strategia ochrony żubra w puszczy knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać...
TRANSCRIPT
![Page 1: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/1.jpg)
Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na
terenach PGL Lasy Państwowe Kajetan Perzanowski , Wanda Olech,
Krzysztof Bozik, Bogdan Kolenda,
Mirosław Sienkiewicz, Waldemar P. Sieradzki
Fot P.Wawrzyniak
Augustów, 7 marca 2013r.
![Page 2: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/2.jpg)
http://bison-ebcc.eu
Żubr w Europie
![Page 3: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/3.jpg)
Żubr w Polsce
Puszcza Białowieska
1952
Puszcza Borecka
1962
Puszcza Knyszyńska
1973
Bieszczady
1964
Zachodniopomorskie 1980
Pszczyna
1865
Niepołomice
1938
Smardzewice 1934
Białowieża 1929
Gołuchów
Międzyzdroje
Wolne 1037 populacje OHŻ 143 Inne 55
![Page 4: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/4.jpg)
Zagrożenia:
• Niewielka liczebność, fragmentacja
• Brak możliwości swobodnego rozprzestrzenienia
• Ograniczona pula genowa i negatywne skutki inbredu
• Choroby i pasożyty
• Krzyżowanie z bizonem
![Page 5: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/5.jpg)
Wolne stada w Polsce mają fundamentalne znaczenie dla restytucji gatunku, powinny się one w miarę możności rozwijać, jednak muszą być otaczane odpowiednią opieką. Podstawowym zadaniem jest ich monitorowanie
Tworzenie nowych stad musi być prowadzone ostrożnie i planowo z odpowiednim przygotowaniem nowych lokalizacji.
Każde stado bytuje na terenie więcej niż jednej jednostki, stąd ważne jest wspólne wypracowanie (jednostki LP i Parki) długoletnich planów gospodarowania daną populacją i wspólna ich realizacja. Uszczegółowienia wymagają również zasady zimowego dokarmiania żubrów.
Należy określić metody wzbogacania puli genowej poprzez przenoszenie zwierząt z hodowli zagrodowych lub innych stad wolnych.
Celowe wydaje się rozpatrzenie możliwości wykorzystania żubrów jako elementu wolnej przyrody w dobrze pojętej turystyce ekologicznej.
![Page 6: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/6.jpg)
PUSZCZA KNYSZYŃSKA - OGÓLNY SCHEMAT
Charakterystyka populacji
1. Dynamika liczebności i struktura
2. Rozród
3. Ubytki
4. Struktura genetyczna
Puszcza Knyszyńska, jako środowisko bytowania żubrów
1. Opis siedlisk
2. Wodopoje
3 Obecne użytkowanie siedlisk przez żubry
4. Planowane kierunki zagospodarowania
5. Gospodarka łowiecka
![Page 7: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/9.jpg)
Wielkość populacji
![Page 10: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/10.jpg)
Struktura populacji
![Page 11: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/11.jpg)
Dynamika rozwoju populacji
Łącznie od 1973 do 2012 roku stwierdzono ubytki na poziomie 40
osobników, z których 10 było odstrzelonych, 8 padło ze starości lub z
urazu, 6 było skłusowanych, a w pozostałych 16 przypadkach nie można
było określić przyczyny.
![Page 12: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/12.jpg)
Monitoring populacji
Liczebność i struktura populacji oraz rozmieszczenie (coroczny przegląd stada w okresie zimy +karty z obserwacji terenowych + telemetria)
Parametry genetyczne (pobierane próby od padłych i usypianych)
Stan zdrowotny populacji (sekcjonowanie padłych)
Ochrona i zarządzanie populacją żubrów
![Page 13: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/13.jpg)
Ostoje (rozmieszczenie, powierzchnia)
Ochrona i zarządzanie populacją żubrów
![Page 14: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/14.jpg)
Dokarmianie zimowe i zagospodarowanie łąk i polan
Ochrona i zarządzanie populacją żubrów
![Page 15: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/15.jpg)
Szkody w drzewostanach (niewielkie, większość upraw
grodzona, niegrodzone są natomiast gniazda odnowień dębem i szkody są zimą, gdy na sadzonkach dębu pozostają suche liście. Spałowanie w młodnikach występuje zazwyczaj na świerku i dębie, bardzo rzadko na sośnie)
Szkody w uprawach rolnych
Ochrona i zarządzanie populacją żubrów
![Page 16: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/16.jpg)
Strategiczne cele ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej
Zapewnienie trwałości populacji stabilnej demograficznie i genetycznie
Minimalizacja szkód rolnych
Rozszerzenie areału populacji
![Page 17: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/17.jpg)
Proponowane zabiegi ochronne eliminujące lub łagodzące problemy
• Wymiana żubrów w celu wzbogacenia puli genowej: możliwy dowóz lub udrażnianie korytarza z P.Białowieskiej m.in. związany z utworzeniem stałej subpopulacji w Nadl. Żednia,
• Rozproszenie stada (przede wszystkim na teren Nadl. Żednia) w celu zmniejszenia i dekoncentracji szkód rolnych.
• Wprowadzenie działań zmierzających do zatrzymania stada w okresie zimowym na terenie Puszczy
- utrudnienia na trasach wyjść z lasów (np. w postaci przegradzania stałych tras wędrówek)
- rozpoczęcie dokarmiania (w tym: udostępnienie poletek karmowych, wykoszonych wczesnym latem łąk) przed wyjściem stad z terenów leśnych (koniec sierpnia/wrzesień)
![Page 18: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/18.jpg)
Zarządzanie populacją • ustanowienie w ramach RDLP Białystok komisji hodowlanej ( doradczej)
dla zadań związanych z ochroną i gospodarowaniem populacją żubra na terenie Puszczy Knyszyńskiej oraz wystąpienie do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska o wyznaczenie Dyrektora RDLP w Białymstoku jako organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji.
• ustalenie zasad finansowania przyszłych działań związanych z ochroną i gospodarowaniem populacją żubra w Puszczy Knyszyńskiej (WFOŚiGW, NFOŚiGW, Fundusz Leśny, granty celowe, sponsoring).
• Jako działanie ukierunkowane na podniesienie społecznej akceptacji żubra oraz poprawę stanu wiedzy o tym gatunku na obszarze Puszczy Knyszyńskiej, proponuje się utworzenie 1-2 zagród pokazowych.
• W wyniki podjętej decyzji odnośnie docelowej liczebności stada w Puszczy Knyszyńskiej (120 osobników w 2020 roku), niezbędne stanie się ustalenie szczegółowych kryteriów i metod regulacji tej populacji. Powinny być one dostosowane do aktualnego stanu populacji, jej rozmieszczenia przestrzennego oraz możliwości wykorzystania osobników z tej populacji dla tworzenia hodowli lub stad wolnościowych poza Puszczą Knyszyńską.
![Page 19: Strategia ochrony żubra w Puszczy Knyszyńskiej na terenach ... · organu, któremu podlegać będą żubry na terenie Dyrekcji. • ustalenie zasad finansowania przyszłych działań](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022042807/5f80f444ba54b3290a64986c/html5/thumbnails/19.jpg)
Dziekuje za uwage