisimulatie vanBinnen  BAMsimuleren,  steruggedronervoor  zorgtbinnen de dr HoudbaarheBinnen BAMnieuwe werkvergelijkbareteweegbrengbereikbaarde Stimulans Allereerst  koontwikkelinggeïntegreerdprojecten en InpassingsgeHet doel  is ocontracten eproject niet dnu en 2020 o ImplementatBinnen BAMvan Bestuur 2020. De parzij dit inzette BAM  is  gesttoepassingspvormt  IPM  eGaasperdamRijkswaterstaelementcodemarkt. Deze    

Is RWS voornemenpassen op nieuwewijze? 

Is RWS voornemenpassen op bestaanwelke wijze? 

Wat is uw beeld bBIM voor beheer ebinnen DBFM cont

Wat is uw beeld bBIM voor beheer ePrestatiecontracte

M Strategisch

s  die  BAM  gn het bouwpr

M wordt  BIM samenwerkingen en wordtt dat BAM  eerie hoofddoels

eid  wordt geen kmethode. Ge  ontwikkelingen  in de bouer door BIM. 

omt  de  impgen  binnen  dede en multidisn contracten v

ebied om de mogelien projecten de vraag is of op alle contrac

tie   Infra  is een is bij alle werrtijen geven hen binnen het 

tart met  de  oprojecten geseeen  belangrij

mmerweg  is  eaat  binnen ering en standstructuren vo

ns BIM toe te e infra en op welke 

ns BIM toe te nde Assets, en op 

ij het gebruik van en onderhoud tracten?  

ij het gebruik van en onderhoud van en?  

 

eeft  aan  de  troces en geaugezien  als  eeg  te  vereent efficiënter, ben Best  In Clastellingen van

eindtermijn gezien  BIM  gegen  onder  Buwwereld. He

lementatie  ve  contractvorsciplinaire convraagt automa

ijkheden met binnen BAM.f je BIM toepacten en projec

BIM werkgroekmaatschappiermee aan obedrijf. 

ontwikkeling electeerd waak  onderdeel een  project  walle  fasen  vdaard decomormen de basi

Mijn mensen, gaaen realiseert voorom de informatie

Ja module 5 binneconform COINS invan systemen, zoavisualiseren en sim

Informatie t.a.v. sonderhoudsgegev3d model.  

Een zelfde toepasvolledig gebruikt.verzamelen, koppdoorzetten. 

term  BIM  is utomatiseerd en middel  omnvoudigen  enbeter en snelleass Aanneminn BAM. 

gekoppeld aaneen  vaste meBIM  te  schareet gebruik, be

van  BIM  binrmen,  de  comntracten vraagatisering, struc

BIM die we n Binnen het  sast maar of allcten binnen e

ep  in het  leveijen uitgevraap welke wijze

van  verschillear dit op wordin  het  BIM  pwaarop  een  vvan  dit  contposities, hiers van BIM. 

an als het ware op sr hen een projectschvoorziening rond ee

en de implementatinrichten. Zodoende als doorstroming mmuleren. 

storingen, beschikbavens, keuringen en 

ssing, de container wMaar tijdens de lev

pelen en vastleggen

als  volgt;  BIM  informatiemm  informatiemn  te  verbeteer gewerkt. Bngsmaatschap

n het gebruik ethode  en  proen.  Net  als  deheer en uitw

nen  BAM  vomplexiteit  vangt een anderecturering en a

nu  in beeld hstrategisch nileen de vorm elke fase van h

en geroepen dagd welke onte zij invulling g

ende  tools  vodt ingezet. Voproces  en  allvolledige  imptract  de  ILSmee verwach

schoot zitten bij dit hets en een projecten project te verbe

ie is, alle assets incl kunnen we het pre

met voertuig verliesu

aarheid, inspecties koppelen

wordt dan wellicht vensduur wil ik het n van informatie 

M  is  een  eenanagement, dmanagement eren.  HiermeAM ziet in BIMppij wordt, de

van BIM. Alleocessen  voorde  invoering wisselen van  in

oort  uit  eenn  de  projectemanier van w

accuraatheid v

ebben  in 202iveau van BAwaarin je dathet bouwproc

die ontwikkeltwikkelingen vgeven aan de 

oor  de  inpasoorlopig betree  daar  aanveplementatie  tS  verplicht  sht men een v

team tplan eteren  

Het wordtwat we nuhebben daopdrachtn

l. esteren uren, 

Er zal een willen vergeleidelijkbehoefte. 

n aan Automatisvan RWS ceen vroegdoor simu

niet  Het koppeaan de strde ILS kan

duidige  infordoor digitaal te  automatis

ee  wordt  deM de nieuwe eze basis  voe

e respondenteschrijft  en  hevan  system nformatie wo

behoefte  ven  en  de  toenwerken. De hovan alle partije

20 volledig te M wordt gect doet nog vares van verwe

ingen tot stanvan BIM zij zuontwikkeling 

sing  van  BIMeffen dit vooraerwante  ontwtot  de  mogelstelt.  BAM  ooorsprong  te 

t uitgevraagd in conu nodig hebben conaar op dit moment onemer.  

punt komen waar wBIMmen. Ik denk dak moeten toepassen 

sch middels een extconform ILS generestadium goed ontwlaties met BIM. 

elen van data aan jeuctuur van de COINworden ontsloten.

rmatiestroom,operabiliteit seren,  het  boe  hoeveelheibasis onder hdt het beter 

en benoemenet  een  filosofengineering 

ordt steeds be

vanuit  de  orgname  van  deoeveelheid infen in de bouw

kunnen toepcommuniceerdriabel is. BIM rving tot sloo

nd brengt. Vaullen invoerenvan BIM en o

M,  daarnaast al DBFM contwikkelingen.  Vlijkheden  behontwikkelt  egenereren o

ntracten, we vragennform de ILS dus geeook minder belang 

we collectief gaan zat we bij bestaanden, echt benaderen v

tractie gegevens in ren.  LCC denken vewerpen. Beter Behe

e objecten, ervoor zNS container voldoe. 

13

,  een  digitalete  realiseren.ouwproces  ted  faalkostenhet bedrijf diefunctioneren

n BIM als eenfie  is  zijn  allezal  BIM  veelelangrijker en

ganisatie.  Dee  hoeveelheidformatie rondwketen.  

passen op alled dat het perwordt tussenp ingezet.  

anuit de Raad tussen nu enp welke wijze

is  een  aantalracten, hierinVooral  de  A9hoort,  omdaten  uniformep RWS en de

n hierbij alleen uit en 3d model. We bij dan de 

zeggen alles te e assets BIM heel vanuit de 

BIM volgens eis ersterken en in eer en onderhoud 

zorgen dat dit et zodat conform 

3 

e . e n e n 

n e l n 

e d d 

e r n 

d n e 

l n 9 t e e 

 

 14  Afstude

5.1.3 BAMMogelijkhedBinnen BAMbeheer  en  ogekoppeld enpresteren va MogelijkhedBinnen  de  oGezien  vanudenken valt aan de EPC eisen wordeBIM  kan  ervinformatievo MogelijkhedGelijk aan herol. BIM zorgtijdens de EPwordt een afaangegeven.achteraf.  Tijdens  de  Emoeten worwaar  je volgafwijkingen teruggekopp

Vraag 

Wat is de visie va

Wat is BIM volgeook voor BAM? 

Welke termijn wogekoppeld aan heof wordt hier niet

Hoe ziet u BIM inontwikkelingen dhet gebied van au

Wat is de reden dopgenomen in deagenda 2013‐201

Wat is de reden dimplementeert? 

Gaat BAM BIM inbouwcontracten onderhoudscontr

Betekent de implhet werken met ren de BIM metho

In welke stappenimplementeren.  

Is er op dit momebrede implementkernteam? 

eeropdracht: 

M Tactisch den t.a.v. behe  Infra wordenonderhoud  spn beheerd won Assets.  

den t.a.v. beheontwerpfase  kuit  beheer  enaan LCC, ondworden gesten vervolgens voor  zorgen  doorziening in d

den t.a.v. beheet gebruik vangt voor een snPC. IAM heeftfwijking opge. IAM  is direct

EPC  vormt  BIden teruggekgens gaat bouherberekenin

peld en vastge

an BAM t.a.v. BIM? 

ns u en daarmee 

ordt er binnen BAMet gebruik van BIM t over nagedacht? 

n relatie met anderedie plaatsvinden op utomatiseren e.d.? 

dat BIM is e strategische 15? 

dat BAM BIM 

nzetten op alleen of ook racten? 

lementatie van BIMreguliere methode ode? 

 gaat BAM BIM 

ent sprake van een tatie of vooral een 

eer en onderhn veel mogelipecifiek  kan orden. Zodoen

eer en onderhkan  BIM  voorn  onderhoud derhoudbaarheld  t.a.v. eerdaan de objecdat  de  informde MTC.  

eer en onderhn BIM tijdens nelle en accurt er belang bijesteld. De gevt op dat mom

M  een  bron koppeld naar huwen maar  jengen  en  anelegd, gevolge

Respons 1 

Beheren van infoGebruik voor eenprojecten.  Bij alhet bedrijf. 

Informatiemana

M  Er is geen houdbveranderen. 

e  Die ontwikkelingworden. 

Vanuit eigen behinformatiestrom

Verbetering activontwikkelingen. ontwikkelingen igoedkope rekenstimulans door Rgeen stimulans v

We gaan het op zeker op onderh

M  Nee alles wordt 

Zie tabel strateg

We zijn vooral bewe vooral aan lede toegevoegde 

houd jkheden geziebeheer  en  onnde kan de inf

houd  in de onral worden  gekunnen  veel eid, TOM en der genoemdcten gekoppelmatieverzamel

houd  in de EPde ontwerpfarate manier va dat het gebovolgen in de bment betrokke

van  informathet model ome voegt  in dezdere  oplossin kunnen dan

ormatiestromen en n betere aanpak voles, het vormt een g

gement door autom

baarheid, het blijft b

gen gaan allemaal o

hoeften t.b.v. het been in projecten. 

viteiten en daarmeeWe willen onze pron de technologie, ITkracht zijn hier ook RWS helpt wel voor voor BAM. 

alle werkzaamhedeoudscontracten. Da

BIM, de mate waar

ische agenda. 

ezig met het opleididinggevenden zodwaarde. 

 

en voor het gnderhoudsdatformatie leide

ntwerpfase ebruikt  om  e  elementen  sProces en pre elementen ld, zodat de oing  en  struct

PC ase speelt ookan informatieouwd wordt zbeheer‐ en onen bij de besl

tie  om  te  ream zodoende eze  fase ook dingen  te  ven direct in kaa

 terugdringen faalkoor grotere complexgeheel nieuwe basi

matisering 

bestaan maar zal bli

onder BIM ontwikke

eheersen van comp

e alle genoemde ocessen verbeterenT en de toename vak een onderdeel van de hele markt, maa

en toepassen bouwat moet een doel zij

rin is wel variabel. 

en van mensen, ditat ze overtuigd rake

gebruik van Bta  beter  gesten tot een act

een  beter  en sneller  geïntrroducteisen vakunnen wordontwerper enturering  in  de

k tijdens de EPe delen, daardoals het afgesderhoudsfaseuitvorming t.a

aliseren wat  ien as‐built mdata  toe. Zo krwerken  en rt gebracht w

Respons 

kosten. xe s onder 

3d, 4d, 5deen betede realisa

Digitale ssamenwe

ijven  Geen eineen duurwerken.

eld  Omdat Bontwikke

plexe  Vanuit eiGrotere pdigitalise

. De an n.  De ar is 

Vooral vaRWS zijn voor de m

 en ook jn. 

We gaan sloop. Wzoals DBFdaarvan.

Nee we h

75 ontwiontwikke6d. 

t doen en van 

Een bredwillen dir

IM binnen betructureerd,  atuele weergav

meer  integraroduceerd  woanuit de MTCden geïmplem werkvoorbere  ontwerpfase

PC de betrokkoor is het mosproken was, e zijn direct ina.v. de gewijz

in  de  voorfasodel te realisekan het modeuit  te  voer

worden. 

2 

d, 6d en simulatie Sre aanbieding, tijdeatie waardoor we b

simulatie bouwprocerking. 

dtermijn, onderdeezame ontwikkeling 

IM een nieuwe manelingen naast BIM p

gen behoefte en zoprojecten vragen eeren een grote rol. 

anuit drive eigen orgniet de eerste drijfvmarkt en geeft de o

het op alle contrace starten met groteFM contracten,  ook

hebben straks een w

kkelingsprojecten, Neld: 2013 Elementco

e ontwikkeling die brect breed gedragen

eheer en ondautomatisch ve van het fun

aal  ontwerp  torden  in  het C. Eisen die vamenteerd  in Rreider ze diree  gericht  is  o

kenheid van IAogelijk betrokindien dit nien beeld en kuzigde oplossin

se  bedacht  iseren. Het is del worden geren.  Afwijkin

S curve. Tijdens tendens de voorbereidinbeter en efficiënter 

ces, eenduidige info

el van de IT ontwikkg en wordt een nieu

nier van werken woplaatsvinden. 

orgen voor brede imen andere aanpak, d

rganisatie. De ontwifveer maar vormen ontwikkeling binnen

cten inzetten van vee integrale samenwk op het onderhoud

werkwijze, mate wa

Nu overal een PVA,oderingen, 2014 4d

bottom up wordt inn gaan inpassen. 

erhoud. Voorgegenereerd,nctioneren en

te  realiseren.ontwerp.  Teanuit de MTCRelatics. Dezeect  integreert.op  een  goede

AM een groteken te blijvenet het geval isnnen wordenng en dus niet

s.  Afwijkingende specificatiebruikt om bijngen  worden

ders leidt het tot ng simuleren we worden. 

ormatiestroom en 

kelingen. BIM is we manier van 

ordt, kunnen deze 

mplementatie. daarin speelt 

ikkelingen van wel een prikkel n BAM een boost. 

erwerving tot erkingsverbanden dsgedeelte 

aarin is variabel. 

, Losse tools  en 5d en 2015 

ngestoken. We 

r , n 

. e C e . e 

e n s n t 

n e j n 

 

 

Tijdens de uiaan het mod MogelijkhedTijdens de EPbeeld van deen  binnen  ateruggekoppDaar moet minformatie vasysteemvulliinformatielevgekoppeld aa De overdracAssets  kan  dovergezet  naZodoende wo MogelijkhedTijdens de bsimuleren  ebijvoorbeeldrestlevensduvervroeging en optimaal  De respondewellicht een een soort exenige wat da Binnen BAMrealiseren vagaranderen whij gekeurd eelement wor Ook GIS  is gogereedschapminiem, bek Als deze maverbonden  zmisschien minzet en de kBuiten het einformatievrareaalgegevemaanden, afworden  gebmogelijkheid 

Vraag 

Ziet u kansen in hBIM voor beheer 

Is er een relatie ten CCE? 

itvoering kan el. Dus tijden

den t.a.v. behePC is een As‐be Assets. Zodralle  systemenpeld dat de infmet  BIM  eenanuit bijvoorbngen  moetenvering)  opstean de standaa

ht wordt ookde  overdrachaar Maximo orden tussent

den t.a.v. behebeheer en ondn  te  visualis  een  hogereuur.  Je  kunt  dvan de deklaamogelijk te ho

enten werdenaantal aftakk

xtractie van jeaar nog aan on

 Internationaan een kademwordt aan heen gelabeld, drdt geplaatst. 

oed te gebruppen zijn bescijk het vooral 

nier  van werzijn  zoals  HS

maar gewoon ekosten die daaeigen gebruik aag  vanuit  dens up  to datfhankelijk van bruikt,  daarnad om volgens d

het gebruik van  en onderhoud? 

ussen BIM en Lean 

IAM de eersts de EPC kan 

eer en onderhbuilt model gera de juiste stn  is  een  eenformatie die t  einde  aan  kbeeld Relaticsn  dan  verledellen  voor  heardelementen

k breder getroht  direct  en  gzonder  dat  htijdse oplever

eer en onderhderhoudsfaseseren.  Bij  eene  intensiteit de  impact  daagvervangingouden. 

n gevraagd nakingen, iemane BIM model. ntbreekt is he

l is een toepauur in Liverpoet model gekodit wordt aan Op basis van 

iken om het vchikbaar en wvanuit je beh

rken  zich heefSL  nogmaals een 3d modearvoor benodiis er nog eene  klant  is  oote en bijgewede crucialiteia  dient  het deze structuu

Respons 1 

Ja een gesloten conderhoud in all

BIM moet je samAfzonderlijk toep

te en tweedelhet model voo

houd  in de overealiseerd entructuren en cnvoudige  en tijdens de ontomen.   Alle  ikan automatden  tijd  zijnet  onderhoudn en objecten 

okken dan 1 gefaseerd  beghet  gehele  prringen inzichte

houd  tijdens   van een  conn  infrastructudan  aangen

aarvan  simule. Je gebruikt 

aar hun beeldd van IAM heMaximo geeft visuele deel 

assing van  deool voor BAM oppeld. Op hehet model gedergelijke geg

visuele deel awat  levert hetoefte. 

ft bewezen,  ite  beoordeleel of een AIMgd zijn alsnogn andere opdok  aan  het  eerkt aanleveret. De BIM toeervoor  alle  gr te ontsluiten

cirkel creëren met oe fasen van een bo

men zien met LEAN Mpassen is mogelijk m

lijns keuringeor de MTC ge

verdracht EPCn verstrekt, zocoderingen gebetrouwbare

twerp en realiinformatie  is tisch worden on.  Wellicht  kden  van  gerebinnen het BI

moment, dooginnen.  Zodraroject  gereedelijk en mogel

de MTC ntract kunnenureel  projectnomen  bij  heren  en  de  bhet model erv

d bij een Asseeeft niet dezeft al voor een  en mogelijkh

eze manier vaNuttal, alle net moment daekoppeld en ogevens kan go

aan Maximo tt op. 2d  teken

is het de moeen.  Wellicht  zoals Maximg in de onderhrukfactor omeinde  van  de en bij de klanepassing die gegegevens  na n is immers in

ontwerp, realisatie uwproject. 

Management.  maar dan benut je t

n digitaal uitvvuld worden.

C o krijg je automehanteerd zijne  overdrachtsatiefase gerekloppend  enovergezet of gkan  IAM  eenealiseerde  AssM. 

ordat er  tijdea  een  object d  is,  het  ondlijk. 

n we BIM gebt  is  het  gebrhet  ontwerp benodigde mavoor om de p

et  Informationlfde gegevensgroot invullin

heid om eisen 

an werken geïuttige informat een onderdook wordt vasoed beheer en

toe te voegennen duurt net

eite waard ommoet  een  in

mo bouwen. Bhoudsfase wor de BIM  toepMTC  nog  st

nt. Dit moet  zerealiseerd is einde  contr

n voorfase ger

Respons 

en Ja, onderaltijd bescreëren.

te BIM CCE dan maar

voeren en mid

matisch een on tijdens alle f  mogelijk.  Eealiseerd is on  op  de  juistegebruikt in Man  standaard sets.  Deze  ei

ens de EPC algerealiseerderhoud  start 

bruiken om  coruik  van  de kunnen  gev

aatregelen  in performance v

n model. Het s nodig als eenng aan dit Assen document

ïmplementeeatie om de gadeel zoals damtgelegd op wn onderhoud w

n, hou de toet zo  lang als 3

m de  contracnhaalslag  geminnen BAM  lerden terugverpassing actief eeds  van  toezelfs periodietijdens het onract  volgens realiseerd. 

2 

rhoudsinformatie kochikbaar actueel be

en LEAN zijn niet lor half gebruik van d

ddels Omnim

overdracht vafasen van hetr  wordt  meenbruikbaar is e wijze  gestruaximo, de laninformatiebeisen  kunnen 

l  zicht  is op d  is  kan  hij  dimmers  op 

ontinu de peAssets  van volgen  ontstabeeld  brengvan  je Assets 

centrale BIMn engineer. Hset Informatioten te koppele

rd. Het projearantie t.a.v. dmwand binne

welke positie inworden uitgev

passing doelg3d dus dat ve

cten waaraan maakt  wordeneeft de overtrdiend. en actueel  teepassing.  Je ek, ongeveer entwerp kan tijde  ILS  te  o

oppelen aan Assetseeld t.a.v. functione

os van elkaar in te pde mogelijkheden. 

15

ove koppelen

n een actueelt bouwproceserdere  kerenvoor de MTC.uctureerd. Denge intensieveehoefte  (PVEdan  worden

de definitievedirect  wordendat moment.

erformance  tebelang.  Dooraan  voor  degen  zoals  eenzo goedkoop

M model heeftHet AIM is duson model, heten.  

ct betreft hetde kwaliteit teenkomt wordtn de wand ditvoerd. 

gericht, welkeerschil  is echt

we nog  langn  en  hiervanuiging dat de

e houden. Demoet  dus  deeens per driejdens de MTCntsluiten.  De

s, zodoende een eren en presteren 

passen. Je maakt 

5 

n 

l s n . e e E n 

e n . 

e r e n p 

t s t 

t e t t 

e t 

g n e 

e e e C e 

 

 16  Afstude

 Effecten impHet  toepasseervaringen  tprocessen.  Effecten impHet toepassemindset en ebekend  zijn project, dus  Binnen  projeworden ondebelang van avereiste.  Degebruiksfasedie geen doegrote mogelivolgens de n

Hoe zie je het gebvanuit IAM binne

Bevordert BIM tijrealisatie meer inmaintenance? 

Hoe zie je het gebvanuit IAM binne

Hoe zie je het gebvanuit IAM binnevoorbereidingsfa

Kan het gebruikt afwijkingen beterbetrokkenheid vabevorderen? 

Hoe zie je het gebvanuit IAM binneEPC/MTC? 

Hoe zie je het gebvanuit IAM binne

Wat is BIM tijdensprake is van FullEen soort Asset In(UK)? 

Hoe zou BIM toegworden binnen dvan een contract 

Hoe zou BIM toegworden binnen dvan een contract infra? 

Zie je bij het gebronderhoud een vBIM toegepast w

Voor bestaande iBIM kunnen toepje vervangt het 3een ander modelMaximo). Werkesteeds volgens BI

eeropdracht: 

plementatie en  van  BIM te  delen  over

plementatie oen van BIM heeen aantal commet  de manis het een IAM

ectteams  komergebracht bijnderen bij jou  mensen  in  van een projel heeft  in deijkheid dat denieuwe metho

bruik van BIM en de ontwerpfase?

jdens ontwerp en ntegratie met 

bruik van BIM en de EPC? 

bruik van BIM en de se van de EPC? 

worden om r vast te leggen en an IAM te 

bruik van BIM en de overdracht 

bruik van BIM en de MTC? 

ns de MTC als er  integrated BIM? nformation Model 

gepast kunnen de onderhoudsfase met nieuwe infra? 

gepast kunnen de onderhoudsfase met bestaande 

ruik voor beheer envisuele vorm van worden? 

nfra zou je ook passen zonder 3d, d model dan door l (bijv. data of n we dan nog IM? 

heeft  gevolger  deze  gevolg

op de organisaeeft gevolgenmpetenties beier  van werkeM overstijgend

men  andere j nieuwe rolleuw activiteit kde  realisatiefect. Zo kan hee ontwerp ene implementatode kunnen w

weinig mogelijkhmogelijk. 

? 

IAM is meer betr(visualisatie) vanhaalbaarheid fin

Ja. (Conclusie vo

Er wordt een AS‐getoetst of hetgeAfwijkingen kunnbeoordeeld, gev

Hier worden keuleveranciers, daaBIM kan dat moo

Ik denk dat dit mprocesafsprakenBIM vallen. 

Er wordt een AS‐juiste en gestrucgetrokken dan 1 

Een model om cote geven en in te

Ik denk dat we eeen aftakking migeeft al een flinkdit dan overigen

Lopende projectmaar gewoon alszou pilots inricht

Begin met een pnuttig is. Vanuit vorm in. 

n  Ik zie daar wel deop je behoefte abeheren van dat

Ja, ook GIS is hiedoelgericht. Kiesrendement. 3d wverschil met 2d i

en  voor  een gen. We  hebb

atie (Mensen) voor de orgaenodigd. Vooren  zoals  die d project of ni

rollen  en  veen. Het is van kan zijn. Het wfase  moeten et zo zijn dat mn  realisatiefastie van BIM uwerken zullen 

heden. Een optimale

rokken door de bern info. Het bevorderancieel en technisc

rig antwoord) 

‐built model gerealieen bedacht is ook nen middels BIM ooolgen zijn direct inz

uzes gemaakt t.a.v. ar moet IAM zijn zegoi! 

meer valt onder het n en vastleggen in R

‐built model gerealictureerd. De overdrmoment. 

ontinu de performae grijpen wanneer n

en model moeten hiddels gebruikersinske invulling aan het s wel. 

en beoordelen, missnog gaan BIMMENten zoals de N33. 

lan van aanpak en bdie behoefte zet je 

e kracht van BIM dufstemmen. Het gaaa, de vorm is van o

rvoor te gebruiken.s gereedschappen ewordt overigens stes niet groot meer.

 

bedrijf, we  hben  specifieke

)  anisatie, afhanr de organisatbij  BIM  gevraiet, wordt een

rantwoordelijbelang om ov

werken met thzich  realiser

mensen tijdene maar veel uiteindelijk leidoor de man

e toepassing is dan

reikbaarheid en eenrt de integraliteit, dch gezien is sneller i

iseerd, zo kan wordgebouwd wordt. ok door IAM wordezichtelijk. 

productdetails en gje over doen. Mid

maken van goede elatics. Dit kan ook

iseerd, informatie iracht wordt ook bre

ance te simuleren enodig. 

houden, het AIM kastellingen zijn. MaxAIM, het visuele ve

sschien moeten we N middels 3d of Max

bepaal in welke maop alle contracten 

us ja, maar je moet at om het koppelen ndergeschikt belan

. Hou de oplossing en beoordeel het eeds goedkoper, het

hebben  de  ree  vragen  ges

nkelijk van detie is het van baagd wordt. An aantal nieuw

jkheden,  de ver je eigen ghe end in mindren  dat  hun ns de ontwerpvoordeel opledt tot pijnlijkend vallen. Het 

niet 

nvoud e n beeld. 

We kunnproceseisvanuit IAhet modebelangrij

Ja, een bproces meenvoud

den 

n Digitaal k

dels Door eenvoorberete optima

onder Vastleggeaantreffeontwerpa

s de eder 

Koppelenfoutgevodezelfde Maximo vbinnen d

n weer  Een modalles is up

an wel imo ersterkt 

Ik voel wbinnen dEPC. Dit zEPC ook aeen moo

ze dan ximo. Ik 

Begin menuttig is. vorm in.

te BIM enige 

Voor besdatamancommunof 3d lase

het wel en g. 

Dat mode

t 

Ja wel deveel geld

espondenten teld  voor  de 

huidige werkbelang opgeleAfhankelijk  vawe rollen geïnt

verantwoordegrenzen te kijkd wordt meerdactiviteiten  vpfase informatevert  tijdens e constateringgaat meer va

en middels BIM en sen stellen t.a.v. de M en de OG t.a.v. pel kan worden opgek is (Milestones). 

etere beoordeling vmogelijk. Visualisatieiger. 

keuren en dit direct 

n directe overdrachteidingstijd korter, dealiseren. Hoeveelhe

en van wijzigingen ien afwijking in werkaanpassing). 

n van alle systemen elig en eenvoudigestructuren en codevullen en Relatics ve MTC. 

el waarin alle informp to date om aan he

el wat voor dat onde MTC is namelijk nzou ons enorm kunnaan de ILS te gaan vi project zijn om dit

et een plan van aanpVanuit die behoeft

taande infra zou ik agementsysteem diceren tussen systeerscan hier een opti

el is buiten, het is n

egelijk, 3d moet geeen tijd en moet we

gevraagd  huorganisatie, 

kwijze is vooraeide mensen tan  de  construtroduceerd. 

elijkheden  veken en te besrdere keren aaveel  effect  hetie verzamelede gebruiksfagen, mensen an mensen zo

Relatics, als IAM zije MTC. De ontwerpeproducten en informenomen wanneer in

van het ontwerp is e maakt het voor te

t koppelen aan je as

t en de juiste informe planning is al besceden zijn eenvoudig

in het model (dus okelijke situatie die le

 maakt een overdraer. Hiervoor is het geeringen van belang. van de EPC kan in ge

matie gekoppeld is et einde aan de ILS 

derscheid, de informniet vergelijkbaar mnen helpen om aanvoldoen. De Gaaspet toe te gaan passen

pak en bepaal in wete zet je op alle cont

BIM gebruiken als dat door koppelingeemen mogelijk maaktie? 

natuurlijk wel een m

en doel op zich zijn. el iets toevoegen. 

n mening  ensystemen  en

al een anderete hebben dieuctie  van  het

erschuiven  ofeffen wat hetangegeven alsebben  op  deen en beherenase. Er  is eendie nu al nietoals engineers

jnde, product en er heeft eisen matielevering. In nspraak van IAM 

eerder in het chneuten 

ssets. 

matie kan de chikbaar en snel g te genereren. 

onverwacht eiden tot een 

acht minder ebruik van Relatics kan dan ebruik blijven 

aan de objecten, te voldoen. 

matiebehoefte met die binnen de n het einde van de erdammerweg zou n! 

elke mate BIM tracten enige 

en het kt. Wellicht is GIS 

mogelijkheid. 

Dat kost namelijk 

n n 

e e t 

f t s e n n t s 

 

 

vragen omdawerkwijzen ber mee om te De  verwachtaannemen vaVervolgens ode organisatwijze. De mestellen doeleMaar zorg vo Er is ook eenDe mensen waan de rest efout worden  De nieuwe  fmodel realise(ook wel infoIAM is het dukan het zo ziMTC actief zi Het werken aanzien  vanabstractienivwerken met implementatvragen bekenworden gew Effecten impDe effecten ofield, Revit, egeen systeemcruciale bij dgaat erom da De basis vansysteem  mobouwproces. Asset managdenk vooral specifieke gesystemen aahebben dat dte bekijken einzien en er g Binnen DBFMontwerp en een  ontwerpplanning en Omnimove e 

at het 3d mobinnen de orge kunnen gaa

ting  binnen  Ban andere perontstaat er eeie. Zij zorgen ensen die nieten, hoe we daoor de juiste o

n cultuurveranworden aangeen er zo als orgedaan. 

functies of  roeert, de BIM ormatiemanagus de vraag ofijn dat deze roijn om het mo

met en volgen  de  competveau gewerkt centrale systetie  van  BIM ndheid met werkt op basis v

plementatie oop de systemeen Navis Worm, maar de ude keuze voor at de data zoa

n de  interopeoet  dus  aan . 

gement moet aan het koppebieden.  Je kan  te  schaffendit model kanen aantekeningebruik van m

M  contractende realisatie. p  wordt  gerekosten  kunn

en Metacom (

odel en de geganisaties ook n. 

BAM  overall rsonen. Midden groepje vanervoor dat det mee willen waar komen mopleiding, faci

ndering benodesproken op hrganisatie van

llen die geïntengineer die ger of BIM cof het deelneeollen door meodel te bewer

ens BIM vraagenties  binnewordt en datemen, configuworden mee

welke rol ze vevan informati

op de systemeen zijn binnenrks aangeschaitwerking erven het gebruals hij vastligt 

rabiliteit  tussde  hand  van

ook nadenkepelen van de unt de krachtn. Om gebruik bewerken ofngen te makemaken. 

  is er een  saDe systemen

ealiseerd moeen  koppelen Is ook in gebr

koppelde dattot weerstan

is  dat  de  imels opleiden bn mensen wate rest van de oworden dan hoet  je vrij  latliteiten, traini

digd, we werkhun fouten. H te leren. De v

troduceerd whet model enoördinator genmt in een proensen binnenken. 

gt een hoog an  de  organist de effecten huratiemanager  verbanden ervullen binnee dan op de d

en  n de hele BAMaft en bestaanvan uit zich vaik van systembinnen een sy

en systemen n  de  SBS,  W

en over het usystemen. Det van de  lossek  te maken vf benaderen. Nen  is Navis W

menwerking n van IAM moet  IAM met  haan het moduik bij IPM).

ta  foutloos mnd leiden, dat 

mplementatie bereik je dat mt er goed meeorganisatie weherkend en daen en de meing en een bu

ken nu in eenHet moet binnvolgende kee

worden  rond hn de koppelingnoemd) die doject of dat he het ontwerp

bstractieniveasatie  IAM  whier niet grooement, informtussen  deze 

en de totstanddaadwerkelijk

M organisatie vnde systemenaak  in een comen is interopeysteem over t

is het gebruWBS  en  werkp

itbreiden vane huidige syste  systemen gvan de modelNavis works is

Works  freedom

met de andeoeten geïntegrhaar  systemedel. Een minim

oet worden gvraagt van he

een  combinamensen die je e kan werken,eet hoe het waar moet je afnsen de ruimddy.  

 omgeving wanen BIM zo zijr kan het nam

het werken mgen met de ine processen ret een zelfstan wordt vervu

au en daarmeordt  teruggeot zullen zijn. Dmatie en rond 

verschillendedkoming of hee uitvoering v

vrij groot, er wn moeten daanstructie vanerabiliteit, je tte dragen is na

ik van de eenpakketten  wo

n haar systememen hebbengebruiken doolen  is het oves daar een mom en dat  is gra

ere  infrabedrijreerd wordenen  de  benodimale  samenw

gerealiseerd. et managemen

atie  is  van  opbedrijf al ken deze mensen

werkt en dat zfscheid van nete geven om 

aar blame andjn dat mense

melijk door een

met BIM  zijn: nformatie behrond informatndig BIM modld. De BIM M

ee ook een hoekoppeld  dat De werknemeeen kern van e  databases  get gebruik vanvan activiteite

worden nieuwraan gekoppesystemen entools zijn van aar nieuwe en

nduidige strucorden  ingeric

en met bijvoon namelijk meor  ze  te kopperigens wel vooi voorbeeld atis. Zo kunne

jven die veran in het overagde  data  zoa

werking  is dan

De ervaring  int om dat te h

pleiding,  inlicnnen ermee on vormen de e aangehaaktemen. De leidte ontdekken

d shame van en dit zelf zienn collega op d

de BIM modeheert en een tie beheert endel heeft. Bij eodelleur zal o

oger opleidinger  reeds  o

ers van IAM zdatamanagemgelegd.  Dezen een model. Een 

we systemen zeld worden. Bn systeemkopondergeschikn andere syste

cturen en codcht  in  alle  fa

orbeeld 360 Feer functionapelen  in plaatvan belang eevan, de tool oen alle mense

ntwoordelijk all gebruiksoveals  onderhoun met Maxim

17

is dat nieuweherkennen en

chting  en  hetm leren gaan.kopgroep vant zijn op enigedinggevendenn en te  leren.

toepassing is.n, het meldendezelfde wijze

elleur die hetBIM managern toetst. Vooreen deelnameook tijdens de

gsniveau. Tenp  een  hogerijn gewend tement. Met de  koppelingenEr moet meer

zoals BIM 360BIM op zich  ispelingen. Hetkt belang. Hetemen. 

deringen. Eenasen  van  het

Field, maar  ikliteiten op des van nieuween  systeem  teom het modelen het model

zijn  voor heterzicht. Zodradsconcepten,

mo, Optimizer,

7 

e n 

t . n e n . 

. n e 

t r r e e 

n r e e n r 

0 s t t 

n t 

k e e e l l 

t a , , 

 

 18  Afstude

Bijvoorbeeldvind  niet  dainvestering mbezig met herealiseren  zijsystemen.  Effecten impHet werken mwijze waarophet voor de mIn de toekomeen plaats viniet  zo  zijn substantiële dit  aan de  fibinnen  IPM, huidige  progebruikersin Over  het  algEngineering met BIM hethet wel verst Binnen  IAM databeheer vbinnen de syen wie niet. D Binnen  het opgenomen beoordelingestandaard bivastgelegd. 

Vraag 

Welke gevolgen heimplementatie vanorganisatie van BA

Wat is nu essentieeen succesvolle imbereiken? 

Hoe verwacht u devan denken die bijgaan stimuleren? 

Vind je dat IAM voaandacht besteed ontwikkelingen alsdergelijke om dit aclassificeren? 

Wat zijn de gevolgimplementatie vanorganisatie van BAManagement? 

Welke gevolgen heimplementatie vansystemen van BAM

eeropdracht: 

 BIM 360 Fieat we  steeds maar het kan et ontwikkelejn maar  gebr

plementatie omet BIM verep informatie wmensen duidemst zijn de proinden in onze dat  completwijzigingen vilosofie BIM  tBAM Civiele 

ocessen  moestellingen, ge

gemeen  verwis gebeurd, et geval is, in htandig het wo

heeft de  impvanuit beheeystemen. Dit mDit geldt niet 

deel  van  PMwaar  we  raaen  in de vormnnen de ontw

eeft de n BIM voor de AM? 

eel voor IAM om mplementatie te 

e nieuwe manier j BIM hoort te 

oldoende  aan s Relatics en als BIM te 

gen van de n BIM voor de AM Infra Asset 

eeft de n BIM voor de M? 

ld van Autodede  oude  sysuiteindelijk bn van een sneruik  nou  een 

op de processeeist een aantawordt gedeeldelijker hoe BIMocessen waarshuidige procete  structurenverwacht, de t.a.v. het  kopen BAM Weg

eten  wel  debruikersrecht

wacht men  eeen verificatieahet begin gebroord BIM te ge

plementatie nr en onderhomoeten we dalleen voor B

I wat  door  IAakvlakken  hem van go‐no gwerpnota wor

Respons 1 

Je krijgt andere romoeten buiten huvraagt meer van mafvallen. Het gaatfuncties BIM engigeïntroduceerd. 

Meer samenwerkkrijgen. Invulling gde A9! Zorg voor bekend wat je do

Veel met cursussemensen er door m

Nee, er wordt gecstructuren die wijMaar constructiev

Meer bekendheidDe mensen moeteengineer komen (IAM een BIM man

Aanpassing bestaDaarnaast niet baschaffen.  

esk faciliteertstemen maar beter zijn om eller paard teechte  vernie

en  l stappen binnd en vastgelegM concreet wschijnlijk gericessen, hier won  moeten  woprocessen zijnppelen  van dagen Projectene  BIM  actieen en het ops

en  inbedding actie noemenruikt men de tebruiken, je zi

naar verwachtudsdata. Het an uiteindelijIM maar voor

AM  binnen  Dbben met  dego momentenden opgenom

ollen en verantwooun eigen takenpakkmensen en er zullent tot weerstand leidneer, BIM modelleu

king met IPM, zwaargeven aan PVA BIMbreed draagvlak in et. 

en en opleidingen emiddel van Pilots me

constateerd en aangj hanteren niet bruive aanpassingen ko

d met de systemen oen enthousiast rake(vanuit project). Danager komen. 

ande systemen dooang zijn om nieuwe 

 

t in het koppemoeten  aaneen nieuwe srwijl we de aeuwing  en  laa

nen het huidiggd. Zodra BIM

wordt toegepacht op het reaordt in de toeorden  herzienn op nieuwe ata  aan objecn  reeds een  tes  borgen  instellen van he

van  BIM  in  dn we ook niet term en na veiet concurrent

ting minder egaat wel belak vastleggen r het DBFMO 

DBFM  contrace  projectorgan. De keuringemen. De raakv

rdelijkheden, mensket kijken en denkenn daardoor mensenden. Tevens wordenur en BIM manager

rdere stem in projeM per project, begin de organisatie en m

en daarnaast moeteee bekend raken. 

gegeven dat de ikbaar zijn voor IAMomen er niet. 

over de hele organen en er moet een Barnaast moet er bin

or ze te koppelen. systemen aan te 

elen van behepassen,  somssysteem aan tuto al hebbenat  je  niet  bep

ge werkproceM een plaats kst, en kan woaliseren van eeekomst wel den.  Binnen  destructuren  incten en elemetoegepaste mn  de  proceset plan van aan

de  huidige weSE’en maar verloop van tijten dat nu we

effect,  IAM  isangrijk zijn omen standaardproces.  

cten  gebruiktanisatie.  Zoalsen die  je vanuvlakken tussen

Respons 2

sen n. Het n n de r 

Mensen mmanier vaen raken eaansturingkennis gedmaar rollemodelleur

cten met maak 

Draagvlaktoegevoeg

en  Door men

M. De ontwikbegeleid, hetzelfde 

isatie. BIM nnen 

Mensen mverantwooprocesondingericht z

Het  gaat wellicht dis  alle  syselementco

eer en onderhs  vraagt  het te schaffen. Hn uitgevondenperken  door 

s. Het gaat vokrijgt binnen orden bewezeen goed BIM megelijk een aae  infrabedrijvegericht (WBS/enten.   Het wethode die assen  zoals  vnpak BIM.  

erkprocessenverifiëren. De d is het ingebel doen. 

al  sterk bekem afspraken t maken, wie 

t wordt moets  bijvoorbeelduit  IAM nodign IAM en IPM 

2 

moeten opgeleid won werken om te kunenthousiast. Je kuntg faciliteren, zo vinddeeld. Er worden geen: de BIM engineerr. 

creëren en managegde waarde. 

sen op te leiden en

kkelingen moeten mhet gevaar is nu datonderwerp wordt n

moeten bekend zijn ordelijk zijn voor dedersteuning van IAMzoals Relatics en de

hier  om  het  koppe tussenkomst van stemen  op  dezelfdoderingen te krijgen

houdsdata aanook  een  eno

Henry Ford zen. Dit zal niet de mogelijkh

ooral om vastlonze werkpron dat we metmodel. BIM mnpassing verwen  en  IPM  w/SBS) en daawerkpakketmaansluit bij BIMvrijgeven  va

.  Zoals  dit  ooverwachting 

bed. Commerc

end met het te maken voomag het mod

ten wel mijlpd met  ontweg denkt te hemoeten dus b

orden om met de synnen gaan. Zo zien t met BIM ook veel dt er afstemming pleen nieuwe functiesr, de BIM Manager 

ement overtuigen v

n ermee bekend te r

meer door één persot er op meerdere vlnagedacht. 

met BIM. Er moet ie koppeling van systM moet dan ook bergelijke. 

pelen  van  bestaanwat andere systemde  wijze  in  richten. 

n objecten. Ikorme  stap  eni ooit, we zijneenvoudig te

heden  van  de

leggen van deocessen wordtt BIM werken.moet echt nogwacht. Het zalworden  geenrmee voldoetanagement  isM. Binnen den  modellen,

ok  bij  Systemis dat dit ookcieel gezien is

werken  rondor autorisatiesdel aanpassen

palen wordenerpkeuzen  enbben moetenbeter worden

ystemen en ze de voordelen beter centrale laats en wordt s geïntroduceerd en de BIM 

van de 

raken. 

oon worden lakken over 

iemand temen. De ter worden 

nde  systemen  en men. Belangrijkste n  en  eenduidige 

k n n e e 

e t . g l n t s e , 

m k s 

d s n 

n n n n 

 

 

5.1.4 FaciMogelijkhedBinnen het bals  een bronmanagemenAssets en deontsloten omkracht achtevan BIM toeloopt. Anderde facilitaire  ImplementatBinnen Facilinamelijk omtussenkomst De  toepassinbinnen  bestafunctie‐eisenzijn  reeds  kodeze sector geen koppelinworden.  De toepassinjouw wijziginshowcases  tobinnen de be Voordelen BBinnen de  reneemt toe eziet de potenook aangepais dan ook debewijzen.  

Wat zijn de gevolgimplementatie vansystemen van BAM

Welke gevolgen heimplementatie vanprocessen van BAM

Welke gevolgen heimplementatie vanprocessen van BAM

Worden de procestoekomst vooral g

ility managemden t.a.v. behebeheer en ondn  van  informat  is BIM  een  relatie met dm strategischer de BIM metgepast  (2d/3drs is een uitgedienstverleni

tie (Effecten) ity manageme

m operabiliteitt van Excel she

ng  van  BIM  haande  systemn aan de  systoppelingen  gegeven de respng  tussen Ma

ng van BIM vrngen hebben oegepast woredrijven binne

BIM ealisatiepartijn er wordt bentie maar bewast tot as‐builte reden dat B

gen van de n BIM voor de M IAM? 

eeft de n BIM voor de M? 

eeft de n BIM voor de M IAM? 

ssen in de gericht op BIM? 

ment eer en onderhderhoud van gatie  en  een mdata  informa

de uitgevraagder onderhoudthode. Voor hd). Voor besteklede methoding nog onvold

ent vormen ht  tussen  systeeets en derge

heeft  binnen men.  De  angsemen  zodat  zerealiseerd  tupondenten aanaximo en een 

raagt meer vaop het werk vrdt,   nadien wen Facility ma

en bewijst BIeter ontworpewijzen zijn er t model, dit leBIM middels sh

 

Aanschaffen van pvan bestaande syMaximo en Optim

Uiteindelijk moetvan een goed BIMinformatiemanageen aanpassing, g

Weinig effect, IAMonderhoudsdata gautorisatie van ge

Ja, maar vooral geinfo. 

houd gebouwen womiddel om dieatiesysteem wde dienstverle, beheer en Let exploiterenaande Assets de wellicht eedoende bewe

het FMIS of Oemen.  Systemlijke. 

facility manast  voor  het  aze communicussen het expn dat een toep3d model. H

an mensen, gvan anderen. wordt BIM denagement nog

IM  zich, er wen. De toepasnog onvoldoeeverde een behow cases wo

programma als 360stemen zoals Relatimizer. 

en de processen geM. Vooral vastleggenement en beslissinggeen volledige opze

M werkt al rond datgekoppeld aan asseebruikers in systeme

ericht op afspraken

ordt BIM toege  informatie waarin  alle  reening. BIM is eLCC toe te pasn van nieuw g wordt BIM ten optie. Het ezen. 

OMS de BIM smen moeten d

agement  gezoanschaffen  veren met eenpoitatie‐manapassing van BHet onderhoud

gebruik van mMen werkt tie enige nieuwg geen zicht, d

worden  faalkossing op Assetende. Binnen esparing op vordt toegepas

0 field en verder kopics, Gis, Metacom, 

ericht zijn op de rean van gsmomenten. Ik veet. 

ta beheer van beheets. We moeten ween vast gaan leggen

 en deelmomenten

gepast binnente beheren, elevante  inforeen belangrijkssen. De visuagerealiseerde oegepast zodmoet wel ren

server. Dit wodirect met  el

orgd  voor  niean  nieuwe  syn generieke  tgementsysteeIM binnen Infd en de area

moderne systeijdelijk met twwe werkwijzedit komt naar

sten gereduc Managemeneen project van 1,5 maandt en niet in de

ppelen  Configuratop de BIMBIM  vormFreedom w

lisatie 

rwacht 

Er zijn nietwerkpakkeopgezet. Wen het PVA

er en l de n. 

Binnen hegebruikt melkaar rakopnemen.

n van  Nee ik verwel versta

n de exploitatite delen  en  trmatie wordt ke ontwikkelinaliserende kangebouwen w

dra een contrandabel zijn en

ordt niet als bkaar  kunnen 

euwe  softwarystemen moeussenlaag. Biem, de eisen fra Asset Manalconditie kan

emen en meewee werkmeth. Op de gevovoren tijdens

eerd en de kt heeft zich nvan BAM Utilitd werkvoorbee volledige br

tiemanagement meM filosofie. De koppmen.  De  virtuele  kworden benut. 

t veel wijzigingen, detmanagement en oWe moeten alleen dA opnemen in het p

t deel van het PMI moeten wel wat mijen en afstemmen. W. 

wacht van niet, vooandig zijn. 

iefase. BIM wte  gebruiken. beheerd  tenng waarin infont van BIM is

wordt ook eenact nog  langen dat heeft zic

belangrijk gezcommunicere

re  en  systeemet worden  vennen  facility en een 3d m

nagement kann  zodoende g

r zicht op de hoden omdatolgen voor des pilots. 

kwaliteit van dog niet beweteitsbouw is ereiding met ereedte, eerst m

et  als  centrum Mapeling van alle systkant  kan  al  midd

de processen zijn al op basis van nieuwde BIM acties borgeproces. 

wat binnen DBFM cjlpalen worden opgWe kunnen go‐ no 

or commerciële doe

19

wordt gebruikt. Voor  facilityn  aanzien  vanormatie wordts de drijvende visuele vormer dan 10  jaarch ook binnen

zien, het gaaten  zonder de

mkoppelingenermeden,  stelmanagementmodel. Vanuitvolstaan metgevisualiseerd

gevolgen diet BIM middels processen  is

de productenzen, iedereeneen 3d modeleen team.  Ditmoet het zich

aximo  is  gestoeld emen kan hier al els  Navis  Works 

gebaseerd op e structuren en in het proces 

contracten wordt enomen waar we go momenten 

eleinden kan het 

9 

t y n t e m r n 

t e 

n l t t t d 

e s s 

n n l t h 

 

 20  Afstude

 

 

Vraag 

Op welke wijze enbouwproces wordorganisatie BIM to

Hoe zou u BIM in h

Wat is de visie vangebruik van BIM vonderhoud? 

Welke toepassingevoor beheer en onwellicht toepassinverschillende gere

Welke gevolgen hevan BIM voor uw obedrijf) 

Welke gevolgen hevan BIM voor uw shardware) 

Welke gevolgen hevan BIM voor uw p

eeropdracht: 

n in welke fase van hdt binnen uw oegepast? 

het kort omschrijve

n uw bedrijf t.a.v hevoor beheer en 

en van BIM gebruiknderhoud? Heeft u gsprojecten van deeedschappen van BI

eeft de implementaorganisatie (mensen

eeft de implementasystemen (Software

eeft de implementaprocessen 

 

Respons 1 

het  We passen hgebouwen, Binformatie edelen en te g

en?  Ik zie BIM alsrelevante infen de relatie

et  We richten hhet is een beontsloten omworden toeg

kt u 

e IM? 

Het is binnengebruiken heons exploitatonderhoudsmactiviteiten e

atie n en 

Het vraagt msystemen enhebben op h

atie e en 

Wat nieuwe niet bang zijndan dat je aacommunicer

atie  Nog geen zic

het toe binnen de exBIM wordt daarin gen een middel om digebruiken. 

s een data informatformatie wordt beh met de uitgevraag

het gebruik ervan voelangrijke ontwikkelm strategischer ondgepast. 

n ons bedrijf ook noet op de showcase Htiemanagementsystmanagementsysteeen terugkoppelinge

meer van de mensen meer zicht op de get werk van andere

software en verdern om nieuwe systeman deze systemen den met een generie

cht op. 

 

xploitatiefase van ebruikt als een bronie informatie te beh

tiesysteem waarin aheerd ten aanzien vagde dienstverlening.

ooral op de exploitaling waarin informaerhoud, beheer en 

og in ontwikkeling mHoge Raad. BIM vorteem en em incl. aanverwantn. 

n, gebruik van modegevolgen die jou wijen. 

r koppelingen. We mmen aan te schaffende functie‐eisen steleke tussenlaag. 

Respon

n van heren, te 

We weoverdrexploitop projnaar deduurde

alle an Assets . 

Het verbenodivan een

atiefase, atie wordt LCC kan 

We vereen glo

maar we rmt daar 

te 

Wij geboptimakunnenhoeveestanda

erne jzigingen 

  

moeten n, zorg lt dat ze 

Ik denkmodel visualis3d mod

  

ns 2 

rken efficiënter en acht tussen de realiatiefase wordt enojecten binnen BAM e exploitant niet twe. 

rzamelen, structuregde informatie gedn Asset. 

rzorgen op die momobale BIM Councill. 

bruiken het nu al eraliseren. Door alles tn mensen meer dataelheden Assets verdardisering mogelijk

k dat je een koppelinen Maximo, zo kan seren. Je werkt dan del.  

beter door het gebisatie en instandhorm verbeterd. Er zij Deutschland waar 

wee maanden maar 

eren en bereikbaar durende een volledi

ment veel trainingen

rg veel om ons ondete visualiseren en wta verwerken en zicdiepen. Daarnaast isk. 

ng moet realiseren  je je onderhoud en met een externe d

bruik van BIM. De udings‐ en jn toepassingen de overdracht twee weken 

maken van de ge levenscyclus 

n en realiseren 

erhoud te weer te geven h in grotere s er veel 

tussen je 3d n areaalconditie ata bron in een 

 

 

5.2 Bure

5.2.1 BAMBijdrage aanNa het bestubedrijfsdoelsoptimaliserewordt bereik Bijdrage aanBIM heeft  ecomplexiteit structuur, ee Bijdrage aanHet  toevoegBIM is een go Bijdrage aanBinnen deze Asset Managinformatie te

5.2.2 BAMBijdrage aanDoor  het  ohuisvaderschinschrijfprijze Bijdrage aanBIM kan hiedoor  de  opdbijdragen in koppelen  vaobjecten  wostandaardise Bijdrage aanDoor het redbestaande coonderscheide Bijdrage aanDoor efficiënen betere res

eaustudie 

M n doelstelling uderen  van dstellingen. Don worden de kt door onder 

n doelstelling en  groot  aanvan  een  pro

en goed comm

n doelstelling en van onderoed middel om

n doelstelling groeimarktengement  toenee koppelen aa

M IAM n doelstelling ntwikkelen  vhap  kan  meeen en een nau

n doelstelling r meer controdrachtgever  ahet simulerenn  de  objecteorden  gekoppering, automat

n doelstelling duceren van fontracten goeend vermoge

n doelstelling ntere inzet vasultaten op p

‘’Best in Classde  strategischoor een beter andere doelsandere leider

‘’Leiderschapndeel  in het woject  toeneemmunicatiemidd

‘’Uitbreiding rhoudsactivitem ketenintegr

‘’Innemen van zoals de priveemt  is meer an deze object

‘’Marktaandevan  onderscher  kwaliteit  wuwkeurigere i

‘’Leidende poole genererenaangeleverde n van de aan ten  aan  GIS  gepeld.  Tenderstische informa

‘’Contracten faalkosten en edkoper. Daan. 

‘’Binnen finann werknemerroject en indir

s bouwprojeche  agenda blijaannemingscstellingen mor te worden in

p in complexe werken binnemt  neemt  ookdel, goede afs

van de activiteiten aan hetratie bevorde

n nichepositievate industrieinformatie  t.ten. 

eel, 15% PGO heidend  vermworden  aangenschatting va

ositie binnen Bn over complestukken  een te treffen situeeft  overzichts  kunnen  metatiestromen e

dienen rendaterugdringenrnaast kan er

nciële kaders s kan beter erect ook in he

cten’’. jkt deze bedrconcern  te wogelijk. Letterln het gebruik v

multidisciplinen  grote    en  ck  de  hoeveelstemming en e

teiten in de bt  reguliere weren, dit is ook

es in geselecte wordt een t.a.v. deze ass

contracten vmogen  binneneboden.  Daarn de te verwa

BAM voor aaexe  informativan  de mee

uatie en biedtt.  Alle  ondert  BIM  in  de en het terugd

abel te zijn: 4%n van voorberr bij nieuwe c

blijven: budgn goedkoper et bedrijf.

rijfsdoelstellinorden en  je aijk  is opgenomvan BIM en Le

naire projectecomplexe muheid  informaeen goed info

ouwproceskeerkproces zorgk door dhr J. V

teerde groeimotale ontzorgets benodigd

erwerven’’ n  de  organisrnaast  resulteachten kosten

nbestedingenestromen. Bist    omvangrit hulp bij het ghoudsconceptoekomst  goringen van afs

%’’ reidingshandeontracten win

getten en decworden gewe

ng de basis  teactiviteiten almen  in de ageean Managem

en’’ ultidisciplinairetie  toe.  BIM rmatiebeheer

eten’’ gt voor een uVallentgoed on

markten’’ ing verwacht.. BIM kan de 

satie  t.a.v.  ineert  het  toep. 

n’’ nnen tendersjke  en  complgebrek aan plten  kunnen  voedkoper  en stemmingsmo

elingen wordenstgevender w

larabiliteit’’ erkt. Dit verta

e  zijn  voor dels bedrijf  te venda dat dez

ment. 

e projecten. zorgt  voor  er. 

uitgebreidere nderzocht. 

. Naarmate h  ideale vorm 

nformatiemanpassen  van  B

s  is het beoorlexe  onderdeaatselijke bekvervolgens  eeefficiënter  v

omenten. 

en de werkzaaworden  inges

alt zich door  

21

e drie  andereverbeteren ene doelstelling

Naarmate deeen  duidelijke

procesketen.

et niveau vanzijn om deze

nagement  enBIM  in  lagere

rdelen van deelen.  BIM  kankendheid. Hetenvoudig  aanerlopen  door

amheden vanchreven door

lagere prijzen

1 

e n g 

e e 

. 

n e 

n e 

e n t n r 

n r 

n 

 

 22  Afstude

6 Conc

6.1 ConcIn dit hoofdshoofdstuk 2.

6.1.1 DeeWat is BIM eBIM  is  een  vdelen, opslaaeen  of  mee(Toepassing g BIM FilosofieDe BIM filosohet werkproIntegratie, cokostenreduct BIM MethodBinnen  de  BManagemenzijn:  Modellin

exploitati Managem

wel aangtoepassin

Model:  eontwerp,kenmerkewelke ee

6.1.2 DeeWat is de visRWS  zet  BIMinformatiestrnetwerken ebeheren vande markt.  Dontwikkelingeen Asset te10 jaar word

6.1.3 DeeWat is de visBinnen  BAMgeautomatisBIM wordt gmanagemenDe  ontwikkeleiderspositiebinnen haar 

6.1.4 DeeWelke mogeBIM biedt mtoepassing v

eeropdracht: 

clusie en a

clusie stuk wordt an   

elvraag 1 en wat wordt vorm  van  eenan en weergeerdere  virtuelgebaseerd op

e ofie betreft saoces  te optimommunicatie,tie, kwaliteit, 

de BIM  methodnt en –Model.

ng:  de  handeliefase. ment: het progeduid als  infong van BIM eneen  gedeelde , de  realisatieen van een bn grondslag v

elvraag 2,  sie en strategiM  in  om  haaromen en broen de managen haar infraneDe markt  worg van BIM. Innneinde het veen bestaande

elvraag 3,  sie en strategiM  faciliteert eerd informaezien als een t gaat BIM deeling wordt  ve in te nemenorganisatie.   

elvraag 4 elijkheden biemogelijkhedenan BIM bij aa

aanbevel

ntwoord gege

er verstaan on  integrale  eneven van de  je  modellen. p de filosofie).

amenwerkingaliseren  en  fa,  clash detectrisicobeheers

e  ontleedt  m De onderdel

ing  om  infor

oces rondom dormatiemanan de uitwisselikennisbron d

e, exploitatie ouwwerk. Ditormt voor de 

ie van Rijkswaar  informatieonnen. Door dementinformaetwerken. Er wrdt  door  zijn novativiteit in erlies van infoe legacy sytem

ie van BAM InBIM  een  eentiemanagemeduurzame on

e nieuwe basioornamelijk  gn in BIM en LE

ed BIM t.a.v. b  ten aanzien n ketenintegr

ling 

even op de d

onder werkenn/of multidiscuiste en actuBIM  is  te  on

 en het delenaalkansen  tertie,  inzicht, ovsing en faalkan

men  de  termen betreffen 

matie  te  gen

de uitwisselinggement. Een ng van gegevedie  een betroen  sloop vant model bevatprocessen  ro

aterstaat op hmanagementde  inpassing vatie. Rijkswatewordt een stimflexibiliteit  ede markt op ormatie tegenmen vervangen

nfra op het genduidige  infoent. Door het ntwikkeling ens vormen voogestimuleerd EAN. De doelst

beheer en ondvan een  toepratie, er vindt 

 

eelvragen en

n volgens BIMciplinaire  samele  informatinderscheiden

n van de juisterug  te dringeverzicht, afstensenreductie.

m  BIM  drievodelen van de

ereren  en  te

g van informaonderdeel hiens. ouwbare basin een Asset. Et de volledigeondom de leve

het gebied vat  te  verbetervan BIM kopperstaat beoogmulerende roen  innovatievhet gebied van te gaan, won door een BI

ebied van BIMormatiestroomdigitaal koppn een verbeteor het hele bevanuit  de  betelling van BA

derhoud? passing binnemeer en een

 afzonderlijk 

M? menwerking de op het  juist  in  een  filos

e informatie (An.  Een  greep emming, dele. 

oudig,  namele methodiek d

e  benutten  tij

atie van een Aiervan  is Data

s  vormt  voorEen digitale we en actuele  ienscyclus van

an BIM in de kren  en  te  bepelt Rijkswategt met BIM eeol ingenomen ermogen  als an BIM toepasrdt als een unM toepassing

M in de komenm,  een  digitapelen van infoering van het gedrijf en daarmedrijfsbehoeftAM t.a.v. BIM 

en beheer en voudiger afste

op de hoofdv

ie draait  rondte moment, msofie  (Het  pri

Actueel en altuit de  functi

en,  samenwer

ijk;  Building die onlosmake

dens  het  ont

sset tijdens da‐definitie, de

r processen  eweergave van nformatie be een bouwwe

komende 15 jaheren  voor  zerstaat haar fyen kostenreduvoor de totalkartrekker  gessingen over dnique selling pconform de C

nde 15 jaar? ale  simulatie ormatie wordtgehele bedrijfmee het bereite  om  Best  inis in 2020 full

onderhoud.  Iemming plaat

vraag,  zoals b

dom het  geamogelijk ondeincipe)    en  e

tijd beschikbaies  van deze rking, efficiën

Information elijk met elka

twerp,  de  rea

e gehele levee eisen en no

en beslissingede  fysieke e

ehorend bij heerk. 

aar? zowel  interneysieke netweuctie te berele ontwikkelinezien  ten  aade gehele levepoint gezien. COINS system

van  het  bot operabiliteitfsproces. Samiken van de dn  Class  te wol integrated B

In algemene ts tussen alle 

beschreven  in

utomatiseerdersteund dooreen  methode

aar) ten eindefilosofie  zijn:tie,  tijdwinst,

Modelling,  ‐ar verbonden

alisatie  en  de

nscyclus. Ookormen aan de

en  tijdens hetn  functioneleet bouwwerk,

e  als  externerken, virtueleiken voor hetng van BIM innzien  van  deenscyclus vanBinnen nu en

matiek. 

uwproces  ent nagestreefd.men met LEANoelstellingen.orden  en  eenIM toepassen

zin draagt departijen in de

n 

d r e 

e : , 

‐n 

e 

k e 

t e , 

e e t n e n n 

n . N . n n 

e e 

 

 

keten  en  dastructuur,  auinformatie  leverbeterd  ininzicht, overzmet nieuwe onderscheide Binnen de owerkelijk  geworden in hekoppelen vavolgens BIM kunnen direceenvoudig en Binnen de reis het mogeliteruggekopponderhoudsfbinnen  het bijbehorendedeze wordt vonderhoudss Tijdens  de  ovoorbereidininformatie  vstructuren eproject  zijn wordt verkor Tijdens  de  otussen systemworden ondinformatie  ggesimuleerd gekoppeld aadoor alle daahet onderhoAsset  informonderhoudsmopenstaandede opdrachtg

6.1.5 DeeOp welke onDe  toepassinorganisatie  zprocessen. Bteamleden. wijziging hee Voor de systsystemen wozijn voor uitwmoet  IAM m

aarmee  ook  butomatisch  geeidt  tot  een nformatiemanzicht en faalkoAssets en meen zich in de u

ontwerpfase  zbouwd  is.  Deet ontwerp. Ten  financiële wreduceert infct vanuit het n snel inzicht 

ealisatiefase vijk vanuit IAMpeld  en  gezafase zijn direcmodel  besche  informatie everlangd van systeem in te 

overdracht  tung.  Door  het voor  de  onden coderingenmogelijk  doort, kosten en d

onderhoudsfasmen. De belanerworpen aangekoppeld  woen  gevisualisan Assets in dartoe gemachud zoals de lamation  modemanagementse actiepuntengever gevraag

elvraag 5 nderdelen vanng  van BIM hzijn de  effectBinnen projectHet  vraagt  veft op de prod

temen van  IAordt ingevoerwisseling metmet haar syste

beheer  en  oneneren,  koppbetrouwbare agement  ronostenreductieet reeds bestauitwerking. 

zorgt BIM  vooe  elementen e denken valtwaarden aan formatieverliemodel wordein de eigensch

van een projecM efficiënter beamenlijke  bect in beeld en hikbaar.  Er  wen data. Als hde beheerdevoeren. 

ussen  de  reavastleggen  vrhoudsfase  b binnen eerdor  een  geleidede kans op fo

se wordt  effingen in het gen een herstelorden  aan  spseerd.  Informde vorm van ehtigde personaatst afgenomel.  Vanuit  hsysteem  om  aan de hand gde structuur 

n BAM IAM enheeft effect oen  vooral metteams wordevan  techneuteducten van tea

M wijzigt vood en opgeslagt systemen binemen de beno

nderhoud.  Voelen en beheactuele weed  projecten  ee. We maken dande Assets. 

or de mogelijdie  effect  he aan LCC, ondobjecten en ees tijdens het oen gegenereehappen van o

ct faciliteert Betrokken te besluitvorming worden vastg

wordt  een  as‐het bouw  infor kan dit arbe

alisatiefase  envan  informatbeschikbaar  eere fasen woelijke  en  autouten en risico

ciënter  geweebruik van Assactiviteit en  (pecifieke  objematie,  eisen,  ren Asset Infoen de  inform

men inspectieset  informatieautomatisch van inspectieautomatisch w

n in welke map de organisaerkbaar  in open nieuwe rolen  een  cultuamleden. 

oral de ondergen wordt eennnen projecteodigde data z

oor  beheer  eeren  van behergave  van  heen  contractenduidelijk ondeBeide toepass

jkheid om  eeebben  op  bederhoudbaarhelementen wontwerp, hetgerd. De krachtobjecten, onde

BIM een snellelijven tijdens vindt  plaat

gelegd. Keurin‐built  model ormatiemodeleidsintensief 

n  de  exploitatiebehoeften n  eenvoudig rden systemeomatische  inro’s worden ger

erkt  door  autosets zijn vaak (trend)analyseecten.  De  perisico’s data, ormation Modmatie vanuit ds, garantiedatemodel  kan te  worden 

es. Opleverdoworden gegen

ate heeft het atie,  systemepleiding, werkllen geïntroduuuromslag,  je 

rlinge (automanheid aangeben zoals DBFMoals onderho

n  onderhoudeer en onderet  functioneren,  efficiënter erscheid in hesingen zijn ec

n Asset  en  ziheer  en  ondeeid, TOM en Pordt ook voogeen van belat van BIM zit erdelen en ge

e en accurate de realisatiefas  binnen  BIngen worden gerealiseerd  wordt voorzwerk bespare

atiefase  verzobinnen  het te  benadere

en automatiscrichting  van  oreduceerd. 

omatische  sygroot, disfunces voor een crformance  enplanning,  en del. Vanuit eee objecten teta en materiade  beheerdbericht  overssiers en tussnereerd (ILS/C

invoeren vanen en  in mindkwijze, mindseuceerd en wijrealiseren  w

atische) uitwibracht. De systM contracten.udsconcepten

d  specifiek  zorhoudsdata. Ven  en  presterwerken,  kwa

et toepassen vhter gestoeld 

ijn prestaties erhoud  kunneProces en pror de onderhoang is voor de daarnaast ooometrie.  

manier van inase. AfwijkingM.  De  gevodigitaal gekomet  daarin ien van alle ben om de bes

orgt  BIM  eengehele  bouwn.  Door  het  gch gevuld. Deonderhoudssy

steemkoppelictioneren moconcept aanpan  het  gebruikonderhoudscn centrale ome benaderen. aleigenschappder  een  kopr  aflopende  oentijdse rappCOINS). 

BIM effect? dere mate opet  en de bekzigen de verawelk  effect  de

sseling, waar temen van IAZodra een onn, planning en

orgt  BIM  vooVerbeterde enren  van  Assetalitatief  betervan BIM binne op dezelfde f

te  simulerenen  sneller  geoducteisen vanoudsfase mogexploitatie. Hok  in visualisa

nformatie delgen worden geolgen  in  de ppeld aan obde  werkelijkbenodigde  infschikbare  info

n  betrouwbawproces  is  algebruiken  vaelopleveringeystemen.   De

ingen  en  inteoet direct inzicassing.  In BIMk  van  Assets concepten  kumgeving (2d ofEssentiele  infpen zijn beschppeling  makeonderhoudscoportages kunn

p de processekendheid  van antwoordelijkhe  door  jou  d

 nu  informatiAM moeten tentwerp wordtn kosten kunn

23

r  een  beteren  inzichtelijkets.  BIM  biedtre  producten,en contractenfilosofie maar

n  voordat heteïntroduceerdnuit MTC. Hetgelijk. WerkenHoeveelhedenatie, dit geeft

len. Daardooreconstateerd,beheer‐  en

jecten en zijne  situatie  enormatie zoalsormatie  in het

re,  efficiëntele  benodigden  eenduidigeen binnen het  transitiefase

eroperabiliteitchtelijk zijn enM kan al dezekan  worden

nnen wordenf 3d model) isformatie voorhikbaar in heten  naar  eenontracten  enen in de door

en. Binnen desystemen  enheden van dedoorgevoerde

ie separaat  invens geschiktt gerealiseerdnen koppelen

3 

e e t , n r 

t d t n n t 

r , n n n s t 

e e e t e 

t n e n n s r t n n r 

e n e e 

n t d n 

 

 24  Afstude

aan  het modsystemen co Het  effect  oaanpassingenBIM pilots.  Iprocessen mproject en he

6.1.6 DeeIn welke  maBIM draagt bbetere  bedrbedrijfsdoelsEen stimulatbouwproceskvan een  sterwinstgevendfaalkosten  eproces. 

6.1.7 OndIn welke maorganisatie, Vanwege de van BAM, is ohaar activiteuitgewerkte toepassen vazijn  uitwerkiinformatie. D Naarmate debeheer  en  odaarmee comvan BIM bewdat BIM dit oMiddels een is beter Asseverbetert de  Werken met aantal aanpageautomatisheeft vooral koppelingen worden geënnegatieve hoconcreet te ode specifieke   Conclusie: 

BIM drAssevorm

eeropdracht: 

del. Van  de  snform een ee

op  de  procen. Op de  langAM  is al  ster

moeten  de  spet vastleggen 

elvraag 6 ate draagt BIMbij aan de totijfsvoering  hestelling ‘’Best ie van keteninketen te intenrkere positie de  contractenen  risico’s  en 

derzoeksvraagate  is BIM  is systemen en commotie roonderzoek geiten. Vanuit dstandaard. Han BIM faciliteing  op  elke De kracht van 

e complexiteionderhoudscomplex. Binnenwezen  in meeook voor AsseAsset Inform

et Managemen activiteiten v

 BIM vraagt eassingen/ontweerde systemeffect op de oworden gerenthousiasmeeouding ten aanonderbouwene BIM handeli

raagt bij aaet. In de vomen voor h

organis

systemen worenduidige stru

ssen  van  IAMge termijn work bekend mepecifieke  BIM van gebruiksa

M bij aan de btale bedrijfsvoeeft  een  verbin Class Bouwntegratie heensiveren. De dbinnen PGO n.  BIM  draagteen  verbete

g geschikt  vooprocessen vand het onderwdaan naar de de resultaten bHet  inpassen  veert in elke favorm  van  geBIM is visuali

t of omvang ontracten  zijnn proeftoepaser efficiëntie, et Managemenmation Model nt mogelijk. Bvan het bedrijf

en aanpassingwikkelingen. Bmen en rond ceorganisatie enaliseerd en eeerd, geïnstrueenzien van ontwn. Het gebruik ngen en stand

 

an beter Asorm van eehet beheer satie en sy

rdt  in  de  toectuur en gelij

M  is  niet  ingorden de procet het werkenacties worde

afspraken voo

bedrijfsvoerinoering door bbeterde markwprojecten’’ vft tevens tot gdoelstellingencontracten,  st  bij  aan  de ering  van  info

or Asset Manan BAM Infra Awerp BIM en toepasbaarheblijkt een bredvan BIM  vraase van het boebruik,  beoorsatie, simulat

van contract  vaak  omvanssingen binnefaalkostenrednt gaat faciliteworden de acBIM blijkt uitef in zijn volled

g binnen het bBAM Infra Asseentraal databen systemen enen programmaerd en wordewikkelingen, dvan BIM vraadaarden. 

sset Manaen Asset Inen onderh

ystemen vr

 

ekomst  steedske coderingen

grijpend,  hetcessen beoordn  rond databeen  opgenomeor autorisaties

ng en de totstaeter  informatktpositie  binnvan BAM wordgevolg dat BAn van BAM Infamenwerkingtotstandkomiormatiemana

nagement  en Asset Managde aanwezigheid in Asset Mde inzet van Bagt maatwerkouwproces in grdeling,  presetie, structuur,

en of projectngrijke  arealeen het ontweductie en meeeren. Toepassctiviteiten vanrmate geschikdige breedte. 

bedrijf, de gevet is bekend meheer, daarmn in mindere ma voor visualisn opgeleid. Ddit moet wordagt een borgin

gement binformationhoud. Hetraagt effor

s meer  operan vormt de ru

t  toepassen  vdeeld aan de eheer vanuit en.  Specifiekes binnen de sy

andkoming vatiemanagemeen  de  beheedt onder andeAM beter in stra Asset Managen binnen BAing  van  dezegement  en  g

welk  effect ement? heid van deze Management eBIM mogelijk, koplossingen, goed informatenteren,  ontscommunicati

ten  toeneemtn met  een  grp en  realisater kwaliteit tesingen binnenn BAM Infra Askt voor een to

volgen zijn niemet het werkeee is de eerstmate op de prsaties moet we ervaring dieden doorbrokng binnen de p

innen de gn Model kaeffect van rt maar is d

abiliteit  gevraggengraat van

van  BIM  verhand van opbeheer en one  acties  zijn  pystemen. 

an de bedrijfsnt en terugdrer  en  onderhoere bereikt dotaat is zijn actagement zijn AM en een gdoelstellinge

gegenereerde 

heeft de ont

ontwikkeling en de effectenBIM is geen vdit  is dan ootiemanagemesluiten,  ontvae, eenduidigh

 komt BIM mroot  aantal  otie binnen dee resulteren. Dn Facility manasset Managemoepassing binn

et verstrekkenen binnen innoe stap reeds gocessen.  Binn

worden aangeke de respondeen door de toprocessen, mi

ehele levean BIM eendeze ontwde moeite 

agd. Het  inricn BIM. 

rgt  op  korte pgedane ervarnderhoudsdatplan  van  aan

sdoelstellingeringen van faoudsmarkt  tooor de toepastiviteiten binngestoeld op hgoed bedrijfsren  door  een kwaliteit  in 

twikkeling  va

 op de strategn van BIM op voorgeschreveok de  kracht  vent. Werken mangen  en  afsheid en intero

meer  tot  zijn objecten  en  ee  Infra heeft dDe verwachtiagement ondment versterknen Asset Ma

nd maar het vovatieve gezet. De impnen de systemkocht. Menseenten deeldenoegevoegde widdels het ben

enscyclus vn nieuwe bwikkeling owaard. 

chten  van  de

termijn  watringen binnenta. Binnen denpak  BIM  per

en? alkosten. Eenot  gevolg.  Desing van BIM.nen de gehelehet genererenesultaat doorreductie  vanhet  primaire

n BIM op de

gische agendahet bedrijf enen en volledigvan BIM. Hetmet BIM heeftstemmen  vanperabiliteit.   

recht. Binnenelementen  ende  toepassingng  is dan ookerstrepen dit.kt en daarmeeanagement en

raagt een 

lementatie men moeten n moeten n is de waarde noemen van 

van een basis op de 

e 

t n e r 

n e . e n r n e 

e 

a n g t t n 

n n g k . e n 

 

 

Hieronder  zitabelvorm w 

 

6.2 DiscDit  onderdeManagemeneen uitwerki Uit de onderDe  ontwikkevolledig ondeprima maar vaker en staabedrijf plaats Vanuit  intervonvoldoendeniet het vollemaar de dekuit  te  kunnevastgelegd ewaarom een Uit het ondestructuren  zbinnen de bestandaard stIAM de vraagonbeantwoo Het gebruik Binnen nieuw

Fase/onderdeel 

BIM voor Asset MOntwerpfase DB(F

BIM voor Asset Mrealisatiefase DB(F

BIM voor Asset Moverdracht EPC/M

BIM voor Asset MDB(F)M contract. 

BIM voor Asset Mcontract 

Effect gebruik BIM

Effect gebruik BIM

Effect gebruik BIM

ijn  een  aantaweergegeven. 

ussie eel  gebruikent nader te beng van de doo

rzoeken komt elingen met  ser de ontwikkbenoem het an daarom besvinden zijn p

views  blijkt  de (gestructureedige ontwerpklaagkeuze blijen  oefenen. n keuzes wor bepaalde keu

erzoek  is ook zoals  objecteneheer en ondetructuren en cg gesteld om dord. Voor een 

van BIM  tijdewe infra contr

anagement in F)M contract. 

anagement in F)M contract. 

anagement voor MTC DB(F)M contrac

anagement in MTC 

anagement in PGO 

M op organisatie 

M op systemen 

M op processen 

al  constaterin

  we  om  de eschrijven. Waor ons verzam

duidelijk naasysteemkoppekeling BIM te niet te vaak wekend om alle ositief en te s

de  behoefte  beerd) beantwop. Bijvoorbeejft onderbelicEn  dan  voorden vastgeleguze is gemaak

gebleken datn‐  en  activiteerhoudsfase. coderingen vodeze structuregoede toepas

ens de onderracten kan dit

Toepassing B

Ketenintegraeenvoudig tostructuren dmiddels BIMgegenereerdmaken van d

Digitaal keuronderhoudsfRealiseren as

ct. Eenvoudige gen hoeveelh

Terugvindbahistorie, te vinformatiebijkunnen middworden versvereiste stru

BIM voor PGopzichte vangebruikt worbijvoorbeeldcommunicat

Het toepassemindset aan projectteam

De bestaandEen systeemde projecttea

In de huidigeherleidbaar v

ngen  aangaan

door  ons  geaar de conclumelde ideeën t

r voren dat Belingen  en  hescharen. Binnwant dan  lijktontwikkeling

scharen onder

binnen  het  ooord.  Als IAMld de voegoveht. BIM biedtal  herleidbaagd. Zo wordenkt. 

t we niet vanzeitenbomen. Dit betekent dormen de  rugen zodanig aassing van BIM 

houdsfase kat middels een

BIM 

atie en daardoor eeoetsen en beoordelie door het hele pro . Eenduidigheid mede en verzamelde gedezelfde database. B

ren en inspecteren efase. De informatie s‐built model zodat

geautomatiseerde eeden dynamisch afl

arheid en juistheid errichten activiteitejwerk acties en het dels digitale middeltoringen in primairectuur. Toepassing v

O contracten met b DB(F)M contractenrdt. De filosofie van een GIS omgeving ie is ook hier wel de

en van BIM vraagt vte meten, hen te es. 

e systemen moeten om te visualiseren ams gebruikt worde

e processen moetenvastgelegd. Het bet

nde  de  toepa

econstateerdesie een weergt.a.v. de toepa

IM niet per det  automatisenen BAM heet de oude magen die ze hebr BIM. 

ntwerp  t.a.v. M richten weergang en de  de mogelijkhar  invloed  uitn langlopende

zelfsprekend Structuren  zodat onder andggengraad vaan te passen din samenwer

n ons  inziensn samenwerkin

en meer onderhouden. Simulatie van doject de ruggengraaet alle andere deelnegevens zodat alle sBetere marktpositie

en dit direct aan de wordt geordend, gt automatische inric

en betrouwbare ovleesbaar. 

van informatie woren en de eigenscha bevorderd de kwalen direct in de brone activiteiten bepervan een Asset Inform

bestaande infra ondn. Men beschikt hien BIM is echter wel dof men werkt op begelijk toepasbaar.

van de organisatie denthousiasmeren en

n worden gekoppel zoals Navis Works en is een vereiste.

n de nieuwe BIM statreffen enkele toevo

asbaarheid  en

e  waarden  egave is van aaassing van BIM

efinitie andereren  van  weerst naar onzeanier slecht’’. bben doorgem

LCC methodons vaak op conservering heid om hier vtoefenen,  trae en terugkere

gebruik makeouden  onvolddere Relatics on BIM  toepasdat ze wel gesrking met de p

s worden  ingeng tussen Ma

sgericht ontwerp. Ve prestatie van hetad vormen. Eenvounemende partijen esystemen (ook bij he door sneller en go

e objecten koppelengekoppeld en opgeschting van onderho

erdracht van gegev

rdt door BIM verbeppen te benaderenliteit. De operationen worden verwerkt.rkt. Opleverdossiersmation Model. 

derscheid zich op koer niet over een 3d Bdegelijk toe te passasis van het model 

dat mensen BIM ben een aantal specifie

d, eenduidig wordemoet worden aang

appen worden opgeoegingen en geen in

n  het  effect 

n  mogelijkheangetroffen reM. 

rs werkt dan wrkorders  en  he mening veelDe concurren

maakt. De ontw

ieken,  toetsinbepaalde elemvan een kunsvan Asset Mande‐off  matrixende discussie

en van de doodoende  geschop een anderessingen. Vanuchikt zijn, dezprojectteams i

ericht als een ximo en een 

Visualisatie van het areaal en de objectdige en betrouwbarn fasen in het projeet aanschaffen vanoedkoper zichtbaar 

n. Verzamelen gegevlagen op een wijze udssystemen plaats

vens naar onderhou

terd. In een model . Een dergelijk gebreel verrichtte taken. Verwerking achters en tussentijdse ra

orte termijn op een BIM model dat ook en. Het visuele deeMaximo. Structuren

kwaam geraken dooeke rollen te introdu

en ingericht en in deekocht en een kopp

enomen, in de procngrijpende aanpass

van  de  impl

eden  van  BIMesponsen, is 

we op dit momhet  verwerkelal de cultuur ntie gebruikt wikkelingen d

ng  op  onderhmenten maarstwerk wordenagement mexen  worden  ies vermeden e

or de projecthikt  zijn  voore wijze ingericuit onder andze vraag blijkt is dit essentie

Asset  Inform3d model en 

ontwerp middels 3cten. Eenduidige en re communicatie inect. Interoperabiliten nieuwe systemen)hogere kwaliteit te

evens die van belangdat gebruik ook mosvindt. 

udssystemen. Afwijk

is functioneren, preruik reduceert bewen en aanpassingen iraf en is niet meer napportages automat

n aantal punten van k voor de ontwerp eel kan worden vervan, automatische ko

or hen op te leidenuceren in het bedri

e toekomst voorziepeling met de syste

cessen wordt het gesingen. 

25

ementatie  in

M  voor  Assetdit onderdeel

ment werken.en  daarvan  is‘’Innovatie isde term BIMie binnen ons

houdbaarheidr beschouwenn beoordeeldeer invloed opin  het  modelen is duidelijk

en  ingestelder  het  gebruikcht wordt. Deer  IPM  is aantot op heden

eel. 

mation Model.in contracten

3d objecten, logische 

n het projectteam eit in de  gebruik kunnen  leveren. 

g zijn binnen de ogelijk is.  

kingen inzichtelijk 

esteren, eisen, erkingstijd tijd, n het areaal nodig, daarmee tisch genereren in 

de toepassing ten en realisatie angen door oppelingen en 

, een andere jf of in 

n in operabiliteit. emen die binnen 

ebruik van BIM 

5 

n 

t l 

. s s M s 

d n d p l k 

e k e n n 

. n 

 

 26  Afstude

met bestaandeze te visuaonderhoud  iinspecties, ginformatiemte worden bDoor  automgestimuleerd Rijkswaterstasystematiek.aan contractgehouden dotoepassing ispresteren mspecificatie odeze specific Een  kracht  voverstijgendkwam  dit  kManagementaakplannen taakplannen dimensies omsystemen vocommunicerMetacom  wefficiëntie bioptimalisere 

6.3 AanOm  de  impaanbevelingeimplementatuit de conclueen centrale  Om  de  aanbmenukaart  vmogelijkhedetoepassingen 

6.3.1 ImpMensen  in oeconomie, oook verbondwaarden  inbwaardenondwordt aangede implemensysteem, alleinvoering van BIM  heeft  ebetreft dan enorm en ma

eeropdracht: 

nde  infra binnaliseren zijn mis mogelijk mgarantiedatumodel kan de bbericht over amatische  systed. 

aat wil haar in Dit doet ze dten. Op de Gaoen dit vanuis in de beheeiddels deze stook van toepacatie binnen h

van  BIM  die e  standaardiskort  naar  vort wordt hier wworden  verzop  een  plaa

m een taakplaoor andere doren. Binnen Mwordt  daar  eeinnen  tendertn middels de 

beveling plementatie  ven  zijn  toekotieplan, maar usie is de verw positie innee

beveling  te  ovoor  BIM  toen van BIM vn en de aanbe

plementatie organisaties hapenheid, flexiden met de tecbouwen  in tecderzoek. Doorepast en als gentatie van BIMe onderdelen n BIM een cen

en  sterke  relook beter  geaakt ze beter 

nen Maximo emensen  in stamet minder  ems en materiabeheerder eenaflopende ondeemkoppeling

nformatie ontdoor dit verplasperdammet de projecter en onderhotructuur wordassing wordt aar systemen

tijdens  het satie wordt dren,  maar  onwel degelijk tizameld  en  opats  te  borgen,an in zijn volleoeleinden ontMaximo wordt en  financiële trajecten en koppeling me

vorm  te  gevemstgericht  evormen de bwachting dat emt in de toek

ondersteunenoepassingen  eoor Asset Maevelingen voo

andelen op bibiliteit en crechnologie die chnologie", zor meer  inzichtevolg daarvanM binnen (B)IAvan het bedrntrale aanstur

atie met  LEAezamenlijk memogelijk. 

en eventueel aat  informatieeffort.  Essentiaaleigenschapn koppeling mderhoudscontgen  en  inter

tsluiten en uitlicht te stellenrweg is hier benomgeving. Wudsfase. Per dden aangeleveverklaard op n zodat een au

onderzoek  oaarmee bedonvoldoende  ojd aan besteepgezet.  Tijden, Metacom  eedigheid te botstaat de moghet taakplan waarde  aan in mobilisatieet Optimizer +

en  wordt  aan  faciliteren asis om BIM vde werkmethkomst. Dit vraa

n  hebben  ween  implemennagement. Bir de impleme

asis van persoeativiteit. “Omons handelen

o meent prof. t  in deze waan de invoeringAM een grootrijf zullen ondring en integra

AN Managemeet deze onde

 

GIS  (Geopore sneller te beiele  informatppen  zijn bescmaken naar eetracten en oproperabiliteit 

tvragen middn middels hetbijvoorbeeld sWat  in mindedrie maandenerd. RijkswatePGO contractutomatische o

onvoldoende oeld. Tijdens om  een  conced middels eens  dat  projecen Maximo  biorgen. BIM biegelijkheid om  geborgd incltoegekend.

efasen. Zelfs  i+. 

ngeraden  onde  toepassinverder binnenhode BIM nietagt om een st

e  een  aanbevntatietrajecteinnen de aanntatie. 

oonlijke waarmdat ons handn versterkt of dr.  ir. G. vanarden  verwacg van BIM wot effect. De efderhevig zijn aale aanpak.  

ent  en  Concurdelen plaats

rtaal). Door  ineoordelen en ie  voor  het chikbaar  in heen onderhoudpenstaande actussen  syste

els een vastgt toevoegen vprake van, deere mate worn moet gevraaerstaat spreeten. BAM IAMoutput mogelij

naar  voren  ihet  interviewclusie  aan  ten Metacom imct  is  echter  aieden  namelijed daar de opde systemenusief onderhoEen  standaaris er een mog

nderstaande  ag  op  de  kortn (B)IAM te bt snel zal vervtevige veranke

velingenmatrixn.  De  matrixbevelingen on

rden. Voorbeedelen wordt bvervangt. Daa

n Oortmerssencht  van Oortmrdt versneld. ffecten gaan vaan enig effe

urrent  Enginesvinden. BIM 

nformatie  te kte benaderenonderhoud  zoet Asset  infordsmanagemenctiepunten aaemen  kan  ef

estelde structvan een Informe mensen die zdt gerealiseeragde informatkt de verwachM moet zich rijk is voor (dee

s  gekomen  iw met dhr. We  verbinden. mplementatieltijd  de moeijk  afzonderlijkplossing voor. n ook op dit goudsconcept mrd  taakplannegelijkheid de 

aanbevelingene  termijn.  Deorgen en te imvagen binnen ering binnen h

x  samengestex  geeft  daarnderscheiden 

elden van dezbepaald door arom moetenn, voorzitter vmerssen dat dZoals in de coverder dan hetct. Vanwege d

ering,  een  imondersteunt 

koppelen aann.  Inhoudelijkoals  de  laatsrmation modentsysteem oman de hand vafficiënter  we

tuur gestoeldmatie Leverinzich hiermee rd  is dat dezetie over het ahting uit dat ichten op hetel)opleverdos

is  standaardisWinkels  van Ri

Binnen  BAMe project waarilijkheid  gewek  van  elkaar Door het kopgebied met emet afwegingen  database standaard  ta

n  in  acht  tee  aanbevelingmplementerede bouwsecthet bedrijf.  

eld  welke  karnaast  een  bwe aanbevel

ze waarden zdeze waardenn we de door ovan de Stuurgde  toegepasteonclusie omscet aankopen vde complexit

mplementatie deze procesv

n objecten enker beheer enst  afgenomenel. Vanuit hetm automatischan  inspecties.rken  worden

 op de COINSng Specificatiebezig hebbene  ILS ook vanreaal en haardeze  leveringt voldoen aansiers. 

satie.  Projectjkswaterstaat

M  Infra  Assetrbij standaardeest  om  dezeonvoldoendeppelen van delkaar  te  latengen en binnenresulteert  inakplannen  te

e  nemen.  Degen  zijn  geenen. Zoals blijktor, maar juist

n  dienen  alsbeeld  van  deing t.a.v. BIM

ijn  integriteit,n, zijn die dusons gewenstegroep van hete  technologiechreven heeftan een nieuweit, vraagt de

kan wat  onsverbeteringen

n n n t h . n 

S e n n r g n 

t t t d e e e n n n e 

e n t t 

s e M 

, s e t e t w e 

s n 

 

 

 BIM‐manageDe grootste udie het heefUiteindelijk  scentrale aanaan te stellen(B)IAM. De Bervaren  zijn toepassingennodig  zijn  eovertuigingskhieronder woinventariseerFiguur 6‐1 is  De BIM manbuitenland vdubbel plaatvan BIM.  ImplementatHet  implemeHet zet de teprojecten  indaarmee  eeimplementatEr  vindt  binoplossingen,en niet beke(Contractorggevaar is datde  mogelijkgeïnventarisebinnen IAM.  Pilots Tussen het nLaat  duidelijimplementernaar toe wil van  groot  bebereiken. (Tanog  te  weinimplementatbeweegbare project die vkrijgen.  Van implementat Werkgroep BVanwege  hevergroten,  hde  BIM manvoorkeur weeventueel begebruik is ee

er uitdaging bij hft. Hen  laten staat de  factosturing van dn binnen (B)IABIM Manager in  het  uitvoen en tools meeen  cultuuromkracht en oploordt toegelichrt benodigd vde organisati

nager  is ook vvindt binnen Btsvinden. De s

tieplan entatieplan bee nemen stap  aanmerking en  stip  op  dtie (Organisatnen  IAM  van proceswijzigiend zijn binneganisatie  TATAt het straks nikheden.  Bij  veerde en wee 

niet gebruikenjk  zijn  dat  hren  is dat dit en waar menelang  een  visaylor, 2013) Enig  concreet tie  kleinschalbrug van de 

voor een grote  groot  belantieplan en dez

BIM (BIAM) et  integrale  kheeft het de vnager  en  heeerken deze peenodigd vervoen mogelijkhei

het implemenbegrijpen waor mens en  ze implementaAM. Het heeft(kartrekker Beren  van  Asst een onnodigmslag  te  weossingsgerichtht. De BIM mavervolgonderze opgenomen

verantwoordeBAM veel ontsector Bouw e

evat concreteppen uit  in dekomen  voor

de  horizon. ie, systemen enwege  haar  kingen en stann de rest vanA  Steel  IJmuiet meer op evoorkeur  woergegeven, de

n van BIM en het  werken  vmoet plaatsv BIM voor nodsie  en  doelenEen brede inpbewezen  inig  te  startenN33 is geschiere toepassingg  is  wel  datze worden beh

karakter  van oorkeur een weft  deelnemerersonen op eeolgonderzoekid. Daarnaast 

nteren van BIMt BIM  is en oijn  functioneratie en uitvoet de voorkeur BIM) moet volset Managemg ‘’gadget’’ geeg  te  brengetheid de meesanager realisezoek. De BIM n die benodigd

elijk voor de  inwikkeling plaen Techniek e

e doelstellingee tijd. Het bevr  een  pilot.  HHet  implemeen processen)korte  bestaanndaardisering.de organisatden)  houdt  zlkaar kan aanorden  in  hete BIM Manage

het volledig wvolgens  BIM vinden  in kleindig heeft wor  te  formulereassing vanaf h  toepassingen  en  concreekt om een eeg in aanmerki(organisatie 

heerd binnen 

de  implemenwerkgroep binrs  uit  de  vieren project watk uitgevoerd.is het toevoe

M is de menseop welke wijzren centraal bering van BIM  om deze manlledig overtuig

ment.  Hij moeehalte. De peren  binnen  ast belangrijkeert een implemanager is dd is voor de im

nventarisatie ats op dit geben vooral Faci

en ten aanzievat een ondeHet  implemeentatieplan  b) en een imple  op  dit mom Het gevaar isie. Zo is inspezich  bezig mensluiten, en dat  implementaer wordt vera

werken volgeook  aanpas

ne stappen. Zrden de stappen  en  een  sthet begin is nen  binnen  Aset  te  onderzoerste pilot te sing komt, daabreed)  afsp de werkgroe

ntatie  en  omnnen (B)IAM or  verschillendt in aanmerkiHet  toevoegegen van een I

en die er mee ze  je er als orbij het  implembinnen (B)IAnager direct tgd zijn van deet  kritisch  zijnrsoon moet ovlle  onderdele. De BIM manementatieplaneelnemer in dmplementatie

van alle ontwbied en het gility managem

n van het geberdeel waarin ntatieplan  vebevat  een  onementatie op ment  veel  onts dat ontwikkectie en beheeet  een  koppeat de rest vanatieplan  alle ntwoordelijk 

ns BIM lijkt vassingen  vergtZodra een beden waarin datappenplan  teniet eenvoudigsset  Manageoeken  welke starten. Daarnarmee kan de raken  en  doep. 

m  het  draagvlop te richten.e  afdelingen ng komt vooren van een BCT deskundig

gaan werken rganisatie gebmentatieproceM is het noode laten aanstue toegevoegden  t.a.v.  het  onver competenen  van  de  onager geeft lein waarin de wede overall wevan BIM. 

wikkelingen brootste gevaa

ment heeft vee

bruik van BIMde werkgroe

erwoordt  de nderdeel  aanpilot niveau (twikkeling  plakelingen op coer advies beziling  tussen Mde organisatihuidige  ontvoor of coörd

aak zo’n enor,  maar  het drijf of project moet plaatsve  bepalen  oveg en ook niet ment.  Pilots inpassing  opnaast is de A9overall ontwielstellingen  w

lak  van  BIM De werkgroebij  BAM  Infrr een pilot. BiIM expert  tee ook aan te b

 overtuigen vbruik van wil es.  (Taylor, 2dzakelijk een uren door de e waarde die nderscheid  tunties beschikkorganisatie,  diding aan de werkgroep is operkgroep van 

binnen BAM. ar  is dat er onel te bieden o

M voor Asset Mep  is opgenomvisie  t.a.v.  Bngaande  de (BIM toepassiaats  op  het  gontractniveauig met OmnimMetacom  en ie niet op de twikkelingen dineert alle on

rme kloof aanbelangrijkste ct zich realiseevinden eenvoer  hoe men  hverstandig. Bbieden  uitk

pbrengsten  g9 Gaasperdamikkeling een eworden  vastg

binnen  de  oep wordt aangra  Asset Maninnen de wern aanzien bijbevelen. 

27

an de waardegaan maken.013) Voor deBIM‐managerdirecteur vanBIM heeft enussen  nuttigeen die ervooraarbij  is  zijnwerkgroep diepgenomen enBAM Infra. In

In binnen‐ enntwikkelingenop het gebied

Management.men en welkeIM  en  vormtbedrijfsbredengen).  gebied  van  IT plaatsvindenmove en MCIJMaximo.  Hethoogte is vanbinnen  IAM

ntwikkelingen

nwezig te zijn.element  bij

ert waar menoudiger. Het ishet  doel  gaatBIM heeft zichomst  om  degenereert.  Demmerweg eenenorme boostelegd  in  een

organisatie  tegestuurd doornagement.  Bijkgroep wordtvoorbeeld 3d

7 

e . e r n n e r n e n n 

n n d 

. e t e 

T n J t n M n 

. j n s t h e e n t n 

e r j t d 

 

 28  Afstude

 

 VervolgondeWe  zijn  vanbenodigde odie  benodigelementcodevervolgonde VervolgstappHieronder  is onze meningworden voorde toepassin 

6.3.2 ToeIn samenweren  haar  bijkostenreductterugkomen toepassing a Voor de toepcontracten vcontract een

Jaar  BIM DBcontrac(Ontw. ‐ Maxim‐ Maxim‐ Maxim‐ ILS/CO

2020 

2019 

2018 

2017 

2016 

2015 

2014 

Wee

ProgrammagBIM 

BAM Infr

Tender Manageme

Figuur 6‐1 Org

eeropdracht: 

erzoek n  mening  datopleidingen vogd  is  voor ering COINS (rzoek vindt pl

pen  een  tabel opg ontwikkeld mr de strategiscng voor behee

epassing BIM rking met de jdrage  aan  dtie, kwaliteit eis een  richtlian de hand va

passing van BIversus PGO con plan van aan

B(F)M cten  en Tender) 

mo/Optimizer mo/Metacom mo/Relatics OINS 

BIMcon(EP‐ M‐ M‐ M‐ MOm‐ IL

100 

100 

100 

75 

50 

25 

5 

rgegeven getallen b

groep 

a

Aent

ganogram BIM 

t  er  nader  onoor de werkneBIM.  OnderdProgrammagrlaats binnen d

pgenomen wamoeten wordeche agenda. Hr en onderho

directie moetde  bedrijfsdoen efficiëntie,ijn  voor het  tan de factoren

IM bevelen wontracten. Denpak BIM wor

M DB(F)M ntracten  PC) Maximo/Optimizer Maximo/Metacom Maximo/Relatics Maximo/ mnimove LS/COINS 

100 

100 

75 

50 

25 

10 

0 

betreft het percenta

Asset Managemen

implementatie

nderzoek  moemers. Daarnadeel  hiervan roep BIM) en de werkgroep

aarin  invullingen. Vanuit deHet komt niet ud specificeer

t een concreteoelstellingen.  hier kan dan toepassen  vann: contractdu

ij aan ondersctoepassing vden opgesteld

BIM DB(F)M contracten  (MTC) ‐ Maximo/Optimiz‐ Maximo/Metacom‐ Maximo/Relatics‐ Maximo/ Omnimove ‐ Standaard TP ‐ ILS/COINS 

100 

100 

75 

50 

25 

10 

0 

age van het aantal c

B

tMa

 

oet  plaatsvindaast moet onis  onder  atoepasbaarhen is bekend 

g gegeven woze tabel is eeovereen omdrt.  

e visie geformOnderdeel  ook op gestun BIM. Hierinur, complexite

cheid te makevan BIM  is nied. Binnen het 

zerm

BIM PGO contracten  (Tender‐ Mob.‐ Maximo/Opti‐ Maximo/Met‐ Standaard TP

100 

75 

50 

25 

10 

5 

0 

contracten waarin d

Directie BAM IAM

Contract anagement

den  naar  de derzoek gedaandere  standeid van strucbij de progra

ordt aan de  ton vertaling tedat de tabel va

muleerd wordevan  deze  viuurd worden. n dient een  rieit, omvang e

en tussen nieuet voor elk coplan van aan

) mizeracom

BIM PGO contracten (Onderhou‐ Maximo/O‐ Maximo/M‐ Maximo/G‐ Standaard

100

100

75

50

15

5

0

desbetreffende opl

BIM mana

BIM WerkgBAM IAM

Inspecbeheer

benodigde  syan worden nadaard  decomturen zoals dmmagroep BI

ools en  toepamaken naar dan de strategi

en ten aanziesie  zijn  concWat minimaaichtlijn  te won risico’s. 

uwe en bestaantract gelijk, pak BIM word

 d) OptimizerMetacomGIS d TP 

Virtual AManage‐ PMS/3‐ Virtuee‐ Onderh‐ Simula‐ BIM 36‐ Object(bv QR /

0 

0 

 

0 

 

ossing wordt toege

ager

groep M

ctie & radvies

ysteemkoppeaar de inform

mpositie  (IPMde WBS vanuitM van BAM In

assingen van de tabel die inische agenda 

en van het gebcrete  doelsteal in de doelsteorden opgeno

ande infra, oftom die redenden concrete 

Asset ement DBFM 3d MTC el presteren 3d houdsplanning atie onderhoud 60 field t herkenning / Google glass) 

VM‐ P‐ V‐ O‐ Son‐ O(b

100 

90 

50 

25 

10 

5 

0 

epast 

Implementati

ICT IAM

Pilot

lingen  en  dematiestructuurM),  standaardt de EPC. Hetnfra. 

BIM die naarngevuld moetonvoldoende

bruik van BIMellingen  voorellingen moetomen  voor de

tewel DB(F)Mn moet er pertoepassingen

irtual Asset Management PGO PMS/GIS Virtueel prest. gis Onderhoudsplan. Simulatie nderhoud GIS Object herkenning bv QR / GPS) 

100 

90 

50 

25 

10 

5 

0 

ie plan

e r d t 

r t e 

M r t e 

M r n 

 

 

van BIM gefoBIM toepasseen menukaa De BIM toep Zet BIM  in olaten  zijn.    Zresulteert in Zet BIM  in oinformatie efZet BIM in ofiguur 4‐2 de 

 Figuur 6‐2 voworden gebreen  visualiseinformatievralle programweergeven dook  vervangmogelijkhede 

Figuur 6‐2 BIM

Share p orga

Primave

T

ormuleerd t.aingen die vervart vormen w

assing binnen

om meer  integZet BIM  in ombetere informom voorkomefficiënter kan m toestand re BIM construc

oorziet in de sruikt voor PGOerend  programaag en struct

mma’s die gebdie binnen de gen  worden en van BIM vo

M toepassing in

Bentley M

point /anize

era

Ticon

Metaco

a.v. het contravolgens gebru

waar het contr

n BAM Infra A

gratie met dem beter  informatie tijdens dende elementplaatsvindenapportages ectie die ontwi

samenwerkingO contracten.mma.  Vanuit tuur van de kruikt worden contracten edoor  functi

oor Asset Man

cl. Asset Manag

BDatabase

Nav

MX

om

Sensor solutions

act. Daarnaasuikt kunnen wactteam zijn t

sset Managem

e keten te rearmatiemanagede beheer en en, aspecten . Zet BIM in on opleverdosskkeld moet w

g met IPM bin. De kern moedeze  kern mlant conform binnen alle fn projecten wonaliteiten.  Znagement zoa

gement 

BIM

vis works GIS

Relatics

MAXIMO

Revit

Opt

st verwoordtworden binnentoepasbare to

ment moet ge

aliseren en onement  toe  teonderhoudsfaen  informati

om eenduidigesiers geautomworden weerg

nnen DBFM coet te allen tijdmoet  een  extr een  Informafasen van hetworden gebruiZodra  deze als ook omsch

s

imizer+

Civil 3d

het doelstellin BAM IAM. Dools uit selecte

ericht zijn op e

ntwerpen me passen binnase en eenvoue  te visualisee structuren tmatiseerd te gegeven.  

ontracten en ede bestaan uiractie  gemaatie Levering S project/contikt door BAM constructie reven in de aa

Visi

Omnimove

360 Field

ngen t.a.v. dee bijgevoegdeeert. 

een aantal ond

er gericht op en  alle  fasen udiger gebruikren zodat hee creëren. Zetgenereren en 

een onderdeet Relatics (strkt  kunnen woSpecificatie. Rract. In het fiIPM en BAM mogelijk  is anbevelingen

e ontwikkeline aanbeveling

derdelen.  

 de gehele  le  van het bouk van deze infet gebruik en t BIM in als montsluiten. H

el van deze coructuren), eenorden  die  voRond de kern iguur zijn nu aIAM, de systekunnen  alle matrix worde

ILS

Prestatie

O planning

Toestand rapportage

V&V

29

g van nieuwegenmatrix kan

venscyclus teuwproject, ditformatie. bereiken van

marketingtool.ieronder is in

onstructie kann database enoldoet  aan  defunctionerenalle systemenemen kunnenomschreven

en toegepast.

9 

e n 

e t 

n . n 

n n e n n n n 

 

 30  Afstude

7 Biblio

BIM platform

BIM  Task  Ghttp

Bouw  infromhttp

Bouwman, D

CUR. (2012). 

Eastman, C. (

Fields, T. (Re

Jernigan, F. E

Peter  van  Rwww

RR Bouw. (20

Taylor, M. (2

Zee,  F. http

 

 

eeropdracht: 

ografie 

m. (2010). Opg

Group.  (2013p://shop.bsigr

matie  raad. p://www.bouw

D. J. (2011). BIM

 Op weg naar

(2011). BIM H

egisseur). (201

E. (2008). BIG 

Riet,  I.  S.  (2w.licto.nl/dow

012). Aan de s

2013, Augustu

v.  (2012, p://www.hulp

gehaald van H

3,  Maart  28)roup.com/upl

(2010,  januwinformatiera

M in het kort.

r werken met B

Handbook. Ho

12). Presentati

BIM little bim

2011,  01  01wnload.php?f

slag met BIM;

s 29). BIM Cro

01  01). pbijonderzoek

 

Het nationale B

).  BSI  Groupoad/Shop/Do

ari  01).  Bouaad.nl/ 

 Rijssen: Bouw

BIM. Gouda: C

boken, New Je

ie Topos Field

m 2nd edition.

).  Licto  WinileID=194 

; gewoon doen

ossrail Malcol

Hulp  bij .nl/beschrijve

 

BIM platform

p.  Opgeroepeownload/PAS/

uw  infromati

w Informatie 

CUR Bouw & 

ersey: John W

ds ‐ Nationaal 

Salisbury USA

ndesheim.  Op

n! Zoetermee

m Taylor. (U. 

onderzoekend‐onderzoe

: http://www.

en  op  oktob/PAS1192‐2‐A

ie  raad.  Op

Raad. 

Infra. 

Wiley & Sons, I

BIM congres 2

A: 4Site Press.

pgeroepen  op

er: Stichting Re

BIM Forum, I

k.  Opgehaak/ 

.hetnationaalb

ber  15,  201313.pdf 

gehaald  van 

nc. 

2012 [Film]. 

p  11  18,  20

esearch Ration

nterviewer) 

ld  van  b

bimplatform.

3,  van  Shop

  Bouw  infro

013,  van  Lict

nalisatie Bouw

beschrijvend 

nl/ 

p  BSI  Group:

omatie  raad:

to/download:

w. 

onderzoek:

: 

: 

: 

: 

 

 

8 Begri

 

 

Begrip 

(B)IAM 

MTC 

EPC 

DBFM 

DC 

PGO 

COINS 

VISI 

CB‐NL 

CMDB 

Maximo 

Relatics 

AMI 

PMI 

AIM 

LCC 

TOM 

ON 

OG 

RWS 

RGD 

ippenlijstt 

 

Uitleg 

BAM Infr

Mainten

Enginee

Design B

Design a

Prestati

Standaa

Softwar

Concept

Configu

Onderho

System afwijkin

Asset M

Projectm

Asset In

Life Cyc

Trade O

Opdrach

Opdrach

Rijkswat

Rijksgeb

ra Asset Mana

ance Compan

ering, procure

Build Finance

and Construc

egericht ond

ard voor elem

repakket wat

ten bibliothe

ratie Manag

oudsmanage

Engineering gen en risico

Management 

management

formation M

le Costing 

Off Matrix (W

htnemer 

htgever 

terstaat 

bouwendiens

agement

ny

ement and c

e and Mainta

ct (Contractv

derhoud 

mentcoderin

t dient als co

eek Nederlan

gement Data

ementsystee

tool (Eisen ko’s) 

Model Infra

t Model Infra

Model (BIM t

Waarom kies i

st 

construction

ain (Contract

vorm) 

gen en objec

ommunicatie

nd 

base 

em 

koppelen aan

a 

ijdens gebru

ik een bepaa

tvorm) 

cttypen. 

middel. 

n objecten, v

iksfase) 

alde oplossin

verificatie en

ng) 

31

n validatie, 

1 

 

 32  Afstude

               

                      BAM InfrWinthontlaa3526 KV Utre Postbus 24193500 GK UtreNederland  Telefoon: +3info@baminwww.bamin

eeropdracht: 

ra Asset Man 28 echt 

9 echt 

31 (0)88 550 0nfraassetmanafraassetmana

Manageme

07 89 agement.nl agement.nl  

ent