sytuacje szczególne
TRANSCRIPT
![Page 1: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/1.jpg)
Sytuacje szczególne
Kurs zaawansowane zabiegi reanimacyjne
2016
![Page 2: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/2.jpg)
Stan astmatyczny
![Page 3: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/3.jpg)
Astma
Choroba układu oddechowego charakteryzująca się nadwrażliwością oskrzeli na różne bodźce i przejawiająca się obturacją dróg oddechowych.
![Page 4: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/4.jpg)
Stan astmatyczny
Objawy: Duszność (napadowa); Świsty; Kaszel (suchy); Ucisk w klatce piersiowej; Dolegliwości w nocy i nad ranem.
![Page 5: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/5.jpg)
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny: lekooporny, przedłużający się napad duszności astmatycznej zagrażający życiu.
![Page 6: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/6.jpg)
Zaostrzenia – stopnie ciężkości
Niestabilna:Zmienność PEF w ciągu dnia o 40%;Ciężkie napady u pacjenta dotychczas dobrze
kontrolowanego.Zaostrzenie umiarkowane:PEF pomiędzy 75 - 50%;Brak objawów ciężkiej astmy.
![Page 7: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/7.jpg)
Zaostrzenia – stopnie ciężkości
Ostra ciężka: PEF pomiędzy 33 – 50%; Częstość oddechów >25/min; Częstość pracy serca >110/min: Niemożność wypowiedzenia całego zdania
na jednym wydechu. Tętno paradoksalne (spadek ciśnienia
skurczowego podczas wdechu) >25mHg;
![Page 8: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/8.jpg)
Zaostrzenia – stopnie ciężkości
Zagrażająca życiu: PEF < 33%; Sat O2 <92% lub PaO2 < 60mmHg. (8 kPa); Zaburzenia rytmu lub bradykardia; Spadek ciśnienia tętniczego; Słaby wysiłek oddechowy, cicha klatka
piersiowa; Splątanie lub śpiączka.
![Page 9: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/9.jpg)
Zaostrzenia – stopnie ciężkości
Krytyczna: Wzrost PCO2 > 60 mmHg. ( 8 kPa)
Konieczność mechanicznej wentylacji ze
zwiększonym ciśnieniem wdechowym.
![Page 10: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/10.jpg)
Stan astmatyczny
Diagnostyka różnicowa:• Przewlekła obturacyjna choroba płuc
(POChP);• Zapalenie oskrzeli i płuc;• Rozstrzenia oskrzeli;• Ciało obce;• Obstrukcję na poziomie tchawicy;• Obrzęk płuc, zatorowość płucna.
![Page 11: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/11.jpg)
Stan astmatyczny
Postępowanie podstawowe: Tlenoterapia;
β-mimetyki stosowane wziewnie;
Glikokortykosterydy.
![Page 12: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/12.jpg)
Stan astmatyczny
Postępowanie wspomagające: Wziewne leki antycholinergiczne; β-mimetyki stosowane pozajelitowo; Leki rozszerzające oskrzela:
Magnez; Metyloksantyny;
Płyny; Heliox.
![Page 13: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/13.jpg)
Postępowanie podstawowe
Tlenoterapia: przepływ celem utrzymania SatO2 na poziomie 94-
98%, nawilżenie (lub PaO2 > 8 kPa.).
Wziewne β-mimetyki: Salbutamol 5 mg/5ml powtarzane co 15-20 minut,
tak często jak zachodzi konieczność; Równoczesne stosowanie tlenu; Hipowentylacja obniża skuteczność terapii.
![Page 14: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/14.jpg)
Postępowanie podstawowe
Glikokortykosterydy:Wczesne podanie w formie dożylnej lub
doustnej, kontynuacja leczenia przez 7 – 10 dni;
Zmniejszają ilość hospitalizacji;Droga dożylna może być preferowana z
uwagi na wymioty lub kłopoty z połykaniem.
![Page 15: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/15.jpg)
Postępowanie podstawowe
Glikokortykosterydy:
Prednizolon 30 -60 mg. po; Hydrocortison 200 mg. iv; Metylprednisolon 125 mg. iv; Dexametason 10 mg iv.
![Page 16: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/16.jpg)
Postępowanie wspomagające
Wziewne leki antycholinergiczne: Zawsze w połączeniu z β-mimetykami; Bromek ipratropium 0,5 mg/5 ml w
nebulizacji (co 4 – 6 godzin); Wolny początek działania (po 20 min.),
szczytowe (po 60-90 min).
![Page 17: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/17.jpg)
Postępowanie wspomagające:
Magnez (siarczan): Wolno (ok. 20 min.) dożylnie w dawce
1,2 – 2,0 g; Powoduje CTK, uczucie gorąca; Powoduje rozszerzenie drobnych oskrzeli; Badania nad stosowaniem wziewnym
(roztwory izotoniczne).
![Page 18: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/18.jpg)
Postępowanie wspomagające
β-mimetyki - adrenalina: 0,3 mg (1:1000) podana podskórnie, co 20
minut, maksymalnie 3-krotnie - dobrze tolerowana;
Może przyspieszyć akcję serca, spowodować niedokrwienie mięśnia serca;
Zwiększa zapotrzebowanie tlenowe; Zalecana w zaostrzeniach astmy związanych
z reakcjami uczuleniowymi.
![Page 19: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/19.jpg)
Postępowanie wspomagające
β-mimetyki - salbutamol: W połączeniu z terapią wziewną; Wyniki badań niejednoznaczne; Wlew z prędkością 3- 20 µg/min; Wlew może być poprzedzony wolnym
podaniem 250 µg. i.v.
![Page 20: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/20.jpg)
Postępowanie wspomagające
Metyloksantyny: Nie stosowane rutynowoNieleczeni - dawka wysycająca 5mg/kg (20
min.)Wlew 0,5 – 0,7 mg/kg/godz.Stężenie terapeutyczne niewiele mniejsze od
toksycznego;Kontrola stężeń w surowicy (nieznacznie
poniżej 20 µg/ml).
![Page 21: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/21.jpg)
Postępowanie wspomagające
Płyny:• Tylko w przypadku odwodnienia lub
hipowolemii;• Wyrównanie zaburzeń jonowych –
zarówno β-mimetyki, jak i sterydy mogą prowadzić do hipokalemii.
![Page 22: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/22.jpg)
Postępowanie wspomagające
Inne:Heliox - mieszanka 30% tlenu z 70 % helu,
ułatwia penetrację środków wziewnych – ale nie zalecany gdy konieczne są stężenia O2 powyżej 30%;
Antagoniści receptora leukotrienowego – np. Montelukast, Zafirlukast ( w Polsce brak preparatów do podawania i.v.).
![Page 23: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/23.jpg)
Kryteria intubacji i sztucznej wentylacji
Spadek stopnia świadomości lub utrata przytomności;
Narastająca kwasica oddechowa;Narastający niepokój, pobudzenie, „walka z
maską”;Postępujące wyczerpanie chorego;Przedłużająca się lub narastająca hipoksja.
![Page 24: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/24.jpg)
Stan astmatyczny - intubacja
Problemy przy wentylacji: Wentylacja dodatnim ciśnieniem
końcowowydechowym (znacznie wyższe niż ciśnienie dolnego zwieracza przełyku);
Skrócona faza wdechowa; Pułapka powietrzna.
![Page 25: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/25.jpg)
Stan astmatyczny - intubacja
Zalecenia:Wykonywana przez osobę doświadczoną;
Użycie rurek o dużej średnicy (min. 8-9 mm);
Natychmiastowe potwierdzenie położenia poprzez użycie kapnografii (-metrii), oraz wykonaniem rtg. klatki piersiowej.
![Page 26: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/26.jpg)
Stan astmatyczny - intubacja
Zapobieganie problemom po:Stosowanie mniejszych objętości
oddechowych;Przedłużenie fazy wydechowej
(wdech/wydech 1:4 - 1:5;Odłączenie worka samorozprężalnego lub
respiratora w fazie wydechu;Usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych.
![Page 27: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/27.jpg)
Przyczyny zatrzymania krążenia
Ciężka hipoksja;Zaburzenia rytmu wywołane
niedotlenieniem i przedawkowaniem leków (β-mimetyków i pochodnych teofiliny);
Odma prężna;Zaburzenia jonowe (hipokalemia).
![Page 28: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/28.jpg)
Stan astmatyczny
Modyfikacje BLS/ALS: Wczesne definitywne zabezpieczenie dróg
oddechowych; Modyfikacja wentylacji celem uniknięcia
pułapki powietrznej ( hyperinflacji płuc); Niewielka hypowentylacja (dopuszczalna
lekka hyperkapnia).
![Page 29: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/29.jpg)
Anafilaksja
![Page 30: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/30.jpg)
Definicja
Nagła ogólnoustrojowa reakcja występująca u osoby uczulonej w odpowiedzi na obcą substancję, wywołaną przez przeciwciała IgE, prowadząca do uwolnienia mediatorów z mastocytów oraz bazofilów.
![Page 31: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/31.jpg)
Reakcja anafilaktoidalna
Reakcja anafilaktoidalna następuje wtedy, gdy czynnik przyczynowy powoduje uwalnianie mediatorów bez pośrednictwa IgE.Klinicznie nie można odróżnić reakcji anafilaktycznej od anafilalaktoidalnej.
![Page 32: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/32.jpg)
Przyczyny anafilaksji
Alergiczne: Leki; Jad owadów błonkoskrzydłych; Pokarmy; Białka podawane pozajelitowo; Alergeny wziewne; Lateks;
![Page 33: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/33.jpg)
Przyczyny anafilaksji
Niealergiczne: Bezpośrednie uwalnianie mediatorów (opioidy, środki
zwiotczające, koloidy);
Kompleksy imunologiczne; Zmiana mechanizmu kwasu arachidonowego; Występowanie mediatorów w pokarmach; Obniżona aktywność enzymów (hydrolizujących
mediatory).
W 30 % przyczyna nieznana.
![Page 34: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/34.jpg)
Reakcja anafilaktyczna
Udział poszczególnych narządów w reakcji anafilaktycznej:Skóra i tkanka podskórna (83%),Układ oddechowy (50%),Układ krążenia (35%),Układ pokarmowy (30%).
![Page 35: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/35.jpg)
Ciężkość reakcji
0 o – Reakcja miejscowa - w miejscu kontaktu (ograniczona reakcja skóry);
I o – Reakcja ogólna lekka - pokrzywka, świąd, niepokój, nudności, bóle głowy:
II o – Reakcja ogólna średnia - obrzęk naczynioruchowy, chrypka, zawroty głowy, wymioty, biegunka, bóle brzucha.
![Page 36: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/36.jpg)
Ciężkość reakcji
III o – Reakcja ogólna nasilona - duszność, skurcz krtani, skurcz oskrzeli, zaburzenia mowy i połykania, lęk, osłabienie, zamroczenie,
IV o – Reakcja ogólna zagrażająca życiu - spadek ciśnienia tętniczego, utrata świadomości, nietrzymanie stolca i moczu, sinica, zatrzymanie krążenia i oddechu.
![Page 37: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/37.jpg)
Anafilaksja - układ oddechowy
Drożność dróg oddechowych – obrzęk języka, gardła i krtani, ochrypły głos, stridor;
Problemy z oddychaniem: duszność, świsty, hipoksja (wynikające z niej zaburzenia świadomości), zatrzymanie oddechu, zagrażający życiu atak astmy oskrzelowej.
![Page 38: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/38.jpg)
Anafilaksja - układ krążenia
Blada i spocona skóra; Przyspieszenie akcji serca; Spadek ciśnienia tętniczego; Obniżenie poziomu świadomości; Niedokrwienie mięśnia sercowego; Zatrzymanie krążenia.
![Page 39: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/39.jpg)
Anafilaksja – skóra i śluzówki
Subtelne lub uogólnione;
Występują w 80 - 90% przypadków;
Mogą dotyczyć tylko skóry, tylko śluzówek lub obu równocześnie;
Zazwyczaj mają postać rumienia, pokrzywki (skóra) lub obrzęku naczyniopochodnego.
![Page 40: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/40.jpg)
Anafilaksja - duszność
Emocje;
Obrzęk języka i gardła;
Obrzęk krtani;
Skurcz oskrzeli;
Ostra niewydolność lewokomorowa.
![Page 41: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/41.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Należy ułożyć pacjenta w pozycji dla niego wygodnej.
Unikać zmian pozycji (wstawanie, siadanie);
Przy niskim ciśnieniu tętniczym pozycja leżąca (ewentualne uniesienie nóg)
![Page 42: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/42.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Usunięcie czynnika alergizującego:Usunięcie żądła;Przerwanie podawania leku dożylnie;Ewentualna prowokacja
wymiotów przy alergii pokarmowej.
![Page 43: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/43.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Drożność dróg oddechowych: Należ zapewnić jak najwcześniej; Może wymagać dużego doświadczenia; Lepiej zaintubować chorego za wcześnie niż
nie zaintubować późno; Tlenoterapia - duże przepływy (utrzymanie
PaO2 na poziomie 8 kPa lub SatO2 powyżej 90%).
![Page 44: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/44.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Adrenalina:W przypadku zagrożenia życia;Droga domięśniowa (łatwiejsza, szybsza, z
większym marginesem bezpieczeństwa);Dawki:
• >12 lat – 500 µg im. (1:1000)• 6-12 lat – 300 µg im. (1:1000)• < 6 lat – 150 µg im. (1:1000)
![Page 45: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/45.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Adrenalina:Jak najwcześniejsze monitorowanie pacjenta
(AS, CTK, EKG, SatO2);Droga dożylna - doświadczony personel;Zagrożenia: zaburzenia rytmu, przełom
nadciśnieniowy, niedokrwienie mięśnia serca,;
Dawka powtarzana do efektu leczniczego: dorośli – 50 µg iv. (1:10 000), wlew 1-10 µg /min; dzieci – 1 µg/kg mc iv. (1:10 000).
![Page 46: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/46.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Płynoterapia:1000 ml płynów, powtarzane do osiągnięcia
skurczowego ciśnienia tętniczego 90 mm Hg. w bolusie;
Brak rekomendacji krystaloidy – koloidy;W przypadku zatrzymania krążenia objętość
przetaczanych płynów może wynosić 4-8 l.
![Page 47: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/47.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Sterydy:Nie mają znaczenia w ostrej fazie anafilaksji;Skracają czas i zapobiegają nawrotowi;Szczególne korzyści w przebiegu skurczu
oskrzeli;Nie jest określona optymalna dawka.
• Metyloprednizolon 1- 2 mg/kg. i.v. co 6 godz;• Hydrocortison 200 – 400 mg potem 100 mg co 6 godz.
![Page 48: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/48.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Leki antyhistaminowe:Antyhistaminiki H1
• Clemastyna (2 mg w 10 ml.) , antazolina (200mg w 10 ml.);• Ograniczają zależne od histaminy rozszerzenie
łożyska naczyniowego i skurcz oskrzeli;Antyhistaminiki H2
• Przynoszą także korzyści.
![Page 49: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/49.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Glukagon: Wskazania chorzy leczeni β-blokerami,
niereagujący na leczenie adrenaliną; Wlew 1 -5 mg w ciągu 5 minut, a następnie
5-15 μg/min; Objawy uboczne: nudności, wymioty,
hiperglikemia.
![Page 50: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/50.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
β-mimetyki podawane wziewnie: SalbutamolIpratopium
Aminy presyjne:Chorzy z ciśnieniem poniżej 90 mm Hg. po
podaniu adrenaliny i płynoterapii;Adrenalina (5 - 15 μg/min), noradrenalina i
dopamina podawana przez doświadczony personel.
![Page 51: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/51.jpg)
Anafilaksja - postępowanie
Inne: Miejscowe działanie zimna, Uniesienie kończyny (jeśli jest miejscem
wtargnięcia alergenu), Alergia pokarmowa - węgiel aktywowany.
![Page 52: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/52.jpg)
Hipotermia
![Page 53: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/53.jpg)
Hipotermia przypadkowa
Niezamierzone obniżenie głębokiej temperatury ciała poniżej 35°C. Hipotermia pierwotna - wynikająca z działania
zimna na organizm; Hipotermia wtórna - rozwijająca się u osób
obciążonych ogólnoustrojowym schorzeniem upośledzającym mechanizmy termoregulacyjne (cukrzyca, udar, sepsa, leki).
![Page 54: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/54.jpg)
Hipotermia - podział
Łagodna 35 – 32 o C: Brak zaburzeń świadomości; Przyspieszenie akcji serca; Skurcz naczyń krwionośnych; Zmniejszone potliwość; Termogeneza drżeniowa; Przyspieszenie częstości oddechów; Wzmożona diureza.
![Page 55: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/55.jpg)
Hipotermia - podział
Umiarkowana 32 – 28 o C: Zaburzenia świadomości, senność; Brak termogenezy drżeniowej; Stopniowo postępujący spadek oporu
obwodowego; Często migotanie przedsionków; Stopniowo postępujące zwolnienie
czynności serca i oddechu.
![Page 56: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/56.jpg)
Hipotermia - podział
Ciężka poniżej 28 o C: Śpiączka; Rozszerzenie naczyń obwodowych (wstrząs); Często migotanie przedsionków z wolną
akcją komór; Zwolnienie czynności bioelektrycznej mózgu
(brak <20°C); Zatrzymanie krążenia (VF lub asystolia)
![Page 57: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/57.jpg)
Hipotermia - podział
Klasyfikacja szwajcarska: I – przytomny, dreszcze; II – zaburzenia świadomości, bez dreszczy; III – nieprzytomny IV – nieoddychający; V – zgon w wyniku nieodwracalnej
hipotermii.
![Page 58: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/58.jpg)
Hipotermia - przyczyny
Wynika z niemożności wyprodukowania przez organizm takiej ilości ciepła, która zrównoważyła by jej utratę do otoczenia.
Charakteryzuje się postępującym przebiegiem, jednak można ją zwalczać już na miejscu zdarzenia.
![Page 59: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/59.jpg)
Drogi utraty ciepła
Promieniowanie Przewodzenie (mokre ubranie)Konwekcja (wiatr)Parowanie
![Page 60: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/60.jpg)
Promieniowanie
Bezpośrednie wydzielanie lub pochłanianie ciepła;
Zachodzi z szybkością proporcjonalną do różnicy temperatur pomiędzy organizmem a otoczeniem;
W normalnej temperaturze otoczenia - 65% utraty ciepła.
![Page 61: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/61.jpg)
Parowanie
W normalnych warunkach 20%-30% utraty ciepła; W 2/3 poprzez skórę, pozostała część przez układ
oddechowy;W niskich temperaturach ilość ciepła tracona
przez drogi oddechowe jest większa - zimne powietrze musi być dodatkowo nawilżone i ogrzane;
Wilgotne ubranie zwiększa utratę ciepła drogą parowania.
![Page 62: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/62.jpg)
Konwekcja
Powodowana przez przemieszczające się w pobliżu skóry powietrze lub wodę o temperaturze niższej niż temperatury ciała;
Ilość traconego ciepła zależy od różnicy temperatur oraz kwadratu szybkości z jaką przemieszcza się woda lub powietrze.
Skuteczność konwekcji wodnej jest znacznie większa w porównaniu z konwekcją powietrzną.
![Page 63: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/63.jpg)
Przewodzenie
Przenoszenie ciepła z organizmu do przedmiotów lub substancji z którymi bezpośrednio się styka;
Siadanie na dobrych przewodnikach ciepła (kamieniach, ziemi lub lodzie);
Mokre ubrania.
![Page 64: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/64.jpg)
Termoregulacja
Fizjologiczna - sterowana przez ośrodki mózgu: Dreszcze; Skurcz naczyń.
Świadome działanie Wysiłek fizyczny - podczas którego 20% energii jest
zużywana na ruch a 80% zamienia się na ciepło; Warstwowy ubiór
![Page 65: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/65.jpg)
Termoregulacja
Ilość ciepła wytwarzana w procesach metabolicznych oraz podczas wysiłku fizycznego jest minimalna w porównaniu z jej utratą w niskiej temperaturze.
Należy zapobiegać utracie ciepła, w przeciwnym wypadku bez odpowiedniego ubioru możne dojść do potencjalnie śmiertelnego wychłodzenia organizmu.
![Page 66: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/66.jpg)
Hipotermia - predyspozycje
Alkoholicy - (obniżony stan świadomości, brak występowania dreszczy, niedożywienie, poszerzenie naczyń obwodowych, leżenie na ziemi, odwodnienie)
Dzieci (duża powierzchnia w stosunku do masy ciała);
Osoby w podeszłym wieku;Osoby niedożywione lub unieruchomione.
![Page 67: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/67.jpg)
Hipotermia a mózg
Zapotrzebowanie tkankowe na tlen spada o 6% na spadek o każdy 1o C temperatury głębokiej;
W temperaturze 18o C czas do uszkodzenia mózgu z powodu niedotlenienia wynosi ponad 1 godzinę ;
Nie wolno stwierdzić zgonu poszkodowanego dopóki nie ogrzeje się poszkodowanego;
Nikt nie jest martwy dokąd nie jest ciepły i martwy.
![Page 68: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/68.jpg)
Hipotermia zgon
Śmiertelny uraz; Choroba terminalna; Zatrzymanie krążenia poprzedzone
przedłużonym zatrzymaniem oddechu; Brak możliwości uciskania klatki piersiowej; Oddalone, niezaludnione miejsca (możliwe?
ogrzanie pacjenta).
![Page 69: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/69.jpg)
Objawy kliniczne
Zaburzenia zachowania i orientacji;
Zaburzenia koordynacji nerwowo-mięśniowej;
Zimna skóra;
Zapach acetonu z ust;
Mimowolne oddanie moczu.
![Page 70: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/70.jpg)
Pomiar temperatury
Termometr z poszerzoną skalą; Temperatura w 1/3 dolnej przełyku = temperatura
serca; Pomiar na błonie bębenkowej – uwaga:
• niskiej temperatury otoczenia;• zablokowaniu przewodu słuchowego zewnętrznego;• zatrzymania krążenia;
W tracie ogrzewania zawsze ten sam rodzaj pomiaru.
![Page 71: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/71.jpg)
Postępowanie wstępne
Usunięcie z zimnego otoczenia; Usunięcie zimnej i wilgotnej odzieży; Pacjenci w stopniu I skali szwajcarskiej - zachęcić do
ćwiczeń fizycznych; Pacjenci w stopniu > II unieruchomieni, pozycja
pozioma (destabilizacja układu krążenia, obniżony próg VF/VT);
Tlenoterapia; Unikać przedłużonych działań przedszpitalnych.
![Page 72: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/72.jpg)
Ogrzewanie
Bierne Łagodna hipotermia (dreszcze, przytomni) Koce, folia NRC, ciepłe pomieszczenieCzynne zewnętrzne Chemiczne okłady ogrzewające (na klatkę
piersiową) Ciepłe płyny – mało efektywne w fazie
przedszpitalnej (1000 ml. 40O C roztworu podnosi temperaturę o 0,3OC);
![Page 73: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/73.jpg)
Ogrzewanie
Czynne: Wymuszony ruch ciepłego powietrza lub płynów
(42 OC); Ogrzany nawilżony tlen (40-46 OC); Wlewy ciepłych płynów (42 OC); Płukanie ciepłymi płynami żołądka, otrzewnej
pęcherza moczowego (40 OC); Ogrzewanie pozaustrojowe ( 8-12O/godz.).
![Page 74: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/74.jpg)
Modyfikacje BLS/ALS
Sztywna klatka piersiowa; Szybka ostrożna intubacja; Poszukiwanie tętna do minuty (echokardiografia lub
USG Doppler); Poniżej 30OC bez leków, wydłużony 2x czas
pomiędzy dawkami przy 30-35OC; W przypadku temperatury poniżej 30OC wykonać
tylko 3 defibrylacje - kolejne po ogrzaniu ponad 30OC (najwyższa energia).
![Page 75: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/75.jpg)
Powikłania hipotermii
Zapalenie i/lub obrzęk płuc; Ostre zapalenie trzustki; Powikłania zatorowo-zakrzepowe; Hemoliza, hematuria, mioglobinuria, ostra
niewydolność nerek;Powikłania występują przede wszystkim u osób
obciążonych innymi schorzeniami.
![Page 76: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/76.jpg)
Zatrucia
![Page 77: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/77.jpg)
Zatrucia
Jedna z głównych przyczyn zgonów < 40 roku życia; Najczęstsze zatrucia
• Posiadanymi lekami (przypadkowe, celowe, interakcje);
• Środki odurzające;• Substancje używane
w gospodarstwach domowych; Wypadki w przemyśle, działania
wojenne i akty terroru.
![Page 78: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/78.jpg)
Zapobieganie zatrzymaniu krążenia
Utrata przytomności:• Niedrożność dróg oddechowych;• Zatrzymanie oddechu;• Aspiracja treści pokarmowej;
Spadek ciśnienia;Odleżyny i rabdomioliza (poziom K);Temperatura ciała.
![Page 79: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/79.jpg)
Rozpoznanie zatrucia
Wywiad: Kto? Co? Gdzie? Czym? Jak? Kiedy? Dlaczego?
Badanie fizykalne: Bez obecności rodziny
lub bliskich; Pełne badanie
rozebranego pacjenta; Poszukiwanie miejsca
wstrzyknięcia trucizny;Potwierdzenie zatrucia: Badania laboratoryjne.
![Page 80: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/80.jpg)
Dekontaminacja
Skóra:Zdjąć odzież i rzeczy osobiste;Zmywać skażone powierzchnie skóry dużą
ilością wody przez co najmniej 15 minut;W przypadku substancji oleistych powtórzyć
zmywanie mydłem lub szamponem dwukrotnie.
Nie używać substancji neutralizujących.
![Page 81: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/81.jpg)
Dekontaminacja
Oczy:Usunąć szkła kontaktowe, płukać oczy dużą
ilością wody;Płukanie oczu kontynuować roztworem 0.9%
NaCl minimum 15 minut;Nie podawać środków neutralizujących;Pełne badanie okulistyczne po zakończeniu
płukania.
![Page 82: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/82.jpg)
Dekontaminacja
Przewód pokarmowy – płukanie żołądka: Krótki okres (do godziny) od zażycia leków; Przyjęcie w dużej ilości leków lub toksyn
wywołujących dużą śmiertelność; Zagrażające życiu przyjęcie leków lub toksyn , które
nie posiadają odtrutek; Brak jednoznacznych dowodów klinicznych
potwierdzających korzyści.
![Page 83: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/83.jpg)
Dekontaminacja
Przewód pokarmowy – węgiel aktywowany: Zmniejsza wchłanianie się wielu substancji Tylko kilka substancji nie jest adsorbowane przez
węgiel – alkohole, lit, żelazo, ołów, węglowodory, substancje żrące;
Dawka początkowa 1g/kg, czas od zatrucia <60 min; Brak dowodów klinicznych potwierdzających
korzyści.
![Page 84: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/84.jpg)
Przyspieszenie wydalania
Alkalizacja moczu (salicylany, herbicydy, fenobarbital, metotreksat);
Alkalizacja moczu z forsowaniem diurezy (herbicydy);
Hemodializa (metanol, glikol, lit, salicylany, teofilina);
Hemoperfuzja (barbiturany, karbamazepina, kwas walproinowy, muchomor sromotnikowy).
![Page 85: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/85.jpg)
Modyfikacje BLS/ALS
Daleko idąca ocena miejsca zdarzenia (jednoczasowe zachorowanie wielu osób);
Unikaj wentylacji usta-usta ( cyjanki, siarkowodór, substancje fosfoorganiczne i żrące);
Monitorowanie temperatury ciała; Przedłużona resuscytacja; Kontakt z ośrodkiem informacji toksykologicznej; Niestandardowe dawki leków i niestandardowe
procedury.
![Page 86: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/86.jpg)
Wybrane rodzaje zatruć
Etanol;Tlenek węgla;Benzodiazepiny, trójcykliczne leki
przeciwdepresyjne;Opioidy, kokaina, amfetamina;Blokery kanałów wapniowych, β- blokery,
digoxyna.
![Page 87: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/87.jpg)
Etanol
Udział etanolu w ostrych zatruciach oceniany jest do 45 - 50%;
W zatruciach zamierzonych etanol często bywa wypijany przed próba samobójczą;
Łatwiej dochodzi do przypadkowych ostrych zatruć innymi toksycznymi substancjami płynnymi;
Alkohole działają synergistycznie z środkami aktywnie wpływającymi na ośrodkowy układ nerwowy.
![Page 88: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/88.jpg)
Etanol - wchłanianie
Układ pokarmowy:• Jama ustna - nieznaczna ilość;• Żołądek - 25 %;• Jelito cienkie - 75 %;
Układ oddechowy. Skóra - wchłanianie na tej
drodze ma znaczenie u niemowląt.
![Page 89: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/89.jpg)
Eliminacja i metabolizm
Eliminacja: Enzymatyczny metabolizm etanolu w ustroju - 95%; Wydalanie etanolu w postaci niezmienionej (mocz,
droga oddechową, pot) - 5%.Metabolizm: Układ dehydrogenaz; Układ mikrosomalny MEOS (microsomal ethanol
oxidizing system); Katalazę.
![Page 90: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/90.jpg)
Etanol
Spożycie 1 ml 95% etanolu/kg masy ciała powoduje po 2 godzinach stężenie we krwi wynosi 1 g/l - 1‰
Objawy zatrucia etanolem pojawiają się przy stężeniach od 1,5 do 3,0 g/l we krwi.
Ciężkie zatrucie: śpiączka, depresja oddychania, zachłyśnięcie (aspiracja do płuc); wąskie źrenice, hipotermia, hipotensja, rabdomioliza
![Page 91: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/91.jpg)
Zaburzenia metaboliczne
Hipoglikemia - może wyzwalać drgawki (szczególnie u dzieci i u alkoholików)
Hipokaliemia i hipomagnezemia;Kwasica mleczanowa i ketonowa (nadprodukcja
NADH, oksydacja etanolu, wzrost użytkowania kwasu mlekowego, zwolnienie wątrobowej glukoneogenezy);
![Page 92: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/92.jpg)
Etanol - rozpoznanie
Dane z wywiadu;Charakterystyczny zapach; Objawy kliniczne;Oznaczenie stężenia etanolu:
surowica, mocz, powietrze;
![Page 93: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/93.jpg)
EtanolStężenie Objawy kliniczne
0,3 – 0,5 ‰ Upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, zaburzenia równowagi, euforia.
0,5 – 0,7 ‰ Zaburzenie sprawności ruchowej, pobudliwość, gadatliwość, obniżenie samokontroli, błędna ocena możliwości.
0,7 – 2,0 ‰ Zaburzenia równowagi, spadek sprawności intelektualnej, opóźnienie czasu reakcji, wyraźna drażliwość, przyspieszenie akcji serca, wzrost ciśnienia krwi.
2,0 – 3,0 ‰ Zaburzenia mowy, przewracanie się, wzmożona senność, obniżenie zdolności do kontroli własnego zachowania.
3,0 – 4,0 ‰ Spadek ciśnienia krwi, obniżenie temperatury ciała, zanik odruchów fizjologicznych.
> 4,0 ‰ Śpiączka, możliwa śmierć
![Page 94: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/94.jpg)
Etanol - leczenie
Zabezpieczenie funkcji układów oddechowego i krążenia;
Ułożenie pacjenta w pozycji bezpiecznej; Jeśli wskazane podanie:
• Glukozy;• Tiaminy - 100 mg;
Hemodializa eliminuje etanol 3-4 razy szybciej niż metabolizm wątroby (stosowana u pacjentów z wysokim stężeniem z niewydolnością wątroby i nerek).
![Page 95: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/95.jpg)
Tlenek węgla
Wykazuje ok. 240 krotnie większe powinowactwo do hemoglobiny niż tlen;
CO uszkadza w pierwszym rzędzie układ sercowo-naczyniowy i ośrodkowy układ nerwowy (najbardziej wrażliwe na niedotlenienie i kwasicę metaboliczną);
Szczególnie wrażliwe są: dzieci, kobiety ciężarne, osoby dorosłe z podwyższoną przemianą spoczynkową, anemią, POChP, ChNS.
![Page 96: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/96.jpg)
Tlenek węglaStężenie COppm *
Objawy kliniczne
100 – 200 Lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny.
400 Silny ból głowy zaczynający się po ok. 1 godzinne ekspozycji.
800 Zawroty głowy, wymioty, po 45 minutach ekspozycji drgawki, po dwóch godzinach trwałe uszkodzenia CSN.
1600 Silny ból głowy, wymioty, drgawki po 20 minutach, zgon po dwóch godzinach.
3200 Intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach, zgon po 30 minutach.
6400 Ból głowy i wymioty po 1-2 minutach, zgon poniżej 20 minut.
12800 Utrata przytomności po 2-3 wdechach; śmierć po 3 minutach.
* Uwaga: 100 ppm = 0,01% w powietrzu.
![Page 97: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/97.jpg)
Tlenek węglaHbCO Objawy kliniczne
<10 % Brak objawów lub pobudzenie psychoruchowe, zaburzenia myślenia logicznego.
10 – 20% Uczucie ucisku w okolicy czołowej, bóle głowy, duszność wysiłkowa.
20 – 30 % Ból głowy, uczucie zmęczenia, zawroty głowy, nudności.
30 – 40% Osłabienie, silne bóle i zawroty głowy, zaburzenia orientacji, nudności, wymioty, spadek CTK.
40 – 70% Znaczne nasilenie objawów, wzrost tętna, zaburzenia rytmu serca, przyśpieszenie oddechu, sinica, lęk, zaburzenia świadomości, śpiączka, drgawki, zwolnienie akcji serca i oddechu, możliwa śmierć.
70 -80% Tętno nitkowate, spowolnienie oddechu, śmierć w ciągu kilku godzin.
80 – 90% Zgon do godziny.
> 90% Zgon w kilka minut.
![Page 98: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/98.jpg)
Tlenek węgla
Nasilenie objawów zależy od : Stężenia CO w powietrzu oddechowym; Czasu narażenia; Współwystępowania innych toksycznych gazów; Indywidualnej wrażliwości - ogólnego stanu zdrowia
(choroby serca, choroby układu oddechowego tempa przemian metabolicznych);
Wieku.
![Page 99: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/99.jpg)
Tlenek węgla
Rozpoznanie : Udokumentowane narażenie; Objawy fizykalne; Oznaczenie poziomu HbCO, mleczanów; Gazometria krwi tętniczej (kwasica, PaO2 w normie,
saturacja tlenem obniżona); Glukoza – hiperglikemia; Morfologia – leukocytoza.
![Page 100: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/100.jpg)
Tlenek węgla
Leczenie: Tlenoterapia - 100% tlenu do spadku poziomu
COHb poniżej wartości 7%, następnie 50% przez okres 6 godzin, następnie okresowo mieszankę 30% tlenu do 24 godzin.
2. Komora hiperbaryczna:• 3 ATA t 0,5 = 30 min;• Brak jednoznacznych dowodów skuteczności.
![Page 101: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/101.jpg)
Tlenek węgla
Leczenie objawowe: Kwasica metaboliczna - 8.4% Natrium bicarbonicum; Obrzęk mózgu - 20% Mannitol, sterydy?; Zmiatacze wolnych rodników – witaminy C i E Rozważenie innych przyczyn u pacjentów u których nie
stwierdza się dobrej odpowiedzi na zastosowane leczenie (cyjanki, substancje methemoglobinotwórcze, encefalopatia, współistniejący uraz)
![Page 102: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/102.jpg)
Tlenek węgla - hospitalizacja
Pacjenci z objawami klinicznymi i HbCO > 25%; Pacjenci z choroba mięśnia sercowego i HbCO >15%; Ciężarne z HbCO > 10%; Utrata przytomności w wywiadzie, ból w klatce
piersiowej, nieprawidłowości w badaniu neurologiczno- psychiatrycznym;
Inne: obniżona temperatura ciała, kwasica metaboliczną, hipoksję, nieprawidłowości w EKG lub w zdjęciu rtg. klatki piersiowej, mioglobinuria.
![Page 103: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/103.jpg)
Beznodiazepiny
Duża różnica miedzy dawką terapeutyczną a toksyczna (LD50 > 800 mg/kg dla diazepamu);
Silny synergizm z alkoholem etylowym; Odtrutka – flumazenil:
• 0,5 – 2,0 mg.• Niekiedy konieczność powtarzania dawki;• Spłycenie śpiączki – zatrucie mieszane;• Przeciwwskazania: leczenia benzodiazepinami;• Nie dla stosowania rutynowego.
![Page 104: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/104.jpg)
Opioidy
Stosowane doustnie, dożylnie, donosowo, dospojówkowo;
Bradykardia, spadek ciśnienia, zatrzymanie perystaltyki, zatrzymanie moczu, zaburzenia oddechu.
Odtrutka: nalokson• 0,4 mg do dawki 10mg (iv., im., sc., in.);• Czas działania 45-70 minut• Powikłania: obrzęk płuc, zaburzenia rytmu serca.
![Page 105: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/105.jpg)
TLPD
Amitryptylina, imipramina, doxepina, opipramol (Pramolan®), clomipramina (Anafranil®);
Wpływ na CSN (działanie cholinolityczne, ataksja, dyskinezy, śpiączka) i układ krążenia (wpływ na szybkie kanały sodowe, blokada receptorów α 1);
NaHCO3 w przypadku zagrożenia zaburzeniami rytmu serca (poszerzenie QRS > 100ms., prawogram) 2-3mmol/kg. Potem wlew ciągły pod kontrola pH (7,45 – 7,55)
![Page 106: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/106.jpg)
Amfetamina
Uwalniają endogenne katecholaminy, hamują ich rozkład i wychwyt zwrotny;
Pochodne MDMA (metylodioksymetamfetamina – ekstazy);
Powikłania: pobudzenie, drgawki, hipertermia, zaburzenia rytmu serca, niedokrwienie mięśnia serca;
Postępowanie: diazepam, objawowe
![Page 107: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/107.jpg)
Kokaina
Stymuluje uwalnianie i blokuje wychwyt amin katecholowych, pływa na przewodnictwo dopaminergiczne i serotoninoergiczne;
Drgawki, hipertermia, zaburzenia rytmy serca, niedokrwienie mięśnia serca, krytyczny wzrost ciśnienia tętniczego, krwotok śródczaszkowy;
Postępowanie objawowe: diazepam, werapamil, morfina, nitrogliceryna, phentolamina;
Do rozważenia: karwedilol, labetalol.
![Page 108: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/108.jpg)
Kokaina zmiany w EKG
![Page 109: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/109.jpg)
Blokery kanałów wapniowych
Pochodne dihydropirydynowe i niedihydropirydynwe (benzotiazepiny – diltiazem, fenyloalkiloaminy – werapamil);
Objawy w zależności od grupy z której pochodzi preparat;
Leczenie: Sole wapnia: poprawiają kurczliwość mięśnia serca,
bez wpływu na przewodnictwo. 4,5 -18 mmol Ca (20-80 ml 10% glukonianu lub 10-40 ml CaCl2 ).
![Page 110: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/110.jpg)
Blokery kanałów wapniowych
Leczenie: Potem wlew pod kontrolą poziomu Ca (3,25mmol/l); Glukagon w razie bradykardii 1-5 mg i.v., do 15 mg; Insulina z glukozą ( 0,5 j/kg potem wlew 0,1-0,5
j/kg/godz. z 10% glukozą – normoglikemia); Aminy presyjne, stymulacja serca, kontrapulsacja
wewnątrzaortalna).
![Page 111: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/111.jpg)
β- blokery
Niebezpieczne nieselektywne, najmniej groźne selektywne z wewnętrzna aktywnością sympatykomimetyczna (pindolol, atenolol);
Bradykardia, bloki w układzie przewodzącym serca, oziębienie kończyn, kwasica metaboliczna, hipoglikemia, hiperkaliemia, skurcz oskrzeli.
![Page 112: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/112.jpg)
β- blokery
Leczenie: Glukagon 5 mg i.v., powtarzane co 15 minut potem
wlew do 10 mg/godz.); Insulina z glukozą; Sole wapnia (10ml 10% CaCl2); Atropina; Aminy presyjne, stymulacja serca, kontrapulsacja
wewnątrzaortalna).
![Page 113: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/113.jpg)
Digoksyna
Przedawkowanie w wyniku błędu w dawkowaniu lub zaburzeń elektrolitowych – często dotyczy osób w złym stanie zdrowia;
Prowadzi do zaburzeń przewodnictwa przedsionkowo-komorowego i nadpobudliwości mięśnia serca;
Omamy wzrokowe (żółte halo, zaburzenia widzenia kolorów), zaburzenia żołądkowo-jelitowe;
Objawy zatrucia przy stężeniu 1,5 – 3 ng/ml.
![Page 114: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/114.jpg)
Digoksyna - leczenie
Suplementacja potasu (górna granica normy); Zaburzenia przewodnictwa – atropina, przy braku
efektu czasowa stymulacja; Tachyarytmie komorowe: lidokaina, fenytoina
(Epanutin parental®), β-blokery, siarczan magnezu; Tachyarytmie nadkomorowe: fenytoina; Kardiowersja w ostateczności, małe energie; Fragmenty Fab wiążące digoksynę (Digibind®,
Digifab®);
![Page 115: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/115.jpg)
Fragmenty Fab wiążące digoksynę
Stężenie dioksyny w surowicy > 10ng/ml; Przyjęta dawka 10 mg p.o. lub 5 mg i.v; Tachyarytmie komorowe przy K+ > 5,0 mmol/l,
oporne na leczenie farmakologiczne; K+ > 6 mmol/l związany przyczynowo z
zatruciem digoksyną. Zatrzymanie krążenia; Stosowane w zatruciach chińskimi
lekarstwami ziołowymi, igłami cisu i liśćmi oleandrów.
![Page 116: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/116.jpg)
116
Stan padaczkowy
![Page 117: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/117.jpg)
Padaczka
Definicja:Przewlekła choroba ośrodkowego układu nerwowego charakteryzująca się występowaniem nieprowokowanych napadów o nagłym początku: zaburzeń świadomości, zachowania, emocji, czynności ruchowych, czuciowych lub wegetatywnych, dostrzeganych przez chorego lub jego otoczenie
![Page 118: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/118.jpg)
Padaczka - rozpoznanie
Wystąpienie dwóch lub więcej nieprowokowanych napadów padaczkowych w czasie poniżej 24 godzin;
Uogólniony napad drgawkowy trwający powyżej 5 minut ustępuje samoistnie sporadycznie;
Ciągły napad trwający ponad 30 minut powoduje uszkodzenie neuronów.
![Page 119: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/119.jpg)
Rodzaje napadów
Napady pierwotnie uogólnione: zawsze z utrata przytomności, mogą towarzyszyć epizody drgawkowe;Napady częściowe proste: zachowany kontakt;Napady częściowo złożone: zaburzenia lub utrata świadomości, automatyzmy;Napady nieświadomości (petit mal): krótkotrwała utrata świadomości, bez utraty postawy, niekiedy nieznaczne objawy ruchowe.
![Page 120: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/120.jpg)
Rodzaje napadów
Napady miokloniczne: różne nasilenia, obustronne lub jednostronne, synchroniczne lub niesynchroniczne;Napady atoniczne: nagły spadek napięcia mięśniowego, uogólniony lub ograniczony;Napady toniczno-kloniczne: nagła utrata przytomności z fazą toniczna (sinica – mięśnie oddechowe, przygryzienie języka – żwacze, mimowolne oddanie moczu – mięśnie pęcherza moczowego), po 10-20 sek. faza drgawek klonicznych.
![Page 121: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/121.jpg)
Stan padaczkowy
Napad padaczkowy utrzymujący się powyżej 30 minut, lub kolejno występujące napady, miedzy którymi chory nie odzyskuje przytomności ( łączny czas powyżej 30 minut);
Pojedynczy napad utrzymujący się ponad 5 minut lub dwa lub więcej osobnych napadów między którymi chory nie odzyskuje w pełni świadomości.
![Page 122: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/122.jpg)
Stan padaczkowy - podział
1. Stan padaczkowy drgawkowy.2. Stan padaczkowy niedrgawkowy;
Napady częściowo złożone;Napady nieświadomości;Z minimalnymi objawami
ruchowymi.
![Page 123: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/123.jpg)
Drgawki przyczyny
Padaczka; Wysoka gorączka (dzieci); Zatrucia; Zaburzenia metaboliczne (hipoglikemia, kwasica); Urazy czaszkowo-mózgowe; Niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego; Guzy śródczaszkowe; Infekcje OUN, rzucawka.
![Page 124: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/124.jpg)
Postępowanie
Ocena drożności dróg oddechowych; Tlenoterapia i ewent. wspomaganie wentylacji; Dostęp i.v; Monitorowanie Sat O2 i poziomu pH (hipoksja i
kwasica); Monitorowanie EKG i ciśnienia tętniczego krwi; W razie konieczności glukoza i tiamina (100mg im.); Oznaczenie stężenia leków p-padaczkowych.
![Page 125: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/125.jpg)
Leczenie
Lorazepam 0,1 mg/kg i.v. lub 4 mg. powtórzyć dawkę po 10 minutach w razie potrzeby (w Polsce
niezarejestrowany); Diazepam 10 mg i.v. z następczym podaniem
fenytoiny (Epanutin parenteral ® 250mg/5ml) w dawce 18 mg/kg (z szybkością 50 mg/min);
W czasie wlewu monitorowanie ciśnienia tętniczego i EKG)
![Page 126: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/126.jpg)
Leczenie
Tiopental (Thiopental® fiol. 0,5; 1,0g)3-5 mg/kg w szybkim wstrzyknięciu, potem 1-2 mg/kg co 2-3 minut do czasu opanowania napadu, potem kontynuacja leczenia 3-7 mg/kg mc./godz;
Midazolam (Midanium ®, Sopodorm ®) 0,2 mg/kg. kontynuacja ciągły wlew 0,05-0,4 mg/kg.mc./godz.
![Page 127: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/127.jpg)
Leczenie
Propofol (Diprivan ®, Propofol ®)2-3 mg/kg w szybkim wstrzyknięciu iv., potem 1-2 mg/kg do czasu opanowania napadu, potem kontynuacja leczenia 4-10 mg/kg mc./godz.
![Page 128: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/128.jpg)
Leczenie
W napadach częściowo złożonych:Fenobarbital: 20 mg/kg. mc. we wstrzyknięciu dożylnym z prędkością 50 mg/min;Kwas walproinowy:25-45 mg/kg.mc. z szybkością ponizej 6 mg/kg.mc/min.Lewetyrecetam (Keppra® fiol 500mg/5ml):1-3 g we wstrzyknięciu dożylnym w czasie 15 minut.
![Page 129: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/129.jpg)
Cukrzyca
![Page 130: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/130.jpg)
Hipoglikemia
Zmniejszenie glikemii poniżej 3,0 mmol/l, niezależnie od występowania objawówPodział:Łagodna - możliwa do opanowana
samodzielnie przez chorego;Umiarkowana - wymaga pomocy drugiej
osoby;Ciężka - z utratą przytomności.
![Page 131: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/131.jpg)
Hipoglikemia - przyczyny
Przedawkowanie insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych (względne lub bezwzględne);
Interakcje przeciwcukrzycowych z innymi lekami; Niedożywienie lub głodzenie; Znaczny wysiłek; Spożycie alkoholu; Insulinoma; Niewydolność wątroby, choroby nerek.
![Page 132: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/132.jpg)
Hipoglikemia - objawyOgólne: Nudności; Ból głowy;Współczulne: Poty; Kołatanie serca; Drżenie; Głód;Uwaga na uszkodzenie układu nerwowego
Neuroglikopenia: Splątanie; Senność; Trudności z mową; Zaburzenia koordynacji; Nietypowe zachowania; Zaburzenia widzenia; Parastezje; Śpiączka.
![Page 133: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/133.jpg)
Hipoglikemia - postępowanie
Doustne podanie węglowodanów prostych, następnie węglowodany złożone (zabezpieczenie przed nawrotem), kontrola glikemii po 1 godzinie);
Glukagon 1 mg im. lub sc. Glukoza 0,2 g/kg mc. w postaci roztworu 20% iv.
potem wlew glukozy 10% do odzyskania przytomności, następnie doustne podanie węglowodanów.
![Page 134: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/134.jpg)
Glukagon
Można przy braku poprawy powtórzyć po 10 min; Nieskuteczny przy kolejnym epizodzie hipoglikemii,
bez spożycia doustnego posiłku po epizodzie; Nie stosować przy hipoglikemii spowodowanej
środkami doustnymi – pobudza wydzielanie endogennej insuliny;
Przeciwwskazany po spożyciu alkoholu; Ostrożnie u chorych z cukrzyca typu 2.
![Page 135: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/135.jpg)
Hipoglikemia
Ryzyko nawrotu:Przy środkach doustnych (pochodne
sulfonylimoczmika) i insulinach długodziałających możliwy nawrót w ciągu 16 – 20 godzin;
Mieszanki insulinowe należy pamiętać o drugim szczycie działania.
![Page 136: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/136.jpg)
Kwasica i śpiączka ketonowa
Przyczyny: Przerwanie insulinoterapii; Zakażenia; Ostre choroby sercowo - naczyniowe (udar, zawał); Nierozpoznana cukrzyca tupu 1; Zapalenie trzustki; Alkohol; Wzrost zapotrzebowania na insulinę.
![Page 137: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/137.jpg)
ObjawyPodmiotowe: Pragnienie; Suchość w jamie ustnej; Wielomocz; Zmęczenie, senność; Ból, zawroty głowy; Nudności, wymioty; Śpiączka.
Przedmiotowe: Spadek ciśnienia; Tachykardia; Pogłębienie i
przyspieszenie oddechu; Odwodnienie; Zapach acetonu; Zaczerwienienie twarzy; Napięcie powłok brzucha.
![Page 138: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/138.jpg)
CiężkośćŁagodna Umiarkowana Ciężka
Glikemia (mmol/l) >13,9 > 13,9 >22,2
pH krwi tętniczej 7,25 – 7,30 7,0 – 7,24 <7,0
Wodorowęglany(mmol/l)
15 - 18 10 - 15 < 10
Ketony (mocz, krew) obecne obecne obecne
Luka anionowa >10 >12 >12
Zaburzenia świadomości
przytomny zdezorientowany śpiączka
Luka anionowa: różnica pomiędzy stężeniem sodu a sumą stężenia chlorków i wodorowęglanów
![Page 139: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/139.jpg)
Leczenie
Nawodnienie: 6-10 litrów dożylnie płynu w ciągu 24 godzin; 1000ml w pierwszej godzinie; 500 ml/godz. przez 4 - 6 godz; 250 ml/godz. do czasu wyrównania; Glikemia < 13,9 wlew 100 ml/godz. 5% glukozy; Hipernatremia > 150 mmol/l roztwory 0,45% NaCl
![Page 140: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/140.jpg)
Leczenie
Insulinoterapia dożylna:Wstrzyknięcie dożylne insuliny krótko
działającej w dawce 0,1 j/kg;Wlew ciągły z szybkością 0,1 j/kg/godz;Spadek glikemii ok. 2,8 – 3,9 mmol/godz, w
przypadku braku efektu w czasie pierwszej godziny podwojenie dawki insuliny
![Page 141: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/141.jpg)
Leczenie
Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych: Potas
• Rozpoczęcie suplementacji gdy poziom K w surowicy wynosi poniżej 6 mmol/l
Wodorowęglany• Jedynie w przypadku kwasicy o pH 6,9 do
wartości 7,0 (zazwyczaj 0,5-1ml dożylnie)
![Page 142: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/142.jpg)
Zespól hiperglikemiczno - hiperosmolarny
Przyczyny: Ciężki zakażenia (z odwodnieniem); Ostre choroby sercowo - naczyniowe (udar, zawał); Stosowanie leków moczopędnych i
psychotropowych; Upojenie alkoholowe; Niewydolność nerek;Nie występuje kwasica ketonowa – resztkowe wydzielanie insuliny
![Page 143: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/143.jpg)
Kryteria rozpoznaniaParametr Wartości
Stężenie glukozy > 33,3 mmol/l
pH > 7,30
wodorowęglany > 15 mmol/l
Na > 150 mmol/l(50% chorych)
Ciała ketonowe brak lub ślad
Molarność osocza > 320 mosm/l
Zaburzenia świadomości(otępienie lub śpiączka)
> 380 mosm/l
Stężenie mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego Zwiększone
![Page 144: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/144.jpg)
Leczenie
Nawodnienie:Szybkość i rodzaj stosowanego roztworu NaCl zależy od molarności osocza, stężenia Na+, oraz wydolności serca – zmiana molarności nie może przekraczać 3 mosm/godz. Zaleca się wlew 0,45% NaCl. 1000ml w pierwszej godzinie; 500 ml/godz. przez 4 - 6 godz; 250 ml/godz. do czasu wyrównania niedoborów
wody.
![Page 145: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/145.jpg)
Leczenie
Insulinoterapia dożylna: Wstrzyknięcie dożylne insuliny krótko działającej w
dawce 0,1 j/kg; Wlew ciągły z szybkością 2 – 4 j/godz; Gdy glikemia spadnie do 11,1 mmol/l zwolnienie
wlewu insuliny do 1 – 2 j/godz;
Wyrównanie niedoboru potasu: Jak w kwasicy ketonowej.
![Page 146: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/146.jpg)
Kwasica mleczanowa
Kwasica metaboliczna z duża luką anionowa i stężeniam kwasu mlekowego > 5 mmol/l.
Śmiertelność 50%; Przyczyny
• Hipoksja komórkowa;• Uszkodzenie narządów bogatokomórkowych;• Zatrucie alkoholem i glikolem etylenowym;• Przedawkowanie salicylanów;• Niewłaściwe stosowanie metforminy.
![Page 147: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/147.jpg)
Objawy
Podmiotowe: Znaczne osłabienie; Nudności, wymioty; Bóle brzucha; Spożycie środka
toksycznego; Leczenie metforminą.
Przedmiotowe: Pogłębienie i
przyspieszenie oddechu; Spadek ciśnienia, wstrząs; Mierne odwodnienie; Zamroczenie z
majaczeniem; Skąpomocz; Hipotermia;
![Page 148: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/148.jpg)
Rozpoznanie
Niewielka hiperglikemia lub normoglikemia;Stężenie kwasu mlekowego > 7 mmol/l;pH często < 7,0;Stężenie wodorowęglanów < 10 mmol/lLuka anionowa > 16 mmol/l;Hyperkalemia i normonatriemia.
![Page 149: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/149.jpg)
Leczenie
Nawodnienie i wypełnienie łożyska naczyniowego:
Poprawa utlenowania krwi i leczenie hipoksji;Zmniejszenie ewentualnej hiperglikemii;Zwalczanie kwasicy;Ewentualna hemodializa.
![Page 150: Sytuacje szczególne](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062904/587efe661a28ab35528b67cb/html5/thumbnails/150.jpg)
Pytania?