Subgrup İmmünolojisi ve Uygun Kan

BulunmasıProf.Dr.İdil YENİCESU

Olgu 1• GÜTF Kan Merkezi• Yeni yatan bir hasta için DAT testi isteniyor.

– Hasta, 27 Yaşında bir annenin 3. gebeliğinden, NSVY, 4000 g. doğan bebeği

– Polatlı’da fototerapiye rağmen sarılıkta artış olması üzerine 90 saatlik iken sevk ediliyor.

– Sarılığı 1.gün başlamış. – Hbg:7,8 g/dl,– Htc %23, – Retikülosit %15, – Direkt Bilirubin :3,2mg/dl– İndirek Bilirubin: 29,6 mg/dl

DAT nedir?• Coombs testleri Moreschi tarafından 1908 yılında tanımlanmış,

Coombs, Murant ve Race tarafından 1945 yılında klinik kullanıma sunulmuştur.

• Önceleri sadece serumdaki serbest antikorları göstermek için kullanılmış daha sonra eritrositlerin yüzeyine yapışmış antikorları göstermek için geliştirilmiş ve Direkt Coombs Testi yada Direkt Antiglobulin Teti (DAT) olarak adlandırılmıştır.

•

DAT aşağıdaki durumlarda pozitif olarak sonuçlanabilir;

• Eritrosit antijenlerine karşı oluşmuş otoantikorların komplemanla birlikte veya tek başına eritrosit yüzeyini kaplaması

• Transfüzyon sonrası alıcı antikorların donör eritrosit yüzeyini kaplaması• Donör plasmasındaki antikorların alıcı eritrositlerin yüzeyini kaplaması• Annedeki alloantikorların fetus eritrositlerini kaplaması• Çeşitli ilaçlar (penisilin, sefalosporinler, kinidin, fenasetin)• Yüksek doz gamaglobulin tedavisi• Hipergamaglobulinemi

• DAT pozitifliği her zaman kişinin eritrositlerinin yaşam süresinin kısaldığı anlamına gelmez.

• Sağlıklı kişilerin eritrositlerinde de 5-90 IgG molekülü; 5-40 C3d molekülü normal olarak bulunabilir.

• Rutinde kullanılan DAT eritrosit başına 100-500 IgG molekülünü ve 400-1100 C3d molekülünü tespit edebilir.

– Hastanede yatan hastaların %1-15 kadarında

– Donörlerin ise 1/1000-1/14000’inde hemoliz olmadan DAT pozitifliği saptanır

• Bebeğin kan grubu O Rh (+) (slide metodu, kolon aglütinasyon metodu ile saptanamıyor), Annenin kan grubu B Rh (+) (slide metodu). Babanın kan grubu bilinmiyor.

• ORh(D) Pozitif bir tam kan (?) ile exchange transfüzyon planlanıyor ancak…

• Anne serumu ile exchange transfüzyon planlanan ünitenin çapraz karşılaştırma sonucu: UYGUN DEĞİL

Alloantikorlar; – Hamilelik, transfüzyon, transplantasyon ve

tanımlanamayan nedenler ile bireyin kendi eritrositlerinin yüzeyinde taşımadığı antijenlerle karşılaşma sonrasında oluşur.

Anne’de İndirekt Antiglobulin Tarama (IAT) Testi

İndirekt Coombs Testi ve Titresi 1/128

Enzim Test ve Titresi 1/1024

Annede Antikor Tanımlama = Anti-E

ANNE

BABA

1.ÇOCUK

2.ÇOCUK

3.Çocuk

3.Çocuk

Olgu 2Kan grubu B Rh (D) Negatif, 3.gebeliğinin 28. haftasında bir gebeye antikor tarama testiistendi. Olgumuz, ilk (düşük ile sonlanmış) ve ikinci gebeliğisonrasında anti-D profilaksisi aldığını bildirdi.

Anne: İndirekt Antiglobulin Testi, Enzim Testi,

Antikor Tanımlama Testi: Anti-Kell veya anti-Lub İle Uyumlu Titre: 1 / 4

Anne : B Rh (-) ccd.ee, Cw (-), Kell (-), Lub (+)

Baba : O Rh (+) CCD.ee, Cw (-), Kell (+), Lub (+)

Yaşayan Çocuk : B Rh (+) CcD.ee, Cw (-), Kell (-), Lub (+)

• Gelişmiş ülkelerde gebe kadınlarda eritrosit allo antikorlarının taranması standart bir işlemdir.

• Bu taramanın amacı fetüs ve yenidoğanda hemolitik hastalığın önlenmesidir.

– Urbaniak SJ, Greiss MA(2000)Blood Rev 14: 44-61.

• Anti-D antikorlarının 1970’lerden beri Avrupa ve Amerika’da taranıyor olması gebe kadınlardaki anti-D antikorlarının azalmasına neden olmuştur.– Rh negatif kadınların %0.1-2’si anti-D antikoruna

sahiptir.– Engelfriet CP(2003) Vox Sang 85: 328-37.

• Anti-D dışında 50’den fazla antikor rapor edilmiştir.– 1. derecede önemli; Anti-c, anti-K – 2.derecede önemli;Anti-C, E, Fya, Fyb, Jka, M, N,

S, s– Önemsiz; anti-Lea, Leb, P1, A1

– Bowell PJ(1986)Br J Obstet Gynaecol 93;1038-43.

Gebelerde non-D allo antikor sıklığı nedir?

• Standardize edilmiş araştırma grubu• Çalışmaya alınan olgu sayısı• Sonuçlara ulaşabilirlik• Çalışma süresi?

• İsveç’de tüm gebelere ilk doktor kontrollerinin yapıldığı 8-10.haftada – ABO-Rh tip tayini– Antikor tarama

• Rh negatif ise 25 ve 35. haftalarda tekrar antikor tarama• Yıllar içinde tarama yöntemleri değişiyor.

– 2000 yıllardan itibaren otomatik mikro kolon yöntemi kullanılıyor.

• Maternal antikor tarama sonuçları 1968’den beri kayıtların tutulduğu Scandinavian Donations and Transfusions(SCANDAT) verilerinden elde ediliyor.

• Kan bağışları• Transfüzyon kayıtları• Lab. Kayıtları

• 1982-2002 yılları arasında toplam– 8141 doğum(tüm doğumların %0.88)– 6428 gebe(%1.1)

• En az 1 allo-antikor mevcut.

• Rhesus antikorları 33/10 000• Lewis antikorlar 17.6/10 000• MNS sistemi 9.4/10 000• Kell sistemi 7/10 000• Allo antikor pozitif gebeliklerin 877’si (%10.8)

çoklu antikor varlığı

• Maternal eritrosit alloantikor 1982-1986 – 39.7-69.4/10 000

• Maternal eritrosit alloantikor 1987- 2002– 67.9-112.3/10 000

• Anti-D 1987-2002– 11.2-17.2/ 10 000– Non-anti-D 1987-1990– 63.4-68.3/10 000

• Non-anti-D 1991-1994– 93.6-96.6/10 000

• Non-anti-D 1995-2002– 65.6/ 10 000

Maternal eritrosit alloantikor• 1982-1986

– 39.7-69.4/10 000• 1987- 2002

– 67.9-112.3/10 000

• Anti-D 1987-2002– 11.2-17.2/ 10 000Non-anti-D 1987-1990– 63.4-68.3/10 000

• Non-anti-D 1991-1994– 93.6-96.6/10 000

• Non-anti-D 1995-2002– 65.6/ 10 000

Önemli saptamalar• Non-D allo antikor sıklığı 5 kat fazla• Tarama testlerinin gelişimi allo antikor tespitini

arttırıyor• Gel sisteminin gelişimi özellikle Rhesus, Kidd ve Duffy

allo-antikor tespitini arttırıyor• Rehberlerde değişiklikler yapılması gerekli

Olgu 3 • 8 yaşında kız

• Cumartesi günü acil servise başvuru• Halsizlik, solukluk, cilt renginde sararma,

nefes darlığı, idrar renginde koyulaşma var

Öykü• 1 haftadır halsizlik yakınması• Son iki gündür yataktan kalkamıyor• Sarılığı iki gün önce fark etmiş• Bir gün önce başlayan nefes darlığı

Özgeçmiş

• Bilinen hastalığı yok• 2 çocuk

– 1. çocuk 14 yaşında erkek SS– 2. çocuk hastamız,

• Ablatio placenta nedeniyle acil sezeryan

• YDYBU izlemi 55 gün süre ile izlem ve çok sayıda kan transfüzyonu(+)

Soy Geçmiş

• Anne 45 yaş, SS

• Baba 50 yaş, SS

• Bilinen bir özellik yok

Fizik Muayene

• Genel durum düşkün, ajite, hava açlığı• Ateş 37.3 °C• Nabız 140/dk, filiform• Kan Basıncı 90/60 mmHg• Solunum 32/dk• Soluk, skleral ikter• Solunum sistemi

– Takipneik, Burun kanatları solunuma katılıyor

Fizik Muayene• KVS

– Taşikardik, filiform nabız, tüm odaklarda 3/6 pansistolik üfürüm

• Batın– Traube kapalı, dalak kot kenarında MKH’ta 1 cm

• Diğer sistem muayeneleri– Tabii

Laboratuvar Sonuçları• Hb: 4 g/dL• Hct: % 12,6 • MCV: 104 fL, • RDW: %28• BK: 8550/mm3, • Düzeltilmiş retikülosit: %8• Trombosit: 228000/mm3

• TİT: Hb +++• LDH yüksek (726 IU/L)• Total bilirubin 4,6 mg/dL

• Direkt bilirubin 1 mg/dL• İndirekt bilirubin 3,6 mg/dL

Periferik Yayma• % 68 nötrofil,

% 26 lenfosit% 5 monosit% 1 eosinofil

• Eritrositler morfolojisiHipokromi:++++, Anizositoz:+++, Poikilositoz:+++,

Polikromazi:++++

• Trombositler: yeterli, kümeli

DenetmenDuranHoca

Tekrarlanan Test Sonucu

TRANSFÜZYON KARARININ VERİLMESİ

•

Bu hastaya kullanacağınız eritrosit konsantresine ek işlem olarak

aşağıdakilerden hangisi / hangilerinin yapılmasını istersiniz?

A) Işın+Filtre+YıkamaB) Işın+FiltreC) YıkamaD) Filtre+YıkamaE) Işın+Yıkama

A Rh (D) Pozitif x A Rh (D) Pozitif

Uygunluk Testi Sonucu

A Rh (D) Pozitif x O Rh (D) NegatifUygunluk Testi Sonucu

Bu durumda ne yaparsınız ?

IAT sonucu

Yorumunuz ?Bu durumda siz ne yapardınız ?

Elüsyon - Amaç

• Eritrosite bağlı antikorların ayrıştırılıp tanımlanması

Elüsyon Sonrası Kan Grubu

Adsorbsiyon• Çoğul antikorların tanımlanması amaçlı

– Oto– Allojenik

ANTİKOR TANIMLAMA - IAT

Santrifüj10 Dakika

DeğerlendirmeTest hücreleri ekindeki tablo

değerlendirmede kullanılır. Hücre vetablonun Lot numarası aynı olmalıdır

Dağıtım50 µL etiketine uyan test hücresi25 µL hasta serumu veya plazma

Test Hücrelerinin Hazırlanması( 11’li Normal Panel Hücresi )

Hücreler resüspanse edilerekoda ısısına getirilir

++++ +++ ++ + - -

1 2 3 4 5 6

1 2 3 4 5 6

İnkübasyon37 °C’de 15 Dakika

++++ +++ ++ + -

7 8 9 10 11

7 8 9 10 11

Adı Soyadı, Tarih Adı Soyadı, Tarih

Santrifüj10 Dakika

DeğerlendirmeTest hücreleri ekindeki tablo

değerlendirmede kullanılır. Hücre vetablonun Lot numarası aynı olmalıdır

Dağıtım50 µL etiketine uyan test hücresi25 µL hasta serumu veya plazma

Adı Soyadı Tarih

++++ +++ ++ + - -1

1 2 3 4 5 6

İnkübasyon37 °C’de 15 Dakika

7 8 9 10 11

++++ +++ ++ + -

Test Hücrelerinin Hazırlanması( 11’li Enzimli Panel Hücresi )

Hücreler resüspanse edilerekoda ısısına getirilir

1 2 3 4 5

67 8 9 10 11

Adı Soyadı, Tarih Adı Soyadı, Tarih

ANTİKOR TANIMLAMA

Değerlendirme

Hangi Antikor (lar) ?

Elüsyon-Adsorbsiyon Sonrası Antikor Tanımlama Sonucu

X XXXXX XXXXXX XXXX X X X X X

Anti-EAdsorpsiyon-Elüsyon Sonrası

Anti-KAdsorpsiyon-Elüsyon Sonrası