sivdlek nr 5
TRANSCRIPT
Nr. 5 - 3. februar 2010Ukiut20-iat
20.årgang
SIVDLEK'aviisiatSisimiut
www.hotelsisimiut.gl Nu med forårets mange
arrangementer
Restaurant NASAASAAQ
Hotel Sisimiut
Maanna upernaamut pisussarpassuit ilanngullugit
100%-imik kalaallinit pigineqarpoq / 100% ejet af det grønlandske folk
Neqeroorutit sapaat 7. februar 2010 ilanngullugu atuupputTilbudene gælder til og med søndag 7. februar 2010
Taamaallaat/Kun
2.49500 Sipaakkit
Spar
1.000,-
Energiklasse: A-10%Kapacitet: 1 - 5 kg Centrifugeringsomdr.: 1000 omdr./min.30 cm stor luge med 140° åbningsvinkel
Nukissamik atuineq: A-10%Imarisinnaasai: 1 - 5 kgSigguinerata sukkassusia: 1000 omdr./min.Matua 30 cm 140 -inik ammartartoq
Siemens ErrorsivikVaskemaskine WM10A162DNNaling. akia 3.495,00
Ilinniartut 200-t ilinniartitsisuilu qimagutitinneqarput200 elever og deres lærere evakueret
2
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
SIVDLEK'aviisiatSisimiut
Naqiterisitsisoq / Udgiver:Suliffeqarfi k imminut pigisoq /Den selvejende institution SIVDLEK´, Aqqusinersuaq 22, Postboks 390, 3911 Sisimiut. Tlf./fax 86 33 01.mail: [email protected]: www.silleq.glSiulersuisut/Bestyrelse: Ejnar Lundblad (Formand), Evelyn Frederiksen, Jørgen Peter Labansen, Karl Mikkelsen, Marianne Langvardt.
Aaqqissuisoq / Redaktion: Marianne Langvardt (mala), redaktør, (akisuss./ansvarshav.), 53 35 91,e-mail: [email protected]
Annonce agent:Sisimiut Tusaataat, Postboks 312,3911 Sisimiut, tlf.: 86 59 59, fax: 86 55 55,e-mail: [email protected].
Naqitikkat amerlassusaat / Oplag:2.500-it/stk.
Ilusilersornera naqiterneralu /Sats og tryk:Sisimiut Offset, Postboks 240, 3911 Sisimiut.Tlf.: 86 45 80. Fax 86 46 02,mail: [email protected].
Saqqummertussap tullissaanut ussassaarutissat ilanngutassallu
kingusinnerpaamik tunniunneqassapput/Sidste frist for indlevering af annoncer og
indlæg til næste nummer er:sisamanngorneq/torsdag nal./kl. 16.00
Normu tulleq saqqummissaaq /næste nummer udkommer:
10. februar 2010ISSN 0908-5661
Akiniaaneq killeqaraangat”Akiniaaneq killeqaleraangat” Ujanar-neq Fleischer’s anden low-budget-fi lm er humørfyldt, genkendelig og krydret med alvor
Af Paninnguaq Fleischer-Lyberth
Rivaliseren, kærlighed, elendighed og venskab er en god kombination til en suc-cesfuld grønlandsk fi lm.Ujarneq Fleischer’s anden fi lm ”Akiniaa-neq killeqaleraangat” var slået stort op af Taseralik med gallafest og efterfølgen-de koncert med Torluut!. Andet ville også være helt forkert, for gallafesten gav den helt rigtige stemning.Men Ujarneq Fleischer havde problemer med afl everingen af fi lmen fra klippefa-sen til biograffi lm. Det betød at fi lmen var over en time forsinket. Der var alligevel god stemning blandt publikum mens man indtog velkomstdrink, sponseret af Brug-sen, da Taseraliks nye direktør, Arnajaraq Støvlbæk forklarede om forsinkelsen. Der var ingen sure miner blandt publikum som ventede tålmodigt. Det takket være Ujar-neq Fleischer’s mor som underholdt med tale og sang, som publikum nød åbenlyst.Langt om længe var fi lmen klar og publi-kum strømmede ind i biografl okalet. Der var endnu en overraskelse til publikum da man kom ind. På alle sæderne lå der poser med snacks og sodavand fra Pisiffi k.
Krig mellem Pisiffi k og BrugsenFilmen handler om kampen mellem me-darbejderne i Brugsen og Pisiffi k. Kam-pen er personlig mellem to hovedperso-ner, som har inddraget alle deres nærmes-te kolleger. Brugsen har beviser på kriminalitet i Pisif-fi k gemt på et USB’stik, og for at undgå, at de implicerede kommer i fængsel, vil Pisif-fi k gerne have fi ngrene i stikket. De er klar til at bruge alle midler. Brugsen er til gen-gæld klar til at kæmpe og bruge alle res-sourcer til at kæmpe, blandt andet tortur og stjæle gode ideer fra Pisiffi k.Publikum har helt og aldeles været enga-geret fra fi lmens snart. Det var tydeligt at man reagerede på skuespillerne, som de kender fra gadebilledet. Nogle mere end andre.
Nogle fi lm er gode med kamp mellem de gode og de onde, men det er altid bedre, når de er krydret med kærlighed og elen-dighed.Filmens højdepunkt er, da Pisiffi ks medar-bejdere rejser til Assaqutaq for at fi nde den dygtige, men alkoholiserede eneboer, ad-vokat Qillaq Johansen.
Alvorlig komedieQillaq som stadig er forelsket i sin søns mor, skal redde Dan, en af Pisiffi k medar-bejdere fra fængsel, men er det muligt med hans store alkoholisme og direkte ønske at begå selvmord?Et af højdepunkterne er, at Ujarneq har for-mået at holde hele fi lmen meget genkende-lig. Blandt andet med konkurrencer, som kun kan fi nde sted i Grønland, kajak race.Hele fi lmen er komedie, men den berører daglige problemer, som unge i Grønland er fortrolige med. Alkoholiserede forældre, vold i familien, voldtægt, misbrugt i barn-dommen og selvmord. Ujarneq supplerer fi lmen med statistik over voldepisoder og selvmord i dagens Grønland. Ujarneq Fleischer advarede publikum, før fi lmens start om, at der er problemer med lyden og hakker i fi lmen, fordi som sagt, er det ikke lykkedes at lave fi lmen om til biograffi lm. Men det er af mindre betyd-ning, fi lmen er værd at se, med eller uden hakker.
Sis
imiu
t O
ffse
t
TAXI CHAUFFØR SØGES
TAXI CHAUFFØR SØGES
TAXI CHAUFFØR SØGES
TAXI CHAUFFØR SØGES
Har du haft kørekort i over et år.Er du over 21 år, kan du blive
taxichauffør.Hjælp til taxi kørekort
kan ydes.Mulighed for god løn gennem
provisionsløn.
Kontakt: Steen G. Jensen52 61 77
Ujarneq og Arnajaraq
3
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Akiniaaneq killeqaraangat”Akiniaaneq killeqaleraangat” Ujarneq Fleischerip akikitsunngorlugu fi lmiliaa quianarluinnarpoq, ilisarnarluni ilumo-orsaarnertaqarlunilu
Allatoq: Paninnguaq Fleischer-Lyberth
Unammillernerit, asanninneq, nuanniil-liorneq kammalaatigiinnerlu kalaallit fi l-miliaanut akuleriitsillugit iluatsilluartu-mik tulluarluinnarpoq. Ujarneq Fleischerip fi lmiliaata aappaat ”Akiniaaneq killeqale-raangat” Taseraliup persuarsiuutigaa ku-sanartunik atisalerluni festimik tusarnaar-titsinermillu Torluut!-ikkunnik malitsiler-lugu. Aammami allatut ikkaluaruni ajus-sagaluarpoq, persuarsiornermi nuannisar-titseqaaq. Ujarneq Fleischer fi lmip killorneraniit isi-ginnaagassianngorlugu nuunniarneranik ajornartorsiuteqarsimavoq, taamaalillunilu fi lmip takutinniarneqarnera akunneq ataa-seq sinnerlugu kinguaattoorpoq. Isigin-naariat akornanni nuannisaartoqarlereer-poq imigassamik tikilluaqqussutinik Brug-sennimit tunniunneqartumik najoqqaaru-joortillutik, Taserliup pisortartaava, Arna-jaraq Støvlbæk kinguaattoornermut suna pissutaanersoq nalunaarutigimmagu. Isi-ginnaariat akornanni annuallattoqanngi-larluunniit naammagittarlutillu utaqqip-put. Tamatumunnga pissutaaqataavoq Ujarneq Fleischerip arnaa isiginnaarianut sassarluni aliikkusersuimmat, tamannalu isiginnaariat nuannarilluarpaat. Sivitsulersoq fi lmimik sanasoq nuannersu-mik nalunaaruteqarpoq, tassalu fi lmi isin-naarneqarnissaminut piareertoq isiginnaa-riallu isiginnaartarfi mmut isersinnaann-gortut. Isiginnaariat iseramik aamma tassa allamik tupaallatsinneqarput. Tassa issia-viit tamarmik puussianik ilioraavigineqar-simagamik Pisiffi mmiit fi lmip ingerlanera-ni tamulugassat sodavandilu.
Pisiffi up Brugsennillu sorsunnerat Filmimi sammineqarpoq Brugsennimi Pi-siffi mmilu sulisut sorsunnerat. Sorsunneq Brugsennimi Pisiffi mmilu sulisut marluk isumaqatigiinnginneranik aallaaveqarpoq, taakkulu suleqatitik qanininnerit ilann-guppaat.Brugsennip Pisiffi up ajortuliorneri tamaa-sa USB-mut toqqoqqavaat, Pisiffi up USB tigorusulluinnarpaa ajortuliortut parnaa-russaannginnissaat anguniarlugu. Sunalu tamaat angullugu sorsunnissaminnut pi-areersimapput. Brugsenni aamma unam-millernissaminut piareersimavoq, pisin-naasartillu tamaat sorsukkusupput, ilaati-gut anniartitsinerit Pisiffi ullu isumassarsi-aanik tillinniarnerit atorlugit.Isiginnaartut fi lmip aallartinneraniilli ti-guartilluinnaqqapput. Malunnarluinnar-poq isiginnaartitsisartunut ilisarisaminnut avaallattartut, illoqarfi mmi ilisarisimaga-mikkit. Ilai ilisarinerusarpaat. Filmit ilaat nuannerluinnartarput ajortut
ajunngitsullu akornanni sorsuttoqartillu-gu, kisianni nuannernerusarput asannin-nermik nuanniilliornermillu ilaqaraanga-mik.Filmip pissanganarnersaata ilagaat Pisif-fi up sulisui assaquttamut aallarmata, iller-suisoq kakkassoq kisermaaq imerajuttorli Qillaq Johansen ujariartorlugu.
Quiasaarut ilumoorsaartoqQillaq ernimi anaanaanut suli asannittoq, Dan, Pisiffi mmik sulisoq parnaarussaann-ginnissaanik ikiortussaagaluarpaa, kisian-ni ikiorsinnaanerpaa nammineq imerajul-luinnartuulluni imminornissaminillu kis-saateqarluinnartuulluni.Nuannequtaasa ilagaat Ujarnerup fi lmip ingerlanera tamaat ilisarnatoqartissin-naammagu. Ilaatigut unamminerit Kalaalli Nunaanni kisimik pisinnaasut, tassa qaan-
namik sukkaniunnerit takuneqarsinnaap-put.Filmi tamarmi quiasaarutaavoq, kisianni-li saniatigut ulluinnarni inuusuttut nun-atsinni ajornartorsiutaat saqqummersin-neqarput. Angajoqqaat imerajuttut, ila-qutariit akornanni annersaanerit, pinngit-saaliinerit, atornerlugaasimanerit immi-nortarnerlu. Ilaatigut Ujarneq kisitsinik aallersimavoq annersaasarnerit imminor-tarnerillu amerlassusaannik takutitsisu-mik. Ujarneq Fleischerip isiginnaariat fi l-mip aallartinnginnerani nalunaarfi gai fi l-mip nipaa assitaalu ajulaarsinnaasut, soor-lu eqqaaneqareersoq fi lmip nuunniarnera ajutoorsimammat, tamannali soqutaanngi-laq. Filmi takuneqartariaqarpoq ajoraluar-pat ajunngippalluunniit.
4
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
BrøndumBox 149 . 3911 Sisimiut . Tlf. 86 47 17 . Telefax 86 47 12
VVS anlægSmedearbejdeFjernvarmeSprinklerIndustrianlægVentilationMalerarbejde
PolarmagasinetTamanut atisat
- Inuusuttunut atisat mutit
- Naalungiarsunnut
- Angutinut
- Arnanut
- Arnanut angisuunut 44-54
PolarmagasinetTøj til alle
- Mode tøj til unge
- Baby
- Herre
- Dame
- Store piger 44-54
Ataasinng.-sisamanng./ Mandag-torsdag 9:00-17:30Tallimanngorneq/Fredag 9:00-18:00 Arfininngorneq/Lørdag 9:00-13:00
Telefon 86 41 13 - Fax 86 52 13
Ilinniartunut ilanngaat 10 %ilinniartuunermut allagartaq takutikkaanni
÷ 10 % studierabatved fremvisning af studiekort
10.00
Blidt og skrigende Torluut!
De springer, de skriger, de danser og de synger. Helt anderledes og betagende er det nye grønlandske band ”Torluut!” der gav koncert til fi lmpremieren
Af Paninnguaq Fleischer-Lyberth
Efter Ujarneq Fleischers eget ønske om en anderledes premiere, og med Taseralik hjælp, gav det nye usædvanlig band med ni utrolig energiske medlemmer en uforg-lemmelig aften for et begejstret publikum.Selvom ”Torluut!” er et ukendt band i Si-simiut, betog de publikum med deres ex-ceptionelle show, som omfatter kostume, dans, balloner og pailletter.Bandet har egentlig ikke nogen bestemt genre, de skriger i de ene øjeblik og syn-ger blidt i det næste. Der er en fl ot perfor-
mance af de ni medlemmer, som forstår at være alsidige. De er en god kontrast til no-gle af de mere kedelige koncerter af grøn-landske bands. Bandet har selv lavet sangene og der er ikke tvivl om, der venter en stor fremtid for gruppens hoved sangskriver Hans Ole Amossen.Der var ikke mange publikum til koncer-ten, men Torluut! forstod at holde pub-likum i live og man kan sige at sisimior-miutterne gik glip af et brag af en koncert.Torluut!s ni medlemmer er Hans Ole Amossen, Tina Rebecca Holm, Nathan Kreutzmann, Ove Mørch, Kasper Mathie-sen, Mike Fencker Thomsen, Nuka Alice Lund, Malik Brøns og Aqqalu Berthelsen.
Taalliortoq Hans Ole Amossen qatanngutinilu Arnannguaq Eldevig (saamik) Nuka Alic Lund aamma Arnatsiaq Amossen. / Sangskriver Hans Ole Amossen med søstrene Arnannguaq Eldevig (t.v.) Nuka Alic Lund og Arnatsiaq Amossen.
5
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Torluut! Sallaatsoq nilliasorlu
Pississaarput, nilliapput, qitipput erinar-sorpullu. Kalaallit nipilersortartut allaal-luinnartut tiguartinnartullu nutaat ”Tor-luut” fi lmip takutinneqareernera tusarna-artitsisuupput.
Allatoq: Paninngusq Fleischer-Lyberth
Ujarneq Fleischerip nammineq kissaatigi-saanik allaanerusumik fi lmip takuteqqaar-neqarnerani pisoqarnissaanik Taseralik ikiortigalugu nipilersortartut immikkulla-rissut qulingiluanik qiimalluartunik nipi-lersortullit unnuk tusarnaarianut nuannal-luartunut puigunaatsorsisitsipput.Naak Torluut Sisimiuni tusaamaneqann-gikkaluartoq, tusarnaariat tiguarluinnar-pai torraalluinnartumik isiginnaartitsiner-migut, ilaatigut atisalersornikkut, qitinnik-kut, ballonngilersornikkut pappialaaqqa-nillu aserorternikunik eqqaanikkut.Nipilersortartut aalajangersimasumik ni-pilersukkat suussuseqanngillat, nilliagu-nik tulliani sallaatsunnguullutik erinar-sussapput. Isiginnaartitsineq tusarnaartit-sinerlu ilaasunit qulinngiluaasuni torral-luinnarpoq tamatigoorsinnaanermik taku-titsisuulluni. Illuatungiliilluarput ilaatigut kalaallit nipilersortartuinik pikkunaassin-naasunik takutitsisartunut. Nipilersortar-tut namminneq nipilersukkatik sanaaraat, qularnanngilluinnarporlu nipilersortartut taalliortuunerat Hans Ole Amossen siunis-sagissaarluinnartoq.Tusarnaartitsinermi tusarnaariat amerlagi-sassaanngillat, taamaakkaluartorli Torluut! Paasisimalluinnarpaa qanoq tusarnaari-
at uummaarisimaartissallugit oqaannar-toqarsinnaavorlu sisimiormiut tusarnaar-titsinitsialassuaq arajutsivaat.Torluut!-ip ilaasortai qulinngiluaasut tas-saapput Hans Ole Amossen, Tina Rebecca Holm, Nathan Kreutzmann, Ove Mørch, Kasper Mathiesen, Mike Fencker Thom-sen, Nuka Alice Lund, Malik Brøns aamma Aqqalu Berthelsen.
6
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
200 elever og deres lærere evakueret
Nøjagtig klokken 11,34 lød brandalarmen torsdag på Bygge- og anlægsskolen, og få minutter efter var klasserne tomme
Tekst og foto: Marianne langvardt
Kun fi re minutter efter ankom indsatsleder Ole Ingemann Larsen, Sisimiuts Brandvæ-sen efterfulgt af brandsprøjten, seks røg-dykkere og 25 brandmænd yderligere et minut efter.Der gik fem minutter fra alarmen lød, til den første brandmand blev sendt op i Byg-ge- og anlægskolens nye tilbygning. Her var der nærmest ufremkommeligt af røg på 1. sal, og røgen fordelte sig hurtigt på alle etager. Brandøvelsen denne torsdag gik efter bo-gen, næsten. Røgmaskinen manglede en si-kring, så selve brandøvelsen blev udskudt en halv time, indtil røgen endelig fi k fri udblæsning.Herefter gik evakueringen planmæssigt, elever i skolens nye fyrtårn forlod alle klasserne og bygningen ad den udvendi-ge brandtrappe. Men to personer mangle-de efter optællingen uden for bygningen, hvor alle samledes.De blev dog hurtigt fundet og bragt ud i det fri. Den ene havde det så godt, at hun kunne få lov at gå, men skolens pedel, Jør-gen Kaspersen, måtte en tur på sygehuset for røgforgiftning.
Nødvendigt overblikUddannelsesleder Knus Nis var tilfreds.- Jeg synes det gik godt nok. Bortset for for-sinkelsen. Eleverne kom hurtigt ud af klas-serne, og samledes, som de skulle på plad-sen bag skolen, hvor optællingen foregik.
Det foregår på den måde, at lærerne har ansvar for at tjekke antallet af elever og fi n-de ud af, om nogen mangler. Lærerne mel-der videre til inspektørerne, som melder videre til mig.- Det er klart, at det svage led er den hurti-ge optælling – ikke alle er jo nødvendigvis i klasselokalet, men når alle ved, hvor de skal samles når alarmen lyder, så har man det nødvendige overblik, siger han.
Udtjent stigeBrandfolkene måtte atter konstatere et evigt tilbagevendende problem, da den maksimalt 18 meter lange brandstige kun lige nåede op til et vindue på øverste eta-ge.- Problemet er, at stigen er tung at manøv-rere. Det tager ca. 10-15 minutter at fol-de stigen ud, og viser det sig, at den er for kort, skal den foldes sammen, for derefter at indstilles på en ny længde. I værste fald kan vi risikere at spilde en halv time.De nye moderne stiger manøvreres fra bunden og indstilles i løbet af få minutter, siger indsatsleder Ole Ingemann Larsen., der håber, at den 35 år gamle stiges dage er talte.- Vi håber på at en ny stige snart afl øser den gamle, siger han.
Nuummi qatserisartunut pisortaasimasup, Poul Kurdahl-ip, pujoq pissusissamisut siammarner-soq misissorpaa – siornatigut ikuallattunik qatseriuaannarlunga piaaraluni ikuallatsitsisartuusa-arluni nuan´, qungujuppoq. / Tidligere brandchef i Nuuk, Poul Kurdahl, tjekker at røgen udvikler sig som den skal. – det er sjovt at få lov til at lege pyroman, smiler han. Tidligere slukkede jeg altid brande.
Ilinniartut 200-t qimagutitinneqarnerat ajunn-gilluinnartumik ingerlavoq. / Evakuering af 200 elever, gik til UG.
Stort udvalg i koncentrater
Centrum-Kiosken Byens Blomster-og Gavebutik
Tlf. 86 46 43, Fax. 86 52 43
entrum-Kiosken
MANU ITQarasaasialerisoq / IT KONSULENT
DAVID MØLGAARD
Tlf.: +299 52 76 48E-mail.:[email protected]
Isikkiviup aqq. 1 3911 sisimiut
Meeraq toqqissisimatitaqtatiginnittunngortarpoq!
PAARINNGA
7
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Ilinniartut 200-t ilinniartitsisuilu qimagutitinneqarputSisamanngormat nal. 12.34-nngoqqis-saartoq Sanaartornermik Ilinniarfi mmi ikuallattoqarneranik kalerrisaarut aallar-tippoq, sivitsunngitsorlu atuartut aniare-ersimallutikMinutsit sisamat qaangiutiinnartut Sisi-miuni Qatserutaasivimmi indsatsleder-i Ole Ingemann Larsen, qatserutinik puju-siortartunillu arfi nilinnik malitseqarluni takkuppoq, minutsilu ataaseq qaangium-mat qatserisartut 25-t takkullutik.
Allattoq assiliisorlu: Marianne langvardtNutserisoq: Ungâjánguak’ Bomholt
Sanaartornermik Ilinniarfi mmi ikuallat-toqarneranik kalerrisaarutip aallartinne-ranit minutsit tallimat qaangiummata qat-serisartoq siulleq ilinniarfi up nutaartaanut majuarpoq. Quleriit siullianni pujoqan-gaarmat ingerlaniarneq ajornakusoor-poq, pujorlu tassuugu quleriinnut tamanut siammarpoq.Sisamanngorneq taanna sungiusarneq pis-susissamisungajak ingerlanneqarpoq. Pu-juliuut sikring-imik amigaateqarmat, iluar-sineqaqqaarmallu sungiusarnissaq akun-nerup affaanik kinguarpoq. Illorsuarmit qimagutititsineq pissusissa-misut ingerlavoq. Ilinniarfi up nutaartaani ilinniartut qimaaffi ssiakkut aniapput, ani-areermatali kisitsisoqarmat marluk ami-gaatineqarput, tassuuguli nassaarineqarlu-tik illorsuarmit qimagutitinneqarput. Ami-gaatigineqarsimasup aappaa ajunngilaq, aappaali ilinniarfi up pedel-ia, Jørgen Kas-persen, putsumik ipisaanngutitaasimaga-mi peqqissaavimmukaanneqartariaqarlu-ni.
Minutsit tallimat qaangiummata qatserisartut qatserutillu tikiupput. / Brandfolk og sprøjte var fremme på fem minutter.
Qatserisartut majuartarfi i ukiunik 35-nik pisoqaatigisut minutsit qulit 15-inillu akornan-ni siaartinniarneqartut ajornartorsiutigineqarput. / Der var bøvl med den 35 år gamle brandstige, der tager 10-15 minutter at folde ud.
Pisariaqartumik tamat isiginninneqIlinniartitaanermut pisortaq Knus Nis naammagisimaarinnippoq.- Kingusinaalaarneq eqqaassanngikkaan-ni isumaqarpunga iluatsittumik ingerlan-neqartoq. Ilinniartut ilinniartitsivinnit ani-allutik ilinniarfi up silataani kisitsiviusus-samut tassuugu katersuupput. Ilinniar-tut aniareermata amigaateqartoqarnersoq paasiumallugu anisimasut kisinneqarnis-saat ilinniartitsisut akisussaaffi gaat. Ilinni-artitsisut inspektørinut paasissutissiipput, taakkulu paasissutissiissutigineqartunik uannut ingerlatitseqqillutik. - Piaartumik kisitsinissaq soorunalimi sanngeequtaavoq – imaassinnaavormi ilin-niartut tamarmik ilinniartitsivimmiinngit-sut, kalerrisaarulli aallartippat sumukassa-nerlutik tamarmik nalunngikkunikku pi-sariaqartumik tamat isiginnissinnaasoqar-poq, taama oqarpoq.
Majuartarfi it naammatsittutQatserinermi majuartarfi it takinerpaamik 18 meterinngorsinnaasut illorsuarmi qule-riit qullersaanni igalaaq tikeqqatumma-gu, qatserisartut ajornartorsiutigiuagartik ajornartorsiutigeqqippaat. - Majuartarfi it aqukkuminaattarnerat ajor-nartorsiutigisarparput. Minutsit qulit 15-illu akornanni atorlugit siaartinniartarpa-gut, siaartikkaangatsigillu naappallaartut paasinarsigaangat uterteqqeriarlugit takis-susaat iluarseqqaartariaqartarparput. Ajor-luinnartumik pisoqartillugu akunnerup af-faa annaasinnaavarput. Majuartarfi it nutaaliaasut ataanit aqun-neqartarput, minutsialuillu atorlugit siaar-tinneqartarlutik, taama indsatsleder Ole Ingemann Larsen, majuartarfi it ukiunik 35-nik pisoqaatigisut taarserneqarnissaan-nik neriuuteqartoq oqarpoq.- Neriuppugut majuartarfi toqqat qanit-tumi nutaanik taarserneqassasut, taama oqarpoq.
Sisimiut Auto Service a/sBox 289 - Kapornip Aqq 16 - 3911 Sisimiut
Telefon 86 45 30 - Fax 86 45 64
Toyota AYGO
8
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Det lokale flyttefirmaJAN A. JØRGENSEN ApS
Alle former for flytninger
udføresMedlem af DMF EFFEKTIV
FLYTNING
Box 354, 3911 Sisimiut. Tlf. 86 54 64. Fax 86 54 84. Mobil 52 52 22, 48 69 24 & 52 54 44
Billiard klubben(Klubberalak)
og Pub RajaMan-Fredag kl. 12-20
Øl kun 30 kr.
Hver søndag3 stk. øl 100 kr.
Sisimiut PeqqissaaviatSisimiut Sundhedscenter
Deichmannip Aqq. 2 ................................................................................................86 42 11
Nappariataarnermi sianerfissaat:Ataa. - tall. nal. 8.00 - 9.00 .......................................................................................86 46 11imaluunniit ...............................................................................................................86 51 11
Nalinginnaasumik nakorsiarniarluni piffissamik inniminniineq:Ataa. - tall. nal. 9.00 - 12.00 aamma 13.00 - 15.00 ...................................................86 46 11imaluunniit ...............................................................................................................86 51 11
Kinguaassiutitigut nappaatinut misissuisarfik......................................................86 48 11Piffissamik inniminniineq pisarpoq ulluinnarni nal. 9.00 - 10.00
Angerlarsimaffimmi peqqissaasut ........................................................................86 40 70
Saniatigut toqqaannartumik sianerfigineqarsinnaasut:
Juumooq ................................................................................................ 86 45 11, lok. 4225Sianerfigineqarsinnaavoq ataa. - tall. nal. 9.00 - 10.00
Meeqqerisoq .......................................................................................... 86 45 11, lok. 4242Sianerfigineqarsinnaavoq ataa. - tall. nal. 8.00 - 16.00
Timimik sungiusaasut ........................................................................... 86 45 11, lok. 4245
Nappatsaaliuinermi sullissisoq:............................................................ 86 45 11, lok. 4260Birgitte Christensen
Uninngasunut sianerfissaq ....................................................................................86 48 33Pulaarfissat nal. 15.00 - 16.00 aamma nal. 19.00 - 20.00
Aaviisarfik:Ataa. - tall. nal. 9.00 - 12.00 & 13.00 - 14.00. Sisamanng. matoqqavoq.
Nakorsaatinik sivisuumik atugassanik tunniussisarneq pisarpoq:Ataa. - tall. nal. 13.00 - 15.00
Nakorsiarnissamut inniminniisimallutit piffissakkut aggersinnaanngikkuit:Eqqaamallugu nalunaarutigissagakku, taamaalillutit nakorsiarniartutinissaqalertissinnaagakkit.
Deichmannsvej 2 ......................................................................................................86 42 11
Tidsbestilling til akut lægetid:Mandag - fredag kl. 8.00 - 9.00 .................................................................................86 46 11eller ...........................................................................................................................86 56 11
Tidsbestilling til almindelig lægetid:Mandag - fredag kl. 9.00 - 12.00 & 13.00 - 15.00 ......................................................86 46 11eller ...........................................................................................................................86 56 11
Klinik for kønssygdomme (venerea) .....................................................................86 48 11Tidsbestilling kl. 9.00 - 10.00
Hjemmesygeplejersken: ..........................................................................................86 40 70
Endvidere kan der ringes til:
Jordemoder............................................................................................. 86 45 11, lok. 4225Telefontid mandag - fredag kl. 9.00 - 10.00
Sundhedsplejerske................................................................................. 86 45 11, lok. 4242Telefontid mandag - fredag kl. 8.00 - 16.00
Fysioterepeut .......................................................................................... 86 45 11, lok. 4245
Profylakse sygepleje: ........................................................................... 86 45 11, lok. 4260Birgitte Christensen
Indlagte patienter: ...................................................................................................86 48 33Besøgstider: kl. 15.00 - 16.00 og 19.00 - 20.00
Laboratoriet:Mandag - fredag kl. 9.00 - 12.00 & 13.00 - 14.00. Torsdag lukket.
Udlevering af langtidsmedicin:Mandag - fredag kl. 13.00 15.00
Hvis du har bestilt tid til konsultationen og ikke kan møde til tiden:bedes du ringe og melde afbud, derved giver du plads til en anden, der har behov.
AUT EL-INSTALLATØR:
ELEKTRIKERIT ApSBox 169 · 3911 Sisimiut
Kontor: 8-12 & 13-17 · Tlf. 86 44 33 · Telefax 86 25 49Weekend og aften: 52 54 33, 53 02 13, 52 64 43
– Lys – kraft og automatik– Reparationer af hårde hvidevarer– EDB-installationer– Tyveri- og brandalarmer
Putummattut paasulluPOLITIINIT NALUNAARUT: Sapaatip akunnerata naanerani putumasut aqqa-nillit, paasut, putumasut maaniinnarmiit-tut, angerlarsimaffi mmi eqqissiviilliornerit marluk, putumalluni biilertoq ataaseq una-taasimanerlu pillugu suliaq ataaseq politiit ulapputigaat.Angutit marluk 35-t 40-llu akornanni ukiullit paapput. Unatartittoq arlaleriar-luni tillutsissimavoq, niaqqumilu talerpia-ta tungaatigut kimillalluni. Peqqissaavim-mukaanneqarpoq ikiorserneqarlunilu, taa-ma Sisimiuni politiit paasissutissiipput.
Fulde folk og slagsmålPOLITIRAPPORT: Politiet havde en hek-tisk weekend med 11 berusere, gadeslags-mål og fulde folk, der fl ød rundt om i ga-derne, to husspektakler, en enkelt spritbi-list og en voldssag.Volden opstod mellem to jævnaldrende ca. 35-40’årige mænd. Offeret fi k tildelt fl ere knytnæveslag og en fl ænge på højre side af hovedet. Han blev kørt til sygehuset til be-handling, oplyser politiet i Sisimiut.
9
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Pingasunngorneq 3/2-imiit, arfininngorneq 6/2-2010 ilanngullugu atuutissapput / Gælder onsdag d. 3/2 til og med lørdag d. 6/2-2010
14951 stk
KARIBIKIFFIUGAQ / Brød
Sipaakkit / Spar 20,-
OMOERRORSISSUTIT /
Vaskepulver Sipaakkit / Spar 11,-HEINZ
TOMAT KETCHUP
995PUULUKIMIT SAANIKORSUIT /
StegebenPr. ½ kg
10
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Afspiller det meste • incl. MP3, DivX og JPEG.Indbygget Dolby • Digital Surround funktion.
SAMSUNG
DVDP191XEE
Type Sensor Live MOS• Megapixel 10• Objektiv 14 - 42 mm• LCD skærm 2,70”• Lukkerhastighed:• 60 - 1/4000 Billed Filformat:• JPEG/ RAW
OLYMPUS
E-450
ELFUNK 2296WD LCD-TV 22”
AKIKINNERPAAJORUSUPPUGUT!VI VIL VÆRE BILLIGST!
SAMSUNG LE32B355WXXE LCD-TV32”
SAMSUNG DVDP191XEEDVD AFSPILLER
Pingasunngorneq 3/2-imiit arfininngorneq 6/2-2009 ilanngullugu atuutissapput. / Gælder fra onsdag d. 3/2 til og med lørdag d. 6/2-2009.
2995,-2000,-
SPAR
295,-100,-
SPAR
OLYMPUS E-450 KIT
1895,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1100,-
2995,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1300,-
PISATTAT SAPAAMMI
AMMASALEQQIPPOQ /
PISATTAT HOLDER NU IGEN
ÅBENT HVER SØNDAG
1100 -1800
22” LCD •
Opløsning • 1366x768
HD- Ready•
Inkl. DVD afspiller•
DVB-T tuner•
ELFUNK 2296WD
32” LCD • Opløsning: 1366x768• HIGH Kontrast• HD- Ready• Inkl. DVD afspiller• DVB-T & DVB-C tunere, • understøtter MPEG4 & 22x3w højttalere med • SRS Trusurround HD & Dolby Digital Plus HDMI, Scart &• PC tilslutning
SAMSUNG
LE32B355WXXE
11
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
ZANUSSINILLATAARTITSIVIK QERITITSIVITTALIK / KØLE- / FRYSESKAB
3995,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1500,-
3995,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1000,-
22” LCD • Energiklasse: A+• Flytbare glashylder• Nettovolume 354 ltr.•
GRAM KS35950
Højde: 175 cm.• Lydniveau: 38 dB• Køleskab nettovolume: • 223 ltr.Fryser nettovolume: • 92 ltr.Energiklasse: A•
ZANUSSI
ZRB334W
Energiklasse: A• Nettovolume: 210 ltr.•
ELECTROLUX
ECP21109W2995,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1000,-
3495,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1500,-
3295,-///////////////////////
STOPSipaakkit /
Spar
1200,-
Farve: Rustfri Stål• Kapacitet: 12 Kuvert• Lydneviau: 48 dB• Energiklasse: A• Tørreeffekt: A• Vaskeeffekt: A•
BOSCH
SGU54E08SK
Energiklasse C.• Kapacitet: 6 kg.• Tørresystem:• Kondenstumbler
BOSCHWTE84160SK
BOSCHATISANUT PANERSIIVIK / TØRRETUMBLER
BOSCHERRUIVIK / OPVASKEMASKINE
ELECTROLUX QERITITSIVIK / KUMMEFRYSER
GRAM NILLATAARTITSIVIK /
KØLESKAB
12
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Uumasuni inunnilu akuutissat arrortinneqarsinnaanngitsut
Suleqatigiinni peqataasut: Maalia Wil-lumsen, Ane Johansen, Lisa Marie Ham-meken, Kirsten Jensen Naasunnguaq Olesen
Akuutissaq arrortinneqarsinnaanngitsoq Qanoq sunniuteqarpa? Cadmium (Cd): Pingaartumik tartunut tingunnullu pisarpoq, inuuneq tamaat pineqartarpoq, aamma naasoq tupaliarinqeartartoq akuutissamik arrortinneqarsinnaanngitsumik akoqarmat pujortarnikkut pineqartarpoq.
- Sarngit napianerulersarput - Tartut ajoqusertarpai.
(WHO naapertorlugu) ullormut pineqarsinnaasoq timip oqimaassusaanut kiilumut ataatsimut 1 mikrogram-iuvoq.
Aqerloq (Pb): Saanernut pisarpoq, tingukkullu aamma tartukkut – quukkut – anisarpoq.
- Qarasat qiterarlu sunnertarpai - Hæmoglobin annikillisarpaa (aap
aappalaartortaa) - Naartut qarasaasa ineriartornissaat
annikillisarpaa(WHO naapertorlugu) sapaatip akunneranut pineqarsinnaasoq timip oqimaassusaanut kiilumut ataatsimut 15 mikrogramiuvoq.
Kviksølvi (Hg): - Qarasaq qiterarlu ajoqusertarpaa. - Qaratsap qiteqqallugu ajoquserneratigut
eqqarsartaatsikkut akornusertoqarsinnaavoq. Pingaartumik tingunnut tartunullu kiisalu uumasut miluumasut qarasaannut qiteraannullu pisarpoq.
- Aalaatsip aqunniarneqarnera ajornakusoorsisarpoq.
Quukkut anakkullu anisinnaasarpoq. Kviksølv-i timimi katersuussinnaavoq, arnallu milutsitsisut milutsitsinermikkut qitornaminnut ingerlateqqissinnaallugu.
(WHO naapertorlugu) ullormut pineqarsinnaasoq timip oqimaassusaanut kiilumut ataatsimut 0,23-0,7 mikrogram-iuvoq. (nerisaqarnissamut innersuussutigut aamma takukkit).
Tabeli 1:(Olesen, 2009)
Kalaaliminernik misissuineq
Uannga: Naasunnguaq Olesen 3. U HTX Sisimiut
Issittumi ikittuinnarnik najorneqartumi ”avatangiisini toqunartut” sammineqar-nerat paasiuminaassinnaagunarpoq. Issit-tumimi avatangiisini akuutissat ulorianar-tut ilaatigut annertuumik uumasuniinne-rat inunniinnerallu amerlanertigut nam-minneq pisuussutigineq ajorpaat. Asser-suutigalugu Kalaallit Nunaanni inuit qal-lunaanut sanilliullugit ilaat 20-riaammik aavat akuutissamik ulorianartumik PCB-mik akoqartarput. Avatangiisini akuutissat ulorianartut Europa-mit, Amerikap Avan-naanit Asiamiillu pisarput…”Akuutissat arrortinneqarsinnaanngitsut tassapput grundstoffi t avatangiisitsinniit-tut. Ilaalli piiartapagut, atortussiornikkul-lu atortarlutigit. Akuutissat arrortinneqar-sinnaanngitsut misissuiffi gisagut tassaap-put aqerloq (Pb), Cadmium(cd) kviksølv-ilu(Hg). Kalaalimerngit assigiinngitsut qanoq annertutigisumik akuutissanik ar-rortinneqarsinnaanngitsunik akoqarnersut misissuiffi gaagut, soorluttaaq nerisassat aqqutigalugit akuutissat arrortinneqarsin-naanngitsunit toqunartumik Juullikkunni Ukiutoqqamilu nerisassatigut pivallaann-ginnissaq pillugu suut nerineqartariaqar-nersut misissuiffi gisimallutigu.Kviksølvi avatangiisitsinni assiginngitsor-passuuvoq. Kviksølv-i uumassuseqanngit-soq imerpalasorlu issisiutinit kissarnersiu-tiniillu ilisimavarput. Kviksølvi uumassu-silik kviksølvip, kulstofatomimik brinta-tomer-inillu pingasunik akulik methylg-ruppe-mik taaneqartarpoq. Taamaattumik taanna methyl-kviksølvimik taaneqartar-poq. Methyl-kviksølvi naasunit uumasu-niillu pineqarnerusarpoq, kviksølvimillu uumassuseqanngitsumik ulorianarnerul-luni. Kviksølvimik mingutsitsineq aamarutissa-nit eqqakkanillu ikuallaanikkut, piiaanik-kut suliffi ssuarniillu pisarpoq.Cadmium issittumi uumasut ilaanni aa-mma nassaassaavoq. Cadmium-imik nas-saarfi gisatta annersaa pinngortitameer-poq, matumani qaarsuit ilaat avatangiisi-nut cadmium-imik aniatitsisarmata (asser-suutigalugu siallertillugu qaarsunit ania-sarpoq), aammali uangut nammineerluta cadmium-imik mingutsitsisarpugut. Cad-mium plastikkinut qalipaasersuinermi, sa-viminerit qaavisa suliarineqarnerinut bat-terinullu atorneqartarpoq, cadmium-imilli mingutsitsinerpaaq piiaaffi nnit aamma aa-marutissanik uuliamillu ikuallaanernit pi-sarpoq.Issittumi annikitsuinnarmik aqerloqarpoq. Piffi ssap ingerlanerani aqerloq assigiinn-gitsunut atortarparput soorlut qalipaati-nut, patrooninut, biilit umiatsiallu batte-riinut, pinnersaatinut benzinamullu akuu-liuttarlugu.
Benziina aqerlumik akukinnerusoq ator-taleratsigut avatangiisinut mingutsitsiner-put ukiut ingerlanerini annikillinikorujus-suuvoq. Amerlasuut-lli suli avatangiisinut Kalaallit Nunaatalu ilaani suli annertuu-mik mingutsitseqataaqaaq. Tatsini immamilu uumassusillit avatangii-sinit mingutsinneqartarput, taakkulu uu-masuaqqat/naasut immap ikerinnaaniit-tut kingunnit allanilluunniit naasutortar-tunit nerineqarpata nerisaqaqatigiinnikkut ingerlatinneqaqqittarlutik. Taakku aalisak-kanit annerusunit nerineqartartunit aalisa-gaaqqanik nerineqartarput, naggataatigul-lu nerisarisartakkatsinnit puisimit aalisak-kat taakku annerit nerineqartarlutik. Tas-
suunakkut akuutissanik arrortinneqarsin-naanngitsunik nerisarpugut. Akuutissanik arrortinneqarsinnaanngitsunik nerinikkut ima pisoqarsinnaavoq:
13
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Kisitsisit atorlugit nassuiaatitKalaallit Nunaanni naatsorsueqqissaar-tarfi up 2007-imut nassuiaatai naapertor-lugit 2000-imiit 2006 tikillugu Kalaallit Nunaanni natserit 552 835-t pisarineqar-simapput. Kisitsisitigut takusinnaavar-put kalaaliusut qanoq puisitortigaluta, aammali kalaaliminertigut qanoq anner-tutigisumik akuutissanik arrortinneqar-sinnaanngitsunik pisartiginersugut ki-sitsisitigut takusinnaavarput.
Nerisassaq (Bly eller kviksølv)
Timip oqimaassusaanut kiilumut ataatsimut ullormut ima annertutigisumik nerisinnaavutit
Puisip tingui 0,238 grammip missaa Puisip orsua Aqerlumik
nassaassaqanngilaq Puisip inalugai 5 grammip missaa Tikaagulliup orsua 0,306 grammip missaa Qaleralik Aqerlumik
nassaassaqanngilaq Niisa Aqerlumik
nassaassaqanngilaq
Nerisassaq (Cadmium)
Timip oqimaassusaanut kiilumut ataatsimut ullormut ima annertutigisumik nerisinnaavutit
Puisip tingui 1.333 grammip missaa Puisip orsua 100 grammip missaa Puisip inalugai 0,637 grammip missaa Tikaagulliup orsua 4 grammip missaa Qaleralik 4 grammip missaa Niisa 10 grammip missaa
Tabeli 1: (Olesen, 2009)
Familieterapi v/ Margrethe Nielsen
Inuit ataasiakkaat Aappariit/ilaqutariit Angajoqqaanut siunnersuineq SupervisionPikkorissaanerit assigiinngitsut
Attavigineqarsinnaavunga uunga.
Mobil.: 532990
Den totale løsning
Postboks 309, DK-3911 Sisimiut, Telefon 86 52 10, Fax 86 47 99Mobiltelefon 52 78 08, 52 78 18 & 52 63 88. Chauffør 52 66 88
E-mail: [email protected] - www.bje.gl
BJ E
BJ Entreprise A/S
Alt i beton-, tømrer-, snedkerarbejde & gulvbelægning. Elementer og opgaver i P.U.R. skum.
Entrepenør og sprængningsarbejde. Kørsel med kranbil. Ring og få den totale løsning.
Aap toqunartumik akoqalernissaa pinngitsoortikkumallugu tullinnguuttut nerineqartar-nissaannik innersuussutigineqarpoq. Saamia-tungaani cadmium talerpiata-tungaani aqer-loq. Htx-ertut misissuinerisa naatsorsuinerisalu kingunerisaanik eqitsit suliarineqarpoq.
Misissuinitsigut paasivarput kalaalimer-tornissaq ernumanartussaqanngitsoq, imar miutanilli nerinermi pingaartumik iloqutit mianerisariaqarput, nerisallu as-sigiinngiiaartillugit. (Tigusiffi k: Miljøgifte i Grønland, Red. Poul Johansen og Kirsten Rydahl)
14
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Nestle Naalungiarsuit nerisassaatBabymad
Gulerod/Majs, Grøntsager/Kylling, Rodfrugter/Kalkun imal. Pasta/Kødsauce
Arlaat/Frit valg Naling. akia 190 g 12,95
Marluk/2 gl.
1995Sipaakkit
Spar
5,95
Marluk
Nangit/Stofbleer12 stk. 80x80 cm.
Taamaallaat/Kun
1800
Ermiu Engangsvaskeklude
Naling. akia 50 stk. 14,95
Marluk/2 pk.
2495Sipaakkit
Spar
4,95
Marluk
Nestle Naalungiarsuir nerisassaat
Baby risgrød Naling. akia 240 g 26,95
Marluk/2 pk.
4495Sipaakkit
Spar
8,95
Marluk
15
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Neqeroorutit sapaat 7. februar 2010 ilanngullugu atuupputTilbudene gælder til og med søndag 7. februar 2010
100%-imik kalaallinit pigineqarpoq / 100% ejet af det grønlandske folk
SIS
05/
2010
Naqi
nner
luis
inna
aner
it ni
oqqu
tissa
llu n
ungu
ssim
asin
naan
eri
ilisi
mat
itsis
sutig
eree
rpav
ut. /
Vi t
ager
forb
ehol
d fo
r try
kfej
l, le
verin
gsvi
gt o
g ud
solg
te v
arer
Fun ImeruersaatitLæskedrik
Ass. tamarmik arlaat/Alle varianter frit valgNaling. akia 50 cl. 15,95
Marluk
MarlukKaren Volf Kaageeqqat/Småkager
Ass. tamarmik arlaat/Alle varianter frit valgNaling. akia 200 g 21,95
Marluk/2 pk.
2995Sipaakkit
Spar
13,95
Galle & JessenSukkulaatit qallersuutissat
PålægchokoladeQaamasut imal. Taartut/ Lys eller mørk
Naling. akia 240 g 31,95
Arlaat/Frit valg
2695Sipaakkit
Spar
5,00
Marluk/2 fl.
1995Sipaakkit
Spar
11,95
16
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Anuni Sisimiut
FREM TIL D. 6. FEBRUAR TUNGAANUT
-75% -50%
-40% -30%
Tungmetaller i dyr og menneskerEn undersøgelse af de grønlandske pro-vianter
Af : Naasunnguaq Olesen3. U HTX Sisimiut
”Det lyder ikke umiddelbart forståeligt at beskæftige sig med emnet ”miljøgifte” i det arktiske område, hvor der bor meget få mennesker. Og i de aller fl este tilfælde er det da heller ikke deres skyld, at miljø-gifte, ofte i høje koncentrationer, fi ndes i dyr og mennesker i Arktis. For eksempel har nogle mennesker i Grønland op til 20 gange mere af miljøgiften PCB i blodet end en dansker. Miljøgiftene bliver ført til Ark-tis fra industrialiserede områder i Europa, Nordamerika og Asien….” Tungmetaller er grundstoffer, der fore-kommer naturligt i miljøet. Men vi udvin-der også nogle af dem ved minedrift og an-vender dem i industrien. De tungmetaller vi har kigget på er Bly(Pb), Cadmium(cd) og kviksølv(Hg). Vi har kigget på forskel-lige grønlandske provianter, for at fi nde ud af hvor meget tungmetaller de indehol-der, og for at fi nde ud af hvor meget grøn-landske provianter, der bør spises til Jul og Nytår, så man ikke udsættes for tungmetal forgiftet igennem maden.Kviksølv fi ndes i miljøet i forskellige for-mer. Uorganisk kviksølv kender vi som rene, fl ydende stof i et kviksølvtermome-ter. Organisk kviksølv er en kemisk forbin-
delse mellem kviksølv, et kulstofatom og tre brintatomer, som kaldes methylgrup-pe. Derfor kaldes forbindelsen for methyl-kviksølv. Methyl-kviksølv optages nem-mere af planter og dyr og er mere giftig end det uorganiske kviksølv.Forurening med kviksølv kommer umid-delbart fra afbrænding af kul og affald, fra minedrift og industrien.Høje koncentrationer af cadmium, kan fi n-des i nogle dyr i den arktiske natur. En stor del af den cadmium vi fi nder, kommer pri-mært selv fra naturen, fordi grundfjeldet nogle steder frigiver cadmium til omgivel-serne (når det for eksempel regner udvas-kes de fra fjeldet), men vi forurener også naturen med cadmium. Der bruges cad-mium som farvestof i plastik, til overfl ade-behandling af metaller og i batterier, men den største cadmium forurening er forår-saget af minedrift og afbrænding af kul og olie.
Bly fi ndes i lave koncentrationer i det ark-tiske miljø. Gennem tiden har vi anvendt bly til mange forskellige ting, f.eks. maling, ammunition, startbatterier til biler og både, sminke og som tilsætning i benzin.Vores forurening af miljøet er faldet skarpt gennem de sidste år, fordi vi bruger langt mindre benzin tilsat bly. Blyhagl er dog stadig en vigtig kilde til forurening af na-turen og befolkningen nogle steder i grøn-land. I søer og havområder optager mikroor-ganismerne miljøgifte, disse føres så vi-dere til fødekæden ved, når plankto-net bliver ædt af vandlopper eller andre smådyr(planteæder). De ædes så af små-fi sk, der igen bliver ædt af større fi sk, som måske til sidst ender i maven på en sæl, som så spises af os. På den måde bliver vi også udsat for tungmetals forgiftning. Hvis man bliver forgiftet med tungmetaller kan følgerne være:
Tungmetal Hvad gør den? Cadmium(Cd): optages specielt i nyrer og lever,
- Forøge knogleskørhed - Gøre skader på nyrerne.
ophobes hele livet, indtages også via rygning, da tobaksplanten indeholder dette tungmetal.
Den tolerable dagligdosis (ifølge WHO) er 1 mikrogram pr. kropsvægt pr. dag.
Blu (Pb): Sætter sig i knoglerne og udskilles via lever og nyrer – urin
- Påvirker centralnervesystemet, - Nedsætter hæmoglobin (Røde blodlegemer) - Nedsætter mentalt udvikling i fostre
Den tolerable daglige dosis (ifølge WHO) er på 15 mikrogram pr kropsvægt pr. uge.
Kviksølv(Hg): - Skade centralnervesystemet. - Skaderne på centralnervesystemet fører til at
man bliver mentalt forstyrret, Sætter sig primært i lever og nyrer, samt i centralnervesystemet(CNS) og hjernen hos pattedyr. - Ukoordinerende bevægelser.
Den tolerable daglige dosis (ifølge WHO) er på ca. 0,23-0.7 mikrogram pr. kropsvægt(Se gerne vores kost anbefalinger).
Kan udskilles gennem urin og afføring. kviksølv vil kunne ophobes i kroppen, kvinder der ammer kan overfører det til deres barn, gennem amning.
Tabel 1:(Olesen , 2009)
17
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
ArcticTamalaat ApS
Arctic Tamalaat ApS Mobiltlf.
Anda Hendriksen ............. +299 537704
Mikael Jerimiassen .......... +299 537706
Salomon Jerimiassen ....... +299 537705
Jens Otto Schmidt ........... +299 537707
Usingiaasut formandiat ... +299 537709
Eqqiaasut illoqarfimmi .... +299 486908
R.G-mi Eqqiaasut ............ +299 486908
Kontaktperson:
Anda Hendriksen ............. +299 537704
Tlf/Fax: +299 86 59 69Umiarsualivimmut 2 · 3911 Sisimiut
Rengøring & Losning
Sisoraatit - kamippaat - ajaappissat - bindingit Ski - støvler - stave - bindinger
KIK - IND
Tlf. 86 50 81 - Fax 86 35 81
Ujakkaarutit poortat ataatsimoortut! Langrends-pakketilbud!
InersimasunutVoksensæt
2000,-
MeeqqanutBørnesæt
1195,-& 1400,-Ujakkaarnermut atortorpassuit!
Masser af tilbehør til langrend!
Salomon MadshusFischer
StatistikIfølge grønlands statistik for 2007 er der fra 2000 til 2006 fanget 552 835 Netsider i hele Grønland. Disse tal giver et billede af hvor mange sæler vi grønlændere spi-ser, men disse tal kan også give et bille-de af, hvor udsat vi er for at blive ”foru-renet” med tungmetaller igennem vores kulturelle kost.
Vores undersøgelser viser at man ikke skal være bange for at spise grønlandske mad, men hvis man spiser dyr fra havet må man gerne passe på specielt indre or-ganer og variere kosten, bland det gerne med dyr fra land for at variere. (Kilde: Miljøgifte i Grønland, Red. Poul Johan-sen og Kirsten Rydahl)
Det anbefales at spise disse mængder af grønlandske proviant for at undgå forgiftning, Til venstre cadmium og til højre bly. Tabellen er lavet ud fra de prøver og beregninger vi har lavet under undersøgelsen i Htx. Proviant(Cadmium)
Så meget må du spise pr. Kropsvægt Pr. dag
Sæl lever Ca. 1.333 gram Sælspæk Ca. 100 gram Sæl tarm Ca. 0,637 gram Vågehvals spæk Ca. 4 gram Helle fisk Ca. 4 gram Marsvin Ca. 10 gram
Proviant(Bly eller kviksølv)
Så meget må du spise pr. Kropsvægt pr. dag
Sæl lever Ca. 0,238 gram Sælspæk Ingen spor af bly Sæl tarm Ca. 5 gram Vågehvals spæk Ca. 0,306 gram Helle fisk Ingen spor af bly Marsvin Ingen spor af bly
Tabel 1: (Olesen, 2009)
Øvrige deltagere i gruppearbejdet er:Maalia Willumsen, Ane Johansen, Lisa Marie Hammeken, Kirsten Jensen Naa-sunnguaq Olesen
Meeraqisornartorsiorneqartartoq
ajortussarsiortunngortarpoq!
PAARINNGA
18
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
19
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Kulturip Illorsua - Sisimiut Kulturhus - Sisimiut Cultural CentreNalunnguarfimmut 7 - Postboks 3083 - 3911 Sisimiut - [email protected]./Tlf.: 86 28 00 - Billetbestilling: 86 28 10 - Café Taseralik: 86 28 08 - Fax: 86 28 19 - www.taseralik.gl
Billet‐it inniminnikkat minutsit 45‐t sioqqullugit aariissavatit.Billet‐it utertinneqarsinnaanngillat.
Billetter skal hentes 45 minutter før forestillingen starter.Billetter kan ikke refunderes.
Café TaseralikAtaa./Man................................. Matoq./LukketMarl./Tirs.-Sis./Tors........................ 11.30-19.00(Kissartunik tunisineq nal. 18 unissaaq/Det varme køkken lukker kl. 18)
Tall./Fre.......................................... 11.30-20.00Arf./Sap.-Lør./Søn........................... 12.00-20.00(Tall.-arf. kissartunik tunisineq nal. 19 unissaaq/Fre.-lør. lukker det varme køkken kl. 19)
Saaffiginnittarfik / ReceptionenAtaas./Man..................Matoq./Lukket
Marl./Tirs.-Tall./Fre...............12.00-16.30(Imal. aaqqissuussap kingulliup aallartinnerani/
Eller når sidste arrangemen starter)
Arf./Sap.-Lør./Søn.............14.00-19.00(Imal. aaqqissuussap kingulliup aallartinnerani/
Eller når sidste arrangemen starter)
Paasisaqarnerorusukkuit/For mere info: www.taseralik.gl Taseralik BIO
NetCaféMS-office, internet, spil.
30 min. 25,- kr.1 time 40,- kr.
Café TaseralikPingasunngorneq/Onsdag:Qallersukkat affakkaat, affaq /
Smørrebrød, pr. halve stk.
15 kr.
Tallimanngorneq/Fredag:Ullormut sassaalliut /
Dagens ret
65 kr.
Sherlock Holmes (2009)Australien, USA, StorbritannienArthur Conan Doyles‐ip atuakkiaani inuttaq tusaama‐saq ”Sherlock Holmes” kammaalu Watson filmimi ua‐ni nutaanik pissanganartunillu paasiniagassaqarput.Holmes‐ip paasivaa timini atorlugu akersuussinnaanini qarasamitulli pisinnaatigisoq. Aatsaat taamak paasini-aaneq sakkortutigisoq atorpaa, taamaaliunngikkunimi nuna tamakkerluni navianartorsiortinneqassaaq. / I et
dynamisk nyt portræt af Arthur Conan Doyles mest kendte karakter “Sherlock Holmes”, bliver Holmes og hans rolige partner Watson stillet overfor nogle store udfordringer. Holmes afslører, at hans kampevner er lige så farlige som hans legendariske intellekt. Holmes skal kæmpe som aldrig før for at fange en ny fjende og for at opklare et dødbringende plot, som kan ødelægge hele landet. Ilits./Instr.: Guy Ritchie. Peq./Medv.: Robert Downey Jr., Jude Law, Rachel McAdams, Mark Strong, Kelly Reilly, Eddie Marsan, James Fox.2 timer 08 min. Action - Krimi - Thriller. 70,- kr.Tall./Fre. 5. februar ........................19.00Arf./Lør. 6. februar .........................21.00Sap./Søn. 7. februar ......................19.00
FRYGT IKKE VÅBENET,
MEN HÅNDEN DER FØRER DET.
Ninja Assassin (2009) USARaizo angajoqqaavinit aallarunneqarpoq toqoraasar-tutullu sungiusarneqarluni. Ozunukkunnilli ikinngutaa inuartarineqarmat ninja Raizo naalakkaminit qimaa-voq Europamullu nuulluni. Tassani akiniaanissani pi-lersaarusiorpaa Europol-imilu kilitsissiap Mikap Ozunu pillugu paasiniaaneranik ikiorlugu. / De snuppede Rai‐zo fra hans forældre på fjernøstens gader. De trænede ham op til at blive verdens sejeste sortklædte lejemor‐
der. Men da Ozunu‐klanen henretter Raizos ven, bryder mesterninjaen alle bånd og flygter til Europa for at planlægge en blodig hævn. Samtidig hjælper han Europol‐agenten Mika med at komme på sporet af det berygtede, hemmelige netværk.Ilits./Instr.: James McTeigue. Peq./Medv.: Naomie Harris, Rick Yune, Ben Miles, Shô Kosugi, Sung Kang, Randall Duk Kim, Togo Igawa.99 min. Action - Thriller. 60,- kr.Tall./Fre. 5. februar ........................21.30Arf./Lør. 6. februar .........................19.00Sap./Søn. 7. februar ......................21.30
www.uip.dk
REGNER GRASTEN INT. PRESENTS A HICCUP LLC PRODUCTIONDEVON WERKHEISER SCOUT TAYLOR-COMPTON
RAY WISE JAMES ECKHOUSE ANN CUSACKSEAN MARQUETTE TANIA VERAFIELD
ADAM JOSHUA BERNSTEIN KEN LUCKEYNICHOLAS BRAUN REBECCA STAAB
DANIEL POLO OCTAVIA SPENCERRICHARD MOLL T WINK CAPLAN
EXECUTIVE PRODUCER REGNER GRASTENDIRECTOR BARBARA ROTHENBORG
PRODUCER BOB ENGELMANDIRECTOR OF PHOTOGRAPHY STEVEN BERNSTEIN EDITOR LARRY BOCK
COSTUME DESIGN MONA MAY PRODUCTION DESIGNER JOHN MOTTMUSIC RANEY SHOCKNE CASTING MONIKA MIKKELSEN
SCRIPT BARBARA ROTHENBORG & SOEREN FRELLESEN
The First Time (Love at First Hiccup) (2009) USAIlits./Instr.: Barbara Topsøe-Rothenborg. Peq./Medv.: Devon Werkheiser, Scout Taylor-Compton, Ray Wise, James Eckhouse.89 min. Komedie. 30,-/60,- kr.Tall./Fre. 12. februar ......................19.00Arf./Lør. 13. februar .......................21.30Sap./Søn. 14. februar ....................19.00
THE ROAD (2009)Ilits./Instr.: John Hillcoat. Peq./Medv.: Viggo Mortensen, Kodi Smit-McPhee, Charlize Theron, Robert Duvall.119 min. Drama, Science Fiction, Thriller. 70,- kr.Tall./Fre. 12. februar ......................21.00Arf./Lør. 13. februar .......................19.00Sap./Søn. 14. februar ....................21.00
Ved verdens ende (2009) DanmarkIlits./Instr.: Tomas Villum Jensen. Peq./Medv.: Nikolaj Lie Kaas, Birgitte Hjort Sørensen, Nikolaj Coster Wal-dau, Steven Berkoff.100 min. Action - Komedie. 60,- kr.Arf./Lør. 27. februar .......................19.00Sap./Søn. 28. februar ....................19.00
Café Taseralimmi nammineq kaagiliat mamartut ussikkit, 25 kr.
Altid hjemmelavet kage i Café Taseralik, 25 kr.
20
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Qeqqata Kommunia, Makkorsip Aqq. 2, 3911 Sisimiut, Tlf: (+299) 70 21 00, Fax: (+299) 70 21 77, E-mail: [email protected] / [email protected]
Bornholmske erfaringer i Qeqqata KommuniaKommuneinformation
Organisatorisk og personlig udvikling. Det var i store træk det, som projektmedarbejder i Sisimiut, Mads Pihl, fik ud af sin tjenestemandsudveksling til Bornholm.
Qeqqata Kommunia sender fra tid til anden medarbejdere på tjenestemandsudvekslinger i Norden. Formålet med udvekslingerne er, at medarbejdernes nye arbejdserfaringer kommer Qeqqata Kom-munia til gode.
Bornholm blev måletSiden projektmedarbejder Mads Pihl blev ansat i Qeqqata Kommunia for cirka to et halvt år siden, har det været på tale at han skulle på en tjenestemandsudveksling gennem Nordisk Ministerråd. Men det skulle også være relevant, før han kunne tage af sted og derfor slog kommunen til, da der dukkede en mulighed op i Bornholms Regionskommune, i staben Økonomi og Analyses team for Strategi og Analyse.
Bornholmerne var først med kommunesammenlægningen i Danmark, hvilket skete i 2003, og deres erfaringer med restruktureringen af organisationen, samt den særlige styreform, med central styring, decentral ledelse og såkaldt dialogbaseret aftalestyring mellem kommunalbestyrelse og virksomheder, var en af hovedårsagerne til, at Qeqqata Kommunia og Mads Pihls valg faldt på Bornholms Regi-onskommune. Efter at have researchet og undersøgt muligheder, samt snakket med folk i Born-holms Regionskommune, tog Mads Pihl af sted i september og tre måneder frem til julen 2009.
ErfaringerTuren har både givet organisationsmæssig og personlig udvikling. Kommunen har fået værdifulde erfaringer om ledelse og styring, organisering, teamsamarbejde og teamledelse og opgavestyring. Samtidig styrker denne type udvekslingsophold ofte den personlige kompetenceudvikling indenfor en række nye arbejdsrelevante områder.- Sådan har det også været i mit tilfælde. Min personlige udvikling kan ikke på et eksistentielt plan opgøres i målbare erfaringer, men snarere kan jeg blot sammenligne mine egne vinkler på arbejdet i et før og - nu perspektiv, i forhold til udvekslingen. Jeg kan mærke, at jeg ikke kun har jeg lært at løse nye typer opgaver, men jeg har også lært at løse opgaver på nye måder, siger Mads Pihl.
Nordisk Ministerråd- Det har været min oplevelse, både inden afrejse fra Grønland og under mit ophold i Danmark, at folk der hører om udvekslingsmulighederne udviser stor interesse for Nordisk Ministerråds ordning for Tjenestemandsudveksling i Norden, men at den kun har begrænset kendskab blandt de ansatte i det offentlige, der har adgang tiltilbuddet, fortæller Mads Pihl.
Udvekslinger finansieres af Nordisk Ministerråd, der også finansierer et stipendium, mens hjemkommunen betaler den almindelige løn.
21
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Atuinerit nakkutigiuk
Sis
imiu
t O
ffse
tAlt i el-installationer, udvidelser eller ændringer
få et uforpligtende og godt tilbud Reparationer af hårde hvidevarer
Sisimiut EDB-teknik Aut. EL-installatør
Hardy Johnsen Tlf. 865060 Mobil 525450 Fax 865180 Postboks 209 Mail: [email protected]
Paasissutissaq:Nittartagaq taanna nutaaq aqqutigalu-gu nukissamik atuinermik malinnaasin-naassagaanni, ungasianit atuarneqar-sinnaasunik atuinermik nutaamik uut-tortaateqartariaqarpoq. Taarsersuineq Nukissiorfi it 2007-imi aallartippaa, sul-litattalu tamarmik kingusinnerpaamik ukioq 2012-imi nutaamik uuttortaati-taarsimanissaat naatsorsuutigalutigu.Uuttortaatit tamarmiusut affaasa mis-saat, tassa 47 %-it taarsersorneqareer-put. Uuttortaatit nutaat Nuummi, Si-simiuni, Uumannami Upernavimmi-lu, taakkulu nunaqarfi ini ikkussorneqa-reerput.2010 naatinnagu Narsami, Qaqortu-mi, Nanortalimmi, Paamiuni Ittoqqor-toormiinilu, taakkulu nunaqarfi ini uut-tortaatit tamaasa taarsersorsimanissaat naatsorsuutigaarput. Taakku nunatsinni atuinermik uuttortaatit tamarmiusut 66 %-iinik taarsersuinermut naapertuup-put.
Atuisut atuinerminnik nittartakkatigut malinnaasinnaanngorlugit Nukissiorfi it nittartakkatigut systemitaarpoqUngasianit atuarneqarsinnaasumik atui-nermik immikkut uuttortaammik nu-taamik ikkussivigitissimagaanni, atuisu-tut atuineq Nukissiorfi it nittartagaatigut www.nukissiorfi it.gl-ikkut malinnaavigi-neqarsinnaanngorpoq.Atuineq akulikitsumik misissorneqartaru-ni iluaqutaasinnaavoq, taama Nukissiorfi it tusagassiutitigut nalunaarumminni allap-put. Misilittakkammi paasinarsisippaat, atuisup atuinini eqqumaffi ginerugaanga-miuk nammineq aningaasaqarnermut ava-tangiisinullu iluaqutaasumik nukissaq si-paarneqarnerusartoq.Nittartakkatigut systemi nutaaq atorlugu inoqutigiit atuinerat pillugu paasissutis-sanik atuisoq takusaqarsinnaalissaaq, al-laat nalunaaqutaq akunnikkuutaarlugu malinnaasinnaanngorluni. Taama iliornik-kut atuisartoq atortunik nukissamik atuis-unik nutaanik pisisimanermini atortut nu-kissamik atuinerisa assigiinngissutaat atui-sup takusinnaalissavai, nukissamillu pi-sariaqanngitsumik maangaannartitsineq naapertuutinngitsumillu ileqqoqarneq paasisinnaalissallugu.
Tamanut iluaqutaasoq- Ungasianit atuaasarneq atuisartunut in-gerlatseqatigiiffi mmullu iluaqutaassaaq. Atuisartutpissutsiminnik allannguiniarlutik nam-minneq misileraasinnaapput, ilungersuu-timillu sunniutaat nittartakkatigut inger-laannaq paasillugit. Nukissiorfi mmut ilua-qutissaq tassaavoq, uuttortaatinik tamar-luinnarnik atuaajartortariaqannginnatta, taama Nukissiorfi up pisortaa Svend Har-denberg oqarpoq.Uuttortaatit ungasianit atuartakkat ator-lugit aamma ungasianit ammaasinnaann-gussaagut, akiligassallu akilerneqanngip-pata pilersuinermik ungasianit matusisin-naanngussalluta. Tamatuma kinguneri-saanik sullitavut suli sipaaruteqaqqissin-naanngorlugit uuttortaatinik matusiner-mut ammaaqqinnermullu akileraarutinik appaasinnaasimavugut.- Systemi atortuuvoq atuisartunut anin-gaasanik sipaarutaallunilu silaannaap pis-susiinut
akisussaaqatigiinnitsinnik isumaginnif-fi oqataasoq, taama Svend Hardenberg oqartoq.
IsumannaallisaaneqSystemimi isumannaallisaaneq Nukissior-fi it pingaartittorujussuuaat. Taamaattumik nittartagaq ilanngullugu ungasianit uut-tortaateqarnerput tamarmi danskit sulif-feqarfi utaannit Kamstrup A/S-imit ineri-artortinneqarsimavoq. Kamstrup nunar-suarmi nukissamik uuttortaanermut syste-meqarnikkut aaqqiissutinik tunisassiortut siuttut ilagaat.Aamma paasissutissanut tamanut tunnga-tillugu isumannaallisaanermik isumagin-nittuupput, paasissutissallu sullitanut tun-ngasut allanit pissarsiarineqarsinnaajun-naarlugit illersorneqarnissaat isumagisa-ralugu. Tamatumunnga atatillugu Kamst-rup-ip paasissutissatigut isumannaallisaa-neq pillugu piumasaqaatit naammassivai.
IlitsersuineqUngasianit atuarneqarsinnaasunik atuiner-mik uuttortaatitaarsimasut tamarmik sys-temi nutaaq pillugu erseqqinnerusumik paasissutissartalinnik allagarsiumaarput. Systemip qanoq atorneqarnissaanut ilitser-suut nittartakkatsinnit aamma aaneqarsin-naavoq.
Aamma takuuk: /
Se også: www.silleq.gl
22
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Der er os en store glæde at kunne meddele at Solbakken alpincenter har været åbne i weekenderne 23. -24. og 30. - 31. januar, kl. 11:00 - 17:00 der er 3 uger tidligere end sidste år. Fra og med 2. februar er liften åben alle hverdage kl. 13:00 - 17:30 og i weekenden kl. 11:00 - 17:30 (man-dag er lifterne lukket) hvis man ikke selv kan køre til Solbakken kan vi meddele Igloo Mountain´s scooter taxa begynder at køre folk derude til, i disse tider: tirsdag - fredag kl. 13:00 og 14:00 og retur kl. 16:30 og 17:30 i weekenderne afgang kl. 11 - 12 - 13:00 og retur kl. 16:30 og 17:30 og det koster kr. 25,- ene vej, og kr. 50,- reurbillet, priserne kan ses i www.ski.gl alle afgange fra byen er fra v/ Igloo Mountain´s kontor (Gl. spejderhus) Solbakkens kiosk er også åben, der kan man købe f.eks. The, Kaffe, Cacao, Suppe nudler, Drink, Pølse m/brød og forskellige varer
Sisoqqalluarisi/god skisæsonIgloo Mountain
www.ski.gl
Igloo Mountain SolbakkenNuannaarutigalugu nalunaarutigissavarput majuartaat Solbakken ammarmat sap. ak. naanerani 23 - 24 januar aamma 30 - 31 ja-nuar nal. 11:00 - 17:00 tassa siorna sap ak. Pingasut sioqqullugu, Februar-p aappaan-niit ullut tamaasa ammasassaaq, nal. 13:00 - 17:30 taavalu sap. ak. naanerani nal. 11:00 - 17:30 (ataasinngornermi majuartaatit pa-toqqasarput)
Nammineerlutik sisoraariarsinnaanngitsu-nut nalu naa rutigissavarput Igloo Mountain scooter taxa aamma angalasalissammat pif-fi ssani ukunani Marl - Tall Nal. 13:00 aam-ma 14:00 aallartassaaq angerlaassisassalluni-lu nal. 16:30 aamma 17:30 Solbakken-nimiit, sap ak. naanerani nal. 11-12-13:00 aallartas-sapput utimut 16:30 aamma 17:30 Inummut ataatsimut siumut kr. 25.- siumut utimullu kr. 50.- akit takuneqarsinnaapput www.ski.gl - miAallartassapput Igloo Mountain allaffi ata si-lataaniit, (Spejderit illukuata silataaniit) Solbakken-mi kioske sukujuuteqassaaq soor-lu The, Kaffi , Cacao, Suppe nudler, Drink, Pølser m/brød, assigiinngitsullu
23
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Tjek dit forbrug
ARCTIC Star ApS, P. O. Box 251, 3911 Sisimiut, Tlf. 86 52 57 Telefax 86 57 52
Service og reparationaf alle scootermærker
RARCTIC CATARC
TIC
STAR
aps
Fakta:Forudsætningen for at kunne tjekke sit energiforbrug via den nye hjemmeside er at man har en ny forbrugsmåler med fjernafl æsningsfunktion. Nukissiorfi it startede denne udskiftning i 2007 og vi forventer at samtlige kunder vil have fået en ny måler senest i år 2012. Om-kring halvdelen, 47 %, af alle målere er allerede blevet udskiftet. De nye måle-re er installeret i Nuuk, Sisimiut, Uum-mannaq og Upernavik med bygder. In-den udgangen af 2010 forventer vi at få udskiftet samtlige målere i Narsaq, Qaqortoq, Nanortalik, Paamiut og It-toqqortoormiit med bygder. Dette sva-rer til at 66 % af alle forbrugsmålere i landet vil være udskiftet.
Nukissiorfi it har lanceret et nyt web-ba-seret system, som gør det muligt for kun-derne at følge med i deres energiforbrug via InternettetHar man fået installeret en ny, individuel forbrugsmåler med fjernafl æsningsfunkti-on, kan man som forbruger nu let tjekke og følge med i sit forbrug direkte via Nu-kissiorfi its hjemmeside www.nukissiorfi it.gl. Det er en god idé at tjekke sit energi-forbrug ofte, skriver Nukissiorfi it i en pres-semeddelelse. Erfaringer viser at jo mere opmærksom forbrugeren er på forbruget, jo mere spares der på energien, til gavn for både den private økonomi og for miljøet.Med det nye web-baserede system får for-brugeren adgang til data for husholdnin-gens forbrug, helt ned til time for time. Det giver forbrugeren mulighed for at se fors-kelle ved indkøb af nye energiforbrugende produkter og opdage unødigt energispild og uhensigtsmæssige vaner.
Win win situation- Fjernafl æsningssystemet er en win win situation for forbrugerne og for selskabet. Forbrugerne kan selv eksperimentere med at ændre adfærd og med det samme kons-tatere virkningerne af deres anstrengelser via Internettet. Gevinsten for Nukissiorfi it er, at man slipper for at komme ud og afl æ-se hver enkelt måler, siger energidirektør Svend Hardenberg.
De nye fjernafl æste målere gør det også muligt at fjernåbne og fjernlukke forsynin-gen, når regningen ikke bliver betalt. Dette har resulteret i at vi har kunnet sænke af-giften for lukning og genåbning af målere, hvilket giver vores kunder endnu en bes-parelse.- Systemet er et redskab, som både spa-rer forbrugeren for penge og er med til at løfte vores fælles ansvar for klimaet, siger Svend Hardenberg.
SikkerhedSikkerheden i systemet prioriteres af Nu-kissiorfi it meget højt. Derfor er hele el-selskabets fjernafl æsningssystem, inklusi-ve hjemmesiden, udviklet af den danske virksomhed Kamstrup A/S. Kamstrup er blandt verdens førende producenter af sys-temløsninger til energimåling. De står også for sikkerheden omkring alle data, og sør-ger at beskytte kundernes data, så ingen andre får adgang til dem. Kamstrup lever i den forbindelse op til gældende krav om datasikkerhed.
VejledningAlle som har fået installeret forbrugsmå-lere med fjernafl æsningsfunktion vil få et brev med nærmere information om det nye system. På vores hjemmeside kan man også, downloade en vejledning i hvordan systemet bruges.
Ataasinng. - sisamanng. /Mandag - torsdag 9.30-17.30Tallimanngorneq / Fredag 9.30-18.00Arfininngorneq / Lørdag 9.30-13.00
Tlf. 86 56 33 - Fax 86 57 33www.butikinuk.gl
Ammasarfiit/Åbningstider:
BUTIK INUK går amok!
Køb dit nye vintertøj –UHØRT BILLIGT
For eksempel Jakker
fra 100,- kroner
Butik Inuk tupinnartuliorpoq!
Atisassatit nutaat ukiorsiutit –INGASATTUMIK AKIKITSUT
Assersuutigalugu qaatiguut
100 kr.-miit
Nujaleriffik - Dame- & herrefrisør
CENTER SALON
Ammasarfii:Åbningstider:
Ataa. - talli. / Mandag - fredagkl. 9.00 - 17.00
Kaaleeqqap Aqq. 5 - Tlf. 86 55 09Rabat til pensionister og studerende med studiekort
IndehaverFrisør:
Anne MarieBjørn
Frisør:Sika
Elev: Hemi
Hej.Vi vil som i de forgangne år arrangere en studierejse for børn, hvor målet denne gang går til Danmark. Vi opfordrer alle, der måtte ønske at yde et bidrag til lomme-penge, om at yde et bidrag.Vi forventer at rejse sammen med 12 børn, og har planer om at besøge Lalandia, Tivo-li, Bakken og tage på sightseeing i Køben-havn.Rejseplan: 30. juni – 12. juli 2010.Alle, der måtte ønske at yde et bidrag kan indsætte deres bidrag på konto: 6610-2222130, hvor navn skal tilføjes, idet de ef-ter rejsen vil få tilsendt en lille folder med billeder.Med venlig hilsenRejseledsagere Amalie, Judithe og Gerda
24
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Tjek dit energiforbrug på www.nukissiorfiit.gl
Nukimmik atuinerit misissoruk uani www.nukissiorfiit.gl
25
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Sisimiut VVS Teknik ApSIttukasiup Aqq. B-1577, Postboks 174
Tlf. 86 48 47, 86 52 64 / 52 72 64, fax 86 47 44Vagt: 52 54 01
Udfører alt indenfor vvs - blikkenslager- isoleringsarbejde - oliefyrs service
samt skorstensfejning.
Ataasinngorneq - MandagMarlunngorneq - TirsdagPingasunngorneq - OnsdagSisamanngorneq - TorsdagTallimanngorneq - Fredag
10 - 12 & 14 - 1910 - 12 & 13 - 1810 - 12 & 14 - 1910 - 12 & 13 - 18Matoqqavoq / Lukket
Atuakkanik AtorniartarfikBiblioteketGuutaap Aqq. 5, Postboks 1293911 SisimiutTlf.: 86 50 23. Fax: 86 40 92E-mail: [email protected]
Atuakkanik atorniartarfimmut tikilluarit. Akeqanngilaq!Velkommen i biblioteket. Det er gratis!
Ammasarfiit / Åbningstider:
Uanngaanniit / Fra 1. oktober - 31. martsArfininngorneq - Lørdag 11 - 13
Aasakkut ammasarfiit allanngortarput! / Ændrede åbningstider om sommeren!
Oqaatsit pillugit oqallitsitsineqDebat om sprogetAf Malik Berthelsen
LÆSERDEBAT: Som bekendt blev det grønlandske sprog det offi cielle sprog i for-bindelse med Selvstyrets indførsel den 21. juni sidste år, og på denne baggrund har vi under Inatsisartuts efterårssamling drøf-tet Naalakkersuisuts udkast til sprogpoli-tik. 2. behandling af punktet blev udsat til forårssamlingen, idet der egentlig ikke var nogen dokumention for, at vores sprog var blevet det offi cielle sprog. Jeg inviterer derfor til en debat om vores sprog for at høre medborgernes holdnin-ger til sproget.I hvilket omfang skal vores sprog være of-fi cielt? Skal vi forlange, at vores sprog skal benyttes mere eller er det bedst at lade det være uændret? Du har mandag den 8. februar kl. 19.30 mulighed for at deltage i debatten i Tasera-lik, hvor Lars-Emil Johansen, Aleqa Ham-mound og Hermann Berthelsen også er med.
Allatoq: Malik Berthelsen
ATUARTARTUT OQALLITTARFIAT Na-lu neqanngitsutut siorna junip 21-ni Na-minnersornerup eqquqarnerani Kalaallisut oqaatsigut pisortatigoortumik oqaasiuler-put. Tamannalu tunngavigalugu ukiar-mi Inatsisartut ataatsimiinneranni Naalak-kersuisut oqaatsinut politikkissatut siun-nersuutaat sammivarput. Annerusumil-lu oqaatsitta pisortatiguulerneranut anne-rusumik takussutissartaqanngimmat aap-passaaneernissaa upernaamut kinguartin-neqarpoq.Taamaatumik illoqarfi mmiunut oqallitsit-sinissamik qaaqqusivunga, paaserusullu-
gu innutaasut oqaatsigut pillugit qanoq isumaqarnersut isumaat paaserusullugu.Qanoq annertutigisumik oqaatsigut pisor-tatigoortumik oqaasiussappat? Ullumik-kumiit annertunerusumik oqaatsitta ator-neqarnerulernissaat kissaatigissavarput imaluunniit ullumikkutut ingerlatiinnar-nissaat pitsaanerua?Illit isummersoqataanissannut periarfi s-saqarputit, ataasinngorneq 8.februar nal. 19.30, Taseralimmi. Oqallinnermi peqataassapput, Lars-Emil Johansen, Aleqa Hammound aamma Her-mann Berthelsen.
AluuAasaq manna aammaarluta kingumut meeqqat angalatinniarpagut, tamatu-muunalu Danmarkimut misigisassarsior-tinneqartussaallutik, kaasarfi mmiussaanil-lu tuniserusussinnaasut matumuuna kaju-missaarivugut piumasunut tunissuteqar-sinnaanerannik.Meeqqat 12-it peqataanissaat naatsorsuu-tingaarput alakkarneqartussaallunilu ullut sisamat Lalandia-miinnissaq, Tivoli, Bakk-en kiisalu Københavnimi angalassallutik takusassarsiorlutik.Pissiffami uku akornanni angasoqartus-saavoq 30.juni - 12-juli 2010.Tuniserusuttunullu ikisisoqarsinnaallu-ni uunga konto: 6610-2222130 ateq allan-neqarluni nalunaarutigineqassaaq anga-lareernerup kingorna quppersangann-guamik assitalerlugu nassinneqarumaar-mata.Inussiarnersumik inuulluaqqusillutaAngasussanut nakkutiginnittussatAmalie, Judithe Gerda-lu
Økologiskeprodukter
Salon Perlev/ Nikoline KreutzmannAqqusinersuaq blok 15-15
Bestilling på
Tlf. 86 52 79• Produkter fra biosilk ÷ 50%• Produkter fra John Master’s ÷ 50%• Ammoniak-fri farver
Ammasarfik / ÅbenAtaasinngorneq - tallimanngorneq
Mandag - fredagnal./ kl. 9.00-17.00
Arfininngornikkut isumaqatigiissuteqarsi-maneq naapertorlugu / Lørdag efter aftale
Ilinniartut / Studerende÷ 30%
Utoqqalinersiallit / Pensionister÷ 20%
26
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Qeqqani Inuutissarsiornermut Siunnersuisoqatigiit
Qeqqata Erhvervsråd www.sisimiutsupplybase.com www.man-erhvervsraad.gl
TUSAGASSIUTITIGUT NALUNAARUT
Uuliasorneq pillugu ilaasortanut innuttasunullu oqalugiartitsineq Qeqqani Inuutissarsiornermut Siunenrsuisoqatigiinnut ilaasortat ilaasortanngorusuttut aammalu kikkulluunniit innuttaasut soqutiginnittut matumuuna Hotel Sisimiuni oqalugiartitsinissamut aggersaavoq ulloq pingasunngorneq februarip 10-at nal. 19.00.Ilaatigut eqqartorneqassapput:
- Uliasiornermut Inatsisit qanoq oqarpat? - Paasissutissat sumi pissarsiarissavagut - Uuliasiornermut tunngasut - Uuliasiornermi akileraariaatsit - Uuliasiortitseqatigiiffinnut piumasaqaatit - Attaveqaatitigut inerisaalluarsimanissap pingaarutai - Pitsaasumik kiffartuussinikkut unammillersinnaanerup pingaarutaa - Kalaallit sulisorineqarnissaat kalaallillu suliffeqarfiisa peqataatinneri - Carn Energy – naatsumik aasamut qillerinissartik saqqummiutissavaat
Oqalugiartussat tassaapput: NunaOil-ip pisortaa Hans Kristian Olsen. Aatsitassanut Ikimmatissanullu Pisortaqarfimmit Uuliasiornermut immikkoortumi pisortaq Jørgen T. Hammeken-Holm. Cairn Energy-imit saqqummiineq
PRESSEMEDDELELSE
Foredrag om Olieindustri for medlemmer og borgerQeqqata Erhvervsråds medlemmer, alle interesserede i at blive medlem og alle interesserede i olieefterforskning/industri hermed inviteres til foredrag i Hotel Sisimiut onsdag den 10. februar 2010 kl. 19.00.Følgende emner bliver presenteret:
- Hvad siger loven om olieefterforskning og udnyttelse? - Hvor finder jeg informationer - Olieefterforskning i Grønland - Royalties - Krav til olieselskaberne - Nødvendigheden af effektiv og konkurrencedygtig servicesektor inden for oliesektoren - Nødvendigheden af en veludbygget infrastruktur og fordele deraf - Involvering af grønlandske arbejdskraft og grønlandske firmaer - Cairn Energy kort præsentation om deres kommende boring ved Disko
Foredragsholderne er: Hans Kristian Olse, Direktør for NunaOil. Jørgen T- Hammeken-Holm, Afdelingschef Råstofdirektoratet. Præsentation fra Cairn Energy.
27
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
Selv små annoncer bliver set!Særligt i farver
NaalagiartitsivissatGudstjenesteliste
Sisamanng 4. februar 2010Nal. 19.30 Nipaallisimaneq /
qinoqatigiinneq
Sapaat 7. februar 2010Sapaat Seksagesimami
Nal. 10.00 Naalagiarneq, nerliiviliarnertalik.
Palaseqarfi k Sisimiut, Aqqusinersuaq 22.
Tamalaat
Onsdag 03/02 Frikadeller m/ kartofl er, rødkål & sovsTorsdag 04/02 Stegt fl æsk m/ kartofl er & persillesovsFredag 05/02 Gule ærter m/ kartofl er, meddisterpølse & fl æskLørdag 06/02 Biksemad m/ rødbeder kr. 45,- (spejlæg + kr. 10,-)Søndag 07/02 Kalvesteg m/ kartofl er, tilbehør & sovsMandag 08/02 Fiskefrikadeller m/ kartofl er & remuladesovsTirsdag 09/02 Medisterpølse m/ kartofl er, rødkål & brunsovsOnsdag 10/02 Karrygryde m/ ris & tilbehør
SØMANDSHJEMMET
Velkommen på SømandshjemmetÅbent alle hverdage fra 06.00 til 22.00. Søn- og helligedage fra 7.00 til 22.00
Vi har pommesfrittes, kylling, fi skefi let og forårsruller hver dag fra 13.30 -19.30Sømandshjemmet har åben for varmt mad fra kl. 11.30 - 13.30 og fra kl. 17.30 - 19.00
Telefon 86 41 50.Møde- og kursuslokaler udlejes
Spiseseddel SØMANDSHJEMMET
Sis
imiu
t O
ffse
t
Vi er op til 30% billigere end vores nærmeste konkurrent
Tank-inik imaarsineqSlamsuger
Tank-inik imaarsisarpugut ataasinngornermiit tallimanngornermutVi tømmer fækalietanke på alle hverdage mandag til fredag
Mobil 52 99 73
Telefon 86 59 73 - Telefax 86 60 73 - Mobil 52 78 73
Biilit tuniniakkat.Audi A6 Allroad Quatro. Model 2002. Farve sølv gråsommer dæk 17” vinter dæk 15” paasisaqarnerorusukkuit model: 486973 telefon: 863808
Til salgNerrivik bøgeq angis. 160 cm, talligaangami 210 cm-ngor-sinnaasoq, arfi nilinnik issiavittaqarpoq. Ataatsimut tamaasa 2000 kr. Soqutiginnikkuit 863090, 16.00 kingorna.
Bøg spisebord til salg. Str. 160 cm, med tillægsplade på ca. 210 cm, med 6 stol. Pris i alt 2000 kr. Henven. 863090 efter 16.00.
Illu attartugassaq Illu eqqisisimasumiittoq attartortussarsiorparput. Tattoqe-qarfi k 2-mi inissisimavoq kuuffeqarlunilu imeqarpoq. Qa-liani marlunnik sinittarfeqarpoq ataanilu igaffi k, ini, gangi anartarfi k uffarfi utigisoq. Qaammammut akiliutissaq kr. 5.000,-. Depositum qaammatit pingasut nalinga.Soqutiginnikkuit saaff.: Hans S. Lenner mobil 527328
Hus til udlejningHus i roligt omgivelser udlejes. Beliggende Tattoqeqarfi k 2 med offentlig vand og kloak. Huset har 2 værelser på 1.sal og køkken, stue, gang og bad/toilet i stueetage. Husleje kr. 5.000,- /md. 3 mdr. depositumKontakt ved interesse: Hans S. Lennert mobil 527328
NalunaarutSisimiuni Qullisarmiut peqatigiiffi at aallarteqqinniarlugu eqqarsaateqarpugut, taamaattumik aggersaavugut ”In-nuttaasut illuannut ” ulloq 7. februar 2010 Nal.: 16:00 Si-samanut. Soqutiginnittut tamaasa tikilluaqquagut. Tamulu-gassanik nassartoqarsinnaavoq, nereqatigiissaagut nam-mineq nassatatsinnik. Kiisalu kaffi , tii, meeqqanullu kakao, aamma piumasut kaaginik poorlunillu nassarsinnaapput. Erinarsoqatigiittoqassaaq kiisalu nipilersortoqassaaq Qul-lissarmiorpalaartunik. Ulloq taanna iluatsillugu seqinersi-ualaassaagut, nalunngisassitut februarip aallartilaarnerani Qullissant seqerngup nuisarpaa. Assit 2008-mi / 2009-milu kissalu aasarsiornermi video-liaq takutinneqassapput.Takunissarsi qilanaaralugu.Inussiarnersumik Inuulluaqqusilluta.Aggersaasut.: Ane Kaspersen / Benjamin Joelsen / Marius Lange.
Paarlaaqatissarsiorpunga Ini-mik Aqqartarfi k blok 3-miippunga ataatsimik sinittarfi lik. 2-nik sinittarfi limmik pissarserusuppunga.Attavissaq: Vivi Berthelsen mobil 258266
Til salg17” TV i god stand/ajunngitsoq kr. 250,- Disk opvaskemask./Nerivimmiittoq erruivik (Matsui) kr. 750,- (nypris/nutaajulluni kr.2000,-) Saaff./henv.249435
Sælges!Hvid halvstore puslekommode med masser af plads til ba-bytøj og bleer + puslehynde og en lille balje, sælges for kun 1300,00 kr. har kostet i alt 2800,00 kr. som ny, og råhvid sovesofa sælges for kun 1300,00 kr. har kostet 2700,00 kr. som ny.Henvendelse 866289 efter 1700.
Akvariefi sk - AalisagaaqqanikAalisagaaqqanik angilaartunik soorlu platy-nik imaluunniit guldfi sk-nik pisiassarsiorpugut.Saaffi ssaq mobil: 52 85 32Akvariefi sk søges, gerne platy eller guldfi sk.Henvendelse: 52 85 32
28
SIVDLEK´ Sisimiut Aviisiat
www.kaataqel.gl
Lys- og Kraftinstallationer • Telefoni • Hårde hvidevarer • Salg • Reparation • Service
Tlf. 86 56 86 Telefax 86 54 86 Aften og week-end: 52 72 74 / 86 64 44
Her finder du byens største udvalg indenfor hårde hvidevarer!
KaataqElApS
Aut. El-installatør, Sisimiut
Besøg vores hjemmeside
Aamma takuuk: / Se også: www.silleq.gl
FREdag d. 5. & lørdag d. 6. februarKl. 18.30
spændende Sushi aftenFordrink med champagne1 glas hvid- eller rødvinstor ta’ selv buffet
Kr. 299,-Bordbestilling nødvendig på 86 48 89