speaker spa info
TRANSCRIPT
คมอธรกจสปา
1. โครงสรางทางธรกจ .........................................................................................1
1.1 ภาพรวมธรกจ ..........................................................................................1
1.2 การวเคราะหโซอปทาน .............................................................................6
2. สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขน ............................................................ 12
2.1 ความสามารถในการแขงขน................................................................... 12
2.2 สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขนในประเทศ...................................... 14
2.3 สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขนในตางประเทศ................................ 15
3. คณสมบตของผประกอบธรกจ ...................................................................... 18
4. รปแบบและขนตอนการจดตงธรกจ................................................................ 20
4.1 ขนตอนการจดตงธรกจ .......................................................................... 20
4.2 การขออนญาตประกอบธรกจ................................................................. 23
4.3 องคประกอบหลกในการประกอบธรกจ ................................................... 24
5. กระบวนการดาเนนงาน ................................................................................ 28
6. ขอมลทางการเงน ......................................................................................... 31
6.1 โครงสรางการลงทน............................................................................... 31
6.2 คาใชจายในการดาเนนงาน.................................................................... 38
6.3 ประมาณการรายได............................................................................... 40
7. บทศกษาเชงกลยทธแนวทางการสงเสรมและพฒนาธรกจ............................... 41
7.1 แนวทางการสงเสรมและพฒนาธรกจ...................................................... 41
7.2 ปจจยแหงความสาเรจ ........................................................................... 44
8. แนวทางการจดทามาตรฐาน ......................................................................... 48
1
1. โครงสรางธรกจ
1.1 ภาพรวมธรกจ
ธรกจสปา หมายถง ธรกจท เปดสถานบรการเพอสขภาพ หรอ
สถานพยาบาลทใหบรการลกคาทวไปดวยศาสตรการนวดเพอสขภาพ การปฏบตตอ
รางกายเพอสขภาพ และการใชนาเพอสขภาพเปนบรการหลก เพอปรบความสมดล
ของรางกายและจตใจ โดยใหคาแนะนาดานบรการทจดไวตามหลกวชาการ รวมถง
อาจจะมการใหคาแนะนาการสงเสรมสขภาพดวยการออกกาลงกาย โภชนาการ
การปรบพฤตกรรมตามหลกการแพทยสากลและการสรางหลกสขภาพดวยศาสตร
การแพทยทางเลอก (กองการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ
กระทรวงสาธารณสข)
สาหรบในประเทศไทยนนมการแบงประเภทของธรกจสปาไวหลายรปแบบ
โดยพจารณาจากนยามทไดมการกาหนดไวจาก 3 องคกร ดงน
องคกรสปาระหวางประเทศ (International Spa Association: ISPA-
Europe) จดตงขนเพอเผยแพรความรความเขาใจ และใหขอมลเกยวกบกจกรรมสปา
ไดแบงธรกจสปาออกเปน 7 ประเภท ดงน
1. Destination Spa : สถานบรการสปาทใหบรการดานการดแลและ
สงเสรมสขภาพดวยบรการสปาโดยเฉพาะ สปาประเภทนจะมบรการหองพกและสง
อานวยความสะดวกตางๆ สาหรบผใชบรการอยางครบวงจร โดยผใชบรการจะตองเขา
พกและรวมกจกรรมภายใตโปรแกรมทสถานบรการจดเตรยมไว เชน โปรแกรมคลาย
ความเครยด โปรแกรมทาสมาธและดสขภาพจต เปนตน
2. Resort / Hotel Spa : สถานบรการสปาในรสอรตหรอโรงแรม ซง
ตงอยในสถานทพกตากอากาศทมความสวยงามตามธรรมชาต เชน รมทะเล ภเขา บอ
นารอน สปาประเภทนเกดขนเพอรองรบนกทองเทยวทตองการผอนคลายความตง
เครยดดวยบรการสปา นอกเหนอจากการใชบรการหองพกของรสอรตหรอโรงแรมนนๆ
2
3. Day Spa / City Spa : สถานบรการสปาทมรปแบบการใหบรการท
สะดวก รวดเรว ขนตอนการบรการไมยงยาก สามารถใชบรการในระหวางวนไดโดยไม
จาเปนตองเขาพก ทตงของสปาประเภทนสวนใหญจะอยในเมองใหญ หรอยานธรกจ
สาคญๆ ทผใชบรการสามารถเขาถงไดงาย เนนการใหบรการนวดเสรมความงาม และ
การผอนคลายความตงเครยดดวยนามนหอมระเหย สปา ประเภทนไดรบความนยม
มากในกลมผใชบรการทมเวลานอย หรอผททางานอยในเมอง
4. Medical Spa : สถานบรการสปาทมการบาบดรกษาควบคกบศาสตร
ทางการแพทย และใชเครองมอแพทยบางอยาง อยภายใตการดแลของบคลากรทาง
การแพทยผเชยวชาญ มกอยในสถานรกษาพยาบาล เชน โรงพยาบาล คลนก เปนตน
5. Mineral Spring Spa : การใหบรการสปาตามแหลงทองเทยวทเปนบอ
นาแร หรอนาพรอนทเกดขนตามธรรมชาต
6. Club Spa : สถานบรการสปาทมการผสมผสานกบการออกกาลงกาย
เพอบรการสมาชกทตองการการผอนคลายหลงจากออกกาลงกาย
7. Cruise Ship Spa: สถานบรการสปาบนเรอสาราญผสานกบ
การออกกาลงกาย และการจดเตรยมอาหารเพอสขภาพ เพอใหผใชบรการมความสข
สบาย และรสกผอนคลายในระหวางการเดนทาง
ในขณะท ตามค านยามของ ประกาศกระทรวงสาธารณสข ตาม
พระราชบญญตสถานบรการ แกไขเพมเตม (ฉบบท 4) พ.ศ. 2546 ไดกาหนดรปแบบ
ของธรกจประเภทสปาไว 3 แบบดงน
กจการสปาเพอสขภาพ
กจการนวดเพอสขภาพ
กจการนวดเพอเสรมสวย
นอกจากน คณะอนกรรมการมาตรฐานฝมอแรงงาน สาขาสถานบรการ
สงเสรมสขภาพ กรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงานไดจาแนกสปาตาม
องคความรทมาประยกตใช เปน 3 ประเภทใหญ คอ
3
สปาแบบตะวนตก (Western Spa) เปนสถานททใหบรการสขภาพดวย
นาเปนหลก โดยมาตรฐานการใหบรการแนวเดยวกบประเทศในแถบทวปฝงตะวนตก
ไทยสบาย หรอ ไทยสปปายะ (Thai Spaya) เปนสถานททใหบรการ
สขภาพองครวมแบบไทยเนนการอบสมนไพร การใชลกประคบ และการนวดไทย คา
วา “สบาย” มาจากคาภาษาบาลวา สปปายะ ซงแปลวาสถานหรอบคคลซงเปนท
สหายเหมาะกน เกอกลหรอเอออานวย โดยเฉพาะทชวยเกอกลแกการบาเพญและ
ประคบประคอง รกษาสมาธ
ไทยสปา (Thai Spa) มลกษณะการใหบรการคลายกบสปาแบบ
ตะวนตก แตมการประยกตภมปญญาทางตะวนออกและภมปญญาไทยเขาสการ
บรการในสถานทเดยวกน
ตารางท 1 : สถานประกอบการสปาทไดรบการรบรองมาตรฐาน
จากกระทรวงสาธารณสข
ประเภท 2547 2548 2549 2550*
สถานประกอบการทผานการรบรองรวมทงประเทศ
สปาเพอสขภาพ 137 179 250 204
นวดเพอสขภาพ 223 590 639 522
นวดเสรมสวย 109 165 158 150 รวม 469 934 1047 876 สถานประกอบการทผานการรบรองในกรงเทพมหานคร
สปาเพอสขภาพ 70 94 109 125
นวดเพอสขภาพ 183 286 330 357
นวดเสรมสวย 105 120 127 134 รวม 358 500 566 616
4
ประเภท 2547 2548 2549 2550*
สถานประกอบการทผานการรบรองในตางจงหวด
สปาเพอสขภาพ 67 85 141 79
นวดเพอสขภาพ 40 304 309 165
นวดเสรมสวย 4 45 31 16
รวม 111 434 481 260 ทมา: สรปขอมลธรกจสปา 2551 กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย
รปท 1 : จานวนการจางงานในธรกจบรการเสรมสรางสขภาพ สปา และสงคม
(หนวย: คน)
ทมา: รายงานการศกษาวเคราะห เตอนภย SMEs รายสาขาป 2550 และแนวโนม ป 2551
สาขาธรกจการคาและบรการ สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.)
5
ตารางท 2 : ขนาดในการรองรบลกคาของธรกจสปาตอวน
จาแนกตามประเภทและภมภาค กทม. เหนอ ใต กลาง ตะวนออก อสาน รวม
Capacity 16,646 11121 4,743 559 1,575 448 25,803
Spa 318 35 71 19 27 20 490
Day Spa
Per Spa 52 32 67 29 58 22 51
Capacity 2,328 1,100 5,085 975 1,053 393 10,934
Spa 38 29 144 28 31 12 282
Hotel and
Resort Spa
Per Spa 61 38 35 35 34 33 39
Capacity 0 150 25 150 0 0 325
Spa 0 2 1 1 0 0 4
Destination
Spa
Per Spa 0 75 25 150 0 0 81
Capacity 333 69 270 268 0 0 940
Spa 7 2 3 3 0 0 15
Medical Spa
Per Spa 48 35 90 89 0 0 63
Total Capacity 19,307 2,431 10,123 1,952 2,628 841 37,282
Total Spa 363 68 219 51 58 32 971
ทมา: สมาคมสปาไทย
ในตารางท 2 แสดงถงขนาดในการรองรบลกคาของธรกจสปาตอวน จาแนก
ตามประเภทและภมภาค ณ ป 2551 ซงจะเหนไดวาธรกจสปาประเภท Day Spa ม
ขนาดในการรองรบจานวนลกคามากทสด ซงจากการสารวจพบวาสปาประเภทน
ตอบสนองความตองการของผใชบรการในปจจบนไดด ทงการใหบรการทไมยงยาก
สะดวก โดยสวนใหญจะอยในเขตเมองใหญทมการเขาถงไดงาย ในสวนของสปา
ประเภท Hotel and Resort Spa มจานวนทสงรองลงมา ซงพบวาไดรบความนยมจาก
ผใชบรการในปจจบนมากขน โดยเฉพาะอยางยงลกคาทตองการผอนคลายอยาง
แทจรงทมแนวโนมทเพมขนจากวถชวตในปจจบน เนองจากสปาประเภทนจะอยตาม
แหลงทองเทยวธรรมชาตหรอมการตกแตงสถานทใหมความเปนธรรมชาตมากทสด
เพอใหผใชบรการรสกผอนคลายจากความตงเครยด
6
1.2 การวเคราะหโซอปทาน อตสาหกรรมสปาเปนอตสาหกรรมทมโซอปทานทซบซอนเนองจากเปน
อตสาหกรรมทมความเกยวของกบหลายอตสาหกรรมเกยวเนอง และอตสาหกรรม
สนบสนนในธรกจสปาประกอบดวยอตสาหกรรมสมนไพรไทย ซงมบทบาทสาคญใน
การผลตวตถดบสาหรบผลตภณฑทใชในการใหบรการในธรกจสปา อตสาหกรรมการ
ผลตบคลากรใหบรการในสถานประกอบการธรกจสปา อตสาหกรรมทองเทยว และ
อตสาหกรรมทาความสะอาด
รปท 2 : ภาพรวมโซอปทานธรกจสปา
อตสาหกรรมสมนไพรไทยมมลคาตลาดรวมประมาณ 48,000 ลานบาท และ
มอตราการเตบโตรอยละ 15-20 ตอไป ตลาดนประกอบดวยอตสาหกรรมสมนไพรท
เปนวตถดบ (Crude Herb) สารสกดสมนไพร ยา อาหารเสรม เครองสาอาง สมนไพร
เพอธรกจสปา เปนอตสาหกรรมทมความสาคญอยางยงในการสรางความโดดเดนและ
อตสาหกรรม
สมนไพร
อตสาหกรรม
ผลตภณฑทใชใน
ธรกจสปา
อตสาหกรรมท
เกยวของกบการ
ใหบรการ
อตสาหกรรม
เดนทาง
อตสาหกรรมทา
ความสะอาด
สถาน
ประกอบการ
ธรกจตนนา ธรกจกลางนา ธรกจปลายนา
7
การสรางอตลกษณทชดเจนของธรกจสปาไทย สมนไพรไทยเปนสวนประกอบทม
บทบาทมากในสปา โดยมการนามาแปรรปและประยกตใชเปนผลตภณฑในสปา
หลายรปแบบ สอดคลองกบทงทฤษฎการแพทยแผนไทยและตะวนออกซงจะเปนการ
สรางประสบการณใหกบลกคาไดแตกตางจากสปาของประเทศอน เพอใหผใชบรการ
สมผสไดถงสนคา บรการ บรรยากาศทสะทอนความเปนไทย ผลตภณฑทมเอกลกษณ
เฉพาะตว โดยสมนไพรไทยทนามาใชในสปาสามารถยกตวอยางตามประเภทการ
บรการได ดงน
(1) ผลตภณฑเครองสาอางสาหรบผวหนา ไดแก ครมลางหนา ครมขดผว
โลชนปรบสภาพผว ครมบารง เซรม ครมนวดหนา ครมพอกหนา
(2) ผลตภณฑเครองสาอางสาหรบผวกาย ไดแก นามนนวด ครมขดผว
ครมพอกตว ครมบารงผว ขดตว พอกตว
(3) ประคบตว (ลกประคบ) มกผลตออกมาในรปแบบของลกประคบ
สมนไพร ซงมสวนผสมของเหงาไพล ผวมะกรด ตะไครบาน ใบมะขาม
ขมนชน ขมนออย ใบสมปอย เกลอแกง การบร พมเสน
(4) อบตว เชน เกสรดอกไม 5 ชนด อนไดแก มะล กหลาบ ดอกบวหลวง
พกล บนนาค
(5) บารงผว เชน มะขาม ทานาคา (สมนไพรจากพมา) ชะเอมเทศ งาดา
ชาเขยว พญารากเดยว โลดทะนง
(6) แชอางนาอน เชน มะกรด ตะไคร พมเสน ขา
(7) นามนหอมระเหย เชน สะระแหน กระดงงา กายาน มะกรด โหระพา
การบร ตะไคร กระวาน เปนตน
(8) เครองดมหรออาหารสมนไพร เชน เครองดมหรออาหารทมสวนผสม
ของกลวย มะละกอ ฝรง มะเขอเทศ มะนาว สม กระเพรา โหระพา ขง
ขา หวผกกาด แตงโม เปนตน
8
สมนไพรทนามาใชในสปามกจะใชในรปของของสดหรอของแหง ซงชวย
สรางมลคาเพมแกสนคาสมนไพรและธรกจสปาไดอยางมาก โดยผประกอบการ
ธรกจสปาสามารถพจารณาเลอกซอจากผผลตและจาหนายผลตภณฑสปาจาก
สมนไพรโดยตรง หรออาจจะพจารณาการพฒนาและผลตผลตภณฑดวยตนเอง
ปจจบนนมหลายสถาบนทเปดหลกสตรในการอบรม และสอนการทาผลตภณฑสปา
โดยใชสมนไพรไทย เชน หลกสตรทจดโดย ฝายฝกอบรม สถาบนวจยวทยาศาสตร
และเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ไมวาผประกอบการสปาจะเลอกวธใดกตาม
ผประกอบการตองคานงถงความปลอดภยของผบรโภคเปนหลก สาหรบกฎหมายท
เกยวของกบผลตภณฑทใชในสปานนคอ พระราชบญญต เครองสาอาง พ.ศ. 2535
การสรางความพงพอใจทสาคญของธรกจสปายงตองอาศยผลตภณฑ
เครองมอ และอปกรณทใชในสปา การตดสนใจในการเลอกใชผลตภณฑ เครองมอ
และอปกรณทเหมาะสมมความสาคญเปนอยางสงในการกาหนดรปแบบการใหบรการ
และงบประมาณทผประกอบการตองการทจะลงทน ตวอยางผลตภณฑ เครองมอ
และอปกรณทใชในสปา มดงน
เครองมอและอปกรณ ไดแก เตยงนวด ตอบฆาเชอ ตอบผารอน ตอบซาวนา
และอบไอนา
เครองใช ไดแก ผาขนหน เสอคลม ผาคาดผม รองเทาแตะ แปรงพอกหนา
สาล และภาชนะสาหรบแบงผลตภณฑ เปนตน
อตสาหกรรมตนนาท เกยวของกบธรกจสปาอกอตสาหกรรมหนง คอ
อตสาหกรรมดานการพฒนาทรพยากรบคคลในธรกจสปา โดยสามารถแบงไดเปน 2
ระดบ คอ ระดบผบรหาร หรอ ผประกอบการและระดบผใหบรการ (Therapist)
สาหรบพนกงานทใหบรการโดยเฉพาะอยางยงพนกงานนวดซงไดผานการอบรมมา
อยางด แมวาจะมการฝกอบรมพนกงานนวด อยางเปนระบบและตอเนอง แตพนกงาน
นวดทมคณภาพ มาตรฐานยงเปนทตองการของตลาดมาก
9
สาหรบหลกสตรของผประกอบการนนเนนในการสรางความเขาใจในธรกจ
และการบรหารจดการ (Spa Management Course) อยางเปนระบบ ในปจจบนม
หลายองคกรทเปดใหบรการ เชน โรงเรยนสอนวชาชพความงามและสขภาพสปา
ชวาศรม เปนโรงเรยนเพอธรกจสปาแหงแรกของไทย โดยชวาศรมเฮลท รสอรท ( ผท
ผานการฝกอบรมจากโรงเรยนชวาศรมจะไดรบประกาศนยบตรจากโรงเรยนและ
อาจขอสอบเพอรบประกาศนยบตรจาก Confederation of International Beauty
Therapy and Cosmetology (CIBTAC) ซงเปนสถาบนแมแบบดานสปาขององกฤษ
ไดอกดวย) สโขสปา (http://www.sukkospa.com) และ Thai Day Spa Academy
(http://www.thaidayspa.com) สาหรบผใหบรการ (Therapist) นนมหลายสถาบน
ทเปดใหหลกสตร เชน โรงเรยนแพทยแผนโบราณวดโพธ ซงเปดสอนนวดในแบบ
ดงเดมของไทยมาเปนเวลานานแกผทสนใจทงชาวไทยและชาวตางประเทศในราคาท
ไมสงมาก โรงเรยนกรงเทพความงามและสปา (http://www.bkspa.com/cp.php)
สถาบน THAI GOLD FINGER (http://www.thaigoldfinger.com) ในปจจบน
มหนวยงานภาครฐทรบผดชอบและพยายามพฒนามาตรฐานของบคลากรในธรกจ
สปาใหมความเขมแขงและสามารถแขงกบตลาดสากลไดอยางมประสทธภาพ โดยม
กระทรวงสาธารณสข กระทรวงแรงงาน กระทรวงศกษา กระทรวงพาณชย รวมทง
สถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมไดมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร
เพอสงเสรมผประกอบการธรกจสปาและผใหบรการ (Therapist) อยางตอเนอง
สาหรบอตสาหกรรมกลางนาทเกยวของกบธรกจสปา คอ อตสาหกรรมใน
กลมธรกจทองเทยว โรงแรม และโรงพยาบาลทมกลมลกคาเปาหมายเปนชาวตางชาต
ใหความสนใจลงทนรวมกบธรกจสปา เพอสรางความไดเปรยบในดานการสราง
เครอขายทางการตลาดกบลกคาระหวางประเทศ ตลอดจนการสรางภาพลกษณและ
ชอเสยงของธรกจทองเทยว โรงแรม หรอโรงพยาบาล ชวยยกระดบศกยภาพไม
เพยงแตการแขงขนในธรกจหลกแตยงรวมถงธรกจสปาดวย ซงมลคาของธรกจสปา
ไทยทเกดขนนน กวารอยละ 50 เกดจากการใชบรการสปาของนกทองเทยวตางชาต
10
โดยรวมคาบรการอยในแพกเกจทวร เชน แพกเกจทวรของชาวเกาหล ญปน ยโรป ใน
จงหวดทองเทยว หรอรวมกบคาบรการในการเขาพกของโรงแรม ซงมลคาตลาดสปา
ในสวนนจะมอตราแปรผนตามจานวนนกทองเทยวตางชาตโดยตรง
ส าห ร บอ ตสาหกร รมปลายน า ของธ รก จสปา ค อ อ ตสาหกร รม
ทาความสะอาดโดยเฉพาะธรกจ ซก อบ รด เนองจากหลายขนตอนของการบรการใน
ธรกจสปานนเกยวของกบนา และ การนวด ทาใหธรกจนมการใชผาหลายประเภท
เชน ผาเชดมอ ผาเชดตว เครองแบบสาหรบลกคา เสอคลม และ เสอสาหรบนวด
ประเภทตาง ๆ และเนองจากธรกจสปานนเปนธรกจทเนนในดานสขอนามยและ
ความสะอาดของลกคาเปนสาคญทาใหธรกจ ซก อบ รด เปนธรกจปลายนาทสาคญ
สาหรบธรกจสปา
นอกจากน ในปจจบนยงมหนวยงานภาครฐทมความเกยวของกบสถาน
ประกอบธรกจสปา ซงประกอบไปดวย
กระทรวงสาธารณสข พฒนาคณภาพมาตรฐานสถานประกอบการ
ธรกจบรการสงเสรมสขภาพประเภทสปาของไทยขนสระดบสากล โดยกระทรวง
สาธารณสขพฒนาตอยอดระดบมาตรฐานตามประกาศของกระทรวงสาธารณสข เนน
ดานการเพมการพฒนาการสรางความพงพอใจใหผใชบรการ การตรวจสอบมาตรฐาน
ผลตภณฑทใชตองไดมาตรฐานผานการขนทะเบยนจากสานกงานคณะกรรมการ
อาหารและยา มาตรฐานสากลน โดยจะสนบสนนสปาเพอสขภาพทผานการรบรองจะ
ไดรบเครองหมายไทยสปาระดบโลก (Thai World Class Spa) ม 3 ระดบ ไดแก ระดบ
แพลทตนม (Platinum) ซงเทยบชนสปาหร 5 ดาว ระดบโกลด (Gold) และระดบ
ซลเวอร (Silver) มอาย 3 ป ปแรกนจะดาเนนการใหไดรอยละ 50 ของสปาทขน
ทะเบยนแลว และจะใหเผยแพรทางเวบไซตของการทองเทยวแหงประเทศไทย เพอให
นกทองเทยวสามารถเลอกใชบรการได
กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทย ดาเนนการพฒนา
วชาการเพอสงเสรม สนบสนนการประกอบกจการสปาเพอสขภาพ ทงในเชงรองรบ
11
นโยบายสรางสขภาพสาหรบคนไทย และนโยบายเพมขดความสามารถในการแขงขนของ
ประเทศสาหรบผบรโภคทเปนคนตางประเทศ ตามกฎหมายวาดวยการคมครองและ
สงเสรมภมปญญาแพทยแผนไทย
กรมอนามย นามาตรฐานไปใชเปนแนวทาง ในการจดทา (ตาม
พระราชบญญต การสาธารณสข พ.ศ. 2535) ใหคาแนะนาตอราชการสวนทองถนใน
การออกขอกาหนดทองถน เพอกากบดแลกจการสปาเพอสขภาพประเภททวไป
ประเภทภายในโรงแรมหรอรสอรท และประเภทบรการเฉพาะ ตามพระราชบญญต
การสาธารณสข พ.ศ. 2535 และออกเปนกฎกระทรวงสาธารณสข เพอบงคบใชกบ
ราชการสวนทองถนเปนการทวไปทกทองถน หรอเฉพาะทองถนใดทองถนหนง
สานกงานสาธารณสขจงหวด นามาตรฐานไปใชในการกากบดแล
กจการสปาเพอสขภาพประเภทสถานพยาบาล ใหเปนไปตามพระราชบญญตการ
ประกอบโรคศลปะ พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 ใน
ระดบจงหวด
กรมพฒนาฝมอแรงงานได สงเสรม พฒนา และฝกอบรมหลกสตรดาน
การพฒนาอาชพธรกจสาหรบผใหบรการในธรกจสปา (พนกงานนวดแผนไทย) และ
ศกษาเกยวกบใบอนญาตประกอบอาชพในการนาแรงงานไทยในตางประเทศ
การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) พฒนานโยบายการทองเทยว
เชงบรณาการและทาหนาทสาคญในการเผยแพรความรดานการทองเทยว โดยเฉพาะ
อยางยงความรดานการตลาดทองเทยวทงในประเทศและในตางประเทศ
กรมสงเสรมการสงออก พฒนาการรวมลงทนธรกจสปาโดยเนน
การสงเสรมการเปดธรกจสปาในโรงแรมตางประเทศอยางตอเนอง เชน ลงนามใน
สญญารวมลงทนกบ First International Co., Ltd. จดตงบรษทในประเทศไทยเพอบรหาร
Lanna Rainessance Spa โรงแรม Hungaria ในประเทศอตาล ซงมแผนการเปด
สปาในเดอนกรกฎาคม 2551 และจดทาแผน Road Show เพอชวยธรกจสปาไปยง
ตางประเทศ
12
กระทรวงมหาดไทย สนบสนนมาตรฐานสถานประกอบการสปา โดย
ตรวจสอบมาตรฐานสถานประกอบธรกจตาม พระราชบญญตสาธารณสข พ.ศ. 2509
(ฉบบแกไขเพมเตมครงท 4) พ.ศ. 2546 มาตรา 3(3)(ก) และ (ข)
2 สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขน
2.1 ความสามารถในการแขงขน
ทรพยากรบคคล การขยายตวอยางรวดเรวของธรกจสปาทาใหบคลากรผใหบรการมไม
เพยงพอ ผประกอบการบางรายจงฝกอบรมพนกงานเอง หรอจางผมความเชยวชาญ
และมประสบการณมาเปนผฝกอบรมพนกงาน เมอพนกงานไดรบการฝกอบรมจนม
ความรความเขาใจเปนอยางดแลว พนกงานทขาดความจงรกภกดตอองคกรมกจะ
ยายไปทางานกบสถานบรการสปาทใหคาตอบแทนสงกวา สงผลใหผประกอบการ
ตองลงทนในการฝกอบรมพนกงานใหมอยเสมอ อตราการเขาออกของพนกงานทสงน
ทาให เกดปญหาตอคณภาพการบรการ เนองจากพนกงานขาดทกษะและ
ประสบการณ กลมลกคาของธรกจสปาสวนใหญเปนชาวตางชาต แรงงานทขาด
ความรและทกษะการใชภาษาองกฤษหรอภาษาตางชาตอนๆ จงพบปญหาใน
การตดตอสอสารกบลกคาชาวตางชาต ทาใหไมสามารถตอบสนองความตองการของ
ลกคาได และอาจสงผลเสยตอธรกจทาใหลกคาไมอยากกลบมาใชบรการอก
แหลงวตถดบ ประเทศไทยมสมนไพรมากกวา 100 ชนด ทเปนทรจกและไดรบการยอมรบ
อยางแพรหลาย สามารถนามาแปรรปเปนผลตภณฑสปาได ชวยลดการนาเขา
สมนไพรจากตางประเทศ ซงเปนการสงเสรมธรกจสปาในประเทศไทย ในดานของ
เกษตรกรนน เกษตรกรมการเพาะปลกสมนไพรอยในหลายจงหวด แตเกษตรกรยง
13
ขาดความรความชานาญในการแปรรปสมนไพรใหเปนผลตภณฑทใชในสปา ดงนน
ผประกอบการจงมกเปนผนาเอาผลผลตทางการเกษตรเหลานนมาผานกระบวนการ
เพอแปรรปมาเปนวตถดบเพอใชในสปาไทยและเพอการสงออก ระบบการควบคม
คณภาพการผลตทดจะทาใหผลตภณฑสปาไทยเปนทยอมรบในระดบสากล
ทรพยากรธรรมชาต ประเทศไทยมแหลงนาพรอนจากธรรมชาตมากกวา 100 แหง แหลงนาพ
รอนทมอยสามารถพฒนาใหเปนสถานบรการสปา Mineral Spring Spa หรอ Hotel /
Resort Spa ได อกทงทะเล และภมประเทศทสวยงามในทกภาคของประเทศ นบวา
เปนจดแขงอยางหนงของธรกจสปาในประเทศไทย ธรรมชาตทสวยงามบวกกบคนไทย
มนสยสภาพ ออนนอม ยมแยมแจมใส และรกงานบรการ จงมสวนสาคญทจะเออตอ
การดาเนนธรกจประเภทนอยางยง ธรกจสปามลกษณะเปนการหนกลบไปสวถชวต
แบบธรรมชาตและอาศยสงทเปนธรรมชาตแทๆ เพอสรางความสงบสขและบรณาการ
ใหแกรางกาย จตใจ และอารมณ
มรดกทางวฒนธรรม วฒนธรรมของชาตทไดรบอทธพลจากพทธศาสนาหลอหลอมใหคนไทยม
อธยาศยไมตร มเมตตา มนาใจ มความออนนอม มใจรกการบรการ อกทงกรยา
มารยาทแบบไทย และเสนหของวฒนธรรมประจาทองถน วถชวตทเรยบงายถอเปน
จดแขงทสรางความแตกตางใหกบธรกจสปาในประเทศไทย และดงดดกลมลกคา
ชาวตางชาตผมรายไดสงหรอฐานะทางเศรษฐกจด และตองการการดแลรกษาสขภาพ
และการผอนคลายความเครยด พรอมกบการทองเทยวเชงวฒนธรรม
14
2.2 สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขนในประเทศ อตสาหกรรมสปาในประเทศไทยเรมมการขยายตวอยางชดเจนตงแตป
2545 มการขยายตวโดยรวม ทงในดานจานวนผมาใชบรการและสถานทใหบรการ
จานวนสถานทใหบรการสปาในประเทศไทยมประมาณ 320 แหง สวนใหญเปน
ผประกอบการรายเลก เกอบครงของสปาทงหมดอยในรสอรต โดยมการจางงานกวา
5,000 คน ซงประมาณรอยละ 20 ของสปาเหลานดาเนนการอยในพนทจงหวดภเกต
(สถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม) อยางไรกดกระแสการดแล
สขภาพของคนไทยจะทาใหธรกจสปาขยายตวออกจากโรงแรม และขยายตวอยาง
รวดเรวในยานธรกจและแหลงทองเทยว ภายใตแนวคดการใหบรการทหลากหลาย
รปแบบ และเปนทจบตากนวาธรกจสปาจะเปนหนงในกลมธรกจบรการดานสขภาพท
มศกยภาพการเตบโตสงตอไป คาดวารายไดจากธรกจสปาในตลาดทองเทยวนาจะ
ขยายตวไดอก เนองจากความตองการมแนวโนมการเตบโตตามอตสาหกรรม
ทองเทยวทภาครฐใหการสงเสรมและสนบสนนอยางตอเนอง ทงยงเปนหนงในธรกจ
บรการดานสขภาพทภาครฐกาหนดเปาหมายใหประเทศไทยเปนศนยกลางสขภาพ
ของเอเชย ป 2546 - 2554 และนารายไดเขาประเทศไมนอยกวา 100,000 ลานบาท
แนวโนมเกยวกบความใสใจตอสขภาพทเพมสงขนในกลมชนชนกลาง ซง
เปนประชากรสวนใหญหรอรอยละ 70 ของประชากรไทยทงหมด เปนโอกาสใหธรกจ
สปาขยายเขาสตลาดระดบกลาง ซ งม ลกคากลมเปาหมายท งชาวไทยและ
ชาวตางชาตทพานกอยในประเทศไทย รวมถงกลมนกทองเทยวทมกาลงซอระดบ
ปานกลางขนไป โดยผประกอบการธรกจสปาสวนใหญจะเปนคนไทย เปดดาเนนธรกจ
อยในเมองใหญหรอยานธรกจ ครอบคลมตงแตสปาทอยนอกโรงแรมแตจบตลาดบน
และสปาขนาดเลกทจะจบตลาดระดบกลาง นอกจากนปจจยทกระตนใหตลาดสปา
เตบโตมาก คอการขยายฐานลกคาสปาไปยงกลมผชาย หรอในกลมเมโทรเซกชวล
ซงถอวาเปนกลมผบรโภคทมอตราการเตบโตสง จนเชอวาจะมสปาเฉพาะกลมลกคา
15
นเกดขนในระยะเวลาอนใกล โดยเฉพาะในโรงแรมตางๆ เพอรองรบกลมลกคาผชาย
เมโทรเซกชวลน
ประเทศไทยสรางชอเสยงของสปาอนดบ 1 ในเอเชยมาแลวระยะหนง
ทกครงทมการรวบรวมสปาทดทสดในโลก สปาไทยจะตดอนดบหนงทกครง แตสงท
ประเทศไทยตองพงระวงและรกษาไวคอ เรองของมาตรฐานการบรการ รกษาจดแขง
ในเรองความมอธยาศยไมตร และภมปญญาไทย ไมวาจะเปนสมนไพรไทย ราคา
บรรยากาศ และสถานทไว ปจจบนมสปาในประเทศไทยทผานการรบรองมาตรฐาน
ประมาณ 500 แหงทวประเทศ แตอกมากกวา 200 แหง ทยงไมไดมาตรฐานและม
ปญหาในเร องของการบรหารจดการสปา ท ตองอาศยการสนบสนนและ
การควบคมดแลจากภาครฐ เพอใหสปาไทยเปนทยอมรบในระดบนานาชาตอยาง
ยงยน
2.3 สภาวะตลาดและแนวโนมการแขงขนในตางประเทศ สาหรบตลาดในตางประเทศนนแบงไดเปนหลายประเทศ หากพจารณา
เปรยบเทยบกบประเทศใกลเคยงในทวปแถบเอเชย-แปซฟก 7 ประเทศ ซงรวมถง
ประเทศสงคโปร อนโดนเซย มาเลเซย ฮองกง ออสเตรเลย และนวซแลนด พบวาสปา
ไทยไดรบความนยมสงสด อนเปนผลมาจากปรมาณนกทองเทยวตางชาตทเดน
ทางเขามาในไทยเปนสาคญ การทรฐบาลออกกฎระเบยบตางๆ สาหรบธรกจสปา ซง
รวมถงการจดทะเบยนสถานทใหบรการทกแหงและออกใบรบรองพนกงานทาใหสปา
ของไทยเลอนขนเทยบเทามาตรฐานสากลยงขน
ตลาดการเจรญเตบโตในประเทศอเมรกา ความตองการบรการดานสปาในประเทศสหรฐอเมรกาเรมตามความสนใจ
ดานสขภาพและอนามยทดตงแตชวง ป 2523 เปนตนมา โดยเฉพาะอยางยงในชวง ป
2543 อตสาหกรรมมการเจรญเตบโตอยางสงมมลคาถง 5,000 ลานดอลลารสหรฐ
16
ธรกจสปาในสหรฐอเมรกาและแคนาดาเตบโตอยางกวางขวาง มกจการเปดบรการ
เปนจานวนมาก ธรกจสปาไทยมศกยภาพในตลาดคอนขางสง สามารถเขาสกระแส
ความนยมของตลาดได อกทงเทคนคการนวดของไทยเปนเทคนคทใหประสทธผลสง
จงมศกยภาพในการแขงขน สปาไทยกาลงไดรบความนยมเพมมากขนในฐานะเปน
ทางเลอกของการบาบดโรค การรกษาสขภาพ และการผอนคลายความเครยด ม
รายงานวาปจจบนบรษทขนาดใหญและหนวยงานราชการสาคญ ๆ ของสหรฐอเมรกา
หลายแหงมการเสนอบรการนวดใหแกพนกงาน เพอเพมประสทธภาพในการทางาน
และเปนการลดคาใชจายดานการรกษาพยาบาลพนกงาน อกทงบรษทประกนสขภาพ
หลายแหงยอมรบการนวดตามคาสงแพทยเขาไวเปนสวนหนงของขบวนการ
บาบดรกษาสขภาพทบรษทประกนยอมจายชาระใหแกลกคา
การนวดทเปนทนยมกนอยางแพรหลายในสหรฐอเมรกาและแคนาดา คอ
การนวดเพอการบาบดรกษาหรอ Massage Therapy เชอกนวาจะชวยผอนคลาย
ความเครยดและความเจบปวด ลดความดนโลหตและเปนการสรางภมปองกนโรค
ชนดของการนวดทเปนทนยม และรจกกนอยางแพรหลายมากทสด คอ Swedish
Massage ซงเปนการนวดเพอการผอนคลายอารมณและกระตนพลงงาน รองลงมา
คอการนวดชนด Deep Tissue Massage สาหรบการบาบดรกษากลามเนอ การนวด
ชนด Sports Massage เพอรกษาอาการเจบทเกดขนจากการเลนกฬา
สปาไทยในยโรป ชาวยโรปเรมหนมาสนใจการบาบดเพอการผอนคลายในวถทางของ
ตะวนออก ดงนนจงเปนโอกาสของสปาไทย ตลาดมการเเขงขนสงเพราะยโรปมสปาท
เปนแหลงบาบดตามธรรมชาตอยเปนจานวนมาก โดยเฉพาะอยางยงตลาดเยอรมน
ประเทศทมประชากรกวา 82 ลานคน แตละปมคนปวยทตองพกฟนในสถานบาบด
กวา 1 ลานคน สปารวมถงการนวดตวเปนบรการทางเลอกในสถานบาบดดงกลาว
ซงมใหบรการแพรหลายทวประเทศกวา 1,300 แหง สรางรายไดแตละปกวา 3 พนลาน
17
ยโร ผใชบรการประเภทนเกอบทงหมดเปนผทมประกนสขภาพ รายจายตางๆ ท
เกยวของ สานกงานประกนสขภาพจะเปนผออกใหทงหมด มเพยงประชากรกลมเลก
ๆ เทานนทออกคาใชจายกนเอง ซงจะเปนผมฐานะด มรายไดสง
การนวดแผนโบราณ นวดนามน หรอการใชสมนไพรไทย มการใหบรการกน
บางแลวในเยอรมน ซงผประกอบการจะตองเปนผเชยวชาญและมคณวฒตาม
มาตรฐานของสมาคมอาชพ
การจดตงสถานประกอบการ Spa และ Wellness Center โดยคนไทยไม
สามารถทาได หากไมมวซาและใบอนญาตใหประกอบอาชพ หากสามารถจดตงได
ตองมการเจรจาทาความตกลงกบสมาคมอาชพของเยอรมนใหยอมรบวาการนวดของ
ไทยวาไมใชการรกษาโรคโดยตรง เพราะในปจจบนมปญหาเชนนกบสถานบรการของ
คนไทย โดยรวมอาจกลาวไดวาธรกจ Spa และ Wellness ไดรบความสนใจอยบาง
แตในชวงทภาวะเศรษฐกจถดถอยเชนนทาใหผบรโภคสนใจนอยลง ถงแมวาราคา
คาบรการตอครงจะไมสงมากเกนไปกตาม (ประมาณตงแต 30-50 ยโรตอครง)
การนาเสนอสมนไพรทใชในการนวด จะเปนอกชองทางหนงทจะทาใหสปาไทยไดรบ
ความสนใจเพมมากยงขน นอกจากนยงมการจดทาเปน Package Tour เพอทองเทยว
และรบบรการ Spa และ Wellness ผานบรษททวรและธรกจทองเทยวตางๆ ทว
เยอรมน ผทใชบรการประเภทนสวนใหญจะเปนผสงอาย หรอผทมฐานะด มรายไดสง
สปาไทยในตลาดเอเชย หากพจารณาดานศกยภาพในการแขงขนของธรกจสปาไทย จากการสารวจ
ของ บรษท Intelligent Spas Pte จากด สามารถเปรยบเทยบกบประเทศใกลเคยงใน
ทวปแถบเอเชย-แปซฟก 7 ประเทศ ไดแก ประเทศสงคโปร อนโดนเซย มาเลเซย
ฮองกง ออสเตรเลย นวซแลนด และไทย พบวาสปาไทยไดรบความนยมสงสด และ
คนเอเชยนยมใชบรการสปาในประเทศไทยมากทสด คอ รอยละ 22 รองลงมาคอ
18
อนโดนเชย รอยละ 19 มาเลเชย รอยละ 13 ออสเตรเลย รอยละ 7 สงคโปรและ
ยโรป รอยละ 6 อนเดย รอยละ 5 นวซแลนดและอเมรกา รอยละ 4 ตามลาดบ
สาหรบกลมประเทศเพอนบานนนเปนตลาดทอยใกลกบประเทศไทยซงให
การยอมรบในวฒนธรรมไทย และรจกนวดแผนไทยอยแลว ทาใหการบกตลาดสปา
เปนไปไดไมยากนก เชน ไตหวน ญปน มาเลเซย และจน โดยเฉพาะปากสถาน
ตองการทาธรกจสปาไทยสง ตงแตทปรกษาทางดานสปาไทย การฝกอบรม ผลตภณฑ
สปา และการตกแตงสถานทบรรยากาศซงเปนลกษณะของการผสมผสานสไตลไทย
กบสไตลปากสถาน สาหรบตลาดสงคโปรมความตองการเพมขน ปจจบนกจการสปา
ของไทยในสงคโปรมเพยง 1 แหง จงเปนโอกาสดทจะขยายตลาดธรกจสปาสสงคโปร
ทงในรปแบบการจดตงสปาและสงออกผลตภณฑสมนไพรไทยทใชในการบาบดอก
ดวย นอกจากนหนวยงานภาครฐยงมนโยบายการพฒนาและสงเสรม โดยมการ
ดาเนนการสรางเครอขายทางการคากบ 4 ประเทศเพอนบาน คอ มาเลเซย สงคโปร
ไตหวน และ อนโดนเซย ในการพฒนาอตสาหกรรมสปา 4 ดาน คอ การลงทนรวมกน
ชองทางการตลาด การพฒนาบคลากร และ การแลกเปลยนขอมลองคความร
ซงความรวมมอดงกลาวนอกจากจะเปนประโยชนในดานการเชอมโยงธรกจสปากบ
ธรกจสมนไพรไทยซงเปนอตสาหกรรมรากหญาของประเทศแลว ยงเปนการสราง
ความสมพนธประเทศเพอนบานใหสนบสนนไทยใหเปนเมองหลวงสปาแหงเอเชยดวย
เพราะขณะนประเทศไทยไดรบการยอมรบภาพลกษณของอตสาหกรรมสปาวาเปน
อนดบหนงในแถบประเทศเอเชย (สถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม)
3. คณสมบตของผประกอบธรกจ
ผประกอบการทสนใจจะลงทนดาเนนธรกจสปา ควรคานงถงคณสมบต
พนฐานของตนเอง ดงน
19
มความสนใจในเรองสขภาพ ผประกอบการควรมพนฐานความรและความสนใจเกยวกบการดแลรกษา
ส ขภ าพ และชอบ ใ ช บ ร ก า ร เ พ อ ส ข ภ าพตามสถานบร ก า ร ต า ง ๆ เ ช น
ศนยออกกาลงกาย เปนตน
มใจรกในงานบรการ สปาเปนธรกจประเภทใหบรการ ผประกอบการควรมความพรอมและมใจรก
ในการใหบรการ มความเปนกนเองและอธยาศยด เพอสรางความสมพนธทดกบลกคา
ซงจะเปนจดเรมตนในการสรางความประทบใจใหลกคากลบมาใชบรการอก
ทาเลทตงทเหมาะสม ทาเลทเหมาะสมในการดาเนนธรกจ Day Spa ควรอยในยานธรกจหรอยาน
ชมชนทมคนทางานหรอชาวตางชาตอาศยอยเปนจานวนมาก เชน ยานถนนสลม
สาทร สขมวท เปนตน
มความรเกยวกบเครองมอและผลตภณฑทใชในสปา ผประกอบการควรมความรและความเขาใจในผลตภณฑ เครองมอและ
อปกรณตาง ๆ ทใชในการใหบรการ โดยเฉพาะความรเกยวกบสมนไพร การใช
การเกบรกษา ตลอดจนการผสมสตรสมนไพรตาง ๆ เพอใหบรการแกลกคา
มเงนลงทน การทาธรกจ Day Spa ตองใชเงนลงทนคอนขางสง โดยเงนทนหมนเวยน
สวนใหญจะใชในการซอผลตภณฑสาหรบการใหบรการ สาหรบการลงทนในธรกจน
ผประกอบการควรมเงนลงทนอยางนอย 3-5 ลานบาท
20
4. รปแบบและขนตอนการจดตงธรกจ
4.1. ขนตอนการจดตงธรกจ1
การจดตงธรกจและการบรหารจดการ หากอยในรปของการระดมทนเปน
หนสวนนตบคคล จดทะเบยนกจการกบกรมพฒนาธรกจการคากระทรวงพาณชย
ซงวธการขอจดทะเบยนจะแตกตางกนไปตามรปแบบของธรกจทตองการจดตง ไดแก
กจการเจาของคนเดยว เจาของกจการมหนาทตองยนขอจดทะเบยนพาณชยภายใน 30 วนนบแต
วนทไดเรมประกอบกจการ เจาของกจการใดฝาฝนตองระวางโทษปรบไมเกน 2,000
บาท และปรบตอเนอง อกวนละไมเกน 100 บาท จนกวาจะไดจดทะเบยนการจด
ทะเบยนพาณชยตองเสยคาธรรมเนยม 50 บาท
หางหนสวนจากด 1) หางหนสวนสามญ ผลงทนเรยกวา "หนสวนจาพวกไมจากดความรบ
ผด" ซงจะตองรบผดชอบในหนตาง ๆ ท เกดขนจากการประกอบธรกจอยางไมจากด
จานวน หางหนสวนสามญนจะจดทะเบยนเปน นตบคคลตามประมวลกฎหมายแพง
และพาณชยหรอไมกได
2) หางหนสวนสามญนตบคคล ผลงทนเรยกวา "หนสวนจาพวกไมจากด
ความรบผด" ซงจะตองรบผดชอบในหนตาง ๆ ท เกดขนจากการประกอบธรกจอยาง
ไมจากดจานวน หางหนสวนสามญนจะตองจดทะเบยนเปนนตบคคลตามประมวล
กฎหมายแพงและพาณชย
3) หางหนสวนจากด ผลงทนแบงออกเปน 2 จาพวก จาพวกทตองรบผด
ในหนตางๆ ทเกดขนจากการ ประกอบธรกจอยางไมจากดจานวนเรยกวา "หนสวน
1 สาหรบการจดทะเบยนพาณชย ใหศกษากฎหมายเพมเตมท
http://www.dbd.go.th/mainsite/index.php?id=101
21
จาพวกไมจากดความรบผด"และอก จาพวกหนงซงรบผดในหนตาง ๆ ทเกดขนไมเกน
จานวนเงนทตกลงจะรวมลงทนดวยเรยกวา "หนสวนจาพวกจากดความรบผด" หาง
หนสวนจากดตองจดทะเบยนเปนนตบคคลตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ขนตอนการจดทะเบยนของหางหนสวนสามญนตบคคล และหาง
หนสวนจากด 1) ยนแบบขอจองชอหางหนสวนเพอตรวจสอบไมใหซากบหางหนสวน
บรษทอน
2) กรอกรายละเอยดเกยวกบชอของหางหนสวน กจการทจะทา สถานทตง
หาง ชอ ทอย อาย สญชาต สงทนามาลงทน ลายมอชอของผเปนหนสวนทกคน ชอ
หนสวนผจดการ ขอจากดอานาจหน สวนผจดการ (ถาม) พรอมกบ ประทบตราสาคญ
ของหางในแบบพมพคาขอจดทะเบยนจดตง และใหหนสวนผจดการเปนผยนขอจด
ทะเบยน (ปกตการยนขอจดทะเบยนจดตงหางหนสวนสามญนตบคคล /หางหนสวน
จากด ผเปนหนสวนผจดการจะตองลงลายมอชอในคาขอจดทะเบยนตอหนานาย
ทะเบยน หนสวนบรษท ในกรณหนสวนผจดการไมประสงคจะไปลงลายมอชอตอหนา
นายทะเบยนกสามารถ จะลงลายมอชอตอหนาสามญหรอวสามญสมาชกแหง
เนตบณฑตยสภา เพอเปนการรบรองลายมอชอ ของตนไดในอกทางหนง) หรอหนสวน
ผจดการจะมอบอานาจใหผอนไปยนจดทะเบยนแทนกได
3) เสยคาธรรมเนยมโดยนบจานวนผเปนหนสวนกลาวคอ ผเปนหนสวนไม
เกน 3 คน เสย คาธรรมเนยม 1,000 บาท กรณเกน 3 คน จะเสยคาธรรมเนยมหนสวน
ทเกนเพมอกคนละ 200 บาท
4) เมอจดทะเบยนจดตงแลวจะไดรบหนงสอรบรองและใบสาคญเปนหลกฐาน
บรษทจากด ผถอหนจะรบผดในหนตาง ๆ ทเกดขนจากการประกอบธรกจไมเกนจานวน
เงนผถอหนแตละคน ตกลงจะรวมลงทน วธการจดทะเบยนของบรษท มดงน
22
1) ยนแบบขอจองชอบรษทเพอตรวจสอบไมใหซากบหางหนสวนบรษทอน
2) จดทาหนงสอบรคณหสนธ โดยกรอกรายละเอยดเกยวกบชอบรษท
จงหวดทตงสานกงาน แหงใหญ กจการทจะทาทนจดทะเบยน จานวนหน มลคาหน
ชอ ทอย อาย อาชพ จานวนหนทจะลงทน (ซงตองจองซอหนอยางนอย 1 หน) และ
ลายมอชอของผเรมกอตงบรษททกคนในแบบพมพ คาขอจดทะเบยนหนงสอบรคณห
สนธ (หนงสอบรคณหสนธตองผนกอากรแสตมป 200 บาท) และ ใหผเรมจดตงบรษท
คนหนงคนใดกไดเปนผยนขอจดทะเบยนหนงสอบรคณหสนธดวยตนเอง หรอจะมอบ
อานาจใหผอนไปยนจดทะเบยนแทนกได การจดทะเบยนหนงสอบรคณหสนธตองเสย
คาธรรมเนยมตามจานวนทน กลาวคอ ทนจดทะเบยนแสนละ 50 บาทแตไมตากวา
500 บาท และสงสดไมเกน 25,000 บาท
3) จดทะเบยนจดตงบรษทจากด เมอผเรมจดตงบรษทไดจดทะเบยน
หนงสอบรคณหสนธแลว ผเรมจดตงจะตองนดผจองซอหนเพอประชมจดตงบรษท
ตอจากนนคณะกรรมการทไดรบแตงตง จากทประชมจดตงบรษทจะตองเรยกเกบเงน
คาหนจากผจองซอหน (คราวแรกใหเรยกเกบคาหน ๆ ละไมตากวารอยละยสบหา)
และกรรมการผมอานาจลงลายมอชอกระทาการแทนบรษทตองจดทาคาขอจด
ทะเบยนจดตงบรษทยนจดทะเบยนภายใน 3 เดอนนบตงแตวนทประชมจดตงบรษท
การจดทะเบยนบรษทตองเสยคาธรรมเนยมตามจานวนทน กลาวคอ ทนจดทะเบยน
แสนละ 500 บาท แตไมตากวา 5,000 บาท และสงสดไมเกน 250,000 บาท
4) ปกตการยนขอจดทะเบยนหนงสอบรคณหสนธและการยนขอจด
ทะเบยนจดตงบรษท ผเรม จดตงและกรรมการผมอานาจกระทาการแทนบรษททยน
ขอจดทะเบยนจะตองลงลายมอชอใน คาขอจดทะเบยนตอหนานายทะเบยนหนสวน
บรษท ในกรณผ เรมจดตงหรอกรรมการผ มอานาจ กระทาการแทนบรษททขอ
จดทะเบยนไมประสงคจะไปลงลายมอชอตอหนานายทะเบยน กสามารถลงลายมอชอ
ตอหนาสามญหรอวสามญสมาชกแหงเนตบณฑตยสภาเพอใหรบรองลายมอชอของ
ตนเอง ไดในอกทางหนง
23
4.2. การขออนญาตประกอบธรกจ สาหรบการประกอบธรกจสปามขนตอนการจดตงธรกจและหนวยงานท
เกยวของดงน
รปท 3 : ขนตอนการขอจดตงธรกจสปา
การจดทะเบยนจดตงธรกจ กบ กรมพฒนาธรกจการคา โดยทวไปธรกจบรการจะไดรบการยกเวนไมตองจดทะเบยนพาณชย แตถา
ขายสนคาอนรวมดวยตองจดทะเบยน โดยสามารถศกษารายละเอยดขออนญาตไดท
www.ismed.or.th หรอท www.thairegistration.com ขนตอนการดาเนนการในการ
จดตงบรษทจากด ม 2 ขนตอน คอ
1. การจดทะเบยนหนงสอบรคณหสนธ 2. การจดทะเบยนจดตงบรษทจากด
การขอมเลข และบตรประจาตวผเสยภาษ
ยนขอไดท กรมสรรพากร เพอดาเนนการทางภาษการจดทะเบยน และ
ภาษมลคาเพม โดยศกษาจาก www.rd.go.th
ยนขอจดทะเบยนจดตงบรษท กบ กรมพฒนาธรจการคา
ยนขอจดทะเบยน
กบกรมสรรพากร
ยนขอใบประกอบ
โรคศลปะกบกอง
การประกอบโรค
ศลปะ
24
การขอจดทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบโรคศลปะ ยนขอไดท กระทรวงสาธารณสข ทงนหากเปนการนวดเพอบาบด
วนจฉยโรค หรอฟนฟสมรรถภาพ ตาม พระราชบญญตการประกอบโรคศลปะ พ.ศ.
2542 ผทาการนวดตองขนทะเบยนและรบใบอนญาต “สาขาการแพทยแผนไทยหรอ
เวชกรรมโบราณ” จากคณะกรรมการวชาชพกอน และตองดาเนนการใน
สถานพยาบาลทไดรบใบอนญาตแลวเทานน แตหากเปนการนวดเพอบรรเทาอาการ
ปวดเมอย ไมใชเพอการรกษาโรค ผททาการนวดไมจาเปนตองขนทะเบยนและรบ
ใบอนญาตผประกอบการโรคศลปะ ผประกอบการสามารถยนคาขอไดทกองการ
ประกอบโรคศลปะ สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข หรอในตางจงหวดยนท
สานกงานสาธารณสขอาเภอ หรอสานกงานสาธารณสขจงหวด
4.3 องคประกอบหลกในการประกอบธรกจ องคประกอบหลกในการลงทนแรกเรม (Initial Investment) ประกอบดวย
สถานทตง ควรอยในทาเลทการคมนาคมสะดวก อยในยานธรกจหรอชมชนเมองทม
นกทองเทยวชาวตางชาตอาศยอย เชน ยานถนนสลม สาทร สขมวท เปนตน หรอ
ทาเลในยานหางสรรพสนคา โรงแรม อาคารสานกงาน หรอสถานททองเทยวสาคญๆ
โดยปจจยท ผประกอบการควรพจารณากอนตดสนใจเลอกทาเลทตงธรกจคอ
สภาพแวดลอม ความปลอดภย ระบบสาธารณปโภค
ผประกอบการควรตงเกณฑการเลอกไวกอน แลวนาเกณฑนนไปใชในการ
เลอกพนทหลายๆ แหง การเลอกมากแหงกยงไดประสบการณมากขน แลวนาผลของ
การคดเลอกหลายๆทมาเปรยบเทยบกนกอนตดสนใจ ผประกอบการไมควรตดสนใจ
เลอกทาเลทตงทมการแขงขนกนอยางรนแรง โดยเฉพาะธรกจประเภทเดยวกนทอยใน
บรเวณใกลเคยงกน ยอมมการแขงขนกนสงมาก
25
กอนทผประกอบการจะเลอกทาเลทตง ควรวางโครงการไวกอนวาตองการ
สถานทแบบไหน โดยคานวณพนทใหรอบคอบวาจะใชสวนไหนทาอะไรบาง เพราะ
พนททจะใชทาธรกจนนจะตองถกแบงออกเปนสวนๆ แตละสวนจะเพยงพอสาหรบ
วตถประสงคนนๆ หรอไม เพอจะไดนามาพจารณาเลอกทาเลทตง
เมอเลอกทาเลทตงไดแลว ผประกอบการตองตรวจสอบวาทาเลนนอยในทท
สามารถทาธรกจประเภทนนไดโดยไมขดกบพระราชบญญตตางๆ กอนทจะทาการเชา
หรอซอสถานทหรอทดน
การออกแบบและการจดสรรพนท สปาเปนสถานบรการเพอการบาบดรางกาย จตใจ และอารมณ แนวคด
สาคญในการออกแบบสปา คอ การสรางสมดลใหกาย (Body) จตใจ (Mind) และ
วญญาณ (Soul)
เมอความสมดลเกดขน จะกอใหเกดพลงงานในรางกาย ความรสกผอน
คลาย ชวยใหผรบบรการมสขภาพด ซงเปนเปาหมายหลกของสปา การออกแบบสปา
แบงพนทออกเปน 5 สวน ดงน
1) พนทกจกรรม: เปนสวนออกกาลงกาย สวนสขภาพ
2) พนททรตเมนต: เปนสวนทสงบ ซงใชในดานการเสรมสวยดวย
3) ลกษณะการอาบ: เชน Sauna เเละ Stream เปนตน
4) พนทสนทนาการ: เปนสวนของการพกผอนหลงรบการบรการแลว
5) พนทนา: เปนสงอานวยความสะดวกอยางหนงของสปาประกอบดวย
สระสปา สระนาวน นาตก
26
การจดสรรพนท ภายในสถานบรการควรแบงเปนสดสวนตามลกษณะ
พนทใชสอย ดงน
1) บรเวณทางเขา: ควรมพนทสาหรบลกคาเดนเขาออกไดอยาง
สะดวกสบาย อาจจดทาซมจาหนายผลตภณฑทใชในสปาใหลกคาเลอกซอ
2) สวนตอนรบลกคา: ถดจากทางเปนสวนตอนรบลกคา โดยมพนกงาน
ตอนรบ (Receptionist) ประจาอยทเคานเตอรเพอใหบรการลกคา รวมถงการรบชาระ
เงนคาสนคาและบรการ ผประกอบการอาจจดวางเอกสารแนะนาบรการไวทบรเวณ
เคานเตอรตอนรบเพอใหลกคาไดศกษากอนเลอกใชบรการ
3) สวนพกผอนสาหรบลกคา: บรเวณนจดไวรบรองลกคาทกาลงรอรบ
บรการ หรอลกคาทรบบรการเสรจแลวไดพกผอน โดยจดใหมการบรการเครองดม ผา
รอน หรอจดตะเกยงนามนหอมระเหยใหลกคาไดผอนคลาย สถานบรการบางแหงอาจ
จดใหมโทรทศนและนตยสารไวบรการลกคาดวย
4) สวนบรการลกคา: หองบรการลกคาควรจดเปนหองสวนตว สวนหอง
นวดฝาเทาซงลกคาสามารถใชบรการไดพรอมกนอาจจดเปนหองรวม หรอมฉากกน
เปนสดสวน โดยทวไปหองบรการลกคาแบงตามลกษณะการใหบรการดงน
• หองทาทรตเมนต (Treatment Room)
• หองนวดนามน (Oil Massage Room)
• หองนวดไทยแผนโบราณ (Traditional Thai Massage)
• หองอาบนาและหองสตรม (Bathroom & Stream)
• ทนงสาหรบนวดฝาเทา (Foot Reflexology Chairs)
อปกรณและเครองมอ 1. เตยงนวดตว ควรเปนเตยงทมขนาดกวาง ความสงทเหมาะสม มความ
แขงแรง ทนทาน หนานม สามารถรองรบนาหนกของผรบการบรการทมนาหนกตวมาก
ได ใชไดทงเตยงเหลกและเตยงไม
27
2. ตอบสมนไพร ควรเปนตอบทมขนาดกวางพอสมควร ไมเลกหรอแคบ
เกนไป เกบความรอนไดด โครงสรางของตอบตองแขงแรง สามารถรองรบนาหนกของ
ผรบบรการได ควรจะเปน PVC ทงตเพอปองกนการเกดเชอราได
3. อางแชตว สามารถใชไดทงอางธรรมดา และอางจากดซ หรอจะเปน
อางไมโอค ซงสามารถใหผรบบรการใชประโยชนไดทงการอาบและการแชตว 4. ผาทจาเปนตองใชนนม 3 ขนาดคอ
- ผาทใชในการคลมเตยง เปนผาขนาดใหญ สามารถคลมเตยงไดทง
เตยงจะใชเปนผาธรรมดา หรอผาขนหนขนอยกบความเหมาะสม
ของการใชงาน
- ผาขนหนขนาดกลาง ใชสาหรบใหผรบบรการนง เพอผลดเปลยน
เสอผา หรอคลมสวนตางๆ ของผรบบรการขณะนอนนวด ควรเปน
ผาขนหนเนอนม สะอาด
- ผาขนหนขนาดเลก สามารถใชคลมสวนของหนาอกผรบบรการ
5. ลอคเกอร เกบเครองใชสวนตวของผรบบรการ สามารถลอคไดเพอ
ความปลอดภยในทรพยสน
6. อางลางมอ เปนอางขนาดเลก เพอใหผบรการสามารถลางมอ หรอ
อปกรณใหสะอาดกอนและหลงบรการ
บคลากร 1) พนกงานใหบรการในสปา (Therapist) เชน พนกงานนวดไทย นวดอโรมา
นวดหนา 30 คน
2) เจาหนาทอน ๆ เชน ผจดการ พนกงานตอนรบ 10 คน
3) อน ๆ เชน แมบาน คนสวน 5-7 คน
ทงนพนกงานทจะเขามาทางานในสปานนจะตองมความรพนฐานดานการ
นวดแผนโบราณ นวดฝาเทา หรอมประสบการณในการใหบรการในสถานเสรมความ
28
งามมาบางแลว จากนนทางสปาแตละแหงจะใหพนกงานใหมเขามาฝกอบรมและ
ทดลองงานกบผฝกสอนหรอหวหนาพนกงาน ซงจะสอนรปแบบการใหบรการทเปน
เอกลกษณเฉพาะของสปาของตนเองให และเนองจากบคลากรทมความเชยวชาญใน
การใหบรการสปานนมจานวนนอย ในขณะทจานวนธรกจสปาเปดใหมมมากขน
เรอยๆ ทาใหเกดการขาดแคลนบคลากรและมการแยงชงตวบคลากรทมความสามารถ
โดยอาศยคาตอบแทนทสงกวาเปนแรงจงใจ นอกจากนสปาบางแหงยงแกปญหาขาด
แคลนบคลากรโดยการจางพนกงานอสระ (Freelance) ทมความคนเคยหรอยมตว
พนกงานจากสปาทเปนพนธมตรกนอยและมมาตรฐานในการใหบรการทใกลเคยงกน
มาทดแทนชวคราวในเวลาทพนกงานของตนเองไมเพยงพออกดวย
การทาธรกจสปาตองใชเงนลงทนคอนขางสง โดยเงนทนหมนเวยนสวนใหญ
จะใชในการซอผลตภณฑสาหรบการใหบรการ สาหรบการลงทนในธรกจน
ผประกอบการควรมเงนลงทนอยางนอย 3-5 ลานบาท ทงนควรพจารณาถงแหลงทมา
ของเงนลงทน โครงสรางของเงนลงทน และระยะเวลาในการลงทน ปจจบนมหนวย
ของภาครฐคอยใหการสนบสนน ปรกษาทางดานการลงทน เชน สานกงานสงเสรม
วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว) หรอสถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอม เปนตน
5 กระบวนการดาเนนงาน
ภาพรวมกระบวนการดาเนนงานในสถานประกอบการธรกจสปาม
รายละเอยดมดงน
29
รปท 4 : ภาพรวมกระบวนการดาเนนงานในธรกจสปา
กจกรรมแรกเขา
สอบถามรายละเอยดของผรบบรการ ขอมลทจาเปนทจะตองทราบจาก
ผรบบรการประกอบดวย
- การตอนรบ (Greetings) โดยกลาวตอนรบ และมอบเครองดมและ/หรอ
ผาเยน
- สอบถามวตถประสงคของการรบบรการ (ประเภทการบรการทอยากไดรบ)
- สอบถามเวลานดหมายทตองการขอรบบรการ
- สอบถามความตองการกจกรรม อน ๆ ททางสถานประกอบธรกจเปด
ใหบรการ
- การสอบถามถงประวตทางการแพทย เพอปองกนการแพสาร หรอ การ
นวดบางประเภท
กจกรรมระหวางการใหบรการ
กจกรรมทเกยวของกบการนวด ประกอบดวย
- การตรวจสอบความสะอาดเรยบรอยของบรเวณทใหบรการ
- เตรยมอปกรณสาหรบการนวด ใหเหมาะสมตามแตละประเภท
30
- การเปลยนเครองแตงกายของผขอรบบรการ
- การอธบายถงขนตอนและระยะเวลาในการนวด
- การสอบถามผขอรบบรการถงความเจบหรอปวดในระหวางการนวด
- ผขอรบบรการเปลยนชด
- กลาวคาขอบคณ
- ทาความสะอาดบรเวณใหบรการ
กจกรรมอนทเกยวของ ประกอบดวย
- การเตรยมอาหารวางและเครองดมหลงการใหบรการ
- ทาความสะอาดดแลรกษาสถานท
- ทาความสะอาดอปกรณ และซกรดเสอผา
- ตรวจสอบและบารงรกษาสถานท เครองมอ อปกรณ และสงอานวย
ความสะดวกใหอยในสภาพด
- ประชมทมผใหบรการเพอพฒนาคณภาพ โดยการวเคราะหความ
ตองการและความคาดหวงของผขอรบบรการ
กจกรรมเมอออก
การกลาวขอบคณ โดยการสอสารใหทราบทางวาจา สอบถาม
ความตองการในการนดหมายครงตอไป สอบถามความตองการกจกรรมทอยากไดรบ
บรการอน ๆ เชน การนวดประเภทอน โยคะ คาแนะนาดานการบารงรกษาสขภาพ
ประเมนความพงพอใจของผรบบรการ อยางเปนลายลกษณอกษรใน
ดานตางๆ ดงน
- สงแวดลอมและสถานท
- ความปลอดภย
- เครองมอ อปกรณ สงอานวยความสะดวก
- บคลากร
31
6 ขอมลทางการเงน
6.1 โครงสรางการลงทน
กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชยไดจดทาคมอประกอบการธรกจ
สปา (Spa Business Manual) ขน โดยไดแบงสปาออกไดเปน 3 ขนาด ตามลกษณะ
การใหบรการและกลมลกคาเปาหมาย ไดแก
(1) ราชาวดสปา (Rachawadee Spa) เปนสปาทมการตกแตงหรหรา ม
กลมเปาหมายเปนผทมรสนยมและกาลงการซอสง สปามขนาด 571 ตารางเมตร แบง
ออกเปน
• หองนวดฝาเทา 1 หอง ประกอบดวยเกาอนวด 6 ตว
• หองนวดแผนโบราณ 1 หอง ประกอบดวยเบาะ 5 เบาะ
• หองนวดแผนโบราณสวนตว 1 หอง ประกอบดวยเบาะ 2 เบาะ
• หองทรตเมนตหนา 2 หอง ประกอบดวยเตยงหองละ 1 เตยง รวมเปน
2 เตยง
• หองทรตเมนตสวนตว 3 หอง ประกอบดวยเตยงหองละ 2 เตยง รวม
เปน 6 เตยง
(2) ลลาวดสปา (Leelawadee Spa) เปนสปาทมกลมเปาหมายเปนบคคล
ทมกาลงซอ รองลงมา หรอเปนผทตองการการบรการทมคณภาพสมกบราคา มขนาด
277.09 ตารางเมตร แบงออกเปน
• หองนวดฝาเทา 1 หอง ประกอบดวยเกาอนวด 5 ตว
• หองนวดแผนโบราณ 1 หอง ประกอบดวยเบาะ 4 เบาะ
• หองทรตเมนตสวนตว 2 หอง ประกอบดวยเตยงหองละ 2 เตยง รวม
เปน 4 เตยง
32
(3) หตถยาสปา (Hattaya Spa) เปนสปาทเหมาะสาหรบผทตองการผอน
คลายจากความเครยดในชวตประจาวนและใหความสาคญกบคาของเงนเปนพเศษ
สปามขนาด 160 ตารางเมตร แบงออกเปน
• หองนวดฝาเทา 1 หอง ประกอบดวยเกาอนวด 5 ตว
• หองนวดแผนโบราณ 1 หอง ประกอบดวยเบาะ 4 เบาะ
• หองทรตเมนตสวนตว 1 หอง ประกอบดวยเตยง 2 เตยง
ตารางท 3 : โครงสรางการลงทนในการสรางราชาวดสปา (Rachawadee Spa)
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ) 1. อปกรณ
- เฟอรนเจอร 10.72
- วสดถาวร 6.86
รวม 17.58
2. ผลตภณฑทใชในสปา - ผลตภณฑทมไวใหบรการลกคา 9.11
- ผลตภณฑทมไวจาหนายและเปนสนคาคงคลง 2.28
รวม 11.39
3. อน ๆ - การสงเสรมการตลาด 4.22
- การสรรหา คดเลอก และฝกอบรมพนกงาน 1.69
รวม 5.91
4. การตกแตงสถานท - โถงตอนรบดานหนา 2.03
- พนทตอนรบ (56.07 ตารางเมตร) 3.78
33
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ)
- พนทสวนสานกงาน (7.82 ตารางเมตร) 0.53
- หองใหคาปรกษา (8.04 ตารางเมตร) 0.88
- หองพกผอน (44.2 ตารางเมตร) 2.96
- หองพกพนกงาน (25.90 ตารางเมตร) 1.15
- หองทาผม (47.00 ตารางเมตร) 4.01
- หองนาลกคา (24.83 ตารางเมตร) 1.89
- หองทรตเมนตหนา (19.80 ตารางเมตร) 1.83
- หองนวดฝาเทา (45.88 ตารางเมตร) 3.30
- หองนวดแผนโบราณ (40.86 ตารางเมตร) 2.30
- หองนวดแผนโบราณสวนตว 1 หอง
(18.25 ตารางเมตร)
1.23
- หองทรตเมนตสวนตว 3 หอง (70 ตารางเมตร) 14.47
- หองเกบของและตเกบของ (12.45 ตารางเมตร) 1.27
- ระเบยง (108.80 ตารางเมตร) 5.51
- บาร (5.29 ตารางเมตร) 0.69
- หองเกบของ (6.67 ตารางเมตร) 0.42
รวม 48.25
5. ทนดาเนนงาน 16.87
รวมคาใชจายทงสน 100.00 ทมา : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชยและจากการคานวณ
34
ตารางท 4 : โครงสรางการลงทนในการสรางลลาวดสปา (Leelawadee Spa)
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ) 1. อปกรณ
- เฟอรนเจอร 8.22
- วสดถาวร 5.78
รวม 14.00
2. ผลตภณฑทใชในสปา
- ผลตภณฑทมไวใหบรการลกคา 9.51
- ผลตภณฑทมไวจาหนายและเปนสนคาคงคลง 2.72
รวม 12.53
3. อน ๆ - การสงเสรมการตลาด 4.75
- การสรรหา คดเลอก และฝกอบรมพนกงาน 2.04
รวม 6.79
4. การตกแตงสถานท - โถงตอนรบดานหนา 3.27
- พนทตอนรบ (49.39 ตารางเมตร) 5.72
- พนทสวนสานกงาน (9.38 ตารางเมตร) 0.91
- หองใหคาปรกษา 6.96 ตารางเมตร) 1.33
- หองพกพนกงาน (24.90 ตารางเมตร) 1.82
- หองนาลกคา (10.92 ตารางเมตร) 2.48
- หองนวดฝาเทา (38.94 ตารางเมตร) 4.89
- หองนวดแผนโบราณ (30.70 ตารางเมตร) 3.35
- หองทรตเมนตสวนตว 2 หอง (70 ตารางเมตร) 17.99
- ระเบยง (38.00 ตารางเมตร) 4.52
35
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ)
- หองเกบของ (4.90 ตารางเมตร) 1.69
รวม 47.97
5. ทนดาเนนงาน 19.01
รวมคาใชจายทงสน 100.00 ทมา : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชยและจากการคานวณ
ตารางท 5 : โครงสรางการลงทนในการสรางหตถราชา (Hattaya Spa)
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ) 1. อปกรณ
- เฟอรนเจอร 7.59
- วสดถาวร 6.46
รวม 14.05
2. ผลตภณฑทใชในสปา - ผลตภณฑทมไวใหบรการลกคา 11.11
- ผลตภณฑทมไวจาหนายและเปนสนคาคงคลง 3.03
รวม 14.14
3. อน ๆ - การสงเสรมการตลาด 5.05
- การสรรหา คดเลอก และฝกอบรมพนกงาน 2.02
รวม 7.07
4. การตกแตงสถานท - โถงตอนรบดานหนา 2.46
- พนทตอนรบ (22.55 ตารางเมตร) 5.18
- หองพกพนกงาน (12.25 ตารางเมตร) 2.33
36
ประเภทคาใชจาย สดสวน (รอยละ)
- หองนาลกคา (7.5 ตารางเมตร) 2.32
- หองนวดฝาเทา (31.1 ตารางเมตร) 6.20
- หองนวดแผนโบราณ (32.60 ตารางเมตร) 5.76
- หองทรตเมนตสวนตว (21.8 ตารางเมตร) 14.25
- ระเบยง (20.59 ตารางเมตร) 4.60
- หองเกบของ (3.75 ตารางเมตร) 1.44
รวม 44.54
5. ทนดาเนนงาน 20.20
รวมคาใชจายทงสน 100.00
ทมา : กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชยและจากการคานวณ
จากโครงสรางคาใชจายของสปาทง 3 ขนาด จะเหนไดวา ราชาวดสปาอาศย
เงนลงทนมากทสด ประมาณ 12 ลานบาท (ตารางท 3) รองลงมาคอ ลลาวดสปา
ประมาณ 7 ลานบาท (ตารางท 4) และหตถยาสปา ประมาณ 5 ลานบาท (ตารางท 5)
โดยสปาทง 3 ขนาดจะมสดสวนเงนลงทนดานการตกแตงสถานทสงทสดคอ รอยละ
48.25 , 47.97 และ 44.54 สาหรบราชาวดสปา ลลาวดสปา และ หตถยาสปา
ตามลาดบ สาหรบสดสวนคาใชจายทรองลงมาสาหรบราชาวดสปาคอเงนลงทนดาน
อปกรณและเฟอรนเจอร ประมาณรอยละ 17.58 สวนลลาวดสปา และ หตถยาสปา
มเงนลงทนดาเนนงานเปนสดสวนรองลงมาคอรอยละ 19.01 และ 20.20 ตามลาดบ
นอกเหนอจากสปาทม รปแบบการตกแตงตามแบบตะวนตกแลว ทาง
สถาบนการแพทยแผนไทยยงไดจดทารายละเอยดการกอสรางหองอบไอนาสมนไพร
และหองอบซาวนาแบบไทย ๆ ไวนาเสนอแกผทสนใจอกดวย มรายละเอยดดงน
37
ตารางท 6 : โครงสรางการลงทนจดทาหองอบสมนไพรและหองอบซาวนา
รายการ หนวย จานวน จานวนรวม (รอยละ)
งานเฟอรนเจอรตดตาย
ลอคเกอรชาย41แถว ขนาด
0.6*1.7*2.05 ม.
ชด 2 4-8
ตใตเคานเตอร และกรไมตกแตง
หลอดไฟ
ชด 2 1-3
เกาอนงพกคอย ขนาด
0.6*1.6*0.7ม.
ชด 2 2-5
งานทวไป
หองเกบเครองทาไอนา
(อปกรณ)
ชด 1 2.5-4
หองอบไอนามาตรฐาน (ชาย)
1.7*1.8*2.0 ม.
หอง 1 12
หองอบซาวนามาตรฐาน (ชาย)
1.7*2.9*2.0 ม.
หอง 1 25
หองอบไอนามาตรฐาน (หญง)
1.9*2.6*2.0 ม.
หอง 1 20
หองอบซาวนามาตรฐาน(หญง)
1.9*2.0*2.0 ม.
หอง 1 25
รวม 100 ทมา : สถาบนการแพทยแผนไทย
38
6.2 คาใชจายในการดาเนนงาน องคประกอบหลกของคาใชจายในการดาเนนงาน (Operating Expenses)
ประกอบดวยคาจางบคลากรและพนกงาน คาใชจายจากการบรการ และคาใชจาย
จากการบรหาร มการประมาณการเบองตนและแบงเปนสดสวนทเหมาะสมไดดงน
ดงน
ตารางท 7 : คาจางบคลากรและพนกงาน
รายการ ประมาณเงนเดอน
ตอคน จานวน
จานวนเงนประมาณการตอเดอน (บาท)
ผบรหาร/ผจดการ* 15,000 1 15,000
พนกงานนวดหนา 7,500 6 22,500
พนกงานตอนรบ/
ธรการ*
8,500 1 8,500
แมบานทาความสะอาด 4,500 1 4,500 * ในกรณทกจการขนาดกลางถงขนาดใหญ
ตารางท 8 : คาใชจายจากการบรการ
รายการ จานวนเงนประมาณการตอ
เดอน (บาท)
คาวตถดบ 20,000
คาวสด/อปกรณสนเปลอง 5,000
39
ตารางท 9 : คาใชจายจากการบรหาร
รายการ จานวนเงนประมาณการตอ
เดอน (บาท)
วสดสนเปลอง 8,000
คาไฟฟา 3,000
คานาประปา 5,000
คาโทรศพท 1,000
อปกรณสานกงาน 2,000
คาใชจายเบดเตลด 2,000
สดสวนคาใชจายรายเดอน โดยทวไปสรปไดดงน
ตารางท 10 : สดสวนคาใชจายรายเดอน
คาใชจายรายเดอน สดสวน (รอยละ)
คาจางบคลากรและพนกงาน 60
คาใชจายจากการบรการ 30
คาใชจายจากการบรหาร 10
40
6.3 ประมาณการรายได
ตารางท 7 : อตราคาบรการโดยเฉลยของสปา
รปแบบการใหบรการ คาบรการตอ 1 ชวโมง
(หนวย : บาท)
นวดแผนโบราณ (Traditional Thai Massage) 650
นวดนามนหอมระเหย (Aromatherapy Massage) 1,267
นวดสวเดน (Swedish Massage) 1,307
นวดนามนสมนไพร (Herbal Oil Massage) 787
นวดฝาเทา (Reflexology Foot Massage) 809
นวดหลง คอ และไหล
(Back,Neck and Shoulder Massage)
914
นวดประคบสมนไพร (Compress) 918
พอกตว (Body Wrap) 1,223
ขดตว (Body Scrub) 1,338
นวดหนา ขดหนา (Facial Treatment) 1,103
อบไอนา ซาวนา (Steam, Sauna) 723
แชอางอาบนา (Bath Tub or Bath Soak) 1,471
จากซซ (Jacuzzi) 1,093
บรการเปนชด เชน นวดแผนโบราณ นวดเทา นวดหนา
เปนตน (Package)
1,045
ตกแตงเลบมอ (Manicure) 384
ตกแตงเลบเทา (Pedicure) 405 หมายเหต : คาบรการยงไมไดรวมภาษมลคาเพมรอยละ 7 และคาบรการพเศษ (Service Charge)
รอยละ 10
41
โดยทวไป สปาประเภท Hotel and Resort Spa จะมอตราการใหบรการโดย
เฉลยสงกวาของ Day Spa และ Medical Spa เนองจากมรปแบบการบรการทครบ
วงจรกวา รวมถงมการตกแตงสถานทหรหราและสะดวกสบายกวาดวย
7 บทศกษาเชงกลยทธแนวทางการสงเสรมและพฒนาธรกจ
7.1 แนวทางการสงเสรมและพฒนาธรกจ
แนวทางการพฒนาธ รกจ สความเปน เลศ เพ อปดชองว างระหวาง
ผประกอบการทวไปและผประกอบการทมความเปนเลศสามารถสรปไดดงน
ตารางท 9 : การวเคราะหปจจยเพอพฒนาสความเปนเลศ
องคประกอบ ปจจย แนวทางในการพฒนา
- มการกาหนดแนวทางการ
ดาเนนธรกจ
และ
กลมเปาหมายท
ชดเจน
- ผบ รหารตองว เคราะหและตด สนใจ
แนวทางและรปแบบการบรหารทชดเจน
วาจะพฒนาธรกจเพอรองรบลกคากลม
ไหน
1. กลยทธการบรการ –
ลกคา
- การกาหนดรปแบบการวด
ความพงพอใจ
ของผบรโภค
- พฒนาเกณฑและปจจยการวดความพง
พอใจของผบรโภคใหเหมาะสมกบกลม
ลกคา
2. กลยทธการบรการ –
พนกงาน
- การมสวนรวมและการสอสาร
กบพนกงาน
- ผประกอบควรพจารณารปแบบการ
สงเสรมการมสวนรวมและการสอสารกบ
พนกงานในเชงธรกจทงในรปแบบทเปน
ทางการและไมเปนทางการ
42
องคประกอบ ปจจย แนวทางในการพฒนา
- การพฒนาศกยภาพ
พนกงาน
- ควรมการกาหนดรายละเอยดการพฒนาบคลากรในแตละระดบอยางชดเจน
- การพฒนาฐานระบบฐานขอมล
ลกคาเพอใชใน
การพฒนา
กระบวนงาน
- ประยกตใชซอฟทแวรเพอบรหารจดการ
ขอมลลกคาและวเคราะหความตองการ
ของลกคาอยางตอเนอง
- มระบบการปรบปรง
กระบวนงานเพอ
พฒนารปแบบ
การใหบรการ
ลกคาอยาง
ตอเนอง
- วางระบบในการพฒนาการบรหารจดการ
ใชแนวคดดานบรหารจดการสมยใหมเพอ
สงเสรมการพฒนางานอยางตอเนอง
3. กลยทธการบรการ –
ระบบ
- สรางเอกลกษณและภาพลกษณ
- ใ ช ข อ ม ล ท ไ ด จ า ก ล ก ค า แ ล ะ ก า ร
พฒนาการบรหารจดการอยางตอเนอง
เพอออกแบบรปแบบการบรการและสราง
ภาพลกษณเฉพาะของตนเอง
4. ระบบการดาเนนงาน
– ลกคา
- กาหนดมาตรฐานการ
ใหบรการ
- ระบกระบวนดาเนนงานทชดเจนพรอมทง
อธบายถงมาตรฐานการดาเนนงานแตละ
กจกรรมใหพนกงานในทกระดบทราบ
43
องคประกอบ ปจจย แนวทางในการพฒนา
- ระบบจดเกบขอรองเรยนของ
ลกคา
- เรยกประชมและนาขอมล ขอเสนอแนะ
และขอรองเรยนของลกคาเพอหาแนว
ทางการแกไขปญหา หรอ แจงแนวทาง
การแกไขปญหาใหกบพนกงานทราบ
อยางทวถง
5. ระบบการดาเนนงาน–
พนกงาน
- ระบบการประเมนทกษะ
- ระบทกษะและระดบศกยภาพสาหรบ
งานแตละประเภท พรอมทงกาหนด
รปแบบการประเมนผลและรปแบบการ
ฝกอบรมพนกงานในแตละประเภท
- การวางแผนพฒนา
ศกยภาพ
บคลากร
- ก าหนดนโยบายความก าวหน า ใน
ตาแหนงพรอมทงระยะเวลาทชดเจนใน
การพฒนาศกยภาพทรพยากรบคคลใน
แตละระดบ
6. ลกคา
พนกงาน
- พฒนาระบบการหมนเวยนการ
ทางาน
- สนบสนนใหพนกงานไดมการทางานใน
สวนอน โดยเฉพาะสวนงานทเกยวของ
และใกลเคยงกบงานทพนกงานทาเปน
ประจาเพอเปนการผลกดนและสนบสนน
ใหกระบวนการทางานในภาพรวมนนได
มาตรฐานและมประสทธภาพมากยงขน
นอกจากการสรางประสบการณทดใหกบลกคาโดยใชบคลากรเปนสาคญ
แลว การใชเทคโนโลยและนวตกรรมทเกยวของกบอปกรณทใชในสถานประกอบการ
สปา เปนการเปดโอกาสใหลกคาสรางความรสกความเปนสวนตวในลกษณะการสราง
44
บรรยากาศการทาสปาสวนตว (Private Session) ซงลกคาสามารถทจะสรางสรรค
เมนสวนตวไดดวยตนเอง โดยเฉพาะการนวดตว ซงในปจจบนมการพฒนาเทคโนโลย
ในการใชการนวดดวยระบบนาบนเตยงสวนตว (Hydro-Massage Bed) ทเนนการ
กระตนการไหลเวยนของโลหต และนวตกรรมเตยงรอน (Heated Shiatsu Massage)
ซงกาลงไดรบความนยมเปนอยางสงในตลาดอตสาหกรรมสปาในแคนาดา
การใชสปาซอฟทแวรทเหมาะสมเปนสวนทสนบสนนการสรางประสทธภาพ
ดานการดาเนนงาน และสงเสรมความพงพอใจใหกบลกคาไดเปนอยางด ซอฟทแวร
สามารถนามาใชในการบรหารลกคาสมพนธเพอตดตามบรการทไดใหลกคา
การวเคราะหขอมลเพอพจารณากาหนดรปแบบบรการทเหมาะสมตอเนองตาม
ลกษณะและความตองการของลกคา สรางและเกบขอมลเฉพาะลกคาแตละราย
นอกจากนซอฟทแวรยงมบทบาททสาคญในการสนบสนน การจดตารางเวลาผ
ใหบรการ (Therapist) การบรหารคาลวงเวลา และการบรหารจดการสนคาคงคลง
อยางมประสทธภาพใหกบผประกอบการ ในปจจบนสปาในโรงแรมแทบทกแหงให
ความสาคญการสรางประโยชนจากการใชซอฟทแวรเพอการบรหารจดการสปาและ
หาทางพฒนาซอฟทแวรใหมประสทธภาพมากยงขน
7.2 ปจจยแหงความสาเรจ
ความรและความชานาญในธรกจสปา ธรกจสปาเปนงานบรการซงประกอบดวยศาสตรและศลปหลายสาขา เชน
ความรในการบรหารทรพยากรในสปา ความรในการวางแผนการฝกอบรมตอเนอง
ความรในการบรหารคณภาพงานบรการ ความรเกยวกบการนวดในรปแบบตางๆ
ความรเกยวกบการใชเครองมอและอปกรณ ความรเกยวกบการสรางสรรคทรตเมนต
เมนสปาใหม ๆ และรปแบบการนวดทมเอกลกษณเฉพาะตว ความรเหลานจาเปน
อยางยงสาหรบผประกอบการในการสรางจดขายเพอดงดดความสนใจของผใชบรการ
45
ซงจะนาไปสการสรางมาตรฐานและภาพลกษณทดของธรกจ ดงนนผประกอบการท
ควรศกษาหาความรตางๆ ทเกยวของใหครบถวนกอนลงมอทาธรกจ
การบรหารคณภาพของสนคาและบรการอยางตอเนอง คณภาพของสนคาและบรการทดจะนามาซงความพงพอใจของผใชบรการ
การใหบรการสปานอกจากผประกอบการจะตองบรหารจดการใหบรการมคณภาพ
และมาตรฐานททาใหผใชบรการสามารถสมผสไดอยางสมาเสมอ ผประกอบการ
จะตองไมหยดทจะพฒนาคณภาพของสนคาและบรการอยางตอเนอง เพอดงดดให
ลกคากลบมาใชบรการอก เชน การสรางสรรคทรตเมนตเมนสปาใหมๆ การออกแบบ
ทานวดใหมๆ หรอการนาผลตภณฑจากพชพรรณธรรมชาตทกาลงไดรบความนยมมา
ใหบรการ เปนตน ธรกจทขาดการพฒนาคณภาพของสนคาและบรการอยางตอเนอง
กจะไมสามารถแขงขนในตลาดปจจบนได
ขดความสามารถของบคลากร หวใจสาคญในการทาธรกจสปา คอ บคลากร เรมจากพนกงานตอนรบ
พนกงานบรการ (Therapist) รวมถงผจดการหรอผบรหารสปา ผประกอบการตองให
ความสาคญกบการพฒนาคน (People) และการพฒนากระบวนการหรอระบบ
(Process) ซงทง 2 ดานนมสวนเออตอกนเพอการบรการทเปนเลศ
ในสวนของการพฒนาคนหรอบคลากรนน เรมตนตงแตขบวนการสรรหาและ
เลอกสรรพนกงานทมความร ความสามารถ ประสบการณ ความชานาญ และ
มทศนคตทดตองานบรการ หลงจากนนพนกงานทกคนตองผานการฝกอบรมจาก
ครผสอนทมคณภาพ รวมถงมการประเมนผลการบรการเปนประจาทกเดอน การให
รางวลทเหมาะสมเพอสรางแรงจงใจใหกบพนกงาน การพฒนาความกาวหนาในงาน
และความพงพอใจในการทางาน
46
ในดานของการพฒนาระบบหรอกระบวนการนน หมายรวมถง การกาหนด
มาตรฐานการทางานทชดเจน รวมถงกาหนดขนตอนการบรการ ขอบเขตความ
รบผดชอบ สายการรายงานและสายการบงคบบญชา อกทงการวางระบบสนบสนน
การบรการ อาทระบบการออกแบบและเลอกสรรผลตภณฑสปา ระบบการคดเลอก
Supplier และ Agent ระบบการบรหารงานภายในและระหวางแผนก ระบบ
สารสนเทศ ระบบการสอสารภายในองคกร ระบบการบรหารขอมลลกคา ระบบการ
บรหารทรพยากรตางๆ การบรหารโซอปทาน เปนตน เพอสนบสนนใหการทางานของ
บคลากรเปนไปอยางมประสทธภาพ
การวางแผนกอนลงทนทาธรกจสปาอยางรอบคอบ การวางแผนกอนทาธรกจใดๆ มความสาคญตอการกาหนดความสาเรจหรอ
ความลมเหลวของธรกจททา การทาธรกจสปาไมใชเพยงแคผประกอบการมเงนลงทน
เพยงอยางเดยวแลวจะทาไดสาเรจ ผประกอบการควรสารวจความร ความสามารถ
และความพรอมของตนเองกอน การวางแผนกอนการทาธรกจนยงรวมไปถงการเลอก
ทาเลทตงธรกจ การกาหนดรปแบบของสปาทจะทาการ กาหนดกลมลกคาเปาหมาย
การออกแบบตกแตงสถานท การจดหาวสดอปกรณและผลตภณฑทจะใช
ในสปา การกาหนดรปแบบการใหบรการ และทสาคญยงคอการวางแผนการลงทน
อยางรอบคอบ
การสรางเอกลกษณของสปา เนองจากสปามหลากหลายประเภท กอนทเราจะลงมอทาธรกจสปา เราตอง
พจารณาใหละเอยดถถวนกอนวาเราตองการทาสปาประเภทใด มงตอบสนองลกคา
กลมใด คนไทยหรอตางชาต และลกคากลมนมความคาดหวงอะไรจากบรการสปา
การสรางเอกลกษณของสปานนประกอบดวย
47
การตกแตงสถานท การตกแตงสถานทตองมเอกลกษณโดดเดนททาให
ลกคาสามารถสมผสไดและประทบใจ ในกรณของสปาไทยในตางประเทศควรจะ
สะทอนถง“ความเปนไทย”ใหชาวตางชาตเหน
การเลอกประเภทของผลตภณฑและบรการเพอสนองตอบความตองการของ
ลกคา การเลอกใชผลตภณฑชนดใดและมบรการอยางไรนน ขนอยกบวาสปานนเปน
สปาประเภทใด แมแตผใหบรการกตองมคณสมบตทไมเหมอนกน เชน ถาเปนสปา
ทางการแพทย (Medical Spa) จะตองมผเชยวชาญทางการแพทย และมทปรกษา
ทางการแพทยเปนผควบคมดแลการใหบรการ Destination Spa ควรจะมอาหารสปา
(Spa Cuisine) เพอใชประกอบในการทาทรตเมนตบางอยาง ในขณะท Day Spa ไมม
ความจาเปนทจะตองมอาหารประเภทนแตอยางใด สวนแหลงทมาของผลตภณฑสปา
อาจจะมาจากทองทะเล สมนไพร หรอปาลก ขนอยกบวาการบรการและการทา
ทรตเมนตนนมลกษณะเปนเชนใด
การสรางสมผสแหงสปา หรอ Spa Experience “Spa Experience” คอการบรหารและควบคมบรรยากาศการบรการสปา
แบบองครวม อาทการตอนรบและการใหบรการของพนกงาน มาตรฐานการใหบรการ
บรรยากาศ เสยงเพลง แสง และกลนหอม เปนตน ใหมความสมาเสมอตอเนอง เพอมง
สรางความประทบใจใหกบลกคา สรางความจดจา และอยากกลบมาใชบรการอก เชน
กรณของ Day Spa ควรจะเลอกสถานททมพนทสวนนอกบาน มธรรมชาตทสวยสด
งดงาม มความสงบเงยบ ปราศจากเสยงรบกวนใดๆ ยกเวนการบรรเลงเสยงเพลง
เบาๆ ประกอบเสยงนกรอง เสยงนาไหล และเสยงคลนลม เปนตน การตกแตงภายใน
เครองแบบพนกงาน เครองใชไมสอยตางๆ อปกรณทใชในการทรตเมนต ทกอยางตอง
เขากบคอนเซปตของสปาทเราตงขนอยางชดเจน
48
8 แนวทางการจดทามาตรฐาน
1. ดานการบรการ
การใชนาเพอสขภาพ เชน การแชตวในอางนา แชเทา การบาบดดวย
นาทะเล การออกกาลงกายในนา
การใหบรการนวดตางๆ เชนนวดไทย นวดชวตส นวดกดจด การอบ
ไอนา อบสมนไพร การประคบ การทาความสะอาดผว การนวดหนา
บรการอาหารเครองดมเพอสขภาพ
การขจดพษหรอการทาดทอก (Detox Foliation)
การจดเมนบรการลกคา
การจดระบบดแลความปลอดภยลกคาระหวางรบบรการ ผประกอบการจดใหมผใหบรการตามมาตรฐานตามประกาศน มบรการหลกประกอบดวย การนวดเพอสขภาพ
การใชนาเพอสขภาพ และใหมบรการอนอก 3 รายการเปนอยางนอย
มการแสดงทะเบยนประวต ผ ใหบ รการตามแบบทกระทรวงสาธารณสขกาหนด
มการแสดงรายการบรการและอตราคาบรการไวในทเปดเผยหรอตรวจสอบได
2. บคลากรใหบรการในสปา (Skill Staff)
ผบรหารสปา สามารถพดภาษาไทยและตางประเทศไดอยางด
สวนพนกงานผใหบรการ ตองผานการอบรมหลกสตรตางๆ เฉพาะ
ดาน ไดรบการอบรมตามหลกสตรจากสถาบนหรอสถานศกษาท
49
คณะกรรมการรบรอง หรอเปนผทมประสบการณการทางานใน
กจการสปาเพอสขภาพมาแลวไมนอยกวา 1 ป
ผานการทดสอบความรและประสบการณโดยคณะกรรมการตรวจและประเมนมาตรฐานสถานประกอบการกลางกาหนด
ผใหบรการมเครองแบบทรดกม สภาพ สะอาดเรยบรอย สะดวกตอ
การปฏบตงานและมปายชอตดไวทอกเสอดานซาย
3. ผลตภณฑเครองมอและอปกรณ (Tool and Equipment)
โดยผลตภณฑทใชตองมคณภาพ ไดมาตรฐานปลอดภย ผานการ
รบรองจาก อย.
มเครองมอและอปกรณพเศษ เชน ซาวนา เครองออกกาลงกาย
มระบบตรวจสอบมาตรฐานเครองมอสมาเสมอ
4. การบรหารและการจดการองคกร (Organization and
Management Quality)
มการจดทาคมอปฏบตงานของสถานประกอบการ การพฒนาบคลากร และเนนจรยธรรม จรรยาบรรณการประกอบ
ธรกจ
มการจดทาทะเบยนประวตผใหบรการและพนกงาน
สามารถควบคมดแลกจการของสถานประกอบการนนโดยใกลชด
และไมเปนผดาเนนการสถานประกอบการแหงอนอยกอนแลว
50
5. มาตรฐานความปลอดภย
มชดปฐมพยาบาลทพรอมใชงานไดตลอดเวลา
มปายหรอขอความแสดงหรอเตอนใหผรบบรการระมดระวงอนตรายหรอบรเวณทเสยงตอการเกดภยนตราย
มพนกงานทมความร ความเขาใจและความชานาญในการใช
อปกรณเปนอยางด คอยตรวจตรา ควบคมดแลการใชอปกรณอบ
ความรอน อบไอนา
บรเวณทมบรการอบความรอน อบไอนาและอางนาวน ตองม
เครองวดอณหภม เครองควบคมอณหภมอตโนมต และเครองตง
เวลาทพนกงานสามารถและควบคมความปลอดภยได
มการควบคมดแลคณภาพนาหรออปกรณการใชนาอนใดสาหรบใหบรการ
6. สถานทและสงแวดลอม
เนนตกแตงสถานทดวยเอกลกษณความเปนไทย และเปนธรรมชาต
ตกแตงสถานทโดยไมมลกษณะททาใหเสอมเสย
พนทสถานประกอบการตองไมอยในพนทตดตอกบสถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ
ตงอยในทาเลสะดวก ปลอดภย ไมเปนอนตรายตอสขภาพ ไมอย
ใกลชดศาสนสถานจนกอใหเกดปญหาหรออปสรรคในการปฏบต
ศาสนกจ
การจดบรเวณทใหบรการเฉพาะบคคล
สะอาด มการจดการสงปฏกลมลฝอยและนาเสยทถกหลกสขาภบาล
มเสยงเพลงฟงแลวรสกผอนคลาย เพอใหผรบบรการไดสมผสบรการ
51
มเครองมอและสงอานวยความสะดวกสาหรบลกคาเชน ตเกบของ ม
หองอาบนา หองสวม อางลางมอ หองผลดเปลยนเสอผาและตเกบ
เสอผาทสะอาดถกสขลกษณะ และควรแยกสวนชาย-หญง