spotkanie dla rodzin dzieci i osób z chorobą z grupy rasopatii
TRANSCRIPT
Pierwsze inauguracyjne spotkanie dla rodzin dzieci i osoacuteb
z chorobą z grupy RASopatii
Natalia Bezniakow
Zakład Genetyki Medycznej
Instytut Matki i Dziecka
Warszawa 07102017
Program spotkaniabull 1000 ndash 1115bull
bull Dr n med Ewa Obersztynbull Powitaniebull
bull Lek Natalia Bezniakowbull Prezentacja objawoacutew klinicznych profilaktyki w zespole Noonan i innych RASopatii bull Prezentacja doświadczenia klinicznego Poradni Genetycznej w pracy z pacjentami z zespołem Noonan i innymi RASopatiamibull
bull Dr n med Monika Gosbull Podłoże genetyczne zespołu Noonan i innych RASopatii - możliwości diagnostycznebull
bull Dr n med Elżbieta Lipskabull Leczenie niedoboru wzrostubull
bull 1130 ndash 1200 bull
bull Lek Natalia Bezniakow Dr Agnieszka Plutabull Założenia projektu naukowego PRELUDIUM 11 bull
bull 1210 ndash 1230 bull
bull Pani Dorota Korycińskabull Wprowadzenie od strony organizacyjnej do założenia Stowarzyszeniabull
bull 1230 Dyskusja
httpwwwimidmedplpldo-pobrania
Zespoacuteł Noonan
Zmienna ekspresja kliniczna
Heterogenność genetyczna
Choroby wieloukładoweZespoacuteł Noonan z plamami soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-skoacuterny (CFC)
Zespoacuteł Costello
Zespłoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość - Noonan (NFNS)
Nerwiakowłoacutekniatowatość typu I (NF1)
Zespoacuteł Legiusa
Malformacje kapilarne ndash malformacje tętniczo ndash żylne (CM-AVM)
RASopatie ndash grupa zespołoacutew wad wrodzonych uwarunkowanych mutacją w genie szlaku sygnałowego RASMAPK
SZLAK SYGNAŁOWY RASMAPK
ROacuteŻNICOWANIE
PROLIFERACJA
MIGRACJA
APOPTOZA
Przyczyną RASopatii są mutacje genoacutew kodujących poszczegoacutelne białka szlaku sygnałowego kinaz aktywowanych mitogenami (RAS ndash mitogen activated protein kinase RASMAPK)
Namnażanie się komoacuterek
Ciąg zdarzeń prowadzący od komoacuterki wyjściowej do wyspecjalizowanych w strukturze i funkcji komoacuterek w dojrzałym organizmie
Aktywny ruch komoacuterek
Naturalny proces zaprogramowanej śmierci komoacuterki
Częstość występowania i objawy kliniczne
RASopatie
bull Cechy dysmorfii bull Wrodzone wady sercabull Wady układu szkieletowegobull Niedoboacuter wysokości ciałabull Zmiany skoacuternebull Wady narządu wzrokubull Niepełnosprawność intelektualnabull Zwiększona predyspozycja do procesoacutew
rozrostowych szpiku (np CMML JCML)
ZESPOacuteŁ CZĘSTOŚĆ
WYSTĘPOWANIA
Zespoacuteł Noonan 11000 - 2500
Zespoacuteł NFNS
Zespoacuteł Costello 1300 000 (Wielka
Brytania)
11230000 (Japonia)
Zespoacuteł sercowo-
twarzowo-skoacuterny
(CFC)
1810 000 (Japonia)
Zespoacuteł Leopard
Częstość występowania poszczegoacutelnych RASopatii na podstawie
GeneReviews i aktualne piśmiennictwo)
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Program spotkaniabull 1000 ndash 1115bull
bull Dr n med Ewa Obersztynbull Powitaniebull
bull Lek Natalia Bezniakowbull Prezentacja objawoacutew klinicznych profilaktyki w zespole Noonan i innych RASopatii bull Prezentacja doświadczenia klinicznego Poradni Genetycznej w pracy z pacjentami z zespołem Noonan i innymi RASopatiamibull
bull Dr n med Monika Gosbull Podłoże genetyczne zespołu Noonan i innych RASopatii - możliwości diagnostycznebull
bull Dr n med Elżbieta Lipskabull Leczenie niedoboru wzrostubull
bull 1130 ndash 1200 bull
bull Lek Natalia Bezniakow Dr Agnieszka Plutabull Założenia projektu naukowego PRELUDIUM 11 bull
bull 1210 ndash 1230 bull
bull Pani Dorota Korycińskabull Wprowadzenie od strony organizacyjnej do założenia Stowarzyszeniabull
bull 1230 Dyskusja
httpwwwimidmedplpldo-pobrania
Zespoacuteł Noonan
Zmienna ekspresja kliniczna
Heterogenność genetyczna
Choroby wieloukładoweZespoacuteł Noonan z plamami soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-skoacuterny (CFC)
Zespoacuteł Costello
Zespłoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość - Noonan (NFNS)
Nerwiakowłoacutekniatowatość typu I (NF1)
Zespoacuteł Legiusa
Malformacje kapilarne ndash malformacje tętniczo ndash żylne (CM-AVM)
RASopatie ndash grupa zespołoacutew wad wrodzonych uwarunkowanych mutacją w genie szlaku sygnałowego RASMAPK
SZLAK SYGNAŁOWY RASMAPK
ROacuteŻNICOWANIE
PROLIFERACJA
MIGRACJA
APOPTOZA
Przyczyną RASopatii są mutacje genoacutew kodujących poszczegoacutelne białka szlaku sygnałowego kinaz aktywowanych mitogenami (RAS ndash mitogen activated protein kinase RASMAPK)
Namnażanie się komoacuterek
Ciąg zdarzeń prowadzący od komoacuterki wyjściowej do wyspecjalizowanych w strukturze i funkcji komoacuterek w dojrzałym organizmie
Aktywny ruch komoacuterek
Naturalny proces zaprogramowanej śmierci komoacuterki
Częstość występowania i objawy kliniczne
RASopatie
bull Cechy dysmorfii bull Wrodzone wady sercabull Wady układu szkieletowegobull Niedoboacuter wysokości ciałabull Zmiany skoacuternebull Wady narządu wzrokubull Niepełnosprawność intelektualnabull Zwiększona predyspozycja do procesoacutew
rozrostowych szpiku (np CMML JCML)
ZESPOacuteŁ CZĘSTOŚĆ
WYSTĘPOWANIA
Zespoacuteł Noonan 11000 - 2500
Zespoacuteł NFNS
Zespoacuteł Costello 1300 000 (Wielka
Brytania)
11230000 (Japonia)
Zespoacuteł sercowo-
twarzowo-skoacuterny
(CFC)
1810 000 (Japonia)
Zespoacuteł Leopard
Częstość występowania poszczegoacutelnych RASopatii na podstawie
GeneReviews i aktualne piśmiennictwo)
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Zespoacuteł Noonan
Zmienna ekspresja kliniczna
Heterogenność genetyczna
Choroby wieloukładoweZespoacuteł Noonan z plamami soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-skoacuterny (CFC)
Zespoacuteł Costello
Zespłoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość - Noonan (NFNS)
Nerwiakowłoacutekniatowatość typu I (NF1)
Zespoacuteł Legiusa
Malformacje kapilarne ndash malformacje tętniczo ndash żylne (CM-AVM)
RASopatie ndash grupa zespołoacutew wad wrodzonych uwarunkowanych mutacją w genie szlaku sygnałowego RASMAPK
SZLAK SYGNAŁOWY RASMAPK
ROacuteŻNICOWANIE
PROLIFERACJA
MIGRACJA
APOPTOZA
Przyczyną RASopatii są mutacje genoacutew kodujących poszczegoacutelne białka szlaku sygnałowego kinaz aktywowanych mitogenami (RAS ndash mitogen activated protein kinase RASMAPK)
Namnażanie się komoacuterek
Ciąg zdarzeń prowadzący od komoacuterki wyjściowej do wyspecjalizowanych w strukturze i funkcji komoacuterek w dojrzałym organizmie
Aktywny ruch komoacuterek
Naturalny proces zaprogramowanej śmierci komoacuterki
Częstość występowania i objawy kliniczne
RASopatie
bull Cechy dysmorfii bull Wrodzone wady sercabull Wady układu szkieletowegobull Niedoboacuter wysokości ciałabull Zmiany skoacuternebull Wady narządu wzrokubull Niepełnosprawność intelektualnabull Zwiększona predyspozycja do procesoacutew
rozrostowych szpiku (np CMML JCML)
ZESPOacuteŁ CZĘSTOŚĆ
WYSTĘPOWANIA
Zespoacuteł Noonan 11000 - 2500
Zespoacuteł NFNS
Zespoacuteł Costello 1300 000 (Wielka
Brytania)
11230000 (Japonia)
Zespoacuteł sercowo-
twarzowo-skoacuterny
(CFC)
1810 000 (Japonia)
Zespoacuteł Leopard
Częstość występowania poszczegoacutelnych RASopatii na podstawie
GeneReviews i aktualne piśmiennictwo)
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
SZLAK SYGNAŁOWY RASMAPK
ROacuteŻNICOWANIE
PROLIFERACJA
MIGRACJA
APOPTOZA
Przyczyną RASopatii są mutacje genoacutew kodujących poszczegoacutelne białka szlaku sygnałowego kinaz aktywowanych mitogenami (RAS ndash mitogen activated protein kinase RASMAPK)
Namnażanie się komoacuterek
Ciąg zdarzeń prowadzący od komoacuterki wyjściowej do wyspecjalizowanych w strukturze i funkcji komoacuterek w dojrzałym organizmie
Aktywny ruch komoacuterek
Naturalny proces zaprogramowanej śmierci komoacuterki
Częstość występowania i objawy kliniczne
RASopatie
bull Cechy dysmorfii bull Wrodzone wady sercabull Wady układu szkieletowegobull Niedoboacuter wysokości ciałabull Zmiany skoacuternebull Wady narządu wzrokubull Niepełnosprawność intelektualnabull Zwiększona predyspozycja do procesoacutew
rozrostowych szpiku (np CMML JCML)
ZESPOacuteŁ CZĘSTOŚĆ
WYSTĘPOWANIA
Zespoacuteł Noonan 11000 - 2500
Zespoacuteł NFNS
Zespoacuteł Costello 1300 000 (Wielka
Brytania)
11230000 (Japonia)
Zespoacuteł sercowo-
twarzowo-skoacuterny
(CFC)
1810 000 (Japonia)
Zespoacuteł Leopard
Częstość występowania poszczegoacutelnych RASopatii na podstawie
GeneReviews i aktualne piśmiennictwo)
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Częstość występowania i objawy kliniczne
RASopatie
bull Cechy dysmorfii bull Wrodzone wady sercabull Wady układu szkieletowegobull Niedoboacuter wysokości ciałabull Zmiany skoacuternebull Wady narządu wzrokubull Niepełnosprawność intelektualnabull Zwiększona predyspozycja do procesoacutew
rozrostowych szpiku (np CMML JCML)
ZESPOacuteŁ CZĘSTOŚĆ
WYSTĘPOWANIA
Zespoacuteł Noonan 11000 - 2500
Zespoacuteł NFNS
Zespoacuteł Costello 1300 000 (Wielka
Brytania)
11230000 (Japonia)
Zespoacuteł sercowo-
twarzowo-skoacuterny
(CFC)
1810 000 (Japonia)
Zespoacuteł Leopard
Częstość występowania poszczegoacutelnych RASopatii na podstawie
GeneReviews i aktualne piśmiennictwo)
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Charakterystyka kliniczna ndashzespoacuteł Noonan
Dziedziczenie autosomalne dominującePostacie rodzinne 30 ndash 70
Głoacutewne objawy kliniczne
Cechy dysmorfii 91Wrodzone wady serca 50-80 Wada budowy klatki piersiowej 75 -95Niski zrost gt70Skazy naczyniowe 30-65Skłonność do wybroczynWnętrostwo u chłopcoacutew 60-80Opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowego 50Niepełnosprawność intelektualna 25Trudności szkolne 25Cechy dysplazji limfatycznej 20Rogowacenie przymieszkoweZaburzenia widzenia gt95
Allanson JE Bohring A Dorr H-G et al The Face of Noonan Syndrome Does Phenotype Predict Genotype American journal of medical genetics Part A 2010152A(8)1960-1966 doi101002ajmga33518
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
bull plamy soczewicowatebull niedosłuch odbiorczybull kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia rytmu serca
bull nerwiakowłoacutekniakibull guzki Lischabull piegi w okolicy pach i pachwinbull plamy CAL
Zespoacuteł Noonan z plamami
soczewicowatymi
(zespoacuteł LEOPARD)Zespoacuteł nerwiakowłoacutekniatowatość -
Noonan (NFNS)
2005 Dec77(6)1092-101 Epub 2005 Oct 26NF1 gene mutations represent the major molecular event underlying neurofibromatosis-Noonan syndromeDe Luca A1 Bottillo I Sarkozy A Carta C Neri C Bellacchio E Schirinzi A Conti E Zampino G Battaglia A Majore S Rinaldi MM Carella M Marino B Pizzuti A Digilio MC Tartaglia M Dallapiccola B
httpimgarcadecomleopard-syndrome-symptomshtml
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Charakterystyka kliniczna ndash inne RASopatie
Zespoacuteł sercowo-twarzowo-
skoacuterny (CFC)
bull NI w stopniu umiarkowanym lub znacznym
bull brak rzęs i brwi hiperkeratozabull bruzdy na małżowinach usznych
Goodwin AF Oberoi S Landan M et al Craniofacial and Dental Development in Cardio-facio-cutaneous Syndrome The Importance of Ras Signaling Homeostasis Clinical genetics 201383(6)539-544 doi101111cge12005
Zespoacuteł Costello
bull charakterystyczne bruzdowanie skoacutery hiperkeratoza dłoni i stoacutep ciemniejsze zabarwienie skoacutery rogowacenie ciemne włoacutekniaki wokoacuteł ust i nosa (po okresie dzieciństwa)
bull NI stopień umiarkowanyznaczny
bull tachykardia przedsionkowa
Costello Syndrome and Umbilical Ligament Rhabdomyosarcoma in Two Pediatric Patients Case Reports and Review of the LiteratureSaacutenchez-Montenegro C Vilanova-Saacutenchez A Barrena-Delfa S Tenorio J Santos-Simarro F Garciacutea-Mintildeaur S Lapunzina P Martiacutenez-Martiacutenez LCase Rep Genet 201720171587610 doi 10115520171587610 Epub 2017 Jan 19
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
OBJAWY GŁOacuteWNE UZUPEŁNIAJĄCE
TWARZ Typowa dysmorfia Sugestywna dysmorfia
SERCEbull zwężenie zastawki tętnicy
płucnejbull przerostowa kardiomiopatia
zawężającabull ilub EKG typowe dla zespoacuteł
Noonan
inne wady
WZROST poniżej 3 centyla poniżej 10 centyla
KLATKA PIERSIOWA kurzaszewska szeroka
RODOWOacuteDkrewny I stopnia z zespolem
Noonankrewny I stopnia z podejrzeniemzespołu Noonan
INNEbull niepełnosprawność
intelektualnabull Wnętrostwobull dysplazja limfatyczna
jeden z trzech objawoacutewbull niepełnosprawność
intelektualnabull wnętrostwo bull dysplazja limfatyczna
Kryteria diagnostyczne zespołu Noonan wg van der Burgt i wsp (1994 r)
ROZPOZNANIE KLINICZNE
1 A + jeden z objawoacutew z grupy A lub 2 objawy z grupy B1 B + 2 objawy z grupy A lub 3 objawy z grupy B
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
1 Badanie przedmiotowebull cechy dysmorfiibull zez oczopląs szczelina tęczoacutewkisiatkoacutewkibull wady budowy klatki piersiowej rozstawienie
brodawek sutkowychbull skolioza koślawość łokci kolan przeprosty w
stawachbull zaburzenie napięcia mięśniowegobull cechy opoacuteźnionego dojrzewania płciowegobull wnętrostwobull zmiany skoacuterne ndash plamy cafeacute au lait plamy
soczewicowate ciemna karnacja piegi rogowacenie mieszkowe siniaki
2 Pomiary antropometrycznebull niskorosłość (lt3centyla)3 Ocena psychologiczna logopedycznabull opoacuteźnienie rozwoju psychoruchowegobull niepełnosprawność intelektualnabull zaburzenia zachowaniabull trudności szkolnabull opoacuteźnienie rozwoju mowybull wady wymowy
Kompleksowa analiza kliniczna
4 Ocena wynikoacutew badań obrazowychbull RTG kręgosłupa (skolioza wady kręgoacutew
żeber)bull RTG nadgarstka (ocena wieku kostnego)bull USG jamy brzusznej (hepatomegalia
splenomegalia wady nerek)bull USG narządu rodnego (hipogonadyzm)bull EKG (arytmia)bull ECHO serca (zwężenie zastawki płucnej
ASD VSD kardiomiopatia przerostowa)bull USG pc MRI OUN EEG5 Ocena endokrynologiczna bull niedoczynność tarczycy7 Ocena hematologicznabull Morfologia (niedokrwistość białaczka)bull Czas kefalinowo-kaolinowy APTT
(zaburzenia krzepnięcia)8 Ocena wynikoacutew badań obrazowych w ciążybull USG płodu (obrzęk uogoacutelniony płodu)bull ECHO serca płodu6 Analiza danych rodowodowych
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Poradnictwo genetyczneDziedziczenie autosomalnie dominujące ndash ryzyko wystąpienia choroby u potomstwa osoby chorej wynosi 50 i jest stałe dla obu płci
Występowanie rodzinne Przebieg kliniczny choroby może być znamiennie roacuteżny u poszczegoacutelnych członkoacutew rodziny nosicieli mutacji ndash od postaci bardzo łagodnych po pełnoobjawowe
De novo (przypadek sporadyczny)
Mozaikowość germinalna ndash obecność mutacji jedynie w komoacuterkach rozrodczych jednego z rodzicoacutew
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog
Postępowanie
bull Nie ma możliwości leczenia przyczynowego
bull Substytucja rekombinowanego hormonu wzrostu
bull Profilaktyka ndash badania diagnostyczne celem wczesnej interwencji medycznej i wdrożenia leczenia objawowego
Profilaktyka zaburzeń krzepnięciaProfilaktyka nowotworowaNadzoacuter anestezjologiczny
Wielospecjalistyczna opieka
bull Neonatologbull Pediatrabull Hematologbull Kardiologbull Endokrynologbull Ortopedabull Dermatologbull Okulistabull Neurologbull Psychiatrabull Audiologbull Rehabilitantbull Psycholog