stories of our fathem - sil international · habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama....

58
Stories of our Fathem -

Upload: others

Post on 30-Oct-2019

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Stories of our Fathem -

Page 2: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Sinoem thanks @ to the Mvisim of Ifugao - throw the h i s t a n t S W l s Division Superintencbnt,

Dolo- D. Cdmm, for .granting authority to the D i s t r i c t Supervlwr of Bmgdum, Je+m Codannon, to arganizs and mw a Wading Materiisls S e m i n m W d c s h a p . A l s o thanhs go,to K i q m Wrict t h r o w the District S w * , Mar t fa Wgmn, for a l l d g a classm in the Ki-m bntral S-1 fox: w by the w o r w m ~ r s and the b u r c e personnel.

The printing of this boak is nm& msible through a grant by the Canadian Internatidnal De~lopnent -cy, We ane very grateful for t h i s kip.

Published in mpemticn wfth

B w a u of E l a m t a r y Education and

Institute of ~at imal of the

Uistry of Educatia, Cult- and Swes' Manila, -lippines

i

A St- in K i a n g a n If- ( T b a l l Dialect)

Printed in tbe Philippines

Page 3: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

PREFACE

This book is a result of a series of two workshops s p o n s o ~ d by H m g h D i s t r i c t , D iv i s ion of Ifugao, kgion 02, MEC3.

The first wrkshop p l l e p e d trial mterials and pwroduced theanm a s i lk sm. In the s e m d w o ~ + & ~ ~ p , , supportive materials we= prepared and s m ~ editing was b e .

I t is 'the joint effort of W p m e l and SIL mwuroe p p l e .

The aim of this book is to help native speakers of Mi, Ifugao, to becane better maders and speakers of Pillpino and lkglish by using their mther tongue ,

.as the bridge.

Page 4: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo
Page 5: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

PATPATIKALO

H i ke Fatpatfkalo ya binugtung an unga.

A d l pe e maki-lskul an o m a t hanadah udum an

uunga. E mammamukot ya e munlingllngngon.

Ohan biggatna ya imme nah habal da an e

nunlingon hi hamuti. Hayke Intappang na ya

battatong. Naglbbu an inkapya na nan llngon

ot humakyat. E numbayu ot munha-ang h i kanana

ma-al-algo, mu maid dl ena ihda.

Ugge nabayag hi nanaynana nah lingon ya

nakna on hamuti. Muntetet nan hamuti.

Timmetetetet ot nangamung an nuntattattayun.

Ugge nangan hi Patpatikalo ke diyen

maal-algo te imme ni-an an e nanibo nah

lingona. Manatong nah habal ya dingngol nay

muntetet an hamuti. In-ohnong nah ittay ot

pakaddonglona ya kananah nomnom nay, ''Wada

nin dl nakna." Glnalgal-anan imme ot

dumatong. Tinlbo na nan nakna ay ito-01 nay

tetetetet ys manalatal.

Pinapuutan Patpatikalo an inubad nan

manalatal nah lingon. Blnobodanay hukin nan

hamuti ot aangeh baleda ya den papuutanan

manutdut . nah hamut I . Nakaddutdutana ot ah1

dumatong hi baleda. Initbong ot idangdangna.

Halutu nan tinbong na ot mangan ro ot

nakabhug .

Page 6: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

HI ke Patpatikalo ya inila na penan an

munhapul h i kftaguwana. Inllanan mungngunu.

Mu hi udum an algo ya mahmok kattog te ugge e

nun-iskul.

Itudok nan nlptak en "answer" nah papel yu. Hamakon d l "answert' da nah nabidbid an istolya.

1. Dahdi nan unga nah istolya? 2 . Hganey anat-atton Patpatlkalo kaalgoalgo? 3. Daanay nangayan Patpatikalo hi ohan blggatna? 4 . Ngsnot udum h i algo ya mahmok kattog h i

Patpatlkalo7

Page 7: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

PATPATIKALO

Nag-iisang anak si Patpatlkalo. Hindi

siya nag-aaral na gaya ng ibang bata. Mahillg

siyang manghuli ng ibon at gumagarnit siya ng

pandiklt at bltag.

Isang umaga pumunta siya sa kaingan para

manghuli ng ibon. Tlpaklong ang ginamit

niyang pain. Pagkatapos niyang ikabft ang

bltag, umuwi siya. Nagbayo at nagluto siya ng

blgas para sa tanghalian, pero wala siyang

ulam.

Pagkaalis na pagkaalls niya may

nakapasok na ibon sa bitag. Humunl ang Ibon.

Humuhuni ito habang nakabitin.

Hind1 nuna k w a i n si fatpatikalo ng

tanghaling lyon dahil inuna niyang tingnan

ang kanyang bitag. Malaplt na siya ma kaingan

at narfnig nlya ang hunl ng ibon. T u i g l l

siya para pakinggang nabuti at nasabi nlya sa

sarlli, "Baka may nahulf." Hagmadali siya at

nakaratfng, Nakita nlya ang lbon sa bitag,

hmuhun3 at l t o ay manalatal.

Kaagad inalis ni Patpatlkalo ang ibon sa

pagkakatali sa bltag. ftlnall niya ang m g a

paa ng ibon at umuwi habang lnaalis ang

balahibo. Kaya wala na itong balahlbo ng

makarating s iya ng bahay. A t lnihaw niya ito.

Ng maluto na kumain siya at nabusog.

Page 8: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Totoong alam ni Patpatfkalo ang paghanap

ng lkabubuhay. Alam niya kung paano

magtrabaho. Pero darating ang araw kaaawaan

slya dahil h5ndi elya nag-aral.

lsulat ang tamang sagut sa inyong papel. Tingnan ang sagot sa Istorya.

1. Sino ang mallit na bata sa iatorya? 2 . Ano ang ginagawa ni Patpatlkalo araw-araw? 3 . Saan nagpunta si Patpatikalo ng umaga? 4 . Bakit maaawa ang m g a tao kay Patpatikalo

balang a r a w 7

Page 9: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

PATPATIKALO

Patpatikalo is an only chlld. He does

not go to achool like other children. He

always goes to catch birds uking a sticky

substance and a bird trap.

One morning, he went to catch birds in the

kaingan. He used grasshoppers fat bait. After

setting h l s trap he went home. He pounded and

cooked rice for lunch, but he had no viand.

A l i t t l e while after he left his trap, a

bird got caught. The bird w a s chirping. I t

was chirping whlle it w a s hanging.

Patpatikalo had not eaten that noon

because flrst he would go see h f s trap. He

w a s getting close to the kalngan and he heard

the chirping of a bird. Re stopped to listen

closely and said to himself, "Maybe something

Is caught". He hurried and arrlved. He saw a

bird chirping in the trap, and I t was a

manalatal bird.

Patpatikalo quickly untied the bird from

t h e trap. He tied the birds legs and went

home taking the feathers off. It was all

defeathered when he got home. He then roasted

I t . When it w a s cooked, he ate and was full.

Page 10: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Patpatikalo really does know how to find

what is necessary for a living. He knows how

to work, But someday he will really be pitied

because he did not go to school.

W r l t e the correct answer on your pager. Look . for the answers in the story.

I . Who is the little boy In the story? 2 . What does Patpatikalo do everyday? 3. Where did Patpat ih lo go one morning? 4 . Why will people be sorry for Patpatikalo

someday?

Page 11: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

HI BUTALE AN MAHLU

Hi ke Butale ya blnugtung an imbabale.

Pituy toona. Hiyake ya nakapginhod da amanan

inana ya hl apuna hi Dulnuan. Mangun-unud ya

makabbaddang.

Ohan biggatna, ya himalaman dan nangan.

Inflan Butale an hay pangayan da amanan inana

ke diyen algo ya nah payon amadan hi Dulnuan

te mun-an1 da. Makat-ong nan pageh payon

Dulnuan an deket ad1 maanl ya l u a - u y otong

na . "Makl-eyak nah payon apu," kanan Butale.

"Ngane em aton hidi? Magopotangan ka ot ya abuh dl , ' ' fnhumang amana. "Eyak bumaddang, ek

aton dl mabalin an atok ta baddangan dakayu,

ama," kanan bon Butale.

Inabulut da ot makieh Butale. Ugge

nakianlh Butale mu dakol di lnat nan

bimmaddang ke da amanan inana ya hi apunan hi

Dulnuan. Hlnunagob, nana-ang ya nunhigup hi

blntok. Maan-anlah apuria te tinibo nay hinlun

dl ag-apuna. Maan-anla damdamah Butale. Gapu

ke dadiyen maphod an inat Butale ya kanan

apunay ahlna kanu idatan hi ligaluna hantuh

madatngan nan algon d l nitungawana.

Page 12: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Hamakon nan kali an manglbbu tudah 'sentences' nah Istolya. ftudok nan kali nah gapel yu.

I . Hi - ya mangun-unud ya mahlu an unga .

2 . Baki-ah Butale ke da amanan inana nah apunan hi Dulnuan.

3. Hi B u t a l e ya - .- toona . 4 . Idatan apunah Butale tuh umalin

algon d l nltungawana.

Page 13: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

SI BUTALENG HASIPAG

Kaisa-isang anak si Butale. Siya ay

pltong taon gulang. Mahal nlya ang kanyang

mga magulang at ang kanyang Lolo Dulnuan.

Masunurin siya at aatulungin.

Isang araw maaga silang nag-almusal.

Alam ni Butale na pupunta ang kanyang

magulang m a palayan ng kanllang amang si

Dulnuan para mag-ani. Rlnog na ang palay sa

palayan nl Dulnuan at kung hind1 I t0 maaani

masosobrahan ito ng pagkehinog.

"Sasana ako sa palayan ng lo lo l i , sabl ni

Butale. "Anong gagawin ao doon? Habibilad ka

lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako.

Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa l y o ,

itay," aagot ni Butale. Nagkasundo nila kaya

sumama slya.

Hindi tumulong sa pag-aanj 81 Butale

pero marami siyang ginawa para makatulung sa

kanyeng mga magulang at lolo Dulnuan.

Hag-igib slya, nagluto, at naghakot ng palay.

Haligaya ang kanyang 1030 dahil naklta nfya

na ang kanyang apo ay rnatulungln. Masaya din

$1 Butale. Dahll sa m g a mabuting glnawa n3

Butale, nangako ang kanyang lalo na biblgyan

siya ng regalo sa darating nlyang kaarawan.

Page 14: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Hanapin ang salita sa istorya para mabuo ang pangungusap. Isulat ang sagot sa papel.

1 - ay masunurin at matulungin na bata.

2 . Swnama sl Butale sa kanyang ragulang sa - ng kanyang Lola

Dulnuan . 3 . Si Butale ay taong gulang. 4 . Nangako ang Lolo na blbigyan siya ng

----- sa susunod niyang kaarawan.

Page 15: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

BUTALE, THE INDUSTRIOUS

Butale is an only child. He is seven

years old. He loves h i s father and mother and

grandfather Dulnuan. He is obedlent and

helpful.

O n e morning they ate very early. Butale

knew 'that h i s father and mother w e r e going to

the rlcefield of their father Dulnuan to

harvest. The rice in Dulnuan'a field w a s ripe

and i f it was not harvested then I t would

become too ripe.

"I will ga with you to grandfather's

ricef i e l d , " said Butalc. "What wf 11 you do

there? You will only get too hot." answered

h i s father. "I will he lp , I will do what 1

can to help you, father," sald Butale. They

agreed so he went along.

Butale did not help in harvesting but he

did many things to help his father and mother

and grandfather, Pulnuan. He got water,

cooked, and carried bundles of rice. Hie

grandfather w a s very happy becaumc he saw

that h i s grandeon Is industrious. Butale was

a l so happy. Because of those good things

B u t a l e did, his grandfather promised to give

him a gAft on h l s next birthday.

Page 16: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Look f o r the words to complete the sentences In the s t a r y . Write the words an your paper- -

1 . -- is an obedient and helpful boy. 2. Buta le went wlth his parents to

grandfather Dulnuan's 3. Butale is years old. 4 . Grandfather to g l v s him a

- -- on his next birthday.

Page 17: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Hi ke Bugan ya rnakakkaphod an unga.

Pinpinhod na diday amayyu. Ohan algo, l m m e da

Bugan ke inana an e mangidung-o ke inaonan hi

Magappid. Da ke Magappid ya i h a - a d da nah

dommang nan boble. Hidiyey pfnghanan pangayan

Bugan an e manibon inaonsn hl Magappid.

Namahig di an-anlana.

Page 18: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Indalan da Bugan nah papayo. Nun-ule-ule

da te uma-ago1 hi Bugan an mundalan na

madanglo? an banong. Nadandani an in-ohnong

na ta ang-angona nadan oggan tumul-un dolog

nah liting. Kay natangan mangang-ang nadah

duddutin muntayyepan. Gagala ya dimmatong dah

balen da inaonan hi Magappid. Maan-anlah

Magappld handih dinatngan da.

"Maphod ta immali kayu. A n dadih tuwe?"

kinalin Magappld an lindong nah Bugan.

"An manomnorn m u d i n golang dl immali kan

e nangidung-on dakami?" kanan inan Bugan.

"Hiyah Bugan? Naongal ka mo gayam."

Inurnbun dah nah luhung OX mummomada.

Mun-ang-ang-ang hi Bugan ya inang-ang na

nadan munkatataban g a w g a w a .

"Inay, makakkaphod dan gawgawa," Imme ot

ena lak-ayonay oha. Ap-apuwapona ya pinpinhod

damdaman nan gawgawa. "fna Maggapid, daan mot

alak di oha?" kanan Bugan.

"Kon makulug an pinhod mu7 A n inilam an

mangipaptok?" kanan bon inaonan hi Magappid.

"Om, alak peh tuwe," inhumang Bugan.

Page 19: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Laawon mon Magappid ot ldatna ta hidfye

moy awil Bugan. Maka-an-anlah Bugan. Namon

gawgawa di inay-ayyam na ot ingganay linutun

lnaonon hi Magagpid dl kanon da. Nagibbu dan

mangan at mlbangngad dah baleda. Namahig 81

anlan Bugan. "Maghod ta makaulle ya

aakalddat hi antin hi Magagpld," hnanah nonnom na. Dakol di inggampadan nibangngad mu

hay kapkaphodan ke Bugan ya nan gawgawa.

Xtudok nan tflstter'' nan nigtok an answer nah pagel YU-

1. Nan inaon Bugan ya hi. (a) Malayyu {b) Magappid ( c ) Bugan (8) Hinay-yop

2 . Mgane nan a w l 1 Bugan? (a) brboy (b) gawgawa ( c ) manuk (d) ukkon

3 . Daanay djnalan dan Arne balen Hagappid. (a) payo (b) wa-el (c) kalata (d) wanti

Page 20: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANG REGAL0 HI BUGAN

Si Bugan ay mabalt na bata. Mahllig siya

sa m g a hayop. Isang araw bumlsita si Bugan at

ang kanyang ina sa kanyang t l y a Magappid,

Nakatira si Magappid sa kabila ng lambak mula

sa kanilang nayon. It0 ang unang pagbielta nl

Bugan sa kanyang Tiya Magappid. Tuwang-tuwa

siyang pumunta.

Nagdaan sina Bugan at ang kanyang nanay'

sa palayan, Dahan-dahan sila sa paglakad

dahil malngat s l Bugan paglalakad sa mga I

madudulas na pilapil. Pamlnsan-minsan ay

t u m k t i g j i l 81 Bugan at t h i t ingnan ang isda na

pumapalbabaw sa tubig. N a t u t u w a slyang makita

ang mga tutubi na nagliliparan. Hindi

nagtagal nakarating s i l a sa bahay ng kanyang

t l y a . Hatuwa si Magappld na makita sila.

"Mabuti't dumatlng k a y o . Sino Jto?" ,

tanong nl Magappld habang Itinuturo sl Bugan.

"Natatandaan mo ba ang sanggol ng

bumisita ka ea amin?" tanong ng Ina nl Bugan.

"Ito ba el Bugan! Ang laki mo na ngayon."

Naupo sila sa lusong at Gagnganga.

Turningin-tingin si Bugan aa pallgid at naklta

niya eng ilang matatabang blbe. "Nanay, ang

. ganda ng m g a bibe." Nilapitan niya at kumuha

ng isa. Hlnaplos niya ang balahibo at gusto

ito ng bibe .

16

Page 21: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

"Tiya Magappid, paano kung kumuha aka ng

is=?" tanong ni Bugan. "Gusto mo ba talaga?

Alam mo ba pag-aalaga?" tanong nl tiya

Magappid. "Opo, kukunin ko ang isang ito,"

sagot ni Bugan.

Pumayag si Tiya Magappid at ibinigay ito

kay Bugan bilang regalo. Masayang-masaya si

Bugan. Naklpaglaro sjya sa blbe hanggang sa

maluta ni Tiya Magappid ang kanilang pagkain.

Umuwl sila ng bahay ng matapos silang kumain.

Masayang-masaya si Bugan. "Mabut i ' t napakabait at mapagbigay ai Tiya Magappid,

nasabi niya &a aarili. Maraml silang inuwing

regalo pero para kay Bugan ang bibe ang

pinaka naganda.

Isulat ang tltik ng tamang sagot sa inyong papel . 1 - Ang Tiya ni Bugan ay si.

(a) Malayyu (b) Magappid (k) Bugan Id) Hinay-yop

2 . Ano ang regalo ni Bugan? (a) babuy IbJ bibe (k) inahen (d) tuta

3 . Saan nagdaan slna Bugan at ang kanyang fna sa pagpunta sa bahay ni Magappid. (a) palayan ( b ) ilog (k) karsada (d) daan

Page 22: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

BUGAN'S GIFT

Bugan was a very good child. She loved

animals. One day, Bugan and her mother went

to v i s i t her Aunt Magappld. Magappfd lived

across the valley from their village. It was

the first time Bugan went to v l s i t her A u n t

Magappid. She was very excited to go.

Bugan and her mother walked through the

rlce fields. They walked slowly because Bugan

was cautious walking an the slippery dikes.

From t i m e to time, Bugan would s t o p and look

at the fish that came to the surface af the

water. She was amused to see t h e dragonflies

that w e r e flylng around. Soon they arrived at

Aunt Magappid's house. Magappid was happy at

their arrival.

"It I s goad you came. Who I s this?"

Magappid s a i d pointing t o Bugan.

"Do you remember the baby when you

visited us?" asked Bugan's mother.

"Is t h i s Bugan? You are b i g now. "

They sat down on the mortar and chewed

bettlenut. Bugan looked around and saw some

fat ducks."Mother, the ducks are beautiful."

She went over and glcked one'up. She smoothed

its feathera and t h e duck also liked it.

Page 23: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

"Aunt Magappid, how about I f 1 get one?"

Bugan s a i d . "Do you really like it? Do you

know how to t a k e care uf it?" Aunt Magappid

said. " Y e s , I'll get this o n e , " answered

Bugan.

Aunt Magappid agreed and gave It to

Bugan as a present . Bugan w a s very happy. She

played wlth the duck until Aunt Magappid had

cooked their food. When they finished eatlng

they returned to their house. Bugan was very

happy. "It is good that Aunt Magappid 1s very kind and generous," she said to herself. They

brought many presents with them but t h e best

gift to Bugan w a s the duck.

Write the letter of t h e correct answer an your paper.

I . The aunt of Bug-an is. (a) Malayyu (b) Magappid (c)Bugan (d) Hinay-yop

2 . What w a s Buganfs glft? (a) p i g ( b ) duck ( c ) hen Id ) PUPPY

3. Where d l d mother and Bugan pass going to Magapgid1s house? (a) rlcefield (b) river (c) road (d) trail

Page 24: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

NAN INA YA NAN TULUN IMBABALEN

Mumbuttikan h i Gigi an e nanamu ke

inanan nalpud Kiangan. Hlyay namangngulun

nanibon inadan mangall. Pun-ayagana didan

duwan iibanan da Jeff ke Janice te eda

damuwon hl inada. Dinarnun Gigi hi lnana ot boltanona nan basket an 3lnib-It na.

Mungkiunud da Jeff ks Janlce. Mumpugullo dan '

e munllb-It nah basket. Humbaboltanan dan

lfnlb-it ot idatong dah baleda.

Punhanhanan dan inada h l n ngane day

in-anamut nan idat na ke dlda. Kalyon inada,

, "Katkaton yu nan nihudu na basket ta tibon

yuy pinhod yu." Maan-anla da nan tulun imbabalena te ohan dida on waday bagina.

Waday titinapay, bubulwati ya a-ay-ayyam hi

in-anamut inada.

Itudok d l n iptok an 'answer1 nah papel yu. Hamakon di 'answert da nah nabidbid an istoiya.

I . Ngadanon dfda nan tulnn uunga nah istolya. 2 . Ngadanon nan tulun ginatang inada para ke

dida.

Page 25: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANG IRA AT ANG KAHIYAHG TATLONG ANAK

Patakbong sumalubong si Gig1 sa inang

dumarating mula sa Klangan. Siya ang unang

nakakita sa pagdatlng ng kanllang ina.

Tinawag niya ang kanyang Kuya Jeff at A t e

Janice para sumalubong sa kanilang ina.

Sinalubong n3 Gig1 ang kanyang ina at dinala

niya ang basket. Sumunod sina Jeff at Janice.

Lahat sjla ay gustong magdala ng basket. Kaya

nagpalit-palltan sila sa pagdadala ng basket

sa bahay . Tinanong nlla ang kanilang ina kung ano

ang kanilang pasalubong. Sumagot ang kanllang

ina "Buksan ninyo ang basket at tingnan ninyo

kung anong gusto ninyo." Masayang-masaya ang

tatlong bata dahll mayroon ang bawat i s a . May

tinapay, mga damit a t mga laruan na inuwi ang

kanilang ina.

fsulat ang tamang sagot sa inyong papel. Tingnan ang sagot sa istorya.

1, Ibigay ang pangalan pg tatlong bata. 2 . Magbigay ng tatlong bagay na binili ng ina

para sa mga bata.

Page 26: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

THE MOTHER AND HER THREE CHILDREN

G3gi ran to m e e t her mother who was

coming home from Kiangan. She was t h e first

to see their mother coming. She called her

brother Jeff and her s i s t e r Janice to go and

meet their mother. Gigi m e t her mother and . carried her basket for her. Jeff and Janice

followed. They a31 fought for the b a s k e t .

They took turns in carrying It home. They asked their mother what she brought

to give them. Their mother said, "Open the

basket and see what you like." The three

children w e r e very happy because there was

something for each one. There was bread,

clothes and toys which their mother had

brought home.

Write the correct answer on your paper. Look for the answers in the story.

I . Name the three children in the story. 2 . Tell three thlngs mother bought for the

children.

Page 27: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

BAKASYON CHARLES

Munal-almot hi Charles an limmah-un hi

baleda. Kinall nan amanan plnhod na bon e

munbakasyon hl kad-an da apuna. Mu iadin

amana te maid dl bumaddang ya pun-lbban

inana . Hand1 keh toon ya ginangganas nan e

nunbakasyon hi kad-an da apuna te munanong

dah wangwang. Intudtuduan apunan munkeke ya

mampap hi uggadiw ya dolog. Dike b o t hilong

ya naki-en da apunan e nanilag hi bakbak ya

allama. Maid maptok ya waday nuntamplk hi

odog na. Inwingi na ya si Oggy. "Pinhod mun

maki-ed Bagabag? Etaku mumpasyal ya mamugah

kape." kanan Oggy. Imbagan Charles ke lnana

ya inabulut na te nib-up ad Bagabag ya

umanamut dah maal-algo.

Hay namangngulun inang-ang Charles hi

dinatngan dad Bagabag ya hanan wangwang an

naka-lh-up hana iaguntan da Oggy . Ihik nan

abun e munkeke mu adlda hanadan lbbana te

tinugun iinada dida. "Ah1 taku munkekeh bigat

ten maki-kleh Openg ta tibonat maid di

maitlng," kanan Owen.

Page 28: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Glnangganas nadan u-ungan kimmanayatan

nadah kakafw. Dakol dl kapen glnuga da. Wada

boy inala dah mangga ya gallwgiwon. Handln

in-anamut day pinuga da ya maan-aniah lnan

Oggy te dakol nan plnuga dan kape. Imbaga nan

h i kabfgatana ya maki-kle amaon dan hi Openg

ta mabalin an eda munkeke ya munpiknik ad

Patuldug.

Maan-anla Charles an Imanamut te

gan-ganasona bo kayad uwanin bakasyon.

Page 29: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Piliyon d3 niptok an "answer" ya itudok nah papel yu.

1, Daanay pinhod Charles an punbakasyanan? Hi kad-an da (apuna, inaona, tulangna)

2 . Nganey eda pugahon ad Bagabag? (kape, santol, niyog)

3. Daanay pey punkekeyan da .Oggy ke da Charles tekon makikie ulitau dan hi Openg? (wangwang ad Bagabag, wangwang ad Patuldug, nah baybay)

Page 30: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANG BAKASYON NI CHARLES

Nagtatampong lumabas ng bahay $1

Charles. Nagsabi siya aa kanyang ama na gusto

niyang magbakasyon ul3 sa kanyang lolo at l o l a .

fero sinabi ng kanyang ama na hindi puwede

dahll walang makakatulong at makakasama ang

kanyang ina.

Noong nakaraang taon ay naging masaya

ang kanyang bakasyon sa kanyang mga lolo at

lola dahil lag1 sllang pumupunta sa llog.

Tlnuruan slya ng kanyang lolo na lumangoy at

manghull ng isda at hipon. Sa gab1 sumasama

siya sa kanyang lolo sa panunulo ng palaka at

a1 imango.

Ng biglang may tumapik sa kanyang

ballkat. turningon sfya at ito'y si Oggy.

"Gusto mo bang sumama sa amin sa Bagabag?

Magbibislta kami at mamimltas ng kape," sabi

ni Oggy. Nagpaalam si Charles sa kanyang ina

at siya'y pinayagan dahil malapit lang ang

Bagabag at makababalik sila sa hapon.

Page 31: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Sa kanilang pagdatlng sa Bagabag ang

unang naklta ni Charles ay ang ilog na

malapit sa kapihan sina Oggy. Gusto nlyang

maplangoy pero ayaw ng kanyang mga kaibigan

, dahil sa bilin ng kanilang fna sa kanila.

"Maglalangoy tayo b a a s dahll makasasamama ai

Openg para may magbantay ng walang malunod,"

sabi nl Wen. Masaya ang mga batang nageiakyat ea

punong kahoy. Namitas afla ng maraming kape*

Warnitas d i n slla ng mangga at ubas. Ng iuwi nila ang kanilang pinitas natuwa ang ina ni

Oggy dahil marami sllang nagitas na kape.

Sinabi nlya na sasama sa kanila bukas si Tiyo Openg para makapaglangoy s i l a at

makapagpiknik sa Patuldug. Masayang-masaya si

Charles ng siya'y umuwi dahil magigfng masaya

din ang kanyang bakasyon.

Pillln ang tamang sagot at isulat sa papel.

1. Saan gustong magbakasyon nl Charles? (sa bahay ng lala. sa bahay ng tiya, sa bahay ng kapatid na l a l a k i )

2 . Ano ang kanflang pipitasin sa Bagabag? (kape, santol, niyog)

3. Sean maglafangoy sina Oggy at Charles kung sasama ai Tiyo Openg? (sa ilog ng Bagabag, sa ilog ng Patuldug, dwat 1

Page 32: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

CHARLES1 VACATION .

Charles was sulking as he went out of

the house. He had told his father that he

wanted t o go t o his grandparents again for a

vacation. But h l s father said that he could

not because there would be no one t o help and

be a companion to hls mother.

L a s t year the vacation at his

grandparents had been very nice because they

were always at the river. His grandfather had

taught h l m how to swim and how to catch fish

and shrlmp. A t night, he went with his

grandfather to catch frogs and crabs with a

light.

Suddenly someone tapped his shoulder. He

turned around and i t w a s Oggy. "Do you want to come with us to Bagabag? We are going to

viait and pick coffee," said Oggy. Charles

asked h i s mother and she agreed because

Bagabag was close and they could return home

at noon.

Page 33: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

The first thing Charles saw when they

arrived at Bagabag was the river whlch was

near Oggy's orchard, He wanted to go

swimming, but h i s friends did not because of

thelr mothers* jnstructions to them. "We will

go swimming tomorrow because Openg can come

along to watch that no one drowns." said

Owen.

The children had fun climbing trees.

They picked many coffee beans. They also got

mangoes and berries. When they took home what

they had picked, Oggy's mother was very happy

because they had picked a l o t of coffee. She

said that uncle Openg could go with them the

next day so they could ewlm and picnic at

Patuldug..Charlea was very happy as he went

home because now he would enjoy his vacation

after all.

Choose the correct answer and write it on your paper.

I . Where does Charles want to have h i s vaca t f on? (grandfather's house, aunt's house, ,brother's house)

2 . What wlll they plck in Bagabag? (coffee, santol, coconut)

3. Where w911 Oggy and Charles go swimmlng if Uncle Openg comes along? {the river in Bagabag, the river lh Patuldug, the sea)

Page 34: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo
Page 35: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

NAN H A W K MAL-AY

H i ke Mal-ay ya onom dl t o o m . "Ina,"

kanan Mal-ay, "maki-eyak man ke Apu."

"Nangamung ka pe mu nidawwi man d i balen

da apum. A d i mabalin an mlbangngad kah

hlmbatangan, " kanan Inana . "Takombo ot adlyak gagalan mibangngad.

Baddangak h i Apuh fngununa." Ot maki-e moh

Mal-ay ke apuna.

Pinghanah tuwen paki-ayan Mal-ay hl

balen apuna. Maka-an-anlah Mal-ay handih

dlmmatong dah balen apune. Munlikkodan an

maid dl adina dappaon. A m - i n d l aton apuna ya

aton Mal-ay. Hanah biggatria ya baddanganah

apunan munpakan hi babuy, manuk ya gawgawa.

A t hid1 bo nah hlmbatangan. Duway lingguwan

dl naklhaadana ke apuna.

Ohan algo ya kalyon Mal-ay dl, "Apu, ume

ta moh balnmf."

Kanan apunay, " 0 , umeta moh bfgat.

Idadaan ta ni-an nan itabin ta." Kanan bon

Mal-ay d l , " K o n nganney itabin ta?" Kanan

apunay, "Wada nan awil mun manuk an ahim

pangpanganon hi baleyu . "

Page 36: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Handih dlmmatong da ya maka-an-alah

Mal-ay an nan~ipatibo nah manuk na. Ad1 na

ipab-on h i udum. Hiya kanu yaabuy mamangan

nah manuk na.

Ohan algo ya pinangan inana nan manuk.

Abu ria diya kimmogakogah Mal-ay. "Ngana bo hl-ay?" kanan Inana.

O t kanan Mal-ay di, "Ngana em lmpangan

nan ranuk ku7 Kanan apuy ha-oy yaabuy

m a m a n g a n . " "Mu nganey innunan uggek inilan a t h i d i , "

kanan Inana. "Takanbo, mipalpud uwani ya he-a

yaabuy mangi pangan. "

Itudok nan niptok an 'answer' nah papel yu. Hamakon nan anewer da nah istolya.

1. Dadi kon balay nangayan Mal-ay? 2. Kaet nay alga niha-adanah dl? 3 . Nganey auil Mal-ay? 4 . Hganat s klnumgah Mal-ay?

Page 37: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANC MANOR N;f MAL-AY

A h i n na taong gulang si Mal-ay. "Inay,"

sabi ni Mal-ay, "sasama aka kay lola."

"Bahala ka, pero malayo ang bahay ng lyong

lola. ~ i n d f ka sakababallk sa hapon", sagot ng kanyang iha. "Hindi b a l e , hindi ako

babalik agad. Tutulungan ko si lo la sa

kanyang trabaho." Kaya sumama el Mal-ay sa kanyang lola.

I to mng unang pagpunta nl Mal-ay sa bahay ng kanyang lola, Masayang-masaya siya

ng rakaratlng siya sa bahay ng kanyang lola.

Nagllbot-libot siya at wala siyang hind1

hinipo. Lahat ng glnagawa ng kanyang lola ay

ginagawa rin nfya . Sa umaga tinutulungan nlya

ang kanyang lola aa pagpapakain ng baboy,

.manok, at bibe. Ganon din ang ginagawa nlya

sa hapon. Dalawang linggo slyang namalagi sa

kanyang lola.

Isang araw sinabi ni Mal-ay, "Lola, pumunta tayo sa amln. " "00" , sagot ng kanyang

lola. wPupunta tayo bukas. Ihahanda muna

natin ang ating dadalhin." "Anong iuuwi

natln?" tanong nl Mal-ay. Sumagot ang kanyang

lola, "Narito ang fnahin ang iyong regalo na

pakakainin mo,sa Inyong bahay."

Page 38: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Ng makarating a i l a ng bahay masayang

lpinakita ni Mal-ay ang kanyang inahin. Hindi

niya i t o plnahahawakan sa Iba. Siya lang ang

magpapakain sa kanyang Inahin.

Isang araw pinakain ng kanyang ina ang

inahin. Dahll d l t o umlyak ng umiyak si

Mal-ay. "Bakit, Mal-ay?" tanong ng kanyang

ina.

Sumagot si Mal-ey, "Babclt mo'pinakaln

ang aking inahln? Sabi ng l o l a ako lamang ang

magpapakaln sa aking inahin."

"Anong magagawa k07 Hindi ko alam na

ganon pala," sabi ng kanyang ina . "Hindi

bale, mula ngayon ikaw na lamang ang

magpapakain."

Isulat ang sagot sa tanong sa inyong papel. Tingnan ang sagot ea istorya.

1. Kanino sumama 81 Hal-ay sa pagbisita? 2 . Gaano katagal siyang namalagi duon? 3. Ano ang regalo nl Mal-ay? 4 . Bakit umiyak si Mal-ay?

Page 39: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

MAL-AY'S CHICKEN

Mal-ay w a s six years old. "Mother", said

Mal-ay, I'm going with grandma." "It's up to

you but the house of your grandma is far. You

cannot return in the afternoon", safd her

mother.

"Never mind, f wlll not hurry back. I'll

help grandma with her work." So Mal-ay went with her grandmother.

This was the first time Mal-ay w e k t to

her grandmother's house. She w a s v e i y happy

when she arrived at grandmother's house. She

went around and there wasn't anything she

didn't touch. Everything grandmother did she

did too. In the morning s h e would help her

grandmother feed the pigs, chickens and

ducks. She did the s a m e in the afternoon. She

stayed w i t h her grandmother for t w o weeks.

One day Hal-ay said, "Grandma, let's go

to our house". Her grandmother said, " Y e s , "

we wlll go tomorrow, We wlll first prepare

what we will take along.'' Mal-ay said, "What

are we taking along?" Grandmother said,

"There is a hen, your present, which you will

be feeding at your house."

Page 40: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

When they arrived home, Mal-ay w a s very

happy to show her hen. She would not let

others hold I t . She was the only one to f e e d

her hen.

One day her mother fed the hen. For that

Mal-ay cried and cried. "Why, Mal-ay?" said

her mother.

Mal-ay sald, "Why did you feed m y hen?

Grandma said I alone wlll be the one to feed

it."

"What could I do whgn 1 d i d not know It

is like that." said her mother. "Never mind,

from now on, you,wlll be the only one to feed

it."

Write the answer to the questions on your paper. Look for the answers in the s t o r y .

I . Who did Mal-ay go to visit? 2. How long did she stay there? 3 . What w a s Mal-ay's present? 4 . Why dld Mal-ay cry?

Page 41: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

NAHALMAH DI ULEDAH

Kayang peman d l ulen da Bangadon ke

Na-hiw hi ap-apu da. Kabigabigat on

In-ab-abba dah Bugan. In-algo na ke nah

bfggatna on in-Inammo da. Dfke on pinpindong

da but pundaldalanon da. Kay da nakattanga!

Hi ke Bugan ya makakkaghod an unga y r

hiyay namangngulun ap-apu da. Wipalpuh

kagolang na, ya diday nangipanaptok ke hiya.

Hlyay an-anla da ya ay-ayyam dah baleda.

Naong-ongal moh Bugan ta dike on " A p u ,

itJug" kanana h l n pinhad nay itlug. Laktat ma

ya hintutluy fmpan di manuk da te nabigat on

hinwong Bugan d i kagungkung. " A p u , a l t e "

kalyona boh uddum na. "fhgop muy ohat gogodon

ta," kanan Bangadon ke Na-hiw. Adida oggan

boh-olan hi Bugan. Kinumga ke ya munhannot

dan mangal-aluk ke hiya.

Ohan algo ya immatung hl Bugan. Adina

pinhod di mangan. "Munbaki taku," kanan

Bangadon. Inawit dah Buyuccan ot nunbakf dm.

Nabigat ya nanong na. I

"Ume taku ot kattog ad Kiangan ta etaku

paaga," kanan Na-hfw. Impakallibutana at

fabbana ot muntuntun-uddan himbalen manlkld.

Page 42: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Nunggaway algoh dimmatongan dad Ambabag.

Nakkayang an intukal dah tulun hilang.

Munhinannot clan mmnglabba ya manglhaklin

hiya. Nanahig 81 nomnom da ya homk dan h iya .

Munkabfgat hi kap-at di algo ya kal-inan

d l ya lnhikal Bugan ya kananay, "Apu, alte,

Itlug."

'lorn, dehtu nan glnattangkuh tendaan," lnhumang apuna.

uPumhsd ka ta uine takud boble," kalyon

Ha-hlw. "Wadan dakol boy naamung hi-itlug

nadah kakagungkung ya wadan naong-ongal Ua bo

nadan impa-. 'I

Athltuy ulen da Bangadon ka Na-hiw nah

ap-aguda. An maongal ke nin hi Bugan ya at

bola diy ule nan dida?

Itudok di "hiya" takon ~ k u l u g d l kinalin nan sentence. Xtudok di "bokon" t ek&,adi makulug . I . Hay apun Bugan ye da Bangadon ke Na-hiw. 2 . A d 1 mauls dr apun Bugan ke hfya. 3 . Ohan algo ya nundogok Bugan. 4 . Sn-en da agune nah hospital ad Kiangan.

Page 43: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANG MGA MABASAIT

Sina Bangadon at Ma-hlw ay mabait sa

kanilanp apo. Binababa nila sl Bugan

araw-araw. Plnapaliguan nila lto tuwing

mainlt ang araw sa umaga. Hinahawakan d l n

nila i t o at tinutslungan sa paglakad. Na para

bang kaallang ipjnagaamalaki.

Si Bugan ay maganda at kanllang unang

apo. Mula ng siya'y maliit ay aila na ang

nag-alaga sa kanya. Napaliligaya nlya ang mga

ito at nakikipaglaro sfla sa kanya sa

k a n i lang bahay . Lumaki sf Bugan kaya pag gusto nlya ng

ltlog ay nasasabi niya, "Lofa, itlog." Kaya

hindi nagtagal may tig fatatlong s i s l w na

lang ang kanilang lnahin dahll humihingi s l

Bugan ng itlog araw-araw. Mlnsan sasabihin

d i n nfya, "Lola, atay." "Magdala kang isa

para katayin namin," sasabin ni Bangadon kay

N a - h i w . Hinding-hindi nila sinieigawan si

Bugan. Pag s l y a ' y umiiyak palitan slla ng

pagpapatahan sa kanya.

Iaang araw nilalagnat si Bupan. Ayaw

niyang kumain. "Maghahandog tayo," eabi nl

Bangadon. Kaya tinawag nlla s l Buyuccan para

maghandog. Pero ng sumunod na araw may aakit

pa $in slya.

Page 44: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

"Pumunta tayo sa Klangan para Ipagamotw,

sabi ni Ha-hiw. Binalut nlya ng kumot si

Bugan at bfnaba at ang mag-asawa ay

magkasamang pumunta.

Tanghali na ng makarating slla sa

Ambabag. Hindi s i l a natulog ng tatlong gabl.

Wagpalitan sila ng pagbaba kay Bugan at sa.

pagkakalong d i t o . Alalang-alala sila at naawa

na sa kanya:

Wmaga ng ika- apat na araw ng biglang

sablhln ni Bugan, "Lola, atay, itlog." "00 ,

narito ang binill ko sa palcngke," sagot ng

kanyang lo lo .

"Magpagaling ka para makauwi na tayo sa

ating nayon," sabi ni N a - h i w . "Maraming itlog

ang makukuha ea pugaran at malalaki na rln

ang mga sfsiw."

Ganlto ang kabaitan nina Bangadon at Na-hiw sa kanilang apo. Maging mabait kaya si

Bugan sa kanyang mga nuno pag alya'y lumakf

na?

Isulat ang "tama" kung ang pangungueap ay tama. Isulat ang "mall" kung ito ay mali.

3 . A n g nuno nl Bugan ay slna Bangadon at Na-kiw.

2 . Hind5 mabait ang nuno nl Bugan m a kanya. 3 . Ieang araw nagkasakit si Bugan. 4 . Dlnala siya ng kanyang nuno sa hospital sa

K f angan.

Page 45: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

THOSE WHO WERE VERY KIND

Bangadon and Ha-hiw were very kind to

their grandchild. They carried Bugan around

on their backs every day. Every morning, when

it was sunny, they gave her m bath. They also

held her hands helping her w a l k . I t was as

though they w e r e very proud.

Bugan was a pretty chlld and she was

their first grandchild. From the time she wae

a baby, they took care of her. She made then

very happy and they played w f t h her at their

house.

Bugan became bigger eo when she wanted

an egg she would say, "Grandma, egg*" After a

whlle, their chickens had only three chicks

each bec'ause everyday Bugan would always get

eggs from the nests. She also said

sometlmss , "Grandma, 1 iver . * "Bring one in f o r us to butcher," Bangadon would say to

N a - h i w . They never scolded Bugan. When she

cried, they took turns pacifying her.

Qne day, Bugan w a s feverish. She d i d not

want to eat. "We'll sacrifice," Bangadon

said. They g o t Buyuccan and sacrlflced. T h e

next day, she was st531 s i c k .

Page 46: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

"Let's go to Kiangan to have her

treated," said Na-hiw. She wrapped her in a

blanket and carried her on her back and the

couple went up together.

A t noon, they arrived at Ambabag . They

didn't sleep far three nights. They took

turns carrying Bugan on thelr backs and

holding her on t h e l r laps. They were very

worried, and they felt sorry for her.

On the mornlng of the fourth day,

suddenly Bugan said, "Grandma, liver, egg."

"Yes, here I s what I bought at the market,lf

answered her grandfather. "You get well so we

can go to our village," said Na-hiw. There

will be many eggs gathered in the nests and

the ch icks will also be big.

This is what the kindness of Bangadon

and Ha-hiw to their grandchild was like. Wlll

Bugan be as kind to her grandparents when she

g r o w s up?

Wrlte "true" i f the sentence is true. Write "false" if the sentence 1s not true.

1. Bugan's grandparents were Bangadon and N a - h i w .

2. Bugants grandparents were not k i n d to her . 3. O n e day Bugan got sick. 4 . H e r grandparents took her to the hospital

in Kiangan.

Page 47: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

D I N PINGHANAN INANMUTAN JAIME

HI Jalme ya immad America. Nan bapor dl

punngunuwana. Hiya ya amaon Buytakang te hi

tulang Inana.

Namahig dl amlong Buytakang dih

pinghanan inanamutan Jaime amaona. Handih djmmatong hi Jalme ad Manlla lmpaallnay

teleglamana an kananay, "Dumatongak hinah

bale taku hi blgat." Hay boblen da Jaime ya

ad L a g a w e ya hi ke Buytakang an imbabaleyona

ya wada dad Kiangan. Immeh aman Jalme ad Klangan an e nangipalnila ke da Buytakang an

dumatong hi Jaime kedlyen kablgatana ot

ayagana da Buytakang ke a m a n a , hi inana ya

nadan tutulang na, te plnhodna an wada dan

am-in ni-bo ta makiap-apnga dan Jaime hin

dumatong. Wada boy indadaan dan makatabban

babuy an ahida paltiyon. Mu da Buytakang ke

amana ya abuy naki-e ke aman Jaime.

K e diyen dimmatong dad Lagawe ya

nunhuhummangan da an kanan aman Jalmey eda

damuwon ad Solano te namahig an abuy abtuda

ya amlong dan mangang-ang ke hAya. Ot ume dan

am-In ad Solano, da Buytakang an hin-ama, hi

aman Jaime ya hl Yogyog an tulang Jaime.

Page 48: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Dimmatong dad Solano ot mada-dai ya

dimmatong tut-uwah Jaime. Nahalman di

am-amlong dan hln-am-an e nundadammu.

Indandani ot eda nl-an mangan nah panganan an

mabayadan ut ahida e munlugan an nibangngad

ad tagawe.

Ramakon nan kali an manglbbu tudah 'lsentencss" nah i s to lya . Itudok nan kali nah papel yu.

1. f mmeh Jaime ad . 2 . H i J a i m e y a a m a o n . 3. Handih dfmnaaatong hi Jaime ad ya

impallnay teleglama. 4 . Hay boblen ds Jalms ys ad 8. Makatabban di indadaan dan

paltiyon.

Page 49: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

ANG UNANG PAG-UWI HI JAIME

Pumunta rig Amerlka si J a i m e .

Nagtatrabaho siya sa barko. Si Jajme ay tiyo

nl Buytakang dahil sa it0 ay kapatid ng

kanyang nanay . Masayang-masaya 8 1 Buytakang sa unang

pag-uwi ng kanyang Tiyo J a i m e . Ng makarating

ng Maynlla $3 Jalme, nagpadala l t o ng

telegrama na nag-aasablng, "Darating ako sa

ating bahay ng bukas." Ang bahay ni Jaime ay

nasa Lagawe at ng kanyang pamangking l a l a k i ,

kina Buytakang ay sa Kiangan- Pumunta sa

Kiangan ang ama ni Jaime para ipaalam kina

Buytakang na daratfng s l Jaime kinabukasan at

kinukumblda niya $9 Buytakang at ang kanyang

magulang, kamag-anak dahil gusto nlyang

sumalubong ang m g a ito sa pagdating ni Jaime.

Naghanda rin sila ng matabang baboy para

katayin at kainin.

Pero si Buytakang at ang kanyang a m a

lamang ang sumama sa ama ni Jaime. Ng sllaly

makaratlng sa L a g a w e , nag-usap sila at sinabl

ng aaa ni Jaime na mas makabubuting

salubungin nlla ito sa Solano dahil na3lnlp

na sila at s a b i k na makita ito. Kaya Aahat

sila ay puaunta sa Solano, Buytakang, at ang

kanyang ama, ama ni Jaime at s i Yogyog na

kapatld ni Jalme na lalaki.

Page 50: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Nakaratfng sila sa Solano at pagkalipas

ng ilang-oras dumatfng si J a i m e . Masaya ang

raagkakamag-anak ng silay magklta-klta. Pagka

maya-maya ay kmain slla sa kung saan ka

makabibili ng pagkain bago s i la sumakay pauwi

sa Lagawe.

Hanapin ang salita sa istorya para mabuo ang pangungusap. Iaulat sa lnyong papel.

1. Nagpunta 81 Jaime sa . 2 . Si Jaime ay tlyo ni - 3. Ng maharating si Jaime sa

nagpadala 8lya ng telegrams. 4 . Ang bahay ni Jalme ay nasa . 5 . Ang matabang ay handa na para

katayin st kainln.

Page 51: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

JAIME'S FIRST HOMECOMING

Jalma went to America. He worked on a

ship. Jaime was Buytakang's uncle because he

was his mother's brother.

Buytakang was very happy the first time

his uncle Jaime came home. When Jaime arrived

in Manila, he sent a telegram saying, " 3 will

arrive at our house tomorrow." Jalme's home

was in Lagawe and h i s nephew, Buytakang's w a s

in Kiangan. Jaime's father went to Kfangan to

inform Buytakang and h i s family that Jaime

would arrive the next day and he invited

Buytakang and hls father and mother and h i s

relatives because he wanted them all to

welcome Jaime when he arrlved. They had also

prepard a fat pig to butcher and e a t . But

Buytekang and h i s father w e r e i the only ones

who went with Jaime's father.

When they arrived In L a g a w e , they talked

and Jaime's father said they should go to

meet him in Solano because they were so

impatient and eager to see him. So they all

went to Solano, Buytakang and his father,

Jalme's father and Yogyog, Jaime's brother.

Page 52: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

They arrived In Solano and after awhile

Salme did indeed arrive. T h e relatives were

very happy when they met. After a while they

went to eat where you buy the food

(reetaurant) before they got a ride to return

to Lagawe.

Find the word in the story to complete the sentence. Write it on your paper.

1. Jalme w e n t to 2 . Jaime was uncle. 3. When Jaime arrived in - -. he sent a

telegram. 4 . Jaime's home was In 5 . A fat w a s ready to butcher and

eat.

Page 53: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

HAY DA HIN-IH- A

H1 Lulsa ya lnan dl duwan hintulang. Nan

lalaki ya hi Luis ye h l Julie nan babal. HI

Luis an ong-ongal ya himpuluy toona ya h i ke

Julie ya onoa.

"Bumangun kayu mon limbabalek," an kanan

inada. "Om, mama" Inhumang nadan iimbabale+.

Binmangun da ot umedah kad-an inada. Imbagang

Julie, "Nganat edakami hinalaman an

blnangun?" Hlnumang inada, "Te we kayu moh

i a k u l . Maki-c kan manong m u , kinalin nan mittulun d l grade ons'an ume ka ta mabalin

mon mungrade one ka." "Hangan taku ta m a

kayu. Adik plnhod an ekayu maladaw," kanan

inada . Intugun inada an man-ule dah dalan ya

mundongol dah iskul ta waday lnllaon da.

Immanamut da ke diyen algo ya dakol d l

istoryada, namoa-an Julie. '

Kanan Julie, "Dakol dl in-innat m l .

Nunkanta kami, p i m y t u k kaml, gimmalakpk

kami , t l m m a tawa kaml , t immadog Lami ya

Inurnbun kami." Mun-an-anlah inadan nangngol

an dakol d l inadal da.

Page 54: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

B3dbldon datuwen "sentences". Itudok nah papel nan namangngulu, mlkadwa, mikatlu, ya mikap-at m r'sentence" ta rnuntutun-ud da an omat nah naat nah istolya.

"Om, mama," lnhumang nadan fmbabalena. Naglbbuy iskul ot umanamut da. "8umangon kayu imbabalek." an kanan inada. Ot umdah iakul.

Page 55: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

A#G INA AT ANG KAHYANG M A ANAK

S l Lulsa ang ina ng magkapatld. 83 Lula

ang batang lalaki at el Julie ang batang

babae. Sl Luis na panganay ay sampung taong

gulang at si Julie ay anim na taon.

''~ising na, mga enak", sabi ng kanilang

Ina. "Opo Inay", aagot ng mga anak. Buangon

slla at lumapit m a ina. nagtanong el Julie,

"Bakit po ninyo kaal ginislng ng maaga?"

Surnagot ang kanllang jna, "Dahil pupunta ka

sa paaralan. Sasama ka ma iyong kuya. Sabl ng

guro sa unang baytang ay puwede kanang

pumasok dahil puweds kana sa unang baytang." " K a l n na tayo para makapasok na kayo. Ayaw

kang aahuli kayo. "

Pinagblllnan a i l a na mag-Ingat ma

pagpasok a t makinlg sa klase para mayroon

sllang matutunan.

Ng umuwl slla ng bahay ng araw na iyon

marami sllang ikinuwento lalo na si J u l i e .

Slnabi niya, "Marami kamlng ginawa, Kumanta

kami, tumalon, pumalakpak, tumawa, tumayo at

naupo." Malipaya ang kanilang ina na marlnig

na maramf silang natutunan.

Page 56: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Basahin ang mga panmngusag. Isulat ea inyong papel ang unang nangyari, pangalawa, pangatlo at pang-apat para magkasunod-sunod ang m g a pangyayarl sa latorya.

"Opo, Inay", sagot ng m g a anak. Pagkatapos ng klaae silaty umruwi. "Oising na, mga anak", tawag ng ina . Pagkataps silaty pumunta aa paaralan.

Page 57: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

A MOTHER AID HER CHILDREN

Lulsa w a s the aother of a brother and a

sieter. Luis w a s the boy and Julie was the

girl. LuIm, thc older, was ten years old and Julie was six.

"Wake up, children," thelr mother raid .

"Yes m a m a , " the children answered. They got

up and went to their mother. Julie asked,

"Why d i d you wake us up so early?" Their

mother answered, "Because you wlll go to

school, You will go with your alder brother. The grade one teacher said that you can go t o

school because you can now be In f i r s t grade. Let's eat so that you can go. I don't want you t o be late," said their mother-

Their mother instructed them to be

careful on the way and to llsten In class so

they would learn something.

When they went home that day t h e y told

many storlea, espec5a3ly Julie. She sald, "We

did many things. W e sang, we jumped, WU

clapped, w e laughed, w e ~ P o o d and we sat

down.11 Their mother was happy to hear that

they had learned much.

Page 58: Stories of our Fathem - SIL International · Habibilad ka lang", aagot ng kanyang ama. "Tutulong ako. Gagawln ko ang anumang maitutulong ko sa lyo, itay," aagot ni Butale. Nagkasundo

Read the sentence. Write on your paper what happened first, second, third and fourth so that they are i n the order they happened in the story.

"Yew, mam", the chlldren answered.

After school they went home.

"Wake up, chlldren", called mother.

Then they went t o school.