sinavlarin planlanmasi · sözlü yoklamalar boşluk doldurmalı eşleştirmeli testler doğru...

SINAVLARIN PLANLANMASI

EĞİTİMDE KULLANILAN ÖLÇME

ARAÇLARI

SINAVLARIN PLANLANMASI

1. Sınavın amacı

2. Soru sayısı

3. Hangi soru tipi

4. Sınavda yoklanacak davranışlar ve

konular

5. Sınavın güçlük derecesi

6. Puanlama

Sınavın Amacı

Hangi amaçlarla sınav yaparız???

• Seçme

• Yerleştirme

• Öğrenme düzeyini belirleme

• Geçme kalma kararını verme

( İlk olarak sınavın amacına karar verilmeli!!! )

Soru Sayısı

• Sınav süresi

• Soru tipi

• Güçlük

• Öğrenci seviyesi

• Kararın önemi

Hangi Soru Tipi

• Dersin içeriğine uygun yöntem kullanılmalı

• Yöntem çeşitliliği sağlanmalı

Sınavda Yoklanacak Davranışlar

ve Konular

Belirtke Tablosu

Sınavda yer alacak soruların öğretilen

bütün konuları kapsaması ve konulara

ilişkin bütün hedef davranışları kapsaması

gerekir.

BİLİŞSEL DAVRANIŞLAR

KAVRAMA UYGULAMA ÇÖZÜMLEME

KAPSAM TERİM

BİLGİSİ

KURAL

BİLGİSİ

PROB.

ÇÖZME

KAR.

YAPMA

BAĞ.

KURMA

İSPAT TOPLAM

1. Sayı sistemleri

…………………..

…………………..

1

1

1

1

1

1

2

1

1

4

3

3

2. Kümeler ve

Doğal sayılar

……………………

……………………

………..

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

3

5

2

4

4

3. İşlemler

……………………

……………………

……………………

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

3

6

6

7

TOPLAM 9 11 7 6 13 1 50

Soruların Güçlük Derecesini

Belirleme • Güçlük sınavın amacına göre değişir.

• Genel olarak sınavların orta güçlükte olması beklenir. (0,50)

• Başarı ve öğrenme güçlükleri belirlenmek isteniyorsa;

% 10 çok zor

% 20 zor

% 40 orta

% 20 kolay

% 10 çok kolay

Puanlama

Puanlama yapılacak sınav tipine göre

değişecektir.

EĞİTİMDE KULLANILAN

ÖLÇME ARAÇLARI

Bilişsel Alan Duyuşsal Alan Psikomotor Alan

Yazılı yoklamalar

Çoktan seçmeli

Sözlü yoklamalar

Boşluk doldurmalı

Eşleştirmeli testler

Doğru –yanlış test

Tutum ölçekleri

İlgi envanterleri

Değer ölçekleri

Gözlem tekniği

İş ve performans

testleri

YAZILI YOKLAMALAR

Ne zaman?

• Sınavı hazırlamak için zaman az, okumak için

çoksa,

• Dilbilgisi kuralları ölçülmek isteniyorsa,

• Öğrencilerin bilgileri bütünleştirmesi isteniyorsa;

(tasvir, karşılaştırma, tartışma, açıklama, özetleme)

• Öğrenci sayısı azsa

• Öğretmen test maddesi hazırlamak konusunda

yetersizse

YAZILI YOKLAMALAR

Özellikleri;

• Cevap öğrenci tarafından bulunup yazılır

• Cevaplama bağımsızlığı

• Kesin doğru ya da yanlışlardan bahsetmek

güç

• Hazırlamak kolay, okumak zor

• Kapsam geçerliği düşük

• Üst düzey hedef davranışları en iyi ölçen

test

YAZILI YOKLAMALAR

Dikkat Edilecek Noktalar;

• Sınav planı

• Açık uçlu yerine, sınırlı cevap gerektiren

soru

• Tercihli soru sistemi olmamalı

• Seviyeye uygun

• Sorular açık, net ve anlaşılır yazılmalı

• Açık kitap yapılmamalı

YAZILI YOKLAMALAR

Puanlama;

• Cevap anahtarı hazırlanmalı,

• Soru soru okunmalı

• Öğrencilerin isimleri kapatılmalı

• Puanlama belli aralıklarla iki kez yapılabilir

• Başka bir öğretmene okutulabilir.

SÖZLÜ YOKLAMALAR

Özellikleri;

• Sözlü anlatım becerisi ölçülmek

isteniyorsa kullanılabilir.

• Soru sayısı azdır. (kapsam geçerliği düşük)

• Değerlendirmesi en subjektif sınavdır.

• Sözlü sınav sırasında sınıfta bulunan diğer

öğrenciler denetimsiz kalabilir.

• Öğrencinin düşünme zamanı sınırlıdır.

SÖZLÜ YOKLAMALAR

Dikkat Edilmesi Gerekenler;

• Sınav planı yapılmalı.

• Her öğrenci için farklı ve eşit güçlükte soru

sorulmalı

• Puanlama hemen yapılmalı

• Öğrencilerin dış görünüşü puanlamaya dahil

edilmemeli

Soru: Sözlü yoklama ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? (KPSS 2003)

A) İletişim becerisine dayalı hedef davranışların ölçülmesinde etkilidir.

B) Öğretmen ve öğrencinin yüz yüze olmasından dolayı ölçüm sonuçlarına cevabın niteliği dışında başka faktörlerin karışmasına yol açabilir.

C) Soruların geçerliği ve güvenirliği diğer tekniklere göre daha düşüktür.

D) Puanlama objektifliği diğer tekniklere göre daha yüksektir.

E) Sorular üzerinde yeterince düşünme imkanının olmaması sınırlılıklarındandır.

Kısa Cevap Gerektiren Testler

(Boşluk Doldurmalı Testler)

Özellikleri;

• Hatırlama gücü ölçer.

• Çok sayıda soru sorulabilir. (kapsam geçerliği yazılı

yoklamalara göre fazla)

• Cevaplama bağımsızlığı daha sınırlı

• Her eğitim kademesinde kullanılabilir

• Hazırlaması yazılı yoklamalara göre güç çoktan

seçmelilere göre kolay

• Puanlama kolay ve objektif.



Uygulamada dikkat edilecekler; Örn: “Bir nesnenin belirli bir özelliğini gözlemleyip sayısal

olarak ifade etmeye ölçme denir.”

“Bir nesnenin belirli bir özelliğini gözlemleyip sayısal olarak ifade etmeye ……… denir.”

• Birkaç boşluk olmamalı

• Önemli olan terim ya da ifade boş bırakılmalı

• Boşluklar ifadenin sonunda yer almalı

• Doğru cevaba ilişkin ima veya ipuçları olmamalı



Uygulamada dikkat edilecekler;

Örn: “Bir nesnenin belirli bir özelliğini

gözlemleyip sayısal olarak ifade etmeye .……..

denir.”

* Kitap ifadeleri kullanılmamalı.

“ Spor dersinde öğretmenin öğrencilerini boy

sırasına koyarak yaptığı işe ………… denir.”

* Bütün boşluklar eşit uzunlukta olmalı.

Soru: Boşluk doldurmalı sınav türünün

kullanılmasının en önemli sakıncası

aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS- 2001)

A) Öğrencileri hatırlama düzeyindeki öğrenmelerle

yetişmeye yöneltmesi.

B) Öğrencilerin öğrenme güdülerini zayıflatması

C) Puanlamada hataların fazla olması

D) Kapsam geçerliğinin düşük olması

E) Sınavların tahminle cevaplanma olasılığının

yüksek olması

DOĞRU - YANLIŞ TESTLERİ

Özellikleri;

• Öğrencilerin belli konulardaki yanlış ve ya doğruları ayırt edebilme gücünü ölçer

• Her türlü heder davranışına yönelik soru sormak zordur.

• Soru sayısı çoktur.

• Hazırlaması ve puanlaması kolay ve objektif

• Cevaplaması kolay

• Şans faktörü çok yüksek (% 50)

• Zorunlu olarak yanlış ifadelerin bulunması eleştirilir.

DOĞRU - YANLIŞ TESTLERİ Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar;

• Sadece belleğe dayalı sorular değil, açıklama, karşılaştırma, yorumlama, genelleme soruları da sorulmalı.

• Soruların yarısı doğru yarısı yanlış olmalı

• Kitap cümlesi olmamalı

• Çok geniş anlamlı ifadelerden kaçınılmalı (birçok, hiç, az, daima)

• Cümleler birbirine eşit uzunlukta olmalı

• Olumsuz ve çift olumsuz ifadeler kullanılmamalı

• Bir önermenin ana fikri yanlış olmalı

• Birden fazla ana fikir taşımamalı

• Düzeltme formülü uygulanabilir.

Soru: Doğru yanlış testleriyle ilgili

aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Şans başarısı çok yüksektir.

B) Çift olumsuz ifadeler kullanılabilir.

C) Puanlaması kolay, çabuk ve objektiftir.

D) Testteki maddelerin doğru ya da

yanlışlığı kesin olmalıdır

E) Çok soru sorulduğundan güvenirliği

yüksektir.

ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER

Geçerliği en yüksek olan sınav

türü aşağıdakilerden hangisidir.

Madde Kökü

A) Çoktan seçmeli Cevap Seçenekler

B) Eşlemeli Çeldirici

C) Tamamlamalı Çeldirici

D) Doğru Yanlış Çeldirici

E) Sözlü Yoklama Çeldirici


Ne zaman kullanılabilir ;

• Bilgi, Kavrama, Uygulama ve Analiz düzeyinde

davranışları ölçmede kullanılabilir. Sentez

düzeyinde davranışları ölçmede yetersiz.

• Sınav geniş bir öğrenme alanını

kapsayacaksa kullanılabilir.

• Sınav sonucuna yönelik çok önemli bir

karar verilecekse kullanılmalıdır.


Özellikleri;

• Öğrenciler cevabı verilen seçenekler

arasından seçer. Doğru cevabı bulmada

tanıma yeterli olabilir.

• Şans faktörü etki edebilir. (seçenek sayısı

fazla olmalı).

• Çok sayıda soru sorulabilir. (Kapsam

geçerliği ve güvenirliği yüksek )


Özellikleri;

• İlk öğretimin ilk yıllarından itibaren

kullanılabilir.

• Hazırlaması zor, fakat puanlaması

kolaydır.

• Sonuçlar üzerinde istatistiksel işlem

yapılabilir.


Çoktan seçmeli madde çeşitleri;

1. Doğru cevabın sayısına ve yapısına göre;

i. Tek kesin cevaplı maddeler

ii. Bir tek seçeneği en doğru olan maddeler

iii.Birleşik cevaplı maddeler

2. Madde köklerinin yapısına göre;

i. Kök maddesi soru cümlesi olan maddeler

ii. Kök ifadesi olumsuz cümle olan maddeler

iii.Kökü yarım ifade olan maddeler

3. Aynı kökten ya da seçenekten yararlanan

maddeler

Soru: Bilgi yarışmasında birinci olan öğrencisine

kitap hediye eden öğretmenin yaptığı davranış

aşağıdakilerden hangisine örnektir.

A) Pekiştirme

B) İpucu

C) Dönüt

D) Düzeltme

E) Etkin Katılım X

Tek Kesin Cevabı Olan Maddeler

Soru: Aşağıdakilerden hangisi öğrencilerde analiz,

sentez ve değerlendirme gibi üst düzey

kazanımların gerçekleştirilmesi amacıyla

kullanılabilecek en uygun yöntemdir.

A) Sunuş

B) Problem çözme

C) Soru Yanıt

D) Düz Anlatım

E) Gösterip yaptırma X

Bir Tek Seçeneği En Doğru Olan Maddeler

Soru: Aşağıdakilerden hangisinde ya da hangilerinde bağıl değerlendirme yapılmıştır?

I- 3. olarak finale kalmaya hak kazandım.

II- LES’ten 58 alarak yüksek lisansa alındım.

III- ÖSS sınavında Türkiye genelinde 10. oldum

IV- Lisansı 2. olarak bitirip yüksek lisansa alındım.

A) I- II B) II- III C) I- II- III

D) I- II- IV E) I- II- III- IV

X

Birleşik Cevaplı Maddeler

Soru: Güvenirlik testin;

A) Tesadüfi hatalardan arınık olmasıdır

B) Kullanışlı olmasıdır

C) Geçerli olmasıdır

D) Amaca hizmet etme derecesidir

E) Ölçülmek istenen değişkeni ölçebilme

derecesidir x

Kökü yarım ifade olan maddeler

Soru: Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarda kullanılan puanlama yöntemlerinden biri değildir?

A) Genel İzlenimli puanlama

B) En iyi cevap kağıdını anahtar olarak kullanma

C) Sıralama yolu ile puanlama

D) Sınıflama yolu ile puanlama

E) Cevap anahtarına göre puanlama X

Kök İfadesi Olumsuz Cümle Olan

Maddeler

Soru Pj rjx

1 0,34 0,61

2 0,44 -0,28

3 0,82 0,09

4 0,23 0,16

5 0,85 0,65

1. Yandaki maddelerden

hangisi mutlaka testten

çıkarılmalıdır?

a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5

2. Yandakilerden hangisi

kolay ve ayırt ediciliği

yüksek sorudur?

a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5

3. Alınacak öğrenci sayısı başvuran öğrenci sayısından çok

daha az olduğu durumlarda kullanılacak soruların çoğu

güçlük ve ayırt edicilik bakımından yukarıdaki sorulardan

hangisine benzer nitelikte olmalıdır?

a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5 x

Aynı Kökten Ya Da Seçenekten Yararlanan Maddeler


Hazırlanması;

• Sorular bilgiyi hatırlamadan çok

uygulamaya dönük sorulmalı. Örnek

• Öğretmenin ne sormak istediği açık ve

kesin olmalı

• Kitap ifadeleri kullanılmamalı

• Gereksiz yere fazla kelime kullanılmamalı


Hazırlanması;

• Seçenekte tekrarlanabilecek kısımlar soru köküne konulmalı. Örn

• Olumsuz sorular anlama güçlüğü yaratacağından çok fazla kullanılmamalı

• Kökü olumsuz yapan ifade belirgin yazılmalı

• Hazırlanan bir soru diğer bir sorunun cevabı için ipucu olmamalı


Hazırlanması;

• Bütün seçenekler akla uygun olmalı

• Cevaplar kesin olmalı

• İfadeler açık kesin ve dilbilgisi kurallarına uygun olmalı

• Kök ve seçeneklerdeki ifadeler birbirine uyumlu olmalı

• Belirsizlik ifade eden kelimeler kullanılmamalı (daima, bazen….)


Hazırlanması;

• Zıt seçenekler mümkün olduğu kadar kullanılmamalı, kullanılacaksa ikişer ikişer kullanılmalı

• Sayı ile ifade edilen seçenekler büyükten küçüğe yada küçükten büyüğe sıralanmalı

• Hepsi yada hiçbiri seçenekleri kullanılırken dikkat edilmeli, her ikisi birden kullanılmamalı


Hazırlanması;

• Testteki bütün soruların seçenekleri eşit

olmalı

• Doğru cevaplar seçeneklerin hepsine eşit

oranda dağıtılmalı

• Dört ve daha fazla sorunun cevabı ardışık

olarak aynı seçenek olmamalı

x

Örnek 1

Soru: Aşağıdaki formüllerden hangisi standart sapmayı hesaplarken kullanılır?

A) r.x / r2 B) x / k C) ∑ (x+ x2)

D) √ ∑ (x- x)2 / n-1 E) ∑ (x- x)2 / n-1

Soru: Öğrencilerin matematik sınavından aldığı

puanlar; 10- 25- 30- 57- 65- 67- 71- 73- 75-

88’dir. Öğrencilerin matematik dersinden aldığı

puanların standart sapması kaçtır?

A) 12 B) 15 C) 21 D) 23 E) 24 x

Örnek 2

Soru: Kapalı kaptaki gazın sıcaklığı azaldığında ne olur?

A) Yoğunluğu artar

B) Yoğunluğu azalır

C) Yoğunluğu değişmez

D) Yoğunluğu hakkında bir şey söylenemez

E) Yoğunluğu aynı kalır X

Soru : Yukarıdaki tarih sınavında sorulan bir çoktan seçmeli soru bulunmaktadır. Bu soruda aşağıda belirtilen hatalardan hangisinin yapıldığı söylenemez?

A) Seçenekleri uygun olmayan sırada verilmiştir.

B) Kökte gereksiz sözcük kullanılmıştır.

C) Kök ile seçenekler arasında ifade uyumsuzluğu vardır.

D) Seçeneklerde aynı sözcük tekrarlanmıştır.

E) Kökün yazımında karmaşık bir dil kullanılmıştır.

Çanakkale Savaşı, Kurtuluş Savaşı’nın oluşumunda oldukça

önemli bir yere sahiptir.

Çanakkale Savaşı hangi yılda meydana gelmiştir.

A) 1919- 1923 arasında

B) 1915- 1916 arasında

C) 1914- 1918 arasında

D) 1911- 1912 arasında

E) 1919- 1920 arasında

İş- Performans Testleri

Özellikleri;

• Beceriye yönelik davranışların, objektif, güvenilir ve geçerli bir şekilde ölçülmesini sağlar (psikomotor düzeydeki hedefler)

• Öğrencinin söz konusu beceriye ilişkin öğrenme düzeyinin ve eksikliklerinin görülmesini sağlar

• Uygulama esnasında değerlendirme yapılır.


Özellikleri;

• Hazırlaması zordur, fakat bir kere

hazırlandıktan sonra yıllarca kullanılabilir.

• Uygulaması zaman alır.


Hazırlanması;

• İşte üründe arınılacak nitelikler analiz

edilir.

• Kullanılacak aracın biçimi belirlenir.

(Kontrol listesi veya Dereceleme ölçeği)

• İş veya ürün gözlemlenerek, gözlem

sonucu test üzerinde puanlanır.

Dersin Adı: Teknolojik Tasarım

Konu : Alimunyum Folyo Kapartmalı Pano

Amaç: Kabartma Tekniği Becerisi

Öğrencinin Adı: ……………….. Sınıfı: ………………….. Numarası………………….

Gözlenecek Davranışlar 1 2 3 4 5

1. Desen Seçimi

a. Tekniğe uygun desen

seçimi

b. Kullanım alanına uygun

desen seçimi

2. Folyonun kabartılması

a. Desene göre kabartma

b. Tekniğe uygun

noktalama işlemi

c. Desenin görüntüsünün

korunması

Öğretmenin görüşleri : ………………………….

Portfolyo

(Öğrenci Gelişim Dosyaları)

Eğitimdeki yeni gelişmelerle

beraber, öğrencilerin bilgi düzeyini

ölçmeyi amaçlayan standart testlerin

yerini, öğrencilerin gerçekçi koşullarda

uygulamaya çalıştığı performans testleri almıştır.

Portfolyo


Portfolyo; öğrencilerin dönem veya yıl boyunca yaptıkları çalışmaların belli standartlara göre organize edilmiş bir koleksiyonudur veya öğrencinin bir veya birden fazla konu alanında yaptığı çalışmalarının sistematik, amaçlı ve anlamlı koleksiyonu olarak tanımlanmaktadır.

Portfolyo


Üç ana bölümden oluşur :

Özgeçmiş : Bu kısım öğrencinin ortaya koyduğu çalışmaların hangi aşamalardan geçtiğini yansıtır.

Ürünler : Bu bölüm portfolyo içinde öğrenci tarafından konulan tüm çalışmaları kapsar.

Yansıtma : Bu bölümde öğrenci yaptığı çalışmaların bir ölçüde muhakemesini yapmak amacı ile kendisi ile ilgili görüşlerini yansıtır.

Portfolyo

(Öğrenci Gelişim Dosyaları) • En önemli işlevi;

Öğrencinin süreç içindeki gelişimini takip etmek ve öğrencinin çalışma örneklerini görmektir.

• Kullanım amaçları;

• Yaratıcılık ve üst düzey becerileri geliştirmek,

• Öğrencileri gerçekçi koşullarda değerlendirmek ve onlara değerlendirme becerisi kazandırmak

• Yıl boyu yaptığı çalışmaları takip etmek

Portfolyo



• Ekiple çalışma yeteneği geliştirmek

• Öğrenciyi aktif kılmak ve özgüvenini arttırmak

• Öğrencide öğrenme sorumluluğu alabilmeyi

ve öz disiplini geliştirmek

• Öğrenciyi gerçekçi koşullarda değerlendirmek

ve onlara değerlendirme becerisi

kazandırmak

Portfolyo



• Öğrencileri ilgi alanları ve yeteneklerini

tanımak

• Öğrencilerin program dışındaki faaliyetlerini

kapsayan çok yönlü gelişimi hakkında bilgi

vermek.

• Portfolyo değerlendirmesinde bir tür

puanlama anahtarı olan Rubric kullanılır.

Rubric

(Puanlama Anahtarı)

Rubric; kabul edilebilir ya da edilemez

performans sınırlarının öğretmen ve

öğrenciler için açıkça belirtildiği kriter

grubu ölçeğidir.

Rubric

(Puanlama Anahtarı) Rubric; Analitik ve Holistik olmak üzere iki tür

rubric bulunmaktadır.

Analitik rubric; süreçle ilgilidir.

Holistik rubric; ürünle ilgilidir.

*** Rubric’in performans değerlendirme ölçeklerine benzer, fakat farklı olarak, her bir basamak için kriterlerin mükemmelden kötüye kadar derecelendirilmesi söz konusudur.

Rubric


Rubric;

• Öğrenciye kendi gelişimini takip etme

fırsatı verir.

• Gerçek ve kalıcı öğrenme gerçekleşir.

• Öğrencinin çalışmalarına yön vermesini

sağlar

• Eksikliklerinin neler olduğunu ve bu

eksikliklerini giderme yollarını gösterir.

Rubric


Rubric;

• Standart testler öğrencilerin bilgilerini ölçmede

faydalıdır. Fakat bu bilgilerin gerçek hayatta

uygulama becerilerini ölçmede yetersiz kalır.

Rubricler yardımıyla uygulama becerileri de

gözlemlenmiş olur.

• Öğrenciler, performans hedeflerini baştan

bildikleri zaman daha başarılı olabilmektedirler.

Soru: Bir öğretmen belli bir öğrenme süreci içerisinde öğrencinin geçirdiği aşamaları tüm yönleriyle izlemek ve öğrencinin kendisi ve velisi gibi sürece katılan herkesten bu gelişimsel süreç hakkında bilgi almak istemektedir.

Bu amaca ulaşmak için öğretmen aşağıdaki ölçme araçlarından hangisini kullanmalıdır.

A) Portfolyo

B) Rubrik

C)Anket

D) Standart testler

E) Gözlem

Soru: Portfolyo öğrencinin geçirdiği aşamaları gösterecek biçimde oluşur. Ayrıca eğitim süreci içerisinde öğrencinin gelişimini kendisinin, velisinin ve öğretmenlerinin izleyebilmesine olanak sağlayan bir ürünler bütünüdür.

Açıklama dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi portfolyonun kullanım amaçlarından biri değildir?

A) Öğrencinin gelecekteki öğretmenlerine onun hakkında bilgi sunmak

B) Öğrencinin gelişimini kanıtlarıyla daha sağlıklı sunmak

C) Öğrencinin yetenekleri ve ilgi alanları hakkında bilgi edinmek

D) Öğrencinin öğretim programındaki kritik davranışlarla ilgili eksik öğrenmelerini belirlemek

E) Derslerin öğretim programlarına bağlı kalmadan, öğrencinin çok yönlü gelişimi hakkında bilgi vermek

sinavlarin planlanmasi · sözlü yoklamalar boşluk doldurmalı eşleştirmeli testler doğru...

Documents