skáldskapur hall- gríms péturssonar · 2016-12-15 · morgunblaÐiÐ fÖstudagur 18. mars 2005...
TRANSCRIPT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. MARS 2005 31
MENNING
„TRÚARLEGUR kveðskapur Hall-gríms rímar vel við páskahátíðinaog einnig er væntanlegt þriðja bind-ið í ritröð Árnastofnunar um verkHallgríms Péturssonar,“ segir Jó-hanna Bergmann, sérfræðingur viðÞjóðmenningarhúsið, en HallgrímurPétursson er Skáld mánaðarins íÞjóðmenningarhúsinu og verðuropnuð sýning um skáldskap hans ogævi í dag.
„Á sýningunni fæst innsýn í verkHallgríms og útgáfur á þeim ogþann innblástur sem þau veita öðr-um listamönnum, ekki síst í nútím-anum. Drepið er á æviatriði Hall-gríms og staldrað við atburði semmarka hvörf í hans ferli.
Ævi Hallgríms var um margtóvenjuleg og vörðuð örlagaríkumatburðum og kynnum. Hann fylgdiekki forskrift 17. aldar um hefð-bundinn menntaveg og gott embættiþrátt fyrir að hafa átt þess kost.Þvert á móti lætur Hallgrímurstjórnast af eigin hvötum, hleypirheimdraganum og fer utan ungurmaður og kvænist loks ástinni sinni,henni Guðríði Símonardóttur, konusem kynnst hafði ánauðug framandimenningu í Alsír,“ segir JóhannaBergmann.
Við opnun sýningarinnar flyturMargrét Eggertsdóttir, fræðimaðurhjá Stofnun Árna Magnússonar,ávarp um Hallgrím Pétursson ogMagnea Tómasdóttir söngkona ogGuðmundur Sigurðsson organistiflytja Passíusálma í útsetninguSmára Ólasonar tónlistarfræðings.Allir eru velkomnir að vera við opn-un sýningarinnar.
Skáld mánaðarins er samvinnu-verkefni Þjóðmenningarhússins,Stofnunar Árna Magnússonar, semsetur sýninguna upp í bókasal,Landsbókasafns – Háskólabókasafnssem lánar bækur og handrit, Stofn-unar Gunnars Gunnarssonar, sem
setur upp sýningu og efnir til við-burða að Skriðuklaustri, og Skóla-vefjarins ehf. sem opnar vefgátt umskáldið á slóðinni www.skolavef-ur.is.
„Sérfræðingar Árnastofnunarvinna nú að mjög ítarlegri og fræði-legri ritröð um öll verk HallgrímsPéturssonar sem í munu vera áttabindi en nú þegar eru komin út tvöbindi. Þriðja bindið er væntanlegtum þessar mundir,“ segir Jóhanna.
Við opnunina verður eiginhand-arrit Hallgríms af Passíusálmunumtil sýnis en af öryggisástæðum verð-ur það síðan fjarlægt og eftirgerðhöfð á sýningunni.
„Þá verður líka sýnd eftirgerðeina málverksins sem til er af Hall-grími og varðveitt er á Þjóðminja-safninu. Þá verða til sýnis fjölmörghandrit og útgáfur af verkum Hall-gríms sem eru orðnar mjög margarog fjölbreyttar. Þá verða sýndirgeisladiskar með tónlist sem samin
hefur verið við skáldskap hans oghægt að hlusta á tónlistina og svo ervefgátt Skólavefjarins aðgengileg ásýningunni þar sem alls kyns upplýs-ingar um skáldið er að finna.
Einnig verður sýnd frumgerðlistaverks eftir Barböru Árnason enhún myndskreytti eina hátíð-arútgáfu af Passíusálmunum oghöggmynd Páls Guðmundssonar íHúsafelli en hann hjó Hallgrím ístein. Af öðru sem nefna má af sýn-ingunni er legsteinn sem Hallgrímurgerði eftir Steinunni dóttur sína ogvar týndur í tvær aldir en fannst aft-ur 1964 í Hvalsnesi. Hann tók dauðahennar mjög sárt og það er vitað aðskáldskapur hans breyttist eftirþetta og varð trúarlegri en fram aðþví,“ segir Jóhanna Bergmann.
Sýningin stendur til 31. maí nk. ogverður efnt til ýmissa viðburða ítengslum við hana. Sýningar í Þjóð-menningarhúsinu eru opnar alladaga vikunnar frá kl. 11 til 17.
Skáldskapur Hall-gríms Péturssonar
Morgunblaðið/ÞorkellMargrét Eggertsdóttir og Philiph Ruughton með höggmynd Páls Guð-mundssonar frá Húsafelli af Hallgrími Péturssyni. Gerðarsafn lánaði verkið.
Bókmenntir | Skáld mánaðarins í Þjóðmenningarhúsinu
ÞEIR sem ekki héldu vatni yfirsýningu Ólafs Elíassonar, „FrostActivity“, sem var í A-sal Hafn-arhússins í fyrra, ættu ekki aðverða fyrir vonbrigðum með sýn-ingu Brynhildar Þorgeirsdóttur,Myndheimur, í sama sal. Virkarhún sem andhverfa sýningarÓlafs. Í stað þess að hækka salinnmeð speglum dregur Brynhildurhann saman með svörtu taui oggríðarlegum steypuklumpum semhún raðar utan um súlur í salnum.Í stað léttleika „Frost activity“ errýmið því þungt og myrkt og gest-ir verða þátttakendur í framandihugarheimi en ekki sjónarspilieins og því sem Ólafur skapaði.
Hugarheimur, eða réttar sagtmyndheimur Brynhildar Þorgeirs-dóttur, er á margan hátt súr-realískur. Einhver afmynduðfurðukvikindi sem búa djúpt ísjávarbotni eða í dimmum helli áannarri plánetu. Sum þeirra sýn-ast slepjuleg skriðdýr sem gætustokkið á mann og sogað úr manniallt blóð eða merg eða kannskiverpt inn í mann eggjum. Það erjafnframt eitthvað við þessi fall-ísku form í bland við opin belglagaform með rauðlituðu gleri innan-borðs sem er furðulega kynferð-islegt, líkt og þegar Alien ogPredator stönsuðu og störðu hvorá annan í miðju einvígi í nýlegrisamnefndri kvikmynd. En andlits-
Framandlegur myndheimurMYNDLISTListasafn Reykjavíkur – Hafnarhúsið
Opið alla daga frá 10–17. Sýningu lýkur 24. apríl.
Brynhildur Þorgeirsdóttir
Jón B.K. Ransu
Morgunblaðið/Ómar
Myndheimur Brynhildar Þorgeirsdóttur í porti Hafnarhússins.
fall þess fyrrnefnda er nefnilegafallískt og andliti þess síðarnefndasvipar til ...
Brynhildur hefur löngum sagstvera bara gamaldags styttugerð-arkona og kvað svo einmitt síðastí viðtali við Gylfa Gíslason í sjón-varpinu fyrir skömmu. Ég verð núað játa að mér hefur oft þóttBrynhildur vera skemmtilega ámörkum listmunagerðar ogskúlptúrs. Hér er þó mikið meiraen bara styttugerð í gangi. NærBrynhildur að skapa furðulegumeinstaklingum sínum sannfærandiheimili með dúndrandi rýmisinn-setningu. Það léttir svo all-verulega yfir þeim hluta sýning-arinnar sem er í porti Hafnar-hússins þar sem rýmið er opið og
landslag, þ.e. náttúruöflin, jörð,eldur og vatn, spila mikilvægarullu. Það breytir því þó ekki aðfyrirmyndirnar sýnist áfram sótt-ar til framandlegs heims. Er með-vitund og þekking listakonunnar ásamspili ólíks efnis í háum klassaog formfræðin annarleg enskemmtileg og höfðar til lík-amlegra kennda og ímyndunaraflslangtum fremur en rökhugsunar.Minnir listakonan rækilega á sigmeð þessari sýningu og að hún sésvo sannarlega í framlínu mynd-höggvara á Íslandi. Metnaðurinntil fyrirmyndar og ekki hægt aðsegja annað en að listakonan hafigengið alla leið með myndheimsinn.