sürdürülebilirlik raporu 2018 - tofaş · 2019-06-27 · kurumsal yönetim yapısı Şeffaf,...

Sürdürülebilirlik Raporu 2018

İçindekiler

3 RaporHakkında4 CEO’nunMesajı6 YönetimveSürdürülebilirlik6 KurumsalYönetimYapısı6 Risk Yönetimi7 İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele11 İçKontrolveİçDenetim11 Sürdürülebilirlik Yönetimi12 SürdürülebilirlikÖncelikleri14 PaydaşKatılımı

16 TüketiciDeneyimi16 MüşteriMemnuniyeti17 MarkaAlgısı

18 İnovasyon18 Ar-GeYönetimi18 DijitalDönüşüm19 AraçlardaDijitalleşme19 AraçEmniyeti,SürüşveYolcuKonforu

20 İklimDeğişikliği21 MobiliteÇözümleri21 EnerjiVerimliliğiveEmisyonlar

23 Üretim23 DünyaKlasındaÜretimveKalite24 ÇevreYönetimi26 MalzemeveAtıkYönetimi

27 ÇalışmaOrtamı28 İnsanHakları28 ToplumsalCinsiyetEşitliği29 ÇalışanGelişimi30 SosyalYaşam30 İşSağlığıveGüvenliği

32 DeğerZinciri32 TedarikZinciriYönetimi34 YetkiliBayiveServisAğı

35 KurumsalSosyalSorumluluk35 YerelEkonomiyeKatkı35 ToplumsalYatırımlar

38 PerformansVerileri38 EkonomikveOperasyonelPerformans39 ÇevreselPerformans40 SosyalPerformans42 ÇalışanDemografisi

44 GRIİçerikİndeksi50 KurumsalÜyeliklerimiz52 SeraGazıDoğrulamaRaporu55 SeraGazıDoğrulamaBeyanı56 GüvenceBeyanı58 Tofaş2018SürdürülebilirlikRaporuPaydaşGeri

Bildirim Formu59 YasalUyarıveKünye

Tofaş Sürdürülebilirlik Raporu 2018

3

RaporHakkında

Sürdürülebilirlikraporlamasıuygulamasıylapaydaşlarımızafaaliyetlerimizhakkındaengüncelvebütüncülbilgiyisunmayıamaçlıyoruz.Buyılaltıncısınıyayınladığımızsürdürülebilirlikraporumuzlasürdürülebilirlikyolculuğumuzdagerçekleştirdiğimizçalışmaları,yönetselyaklaşımlarımızı,faaliyetlerimizinsosyal,ekonomikveçevreseletkilerini,performanssonuçlarımızıvehedeflerimizipaydaşlarımızlabirkezdahapaylaşıyoruz.

Tofaş2018SürdürülebilirlikRaporu,TofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.01.01.2018-31.12.2018tarihleriarasındagerçekleştirdiğiçalışmalarıkapsamaktadır.İştiraklerimizolanFerMasOtoTicaretA.Ş.veKoçFiatKrediFinansmanA.Ş.şirketlerineaitbilgiler,finansalverilerharicinde,aksibelirtilmediğitakdirderaporlamakapsamındadahiledilmemiştir.

Burapor,GRIStandartları:“Temel”seçeneğineuyumluolarakhazırlanmıştır.Raporuniçeriğininbelirlenmesinde,sürdürülebilirlikönceliklerininbelirlenmesiçalışmasıneticesindeeldeettiğimizkonuportföyütemelaldık.Bazıönceliklikonulardaşirketbilgilerininyanındailgilipaydaşlarayönelikperformanssonuçlarınadayerverdik.RaporkapsamındayeralanverilerinhazırlanmasındaGRIRaporlamaStandartı’ndabelirtilengöstergelerinyanındaokuyucuyadahakapsamlıvebütüncülbiranalizolanağısunmakadınasektörgenelindekabulgörenperformansdeğerlendirmekriterlerindendeyararlandık.

Gelecekraporlamaçalışmalarımızıdaaynırehbermetodolojiyitalipederekyıllıkplandagerçekleştirmeyihedefliyoruz.Öncekiyıllaraaitsürdürülebilirlikraporlarına,TofaşSürdürülebilirlikRaporu2018yayınınınPDFversiyonunaveraporiçeriğineyönelikdetaylıbilgiyewww.tofas.com.tradresindenerişebilirsiniz.

102-45102-46102-48102-49

102-50102-51102-52102-54


4

CEO’nunMesajı

Geridebıraktığımız2018yılıküreselekonomidekitoparlanmanındevamettiğibiryıloldu.Bununlabirlikte,gelişmekteolanülkepiyasalarındasertdalgalanmalaryaşandı.Ülkemizözelindedeğerlendirdiğimizde,dövizkurlarındakidalgalanma,yükselişeğilimindekifaizveenflasyonotomotivsektörünüolumsuzetkiledi.Türkiyeotomotivsektörüüretimi%8,6oranında,otomobilvehafifticariaraçpazarısatışlarıise%35oranındadüşüşkaydetti.Tofaşolarak,50.yılımızıkutladığımız2018’deTürkiyeotomotivsanayiüretiminin%19’unuihracatınınise%18’inigerçekleştirdik.2018yılındaüretimadedimiz302bin,ihracatadedimizise244binolarakgerçekleşti.İçpazardatemsilettiğimizmarkalarınsatışlarıtoplamı61.728adedeulaştı.Satışlarımızda,%91’likyerliüretimpayıylayerlisatışoranındasektörlideriolmayadevamettik.

Ekonomikbüyümemizikurumsalsürdürülebilirlikperformansımıziledestekleyerektümfaaliyetalanlarımızdadahagüçlübirkonumaerişmeküzereçalışıyoruz.SürdürülebilirlikalanındakiperformansımızileBorsaİstanbul(BIST)SürdürülebilirlikEndeksi’ndeyeralıyoruz.KurumsalyönetimalanındakiçalışmalarımızdeğerlendirilerekSPKkurumsalyönetimnotumuz2018yılında9,20’yeyükseltildi.

SürdürülebilirlikperformansımızınönemlibiriticigücüolanAr-Ge’yeuzunyıllardırsüregelenyatırımlarımıza2018yılındadadevamettik.TofaşAr-GesorumluluğundageliştirilenEgeaailesinin,2018yılındayeniversiyonlarvegüncelteknolojikdonanımlarilegüncellenmesi,Egea,DobloveFiorinoiçinbağlanılırlıkteknolojisi“FiatYolArkadaşımConnect”ingeliştirilmesiAr-Geçıtamızıdahadayukarıtaşıdı.

102-14102-15


5

Sorumluçevreyönetimianlayışımızlafaaliyetlerimiziminimumçevreseletkiilesürdürmeyiilkeolarakbenimsiyoruz.Bukapsamda,çevreyönetimveyatırımharcamalarına2018yılında1,34milyonTLkaynakayırdık.Bununyanında,çevrebilincininyaygınlaştırılmasıamacıyla6.664kişi*saatçevreeğitimiorganizeettik.

Çevreselsürdürülebilirlikçalışmalarımızlaiklimdeğişikliğiilemücadeledeüzerimizedüşensorumluluğuyerinegetiriyoruz.Enerjitüketimimizivebunabağlıolarakaçığaçıkanseragazıemisyonlarınınmiktarınıazaltmakamacıylaverimlilikçalışmalarımızınsayısınıartırmayı2018’dedesürdürdük.WCMEnerjiYönetimMetodolojisikapsamında2018yılında60yenienerjiverimlilikprojesihayatageçirdik.Projelersayesinde,79.935GJenerjive5.387tonCO2emisyontasarrufugerçekleştirdik.

İşsağlığıvegüvenliğialanındaperformansımızısürekliiyileştirerekFCAbünyesindeörnekgösterilenuygulamalargerçekleştiriyoruz.MESSİşSağlığıveGüvenliğiYarışmaları’ndabuyılikincikezAltınEldivenödülündebirincilikeldeederkenAltınÖnerikategorisindeödülelayıkgörüldük.DünyaKlasındaİşGüvenliğifaaliyetlerinebaşladığımızdanbuyanaKayıpGünlüKazalanma(LTA)frekansını%95oranındaiyileştirdik.Çalışanlarımızınvemüteahhitfirmaçalışanlarınınişsağlığıvegüvenliğifarkındalığınıartırmayahemiyiuygulamalarımızlahemeğitimfaaliyetlerimizledevamettik.Dönemiçerisinde91.556kişi*saatişsağlığıvegüvenliğieğitimidüzenledik.

Tofaş’ın“bilgifabrikası”rolünüüstlenenTofaşAkademibünyesindeeğitimvegelişimfaaliyetlerimizehızkesmedendevamettik.TofaşAkademi,eğitimvegelişimalanındadünyanınensaygınödülüolarakkabuledilen“AssociationforTalentDevelopment(ATD)Best”tarafındandünyadakieniyi45kurumsalakademiarasındaeniyiseçilerekBestAwards2018’elayıkgörüldü.

İşbaşarımızınsürdürülebilirliğininsağlanmasındatedarikçivebayilerimizinoynadığıönemlirolünfarkındayız.Budoğrultuda,tedarikçivebayilerimizindegelişimineyatırımyapıyoruz.Raporlamadönemiiçerisinde,tedarikçilerimizikalite,teslimat,verimlilik,çevre,işsağlığıvegüvenliği,çalışangelişimikonularındadesteklemeyevebukonulardakiperformanslarınıizledik.Tedarikçilerimizinproaktifveotonombirişyapıştarzıbenimsemelerineyönelikuygulamalaryürüttük.TofaşÇevreveEnerjiGünü,GoTechgibiorganizasyonlarlatedarikçilerimizinsürdürülebilirlikbilinciniartırmayıamaçladık.BayilerimizinçalışanlarınıngelişiminiiseSatışOkulu,ServisOkulugibiprogramlarınyanısıraGururlaFiat’lıyım,KeşifGünlerigibiçeşitliorganizasyonlariledestekledik.

Yıllardırspor,kültür-sanatveeğitimalanındayürüttüğümüzsosyalsorumlulukprojelerimizleiçindeyaşadığımıztoplumungeleceğineyatırırımyapıyoruz.TofaşSporKulübü,FiatEngelsizHareket,TofaşFenLisesi,FiatLaboratuvarları,BursaAnadoluArabalarıMüzemizarkeolojikkazılaradestekçalışmalarımızvedahabirçokprojeyletoplumiçindeğeryaratıyoruz.

Gelecekdönemleriçinamacımız,ilk50yıldayakaladığımızsürdürülebilirbaşarıyımüşterileriiçindeğerüreten,çalışanlarınınveişortaklarınınparçasıolmaktangururduyduklarıküreselbirşirketolmayadevametmektir.Buuzunsolukluyolculuktabizleridestekleyentümpaydaşlarımızadestekvekatkılarıiçinteşekkürlerimisunarım.

CengizErolduCEO

102-14102-15


6

YönetimveSürdürülebilirlik

YönetimvesürdürülebilirlikanlayışımızıntemelianahissedarlarımızKoçHoldingveFiatChryslerAutomobiles(FCA)’danaldığımızdeğerveilkeleredayanıyor.Yönetimvesürdürülebilirlikkonusunubirbütünolarakelealıyoruz.Risklerinetkinbiçimdeyönetildiği,işetiğinormlarınabağlıbiryönetimanlayışıçerçevesindehareketederkensürdürülebilirlikstratejimizitümfaaliyetlerimizeentegreediyoruz.Katılımcıyaklaşımımızdoğrultusundapaydaşlarımızınbeklentilerinifarklıiletişimkanallarıvasıtasıylaöğrenerekkararsüreçlerimizedahilediyoruz.

KurumsalYönetimYapısı

Şeffaf,sorumlu,adilvehesapverebilirbiryönetimanlayışıbenimsiyoruz.TofaşKurumsalYönetimuygulamalarınaKurumsalYönetimİlkeleridoğrultusundayönveriyoruz.Builkelerinherdüzeydehayatageçirilmesiiçinçalışıyorveperformansımızıölçümleyerekraporlamalaryoluylapaydaşlarımızasunuyoruz.

Yönetseluygulamalarımızımodernilkeveuygulamalardoğrultusundahergeçengüngeliştiriyoruz.Çalışmalarımızınbirneticesiolan2017yılında9,15olanKurumsalYönetimDerecelendirmeNotumuzyapılandeğerlendirmesonucunda9,20’yeyükseltildi.

TofaşYönetimKurulu,2’sibağımsızolmaküzere10üyedenoluşmaktadır.YönetimKuruluBaşkanıveCEOgörevlerifarklıkişilerceyürütülmektedir.YönetimKurulu’ndaicradansorumluteküyeCEOolupdoğrudanYönetimKurulu’naraporlamayapmaktadır.

CEOveşirketüstyöneyimi,stratejikeğilimlerintespitedilmesiveyönetilmesinden,riskyönetimi,erkenuyarıvekontrolsistemlerinin

işlerliğininsağlanmasından,kurumsalhedeflerinbelirlenmesinden,kurumsalyönetimilkelerineuyumunsağlanmasındanvebualandabeklenenperformansvesonuçlarıneldeedilmesineyönelikçalışmalarınyürütülmesindensorumludur.

Çalışmalarını,YönetimKurulu’nabağlıolarakyürütenKurumsalYönetimKomitesi,DenetimKomitesi,RiskinErkenSaptanmasıveRiskYönetimiKomitesi,YönetimKurulu’nunfaaliyetetkinliğininsağlanmasındaönemlibiryeresahiptir.AdayGöstermeKomitesiveÜcretlendirmeKomitesigörevlerideKurumsalYönetimKomitesitarafındanyerinegetirilir.

Tofaşkurumsalyönetimyapısıhakkındadetaylıbilgiyehttps://tofas.com.tr/YatirimciIliskileri/KurumsalYonetim/Pages/default.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

RiskYönetimi

Tofaş’tariskyönetimisüreçleriYönetimKurulu’nunsorumluluğundadır.RiskyönetimialanındakigörevvefaaliyetlerilgiliyasalmevzuatauygunolarakDenetimKomitesiveRiskinErkenSaptanmasıveRiskYönetimiKomitesitarafındanyerinegetirilir.YönetimKurulu’nayapılanraporlamalardoğrultusundakurumsalriskstratejileribelirlenir.

Riskyönetimikonusuyıllıkhedefyayılımıveperformansdeğerlendirmesisteminindebirparçasıdır.Riskyönetiminde,dünyagenelindekabulgörmüşprensipveadımlarınuygulanmasınaveyaygınlaştırılmasınaönemveririz.Riskyönetimisüreçlerimizi5adımdanoluşanmetodolojimizkapsamındatakipederiz.

102-18102-22102-28102-29

102-30102-31102-41


7

SürdürülebilirlikriskleriTofaşriskyönetimportföyününanaalanlarındanbiriolupsürdürülebilirlikperformansıüzerindeetkisibulunantümkonularıkapsamaktadır.SürdürülebilirlikriskleriönleyicibiryaklaşımlabelirlenerekeldeedilensonuçlarRiskYönetimPolitikasıkapsamındaraporlanır.

TofaşKurumsalRiskYönetimihakkındadetaylıbilgiyehttps://www.tofas.com.tr/YatirimciIliskileri/KurumsalYonetim/Pages/default.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz

İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele

Tofaşolaraktümfaaliyetlerimize,kurumkültürümüzüntemeltaşlarınıoluşturanişetiğikurallarınabağlılıkileyolsuzlukverüşvetekarşı“sıfırtolerans”anlayışıyönvermektedir.Etikdeğerlerimiziveuymamızgerekenkuralları“TofaşEtikDavranışKurallarıveUygulamaPrensipleri”dokümanıiledüzenleriz.YolsuzluklamücadeleyebakışaçımızıiseRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikamızdatanımlarız.

Sözkonusukuralvepolitikalarımızda,işetiğineuygundavranılması,hertürlüşirketvarlığınınvebilgisininkorunması,çıkarçatışmasınınönlenmesi,işortaklıklarınınkurulmasındadikkatedilmesigerekenhususlar,işsağlığıvegüvenliği,rüşvetveyolsuzluklamücadelekonularıelealınmaktadır.Bununyanındaihlallerinbildirimiiçinoluşturulanmekanizmalarveihlalhalindeuygulanacakdisiplinkurallarıve

yaptırımlardasözkonusudokümanlarınyapıtaşlarıarasındayeralmaktavesüreçhassasiyetletakipedilmektedir.AnahissedarlarımızdanKoçHolding’inimzacısıolduğuBirleşmişMilletlerKüreselİlkelerSözleşmesi’nin(UNGC)yolsuzluklamücadelebaşlıklı10.ilkesinideişetiğiveyolsuzluklamücadeleyaklaşımımızınayrılmazbirparçasıolarakkabulederiz.

İşetiğiveyolsuzluklamücadelekapsamında,TofaşEtikKuruluveİçDenetimMüdürlüğükoordinasyonundariskbazlıdeğerlendirme,izleme,denetleme,raporlamaveeğitimfaaliyetleriniiçerenbiruyumprogramıtakipederiz.Yolsuzluklarınönlenmesiamacıylaişsüreçlerindegörevlerayrılığıilkesibenimsenmiş,gereklikontrolnoktalarıtanımlanmıştır.İşsüreçlerininvekontrolnoktalarınınişlevselliğiveetkinliğiİçDenetimMüdürlüğü’nünyapmışolduğuperiyodikdenetimlerlegözdengeçirilmektedir.Bununlabirlikteişsüreçleriveşirketinfinansaltablolarıbağımsızdenetimekiplerincedeyıldaenaz2defadenetlenmektedir.

TofaşYönetimKurulu,şirketfaaliyetlerininyasalmevzuata,TofaşEtikKurallarınaveTofaşRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikasınauyumluolarakyürütülmesindenbirinciderecedesorumludur.BusorumlulukYönetimKurulu’nungörevlendirdiğiTofaşEtikKuruluaracılığıylayürütülür.EtikKurul;CEO,BaşHukukMüşaviri,İnsanKaynaklarıDirektörüveilgilidiğerdirektörlerdenoluşmaktaolup,6aydabiryadaüyelerdenherhangibirininçağrısıüzerinetoplanır.TofaşEtikKurulu,etikilkelerinşirketiçindeyayılmasındanveanlaşılmasından,içvedışpaydaşlarlailetişimden,gereklidurumlardarevizyonundan,etkinyönetiminden,çalışanveüçüncükişilerinihlalbildirimlerininincelenmesivekararabağlanmasından,gereklidurumlardasoruşturmakomisyonlarınınkurulmasındanvekararlarındisiplinprosedürüneuygunolarakuygulanmasındanveilgilimercilerinbilgilendirilmesindensorumludur.İhlalhallerindeuygulanacak,sözleşmeiptalinekadarvaranyaptırımlarTofaşEtikDavranışKurallarıvePersonelYönetmeliğindedüzenlenmektedir.

TofaşEtikKuruluaynızamandabelirlenenrüşvetveyolsuzluklamücadelepolitikasıveetikkurallarauyumungözlenmesivedenetimindensorumludur.Sözkonusukuralvepolitikalarauyumlailgili

RiskinTanımlanması

RiskinÖlçümlenmesi

RiskinDeğerlendirilmesi

RisklerinHafifletilmesiveyaTransferi

RisklerinSürekliİzlenmesi

102-11102-16102-17102-25102-28

102-29102-30102-31102-41


8


denetlemefaaliyetleriTofaşEtikKuruluadınaİçDenetimMüdürlüğütarafındanperiyodikolarakgerçekleştirilmektedir.Etikkurallar,yolsuzlukverüşvetileilgilirisklerinbelirlenmesinderiskbazlıdeğerlendirmeesasalınmaktadır.Riskbazlıdeğerlendirmelerde,gerçekleştirilenfaaliyetinniteliği,gerçekleştirildiğiyer,maruzkalınaniçvedışrisklervehalihazırdakiiçkontrollergibibirçokunsurgözönündetutulmaktadır.Maruzkalınaniçvedışrisklerintespitindeyolsuzlukverüşvetriskiönemlikriterlerarasındadır.Örneğinkamuveözelsektörtedarikçivemüşterileriyledoğrudanişlemyapanbirimlerdahariskliaddedilmektedir.

İçDenetimMüdürlüğütarafındanhazırlananriskdeğerlendirmesisonucunagöregerekligörülennoktalardaiçkontrollerinetkinliğiningözdengeçirilmesivegüçlendirilmesiiçindenetimplanıhazırlanmaktadır.HazırlanandenetimplanıDenetimKomitesi’ningörüşveonayınasunulmaktadır.Diğertaraftanhazırlananriskbazlıdeğerlendirmesonucunispetendahariskligörülenbirimleröncelikliolarakdenetimplanınadahiledilmekteveyarutinolarakkontroletabitutulmaktadır.Gerçekleştirilendenetimfaaliyetlerindeyolsuzlukverüşvetrisklerielealınmakta,burisklerbertarafedicikontrolleriledeğerlendirilmektedir.Mevcutrisklerleilgilikontrollerinyetersizgörülmesidurumundailgilibirimlertarafındandüzelticiaksiyonlardevreyealınmaktadır.İçDenetimMüdürlüğüdenetimfaaliyetlerininsonuçlarınıyazılıvesözlüolarakGenelMüdürveYönetimKurulunabağlıDenetimKomitesinesunar.Önemlişikayet,sorunlarveincelemesonuçlarıİçDenetimMüdürlüğüveEtikKurularacılığıileyıldaenazdörtkeretoplananilgiliYönetimKuruluKomitelerindedeğerlendirilerekgözdengeçirilir.2018yılındayapılandenetimlerdeherhangibirrüşvetvakasınarastlanmamıştır.

Değerlerimiziveetikilkelerimizikorumayı,çalışmailkelerineuygunhareketetmeyitümçalışanlarımızınsorumluluğuolarakgörürveyazılıtaahhütlerinialırız.Bukapsamdatümçalışanlarımızlaetikkurallarımızilerüşvetveyolsuzluklamücadelepolitikamızıniletişimigerçekleştirilmiştir.Mevcutçalışanlarımızdanalmışolduğumuzyazılıtaahhütlereekolarak,aramızakatılanyeniçalışmaarkadaşlarımızaetikkurallarilerüşvetveyolsuzluklamücadelepolitikasıimzakarşılığıtakdimedilmektedir.Bununlabirlikteişeyenigirenpersoneleverilenzorunluişegiriş

eğitimlerindeetikkurallaradayerverilmektedir.AyrıcaAralık2017tarihiitibarıylamevcutpersoneleperiyodikolarakbirimbazındaetikkurallarhakkındabilgilendirmetoplantılarıprogramıuygulanmayabaşlanmıştır.Etikkurallaragerekliöneminverilmesiveçalışanlarınuyumununsağlanmasıtümüstveortadüzeyyöneticilerinaslisorumluluklarıarasındadır.Tofaşçalışanlarının,etikkurallarauygundavranmalarınedeniyleşirketinuğrayacağıherhangibirzarardansorumlututulmayacağıRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikamızdaaçıkçabelirtilmiştir.ÇalışanlarımızınyanısıraYönetimKuruluüyelerimizin,tedarikçivebayilerimizinkısacatümişortaklarımızınvetümpaydaşlarımızınsözkonusukuralvepolitikalarımızatamuyumgöstermesizorunludur.İşetiğineuyumveyolsuzluklamücadeleyifaaliyetlerimizinayrılmazbirparçasıolarakgörürüzvesürekliiyileştirmeiçinçabaharcarız.

İşetiğiveyolsuzluklamücadeleileilgilikuralvepolitikalarımızınişortaklarımızlailetişiminiwebsitemiz,süreliyayınlarımızgibiplatformlarvasıtasıylakesintisizbirşekildegerçekleştiririz.Etikdavranışkurallarıverüşvetkonularınıkapsayanonlineeğitimimizialantedarikçilerimizvebayilerimizdentopladığımızgeribildirimlerleonlineeğitimprogramımızgeliştirilmiştir.Ayrıcasürdürülebilirlikraporundayeralacakkonularınönceliklendirilmesiaşamasındabayi,tedarikçivesiviltoplumkuruluşlarınadadanışılmıştır.Bunagöreilgilipaydaşlarımızişetiğiveyolsuzluklamücadelekonularını%95oranındaenönceliklikonuolaraktespitetmişlerdir.

Çeşitliticariişortaklıklarınınkurulması,tedarikçivebayigibiişortaklarınınseçiminderüşvetveyolsuzluklamücadelekonularınıdaiçeren“due-dilligence”çalışmalarıyürütüyor,ilgilikuralvepolitikalarımızauyumgösterebilecekişortaklarınıseçiyorveortaklığınkurulmasındanönceetikuyumkriterlerinideiçerendeğerlendirmeleretabitutuyoruz.

Malyadahizmetalınacakyadatemsilyoluylaişgörecekolanfirmaseçimlerinde,şirketiçiprosedürlerdebelirlenmişobjektifkriterlergözetilmektedir.Sözkonusukriterleryolsuzlukverüşvetriskigibikonularıdaiçermekteolupöndeğerlendirmelerilgiliişbirimivesatınalmabirimitarafındanortaklaşayapılmaktadır.Kriterleri

102-11102-16

102-17102-25


9

sağlayanfirmalararasındanseçimyapılmasıveücretinbelirlenmesiaşamasındasatınalmabirimitarafındanalternatiflerdeğerlendirilmekteveTofaşaçısındanenavantajlıolanfirmaileçalışılmaktadır.Firmaseçimmetotlarındatemelolarakadaletveşeffaflıketikprensipleribenimsenmektedir.SözkonusufirmalarayalnızcaTofaşkuralvepolitikalarıileilgiliyasaldüzenlemelereuygunhizmetlerikarşılığındaödemeyapılmaktadır.Hizmetkarşılığıödemelerinuygunluğunuteminataltınaalmakamacıylaişsüreçleriüzerindegereklikontrolnoktalarıoluşturulmuşolup,İçDenetimMüdürlüğütarafındandabukontrolnoktalarınınetkinliğiperiyodikolaraktestedilmektedir.İşortaklarımızileyaptığımızsözleşmelerdeyasalara,etikdavranışkurallarıveuygulamaprensiplerineyerveriyor,uyulmamasıhalindebununbirfesihnedeniolacağınıifadeederiz.Bunaekolarakişortaklarınınyolsuzlukverüşvetlemücadeleyleilgiliperformansınıtakipederiz.2018yılındaişortaklarımızlailgilitarafımızaulaşanherhangibirrüşvetyadayolsuzlukvakasıbulunmamaktadır.

3.239

2.469

915

256

RüşvetveYolsuzluklaMücadeleOnlineEğitimProgramı(2018Yılsonuitibariylekişi)

Bayi Çalışan Tedarikçi Diğer(3.kişiler)

TofaşEtikKurallarınıntanınmasıvebenimsenmesiamacıylaEtikKurallarımızileRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikamızıkapsayanonlineeğitimvehatırlatmafaaliyetlerigerçekleştirilmektedir.Teorikbilgilerinyanındaişyaşamındakarşılaşılabileceklerivakaörneklerinedeyerverdiğimizeğitimprogramımız,sadeceçalışanlarımızıdeğil,tedarikçivebayilerimizidekapsamaktadır.2018yılsonuitibarıyla3.239’ubayiçalışanlarınaolmaküzere

toplam6.879kişiyeonlineeğitimverilmiştir.2016yılındadevreyealdığımızonlineeğitimlersayesinderüşvetveyolsuzluklamücadeleanlayışıkonusundakifarkındalığınbiröncekiraporlamadöneminegöredahadaiyileştirildiğikanaatindeyiz(2018yılınınilkçeyreğindegüncellemesitamamlananonlineetikeğitimitümçalışanlarazorunlueğitimolarakatanmışve2018yılsonuitibarıyla1.629personelbueğitimitamamlamıştır).2018yılındatümçalışanlarımızdançıkarçatışmasınasebepolacakbirdurumiçindeolupolmadıklarınadairbeyanlarınınyenilenmesiçalışmasıyapılmıştır.

Şirketimizinrüşvetveyolsuzluklamücadelepolitika,mekanizmaveraporlamalarınınyeterliliğiyıldaenazbirkereYönetimKuruluKomiteleritarafındanbağımsızolarakdeğerlendirilmektedir.Rüşvetveyolsuzluklamücadelekonularındageliştirdiğimizmekanizma,sistemveprosedürlerbubağlamdaTofaşYönetimKurulu’nabağlıDenetimKomitesitarafındanbağımsızolarakdeğerlendirilmişveuygunbulunmuştur.Değerlendirmesonucuna07.02.2019tarihlikomitetoplantıtutanağındayerverilmiştir.

Yürürlüktekidüzenlemelereveşirketinkendikurallarınauyumunsağlanmasıamacıylakamuotoritelerinden,uluslararasıverisağlayıcıkuruluşlardanvesosyalmedyakaynaklarıgibiçeşitlikanallardanalınanbilgilerdoğrultusundaoluşturulankaralisteyealınmışkişileriveşirketleritakipederiz.Prosedürlerimizegörerüşvetverdikleribilinenveyaşüphelenilenaracı,tedarikçi,yüklenicivemüşterilerintespitinisağlarvesözkonusutaraflarladevamedensözleşmelerinfesihsürecinibaşlatırız.

EtikDavranışKurallarıveRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikasınaaykırıdurumlarıntespitiiçinkolayerişilebilirveaçıkbildirimkanallarıoluşturulmuştur.Çalışanfarkındalığıyaratmakadına,iletişimkanalları,belirliaralıklarlaçalışanlara,tedarikçilerevediğerpaydaşlarahatırlatılmaktadır.Sözkonusukuralvepolitikalarımızauymadığınainandıklarıhertürlüdurumdaçalışanlarımız,işortaklarımızvediğertümpaydaşlarımızetikkurul@tofas.com.tradresineisimbelirterekveyaanonimolarakbildirimdebulunabilmektedir.Bununyanındaşirketinkurumsaladresleriveyaçalışanlarlailepaylaşılanbildirimlerdedeğerlendirmeyetabitutulmaktadır.

102-11102-25


10


PaylaşılanbilgilerinveilgilisoruşturmanıngizliliğiEtikKurulungüvencesialtındadır.EtikKurulayrıcarüşvetveyolsuzlukbildirimindebulunançalışanlarınvepaydaşlarınherhangibirnegatifdurumamaruzbırakılmayacağınıgarantieder.Buhusus,TofaşEtikDavranışKurallarıveUygulamaPrensiplerindeveRüşvetveYolsuzluklaMücadelePolitikasındaaçıkçavurgulanmıştır.

2018yılıiçindeŞirketimizderüşvetileilgiliherhangibirvakayaşanmamışveiletişimkanallarımızdanyapılanbildirimlerdederüşvetilealakalıbirkonutarafımızaaktarılmamıştır.2018yılıiçerisindeşirketeyolsuzluklailgiliherhangibiriddiayöneltilmemiştir.2018yılındailetişimkanallarıüzerindenTofaş’açeşitlikonularda17adetbildirimdebulunulmuştur.Alınanbildirimlerinincelemesonucuaşağıdakitablodaözetlenmiştir.

EtikKurallarımızdaaçıkçabelirtildiğiüzere,Tofaşolarakhiçbirsiyasiveyaideolojikdüşünce,eğilimyadaörgütlenmenintarafıolmaz;siyasiparti,politikacıveadaylarınfaaliyetveyakampanyalarınadoğrudanyadadolaylıolarakayni,maddiveyamanevidestekvermeyiz.Kamukuruluşlarıylakurduğumuzşeffafilişkilerçerçevesindekarşılıklıbilgialışverişindebulunurvesektörümüzhakkındakibilgitaleplerineaçıkbirşekildeyanıtveririz.Bununyanında,sektörelsiviltoplumkuruluşlarınınçalışmalarıaracılığıylasektörgenelineyöneliksorunlarıdilegetirmekiçinçabaharcarız.Kamukuruluşlarınınmüşterikonumundaolduğuyadaihalealımınınsözkonusuolduğudurumlardaiseyasalaraveprosedürleretamuyumprensibindenödünvermedenserbestrekabetkurallarıçerçevesindehareketederiz.

Şirketimiz,paydaşlarımızdanetikuyum,rüşvetveyolsuzluklamücadeleileilgiligelenhertürlüfikir,görüşveönerilerititizlikledeğerlendirmektevemevcutuygulamalarınaentegreetmektedir.Bukapsamdayolsuzlukverüşvetlemücadeleveönlemlerikonusundaülkedekienfaalplatform

vesiviltoplumörgütüolanTEİD(EtikveİtibarDerneği)ileişbirliğiiçerisindedir.RüşvetlemücadelemekanizmalarıkonusundapaydaşlardanşirketimizebilgiakışısağlanmasındaTEİDönemlibirroloynamaktadır.Şirketimizyöneticilerinden2kişiTEİDyönetimkurulundaaktifolarakgörevyapmaktadır.TEİD’inyolsuzluklamücadeleyeilişkinbilgivegörüşlerinpaylaşıldığıetkinlikleri,İçDenetimMüdürlüğütarafındandakatılımsağlanarakyakındantakipedilmektedir.TEİD’denalınandestekleriçinüyelikücretiharicindeilavebirücretödenmemektedir.

ŞirketimizinyolsuzluklamücadeleprogramıveraporlamasistemininetkinliğiyıllıkolarakTEİDtarafındanOECDveBM’inkonuileilgilieniyiuygulamarehberleribazalınarakhazırlanmışolan“YolsuzluklaMücadeleProgramıEtkinlikAnketi”iledeğerlendirilirvegeliştirmeönerilerineuygunolarakgeliştirilir.ŞirketimizaynızamandabualandakiuluslararasıgelişmeleritakipetmeküzereTEİD,BM,OECDveB20çalışmagruplarınaüyeveaktifkatılımcıdır.

İletişimKanallarınaUlaşanBildirimler 2018 2017 2016 2015

DisiplinKararıAlınanlar 4 5 3 2

UyumsuzlukTespitEdilmeyenler 13 9 6 3

Toplam 17 14 9 5

102-11


11

ŞirketimizyolsuzluklamücadelealanındasektörlideriolmaamacınauygunolarakAvrupa’nınbualandakienbüyükyolsuzluklamücadelekolektifeyleminekatılmıştır.“İşEtiğiOrtakİlkelerBeyanı”nın140imzacısıarasındaolanTOFAŞotomotivsektöründenilkvetekimzacıolmasıfatınısürdürmektevebüyüktedarikçilerimizideaynıkolektifeylemekatılımlarıyönündeteşviketmektedir.

İçKontrolveİçDenetim

Etkinbiriçkontrolveiçdenetimmekanizmasıoluşturmaksorumluvesürdürülebiliryönetimanlayışımızınönemlibirparçasıdır.İçkontrolveiçdenetimçalışmalarımızla,faaliyetlerimizinverimliliğinivedevamlılığını,raporlamalarıngüvenilirliğinigüvencealtınaalırız.İçkontrolsistemiveiçdenetiminsağlıklıolarakişleyişindenYönetimKurulusorumluolup,YönetimKuruluÜyesiveCEOYönetimKuruluadınagereklikoordinasyonusağlar.

İçkontrolsistemimizuluslararasıstandartlarveeniyiuygulamalartakipedilerektasarlanmıştır.Çalışanlarımızındaiçkontrolsüreçlerineyöneliksorumluluğa,bilgiyeveyetkiyesahipolmalarıadınaiçkontrolsistemipolitika,prosedürvetalimatlarlaişsüreçlerineentegreedilmiştir.İçkontrolsistemlerininetkinliğiTofaşİçDenetimMüdürlüğütarafındangerçekleştirileniçdenetimlerveKoçHoldingveFCA’yabağlıdenetimekipleri,bağımsızdenetimfirmalarıtarafındangerçekleştirilendışdenetimleriledeğerlendirilmektedir.Yapılandenetimlerneticesinde,iyileştirmeyeaçıkbulunanalanlarayönelikgerekligeliştirmefaaliyetleriilgilibirimlertarafındanhızlıbirbiçimdeyürütülmektedir.

İçDenetimMüdürlüğü’nünamaçyetkivesorumluluklarıİçDenetimYönetmeliğidoğrultusundabelirlenmiştir.İçDenetimMüdürlüğü,YönetimKuruluÜyesideolanŞirketCEO’sunadoğrudanraporlamayapmaktaolupdiğerbirimlerilebağıbulunmamaktadır.Böylelikledenetçilerinbağımsızlığıveobjektifliğigarantialtınaalınmaktadır.İç

denetçilerinbilgi,becerivevasıflarımeslekigelişimçalışmalarıylasürekligüçlendirilmektedir.

YönetimKurulu’nabağlıDenetimKomitesi,içdenetimsistemlerininetkinliğinden,işleyişinindeğerlendirilmesindenvegeliştirmeyeyönelikalınacakaksiyonlarınYönetimKurulu’naraporlanmasındansorumludur.

Denetimfaaliyetlerikapsamındabirimlerarasıdenetimdesözkonusudur.Birimtemsilcileribellikonulardauzmanlaşarakdiğerbirimleriuzmanlıkalanlarıdoğrultusundadeğerlendirmektedirler.Şirketiçidenetimlerinyanısırabayivetedarikçilereyönelikçevre,çalışmaveüretimkoşulları,etikvekalitegibisürdürülebilirlikkonularınıkapsayandüzenlidenetimfaaliyetleriyürütürüz.

SürdürülebilirlikYönetimi

Sürdürülebilir bir yönetim modeli temel önceliklerimizdenbiridir.Sürdürülebilirlikkültürünüvebilincinitümsüreçlerimizevepaydaşlarımızayaymakamacıylaçalışıyoruz.Sürdürülebilirliğibirişyapışşekliolarakbenimsiyorvemevcutçalışmalarımızısürdürülebilirlikbakışaçısıylatekrarelealarakiyileştirmelergerçekleştiriyoruz.

Tofaş’tasürdürülebilirlikyönetimiRiskinErkenSaptanmasıveRiskYönetimiKomitesisorumluluğundadır.ÇalışmalarayönelikraporlamaKurumsalYönetimKomitesi’neyapılaraksürdürülebilirlikfaaliyetlerimizhakkındaYönetimKuruludüzeyindebilgiakışısağlanır.Böylece,sürdürülebilirlikkonusuYönetimKurulu’nungündemindeolupYönetimKuruluüyelerincedeğerlendirilir.Bunabağlıolarak,baştaCEOolmaküzereüstyönetiminsürecedahilolduğuveilgilidirektörlüklervebirimlerceyürütülenfaaliyetlerSürdürülebilirlikEkibitarafındankoordineedilereksözkonusuYönetimKuruluKomitelerinederaporlamayapılır.

102-15102-19102-20102-26

102-27102-28102-30102-32


12


Sürdürülebilirlik konusu sürdürülebilirlik yaklaşımımızıngenelilkeleriniiçeren“TofaşSürdürülebilirlikPolitikamız”çerçevesindeyönetilmektedir.SürdürülebilirlikstratejilerimizTofaşSürdürülebilirlikKomitesitarafındanbelirlenmektevetakipedilmektedir.Sürdürülebilirlikyönetimineyönelikstratejikplanlarınhayatageçirilmesinden,performanssonuçlarınınsürdürülebilirlikraporuvasıtasıylaraporlanmasındanSürdürülebilirlikÇalışmaGrubusorumludur.

TofaşKurumsalSürdürülebilirlikPolitikasınahttps://tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Pages/default.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

SürdürülebilirlikÖncelikleri

SürdürülebilirlikönceliklerimizinbelirlenmesiçalışmamızınilkaşamasındaGRIstandardındayeralanunsurlar,otomotivsektörünüyakındanilgilendirenkonulardoğrultusundagenişbirkonuevrenioluşturuldu.Sürdürülebilirlikönceliklerimizibelirlerkençevresel,sosyalveekonomiksorunlarıelealanevrenselhedeflerbütünüolaraktanımlananSürdürülebilirKalkınmaHedefleri’nide(SustainableDevelopmentGoals)gözönündebulundurduk.

İçvedışpaydaşlarımızınkararalmamekanizmalarınakatılımınısağlamakadınaikiayrıanketdüzenlendi.İlkaşamada,şirketyöneticilerininkatılımıylagerçekleşenanketinardındantedarikçivesiviltoplumkuruluşlarıolmaküzerepaydaşgruplarımızınkatıldığıikincibiranketyürütüldü.Böylecekonuevrenisonhalinegetirildi.

Sürdürülebilirlikönceliklerininbelirlenmesiçalışmasıkapsamında,40konudanoluşankonuevrenive17SürdürülebilirKalkınmaHedefiTofaşortaveüstyöneticileritarafındanyürütülenikiayrıçalışmailetektekdeğerlendirildi.ArdındançalışmalarkonsolideedilerekelealınankonularınTofaşoperasyonlarıylailgisideğerlendirildi.SonaşamadaiseTofaşoperasyonlarınınbukonulardakietkidüzeyivepaydaşbeklentisiparametrelerigözönündebulundurularakönceliklerbelirlendi.

Tümbuçalışmalarsonucuortayaçıkantablopaydaşlarımızıngörüşlerinegöre,anketsonucundabelirlenenönceliklikonularileilişkiliTofaşanasüreçlerinigöstermektedir.

CEO YönetimKuruluÜyesi

SürdürülebilirlikKomitesi• Başkan:FabrikaDirektörü• FinansDirekörü• İnsanKaynaklarıDirektörü• KurumsalİlişkilerDirektörü• DışİlişkilerDirektörü• Çevre,SağlıkveİşGüvenliğiMüdürü(EHS)

SürdürülebilirlikÇalışmaGrubu• Başkan:Çevre,SağlıkveİşGüvenliği(EHS)Müdürü • (OHSAS18001-ISO14001-ISO14064-ISO50001• ÇevreselSistemlerYöneticisi• SağlıkveişGüvenliğiYöneticisi• İnsanKaynaklarıYöneticisi• KurumİletişimiYöneticisi• KurumsalYönetimvePaydaşİlişkileriSorumlusu• StratejikYönetimSüreciveİşGeliştirmeSorumlusu• TedarikçiilişkileriSatınalmaSorumlusu• ÜretimDirektörlüğüSorumlusu• TedarikZinciriSorumlusu• SatışSonrasıSorumlusu• Ar-GeSorumlusu

TofaşSürdürülebilirlikYönetimiOrganizasyonu

102-12102-19102-20102-26102-27

102-28102-30102-32102-46


13

TofaşSürdürülebilirlikÖncelikleri

TedarikSüreçleri

ÜretimSüreçleri

DağıtımSüreçleri

PazarlamaveSatışSüreçleri

SatışSonrasıSüreçleri

YönetişimÖncelikleri İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele

x x x x x

DeğerZincirindeSürdürülebilirlik Risklerinin Yönetimi

x x x x x

ÇevreselÖncelikler İklimDeğişikliği x x x

EnerjiTüketimi x x x

SeraGazıveDiğerEmisyonlar

x x x

ÇevreDostuMalzemeKullanımıveAtıkYönetimi

x x x

Ürün,Süreç,MobiliteModeliİnovasyonu

x

Elektrikli/AlternatifYakıtlıAraçlar

x x x

AraçYakıtTüketimi x x x

EkonomikÖncelikler Dijitalleşme x x x

MüşteriMemnuniyeti x x x

ÜrünveHizmetKalitesi x x x

MarkaAlgısı x x x

TedarikçiveBayiİşBaşarısı

x x x

SosyalÖncelikler İşSağlığıveGüvenliği x x

YetenekYönetimiveMeslekiEğitim

x x

İşyerindeİnsanHakları x x

Kadınİstihdamı,Çeşitlilik,EşitFırsatlar

x

İşHayatı-ÖzelHayatDengesi

x

AraçveTrafikEmniyeti x x x

102-22102-24102-47


14


PaydaşKatılımı

Sürdürülebilirlikanlayışımızıdahagenişbiralanayaymanınpaydaşlarımızlabirliktehareketederekmümkünolduğunainanıyoruz.Etkialanımızdayeralanpaydaşgruplarıileiletişimimizdeşeffafvehesapverebilirbiryaklaşımbenimsiyoruz.Paydaşlarımızıçeşitlikanallarvasıtasıylafaaliyetlerimizhakkındabilgilendiriyorvegörüşlerinebaşvuruyoruz.

Paydaşlarımızlaortakamaçlardoğrultusundabirlikteçalışıyoruz.Çalışmalarımızıhedefpaydaşgrubununniteliklerinigözönündebulundurarakplanlıyoruz.Birlikteçalışacağımızpaydaşgrubunubelirlerken,Tofaşilebenzeretikçalışmailkeleriniveçalışmakültürünübenimseyen,ortakhedeflereyönelenveçözümodaklıkurumvekuruluşlarıöncelikliolaraktercihediyoruz.

102-42102-43


15

PaydaşlarlaİletişimUygulamaları

PAYDAŞGRUBU UYGULAMATÜRÜVESIKLIĞI

Çalışanlar

AnketveAraştırmalar(çeşitliaralıklarla);EğitimFaaliyetleri,TofaşEtikİlkeleri,İçiletişimplatformları(haberekranları,intranet),Duyuruveİlanlar(sürekli);ÖneriveÖdüllendirmeSistemi(anlık);İSGKomiteleri,ÇalışmaGruplarıveKomiteler(değişenaralıklarda);SüreliİçYayınlar(yıldaüçkez);PerformansYönetimiveKariyerGelişimiToplantıları,SosyalEtkinlikler(yıldaenazikikez);YönetimToplantıları,İletişimToplantıları,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu,ÇevreGünü(yıldabirkez);ÇalışmaHayatıDeğerlendirmeAnketi(yıldabirkez)

AnaHissedarlarGenelKurulToplantıları,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez);YönetimKuruluToplantıları,FinansalPerformansRaporları(yıldadörtkez);ÖzelDurumAçıklamaları(ihtiyaçdurumunda)

AzınlıkHissedarlarıYatırımcıSunumları,BirebirGörüşmeler(talepüzerine);GenelKurulToplantıları,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez);FinansalPerformansRaporları(yıldadörtkez);ÖzelDurumRaporları(ihtiyaçdurumunda)

BayilerBirebirGörüşmeler(talepüzerine);BayiToplantıları,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez);SüreliİçYayınlar(yıldaüçkez),BayiEğitimleri(sürekli);MüşteriMemnuniyetAraştırmaları(yıldabirkez)

TedarikçilerBirebirGörüşmeler(TalepÜzerine);İSGKomiteleri(aydabirkez);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez);TedarikçiİşEtiğiİlkeleri(sürekli);SüreliİçYayınlar(yılda3kez),EğitimveGelişimProgramları(sürekli);TedarikçiZirvesi

ÜrünSonKullanıcıları

ÜrünEtiketleriveKullanmaKılavuzları(sürekli),PazarlamaİletişimiÇalışmaları(sürekli);FuarKatılımı,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

YerelHalkŞikayetSistemi,ToplumsalProje,BağışveSponsorluklar(talepüzerine);BilgilendirmeToplantıları(ihtiyaçdurumunda);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

SektörelAktörler ToplantıveGörüşmeler,Projeveİnisiyatifler(talepüzerine);FuarKatılımı(yıldabirkaçkez);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

YerelYönetimler ToplantıveGörüşmeler,FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

KamuKuruluşlarıToplantıveGörüşmeler(talepüzerine);BilgilendirmeRaporları(çeşitliaralıklarla);KamuDenetimleri(çeşitliaralıklarla/anlık);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

SivilToplumKuruluşları

Üyelikler(sürekli);ÇalışmaGrupları,KomiteveYönetimKuruluÜyelikleri(dönemsel);OrtakProjeveİnisiyatifler,ToplantıveGörüşmeler(talepüzerine);FaaliyetRaporu(yıldabirkez);SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

ÜniversitelerveAkademisyenler

BursveStajOlanakları,AkademikKongreveSeminerKatılımı(sürekli);Ar-GeProjeOrtaklıkları,SponsorlukveDestekler;AkademikAraştırmaveYayınlaraDestek;ToplantıveGörüşmeler(talepüzerine);FaaliyetRaporu(yıldabirkez);SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

ÇalışanAileleri BilgilendirmeÇalışmaları(sürekli);SüreliİçYayınlar(yıldaüçkez);SosyalEtkinlikler(yıldaenazikikez);ÇevreGünü(yıldabirkez)

FikirÖnderleri FikirÖnderleriToplantıveGörüşmeler(talepüzerine);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

MedyaRöportajveSöyleşiler,ToplantıveGörüşmeler(talepüzerine);BasınBültenleri,ÖzelDurumAçıklamaları(ihtiyaçdurumunda);FaaliyetRaporu(yıldabirkez),SürdürülebilirlikRaporu(yıldabirkez)

102-40


16

TüketiciDeneyimi

Ürünvehizmetlerimizimüşterilerimizinbeklentiveihtiyaçlarınayanıtverecekşekildegeliştiriyor,böyleliklemüşterilerimizeüstüntüketicideneyimisunuyoruz.Araçlarımızındeğerlerinitüketimsüresincekorumalarınısağlamakadınatüketicideneyiminisürekliiyileştirmeyiodağımızaalıyoruz.

MüşteriMemnuniyeti

Müşterimemnuniyetininsağlanmasınıçokbileşenlibirkonuolarakelealıyoruz.İlketapta,üretimfaaliyetlerimizihedefpazarlarıngereksinimlerinigözönündebulundurarak,markavemodelçeşitliliğineuygunolarakveyüksekkalitekoşullarındagerçekleştiriyoruz.Müşterimemnuniyetininsağlanmasınındiğerayağınıisesatışvesatışsonrasısüreçlerdemüşterilerimizeçözümlersunmak,müşterihaklarınıherkoşuldasağlamakoluşturuyor.

Müşteriodaklıbiryaklaşımla,Tofaşşirketpolitikasıveyasaluygulamalarçerçevesindemüşterilerimiziçinenuygunçözümleriüretmeye,ihtiyaçlarınıheraşamadagözetmeyeçalışıyoruz.Müşteriilişkileriyönetimsistemlerimizle,bayiveyetkiliservislerleyürüttüğümüzortakçalışmalarlamüşterimemnuniyetinisürekliartırmayaçalışıyoruz.

ÜlkemizdekimüşterilerimizesağladığımızkalitelisatışsonrasıhizmetveüstüntüketicideneyimiyleAvrupaMüşteriMemnuniyetiAraştırması’nınenüstsıralarındayeralmahedefimiziçinçalışıyoruz.Müşterilerimizinmemnuniyetdüzeyinitarafsızaraştırmalarlaölçümlüyoruz.2018yılında,MüşteriMemnuniyetiSkorumuz%79,6düzeyindegerçekleşti.Müşterilerimizdengelengeribildirimleriişsüreçlerinde,ürünvehizmetlerimizdeproaktifiyileştirmelersağlayacakşekildedeğerlendiriyoruz.

2014

75,32

77,58

80,94

72,6

79,6

2015 2016 2017 2018

BayiMüşteriMemnuniyetiTrendi*(%)

* 2018yılındanitibarenhesaplamayöntemindedeğişikliğegidilmiştir.

* NPStakipedilmektedir.

102-44


17

MüşterideneyimindenyolaçıkarakoluşturulanServisteAraçDurumTakipUygulamasıkapsamında,müşterilerinservistekiaraçlarınındurumunutakipedebilmeleriveanlıkbildirimalmalarıamacıylamüşteribeklemealanlarınadijitalekranlarkonumlandırılmıştır.Buekranlarüzerindenmüşteriler,araçlarıileilgilisürecintümaşamalarınıanlıkolarakizleyebilmektedir.

“HızlıServis”hizmetimizilemarkavaatlerimizdenbiriolan“hız”ilkesidoğrultusunda,müşterilerimizinbasitbakım/onarımihtiyaçlarıiçinservisteişlemyaptırmasüresinikısaltmayıhedefliyoruz.“HızlıServis”randevusuolanmüşterilere,hizmetkapsamındabelirlenenişlemlerdenbirinitalepettiklerinde,enfazla1saatiçindearaçlarınıteslimalmalarınıtaahhütediyoruz.

MüşteriMemnuniyetiPolitikamızahttp://www.tofas.com.tr/tr/hakkinda/Pages/Politikalarimiz/MusteriMemnuniyetiPolitikamiz.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindendeyayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

MarkaAlgısı

Tofaşmarkasınınmüşterilerimiznezdindeyarattığıizleniminanlaşılmasımüşteribeklentiveihtiyaçlarınıanlamakadınabüyükönemtaşımaktadır.Tüketicilerimizinmarkalarımızhakkındakialgısını,FCAtarafındanküreseldüzeydeyürütülenmüşteripazararaştırmalarınınsonuçlarıileyerelgeribildirimleriharmanlayarakdeğerlendiriyoruz.

Binekotomobilkategorisindeotomobillerimizinekonomik,ailekullanımınauygun,herkestarafındantercihedilebilen,düşükbakımmaliyetliolması;hafifticariaraçkategorisindeisearaçlarımızınhemişhemsosyalhayattamüşterilerinihtiyaçlarınıenuygunşekildekarşılamasımarkamızıntüketicilerimizingözündeönplanaçıkanözellikleridir.


18

İnovasyon

İnovasyonkurumkültürümüzünvesürdürülebiliryönetimanlayışımızıntemelyapıtaşlarındanbirinioluşturuyor.Kurumiçigirişimciliğiveinovasyonuteşvikedenprogramlaroluşturuyoruz.Tofaş’ıgeleceğetaşıyacakyenilikçiveyaratıcıişfikirlerineulaşmaya,bunlarıhayatageçirmeyeçalışıyoruz.Açıkinovasyonçalışmalarımızkapsamındaişbirliğigeliştirebileceğimizyenigirişimlerletanışıyor,kurumdışıyenilikçifikirlerideyakalamışoluyoruz.

Ar-GeYönetimi

Müşterilerimizinihtiyaçlarınıeksiksizkarşılamakamacıylamüşteriodaklıteknolojikaraştırmafaaliyetleriyürütüyoruz.Araştırmaçalışmalarımızçevreselsürdürülebilirlik,sosyalsürdürülebilirlikveyetkinlikolmaküzerebirbiriilekesişenüçzeminüzerindeşekilleniyor.FCA’nınküreselçaptailerimühendislikçalışmalarınınyürütüldüğübirmerkezolmaküzereyetkinliklerimizigüçlendirmeyiöncelikolarakkabulediyoruz.

Dünyadakiteknolojikgelişmeleriyakındantakipediyorvebuteknolojileringelişiminedoğrudankatkısağlıyoruz.Tasarımsüreçleriniar-geçalışmalarınaentegreederekteknolojiküstünlüklerininyanısırayenilikçimühendisliktasarımdetaylarıyladaöneçıkanbinekveticariaraçlargeliştirerekülkeekonomisinekatkısağlamayıamaçlıyoruz.

AraçgeliştirmesahasındaAvrupa’ylarekabetedebilirseviyedebiraltyapıoluşturanTofaşAr-GeMerkezi,toplam20.110m²’liklaboratuvarveofisalanıileyaklaşık600çalışanasahiptir.TofaşAr-GeMerkezi;bünyesindekilaboratuvarlarınyüksekteknolojisiveçeşitliliğiyleFCA’nınAvrupa’dakienbüyükar-gemerkezlerindenbiridir.TofaşAr-GeMerkeziistihdamında,yükseklisansvedoktoraeğitimialmışçalışanlaraöncelikverilmektedir.Ar-GeMerkezi’ndegörevalanyükseklisansvedoktoralıçalışansayısı2018yılsonuitibarıyla139’ayükselmiştir.

“2018yılındaar-geharcamalarına244milyonTLkaynakaktardık.”

Ar-GeMühendisiYetiştirmeProgramı

BUSİADveUludağOtomotivEndüstrisiİhracatçılarıBirliği(OİB)işbirliğiileyürüttüğümüzYazDönemiAr-GeMühendisiYetiştirmeProgramı’nı2018yılındaüçüncükezgerçekleştirdik.TofaşAkademideprogramaprogramortağıolarakdestekverdi.

• TofaşAr-GeMerkezi’ninuluslararasıtanınırlığınınartmasıvegelişebilmesiiçinortakürüngeliştirmedeişbirliklerininbüyükönemtaşıdığınainanıyoruz.Üniversite-sanayiişbirliğiprojelerini,teknolojigeliştirmeçalışmalarınaparalelolarakyürütüyoruz.2006-2018yıllarıarasında16farklıüniversiteyleyaklaşık130projedeortakçalıştık.

• TÜBİTAKveABdestekligerçekleştirilenpekçokaraştırmaprojesindeyeralıyoruz.TofaşAr-GeMerkezi,2018yılında16farklıaraştırmaprojesindeyeralmışolupbuprojelerkapsamında200’ünüzerindeuluslararasıprojeortağıileçalışılmıştır.2017ve2018yıllarında6yeniUfuk2020projebaşvurumuzkabuledildi.

• Katmadeğersağlayanyeniprojelerveyenilikçifikirlerlepatentbaşvurusayısınıheryılartırmayıhedefliyoruz.Yenilikçiçalışmalarsonucunda,38adetyeniyurtiçipatentbaşvurusuve10adetuluslararasıpatentbaşvurusugerçekleştirdik.

DijitalDönüşüm

Dijitaldönüşümçalışmalarımızileilgiliteknolojilerivetrendlerikullanarakenetkinoperasyonuvemüşterideneyiminigerçekleştirmeyi,yeniürünlervedeğerleryaratmayıamaçlıyoruz.Gerçekleştirdiğimizörnekveilhamvericiçalışmalarsayesindeürün,müşteri,endüstriyelveoperasyonelalanlardaşirketvizyonvestratejilerineparalelolaraksürekliolarakiyileşmegösteriyorveyenideğerlerüretiyoruz.


19

Gelecekgördüğümüzdijitalteknolojilerinherbirini(Yapayzeka,veribilimi,IoT,RPA,görüntüişleme,VR,AR,robotics,vb.)şirketgenelindebir“teknolojilideri”olmahedefiileetkinbirşekildetakipediyoruz.Birtaraftandaihtiyaçlarımızıgözeterekpotansiyelimiziortayaçıkarıyor,buihtiyaçlarayönelikprojelergerçekleştiriyoruz.Hızlagelişenteknolojilerözelindehemfarkındalıkhemdeyapılabilirlikanlamındaakademimizingücündendeyararlanarakyetkinliklerimizisürekligeliştiriyor,farklımetotvetekniklerileyaratıcıfikirlerüretiyoruz.

Dijitalleşmesürecikapsamlıbirkomitetarafındandinamikbirşekildeyönetilmekteolup,süreçleilgiligidişatveçıktılarüstyönetimeheraydüzenliolarakgerçekleştirilentoplantılarlaraporlanmaktadır.Çalışanlardangelenfikirlerbelirlibirolgunluğagetirildiktensonraaylıküstyönetimtoplantılarındadeğerlendirilmekteveprojeolarakelealınıpalınmayacaklarınakararverilmektedir.

Yapılan çalışmalar sonucu;

Özellikleriilebirçoködülelayıkgörülmüş“TofaşGOuygulaması”ileçalışanlarımıziçinetkinbiriletişimplatformuyaratmışolduk.

Şirketdahilindekurmuşolduğumuz“IoT”platformumuzlaartıkbirçokveriyibaştaendüstriyelalanolmaküzerebirçoknoktadantoplayabiliyor,otomatikolarakanlıkkararlaralabiliyoryadakararlarınalınmasıiçingerekliraporlamalarıoluşturabiliyoruz.Ürettiğimizverileriişleyerek“veribilimi”ve“öğrenensistemler”yardımıilebirçokteknik,idarivefinansaltahminprojesinibaşarılıbirşekildegerçekleştirdik.

Birçokkatmadeğersizişibeyazyakarobotuolarakdaadlandırdığımız“robotiksüreçotomasyonu”sayesindeyokederekdahayalınveverimlibiroperasyonseviyesineulaşmışdurumdayız.

Robotlarınmontajhatlarındakullanımınınyaygınlaştırılmasıileortak,verimlivegüvenlirobot/insançalışmaortamlarınayönelikişmodeli,yöntem,yazılımveekipmangeliştirmekamacıylaABÇerçeveProgramı(FP7)kapsamındayürütülenRobopartnerProjesi’ninliderliğiniüstlenenilkvetekTürkfirmasıolmaunvanınıtaşıyoruz.

AraçlardaDijitalleşme

Araçlardadijitalleşmeçalışmalarımızkapsamında,araçlarüzerindekielektronikünitelerinbirbirleriarasındahaberleşmesineyönelikçalışmalaryürütüyoruz.

Tofaşbünyesindegeliştirilenvesınıfındakiilkuzaktanerişimteknolojisiolan“FiatYolArkadaşımConnect”Projesininçalışmaları2018yılındatamamlandı.Projeaynızamandaaçıkinovasyontarafındabirstart-upişbirliğiilepazarasunduğumuzilkprojeolmaniteliğitaşıyor.Dijitalleşmestratejilerimizdoğrultusunda,müşteribeklentiveihtiyaçlarındanyolaçıkarakoluşturulanFiatYolArkadaşımPlatformumüşterilerimizinaraçlarıileolanilişkilerineveTofaş’ınmüşteriiletişimineyenibirboyutkazandırmaküzeretasarlanmıştır.Araçkullanıcılarıilearaçlarını“bağlanabilirlik”(connectivity)teknolojisiylebirleştirenplatform,akıllıtelefonveyabilgisayararacılığıylaaraçsahiplerininotomobillerineuzaktanbağlanabilmelerineolanaktanıyor.

Veribilimiveöğrenenalgoritmalarınyardımıilesürücüvearacınürettiğiveriyiişleyerekolasıkazalarvearaçarızalarınıgerçekleşmedentahminetmeküzerineçalışmalaryapmaktayız.

AraçEmniyeti,SürüşveYolcuKonforu

FCA’nın“tümyolculariçinemniyet”vizyonudoğrultusundakonforvegüvenlikaçısındansürücüyehizmetvedesteksunanakıllıaraçlargeliştirmeküzereçalışıyoruz.Araçlarımızınilgilipazarlardakiyasaldüzenlemelerevegereklilikleretamuyumunusağlıyoruz.

Araçlarımızıpasifveaktifemniyetsistemleriiledonatıyoruz.Pasifemniyetsistemleriilemüşterilerimizinherhangibirkazadurumunuzarargörmedenatlatmalarını,aktifemniyetsistemleriilekazanınmeydanagelmesiniengellemeyiamaçlıyoruz.Busayedesadecearaçiçindekisürücüveyolcularındeğilaraçdışıortamdatrafikteseyredendiğeraraç,yolcuveyayalarındagüvenliğinigözetiyoruz.


20

İklimDeğişikliği

İklimdeğişikliğibugündünyanınkarşıkarşıyakaldığıentemelsorunlardanbiridir.Biliminsanlarınıngenelkanaati,iklimdeğişikliğisorununabüyükölçüdeinsankaynaklıseragazlarınınyolaçtığıyönündedir.Budurumkarşısındadünyagenelindetedbirleralınmayabaşlarkenotomotivsektörüdeüzerinedüşensorumlulukdoğrultusundaçalışmalaryürütmektedir.Sektörünöndegelenoyuncularındanbiriolaraksahipolduğumuzçevresel,sosyalveekonomiksorumluluklarınfarkındalığıilehareketediyoruz.

İklimdeğişikliğikonusunudoğrudanCEO’yaraporlama yapan Sürdürülebilirlik Komitesi veSürdürülebilirlikÇalışmaGrubuvasıtasıylayürütüyoruz.

“Tofaş,2018yılındadaCarbonDisclosureProject’e(CDP)yanıtlarınısunmuşolupyapılandeğerlendirmesonucundaClimateChangeprogramındaB(Management)bandındayeralmıştır.CDPWaterprogramındaisederecelendirmenotu“B-(Management)”olarakgerçekleşmiştir.”

Paydaşlarımızıniklimdeğişikliğikonusundabizdenenönemlibeklentisitüketicilerinseyahatdeneyimlerinin,taşımacılıkvedağıtımoperasyonlarınındahasürdürülebiliryöntemlerlegerçekleştirilmesinisağlamayayönelikaraçlarüretmemizdir.Paydaşlarımızınbeklentilerineyanıtvermekadınadahadüşükemisyondeğerlerinesahipyadaalternatifyakıtlarınkullanıldığıaraçlargeliştirmeküzereçalışıyoruz.

İklimdeğişikliğiilemücadelekapsamında,

• FCA’nınürünstratejileridoğrultusundahayatageçirdiğikonvansiyonelmotorluaraçlardaverimliliğinartırılmasına;alternatifyakıtsistemlerininkullanımınınyaygınlaştırılmasına,elektriklivehibridaraçlarıngeliştirilmesiçalışmalarınadestekveriyoruz.

• Üretimtesislerimizdeenerjiverimliliğineyatırımyaparaküretimkaynaklıseragazıemisyonlarınıazaltıyoruz.

• Araçlardayakıttüketimininazaltılmasıçalışmalarımızlaenerjitasarrufusağlayarakemisyonsalımınıminimizeetmeyeçalışıyoruz.

• Dağıtımoperasyonlarımızdaenerjiverimliliğisağlayacakçalışmalaryürütüyoruz.

• Tedarikçivebayigelişimçalışmaları,müşteribilgilendirmehizmetleriileçevreveiklimsorumluluğubilincinindeğerzincirininbütününeyaygınlaştırılmasıiçinçalışıyoruz.

“2020yılınagelindiğindeüretimdenkaynaklananseragazıemisyonusalımımızı2011yılınakıyasla%30azaltmışolmayıhedefliyoruz.”

İklimDeğişikliğikonusuhakkındadetaylıbilgiyehttps://tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/CevreVeIklim/Pages/default.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

102-12


21

MobiliteÇözümleri

Dünyagenelindesüreklideğişentrendlervegelişenteknolojiileberabermüşterilerimizinyenimobiliteihtiyaçlarıortayaçıkmaktadır.Seyahatözgürlüğününvefarklımobiliteihtiyaçlarınınsürdürülebiliryöntemlerlesağlanmasınayönelikteknolojilerveçözümlerüretiyoruz.FCA’nıntüketicilerdeenerjitüketimineduyarlıdavranışınoluşturulmasıkonularındaaraştırmaveçalışmalarınadestekveriyoruz.

DüşükEmisyonluAraçlar

İklimdeğişikliğiningiderekönemkazanmasıylaberaberFCAbünyesindegerçekleştirilendüşükemisyonluaraçlargeliştirilmesininmobiliteçözümleriiçerisindekipayıartmaktadır.Tofaşolarak,bizdebuçalışmalaradestekveriyorvekonuyusüreklibirgelişimalanıolarakgörüyoruz.

Araçlarınemisyondeğerlerinindüşürülmesininyanısıra,üretimdekullanılanhammaddemiktarınıaraçemniyetiniriskeetmeyecekşekildeazaltarak,dahaverimlikaynakkullanımıvedahaazatıktüketimisağlıyoruz.

PortatifEmisyonÖlçümSistemi(PEMS)

PortatifEmisyonÖlçümSistemi,emisyonlaboratuvarlarındayapılanölçümlerigerçekyolkoşullarındagerçekleştirmeyeolanaksağlamaktadır.Sistem,emisyonlaboratuvarlarındasabitkoşullardayapılantestlerinyerinegerçekyolkoşullarınıtemsiledentrafikortamındaaracınemisyonsonuçlarınıdeğerlendirmekamacıylaoluşturulmuştur.PEMSkullanımı,binekaraçlardaTürkiye’deilkolarakTofaşbünyesindedevreyegirmiştir.Çıkantestsonuçları,araçlarınprojeaşamasındamotoryazılımlarınagirdisağlamaktaolupaynızamandaemisyonlaboratuvarımızınölçümlerinereferansoluşturmaktadır.

AlternatifYakıtlıAraçlar

Mobiliteçözümlerimizkapsamındaçalıştığımızbirdiğeralandaalternatifyakıtlıaraçlargeliştirilmesidir.Budoğrultuda,dünyadakielektriklitaşıtteknolojileriniyakındantakipediyoruz.Geliştirilenyenilikçiçözümveuygulamalarlabuteknolojilerinbütünleştirilmesi,elektriklitaşıtsistemvebileşenlerininyerliüretimininsağlanmasıhedefiyleçalışmalaryürütüyoruz.FCA’nındoğalgazvebiyoyakıtgibialternatifyakıtsistemlerininkullanımınınyaygınlaştırılmasıçalışmalarınadestekveriyoruz.

EnerjiVerimliliğiveEmisyonlar

Enerjiverimliliğiveemisyonlarıiklimdeğişikliğiilemücadeledeenfazlaetkiyiyaratabileceğimizalanolarakgörüyoruz.Bunedenle,enerjiverimliliğiveemisyonlarçevreyönetimimizinenönemliparçasınıoluşturuyor.Enerjitüketimimiziveemisyonsalımınıyıldanyılasınırlayarakiklimdeğişikliğininyaratacağıriskleriazaltmakonusundaüzerimizedüşensorumluluğuyerinegetiriyoruz.

Tofaş’taenerjiverimliliğiveemisyonyönetimikonularınınyönetimindenEnerjiRehberleriKurulu,TofaşSürdürülebilirlikÇalışmaGrubuveTofaşSürdürülebilirlikKomitesisorumluolup,raporlamaCEO’yayapılmaktadır.Enerjiverimliliğiveemisyonperformansımızıkısa,ortaveuzunvadelihedeflerdoğrultusundatakipediyorvesürekliiyileştiriyoruz.Emisyondeğerlerimizikamuotoriteleritarafındanbelirlenenlimitdeğerlerinaltındatutuyoruz.

2018yılındaaraçbaşınaenerjitüketimimiz3,86GJolarakgerçekleşirken,araçbaşınaemisyonsalımımız0,362tonCO2eolarakgerçekleşti.


22


“2020yılınagelindiğindearaçbaşınaenerjitüketimimizi3,50GJ,araçbaşınaemisyonmiktarını0,350tonCO2edüzeyinegetirmeyihedefliyoruz.”

OtomotivüretimininanasüreçlerindenbiriolanboyamauygulamalarısırasındaUçucuOrganikBileşik(UOB)emisyonlarıortayaçıkmaktadır.2018yılındaboyananyüzeybaşınaUOBemisyonağırlığını33,91gr/m2’den32,87gr/m2düzeyinedüşürdükUOBemisyonlarınınazaltılmasıçalışmalarımızadevamederek2020yılınagelindiğinde29gr/m2düzeyineulaşmayıhedefliyoruz.

Enerjiverimliliğiçalışmalarımızladüşükkarbonekonomisinegeçişidestekliyoruz.Hayatageçirdiğimizprojelerleenerjitüketiminivebunabağlıseragazıemisyonlarınıazaltmayadevamediyoruz.WCMEnerjiYönetimMetodolojisikapsamında,2018yılında60adetenerjiverimlilikprojesihayatageçirdik.2017yılınınsonçeyreğindedevreyealınandiğerprojelerilebirlikte,2018yılınaetkiedentoplamenerjiprojesayısı79’aulaştı.Projelerkapsamında,79.935GJenerjitasarrufuvebunabağlıolarak5.387tonCO2emisyonazaltımısağladık.

2018

EnerjiTüketimi(GJ/araç) SeraGazıEmisyonları(Scope1+Scope2)(tonCO2e/araç)

2014

4,77

2014

0,4764,69

2015

0,470

2015

3,90

2016

0,400

2016

3,76

2017

0,358 0,362

2017

3,86

2018

UOBEmisyonuTrendi(gr/m2)

2014

35,47

33,76

2015

34,55

2016

33,91

2017

32,87

2018

2020(H):3,50

2020(H):29,00

2020(H):0,350


23

Üretim

Ülkemizinöncüotomotivüreticilerindenbiriolarakdünyaklasındaverimli,kalitelivesürdürülebilirüretimgerçekleştiriyoruz.Üretimsüreçlerimizdekaliteveverimlilikteenetkilisonucaulaşabileceğimizgüncelteknolojilerikullanıyor,kalitesistemvestandartlarıilesüreçlerimizinverimliliğinigarantialtınaalıyoruz.Üretimsüreçlerimizdenkaynaklanançevreseletkiyisürekliiyileştiriyorvebununyanısıraürünvehizmetlerimizinyaşamdöngüsüboyuncayarattığıetkiyidehesaplıyoruz.

“2018yılındasürdürülebilirüretimanlayışımızileuluslararasıdeğerlendirmekuruluEIRIS’inBorsaİstanbulbünyesindeyaptığıkapsamlıdeğerlendirmede,BİSTSürdürülebilirlikEndeksi’ndeyeralmayahakkazanan50Türkfirmasıarasındayeraldık.”

DünyaKlasındaÜretimveKalite

Müşterilerimizinkalitebeklentilerinidoğrudanalgılayarak,değerzincirindekitümüretimvehizmetsüreçlerininkaliteseviyesiniyükseltmekveenrekabetçidüzeyegetirmeküzereçalışıyoruz.Müşterimemnuniyetinimerkezealankaliteanlayışımıziledünyaklasındarekabetavantajısağlıyoruz.

ÜretimderekabetgücünüsistematikolarakiyileştirmekvegeliştirmekamacıylaWCM(World-ClassManufacturing)metodolojisinikullanıyoruz.WCMtemelolarakişgüvenliği,kalite,maliyet,teslimatveçevrekonularınaodaklanarakherbirinde“sıfır”aulaşmayıhedefliyor.WCMProgramı,bugündünyaçapındaFCA’nın213fabrikasındaveyaklaşık400tedarikçisininfabrikasındauygulanıyor.

SıfırİşveÇevreKazası

SıfırKaliteHatası

SıfırKayıp

WCMyolculuğumuzabaşladığımız2006yılındanbuyanaüretimstandartlarımızısürekligeliştirdik.Gerçekleştirilendenetimlersonucunda2013yılındaFCA’nın“AltınSeviye”yeerişenilküçfabrikasındanbiriolarak,2017yılında77puanaulaşarakgelişimimizidevamettirdik.AltınSeviye’yegelirkenişkazalarını,dışkalitegöstergelerini,üretkenliğinivemakinearızalarınıönemliölçüdeiyileştirdik.Bütünbuiyileştirmeler,sistematikbirbiçimdeveçalışanlarınkatılımıylagerçekleşti.2018yılındaTofaş’tagörevlihersahaçalışanı,ortalama27adetöneridebulunarakçalışmalarımızakatkısağladı.

2018yılındadünyagenelinde11farklıülkedenkatılımcılarlagerçekleştirilenUluslararasıKaliteÖdülleri’ndeTofaşKaliteEkibi,“KaliteMetotlarındaİnovasyon”kategorisindefinalekaldı.Kaliteekibi,EluaEntegreKaliteYönetimPlatformuilebirliktekalitemetotlarındaortayakoyduklarıyeniliklerveeldeedilenbaşarılısonuçlarıuluslararasıbirplatformdaortayakoymafırsatıyakaladı.

KalitestratejilerimizeFCA’nınürünvehizmetlerinüstünkalitenormlarındagerçekleştirilmesinihedefleyenKüreselKaliteSistemidoğrultusundayönveriyoruz.Ürünvehizmetlerimizinilgiliyasalvesektörelmevzuatauygunnitelikleresahipolmasını,fizikinormlaraçısındangüvenilir,performanslarınınrakiplerinekıyaslayüksekolmasınıamaçlıyoruz.

102-11


24

Üretimsüreçlerimiziçoksayıdayönetimkalitevestandardınıtakipederekgerçekleştiriyoruz.Busayederiskleremüdahalekapasitemiziveyönetimkalitemizigüçlendiriyoruz.Yönetimsistemvestandartlarımızayönelikperformansdüzeyimizibağımsızdışdenetim,sertifikasyonvedoğrulamaçalışmalarıylatakipedereksürekliiyileştiriyoruz.WPI(WorkPlaceIntegration-İşYeriEntegrasyonu)metodolojisiiletümsüreçlerimizibaştansonaizleyerekrisklerinönünegeçiyoruz.IMDSProgramıiletedarikzincirimizdekimyasallarınveyasaklımaddelerinkontrolünüsağlıyoruz.

DünyaKlasındaÜretim(WCM)Metodolojisihakkındadahadetaylıbilgiyehttps://tofasakademi.com/tr/wcm/adresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

ÇevreYönetimi

Çevrekaynaklarınınkorunmasını,faaliyetlerimizinminimumçevreseletkiilegerçekleştirilmesinitemelsorumluklarımızındanbiriolarakgörürüz.Yarattığımızdoğrudançevreseletkininyanısıradeğerzincirimizgenelindeoluşandolaylıçevreseletkilerindekontrolaltınaalınmasıveiyileştirilmesiiçinçalışırız.Çevreüzerindeyarattığımızolumsuzetkilerisürekliazaltmayıtaahhütederiz.

Çevreselkonular,TofaşÇevreveEnerjiPolitikasıdoğrultusundaSürdürülebilirlikKomitesiveSürdürülebilirlikÇalışmaGrubutarafındanyürütülmekteolupçevreselperformansayönelikraporlamaYönetimKurulu’nayapılmaktadır.

Çevrekonusundayönetimaltyapımızıgüçlendirmekçevreselperformansımızıniyileştirilmesindebüyükroloynamaktadır.Bunedenleçevreyönetimiharcamalarınakaynakayırmayadevamediyoruz.Çevreselkonulardafarkındalıkyaratmaya,çalışanlarımızaveişortağıçalışanlarınaçevrebilincikazandırmayabüyükönemveriyoruz.

“2018yılında1,34milyonTLçevreyönetimveyatırımharcamasıgerçekleştirdik;6.664kişi*saatçevreeğitimidüzenledik.”

Üretim

102-11


25

YeşilSatınAlma

Yeşilsatınalmaçalışmalarımızıntemelindeçevreseletkisidüşürülmüşürünvehizmettercihifelsefemizyeralıyor.Yeşilsatınalmahareketiiletedarikçilerimizinüretimsüreçlerindenveürettiklerihizmettenkaynaklanançevreseletkilerinindüşürülmesini,genelçevreselperformanslarınıniyileştirilmesini,çevreselrisklerinazaltılmasınıamaçlıyoruz.

Çalışmalarımızkapsamında,araçüretimiiçinürünsatınaldığımıztedarikçilereçevreselkonularıiçerenbircheck-listiletiyoruz.Due-diligencemantığıilehazırlananlistevasıtasıylatedarikçilerimizeçevreseletkileriileilgilisonuçları(enerji,sutüketimleri),çevreyönetimsistemleriileilgiligenelbilgileriveçevreselriskyönetimleriileilgilisorulariçeriyor.Yanıtlardoğrultusunda,birotomobilioluşturanparçalarınüretimindenkaynaklanançevreseletkimizihesaplayabilmekadınagerekliverilereulaşmışoluyoruz.

Belirlediğimizçevreseletkilerindüşürülmesinoktasında,farklısektörlerden8tedarikçimizdenoluşanbirodakgrupbelirledik.Butedarikçilerimizlebirliktekendiüretimlerindenkaynaklanançevreseletkiyidüşürmekamacıylaçalışmalarabaşladık.Kazanımlarımızıilerleyendönemdediğertedarikçilerimizdedeyaygınlaştırmayıhedefliyoruz.

Hizmetsatınalımlarındaisehizmetkalemineözelolarak,konuylailgiliçevreselhassasiyetleribelirtenvetercihkriterlerinibelirleyenşartnameleroluşturuyoruz.Böylelikle,yalnızcabelirlenenkriterlerikarşılayantedarikçilerdenhizmetsatınalımıgerçekleştirebilmekteyiz.

ÇevreYönetimihakkındadetaylıbilgiyeveTofaşÇevreveEnerjiPolitikasınahttps://tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Pages/default.aspxadresindenyadahttp://ir.tofas.com.tradresiüzerindeninteraktifolarakdayayınladığımız2018TofaşFaaliyetRaporu’ndanulaşabilirsiniz.

SuYönetimi

Enhayatidoğalkaynaklardanbiriolansuyunverimlikullanımınıkonusundasorumlubiryaklaşımbenimsiyor.Suveatıksusüreçlerimizienetkinbiçimdeyöneterekfaaliyetlerimiziasgaridüzeydesutüketimiilegerçekleştirmeyeçalışıyoruz.Çeşitliuygulamalarlasukullanımmiktarımızısürekliiyileştirmeyihedefliyoruz.Sukaynaklarınındevamlılığınıvesürdürülebilirliğinisağlamakadınaperiyodikanalizçalışmalarıyürütüyoruz.

2018yılındaüretimsüreçlerindekullandığımız1milyonm3suyuntamamınıkuyusuyuoluşturmaktadır.Araçbaşınasutüketimimiz2018yılında3,55m3olarakgerçekleşti.2018’dedövizkurlarındakidalgalanmaveyükselişeğilimindekienflasyonsonucuetkilenenüretimrakamlarınedeniyle,araçbaşısutüketimimizdeartışgözlenmektedir.2020yılınagelindiğindebuaranı2,50m3düzeyinegetirmeyihedefliyoruz.

TazeSuTüketimi(m3/araç)

2014

3,47

3,21

2015

3,27

2016

3,15

2017

3,55

2018

2020(H):2,5


26

Üretim

Sukaynaklarınısorumlukullanmakilkemizdoğrultusundaçekilentazesuyundefalarcatekrarkullanılmasınısağlıyoruz.Süreçsonundaoluşanatıksuyu,suihtiyacımızıkarşılamaküzereüretimsürecinetekrarsokuyoruz.

“2018yılında64,5milyonm3suyungerikazanımınısağladık.”

Doğalalanlarveburalardayaşayancanlılarüzerindeherhangibirolumsuzetkiyaratmamakadınabiyolojiketkilerimizisürekliizliyorveçevreseletkideğerlendirmeçalışmalarıyürütüyoruz.Periyodikolarakgerçekleştirdiğimizkontrollerlepotansiyelriskleritespitederekgerekliönlemlerialıyoruz.Bukonuda,Türkiye’nintarafolduğuBiyolojikÇeşitlilikSözleşmesi’nimevzuatkabulediyoruz.

Biyoçeşitliliküzerindeolumsuzetkiyaratmapotansiyeltaşımasıbakımındanatıksuyunyönetimidesorumlusuyönetimianlayışımızınönemlibirkısmınıoluşturmaktadır.Operasyonlarımızsonucuoluşanatıksuyumodernarıtmaünitelerimizdeazamidüzeydegeridönüştürmeyeçalışıyor,gerikalanatıksuyunatıksudeşarjizinlerindebelirtilenlimitdeğerlerinaltındayüklerlebelirtilenuygunalıcıortamadeşarjınıgerçekleştiriyoruz.

“2018yılında743binm3atıksuyundeşarjınısağladık.”

MalzemeveAtıkYönetimi

ÇevreveEnerjiPolitikamızdoğrultusunda,hertürlüatıkbertarafişleminibirdoğalkaynakkaybıolarakgörüyorveönceliklekirliliğikaynağındaönlemeyihedefalıyoruz.Üretimsüreçlerindeoluşanendüstriyelatıklarıntamamınınçimentosektöründehammaddeveenerjikaynağıolarakkullanılmasınısağlıyor,busayede“sıfıratıkbertarafı”hedefimizeulaşıyoruz.

Malzemeveatıkyönetimiçalışmalarımızkapsamında,malzemekullanımınınazaltılmasına,geridönüştürülebilirmalzemeleringenişölçektekullanılmasına,oluşanatıkmiktarınınminimumaindirilmesinevetamamınıngerikazanılmasınaodaklanıyoruz.Kendioperasyonlarımızınyanısıratedarikçilerimizdedemalzemekullanımınınazaltılmasınayönelikçalışmalaryürütüyoruz.

Araçbaşınatoplamatıkmiktarımız2018yılında45,3kgolarakgerçekleşti.2020yılınagelindiğindebuoranı44kg/araçolarakgerçekleştirmeyihedefliyoruz.

Sürdürülebilirüretimanlayışımızdoğrultusunda,tümüretimsüreçlerinde5R(refuse,reduce,reuse,recycle,recover-reddet,azalt,tekrarkullan,geridönüştür,gerikazan)iyileştirmeleriyledoğalkaynakkullanımındaverimliliksağlıyoruz.

AtıkMiktarı(kg/araç)

2014

54,1 52,0

2015

47,2

2016

43,7 45,3

2017 2018

2020(H):44,0


27

ÇalışmaOrtamı

Endeğerlisermayemizolarakgördüğümüzçalışanlarımızaadil,eşitlikçi,katılımcı,insanhaklarınıngözetildiği,saygıvegüvenodaklıilişkilerinhakimolduğu,sosyalyaşamadeğerkatan,sağlıklıvegüvenlibirçalışmaortamısunmakadınatümçabamızıortayakoyuyoruz.Çalışanlarımızaverdiğimizdeğerikişiselve

meslekibecerilerinigeliştirmeyihedefalanyetenekveperformansyönetimiuygulamalarımızadestekliyoruz.Tümbunlarınbirneticesiolarakyenilikçi,yaratıcı,çokyönlü,yetkinprofesyonellerintercihettiğibirişyeriolmayıhedefliyoruz.

%90

%10

CinsiyeteGöreÇalışanDağılımı

ErkekÇalışanlar KadınÇalışanlar

%78

%22

KategoriyeGöreÇalışanDağılımı

SahaÇalışanı OfisÇalışanı

%39

YaşGrubunaGöreÇalışanDağılımı

18-30 31-40 41-50 51-60

%1

%43

%17

%58

EğitimSeviyesineGöreÇalışanDağılımı

Lise ÜniversiteveÜstü İlköğretim

%37

%5


28

ÇalışmaOrtamı

İnsanHakları

Tofaş’tainsanhaklarıkonusuYönetimKurulu’nabağlıTofaşEtikKuruluaracılığıylayönetilmektedir.İnsanhaklarıkonusundaanahissedarımızKoçHolding’intarafıolduğuBMKüreselİlkelerSözleşmesi’nibağlayıcıkabuledervebuilkelere%100uyumsağlamayıhedefleriz.

İnsanhaklarıyaklaşımımızınenönemlibileşenlerindenbiriçeşitlilikkonusudur.Çeşitliliğinkurumkültürümüziçinbirzenginlikkriteriolduğunainanıyoruz.Buanlayışınbirgereğiolarakişealımdayadadiğerinsankaynaklarısüreçlerindeçalışanlarımızıbilgiyetenekvebecerilerinegöredeğerlendiriyoruz.Hiçbirsürecimizdeyaş,cinsiyet,inanç,etnikkökenyadabenzerisebepleredayalıayrımcılıkyapmayız.Çalışanlarımızınücretdüzeyininbelirlenmesinde“eşitişeeşitücret”ilkesinibenimseriz.Aynıdeğerdebirişiçintümçalışanlarımızaeşitolanaklarsunarız.

Çalışanhaklarınınihlaledilmesine,çocukişçiçalıştırma,zorlavezorunluçalıştırma,ayrımcılıkgibiuygulamalarahiçbirkoşuldaizinvermeyiz.İnsanhaklarınayönelikbuyaklaşımımızındeğerzincirimizingenelindedeyaygınlaştırılmasınıhedefleriz.Budoğrultuda,tedarikçiveişortaklarımızdaninsanhaklarıkonusundaTofaşileözdeşilkeleribenimsemelerinibekleriz.

Çalışanlarınsendikalhaklarınınkorunmasıdayineaynıözenletakipettiğimizkonulararasındadır.Çalışanlarınşirketyönetimiyleilişkilerindesağlıklıbiryapıçerçevesindetemsiledilmelerineönemveriyorveçalışanlarımızıntoplusözleşmeveörgütlenmehaklarınıözgürcekullanabilmelerineolanaktanıyoruz.Sendikalhaklarınkorunmasıkonusundakitutumumuzuntedarikçiveişortaklarımıztarafındandabenimsenmesinibekleriz.

“2018yılıitibarıylaçalışanlarımızın%70’itopluişsözleşmesikapsamındaçalışmaktadır.”

KoçTopluluğu’nabağlıbirşirketolmamıznedeniyle,yeniişebaşlayantümofisçalışanlarıKoçHoldingEmekliveYardımSandığıVakfı’naüyeolmaktadır.Tofaş’taişebaşlayansahaçalışanlarıdaKoçHoldingEmekliveYardımSandığıVakfı’naüyeolabilmektedir.

ÇalışanlarımızveaileleriKoçTopluluğuşirketlerinesunulanKoçAilemProgramıveTopluluğaözgüözelsağlıksigortasındanfaydalanabilmektedir.TümsaatücretliTofaşçalışanları%100şirketkatkısıileTamamlayıcıSağlıkSigortasıkapsamındadır.Çalışanlartercihegöreeşveçocuklarınıdasigortayadahiledebilmektedir.2018yılında8.109çalışan,5.616aileüyesiTSSkapsamınadahiledilmiştir.

Çalışanlarımızınçocuklarınıneğitimhayatlarınıdesteklemekamacıyla2011yılındabaşlattığımız“Tofaş’tanÖğrenimeBirDestekDaha”bursuygulamasındanyararlanançocuksayısı2018yılında1.886’yaulaştı.

ToplumsalCinsiyetEşitliği

İstihdamaeşitkatılımın,toplumunilerlemesindekienbelirleyicifaktörlerdenolduğunainanıyoruz.Budoğrultuda,kadınçalışanlarınişgücünekatılımınıteşvikediyor,işealımlardakadınçalışanoranınıartırmayaodaklanıyoruz.Mevcutkadınçalışanlarımızınçalışmakoşullarınıniyileştirilmesineyönelikçalışmalargerçekleştiriyoruz.

Kadınçalışanlarımızıniş-özelhayatdengesininsağlanmasınakatkıdabulunuyoruz.Bukapsamda2016yılındabaşlattığımızKreşYardımıuygulamamızdan2018yılısonunakadar304kadınçalışanfaydalandı.

Kadınçalışanlarındoğumiznisonrasıişlerinegeridönmeleriveişyaşamıileçocuklarınihtiyaçduyduğubakımıbiraradadengelibiçimdeyürütebilmeleriadınagereklidesteğisağlıyoruz.

“2018yılında,doğumiznineayrılankadınçalışanlarıntamamıizinsürelerininardındanişlerinegeridöndü.”

102-12


29

ÇalışanGelişimi

ÇalışanlarımızınmeslekivekişiselkabiliyetleriniTofaşAkademiçatısıaltındaorganizeettiğimizeğitimfaaliyetleriiledestekliyoruz.Akademibünyesindetümdeğerzincirimizingelişiminitekbirçatıaltındatopluyoruz.TofaşAkademi“çalışanlarımbugününişinidahaiyiyapmalarınıvegeleceğehazırlanmalarınısağlamaküzereTofaş’avedeğerzincirineenuygunöğrenmedeneyiminisunma”misyonuylahareketetmektedir.

TofaşAkademi,otomotivsektörüneeğitimlivedeneyimliinsankaynağıkazandırmakiçinihtiyacıendoğruşekildetespitederekbireysel,meslekivekurumsalgelişimeodaklanıyor.FarklıbireyselöğrenmestillerinegöretasarlanmışyüzlerceeğitimmodülübulunanveeğitmenlerinikendibünyesindeyetiştirenTofaşAkademi,kapsamlıfizikişartlaraveiçerikaltyapısınasahipbirgelişimplatformunutemsilediyor.TofaşAkademibünyesindeçalışanlarınıngelişimlerinin%71’iiçkaynaklarilekarşılanmaktadır.Bukapsamda,194aktifiçeğitmen,8gelişimdanışmanı,8içkoçbulunmaktaveonlarıngelişimideTofaşAkademitarafındandesteklenmektedir.

“TofaşAkademi,StevieveBrandonHallgibidünyanınsaygınuluslararasıplatformlarıtarafından2018yılında13farklıödülelayıkgörüldü.”

EğitimveGelişimAlanındaEnİyiAkademi

TofaşAkademi,eğitimvegelişimalanınınenprestijliödüllerindenolanvebuyıl16.kezgerçekleştirilenATD(AssociationforTalentDevelopment)BESTAwards(EğitimveGelişimAlanındaEnİyiKurum)2018’elayıkgörüldü.ATDBESTÖdülleriheryıl,gelişimfaaliyetlerinişirketinhedefvestratejileriyleörtüştürerekkatmadeğeryaratankurumlaraveriliyor.TofaşAkademi’yeATDBEST’tebirinciliğigetirenönemliunsurlararasında,yenilikçifikirlerinortayaçıkarılıphayatageçirilmesindeüstlendiğietkinrol,yenilikçigelişimçözümlerivedünyadakieğitimprofesyonelleriningelişiminidesteklemekiçinsunduğuiçerikderlemesitesiolanwww.tofasakademi.comyeralıyor.

2018yılında,ofisçalışanlarına7.514kişilikkatılımlasınıfeğitimive14.698kişilikkatılımlauzaktaneğitim;sahaçalışanlarınaise9.096kişilikkatılımlasınıfeğitimive7.680kişilikkatılımlauzaktaneğitimverdik.Aynızamanda,57tedarikçinin618çalışanınayönelik10.096kişi*saattekniksınıfeğitimi,2.633bayiçalışanımızasınıfeğitimive30.459bayiçalışanımızauzaktaneğitimorganizeettik.

“2018yılındakişibaşınadüşeneğitimsaatiofisçalışanlarıiçin73,9saat;sahaçalışanlarıiçin28,4saatolarakgerçekleşti.”

Kişiselleştirilmişöğrenmeanlayışımızdoğrultusunda,çalışanlarımızaşirketiçisertifikalıkoçlarvasıtasıylagelişimdanışmanlığı,bireyselkoçlukvetakımkoçluğudesteğiveriyoruz.7adımlıbirdavranışsalgelişimyolculuğuolaraknitelendirilebilecekprogramprofesyonelvekişiselgelişimleriiledeğişimihedefleyençalışanlariçintasarlanmıştır.Çalışanlar,mevcutpotansiyellerinivegeliştirdikleriyetkinlikleriniaksiyonadönüştürmelerikonusundadesteklenmektedir.

2018yılında,

• EğitimYönetimSistemi,etkileşimlivideoplatformuTideo,kurumsalhafızavesosyalöğrenmeplatformuWikiilesahaveofisçalışanlarıiçin7/24dijitalöğrenmedeneyiminigeliştirmeyedevametmiştir.

• Tofaş’ıntersinementorlukuygulaması“ŞimdikiGençlik”hayatageçirilmiştir.Uygulama,nesillerarasıetkileşimiartırmayıveTofaş’ıgeleceğehazırlamayıhedeflemektedir.ProgramkapsamındaTofaşüstyönetiminden21direktörvegenelmüdürileTofaşlı66“YeniNesilMentor”birarayagetirilmiştir.Tümüstyönetiminmentikoltuğunaoturduğubuprogramdamentorlaryenineslinliderlik,dijitaldönüşüm,kariyerfırsatları,çalışmaortamvekoşullarıileilgilitercihleriniaracısızanlatarakmentileriningelişimlerinekatkısağlamışlardır.

• Sahaçalışanıteknikyetkinlikdeğerlendirmesistemibaşlatılmıştır.Sistem,Tofaş’ınsürekligelişenvedeğişensüreçlerinehızlaadapteedilebilecek,kalitesistandartolan,tekbirteknolojikaltyapıileyönetilebilen,rolbazlıgelişimintakipedilebileceğibirsistemihtiyacındanyolaçıkılaraktasarlanmıştır.Sistem,sahaçalışanlarınahemkendigelişiminitakipedebilmehemdeşirketiçerisindegeçebileceğidiğerpozisyonlariçinbeklenenyetkinliklerigörebilmeimkanısunmaktadır.


30

ÇalışmaOrtamı

• SahaçalışanlarınıngelişiminidesteklemekvebeklenenyetkinlikseviyelerineulaşmalarınısağlamaküzereÜretimAkademisiçatısıaltındaBakımveKalıpOkulugibiözeleğitimprogramlarıgerçekleştirilmiştir.Bukapsamda,TofaşAkademi’niniçkaynaklarıileyetiştirdiğiiçeğitmenile114farklıbaşlıktaeğitimverilmiştir.

ÇalışanlaragelişimlerinidestekleyengelişimprogramlarısunmanınyanısıratümTofaşçalışanlarınıkapsayanPerformansYönetimSistemiilegelişimsüreçlerinitakipediyoruz.PerformansYönetimSistemi’ninenönemliikitemelyapıtaşı,hedeflervedavranışsalyetkinliklerolarakbelirlenen“LiderlikPrensipleri”dir.Hedeflersenebaşındabelirlenmekte,gelişimplanlarıylabirlikteyılboyuyöneticiveçalışanarasındagerçekleştirilengörüşmelerlegözdengeçirilmektedir.PerformansdeğerlendirmesonuçlarıgelişimeaçıkbulunanTofaşçalışanlarıileyıliçerisindeikikezperformansgelişimgörüşmelerigerçekleştirilmektedir.Çalışanlarveyöneticileriarasındageribildirim,değerlendirmevegelişimeyönelikaksiyonadımlarıkonuşularaketkinbirgelişimplanıhazırlanmaktadır.Bukapsamda2018yılında100’ünüzerindeçalışanile200’ünüzerindegörüşmegerçekleştirilmiştir.

SosyalYaşam

Çalışanlarımızınmotivasyonlarınıartırmak,işyaşamlarınısosyalfaaliyetlerledezenginleştirmekamacıylaçeşitlisosyalolanaklar,aktivitevefırsatlarsunuyoruz.Tofaşçalışanlarınıngönüllülükesasıylaoluşturdukları16kulüpve15spordalındayeralantakımlar,2018yılındadafaaliyetleriniaktifolaraksürdürmüşlerdir.

Çalışanlardanoluşanfutbol,voleybol,basketbol,tenis,bowling,satranç,yüzme,atletizm,masatenisi,bisikletveyelkentakımları,heryıldüzenlenenKoçSporŞenliği’ndeveşirketlerarasıorganizasyonlardayeralmaktadır.

MustafaV.KoçSporSalonuiçerisindebulunanfitnesssalonu,basketbolsahalarıvemasatenisialanısporseverlerehizmetsunmaktadır.TofaşSporKulübü,çalışançocuklarıiçinbasketbol,futbol,voleybolveyüzmebranşlarındasporolanaklarısağlamaktadır.İstanbulGenelMerkez’dedebütünçalışanlarınkullanımınaaçıkbirsporsalonubulunmaktadır.

Heryılortalama300kültürel,sanatsalvesportifalanlardaetkinlikdüzenlenmekte;konser,sergi,gösterivekonferanslarıiçerenbuetkinliklere50bininüzerindeçalışanveyakınıkatılımsağlamaktadır.

TümçalışanlarveaileleriyıldabirkezdüzenlenenTofaşGünü’ndebirarayagelerekbüyükbiraileolmanınmutluluğunupaylaşmaktadır.TofaşFabrikası’ndabulunansosyaltesisler2018yılındayenilenerekçalışanlaraveailelerineevsahipliğiyapmayadevametmiştir.

İşSağlığıveGüvenliği

İşsağlığıvegüvenliği,DünyaKlasındaÜretim(WCM)yönetimmodelindeenönemliunsurolarakilksıradakarşımızaçıkmaktadır.FarkyaratanuygulamalarımızlaFCAbünyesindeörnekolarakgösteriliyoruz.Fabrikamızda,işsağlığıvegüvenliğiuygulamalarımızıincelemekiçingelenpekçokfirmayıağırlıyoruz.

“2018yılındaEU-OSHAtarafındandüzenlenenAvrupaİyiUygulamaÖdülleriYarışmasıkapsamında,Türkiye’degerçekleştirilenyarışmayıkazanarakilerleyendönemdeAvrupaçapındadüzenlenecekikincietapiçinTürkiye’yitemsiletmehakkınıkazandık.”

İşSağlığıveGüvenliğikonularınıÇevre,SağlıkveİşGüvenliğiMüdürlüğü´nebağlıolanİşveYangınGüvenliğiYöneticiliğibirimivasıtasıylayürütüyoruz.SüreçveuygulamalarımızıTofaşİSGPolitikası,OHSAS18001,WCMİşGüvenliğiStandardı,FiatİşGüvenliğiStandartlarıveTofaşMüteahhitProsedürümetodolojileriiledestekliyoruz.

İşsağlığıvegüvenliğikonusundaDünyaKlasındaProaktifveYalınİşGüvenliğiyaklaşımınıbenimsiyoruz.Güvenliçalışmaalanlarıylasürdürülebilirişgüvenliğikültürüyaratmayıişletmesınırlarıdahilindekitüminsankaynağınıyaralanmalardanvesağlıkbozulmalarındankorumayıamaçlıyoruz.İşsağlığıvegüvenliğikültürünüsürekliiyileştirerek“sıfırişkazası”ve“sıfırmeslekhastalığı”hedefineulaşmayıtaahhütediyoruz.

“DünyaKlasındaİşGüvenliğifaaliyetlerinebaşladığımızdanbuyanaKayıpGünlüKazalanma(LTA)frekansını%95oranındaiyileştirdik.”


31

İşSağlığıveGüvenliğiEğitimveUygulamaları

Çalışanlarımızınvemüteahhitfirmaçalışanlarınınişsağlığıvegüvenliğihakkındabilinçvefarkındalıkdüzeylerininsürekliartırılmasıadınaeğitimlerorganizeediyor,çeşitliuygulamalarlaişsağlığıvegüvenliğikültürününyerleşmesiniveyaygınlaşmasınısağlıyoruz.

“2018yılında6.920Tofaşçalışanına87.978kişi*saat;4.771müteahhitfirmaçalışanına3.578kişi*saatişsağlığıvegüvenliğieğitimiverdik.”

İşGüvenliğiSimülasyonEğitimAlanı(DOJO)

Çalışmaalanındakirisklerin,kurulanekipmanlarvesimüleedilmişistasyonlaryardımıylaçalışanlaraaktarılmasınıamaçlıyoruz.2018yılında,21.124kişi*saatDOJOeğitimiverdik.

SanalGerçeklik(VR)ileDenetimSertifikasyonu

Çalışanlarınsahadakiriskleritespitedebilmekabiliyetleriniölçmeyiveaynıseviyeyegetirebilmeyiamaçlıyoruz.Uygulamakapsamında,belirliuygunsuzluklarbulunangerçeküretimsahasındanbirkesitinyeraldığıüçboyutlusanalortamdaçalışanlardenetimgerçekleştiriyor.Bulunanrisklerpuanlanarakbelirlipuanıgeçençalışanlardenetçiolarakonaylanıyor.

MüteahhitFirmaYönetimProsedürü

Oluşturulantalimatlarilemüteahhitçalışmalarınınproaktifolarakelealınmasını,çalışmabaşlamadanöncetümkurallarınbelirlenerekdahasağlıklıhalegetirilmesinivedenetiminiamaçlıyoruz.

İşGüvenliğiForumTiyatroveDramaEğitimleri

Güvensizdavranışlarınsıfırlanabilmesiveişgüvenliğikültürününgüçlendirilmesiamacıylakullanılaninteraktifeğitimyöntemleridir.Çalışanlarınoyununbirparçasıolarakişgüvenliğikonusundaöğrenmedeneyimiyaşamasısağlanıyor.

DikkatveAlgıTesti(ViyanaTest)

Testyardımıylaişmakinesioperatörlerinin,bakımpersonelinin,kalitekontrolpersonelininvetestşoförlerinin;dikkat,algı,konsantrasyonvemotorbecerilerininölçümünühedefliyoruz.

İşGüvenliğiKaptanı

8-15kişidenoluşanüretimtakımlarındabirhaftaboyuncaişgüvenliğisorumluluğununsahaçalışanlarıtarafındanüstlenildiğibiruygulamadır.Görevlendirilenkaptanlar,görevsüreleriboyuncakendilerineözelhazırlananşapkavekolbantlarınıtaşıyarak,biryandanişleriniyaparkendiğeryandanmuhtemelçalışmaalanıuygunsuzluklarınıvegüvensizdavranışlarıgözlemliyor.

İşGüvenliğiResimYarışması

İşgüvenliğikültürünüdesteklemekamacıylahersenedüzenlenenişgüvenliğiresimyarışmasıileçalışanlarınçocuklarınaulaşmayıhedefliyoruz.Yarışmayakatılançocukları,aileleriylebirliktefabrikayadavetediyorveçeşitlihediyelerveriyoruz.Çizdikleriresimlerfabrikadasergileniyorvesahadaasılıyor.

TakımFlamalarıÜretimtakımlarınınçalışmaalanlarınaişgüvenliğiileilgiliflamalarasarakkazasızlığıözendiriyoruz.Takımdaherhangibirişkazasıgerçekleşmemişsemavi,gerçekleşmişseturuncuflamaasılıyor.

KayıpGünlüKazalanmaOranı

201720132009 2015201120072006

*≥1günkayıplıkazasayısıx100.000/çalışmasaati

1,40

1,20

1,00

0,80

0,60

0,40

0,20

0,00

1,20

0,62

0,280,12

0,05 0,03 0,04 0,05 0,05 0,060,080,02 0,02

201820142010 201620122008


32

DeğerZinciri

Sürdürülebilirişbaşarımızınardındakikritikfaktörlerdenbirisahipolduğumuzgenişdeğerzinciriağınıetkinvesürdürülebilirbiçimdeyönetiyorolmamızdır.Tofaşileözdeşetikdeğerlereveçalışmaprensiplerinesahipvesürekligelişimodaklıbirdeğerzinciriiçinçalışıyoruz.Değerzincirimizinenönemliikiunsuruolantedarikçivebayilerimizinişbaşarılarınınveüretkenliklerininartırılmasınakatkısağlıyoruz.

TedarikZinciriYönetimi

Tedarikçilerimizleilişkilerimiziişortaklığıanlayışıdoğrultusunda,sürdürülebilirrekabetiesasalarakaçıklıkvegüvenedayalıolarakyürütüyoruz.Finansalbakımdangüçlü,operasyonelbakımdançevreci,üretimkalitesivesürekliliğibakımındangüvenilirbirtedarikzincirininişbaşarımızıpekiştireceğineinanıyoruz.Budoğrultuda,değerzincirimizinenönemliunsurlarındanolantedarikçilerimizinsürekligelişimlerinekatkısağlamaküzereçalışıyoruz.

Tedarikzincirisüreçleri,doğrudanCEO’yabağlıolanTedarikZinciriveSatınAlmaDirektörlüğü,WCC,YanSanayiGeliştirmegibiuzmanlıkbirimlerivasıtasıylayürütülmektedir.Konuyayönelikbelirlenenstratejikhedeflerveeldeedilenperformanssonuçlarışirketüstyönetimine,RiskinErkenSaptanmasıveRiskYönetimKomitesi’neveYönetimKurulu’naraporlanmaktadır.Üstyönetimtarafındanbelirlenenhedeflervestratejikyönelimlergelecekfaaliyetlerimiziçinyolgöstericiolmaktadır.

TedarikçilerimizdenTofaşileözdeşetikdeğerleribenimsemelerinibekliyoruz.Bunedenletedarikçilerleyaptığımızanlaşmalar,TofaşEtikKurallarınıdakapsamaktadır.Etikkurallarımızaherhangibiruyumsuzlukdurumunda,tedarikçilerimizeuyumsağlamalarıiçindestekveriyoruz.

Yeniprojelerimizeyöneliksatınalmafaaliyetlerimizin,ileriveakıllıteknolojilerinTürkotomotivsektörünekazandırılmasınıveTofaş’ınglobalarenadarekabetgücünekatkıdabulunmasınısağlayacaknitelikleolmasınaözengösteriyoruz.

TedarikçiSeçimi

Tedarikçilerimizdenentemelbeklentimiz,bizimleortakhedeflerdoğrultusundahareketetmeleridir.Birlikçeçalışacağımıztedarikçileribelirlerkenbazıtemelkriterlerigözönündebulundururuz.

• Otomotivsektörününbeklentilerinikarşılamayadönükteknikveorganizasyonelyetkinlikleresahip,

• Finansalaçıdangüçlü,

• Tasarımüretimvetestyeteneğigelişmiş,

• KalitevemaliyetiyileştirmekonularındaTofaş’ınrekabetçiliğinekatkıdabulunabilecekkapasitede,

• Sektördekigelişmeleriveiyiuygulamalarıtakipedereksüreklikendinigeliştirenverekabetgücünüartıran,

• Hızlagelişenteknolojiye,esnekveçevirorganizasyonyetenekleriileuyumsağlayan,

• Süreçveçalışmanormlarınayönelikdenetimlerimizdenbaşarıylageçmişolan

tedarikçilerleçalışırız.

YurtdışıtedariksüreçlerimiziFCAsatınalmaorganizasyonuilebirlikteyürütüyoruz.YerelsatınalmadaiseTürkotomotivsektörünündışabağımlılığınazaltılmasıveyerlileştirmesihedefimizdoğrultusundahareketediyoruz.2018yılındamotorveşanzımanhariçsatınalmafaaliyetlerimizin%75’iniyerlitedarikçilerdengerçekleştirerekyerlitedarikçigelişiminekatkısağlamayadevamettik.

Yerelleştirmeyeortaveuzunvadelistratejilerimizarasındayerveriyoruz.Yereltedarikçilerleyürüttüğümüzortakçalışmalarlatedarikçileringlobalölçeğeerişmesineverekabetçiliğinedestekoluyoruz.

102-9


33

TedarikçiGeliştirmeUygulamaları

Ürüntasarımı,organizasyonel/teknikgelişim,kalite,maliyetiyileştirme,fizikselvefinansalriskler,üretimsüreçiyileştirme,ortaksatınalmavesürdürülebilirlikgibibirçokalandatedarikçilerimizingelişiminekatkısağlayacakuygulamalaryürütüyoruz.Tedarikçigeliştirmefaaliyetlerimizileproaktifveotonombirsatınalmasürecioluşturmayıhedefliyoruz.Sahipolduğumuzteknikbilgibirikiminitedarikçilerimizilepaylaşmakadınayıliçerisindetedarikçilereözelçeşitlieğitimveetkinliklerorganizeediyoruz.

Tedarikçigeliştirmefaaliyetlerimizdekianahedeflerimizdenbirisi;reaktif,problemçözmeyeodaklıişyapıştarzınıtamamendeğiştirerek,proaktifveotonombirsüreçoluşturmaktır.Bukapsamda;

• Mevcutproblemlerimizedoğrubirşekildeodaklanarak,etkinvekalıcıbirşekildeçözecekyaklaşımlarortayakoymak,

• Güçlüveyetkinbirtakımolarak,ortakamaçvehedefdoğrultusundaişbirliğiiçerisindeçalışmak,

• Üretimsüreçlerimizdekiolasıtümriskleriproblemedönüşmedentespitedecekveönleyeceksistemlerkurmak,

• Hataüretemeyecekürünveprosesleritasarlayıp,devreyealarakmükemmelkaliteseviyesineulaşmaktemelyaklaşımımızdır.

2018yılındabuamaçdoğrultusunda,tedarikçiboyutundasürekligelişimvesürdürülebilirlikkonseptiçerçevesindesürdürülenbaşlıcafaaliyetlerşunlardır:

• “Proaktifveotonomsüreçleryaratma” stratejimizkapsamında,kritikveproblemliproseslerimizdekiriskleridoğruvezamanındatespitetmeküzere,Tofaşuzmanekiplerinindedesteğiileyüksekyetkinlikteki,farklıuzmanlıkalanlarındanoluşturulantakımlarla,43tedarikçimizde,1.000’inüzerindekalıcıiyileştirmefaaliyeti2018yılındadevreyealınmıştır.2019yılındadailgilistratejilerkapsamındatedarikçilerimizdefaaliyetlersürdürülecektir.

• Tedarikçilerimizinsüreçlerindekimevcutproblemleriverisklerikalıcıbirşekildeçözerkendiğertaraftandadijitaldönüşümühızlandırmak,verimlivehatasızüretimsüreçlerinigeliştirmek,görselveetkinyönetimsistemlerioluşturmakiçinyenilikçiveteknolojikçözümler“dijitaldönüşüm” stratejimizilehayatageçirilmektedir.Buçözümlerinyanısıra,tedarikçilerimizinteknolojiyeerişimhızlarınıvefarkındalıklarınıartırmak,iyiuygulamaörneklerininyayılımınıhızlandırmakiçinaralarında“Start-Up”’larındabulunduğualanlarındaöncüteknolojiçözümsağlayıcılarıiletedarikçileri“GoTech”organizasyonuilebirarayagetirdik.Organizasyonunilki2018yılıiçerisinde189kişive56tedarikçikatılımıilegerçekleştirildive50adeteniyiuygulamaörneğipaylaşıldı.

• TedarikçilerimizinkatılımıileTofaşÇevreveEnerjiGünüdüzenledik.Çevre,EnerjiveSürdürülebilirlikkonularındabilgivedeneyimpaylaşımıamaçlayanbuorganizasyonda,bukeztedarikçilerimiziyiuygulamaörneklerinipaylaştı.Heryıltekrarlayacağımızbuetkinlikte,değerzincirimizinenönemliunsurunuoluşturantedarikçilerimizinsürdürülebilirlikbilinciniartırmayıhedefliyoruz.

•DünyaKlasındaTedarikçi(WCS)Programı kapsamında,WordClassManufacturing(WCM)metodolojisiniişmodellerineentegreetmeleri,amacıyla2009yılındanbuyanaWCM’nintedarikçilerdeyaygınlaştırılmasıçalışmalarıyürütüyoruz.Çalışmalarımızı2018yılsonuitibarıyla28tedarikçiilesürdürüyoruz.İçerisindeWCMBronzhedefineulaşantoplam10tedarikçininbulunduğuFCAglobaltedarikçilistesinde3Türktedarikçiileyeralıyoruz.

• Kalitevemaliyetbakımındaniyileştirmesağlayanyenilikçiuygulamalarıtedarikçilerimizlepaylaşıyoruz.LCA(LowCostAutomation)projesi2018yılında50tedarikçideyaygınlaştırıldı.MalzemeLojistikMühendisliğiYöneticiliğiLCA(düşükmaliyetliotomasyon)ekibi,2018yılındadevreyealdığı“TavanKaplamaDüşükMaliyetliOtomasyon” projesiileAvrupaOtomotivLojistikÖdülleriAmbalaj&MalzemeElleçlemeİnovasyonukategorisindebirinciliködülünelayıkgörüldü.


34

DeğerZinciri

• Tedarikçilerinüretimsüreçlerindeverimliliğiartırmayıamaçlayan“SetupSüreleriİyileştirmeProjesi” ise 2018yılında20tedarikçideuygulamalıolarakhayatageçirildi.

• Tedarikçilerinkalite,projevelojistikgibiönemlialanlardakiyetkinlikleriningeliştirilmesiadınaöncekiraporlamadönemindehayatageçirdiğimiz“UP”Programı(YetkinlikleriniUygulaGelişiminiPlanla)2018yılındadadevametmiştir.2018yılsonuitibarıyla11tedarikçinin36çalışanıtemeleğitimlerinitamamlandı.

• TedarikçilerİçinYönetimProjeleriiletedarikçilerinproblemçözme,planlama,diagnozgibiyönetimbecerilerinigeliştirmeye2018yılındadadevamettik.Buçalışmalarlatedarikçilerimizininsankaynaklarıveişsüreçlerininverimliliğiniartırmayı,organizasyonelyetkinliklerigüçlendirmeyiamaçlıyoruz.Tedarikçilerimizdekiproblemçözmekültürününyaygınlaştırılmasıvekaizen(sürekliiyileştirme)kültürününsağlamlaştırılmasıamacıyla,2018yılında17tedarikçimizde28projeyementörlükdesteğiverdikveprojelerinbaşarıylahayatageçirilmesisağladık.

• 2018yılındadevreyealdığımızyenibiruygulamaolan TedarikçiGelişimİzlemePortalı ile tedarikçilerimizinperformansvegelişimgöstergeleriningidişatını,içmüşterimemnuniyetsonuçlarınıtakipedebilirvesapmalarıtedarikçimizilebirlikteyönetebilirdurumageldik.Gelişimportalıkapsamında,kaliteperformansı,lojistikperformansı,ticariperformansı,sürekliiyileştirmefaaliyetleriperformansı,paydaşilişkileriyönetimiperformansıyeralmaktadır.

TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi

Sürdürülebilirlikriskleriniyalnızkendioperasyonlarımıziçindeğiltedarikzincirimizingeneliiçindedeğerlendiriyoruz.Proaktifmetotlarkullanaraktedarikzincirindegerçekleşebilecekçevresel,sosyalveekonomikriskleriöngörebilmeyi,yönetmeyi,izlemeyi,gereklifaaliyetplanlarınıöncedenoluşturmayıamaçlıyoruz.Tedarikçilerimize,sürdürülebilirlikrisklerininyönetimindebilgisahibiolmalarıyönündevefinansalveoperasyoneldesteksağlıyoruz.

Tedarikçilerinperformansınıbelirlikriterlerdoğrultusundatakipederekdeğerlendiriyoruz.Hedeflenenperformansveuygulamaseviyesineerişmeninaynızamandatedarikçininkendisiiçindegelişimsağlayıcıbirunsurolduğuinancıylahareketediyoruz.

Tedarikzincirimizdekisosyalveçevreselrisklerietkinvekapsamlıdenetimçalışmalarıylatespitediyoruz.Denetimlerinardından,hazırladığımızgelişimplanlarıylatedarikçilerimizinperformanslarınıiyileştirmelerinedestekveriyoruz.TedarikzincirimizdekifinansalrisklerintespitiiçinbağımsızüçüncübirkuruluşdesteğiileFinansalRiskYönetimiDepartmanımızvasıtasıyladenetimlergerçekleştiriyoruz.

“2018yılında,14tedarikçiçevrekriterleribakımındandeğerlendirilmiş;57tedarikçifirmanınfinansalriskdeğerlendirmesigerçekleştirilmiştir.”

YetkiliBayiveServisAğı

Bayilerimizleuzunsolukluvegüvenedayalıişilişkilerikuruyoruz.Gelişmişlojistikvedağıtımyetkinliğimiz,satışsonrasıhizmetolanaklarımızilemüşterilerimizinmemnuniyetdüzeyiniartıranbiretkiyaratıyoruz.

Temsilettiğimizmarkalarınbayiağısatış,servis,yedekparçaolarakyapılandırılmıştır.Tofaşbayiağınıntamamınayakınıentegretesisolarakmüşterilerehizmetvermektedir.3Solaraktanımlananbubayiağıyapısı,aynıalandasıfıraraçsatışıvesatışsonrasıhizmetleribirliktesunmaktadır.Bununyanısırakasko,trafiksigortası,araçkredisigibihizmetlerdebirçokTofaşbayisindemüşterileresunulanhizmetlerarasındadır.Fiat,AlfaRomeoveJeep®markalarınahizmetverenTofaşbayiağında2018yılıitibarıyla,73adetFiat,17adetAlfaRomeoJeep®anabayisibulunmaktadır.Toplam112satış,129servisnoktasıylahizmetverenFiatmarkası,satışveservisyaygınlığıbakımındanTürkiye’deilküçmarkaarasındayeralmaktadır.

2018yılında,Fiat,AlfaRomeoveJeep®markalarımızınsatış,satışsonrasıvemüşteriilgimerkezi;yedekparçaalanındafaaliyetgösterenMagnetiMarelliveOparbünyesindekiyaklaşık5.500çalışanıngelişimiiçineğitimyönetimsistemi,yeninesilteknolojiyeuygunolarakgüncellenmiştir.AyrıcaSatışOkulu,ServisOkulugibiprogramlarveGururlaFiat’lıyım,KeşifGünlerigibiorganizasyonlarilekarmaeğitimmetodukullanılarakbayiçalışanlarınayönelikteknikvedavranışsalgelişimfaaliyetleridüzenlenmiştir.


35

KurumsalSosyalSorumluluk

Kurumsalbirvatandaşolmak,içindeyaşadığımıztoplumunihtiyaçlarınıçokyönlübirbakışaçısıylaizlemeyi,mevcutsorunlaradoğruçözümlerüretmeyigerektirmektedir.Buradanyolaçıkarak,istihdamuygulamalarımız,değerzincirimizveinovasyonfaaliyetlerimizileülkeekonomisinekatkısağlamayı,sosyalsorumlulukprojelerimiziletoplumiçindeğeryaratmayımisyonediniyoruz.

YerelEkonomiyeKatkı

Genişçaplıdeğerzincirimizgözönündebulundurulduğunda,Tofaşolarakyerelekonomiüzerindebüyükbiretkialanınasahibiz.Üzerimizedüşensorumluluğunbilinciyleçeşitliyollarlayerelekonomiyekatkısağlayacakuygulamalaryürütüyoruz.

Yerelistihdamuygulamalarıileyerelekonomiyedoğrudankatkısağlıyoruz.2018yılıitibarıylasahaçalışanlarımızıntümünü,üstdüzeyyöneticilerimizin%88’iniyerelnitelikliçalışanlaroluşturmaktadır.

Tedarikçivebayilerimizinçalışanlarınınkurumsalvemeslekiyetkinlikleriningüçlendirilmesineyönelikçalışmalarımız,ar-geveinovasyonfaaliyetlerimizileyerelekonomiyekatkısağlıyoruz.

ToplumsalYatırımlar

Toplumiçindeğeryaratmanınenetkiliyöntemlerindenbiritoplumsalgelişmeyimümkünkılacakprojelerüretmektir.Uzunsolukluvesürdürülebilirsosyalsorumlulukprojeleriilebukonudaüzerimizedüşeniyerinegetiriyoruz.

Projelerihayatageçirirkenyereltoplumunihtiyaçlarını,paydaşlarımızınbeklentilerinigözönündebulunduruyoruz.Bubileşenlerdoğrultusundaağırlıklıolarakspor,eğitim,sağlıkvekültür-sanatalanlarındaprojelerüretiyoruz.

Sosyalsorumlulukprojeleri,TofaşBağışveSponsorlukPolitikasıçerçevesindeKurumsalİletişimDirektörlüğütarafındanyürütülmektedir.2018yılında,sosyalsorumlulukprojelerine8,2milyonTLkaynakayırdık.

Spor

TofaşSporKulübü

TofaşSporKulübü,basketbol,futbol,voleybol,masatenisi,sutopuvebriçdallarındafaaliyetgöstermektedir.Kulüp,uzunyıllardırdevamedenaltyapıyatırımlarıveoluşturduğualtyapıodaklıtakımmodeliyleTürksporunayeniyeteneklerkazandırmaya2018yılındadadevametti.

TofaşSporSalonu

Tofaş,evsahibiolduğumaçlarıBursa’dakiNilüferTofaşSporSalonu’ndaoynamaktadır.Yüksekdolulukoranıylagerçekleştirilenmaçlar,Bursahalkınındasosyalhayatınakatkıdabulunmaktadır.

YeniNesilTofaşProjesi

YeniNesilTofaşProjesiantrenöraileveçocuküçgenindebireğitimveuygulamamodelidir.Projeileçocuklarasporaerişimdefırsateşitliğiyaratılmasıveçocuklarasporeğitimininötesinde,hayatınheralanındabaşarılıolmalarınayardımcıolacakbirkültürvebakışaçısıkazandırılmasıhedeflenmektedir.Buçerçevede,herçocuğunyaşadığıçevredeeşitimkanlarlabasketboloynayabilmesivegerçeksporkültürünesahipbirnesilyetişmesiiçinçalışılmaktadır.

Projeninhayatageçirildiği2016yılındanbuyanakurulan15basketbolokuluileyaklaşık5.000çocuğaulaşılmıştır.Altyapıyaseçilençocuklardanoluşturulan16miniktakım,antrenmanlarınaMustafaV.KoçSporSalonu’ndadevametmektedir.TofaşSporKulübü’nünaltyapısınınküçüktakımlarkadrosunubüyükorandaYeniNesilTofaş’tanyetişensporcularoluşturmaktadır.

Sportiffaaliyetlerinsürdürülebilirliğiiçinherhaftaprojedestajyerolarakyeralan34antrenöreteorikvesahadaaktifantrenmanyaptırmaeğitimleriverilmektedir.2018yılındaYeniNesilTofaşantrenöryetiştirmeprogramıkapsamındayetiştirilen3antrenör,TofaşSporKulübü’nderesmikoçluğabaşlamıştır.

102-44


36

KurumsalSosyalSorumluluk

MustafaV.KoçSporSalonu

TofaşSporKulübü’nün2016yılındahizmeteaçtığıMustafaV.KoçSporSalonu,kulüpsporcularınınyanısıraTofaşpersoneli,Bursa’dakiamatörsporkulüplerinevesporcularadahizmetvermektedir.5.800m²’liktesiste,üçbasketbolsahasınıiçerensporsalonu,kondisyonmerkezivehertürlüfiziktedaviihtiyacınıkarşılayacaktamteşekküllüsporcurehabilitasyonmerkeziyeralıyor.

Eğitim

FiatLaboratuvarları

KoçHolding’in“MeslekLisesiMemleketMeselesi”projesiyleentegrebiçimdehayatageçirilenFiatLaboratuvarlarıileTürkotomotivsanayiindekiyeniteknolojilerehakimteknikinsangücününyetiştirilmesinivebugücünsanayidedeğerlendirilmesiniamaçlanmaktadır.MeslekiveTeknikEğitimGenelMüdürlüğüişbirliğindeçalışanTofaş,FiatLaboratuvarlarıvasıtasıyla,endüstriyelteknikeğitimokulvekurumlarınınmotorluaraçlarteknolojisialanlarınıngeliştirilmesinekatkısağlamaktadır.

FiatLaboratuvarları2018yılında12.yılınıgeridebırakırkenlaboratuvarlardaeğitimgörenöğrenciveöğretmensayısı2.250’yeyaklaştı.Dönemiçerisindelaboratuvarlardan218öğrencimezunoldu.

2018yılındaFiatLaboratuvarlarıbünyesindekitümokullarda,ilgilibölgedebulunanservislerinServisTeknikUzmanları(STU),TofaşAkademieğitmenleriilebirliktearaçlarüzerindeteknikarızalarıntespiti,servistevesosyalyaşamdadavranışsalyetkinliklerüzerineeğitimlerverdiler.

2017-2018AvrupaBirliğiProjesikapsamında,AnkaraGüvercinlikŞehitHasanGülhanMeslekiveTeknikAnadoluLisesiöğretmenveöğrencilerindenoluşanbirgrupİspanya’daeğitimalarakyurtdışıdeneyimikazanmalarınınyanısıraçalışmalarıileFiatmarkasınıgururlatemsilettiler.

“MeslekLisesiMemleketMeselesi”projesikapsamında,FiatLaboratuvarları’ndaöğrenimgörenöğrencilerarasından,istenilenkoşullarasahipolanlaraheryılVehbiKoçVakfıtarafındanburssağlanmaktadır.Bukapsamda,2018yılında273öğrenciyebursverildi.

TofaşFenLisesi

DemirtaşOrganizeSanayiBölgesiDOSABveTofaş’ınhayatageçirdiği,2014-2015öğretimyılındaeğitimebaşlayanTofaşFenLisesi,Bursa’nınNilüferilçesindeyeralmaktadır.Toplam12binm²’likbiralandakurulu,16dersliği,280kişikapasiteli70yurtodasıvebirsporsalonubulunanlisede,2018yılıitibarıyla412öğrencieğitimgörmektedir.

TofaşFenLisesi’ndeaçılan“YenileşimAtölyesi”nin,otomotivvemühendislikalanınayönverecek,geleceğişekillendirecek,donanımlıgençlerinyetişmesinedestekolmasıamaçlanmaktadır.MEBtarafındanilhamverenprojeolarakbelirlenmişolanYenileşimAtölyesi’nintümfenliselerineyaygınlaştırılmasıkararıalınırkenatölyenindevamlılığınısağlamayayönelikdesteklerdevamediyor.

2018-2019öğretimyılındaTürkiyegenelinde5.,Bursa’datercihedilenokulsıralamasında1.OlanTofaşFenLisesi’ninTürkiyegenelisıralamadailk20’de1öğrencisiveilk500’de4öğrencisibulunuyor.

OyuncakKumbarası

TofaşGönüllüleri,2018yılındagerçekleştirdikleriOyuncakKumbarasıetkinliğikapsamındaçocuklariçinçalıştı.Fabrikadabelirliyerlerekumbaralaryerleştirerekçalışanlardanoyuncaktoplandı.Toplananoyuncaklarihtiyaçsahibiokul,hastane,kurumvb.yerlereulaştırılmayadevamediyor.

Sağlık

FiatEngelsizHareketProgramı

Bedenselengellibireylerinengelsizhareketedebilmelerinisağlamakvemobiliteleriniartırmakamacıyla2016’danbuyana“FiatEngelsizHareketProgramı”kapsamındaözelsürüşaparatları,eğitimlervemimariçözümlerileengellibireylerinhayatınıkolaylaştırmakiçinçalışmalaryapıyoruz.Sosyalalandadaengellibireyleridahaçokgörebilmekadınaprogramkapsamındaçeşitlietkinliklerdüzenliyoruz.Bukapsamda,Türkiyebasketbolsahalarınınilkengelsiztribünüde,‘HaydiMaçaGel’sloganıyla,TofaşSporSalonu’ndahayatageçirdik.


37

İyiyeİşaret

İyiyeİşaretPlatformu,işitmeengellivesağırlarınkendilerinidahaiyibirTürkçeileetkinbirşekildeifadeedebilmelerinidesteklemekamacıilegeliştirilenbirsosyalsorumlulukprojesidir.Projekapsamında,TofaşFabrikası’ndagörevalanişitmeengellivesağır,lisemezunu10çalışanaTürkçeeğitimleriverildi.Eğitimsürecinde,ensıkyapılanhatalardanhareketleüzerindedurulacakkelimelerbelirlendivebukelimelerinTürkçedilbilgisindenasılkullanıldıklarıetkileşimlivideolarlakamuoyunasunuldu.Videolarahttp://engelsizhareket.fiat.com.tradresindenulaşabilirsiniz.

LÖSEVDükkan

TofaşGönüllüleriSağlıkProjeleriEkibi,lösemiliçocuklaradestekolmakamacıylaLÖSEVişbirliğindeyemekhaneönündestantkurarakLÖSEVDükkanürünlerininsatışınıgerçekleştirdi.

EngellilereDestek

TofaşGönüllüleriEngelliProjeleriEkibi,NişOkulu’nuziyaretederekengelliöğrencilerilebirarayageldi.Okuldahaftasonlarıdüzenlenenatölyelerdeüretimyapanöğrencilerbusayedegelireldeediyorlar.TofaşGönüllüleriöğrencilerinişyapmalarınayardımcıolaraküretimlerinihızlandırmalarınakatkısağlıyor.

Kültür-Sanat

TofaşBursaAnadoluArabalarıMüzesiveTofaşSanatGalerisi

TofaşBursaAnadoluArabalarıMüzesi,Anadolu’dakiotomotivmirasınasahipçıkmakamacıylakurulmuş,Türkiye’ninilkvetekAnadoluarabalarımüzesidir.UmurbeyMahallesi’ndebulunaneskiipekfabrikası,tarihiUmurbeyHamamıileyanındakieskiTürkevinindeiçindebulunduğu17binm2’likarazi,Tofaştarafındanrestoreedilerekmüzeyedönüştürülmüştür.Müze,ziyaretçilerini2.600yılöncesineaitbirtekerlektenbaşlayarak,Tofaştarafındanüretilenmotorluaraçlarakadardevamedentarihibiryolculuğaçıkarıyor.

TofaşAnadoluArabalarıMüzesi,kuruluşundanbuyanakadaryaklaşık600binkişitarafındanziyaretedildi.TofaşAnadoluArabalarıMüzesisınırlarıiçindeyeralanveSanatGalerisiolarakhizmetverenUmurbeyHamamı,buzamanakadartoplam6geçicisergiyeevsahipliğiyaptı.2016’daaçılan,toplumveticarethayatınıngeçmiştengünümüzeizlerinitaşıyan“KantarınTopuzu;Teraziler,Ağırlıklar,ÖlçüAletleri”adlısergininziyaretçisayısıise2018yılıitibarıyla140biniaştı.

PamukkaleHierapolisKazılarıSponsorluğu

Türkiye’ninenbüyükbeşantikşehirkalıntısındanbiriolanve1988’deUNESCODünyaMirasıListesi’negirenPamukkale’dekiHierapolisAntikKenti’ndekikazıçalışmalarına2005yılındanberisponsorluğunuüstleniyoruz.KültürveTurizmBakanlığıileDenizliValiliği’ninhimayesindeveTofaş’ınanasponsorluğundayürütülençalışmalar,2018yılındadadevametti.

Hierapoliskazılarında,baştaİtalyaveTürkiye’denolmaküzere,aralarındaarkeolog,mimar,restoratörveuzmanlarınbulunduğuyaklaşık70kişilikuluslararasıbirekipgörevalıyor.Çalışmalarkapsamında,Romatiyatrolarıarasındaengüzelörneklerdenbiriolanveyaklaşık1.800yılönceinşaedilenAntikTiyatro’nunsahnebinasırestorasyonutamamlanmıştır.Türkiye’desahnebinasırestoreedilentektiyatrounvanınasahipHierapolisAntikTiyatrosu,yapılanrestorasyonçalışmalarısonrası12binkişilikkapasitesiylekültür-sanatetkinlikleriiçinfaaldurumagelmiştir.

Hierapoliskazılarınaolandesteğimizi,sonikiyıldırantikkentteki“PloutonionKutsalAlanı”ve“HadesHeykeli”kazıverestorasyonçalışmalarıkapsamındasürdürüyoruz.Yapılançalışmalarsonucunda“PloutonionKutsalAlanı”ve“HadesHeykeli”2018yılındagünyüzüneçıkarıldı.PlutoniumBölgesi’ninkazıçalışmalarısırasındaortayaçıkarılanbuluntular,Hierapolis’inbilinentarihinide300yılgeriyegötürüyor.


38

PerformansVerileri 2014 2015 2016 2017 2018

EkonomikveOperasyonelPerformans

Üretim(adet) 222.807 278.252 383.491 384.174 301.750

ToplamPerakendeSatış(adet) 92.355 113.929 109.021 122.818 72.764

Otomobil 42.769 51.802 55.284 64.133 44.374

HafifTicariAraç 49.586 62.127 53.737 58.685 38.390

Toplamİhracat(adet) 142.281 173.873 279.537 270.760 243.833

Otomobil 25.067 32.055 139.629 152.089 133.362

HafifTicariAraç 117.214 141.818 139.908 118.671 110.471

KapasiteKullanımOranı(%) 56 70 95 85 67

NetSatışlar(binTL) 7.440.009 10.168.542 14.605.281 17.467.806 18.603.331

Yurtiçi 3.023.705 4.121.142 4.291.021 5.409.421 3.934.701

Yurtdışı 4.297.030 5.729.275 9.839.301 11.887.628 14.455.023

EsasFaaliyetlerdenDiğerSatışlar 119.274 70.306 105.629 170.757 213.607

VergiÖncesiKar(binTL) 472.253 617.987 797.936 1.229.472 1.290.894

VergiSonrasıKar(binTL) 574.238 830.801 970.228 1.282.818 1.330.423

FAVÖK(binTL) 815.607 1.062.668 1.366.148 2.002.064 2.484.452

HisseBaşınaKazanç(Kr) 1,15 1,66 1,94 2,57 2,66

YaratılanEkonomikDeğer-NetGelirler(binTL) 7.440.009 10.168.542 14.605.281 17.467.806 18.603.331

DağıtılanEkonomikDeğer(binTL) 7.301.164 10.066.710 14.039.839 16.244.902 17.001.071

İşletmeMaliyetleri 6.062.362 8.809.825 12.536.578 15.085.665 15.314.209

ÇalışanÜcretleriveSairHaklar 520.030 548.210 728.353 774.509 852.757

HissedarlaraÖdenenTemettü 485.000 365.000 365.000 350.000 800.000

DeveleteÖdenenVergiveSairYükümlülükler 228.387 336.497 399.803 26.503 25.887

ToplumsalYatırımlar* 5.385 7.177 10.105 8.225 8.218

BirikenEkonomikDeğer(BinTL) 132.885 92.208 552.117 1.224.111 1.603.733

DevlettenAlınanTeşvikler(BinTL) 95.174 73.449 69.938 169.575 160.643

KurumsalYönetimDerecelendirmeNotu 9,01 9,06 9,14 9,15 9,2

ToplamAr-Gebütçesi(TL) 541.057 584 498 244 244

ToplamAr-Geçalışanısayısı(kişi) 605 674 628 620 690

Alınanpatentsayısı(adet) 4 6 5 5 32

102-7


39


ÇevreselPerformans 2014 2015 2016 2017 2018

ToplamEnerjiTüketimi(GJ) 1.063.686 1.303.923 1.496.302 1.446.336 1.165.961

DoğrudanEnerjiTüketimi-Doğalgaz(GJ) 609.138 805.475 895.259 862.084 676.304

DolaylıEnerjiTüketimi(GJ) 454.548 498.448 601.043 584.252 489.657

Elektrik 434.108 498.448 601.043 584.252 489.657

Buhar 20.440 0 0 0 0

ÜretilenAraçBaşınaEnerjiTüketimi(GJ/araç) 4,77 4,69 3,88 3,76 4

EnerjiVerimliliğiProjeleriyleSağlananTasarruf(GJ) 124.812 71.010 60.169 72.633 79.935

EnerjiVerimliliğiProjeleriyleSağlananSeraGazıEmisyonuAzaltımı(TonCO₂e)

9.720 6.225 4.213 5.918 5.387

Scope1 4.995 4.403 2.688 2.708 3.505

Scope2 4.725 1.822 1.525 3.210 1.882

DoğrudanSeraGazıEmisyonları(Scope1)(TonCO2e)

50.103 68.904 77.808 68.467 50.062

DolaylıSeraGazıEmisyonları(Scope2)(TonCO2e) 55.879 61.753 74.463 69.136 59.253

PersonelServislerindenKaynaklananSeraGazıEmisyonları(Scope3)(TonCO2e)

2.740 3.442 4.938 3.444 9.080

ÜretilenAraçBaşınaSeraGazıEmisyonu(KgCO2e/araç)

0,476 0,47 0,397 0,358 0,362

ToplamUOBEmisyonu(Ton) 891 1.054 1.388 1.319 1.027

SpesifikUOBEmisyonu(gr/m2boyayüzeyalanı) 35,5 33,76 34,55 33,91 32,87

ToplamSuÇekimi-YeraltıKaynağı(m3) 772.247 894.265 1.254.487 1.210.039 1.073.623

ÜretilenAraçBaşınaTazeSuTüketimi(m3/araç) 3,47 3,21 3,27 3,15 3,55

ToplamSuGeriKazanımı(m3) 52.430.664 60.841.359 68.688.520 63.204.065 64.555.900

TekrarKullanım 52.421.214 60.841.359 68.688.520 63.204.065 64.555.900

GeriDönüşüm 9.450 0 0 0 0

AtıkSuDeşarjı-DoğalAlıcıOrtam(m3) 580.600 760.629 1.009.621 987.634 743.173

BertarafMetodunaGöreToplamTehlikeliAtıkMiktarı(Ton)

1.484 1.447 2.305 2.341 1.861

EnerjiGeriKazanımı 867,31 1.014 1.667 1.869 1.439

GeriKazanım 320,1 411 507 562 421,931

AtıkSahası 297,44 22 131 0 0

BertarafMetodunaGöreToplamTehlikesizAtıkMiktarı(Ton)

62.753,1 78.479 86.514,0 93.109 74.310

EnerjiGeriKazanımı 1.046,90 1.060 1.448,5 2.766 884,6

GeriKazanım 61.706,2 77.419 85.065 90.343 73.425


40


BertarafAmacıylaTaşınanTehlikeliAtıkMiktarı(Ton)

1.484 1.447 2.305 2.431 1.861

KullanılanToplamAmbalajMiktarı(Ton) 5.987 9.316 11.768 10.263 8.298

AmbalajAtığıGeriKazanımOranı(%) 100 100 100 100 100

ÇalışanlaraSunulanÇevreEğitimleri-Katılım(kişisayısı)

3.917 2.767 3.760 1.662 5.443

Doğrudanİstihdam 3.092 2.143 3.517 329 2859

MüteahhitFirmaÇalışanı 825 624 243 1.333 13.885

ÇalışanlaraSunulanÇevreEğitimleri-ToplamSaat(kişixsaat)

3.917 6.407 3.826 1.662 6.664

Doğrudanİstihdam 3.092 1.648 3.504 329 2671

MüteahhitFirmaÇalışanı 825 4.759 322 1.333 3.993

ToplamÇevreYönetimHarcaması(TL) 1.581.544 2.230.971 1.034.007 1.309.448 1.340.123

ÇevreYasalarınaUyumsuzlukCezası(adet-TL) 0-0 0 0 0 0

FormalMekanizmalarlaİletilenÇevreselEtkiŞikayetleri(adet)

0 0 0 0 0

ÇevreKriterleriyleDeğerlendirilenToplamTedarikçiSayısı(adet)

9 7 15 14 14

SosyalPerformansGöstergeleri

ÇalışanEğitimleri-KatılımcıSayısı(kişi) 7.131 8.187 8.113 7.527 8090

SahaÇalışanı 5.819 6.090 6.429 5.838 6385

OfisÇalışanı 1.312 2.097 1.684 1.689 1705

Kadın 148 1.306 879 672 870

Erkek 6.983 6.881 7.234 6.855 7295

ÇalışanEğitimleri-ToplamSaat(kişixsaat) 268.412 94.918 665.629 191.507 324.605

SahaÇalışanı 141.080 25.258 564.527 91.001 201.741

OfisÇalışanı 127.332 69.660 101.102 100.506 137.147

Kadın 13.420 14.600 107.754 24.988 52.668

Erkek 254.991 80.318 557.875 166.519 271.937

ÇalışanBaşınaOrtalamaEğitimSaati(saat/kişi) 39,9 40,25 82,04 44,5 36,8

SahaÇalışanı 28,1 32,32 87,8 40,1 29,4

OfisÇalışanı 86,3 44,03 60 66,5 77,1

Kadın 44,3 40,82 122,5 41,4 60,53

Erkek 41 40,1 77,1 44,9 37,27


41


MüteahhitÇalışanıEğitimleri-KatılımcıSayısı(kişi) 5.167 5.748 711 1.135 3.993

MüteahhitÇalışanıEğitimleri-ToplamSaat(kişixsaat)

7.649 4.592 11.376 13.702 13.885

MüteahhitÇalışanıBaşınaOrtalamaEğitimSaati(saat/kişi)

5,0 4,6 11,4 12,1 4,8

ÇalışanlaraSunulanİSGEğitimleri-KatılımcıSayısı(kişi)

16.543 8.756 14.173 17.881 11.691

Doğrudanİstihdam 8.062 4.364 6.966 8.934 6.920

MüteahhitFirmaÇalışanı 8.481 4.392 7.207 8.947 4.771

ÇalışanlaraSunulanİSGEğitimleri-ToplamSaat(kişixsaat)

67.181 34.896 60.865 73.016 91.556

Doğrudanİstihdam 59.532 31.602 55.460 66.306 87.978

MüteahhitFirmaÇalışanı 7.649 3.294 5.405 6.710 3.578

KayıpGünsüzKazaOranı

Doğrudanİstihdam 0,04 0,05 0,05 0,33 0,30

MüteahhitFirmaÇalışanı 0,13 0,81 1,7 0,7 0,21

MeslekiHastalıkOranı

Doğrudanİstihdam 0 0 0 0 0

MüteahhitFirmaÇalışanı 0 0 0 0 0

KayıpGünlüKazaOranı(≥1günkayıplıkazasayısıx100.000/çalışmasaati)

Doğrudanİstihdam 0,02 0,02 0,05 0,08 0,06

MüteahhitFirmaÇalışanı 0,51 0,69 0,79 0,16 0,04

İşleİlgiliÖlümSayısı(kişi)

Doğrudanİstihdam 0 0 0 0 0

MüteahhitFirmaÇalışanı 0 0 0 0 0

YüksekKazayadaMeslekiHastalıkRiskiBarındıranOrtamyadaGörevlerdeÇalışanSayısı(kişi)

0 0 0 0 0

KuruluİSGKomitesiSayısı(kişi) 9 9 9 9 9

KuruluİSGKomitelerindekiToplamÜyeSayısı(kişi) 95 98 99 99 99

KuruluİSGKomitelerindeÇalışanTemsilcisiSayısı(kişi)

9 11 12 12 12

İşgücüKriterleriyleDeğerlendirilenToplamTedarikçiSayısı(adet)

21 20 21 26 14


42

ÇalışanDemografisi 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Toplamİşgücü(Sayı) 7.087 7.259 8.868 11.113 10.156 8.526

Doğrudanİstihdam 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

Kadın 244 303 422 872 872 800

Erkek 6.018 6.187 7.596 9.343 8.349 6.894

MüteahhitFirmaÇalışanı 825 769 850 898 935 832

SözleşmeTürüneGöreToplamÇalışanSayısı 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

BelirsizSüreliİşAkdi 6.252 6.461 7.890 10.104 9.221 7.665

Kadın 242 303 422 872 872 794

Erkek 6.010 6.158 7.468 9.232 8.349 6.871

GeçiciİşAkdi 10 29 128 111 0 23

Kadın 2 0 0 0 0 0

Erkek 8 29 128 111 0 23

KategoriBazındaToplamÇalışanSayısı 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

SahaÇalışanı 4.924 5.015 6.399 8.532 7.511 6.009

Kadın 2 20 79 540 509 421

Erkek 4.922 4.995 6.320 7.992 7.002 5.588

OfisÇalışanı 1.138 1.475 1.619 1.683 1.710 1.685

Kadın 242 283 343 332 363 379

Erkek 1.069 1.192 1.276 1.351 1.347 1.306

İstihdamTürüneGöreToplamÇalışanSayısı 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

TamZamanlı 6.262 6.490 7.967 10.215 9.221 7.694

Kadın 244 303 422 872 872 800

Erkek 6.018 6.187 7.596 9.343 8.349 6.894

YarıZamanlı 0 0 0 0 0 0

EğitimDüzeyineGöreToplamÇalışanSayısı 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

İlköğretim 747 701 716 666 497 367

Lise 3.582 3.662 4.691 6.194 5.536 4.473

ÜniversiteveÜstü 1.933 2.127 2.611 3.355 3.188 2.854

YaşGrubunaGöreToplamÇalışanSayısı 6.262 6.490 8.018 10.215 9.221 7.694

18-30 2.010 1.828 3.331 5.464 4.421 2.984

31-40 2.148 2.635 2.719 2.943 3.225 3.304

41-50 1.952 1.951 1.860 1.681 1.490 1.307

51-60 42 76 108 127 85 98

ÜstYönetimYapısı(Sayı) 19 18 16 15 16 17

CinsiyetBazında 19 18 16 15 16 17

Kadın 1 1 0 0 0 0

Erkek 18 17 16 15 16 17

YaşGrubunaGöre 19 18 16 15 16 17

18-30 0 0 0 0 0 0

31-40 1 0 1 1 0 1

41-50 13 10 10 8 9 9

51-60 5 8 5 6 7 7

102-8


43

ÇalışanDemografisi 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Uyruk 19 18 16 15 16 17

TCVatandaşı 16 16 14 13 15 15

Expat 3 2 2 2 1 2

OrtaDüzeyYönetimYapısı(Sayı) 200 210 166 170 184 281

CinsiyetBazında 200 210 166 170 184 281

Kadın 18 20 20 18 26 39

Erkek 182 190 146 152 158 242

YaşGrubunaGöre 200 210 166 170 184 281

18-30 4 2 0 0 0 9

31-40 85 90 68 69 77 138

41-50 97 99 83 82 84 100

51-60 14 19 15 19 23 34

TopluSözleşmeKapsamındaÇalışanİşgücü(Sayı) 4.924 5.011 6.391 8.524 7.503 6.009

İşeYeniAlınanÇalışanlar(Sayı) 366 607 3.087 3.623 536 245

CinsiyetBazında 366 607 3.087 3.623 536 245

Kadın 40 76 124 574 74 76

Erkek 326 531 2.963 3.049 462 169

YaşGrubunaGöre 366 607 3.087 3.623 536 245

18-30 296 507 2.851 3.354 440 206

31-40 64 68 82 146 76 36

41-50 3 22 111 89 19 3

51-60 3 10 43 34 1 0

İştenAyrılanÇalışanlar(Sayı) 1.129 426 925 1.375 1.530 1.801

CinsiyetBazında 1.129 426 925 1.375 1.530 1.801

Kadın 20 20 38 89 74 155

Erkek 1.109 406 887 1.286 1.456 1.646

YaşGrubunaGöre 1.128 426 925 1.375 1.530 1.801

18-30 802 114 547 792 992 1.256

31-40 187 131 153 201 179 242

41-50 127 146 205 275 246 222

51-60 12 35 20 107 113 80

DoğumİznineAyrılanÇalışanSayısı 549 481 490 611 679 644

Kadın 16 29 33 49 104 97

Erkek 533 452 457 562 575 547

DoğumİznindenDönenÇalışanSayısı 549 481 490 601 655 644

Kadın 16 29 33 49 80 97

Erkek 533 452 457 552 575 547

DoğumİznindenDöndüktenSonraSon12AydırİştenAyrılmayanÇalışanSayısı

549 472 479 590 625 585

Kadın 16 29 33 47 63 78

Erkek 533 443 446 543 562 507


44

GRIİçerikİndeksi

Gösterge AçıklamalarveSayfaNumaraları

GRI101:Temel2016

GRI102:GenelGöstergeler2016

KurumsalProfil

102-1 YasalUyarıveKünye(s.59)

102-2 Tofaş2018FaaliyetRaporu(s.46-50)


102-4 Tofaş2018FaaliyetRaporu(s.4)



102-7 PerformansVerileri(s.38)


102-9 TedarikZinciriYönetimi(s.32)

102-10 Şirketinoperasyonelveyamaliyapısındavetedarikzincirindebelirginbirdeğişiklikyaşanmamıştır.

102-11İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele(s.7-11);İçKontrolveİçDenetim(s.11);DünyaKlasındaÜretimveKalite(s.23-24);İnsanHakları(s.28);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf

102-12 SürdürülebilirlikYönetimi(s.12);İklimDeğişikliği(s.20);İnsanHakları(s.28);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf

102-13 KurumsalÜyeliklerimiz(s.50-51)

Strateji

102-14 CEO'nunMesajı(s.4-5)

102-15 CEO'nunMesajı(s.4-5);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11)

EtikveDürüstlük

102-16 İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele(s.7-11);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf


Yönetişim

102-18 KurumsalYönetimYapısı(s.6)

102-19 SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12)


102-22 KurumsalYönetimYapısı(s.6);Tofaş2018FaaliyetRaporu(s.24-25,104-105)



102-55

GRIHizmetlerBirimi,MaterialityDisclosuresServicekapsamında,GRIİçerikİndeksi’ninaçıkçasunulduğunuve102-40ve102-49arasıAçıklamalarınraporunuygunbölümlerindeyeraldığınıdeğerlendirmiştir.Buhizmet,raporunTürkçeversiyonuüzerindengerçekleştirilmiştir.


45




102-28 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12)

102-29 RiskYönetimi(s.6-7);SürdürülebilirlikYönetimi(s.13)

102-30 RiskYönetimi(s.6-7);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12)

102-31 RiskYönetimi(s.6-7);SürdürülebilirlikYönetimi(s.13)

102-32SürdürülebilirlikYönetimi(s.7-11);TofaşSürdürülebilirlikRaporu,TofaşSürdürülebilirlikÇalışmaGrubutarafındanincelenmesinemüteakkipTofaşSürdürülebilirlikKomitesi'nesunulmuşveKomiteonayınınardındanyayınlanmıştır.




PaydaşKatılımı

102-40 PaydaşKatılımı(s.15)

102-41 İnsanHakları(s.28)



102-44 MüşteriMemnuniyeti(s.16);KurumsalVatandaşlık(s.35);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf

RaporlamaUygulaması

102-45 RaporHakkında(s.3)

102-46 RaporHakkında(s.3);SürdürülebilirlikYönetimi(s.12)

102-47 SürdürülebilirlikYönetimi(s.13)








102-55 GRIİçerikİndeksi(s.44)

102-56 BağımsızDenetimBeyanı(s.52);YasalUyarıveKünye(s.59)


46

ÖncelikliKonular

Standart Gösterge AçıklamaveSayfaNumaraları

İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele

GRI103: Yönetim Yaklaşımı2016


103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele(s.7-11);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf

103-3

RiskYönetimi(s.6-7);İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele(s.7-11);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34);https://www.tofas.com.tr/Surdurulebilirlik/Politikalar/Documents/TofasEtikKurallari.pdf

GRI205:Anti-corruption2016

205-1 İşEtiğiveYolsuzluklaMücadele(s.7-11)






103-2

KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);İklimDeğişikliği(s.20);MobiliteÇözümleri(s.21);EnerjiVerimliliğiveEmisyonlar(21-22);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)

103-3RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);İklimDeğişikliği(s.20);MobiliteÇözümleri(s.22-23);EnerjiVerimliliğiveEmisyonlar(21-22);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)

GRI302:Enerji2016

302-1 EnerjiVerimliliğiveEmisyonlar(s.21);PerformansVerileri(s.39)



GRI305:Emisyonlar2016






ÇevreDostuMalzemeKullanımıveAtıkYönetimi



103-2KurumsalYönetimYapısı;RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);ÇevreYönetimi(s.24);MalzemeveAtıkYönetimi(s.26);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)

103-3 RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)

GRI306:Atıklar2016

306-1 SuYönetimi(s.25);PerformansVerileri(s.39)

306-2 MalzemeveAtıkYönetimi(s.26);PerformansVerileri(s.39)

306-5 SuYönetimi(s.25)


47

İşSağlığıveGüvenliği



103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);İşSağlığıveGüvenliği(s.30);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)


GRI403:İşSağlığıveGüvenliği2016

403-1 İşSağlığıveGüvenliğiEğitimveUygulamaları(s.31)

403-2 PerformansVerileri(s.41)Raporlamadönemindeherhangibirişkazasısonucuölümyadameslekihastalıkvakasıyaşanmamıştır.


403-4İmzalanantoplusözleşmeleriniçeriğindeİSGtaahhütlerimizyeralmaktadır.Songerçekleştirilentoplusözleşme,yasalmevzuatauyum,sağlıkvekoruyucuekipmanlarlailgilikonularıiçermektedir.

YetenekYönetimiveMeslekiEğitim



103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);ÇalışanGelişimi(s.29-30);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)


GRI404:Eğitim2016

404-1 ÇalışanGelişimi(s.29-30);PerformansVerileri(s.40)

404-2 ÇalışanGelişimi(s.29-30)

404-3 ÇalışanGelişimi(s.29-30)

Kadınİstihdamı,Çeşitlilik,EşitFırsatlar



103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);İnsanHakları(s.28);ToplumsalCinsiyetEşitliği(s.28);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)


GRI405:ÇeşitlilikveFırsatEşitliği2016


405-2 ToplumsalCinsiyetEşitliği(s.28)

İşyerindeİnsanHakları



103-2KurumsalYönetimYapısı;RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);İnsanHakları(s.28);ToplumsalCinsiyetEşitliği(s.30);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)


GRI406:AyrımcılığınÖnlenmesi 2016

406-1 Raporlamadönemindeayrımcılıklailgilibirvakayaşanmamıştır.


48

GRI407:Toplu SözleşmeveÖrgütlenmeÖzgürlüğü2016

407-1RaporlamadönemindeTofaşoperasyonlarındaörgütlenmevetoplusözleşmehakkınınriskaltındaolduğuyönündebirvakagözlemlenmemiştir.Aynıilketedarikdenetimsürecinindebirparçasıolarakelealınmaktaolupriskunsurubelirlenmemiştir.

GRI408:Çocukİşçiliği2016

408-1RaporlamadönemindeTofaşoperasyonlarındaçocukistihdamıkonusundabirriskgözlemlenmemiştir.Aynıilketedarikdenetimsürecinindebirparçasıolarakelealınmaktaolupriskunsurubelirlenmemiştir.

GRI409:ZorlaveZorunlu Çalıştırma2016

409-1RaporlamadönemindeTofaşoperasyonlarındazorlavezorunluçalışmakonusundabirriskgözlemlenmemiştir.Aynıilketedarikdenetimsürecinindebirparçasıolarakelealınmaktaolupriskunsurubelirlenmemiştir.

GRI410:GüvenlikUygulamaları2016

410-1

Tofaşfaaliyetsahalarınıngüvenliğininsağlanmasındaalanındauzmanlaşmış,sertifikalıgüvenlikpersoneligörevalmaktadır.Güvenlikpersonelinineğitimiçeriğinde3.taraflarlailetişimveinsanhaklarıkonularıbulunmaktadır.Tümgüvenlikpersonelineşirketprosedürlerihakkındabilgilendirmeyapılmaktadır.

AraçveTrafikEmniyeti



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);AraçEmniyeti,SürüşveYolcuKonforu(s.19)

103-3 RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11)GRI416:TüketiciSağlıkveEmniyeti2016

416-1 AraçEmniyeti,SürüşveYolcuKonforu(s.19)

416-2 Raporlamadönemindearaçveyolcuemniyetikonularıylailgiliyasaldüzenlemelereuyumsuzluklailgilibirvakayaşanmamıştır.

İşHayatı-ÖzelHayatDengesi



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);SosyalYaşam(s.30)

103-3 RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11)

MarkaAlgısı



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);MarkaAlgısı(s.17)



49

ÜrünveHizmetKalitesi



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);DünyaKlasındaÜretimveKalite(s.23-24)


MüşteriMemnuniyeti



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);MüşteriMemnuniyeti(s.16)


TedarikçiveBayiİşBaşarısı



103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);TedarikçiGeliştirmeUygulamaları(s.33-34);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34);YetkiliServisveBayiAğı(s.34)


DeğerZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi



103-2KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);TedarikZincirindeSürdürülebilirlikRisklerininYönetimi(s.34)


Ürün,Süreç,MobiliteModeliİnovasyonu



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);MobiliteÇözümleri(s.21)


Dijitalleşme



103-2 KurumsalYönetimYapısı(s.6);RiskYönetimi(s.6-7);İçKontrolveİçDenetim(s.11);SürdürülebilirlikYönetimi(s.11-12);DijitalDönüşüm(s.18);AraçlardaDijitalleşme(s.19)



50

KurumsalÜyeliklerimiz

İklimPlatformu(RECTürkiye) Üyelik

OtomobilSanayiDerneği YönetimKurulu,KomiteveÇalışmaGrubuÜyelikleri

OtomobilDistribütörleriDerneği(ODD) GenelKurul,YönetimKurulu,DenetlemeKuruluveKomiteÜyelikleri

İstanbulSanayiOdası(İSO) 36.GrupMeslekKomitesiveMeclisÜyeliği

BursaTicaretveSanayiOdası(BTSO) MeclisveKomiteÜyeliği

TürkiyeMetalSanayicileriDerneği(MESS) Üyelik

YabancıSermayeDerneği(YASED) YönetimKuruluveKomiteÜyelikleri;OtomotivveYanSanayiÇalışmaGrubuBaşkanlığı

UludağİhracatçıBirlikleriOtomotivİhracatçılarıBirliği(OİB) YönetimKuruluBaşkanYardımcılığı

BursaSanayicileriveİşAdamlarıDerneği(BUSİAD) YönetimKuruluveUzmanlıkGrubuÜyelikleri

DemirtaşOrganizeSanayiBölgesi(DOSAB) YönetimKuruluveEğitimKomisyonuÜyelikleri

DemirtaşOrganizeSanayiBölgesiveİşAdamlarıDerneği(DOSABSİAD) GenelKurulÜyeliği

TürkiyePersonelYönetimiDerneğiBursaŞubesi(PERYÖN) Üyelik

DışEkonomikİlişkilerKuruluAvrasya,AfrikaveOrtadoğuİşKonseyi(DEİK) Üyelik

TürkiyeDışTicaretDerneği(TURKTRADE) Üyelik

TürkiyeKaliteDerneği(KalDer) ÜyelikveYönetimKuruluÜyeliği

ReklamverenlerDerneği(RVD) Üyelik

İtalyanTicaretOdası Temsilcilik

DünyaİtalyanGirişimcilerDerneği(CIIMEurAsiaMed) YönetimKuruluÜyeliği

TürkSanayicileriveİşİnsanlarıDerneği(TÜSİAD) ÜyelikveÇalışmaGrubuÜyelikleri

DENİZTEMİZ-TURMEPA Üyelik

102-13


51

KurumsalİletişimcilerDerneği(KİD) YönetimKuruluÜyeliği

TürkiyeOdalarveBorsalarBirliği(TOBB) OtomotivSanayiMeclisiÜyeliği,OtomotivTicaretMeclisÜyeliği

ERT-TBC Üyelik

FinansalKurumlarBirliği(FKB) ÜyelikveYönetimKuruluÜyeliği

IşıkÜniversitesi EndüstriMühendisliğiBölümüDanışmaKuruluÜyeliği

T.C.SanayiveTicaretBakanlığı AltKomiteÜyeliği

TürkiyeİçDenetimEnstitüsüDerneği(TİDE) Üyelik

TürkiyeAraştırmacılarDerneği(TUAD) Üyelik

TürkiyeKurumsalYönetimDerneği(TKYD) KurumsalÜyelikveÇalışmaGrubuÜyelikleri

YatırımcıİlişkileriDerneği(TÜYİD) KurumsalÜyelik

EtikveİtibarDerneği(TEİD) KurumsalÜyelikveTemsilcilik

BursaTicaretveSanayiOdasıEğitimVakfı(BUTGEM) YönetimKuruluÜyeliği

MeslekiYeterlilikKurumu(MYK) OtomotivSektörKomiteBakanlığı

OtomotivTeknolojiPlatformu(OTEP) İcraKuruluveGüvenlikGrubuÜyeliği

ODTÜ/BİLTİR-ÜTESTÜrünKullanımıTestBirimi(OTEST) DanışmaKuruluÜyeliği

İstanbulTicaretOdası(İTO) Üyelik

UlusalKalıpÜreticileriBirliği(UKUB) YönetimKuruluYedekÜyeliği

VergiKonseyi ÇalışmaGrubuÜyelikleri

KurumsalRiskYönetimiDerneği(KRYD) Üyelik

102-13


52

102-56


53


54


55


56


57


58

Tofaş2018SürdürülebilirlikRaporuPaydaşGeriBildirimFormu

Dahilolduğunuzpaydaşgrubunubelirtiniz.

Çalışan YerelHalk

Hissedar Yerel Yönetim

Tedarikçi KamuKuruluşu

Bayi Üniversite&Akademisyen

Müşteri ÇalışanAilesi

STK Diğer(lütfenbelirtiniz)

Medya

Raporhakkındakigenelizleniminiznasıl?

Çokİyi İyi Yeterli Zayıf

İçerik

Kapsam

Önceliklendirme

Okunabilirlik

SayısalVerilerinAnlaşılabilirliği

Karşılaştırılabilirlik

Tasarım

Raporbeklentilerinizineölçüdekarşılıyor?

Kapsamlışekildekarşılıyor.

Kısmenkarşılıyor.

Hiçkarşılamıyor.

Raporayönelikyorum,beklentiveönerilerinizipaylaşınız.

AdSoyad:

Email:

Telefon:


59

YasalUyarıveKünye

TofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.

GenelMüdürlük:BüyükdereCaddesiNo:145TofaşHan34394Zincirlikuyu/İstanbul/TürkiyeT:02122753390F:02122753988

Fabrika:İstanbulCaddesiNo:57416110Bursa/TürkiyeT:02242610350F:02242550947

Raporhakkındabilgiedinmek;görüşveönerileriniziiletmekiçinSürdürülebilirlikSorumlumuzileiletişimegeçebilirsiniz:[email protected]:02122753390

RaporlamaDanışmanı:[email protected]:02122791313

Tasarım:Tayburnwww.tayburnkurumsal.comT:02122270436

YasalUyarı:

Tofaş2018SürdürülebilirlikRaporu(“Rapor”),TofaşTürkOtomobilFabrikasıA.Ş.(“Tofaş”)tarafındanhazırlanmıştır.BuRapor’dayeralanveeksiksizolmavasfınıtaşımayantümbilgi,görüşvedeğerlendirmelerTofaştarafındansağlanmışvebuRaporamacıyla-enerji,suveseragazıemisyonlarınayönelikverilerharicinde-bağımsızolarakdoğrulanmamıştır.BuRapor,sadecebilgilendirmeamacıylahazırlanmışolup,herhangibiryatırımkararıiçintemeloluşturmayıamaçlamaktadır.BurapordayeralanbilgilerTofaşhisselerininsatışınaaitherhangibirteklifveyabirteklifiparçasınıyadabutürbirsatışsürecinedavetniteliğiteşkiletmezvebuRapor’unyayımlanmasıylabutürbiryasalilişkikurulmuşsayılmaz.BuRapor’dayeralantümbilgiveilişkilibelgelerin,Rapor’unkapsadığıdönemitibarıyladoğruolduğunainanılmaktaolupbilgilergüvenilirkaynaklaradayanarakiyiniyetleaçıklanmıştır.AncakTofaşbubilgilereyönelikherhangibirbeyan,garantiyadataahhüttebulunmamaktadır.BunauygunolarakTofaş,Tofaşhissedarları,Tofaşiştirakleriveyaonlarıyönetimkuruluüyeleri,çalışanlarıvedanışmanları,buRaporkapsamındaaçıklananherhangibirbilgiyadailetişimdeveyabuRapor’dayeralanbilgileredayananveyayeralmayanbirbilgineticesindekişiveyakişilerindoğrudanyadadolaylıolarakuğrayacağıkayıpvezarardansorumludeğildir.

102-1102-3102-53102-56

www.tofas.com.tr