si a ekonomÝk rapor - mtso€¦ · kenan peker Ýbrahim argÜn mehmet gÖkÇel mehmet altay serdal...

EK

ON

OM

ÝK R

AP

OR

ME

RS

ÝN T

ÝCA

RE

T V

E S

AN

AY

Ý O

DA

SI

2010

YAYIN KURULU

Abdulkadir DÖLEKGenel Sekreter

Aslý ÖZYAMANOÐLUDidem ÖZER

Araþtýrma Yayýn Müdürlüðü

Yayýn No : 2011-7

Tasarým

Alpaslan Akbaþ

Baský

REPROTEK MATBAACILIK0324.235 09 66

EK

ON

OM

ÝK R

AP

OR

2010

Finans piyasalarýnda 2008 ortalarýnda kredi krizi olarak baþlayan ve2009�da likidite krizi olarak devam eden global kriz geliþmiþ ülkelerbaþta olmak üzere tüm ülkelerde, kapsamlý parasal ve mali teþvikprogramlarýnýn devreye sokulmasýyla küresel boyuttaki etkileri hafiflemetrendine girmiþtir. 2011 yýlý ile tüm dünyada bir olumlu seyir görülsede krizin negatif etkilerinin tam anlamýyla atlatýldýðý ve kriz öncesidüzeye geldiði söylenemez.

Türkiye genelinde ise, 2009 yýlýnda gerek iç gerekse dýþ talepteki daralmanýn devametmesiyle stoklarda ciddi artýþlar yaþanmýþ; baþta imalat sanayi olmak üzere ticaret,ulaþtýrma, depolama ve haberleþme sektörlerinde önemli ölçüde gerilemeler kaydedilmiþtir.Çift haneli küçülme rakamlarý ancak 2009 yýlýnýn üçüncü çeyreðinde tek hanelere gerilemiþve 2009 yýlýnýn son çeyreðinde de birçok sektörde gözlenen olumlu geliþmelerle,toparlanma sinyalleri verdiði gözlenmiþtir. Kýsacasý, reel sektörde yaþanan düþüþlerin malisektöre yansýmamýþ olmasý Türkiye ekonomisinin krizden daha fazla etkilenmesiniengellemiþtir. Özellikle, komþu ülkelere olan ticaretimizdeki artýþ bu düzelmeye büyükivme kazandýrmýþtýr. Kriz nedeniyle kredi musluklarýný kapatan bankalar, ekonomidekitoparlanmaya paralel tekrar kredi musluklarýný açmýþ, buda özel sektörü rahatlatmýþtýr.2010 yýlýnda üretmeye ve ihraç etmeye devam eden Türk iþ dünyasý yarattýðý istihdamile yeni iþ kapýlarý açmýþtýr. Yani 2010 Türkiye�nin krizden çýkýþ yýlý olmuþtur.

Geride býraktýðýmýz yýlda Mersin�deki gerçekleþmelere baktýðýmýzda; 2009 yýlýnýn ilkçeyreðinde dip noktaya ulaþan sanayi üretimi yýlýn ikinci çeyreðinden itibaren toparlanmayabaþlamýþtýr. Üretimdeki geliþmelere paralel olarak istihdamda benzer eðilimlerin olduðugözlenmiþtir. 2010 yýlýnda gerek sanayi üretimi, gerek Serbest Bölge üretimi, gerekseliman kapasitesindeki istikrarlý yükseliþ Mersin ekonomisinin olumlu bir yolda gittiðinigöstermektedir. Ancak, özellikle Kuzey Afrika ve Orta Doðu ülkelerindeki olumsuzgeliþmeler bölgeye olan yakýnlýðý ve yoðun ticaretinden dolayý Mersin�i etkilemiþtir. Mersiniþ dünyasýnýn bu bölgelerden vazgeçme lüksü yoktur. Ancak, yeni pazarlar bulma çabamýzýhiçbir zaman býrakmamamýz gerektiðini düþünüyoruz. Bölgenin en istikrarlý ve geliþmiþülkesi olan Türkiye her þeye raðmen bir cazibe merkezi olmaya devam edecektir. Mersiniþ dünyasý olarak amacýmýz sadece farklý pazarlar bulmak deðil, ürün çeþitliliðimiz ile derekabetçiliði yakalamaktýr.

20 binin üzerinde kayýtlý üye sayýsý ile kentimizin en büyük sivil toplum örgütü olanMersin Ticaret ve Sanayi Odasý, kentimizin ve iþ dünyasýnýn yaþadýðý sýkýntýlarý istatistiklerdenfaydalanarak somut tablolar ortaya koyabilmekteyiz. Bu baðlamda; Odamýz tarafýndanhazýrlanan kitabýmýz farklý kurumlarca derlenen verilerin detaylý olarak bir araya getirilerek,toplumsal ve kültürel yapý, ekonomik yapý ve makro ekonomik göstergeler, alt yapýsistemleri, sivil toplum kuruluþlarý alt baþlýklarýnda incelenen konularýn yaný sýra Dünyave Türkiye Ekonomisindeki geliþmeler ve beklentilere ait deðerlendirmelere de yerverilmiþtir. Yayýnýmýzýn üyelerimize ve ilgililere faydalý olmasýný diler, destek veren tümKurum ve Kuruluþlara teþekkür ederiz.

ÖNSÖZ

Þerafettin AÞUTMersin Ticaret ve Sanayi OdasýYönetim Kurulu Baþkaný

MERSÝN TÝCARET VE SANAYÝ ODASIYETKÝ ORGANLARI

YÖNETÝM KURULU

Þerafettin AÞUTBaþkan

Serdal KUYUCUOÐLUBaþkan Yardýmcýsý

Murat KARTEPERSayman Üye

Ayhan KIZILTAN Rýza DURDU Ali Fuat BUDUR Hakan Sefa ÇAKIR

Ýbrahim ZEPER Uður KUZUCU Ufuk MAYA Kasým TANRIÖVER

MECLÝS ÜYELERÝ

Faik BURAKGAZÝBaþkan

Ýsmet SÖKÜNBaþkan Yardýmcýsý

Mehmet Alper GÜRSOYBaþkan Yardýmcýsý

Yakup GÝTMÝÞKatip Üye

Süleyman YILMAZ Kenan YAVUZ Salih ERTAÞ Hakan Sefa ÇAKIR Yusuf Vedat YÜCESOY

Mehmet KARABULUT Doðan NARÝN Mahmut ARSLAN Mehmet Taci BAYAM Hadi DOÐAN

Mustafa Sýtký YETER Ufuk ONUK Ali Fuat BUDUR Nihat TAN Hatem DÜLEK

Ýbrahim ZEPER Halim EREN Mevlüt ISIYEL Mehmet ÝLHAN Hakan KAYACI

Celal SALMAN Senan ÝDÝN Nafi AÐAOÐLU Sabahattin KILIÇÇIOÐLU Ýhsan ACIR

Mehmet Rýza BOYRAZ Ýbrahim BÝRSÖZ Ýbrahim KÝPER Mehmet KÝPER Seyit Serdar AKYURT

Erhan ÖZYILDIRIM Musa AKDEMÝR Nesim EKÝNCÝ Birol GELBUL Nuh YÜKSELGÜNGÖR

Kenan PEKER Ýbrahim ARGÜN Mehmet GÖKÇEL Mehmet ALTAY Serdal KUYUCUOÐLU

Sadýk Çaðatay GÜNEÞ Uður KUZUCU Mustafa KABADAYI Savaþ TÜRKALP Çetin KANAR

Mehmet KELEÞ Bedirhan ORAK Ufuk MAYA Güner ÖZDEMÝR Mehmet GÜNENÇ

Mehmet Azmi DAMLA Sezgin ARIMUM Adil ACIR M. Mutlu KOYUNCUOÐLU Murat KARTEPER

Doðan ERTÜRK Hýdýr KARADAÐ Necmi GÖÇTÜ Numan OLCAR Halit ARSLAN

Yaþar GÖLLÜ Mehmet Orhan ÖZBABA Kasým TANRIÖVER Suat ERAS Ýbrahim AKTAN

Haci Ýbrahim BÝLÝR Hüseyin DÝNLER Gürsel TEMEL Cebrail ORMAN Erol KARACA

Cuma KAPLAN Hikmet ELÇÝÇEÐÝ Abdullah YILMAZ Þahin ÖDER Cumali AVÞAR

Sabri TEKLÝ Sinan ACAR Mehmet Salih BÝLGÝN Hasan Hüseyin ÝPEK Mehmet KÝSÝN

Mehmet ÇAÐLAYAN Serdar ALTUNTAÞ Serdal KURU Ayhan KIZILTAN Serhat Servet DÖVENCÝ

Þerafettin AÞUT Hilmi Serdar YÜREKLÝ Rýza DURDU Saffet ÖZDEMÝR

ÝÇÝNDEKÝLER

1

13

23

28

39

42

45

49

65

67

69

85

89

93

97

103

104

108

111

117

121

124

137

139

142

144

151

154

Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Geliþmeler ve Beklentiler

Mersin Hakkýnda Genel Bilgiler

Nüfus

Eðitim - Kültür

Saðlýk

Sosyal Güvenlik Çalýþmalarý

Sosyal Hizmetler

Ekonomik Yapý

Tarým ve Ormancýlýk

Ýmalat Sanayi

Organize Sanayi Bölgesi

Dýþ Ticaret

Mersin Serbest Bölgesi

Mersin Limaný Faaliyetleri

Ticaret Borsalarý ve Toptancý Halleri

Turizm

Madencilik

Makroekonomik Göstergeler

Milli Gelir

Fiyat Ýndeksleri

Parasal Göstergeler

Yatýrýmlar

Kamu Gelirleri

Ýstihdam

Enerji

Ulaþtýrma

Haberleþme Hizmetleri

Konut

Mersin Ticaret ve Sanayi Odasý Hakkýnda Genel Bilgiler

Ýlimizdeki Mesleki Kuruluþlar

EKONOMÝK YAPI VE MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER

ALT YAPI SÝSTEMLERÝ

SÝVÝL TOPLUM KURULUÞLARI

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI

DÜ

NYA

VE

TÜR

KÝY

E EK

ON

OM

ÝSÝN

DEK

ÝG

ELÝÞ

MEL

ER V

E B

EKLE

NTÝ

LER

EK

ON

OM

ÝK R

AP

OR

2010

3

DÜNYA VE TÜRKÝYE EKONOMÝSÝNDEKÝ GELÝÞMELER VE BEKLENTÝLER

2010 Yýlýnda Dünya Ekonomisi

2008 yýlýnda baþlayýp neredeyse tüm ülkeleri içine alan global kriz sonrasýnda, toparlanma ülke gruplarý bazýndafarklýlaþarak devam etse de risklerin devam ettiði anlaþýlýyor. Özellikle krzini etkisi geliþmiþ ülkelelerde yoðun bir biçimdehala hissedilirken, genelde geliþmekte olan ülkelerde kriz etkisinin azaldýðý ve ekonomik canlanmanýn devam ettiðigörülüyor.

Bilindiði gibi dünya ekonomisi 2008 yýlýnda yüzde 2.8 oranýnda büyürken, dünya ticaret hacmi de yüzde 2.9 oranýndaartýþ göstermiþ; krizin etkisinin derin biçimde hissedildiði 2009 yýlýnda ise dünya ekonomisi yüzde 0.6 oranýnda küçülürken,ticaret hacmi ise yüzde 11 oranýnda daralmýþ ve iþsizlik tüm ülkelerde artmýþtý. Reel ekonomide bu sancýlar yaþanýrkenfinansal piyasalarda büyük dalgalanmalar yaþanmýþtý.

Tablo1. Dünyada Sanayi Üretimi ve Ticaret Hacmi (2006=100)

2010 yýlýnda ise özellikle geliþmekte olan ülkelerdeki performans ile dünya ekonomisinin yeniden pozitif büyümeyeyöneldiði biliniyor. Yine uluslar arasý ticaret hacminin yeniden yüzde 11�ler civarýnda artýþ göstermesi de 2010 yýlýndakitoparlanmaya iþaret ediyor. Ancak daha önce belirttiðimiz gibi ülkeler arasýnda toparlanmada bariz farlýlýklar gözleniyor.Örneðin ABD ekonomisinin 2010 yýlýnda 2008 yýlýndaki üretim düzeyini yakaladýðýný buna karþýn Euro bölgesinin hala2008 yýlý üretim düzeyinin yaklaþýk yüzde 5 altýnda kaldýðý görülüyor. Ýþsizlik geliþmeleri de benzer geliþmeleri iþaretediyor. ABD�de iþsizlik oranlarý krizde yüzde 10�un üzerinde seyrederken, yüzde 9.6�lara gerilemiþ; ancak Euro bölgesindeyüzde 10.1 olan iþsizlik oranýnda bir iyileþmenin saðlanamadýðý gözlendi. (Bkn.Durmuþ Yýlmaz 13 Ocak 2011 AskonSunumu)

130

125

120

115

110

105

100

95

90

85

114

112

110

108

106

104

102

100

98

96

94

2007 2008 2009 2010

Kaynak : Bloomberg. TCMB

Ticaret (sað eksen)

Sanayi Üretimi

EKONOMÝK RAPOR2010

4


2007 2008 2009 201020062005

220

200

180

160

140

120

100

80

Kaynak : Bloomberg. BDDK, TCMB

ABD

Euro Bölgesi

Türkiye

Tablo2. Ýþsizlik Oranlarýndaki Geliþmeler (Mart 2008=100)

Özellikle Çin ve Hindistan gibi dünya ekonomisinde payýný hýzla artýrmakta olan geliþen ülkelerde toparlanmanýn dahahýzlý olduðu, krizin etkilerinin daha hýzla atýlmaya çalýþýldýðý IMF�nin yayýnladýðý World Economic Outlook (October 2010)raporunda da belirtiliyor.

Global Krizin Sonuçlarý ve MaliyetiDünya ekonomisi hýzla toparlanýrken, global krizin etkileri de 2010 yýlý itibariyle belirginleþmeye baþladý. Krizden çýkmakiçin ABD ekonomisinde kurtarma operasyonlarý devreye girmiþ, Amerikan Merkez Bankasý FED piyasalara ciddi biçimdelikidite aktarmýþ faiz oranlarý ise ABD�de tarihsel olarak en düþük düzeylere çekilmiþti. Benzer geliþmeler Almanya�nýndirenmesine karþýn AB bölgesinde de görüldü. Faizler hýzla yüzde 1 düzeyine çekilirken, ülkeler özel kesim firmalarýnýkurtarýrken, genelde de Yunanistan, Ýrlanda, Ýzlanda ve devamýnda da Portekiz ülkelerine yönelik kurtarma önlemleriyürütüldü. Geliþmiþ ülkeler artan likiditeyi kontrol etmek ve piyasalardaki beklentileri olumluya çevirmek için finanskurumlarýnýn bilançolarýný �piyasa fiyatlamasý dýþýna� taþýdý. Böylece sözkonusu kurumlarýn sahip olduðu ancak piyasadadeðeri hýzla düþen finansal varlýk ve/veya gayrimenkullerin piyasa fiyatý üzerinden deðil, �elde edilme deðeri� üzerindenmuhasebeleþtirilmesi yasallaþtýrýldý. Sonuçta piyasa deðeri hýzla düþen varlýklara sahip bilançolar �kaðýt üzerinde� karyazmaya baþladý. Bu giriþim 2009 yýlý ortasýndan itibaren piyasalardaki iyimser beklentilerin de kaynaðý oldu. Ancakherþey ayný þekilde yolunda gitmiyor.

Finansal ve ekonomik istikrarýn saðlanmasýna yönelik kurtarma operasyonlarý ülkelerin mali dengelerini altüst ederken;sonuçta artan bütçe açýklarý ve devasa boyuttaki kamu borçlarý mevcut sorunlarýn �ötelenmesi� anlamýna geliyor vesorun özel kesimden kamu kesimine aktarýlmýþ bulunuyor. Kriz öncesi ABD hazinesinin borç yükünün GSYÝH�ya oranýyüzde 60 iken bu oran yüzde 90�lara yükseldi ve Bütçe açýðýnýn GSYÝH oraný ise çift haneli rakamlara ulaþtý. Euro Bölgesindede Bütçe Açýðý/ GSYÝH oraný ortalama yüzde 3�lerden kriz sonrasýnda yüzde 6�lara yükseldi. Kamu Borcunun GSYÝH�yaoraný ise yüzde 60 iken kriz sonrasý yüzde 90�ýn üzerine çýktý. Japonya�da da benzer geliþmeler sözkonusu: Örneðin KamuBorcunun GSYÝH�ya oraný yüzde 232�yi aþarken, Blütçe Açýðýnýn GSYÝH�ya oraný da çift haneli rakamlarla ifade edilmeyebaþladý.

EKONOMÝK RAPOR2010

5


*Orta Vadeli Program (2010-2013) HedefleriKaynak : IMF WEO Ekim 2010, Hazine, BDDK, TCMB

2004 2006 2008 201020022000

120

110

100

90

80

70

60

50

40

30

20

Geliþmiþ G-20 Ülkeleri

Geliþmekte olan G-20 Ülkeleri

Türkiye*

2012 2014

120

110

100

90

80

70

60

50

40

30

20

Tablo 3. Kamu Borcu/GSYÝH Oraný (%)

Dünya Ekonomisinde Yaþanan RisklerDünya ekonomisinde 2008 ve 2009 yýllarý, þirket iflaslarý ve þirket kurtarmalarýnýn belirginlik kazandýðý yýllar olarak tarihegeçerken; 2010 yýlý ise ülke iflaslarýnýn gündeme geldiði ve ülkeleri kurtarmaya yönelik giriþimlerin yaþandýðý yýl olarakakýllarda kalacak. 2011 yýlý ise bu aðýr baskýnýn altýnda ülkeler ve bölgeler arasýnda ayrýþýmýn yaþandýðý önemli bir dönemeçyýlý olmaya þimdiden aday görünüyor:1. Global Kriz etkisini en fazla geliþmiþ ülkelerde hissettirdi. Mevcut durumda geliþmiþ ülkeler yüksek kamu borçlarý ve

ciddi biçimde bozulan kamu mali dengeliri ile karþý karþýya kaldý. 2011 yýlý ve gelecek yýllar bu aðýr baskýlarýn altýndatüm ekonomileri etkilemeye devam edecek.

2. ABD ekonomisi neredeyse sýfýr düzeyindeki faiz ile finansal varlýk fiyatlarýný þiþirmeye devam ederken, bozulan malidengelerine çözüm aramaya devam ediyor. ABD�nin sorunlarýný piyasalara likidite aktararak sürdürmesi parasýnýn hýzladeðer kaybetmesine yol açýyor ve kur savaþlarý açýsýndan bir mevzi kazanmasýna neden oluyor. Ancak bunun da birmaliyeti var: Hýzla kendisini hissettirmeye baþlayan enflasyon ve dünyada artan emtia fiyat baskýsý.

3. ABD ekonomisi artan dýþ açýklarýný kapatmaya yönelik olarak Çin ile savaþýný sürdürürken, Çin merkezi denetim sistemiile parasýnýn deðerini düþük tutumayý baþarýyor ve hýzla artan üretim gücü ile gelecekte Asyanýn aðýrlýðýnýn artmasýnýnkaçýnýlmaz olduðunu ortaya koyuyor.

4. AB bölgesinde ise ayrýþma devam ediyor. Bir taraftan 2010 yýlýnda yüzde 3.6 büyüme yakalayan Almanya, diðer taraftaise Yunanistan, Ýspanya ve Portekiz gibi büyüme konusunda sýkýnýtý yaþayan ülkeler iki kutuplu AB ayrýþmasýnýniþaretlerini veriyor. Dünya ekonomisinin iyi olduðu yýllarda gereken reformalarý yapmayan ve bu konuda da �pek�uyarýlmayan AB�nin sorunlu ülkelerinin Euro�yu çökertebileceði konusundaki korkularýn hala devam ettiði bölgeningelecekte mali disiplini artýrarak sorunularýný çözmesi bekleniyor. Ancak toplumsal muhalefetin ve sosyal dengelerinbu disipline ne ölçüde uyulacaðý konusundaki kaygýlarý artýrýyor.

5. Geliþmiþ ülkeler arasýnda önemli bir yeri olan Japon ekonomisi global krizden öncelikle etkilenen ülkelerden biriolmuþtu. Hýzla daralan dünya ticaret hacmi Japonya�ya iþsizlikte artýþ, deflasyon, hýzla artan bütçe açýðý ve kamu borçstoðu olarak yansýdý. 2010 yýlýnda dünya ekonomisi toparlanmaya baþladýðýnda Japonya rahat bir soluk aldý. Ancakyüksek kamu borç stoðu konusunda çözümsüzlüðü devam etti. 2011 yýlýnda ise büyük bir nükleer felaket ile karþýlaþanJapon ekonomisinin bu durumu kolay atlatmasý beklenmiyor. Ýlk tespitlere göre 300 milyar dolara ulaþan zarardan sözedilse de radyasyonun etkileri bu rakamýn dýþýnda kalýyor.

6. Geliþmiþ ülkeler hýzla artan emtia fiyatlarý ve enflasyon baskýsýna karþý sýkýlaþma tercihi yapmakta zorlanýyor. ABD faizoranlarýnýn uzunca bir süre düþük kalacaðý sinyali verirken, AB Merkez Bankasý ise 0.25 oranýnda göstermelik faiz artýþýile yetinmek zorunda kalýyor. Kisaca geliþmiþ ükleler iþsizlik karþýsýnda enflasyonu tercih etmek zorunda kalýyor.Enflasyon ise gelecek açýsýndan riske iþaret ediyor. Ancak bu ülkeler de de büyüme tercihi enflasyonla mücadeleninbir baþka döneme ertelendiðini gösteriyor.

EKONOMÝK RAPOR2010

6


700.00

650.00

600.00

550.00

500.00

450.00

400.00

350.00

300.00

250.00

200.00

150.00

CI-CRB CCI Index (ICEFI) - Monthly Nearest OHLC Chart

1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

7. Uluslararasý sermaye ise geliþmiþ ülkelerdeki düþük faiz oranlarý ve diðer sorunlar nedeniyle, nisbeten faiz oraný dahayüksek dinamik geliþmekte olan ülkelere yönelmeyi tercih ediyor. Ancak bu kez uluslararasý sermaye; 2004-2008yýllarýnda olduðu gibi doðrudan yabancý sermaye yatýrýmý biçiminde deðil, portföy yatýrýmý biçiminde ülkelere yöneliyor.Çeþitli ülkeler portföy yatýrýmlarýnýn yýkýcý etkisine karþý kendilerini korumaya çalýþsa da artan risk iþtahý bu giriþimleriþimdilik etkisiz býrakýyor.

8. Türkiye de uluslararasý sermayenin hýzla artan risk iþtahý nedeniyle tercih ettiði ülkelerden biri. Türkiye ekonomisi 2010yýlýnda hýzla giriþ yapan uluslar arasý sermayenin etkisi altýnda performans gösterirken, sermayenin çýkýþý halindeyaþanabilecek olasý risklerle karþý karþýya.

Tüm bu geliþmeler çerçevesinde; Türkiye ekonomisinin 2010 yýlýndaki performansýný ve 2011 yýlýndaki olasý geliþme vebeklentileri ortaya koyabiliriz.

CRB Indeksi, her türden hammadde ve emtia fiyatlarýndaki geliþmeyi aðýrlýklý ortalama olarak ölçen bir endekstir. Endeks1997 Asya krizinin ardýndan 1999 yýlýnda dip yaptýktan sonra 2002 yýlýndan sonra genelde geliþmiþ ülkelerin uyguladýðýgeniþletici politikalarýn sonucunda tekrar yükselerek enflasyonist baský yaratmýþtý. Ancak bu baskýyý kaldýrmaya yönelikolarak faizlerin yükseltilmesi ile birlikte sönen balon ve finansal piyasalarda yaþanan dalgalanma reel kesime yansýmýþve dünya ekonomisi durgunluk ile karþý karþýya kalmýþtý. Durgunluktan çýkmak için uygulanan geniþletici politikalarendeksi yeniden týrmandýrdý. Þimdi dünya ekonomisi yeni bir enflasyonist tehdit ile karþý karþýya. Ancak bu durum talepartýþýndan deðil, geliþmiþ ülke paralarýna olan güvensizlikten ve alternatifsizlikten kaynaklanýyor.

Emtia Fiyatlarýndaki Geliþmeler (1986-2010)

EKONOMÝK RAPOR2010

7


105

100

95

90

85

80

75

70

65

87.2

100.0101.4

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Kaynak : TÜÝK, TCMB

120

110

100

90

80

70

60

50

401 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Kaynak : TÜÝK, TCMB

Nihai Yurt Ýçi Talep

Ýthalat

Ýhracat

1 2 3

2010

2010 Yýlýnda Türkiye Ekonomisi

Türkiye ekonomisi 2008 yýlýnýn üçüncü çeyreðinden itibaren hissedilir biçimde global krizin etkisi altýna girdi. Krizdençýkýþ için alýnan önlemlerler gecikmiþ olsa da ekonomideki düþüþü durdurmayý baþardý ve ekonomi iç talep kaynaklýbüyüme sürecini 2009 yýlýnýn son çeyreðinden itibaren yeniden yakaladý. Hiç kuþkusuz bu geliþmede dünya ekonomisindekikýsmi toparlanma da etkili oldu.

2009 yýlýnda kamu harcamalarýndaki artýþ ile desteklenen büyümeye, 2010 yýlýnda özel kesim tüketim ve yatýrým harcamalarýdamgasýný vurdu. Ýhracatýn ise büyüme üzerinde etkisi oldukça sýnýrlýydý. Sonuçta 2009 yýlýnýn tamamýnda yüzde 4.8 olanküçülmenin ardýndan 2010 yýlýnda Türkiye ekonomisi yüzde 8.9 gibi yüksek bir büyüme hýzý yakaladý. Bu yüksek büyümehýzý ile birlikte ekonomi 2008 yýlýndaki üretim düzeyini yeniden yakaladý.

Tablo 4. Mevsimsellikten Arýndýrýlmýþ GSYÝH ve Talep Unsurlarý

Hiç kuþkusuz tüm firmalar büyümeden ayný oranda etkilenmedi. Özellikle iç talebe yönelik üretim yapan firmalarýnüretim kapasiteleri 2008 yýlýnýn üzerine çýkarken, ihracata yönelik üretim yapan firmalarda toparlanma daha yavaþgerçekleþti.

EKONOMÝK RAPOR2010

8


Kaynak : TCMB

2007 2008 2009 201020062005

120

110

100

90

80

70

60

Dýþ Piyasaya YönelikÜretim Yapan Firmalar

Ýç Piyasaya YönelikÜretim Yapan Firmalar

Tablo 5. Sanayi Üretim Endeksi (2008 Mart=100)

Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Dinamikleri1. Geliþmiþ ülkelerdeki fazla likidite olumsuzlar içinde nispeten daha iyi durumda olan ülkelere akmaya baþladý. 2010

yýlý verilerine göre Türkiye�ye 63.5 milyar dolar sermaye giriþi gerçekleþti. Giren sermayenin 19.6 milyar dolarý portföyyatýrýmý, 8.9 milyar dolarý doðrudan yabancý sermaye yatýrýmý, 27 milyar dolarý dýþ borçlanma ve 4 milyar dolarý isenedeni saptanamayan Net Hata Noksan olarak deðerlendirilen sermaye giriþinden kaynaklandý.

2. Sermaye giriþi bir taraftan Türk Lirasýnýn deðerlenmesine yol açarken, diðer taraftan da fonlara ulaþýmý kolaþtýrdý. Dövizgiriþine baðlý faiz oranlarý düþmeye baþladý. Bu da varlýk balonlarýnýn oluþmasýna, teminat deðerlerinin de yükselmesineneden olurken, kredi iþtahýný da kabartmaya baþladý.

3. Bankacýlýk sektörü 2009 yýlýnýn son çeyreðinden itibaren global krizin etkilerini azaltmak için iki kez yeniden yapýlandýrmagerçekleþtirmiþ ve reel kesimin sýkýntýlarýný bir ölçüde paylaþmýþtý. Ancak 2010 yýlýnda yeniden yapýlandýrma yerine�kredi verme tercihi� kullanýldý.

4. Bir taraftan hýzlý sermaye giriþi diðer taraftan bankalarýn �kredi tercihini� kullanmasý ekonomide parasal geniþlemeninkontrolünü zorlaþtýrdý. Sonuçta; ekonomik büyümenin yüzde 3.5 ve deflatörün ise yüzde 6 olarak hedeflendiði OrtaVadeli Program sapmaya baþladý. Ekonomi hýzla ýsýnmaya baþladý.

EKONOMÝK RAPOR2010

9


Kaynak : Bloomberg, BDDK, TCMB

2008 2009 20102007

20

15

10

5

0

-5

-10

ABD

Türkiye(sað eksen)

Euro Bölgesi

60

45

30

15

0

-15

-30

Tablo 6. ABD, AB ve Türkiye�de Kredi Geliþmeleri (% artýþ)

Ýç Talebe Dayalý Büyüme ve Cari AçýkÝç talebin kredi kaynaklý olarak büyümesi, genelde zaten yetersiz olan tasarruflarýn daha hýzlý düþmesine neden olurkenkamu kesimindeki kýsmi toparlanmaya karþýn ithalat talebini artýrdý ve sonuçta cari açýk 2010 yýlýnda 48.5 milyar dolarýaþarak yýllýk bazda GSYÝH�nýn yaklaþýk yüzde 6.6�sýna ulaþtý.1. Portföy yatýrýmlarý aðýrlýklý büyük sermaye giriþi; 2010 yýlýnda son iki aydaki yüzde 5�lik kur artýþýna raðmen Türk Lirasýnýn

deðerliliðinin devam etmesini saðladý. TCMB�nin yayýnladýðý ve 2003 yýlýnýn temel alýndýðý Reel Efektif Döviz KuruEndeksine göre 2010 yýlýnýn Aralýk ayý sonu itibariyle Türk Lirasý (sepet) TÜFE�ye göre yüzde 26, ÜFE�ye göre ise yüzde22 oranýnda deðerli hale geldi.

2. Kur savaþlarý ve korumacýlýk eðilimlerinin arttýðý gobal eðilimler dikkate alýndýðýnda; Türk Lirasýnýn deðerlenmesininfirmalarý asýl iþinden kar etme yerine faaliyet dýþý gelirlere yönelttiði biliniyor. Reel kesimin yýl ortalamasý itibariyleyaklaþýk 86 milyar dolarlýk döviz açýðýnýn Türk Lirasýnýn deðerlenmesi ile birlikte kur farký karý yarattýðý ve firmalarýbüyük ölçüde faaliyet dýþý gelirlere dayandýrmaya baþladýðý da bir gerçek.

3. Artan uluslararasý rekabete karþýn Türk lirasýnýn deðerlenmesinin önlenememesi rekabet gücünü hýzla düþürürken,ithalatýn cazibesini artýrdý. Ýç talebi dayalý bir büyüme de ithalattaki artýþ ile birlikte cari açýðýn büyümesine neden oldu.

4. Cari açýðý artýran bir diðer önemli faktör ise uluslararasý piyasalardaki likidite geniþlemesinin petrol baþta olmak üzereemtia fiyatlarýný yukarý yönlü hareket ettirmesi.

Tüm bu geliþmeler; 2010 yýlýnda cari açýðýn tehlikeli boyutlara ulaþmasýna ve söz konusu açýðýn finansmanýndaki kalitesizlikde Merkez Bankasýný önlemler almaya itti. Doðal olarak Merkez Bankasýnýn bu giriþimi baþta bankalar olmak üzere çeþitlikesimlerin itirazlarýna yol açtý.

EKONOMÝK RAPOR2010

10


Tablo 7. Türkiye�de Cari Açýk

2

0

-2

-4

-6

-82004 2005 2006 200720032002 2008 2009 2010

Cari Ýþlemler Dengesi / GSYH

Cari Ýþlemler Dengesi / GSYH (Enerji Fiyat Etkisi Hariç)

-0,3

-1,8

-2,5 -3,0-2,5 -2,9

-1,3

0,5

-3,4

-2,3

-6,6

-5,7-5,9-6,1

-4,6

-3,7

-2,5

Kaynak: TCMB ve Hazine Müsteþarlýðý

Cari Açýk ve Merkez Bankasý MüdahalesiMerkez Bankasý 2010 yýlýnda ekonomideki aþýrý ýsýnmanýn yarattýðý cari açýk baskýsýný özellikle �dünya ekonomisindekiiyileþmenin sanýldýðýnýn aksine yavaþ olduðu ve risklerin büyük ölçüde devam ettiði� biçimdeki uyarýlarla örtülü biçimdevermeye çalýþtý. Ancak ardýndan kredi geniþlemesindeki artýþýn devam ettiði anlaþýlýnca zorunlu karþýlýk oranlarýnýyükseltmeye baþladý ve bankalara zorunlu karþýlýklar karþýlýðý ödediði faiz oranýný sýfýrladýðýný açýkladý. Böylece kredimaliyetleri artýrýlmýþ oldu.

Sermaye hareketleri, kredi hacmindeki artýþ hýzý cari açýk ve Türk Lirasý'nýn deðerlenmesi arasýndaki güçlü iliþki; kontroledilemediði zaman belirsizlik de artýyordu. Merkez bankasýnýn bu sürece müdahalesi bankalarýn kredilerini artýrmayadevam ettirmesiyle daha sert oldu. Yýlýn son ayýnda zorunlu karþýlýk oranlarý yeniden düzenlendi, kredi kartý alacaklarýndakiasgari ödeme tutarý artýrýldý, konut kredilerinin finansmanýna üst sýnýr getirildi.

Alýnan kararlarýn 2011 yýlýnda etki göstermeye baþlayacaðý açýk. Çünkü bir taraftan bankalarý uzun vadeli kaynak bulmayazorlayan, diðer taraftan kredi maliyetlerini artýrarak kredi vermeyi zorlaþtýran söz konusu kararlar, ekonomideki büyümeyifrenlemeyi hedefliyor. 2011 yýlýnda büyümenin yüzde 4.5 olarak hedeflenen orana çekilmesi ve böylece kýrýlgan dünyaekonomisinde cari açýðýn daha makul düzeylere çekilmesi isteniyor.

Tabii ki Merkez Bankasý�nýn bu giriþimlerini etkisizleþtirecek riskler de var. Sözkonusu riskler; 2011 yýlý ortasýnda yapýlacakseçimler nedeniyle uygulanacak mali politikalar ile son ayda TL�nin yüzde 5 deðer kaybýnýn ve dünyadaki emtia fiyatlarýnýnenflasyon üzerine yansýmalarý olacaðý yönündedir.

EKONOMÝK RAPOR2010


11

TL deðerlendi, Tüketim Arttý Kamu Dengesi DüzeldiGlobal kriz yalnýzca geliþmekte olan ülkelerde deðil hemen tüm ülkelerde kamu maliyesinde bozulmalara yol açtý. 2009yýlýnda Türkiye�de de kamu maliyesinde ciddi bir bozulma ortaya çýkmýþ, vergi gelirleri hýzla düþerken, harcamalar artmýþsonuçta Bütçe Açýðýnýn GSYÝH�ya oraný yüzde 6�ya ulaþmýþ, Kamu Borcunun GSYÝH�ya oraný ise yüzde 39.5�den 45.5�eyükselmiþti. Ancak 2010 yýlýnda bu olumsuz trend tersine döndü.1. Ekonomideki hýzlý tüketim artýþý ile birlikte kamunun dolaylý vergi tahsilatlarý ve genelde de vergi gelirlerinde önemli

artýþ oldu. 2010 yýlýnda bir önceki yýla kýyasla Bütçe Gelirleri yüzde 18, bunun içinde vergi gelirleri yüzde 22, dolaylývergiler ise yüzde 29 oranýnda artýþ gösterdi.

2. Türk Lirasýndaki deðerlenmenin devam etmesi ve sermaye giriþleriyle düþen faiz ve borçlanma maliyetleri bütçeninfaiz giderlerini ayný dönemde yüzde 9.3 oranýnda azalttý. Faiz dýþý giderler yüzde 13.9 artmasýna karþýn, faiz giderlerindekidüþüþ Bütçe Giderlerinin yalnýzca yüzde 9.3 oranýnda artmasýna neden oldu.

3. Gelirler artarken, giderlerdeki artýþýn sýnýrlý kalmasý bütçe açýðýný 2010 yýlýnda 2009 yýlýna kýyasla yüzde 25 oranýndaküçülttü. Böylece 2010 yýlýnda 39.6 milyar TL olan bütçe açýðýnýn GSYÝH�ya oraný yüzde 3.5 olarak gerçekleþti. 2010 yýlýiçin hedeflenen oran ise yüzde 4 idi. Ekonominin iç talep itiþli hýzlý büyümesi kamu dengesini büyük ölçüde olumluetkiledi.

Tablo 8. Merkezi Yönetim Bütçe Açýðý / GSYÝH (%)

14

12

10

8

6

4

2

02002 2004 2005 2006 20072003 2008 2009 2010*2001 2011** 2012** 2013**

11,911,5

8,8

5,2

1,10,6

1,6 1,8

5,5

3,62,8

2,41,6

Kaynak: T.C. Maliye Bakanlýðý

EKONOMÝK RAPOR2010

12


2011 Yýlý BeklentisiDoðal olarak ekonomideki geliþmeleri analiz ederken büyüme bir baþlangýç noktasýdýr. Çünkü büyüme ekonomide

üretim artýþýný, istihdam ve iþsizlik gibi temel konulardaki olumlu trendi de ifade eder. Ancak büyümenin kaynaklarý ve

finansmaný da en az bu göstergeler kadar önemlidir.

Türkiye ekonomisi sermaye hareketlerinin serbest olduðu 1990 yýlýndan bu yana sermaye giriþ çýkýþlarýnýn etkisi altýnda

kaldý ve döviz giriþ çýkýþý ekonominin genel gidiþatýný belirledi. Faiz oranlarý, enflasyon, kamunun borçlarýný çevirme

becerisi, finansal varlýklarýn deðeri, bankalarýn kredi verme isteði, tüketim, yatýrým ve büyüme gibi birçok makro gösterge

sermaye giriþ çýkýþýnýn yarattýðý etki ile þekillendi. Genelde sermaye giriþi konusunda sorun yaþanmayan dönemlerde

ekonomi yükselen bir trend izlerken sermaye çýkýþý bu trendin tersine dönmesine neden oldu. Finansal piyasalar gibi

reel kesim de üretimden deðil, üretim dýþýndaki faaliyet gelirlerinden para kazanmayý 1990 yýlýndan sonra öðrendi. Reel

kesim bu �uyuþmanýn etkisi� ile üretim sorunlarýný dile getirmekte zorlandý. Reel kesimde istihdam yaratmak olgusu yerini

finansal karlýlýða býraktý. Gerçek sorunlarý tartýþmak yerine reel kesim genelde Merkez Bankasýnýn faiz düþürmesi ve/veya

yükseltmesi gibi para politikasý konularýný tartýþtý.

2011 yýlý Türkiye ekonomisinin geleceðini ayný kalýplar içinde tartýþmaya devam edersek, yine sermaye giriþ çýkýþýna ve

yabancý yatýrýmcýnýn risk iþtahýna baðlý olarak deðerlendirmeler yapmak gerekiyor.

Türkiye ekonomisi 2011 yýlýnda, büyük ölçüde global piyasalarda likidite artýþýnýn yarattýðý risklerin ektisini hissederken;

diðer taratan da Merkez Bankasýnýn aldýðý kararlar sonucu daralan kredi hacminin yarattýðý sorunlar ve seçimler nedeniyle

kamu maliyesinde yaþanabilecek olasý sonuçlarýn etkisi altýnda kalacak. Emtia fiyat riskleri sonucu ithal edilen enflasyon

da bu riskleri artýracak gibi görünüyor. Yurtiçinde bir taraftan yavaþlayan ekonomik büyüme diðer taraftan kendisini

hissettiren maliyet artýþlarý; uluslararasý piyasalarda ise likidite geniþlemesi, kur savaþlarý ve kur-emtia fiyatlarý oynaklýðý

2011 yýlýna damgasýný vurmasý bekleniyor.

Prof. Dr. Sadi UzunoðluTrakya Üniversitesi ÝÝBF Öðretim Üyesi

EKONOMÝK RAPOR2010

MER

SÝN

HA

KK

IND

A G

ENEL

BÝL

GÝL

ERE

KO

NO

MÝK

RA

PO

R

2010

15

TARÝH

Mersin�in Kalkolitik, Ýlk Tunç ve Orta Tunç Çaðlarýndan bu yana bir yerleþim yeri olduðu anlaþýlmýþtýr. Yörede Hititler,

Asurlar, Fenikeliler, Frikyalýlar,Yunanlýlar, Selefkoslar, Araplar, Selçuklular, Karamanoðullarý ve Osmanlýlarýn kültür birikimi

mevcuttur.

M.Ö. 17-12 yy. arasýnda Hititler� le çaðdaþ Kizuvatna Krallýðý hüküm sürmüþ, M.Ö. 1290-612 yýllarý arasýnda Kue Krallýðý

ve M.Ö. 546�da Persler yöreye yerleþmiþlerdir. M.Ö. 334 yýlýnda Makedonya Kralý Büyük Ýskender bölgeyi ele geçirmiþ,

özellikle Silifke� de etkinliðini sürdürmüþtür. Kral Selefkos Nikador, adýný bu ilçeye vererek hükümdarlýðýný M.Ö. 100 yýlýna

kadar devam ettirmiþtir. M.Ö. 66 yýlýnda Roma Ýmparatorlarýndan Pompeus, korsanlarýn iþgalindeki Mersin ve çevresini

zaptederek Soloi þehrini kendi adýna izafeten Pompeipolis olarak deðiþtirmiþtir. Böylece Kilikya ve Selefkoslar ülkesi bir

Roma eyaleti olmuþ, daha sonra doðu bölgesi Antonius�a verilmiþ ve onun yönetiminde Tarsus ile çevresi zenginleþerek

bir bilim merkezi olmuþtur. M.S. 330 yýlýna kadar bir yükselme devri yaþayan bölge Ýmparator Julyanus döneminde (361-

363) putperestliðin resmi din olmasý ve Hristiyanlara baský yapýlmasý nedeniyle büyük karýþýklýklar yaþamýþtýr. Ýlk Kral

Arcadius zamanýnda Kilikya eyaleti üçe bölündü: Silifke, Tarsus ve Anavarza þehirleri merkez seçildi. Bu dönemde Neapolis

(Kanlýdivane) þehri kuruldu. Bizans döneminde þehirleþme geliþmiþ daha sonra Ýslam Ordularý Kýbrýs�ý ve Silifke�yi, Muaviye

döneminde de Kilikya�yý ele geçirmiþlerdir. Ancak bir süre sonra Bizanslýlar bölgeyi egemenlikleri altýna almýþlardýr.

Bölgenin 705 yýlýnda Ýslam Ordularý tarafýndan tekrar ele geçirildiði ve 250 yýl süre ile egemenliklerini sürdürdükleri

bilinmektedir. Çok kýsa bir süre Selçuklularýn elinde kalan Ýçel, 1516 yýlýnda Yavuz Sultan Selim zamanýnda Osmanlý

topraklarýna katýlmýþtýr. Ancak Mýsýr Valisi Kavalalý Mehmet Ali Paþa ayaklanmasý sýrasýnda Mersin ve çevresi Ýbrahim Paþa

tarafýndan ele geçirilmiþ, 1852 Kütahya Anlaþmasý ile Osmanlýlar yeniden egemen olmuþlardýr.

Osmanlý Devletinin son zamanlarýnda Ýçel� de müstakil mutasarrýflýk ve Sancak kurulmuþ, Sancaðýn Merkezi Silifke ve bir

sürede Ermenek olmuþtur.

Önceleri Tarsus Ýlçesi Gökçeli bucaðýna baðlý olan Mersin 1850 yýlýnda Bucak Merkezi olmuþtur.

1864 yýlýnda Mersin� de Kaza Teþkilatý, 1894 yýlýnda da merkezi Mersin ile Tarsus� u içine alan Adana Vilayetine baðlý Sancak

Teþkilatý kurulmuþ, 1915 yýlýnda müstakil mutasarrýflýk olmuþtur.

Birinci Dünya Savaþý�ndan sonra 1918 yýlýnda tüm Çukurova�yý iþgal eden Fransýz ve Ýngilizler, Kurtuluþ Savaþý sonunda

Ankara Anlaþmasý ile 3 Ocak 1922� de Mersin�i terk etmiþlerdir.

1924 yýlýnda Mersin Vilayeti kurulmuþtur. 1933 yýlýnda, Merkezi Silifke olan Ýçel Vilayeti laðvedilerek Silifke, Anamur,

Gülnar, Mut Ýlçeleri Mersin�e baðlanmýþ ve vilayetin adý Ýçel olarak deðiþtirilmiþtir.

1954 yýlýnda Erdemli, 1989 yýlýnda Aydýncýk (Gilindire), Bozyazý ve Çamlýyayla Ýlçelerinin kurulmasýyla Ýçel� in Merkezi Ýlçe

Mersin ile birlikte ilçe sayýsý 10�a yükselmiþtir.

Ýçel adý, 20.06.2002 tarihli ve 4764 sayýlý kanunun 1.maddesinde Mersin olarak deðiþtirilmiþtir.

Kaynak: Ýl Turizm Müdürlüðü

MERSÝN HAKKINDA GENEL BÝLGÝLEREKONOMÝK RAPOR2010

MERSÝN KRONOLOJÝSÝ

16

M.Ö. 6000-5500

M.Ö. 5500-3000

M.Ö. 3000-2000

M.Ö. 2000-1700

M.Ö. 1700-1200

M.Ö. 1200-612

M.Ö. 546-334

M.Ö. 301-101

M.Ö. 101-MS 395

M.S. 395-661

661

685-960

960

1082

1129

1224

1254

1357

1473

1516

1839

1852

1886

17 Aralýk 1918

19 Aralýk 1918

17 Mart 1920

20 Temmuz 1920

05 Aðustos 1920

20 Aralýk 1921

27 Aralýk 1921

03 Ocak 1922

1924

MERSÝN HAKKINDA GENEL BÝLGÝLER

Neolitik Dönem

Kalkolitik Dönem

Ýlk Tunç Çaðý

Orta Tunç Çaðý

Kizuvatna Krallýðý

Kue Krallýðý

Persler Dönemi

Selefkos Dönemi

Roma Dönemi

Bizans Dönemi

Muaviye�nin Ýçel�de bazý yöreleri ele geçirmesi

Yörenin Bizanslýlar ile Araplar arasýnda sýk sýk el deðiþtirmesi

Bizanslýlarýn yöreye egemen olmasý

Süleyman Þah�ýn Ýçel yöresini ele geçirmesi

Ermeniler�in Tarsus�u ele geçirmesi

Alaaddin Keykubat�ýn Ýçel yöresinin büyük bölümünü ele geçirmesi

Karamanoðullarýnýn Ýçel yöresinde egemenliði

Silifke�nin Karamanoðullarý Beyliðinin eline geçmesi

Gedik Ahmet Paþa�nýn Silifke�yi Osmanlý topraklarýna katmasý

Mersin ve Tarsus yöresinin Osmanlý yönetimine katýlmasý

Mýsýrlý Ýbrahim Paþa�nýn yöreyi ele geçirmesi

Ýçel yöresinin yeniden Osmanlý yönetimine katýlmasý

Adana-Mersin demiryolunun hizmete girmesi

Mersin�in Ýngiliz ve Fransýz birliklerince iþgal edilmesi

Tarsus�un Fransýzlar tarafýndan iþgal edilmesi

Fransýzlarla ilk silahlý çatýþma Baþnalar Savaþý

Fransýzlarla Baðlar Savaþý

Pozantý Kongresi

Çukurova�nýn iþgalciler tarafýndan boþaltýlmasý için Fransýzlarla Ankara Anlaþmasý

Tarsus�un Kurtuluþu

Mersin�in Kurtuluþu

Mersin Vilayeti�nin Kuruluþu

Kaynak: Mersin Valiliði


COÐRAFÝ KONUMU

ENLEMLER KUZEY 34o 47' 30''

BOYLAMLAR DOÐU 34o 38' 00''


KOMÞU ÝLLER VE UZAKLIKLARI

ÝL ÝSTÝKAMET UZAKLIK (KM)

ADANA Doðu 69

ANTALYA Batý 487

KARAMAN Kuzey batý 236

KONYA Kuzey 367

NÝÐDE Kuzey doðu 198

EKONOMÝK RAPOR2010

17


MERSÝN ÝLÝ KÝLOMETRE CETVELÝ

Mersin

224

173

211

90

37

148

159

84

27

Anamur

51

13

314

187

87

146

140

251

Aydýncýk

38

263

136

36

95

89

200

Bozyazý

301

174

74

133

187

238

Çamlýyayla

127

238

249

174

63

Erdemli

111

122

47

64

Gülnar

59

64

175

Mut

75

186

Silifke

111 Tarsus


ÝLÇELERÝN YÜZÖLÇÜMÜ (KM2)

MERSÝN (MERKEZ ) 1.772

ANAMUR 1.280

AYDINCIK 410

BOZYAZI 625

ÇAMLIYAYLA 675

ERDEMLÝ 2.078

GÜLNAR 1.769

MUT 2.554

SÝLÝFKE 2.666

TARSUS 2.024

TOPLAM 15.853


ÝLÝN ÝDARÝ DURUMU


Ýlçesi Belediye Sayýsý Köy Sayýsý

AKDENÝZ 1 8

MEZÝTLÝ 3 15

TOROSLAR 6 32

YENÝÞEHÝR 2 8

ANAMUR 3 37

AYDINCIK 1 10

BOZYAZI 3 14

ÇAMLIYAYLA 2 10

ERDEMLÝ 11 50

GÜLNAR 5 41

MUT 2 90

SÝLÝFKE 9 66

TARSUS 6 129

TOPLAM 54 510

EKONOMÝK RAPOR2010

18


ÖNEMLÝ COÐRAFÝ BÝLGÝLER


Ovalar

Vadiler

Yaylalar

Akarsular

Göller

Baraj Gölleri

Göletler

Daðlar

Tepeler

Geçitler

Obruklar

Maðaralar

Þifalý Su Kaynaklarý

Þelâle

Kýyý Uzunluðu

Bitki Örtüsü

Ýklimi

Mersin-Berdan ve Efrenk Ovalarý, Silifke, Gilindire (Aydýncýk) Ovalarý, Anamur, Bozyazý,Ovacýk-Eðribük Ovalarý,

Anamur, Erdemli, Göksu(Silifke),Tarsus,

Anamur�da Kaþ, Abanoz, Beþoluk, AkpýnarAydýncýk�da Söðüt, Göcüm, KaragölBozyazý�da Elmagözü, KozaðacýErdemli�de Sorgun, Mühlü, Pýnarbaþý,Avgadý (Aydýnlar), Karakýzderesi, Küçük Sorgun(Toros Köyü), Nohutlu, Güneyli, Küçükfýndýk, GüzelolukGülnar�da Bardat, Tersakan, BalyaranMersin (Merkez)�de Gözne, Fýndýkpýnarý, Soðucak, Bekiralaný, Mihrican, Ayvagediði (Fatih),Arslanköy, Kýzýlbað (Güzelyayla), Sunturas (Çaðlarca),Mut�ta Kozlar, Çivi, Söðütözü, Sertavul, Elmapýnarý, Dað PazarýSilifke�de Balandýz, Gökbelen, Kýrobasý (Mara Köyü), UzuncaburçTarsus�da Gülek. Çamlýyayla�da Sebil, Atdaðý

Berdan, Efrenk(Müftü), Lamas, Göksu, Dragon(Anamur)

Çamlýyayla�da krater göllerinin en büyüðü Çinili göl,Gülnar�da Kamýþlý, Uzun, Çýplak,Silifke�de set gölü (Akgöl, Keklik, Paradeniz)

Tarsus�da Berdan, Gülnar�da Aygýr, Mut�da Gezende,

Merkezde (Evcili Deðirmendere, Tepeköy Gölpýnarý), Tarsus�da (Çavuþlu Kaleönü)Erdemli�de (Karakýz, Esenpýnar)

Bolkar, Kümpet, Elma, Alamusa, Büyükeðri, Kýzýl, Geven, Kayrak, Naldöken, Kabaklý,Karaziyaret, Tol, Sunturas,

Medetsiz, Balkalesi, Ayvagediði, Makamtepesi, Kaþkaya

Sertavul, Gülek

Cennet, Cehennem, Kanlýdivane

Anamur: Köþekbükü, Çukurpýnar (Düden), Üðü, BicikliAydýncýk: Aynalý Göl (Mavi Göl)Bozyazý: ÇaltýÇamlýyayla: Mehribakan, Hacý Sarýnýn, Saydibi, KarainMut: Dereköyü Kuzeyi, Sason Kanyonu Maðaralarý, Gökden Kapýz Bölgesi Maðaralarý,Çayýrharman, Karýkoca,Karain, Kýravga, Alaoda,Silifke: Cennet Çöküðü, Cehennem Çukuru, Astým- Dilek, Ekizin Düdeni, Sumaklý DüdenTarsus: Eshab-I Kehf

Gülnar�da Kafesin Suyu, Mut�da Hocantý, Tarsus�ta Akçakoca ve Keþbükü, Silifke�de Saparca,Mersin�de Güneysu-Güneyyolu ,

Gülnar�da (Ilýsu Köyünde Düþensu), Tarsus Þellalesi,

326 Km.

Kýyý ile 500-600 m. yükseklik arasýnda görülen maki, Akdeniz Bölgesinin yaz ve kýþ yeþilkalan tipik bitki topluluðudur. Defne, yabani zeytin, keçi boynuzu, mersin, zakkum,kozayemiþ, böðürtlen, kuþburnu bu kuþakta doðal olarak yetiþmektedir. Makilerden sonraormanlar baþlar. Meþe 100-1000 m., kýzýlçam 100-1200 m., karaçam 1500 m., sedir veardýç ise 2000 m. Yüksekliklerde yetiþir. 2500 m.�den sonra çalýlýklara ve otlaklara rastlanýr.

Mersin�in kýyý kesiminde yazlarý sýcak ve kurak, kýþlarý ýlýk ve yaðýþlý Akdeniz iiklimi, içkesimlerde ve yükseklerde kara iklimi görülür.

EKONOMÝK RAPOR2010

19



Anamur Kýzýlaliler Keklik Koruma Alaný (4.500 Ha.)

Çamlýyayla Cehennemdere Yaban Keçisi Koruma Alaný (27.000 Ha.)

Mut Kestel Daðý Yaban Keçisi Koruma Alaný (1.961 Ha.)

Silifke Hisar ve Gedik Daðý Yaban Keçisi Koruma Alaný (4.763 Ha.),

Göksu Deltasý Su Kuþlarý Koruma Alaný (4.350 Ha.)

Tarsus Karabucak Turaç Koruma Alaný (1.635 Ha.)

Hopur-Topaþýr Daðkeçisi Koruma Alaný (9.014 Ha.)

YABAN HAYATI KORUMA ALANLARI

12,5

13,3

16,4

18,9

22,8

26,2

28,9

30,9

28,8

23,0

19,7

14,4

Ort

alam

aS

ýcak

lýk

ºC

21,5

24,0

24,8

29,3

33,6

32,4

34,6

37,0

37,6

32,7

30,2

27,0

En Y

ük

sek

Sýc

aklý

k º

C

1,2

3,0

8,0

11,0

13,5

19,8

23,2

27,0

22,6

12,8

12,8

6,8

En D

üþü

kS

ýcak

lýk

ºC

2

1

6

7

4

5

5

18

13

6

18

6

Ort

alam

a A

çýk

Gü

nle

r S

ayýs

ý

17,5

15,6

16,1

18,7

21,5

25,0

27,3

29,7

29,1

26,2

22,6

18,5

Ort

alam

a D

eniz

Su

yu S

ýcak

lýð

ý ºC

64,3

58,3

60,0

64,2

69,5

70,2

74,6

67,9

60,4

56,0

45,7

59,5

Ort

alam

a N

isb

i Nem

%

100,5

90,4

21,9

46,8

8,2

4,1

11,3

0,0

-

50,1

0,7

193,4

Top

lam

Yað

ýþM

ikta

rý (m

m)

11

8

4

9

4

1

3

-

-

8

2

10

Yað

ýþlý

Gü

nS

ayýs

ý

27,6

23,6

14,9

15,7

3,7

4,1

11,1

0,0

-

39,7

0,5

89,8

Ayl

ýk M

aksi

mu

mYa

ðýþ

Mik

tarý

(mm

)

OCAK

ÞUBAT

MART

NÝSAN

MAYIS

HAZÝRAN

TEMMUZ

AÐUSTOS

EYLÜL

EKÝM

KASIM

ARALIK

AY

LAR

Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüðü

2010 YILI MERSÝN METEOROLOJÝK DEÐERLERÝ

EKONOMÝK RAPOR2010

TOP

LUM

SAL

VE

KÜ

LTÜ

REL

YA

PI

EK

ON

OM

ÝK R

AP

OR

2010

23

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > NÜFUS

2009 yýlý Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi kapsamýndaki sayým sonuçlarýna göre 1.640.888 kiþi olan Mersin nüfusu, 2010yýlý sayým sonuçlarýna göre 1.647.899 kiþiye yükselmiþtir. Nüfusun 819.515�ünü erkek, 828.384�ini ise kadýnlar oluþturmaktadýr.Ülkemiz nüfusunun %2,2�si Ýlimiz de ikamet etmektedir. Ýlimiz toplam nüfusu ile Türkiye�nin 10.büyük ilidir. Nüfusyoðunluðu olarak ifade edilen bir kilometrekareye düþen kiþi sayýsý, Türkiye genelinde 96 iken nüfus yoðunluðunun enfazla olduðu illerin sýralamasýnda Mersin 106 kiþi ile 19. sýrada yer almaktadýr. 2010 yýlý sonuçlarýna göre yýllýk nüfus artýþhýzý Türkiye genelinde �15,88, Ýlimizde ise �4,26 olarak gerçekleþmiþtir. Yýllýk nüfus artýþ hýzý ile iller arasýnda 45. sýradayerini almaktadýr. Türkiye genelinin aksine nüfus artýþ hýzý ilimizde yavaþladý gözlenmektedir.

2009 yýlý Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi kapsamýndaki sayým sonuçlarýna göre þehir nüfusunun toplam nüfus içerisindekipayý %77,4 iken; bu oran 2010�da %77,7�ye yükselmiþ, köy nüfusu ise %22,6�dan %22,3�e gerilemiþtir.

* :Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi SonuçlarýKaynak: TÜÝK

NÜFUS SAYIMI SONUÇLARI*

Toplam Nüfus

Þehir

Köy

Nüfus Yoðunluðu

Yýllýk Nüfus Artýþ Hýzý (�)

Toplam Nüfus

Þehir

Köy

Nüfus Yoðunluðu

Yýllýk Nüfus Artýþ Hýzý (�)

2009

72.561.312

54.807.219

17.754.093

94

14,50

1.640.888

1.270.621

370.267

106

23,42

2010

73.722.988

56.222.356

17.500.632

96

15,88

1.647.899

1.281.048

366.851

106

4,26

Türkiye

Mersin

Kaynak: TÜÝK

MERSÝN ÝLÝ ÝLÇELERE GÖRE ÞEHÝR VE KÖY NÜFUSU

Ýl ve Ýlçeler

Mezitli

Akdeniz

Yeniþehir

Toroslar

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Þehir

119.092

284.333

186.967

251.838

34.227

8.004

15.615

2.861

45.241

8.357

28.966

51.684

233.436

1.270.621

Köy

11.358

6.130

5.071

24.014

28.475

3.647

10.680

6.986

80.150

22.084

34.707

61.720

75.245

370.267

Toplam

130.450

290.463

192.038

275.852

62.702

11.651

26.295

9.847

125.391

30.441

63.673

113.404

308.681

1.640.888

Þehir

126.112

276.094

191.189

250.034

34.805

9.050

15.881

2.633

46.903

8.078

28.842

53.151

238.276

1.281.048

Köy

12.056

6.045

5.017

24.948

28.257

2.835

10.851

6.721

79.635

20.473

34.765

60.951

74.297

366.851

Toplam

138.168

282.139

196.206

274.982

63.062

11.885

26.732

9.354

126.538

28.551

63.607

114.102

312.573

1.647.899

Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi 2009 Nüfus Sayýmý Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi 2010 Nüfus Sayýmý

NÜFUS

EKONOMÝK RAPOR2010

24


2010 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SÝSTEMÝ SONUÇLARINA GÖRE MERSÝN ÝLÝ NÜFUS PRAMÝDÝ

08 0 2 4 6 86 4

90+

85-89

80-84

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

05-09

0-4

2009 yýlý Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi kapsamýndaki sayým sonuçlarýna göre 0-14 yaþ grubu yani çalýþma çaðýnagelmemiþ nüfusun toplam nüfus içerisindeki %25,6 olan payýnýn 2010 sonuçlarýnda da ayný seviyede kaldýðý, 15-24 yaþgrubu arasýndaki genç nüfusun 2009 yýlýnda toplam nüfus içerisindeki payý %17,2 iken; 2010�da bu oran %16,4�e gerilediðigözlenmiþtir. 15-64 yaþ grubunda bulunan çalýþma çaðýndaki nüfus ile 65 yaþ ve üzeri nüfusun, 2009 yýlýnda toplamnüfus içerisindeki paylarý sýrasýyla %67,9 ile %6,7 iken, 2010 yýlýnda ayný seviyeyi koruduðu görülmektedir.

Kaynak: TÜÝK

Ýl ve Ýlçeler

Akdeniz

Mezitli

Toroslar

Yeniþehir

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Erkek

140,977

31,750

6,031

13,429

4,674

63,233

14,221

31,683

57,208

155,297

96,160

67,537

137,315

819,515

Kadýn

141,162

31,312

5,854

13,303

4,680

63,305

14,330

31,924

56,894

157,276

100,046

70,631

137,667

828,384

Toplam

282,139

63,062

11,885

26,732

9,354

126,538

28,551

63,607

114,102

312,573

196,206

138,168

274,982

1,647,899

Erkek

26.1

32.3

26.7

31.4

33.5

32.2

31.7

36.0

30.6

32.1

31.5

33.3

28.5

29.5

Kadýn

26.0

32.7

27.9

32.7

34.6

34.0

32.7

37.6

30.8

35.6

32.2

34.2

29.5

30.4

Toplam

26.3

32.5

28.2

32.1

34.1

33.1

32.2

36.8

30.7

33.8

31.8

33.8

29.0

29.9

Nüfus Ortanca Yaþ

2010 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SÝSTEMÝ SONUÇLARINA GÖREÝLÇE NÜFUSUNUN CÝNSÝYETE GÖRE DAÐILIMI VE ORTANCA YAÞ

2

ERKEK KADIN

Kaynak: TÜÝK X10000

EKONOMÝK RAPOR2010

25


Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi 2010 nüfus sayýmý sonuçlarýna göre, Ülkemizde ortanca yaþ 29,2�dir. Ortanca yaþerkeklerde 28,7 iken, kadýnlarda 29,8�dir. Ýlimizde ise ortanca yaþ 29,9�dur. Ortanca yaþ erkeklerde 29,5 iken, kadýnlarda30,4�dür.

Kaynak: TÜÝK

DÖNEMLER ÝTÝBARÝYLE MERSÝN ÝLÝNÝN NET GÖÇ VE NET GÖÇ HIZI

Dönemler

2008-2009

2009-2010

Aldýðý Göç

48.377

50.430

Verdiði Göç

49.209

51.739

Net Göç

- 832

-1.309

Net Göç Hýzý (�)

- 0,51

- 0,79

2009-2010 döneminde 24 il göç alýrken, 57 il göç vermiþtir. Net göç hýzýna göre illerin sýralamasýnda, - �0,79�luk net göçhýzý ile Mersin, Türkiye genelinde 28. sýrada yer almaktadýr. 2008-2009 dönemi ile karþýlaþtýrýldýðýnda net göç hýzýnýnazaldýðý görülmektedir. Söz konusu dönemde Ýlimizin aldýðý göç 20-34 yaþ grubu, verdiði göç ise 15-29 yaþ grubu arasýndayoðunlaþtýðý görülmektedir.

Kaynak: TÜÝK

Yaþ Grubu

0-4

5-9

10-14

15-19

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-49

50-54

55-59

60-64

65+

Toplam

Toplam

2.544

3.156

3.017

7.104

11.377

6.525

4.169

2.956

2.056

1.803

1.370

1.081

771

1.280

49.209

Erkek

1.308

1.620

1.561

3.116

4.676

3.061

2.158

1.587

1.090

937

711

543

389

580

23.337

Kadýn

1.236

1.536

1.456

3.988

6.701

3.464

2.011

1.369

966

866

659

538

382

700

25.872

Toplam

3.309

3.630

3.445

6.715

8.931

7.902

4.938

3.209

2.124

2.014

1.579

1.383

957

1.603

51.739

Erkek

1.714

1.906

1.716

3.049

3.657

3.631

2.466

1.639

1.103

981

807

699

471

775

24.614

Kadýn

1.595

1.724

1.729

3.666

5.274

4.271

2.472

1.570

1.021

1.033

772

684

486

828

27.125

2008-2009 2009-2010

DÖNEMLER ÝTÝBARÝYLE MERSÝN ÝLÝNÝN CÝNSÝYETE VE YAÞ GRUBUNA GÖRE VERDÝÐÝ GÖÇ

EKONOMÝK RAPOR2010

2009-2010 DÖNEMÝ MERSÝN ÝLÝNÝN DÝÐER ÝLLERE VERDÝÐÝ GÖÇ

11%

12%

7%

4%3%

40%

Adana Ýstanbul Ankara Antalya Þanlýurfa Hatay Konya

Ýzmir Gaziantep Diyarbakýr Mardin Karaman Diðer Ýller

26


Kaynak: TÜÝK

Kaynak: TÜÝK

Yaþ Grubu

0-4

5-9

10-14

15-19

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-49

50-54

55-59

60-64

65+

TOPLAM

Toplam

3,390

4,219

3,771

4,547

8,105

6,771

4,916

3,582

2,317

2,073

1,559

1,143

767

1,217

48,377

Erkek

1,707

2,163

1,953

1,928

3,384

3,170

2,464

1,938

1,223

1,100

841

635

402

498

23,406

Kadýn

1,683

2,056

1,818

2,619

4,721

3,601

2,452

1,644

1,094

973

718

508

365

719

24,971

Toplam

3.875

4.216

3.697

4.563

9.398

7.012

5.083

3.557

2.284

1.955

1.407

1.213

824

1.346

50.430

Erkek

1.971

2.221

1.927

2.009

3.996

3.239

2.515

1.854

1.230

1.022

732

662

420

595

24.393

Kadýn

1.904

1.995

1.770

2.554

5.402

3.773

2.568

1.703

1.054

933

675

551

404

751

26.037

2008-2009 2009-2010

DÖNEMLER ÝTÝBARÝYLE MERSÝN ÝLÝNÝN CÝNSÝYETE VE YAÞ GRUBUNA GÖRE ALDIÐI GÖÇ

3%3%3%

2%

3%

4%

5%

EKONOMÝK RAPOR2010

27


2009-2010 DÖNEMÝ MERSÝN ÝLÝNÝN DÝÐER ÝLLERDEN ALDIÐI GÖÇ

11%3%

8%

5%

4%49%

Adana Adýyaman Ýstanbul Þanlýurfa Ankara Hatay Antalya

Diyarbakýr Gaziantep Mardin Diðer Ýller

Kaynak: TÜÝK

3%3%4%

5%

5%

EKONOMÝK RAPOR2010

28

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > EÐÝTÝM - KÜLTÜR

Ýlimizde eðitim faaliyetleri Milli Eðitime baðlý çeþitli kademedeki okullar, Saðlýk Bakanlýðý�na baðlý Saðlýk Meslek Liselerive ikisi özel olmak üzere üç üniversite kanalýyla yürütülmektedir. Ýl genelinde toplam 540 (35�i özel) ilköðretim okuluve 142 (16�sý özel) lise ve dengi okul mevcuttur.

Kaynak: TÜÝK

Bitirilen eðitim düzeyi (6+ yaþtaki nüfus)

Okuma yazma bilmeyen

Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen

Ýlkokul mezunu

Ýlköðretim mezunu

Ortaokul veya dengi okul mezunu

Lise veya dengi okul mezunu

Yüksekokul veya fakülte mezunu

Yüksek lisans mezunu

Doktora mezunu

Bilinmeyen

Toplam

Toplam

100.013

302.903

439.526

169.977

63.330

239.391

97.438

3.538

1.152

62.044

1.479.312

Erkek

19.577

148.374

213.932

90.906

38.792

133.152

57.525

2.114

712

35.541

740.625

Kadýn

80.436

154.529

225.594

79.071

24.538

106.239

39.913

1.424

440

26.503

738.687

2009 2010

2009-2010 YILLARI BÝTÝRÝLEN EÐÝTÝM DÜZEYÝ VE CÝNSÝYETE GÖRE MERSÝN ÝLÝ NÜFUSU

Toplam

77.156

305.012

380.677

234.000

70.034

255.931

101.050

5.022

1.539

53.751

1.484.172

Erkek

14.457

144.335

172.549

129.302

42.312

139.772

59.743

2.969

890

29.460

735.789

Kadýn

62.699

160.677

208.128

104.698

27.722

116.159

41.307

2.053

649

24.291

748.383

Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi (ADNKS) sonuçlarýna göre, ilimizde 6 ve üzeri yaþ grubunda, okuma yazma bilenlerinoraný 2009 yýlýnda %89,1 iken 2010 yýlýnda %91,2�ye yükselmiþtir. 691.872�i erkek (%51), 661.393�ü (%49) kadýn olmaküzere 1.353.265 kiþidir. Mersin�de okur yazar oraný %89,16 iken Türkiye genelinde %90�dýr. Mersin, bu oranla Türkiyegenelinde il olarak 27. sýrada yer almaktadýr. Okuryazar kadýn nüfusun toplam kadýn nüfusa oraný il bazýnda %88,4,Türkiye�de ise %86,5�dir. Yüksekokul veya fakülte bitirenlerin okul bitirenlere oraný, Türkiye�de ise %9,9 iken, Mersin�de%9,6�dýr. Ýl bazýnda okuma yazma bilmeyenler toplamý 77.156 kiþi olup, il nüfusunun %5,2�sini oluþturmaktadýr. 305.012kiþi ise okuma yazma bilmekle beraber bir öðrenim kurumundan mezun olmamýþtýr.

EÐÝTÝM - KÜLTÜR

Brüt (%)

Net (%)

Brüt (%)

Net (%)

Brüt (%)

Net (%)

Brüt (%)

Net (%)

Toplam

106,48

98,17

107,62

99,25

107,58

98,41

107,09

99,15

Erkek

107,05

98,47

108,30

99,45

107,36

98,59

106,75

99,32

Kadýn

105,88

97,84

106,90

99,04

107,81

98,22

107,45

98,97

Ýlköðretim Ortaöðretim

2009-2011 ÖÐRETÝM DÖNEMÝ EÐÝTÝM SEVÝYESÝNE GÖRE GÖRE OKULLAÞMA ORANI

Toplam

84,19

64,95

85,14

67,72

93,34

69,33

92,10

70,93

Erkek

89,14

67,55

88,37

69,32

99,06

72,35

95,86

72,94

Kadýn

78,97

62,21

81,76

66,05

87,31

66,14

88,17

68,8220

10

/20

11

20

09

/20

10 Türkiye

Mersin

Türkiye

Mersin

ÖðretimYýlý

EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý

29


*: Resmi ve Özel Okullarý kapsamaktadýr.Kaynak: Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü

Ýlçe Adý

Akdeniz

Yeniþehir

Mezitli

Toroslar

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Þehir

61

40

24

50

10

5

10

1

17

4

12

18

52

304

Köy

-

-

6

5

20

1

8

5

47

18

36

32

56

234

Toplam

61

40

30

55

30

6

18

6

64

22

48

50

108

538

Okul Sayýsý

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ÝLKÖÐRETÝM OKULU ÖÐRENCÝ DURUMU*

Öðrenci Sayýsý

Þehir

48.914

28.714

13.657

39.076

5.179

1.302

2.504

320

8.005

1.459

5.051

7.788

39.397

201.366

Köy

-

-

651

741

2.779

142

1.168

695

10.817

2.209

3.692

6.138

10.008

39.040

Toplam

48.914

28.714

14.308

39.817

7.958

1.444

3.672

1.015

18.822

3.668

8.743

13.926

49.405

240.406

Öðretmen Sayýsý

1.913

1.506

672

1.778

460

77

234

60

1.100

203

425

785

2.030

11.243

Kaynak: Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü

Ýlçe Adý

Akdeniz

Yeniþehir

Mezitli

Toroslar

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Genel Lise Öðrenci Sayýsý

8.763

8.430

4.570

9.850

1.898

-

1.203

235

4.255

478

1.146

3.436

11.330

55.594

Meslek Liseleri Öðrenci Sayýsý

10.348

2.037

2.587

4.584

1.845

316

-

-

3.044

652

1.474

3.034

7.475

37.396

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI LÝSE ÖÐRETÝMÝ ÖÐRENCÝ DURUMU

Özel Lise Öðrenci Sayýsý

-

1.163

-

135

-

-

-

-

132

-

-

64

546

2.040

2010-2011 öðretim yýlýnda genel lise öðrenci sayýsý bir önceki öðretim yýlýna göre %4, meslek liseleri öðrenci sayýsý %12;özel lise öðrenci sayýsý %2 oranýnda artmýþtýr. Toplam lise öðrencisi sayýsý ise bir önceki öðretim yýlýna göre %7 oranýndaartmýþtýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

30


ÝlçeToroslarToroslarToroslar

YeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehir

MezitliMezitliMezitli

AnamurAnamurBozyazýErdemliErdemliErdemliErdemli

MutSilifkeSilifkeSilifkeTarsusTarsusTarsusTarsusTarsusTarsusTarsusTarsus

ToroslarYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirYeniþehirErdemliSilifkeTarsusTarsusTarsusTarsus

Okul AdýÖzel Bahçeþehir Ýlköðretim OkuluÖzel Metin Uður Sarýkaya Özel Eðitim OkuluÖzel Berraksu Özel Eðitim OkuluÖzel Ýçel Ýlköðretim OkuluÖzel Toros Ýlköðretim OkuluÖzel Yýldýrýmhan Ýlköðretim OkuluÖzel Doða Ýlköðretim OkuluÖzel Güney Geliþim Ýlköðretim OkuluÖzel Ýzel Özel Eðitim OkuluÖzel Derin Algý Özel Eðitim OkuluÖzel Lodos Özel Eðitim OkuluÖzel Umuda Gülümse Özel Eðitim OkuluÖzel Günýþýðý Özel Eðitim OkuluÖzel Tek Ufuk Özel Eðitim OkuluÖzel Tez Özel Eðitim OkuluÖzel Anamur Ýlköðretim OkuluÖzel Yýldýrýmhan Tekalan Ýlköðretim OkuluÖzel Yýldýrýmhan Aysal Aytaç Ýlköðretim OkuluÖzel Erdemli Yýldýrýmhan Ýlköðretim OkuluÖzel ODTÜ Geliþtirme Vakfý Mersin Ýlköðretim OkuluÖzel TED Mersin Ýlköðretim OkuluÖzel Erdemli Günýþýðý Özel Eðitim OkuluÖzel Yýldýrýmhan Mutlu Ýlköðretim OkuluÖzel Silifke Uður Ýlköðretim OkuluÖzel Taþeli Ýlköðretim OkuluÖzel Yýldýrýmhan Burak Ýlköðretim OkuluÖzel Tarsus Toros Ýlköðretim OkuluÖzel Tarsus Toros Sev Ýlköðretim OkuluÖzel Tarsus Ýlköðretim OkuluÖzel Tarsus Yýldýrýmhan Eðitim OkuluÖzel Çað Ýlköðretim OkuluÖzel Makbule Ölçen Özel Eðitim OkuluÖzel Duymed Özel Eðitim OkuluÖzel Aksuna Özel Eðitim OkuluÖzel Bahçeþehir KolejiÖzel Ýçel Anadolu LisesiÖzel Toros Anadolu LisesiÖzel Toros Fen LisesiÖzel Yýldýrým Beyazýt Anadolu LisesiÖzel Yýldýrým Han Anadolu LisesiÖzel Mersin Doða LisesiÖzel Yýldýrým Han Fen LisesiÖzel Yýldýrýmhan Burç Fen LisesiTED Özel Mersin LisesiÖzel Silifke Uður LisesiÖzel Tarsus Toros Anadolu LisesiÖzel Tarsus Amerikan KolejiÖzel Çað LisesiÖzel Çað Fen LisesiToplam

Öðrenci Sayýsý25810336

24952260740434365101820

1088118

109232122208220428

21581428647

10246947

441374189275

13521816064

2332421617015

1326452

27514673

8.254

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ÖZEL OKUL DURUMU


EKONOMÝK RAPOR2010

31


2010-2011 öðretim yýlýnda, Milli Eðitim Bakanlýðý�ndan kurum açma ve öðretime baþlama izni alarak faaliyet gösteren50 özel okulda, toplam 8.254 öðrenci öðrenim görürken, 2009-2010 öðretim yýlýnda faaliyet gösteren özel okul sayýsý49, söz konusu okullarda öðrenim gören öðrenci sayýsý ise 8.007�dir.

Endüstri Meslek Lisesi

Teknik Lise

Anadolu Teknik Lise

Anadolu Meslek Lisesi

Anadolu Denizcilik Meslek Lisesi

Çok Programlý Lise (Erkek Tek. Baðlý)

Mesleki ve Teknik Eðitim Merkezi

Kýz Meslek Lisesi

Anadolu Kýz Meslek Lisesi

Meslek Lisesi

Anadolu Teknik Lise

Kýz Teknik Lise

Ticaret Meslek Lisesi

Anadolu Ticaret Meslek Lisesi

Anadolu Ýletiþim Meslek Lisesi

Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi

Çok Programlý Lise (Tic.Turz. Baðlý)

Ýmam Hatip Lisesi

Anadolu Ýmam Hatip Lisesi

Ýþitme Engelliler Çok Programlý Lisesi

Saðlýk Meslek Lisesi

Çankaya Ýþ Okulu

Toplam

Okul Türü

2

1

2

-

1

1

-

1

1

-

-

-

2

1

-

-

1

1

1

-

1

1

17

2

2

2

-

-

-

-

1

1

-

1

1

1

1

1

-

-

-

-

1

-

-

14

2

1

2

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

-

-

-

-

-

6

1

1

1

-

-

1

-

1

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

-

-

7

1

1

1

-

-

-

-

1

1

-

-

-

1

-

-

-

-

1

-

-

1

-

8

-

-

-

-

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

1

-

-

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

-

1

-

6

1

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

-

-

-

-

4

1

-

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

1

-

-

-

-

4

1

1

1

-

1

-

-

1

1

-

-

-

1

1

-

1

1

1

-

-

1

-

12

3

3

3

3

-

1

-

1

1

1

-

-

1

-

-

1

-

1

1

-

1

-

21

14

11

15

3

2

4

1

6

6

1

1

1

6

3

1

3

4

7

4

1

5

1

100

Akd

eniz

Toro

slar

Yen

iþeh

ir

Mez

itli

An

amu

r

Ayd

ýncý

k

Erd

emli

Gü

lnar

Mu

t

Silif

ke

Tars

us

Top

lam


*: Öðretmen sayýlarýna idareci sayýsý dahildir.Kaynak: Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü

Eðitim Veren Ýlçeler

Akdeniz

Anamur

Erdemli

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Çýrak Öðrenci

1.482

170

217

134

171

582

2.756

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ÇIRAKLIK VE KALFALIK EÐÝTÝMÝ GÖRENLERÝN DURUMU

Kalfa Öðrenci

86

152

328

255

160

279

1.260

Öðretmen Sayýsý*

84

7

12

11

19

28

161

EKONOMÝK RAPOR2010

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI MESLEK OKULLARININ ÝLÇELERE GÖRE DAÐILIMI

32


2010-2011 öðretim yýlýnda Çýraklýk Eðitim Merkezlerinde 2.756 çýrak, 1.260 kalfa öðrenci eðitim görmektedir. Söz konusudönemde çýraklýk eðitimi alan öðrenci sayýsý, bir önceki öðretim yýlýna göre %19, kalfalýk eðitimi alan öðrenci sayýsý %12oranýnda azalmýþtýr.


Meslek Okullarý

Genel Lise

Özel Lise

Ýlköðretim Okullarý (Resmi)

Ýlköðretim Okullarý (Özel)

Toplam

Okul Sayýsý

100

85

15

503

35

738

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI OKULLARA GÖRE ÖÐRETMEN VE ÖÐRENCÝ DURUMU

Öðretmen Sayýsý

2.365

3.002

361

10.582

661

17.811

Öðrenci Sayýsý

37.396

55.594

2.040

234.192

6.214

335.436

2009/2010 Öðretim Yýlý 2010/2011 Öðretim Yýlý�Eðitim SeviyesiOkul Þube Öðretmen Derslik Okul Þube Öðretmen Derslik

Türkiye 316 25 22 32Ýlköðretim

Mersin 433 26 21 31Türkiye 492 27 18 31

GenelMersin 562 26 17 34Türkiye 338 26 17 36Mesleki ve

Teknik Mersin 358 25 16 37Türkiye 408 26 18 33

Ort

aöð

reti

m

ToplamMersin 463 26 16 35

EÐÝTÝM SEVÝYESÝNE GÖRE OKUL, ÞUBE, ÖÐRETMEN VE DERSLÝK BAÞINA DÜÞEN ÖÐRENCÝ SAYISI

Kaynak: T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý

Ýlimizde 2010/2011 öðretim döneminde ilköðretim eðitim seviyesinde okul, öðretmen ve derslik baþýna düþen öðrencisayýsýnda 2009/2010 yýlýna göre azalýþ olduðu, þube baþýna düþen öðrenci sayýsýnda ise bir deðiþim olmadýðý gözlenmektedir.Söz konusu dönemde ortaöðretimde ise okul,þube ve öðretmen baþýna düþen öðrenci sayýsýnda 2009/2010 öðretimyýlýna göre artýþ olduðu, derslik baþýna düþen öðrenci sayýsýnda azalýþ olduðu görülmektedir. Mersin, 2010/2011 öðretimdöneminde okul, þube, öðretmen ve derslik baþýna düþen öðrenci sayýsý ile Türkiye geneli ile karþýlaþtýrýldýðýnda sýrasýyla9, 14, 24, 23. sýrada yer alýrken, ortaöðretimde ise söz konusu sýralama 13, 28, 35, 23 þeklindedir.

Mersin�de yüksek öðrenim alanýnda biri resmi (Mersin Üniversitesi), ikisi özel (Çað, Toros Üniversitesi) olmak üzere üçüniversite ve Orta Doðu Teknik Üniversitesi�ne baðlý Deniz Bilimleri Enstitüsü ile Selçuk Üniversitesi Silifke-Taþucu MeslekYüksekokulu bulunmaktadýr.

322429519620355368428488

2526272727262727

2120181718161817

3130313238383434

EKONOMÝK RAPOR2010

33


Fakülte, Yüksek Okul ve Enstitüsü Adý

Fen-Edebiyat Fakültesi

Mühendislik Fakültesi

Ýktisadi ve Ýdari Bil. Fakültesi

Güzel Sanatlar Fakültesi

Týp Fakültesi

Su Ürünleri Fakültesi

Eczacýlýk Fakültesi

Eðitim Fakültesi

Mimarlýk Fakültesi

Tarsus Teknik Eðitim Fakültesi

Ýletiþim Fakültesi

Fen Bilimleri Enstitüsü

Saðlýk Bilimleri Enstitüsü

Sosyal Bilimler Enstitüsü

Devlet Konservatuarý

Beden Eðitimi Ve Spor Yüksekokulu

Saðlýk Yüksekokulu

Taký Teknolojisi ve Tasarýmý Yüksekokulu

Turizm Ýþletmeciliði Ve Otelcilik Yüksekokulu

Yabancý Diller Yüksekokulu*

Anamur Meslek Yüksekokulu

Aydýncýk Meslek Yüksekokulu

Erdemli Meslek Yüksekokulu

Gülnar Meslek Yüksekokulu

Mersin Meslek Yüksekokulu

Mut Meslek Yüksekokulu

Tarsus Meslek Yüksekokulu

Silifke Meslek Yüksekokulu

Saðlýk Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu

Silifke Uygulamalý Teknoloji ve Ýþletmecilik Yüksekokulu

Tarsus Uygulamalý Teknoloji ve Ýþletmecilik Yüksekokulu

Erdemli Uygulamalý Teknoloji ve Ýþletmecilik Yüksekokulu

Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

Denizcilik Meslek Yüksekokulu

Rektörlük

Toplam

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI MERSÝN ÜNÝVERSÝTESÝ ÖÐRETÝM ELEMANI VE ÖÐRENCÝ SAYISI

Öðretim Elemaný Sayýsý

121

80

43

31

417

22

18

58

24

21

17

55

48

45

24

12

17

3

9

78

10

3

11

12

9

15

21

8

9

31

4

1

10

48

8

49

1.392

Öðrenci Sayýsý

3.167

1.532

1.204

295

766

251

231

2.135

178

684

283

271

174

563

54

207

527

193

958

801

109

1.150

183

1.749

444

1.027

356

512

2.156

195

-

312

3.680

117

-

26.464

*: Yabancý Diller Yüksekokulu�nda eðitim gören öðrenciler, Ýsteðe Baðlý veya Zorunlu Yabancý Dil Hazýrlýk programýna kayýtlý ya da üniversitenin çeþitliyüksekokul ve fakültelerinde ortak zorunlu yabancý dil dersi alan öðrenciler olduðundan, bu bölümün öðrenci sayýlarý verilmemiþtir.Kaynak: Mersin Üniversitesi Rektörlüðü

EKONOMÝK RAPOR2010

34


Kaynak: Mersin Üniversitesi Rektörlüðü

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI MERSÝN ÜNÝVERSÝTESÝ AKADEMÝK PERSONEL DURUMU

Ünvaný

Profesör

Doçent

Yardýmcý Doçent

Öðretim Görevlisi

Okutman

Araþtýrma Görevlisi

Uzman

Toplam

Sayýsý

120

123

286

208

129

478

48

1.392

1992 yýlýnda kurulan ve üç kampuse yerleþtirilen Mersin Üniversitesi�nde toplam 11 fakülte, 3 enstitü, 20 yüksekokulbulunmaktadýr. 2010-2011 öðretim yýlýnda 26.464 öðrencinin öðrenim gördüðü Mersin Üniversitesi�nde 120�si Profesör,123�ü Doçent, 286�sý da Yardýmcý Doçent olmak üzere toplam 1.392 öðretim elemaný görev yapmaktadýr. Mersin Üniversitesiakademik personel sayýsý bir önceki öðretim yýlýna göre %0,1, öðrenci sayýsý ise %2 oranýnda azalmýþtýr.

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ODTÜ DENÝZ BÝLÝMLERÝ ENSTÝTÜSÜ AKADEMÝK PERSONEL VE ÖÐRENCÝ DURUMU

Ana Bilim Dalý

Kimyasal Oþinografi

Fiziksel Oþinografi

Deniz Biyolojisi ve Balýkçýlýk

Toplam

Toplam Araþtýrma Görevlisi

Master

-

6

3

9

Prof.

2

1

2

5

3

Yrd.Doç.

-

2

-

2

Toplam

2

3

3

8

Doktora

1

6

4

11

Toplam

1

12

7

20

Doç.

-

-

1

1

Öðretim Üyesi Sayýsý Öðrenci Sayýsý

Kaynak: Orta Doðu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü

Erdemli�de bulunan ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü�nde; Fiziksel ve Kimyasal Oþinografi, Deniz Jeolojisi ve Jeofiziði, DenizBiyolojisi ve Balýkçýlýk Bölümleri mevcut olup, 8 öðretim üyesi bulunmakta ve 20 öðrenci öðrenim görmektedir.

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI SELÇUK ÜNÝVERSÝTESÝ SÝLÝFKE-TAÞUCUMESLEK YÜKSEKOKULU AKADEMÝK PERSONEL DURUMU

Ünvaný

Profesör

Yardýmcý Doçent


Okutman

Uzman

Toplam

Sayýsý

2

5

14

6

2

29

Kaynak: Selçuk Üniversitesi Silifke-Taþucu Meslek Yüksekokulu

EKONOMÝK RAPOR2010

35


2010-2011 ÖÐRETÝM YILI SELÇUK ÜNÝVERSÝTESÝ SÝLÝFKE-TAÞUCUMESLEK YÜKSEKOKULU ÖÐRENCÝ DURUMU

Bölümler

Ýktisadi ve Ýdari Programlar Bölümü

Teknik Programlar Bölümü

Toplam

Ýkinci Öðretim

338

136

474

Normal Öðretim

546

268

814

Kaynak: Selçuk Üniversitesi Silifke-Taþucu Meslek Yüksekokulu

Öðrenci Sayýsý

Selçuk Üniversitesi Silifke-Taþucu Meslek Yüksekokulu�nda, 29 öðretim üyesi bulunmakta ve 884�ü Ýktisadi ve ÝdariProgramlar Bölümü�nde, 404�ü Teknik Programlar Bölümü�nde olmak üzere toplam 1.288 öðrenci öðrenim görmektedir.2010-2011 öðretim yýlýnda toplam öðrenci sayýsýnda bir önceki öðretim yýlýna göre %21 oranýnda azalmýþtýr.

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ÇAÐ ÜNÝVERSÝTESÝ ÖÐRENCÝ DURUMU

Fakülte ve Yüksekokul Adý

Ýktisadi ve Ýdari Bilimler Fakültesi

Fen Edebiyat Fakültesi

Hukuk Fakültesi

Meslek Yüksek Okulu


Toplam

Öðrenci Sayýsý

1.036

334

482

394

75

2.321

Kaynak: Çað Üniversitesi Rektörlüðü

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI ÇAÐ ÜNÝVERSÝTESÝAKADEMÝK PERSONELÝ DURUMU

Ünvaný

Profesör

Doçent Dr.

Yardýmcý Doçent Dr.

Doktor


Araþtýrma Görevlisi

Okutman

Toplam

Personel Sayýsý

12

4

30

1

17

15

51

130

Kaynak: Çað Üniversitesi Rektörlüðü

1997�de Mersin ve Adana arasýnda Yenice�de kurulan ve Mersin�e 35 km. uzaklýkta olan Çað Üniversitesi�nde, üç fakülte,bir yüksekokul ve bir enstitü bulunmaktadýr. 2010-2011 öðretim yýlýnda 2.321 öðrencinin eðitimini sürdürdüðü ÇaðÜniversitesi�nde 12�si Profesör, 4�ü Doçent, 30�u Yardýmcý Doçent olmak üzere toplam 130 akademik personel görevyapmaktadýr. Çað Üniversitesi öðrenci sayýsý, 2010-2011 öðretim yýlýnda bir önceki öðretim yýlýna göre %17 azalýrken,akademik personel sayýsý ise %4 oranýnda artmýþtýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

36


2010-2011 ÖÐRETÝM YILI TOROS ÜNÝVERSÝTESÝ ÖÐRENCÝ DURUMU

Fakülte ve Yüksekokul Adý

Ýktisadi, Ýdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi

Mühendislik Fakültesi


Fen Bilimleri Enstitüsü

Toplam

Öðrenci Sayýsý

10

50

15

-

75

Kaynak: Toros Üniversitesi

2010-2011 ÖÐRETÝM YILI TOROS ÜNÝVERSÝTESÝAKADEMÝK PERSONELÝ DURUMU

Unvaný

Profesör

Doçent Dr.

Yardýmcý Doçent Dr.

Okutman

Toplam

Personel Sayýsý

6

1

3

13

23

Kaynak: Toros Üniversitesi

Toros Üniversitesi, 2010 yýlýnda Mersin�de kurulan ikinci özel üniversite olarak, 2010-2011 öðretim yýlýnda ilk öðrencilerinikabul ederek faaliyete geçmiþtir. 2010-2011 öðretim yýlýnda 6�sý Profesör, 1�i Doçent, 3�ü Yardýmcý Doçent olmak üzeretoplam 23 akademik personel görev yapmakta olup, öðrenci sayýsý ise 75�dir.

EKONOMÝK RAPOR2010

37


Kaynak: Ýl Kültür ve Turizm Müdürlüðü

ÝLÝMÝZÝN KÜLTÜREL DEÐERLERÝ

KÜLTÜREL DEÐERÝN ADI

Yumuktepe

Viranþehir (Soli-Pompeiopolis)

St. Paul Anýtý

Gözlükule

Kleopatra Kapýsý

Eshab-ý Kehf Maðarasý

St. Paul Kuyusu

Namrun Kalesi

Akkale

Kanlýdivane

Kýzkalesi

Silifke Kalesi

Frederik Barbaros Anýtý

Jüpiter Tapýnaðý

Narlýkuyu Mozaik Müzesi

Cennet Cehennem Maðarasý

Hagia Theklia

Uzuncaburç

Adamkayalar

Meydancýk Kalesi

Mut Kalesi

Alahan Manastýrý

Aynalýgöl Maðarasý

Kelenderis

Çaltý Maðarasý

Mamure Kalesi

Anemurium Antik Kenti

Köþebükü Maðarasý

YERÝ

Mersin

Mersin

Tarsus

Tarsus

Tarsus

Tarsus

Tarsus

Çamlýyayla

Erdemli

Erdemli

Erdemli

Silifke

Silifke

Silifke

Silifke

Silifke

Silifke

Silifke

Erdemli

Gülnar

Mut

Mut

Aydýncýk

Aydýncýk

Bozyazý

Anamur

Anamur

Anamur

EKONOMÝK RAPOR2010

38


*: Ýl Halk Kütüphanesine baðlý olarak 1 adet Gezici Kütüphane bulunmaktadýr.Kaynak: Ýl Kültür ve Turizm Müdürlüðü

MERSÝN ÝLÝ HALK VE ÇOCUK KÜTÜPHANELERÝNDE BULUNANKÝTAP VE KÜTÜPHANEDEN YARARLANAN OKUYUCU SAYISI*

Ýlçesi

Akdeniz

Toroslar

Mezitli

Anamur

Bozyazý

Aydýncýk

Gülnar

Mut

Silifke

Erdemli

Tarsus

Çamlýyayla

Toplam

Halk Kütüphanesi

2

2

2

2

2

1

4

1

1

1

3

2

23

Çocuk Kütüphanesi

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

Kitap Sayýsý

50.456

6.901

14.057

22.769

5.009

4.150

18.998

7.692

15.159

17.470

36.216

9.629

208.506

Okuyucu Sayýsý

279.653

1.736

2.921

30.218

27.949

2.181

38.714

15.614

15.892

22.777

35.982

927

474.564

EKONOMÝK RAPOR2010

39

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > SAÐLIK

SAÐLIK

Ýl Saðlýk Müdürlüðü, baðlý birimleriyle koruyucu ve tedavi edici saðlýk hizmetleri ve saðlýk eðitim öðretim görevleriniyürütmektedir. Hastane ve saðlýk merkezlerinde; ayakta ve yatarak tedavi hizmetleri, saðlýk ocaklarý ve dispanserlerdede tedavi edici hizmetler verilmektedir. Bu kapsamda anne ve çocuk saðlýðý hizmetleri, aþýlar, aile planlamasý, bulaþýcýhastalýklarýn önlenmesi, takibi ve çevre saðlýðý hizmetleri yer almaktadýr. Mersin�de, 12 Devlet, 1 Üniversite Hastanesi ve10 adet Özel Hastane olmak üzere toplam 23 adet hastane ile saðlýk hizmeti verilmektedir.

Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü, Eczacýlar, Diþ Hekimleri Odasý

ÝLÝMÝZ SAÐLIK PERSONELÝNÝN SAYISAL DAÐILIMI

Uzman Hekim

Pratisyen Hekim

Diþ Hekimi

Hemþire

Saðlýk Memuru

Ebe

Eczacý

Toplam

2009

516

679

388

1.721

1.408

1.319

583

6.614

2010

573

682

383

1.710

237

1.304

608

5.497

2010 yýlýnda Ýlimiz saðlýk personelinin sayýsal daðýlýmý incelendiðinde, uzman hekim sayýsýnýn 2009 yýlýna göre %11,pratisyen hekim sayýsýnýn %0,4, toplam saðlýk personeli sayýsýnýn ise %17 oranýnda azaldýðý görülmektedir.

Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü

2009

2010

516

573

679

682

388

383

1.721

1.710

1.408

237

1.319

1.304

583

608

MERSÝN ÝLÝ SAÐLIK PERSONELÝ DAÐILIMI

EKONOMÝK RAPOR2010

40


Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü ile Mersin Üniversitesi Týp Fak. Araþ. ve Uygulama Hastanesi Baþ Hekimliði

ÝLÝMÝZDEKÝ YATAKLI SAÐLIK KURUMLARININ HÝZMETLERÝ

Kuruluþun Adý

Mersin Ün.Týp Fak. Ar. Ve Uy. Hast.

Mersin Devlet Hastanesi

Toros Devlet Hastanesi

Mersin Kadýn Doðum ve Çocuk Hast. Hast.

Anamur Devlet Hastanesi

Aydýncýk Devlet Hastanesi

Bozyazý Devlet Hastanesi

Erdemli Devlet Hastanesi

Gülnar Devlet Hastanesi

Mut Devlet Hastanesi

Silifke Devlet Hastanesi

70. Yýl Tarsus Devlet Hastanesi

Çamlýyayla Ent. Hastanesi

Özel Ýmece Hastanesi

Özel Doðuþ Hastanesi-Mersin

Özel Yeniþehir Hastanesi-Mersin

Özel Gözde Diabet Hastanesi-Mersin

Özel Ömer Sayar Hastanesi

Özel Ortadoðu Hastanesi

Özel Vizyon Göz Merkezi

Özel Tarsus Kadýn Doðum Hastanesi

Özel Forum Yaþam Hastanesi

Özel Anamur Anamed Hastanesi

Genel Toplam

2009

402

500

400

298

145

30

30

120

50

50

165

722

-

43

30

27

40

49

50

12

22

-

-

3.185

2010

407

502

255

301

134

30

30

120

50

50

164

722

10

69

30

27

42

49

50

12

22

75

42

3.193

2009

22.463

22.559

13.819

25.428

8.340

280

879

7.229

1.477

2.847

9.435

29.870

-

5.942

6.644

2.889

6.168

4.195

5.372

899

1.337

-

-

178.072

2010

22.684

25.139

12.927

23.092

9.376

227

1.057

6.959

2.381

4.038

8.261

36.173

-

7.118

5.389

3.080

1.413

3.788

5.762

6.165

2.732

5.262

643

193.666

2009

410.272

818.676

670.907

234.817

139.838

22.389

23.603

241.948

37.557

99.826

236.951

1.085.920

-

86.372

101.742

89.288

78.423

40.686

100.651

41.738

17.070

-

-

4.578.674

2010

428.357

825.756

625.031

237.905

164.618

13.648

18.104

267.391

44.953

108.805

238.193

951.118

8.829

96.652

86.936

77.886

25.030

32.919

102.926

56.454

34.546

91.675

17.637

4.555.369

Yatak Sayýsý Yatan Hasta Sayýsý Poliklinik Hasta Sayýsý

*: 5 Temmuz 2010 tarihinde Aile Hekimliði uygulamasýna geçildiðinden,Saðlýk Ocaklarý kapatýlýp yerine Aile Saðlýðý Merkezleri ve Aile HekimliðiBirimleri açýlmýþtýr.Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü

Yataksýz Saðlýk Kurumlarý

Aile Saðlýðý Merkezi

Aile Hekimliði Birimi

Halk Saðlýðý Laboratuarý

Verem Savaþ Dispanseri

Ana Çocuk Saðlýðý ve Aile Planlama Merkezi

Sýtma Savaþ Dispanseri

Deri ve Zührevi Hastalýklarý Dispanseri

Saðlýk Evi

112 Komuta Kontrol Merkezi

112 Acil Yardým Ýstasyonu

Aðýz ve Diþ Saðlýðý Merkezi

Saðlýk Grup Baþkanlýðý

Adet

116

441

3

4

2

1

1

44

1

26

1

13

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEYATAKSIZ SAÐLIK HÝZMETÝ VEREN KURUMLAR*

EKONOMÝK RAPOR2010

41


Hekim Sayýsý

Hekim Baþýna Düþen Nüfus

Yatak Sayýsý

Yatak Baþýna Düþen Nüfus

2010

1.255

1.313

3.193

516

YATAK VE HEKÝM SAYISINA AÝT GÖSTERGELER

2009

1.195

1.373

3.185

515

Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü, TÜÝK

Saðlýk hizmetlerine eriþimin önemli göstergeleri olan yatak ve hekim sayýsý ile bunlarýn nüfusa oranlarýný incelediðimizde;yatak baþýna düþen nüfus sayýsýnda 2009 yýlýna göre artýþ olduðu; hekim baþýna düþen nüfusta ise iyileþmeler olduðugörülmektedir.

Üniversite Hastanesi

Devlet Hastanesi

Özel Hastane

Aile Saðlýðý Merkezi

Aile Hekimliði Birimi

Halk Saðlýðý Laboratuarý

Ana Çocuk Sað. ve Aile Plan.Mer.

Verem Savaþ Dispanseri

Sýtma Savaþ Dispanseri

Týp Mer. ve Özel Dal Týp Mer.

Poliklinik

Özel Saðlýk Kabinleri

Saðlýk Grup Baþkanlýðý

112 Komuta Kontrol Merkezi

112 Acil Yardým Merkezi

*: Çamlýyayla 1 Nolu Acil Saðlýk Ýstasyonu faal olmayýp, toplam sayýya dahil edilmiþtir.Kaynak: Ýl Saðlýk Müdürlüðü

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDE BULUNAN SAÐLIK KURUMLARININ DURUMU

1

2

4

19

76

1

1

-

-

14

5

10

1

-

3

Akd

eniz

-

-

1

8

34

-

-

-

-

3

-

1

1

1

3

Mez

itli

-

1

-

18

73

-

-

1

1

2

-

3

1

-

2

Toro

slar

-

-

2

9

50

-

-

-

-

5

2

5

1

-

3

Yen

iþeh

ir

-

1

2

19

86

1

1

1

-

4

-

-

1

-

4

Tars

us

-

1

-

10

32

-

-

1

-

2

-

-

1

-

2

Silif

ke

-

1

1

6

17

1

-

1

-

2

1

-

1

-

2

An

amu

r

-

1

-

1

3

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Ayd

ýncý

k

-

1

-

4

7

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Bo

zyaz

ý

-

1

-

1

3

-

-

-

-

-

-

-

1

-

-

Çam

lýyay

la-

1

-

13

35

-

-

-

-

1

1

2

1

-

3

Erd

emli

-

1

-

5

8

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Gü

lnar

-

1

-

3

17

-

-

-

-

-

-

-

1

-

1

Mu

t

1

12

10

116

441

3

2

4

1

33

9

21

13

1

26

TOP

LAM

EKONOMÝK RAPOR2010

42

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > SOSYAL GÜVENLÝK ÇALIÞMALARI

SOSYAL GÜVENLÝK ÇALIÞMALARI

Sosyal güvenlik sistemi; genel ve katma bütçeli kamu kurum ve kuruluþlarýnda çalýþan memurlarý kapsayan EmekliSandýðý, diðer ücretlileri kapsayan S.S.K ve baðýmsýz çalýþanlarý kapsayan Bað-Kur�dan oluþmakta iken; yeni Sosyal Güvenliksistemi ile mevcut kurumlar tek çatý altýnda birleþtirilerek Sosyal Güvenlik Kurumu tarafýndan temsil edilmektedir.

Daimi

Mevsimlik

Kamu

Özel

Erkek

Kadýn

Toplam

*: Hizmet Akdine Tabi ÇalýþanlarKaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

MERSÝN ÝLÝ 4/A* KAPSAMINDAKÝ ÝÞYERÝ VE ZORUNLU SÝGORTALI SAYISI

ÝÞYERÝ

SAYISI

20.074

3.409

620

22.863

23.483

ZORUNLU SÝGORTALI

SAYISI

109.737

33.197

15.705

127.229

112.049

30.885

142.934

ORTALAMA GÜNLÜK

KAZANÇ (TL.)

37,41

28,99

65,78

31,83

35,87

34,61

35,60

ÝÞYERÝ

SAYISI

22.076

4.029

640

25.465

26.105

ZORUNLU

SÝGORTALI SAYISI

121.445

39.155

15.710

144.890

125.457

35.143

160.600

ORTALAMA GÜNLÜK

KAZANÇ (TL.)

40,52

31,27

71,83

34,84

38,65

37,73

38,46

2009 2010

2010 yýlýnýn Aralýk ayý itibariyle; Mersin�de bulunan iþyeri sayýsý önceki yýlýn ayný dönemine göre %11 artarak 26.105�e,bu iþyerlerinde çalýþan zorunlu sigortalý sayýsý ise %12 artarak 160.600�e yükselmiþtir. Türkiye�de hizmet akdine tabiiþyerlerinin %2�si Mersin�de bulunurken, bu iþyerlerinde çalýþan zorunlu sigortalý sayýsý ile Mersin; Türkiye içerisinde %2oranýnda paya sahiptir. Ýlimiz iþyeri sayýsýna göre iller içerisinde 9. sýrada yer alýrken; zorunlu sigortalý sayýsýna göre 13.sýrada yer almaktadýr.

I- Aktif Sigortalýlar

Zorunlu Sigortalýlar

Çýraklar

Tarým

Ýsteðe Baðlý

Y.dýþý Topluluk Sigortalýlarý

II- Pasif Sigortalýlar (Aylýk Alanlar)

Malullük, Yaþlýlýk, Ölüm Sigortasý

Malullük Aylýðý Alanlar

Yaþlýlýk Aylýðý Alanlar

Ölüm Aylýðý Alanlar (Hak sahibi)

Ölüm Aylýðý Alanlar (Dosya)

Ýþ Kazasý Ýle Meslek Hastalýðý Sigortasý

Sürekli Ýþ Göremezlik Geliri Alanlar

Ölüm Geliri Alan (Hak sahibi)

Ölüm Geliri Alan (Dosya)

Toplam Aylýk ve Gelir Alanlar (Dosya)

Toplam Aylýk ve Gelir Alanlar (Kiþi)

Aktif/Pasif Oraný

Sosyal Güvenlik Kapsamý

Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

MERSÝN ÝLÝ 4/A KAPSAMINDAKÝ SÝGORTALILARIN DAÐILIMI

2009

157.768

142.934

7.153

6.174

1.453

54

1.299

67.804

31.109

21.201

892

1.672

933

92.129

102.776

1,7

594.233

2010

174.093

160.600

7.948

5.504

41

-

1.295

71.134

32.291

22.188

920

758

470

96.500

107.377

1,8

611.644

EKONOMÝK RAPOR2010

43


*: Kendi Adýna ve Hesabýna Baðýmsýz ÇalýþanlarKaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Aktif Sigortalýlar

Aylýk Alanlar

-Dosya

-Kiþi

Yaþlýlýk

Malullük

Ölüm (Dosya)

Ölen Sigortalýlarýn Hak sahipleri

Aktif/Pasif Oraný


MERSÝN ÝLÝ 4/B* SÝGORTALILARIN DAÐILIMI

1479 S.K.

48.169

32.146

35.518

22.460

270

9.416

12.788

1,5

317.233

2926 S.K.

38.608

3.000

3.534

2.125

55

820

1.354

12,9

121.778

TOPLAM

86.777

35.146

39.052

24.585

325

10.236

14.142

2,5

439.011

1479 S.K.

49.094

33.287

37.200

23.386

291

9.610

13.523

1,5

325.196

2009 2010

TOPLAM

91.366

36.779

41.283

25.868

356

10.555

15.059

2,5

458.922

2926 S.K.

42.272

3.492

4.083

2.482

65

945

1.536

12,1

133.726

*: Kamu Ýdarelerinde ÇalýþanlarKaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Aktif Sigortalýlar

Pasif Sigortalýlar (Aylýk Alanlar)

Dosya

Kiþi

Yaþlýlýk

Malullük

Vazife Malulü

Ölüm (Dosya)

Ölen Sigortalýlarýn Hak sahipleri

Vataniler

Aktif/Pasif Oraný


MERSÝN ÝLÝ 4/C* SÝGORTALILARININ DAÐILIMI

2009

44.106

38.304

42.045

30.016

573

164

7.551

11.292

1.262

1,15

196.196

2010

45.962

39.432

42.773

30.512

600

167

8.153

11.494

1.257

202.570

EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Aylýk Alanlar

Malullük

Sakatlýk

Yaþlýlýk (65 +)

18 Yaþ Altý Sakatlar

Toplam

3816 S.K.G. Yeþil Kartlý

Sayýsý Toplam

2022 SAYILI KANUNA GÖRE MERSÝN�DE AYLIK ALANLARIN DAÐILIMI

Erkek

2.485

4.229

8.625

801

16.140

Kadýn

1.630

2.502

14.244

558

18.934

Toplam

4.115

6.731

22.869

1.359

35.074

Erkek

2.995

4.468

8.690

994

17.147

2009 2010

Toplam

5.108

7.233

23.061

1.662

37.064

Kadýn

2.113

2.765

14.371

668

19.917

232.021 234.234

44


Mersin�de Soysal Güvenlik Kapsamýndaki kiþi sayýsý, nüfus göstergeleri ile birlikte incelendiðinde; 2010 yýlýnda SosyalGüvenlik Kapsamýndaki aktif çalýþan sayýsýnýn, 2009 yýlýna göre %8 artarak 312.094 kiþiye yükselmiþtir. Sosyal GüvenlikKapsamýnda aktif çalýþan sayýsýnýn nüfusa oraný 2009 yýlýnda %17,6 iken, 2010 yýlýnda bu oran %18,9�dur. 2010 yýlýndaSosyal Güvenlik Kapsamýnda aylýk alanlarýn sayýsý %0,4 artarak 191.536 kiþiye, emeklilerin il nüfusuna oraný ise %11,2�den%11,6�ya yükselmiþtir. Sosyal Güvenlik Kapsamýnda Bakmakla Yükümlü Tutulan kiþi sayýsý geçen yýla göre %2 artarak772.078 kiþiye, bakmakla yükümlü tutulanlarýn il nüfusuna oraný ise %45,9�dan %46,9�a yükselmiþtir.

Yýllar

2009

2010

*: Sosyal güvenlik kapsamýnda aylýk alan kiþi sayýsýna haksahibi kiþi sayýsý dahildir.**:Sosyal güvenlik kapsamýnda bakmakla yükümlü tutulanlarýn (yararlanýcýlarýn) sayýsý tahmini olarak verilmiþtir. Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

MERSÝN ÝLÝ SOSYAL GÜVENLÝK KAPSAMINDAKÝ KÝÞÝ SAYISI VE NÜFUSA ORANI

Ýlin ToplamNüfusu

1.640.888

1.647.899

SosyalGüvenlik

Kapsamýndaki Aktif

Çalýþan KiþiSayýsý

288.651

312.094

SosyalGüvenlik

KapsamýndaAylýk Alan Kiþi

Sayýsý*

183.873

191.536

EmeklilerinNüfusaOraný

%11,2

%11,6

SosyalGüvenlik

KapsamýndaBakmaklaYükümlü

Tutulan KiþiSayýsý**

753.420

772.078

BakmaklaYükümlü

Tutulanlarýn ÝlNüfusuna

Oraný

% 45,9

% 46,9

Aktif ÇalýþanKiþi SayýsýnýnÝl Nüfusuna

Oraný

% 17,6

%18,9

EKONOMÝK RAPOR2010

45

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > SOSYAL HÝZMETLER

Kaynak: Mersin Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüðü

Kuruluþun Adý

Mersin Yetiþtirme Yurdu Müdürlüðü

Mersin Çocuk Yuvasý Müdürlüðü

Mersin Özürlü Bakým ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüðü

Mersin Nihat Sözmen Zihinsel Özürlü Çocuklar

Bakým ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüðü

Aile Danýþma Merkezi Müdürlüðü

Çocuk ve Gençlik Merkezi Müdürlüðü

Mersin Erkek Koruma Bakým ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüðü

Mersin Kýz Çocuk Sosyal Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüðü

Erdemli Huzurevi Müdürlüðü

Kadýn Konukevi Müdürlüðü

Ýlk Adým Ýstasyonu

MTSO Akdeniz Toplum Merkezi Müdürlüðü

Halkkent Toplum Merkezi Müdürlüðü

Çilek Toplum Merkezi Müdürlüðü

Tarsus Toplum Merkezi Müdürlüðü

Çocuk Evleri

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZ SOSYAL HÝZMETLER MÜDÜRLÜÐÜ�NE BAÐLISOSYAL HÝZMET KURULUÞLARININ DURUMU

Yeri

Mersin

�

"

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

Tarsus

Mersin

Kapasitesi

76

100

80

80

-

-

30

25

88

14

14

-

-

-

-

28

Hizmet Türü

Yatýlý Kuruluþ

Yatýlý Kuruluþ

Yatýlý

Yatýlý

Gündüzlü Kuruluþ


Yatýlý

Yatýlý

Yatýlý

Yatýlý Kuruluþ

Yatýlý Kuruluþ





Yatýlý

Mevcut

65

88

74

87

-

-

12

18

77

10

3

-

-

-

-

26

Kaynak: Mersin Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüðü

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZ DÝÐER SOSYAL HÝZMET KURULUÞLARININ DURUMU

Kreþ ve Gündüz Bakým Evi

Huzurevi

Çocuk Kulüpleri

Özürlü Bakým ve Rehabilitasyon Mrk.

Sayý

41

5

4

4

Kapasite

2.229

221

97

210

Kapasite

268

44

55

-

Sayý

6

1

3

-

Sayý

5

-

3

1

Kapasite

170

-

85

80

Sayý

3

-

-

-

Kapasite

156

-

-

-

Sayý

1

-

-

-

Kapasite

35

-

-

-

Sayý

56

6

10

5

Kapasite

2.858

265

237

290

MERSÝN SÝLÝFKE TARSUS ANAMUR ERDEMLÝ TOPLAM

SOSYAL HÝZMETLER

EKONOMÝK RAPOR2010

46

TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI > SOSYAL HÝZMETLER

Kaynak: Mersin Valiliði Ýl Dernekler Müdürlüðü

Dernekler

Akdeniz, Yeniþehir,

Toroslar, Mezitli

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ÝL MERKEZÝ VE ÝLÇELERDEKÝ DERNEKLERÝN DURUMU

Dini Hizmet

73

-

-

-

2

39

3

2

19

30

168

Kamu Yararýna

29

5

-

2

-

3

1

4

7

12

63

Kültür ve Sanat

85

7

-

1

-

10

3

3

50

36

195

Sosyal

500

55

7

19

6

78

12

38

45

96

856

Diðer

22

3

-

1

-

6

7

1

5

14

59

Spor

134

-

1

2

-

20

2

3

18

30

210

Toplam

843

70

8

25

8

156

28

51

144

218

1.551

EKONOMÝK RAPOR2010

EKO

NO

MÝK

YA

PI V

EM

AK

RO

EKO

NO

MÝK

GÖ

STER

GEL

ERE

KO

NO

MÝK

RA

PO

R

2010

49

EKONOMÝK YAPI > TARIM VE ORMANCILIK

TARIM VE ORMANCILIK

Kaynak: T.C. Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý Ýl Müdürlüðü

Arazi Nevi

Tarým Arazisi

Çayýr ve Mera Arazisi

Orman ve Fidanlýk

Tarým Dýþý Araziler

Toplam

2010 YILINDA MERSÝN�DE ARAZÝ VARLIÐI

Alan (hektar)

406.000

59.282

840.347

279.671

1.585.300

( % )

%25

%4

%53

%18

%100

Akdeniz Havza�sýnýn içinde yer alan Mersin ili, 1.585.300 hektarlýk yüzölçümü ile Türkiye�nin yüzölçümünün yaklaþýk%2�sini oluþturmaktadýr. Ýl yüzölçümünün %53�ünü orman arazisi, %25�ini tarým arazisi, %18�ini tarým dýþý arazi oluþtururken,%4�ünü de çayýr ve mera arazisi oluþturmaktadýr.

ÝLÝMÝZ ARAZÝ VARLIÐININ DAÐILIMI

Tarým Arazisi

25%

Çayýr - MeraArazisi

4%

Orman Arazisi

52%

Tarým DýþýAraziler

18%


EKONOMÝK YAPI

EKONOMÝK RAPOR2010

50



1-Tarla Arazisi

2-Bahçe Arazisi

Meyve Bahçesi

Narenciye Bahçesi

3- Bað Arazisi

4- Sebze Arazisi

5- Zeytinlikler

6- Süs Bitkileri

7-Tarýma Elveriþli Olup Kullanýlmayan Arazi

Toplam

MERSÝN�DE ÝÞLENEN TARIM ARAZÝSÝNÝN KULLANIMI

Hektar

247.835

57.255

30.216

27.039

23.470

32.329

36.227

28

8.856

406.000

%

61,0

14,1

5,8

8,0

9,0

2,2

Hektar

248.945

56.528

30.217

26.311

23.355

30.538

37.302

21

9.311

406.000

%

61,3

13,9

5,8

7,5

9,2

2,3

2009 2010

Ýlimizdeki tarým arazilerinin kullaným alanlarýna göre daðýlýmý incelendiðinde; tarla arazilerinin %61�lik, bahçe arazilerinin%14�lük, bað, sebze ve zeytinlik alanlarýn %23�lük paya sahip olduklarý görülmektedir. Geri kalan %2�lik alanlar ise süsbitkileri ve tarýma elveriþli olup kullanýlmayan arazilerin oluþturduðu alanlardýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

51



ÜRÜNLER

TAHILLARBuðdayArpaÇavdarMýsýrÇeltikYulafDiðerBAKLAGÝLLERNohutFasulyeMercimek(Yeþil)Mercimek(Kýrmýzý)BurçakBaklaDiðerENDÜSTRÝYEL BÝTKÝLERPamukYAÐLI TOHUMLARSusamYer FýstýðýSoya FasulyesiAyçiçeðiSEBZE ÜRÜNLERÝAçýk Sebze AlanýSoðan (Kuru)BiberDomatesFasulyeBezelyeHýyarKabakPatlýcanBaklaKarpuzDiðerÖrtü Altý Sebze AlanýDomatesHýyarPatlýcanBiberKabakKarpuzDiðerMEYVE ÜRÜNLERÝElmaKayýsýÞeftaliÜzümGaziantep FýstýðýÇilek(örtüaltý dahil)Muz(örtüaltý dahil)LimonPortakalMandalinaAltýntopZeytinDiðerGENEL TOPLAM

2010 YILI ÖNEMLÝ ÜRÜNLERÝN EKÝM DÝKÝM ALANLARI VE ÜRETÝM MÝKTARLARI

Ekim ve Dikim Alanlarý(Hektar)175.998125.23125.801

46023.850

6240

3229.65418.646

177681

654

10.6927.5627.562

11.4864.59911703.5252.192

34.47622.097

5942.9475.8851.932749716284751

1.180258

6.80112.3792.159989755

2.126742

1.3334.276

112.8954.6966.2313.892

22.452507

3.7662.496

10.4687.9944.200791

36.8598.542

372.071

Üretim Miktarý(Ton)

718.745342.72860.081

789311.693

3.0940

36097.22517.660

202682

1322

79.25833.19933.19926.7165.5362.249

12.3636.569

1.793.398914.61110.36459.335

555.62122.5866.593

28.0528.622

24.8597.1979.400

181.982878.787218.664119.62153.867

140.52649.46086.476

210.1731.906.947

91.07755.38164.707

220.9611.205

142.268144.963488.013281.392158.32035.698

131.75891.203

4.576.230

EKONOMÝK RAPOR2010

52


Mersin ili, arazi yapýsý tarýmsal çeþitlilik sunan, özellikle meyve üretiminde ülke ekonomisine önemli katkýsý olan illerdenbiridir. Elveriþli toprak yapýsý, bitkisel üretimde sulu tarýmýn yaygýnlýðý, ýlýman iklimi ve geliþmiþ alt yapýsý ile yüksek katmadeðerli ürünler yetiþtirilmektedir. Türkiye narenciye üretiminin %27�sini, sebze üretiminin %7�sini, meyve üretiminin%12�sini, tarla ürünlerinin %2�sini toplamda ise Türkiye tarým ürünlerinin %4,4�ünü Mersin saðlamaktadýr. Ýlimiz, Türkiyelimon üretiminin %62�sini, portakal üretiminin %17�sini, muz üretiminin %69�unu, çilek üretiminin %47�sini, zeytinüretiminin %9�unu domates üretiminin %8�ini karþýlamaktadýr. Bununla birlikte ülkemiz greyfurt ihracatýnýn %35�i, portakalihracatýnýn %39�u, limon ihracatýnýn %33�ü, mandarin ihracatýnýn %26�sý toplamda narenciye ihracatýnýn %33�si, armutihracatýnýn %20�si, patates ihracatýnýn %19�u, kayýsý ihracatýnýn %16�sý, biber ihracatýnýn %14�ü ve çilek ihracatýnýn %13�üMersin firmalarý tarafýndan gerçekleþtirilmektedir.

2010 yýlýnda Mersin ilinde önemli ürünlerin ekim dikim alanlarý ve üretim miktarlarýný incelediðimizde; ekim ve dikimalanlarýnýn 2009 yýlýna göre %22, üretim miktarýnýn ise %15 oranýnda arttýðý görülmektedir. Mersin ilindeki ekili alanlarda%47�lik oranla en büyük payla tahýllar ekilmekte, bunu sýrasýyla %31 ile meyve, %9 sebze, %8 baklagiller, %3 ve yaðlýtohumlar ve %2 ile endüstriyel bitkiler takip etmektedir. Tahýllar ve diðer bitkisel ürünlerin üretimi içerisinde buðday,toplam tarla ürünleri üretiminin %48�ini, mýsýr %43�ünü oluþturmaktadýr. Açýk sebze ekim alanlarýnýn %27�sini domatesoluþturmaktadýr. Ýlimizde meyve ekim ve dikim alanlarýnda ilk sýrayý %33�lük oranla zeytin almakta ve onu %21�lik oranlanarenciye, %20�lik oranla da üzüm izlemektedir.

Kaynak:T.C.Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý Ýl Müdürlüðü

Kuru Tarým Arazisi

Sulu Tarým Arazisi

TOPLAM

2010 YILINDA ÝÞLENEN TOPRAKLARINKURU/SULU TARIM DAÐILIMI

Hektar

250.000

156.000

406.000

%

%55

%45

% 100

2010 YILI MERSÝN ÝLÝNDE EKÝLEN ALANLARIN DAÐILIMI

BAKLAGÝLLER8%

ENDÜSTRÝYEL BÝTKÝLER2%

YAÐLI TOHUMLAR3%

SEBZE ÜRÜNLERÝ9%

MEYVEÜRÜNLERÝ

31%TAHILLAR

47%


EKONOMÝK RAPOR2010

53



Kaynak: T.C. Tarým ve Köy Ýþleri BakanlýðýTarýmsal Üretim ve Geliþtirme Genel Müdürlüðü

Kaynak: T.C. Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý Tarýmsal Üretim ve Geliþtirme Genel Müdürlüðü

Çiftçi Sayýsý

Üretim Alaný (da)

Üretim Miktarý (Ton)

MERSÝN ÝLÝ ORGANÝK TARIMSAL ÜRETÝM VERÝLERÝ

2009

296

6.948

10.047

2010

206

9.452

7.643

Deðiþim (%)

-31%

36%

-24%

Mersin'in Türkiye

Ýçerisindeki Payý

%2.6

%2.8

%3.2

2010 yýlýnda Mersin'de organik tarýmsal üretim miktarý önceki yýla göre %24 oranýnda azalarak 7.643 ton olarakgerçekleþmiþtir. Organik tarýmsal üretimde %26'lýk payla keçiboynuzu ilk sýrada yer alýrken, onu %25'lik payla muz ve%21'lik payla üzüm takip etmektedir. Mersin; 2010 yýlýnda organik tarýmsal üretimde iller içerisinde 13. sýrada yer alýrken,üretim alanýna göre 3. sýrada, çiftçi sayýsýna göre 15. sýrada yer almaktadýr.

2010 YILI MERSÝN ÝLÝ ÜRÜN GRUPLARINA GÖRE ÜRETÝM MÝKTARI

16%

2%

1%

0%

39%

42%

81%

TAHILLAR

BAKLAGÝLLER

ENDÜSTRÝYELBÝTKÝLER

YAÐLI TOHUMLAR

SEBZE ÜRÜNLERÝ

MEYVE ÜRÜNLERÝ

Ürünler

Keçiboynuzu

Muz

Üzüm

Zeytin

Defne

Limon

Hýyar

Mandarin

Yenidünya

Domates

Diðer

Toplam

MERSÝN ÝLÝ ORGANÝK TARIMSAL ÜRETÝM MÝKTARI (TON)

2009

100

6.337

1.176

508

120

287

142

123

102

171

981

10.047

2010

1.970

1.873

1.572

495

450

294

224

123

106

99

437

7.643

Deðiþim (%)

1870,4%

-70,4%

33,7%

-2,5%

275,0%

2,2%

58,3%

0,0%

3,9%

-42,1%

-55,4%

-23,9%

EKONOMÝK RAPOR2010

54


Kaynak: AKÝB

ARMUT

AYVA

BEZELYE

BÝBER

ÇAY

ÇÝLEK

DÝÐER BAKLAGÝLLER

DÝÐER SEBZELER

DÝÐER TAZE MEYVELER

DOMATES

ELMA

ERÝK

FASULYE

GREYFURT

HAVUÇ, TURP

HIYAR, KORNÝÞON

HURMA

ISPANAK

ÝNCÝR

KABAK

KARNABAHAR

KARPUZ

KAVUN

KAYISI

KESTANE

KÝRAZ, VÝÞNE

LAHANA

LÝMON

MANDARÝN

MANTAR

MARUL, HÝNDÝBA

MAYDANOZ

NAR

PATATES

PATLICAN

PIRASA

PORTAKAL

SARMISAK

SOÐAN, ÞALOT

ÞEFTALÝ

ÜZÜM

DÝÐER TURUNÇGÝLLER

GENEL TOPLAM

MERSÝN FÝRMALARININ GERÇEKLEÞTÝRDÝÐÝ YAÞ MEYVE SEBZE ÝHRACATI

MÝKTAR (KG)

3.434.398

1.812.769

41.355

9.238.992

41,366

2.432.508

277.895

511.973

140.547

24.436.249

15.400.025

1.519.491

294,886

47.454.900

6.064.776

2.767.466

255.064

1.316.469

250.592

2.016.850

510,933

10.094.055

2.260.477

2.636.965

32.460

5.727.918

1.361.691

134.864.283

87.605.574

71.412

1.113.765

1.669.806

4.587.308

848,986

614.862

3.559.489

99.447.357

48.288

8.209.185

3.554.738

6.843.706

42.420

495.414.249

TUTAR($)

1.996.018

1.222.808

21.259

9.365.865

171.931

3.175.559

197.358

644.604

75.895

16.470.379

5.935.183

1.221.125

382.461

30.064.078

1.983.316

2.279.468

202.521

1.484.296

505.224

1.452.469

358.595

2.120.137

1.509.869

3.518.925

69.521

13.101.770

674.855

93.075.362

60.260.374

198.312

1.328.448

1.629.389

3.714.136

542.438

631.752

1.581.373

61.933.597

75.752

2.488.541

2.943.905

6.068.947

27.078

336.704.893

MÝKTAR (KG)

3.757.561

965.271

5.710

8.984.201

23.807

3.222.655

68.587

403.117

73.614

25.325.760

15.228.269

2.080.027

281.146

55.376.493

3.241.940

2.704.101

262.095

1.415.698

230.223

2.675.544

232.251

11.445.038

1.232.324

3.795.048

47.867

5.070.836

1.589.402

138.242.829

107.660.428

31.684

671.487

734.810

6.295.920

5.698.760

1.101.173

3.870.996

86.265.611

96.835

9.293.749

9.247.241

7.916.014

-

526.866.121

TUTAR ($)

1.782.626

778.432

9.259

9.749.932

123.823

3.589.000

67.670

427.875

101.990

19.093.550

6.914.774

1.564.599

417.322

35.054.434

895.463

2.419.855

280.042

1.362.324

620.352

1.934.921

170.875

2.825.182

1.460.803

4.268.267

86.801

10.043.520

767.984

101.954.204

73.574.557

125.978

1.218.826

568.770

5.372.933

1.774.320

928.574

2.032.090

58.785.162

220.025

3.137.940

5.640.755

7.102.986

-

369.248.795

MÝKTAR

9%

-47%

-86%

-3%

-42%

32%

-75%

-21%

-48%

4%

-1%

37%

-5%

17%

-47%

-2%

3%

8%

-8%

33%

-55%

13%

-45%

44%

47%

-11%

17%

3%

23%

-56%

-40%

-56%

37%

571%

79%

9%

-13%

101%

13%

160%

16%

-

6%

TUTAR

-11%

-36%

-56%

4%

-28%

13%

-66%

-34%

34%

16%

17%

28%

9%

17%

-55%

6%

38%

-8%

23%

33%

-52%

33%

-3%

21%

25%

-23%

14%

10%

22%

-36%

-8%

-65%

45%

227%

47%

29%

-5%

190%

26%

92%

17%

-

10%

2009 2010 DEÐÝÞÝM (%)ÜRÜN

EKONOMÝK RAPOR2010

55


10%

22%

-5%

17%

16%

0

20.000.000

40.000.000

60.000.000

80.000.000

100.000.000

120.000.000

LÝMON MANDARÝN PORTAKAL GREYFURT DOMATES

$

2009 - 2010 YILLARI YAÞ MEYVE VE SEBZE ÜRÜNLERÝÝHRACATINDA ÝLK 5 ÜRÜNDEKÝ DEÐÝÞÝM

2009 2010 Deðiþim(%)

EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: AKÝB

56


Cin

si

Akdeniz

Anamur

Aydýncýk

Bozyazý

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mezitli

Mut

Silifke

Tarsus

Toroslar

Yeniþehir

Toplam

Çap

a M

akin

esi

Dam

la S

ula

ma

Tesi

si

Dis

kli v

e D

iðer

Týr

mýk

lar

Elek

tro

po

mp

Har

man

Mak

ines

i

Hay

van

Pu

lluð

u

Hu

bu

bat

Eki

m M

akin

esi

Gü

bre

Dað

ýtm

a M

akin

asý

K.M

ilin

den

Har

eket

li Pu

lver

izat

ör

Kar

asab

an

Kre

ma

Mak

ines

i

Kü

ltü

vatö

r

Mo

torl

u P

ülv

eriz

atö

r

Pullu

k

Rö

mo

rk

San

trifü

j Po

mp

a

Sed

yeli

Mo

torl

u P

ulv

eriz

atö

r

Sýrt

Pü

lver

izat

örü

Su T

anke

ri

Süt

Sað

ým T

esis

i

Top

lam

Tra

ktö

rler

Top

rak

Frez

esi (

Ro

tova

tör)

Yað

mu

rlam

a Te

sisi

Kayn

ak: T

.C. T

arým

ve

Köy

Ýþle

ri B

akan

lýðý Ý

l Mü

dürl

üðü

140

800

244

500

100 0 45 250

800 0 400

140

500

1.73

5

2.90

0

1.46

0

300

3.10

0

750 4

1.84

0

800

40

10 150

360

1.30

0

135

20 0 0 190

1.50

0

100

80 320

363

420

253

20

2.90

0

95 0 439

40 150

0

4.20

0

0 40 22 270 0 0 20 140 0 0 15 15 1 10 980

10 0 84 0 1

0

6.60

0

0

5.50

0

20 120 0 0 15 0 0 30 90 300

250

220

15

1.80

0

80 0 290 0

5.70

0

0 100 0 25 35 180 0 0 100

160 0 130

150

330

230

20 5 900

50 0 250 0 0

0 0 6 325

200

170

10 10 465 0

1.55

0

90 550

1.38

2

1.06

5

300

2.60

0

300

50

1.15

7

5 0

0 230

11 75 330 2 50 40 74 0 4 15 200

502

500

56 2

3.00

0

90 3 699 0 0

50 250

54 100

50 0 21 50 130 0 80 28 100

606

330

250

60 500

150 2

1.10

3

200 8

150

2.50

0

1.96

0

3.20

0

200

1.00

0

20 30 600

200

950

750

650

3.21

7

2.09

7

2.12

0

2.25

0

660 1

3.93

2

20 500

326

6.11

0

411

1.62

8

256

1.80

0

234

472

201

990

155

351

255

4.10

3

2.20

1

340

19

2.51

0

777 0

1.92

9

119

54

792

4.29

3

42 232

624 0 412

1.82

3

1.71

3

0

1.95

3

5.96

8

461

6.53

1

5.94

5

1.72

3

373

4.28

5

1.95

4

146

6.96

8

95

2.48

4

110

375

64 215

141 0 15 55 180 0 122

35 155

895

720

435

55

1.13

0

255 4 802

250

13

0

1.76

8

126 0 0 0 0 0 155 0 0 15 58 373

456

320 0 438

147 0

1.39

9

0 0

1.57

8

27.3

76

3.27

8

13.1

40

2.11

3

3.56

2

807

2.73

0

4.64

3

2.99

0

5.31

4

7.63

2

3.50

4

20.3

37

17.1

29

7.49

8

859

26.3

93

5.31

8

210

20.8

92

1.52

9

8.95

0

EKONOMÝK RAPOR2010

20

10

YIL

I KU

LLA

NIL

AN

TA

RIM

SA

L A

RA

Ç V

E G

EREÇ

LER

ÝN M

ÝKTA

RI (

AD

ET

)

57



Antep Fýstýðý

Ceviz

Badem

SERT KABUKLU MEYVE VEREN AÐAÇ SAYISI

Meyve Veren

Yaþta Aðaç Sayýsý

269.635

103.280

243.538

Meyve Vermeyen


139.520

71.296

72.719

Meyve Veren


260.379

124.756

257.668

Meyve Vermeyen


136.940

65.066

90.065

2009 2010


Limon

Turunç

Altýntop

Portakal

Mandalina

TURUNÇGÝLLER MEYVE VEREN AÐAÇ SAYISI

Meyve Veren


3.817.457

1.800

146.216

2.343.958

1.067.687

Meyve Vermeyen


193.389

150

26.512

131.329

49.180

Meyve Veren


3.267.893

1.800

166.206

2.289.313

1.192.089

Meyve Vermeyen


511.453

150

166.107

304.082

56.700

2009 2010

2009 2010

Meyve Veren YaþtaAðaç Sayýsý�

Meyve VermeyenYaþta Aðaç Sayýsý

Meyve Veren YaþtaAðaç Sayýsý

Meyve VermeyenYaþta Aðaç Sayýsý

(¹)Çilek, muz, ahududu ve üzümde meyve veren ve meyve vermeyen aðaç sütunlarý alan (hektar) dýr.Kaynak: T.C. Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý Ýl Müdürlüðü

SEÇÝLMÝÞ MEYVE ÜRÜNLERÝNDEN MEYVE VEREN AÐAÇ SAYISI

Elma

Armut

Ayva

Yenidünya

Üzüm¹

Çilek¹

Muz¹

Dut

Ýncir

Keçi Boynuzu

Nar

Trabzon Hurmasý

Erik

Kayýsý Ve Zerdali

Kiraz

Kýzýlcýk

Viþne

Þeftali

Zeytin

1.093.601

121.268

27.994

78.271

213.479

37.610

24.360

24.248

116.016

138.489

276.237

109.156

411.966

1.058.276

261.928

8.140

1.373

1.673.385

4.096.705

558.795

29.834

1.953

16.338

21.224

0

0

922

29.414

21.585

443.756

6.589

188.226

413.663

197.157

585

1.060

370.700

7.530.722

1.188.623

153.329

29.027

4.247.095

224.523

37.660

24.961

24.140

113.520

109.678

433.292

106.949

309.819

1.198.301

389.418

8.180

1.557

1.593.108

4.247.095

343.259

32.587

2.148

7.194.743

-

-

-

975

29.248

21.250

533.581

7.884

215.260

415.442

138.546

630

1.115

229.758

7.194.743

EKONOMÝK RAPOR2010

58



Ýlçeler

AKDENÝZ

ANAMUR

AYDINCIK

BOZYAZI

ERDEMLÝ

GÜLNAR

MEZÝTLÝ

MUT

SÝLÝFKE

TARSUS

TOROSLAR

YENÝÞEHÝR

Toplam

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE SERA ALANLARI (Dekar)

Cam Sera

18

1.340

3.732

1.027

10

160

5

0

182

0

0

0

6.474

Plastik Sera

16.988

18.220

70

8.070

16.100

30

1.115

15

5.283

4.590

8

65

70.554

Yüksek Tünel

3.002

13.123

0

0

0

90

445

0

0

13.272

105

6

30.043

Alçak Tünel

140

2.040

0

250

160

0

40

0

50

14.037

0

0

16.717

Toplam Sera

20.148

34.723

3.802

9.347

16.270

280

1.605

15

5.515

31.899

113

71

123.788

Ýþletme Sayýsý

2.175

13.315

2.195

1.783

11.300

250

165

19

1.250

3.624

18

15

36.109

Ýlimizdeki sera alanlarý ve seracýlýk faaliyetlerini incelediðimizde; plastik seranýn sera çeþitleri içerisinde öne çýktýðý ve bunitelikteki seralarýn Anamur, Akdeniz, Erdemli ve Bozyazý ilçesinde yoðunlaþtýðý görülmektedir. 2010 yýlý itibariyle ilimizdebulunan seralarýn %57�si plastik sera, %24�ü yüksek tünel, %14�ü alçak tünel, %5�i ise cam seradýr. Seralarda ekilen ürünlerindaðýlýmýna baktýðýmýzda, cam seralarda hýyar ve patlýcan üretimi ilk sýrada yer alýrken, plastik seralarda muz, domatesve biber, yüksek tünel seralarda çilek, alçak tünelde karpuz üretimi önemli yer tutmaktadýr.


Ürünlerin Türü

Biber

Çilek

Domates

Fasulye

Hýyar

Kabak

Karpuz

Muz

Patlýcan

Üzüm

Diðer

2010 YILI ÜRÜN TÜRLERÝNE GÖRE ÖRTÜ ALTI EKÝM ALANLARI ve ÜRETÝM MÝKTARI

Cam Sera

(da)

176

1

663

30

3.192

0

0

0

2.272

0

140

Plastik Sera

(da)

16.095

150

20.676

13

5.803

1.910

0

22.878

1.886

1.023

120

Yüksek Tünel

(da)

4.992

13.000

210

1.420

892

5.285

0

0

3.390

0

854

Alçak Tünel

(da)

0

2.260

40

0

0

220

13.327

0

0

0

870

Toplam Ekilen

Alan (da)

21.263

15.411

21.589

1.463

9.887

7.415

13.327

22.878

7.548

1.023

1.984

Toplam

Üretim (ton)

140.526

60.624

218.664

2.361

119.621

49.460

86.476

137.230

53.867

2.558

7.401

EKONOMÝK RAPOR2010

59


Sorumlu Ýdarelere Göre

67. Teknik Þube Sorumluluk Bölgesi

Mersin Ovasý Sulamasý

Tarsus-Berdan Ovasý Sulamasý

Erdemli Pompaj Sulamasý

Gilindires Sulamasý

Alata-Kýzýlalan Sulamasý

Limonlu-Kumkuyu Sulamasý

Arslanköy Göleti Sulamasý

62. Þube Sorumluluk Bölgesi

Silifke Ovasý Sulamasý (Göksu ve Silifke Sulama Birlikleri)

Anamur Ovasý Sulamasý

Bozyazý Sulama Ovasý

Aydýncýk-Yenikaþ Pompaj Sulamasý

Mut Pompaj Sulamasý

Kýzýlgeçit Sulamasý

ASO Sulamasý

Pamukova

Toroslar

Yukarý Seyhan

Seyhan

Tarsus Onköy

Genel Toplam

2010 YILI SULAMA VE SULANAN ALANLARIN DAÐILIMI

Sulama Alaný (Hektar)

25.237

8.481

14.371

550

800

800

63

151

10.072

5.860

3.775

1.370

750

2.013

79

36.235

11.084

9.447

1.363

2.358

11.983

71.544

Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðý Devlet Su Ýþleri Genel MüdürlüðüDSÝ VI.Bölge Müdürlüðü

Sulanan Alan (Hektar)

23.195

7.608

13.191

532

851

731

181

101

7.003

5.552

1.993

641

228

503

79

33.448

10.100

9.303

1.293

2.441

10.311

70.907

EKONOMÝK RAPOR2010

60


20

10

YIL

I SU

LAN

AN

ALA

NLA

RIN

MA

HS

UL

CÝN

SLE

RÝN

E G

ÖR

E D

AÐ

ILIM

I (H

ekta

r)

*:Su

lam

a b

irlik

leri

nin

mer

kezl

eri d

ikka

te a

lýna

rak

yap

ýlmýþ

týr.

4 su

lam

a b

irlið

inin

(Pam

uko

va, S

eyh

an, T

oros

lar,

Y.Se

yhan

) su

lam

a al

anla

rý A

dan

a-M

ersi

n�d

e b

ulu

nm

akta

dýr.

Kay

nak

: T.C

. En

erji

ve T

abii

Kayn

akla

r Bak

an

lýðý D

evle

t Su

Ýþle

ri G

enel

Mü

dü

rlü

ðü

DSÝ

VI.

Bölg

e M

üd

ürl

üð

ü

Soru

mlu

Ýdar

eler

e Gö

re S

ulam

a

Anam

ur O

vasý

Sula

mas

ý

Bozy

azý O

vasý

Sula

mas

ý

Silif

ke O

vasý

Sula

mas

ý

Mut

Pom

paj S

ulam

asý

Aydý

ncýk

-Yen

ikaþ

Pom

paj S

ulam

asý

Kýzýl

geçit

Sul

amas

ý

62.Þ

ube

Topl

am

Mer

sin O

vasý

Sula

mas

ý

Tars

us-B

erda

n Ov

asý S

ulam

asý

Gilin

dire

s Sul

amas

ý

Alat

a-Ký

zýlal

an S

ulam

asý

Lim

onlu

-Kum

kuyu

Sul

amas

ý

Erde

mli

Pom

paj S

ulam

asý

Arsla

nköy

Göl

eti S

ulam

asý

67.Þ

ube T

opla

m

Toro

slar

Yuka

rý Se

yhan

Seyh

an

Pam

ukov

a

Tars

us O

nköy

ASO

Her Ç

eþit

Fid

an

59,5 0

480,

8

0 0 0

1.67

9,8

740 0 0 0 38,4 0

2.45

8,20

747

74 70 501

357

1.74

9

Pam

uk

0 0 0 0 0 0 0 0 23 0 0 0 0 0 23 34 7 63 305

411

810

Her Ç

eþit

Mey

ve

- 0

114,

5

503,

3

30,3

31,5

422,

8

370,

5

0 9,5 0 4,8 94 90

1,6

287 0 19 18 109

433

Sera

1.56

3,8

99 543 0 170 0 0

2.56

8,9

1,7

210 0

205,

3

0

2985

,9

0 0 0 0 0 0

Pam

uk

0 0 0 0 0 0 0 58,3 0 0 0 0 0 58,3 59 63 156

740

987

2.00

5

Yer F

ýstý

ðý

39,8

129

74 0 0,5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 119 3 0 8 0 130

Çile

k

160,

4

22 1.04

0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Muz - 326

4,7 0 0 0 0 0 0 5,5 0 0,5 0 6 0 0 0 0 0 0

Mýs

ýr

24,6 0 384 0 0,8 0 15,7

2.84

8,7

0 0 0 0 0

2864

,4

2.89

3

633

1.23

5

5.68

5

5.89

6

16.3

42

Nare

nciy

e

120,

4

44 1.72

0

0 26,2 0

4.90

0,2

1.77

1,9

710,

6

475

134

281,

8

8.27

3,50

2.59

2

144

66 533

332

3.66

7

Hubu

bat

0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 7

Sebz

e

7,1 21 55,6 0 0,6

47,5

589,

4

4.50

0,1

138,

5

31 47 1,3

6,5

5313

,8

346

27 85 294

664

1.41

6

Diðe

rler

i

17,3 0

1.13

3,3

0 0 0 0

332,

9

0 0 0 24 0

356,

9

2.26

0

342

810

2.32

1

1.96

6

7.69

9

Topl

am

1.99

3

641

5.55

1,9

503,

3

228,

4

79

7.60

7,9

13.1

91,3

850,

8

731

181

532,

1

100,

5

23.1

94,6

0

9.30

3

1.29

3

2.44

1

10.1

00

10.3

11

33.4

48

EKONOMÝK RAPOR2010

61


Normal Koru (Verimli) Orman Alaný

Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Alaný

Normal Baltalýk (Verimli) Orman Alaný

Bozuk Baltalýk (Verimsiz) Orman Alaný

Toplam

2010 YILI ÝLÝMÝZÝN ORMAN ALANI (Hektar)

378.739

459.192

908

1.508

840.347

Kaynak: Mersin Orman Bölge Müdürlüðü

Normal Koru (Verimli) Orman Serveti

Bozuk Koru (Verimsiz) Orman Serveti

Normal Baltalýk (Verimli) Orman Serveti

Bozuk Baltalýk (Verimsiz) Orman Serveti

Toplam

2010 YILI ÝLÝMÝZÝN ORMAN SERVETÝ (m3)

33.764.881

3.839.947

144.410

3.125

37.752.363

Kaynak: Mersin Orman Bölge Müdürlüðü

Mersin ili genel alanýnýn %53�ünü oluþturan ormanlýk alanýn yaklaþýk %45�i verimli orman niteliði taþýmaktadýr. Ýlimizorman serveti ise 37.752.363 m3 olup, bunun en önemli kýsmýný normal koru(verimli) orman serveti oluþturmaktadýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

62


Kayn

ak: M

ersi

n O

rma

n B

ölg

e M

üd

ürl

üð

ü

MER

SÝN

OR

MA

N B

ÖLG

E M

ÜD

ÜR

LÜÐ

Ü ÝL

ÇEL

ER ÝT

ÝBA

RÝY

LE 2

01

0 Y

ILI Ü

RE

TÝM

CE

TV

ELÝ

Emva

lin

Cin

si

Tom

ruk

(m3 )

Tel D

irek

(m3 )

Mad

en D

irek

(m3 )

San

ayi O

du

nu

(m3 )

Kað

ýtlýk

Od

un

(m3 )

Lif-

Yon

ga

Od

un

(m3 )

Sýrý

k (m

3 )

Top

lam

(m3)

Top

.Yap

.Od

.Ste

r St

.

Def

ne

Yap

rað

ý (kg

)

Kek

ik (k

g)

Kar

aðan

Yap

. (kg

)

Bib

eriy

e (k

g)

Kýz

ýlçam

Ko

zala

ðý (

kg)

Mer

sin

Yap

rað

ý (kg

)

Akd

eniz

1.15

2

-

214

345

54 725 -

2.49

0

1.23

1

- - - - - -

Toro

slar

12.4

84

53

3.23

6

2.78

9

648

2.08

1

157

21.4

48

9.29

8

27.0

02 - - - -

670

Mez

itli

7.98

5

6

1.58

8

1.78

0

239

1.29

7

59

12.9

54

3.52

6

11.2

50 - - - -

450

An

amu

r

41.0

64

291

7.31

2

13.5

43

1.27

3

- -

63.4

83

46.1

27 - 54

47.8

50 - - -

Bo

zyaz

ý

21.4

91

14

2.24

4

6.50

6

1.14

5

37 32

31.4

69

40.7

82 - -

6.00

0

- -

3.00

0

Erd

emli

4.51

9

-

1.08

8

1.57

1

566

4.11

0

-

11.8

54

13.9

03

22.0

00 - - - - -

Gü

lnar

8.57

0

-

1.85

2

2.40

5

2.31

2

562

71

15.7

72

18.0

59 -

501 - - - -

Ayd

ýncý

k

14.7

03

26

1.66

9

4.04

6

471

58 -

20.9

73

13.9

39 - - - - - -

Mu

t

6.53

7

-

1.14

5

2.99

2

2.49

9

1.38

8

284

14.8

45

10.5

34 - -

53.6

06 - - -

Sil

ifke

13.3

71 -

2.18

7

6.73

8

3.94

1

8.53

9

307

35.0

83

23.4

24

30.0

00 - - - - -

Tars

us

7.98

3

-

7.29

1

674

1.56

8

2.25

6

476

20.2

48

2.31

7

140.

088

- -

31.0

44

5.32

0

-

Çam

lýya

yla

29.1

21 -

4.90

7

7.33

8

3.13

5

4.39

9

-

48.9

00

6.77

8

6.25

0

- -

7.40

0

31.1

23 -

EKONOMÝK RAPOR2010

63


Büyükbaþ Hayvanlar

Sýðýr

Manda

Tek Týrnaklý

At

Eþek

Katýr

Deve

Küçükbaþ Hayvanlar

Koyun

Kýl keçi

Kanatlý Hayvanlar

Tavuk

-Yumurtacý

- Broiler

Hindi

Kaz

Ördek

Arý kovaný (fenni)

Arý kovaný (eski tip)

ÝLÝMÝZ HAYVAN VARLIÐI

2009 (Adet)

90.435

90.415

20

5.792

1.426

2.919

1.420

27

489.309

198.094

291.215

5.789.327

5.780.147

858.315

4.921.832

6.870

255

2.055

146.960

538


2010 (Adet)

83.542

83.536

6

4.176

1.116

1.938

1.095

27

554.582

242.111

312.471

6.467.337

6.458.352

971.900

5.486.452

6.635

295

2.055

151.461

570

CÝNSÝ

Süt

Et (kýrmýzý)

Et (beyaz)

Bal

Balmumu

Yumurta (adet)

ÝLÝMÝZDE ELDE EDÝLEN HAYVANSAL MADDELERÝN ÜRETÝMÝ

2009

111.622

5.158

7.815

2.676

319

74.518.250


2010

133.534

9.364

10.285

2.522

227

69.202.750

Ton

Cinsi

Büyükbaþ

Sýðýr

Dana

Küçükbaþ

Koyun-Kuzu

Keçi-Oðlak

ÝLÝMÝZDE KESÝLEN HAYVAN MÝKTARI

2009

9.262

-

-

5.953

-

-

Kaynak: Ýlçe Belediye Baþkanlýklarý ile Hadi Doðan Mersin Et Entegre Tesisleri*: Özel Mezbahanede kesimi yapýlan büyükbaþ ve küçükbaþ hayvan sayýsý toplu olarak alýnmýþtýr.

2010

3.372

3.124

248

3.858

3.734

124

2009

7.230

5.247

1.983

57.553

42.377

15.176

2010

5.770

4.189

1.581

44.395

35.361

9.034

Özel Mezbahanede* / Adet Belediye Mezbahanelerinde/Adet

EKONOMÝK RAPOR2010

Av Sahalarý

Balýkçý Teknelerinin Barýndýðý Liman ve Barýnaklar

Balýkçý Teknesi Sayýsý

Balýkçý Ailesi Sayýsý

Ýlimizde Avcýlýk

Avlanan Balýklar

Ýlimizin 2010 Yýlý Su Ürünleri Üretimi

Ýlimizde Su Ürünleri Avcýlýðý ve Kontrolü

Ýlimizdeki Ýstihsal ve Satýþ Amacýyla Kurulmuþ Kooperatifler

Tatlý Su Balýkçýlýðý

Balýklandýrma ve Kerevitlendirme Projesi

Su Ürünleri Pazarlama ve Satýþ Tekniði

2010 YILINDA ÝLÝMÝZDEKÝ DENÝZ VE TATLI SU BALIKÇILIÐININ DURUMU


64


Seyhan, Berdan, Göksu Nehirleriyle Lemas, Bozyazý ve Dragon Çaylarýnýn denize döküldüðümansaplar ile Viranþehir ve Týrtar açýklarý verimli av sahalarýdýr. Silifke Ýlçesi hudutlarýdahilinde bulunan ve 2.100 hektar alana sahip olan Paradeniz-Akgöl Dalyaný da önemliav sahalarýmýzdan biridir. Ayrýca Ýlimizde, Kazanlý kasabasýnda açýlan suni göletle denizürünleri (kefal ve levrek) üretimi yapýlmaktadýr.

Karaduvar, Mersin, Taþucu, Yeþilovacýk, Aydýncýk ve Bozyazý.

Balýkçý teknesi sayýsý 572 adet.

2.500

Trol (Sürütme Aðý), Gýrgýr (Çevirme Aðý), Uzatma Aðlarý (Molozma, Palamut, Kefal,Barbunya aðlarý), Paraketa ile yapýlmaktadýr.

Trol aðý ve paraketa ile Demeresal (dip), gýrgýr aðý ile de orta su ve pelajik balýklaryakalanmaktadýr. Ayrýca Paradeniz-Akgöl�de dalyancýlýk usulü ile balýk avlanmaktadýr.Ýlimizde avlanan balýklarýn (Deniz ürünlerinin) baþýnda Lagos, Barbunya, Mercan, Dil,Ýskarmoz, Mezgit, Karides, Mürekkep balýðý, Kalamar, Levrek, Karagöz, Çipura, Ýstavrit,Ýzmarit, Mýrmýr, Kýrlangýç, Karakulak, Halili, Sardalya, Turna, Kolyoz gelmektedir.

Deniz Ürünleri Üretimi: 1.800 Ton,Tatlý Su Balýklarý Üretimi: 44 TonveKültür Balýklarý Üretimi: 700 Ton�dur.

1380 Sayýlý Yasa Çerçevesinde Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý Mersin Tarým Ýl Müdürlüðü�nceyapýlmaktadýr. Ayrýca Sahil Güvenlik Komutanlýðý kontrol destek hizmetlerini deyürütmektedir.

Ýlimizde hali hazýrda faal durumda bulunan ve istihsal ve satýþ amacýyla kurulmuþ olankooperatifler Karaduvar-Mersin, Silifke Yeþilovacýk, Taþucu, Aydýncýk ve Anamur�da olmaküzere 10 adet kooperatif bulunmaktadýr.

Ýlimizde tatlý su balýkçýlýðý, tesis edilen iþletmeler ile akarsu, dere ve çaylarda avcýlýk yoluylaayrýca göl-gölet ve baraj göllerinin balýklandýrýlmasý þeklinde olmaktadýr. Ýþletmelerintamamýnda Gökkuþaðý Alabalýðý yetiþtirilmektedir. Ýlimiz sýnýrlarý dahilinde faal halde 21adet alabalýk iþletmesi bulunmakta ve bunlarýn üretim miktarý yýllara göre deðiþmekleberaber toplam ortalama 250 Ton/Yýl� dýr. Ayrýca 1 adet akvaryum balýklarý yetiþtiriciliðiiþletmesi bulunmaktadýr.

Ýlimiz sýnýrlarý içerisinde bulunan Gölpýnar Göletine 30.000 adet, Fýndýklý Göletine 20.000adet, Deðirmençay Göletine 20.000 adet, Esenpýnar Göletine 100.000 adet, KarakýzGöletine 20.000 adet, Çavuþlu Göletine 100.000 adet, Hortu Göletine 300.000 adet,Karakuyu Göletine 12.000, Çelebi Göletine 10.000 adet, Aydýnlar Göletine 14.000 adetaynalý sazan yavrusu atýlmýþtýr.

Ýlimizde su ürünlerinin pazarlanmasý çoðunlukla komisyoncular tarafýndan yapýlmaktadýr.Bir bölümü de kurulmuþ bulunan su ürünleri kooperatiflerinin açmýþ olduklarý satýþ bürolarýtarafýndan yapýlmaktadýr. Çok az bir bölümü ise istihsal yapanlar tarafýndanpazarlanmaktadýr. Pazarlanan balýklarýn çoðu taze olarak tüketilmektedir. Bir bölümü debaþta Ýstanbul, Ankara, Ýzmir ve Antalya�ya olmak üzere iç pazarlara da gönderilmektedir.

EKONOMÝK RAPOR2010

65

EKONOMÝK YAPI > ÝMALAT SANAYÝ

ÝMALAT SANAYÝ

2002 GENEL SANAYÝ VE ÝÞYERLERÝ SAYIMI 1. AÞAMA SONUÇLARI:

Sýra No

1

2

3

4

5

6

7

8

ÝLLERE GÖRE ÝÞYERÝ SAYISI

Ýller

Ýstanbul

Ankara

Ýzmir

Bursa

Antalya

Konya

Adana

Mersin

Kaynak: TÜÝK

Ýþyeri Sayýsý

351.053

133.652

121.470

78.278

68.495

56.185

49.137

43.754

Türkiye Ýçindeki Payý (%)

18,66

7,10

6,46

4,16

3,64

2,99

2,61

2,33

Sýra No

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

ÝLLERE GÖRE ORTALAMA ÇALIÞAN SAYISI

Ýller

Ýstanbul

Ankara

Ýzmir

Bursa

Antalya

Kocaeli

Adana

Konya

Denizli

Gaziantep

Mersin

Kaynak: TÜÝK

Ortalama Çalýþan Sayýsý

1.799.831

544.607

475.584

324.204

207.079

168.086

159.023

135.443

123.167

113.451

110.523

Türkiye Ýçindeki Payý (%)

27,76

8,40

7,33

5,00

3,19

2,59

2,45

2,09

1,90

1,75

1,71

Madencilik ve Taþocakçýlýðý

Ýmalat

Elektrik, Gaz ve Su

Ýnþaat

Toptan ve Perakende Ticaret; Motosiklet ve Motorlu

Araçlar ile Kiþisel Eþyalar ve Ev Eþyalarýnýn Onarýmý

Otel ve Lokantalar

Ulaþtýrma, Depolama ve Haberleþme

Mali Aracý Kuruluþlarýn Faaliyetleri

Gayrimenkul, Kiralama ve Ýþ Faaliyetleri

Eðitim

Saðlýk Ýþleri ve Sosyal Hizmetler

Diðer Sosyal, Toplumsal ve Kiþisel Hizmet Faaliyetleri

TOPLAM

ÝÞYERÝ SAYISI VE ÝSTÝHDAM

Ýþyeri Sayýsý

2.393

272.513

1.721

35.611

868.186

174.390

267.237

20.958

96.039

6.697

33.386

101.748

1.880.879

Çalýþanlar Ortalamasý

75.841

2.126.896

57.819

224.210

2.007.384

546.088

502.774

175.889

334.778

78.755

101.148

222.102

6.453.684

Çalýþanlar Ortalamasý

359

25.983

1.124

3.405

41.869

9.860

11.028

2.171

5.628

1.918

1.998

5.180

110.523

Ýþyeri Sayýsý

58

5.426

58

783

20.653

4.322

5.853

447

2.303

173

873

2.805

43.754

TÜRKÝYE MERSÝN

EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: TÜÝK

66

EKONOMÝK YAPI > ÝMALAT SANAYÝ

2002 Genel Sanayi ve iþyeri sayýmý sonuçlarýna göre Mersin de faaliyet gösteren iþyeri sayýsý toplam 43.754 adet olupbu iþyerlerinde 110.523 kiþi istihdam edilmektedir. Ýlimizdeki toplam iþyeri sayýsýnýn; %17�si ve istihdamýn ise %25�ilikpayý sanayi(madencilik ve taþocakçýlýðý, imalat ve elektrik, gaz, su) sektörü oluþturmaktadýr. Toplam iþyeri sayýsýnýn,%47�sini toptan ve perakende ticaret, %13�ünü ulaþtýrma, depolama ve haberleþme, %12�sini imalat, %10�u otel velokantalar %18�ini diðer sektörlerde faaliyet gösteren iþyerleri oluþturmaktadýr. Ýstihdamýn sektörel daðýlýmýna göre; %38�itoptan ve perakende ticaret, %24�ü imalat, %10�u ulaþtýrma, depolama ve haberleþme,%9�u otel ve lokantalar, %5�erlikeþit oranlarla gayrimenkul, kiralama ve iþ faaliyetler ile diðer sosyal, toplumsal ve kiþisel hizmet faaliyetleri ve %9�u diðersektörlerde istihdam edilmektedir.

Ýþyeri sayýsý ve istihdamýn Türkiye geneli içerindeki yeri incelendiðinde; ilimizdeki iþyeri sayýsý ve istihdam sýrasýyla Türkiyegenelinin %2,3�ünü ve %1,7�sini oluþturmaktadýr. Türkiye genelindeki bu paylarý ile, iþyeri sayýsýnda 8., istihdamda ise11. sýrada yer almaktadýr.

Küçük Sanayi Sitesinin Adý

Anamur Küçük Sanayi Sitesi

Bozyazý Küçük Sanayi Sitesi

Erdemli Küçük Sanayi Sitesi

Gülnar Küçük Sanayi Sitesi

Mersin Küçük Sanayi Sitesi

Mezitli Küçük Sanayi Sitesi

Mut Küçük Sanayi Sitesi

Silifke Küçük Sanayi Sitesi

Tarsus Küçük Sanayi Sitesi

Týrmýl Küçük Sanayi Sitesi

Toroslar Küçük Sanayi Sitesi

Toplam

2010 YILI KÜÇÜK SANAYÝ SÝTELERÝNE AÝT ÝSTATÝSTÝKÎ BÝLGÝLER

Kaynak: Mersin Sanayi ve Ticaret Ýl Müdürlüðü

ÝLÇE

Anamur

Bozyazý

Erdemli

Gülnar

Akdeniz

Mezitli

Mut

Silifke

Tarsus

Mersin

Toroslar

TOPLAM

ÝÞYERÝ

141

48

254

80

754

130

104

204

276

463

88

2.542

DOLU

ÝÞYERÝ

141

48

254

80

754

130

104

204

273

463

88

2.539

BOÞ

ÝÞYERÝ

0

0

0

0

0

0

0

0

3

0

0

3

BÝR ÝÞYERÝNDE ÇALIÞAN

ORTALMA ÝÞÇÝ SAYISI

5

3

2

2

5

2

2

4

3

6

2

10.344

EKONOMÝK RAPOR2010

67

EKONOMÝK YAPI > ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ

MERSÝN-TARSUS ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ

1. Bölgede

2. Bölgede (Geliþme Alaný)

Toplam

ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝNÝN 31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE SON PARSELASYON DURUMU

Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüðü

Parsel/Adet

156

47

203

Tahsis Edilen Parsel/Adet

156

38

194

Boþ Parsel/Adet

-

9

9

2010 yýlý sonu itibariyle bölgede, 1. bölgede bulunan 156 sanayi parselinin tamamý, Geliþme Alaný�nda bulunan 47parselin 38�i tahsis edilmiþ olup, 9�u ise boþ kalmýþtýr. Söz konusu dönemde yatýrýma yönelen firmalarýn 104�ü üretimegeçmiþ, 21�i inþaat halinde, 4�ü proje safhasýnda iken, üretimi durdurulan firma sayýsý ise 12�dir.

Faaliyet Alaný

Gýda, Ýçki ve Tütün Sanayi

Dokuma, Giyim Eþyasý ve Deri Sanayi

Orman Ürünleri ve Mobilya Sanayi

Kâðýt-Kâðýt Ürünleri ve Basým Sanayi

Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Sanayi

Taþ ve Topraða Dayalý Sanayi

Metal Ana Sanayi

Metal Eþya, Makine ve Teçhizat Sanayi

Diðer Ýmalat Sanayi

Diðer

TOPLAM

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ�NDETAHSÝS YAPILMIÞ FÝRMALARIN SEKTÖRLER ÝTÝBARÝYLE DURUMU (ADET)


Üretime

Geçen

21

2

4

3

26

10

4

39

1

-

110

Ýnþaat

Halinde

-

-

-

1

5

2

2

2

-

-

12

Proje

Safhasýnda

-

-

-

-

-

-

-

2

-

1

3

Üretimi Duran

Firmalar

3

1

-

1

1

2

-

-

2

-

10

Organize Sanayi Bölgesi�nde üretime geçen firmalarýn sektörel olarak daðýlýmý incelendiðinde; aðýrlýklý olarak Metal Eþya,Makine ve Teçhizat Sanayi, Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Sanayi ile Gýda, Ýçki ve Tütün Sanayi olduðu görülmektedir.Söz konusu dönemde Bölgede faaliyet gösteren firmalarda fiili istihdam ise 2010 yýlý sonu itibariyle yaklaþýk 6.000 kiþidir.

EKONOMÝK RAPOR2010

68

EKONOMÝK YAPI > ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ

ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ ELEKTRÝK TÜKETÝMÝ

%17

%4

%8%12%28

%35%42%41%39%42

%36%30

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

'000 kWh

2009 10.406 8.908 9.530 9.616 10.311 10.597 11.614 12.111 13.404 14.646 13.180 13.945

2010 13.573 12.117 13.512 13.346 14.571 15.042 15.632 15.470 15.002 15.881 13.740 16.361

Ocak Þubat Mart Nisan Mayýs Haziran Temmuz Aðustos Eylül Ekim Kasým Aralýk


2010 yýlýnda Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi'nde tüketilen enerji miktarý incelendiðinde; gerek elektrik gereksedoðalgaz tüketiminin 2009 yýlýnýn üzerinde gerçekleþtiði görülmektedir. Bölgede tüketilen enerji miktarýndaki geliþmeleraylýk bazda incelendiðinde; yýlýn dokuz aylýk dönemindeki artýþ eðiliminin, 2009 yýlýnda yaþanan ekonomik krizin deetkisiyle daha belirgin olduðu, yýlýn son çeyreðinde ise baz etkisiyle enerji tüketimi artýþ hýzýnýn gerilediði görülmektedir.Yýllýk bazda bölgede tüketilen elektrik miktarý %26�lýk artýþla 174.246.009 kWh, doðalgaz tüketimi ise %45�lik artýþla118.752.757 sm³ seviyesine yükselmiþtir.

ORGANÝZE SANAYÝ BÖLGESÝ DOÐALGAZ TÜKETÝMÝ

%64 %72 %75

%78%87 %72 %65

%57

%28%7 %3

%12

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

9.000

10.000

11.000

('000 sm3)

2009 5.847 5.170 5.535 5.386 5.495 5.624 6.272 6.538 7.797 9.500 9.510 9.389

2010 9.615 8.894 9.859 9.408 10.273 9.696 10.336 10.256 9.981 10.156 9.756 10.524



EKONOMÝK RAPOR2010

69

EKONOMÝK YAPI > DIÞ TÝCARET

DIÞ TÝCARET

Kaynak: TÜÝK

Ýhracat Deðeri ($)

Ýthalat Deðeri ($)

Hacim ($)

Denge ($)

Karþýlama Oraný (%)

DIÞ TÝCARET ÝSTATÝSTÝKLERÝ

Türkiye

Mersin Hinterlandý

Mersin Firmalarý

Türkiye

Mersin Hinterlandý

Mersin Firmalarý

Türkiye

Mersin Hinterlandý

Mersin Firmalarý

Türkiye

Mersin Hinterlandý

Mersin Firmalarý

Türkiye

Mersin Hinterlandý

Mersin Firmalarý

2006

85.534.675.518

3.260.200.589

775.076.018

139.576.174.148

5.701.445.780

465.610.398

225.110.849.666

8.961.646.369

1.240.686.416

-54.041.498.630

-2.441.245.191

309.465.620

61,3%

57,2%

166,5%

2007

107.271.749.904

4.067.335.574

892.530.140

170.062.714.501

7.827.489.080

733.383.126

277.334.464.405

11.894.824.654

1.625.913.266

-62.790.964.597

-3.760.153.506

159.147.014

63,1%

52,0%

121,7%

2008

132.027.195.626

5.262.182.458

1.075.866.617

201.963.574.109

9.753.116.402

956.588.710

333.990.769.735

15.015.298.860

2.032.455.327

-69.936.378.483

-4.490.933.944

119.277.907

65,4%

54,0%

112,5%

2009

102.142.612.603

4.682.518.158

1.048.626.371

140.928.421.211

7.139.247.915

689.728.534

243.071.033.814

11.821.766.073

1.738.354.905

-38.785.808.608

-2.456.729.757

358.897.837

72,5%

65,6%

152,0%

2010

113.975.607.143

5.911.180.115

1.182.422.319

185.535.044.040

10.188.638.896

1.080.208.068

299.510.651.183

16.099.819.011

2.262.630.387

-71.559.436.897

-4.277.458.781

102.214.251

61,4%

58,0%

109,5%

MERSÝN FÝRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ÝHRACATTAKÝ GELÝÞMELER

24,9%

15,2%

20,5%

-2,5%

12,8%

0,0%-5,0%

5,0%10,0%15,0%20,0%25,0%30,0%

0200.000.000400.000.000600.000.000800.000.000

1.000.000.0001.200.000.0001.400.000.000

2006 2007 2008 2009 2010

%$

Ýhracat Deðiþim

MERSÝN FÝRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ÝTHALATTAKÝ GELÝÞMELER

15%

58%

30%

-28%

57%

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

0

200.000.000

400.000.000

600.000.000

800.000.000

1.000.000.000

1.200.000.000

2006 2007 2008 2009 2010

$

Ýthalat Deðiþim(%)

EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: TÜÝK

Kaynak: TÜÝK

70


Dýþ talep konusunda sýkýntý yaþayan ülkelerin baþýnda yer alan Türkiye; bir taraftan AB ülke ekonomilerinde yaþanansýkýntýlar, diðer taraftan Türk lirasýnýn deðerli olmasý ihracat konusunda yaþanan sýkýntýlarý artýrmaktadýr. Bu çerçevede;2010 yýlýnda ihracat, Türkiye genelinde yüzde 12 oranýnda artýþ gösterdi. Ayný dönemde ise Mersin hinterlandý kapsamýndafaaliyet gösteren firmalarýn ihracatý ile Mersin firmalarý tarafýndan gerçekleþtirilen ihracat Türkiye�nin üstünde, sýrasýylayüzde 26 ve yüzde 14 oranýnda artýþ göstermiþtir.Ayný dönemde Türkiye genelinde ithalat yüzde 32 oranýnda artarken,ilimiz hinterlandýnda ve Ýlimiz firmalarý tarafýndan gerçekleþtirilen ithalat sýrasýyla %43 ve yüzde 58 oranýnda artmýþtýr.Ýthalattaki hýzlý artýþ, dýþ ticaret açýðýný Türkiye ve ilimiz hinterlandýnda yükseltirken; Ýlimiz firmalarý tarafýndan gerçekleþtirilenticarette dýþ ticaret fazlasýnýn daralmasýna ve ihracatýn ithalatý karþýlama oranýnýn ise gerilemesini beraberinde getirmiþtir.

2010 yýlýnda Mersin firmalarý tarafýndan gerçekleþtirilen ihracatta; önemli aðýrlýða sahip olan tarým ve hayvancýlýk, gýdaürünleri ve içecek ürünleri ihracatýnda artýþ etkili olduðu gözlenirken, Metalik olmayan diðer mineral ürünler ihracatýndakiazalýþ ve Metal eþya sanayi (makine ve teçhizatý hariç) ürünleri ihracatýnda önceki yýla göre deðiþim olmamýþtýr. Ýthalattakihýzlý yükseliþte önemli paya sahip olan sektörlerin baþýnda tarým ve hayvancýlýk ürünleri, kok kömürü, rafine edilmiþpetrol ürünleri ve nükleer yakýtlar, kimyasal madde ve ürünleri sektörleri gelmektedir.


2009 104.398 85.989 80.724 85.809 79.031 70.805 77.999 64.900 67.304 92.979 100.268 138.422

2010 100.285 88.767 100.347 90.317 93.704 92.170 94.036 77.760 89.318 103.323 107.426 144.969

020.00040.00060.00080.000

100.000120.000140.000160.000

000 $

-2009 2010 YILLARI AYLAR ÝTÝBARÝYLE MERSÝN FÝRMALARI TARAFINDAN

GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ÝHRACATIN DAÐILIMI

Kaynak:TÜÝK


2009 50.260 47.406 47.462 51.558 47.192 50.014 69.169 56.366 51.148 60.022 65.211 93.962

2010 72.274 79.913 99.358 11.631 75.733 75.234 85.844 79.562 70.995 92.475 89.541 144.647

020.00040.00060.00080.000

100.000120.000140.000160.000

000 $

-2009 2010 YILLARI AYLAR ÝTÝBARÝYLE MERSÝN FÝRMALARI TARAFINDAN

GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ÝTHALATIN DAÐILIMI

Kaynak:TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

71


Sektörler

Tarým ve hayvancýlýk

Ormancýlýk ve tomrukçuluk

Balýkçýlýk

Maden kömürü , linyit ve turb

Metal cevherleri

Taþocakçýlýðý ve diðer madencilik

Gýda ürünleri ve içecek

Tütün ürünleri

Tekstil ürünleri

Giyim eþyasý

Dabaklanmýþ deri, bavul, el çantasý, saraciye ve ayakkabý

Aðaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasýr vb.

örülerek yapýlan maddeler

Kaðýt ve kaðýt ürünleri

Basým ve yayým; plak, kaset vb.

Kok kömürü, rafine edilmiþ petrol ürünleri ve nükleer

yakýtlar

Kimyasal madde ve ürünler

Plastik ve kauçuk ürünleri

Metalik olmayan diðer mineral ürünler

Ana metal sanayi

Metal eþya sanayi (makine ve teçhizatý hariç)

Baþka yerde sýnýflandýrýlmamýþ makine ve teçhizat

Büro, muhasebe ve bilgi iþleme makinalarý

Baþka yerde sýnýflandýrýlmamýþ elektrikli makine ve

cihazlar

Radyo, televizyon, haberleþme teçhizatý ve cihazlarý

Týbbi aletler; hassas optik aletler ve saat

Motorlu kara taþýtý ve römorklar

Diðer ulaþým araçlarý

Mobilya ve baþka yerde sýnýflandýrýlmamýþ diðer ürünler

Elektrik, gaz ve su

Atýk ve hurdalar

Eðlence, kültür ve sporla ilgili faaliyetler

Diðer hizmet faaliyetleri

Toplam

MERSÝN FÝRMALARININ DIÞ TÝCARETÝNÝN SEKTÖR GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI ($)

Ýhracat

538.207.170

1.859.282

2.528.495

363.034

4.975.647

6.873.537

104.049.219

5.581.344

14.113.925

25.891.969

672.158

5.703.575

5.395.871

647.600

1.556.557

21.635.532

31.378.462

120.187.559

17.145.638

69.098.381

46.787.691

143.928

3.523.625

230.610

2.079.520

9.410.860

160.749

6.303.131

862

2.119.901

539

-

1.048.626.371

Ýthalat

247.760.502

389.721

199.939

751.343

572

87.811

39.228.138

1.019.217

29.132.907

2.213.483

270.400

811.878

14.352.089

218.116

207.390.376

49.590.448

4.069.656

19.478.466

6.726.950

6.288.624

38.826.086

570.557

1.805.923

2.340.621

3.490.361

7.823.860

1.209.658

1.929.028

-

1.740.061

-

11.743

689.728.534

Ýhracat

551.269.307

4.019.189

5.435.938

245.038

6.789.591

11.810.871

110.036.626

44.157.087

11.047.000

29.530.522

1.061.751

4.968.621

8.534.735

450.930

1.100.552

24.872.291

77.315.214

102.064.728

28.374.701

69.737.410

67.014.236

196.607

5.524.480

364.081

1.217.045

6.894.518

130.371

6.345.940

889

1.912.050

-

-

1.182.422.319

Ýthalat

350.558.622

704.700

57.079

8.127

780

118.630

65.241.501

657.371

41.869.721

4.246.935

385.437

860.950

22.953.044

412.525

315.841.394

124.751.676

5.851.942

18.969.927

5.690.379

7.540.115

64.059.148

199.886

4.788.439

4.961.475

3.764.719

7.937.616

2.516.123

4.519.676

-

20.639.955

14.332

85.844

1.080.208.068

Ýhracat

2,4%

116,2%

115,0%

-32,5%

36,5%

71,8%

5,8%

691,2%

-21,7%

14,1%

58,0%

-12,9%

58,2%

-30,4%

-29,3%

15,0%

146,4%

-15,1%

65,5%

0,9%

43,2%

36,6%

56,8%

57,9%

-41,5%

-26,7%

-18,9%

0,7%

3,1%

-9,8%

-

-

12,8%

Ýthalat

41,5%

80,8%

-71,5%

-98,9%

36,4%

35,1%

66,3%

-35,5%

43,7%

91,9%

42,5%

6,0%

59,9%

89,1%

52,3%

151,6%

43,8%

-2,6%

-15,4%

19,9%

65,0%

-65,0%

165,2%

112,0%

7,9%

1,5%

108,0%

134,3%

-

1086,2%

-

631,0%

56,6%

2009 2010 DEÐÝÞÝM (%)

Kaynak: TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

72


2010 YILI FASILLARA GÖRE ÝHRACAT (000 $)

Türkiye Ýçerisindeki Pay (%)

Mersin

Hinterlandý

4,0%

16,3%

2,6%

16,5%

7,0%

4,2%

25,6%

17,0%

7,9%

49,7%

9,5%

22,4%

39,9%

80,2%

7,1%

14,1%

15,8%

12,1%

27,1%

8,2%

9,9%

19,4%

12,8%

6,7%

13,4%

35,6%

0,2%

18,6%

6,0%

3,1%

3,7%

15,0%

1,5%

3,3%

5,6%

2,2%

1,0%

2,9%

8,6%

5,0%

0,0%

0,4%

Mersin

Firmalarý

-

5,4%

1,8%

1,7%

-

2,8%

17,3%

9,8%

3,4%

0,8%

2,2%

4,6%

40,1%

9,2%

1,8%

0,4%

0,8%

0,2%

5,0%

1,1%

0,6%

0,5%

2,0%

6,3%

4,1%

0,5%

0,0%

0,0%

0,1%

1,8%

0,3%

0,2%

0,2%

1,0%

4,4%

0,0%

-

0,2%

1,5%

1,1%

0,0%

0,1%

Mersin Hinterlandý

Ýhracat

294

33.927

8.124

49.985

2.377

2.353

283.753

593.677

8.158

173.865

69.007

40.919

1.870

18.734

32.785

7.880

61.279

52.304

217.803

122.409

55.158

44.523

3.525

46.947

335.173

458.247

7.367

173.550

31.002

17.411

7.592

80.113

7.286

22.111

5.326

340

141

11.423

318.566

94.793

7

1.485

Mersin Firmalarý

Ýhracat

-

11.326

5.739

5.301

-

1.547

191.538

343.673

3.500

2.819

16.168

8.378

1.877

2.142

8.450

231

3.259

932

40.339

17.025

3.145

1.100

550

44.161

102.129

6.790

1.384

281

266

9.802

671

988

886

6.643

4.134

5

-

659

57.228

20.697

20

272

Türkiye

Ýhracat

7.322

208.012

312.935

303.491

33.747

56.086

1.108.714

3.494.150

103.472

349.962

723.120

182.898

4.683

23.363

458.604

55.776

387.542

431.051

804.954

1.491.715

554.816

229.572

27.536

697.027

2.509.582

1.286.081

4.505.845

930.971

520.326

558.212

205.587

532.800

492.057

678.234

94.367

15.581

14.050

399.848

3.717.488

1.895.400

115.760

371.018

Fasýl Adý

Canlý hayvanlar

Etler ve yenilen sakatat

Balýklar,kabuklu hayvanlar,yumuþakçalar,diðer omurgasýzlar

Süt ve süt mamulleri,kuþ ve kümes hay.yumurtalarý,bal vb.

Tarifenin baþka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar

Canlý bitkiler ve çiçekçilik müstahzarlarý

Yenilen sebzeler ve bazý kök ve yumrular

Yenilen meyvalar,kabuklu yemiþler,turunçgil ve kavun kabuðu

Kahve,çay,paraguay çayý ve baharat

Hububat

Deðirmencilik ürünleri,malt,niþasta,inülin,buðday gluteni

Yaðlý tohum ve meyvalar,sanayi bitkileri,saman,hayvan yemi

Laklar,sakýzlar,bitkisel özsu ve hülasalar

Örülmeye elveriþli bitkisel maddeler,bitkisel müstahzarlar

Hayvansal ve bitkisel yaðlar ve bunlarýn müstahzarlarý

Et,balýk,kabuklu hayvan,yumuþakça vb hayvansal müstahzarlar

Þeker ve þeker mamulleri

Kakao ve kakao müstahzarlarý

Esasýný hububat,un,niþasta,süt teþkil eden müstahzarlar

Sebze,meyva,bitki parçalarý,sert kabuklu yemiþ konserveleri

Yenilen çeþitli gýda müstahzarlarý

Meþrubat,alkollü içkiler ve sirke

Gýda sanayii kalýntý ve döküntüleri,hazýr hayvan gýdalarý

Tütün ve tütün yerine geçen iþlenmiþ maddeler

Tuz,kükürt,toprak ve taþlar,alçýlar ve çimento

Metal cevherleri,cüruf ve kül

Mineral yakýtlar,mineral yaðlar ve müstahsallarý,mumlar

Ýnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileþikler

Organik kimyasal müstahsallar

Eczacýlýk ürünleri

Gübreler

Debagat ve boyacýlýkta kullanýlan hülasa,boya,macun,sakýzlar

Uçucu yaðlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb

Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yýkama-yaðlama madde.

Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb

Barut,patlayýcý maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb

Fotoðrafçýlýkta,sinemacýlýkta kullanýlan eþya

Muhtelif kimyasal maddeler

Plastik ve plastikten mamul eþya

Kauçuk ve kauçuktan eþya

Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler

Deri eþya,saraciye eþyasý,seyahat eþyasý,baðýrsaktan eþya

Fasýl

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

EKONOMÝK RAPOR2010

73




0,0%

3,6%

0,1%

5,4%

0,1%

3,4%

2,1%

1,6%

1,2%

13,5%

4,8%

15,5%

11,8%

22,4%

14,8%

0,7%

0,1%

3,2%

0,1%

0,5%

1,8%

3,5%

5,2%

3,1%

1,3%

8,5%

2,1%

15,0%

0,0%

1,5%

6,9%

3,2%

0,2%

2,0%

11,6%

4,1%

0,1%

1,1%

1,2%

0,9%

3,2%

1,5%

0,0%

0,9%

0,1%

1,4%

0,1%

0,7%

0,4%

0,0%

-

0,5%

0,2%

0,1%

0,0%

0,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,6%

0,2%

0,2%

0,1%

0,2%

0,7%

0,6%

0,2%

0,4%

0,1%

0,2%

1,4%

0,0%

-

0,2%

0,1%

0,1%

0,0%

1,0%

1,4%

0,2%

0,7%

0,1%

3

20.503

0

33

18

41.363

1.730

58

2.015

195.488

1.047

193.714

132.602

67.794

187.428

3.485

362

40.969

4.938

21.099

33.086

13.684

745

351

15

87.640

16.496

135.475

42

131.486

337.054

34.085

23

38.082

737

469

3

92

1.839

5.121

296.863

113.584

20

4.960

0,213

9

11

8.602

336

1

-

7.563

40

928

431

191

320

232

25

151

3.452

26.798

3.867

844

20

23

8

6.451

1.569

3.568

3.586

17.762

68.835

103

-

2.976

8

12

0,105

82

2.147

1.338

67.112

6.134

174.895

573.345

330

619

14.612

1.217.155

84.344

3.700

173.222

1.449.877

21.755

1.250.370

1.120.923

302.615

1.267.375

479.599

286.798

1.267.132

7.741.628

4.639.951

1.838.963

395.739

14.364

11.267

1.135

1.028.161

787.092

903.488

3.748.594

8.761.001

4.855.067

1.063.538

11.042

1.917.209

6.360

11.410

2.302

8.262

158.742

581.248

9.407.838

7.535.773

Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri

Aðaç ve aðaçtan mamul eþya:odun kömürü

Mantar ve mantardan eþya

Hasýr:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller

Odun hamuru:lifli selülozik maddelerin hamurlarý,hurdalar

Kaðýt ve karton:kaðýt hamurundan kaðýt ve kartondan eþya

Basýlý kitap,gazete,resim vb baský sanayi mamulu,el yazmalarý

Ýpek

Yün,kýl,at kýlý:bunlarýn iplik ve dokumalarý

Pamuk,pamuk ipliði ve pamuklu mensucat

Dokumaya elveriþli bitkisel lifler,kaðýt ipeði ve dokumalarý

Dokumaya elveriþli suni ve sentetik lifler

Sentetik ve suni devamsýz lifler

Vatka,keçe,dokunmamýþ mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri

Halýlar ve diðer dokumaya elveriþli maddeden yer kaplamalarý

Özel dokunmuþ mensucat,dantela,duvar halýlarý,iþlemeler

Emdirilmiþ,sývanmýþ,kaplanmýþ mensucat,bunlardan teknik eþya

Örme eþya

Örme giyim eþyasý ve aksesuarlarý

Örülmemiþ giyim eþyasý ve aksesuarlarý

Mensucattan mamul diðer eþya,kullanýlmýþ eþya,paçavralar

Ayakkabýlar,getrler,tozluklar vb eþya ve aksamý

Baþlýklar ve aksamý

Þemsiye,baston,kamçý,kýrbaç ve bunlarýn aksamý

Hazýr kuþ tüyü ve insan saçý mamulleri,yapma çiçekler

Taþ,alçý,çimento,amyant,mika vb maddelerden eþya

Seramik mamulleri

Cam ve cam eþya

Ýnciler,kýymetli taþ ve metal mamulleri,madeni paralar

Demir ve çelik

Demir veya çelikten eþya

Bakýr ve bakýrdan eþya

Nikel ve nikelden eþya

Aluminyum ve aluminyum eþya

Kurþun ve kurþundan eþya

Çinko ve çinkodan eþya

Kalay ve kalay mamulleri

Diðer adi metaller,sermetler,bunlardan eþya

Adi metallerden aletler,býçakçý eþyasý,sofra takýmlarý

Adi metallerden çeþitli eþya

Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçalarý

Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçalarý

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

78

79

80

81

82

83

84

85

EKONOMÝK RAPOR2010

74




6,1%

1,1%

0,5%

0,0%

1,3%

0,6%

0,9%

0,9%

4,3%

3,2%

2,6%

0,1%

3,4%

5,2%

1,7%

0,0%

0,0%

0,0%

0,2%

0,3%

0,2%

-

0,3%

0,6%

0,5%

-

1,1%

1,0%

1.029

149.797

1.325

272

4.833

119

77

1.696

76.006

2.103

3.091

3

5.615

5.911.180

290

6.725

18

43

792

64

17

-

5.119

417

571

-

1.796

1.182.422

16.841

13.813.629

294.359

1.114.331

367.162

20.299

8.749

187.602

1.786.442

65.729

118.385

2.956

166.530

113.975.607

Demiryolu ulaþým araçlarý vb,aksam ve parçalarý

Motorlu kara taþýtlarý,traktör,bisiklet,motosiklet ve diðer

Hava taþýtlarý,uzay araçlarý,aksam ve parçalarý

Gemiler,suda yüzen taþýt ve araçlar

Optik,fotoðraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazlarý,týbbi alet.

Saatler ve bunlarýn aksam ve parçalarý

Müzik aletleri:bunlarýn aksam,parça ve aksesuarý

Silahlar ve mühimmat,bunlarýn aksam,parça ve aksesuarlarý

Mobilyalar,aydýnlatma,reklam lambalarý,prefabrik yapýlar

Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçalarý

Çeþitli mamul eþya (kalemler, fýrçalar vb)

Sanat eserleri,koleksiyon eþyasý,antikalar

Zati eþya, kumanya ve baþka yerde belirtilmeyen diðer eþyalar

TOPLAM

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

Kaynak: TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

75


2010 YILI FASILLARA GÖRE ÝTHALAT (000 $)


0,6%

3,6%

0,6%

1,5%

1,5%

3,4%

52,3%

17,6%

6,4%

6,0%

0,0%

2,7%

0,7%

7,2%

0,0%

0,0%

0,3%

0,2%

0,5%

0,2%

0,3%

4,0%

2,3%

5,7%

0,0%

0,0%

0,8%

0,4%

0,1%

0,0%

1,0%

0,2%

0,1%

0,7%

0,6%

0,2%

0,0%

0,3%

0,8%

0,5%

0,3%

0,0%

20,2%

0,6%

6,3%

48,7%

10,2%

2,1%

86,6%

53,6%

23,2%

31,0%

6,8%

16,8%

0,9%

32,1%

28,8%

3,8%

5,1%

5,9%

2,8%

17,1%

1,9%

25,0%

7,6%

5,7%

2,5%

2,9%

6,4%

9,1%

2,9%

0,0%

6,2%

7,5%

0,2%

2,5%

6,0%

7,9%

0,5%

4,2%

13,7%

7,8%

0,4%

0,1%

Canlý hayvanlar

Etler ve yenilen sakatat

Balýklar,kabuklu hayvanlar, yumuþakçalar, diðer omurgasýzlar

Süt ve süt mamulleri, kuþ ve kümes hay.yumurtalarý, bal vb.

Tarifenin baþka yerinde yer almayan hayvansal müstahzarlar

Canlý bitkiler ve çiçekçilik müstahzarlarý

Yenilen sebzeler ve bazý kök ve yumrular

Yenilen meyvalar, kabuklu yemiþler, turunçgil ve kavun kabuðu

Kahve, çay, paraguay çayý ve baharat

Hububat

Deðirmencilik ürünleri, malt, niþasta, inülin, buðday gluteni

Yaðlý tohum ve meyvalar, sanayi bitkileri, saman, hayvan yemi

Laklar, sakýzlar, bitkisel özsu ve hülasalar

Örülmeye elveriþli bitkisel maddeler, bitkisel müstahzarlar

Hayvansal ve bitkisel yaðlar ve bunlarýn müstahzarlarý

Et,balýk, kabuklu hayvan, yumuþakça vb hayvansal müstahzarlar

Þeker ve þeker mamulleri

Kakao ve kakao müstahzarlarý

Esasýný hububat, un, niþasta, süt teþkil eden müstahzarlar

Sebze, meyva, bitki parçalarý, sert kabuklu yemiþ konserveleri

Yenilen çeþitli gýda müstahzarlarý

Meþrubat, alkollü içkiler ve sirke

Gýda sanayii kalýntý ve döküntüleri, hazýr hayvan gýdalarý

Tütün ve tütün yerine geçen iþlenmiþ maddeler

Tuz, kükürt, toprak ve taþlar,alçýlar ve çimento

Metal cevherleri,cüruf ve kül

Mineral yakýtlar,mineral yaðlar ve müstahsallarý,mumlar

Ýnorganik kimyasal müstahsallar,organik,inorganik bileþikler

Organik kimyasal müstahsallar

Eczacýlýk ürünleri

Gübreler

Debagat ve boyacýlýkta kullanýlan hülasa,boya,macun,sakýzlar

Uçucu yaðlar,rezinoitler,parfümeri,kozmetikler vb

Sabunlar,yüzey aktif organik maddeler,yýkama-yaðlama madde.

Albüminoid maddeler,tutkallar,enzimler vb

Barut,patlayýcý maddeler,pirotekni mamulleri,kibrit vb

Fotoðrafçýlýkta,sinemacýlýkta kullanýlan eþya

Muhtelif kimyasal maddeler

Plastik ve plastikten mamul eþya

Kauçuk ve kauçuktan eþya

Ham postlar,deriler (kürkler hariç) ve köseleler

Deri eþya,saraciye eþyasý,seyahat eþyasý,baðýrsaktan eþya

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

333.293

250.174

133.830

128.277

38.273

49.757

315.380

315.147

103.376

1.056.747

52.782

1.558.753

32.122

6.860

990.266

4.267

52.453

406.759

169.328

62.915

375.926

138.990

739.080

368.274

314.261

998.513

38.496.313

1.423.788

4.400.320

4.410.048

1.016.777

1.545.048

984.293

625.558

429.274

35.951

223.838

1.795.418

9.730.505

2.321.640

473.295

408.835

Ýthalat

67.359

1.537

8.418

62.443

3.885

1.029

273.070

169.069

23.974

327.356

3.579

261.199

304

2.204

285.185

164

2.662

24.138

4.687

10.781

6.958

34.789

56.389

20.969

7.922

29.316

2.453.201

130.077

126.264

335

63.133

115.751

2.010

15.464

25.827

2.853

1.186

74.630

1.332.726

180.865

1.894

348

Ýthalat

1.935

9.116

762

1.957

565

1.693

165.026

55.428

6.657

63.810

21

42.038

212

493

419

0

156

925

881

97

1.124

5.511

17.273

21.165

135

1

315.850

5.511

4.903

41

9.688

2.981

1.097

4.637

2.572

81

11

5.315

76.133

11.898

1.342

110

Ýthalat

EKONOMÝK RAPOR2010

76




0,0%

0,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,8%

0,1%

0,0%

0,0%

0,9%

8,6%

0,1%

0,7%

1,3%

0,0%

0,2%

0,0%

0,0%

0,1%

0,2%

2,1%

0,0%

0,4%

0,0%

0,0%

4,0%

0,2%

0,3%

0,0%

0,0%

0,2%

0,2%

0,0%

0,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,2%

0,2%

0,3%

0,1%

0,0%

2,5%

0,0%

1,0%

6,6%

7,1%

0,1%

0,1%

5,0%

35,0%

77,9%

6,1%

29,5%

4,6%

2,0%

9,1%

5,1%

1,5%

0,6%

1,6%

7,7%

0,0%

1,7%

10,9%

34,6%

13,2%

6,4%

4,5%

0,0%

1,0%

5,8%

0,3%

0,0%

0,9%

0,6%

0,1%

0,0%

11,8%

2,8%

0,8%

3,0%

1,1%

0

27.224

0

119

35.729

199.069

205

28

18.543

1.185.584

200.080

102.475

615.795

19.277

3.636

15.816

14.436

5.765

5.882

24.666

11.278

0

730

4.540

10.826

56.616

25.153

27.467

59

166.641

113.828

9.186

0

22.247

1.027

533

0

10.152

16.081

5.567

628.005

162.602

1

911

0

0

142

23.153

139

0

101

31.048

22.185

1.306

13.949

5.294

66

272

140

13

764

3.784

3.069

28

167

20

14

16.916

821

2.027

26

4.196

4.201

7.247

0

2.537

16

0

0

1

1.181

1.017

62.831

10.426

81.910

1.098.375

6.433

12.341

544.956

2.819.743

138.083

39.865

369.955

3.385.770

256.953

1.685.962

2.089.035

420.354

181.415

173.847

285.182

372.156

1.007.370

1.550.013

146.877

659.674

42.197

41.787

31.307

427.961

390.126

616.460

3.036.963

16.118.040

1.966.625

3.299.333

168.362

2.487.568

179.709

433.671

55.019

86.328

583.036

673.973

21.264.461

14.639.439

Ýthalat Ýthalat Ýthalat

Postlar,kürkler,taklit kürkler ve mamulleri

Aðaç ve aðaçtan mamul eþya:odun kömürü

Mantar ve mantardan eþya

Hasýr:saz ve benzeri örülebilen maddelerden mamuller

Odun hamuru:lifli selülozik maddelerin hamurlarý,hurdalar

Kaðýt ve karton:kaðýt hamurundan kaðýt ve kartondan eþya

Basýlý kitap,gazete,resim vb baský sanayi mamulu,el yazmalarý

Ýpek

Yün,kýl,at kýlý:bunlarýn iplik ve dokumalarý

Pamuk,pamuk ipliði ve pamuklu mensucat

Dokumaya elveriþli bitkisel lifler,kaðýt ipeði ve dokumalarý

Dokumaya elveriþli suni ve sentetik lifler

Sentetik ve suni devamsýz lifler

Vatka,keçe,dokunmamýþ mensucat,özel iplik,sicim ve mamulleri

Halýlar ve diðer dokumaya elveriþli maddeden yer kaplamalarý

Özel dokunmuþ mensucat,dantela,duvar halýlarý,iþlemeler

Emdirilmiþ,sývanmýþ,kaplanmýþ mensucat,bunlardan teknik eþya

Örme eþya

Örme giyim eþyasý ve aksesuarlarý

Örülmemiþ giyim eþyasý ve aksesuarlarý

Mensucattan mamul diðer eþya,kullanýlmýþ eþya,paçavralar

Ayakkabýlar,getrler,tozluklar vb eþya ve aksamý

Baþlýklar ve aksamý

Þemsiye,baston,kamçý,kýrbaç ve bunlarýn aksamý

Hazýr kuþ tüyü ve insan saçý mamulleri,yapma çiçekler

Taþ,alçý,çimento,amyant,mika vb maddelerden eþya

Seramik mamulleri

Cam ve cam eþya

Ýnciler,kýymetli taþ ve metal mamulleri,madeni paralar

Demir ve çelik

Demir veya çelikten eþya

Bakýr ve bakýrdan eþya

Nikel ve nikelden eþya

Aluminyum ve aluminyum eþya

Kurþun ve kurþundan eþya

Çinko ve çinkodan eþya

Kalay ve kalay mamulleri

Diðer adi metaller,sermetler,bunlardan eþya

Adi metallerden aletler,býçakçý eþyasý,sofra takýmlarý

Adi metallerden çeþitli eþya

Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçalarý

Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçalarý

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

78

79

80

81

82

83

84

85

EKONOMÝK RAPOR2010

77



0

,0%

0,1%

0,0%

0,2%

0,1%

0,0%

0,1%

0,0%

0,5%

0,2%

0,0%

0,1%

0,0%

0,6%

0,6%

0,4%

2,1%

0,6%

0,7%

0,4%

1,1%

0,2%

6,0%

1,6%

0,7%

0,6%

0,0%

5,5%

3.395

50.443

66.305

6.003

22.921

929

396

266

64.694

7.642

2.650

130

49

10.188.639

5

7.939

166

2.288

3.741

11

50

0

5.307

1.029

67

14

16

1.080.208

526.476

13.419.213

3.156.116

1.040.619

3.437.572

253.280

36.748

152.277

1.080.868

471.822

387.300

22.548

364.865

185.535.044

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

Ýthalat Ýthalat Ýthalat


Demiryolu ulaþým araçlarý vb,aksam ve parçalarý

Motorlu kara taþýtlarý,traktör,bisiklet,motosiklet ve diðer

Hava taþýtlarý,uzay araçlarý,aksam ve parçalarý

Gemiler,suda yüzen taþýt ve araçlar

Optik,fotoðraf,sinema,ölçü,kontrol,ayar cihazlarý,týbbi alet.

Saatler ve bunlarýn aksam ve parçalarý

Müzik aletleri:bunlarýn aksam,parça ve aksesuarý

Silahlar ve mühimmat,bunlarýn aksam,parça ve aksesuarlarý

Mobilyalar,aydýnlatma,reklam lambalarý,prefabrik yapýlar

Oyuncaklar,oyun ve spor malzemeleri,aksam ve parçalarý

Çeþitli mamul eþya (kalemler, fýrçalar vb)

Sanat eserleri,koleksiyon eþyasý,antikalar

Zati eþya, kumanya ve baþka yerde belirtilmeyen diðer eþyalar

TOPLAM

Kaynak: TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

78


Ülke Adý

A.B.D.

ABD Küçük Out. Ad.

ABD Virjin Adalarý

Afganistan

AHL Serb. Bölge

Almanya

Amerikan Okyan.

Amerikan Samoa

Andorra

Angola

Anguilla

Antalya Serb. Bölge

Antigua ve Barbuda

Arjantin

Arnavutluk

Aruba

Avrupa Serb. Bölge

Avustralya

Avusturya

Azerbeycan

B.A.E.

Bahamalar

Bahreyn

Bangladeþ

Barbados

Belçika

Belize

Benin

Bermuda

Beyaz Rusya

Bolivya

Bosna-Hersek

Botsvana

Brezilya

Brunei

Bulgaristan

Burkina Faso

Burma

Bursa S.Bölge

Burundi

Butan

Cape Verde

Cayman Adalarý

Cebelitarýk

Türkiye

3.768.530.763

139.902

3.114.405

259.799.164

208.086.153

11.484.874.975

0

64.099

332.877

109.527.737

29.252

96.906.407

3.725.220

179.194.878

241.161.005

412.375

135.650.324

336.582.348

834.898.607

1.551.103.622

3.337.655.881

6.300.587

171.974.099

169.547.081

4.818.696

1.960.585.836

2.342.502

116.928.879

830.409

186.841.024

5.880.838

224.366.503

615.927

614.015.345

590.215

1.497.924.986

10.297.813

19.093.944

226.483.409

4.386.646

92.736

5.838.862

38.245.645

153.450.903

Mersin Firmalarý

9.296.079

0

0

496.610

37.358

73.124.407

0

0

0

1.581.139

1.157

2.241

18.000

259.221

986.708

0

0

729.045

8.298.595

14.361.128

11.155.713

42.354

356.694

16.502.878

93.866

4.232.216

0

17.290

0

8.908.450

0

4.492.700

0

6.578.525

0

15.545.603

28.184

0

0

31.720

0

0

0

2.291

Ülke Adý

A.B.D.

ABD Küçük Out. Ad.

ABD Virjin Adalarý

Afganistan

AHL Serb. Bölge

Almanya

Amerikan Okyan.

Amerikan Samoa

Andorra

Angola

Anguilla

Antalya Serb. Bölge

Antigua ve Barbuda

Arjantin

Arnavutluk

Aruba

Avrupa Serb.Bölge

Avustralya

Avusturya

Azerbeycan

B.A.E.

Bahamalar

Bahreyn

Bangladeþ

Barbados

Belçika

Belize

Benin

Bermuda

Beyaz Rusya

Bolivya

Bosna-Hersek

Botsvana

Brezilya

Brunei

Bulgaristan

Burkina Faso

Burma

Bursa S.Bölge

Burundi

Butan

Cape Verde

Cayman Adalarý

Cebelitarýk

Türkiye

12.318.561.889

69.474

4.043.723

5.097.508

49.302.101

17.548.288.665

1.798

94.404

1.236

276.260

0

8.393.578

0

281.128.023

86.843.357

1.372

108.284.575

444.884.021

1.439.230.253

865.131.286

698.420.581

1.534.111

71.682.248

844.660.552

1.337.801

3.213.707.100

2.332.896

3.217.116

150.739

154.633.347

1.613.057

72.328.496

0

1.347.524.962

150

1.700.713.246

44.872.445

23.840.017

104.137.235

1.511

3.047

2.019

1.594.749

6.731

Mersin Firmalarý

77.467.221

0

0

80.000

0

40.817.019

0

0

0

0

0

0

0

13.235.454

2.779

0

0

2.980.463

5.016.233

3.126.997

0

0

0

21.181.080

10.268.470

112.927

2.002.567

0

56.513

0

1.244

0

14.994.539

0

1.702.875

1.385.954

14.944

0

0

0

0

0

0

2010 YILI ÜLKELERE GÖRE ÝHRACAT ($) 2010 YILI ÜLKELERE GÖRE ÝTHALAT ($)

EKONOMÝK RAPOR2010

79


Ceuta

Cezayir

Christmas Adalarý

Cibuti

Cocos Adalarý

Cook Adalarý

Çad

Çek Cumhuriyeti

Çin

Danimarka

Denizli Serb.Bölge

Doðu Timor

Dominik

Dominik Cum.

Ege Serbest Bölge

Ekvator

Ekvator Ginesi

El Salvador

Endonezya

Eritre

Ermenistan

Estonya

Etiopya

Falkland Adalarý

Faroe Adalarý

Fas

Fiji

Fildiþi Kýyýsý

Filipinler

Filistin

Finlandiya

Fransa

Fransa Güney Böl

Fransýz Polinezyasý

G.Antep Serb.Bölge

Gabon

Gambiya

Gana

Gine

Gine Bissau

Gizli Ülke

Grenada

Grönland

Guam

41.930

1.506.891.585

0

30.771.469

3.125

1.947.703

3.323.113

694.306.756

2.259.784.885

766.007.946

4.605.546

2.113

2.103.355

30.073.111

542.806.600

35.131.187

32.741.894

2.104.754

250.731.623

6.828.272

15.685

90.534.717

175.013.406

0

165.413

624.320.336

1.056.152

47.924.283

70.782.429

40.304.886

296.093.371

6.055.129.911

98.599

1.170.984

7.663.497

18.697.188

20.696.689

96.476.725

27.688.016

2.513.854

0

222.558

10.458

278.982

0

6.712.006

0

2.587.349

0

0

0

13.793.094

9.716.377

5.112.773

0

0

4.674

0

235.312

0

366.359

0

606.608

1.181.000

0

1.296.189

817.491

0

0

1.790.225

0

130.152

390.697

1.913.451

543.740

20.675.936

0

0

0

31.159

1.183.667

95.160

424.643

0

0

0

0

0

Ceuta

Cezayir

Christmas Adalarý

Cibuti

Cocos Adalarý

Cook Adalarý

Çad

Çek Cumhuriyeti

Çin

Danimarka

Denizli Serb.Bölge

Doðu Timor

Dominik

Dominik Cum.

Ege Serbest Bölge

Ekvator

Ekvator Ginesi

El Salvador

Endonezya

Eritre

Ermenistan

Estonya

Etiopya

Falkland Adalarý

Faroe Adalarý

Fas

Fiji

Fildiþi Kýyýsý

Filipinler

Filistin

Finlandiya

Fransa

Fransa Güney Böl

Fransýz Polinezyasý

G.Antep Serb.Bölge

Gabon

Gambiya

Gana

Gine

Gine Bissau

Gizli Ülke

Grenada

Grönland

Guam

65.082

2.274.924.282

50.929

387.102

0

0

113.195

1.327.676.938

17.180.628.655

678.756.963

2.315.015

0

11.902

9.957.947

176.499.508

79.051.488

57.257

383.900

1.476.658.613

10.187

2.626.280

146.192.295

40.933.596

851

43.549

396.797.711

194

97.214.765

107.400.070

576.261

1.115.496.426

8.176.441.978

0

0

361.873

4.965.728

10.010

194.358.368

2.654.914

0

861.564.990

0

4.417

23.145

0

312.000

0

0

0

0

0

580.017

86.962.254

458.930

0

0

0

0

0

23.335.878

17.002

0

6.629.405

0

0

0

9.141.353

0

23.467

10.825

0

8.762

376.231

0

1.220.448

8.365.815

0

0

0

0

0

124.100

44.241

0

0

0

0

0


Ülke Adý Türkiye Mersin Firmalarý Ülke Adý Türkiye Mersin Firmalarý

EKONOMÝK RAPOR2010

80


Guatemala

Guyana

Güney Afrika

Güney Kýbrýs

Güney Kore

Gürcistan

Haiti

Heard Ve Mcdon.Ad.

Hýrvatistan

Hindistan

Hollanda

Hollanda Antilleri

Honduras

Hong Kong

Irak

Ýngiliz Virjin Ad.

Ýngiliz.Ok.Ad.

Ýngiltere

Ýran

Ýrlanda

Ýspanya

Ýsrail

Ýst.Deri Serb.Böl.

Ýsveç

Ýsviçre

Ýtalya

Ýzlanda

Jamaika

Japonya

K.K.Türk.Cum.

Kamboçya

Kamerun

Kanada

Karadag

Katar

Kayseri Serb.Bölge

Kazakistan

Kenya

Kes.Ülke ve Böl.

Kýrgýzistan

Kiribati

Kocaeli Serb.Bölge

Kolombiya

Komorolar

16.307.809

5.498.448

369.231.843

627.560

304.590.354

769.441.160

20.611.907

3.699

249.503.988

606.835.305

2.461.434.263

19.581.752

4.606.142

247.540.912

6.041.773.475

74.652.238

29.828

7.238.004.934

3.043.413.224

339.324.920

3.564.857.455

2.082.970.224

267.620.345

947.362.788

2.057.165.624

6.509.577.445

7.454.765

22.751.214

272.229.184

978.110.832

4.489.609

48.604.590

479.548.388

27.178.509

162.545.837

103.456.951

819.895.814

86.361.006

11.315.778

129.213.408

98.146

65.436.783

52.862.545

3.077.078

0

29.773

1.005.574

0

1.272.883

5.626.219

0

0

2.828.690

2.595.397

21.649.925

0

0

749.078

217.136.322

118.361

0

19.587.751

31.456.367

2.120.596

10.320.517

32.876.349

6.100

3.904.896

1.319.338

24.091.390

0

1.230

3.364.725

57.590.020

56.104

205.413

1.080.754

253.371

760.431

0

1.796.051

2.694.562

142.719

692.862

203

0

0

2.904

Guatemala

Guyana

Güney Afrika

Güney Kýbrýs

Güney Kore

Gürcistan

Haiti

Heard Ve Mcdon.Ad.

Hýrvatistan

Hindistan

Hollanda

Hollanda Antilleri

Honduras

Hong Kong

Irak

Ýngiliz Virjin Ad.

Ýngiliz.Ok.Ad.

Ýngiltere

Ýran

Ýrlanda

Ýspanya

Ýsrail

Ýst.Deri Serb.Böl.

Ýsveç

Ýsviçre

Ýtalya

Ýzlanda

Jamaika

Japonya

K.K.Türk.Cum.

Kamboçya

Kamerun

Kanada

Karadag

Katar

Kayseri Serb.Bölge

Kazakistan

Kenya

Kes.Ülke ve Böl.

Kýrgýzistan

Kiribati

Kocaeli Serb.Bölge

Kolombiya

Komorolar

11.907.640

2.412.769

889.635.176

290.105

4.764.041.746

290.725.481

56.028

0

211.348.175

3.409.808.985

3.155.964.982

325.439

1.988.787

118.243.559

1.354.510.032

215.519

2.712

4.680.550.737

7.644.781.502

873.961.307

4.839.988.246

1.359.635.677

43.839.880

1.922.782.267

3.153.682.472

10.203.336.632

18.092.222

6.456

3.297.749.939

58.178.056

27.980.664

39.910.908

915.317.047

6.213.975

177.045.995

86.605.052

2.470.966.578

13.377.658

29.117.142

30.899.692

0

32.766.610

296.765.626

2.873.334

6.052.146

0

1.474.976

0

12.167.736

613.131

0

0

435.647

38.079.714

5.901.752

0

12.575

57.612

950.440

0

0

13.549.455

5.426.567

19.964

8.590.521

21.987.610

0

3.917.203

7.005.461

41.880.698

0

0

1.413.033

11.068.378

0

0

118.953.664

0

0

0

2.930.685

1.218.177

66.102

10.232.822

0

0

805.770

69.390



EKONOMÝK RAPOR2010

81


Kongo

Kosova

Kostarika

Kuveyt

Kuzey Kore

Kuzey Mariana Ad.

Küba

Laos

Lesotho

Letonya

Liberya

Libya

Liechtenstein

Litvanya

Lübnan

Lüksemburg

Macaristan

Madagaskar

Makao

Makedonya

Malavi

Maldivler

Malezya

Mali

Malta

Mardin Serb.Bölge

Maritus

Marshall Adalarý

Mayotte

Meksika

Menemen Deri S.Bölge

Mersin Serbest Bölge

Mýsýr

Moðolistan

Moldova

Moritanya

Mozambik

Namibya

Nauru

Nepal

Nijer

Nijerya

Nikaragua

Niue Adasý

45.449.799

294.078.539

7.554.328

395.005.043

665.101

0

15.264.342

1.242.734

551.306

66.140.172

67.324.629

1.934.066.162

8.155.380

208.322.833

619.481.057

25.757.901

441.392.305

26.978.180

234.030

262.727.511

3.402.635

7.426.471

225.056.010

9.923.326

410.435.607

9.334

22.496.277

80.604.732

2.366.038

145.507.651

19.871.588

240.798.742

2.260.700.798

11.151.072

148.318.455

37.436.149

45.689.139

3.431.557

0

8.610.500

14.739.186

250.631.834

1.352.244

0

590.947

1.565.638

0

7.580.860

15.540

0

0

0

389.821

2.621.695

688.009

14.796.619

0

2.706.267

9.835.657

3.219

4.472.592

87.266

0

2.768.027

0

0

3.616.895

0

623.803

0

153.859

47.059

0

0

0

45.739.139

44.188.489

70.026

6.027.378

18.144

21.703

0

0

755.380

0

3.149.731

0

0

Kongo

Kosova

Kostarika

Kuveyt

Kuzey Kore

Kuzey Mariana Ad.

Küba

Laos

Lesotho

Letonya

Liberya

Libya

Liechtenstein

Litvanya

Lübnan

Lüksemburg

Macaristan

Madagaskar

Makao

Makedonya

Malavi

Maldivler

Malezya

Mali

Malta

Mardin Serb.Bölge

Maritus

Marshall Adalarý

Mayotte

Meksika

Menemen Deri S.Bölge

Mersin Serbest Bölge

Mýsýr

Moðolistan

Moldova

Moritanya

Mozambik

Namibya

Nauru

Nepal

Nijer

Nijerya

Nikaragua

Niue Adasý

11.227.604

13.606.648

60.506.111

214.513.146

4.558.843

48.914

1.697.746

1.314.080

141.995

71.359.887

7.596.137

425.652.133

2.024.405

119.165.489

228.536.206

114.342.465

1.382.192.866

1.914.957

434.098

52.399.170

20.221.735

10.704

1.124.036.067

1.397.249

195.306.954

1.874.769

6.574.024

0

1.509.531

494.608.472

71.589.465

71.342.752

926.279.537

895.909

110.731.543

1.440.560

43.346.032

243.614

16.661

9.616.236

8.942

602.557.381

145.823

56.461

0

349.633

9.996.091

786.979

0

0

0

0

0

8.127

0

1.600.023

0

1.811.836

727.000

629.395

4.771.990

389.203

0

1.004.500

39.968

0

4.054.605

0

8.643.245

0

0

0

0

950.483

0

5.086.623

21.796.988

0

294.028

0

1.499.759

0

0

225

0

15.444.259

0

0



EKONOMÝK RAPOR2010

82


Norveç

Orta Afrika Cumhuriyeti

Özbekistan

Pakistan

Palau

Panama

Papua Yeni Gine

Paraguay

Peru

Polonya

Portekiz

Rize Serb.Bölge

Romanya

Ruanda

Rusya Federasyonu

Samoa

Samsun Serb.Bölge

San Marino

Sao Tome ve Prin.

Senegal

Sierra Leone

Singapur

Sirbistan

Slovakya

Slovenya

Solomon Ada.

Somali

Sri Lanka

St Helene ve Dep.

St Lucia

St Pierre

St Vincent

St.George.ve Sand.Ad.

St.Kitts ve Nevis

Sudan

Surinam

Suriye

Suudi Arabistan

Svaziland

Þeyseller

Þili

Tacikistan

Tanzanya

Tayland

343.777.542

1.040.783

282.969.762

248.171.703

3.529

140.710.313

2.353.443

24.806.892

159.386.731

1.504.562.159

465.324.317

1.364.652

2.598.685.503

7.992.757

4.632.269.298

42.379

4.299.734

1.775.407

473.168

83.266.631

24.465.473

598.402.780

306.445.718

454.948.581

356.507.445

43.067

4.810.314

32.016.453

0

241.382

0

6.164.718

36.980

3.349.206

227.612.145

3.070.934

1.849.002.389

2.219.413.653

98.219

4.439.141

81.214.516

144.111.420

89.329.441

220.015.893

1.266.345

331.383

4.137.258

1.105.993

0

442.575

0

0

0

16.742.783

611.590

0

20.243.041

1.242.013

108.627.738

0

0

0

0

1.639.843

392.534

1.794.131

7.645.836

2.959.034

1.078.153

0

376.587

2.084.616

0

0

0

5.911

0

8.146

17.726.648

0

19.464.589

20.192.323

0

405.478

187.043

116.817

3.272.381

373.782

Norveç

Orta Afrika Cumhuriyeti

Özbekistan

Pakistan

Palau

Panama

Papua Yeni Gine

Paraguay

Peru

Polonya

Portekiz

Rize Serb.Bölge

Romanya

Ruanda

Rusya Federasyonu

Samoa

Samsun Serb.Bölge

San Marino

Sao Tome ve Prin.

Senegal

Sierra Leone

Singapur

Sirbistan

Slovakya

Slovenya

Solomon Ada.

Somali

Sri Lanka

St Helene ve Dep.

St Lucia

St Pierre

St Vincent

St.George.ve Sand.Ad.

St.Kitts ve Nevis

Sudan

Surinam

Suriye

Suudi Arabistan

Svaziland

Þeyseller

Þili

Tacikistan

Tanzanya

Tayland

828.587.677

5.145.051

861.373.489

749.931.328

0

20.670.036

7.502

221.920.555

78.575.376

2.620.952.306

503.658.339

0

3.449.172.789

0

21.599.562.709

0

5.147.104

782.649

5.557

1.448.675

10.609.787

210.769.531

109.522.472

926.716.316

291.300.090

0

1.361.149

155.567.174

461

7.023

2.646

5.031.783

3.363

2.688.451

5.214.731

116.523

662.650.720

2.437.304.313

9.147

254.057

311.709.442

283.689.489

14.331.532

1.280.624.170

4.176.443

0

5.059.335

5.845.660

0

112.435

0

0

1.125.064

3.535.828

6.448.608

0

1.295.051

0

243.295.088

0

0

0

0

20.180

0

215.828

556.890

16.502

285.419

0

0

639.885

0

0

0

0

0

0

406.415

0

2.103.746

6.688.210

0

0

960.815

120.081

451.158

2.006.728



EKONOMÝK RAPOR2010

83


Tayvan

Togo

Tokelau Adalarý

Tonga

Trabzon Serb.Bölge

Trakya Serbest Bölge

Trinidad ve Tobago

Tubitak Tekn.Ser.Böl

Tunus

Tuvalu

Türk ve Caicos Ad.

Türkmenistan

Uganda

Ukrayna

Umman

Uruguay

Ürdün

Vallis ve Fortuna

Vanuatu

Venezuella

Vietnam

Yemen

Yeni Kaledonya

Yeni Zelanda

Yumurtalýk S.Bölge

Yunanistan

Zaire(Kongo Dem. Cum.)

Zambia

Zimbabve

Toplam

136.782.759

30.544.081

0

112.694

7.867.395

126.154.093

24.954.018

5.063.908

714.404.955

10.688

254.678

1.139.156.786

13.562.231

1.261.224.400

129.330.213

31.808.381

572.215.150

11.716

1.010.140

44.166.073

106.208.847

328.909.755

3.258.070

64.152.889

19.226.873

1.456.193.177

13.870.194

6.032.566

2.247.081

113.975.607.143

2.104.059

246.218

0

0

0

0

40.565

0

15.172.638

0

0

13.460.487

298.060

43.313.193

203.317

1.329

3.975.942

0

0

7.919.115

896.022

727.748

31.291

0

305.436

12.593.456

0

0

0

1.182.422.319

Tayvan

Togo

Tokelau Adalarý

Tonga

Trabzon Serb.Bölge

Trakya Serbest Bölge

Trinidad ve Tobago

Tubitak Tekn.Ser.Böl

Tunus

Tuvalu

Türk ve Caicos Ad.

Türkmenistan

Uganda

Ukrayna

Umman

Uruguay

Ürdün

Vallis ve Fortuna

Vanuatu

Venezuella

Vietnam

Yemen

Yeni Kaledonya

Yeni Zelanda

Yumurtalýk S.Bölge

Yunanistan

Zaire(Kongo Dem. Cum.)

Zambia

Zimbabve

Toplam

1.842.911.564

6.963.501

11.568

0

286.033

34.726.604

1.558.330

3.317.645

280.405.564

0

0

386.342.009

11.494.165

3.832.744.022

39.464.452

171.877.121

42.752.093

479

126

149.846.117

751.327.484

1.044.386

0

48.029.577

75.770.617

1.541.599.493

3.170.364

8.315.718

6.549.303

185.535.044.040

5.810.331

169.595

0

0

0

0

0

0

230.645

0

0

5.600.765

426.601

6.601.652

0

718.968

824.623

0

0

18.978.388

3.412.759

0

144.586

0

1.061.906

20.461.801

0

0

3.575.883

1.080.208.068



EKONOMÝK RAPOR2010

Kaynak: TÜÝK

84


ÜLKE GRUPLARI

Avrupa

Avrupa Birliði

Diðer Avrupa Ülkeleri

Afrika

Kuzey Afrika

Diðer Afrika Ülkeleri

Amerika

Kuzey Amerika

Orta Amerika ve Karayipler

Güney Amerika

Asya

Yakýn ve Orta Doðu Asya Ülkeleri

Diðer Asya Ülkeleri

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

Avustralya ve Yeni Zelanda

Diðer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

Diðer Ülkeler

Serbest Bölgeler

Toplam

MERSÝN ÝLÝ DIÞ TÝCARET ÝSTATÝSTÝKLERÝNÝN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI

Ýhracat($)

456.229.645

220.534.303

235.695.342

104.535.649

67.000.135

37.535.514

15.558.002

6.450.570

335.513

8.771.919

404.234.069

369.509.640

34.724.429

1.570.835

1.559.857

10.978

171.186

55.447.904

1.037.747.290

Ýthalat($)

318.462.164

114.447.250

204.014.914

39.661.120

22.660.640

17.000.480

161.381.302

87.129.707

5.932.640

68.318.955

159.558.078

22.441.206

137.116.872

1.881.413

1.881.413

-

35.120

4.129.152

685.108.349

Ýhracat ($)

536.937.650

253.399.144

283.538.506

126.166.739

82.768.801

43.397.938

26.145.064

10.376.833

793.225

14.975.006

446.781.536

377.935.990

68.845.546

816.720

760.336

56.384

188.377

46.325.586

1.183.361.672

Ýthalat ($)

464.902.815

187.153.337

277.749.478

61.860.024

23.950.481

37.909.543

287.814.791

196.423.258

17.236.657

74.154.876

256.157.621

43.237.153

212.920.468

3.125.049

3.125.049

-

66.102

6.148.529

1.080.074.931

Ýhracat

18%

15%

20%

21%

24%

16%

68%

61%

136%

71%

11%

2%

98%

-48%

-51%

414%

10%

-16%

14%

Ýthalat

46%

64%

36%

56%

6%

123%

78%

125%

191%

9%

61%

93%

55%

66%

66%

-

88%

49%

58%

2009 2010 Deðiþim (%)

Kaynak: TÜÝK

Dýþ ticaretteki geliþmeler ülke gruplarý itibariyle incelendiðinde; Avrupa, Amerika ve Asya ülkelerinden yapýlan ithalattaönemli artýþlar oldu gözlenirken, ihracattaki artýþta ise Avrupa, Asya ve Afrika ülkelerinin etkili olduðu görülmektedir.Ülke gruplarý itibariyle dýþ ticaret içerisindeki paya baktýðýmýzda; Avrupa, Afrika ve Amerika ülkelerinin ihracat içerisindekipaylarýnýn yükseldiði Asya, Okyanusya ve Kutup Bölgelerinin paylarýnýn gerilediði ithalatta ise Amerika ve Asya ülkelerininpayýnýn arttýðý, Avrupa ülkelerinin payýnýn ise gerilediði gözlenmektedir.

EKONOMÝK RAPOR2010

85

EKONOMÝK YAPI > MERSÝN SERBEST BÖLGESÝ

MERSÝN SERBEST BÖLGESÝ

Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüðü

Bölgenin Toplam Brüt Alaný 836.322 m2

Bölgenin Net Parsel Alaný 570.365 m2

Kiraya Verilen Toplam Alan 570.365 m2

Kiraya Verilebilir Toplam Alan -

MERSÝN SERBEST BÖLGESÝNDEKÝ ÝSTÝHDAMIN DAÐILIMI

5.800

6.000

6.200

6.400

6.600

6.800

7.000

-10%

-8%

-6%

-4%

-2%

0%

Toplam 6.855 6.219 6191

Deðiþim -6% -9% -0,5%

2008 2009 2010


(*) Beyan EdilenKaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüðü

Bina

Makine-Teçhizat

Ýþgücü

Diðer(Büro Malzemesi)

Toplam

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE YATIRIM HARCAMALARININ DAÐILIMI (ABD $) (*)

Türkiye'den

63.099.000

12.588.500

5.045.327

972.400

81.705.227

Yurtdýþýndan

4.710.000

1.531.000

13.256

261.800

6.516.056

Toplam

67.809.000

14.119.500

5.058.582

1.234.200

88.221.282


Sermayenin Cinsi

Ayni

Nakdi

Toplam

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE BÖLGEYE GETÝRÝLENSERMAYE MÝKTARININ DAÐILIMI (ABD $)

Türkiye

81.705.227

24.790.428

106.495.655

Yabancý

6.516.056

916.639

7.432.695

Toplam

88.221.282

25.707.067

113.928.349

Menþei

EKONOMÝK RAPOR2010

86



31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE VERÝLEN RUHSATLARIN SAYISI

Yerli

Yabancý

Yerli-yabancý Ortaklýðý

Toplam

Yatýrýmcý

173

23

43

239

Kiracý

269

17

28

314

Toplam

442

40

71

553


2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE FÝRMA SAYISI

Yerli

Yabancý

Yerli-Yabancý Ortaklýðý

Toplam

Firma Sayýsý

317

32

54

403


2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE FAALÝYET RUHSATLARININ KONULARINA GÖRE DAÐILIMI

Faaliyet Konularý

Alým-Satým

Bankacýlýk-Sigortacýlýk

Ýþyeri Kiralama

Üretim

Depolama

Montaj-Demontaj

Ýþletici

Diðer

Toplam

Kiracý

131

3

-

36

-

1

-

2

173

Yatýrýmcý

76

2

80

62

46

1

2

-

269

Kiracý

20

-

-

3

-

-

-

-

23

Yatýrýmcý

9

-

4

1

3

-

-

-

17

Kiracý

33

1

1

8

-

-

-

-

43

Yatýrýmcý

10

1

8

3

6

-

-

-

28

Toplam

279

7

93

113

55

-

-

-

547

Yerli Yabancý Yerli-Yabancý Ort. Genel

2010 yýlý sonu itibariyle, Mersin Serbest Bölgesi�nde 13�ü yabancý olmak üzere toplam 6.191 kiþi istihdam edilmektedir.2009 yýlýna göre istihdam %0,5 oranýnda azalýrken, 2010 yýlýnýn Aralýk ayý sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi, serbestbölgeler içinde istihdam edilen kiþi sayýsýna göre 3. sýrada yer almaktadýr. Söz konusu dönemde faaliyet gösteren firmasayýsý, 2009 yýlýnýn belirtilen dönemine göre %3 azalarak 403�e gerilemiþtir. Mersin Serbest Bölgesi�nde faaliyet gösterenfirmalarýn %51�i alým-satým, %20�si üretim, %17�si iþyeri kiralama, %10�u depolama, %1�i bankacýlýk sigortacýlýk, %1�i isediðer hizmetler alanlarýnda yer almaktadýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

87



YILLAR ÝTÝBARÝYLE MERSÝN SERBEST BÖLGESÝ�NDE TOPLAM TÝCARET HACMÝ ($)

Yýllar

2006

2007

2008

2009

2010

Türkiye'den

Bölgeye

220.728.753

306.653.957

313.271.178

238.687.103

260.493.613

Bölgeden

Türkiye'ye

494.774.673

663.330.926

700.327.739

364.953.413

447.361.780

Yurtdýþýndan

Bölgeye

649.055.007

898.422.429

913.409.038

669.403.794

801.983.650

Bölgeden

Yurtdýþýna

519.446.325

687.923.582

710.913.536

645.592.821

717.469.740

Toplam

1.884.004.759

2.556.330.893

2.637.921.491

1.918.637.131

2.227.308.782

2010 YILI TÝCARET HACMÝNÝN SEKTÖREL DAÐILIMI

SANAYÝ GRUBU68% TARIM GRUBU

32%


Mersin Serbest Bölgesi�nde 2009 yýlýnda ekonomik krizin etkisiyle ticaret hacmindeki azalýþýn, 2010 yýlýnda yerini artýþabýraktýðý, geçen yýla göre %16�lýk artýþla 2,2 milyar $�a ulaþtýðý görülmektedir. Mersin Serbest Bölgesi, serbest bölgelertoplam ticaret hacminde, 2009 yýlýnda %11�lik payla 4. sýrada yer alýrken, 2010 yýlýnda da %12�lik payla yerini koruduðugörülmektedir. Mersin Serbest Bölgesi ticaret hacminin sektörel olarak daðýlýmý incelendiðinde; sanayi ürünlerinin toplamticaret hacminin %67�sini oluþturduðu ve geçen yýla göre %11�lik artýþla 1,5 milyar $�a yükselmiþtir. Sektörde ticarethacmindeki artýþta dokumacýlýk mamulleri, kimya sanayi mamulleri ve iþlenmiþ tütün ürünleri sektörleri etkili olmuþtur.Tarým ürünleri ise toplam ticaret hacminin %32�sini oluþtururken, geçen yýla göre %29 oranýnda artarak yaklaþýk 704milyon $�a gerilemiþtir. Tarým sektöründeki ticaret hacmindeki söz konusu geliþmede, meyveler ve sanayi bitkileri altsektörlerinin etkili olduðu görülmektedir.


2010 YILI TÝCARET HACMÝNÝN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI (1.000 ABD $)

ÜLKE GRUPLARI

OECD Ülkeleri

AB Ülkeleri

Diðer OECD Ülkeleri


Türk Cumhuriyetleri

Eski S.S.C.B

Ýslam Ülkeleri

Diðer Ülkeler

Türkiye

Toplam

Bölgeye

Giriþ

399.130.591

208.464.325

190.666.266

38.610

34.631.669

11.038.933

62.531.590

294.612.258

260.493.613

1.062.477.264

Bölgeden

Çýkýþ

167.431.132

142.826.697

24.604.626

4.563.195

45.497.513

37.407.162

355.054.483

107.516.064

447.361.780

1.164.831.520

Toplam Ticaret

Hacmi

566.561.723

351.291.022

215.270.892

4.601.805

80.129.182

48.446.095

417.586.073

402.128.322

707.855.393

2.227.308.784

Toplam Ticaret Hacmi

Ýçindeki Payý (%)

25%

16%

10%

0,2%

4%

2%

19%

18%

32%

100%

EKONOMÝK RAPOR2010

88


Bölgede gerçekleþen ticaretin ülke gruplarýna göre daðýlýmý incelendiðinde; ticaret hacmi içerisinde önemli aðýrlýða sahipolan Türkiye ve AB ülkelerinin ticaret hacmindeki geçen yýlki azalýþýn, 2010 yýlýnda yerini artýþa býraktýðý, Ýslam Ülkelerininise ticaret hacmindeki artýþýn yerini azalýþa býraktýðý görülmektedir.

2009-2010 YILLARI AYLAR ÝTÝBARÝYLE

MERSÝN SERBEST BÖLGESÝ TÝCARET HACMÝ

-%14

%34

%33

%31

-%5

%17%8

%22%50%39

%5%3

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

'000 $

2009 151.699 146.858 139.069 125.647 151.190 165.136 159.503 182.709 154.376 147.042 159.582 235.824

2010 157.007 153.678 193.501 187.876 183.758 177.753 186.149 174.347 202.433 194.995 213.761 202.052



2010 YILI TÝCARET HACMÝNÝN SEKTÖRLERE GÖRE DAÐILIMI (1.000 $)

Sektörler

I.TARIM

A-Bitkisel Ürünler

B-Hayvansal Ürünler

C-Su Ürünleri

D-Orman Ürünleri

II.MADENCÝLÝK-TAÞOCAKÇILIÐI

III.SANAYÝ

A-Ýþlenmiþ Tarým Ürünleri

B-Ýþlenmiþ Petrol Ürünleri

C-Sanayi Ürünleri

TOPLAM

Türkiye

Serbest Bölgeleri

1.067.490

992.304

68.295

2.064

4.826

53.700

17.451.017

1.131.015

17.973

16.302.028

18.572.206

Mersin

Serbest Bölgesi

703.674

698.807

3.940

158

768

20.751

1.502.884

624.378

2.421

876.084

2.227.309

Mersin Serbest

Bölgesi�nin Payý(%)

66%

70%

6%

8%

16%

39%

9%

55%

13%

5%

12%


EKONOMÝK RAPOR2010

89

EKONOMÝK YAPI > MERSÝN LÝMANI FAALÝYETLERÝ

MERSÝN LÝMANI HAKKINDA ÖNEMLÝ BÝLGÝLER

Ýþleticisi

Hizmete Açýlýþ Tarihi

Toplam Rýhtým Uzunluðu

Liman Alaný

Deniz Alaný

Kullanýlan Net Saha

Kapalý Alan

Rýhtým Derinlikleri

Gemi Kabul Kapasitesi

Dökme Kuru & Dökme Sývý Yük Kapasitesi

Genel Kargo Kapasitesi

Konteyner Operasyon Kapasitesi

Sahalarda Konteyner Tutma Kapasitesi*

Mersin Uluslararasý Liman Ýþletmeciliði A.Þ.

12.05.2007

3.245 m

105 hektar

3.225.330 m2

105 hektar

15.170 m2

14 m-10 m

max uzunluk 305 m, max draft 13 m

5.000.000 Ton

1.000.000 Ton

4.800.000 TEU

1.445.000 TEU/Yýl

*:Konteyner stoklama kapasitesi aktarma payý býrakýlmaksýzýn, tam kapasite hesaplanmýþtýr.Kaynak: Mersin Uluslararasý Liman Ýþletmeciliði A.Þ.

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE MERSÝN LÝMANIKONTEYNER ÝLE YÜKLEME-BOÞALTMA ARAÇLARI

Araç Cinsi

Gentry-Crane

Dolu Konteyner Forklifti

Boþ Konteyner Forklifti

Saha Kreynleri

Mobil Vinçler

Forkliftler

Týrlar

Çekiciler

Treylerler

Mini Loder (Bobcat)

Kapasitesi/Ton

40-45

40-45

8

35-40

70-140

3-5-9-11-16

50

25-50

50

1,5

Adet

5

15

12

19

7

62

61

19

85

5

Kaynak: Mersin Uluslararasý Liman Ýþletmeciliði A.Þ.

MERSÝN LÝMANI FAALÝYETLERÝ

EKONOMÝK RAPOR2010

90


MERSÝN LÝMANI GEMÝ TRAFÝÐÝ

-2,8%

-1,0%

6,4%

-1,0%

6,9%

3.600

3.700

3.800

3.900

4.000

4.100

4.200

4.300

4.400

4.500

2006 2007 2008 2009 2010

-4,0%

-2,0%

0,0%

2,0%

4,0%

6,0%

8,0%

GEMÝ SAYISI DEÐÝÞÝM

MERSÝN LÝMANI YÜKLEME BOÞALTMA TONAJLARI

0

5.000.000

10.000.000

15.000.000

20.000.000

25.000.000

30.000.000

2008 1.431.042 7.114.182 9.228.793 2.083.406 19.857.423

2009 1.483.597 7.877.050 10.100.613 1.962.073 21.423.333

2010 1.246.818 9.402.253 11.914.321 1.756.137 24.319.529

DAHÝLÝ ÝHRACAT ÝTHALAT TRANSÝT TOPLAM

Kaynak: Mersin Deniz Ticaret Odasý

Mersin Limaný yük taþýma istatistikleri incelendiðinde; 2009 yýlý Mersin Limaný yük trafiði artýþ hýzýndaki yavaþlamanýnardýndan, 2010 yýlýnda artýþ hýzýnýn yükseldiði görülmektedir. Limandaki yük trafiði; yükleme 10.568.932 ton, boþaltma13.750.598 tona; toplam yük trafiði ise %14 artarak 24.319.530 ton olarak gerçekleþmiþtir. Limana operasyon için uðrayangemi sayýsý 2009 yýlýna göre %1 oranýnda azalarak 4.416�ya gerilemiþtir.


EKONOMÝK RAPOR2010

91


MERSÝN LÝMANI PETROL ÜRÜNLERÝ YÜKLEME-BOÞALTMA TONAJLARI

Yýllar

2006

2007

2008

2009

2010

Ýthalat

2.972.213

3.082.528

3.073.565

3.688.914

3.863.362

Dâhili

916.139

987.912

1.018.458

1.045.026

924.040

Ýhracat

166.226

273.426

79.094

346.468

302.121

Transit

2.042

1.455

4.623

1.556

1.765

Toplam

4.056.620

4.345.321

4.175.740

5.081.964

5.091.288

Deðiþim(%)

-%24,9

%7,1

-%3,9

%21,7

%0,2


Limanda elleçlenen yüklerin önemli bir kýsmýný teþkil eden petrol ürünlerinin; ATAÞ Rafinerisi�nin, 1 Ocak 2005 tarihiitibarý ile rafineri fonksiyonunu kapatýp sadece depo hizmeti vermesinin etkisiyle, söz konusu tarihten itibaren toplamyük içerisindeki payýnýn giderek azaldýðý ve 2010 yýlýnda %21 seviyesinde gerçekleþtiði görülmektedir.

MERSÝN LÝMANINA PETROL ÜRÜNLERÝ DIÞINDAKÝYÜKLERLE ÝLGÝLÝ YÜKLEME-BOÞALTMA DEÐERLERÝ

Yýllar

2006

2007

2008

2009

2010

Ýthalat

4.578.711

5.373.303

6.155.228

6.411.699

8.050.959

Dâhili

384.598

430.586

412.584

438.571

322.778

Ýhracat

5.733.704

6.213.605

7.035.088

7.530.582

9.100.132

Transit

1.325.786

1.527.287

2.078.783

1.960.517

1.754.372

Toplam

12.022.799

13.544.781

15.681.683

16.341.369

19.228.241

Kaynak: MDTO

Mersin Limaný�ndan yapýlan ihracat son beþ yýllýk dönem için deðerlendirildiðinde; ihracat artýþýnýn düzenli olarak devamettiði, 2010 yýlýnda artýþ hýzýnýn yükseldiði ve son beþ yýlýn en yüksek seviyesine ulaþtýðý görülmektedir. 2010 yýlýndaMersin Limaný�nda ihracat kapsamýnda tahliye edilen yükler, önceki yýla göre %19 artýþ göstererek 9,4 milyon tonaulaþmýþtýr. Mersin Limaný�ndan en çok ihracat yapýlan sektörler son beþ yýllýk dönem için incelendiðinde; genel kargoihracat artýþ hýzýnýn yýllar itibariyle yükseldiði, 2009 yýlýndaki yavaþlamanýn 2010 yýlýnda yerini yükseliþe býraktýðý, madenyükleri ihracat artýþ hýzýnýn iniþli çýkýþlý bir seyir izlediði, 2009 yýlý ihracatýndaki gerilemenin, 2010 yýlýnda yerini artýþabýraktýðý, çimento ihracatý artýþ hýzýnda 2006-2009 dönemindeki yavaþlamanýn, 2010 yýlýnda ise yerini azalýþa býraktýðýgözlenmektedir.

Söz konusu dönem için Mersin Limaný�nda ithalat kapsamýnda tahliye edilen yükler incelendiðinde; ihracattaki geliþmelerleparalellik gösterdiði, son beþ yýl içerisinde ithalat kapsamýndaki yüklerde en yüksek seviyeye 2010 yýlýnda ulaþtýðýgözlenmektedir. 2010 yýlýnda, Mersin Limaný�nda ithalat kapsamýnda tahliye edilen yükler, bir önceki yýla göre %18oranýnda artýþ göstererek 11,9 milyon ton seviyesine ulaþmýþtýr. Toplam ithalat yükleri içerisinde ilk sýrada yer alan petrolürünleri ithalatýnýn yýllar itibariyle iniþli çýkýþlý bir seyir izlediði, 2009 yýlýndaki artýþýn 2010 yýlýnda hýz kestiði, tahýl ithalatýnýn2006-2009 döneminde artýþ hýzýnýn yavaþladýðý, 2010 yýlýnda ise azalýþa geçtiði, genel kargo ithalatýnýn iniþli çýkýþlý birseyir izlediði, 2009 yýlý ithalatýndaki azalýþýn, 2010 yýlýnda yerini yükseliþe býraktýðý gözlenmektedir.

Mersin Limaný transit yük hacminde 2005-2007 döneminde artýþ hýzýnda önemli bir deðiþim olmadýðý, 2008 yýlýnda iseartýþ hýzýndaki yükseliþin 2010 yýlýnda yerini azalýþa býraktýðý gözlenmektedir. Transit taþýmacýlýk yükleri içerisinde ilk sýradayer alan konteyner yüklerinin artýþ hýzýnda 2007-2008 yýllarýndaki yavaþlamanýn, 2010 yýlýnda yerini yükseliþe býraktýðý,meyve yüklerinde 2005-2008 döneminde iniþli çýkýþlý eðilimi ardýndan, 2009 ve 2010 yýllarýnda artýþ hýzýnýn yavaþladýðý,dondurulmuþ et yüklerinde ise yýllar itibariyle iniþli çýkýþlý bir seyir izlediði görülmektedir.

EKONOMÝK RAPOR2010

92


Mersin Limaný�nda dahili taþýmacýlýk yüklerinin 2006-2009 yýllarý arasýnda artýþ hýzýnda yavaþlama olduðu gözlense de2010 yýlýnda bir önceki yýla göre %16 oranýnda azalarak 1,2 milyon ton seviyesinde gerçekleþtiði görülmektedir. 2010yýlýnda dâhili taþýmacýlýkta yükleme ve boþaltma bazýnda toplam hareketin %74�lük kýsmýný petrol ürünleri, %6�sýný genelkargo, %5�ini maden ürünleri teþkil etmektedir.

MERSÝN LÝMANI KONTEYNER TRAFÝÐÝ (TEU)

Yýllar

2006

2007

2008

2009

2010

Toplam

640.711

792.270

844.631

840.391

1.019.823

Yükleme

318.758

390.845

415.823

426.678

502.613

Boþaltma

321.953

401.425

428.808

413.713

517.210


Son beþ yýllýk dönemde Liman�da elleçlenen yüklerdeki artýþa paralel olarak konteyner adedi bazýnda da artýþ olduðuve 2010 yýlýnda Limana giren konteyner sayýsýnýn en yüksek seviyeye ulaþtýðý görülmektedir. 2010 yýlýnda konteyneradedi bazýnda (TEU), 2009 yýlýna göre yüklemede %18�lik, boþaltmada ise %25�lik artýþ olduðu görülmektedir.

MERSÝN LÝMANINA GELEN KONTEYNERVE RO-RO TÝPÝ GEMÝ SAYISI

Yýl

2008

2009

2010

Konteyner Gemisi

1.238

1.338

1.391

Ro-Ro Gemisi

614

671

614

Kaynak: TCDD Mersin Liman Ýþletmesi Müdürlüðü

MERSÝN LÝMANI YOLCU TRAFÝÐÝ

Yýl

2008

2009*

2010*

Gelen

7.021

8.120

6.431

Giden

10.944

6.491

5.436

*: Tarife dýþý yolcu sayýsý dahil edilmemiþtir.Kaynak: TCDD Mersin Liman Ýþletmesi Müdürlüðü

Toplam

17.965

14.611

11.867

Deðiþim (%)

-

-%18,7

%18,8

( Yolcu Sayýsý )

MERSÝN LÝMANI BAÐLANTILI ARAÇ VE YÜK TRAFÝÐÝ

Yýl

2008

2009*

2010*

Kamyon**

124.556

--

693.274

Yük***

--

2.504.600

3.338.407

Kaynak: TCDD Mersin Liman Ýþletmesi Müdürlüðü*: Tablodaki istatistiki bilgiler, araç/vagon üstünde limana gelen ve limandan giden konteynerize yük tonajlarýný göstermektedir.**: Adet, ***: Ton

Vagon**

20.063

--

12.621

Yük***

--

303.881

340.376

Hinterland�dan Limana Gelen Liman�dan Hinterland�a Giden

Kamyon**

84.540

--

708.835

Yük***

--

2.072.487

5.681.832

Vagon**

4.551

--

12.621

Yük***

--

65.636

68.898

EKONOMÝK RAPOR2010

93

EKONOMÝK YAPI > TÝCARET BORSALARI VE TOPTANCI HALLERÝ

Kaynak: Mersin Ticaret Borsasý

MERSÝN TÝCARET BORSASI�NIN ÝÞLEM HACMÝ

CÝNSÝ

Hububat (Kg)

Hububat Mamulleri (Kg)

Bakliyat ve Mamulleri (Kg)

Yaðlý Tohumlar (Kg)

Küspe ve Prina (Kg)

Bitkisel Yaðlar(Kg)

Hayvansal Yaðlar (Kg)

Bitkisel Gýda Maddeleri (Kg)

Hayvansal Gýda Maddeleri (Kg)

Kuru Meyveler (Kg)

Yaþ Meyveler (Kg)

Meyve Çekirdekleri (Kg)

Orman Ürünleri (Kg)

Canlý Hayvanlar

Büyük Baþ (Adet)

Küçük Baþ (Adet)

Kümes Hayvanlarý

Piliç (Kg)

Ham Deriler

Büyük Baþ Hayvan Derileri (kg)

Küçük Baþ Hayvan Derileri (Adet)

Baðýrsaklar (Adet)

Çeþitli Maddeler (Kg)

Pamuk (Kg)

Yem (Kg)

Muhtelif Gýda Maddeleri (Kg)

Diðer Yan Ürünler (Kg)

GENEL TOPLAM

Deðer (TL)

359.610.675

97.300.434

842.696.780

39.257.664

605.679

3.231.535

560.259

9.936.643

8.427.555

15.944.666

412.056.436

650.421

7.851.871

30.663.700.64

3.161.309.38

--

609

4.211

1.148

8.030.818

35.974.035

--

148.636.360.56

200.552

2.024.803.361

Miktar

506.234.848

97.678.678

560.195.023

15.359.847

4.257.904

1.918.949

45.168

23.232.770

1.583.264

13.023.951

624.389.037

1.186.320

2.022.864

38.018

15.800

--

609

1.004

459

5.084.669

17.895.846

--

230.958.032

235.490

2.105.358.550

Miktar

591.552.083

113.392.729

643.586.953

27.414.021

3.512.309

3.696.592

30.993

33.853.934

2.892.955

9.993.892

670.655.916

1.119.910

1.226.817

9.480

21.800

28.462

6.284.042

80.477.726

3.069.870

256.704.889

272.700

2.449.798.073

Deðer (TL)

477.380.624

110.057.707

878.974.413

70.120.465

582.679

8.596.478

432.605

18.748.727

21.944.358

13.613.483

479.088.372

598.985

3.864.207

25.118.082

9.312.078

120.964

11.732.940

237.517.060

1.135.211

162.074.348

174.365

2.531.188.151

2009 2010

TÝCARET BORSALARI VE TOPTANCI HALLERÝ

EKONOMÝK RAPOR2010

94


Kaynak: Tarsus Ticaret Borsasý

TARSUS TÝCARET BORSASI�NIN ÝÞLEM HACMÝ

CÝNSÝ

Hububat (Kg)

Hububat Mamulleri (Kg)

Bakliyat ve Mamulleri (Kg)

Yaðlý Tohumlar (Kg)

Küspe ve Prina (Kg)

Bitkisel Yaðlar (Kg)

Bitkisel Gýda Maddeleri (Kg)

Hayvansal Gýda Maddeleri (Kg)

Kuru Meyveler (Kg)

Yaþ Meyveler (Kg)

Meyve Çekirdekleri (Kg)

Orman Ürünleri (Kg)

Canlý Hayvanlar

Büyük Baþ (Adet)

Küçük Baþ (Adet)

Kümes Hayvanlarý

Piliç (Kg)

Piliç (Adet)

Ham Deriler

Çeþitli Maddeler (Kg)

Pamuk (Kg)

Pamuk Çiðitli (Kg)

GENEL TOPLAM

Deðer ( TL)

438.677.781

25.100.969

--

33.240.645

55.175

285.534

561.928

17.365.226

2.022.784

79.132.312

--

4.303.265

1.212.333

629.669

4.353.618

--

168.804

43.465.140

8.085.430

658.660.613

Miktar

997.354.584

43.147.102

--

42.087.117

1.121.400

73.300

748.060

38.473.731

263.591

108.832.009

--

3.524.193

940

5.541

1.485.203

--

1.533.087

21.139.371

10.575.575

1.270.364.804

Miktar

1.032.199.703

41.411.632

43.217

133.595.993

583.964

619.091

1.980.972

44.723.798

2.982.828

106.010.166

5.880

1.951.476

1.084

4.389

602.718

122.791

--

32.071.093

19.204.506

1.418.115.301

Deðer ( TL)

501.781.039

26.686.530

91.883

98.913.709

23.359

2.570.071

2.029.149

17.022.765

7.818.771

72.996.481

12.348

2.609.801

2.026.915

659.734

1.821.488

79.596

--

108.531.289

26.551.967

872.226.895

2009 2010

MERSÝN TOPTANCI HALÝ�NÝN ÝÞLEM HACMÝ (TL)

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

TOPLAM

2009

10.572.060

10.880.200

11.327.330

10.964.900

16.576.400

20.195.590

19.454.670

12.328.400

8.684.400

8.810.200

10.269.150

11.802.260

151.865.560

2010

12.029.730

10.273.570

10.664.470

22.285.050

24.536.910

30.098.960

25.105.140

15.751.450

12.622.000

16.541.700

20.738.250

18.628.635

219.275.865

Kaynak: Mersin Büyükþehir Belediyesi Toptancý Hal Müdürlüðü

EKONOMÝK RAPOR2010

95


Kaynak: Mersin Büyükþehir Hal Müdürlüðü ile Yukarýda Yer Alan Ýlçelerin Hal Müdürlükleri

2010 YILINDA ÝLÝMÝZ TOPTANCI HALLERÝNDE EN ÇOK ÝÞLEM GÖREN TAZE SEBZE MÝKTARI

Cinsi

Bakla

Barbunya

Bezelye

Biber (Sivri-Dolma)

Domates

Fasulye

Havuç

Ispanak

Kabak

Karnabahar

Kurusoðan

Lahana

Patates

Patlýcan

Pýrasa

Roka

Salatalýk

Turp

Yeþil Soðan

Tarsus

18.570

4.734

822

1.270

9.140

1.840

630

15.235

5.638

12.324

450

125

Mersin

588

1.161

32.218

39.226

6.319

2.474

10.235

11.967

2.162

15.562

1.644

20.691

19.833

3.338

17.226

Silifke

5

106

614

76

12

32

72

715

162

760

137

451

Bozyazý

0,5

17,5

123,9

963,8

1031,4

Ton

Erdemli

2

25.141

22,7

0,2

6,3

3,1

860,8

Kazanlý

3.150

1.180

25

150

25

150

250

100

150

500

Aydýncýk

89

23

13.888

22.982

Anamur

0,6

15

349

7

12

2.646

573

EKONOMÝK RAPOR2010

96


Kaynak: Mersin Büyükþehir Hal Müdürlüðü ile Yukarýda Yer Alan Ýlçelerin Hal Müdürlükleri

2010 YILINDA ÝLÝMÝZ TOPTANCI HALLERÝNDE EN ÇOK ÝÞLEM GÖREN BAÞLICA TAZE MEYVE MÝKTARI

Cinsi

Armut

Avokado

Ayva

Çaðla

Çilek

Dut

Elma

Erik

Greyfurt

Hurma

Karpuz

Kavun

Kayýsý

Kiraz

Kivi

Limon

Mandalin

Muz

Nar

Pepino

Portakal

Þeftali

Üzüm

Mersin (Murt)

Yeni Dünya

Tarsus

252

880

315

318

350

2.640

1.850

750

2.585

2.183

540

3.275

1.470

3.795

670

Mersin

792

16.531

3.002

14.616

6.280

1.982

1.039

29.011

14.138

783

2.728

8.404

7.661

4.887

Silifke

202

5

3

170

65

21

257

80

86

142

63

20

2

Bozyazý

1.249

66

91

6.872

2

Ton

Erdemli

0,4

7

307

2

61

1

1

8

42

0,3

173

Kazanlý

600

200

500

650

30

30

100

20

750

30

200

500

100

50

Aydýncýk

174

25

14

Anamur

1

6

8.410

13

1

5

0,3

0,8

33

4

80

5

4.225

6

100

3

4

0,2

Mut

1.329

7.051

EKONOMÝK RAPOR2010

97

EKONOMÝK YAPI > TURÝZM

TURÝZM

Mersin ili, coðrafi konumu itibariyle, Akdeniz Bölgesi�nin Çukurova bölümünün batýsýnda Doðu Akdeniz Havzasý�nýnönemli bir bölümünü kapsamaktadýr. 330 km.�lik sahil þeridiyle, Türkiye�nin en uzun sahil þeritlerinden birine sahiptir.Tarsus�tan Anamur�a kadar, antik kentleri, tarihi ve doðal deðerleri, ören yerleri ile Mersin, bir turizm kenti potansiyelinesahiptir. Ýlimizde, turizmin çeþitlendirilerek geliþtirilmesi, bütün bir yýla yaygýn her mevsim turizm yapýlmasý için; kongreve teþvik Turizmi, dað, yayla ve kýþ turizmi, inanç, kültür turizmi, termal turizmi, deniz, yat turizmi, eko turizmi gibi turizmçeþitleri ile Silifke-Taþucu-Anamur-Antalya arasý karayolu projesi, Karboðazý Kýþ Sporlarý Turizm Merkezi Projesi açýðaçýkarýlmamýþ turizm ve kültürel deðerlerin turizme kazandýrýlmasý, tanýtýlmasý ve geliþtirilmesi projeleri gibi projeler veilimizde ilan edilen sekiz adet Turizm Merkezi ve Bölgesi�nin entegreli olarak ele alýnarak, sözü edilen turizm potansiyellerininhayata geçirilmesi gerekmektedir.


2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEKÝ BELEDÝYE BELGELÝKONAKLAMA TESÝSLERÝNÝN ÝLÇELERE GÖRE DAÐILIMI

Ýlçeler

Mezitli

Yeniþehir

Toroslar

Akdeniz

Silifke

Erdemli

Tarsus

Anamur

Bozyazý

Aydýncýk

Gülnar

Mut

Çamlýyayla

Toplam

Otel

1

1

1

29

28

10

6

18

2

2

3

1

102

Motel

8

19

5

32

Pansiyon

61

101

9

1

1

173

Apart

Otel

2

2

4

8

Sosyal

Tesis

1

1

Kamp

Mokamp

3

3

6

Toplam Tesis

Sayýsý

3

2

1

29

102

130

6

39

2

1

2

3

2

322

Oda

203

186

72

731

1.712

2.296

118

573

50

30

42

46

43

6.102

Daire Çadýr

65

90

155

Karavan

90

90

Bungalov

12

12

Yatak

422

372

144

1.318

4.789

9.745

205

1.284

134

114

102

113

97

18.839

EKONOMÝK RAPOR2010

98



2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEKÝ TURÝZM ÝÞLETME BELGELÝ KONAKLAMA TESÝSLERÝ

Bulunduðu Yer

Mersin

Mersin

Mersin-Mezitli

Mersin-Silifke

Mersin-Silifke

Mersin-Bozyazý

Mersin

Mersin-Kýzkalesi

Mersin-Tarsus

Mersin

Mersin-Erdemli

Mersin-Bozyazý

Mersin

Mersin-Erdemli

Mersin-Anamur

Mersin-Erdemli

Mersin-Silifke

Mersin-Erdemli

Mersin-Erdemli

Mersin-Mut

Mersin-Mut

Mersin

Mersin

Mersin-Erdemli

Mersin

Mersin-Silifke

Mersin-Silifke

Mersin

Mersin-Anamur

Mersin-Kýzkalesi

Mersin-Erdemli

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin-Anamur

Mersin-Silifke

Mersin-Erdemli

TOPLAM

Tesisin Adý

Hiltonsa Oteli

Mersin Oteli

Sahil Martý

Altýn Orfoz Oteli

Pinepark Holiday Cl.

Anemurion Otel

Gondol Oteli

Club Hotel Barbarossa

Tarsus Þelale Oteli

Nobel Oteli

Kilikya Oteli

Mamure Otel

Büyük Yalçýn Otel

Olbios Marina Resort

Grand Hermes Hotel

Eylül Hotel

Mediterrenean Otel

Admiral Otel

Korykos Otel

Neslihan Otel

Bulutbey & Spa Oteli

Mistur Oteli

Gökhan Oteli

Ya-Ka Oteli-K.Kalesi

Park Hotel Yalçýn

Göksu Oteli

Tolya Otel

Yaþat Oteli

Luna Piena Otel

Angel Saadet Oteli

Davut Otel

Kar Otel

Kardelen Otel

Akdeniz Otel

Grand Aktaþ Oteli

Yan Oteli

Ýntermot-Boðsak

Merada Apart Otel

Kapasitesi

Sýnýfý

*****

****

****

****

****

****

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

***

**

**

**

**

**

**

**

**

**

**

**

**

*

*

*

Motel

Apart Otel

Oda

189

102

61

112

68

74

78

79

50

72

75

40

72

84

70

79

58

63

25

41

20

68

28

15

30

24

25

39

32

12

15

30

67

36

40

21

65

168

2.227

Yatak

378

207

122

232

232

150

140

158

104

144

162

80

144

204

140

170

116

141

50

96

56

120

56

30

59

50

50

81

68

24

30

60

134

61

80

42

134

554

4.859

EKONOMÝK RAPOR2010

99



31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEKÝ TURÝZM YATIRIM BELGELÝ TESÝSLER

Bulunduðu Yer

Mersin-Erdemli

Mersin-Erdemli

Mersin-Erdemli

Mersin-Tarsus

Mersin-Silifke

Mersin-Silifke

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Erdemli

Mersin-Silifke

Mersin-Silifke

Mersin-Silifke

Mersin-Mezitli

Mersin-Mezitli

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Bozyazý

Mersin-Gülnar

Mersin-Anamur

Mersin-Tarsus

Mersin-Mezitli

Mersin-Yeniþehir

Mersin-Erdemli

Mersin-Anamur

Mersin-Erdemli

Mersin-Erdemli

Mersin-Silifke

Mersin-Erdemli

Mersin-Toroslar

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Mersin-Tarsus

Tesisin Adý

Otel Den-Þah

Neoplis Otel

Kervan Otel

Limmer Tarsus Otel&Resort

Combatsun Otel

Valentine Otel

Gloria Soloi Golf Resort

CK Tatil Köyü

Gloria Sandon Otel

Limmer Otel&Resort

Öz De Otel

Selefkos Resort Hotel

Göknar Butik Otel

Susanoðlu Resort Otel

Yücesoy Atlantis Otel

Grand Martý Otel

Dream of Cleopatra

Ýç Otel Antbel

Limmer Tarsus Otel&Resort

Gloria Kydnos Saðlýk Merkezi

Ýç Hotels Antbel Tarsus

Mamure Otel

Otel Erdað

Grand Ful-Ta Otel

Limmer Otel&Resort

Jasmin Court Otel

Mislina Otel

Akboða Otel

Alataþ Otel

Pal Otel

Denizkumu Oteli

Jasmin Court Apart Otel

Neoplis Apart Otel

Arslanköy Turizm Konaklama Tesisi

Limmer Golf

Gloria Soloi Golf Resort

Gloria Kydnos Saðlýk Merkezi

Ýç Günübirlik Tesis

Kapasitesi

Türü

Otel

Otel

Otel

Tatil Köyü

Otel

Otel

Tatil Köyü

Tatil Köyü

Otel

Tatil Köyü

Otel

Otel

Butik Otel

Otel

Otel

Otel

Tatil Köyü

Otel

Otel

Tatil Köyü

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Otel

Apart

Apart

Dað Evi

Golf Tesisi

Golf Tesisi

Saðlýklý Yaþam Tesisi

Günübirlik Tesis

Sýnýfý

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

5 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

Butik Otel

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

4 Yýldýz

3 Yýldýz

3 Yýldýz

3 Yýldýz

2 Yýldýz

2 Yýldýz

2 Yýldýz

Oda

120

190

125

400

130

374

150+50Ap.

475

499

400

101

82

33

84

70

88

475

477

100

100

477

85

155

49

100

30

40

52

32

23

30

39 Ap

1.221 Ap.

10 Dað Evi

-

-

Yatak

240

420

408

800

262

988

400

1.000

1.000

800

236

170

66

224

140

206

1.000

1.000

200

200

1.000

175

338

100

200

60

64

104

70

46

60

78

2.424

20

-

-

Lokanta

650

1.130

330

800

1.000

1.040

650

1.000

1.200

800

150

250

250

320

500

673

1.000

1.000

550

350

1.000

200

900

550

550

290

50

-

-

50

-

50

680

150

400

EKONOMÝK RAPOR2010

100


Bulunduðu Yer

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin-Silifke

TOPLAM

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEKÝ TURÝZM ÝÞLETME BELGELÝ YEME-ÝÇME TESÝSLERÝ

Tesisin Adý

Ali Baba Kordon

Þimal Yýldýzý

Öz Tropicana Bar

Grand Deniz Yýldýzý

Botanik Garden

Begonvil Restoran

Kafe Miz

Sýnýfý

2. Sýnýf

Yüzer (Yeme-Ýçme)

2. Sýnýf

2. Sýnýf

1. Sýnýf

Özel Tesis

Kapasitesi

80 Kiþilik

104 Kiþilik

25 Kiþilik

150 Kiþilik

80 Kiþilik

150 Kiþilik

100 Kiþilik

689 Kiþilik

Türü

Lokanta-Bar

Yüz. Tesis

Bar

Lokanta

Lokanta

Lokanta

Özel Tesis


Ýlimizde 6.866 oda, 14.499 yatak kapasiteli 39 adet turizm yatýrým belgeli tesis, 7 adet 689 kiþi kapasiteli turizm iþletmebelgeli yeme-içme tesisleri bulunmaktadýr. Mersin�de belediye iþletme belgeli konaklama tesisi sayýsý 322 iken, turizmiþletme belgeli konaklama tesisi sayýsý 38�dir. Turizm iþletme belgeli konaklama tesislerinden alýnan cevaplara göre; 2010yýlýnda ortalama doluluk oraný %43 olup, geçen seneye göre 1 puanlýk azalýþ söz konusu olmuþtur.

TURÝZM ÝÞLETME BELGELÝ TESÝSLERÝN DOLULUK ORANLARI

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

%

2009 38,2 44,0 37,5 39,2 39,9 41,4 61,1 52,7 36,2 37,3 36,6 36,72010 33,3 37,1 35,4 41,3 40,1 44,0 69,3 57,9 53,0 38,5 34,8 34,5



EKONOMÝK RAPOR2010

101


2010 YILI ÝLÝMÝZ DENÝZ SINIR KAPILARINDAN GÝRÝÞ-ÇIKIÞ YAPAN ZÝYARETÇÝ SAYISI

TOPLAM

Giriþ

7.890

5.825

6.580

8.806

10.309

14.735

21.397

15.113

12.603

9.032

16.768

7.197

136.255

Çýkýþ

7.880

9.093

8.257

9.873

10.778

11.196

17.459

16.218

17.922

11.213

14.898

8.375

143.162

Yerli

7.273

8.430

7.380

8.750

9.532

9.623

14.557

12.633

15.014

9.745

13.223

7.418

123.578

Yabancý

607

663

877

1.123

1.246

1.573

2.902

3.585

2.908

1.468

1.675

957

19.584

Yabancý

572

556

955

1.003

1.213

1.833

4.118

3.016

1.765

1.118

1.670

976

18.795

Yerli

7.318

5.269

5.625

7.803

9.096

12.902

17.279

12.097

10.838

7.914

15.098

6.221

117.460

Aylar

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

TOPLAM


GÝRÝÞ ÇIKIÞ

ÝLÝMÝZ DENÝZ SINIR KAPILARINDAN GÝRÝÞ YAPAN ZÝYARETÇÝLERÝN DAÐILIMI

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000


2010 yýlýnda ilimiz deniz sýnýr kapýlarýndan giriþ yapan yerli ve yabancý ziyaretçilerin sayýsý 2009 yýlýna göre %6 oranýndaartmýþtýr. Söz konusu artýþ, giriþ yapan yerli ziyaretçi sayýsýnda %5, yabancý ziyaretçi sayýsýnda %12 olarak gerçekleþmiþtir.2010 yýlýnda ilimiz deniz sýnýr kapýlarýndan giriþ yapan ziyaretçilerin sayýsýnýn geçen yýlýn üzerinde bir seyir izlediði,Temmuz ayýnda yýlýn en yüksek seviyesine ulaþtýðý görülmektedir. Kasým ayýnda ise bayram tatili olmasýnýn da etkisiyleözellikle yerli turist sayýsýndaki artýþ, giriþ yapanlarýn sayýsýnda yükseliþe neden olmuþtur. Ýlimiz deniz sýnýr kapýlarýndangiriþ yapan yabancý ziyaretçilerin ülke gruplarýna göre daðýlýmý incelendiðinde, Avrupa ve Asya ülkelerinden gelenziyaretçilerin sayýsýnýn arttýðý, Afrika ülkelerinde önemli bir deðiþim olmadýðý, Okyanusya ve Kutup Bölgeleri, Amerikaile Diðer Ülkelerde ise az da olsa artýþ olduðu görülmektedir.


EKONOMÝK RAPOR2010

102


MERSÝN DENÝZ SINIR KAPILARINDAN GÝRÝÞ YAPAN YABANCIZÝYARETÇÝLERÝN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI

2009

13.821

2.738

11.083

102

95

7

667

667

-

-

1.358

1.234

124

103

103

-

799

16.850

2010

15.671

2.935

12.736

81

57

24

240

209

2

29

2.524

1.945

579

117

117

162

18.795

Ülke Gruplarý

Avrupa

Avrupa Birliði


Afrika

Kuzey Afrika

Diðer Afrika Ülkeleri

Amerika

Kuzey Amerika

Orta Amerika ve Karayipler

Güney Amerika

Asya

Yakýn ve Orta Doðu Asya Ülkeleri

Diðer Asya Ülkeleri

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

Avustralya ve Yeni Zelanda

Diðer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

Diðer Ülkeler

Toplam


MERSÝN DENÝZ SINIR KAPILARINDAN GÝRÝÞ YAPANZÝYARETÇÝLERÝN BAZI ÜLKELERE GÖRE DAÐILIMI

2009

TOPLAM

768

638

543

502

436

369

332

265

250

3.320

7.423

9.427

112.193

129.043

Uyruðu

Ýngiltere

Bulgaristan

Yunanistan

Suriye

Almanya

Romanya

Ukrayna

Rusya Fed.

Ýran

Diðer Ülkeler

Yabancý Toplamý

KKTC Toplamý

Türk Toplamý

Genel Toplam

Uyruðu

Ýngiltere

A.B.D.

Almanya

Yunanistan

Bulgaristan

Romanya

Ukrayna

Gürcistan

Rusya Fed.

Diðer Ülkeler

Yabancý Toplamý

KKTC Toplamý

Türk Toplamý

Genel Toplam


2010

TOPLAM

801

679

628

621

563

540

344

313

307

3.412

8.208

10.587

117.460

136.255

EKONOMÝK RAPOR2010

103

EKONOMÝK YAPI > MADENCÝLÝK

Mersin ilinin %87�si daðlarla kaplý bir yapýdadýr. Orta Toroslarýn ilin bütünü içerisinde yer almasý nedeniyle madencilikyönünden zengin kaynaklar ihtiva ettiði söylenmekte, ancak yeterli araþtýrmalarýn tamamlanmamasýndan dolayý fiilidurum bunu yansýtmamaktadýr.

Ýlde çýkartýlan Demir Ýskenderun Demir Çelik Fabrikalarý�nda iþlenmekte ve linyit de Ýç Anadolu yöresine gönderilmektedir.Demir yataklarý Anamur, Gülnar ve Silifke ilçelerinde; krom il genelinde, linyit Tarsus Çamlýyayla�da bulunmaktadýr.

MERSÝN ÝLÝ MADEN VE ENERJÝ KAYNAKLARI

Yeri

Anamur - Ortakonuþ

Tarsus-Çiðdemgölü

Anamur - Aþaðýkuren Ky.

Silifke - Torul - Çýlbayýr Ky.

Silifke - Pelitpýnarý Sahasý

Gülnar-Kocaþlý Grubu (Yanýþlý,Besi T.,Taþbaþý T.)

Gülnar - Dedeler Sahasý

Gülnar - Örendüzü Zuhuru

Anamur - Melleç Yataðý

Aydýncýk Yataðý

Silifke Yataðý

Anamur-Pembecik, Bahçekayaðý, Tekmen,

Karaharnup, Lenger Ky.

Aslanköy Yataðý

Silifke - Ovacýk Yataðý

Ýl Geneli

Mut - Çatalköy

Tarsus - Sarýkavak Ky.

Mersin - Merkez

Silifke - Taþucu Sahasý

Tarsus - Çamlýyayla

Güneyyolu

Tarsus

Ovacýk

Yenice-Arap Ali Yataðý

Tenör

%1 S, %22 Pb

%28 Zn

%16.75 Zn, %57.19 Pb

%94.15 BaSO4

%77-96 BaSO4

%24-39 Fe2O3

%16-50 Fe2O3

%40-57 Fe2O3

%35 Fe2O3

%50 Fe2O3

%19.5 MgO

%19.45 MgO

%2.15-20.83 P2O5

%54 CaO, %0.24 MgO

%32.14 CaO, %19.45 MgO, %0.50 SiO2,

%0.76 Fe2O3

%10-48 Cr2O3

%45 MgO

%46 MgO

Su: %19.00

Kül: %35.00

Kükürt: %3.5

AID K kal/kg: 2.300

Sýcaklýk: 34.5-37.5 °C

Debi: 1.6 lt/sn.

Potansiyel: 0.02 MWt

Milyonlarca ton, detaylý etüde ihtiyaç var

Ovacýk ilçesinde çok yaygýn olarak

bulunur.

%95 NACl, %5nCaSO4

Cinsi

Bakýr

Kurþun

Çinko

Kurþun,Çinko

Barit

Barit

Demir

Demir

Demir

Demir

Demir

Dolomit

Dolomit

Fosfat

Dolomit

Dolomit

Krom

Manyezit

Manyezit

Çimento

Çimento

Linyit

Sýcak Su

Kuvars Kumu

Kuvarsit

Tuz

Kaynak : M.T.A. Genel Müdürlüðü Doðu Akdeniz Bölge Müdürlüðü

Açýklamalar

10.000 ton rezerv

21.000 ton görünür+muhtemel

2.250 ton görünür rezerv


1.000.000 ton görünür+muhtemel


Cevher 750 m. uzunluk ve 100 m. geniþliktedir.

5-30 cm. kalýnlýðýnda

90.000 ton muhtemel

9.841.717.818 ton görünür+muhtemel

21.287.606.880 ton mümkün rezerv

75.240.000.ton görünür

192.199.366 ton muhtemel

Küçük mercekler þeklinde zuhurlar

220.000.000 ton görünür+muhtemel

1.5-2 milyon ton görünür+muhtemel

100.000 ton muhtemel


111.000.000 ton marn

Kapalý iþletme

4.458 ton görünür rezerv

Kullaným alaný kaplýca

64 milyon ton görünür rezerv

MADENCÝLÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

104

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > MÝLLÝ GELÝR

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER

MÝLLÝ GELÝR

Kaynak: TÜÝK

YIL

1998

1999

2000

2001

CARÝ FÝYATLARLA-GSYÝH

Türkiye

GSYÝH

(Milyon TL.)

52.224.945.129

77.415.272.307

124.583.458.276

178.412.438.499

Mersin

GSYÝH

(Milyon TL.)

1.419.094.404

2.181.421.253

3.424.605.768

5.040.086.494

Mersin'in GSYÝH

Ýçindeki Payý

( % )

2,7

2,8

2,7

2,8

Mersin'in GSYÝH

Geliþme Hýzý

( % )

78

53,7

57

47,2

Kaynak: TÜÝK

YIL

1998

1999

2000

2001

SABÝT FÝYATLARLA- GSYÝH (1987 FÝYATLARIYLA)

Türkiye

GSYÝH

(Milyon TL.)

116.113.609

110.645.883

118.789.113

109.885.336

Mersin

GSYÝH

(Milyon TL.)

3.001.226

2.950.785

3.079.797

2.948.871

Mersin�in GSYÝH

Ýçindeki Payý

( % )

2,6

2,7

2,6

2,7

Mersin'in GSYÝH

Geliþme Hýzý

( % )

2,6

-1,7

4,4

-4,3

ÝLLERÝN GSYÝH ÝÇÝNDEKÝ PAYLARI (SABÝT FÝYATLARLA)

DÝÐER ÝLLER ;56,4%

ÝSTANBUL; 21,5%

ANKARA ; 7,7%

ADANA ; 2,9%ANTALYA; 2,7%

MERSÝN ; 2,7%

KONYA; 2,1%Diðer; 11,5%

HATAY ; 1,6%

KAHRAMANMARAÞ; 1,0%

GAZÝANTEP; 1,5%

Kaynak: TÜÝK

YIL

1998

1999

2000

2001

CARÝ FÝYATLARLA DOLAR CÝNSÝNDEN KÝÞÝ BAÞINA DÜÞEN GSYÝH

Türkiye $

3.176

2.847

2.941

2.146

Geliþme Hýzý %

5

-10,3

3,3

-3,7

Mersin $

3.579

3.299

3.297

2.452

Geliþme Hýzý %

2,4

-7,8

-0,06

-25,6

Mersin Sýra No

18

16

17

16

EKONOMÝK RAPOR2010

105


2001 YILI CARÝ FÝYATLARLA ÝKTÝSADÝ FAALÝYET KOLLARINA GÖRE GSYÝH

Deðer

000 000 TL

948.054.884

914.791.364

20.923.904

12.339.616

1.343.014.636

6.714.167

1.279.123.123

57.177.346

126.792.847

877.158.357

691.695.264

185.463.093

674.697.030

125.998.772

222.776.511

174.008.316

52.473.280

4.440.028.071

366.865.898

5.248.905

4.812.142.875

227.943.619

5.040.086.494

Sektörler

1. Tarým

a. Çiftçilik ve hayvancýlýk

b. Ormancýlýk

c. Balýkçýlýk

2. Sanayi

a. Madencilik ve taþocakçýlýðý

b. Ýmalat sanayii

c. Elektrik, gaz, su

3. Ýnþaat

4. Ticaret

a. Toptan ve perakende ticaret

b. Otel, lokanta hizmetleri

5. Ulaþtýrma ve haberleþme

6. Mali kuruluþlar

7. Konut sahipliði

8. Serbest meslek ve hizmetler

9. (Eksi) Ýzafi banka hizmetleri

10. Sektörler toplamý (1-9)

11. Devlet hizmetleri

12. Kâr amacý olmayan özel hizmet kuruluþlarý

13. Toplam (10 + 11 + 12)

14. Ýthalat vergisi

15. GSYÝH (Alýcý fiyatlarýyla) (13+14)

Kaynak : TÜÝK

Sektör

Paylarý (%)

18,8

18,2

0,4

0,2

26,6

0,1

25,4

1,1

2,5

17,4

13,7

3,7

13,4

2,5

4,4

3,5

1,0

88,1

7,3

0,1

95,5

4,5

100,0

Geliþme

Hýzý (%)

28,8

29,1

18,3

25,3

69,1

228,2

67,6

97,8

29,4

46,6

45,1

52,6

51,7

23,3

48,9

50,0

138,5

47,2

53,2

91,6

47,7

37,6

47,2

Tarým19%

Sanayi27%Ýnþaat

Sanayi3%

Ticaret17%

Ulaþtýrmave

Haberleþme13%

DevletHizmetleri

7%Diðerleri

14%

GSYÝH'NIN SEKTÖREL OLARAK DAÐILIMI

Kaynak : TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

106


2006�2008 YILLARI ÝKTÝSADÝ FAALÝYET KOLLARINA GÖRE TR62 (ADANA, MERSÝN)BÖLGESÝ CARÝ FÝYATLARLA GAYRÝSAFÝ KATMA DEÐERÝ (1.000 TL.)

2006

62.662.754

188.646.805

417.108.706

668.418.265

ÝKTÝSADÝ

FAALÝYET KOLLARI

Tarým

Sanayi

Hizmetler

Gayri Safi Katma Deðer

Kaynak : TÜÝK

2008

72.274.585

232.475.082

549.835.548

854.585.214

2006

4.466.842

6.307.753

16.405.820

27.180.415

2007

64.331.717

209.515.201

480.537.624

754.384.542

2007

5.014.007

7.191.925

18.502.708

30.708.639

2008

5.262.912

8.042.157

20.815.049

34.120.118

TÜRKÝYE MERSÝN

2008 yýlý iktisadi faaliyet kollarýna göre gayri safi katma deðer Türkiye genelinde 855 milyar TL'dir. TR62 (Adana, Mersin)Bölgesinde ise 34 milyar TL'dir. TR 62 (Adana, Mersin) bölgesi için gayri safi katma deðerin iktisadi faaliyet kollarýna göredaðýlýmýnda 20,8 milyar TL (%61) ile hizmetler ilk sýrada yer alýrken, hizmetleri 8 milyar TL (%23,6) sanayi ve 5,3 milyarTL (%15,4) ile tarým sektörü takip etmektedir. 2006-2008 döneminde TR 62 (Adana, Mersin) bölgesinde faaliyet kollarýnagöre gayri safi katma deðer paylarýna bakýldýðýnda hizmetler ve sanayi sektörünün paylarýnýn arttýðý, tarým sektörününpayýnda da azalýþ olduðu görülmektedir.

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2006 2007 2008

2006-2008 YILLARI ÝKTÝSADÝ FAALÝYET KOLLARINA GÖRETR62 (ADANA, MERSÝN) BÖLGESÝ GAYRÝ SAFÝ KATMA DEÐER PAYLARI

Tarým Sanayi Hizmetler

16,4 16,3 15,4

23,2 23,4 23,6

60,4 60,3 61

Kaynak : TÜÝK

2006�2008 YILLARI ÝKTÝSADÝ FAALÝYET KOLLARINA GÖRE TR62 (ADANA, MERSÝN)BÖLGESÝ GAYRÝ SAFÝ KATMA DEÐERÝNÝN TÜRKÝYE ÝÇERÝSÝNDEKÝ PAYI

Tarým

Sanayi

Hizmetler

Gayri Safi Katma Deðer

TR62 (ADANA, MERSÝN) Bölgesi Sýra No

Kaynak : TÜÝK

2006

7.1

3.3

3.9

4.1

6

2007

7.8

3.4

3.9

4.1

6

2008

7.3

3.5

3.8

4.0

6

EKONOMÝK RAPOR2010

Bölgesel gayri safi katma deðer hesaplarýna göre TR 62 alt bölgesinde yer alan Adana ve Mersin illerinin Türkiye geneliiçerisindeki payý %4'dür. Ülkemizde üretilen her 100 liralýk katma deðerin 4 lirasý Bölgemiz kaynaklýdýr. Söz konusu oranile TR 62 alt bölgesi 26 bölge içerisinde 6.sýrada yer almaktadýr. Bölgesel gayri safi katma deðer hesaplarýný sektörel olarakincelediðimizde, tarým sektöründe Bölgemiz tarafýndan üretilen %7,3'lük katma deðer ile 26 bölge içerisinde ikinci sýrada,sanayi sektöründe üretilen %3,5 ile 8.sýrada, hizmetler sektöründe ise %3,8'lik pay ile 7. sýradadýr.

107


2006�2008 YILLARI TR62 (ADANA, MERSÝN) BÖLGESÝKÝÞÝ BAÞINA DÜÞEN GAYRÝ SAFÝ KATMA DEÐERÝ

Kiþi baþýna GSKD (TL)

Kiþi baþýna GSKD ($)

Sýra

Kaynak : TÜÝK

2006

7.674

5.327

12

2007

8.569

6.593

12

2008

9.431

7.363

12

TR 62 (Adana, Mersin) bölgesinde kiþi baþýna düþen gayri safi katma deðer 2006�2008 yýllarý arasýnda sýrasýyla 5.327,6.593 ve 7.363 $ olarak gerçekleþmiþtir. 26 Bölge içersinde TR62 (Adana, Mersin) bölgesi 12. sýrada yer almaktadýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

108

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > FÝYAT ENDEKSLERÝ

FÝYAT ENDEKSLERÝ

KENTSEL YERLER TÜKETÝCÝ FÝYATLARI ÝNDEKSÝ DEÐÝÞÝM ORANLARI ( % )

TR62

(Adana, Mersin*)

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

(*): TR62 : Ýstatistik amaçlý bölge sýnýflamasý �Adana ve Mersin� illerine göre düzenlenmiþtir.Kaynak: TÜÝK

2009

0,36

0,33

1,66

2,47

3,60

3,19

3,71

3,97

4,39

6,46

7,72

8,55

2010

1,67

3,78

3,90

5,06

4,26

3,08

2,58

3,55

5,35

7,86

7,43

7,13

2009

9,41

7,40

7,83

6,84

5,76

6,56

6,27

6,73

6,78

6,17

6,98

8,55

(2003 = 100)

2009

0,36

-0,03

1,32

0,80

1,10

-0,39

0,51

0,25

0,40

1,98

1,19

0,76

2010

1,67

2,08

0,12

1,11

-0,76

-1,13

-0,48

0,95

1,73

2,39

-0,40

-0,27

2010

9,95

12,27

10,94

11,28

9,24

8,43

7,36

8,11

9,54

9,98

8,25

7,13

2009

10,20

10,05

9,97

9,79

9,36

9,05

8,57

8,25

7,95

7,48

7,18

7,09

2010

7,16

7,57

7,84

8,22

8,50

8,65

8,74

8,84

9,07

9,38

9,48

9,35

Bir Önceki Aya Göre

Deðiþim Oraný

Bir Önceki YýlýnAralýk Ayýna

Göre Deðiþim Oraný

Bir Önceki YýlýnAyný Ayýna


12 Aylýk Ortalamalara


KENTSEL YERLER TÜKETÝCÝ FÝYATLARI ÝNDEKSÝ DEÐÝÞÝM ORANLARI (%)

TÜRKÝYE

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

Kaynak: TÜÝK

2009

0,29

-0,06

1,05

1,07

1,71

1,83

2,08

1,78

2,18

4,64

5,96

6,53

2010

1,85

3,32

3,93

4,55

4,17

3,59

3,09

3,50

4,77

6,69

6,72

6,40

2009

9,50

7,73

7,89

6,13

5,24

5,73

5,39

5,33

5,27

5,08

5,53

6,53

(2003 = 100)

2009

0,29

-0,34

1,10

0,02

0,64

0,11

0,25

-0,30

0,39

2,41

1,27

0,53

2010

1,85

1,45

0,58

0,60

-0,36

-0,56

-0,48

0,40

1,23

1,83

0,03

-0,30

2010

8,19

10,13

9,56

10,19

9,10

8,37

7,58

8,33

9,24

8,62

7,29

6,40

2009

10,54

10,41

10,29

9,98

9,49

9,08

8,52

7,99

7,52

6,95

6,53

6,25

2010

6,16

6,38

6,53

6,87

7,20

7,41

7,59

7,83

8,16

8,45

8,59

8,57

Bir Önceki Aya Göre

Deðiþim Oraný

Bir Önceki YýlýnAralýk Ayýna


Bir Önceki YýlýnAyný Ayýna


12 Aylýk Ortalamalara


EKONOMÝK RAPOR2010

109


TR

62

(AD

AN

A, M

ERS

ÝN) B

ÖLG

ESÝ A

NA

HA

RC

AM

A G

RU

PLA

RIN

A G

ÖR

E T

ÜK

ET

ÝCÝ F

ÝYA

TLA

RI E

ND

EKS

Ý VE

DEÐ

ÝÞÝM

OR

AN

I (%

) (2

00

3=

10

0)

Bir Önceki Aya Göre Oraný (%)

Ana

Harc

ama

Grup

larý

Gýda

ve A

lkol

süz Ý

çece

kler

Alko

llü Ýç

ecek

ler v

e Tüt

ün

Giyi

m ve

Aya

kkab

ý

Konu

t, Su

, Ele

ktrik

, Gaz

ve D

iðer

Yaký

tlar

Mob

ilya,

Ev A

letle

ri ve

Ev B

akim

Hizm

etle

ri

Saðl

ýk

Ulaþ

týrm

a

Habe

rleþm

e

Eðle

nce

ve K

ültü

r

Eðiti

m

Loka

nta

ve O

telle

r

Çeþit

li M

al ve

Hizm

etle

r

Gýda

ve A

lkol

süz Ý

çece

kler

Alko

llü Ýç

ecek

ler v

e Tüt

ün

Giyi

m ve

Aya

kkab

ý

Konu

t, Su

, Ele

ktrik

, Gaz

ve D

iðer

Yaký

tlar

Mob

ilya,

Ev A

letle

ri ve

Ev B

akim

Hizm

etle

ri

Saðl

ýk

Ulaþ

týrm

a

Habe

rleþm

e

Eðle

nce

ve K

ültü

r

Eðiti

m

Loka

nta

ve O

telle

r

Çeþit

li M

al ve

Hizm

etle

r

Ocak

1,33

21,0

0

-7,7

9

1,41

0,78

-0,1

2

3,02

-0,2

3

0,48

0,00

0,97

-0,5

1

1,33

21,0

0

-7,7

9

1,41

0,78

-0,1

2

3,02

-0,2

3

0,48

0,00

0,97

-0,5

1

Þuba

t

6,18

4,13

-5,3

7

0,51

0,04

-0,3

8

1,44

0,10

-0,2

9

0,00

1,77

0,63

7,60

26,0

0

-12,

74

1,93

0,82

-0,4

9

4,51

-0,1

3

0,19

0,00

2,75

0,12

Mar

t

-0,0

5

0,01

-4,3

1

0,11

0,04

0,04

0,83

3,30

-0,3

1

0,00

2,44

0,68

7,54

26,0

0

-16,

50

2,04

0,86

-0,4

6

5,37

3,16

-0,1

2

0,00

5,26

0,80

Nisa

n

1,01

-0,0

3

14,5

2

0,13

0,79

0,57

0,10

-4,9

1

-1,2

2

-0,0

5

1,34

-0,0

4

8,62

25,9

7

-4,3

8

2,17

1,66

0,11

5,48

-1,9

0

-1,3

4

-0,0

5

6,67

0,75

May

ýs

-5,8

8

0,01

12,9

8

0,15

0,37

0,00

-0,0

9

-1,3

6

-0,3

4

0,61

1,37

1,36

2,24

25,9

8

8,03

2,33

2,03

0,11

5,39

-3,2

4

-1,6

7

0,56

8,14

2,12

Hazi

ran

-4,5

9

-0,0

1

0,65

0,35

0,31

0,00

-0,2

0

0,73

0,21

1,27

0,45

-0,2

5

-2,4

6

25,9

7

8,73

2,69

2,35

0,11

5,18

-2,5

3

-1,4

7

1,84

8,63

1,86

Tem

muz

-0,2

5

0,01

-7,1

6

0,25

1,18

0,28

0,78

-0,1

1

-0,5

5

0,26

0,37

-1,9

0

-2,7

1

25,9

7

0,95

2,94

3,56

0,39

6,00

-2,6

4

-2,0

1

2,10

9,03

-0,0

7

Aðus

tos

5,07

0,00

-3,8

5

-0,3

8

-0,0

4

-0,3

0

-0,3

1

-0,9

5

-0,0

7

0,27

-0,0

1

-0,5

5

2,22

25,9

8

-2,9

5

2,55

3,51

0,09

5,67

-3,5

6

-2,0

8

2,37

9,02

-0,6

2

Eylü

l

6,43

-0,5

7

-5,0

9

0,75

0,65

0,05

0,09

-1,8

5

0,10

1,24

2,24

1,42

8,79

25,2

6

-7,8

8

3,32

4,18

0,14

5,77

-5,3

4

-1,9

8

3,64

11,4

6

0,79

Ekim

5,75

-0,5

7

8,06

0,30

-0,3

3

0,05

0,06

-0,6

4

-0,6

3

-0,3

2

2,03

1,49

15,0

5

24,5

5

-0,4

6

3,63

3,84

0,19

5,84

-5,9

4

-2,5

9

3,30

13,7

2

2,29

Kasý

m

-2,7

8

0,64

2,59

0,80

0,25

0,00

0,58

0,29

-0,3

9

0,00

0,14

0,73

11,8

5

25,3

5

2,12

4,46

4,09

0,19

6,45

-5,6

7

-2,9

8

3,30

13,8

8

3,04

Aral

ýk

-2,6

7

0,01

0,54

1,18

0,15

0,02

1,05

2,67

-0,5

3

0,00

-0,0

4

2,03

8,87

25,3

6

2,67

5,70

4,25

0,20

7,57

-3,1

5

-3,4

9

3,30

13,8

4

5,13

Bir Önceki Yýlýn Aralýk Ayýna Göre Deðiþim (%)

Kayn

ak: T

ÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

110


TR

62

(AD

AN

A, M

ERS

ÝN) B

ÖLG

ESÝ A

NA

HA

RC

AM

A G

RU

PLA

RIN

A G

ÖR

E T

ÜK

ET

ÝCÝ F

ÝYA

TLA

RI E

ND

EKS

Ý VE

DEÐ

ÝÞÝM

OR

AN

I (%

) (2

00

3=

10

0)

Ana

Harc

ama

Grup

larý

Gýda

ve A

lkol

süz Ý

çece

kler

Alko

llü Ýç

ecek

ler v

e Tüt

ün

Giyi

m ve

Aya

kkab

ý

Konu

t, Su

, Ele

ktrik

, Gaz

ve D

iðer

Yaký

tlar

Mob

ilya,

Ev A

letle

ri ve

Ev B

akim

Hizm

etle

ri

Saðl

ýk

Ulaþ

týrm

a

Habe

rleþm

e

Eðle

nce

ve K

ültü

r

Eðiti

m

Loka

nta

ve O

telle

r

Çeþit

li M

al ve

Hizm

etle

r

Gýda

ve A

lkol

süz Ý

çece

kler

Alko

llü Ýç

ecek

ler v

e Tüt

ün

Giyi

m ve

Aya

kkab

ý

Konu

t, Su

, Ele

ktrik

, Gaz

ve D

iðer

Yaký

tlar

Mob

ilya,

Ev A

letle

ri ve

Ev B

akim

Hizm

etle

ri

Saðl

ýk

Ulaþ

týrm

a

Habe

rleþm

e

Eðle

nce

ve K

ültü

r

Eðiti

m

Loka

nta

ve O

telle

r

Çeþit

li M

al ve

Hizm

etle

r

Ocak

10,2

4

46,8

2

3,81

9,35

-3,3

4

1,77

11,3

2

2,39

8,98

6,56

15,3

9

8,33

9,56

16,8

7

0,05

9,99

-1,9

0

2,53

0,86

3,36

9,79

5,98

15,2

2

11,6

5

Þuba

t

16,7

0

52,7

7

5,29

9,54

-1,9

3

1,29

11,4

3

3,73

8,12

6,53

14,2

7

6,25

10,3

4

21,2

3

0,49

9,44

-2,5

5

2,55

1,72

3,32

9,83

5,95

14,9

5

11,1

0

Mar

t

12,1

9

42,6

5

2,48

9,49

0,46

1,34

13,8

7

7,58

7,27

6,53

14,1

9

5,77

10,4

5

24,2

8

0,93

8,99

-2,7

3

2,58

2,95

3,68

9,77

5,92

14,7

0

10,5

2

Nisa

n

11,9

7

42,5

5

1,24

10,6

7

4,63

-0,7

5

15,6

7

2,00

5,44

6,48

15,0

8

7,41

10,5

3

27,2

9

1,13

8,78

-2,2

9

2,20

4,61

3,54

9,46

5,90

14,6

0

10,3

0

May

ýs

5,48

42,4

9

0,86

10,7

0

5,06

-0,9

4

14,4

7

0,46

5,05

5,96

16,3

1

8,21

10,1

6

30,2

6

1,46

8,63

-1,6

3

1,79

6,27

3,26

9,19

5,94

14,6

9

10,0

7

Hazi

ran

4,74

42,4

1

-0,0

4

10,0

5

5,60

-0,9

6

11,4

5

0,04

5,11

2,66

15,5

1

7,54

9,57

33,1

7

1,58

8,44

-0,8

2

1,39

7,67

2,90

8,96

5,57

14,7

8

9,80

Tem

muz

4,93

28,1

7

-0,2

8

9,66

5,27

-0,6

8

10,8

9

-0,2

7

-0,9

5

2,59

15,3

2

4,50

9,15

33,8

0

1,53

8,67

-0,0

8

1,02

8,93

2,58

7,73

5,26

14,9

7

9,23

Aðus

tos

9,99

26,0

9

3,50

7,72

5,02

-0,9

2

8,42

-1,4

5

-0,6

6

2,82

13,3

2

2,90

9,26

34,0

5

1,87

8,67

0,58

0,75

9,60

2,18

6,59

5,01

14,8

9

8,35

Eylü

l

16,1

5

25,3

6

0,26

7,55

5,48

-0,8

9

8,52

-3,4

1

-0,2

6

3,64

14,3

5

2,60

9,88

34,2

4

1,73

8,69

1,30

0,47

10,3

1

1,72

5,58

4,91

14,9

0

7,38

Ekim

20,4

1

24,5

0

2,73

5,02

2,60

-0,8

5

6,72

-5,1

2

-1,1

5

3,27

13,9

7

3,84

11,0

4

34,3

2

1,98

8,62

1,60

0,21

10,6

1

1,00

4,61

4,79

14,7

7

6,74

Kasý

m

14,6

7

25,3

3

0,46

5,13

3,90

-0,8

5

6,05

-4,8

2

-2,6

5

3,30

14,7

2

3,24

11,5

9

34,4

8

1,84

8,50

2,27

-0,0

5

10,5

8

0,35

3,55

4,69

14,7

8

5,95

Aral

ýk

8,87

25,3

6

2,67

5,70

4,25

0,20

7,57

-3,1

5

-3,4

9

3,30

13,8

4

5,13

11,3

6

34,6

4

1,81

8,32

3,02

-0,2

0

10,4

4

-0,2

1

2,44

4,42

14,6

8

5,44

Bir Önceki Yýlýn Ayný Ayýna Göre (%) Oniki Aylýk Ortalamalara Göre Deðiþim (%)

Kayn

ak: T

ÜÝK

EKONOMÝK RAPOR2010

111

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > PARASAL GÖSTERGELER

PARASAL GÖSTERGELER

*: Geçici VerilerKaynak: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu

KREDÝLERÝN DAÐILIMI* (BÝN TL.)

Toplam Nakdi Krediler

Nakdi Krediler

Takipteki Alacaklar

Gayri Nakdi Krediler

2009

356.845.499

335.170.279

21.675.220

131.921.490

2010

537.997.447

518.274.716

19.722.731

151.795.327

Deðiþim (%)

51%

55%

-9%

15%

2009

5.168.207

4.774.062

394.145

1.149.281

2010

7.748.329

7.371.930

376.399

1.532.296

Deðiþim (%)

50%

54%

-5%

33%

TÜRKÝYE MERSÝN

Türkiye�de ve Ýlimizdeki kredi ve mevduat ile ilgili geliþmeler incelendiðinde; 2010 yýlýnda Türkiye�de toplam nakdi kredilergeçen yýla göre %51 artarak yaklaþýk 538 milyar TL.�ye, gayri nakdi krediler ise %15 artarak yaklaþýk 152 milyar TL�yeyükselmiþtir. Küresel krizin etkisiyle 2009 yýlýnýn ilk yarýsýnda duraklayan kredi hacminin, ekonomide yaþanan toparlanmayabaðlý olarak 2009 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren artmaya baþladýðý görülmektedir. Küresel krizin etkisiyle Aralýk 2009itibarýyla en yüksek seviyesine ulaþan takipteki alacaklar, sonrasýnda yaþanan düþüþ eðilimi neticesinde 2009 yýlsonunagöre %9 azalarak Aralýk 2010 itibarýyla 19,7 milyar TL seviyesine gerilemiþtir.

Ýlimizde ise; toplam nakdi kredilerin geçen yýlýn ayný dönemine göre %50�lik artýþla yaklaþýk 7,8 milyar TL�ye yükseldiði,takibe düþen alacaklarýn %5�lik azalýþla 376 milyon TL�ye gerilediði, gayri nakdi kredilerin ise %33�lük artýþla 1,5 milyarTL olarak gerçekleþtiði görülmektedir. Kredi hacminde yýlýn ilk çeyreðinde gözlenen artýþýn, ikinci çeyreðinde ekonomidekicanlanmanýn etkisiyle hýzýný yükselttiði ve söz konusu yükseliþin yýlýn üçüncü çeyreðinde de devam ettiði, yýlýn sonçeyreðinde ise artýþ hýzýnýn bir miktar yavaþladýðý görülmektedir. Yýlýn ilk iki çeyreðinde takipteki alacaklardaki duraklamanýn,üçüncü çeyrekte yerini bir miktar yükseliþe býraktýðý, yýlýn son çeyreðinde ise gerilediði görülmektedir.

*: Geçici VerilerKaynak: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu

MEVDUATIN DAÐILIMI* (BÝN TL.)

Tasarruf Mevduatý

Tasarruf Mevduatý Türk Lirasý

Tasarruf Mevduatý Döviz Tevdiat Hesabý

Diðer Mevduat

Diðer Mevduat Türk Lirasý

Diðer Mevduat Döviz Tevdiat Hesabý

Toplam Mevduat

2009

313.711.243

211.462.989

102.248.254

167.184.404

112.955.280

54.229.124

480.895.647

2010

352.284.553

253.719.626

98.564.927

247.999.361

174.626.344

73.373.017

600.283.914

Deðiþim (%)

12%

20%

-4%

48%

55%

35%

25%

2009

5.015.670

4.016.362

999.308

961.205

658.194

303.011

5.976.875

2010

5.562.384

4.631.117

931.267

1.505.177

1.093.159

412.018

7.067.561

Deðiþim (%)

11%

15%

-7%

57%

66%

36%

18%

TÜRKÝYE MERSÝN

2010 yýlýnda Türkiye genelinde toplam mevduat 2009 yýlýna göre %12 artarak 600 milyar TL�ye, ulaþtýðý görülmektedir.Toplam mevduatýn 2010 yýlýnda gösterdiði arýþta, özellikle yýlýn son çeyreðindeki artýþýn ivme kazanmasý etkili olmuþtur.2010 yýlýnýn Aralýk ayý sonu itibarýyla ilimizdeki toplam mevduat hacminin, geçen yýlýn ayný dönemine göre %18 arttýðýgörülmektedir. Yýlýn ilk çeyreðinde yavaþlayan mevduat artýþ hýzýnýn, ikinci çeyrekte hýzýný yükselttiði, üçüncü çeyrektede söz konusu yükseliþin devam ettiði, dördüncü çeyrekte bir miktar yavaþladýðý görülmektedir. Mevduatýn krediyedönüþüm oraný Türkiye genelinde %73�den %74�e yükselirken; Mersin�de ise %87�den %86�ya gerilemiþtir. Mersin Türkiyegenelinde toplam mevduat büyüklüðü ile iller arasýnda 9. sýrada yer almaktadýr.

EKONOMÝK RAPOR2010

112


Kaynak: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Banka Þube Sayýsý

Toplam Nakdi Kredi/ Toplam Mevduat

Toplam Nakdi Kredi/Tasarruf Mevduatý

Takipteki Alacaklar/Toplam Nakdi Kredi

2009

9.541

%74

%114

6

2010

10.008

%90

%153

4

2009

166

%86

%103

8

2010

172

%110

%139

5

TÜRKÝYE MERSÝN

Kaynak: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu

TÜRKÝYE GENELÝ BÝREYSEL BANKACILIK ÝSTATÝSTÝKLERÝ* (BÝN TL.)

TÜKETÝCÝ KREDÝLERÝ

-TAÞIT KREDÝSÝ

-KONUT KREDÝSÝ

-DÝÐER TÜKETÝCÝ KREDÝLERÝ

-KREDÝLÝ MEVDUAT HESABI

-DÝÐER

KREDÝ KARTLARI

BÝREYSEL KREDÝLER TOPLAMI

Nakdi Krediler

93.244.359

4.394.261

44.851.450

43.998.648

2.650.137

41.348.511

36.576.013

129.820.372

Takipteki Krediler

4.033.601

506.681

961.402

2.565.518

4.338.721

8.372.322

Nakdi Krediler

129.033.346

5.665.615

60.793.473

62.574.258

2.798.330

59.775.928

43.581.905

172.615.251

Takipteki Krediler

3.638.046

360.510

859.240

2.418.296

3.858.770

7.496.816

2009 2010TÜRKÝYE

*: Geçici Veriler. Kaynak: Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu

MERSÝN ÝLÝ BÝREYSEL BANKACILIK ÝSTATÝSTÝKLERÝ* (BÝN TL.)

TÜKETÝCÝ KREDÝLERÝ

-TAÞIT KREDÝSÝ

-KONUT KREDÝSÝ

-DÝÐER TÜKETÝCÝ KREDÝLERÝ

-KREDÝLÝ MEVDUAT HESABI

-DÝÐER

KREDÝ KARTLARI

BÝREYSEL KREDÝLER TOPLAMI

Nakdi Krediler

1.793.328

106.809

880.266

806.253

43.417

762.836

671.977

129.820.372

Takipteki Krediler

88.753

8.434

22.724

57.595

79.621

8.372.322

Nakdi Krediler

2.476.188

124.720

1.196.576

1.154.892

51.217

1.103.675

883.430

172.615.251

Takipteki Krediler

80.980

6.780

17.199

57.001

100.237

7.496.816

2009 2010MERSÝN

Bireysel kredilerle ilgili geliþmelere bakýldýðýnda; Türkiye genelinde Aralýk 2010 itibariyle 172,6 milyar TL�ye ulaþan bireyselkredilerin %25,2�si kredi kartý alacaklarýndan, %74,8�i ise tüketici kredilerinden oluþmaktadýr. Mersin�de kullandýrýlanbireysel kredilerin ise yaklaþýk 3,4 milyar TL�ye ulaþtýðý ve bireysel kredilerin %26,3�ünün kredi kartý alacaklarýndan,%73,7�sinin ise tüketici kredilerinden oluþtuðu görülmektedir. Tüketici kredileri içinde en fazla paya Türkiye genelinde%47,1, Mersin�de ise %48,3�lük payla konut kredilerinin sahip olduðu gözlenmektedir. Gerek Türkiye genelinde gerekseMersin�de tüm bireysel kredi türlerinde artýþ olduðu gözlenmektedir. Konut kredisi faiz oranlarýndaki düþüþün, konutkredisindeki artýþta etkili olduðu söylenebilir. Bireysel kredilerin takibe dönüþüm oraný Türkiye genelinde 2009 yýlýsonunda %6,4 iken; Aralýk 2010 itibariyle %4,3�e; Mersin�de ise %6,8�den %5,4�e gerilemiþtir. Bireysel kredilerin türleriitibariyle takibe dönüþüm oranlarý incelendiðinde; Türkiye�de taþýt kredisinin takibe dönüþüm oranýnýn %11,5�den %6,4�ekonut kredilerinin %2,1�den, %1,4�e, kredi kartý alacaklarýnýn %11,9�dan %8,9�a; Mersin�de ise taþýt kredilerinin %7,9�dan%5,4�e, konut kredilerinin %2,6�dan %1,4�e, kredi kartý alacaklarýnýn ise %11,8�den %11,3�e gerilediði göze çarpmaktadýr.Bireysel kredilerde takibe dönüþüm oranlarýnda gözlenen düþüþlerde, faiz oranlarýndaki gerilemeyle birlikte kreditalebindeki artýþýn yaný sýra, ekonomik krizin geri ödemelerdeki olumsuz etkilerinin azalmasýnýn etkili olduðu söylenebilir.

EKONOMÝK RAPOR2010

113


SEÇ

ÝLM

ÝÞ S

EKTÖ

REL

KR

EDÝL

ER*

(BÝN

TL)

TÜRK

ÝYE

GIDA

, MEÞ

RUBA

T VE

TÜT

ÜN S

ANAY

Ý

ÝNÞA

AT

MET

AL A

NA S

ANAY

Ý VE

ÝÞLE

NMÝÞ

MAD

EN Ü

RÜNL

ERÝ

TEKS

TÝL V

E TE

KSTÝ

L ÜR

ÜNLE

RÝ S

ANAY

Ý

TOPT

AN, P

ERAK

ENDE

TÝC

ARET

VE

KOM

ÝSYO

NCUL

UK

TURÝ

ZM

ZÝRA

AT V

E BA

LIKÇ

ILIK

FÝNA

NSAL

KUR

ULUÞ

LAR

Nakd

i

Kred

iler

9.74

9.83

7

17.7

74.0

60

11.1

48.9

58

9.99

4.01

9

19.4

74.6

21

5.21

3.36

9

14.9

54.7

40

10.6

40.5

14

Taki

ptek

i

Kred

iler

739.

551

1.18

3.32

5

391.

194

1.67

8.74

9

1.60

6.83

0

276.

016

941.

356

123.

966

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

3.48

9.37

6

27.1

78.1

96

8.34

4.15

2

4.12

5.60

3

11.3

67.2

45

1.19

7.58

2

1.35

8.59

3

12.8

49.3

19

Nakd

i

Kred

iler

17.9

15.0

65

29.9

34.2

94

20.5

23.8

11

15.5

67.5

48

29.7

58.1

85

11.4

02.8

25

22.8

11.1

66

18.4

15.5

27

Taki

ptek

i

Kred

iler

619.

783

1.27

7.82

5

374.

333

1.54

8.65

0

1.23

6.69

3

311.

431

997.

220

41.5

65

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

4.34

2.17

5

32.6

18.3

95

10.5

45.3

09

5.64

5.88

1

12.7

63.2

51

1.50

5.82

5

1.55

6.22

9

10.6

64.5

47

Nakd

i

Kred

iler

84%

68%

84%

56%

53%

119%

53%

73%

Taki

ptek

i

Kred

iler

-16% 8% -4%

-8%

-23%

13%

6% -66%

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

24%

20%

26%

37%

12%

26%

15%

-17%

2009

2010

DEÐÝ

ÞÝM

%

Kayn

ak: B

an

kacý

lýk D

üze

nle

me

ve D

enet

lem

e Ku

rum

u

MER

SÝN

GIDA

, MEÞ

RUBA

T VE

TÜT

ÜN S

ANAY

Ý

ÝNÞA

AT

MET

AL A

NA S

ANAY

Ý VE

ÝÞLE

NMÝÞ

MAD

EN Ü

RÜNL

ERÝ

TEKS

TÝL V

E TE

KSTÝ

L ÜR

ÜNLE

RÝ S

ANAY

Ý

TOPT

AN, P

ERAK

ENDE

TÝC

ARET

VE

KOM

ÝSYO

NCUL

UK

TURÝ

ZM

ZÝRA

AT V

E BA

LIKÇ

ILIK

FÝNA

NSAL

KUR

ULUÞ

LAR

Nakd

i

Kred

iler

136.

526

96.3

61

26.2

24

23.0

73

436.

930

22.9

71

522.

206

3.18

0

Taki

ptek

i

Kred

iler

12.3

33

22.6

24

1.02

7

12.7

44

30.3

83

1.16

5

38.3

46

1.01

5

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

41.0

81

117.

874

19.5

24

7.36

1

241.

760

9.07

5

43.3

98

70.3

33

Nakd

i

Kred

iler

349.

013

148.

975

51.3

18

33.0

63

722.

388

40.6

24

763.

573

4.42

3

Taki

ptek

i

Kred

iler

10.0

70

17.5

61

1.34

6

8.97

7

17.0

18

1.05

7

49.6

48

380

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

88.3

27

153.

697

23.9

78

14.8

48

308.

172

11.8

79

47.7

33

5.65

1

Nakd

i

Kred

iler

156%

55%

96%

43%

65%

77%

46%

39%

Taki

ptek

i

Kred

iler

-18%

-22%

31%

-30%

-44% -9%

29%

-63%

Gayr

i Nak

di

Kred

iler

115%

30%

23%

102%

27%

31%

10%

-92%

2009

2010

DEÐÝ

ÞÝM

%

*: G

eçic

i Ver

iler

Kayn

ak: B

an

kacý

lýk D

üze

nle

me

ve D

enet

lem

e Ku

rum

u

EKONOMÝK RAPOR2010

114


Aralýk 2010 itibariye bankacýlýk sektörünün Türkiye genelinde KOBÝ�lere 166 milyar TL. nakdi kredi, 80 milyar TL gayrinakdi kredi kullandýrdýðý; KOBÝ�lere kullandýrýlan kredilerin 6,4 milyar TL�lik kýsmýnýn takibe düþtüðü görülmektedir.Mersin�de ise söz konusu dönemde KOBÝ�lere 2,1 milyar TL�lik nakdi kredi, 654 milyon TL�lik gayri nakdi kredi kullandýrýldýðýve kredilerin 106 milyon TL�lik tutarýnýn takibe düþtüðü görülmektedir. KOBÝ�lere kullandýrýlan kredilerin seçilmiþ sektörleregöre daðýlýmý incelendiðinde; Türkiye genelinde inþaat, toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk, ziraat ve balýkçýlýksektörlerinin; Mersin�de ise ziraat ve balýkçýlýk, toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk, gýda, meþrubat ve tütünsanayi sektörlerinin ilk sýrada yer aldýðý gözlenmektedir. KOBÝ kredileri içerisinde en yüksek takibe dönüþüm oraný sektörleritibariyle deðerlendirildiðinde; Türkiye genelinde tekstil ve tekstil ürünleri sanayi, ziraat ve balýkçýlýk, inþaat; Mersin�detekstil ve tekstil ürünleri sanayi, inþaat ve finansal kuruluþlar sektörlerinin ilk sýrada yer almaktadýr.

AYLIK ORTALAMA DÖVÝZ KURLARI1

Aylar

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

EUR0

2,1149

2,1156

2,2187

2,1170

2,1116

2,1584

2,1317

2,1084

2,1576

2,1667

2,2055

2,1943

ABD DOLARI

1,5891

1,6524

1,7045

1,6042

1,5518

1,5398

1,5137

1,4792

1,4852

1,4621

1,4800

1,4995

(1) Döviz Alýþ KuruKaynak: DPT, Merkez Bankasý

ABD DOLARI

1,4663

1,5056

1,5283

1,4879

1,5348

1,5703

1,5363

1,5016

1,4889

1,4185

1,4295

1,5132

EUR0

2,0973

2,0639

2,0755

1,9994

1,9395

1,9181

1,9561

1,9418

1,9438

1,9702

1,9626

1,9993

2009

1,33

1,28

1,30

1,32

1,36

1,40

1,41

1,43

1,45

1,48

1,49

1,46

2010

1,43

1,37

1,36

1,34

1,26

1,22

1,27

1,29

1,31

1,39

1,37

1,32

2009 2010 Dolar/Euro Paritesi

2010 YILI PROTESTOLU SENETLER

AYLAR

Ocak

Þubat

Mart

Nisan

Mayýs

Haziran

Temmuz

Aðustos

Eylül

Ekim

Kasým

Aralýk

TOPLAM

Tutar TL.

583.144.468

400.753.809

473.358.381

448.517.458

415.436.331

458.226.029

542.943.130

452.651.779

461.397.378

416.872.774

426.870.495

504.083.856

5.584.255.888

Adet

80.120

66.102

79.895

71.813

71.917

78.046

77.363

75.108

79.738

72.680

72.549

75.269

900.600

Kaynak: T.C. Merkez Bankasý

Adet

1.440

1.196

1.488

1.326

1.386

1.489

1.341

1.265

1.387

1.196

1.314

1.319

16.147

Tutar TL.

8.691.574

7.453.535

7.175.852

8.056.155

8.585.888

8.402.428

7.722.674

7.551.275

7.715.466

8.498.776

6.785.833

6.603.851

93.243.307

TÜRKÝYE MERSÝN

EKONOMÝK RAPOR2010

115


Türkiye ile Ýlimizde protesto edilen senetlere bakýldýðýnda; 2010 yýlýnda Türkiye�de protesto edilen senet sayýsýnda, geçenyýlki artýþýn, 2010 yýlýnda yerini azalýþa býraktýðý, önceki yýla göre %23�lük azalýþla 900.600 adete; senet sayýsýndakigeliþmelere paralel olarak, protesto edilen senet tutarýnýn da %26 azalarak 5,6 milyar TL�ye gerilediði görülmektedir.Ýlimizde ise protesto edilen 1.000 TL. ve üzeri tutarýndaki senet sayýsý önceki yýla göre %25 azalarak 16.147�ye; protestoedilen senet tutarý ise %30 azalarak 93 milyon TL�ye gerilediði gözlenmektedir. Gerek Türkiye genelinde gerekse Mersinilinde protesto edilen senet sayýsý ve tutarýndaki azalýþ, 2009 yýlýnda ekonomide gözlenen daralmanýn, 2010 yýlý ile birlikteyerini canlanmaya býraktýðýnýn bir göstergesi olarak deðerlendirilebilinir.

MERSÝN ÝLÝ PROTESTO EDÝLEN SENET TUTARLARININ YILLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

8,5%

19,5%

-29,6%0

20.000.000

40.000.000

60.000.000

80.000.000

100.000.000

120.000.000

140.000.000

2008 2009 2010-40,0%

-30,0%

-20,0%

-10,0%

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

Tutar Tutar Deðiþim


TÜRKÝYE'DE PROTESTO EDÝLEN SENETLERÝN AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

ADET

2009 104.672 95.539 99.027 98.612 96.391 97.301 104.992 97.646 99.272 95.465 81.671 104.738

2010 80.120 66.102 79.895 71.813 71.917 78.046 77.363 75.108 79.738 72.680 72.549 75.269



EKONOMÝK RAPOR2010

116


TÜRKÝYE'DE PROTESTO EDÝLEN SENET TUTARLARININ AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI(1.000 TL VE ÜZERÝ)

0

200.000

400.000

600.000

800.000

BÝN TL

2009 718.686 592.497 613.807 585.108 586.619 624.006 701.335 615.691 637.299 623.622 553.517 678.696

2010 583.144 400.754 473.358 448.517 415.436 458.226 542.943 452.652 461.397 416.873 426.870 504.084



MERSÝN ÝLÝ PROTESTO EDÝLEN SENETLERÝN AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

ADET

2009 1.929 1.861 1.928 1.926 1.779 1.783 1.792 1.676 1.690 1.733 1.509 1.924

2010 1.440 1.196 1.488 1.326 1.386 1.489 1.341 1.265 1.387 1.196 1.314 1.319


MERSÝN ÝLÝ PROTESTO EDÝLEN SENET TUTARLARININ AYLAR ÝTÝBARÝYLEDAÐILIMI (1.000 TL VE ÜZERÝ) ('000 TL.)

02.0004.0006.0008.000

10.00012.00014.00016.000

(Bin TL)

2009 11.365 11.469 11.818 12.372 10.796 10.821 11.153 9.952 10.221 10.316 8.738 13.357

2010 8.692 7.454 7.176 8.056 8.586 8.402 7.723 7.551 7.715 8.499 6.786 6.604




EKONOMÝK RAPOR2010

*:14.01.2010 tarih ve 27462 sayýlý mükerrer Resmi Gazete�de yayýnlanan 2010 yýlý yatýrým programýndan derlenmiþtir.Kaynak: Ýl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüðü

2011 YILI MERSÝN ÝLÝ YATIRIMLARININ SEKTÖRLERE GÖRE DAÐILIMI* (Bin TL.)

Sektörü

Tarým

Enerji

Ulaþtýrma

Eðitim

Saðlýk

Diðer Kamu Hizmetleri

TOPLAM

Proje Sayýsý

4

2

2

6

5

6

25

Proje Toplamý

681.197

52.570

309.727

111.768

286.627

551.529

1.993.418

2011 Yýlý Ödeneði Toplamý

11.600

12.500

7.000

14.998

20.000

53.771

119.869

117

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > YATIRIMLAR

YATIRIMLAR

GENEL ÝDARE YATIRIMLARI

Kaynak: Ýl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüðü

2011 YILI MERSÝN ÝLÝ YATIRIMLARININ KURULUÞLARI ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI (Bin TL.)

Kuruluþu

DSÝ Genel Müdürlüðü

Elektrik Üretim A.Þ.Genel Müdürlüðü

TCK Genel Müdürlüðü

Mersin Üniversitesi

Adalet Bakanlýðý-Ceza Ýnf.Kur.Tutukev.Ýþ.Y.K.

Devlet Su Ýþleri Gn.Md.-Ýller Bankasý Gn.Md.

Saðlýk Bakanlýðý

TOPLAM

Proje Sayýsý

4

2

2

10

1

3

3

25

Proje Toplam

681.197

52.570

309.727

315.393

62.000

475.973

96.558

1.993.418

2011 Yýlý Ödeneði Toplam

11.600

12.500

7.000

31.998

5.000

43.271

8.500

119.869

Kaynak: T.C. Baþbakanlýk Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý

KAMU YATIRIMLARININ SEKTÖREL DAÐILIMI (Bin TL.)

Tarým

Madencilik

Enerji

Ulaþtýrma-Haberleþme

Turizm

Eðitim

Saðlýk

Diðer Kamu Hizmetleri

Ýl Toplamý

Türkiye Ýçerisindeki Payý

Türkiye Ýçerisindeki Sýrasý

2009

29.195

193

-

18.828

2.441

36.719

24.500

180.368

292.244

%1,1

11.sýrada

2010

24.479

179

8.500

7.251

5.934

46.670

25.800

139.858

258.671

%0,8

19.sýrada

2009

%10

%0,1

-

%6

%1

%13

%8

%62

2010

%9,5

%0,1

%3,3

%2,8

%2,3

%18,0

%10,0

%54,1

Payý

EKONOMÝK RAPOR

2010

118


Kamunun ilimize yaptýðý yatýrýmlar sektörel olarak incelendiðinde; aðýrlýklý olarak eðitim, saðlýk ve tarým sektörlerineyatýrým yapýldýðý; buna karþýlýk madencilik, turizm ve ulaþtýrma-haberleþme sektörlerinin kamu yatýrýmlarýndan daha azoranda pay aldýðý görülmektedir. Ýlimizin; Türkiye genelindeki toplam kamu yatýrýmlarý içerisinden aldýðý pay 2009 yýlýnda%1,1 iken 2010 yýlýnda %0,8�e; Türkiye içerisindeki sýrasý ise 11�den 19�a gerilemiþtir. 2010 yýlýnda toplam yatýrýmlarýiçerisinde sahip olduðu %3,3�lük payla enerji sektörü yatýrým yapýlan yeni bir sektör olarak karþýmýza çýkmaktadýr.

Kaynak: T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý

2010 YILINDA YATIRIM TEÞVÝK BELGELERÝNÝN DAÐILIMI

Genel Teþvik Sistemine Göre

Bölgesel Teþvik Sistemine Göre

Büyük Ölçekli Yatýrýmlara Göre

Genel Toplam

Belge Sayýsý

Sabit Yatýrým (TL)

Ýstihdam

Belge Sayýsý


Ýstihdam

Belge Sayýsý


Ýstihdam

Belge Sayýsý


Ýstihdam

2.274

16.610.740.810

53.512

2.002

19.004.833.974

82.377

13

21.842.522.999

3.459

4.289

57.458.097.783

139.348

52

245.875.847

1.019

33

270.937.199

1.278

-

-

-

85

516.813.046

2.297

MersinTürkiye

2009 yýlýnda Türkiye genelinde yatýrým teþvik belgesi, bu belgeler ile yapýlacak yatýrýmýn ve yaratýlacak istihdamýn düzeyi2008 yýlýna kýyasla gerilemiþti ancak 2010 yýlýnýn yatýrým eðiliminin hýzla arttýðý, istihdam yaratýmý hariç belge sayýsý veyatýrým tutarýnýn önemli ölçüde arttýðý görülmektedir.

Mersin�de yatýrým teþvik belgesine baðlanan sabit yatýrým projesi sayýsý 93 iken; 2010 yýlýnda bu rakamýn 85�e gerilemiþtir.Teþvik Belgeleri kapsamýnda öngörülen yatýrým harcamalarý tutarý ise; %12 artarak yaklaþýk 517 milyon TL. olarakgerçekleþmiþtir. Yatýrým projelerine öngörülen istihdamda ise önemli deðiþim olmamýþtýr. Yatýrým tutarýnýn %41�inihizmetler, %39�unu imalat, %9�unu tarým, %5�ini enerji, %5�ini madencilik sektörlerine yapýlan yatýrýmlar oluþturmaktadýr.Teþvik sistemi kapsamýnda Mersin, Türkiye içerisinde yatýrým tutarýna göre 22., yatýrým teþvik belgesi sayýsýna göre 14.,istihdama göre 21. sýrada yer almaktadýr.

EKONOMÝK RAPOR

2010

119


2010 YILINDA YATIRIM TEÞVÝK BELGELERÝNÝN SEKTÖREL DAÐILIMI

Tarým

Madencilik

Ýmalat

Enerji

Hizmetler

Tarým

Madencilik

Ýmalat

Hizmetler

Tarým

Madencilik

Ýmalat

Enerji

Hizmetler

Tarým

Madencilik

Ýmalat

Enerji

Hizmetler

Belge Sayýsý

3

2

26

1

20

4

6

13

10

7

8

39

1

30

513

260

2.271

153

1.092


14.760.050

8.070.000

75.283.527

28.000.000

119.762.270

32.922.143

17.750.000

126.067.851

94.197.205

47.682.193

25.820.000

201.351.378

28.000.000

213.959.475

2.940.309.703

1.986.031.904

33.246.934.376

6.766.683.000

12.518.138.800

Ýstihdam

78

41

590

10

300

263

85

516

414

341

126

1.106

10

714

14.946

5.662

67.563

2.637

48.540

Genel Teþvik

Sistemine Göre

Bölgesel Teþvik

Sistemine Göre

Gen

el T

op

lam

Mersin

Türkiye

ULUSLARARASI SERMAYELÝ ÞÝRKETLER

Hazine Müsteþarlýðý tarafýndan açýklanan geçici verilere göre; 2009 yýlýnýn Aralýk ayý sonu itibariyle Mersin�de faaliyetgösteren uluslar arasý sermayeli þirket sayýsý 394 iken; 2010 yýlýnýn söz konusu döneminde bu rakam 431�dir. Mersin,Türkiye�de bulunan uluslararasý sermayeli þirketlerin illere göre sýralamasýnda %1,7�lik payla 8.sýrada yer almaktadýr.

Söz konusu dönemde Mersin�de faaliyet gösteren uluslararasý sermayeli þirketlerin sektörel daðýlýmý incelendiðinde;%51�i toptan ve perakende ticaret, %13�ü ulaþtýrma, haberleþme ve depolama hizmetleri ve %12�si imalat sanayi sektöründefaaliyet göstermektedir. Ýmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararasý sermayeli þirketlerde gýda ürünleri ve içecekimalatý birinci sýrada yer alýrken, bunu tekstil ürünleri ve mobilya imalatý izlemektedir.

EKONOMÝK RAPOR

2010

120


MERSÝN�DEKÝ YABANCI SERMAYELÝ FÝRMALARIN SEKTÖRLERE GÖRE DAÐILIMI*

Sektörler

Tarým, Avcýlýk, Ormancýlýk ve Balýkçýlýk

Madencilik ve Taþocakçýlýðý

Ýmalat Sanayii

Gýda Ürünleri ve Ýçecek Ýmalatý

Tekstil Ürünleri Ýmalatý

Mobilya Ýmalatý; B.Y.S. Diðer Ýmalat

Plastik ve Kauçuk Ürünleri Ýmalatý

Kaðýt ve Kaðýt Ürünleri Ýmalatý

Diðer Ýmalat

Elektrik, Gaz ve Su

Ýnþaat

Toptan ve Perakende Ticaret

Oteller ve Lokantalar

Ulaþtýrma, Haberleþme ve Depolama Hizmetleri

Gayrimenkul Kiralama ve Ýþ Faaliyetleri

Diðer Toplumsal, Sosyal ve Kiþisel Hizmet Faaliyetleri

Toplam

31.12.2009

17

7

47

16

6

2

3

3

17

4

22

205

16

49

21

6

394

31.12.2010

15

7

52

19

5

4

3

3

18

4

26

218

19

57

26

7

431

*:Geçici veriler. Kaynak: T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý

Mersin�de faaliyet gösteren uluslar arasý sermayeli þirketlerin ülke gruplarýna göre daðýlýmý incelendiðinde; %48�i Yakýnve Ortadoðu, %28�i AB, %5�i ise Kuzey Amerika ülkeleri ortaklý þirketlerdir. Söz konusu ülke gruplarý içerisinde yer alan Irak,Almanya ve Suriye ortaklý þirketler, Mersin�de faaliyet gösteren uluslar arasý sermayeli þirketler arasýnda ilk sýrada yeralmaktadýr.

MERSÝN�DEKÝ YABANCI SERMAYELÝ FÝRMALARIN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI*

ÜLKE GRUPLARI

AB Ülkeleri

Almanya

Ýngiltere

Hollanda

Diðer AB Ülkeleri

Diðer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)

Afrika Ülkeleri

Kuzey Amerika

A.B.D.

Kanada

Orta ve Güney Amerika, Karayipler

Yakýn ve Orta Doðu Ülkeleri

Irak

Suriye

Lübnan

Diðer

Diðer Asya

Diðer Ülkeler

Toplam

31.12.2009

110

42

13

12

43

27

8

19

13

6

7

201

108

25

16

52

20

2

394

31.12.2010

119

51

12

13

43

18

8

20

15

5

11

205

112

28

18

47

48

2

431

*:Geçici veriler. Kaynak: T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý

EKONOMÝK RAPOR

2010

121

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > KAMU GELÝRLERÝ

KA

MU

GEL

ÝRLE

RÝ

ÝLÝM

ÝZD

E V

ERG

Ý DA

ÝREL

ERÝN

ÝN T

AH

AK

KU

K V

E TA

HS

ÝLA

T D

UR

UM

U (T

L.)

VER

GÝ D

AÝR

ESÝ

UR

AY

VER

GÝ D

.

ÝSTÝ

KLA

L V

ER.D

.

LÝM

AN

VER

GÝ D

.

TOR

OS

VER

GÝ D

.

ÞEH

ÝTK

ERÝM

V.D

.

KIZ

ILM

UR

AT

V.D

.

ERD

EMLÝ

VER

.D.

SÝLÝ

FKE

VER

GÝ D

.

AN

AM

UR

VER

. D.

GÜ

LNA

R M

AL

MD

.

MU

T M

AL

MD

.

BO

ZYA

ZI M

AL

MD

.

AY

DIN

CIK

MA

L M

D.

ÇA

MLI

YAY

LA M

.MD

.

MU

H.M

D.D

ÝÐ.M

L.M

.

GÜ

MR

ÜK

SA

YM

AN

LIÐ

I

TOP

LAM

TAH

AK

KU

K

1.61

9.83

0.40

1,01

329.

347.

690,

19

357.

821.

519,

92

250.

133.

305,

85

169.

588.

906,

52

289.

062.

196,

26

68.0

71.3

32,7

7

68.5

85.1

71,6

7

39.2

11.9

69,2

3

12.1

01.0

75,8

9

30.3

18.5

41,5

5

14.0

54.5

49,8

8

4.44

0.29

1,08

3.36

4.19

6,78

152.

987.

410,

10

1.73

2.88

2.09

9,58

5.1

41

.80

0.6

58

,28

TAH

SÝL

ÂT

1.10

6.98

9.28

6,86

173.

606.

940,

35

156.

484.

647,

34

171.

780.

386,

05

83.7

34.2

80,8

1

89.3

70.4

90,9

8

42.4

53.6

03,8

9

44.4

43.7

52,1

9

28.2

70.3

89,6

4

7.62

5.20

2,88

22.3

70.4

33,0

2

9.24

6.75

2,08

9

2.56

8.66

5,47

1.91

0.73

1,99

152.

987.

410,

10

1.73

2.88

2.09

9,58

3.8

26

.72

5.0

74

,04

TAH

SÝL

ÂT

OR

AN

I %

%68

%53

%44

%69

%49

%31

%62

%65

%72

%63

%74

%66

%58

%57

%10

0

%10

0

%7

4

TAH

AK

KU

K

1.88

1.72

7.04

4,40

373.

042.

905,

13

479.

574.

659,

67

333.

390.

138,

52

192.

835.

540,

99

313.

940.

230,

05

81.6

20.6

06,3

4

77.1

39.8

51,8

8

46.8

74.6

44,4

3

12.6

65.8

73,8

6

33.3

53.7

93,3

9

15.9

48.9

32,4

5

5.30

9.88

4,43

3.77

0.61

4,31

182.

701.

340,

74

2.40

9.36

0.46

9,09

6.4

43

.25

6.5

29

,68

TAH

SÝL

ÂT

1.21

8.07

9.44

0,60

171.

945.

744,

47

202.

460.

680,

67

236.

257.

312,

44

90.1

74.8

81,2

7

100.

577.

216,

98

48.6

57.8

11,0

3

48.9

70.7

05,4

0

30.1

16.4

96,0

8

7.97

2.05

5,25

22.5

02.3

89,4

0

9.82

2.21

9,49

2.36

9.76

0,65

2.13

0.58

3,30

182.

701.

340,

74

2.40

9.36

0.46

9,09

4.7

84

.09

9.1

06

,86

TAH

SÝL

ÂT

OR

AN

I %

%65

%46

%42

%71

%47

%32

%60

%63

%64

%63

%67

%62

%45

%57

%10

0

%10

0

%7

4

20

09

20

10

Kayn

ak: M

ersi

n V

erg

i Dai

resi

Baþ

kan

lýðý

EKONOMÝK RAPOR

2010

122


ÝLÝM

ÝZ V

ERG

Ý GEL

ÝRLE

RÝN

ÝN M

UK

AY

ESES

Ý (T

L.)

VER

GÝN

ÝN T

ÜR

Ü

GEL

ÝR V

ERG

ÝSÝ

KU

RU

MLA

R V

ER.

KA

TMA

DEÐ

ER V

.

DA

MG

A V

ERG

ÝSÝ

MO

TOR

LU T

AÞ.

V.

VER

ASE

T ÝN

T.V.

BA

NK

A S

ÝG.M

.V.

HA

RÇ

LAR

DÝÐ

ER V

ERG

ÝLER

VER

GÝ G

EL.T

OP.

VER

GÝ D

IÞI G

.TO

P.

TEÞ

EBB

ÜS

VE

MÜ

LKÝY

ET

GEL

.

GÜ

MR

ÜK

GEL

ÝRLE

RÝ

GEN

EL T

OP

LAM

TAH

AK

KU

K

663.

087.

803,

31

174.

081.

536,

03

441.

495.

313,

70

75.9

53.6

94,7

3

144.

323.

467,

79

1.97

9.74

7,66

39.3

25.9

88,2

9

92.3

39.6

12,8

7

772.

319.

856,

74

2.4

04

.90

7.0

21

,12

96

6.4

07

.18

7,0

5

37

.60

4.3

50

,53

1.7

32

.88

2.0

99

,58

5.1

41

.80

0.6

58

,28

TAH

SÝL

ÂT

515.

085.

907,

51

108.

184.

745,

07

280.

821.

656,

16

52.3

65.1

06,7

5

101.

408.

560,

68

1.49

4.87

7,30

37.9

22.2

18,5

4

80.4

54.1

89,5

8

749.

112.

742,

06

1.9

26

.85

0.0

03

,65

13

7.1

46

.34

7,8

3

29

.84

6.6

22

,98

1.7

32

.88

2.0

99

,58

3.8

26

.72

5,0

74

,04

TAH

SÝL

ÂT

OR

AN

I%

%78

%62

%64

%69

%70

%76

%96

%87

%97

%8

0

%1

4

%7

9

%1

00

%7

4

TAH

AK

KU

K

738.

766.

617,

57

199.

790.

579,

55

511.

846.

285,

98

94.7

55.6

82,1

2

159.

174.

315,

86

3.59

4.29

7,57

37.8

62.8

99,9

4

128.

558.

394,

70

876.

092.

898,

46

2.7

50

.44

1.9

71

,75

1.2

38

.18

5.1

97

,51

45

.26

8.8

91

,33

2.4

09

.36

0.4

69

,09

6.4

43

.25

6.5

29

,68

TAH

SÝL

ÂT

563.

216.

816,

66

123.

161.

606,

25

310.

052.

518,

35

67.8

45.8

20,9

4

113.

736.

953,

52

2.25

3.00

4,32

36.4

97.8

26,9

1

113.

533.

563,

01

835.

907.

046,

52

2.1

66

.20

5.1

56

,48

17

1.9

61

.87

9,2

8

36

.57

1.6

02

,01

2.4

09

.36

0.4

69

,09

4.7

84

.09

9.1

06

,86

TAH

SÝL

ÂT

OR

AN

I%

%76

%62

%61

%72

%71

%63

%96

%88

%95

%7

9

%1

4

%8

1

%1

00

%7

4

20

09

20

10

Kayn

ak: M

ersi

n V

erg

i Dai

resi

Baþ

kan

lýðý

EKONOMÝK RAPOR

2010

123


MAHALLÝ ÝDARELERÝN BÜTÇE TAHMÝNLERÝNEDAYANAN GELÝR DURUMU (TL.)

Ýl Özel Ýdaresi

Köyler

TOPLAM

2010

53.000.000

1.998.178

54.198.178

2011

55.000.000

2.400.316

57.400.316

Kaynak: Ýl Mahalli Ýdareler Müdürlüðü-Ýl Özel Ýdare Müdürlüðü

MERSÝN BÜYÜKÞEHÝR VE MERKEZ ÝLÇE BELEDÝYELERÝNÝN2011 MALÝ YILI BÜTÇELERÝ

BELEDÝYENÝN ADI

Büyükþehir Belediyesi

Akdeniz Belediyesi

Yeniþehir Belediyesi

Toroslar Belediyesi

Mezitli Belediyesi

(A) ÖDENEK

CETVELÝ

397.504.304,00

74.700.000,00

46.806.258,00

49.285.000,00

43.000.000,00

(B) GELÝRLERÝN EKONOMÝK

SINIFLANDIRILMASI

335.026.078,00

67.700.000,00

46.806.258,00

46.785.000,00

43.000.000,00

Kaynak: Ýl Mahalli Ýdareler Müdürlüðü

BÜTÇE TUTARI (TL)

ÝL ÖZEL ÝDARESÝNÝN BÜTÇESÝ

Harcamalar

Cari Harcamalar

Yatýrým Harcamalarý

Transfer Harcamalarý

TOPLAM

2010

18.399.288,27

26.634.315

7.966.396,73

53.000.000

2011

20.059.976,00

28.579.081,00

6.360.943,00

55.000.000,00


BÜTÇE TUTARI (TL)


ÝL ÖZEL ÝDARESÝNDEN 2011 YILINDA KURUMLARA AYRILAN PAYLAR (TL)

KURUMUN ADI

Özel Ýdare Müdürlüðü

Köye Yönelik Hizmetler Daire Baþ.

Bayýndýrlýk Ve Ýskan Müdürlüðü

Milli Eðitim Ýl Müdürlüðü

Saðlýk Müdürlüðü

Tarým Ýl Müdürlüðü

Kültür ve Turizm Ýl Müdürlüðü

Spor Ýl Müdürlüðü

Emniyet Ýl Müdürlüðü

Sosyal Hizmetler Müdürlüðü

Çevre Orman Müdürlüðü

Sivil Savunma Müdürlüðü

TOPLAM

Cari Hr.

19.764.976,00

-

-

-

-

-

120.000,00

-

-

-

-

175.000,00

20.059.976,00

Yatýrým Hr.

18.847.075,00

-

-

8.827.000,00

100.000,00

4,00

80.000,00

400.000,00

300.000,00

2,00

-

25.000,00

28.579.081,00

Transfer Hr.

6.360.943,00

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

6.360.943,00

TOPLAM

44.972.994,00

-

-

8.827.000,00

100.000,00

4,00

200.000,00

400.000,00

300.000,00

2,00

-

200.000,00

55.000.000,00

EKONOMÝK RAPOR

2010

124

MAKROEKONOMÝK GÖSTERGELER > ÝSTÝHDAM

ÝSTÝHDAM

HANEHALKI ÝÞGÜCÜ ANKETÝ SONUÇLARI

15 ve daha yukarý yaþtaki nüfus ('000)

Ýþgücü durumu ('000)

Ýstihdam edilenler

Ýþsiz

Ýþgücüne katýlma oraný (%)

Ýþsizlik oraný (%)

Ýstihdam oraný (%)

Ýþgücüne dahil olmayanlar ('000)

Ýþ bulma ümidi yok

Ýþ aramayýp, iþbaþý yapmaya hazýr olanlar

Mevsimlik Çalýþanlar

Ev Ýþleriyle Meþgul

Öðrenci

Emekli

Çalýþamaz Halde

Diðer

Erkek

1.290

961

766

195

74,5

20,3

59,4

329

27

44

-

-

102

72

76

8

Kadýn

1.323

386

285

101

29,2

26,1

21,5

937

54

126

1

358

89

25

151

133

(*):TR62:Ýstatistik amaçlý bölge sýnýflamasý �Adana ve Mersin� illerine göre düzenlenmiþtir.Kaynak:TÜÝK

TR62 (Adana, Mersin)*

Toplam

2.613

1.347

1.051

296

51,6

22

40,2

1.266

81

170

1

358

191

97

227

141

Erkek

1.315

977

828

149

74,3

15,3

63

337

27

42

-

-

97

81

79

12

Kadýn

1.345

431

345

86

32

19,9

25,7

914

47

120

1

350

87

23

145

140

Toplam

2.660

1.408

1.173

235

52,9

16,7

44,1

1.251

74

162

1

350

184

104

224

152

2009 2010NÜFUS VE ÝÞGÜCÜ DURUMU

ÝSTÝHDAMIN EKONOMÝK FAALÝYET KOLLARINA GÖRE DAÐILIMI (1.000 KÝÞÝ)

SEKTÖRLER

Tarým

Sanayi*

Hizmetler

Toplam

Erkek

174

189

402

766

Kadýn

129

29

127

285

(*): Ýnþaat sektörü, sanayi sektörü içinde deðerlendirilmiþtir.Kaynak: TÜÝK

TR62 (Adana, Mersin)

Toplam

303

218

529

1.051

Erkek

192

195

441

828

Kadýn

163

34

148

345

Toplam

355

229

589

1.173

2009 Deðiþim (%)

Erkek

10%

3%

10%

8%

Kadýn

26%

17%

17%

21%

Toplam

17%

5%

11%

12%

2010

Türkiye Ýstatistik Kurumu�nun açýklamýþ olduðu Hanehalký Ýþgücü Anketi sonuçlarýna göre, 2010 yýlýnda TR62 (Adana,Mersin) bölgesinde, kurumsal olmayan çalýþma çaðýndaki (15 ve daha yukarý yaþtaki) nüfus 47 bin kiþi artmýþtýr. 2010yýlýnda iþgücüne katýlma oraný önce yýla göre 1,3 puanlýk artýþ göstererek %52,9 olmuþtur. Erkeklerde iþgücüne katýlmaoraný 0,2 puanlýk azalýþla %74,3�e, kadýnlarda ise 2,8 puanlýk artýþla %32 olarak gerçekleþmiþtir.

EKONOMÝK RAPOR

2010

125


2010 yýlýnda istihdam edilenlerin sayýsý önceki yýla göre 122 bin kiþi artarak 1 milyon 173 bin kiþiye ulaþmýþtýr. Ýstihdamedilenlerdeki artýþ 2009 yýlýnda %5,3 düzeyinde iken bu oran 2010 yýlýnda %11,6 düzeyinde gerçekleþmiþtir. Ýstihdamýncinsiyete göre daðýlýmý incelendiðinde, erkeklerde 62 bin kiþi, kadýnlarda ise 60 bin kiþi artýþ olmuþtur. Ýstihdamýn sektöreldaðýlýmýna bakýldýðýnda artýþýn hizmetler ve tarým sektöründe yoðunlaþtýðý görülmektedir. Söz konusu dönemde, istihdamedilenlerin, %30�u tarým, %50�si hizmetler, %20�si sanayi sektöründe yer almaktadýr. Bir önceki yýla göre tarým sektöründeistihdamda %17, hizmetler sektöründe %3�lük, sanayi sektöründe %5�lik artýþ olmuþtur.

TR62(Adana, Mersin) bölgesi, istatistiksel amaçlý bölge sýnýflamasý Düzey 2�de yer alan 26 adet bölge içerisinde, 2009yýlýnda %22�lik iþsizlik oraný ile 1. sýrada yer alýrken, 2010 yýlýnda söz konusu oran 5,3 puanlýk azalýþla %16,7 seviyesineulaþmýþ ve sýralamadaki yeri 2.sýraya gerilemiþtir. 2010 yýlýnda TR62 bölgesinde kadýnlarýn iþsizlik oraný önceki yýla göre6,2 puan azalarak %19,9, erkeklerin iþsizlik oraný ise 5 puan azalarak %15,3 düzeyine gerilemiþtir.

15-197%

20-2410%

25-3429%

35-5445%

55+

9%

ÝSTÝHDAMIN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

Kaynak: TÜÝK

ÝSTÝHDAM EDÝLENLERÝN ÝÞTEKÝ DURUMU (1.000 KÝÞÝ)

Tarým

Erkek

Kadýn

Toplam

Tarým Dýþý

Erkek

Kadýn

Toplam

Genel Toplam

2009

50

39

89

435

116

551

640

2010

50

37

87

477

128

605

692

TR62 (Adana, Mersin)*

2009

106

8

114

143

25

168

282

2010

114

18

132

143

33

176

308

2009

20

82

102

12

15

27

129

2010

28

108

136

16

21

37

173

Ücretli, maaþlý ve yevmiyeli Ýþveren ve kendi hesabýna Ücretsiz aile iþçisi

EKONOMÝK RAPOR

2010

Kaynak: TÜÝK

126


TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde, 2010 yýlýnda istihdam edilenlerin %30�unu oluþturan tarým sektöründe; istihdamedilenlerin %38�i ücretsiz aile iþçisi, %37�si iþveren ve kendi hesabýna çalýþanlar oluþtururken %25�ini ücretli, maaþlý veyevmiyeli çalýþanlar oluþturmaktadýr. 2009 yýlýna göre tarým sektöründe en fazla istihdam artýþýnýn ücretsiz aile iþçisiolarak çalýþan kadýnlarda olduðu gözlenmektedir. Söz konusu dönemde istihdamýn %70�ine sahip olan tarým dýþýsektörlerde ise istihdamýn %74�ünü ücretli, maaþlý ve yevmiyeli çalýþanlar oluþtururken, %22�sini iþveren ve kendi hesabýnaçalýþanlar, %4�ünü ücretsiz aile iþçileri oluþturmaktadýr.

TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde, son üç yýllýk dönem istihdam edilenlerin iþteki durumu karþýlaþtýrýldýðýnda ücretli,maaþlý ve yevmiyeli çalýþanlar ile iþveren ve kendi hesabýna çalýþanlarýn payýnýn azaldýðý ücretsiz aile iþçisi olarak çalýþanlarýnpayýnýn arttýðý gözlenmektedir.

Kaynak: TÜÝK

ÝSTÝHDAMIN ÝÞYERÝ BÜYÜKLÜÐÜNE VE SOSYAL GÜVENLÝK KURUMUNA KAYITLILIK DURUMUNAGÖRE DAÐILIMI (1.000 KÝÞÝ)

1-9

10-24

25-49

50+

Toplam

Erkek

338

22

16

8

384

Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayýtlýlýk

Kadýn

207

18

8

2

235

Toplam

545

40

24

10

619

Erkek

192

39

93

120

444

Kadýn

38

10

30

32

110

Kayýtlý Deðil Kayýtlý Toplam

Ýþye

ri Bü

yükl

üðü

Toplam

230

49

123

152

554

Erkek

530

61

109

128

828

Kadýn

245

28

38

34

345

Toplam

775

89

147

162

1.173

2010 yýlýnda TR62 (Adana, Mersin) bölgesinde istihdamýn iþyeri büyüklüðüne göre daðýlýmý incelendiðinde; istihdamýn%66�sý 1-9 kiþi istihdam eden mikro iþletmelerde istihdam edilirken, %20�si küçük ölçekli iþletmelerde, %14�ü ise ortabüyüklükteki isletmelerde yer almaktadýr. Söz konusu dönemde istihdamýn %53�ü sosyal güvenlik kurumuna kayýtlýolmadýðý, %47�sinin ise kayýtlý olduðu görülmektedir.

EÐÝTÝM DURUMUNA GÖRE ÝSTÝHDAMIN DAÐILIMI (15+,1.000 Kiþi)

Eðitim Durumu

Okuma yazma bilmeyen

Lise altý

Lise ve dengi meslek okulu

Yükseköðretim

Cinsiyet

Erkek

Kadýn

Toplam

Erkek

Kadýn

Toplam

Erkek

Kadýn

Toplam

Erkek

Kadýn

Toplam

2009

23

29

52

493

162

655

169

53

222

80

41

121

2010

18

36

54

521

201

722

187

57

244

102

51

153

2010 yýlýnda TR62(Adana, Mersin) Bölgesinde eðitim durumuna göre istihdamýn daðýlýmýna bakýldýðýnda istihdamedilenlerin %62�si lise altý eðitimli olanlar, %21�i lise ve dengi meslek okulu, %13�ünü yükseköðretim mezunlarý, %5�i iseokuryazar olmayanlar oluþturmaktadýr. 2009 yýlýna göre lise altý eðitim ve yükseköðretim düzeyinde eðitim sahibi olanlardaistihdamda önemli artýþlar olduðu gözlenmektedir.

EKONOMÝK RAPOR

2010

Kaynak: TÜÝK

127


ÝSTÝHDAM EDÝLENLERÝN MESLEK GRUPLARINA GÖRE DAÐILIMI

6%6%

5%

6%

14%

17%

13%

7%

26%

46%

Kanun yapýcýlar üst düzey yöneticiler vemüdürlerProfesyonel meslek mensuplarý

Yardýmcý profesyonel meslek mensuplarý

Büro ve müþteri hizmetlerinde çalýþanelemanlar

Hizmet ve satýþ elemanlarý

Nitelikli tarým,hayvancýlýk,avcýlýk,ormancýlýkve su ürünlerinde çalýþanlar

Sanatkarlar ve ilgili iþlerde çalýþanlar

Tesis ve makina operatörleri ve montajcýlar

Nitelik gerektirmeyeniþlerdeçalýþanlar

TR62(Adana, Mersin) Bölgesinde istihdam nitelik gerektirmeyen iþlerde çalýþanlar, nitelikli tarým, hayvancýlýk, avcýlýk,ormancýlýk ve su ürünlerinde çalýþanlar, hizmet ve satýþ elemanlarý ile sanatkarlar ve ilgili iþlerde çalýþanlarýn yer aldýðýmeslek gruplarýnda yoðunlaþmaktadýr.

ÝÞGÜCÜ PÝYASASI BÝLGÝLERÝ

Açýk Ýþler

Baþvurular

Ýþe Yerleþtirmeler

Ýþsizlik Ödeneðine Baþvuru

Kayýtlý Ýþsiz

Kayýtlý Ýþgücü

2009

165.941

1.435.020

99.809

598.711

1.689.349

1.858.855

2010

369.134

1.217.860

187.106

427.043

1.414.541

1.604.355

Deðiþim(%)

122%

-15%

87%

-29%

-16,3%

-13,7%

2009

1.969

31.299

1.461

7.649

44.118

45.781

2010

3.160

26.825

1.678

6.642

29.775

33.050

Deðiþim(%)

60%

-14%

15%

-13%

-32,5%

-27,8%

TÜRKÝYE MERSÝN

Kaynak: Türkiye Ýþ Kurumu

2010 yýlýnda Ýlimiz iþgücü piyasasý bilgilerine baktýðýmýzda iþ baþvurusunda bulunanlarýn sayýsý özellikle yýlýn son çeyreðindehýz kazanmýþ ve önceki yýla göre %14 oranýnda azalýþ göstermiþtir. Açýk iþ sayýsýndaki artýþa paralel olarak iþe yerleþtirmelerde%15 oranýnda artýþ yaþanmýþ ve iþsizlik ödeneðine baþvurularda ise %13 oranýnda azalýþ kaydedilmiþtir. Ýþgücü göstergelerini,Türkiye ile karþýlaþtýrdýðýmýzda, Türkiye genelinde ve ilimizde iþsizliðin azaldýðý gözlenmektedir. 2010 yýlýnda Türkiyegenelinde bir önceki yýla kýyasla açýk iþler hýzla artarken; yeni iþ için baþvurular ve iþsizlik ödeneðine baþvuranlarda hýzlýdüþüþ gerçekleþti. Ýþe yerleþmelerdeki artýþ oraný yüzde 87� lere ulaþmýþtýr. Mersin ili ise hýzlý göç ve demografik yapýsýgöz önüne alýndýðýnda; Türkiye geneline kýyasla istihdamdaki iyileþme sýnýrlý kaldýðýný söyleyebiliriz.

EKONOMÝK RAPOR

2010

Kaynak: TÜÝK

128


0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000


ÝÞ BAÞVURUSUNDA BULUNANLARIN AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

2010 2009Kaynak : Türkiye Ýþ Kurumu

ÝÞSÝZLÝK ÖDENEÐÝNE BAÞVURANLARIN AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

0100200300400500600700800900

1000


2010 2009

AÇIK ÝÞ SAYISININ AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

0

100

200

300

400

500

600


2010 2009

Kaynak : Türkiye Ýþ Kurumu

Kaynak : Türkiye Ýþ Kurumu

EKONOMÝK RAPOR

2010

129


0

50

100

150

200

250

300

350

400


ÝÞE YERLEÞTÝRMELERÝN AYLAR ÝTÝBARÝYLE DAÐILIMI

2010 2009Kaynak : Türkiye Ýþ Kurumu

EKONOMÝK RAPOR

2010

130


31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝÞGÜCÜ BÝLGÝLERÝNÝN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

ÝÞ BAÞVURUSUNDA BULUNANLARIN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

7%

9%

27%

28%

23%

22%

16%

15%

12%

11%

7%

8%

8%

8%

0,27%

0,46%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2009

2010

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-64 65 ve Daha Büyük

ÝÞE YERLEÞTÝRMELERÝN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

3%

4%

18%

25%

29%

27%

23%

21%

15%

11%

11%

7%

2%

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2009

2010

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-64

4%

2%

24%

17%

30%

29%

22%

22%

14%

15%

9%

9%

2%

8%

0,3%

0,1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2009

2010

KAYITLI ÝÞGÜCÜNÜN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-64 65 ve Daha Büyük

EKONOMÝK RAPOR

2010

4%

2%

23%

18%

29%

28%

22%

21%

13%

14%

8%

9%

2%

8%

0,2%

0,1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2009

2010

KAYITLI ÝÞSÝZLERÝN YAÞ GRUBUNA GÖRE DAÐILIMI

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-64 65 ve Daha Büyük


131


31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝÞGÜCÜ BÝLGÝLERÝNÝN

ÖÐRENÝM DURUMUNA GÖRE DAÐILIMI

10%

2%

4%

1%

41%

39%

31%

39%

7%

12%

5%

7%

0,22%

0,24%

0,01%

0,04%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2009

2010

ÝÞ BAÞVURUSUNDA BULUNANLARIN ÖÐRENÝM DURUMUNA GÖRE DAÐILIMI

Okur Yazar Olmayan Okur Yazar ÝlköðretimOrtaöðretim (Lise ve Dengi) Ön Lisans LisansYüksek Lisans Doktora

EKONOMÝK RAPOR

2010

132


1%

1%

1%

3%

59%

56%

30%

33%

5%

5%

4%

3%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2009

2010

ÝÞE YERLEÞTÝRMELERÝN ÖÐRENÝM DURUMUNA GÖRE DAÐILIMI

Okur Yazar Olmayan Okur Yazar Ýlköðretim Ortaöðretim (Lise ve Dengi) Ön Lisans Lisans

3%

2%

3%

1%

38%

39%

35%

39%

13%

12%

7%

7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2009

2010

KAYITLI ÝÞGÜCÜNÜN ÖÐRENÝM DURUMUNA GÖRE DAÐILIMI

Okur Yazar Olmayan Okur Yazar Ýlköðretim Ortaöðretim (Lise ve Dengi) Ön Lisans Lisans

EKONOMÝK RAPOR

2010

133


3%

2%

2%

1%

39%

39%

36%

39%

12%

12%

7%

7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2009

2010

KAYITLI ÝÞSÝZLERÝN ÖÐRENÝM DURUMUNA GÖRE DAÐILIMI

Okur Yazar Olmayan Ýlköðretim

Ortaöðretim (Lise ve Dengi) Lisans

Yüksek Lisans

Okur Yazar

Ön Lisans

Doktora


EKONOMÝK RAPOR

2010

ALT

YA

PI S

ÝSTE

MLE

RÝ

EK

ON

OM

ÝK R

AP

OR

2010

137

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > ENERJÝ

ENERJÝ

2010 YILI ELEKTRÝK GENEL ABONE DURUMU

Akdeniz,Yeniþehir,

Toroslar, Mezitli

Anamur

Bozyazý

Aydýncýk

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Sanayi

730

39

21

9

4

48

62

102

55

514

1.584

Ticaret

48.867

3.297

1.321

594

528

9.382

1.122

3.012

6.930

13.770

88.823

Kaynak: Toroslar Elektrik Daðýtým A.Þ.-Mersin

Resmi Daire

1.632

144

113

53

52

250

196

220

378

437

3.475

T.Sulama

8.660

6.182

3.946

433

672

7.566

1.078

4.098

5.099

2.472

40.206

Þantiye

8.538

1.261

451

82

189

1.172

112

310

1.391

1.667

15.173

Mesken

292.539

30.396

12.217

4.855

10.784

57.128

15.488

27.311

60.106

106.210

617.034

Diðer

2.819

271

195

105

87

885

452

474

707

1.149

7.144

Toplam

363.785

41.590

18.264

6.131

12.316

76.431

18.510

35.527

74.666

126.219

773.439

Toroslar Elektrik Daðýtým A.Þ.�den edinilen bilgilere göre; 2010 yýlý sonu itibariyle elektrik genel abone sayýsý bir öncekiyýla göre %3 oranýnda artarak 773.439�a yükselmiþtir. Abone grubunun %47�si merkez ilçede, %16�sý Tarsus�da, %10�u iseErdemli�de bulunmaktadýr.

MERSÝN' DE ABONE GRUBUNA GÖRE ÇEKÝLEN ENERJÝNÝN DURUMU (kWh)

Abone Grubu

Sanayi

Ticaret

Resmi Daire

Tarým Sulama

Mesken

Diðerleri

Toplam

2009

944.820.026

378.578.238

198.029.315

94.894.823

946.333.134

235.909.771

2.798.565.307


2010

841.374.579

320.000.707

118.899.470

107.785.490

975.766.083

340.336.640

2.704.162.969

2010 yýlý sonu itibariyle Mersin�de tüketilen enerji miktarý bir önceki yýla göre %3 oranýnda azalýþ göstererek 2.704.162.969kWh�a gerilemiþtir. Tüketilen enerji miktarý kullaným alanlarýna göre incelendiðinde; %36�sý meskenler, %31�i sanayi, %12�siise ticarethaneler tarafýndan tüketilmektedir. 2010 yýlýnda sanayi sektöründe tüketilen enerji miktarý, 2009 yýlýna göre%11, ticarethanelerde %15 oranýnda azalýrken, meskenlerde ise %3 oranýnda artýþ göstermiþtir. Sanayi sektöründe enerjitüketiminde geçen yýlki artýþýn, 2010 yýlýnda yerini azalýþa býraktýðý görülmektedir.

EKONOMÝK RAPOR

2010

138

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > ENERJÝ

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE KÖYLERDEKÝ ELEKTRÝK ABONE DURUMU

ÝLÇE ADI

Merkez

Anamur

Bozyazý

Aydýncýk

Çamlýyayla

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

KÖY SAYISI

63

37

13

10

10

50

41

90

66

129

509


KÖY ABONE SAYISI

26.514

13.058

3.384

1.815

4.483

20.145

8.627

21.056

24.630

30.231

153.943

0

200.000.000

400.000.000

600.000.000

800.000.000

1.000.000.000

kWh

Sanayi Ticaret Resmi Daire Tarým Sulama Mesken Diðerleri

2009-2010 YILLARI ABONE GRUBUNA GÖRE ÇEKÝLEN ENERJÝNÝN DAÐILIMI

2009 2010


EKONOMÝK RAPOR

2010

139

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > ULAÞTIRMA

Mersin�de ulaþým aðýrlýklý olarak karayolu ile saðlanmaktadýr. Ülkemizdeki bütün yerleþim birimlerine karayolu ile baðlantýsýbulunmaktadýr. Mersin�de 508 km.si devlet yolu, 673 km.si il yolu, 184 km.si otoyol, 5.008 km.si köy yolu olmak üzeretoplam 6.373 km karayolu bulunmaktadýr. 2010 yýlýnda kaydý yapýlan taþýtlarýn illere göre yoðunluðu incelendiðindeMersin, %3�lük payla yedinci sýrada yer almaktadýr. Ýlimizde demiryolu baðlantýsý bulunmakta ve denizyolu ile ulaþýmsaðlanmaktadýr. Havaalaný olmamasýna raðmen, hava yolu ile ulaþým Adana hava alanýndan saðlanmaktadýr.

ULAÞTIRMA

ÝLÝMÝZDEKÝ MOTORLU VE MOTORSUZ ARAÇLARIN DURUMU

Aracýn Cinsi

Motorlu

Motosiklet

Otomobil

Minibüs

Otobüs

Kamyonet

Kamyon

Traktör

Çekici

Özel A.Taþýt

Tanker

Arazi Taþýtý

TOPLAM

Motorsuz

Römork

Yarý Römork

TOPLAM

2009

109.712

150.504

6.887

7.161

53.584

17.862

27.177

6.827

833

1.408

1.721

383.676

175

7.542

7.717

Kaynak: Mersin Emniyet Müdürlüðü Trafik Tescil Þube Müdürlüðü

2010

122.480

151.345

6.296

5.133

65.029

13.792

27.385

8.025

628

1.079

1.239

402.431

229

10.044

10.273

Deðiþim (%)

%12

%1

-%9

-%28

%21

-%23

%1

%18

-%25

-%23

-%28

%5

%31

%33

%33

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDEKÝ ARAÇLARIN

ÝLÇELERE GÖRE DAÐILIMI (%)

Anamur

5%

Tarsus

18%

Erdemli

8%Silifke

9%

Bozyazý

2% Gülnar

1%Mut4%

Akdeniz, Yeniþehir

Toroslar

Mezitli

53%


EKONOMÝK RAPOR

2010

140


2009-2010 YILLARI MERSÝN'DE YAPILAN ARAÇ TESCÝL ÝÞLEMLERÝ

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

ADET

2009 43.184 32.464 2.917 3.700 82.265

2010 48.520 45.788 3.687 2.820 100.815

YeniKayýt

Devir HurdaTrafiktenÇekme

Toplam


MERSÝN'DE ARAÇ SATIÞLARININ TÜRLERÝNE GÖRE DAÐILIMI

Araç Türü

Aðýr Ticari Araç

Hafif Ticari Araç

Binek Araç

Toplam

2009

677

4.639

7.608

12.924

Kaynak: MODER

2010

1.149

5.823

9.757

16.729

DEÐÝÞÝM (%)

%70

%26

%28

%29

Mersin Otomobil Yetkili Satýcýlarý Derneði�nden edinilen bilgilere göre; Mersin�de 2010 yýlýnda araç satýþlarýnýn geçen yýlagöre %29 artarak 16.729�a yükseldiði görülmektedir. Tüm araç türleri satýþlarýnda geçen yýla göre artýþ olduðu gözlenirken,hafif ve ticari araç satýþlarýnda artýþ yaþanmasý, ticari faaliyetler açýsýndan olumlu sayýlabilecek bir geliþmedir. Aylýk bazdaÞubat ayýndan itibaren düzenli artýþ eðiliminin Aralýk ayýnda hýzýný arttýrdýðý görülmektedir. Söz konusu geliþmedeotomotiv sektöründeki yýlsonu kampanyalarýnýn etkili olduðu söylenebilir.

Kaynak: T.C. Ulaþtýrma Bakanlýðý Karayollarý Genel MüdürlüðüT.C. Mersin Ýl Özel Ýdaresi Köye Yönelik Hizmetler Daire Baþkanlýðý

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLEMERSÝN KARAYOLU DURUMU

Ýl Yolu

Devlet Yolu

Otoyol

Köy Yolu

TOPLAM

Uzunluðu ( km.)

673

508

184

5.008

6.373

EKONOMÝK RAPOR

2010

141


ÝLÝMÝZDEKÝ DEMÝRYOLU YÜK TAÞIMACILIÐININ DURUMU

Cinsi

Hububat-Bakliyat

Maden cevheri

Suni Gübre

Muhtelif Eþya

Soda

Akaryakýt

Pomza taþý

Yurt dýþý

Kaðýt

Demir

Konteyner

Diðerleri

Toplam

Gelen

1.274

3.469

-

137.504

-

32.748

-

4.588

460

-

378.394

70.148

628.585

Kaynak: T.C. Devlet Demiryollarý Genel Müdürlüðü Mersin Lojistik Müdürlüðü

Giden

623

882

83.986

68.187

3.405

72.131

240

25.343

3.876

41.489

144.315

5.832

450.309

Gelen

-

12.251

-

109.767

-

29.915

-

9.026

242

-

326.399

49.200

536.800

Giden

5.219

1.124

94.155

94.519

5.430

111.169

183

19.418

3.527

29.061

103.190

4.027

471.022

Kara Yolu Ulaþýmý

Türkiye�de olduðu gibi Mersin�de de, yolcu ve yük taþýmacýlýðý karayollarý üzerine yoðunlaþmýþtýr. Serbest bölge�nin varlýðýve yoðun liman faaliyetleri, ilimizde ulaþtýrma sektörünün önemini artýrmýþtýr. Limanda yükleme ve boþaltmasý yapýlanyüklerin ülke içerisine daðýlýmý çoðunlukla karayolu ile saðlanmaktadýr. Ýl ekonomisinde önemli bir yeri olan tarýmsalüretim içerisindeki meyve ve sebze ürünlerinin daðýtýmý da yine aðýrlýklý olarak karayollarý üzerinden yapýlmaktadýr.

Deniz Yolu Ulaþýmý

Doðu Anadolu Bölgesi, Güneydoðu Anadolu Bölgesi ve Ýç Anadolu Bölgeleri ithalat ve ihracat faaliyetlerini gerçekleþtirmekiçin Mersin Uluslararasý Limaný�ný kullanmaktadýr. Ayrýca Ortadoðu Ülkeleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine, ABD veAB ülkelerine ithalat-ihracat ve bu ülkelere transit yük taþýmacýlýðý yapýlmaktadýr. 2007 yýlýna kadar, T.C. Devlet Demiryollarýtarafýndan iþletilen Mersin Limaný, 11.05.2007 tarihinde özelleþtirilmiþtir. Bu tarihten itibaren Mersin Limaný�ndakifaaliyetler, PSA-Akfen grubuna ait Mersin Uluslar arasý Liman Ýþletmeciliði A.Þ. tarafýndan yürütülmektedir.

Demir Yolu Ulaþýmý

Ýl sýnýrlarý içerisinde 55 km. çift hat yolcu ve yük taþýmacýlýðý yapýlmaktadýr. Yolcu trenlerinin sevk ve kabulü için 3 adetyolcu peronu ve yük trenleri için 3 adet yükleme rampasý olup, Mersin limanýna 250 metre demir yolu ile hat baðlantýsýbulunmaktadýr. Liman içinde de 31 km Demiryolu ile 51 adet makas bulunmaktadýr. Deniz yolu ile gelen transit yüklerdemir yolu ile Ortadoðu ülkeleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine taþýnmaktadýr.

Hava Yolu Ulaþýmý

Mersin�de hava alaný bulunmamaktadýr. Ancak il sýnýrlarý içerisinde Çukurova Bölgesel Havalimaný kurulmasý için çalýþmalaryürütülmektedir. Mevcutta hava yolu ulaþýmý; il merkezine 69 km. uzaklýktaki Adana hava alanýndan yapýlmaktadýr. Havaalanýndan yurt içi ve yurt dýþýna düzenli olarak uçak seferleri yapýlmaktadýr.

2009 2010

EKONOMÝK RAPOR

2010

142

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > HABERLEÞME HÝZMETLERÝ

HABERLEÞME HÝZMETLERÝ

ÞEHRÝMÝZDE POSTA HABERLEÞMESÝ VE TELGRAF HÝZMETLERÝ

Posta Haberleþmesi

Mektup, Posta ve Tebrik Kartý

Deðer Konulmuþ Mektup ve Kart

Taahhütlü Maddeler

Gazete ve Basýlmýþ Kaðýt

Küçük Paket, Ticaret Eþyasý Örneði

Ücretsiz Posta Malzemeleri

Toplam

Telgraf Hizmetleri

Yurt Ýçi Telgraf

Yurt Dýþý Telgraf

Giren (Þehrimize)

Çýkan (Þehrimizden)

Kaynak: Mersin PTT Baþ Müdürlüðü

2009

3.207.719

129

996.558

1.610.982

21.709

10.400

5.847.497

4.778

2

4.680

4.780

2010

2.896.620

84

961.234

390.893

20.641

482.226

4.751.698

4.051

2

4.005

4.053

Adet

2010 yýlýnda ilimizde posta haberleþmesi kapsamýnda gönderilen ücretsiz posta malzemeleri dýþýndaki tüm gönderilerdeve yurtiçi telgraf sayýsýnda geçen yýla göre azalýþ olduðu görülmektedir. Özellikle gazete ve basýlmýþ kaðýt gönderilerindegeçen yýla göre önemli miktarda azalýþ olduðu gözlenmektedir.

BASIN-YAYIN FAALÝYETLERÝ

ÝLÝMÝZDEKÝ ULUSAL BASIN KURULUÞLARITEMSÝLCÝLÝKLERÝ SAYISI

Ýlçeler

Akdeniz

Mezitli

Toroslar

Yeniþehir

Toplam

Kaynak: T.C. Mersin Valiliði Basýn ve Halkla Ýliþkiler Müdürlüðü

Temsilcilikler

10

-

2

2

14

EKONOMÝK RAPOR

2010

143

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > HABERLEÞME HÝZMETLERÝ

31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDE YAYIN YAPAN ÖZEL TELEVÝZYON VE RADYOLARIN ÝLÇELERE GÖRE SAYISI


Ýlçeler

Akdeniz

Mezitli

Toroslar

Yeniþehir

Anamur

Erdemli

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Televizyonlar

5

-

-

1

-

-

-

-

-

6

Radyolar

13

-

1

1

3

4

2

3

7

34

2010 YILI SONU ÝTÝBARÝYLE ÝLÝMÝZDE YAYIN YAPANGAZETE VE DERGÝLERÝN ÝLÇELERE GÖRE SAYISI


Ýlçeler

Akdeniz

Mezitli

Toroslar

Yeniþehir

Anamur

Bozyazý

Erdemli

Gülnar

Mut

Silifke

Tarsus

Toplam

Gazeteler

60

2

-

8

1

1

4

1

2

3

19

101

Dergiler

5

1

-

-

-

-

-

-

-

-

-

6

EKONOMÝK RAPOR

2010

144

ALTYAPI SÝSTEMLERÝ > KONUT

KONUT

KULLANIM AMACINA GÖRE YAPILACAK YENÝ VE ÝLAVE YAPILAR (YAPI RUHSATI)

KULLANIM AMACI

BÝR DAÝRELÝ BÝNALAR

ÝKÝ VE DAHA FAZLA DAÝRELERÝ BÝNALAR

HALKA AÇIK ÝKAMET YERLERÝ

TOPLAM

OTEL VB. BÝNALARI

OFÝS (ÝÞYERÝ) BÝNALARI

TOPTAN VE PERAKENDE TÝCARET BÝNALARI

TRAFÝK VE ÝLETÝÞÝM BÝNALARI

SANAYÝ BÝNALARI VE DEPOLAR

KAMU EÐLENCE, EÐÝTÝM, HASTANE VEYA BAKIM

KURULUÞLARI BÝNALARI

ÝKAMET AMAÇLI BÝNALAR DIÞINDAKÝ DÝÐER BÝNALAR

TOPLAM

2009

600

104.395

600

1.534

1.640.851

9.851

5

20.060

0

2.139

1.765.306

10.451

19

19.784

1

23

141.699

0

68

84.455

28

3

170

0

63

141.312

8

30

121.320

0

9

4.925

2

215

513.665

39

2010

940

163.505

942

2.881

4.712.747

26.916

9

32.818

0

3.830

4.909.070

27.858

28

46.078

2

24

68.392

0

144

222.840

190

0

0

0

131

268.857

2

30

158.461

0

19

8.727

4

376

773.355

198

ÝKAM

ET A

MAÇ

LI B

ÝNAL

AR D

IÞIN

DAKÝ

BÝN

ALAR

ÝKAM

ET A

MAÇ

LI B

ÝNAL

AR

BÝNA SAYISI

YÜZÖLÇÜMÜ (m²)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

2010 yýlýnda yapý ruhsatý baz alýndýðýnda, Mersin�de kullaným amacýna göre yapýlacak yeni ve ilave yapýlarýn sayýsý 2009yýlýna göre %79 oranýnda artarak 4.206�ya yükselmiþtir. Söz konusu dönemde yapý ruhsatý verilen binalarýn %91�inioluþturan ikamet amaçlý binalar önceki yýla göre %79, %9�unu oluþturan ikamet amaçlý olmayan binalar ise %75 oranýndaazalýþ göstermiþtir. Yapý ruhsatý verilen ilçelerin en fazla Toroslar, Yeniþehir ve Tarsus ilçelerinde yoðunlaþtýðý gözlenmektedir.

Kaynak : TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR

2010

145


KULLANIM AMACINA GÖRE BÝTEN YENÝ VE ÝLAVE YAPILAR (YAPI KULLANIM ÝZÝN BELGESÝNE GÖRE)

KULLANIM AMACI

BÝR DAÝRELÝ BÝNALAR

ÝKÝ VE DAHA FAZLA DAÝRELERÝ BÝNALAR

HALKA AÇIK ÝKAMET YERLERÝ

TOPLAM

OTEL VB. BÝNALARI

OFÝS(ÝÞYERÝ) BÝNALARI

TOPTAN VE PERAKENDE TÝCARET BÝNALARI

TRAFÝK VE ÝLETÝÞÝM BÝNALARI

SANAYÝ BÝNALARI VE DEPOLAR

KAMU EÐLENCE, EÐÝTÝM, HASTANE VEYA BAKIM

KURULUÞLARI BÝNALARI

ÝKAMET AMAÇLI BÝNALAR DIÞINDAKÝ DÝÐER BÝNALAR

TOPLAM

2009

626

98.198

626

1.317

2.123.190

14.881

6

22.031

0

1.949

2.243.419

15.507

12

29.371

1

34

43.176

0

148

174.212

36

3

664

0

69

68.789

9

38

80.112

0

12

6.620

0

316

402.944

46

2010

409

59.719

409

747

1.011.573

6.571

7

15.680

0

1.163

1.086.972

6.980

5

17.792

0

14

46.017

0

40

120.137

15

0

0

0

10

114.967

2

38

117.647

0

7

8.463

4

114

425.023

21

ÝKAM

ET A

MAÇ

LI B

ÝNAL

AR D

IÞIN

DAKÝ

BÝN

ALAR

ÝKAM

ET A

MAÇ

LI B

ÝNAL

AR

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DAÝRE SAYISI

Kaynak : TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR

2010

2010 yýlýnda yapý kullaným izin belgesi baz alýndýðýnda, Mersin�de kullaným amacýna göre biten yeni ve ilave yapýlarýnsayýsý 2009 yýlýna göre %44 oranýnda azalarak 1.277�ye gerilemiþtir. Söz konusu dönemde kullaným izin belgesi verilenbinalarýn %91�ini oluþturan ikamet amaçlý binalar önceki yýla göre %40, %9�unu oluþturan ikamet amaçlý olmayan binalarise %64 oranýnda azalýþ göstermiþtir. Yapý kullaným izin belgesi verilen ilçelerin en fazla Tarsus, Silifke ve Toroslar ilçelerindeyoðunlaþtýðý gözlenmektedir.

146


YAPI

RUHSATI

199

266.533

139.256.754

430

41

40.214

21.206.064

173

1

958

492.461

7

21

25.235

13.282.788

98

56

8.274

4.209.647

67

133

265.710

138.987.553

1.292

14

2.199

1.118.532

19

142

194.348

101.314.134

935

93

48.038

25.365.786

257

281

214.033

115.439.140

1.374

YAPI KULLANMA

ÝZÝN BELGESÝ

113

116.028

57.145.555

302

107

78.086

41.343.209

583

85

23.310

11.700.980

186

26

17.372

9.117.843

102

45

6.146

3.197.890

52

258

430.758

207.965.282

2.556

23

4.024

1.997.741

26

350

746.275

355.867.716

5.262

173

70.109

34.890.972

451

341

209.970

110.463.837

1.358

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

YAPI

RUHSATI

265

405.233

227.681.695

806

89

104.612

61.656.609

629

15

8.623

4.875.263

51

66

61.003

35.511.415

298

98

16.493

9.189.043

121

297

397.155

228.189.325

1.905

60

29.754

17.137.491

184

480

1.236.347

728.882.524

6.061

258

134.435

77.073.148

792

550

437.070

253.563.640

2.593

YAPI KULLANMA

ÝZÝN BELGESÝ

43

106.972

51.177.518

134

68

37.335

20.847.656

216

9

5.765

3.257.282

31

24

18.226

10.345.393

109

51

13.764

7.871.017

59

99

145.754

71.606.781

908

9

10.459

5.800.836

13

105

221.783

110.641.436

1.253

71

41.257

21.812.882

215

219

139.307

75.313.661

942

MERSÝN ÝLÝ VE ÝLÇELER BAZINDA YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANIM ÝZÝN BELGELERÝNE GÖRE KONUT ÝSTATÝSTÝKLERÝ

2009 2010

EKONOMÝK RAPOR

2010

147


YAPI

RUHSATI

419

380.794

200.382.351

1.601

595

251.281

130.539.883

1.501

359

581.354

312.187.406

2.736

2.354

2.278.971

1.203.782.499

10.490

YAPI KULLANMA

ÝZÝN BELGESÝ

318

282.444

135.114.146

1.214

232

185.977

92.092.683

1.228

194

475.864

236.833.959

2.233

2.265

2.646.363

1.297.731.813

15.553

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

BÝNA SAYISI


DEÐER (TL.)

DAÝRE SAYISI

YAPI

RUHSATI

600

685.807

393.288.835

3.374

805

619.298

355.628.779

3.290

623

1.546.595

908.039.386

7.952

4.206

5.682.425

3.300.717.153

28.056

YAPI KULLANMA

ÝZÝN BELGESÝ

229

264.615

134.271.318

1.186

190

97.595

51.392.456

471

160

409.163

228.702.842

1.464

1.277

1.511.995

793.041.078

7.001

MERSÝN ÝLÝ VE ÝLÇELER BAZINDA YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANIM ÝZÝN BELGELERÝNE GÖRE KONUT ÝSTATÝSTÝKLERÝ

2009 2010

Kaynak: TÜÝK

EKONOMÝK RAPOR

2010

148


Site Sayýsý

87

87

14

23

14

18

25

33

67

8

53

34

289

46

318

19

3

17

16

181

3

8

24

14

7

56

117

14

131

744

Konut Sayýsý

13.741

13.741

1.918

3.500

2.880

2.573

934

2.717

12.136

1.375

1.570

1.930

31.533

2.286

8.630

1.727

104

1.884

1.048

12.730

137

320

1.248

752

428

2885

4.860

700

5.560

66.449

Belediye Adý

Mersin Merkez Ýlçe

Mezitli

TOPLAM

Erdemli

Arpaçbahþiþ

Çeþmeli

Kargýpýnarý

Kocahasanlý

Limonlu

Tömük

Kumkuyu

Kýzkalesi

Ayaþ

TOPLAM

Silifke

Taþucu

Atakent

Atayurt

Narlýkuyu

Yeþilovacýk

Arkum

TOPLAM

Gülnar (Büyükeceli)

Aydýncýk

Bozyazý

Tekeli

Tekmen

TOPLAM

Anamur

Ören

TOPLAM

GENEL TOPLAM

Belediye Sýnýrlarý Ýçerisindeki

Toplam Konut Sayýsý

2010 YILI MERSÝN ÝLÝ BELEDÝYE SINIRLARI ÝÇERÝSÝNDEKÝ SAHÝL SÝTELERÝNÝN DAÐILIMI

58.575

58.575

16.500

6.468

4.240

4.749

2.152

4.234

15.129

805

1.723

1.930

57.930

8.820

13.905

4.420

1.298

3.313

2.148

33.904

1.247

2.904

6.520

1.542

2.379

14.592

19.482

4.000

23.482

188.483

Kaynak: Ýlgili Belediye Baþkanlýklarý

EKONOMÝK RAPOR

2010

SÝV

ÝL T

OP

LUM

KU

RU

LUÞL

AR

IE

KO

NO

MÝK

RA

PO

R

2010

151

SÝVÝL TOPLUM KURULUÞLARI > MTSO HAKKINDA GENEL BÝLGÝLER

MERSÝN TÝCARET VE SANAYÝ ODASI HAKKINDAGENEL BÝLGÝLER

Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odasý

ÜYELERÝMÝZÝN HUKUKÝ STATÜLERÝNE GÖRE DAÐILIMI

Kuruluþ Nevi

Hakiki Þahýs Firmalarý

Kollektif Þirketler

Komandit Þirketler

Limited Þirketler

Anonim Þirketler

Yabancý Sermayeli Þirketler

Kooperatifler

Vakýf ve Dernek Ýþletmeleri

TOPLAM

2009

6.024

100

8

11.324

1.181

468

773

10

19.888

2010

6.096

98

8

11.943

1.227

532

770

10

20.684

2010 yýlý sonu itibariyle Odaya kayýtlý üye sayýsý, geçen yýla göre %4 oranýnda artarak 20.684�e yükselmiþtir. Söz konusudönemde yeni kayýt yaptýran firma sayýsý, 2009 yýlýna göre %17 artarak 1.388�e yükselirken; kapanan firma sayýsý ise %10azalarak 592�ye gerilemiþtir. Kayýtlý üyelerin hukuki statülerine göre daðýlýmý incelendiðinde, 2009 yýlýna göre yabancýsermayeli firma sayýsý %14, limited þirketlerin sayýsý %5, anonim þirketlerin sayýsý %4 þahýs firmalarýnýn sayýsý %1 oranýndaartarken ve kooperatiflerin sayýsý %0,4 oranýnda azalmýþtýr.

LimitedÞirketler

AnonimÞirketler

KollektifÞirketler

KooperatiflerVakýf veDernek

Ýþletmeleri

Gerçek KiþiTacirleri

TOPLAM

2009 852 109 0 4 1 221 1.187

2010 989 112 0 6 2 279 1.388

0

500

1000

1500

YENÝ KAYIT YAPTIRAN FÝRMALARIN HUKUKÝ STATÜLERÝNE GÖRE DAÐILIMI


EKONOMÝK RAPOR

2010

152


YILLAR ÝTÝBARÝYLE AÇILAN KAPANAN FÝRMALAR

6%

-13%

6%-8%

17%

49%

-23%

-4%2%

-10%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

0

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

2006 2007 2008 2009 2010

Yeni Kayýt Yaptýran Kayýt Sildiren Yeni Kayýt Deðiþim (%) Kayýt Sildiren Deðiþim (%)

17.567

18.097

18.637

19.28619.888

20.684

4%

3% 3%

3%3%

4%

0%

1%

1%

2%

2%

3%

3%

4%

4%

5%

5%

16.000

16.500

17.000

17.500

18.000

18.500

19.000

19.500

20.000

20.500

21.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

YILLAR ÝTÝBARÝYLE ÜYE SAYISI

KAYIT SÝLDÝREN FÝRMALARIN HUKUKÝ STATÜLERÝNE GÖRE DAÐILIMI

LimitedÞirketler

AnonimÞirketler

KollektifÞirketler

KooperatiflerGerçek Kiþi

Tacirleri

Vakýf veDernek

ÝþletmeleriTOPLAM

2009 339 57 3 18 243 0 660

2010 326 46 2 9 207 2 592

0

250

500

750




EKONOMÝK RAPOR

2010

153


31.12.2010 TARÝHÝ ÝTÝBARÝYLE ODAMIZA KAYITLI FAAL ÜYELERÝN GRUPLARA GÖRE DAÐILIMI

Grup No.su

1.GRUP

2.GRUP

3.GRUP

4.GRUP

5.GRUP

6.GRUP

7.GRUP

8.GRUP

9.GRUP

10.GRUP

11.GRUP

12.GRUP

13.GRUP

14.GRUP

15.GRUP

16.GRUP

17.GRUP

18.GRUP

19.GRUP

20.GRUP

21.GRUP

22.GRUP

23.GRUP

24.GRUP

25.GRUP

26.GRUP

27.GRUP

28.GRUP

29.GRUP

30.GRUP

31.GRUP

32.GRUP

33.GRUP

34.GRUP

35.GRUP

36.GRUP

37.GRUP

38.GRUP

39.GRUP

40.GRUP

41.GRUP

42.GRUP

43.GRUP

44.GRUP

FAAL ÜYE SAYISI

DÝÐER*

TOPLAM ÜYE SAYISI

Grup Adý

SEBZE ve MEYVELERÝN TÝCARETÝ

SEBZE ve MEYVELERÝN YETÝÞTÝRÝLMESÝ, ÝÞLENMESÝ, PAKETLENMESÝ

TAHILLARIN YETÝÞTÝRÝLMESÝ ve TÝCARETÝ

BAKLAGÝLLERÝN YETÝÞTÝRÝLMESÝ ve TÝCARETÝ

HAYVANCILIK, ET ve ET ÜRÜNLERÝ TÝCARETÝ

TARIM ALETLERÝ, GÜBRE, ZÝRAÝ ÝLAÇ ve FÝDE TÝCARETÝ

GIDA MADDELERÝ TOPTAN TÝCARETÝ

GIDA MADDELERÝ PERAKENDE TÝCARET

ELEKTRÝKLÝ EV ALETLERÝ TÝCARETÝ

BÝLGÝSAYAR ve DONANIMLARI ile TELEKOMÜNÝKASYON ARAÇLARI TÝCARETÝ

GAZ ve AKARYAKIT ÝMALATI ile TÝCARETÝ

KONFEKSÝYON, TEKSTÝL ve AYAKKABI TÝCARETÝ

HALI, MOBÝLYA ve EV EÞYASI TÝCARETÝ

MOTORLU ARAÇLARIN TÝCARETÝ

TAÞIT ARAÇ ve PARÇALARI TÝCARETÝ

ÖZEL AMAÇLI YAPILARIN ÝNÞAATI ve ONARIMI

KONUT AMAÇLI YAPILARIN ÝNÞAATI ve ONARIMI

YAPI KOOPERATÝFLERÝ

ÝNÞAAT DESTEK FAALÝYETLERÝ ve PROJE YAPANLAR

ÝNÞAAT MALZEMELERÝ TÝCARETÝ

MADENLERÝN ÇIKARILMASI, ÝÞLENMESÝ ve TÝCARETÝ

YURTDIÞI YÜK ve YOLCU TAÞIMACILIÐI

YURTÝÇÝ YÜK ve YOLCU TAÞIMACILIÐI

DENÝZ TAÞIMACILIÐI ve DESTEK HÝZMETLER

PARASAL ve FÝNANSAL HÝZMETLER

DEÐERLÝ METALLER ve MÜCEVHER TÝCARETÝ

LOKANTA ve KAFETERYALAR

OTELLER ve TURÝSTÝK ÝÞLETMELER ile SANAT, SPOR ve EÐLENCE YERLERÝ

TIBBÝ MALZEME ÝMALATI ve TÝCARETÝ

SAÐLIK HÝZMETLERÝ

EÐÝTÝM ve DESTEK HÝZMETLERÝ

REKLAMCILAR, MATBAALAR, HALKLA ÝLÝÞKÝLER ve ÝLETÝÞÝM HÝZMETLERÝ

SÝGORTACILIK HÝZMETLERÝ

MÜÞAVÝRLÝK ve ARACILIK HÝZMETLERÝ

GAYRÝMENKUL ARACILARI, GÜVENLÝK ve TEMÝZLÝK HÝZMETLERÝ

KONFEKSÝYON, TEKSTÝL ve AYAKKABI SANAYÝ

GIDA SANAYÝ

ORMAN ÜRÜNLERÝ SANAYÝ

HALI, MOBÝLYA ve EV EÞYASI SANAYÝ

TAÞIT ARAÇ ve PARÇALARI SANAYÝ ile ONARIMI

PLASTÝK ve KÝMYASAL MADDELER SANAYÝ

METAL SANAYÝ

MAKÝNA ve YEDEK PARÇA SANAYÝ

ENERJÝ SÝSTEMLERÝ ile ELEKTRÝKLÝ ARAÇ GEREÇ SANAYÝ

FAAL ÜYE SAYISI

DÝÐER*

TOPLAM ÜYE SAYISI

Üye Sayýsý

554

173

172

293

144

168

342

398

225

291

519

498

218

154

174

391

649

107

473

364

207

493

712

233

130

178

223

254

183

144

267

193

273

358

186

134

235

93

107

128

218

190

139

148

11.733

8.951

20.684*: Durumu Geçici Terkin ve Üyeliði Askýda Olan Üyeler. Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odasý

EKONOMÝK RAPOR

2010

154

SÝVÝL TOPLUM KURULUÞLARI > ÝLÝMÝZDEKÝ MESLEKÝ KURULUÞLAR

Ticaret ve Sanayi Odalarý

- Mersin Ticaret ve Sanayi Odasý

- Anamur Ticaret ve Sanayi Odasý

- Erdemli Ticaret ve Sanayi Odasý

- Mut Ticaret ve Sanayi Odasý

- Silifke Ticaret ve Sanayi Odasý

- Tarsus Ticaret ve Sanayi Odasý

- Mersin Deniz Ticaret Odasý

Akdeniz Ýhracatçý Birlikleri

- Akdeniz Hububat Bakliyat Yaðlý Tohumlar ve Mamulleri Ýhracatçýlar Birliði

- Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Yaþ Sebze-Meyve ve Mamulleri Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Aðaç Mamulleri ve Orman Ürünleri Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Tekstil ve Hammaddeleri Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Hazýr Giyim ve Konfeksiyon Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Demir ve Demir Dýþý Ýhracatçýlarý Birliði

- Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Ýhracatçýlarý Birliði

Ticaret Borsalarý

- Mersin Ticaret Borsasý

- Tarsus Ticaret Borsasý

Ziraat Odalarý

- Mersin Ziraat Odasý

- Anamur Ziraat Odasý

- Erdemli Ziraat Odasý

- Silifke Ziraat Odasý

- Tarsus Ziraat Odasý

-Aydýncýk Ziraat Odasý

-Mut Ziraat Odasý

-Çamlýyayla Ziraat Odasý

Mersin Barosu

Mersin Serbest Muhasebeciler ve Mali Müþavirler Odasý

Mimarlar Odasý Mersin Þubesi

Ýnþaat Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Makine Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Elektrik Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Çevre Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Ziraat Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Gýda Mühendisleri Odasý Mersin Þubesi

Mersin Tabip Odasý

Mersin Diþ Hekimleri Odasý

Mersin Veteriner Hekimler Odasý

25. Bölge Mersin Eczacý Odasý

Mersin Esnaf ve Sanatkarlarý Odalarý Birliði

- Mersin Bakkallar ve Bayiler Odasý

- Mersin Berberler ve Kuaförler Odasý

2010

27.879

20.684

1.084

1.650

576

1.488

2.016

381

5.874

689

182

1.129

815

458

329

1.335

937

1.591

1.359

232

110.092

21.272

9.373

16.450

13.048

28.479

2.969

16.401

2.100

1.258

1.541

510

1.100

1.329

742

197

1.473

240

1.580

383

333

608

56.240

2.407

1.485

2009

27.118

19.888

1.187

1.644

542

1.209

2.265

383

4.808

603

156

904

700

428

305

968

744

1.455

1.209

246

103.328

20.186

9.002

15.560

11.482

26.464

2.847

15.887

1.900

1.172

1.533

470

1.024

1.230

707

189

1.445

341

1.530

388

487

583

54.250

2.267

1.529

Üye Sayýsý

ÝLÝMÝZDEKÝ MESLEKÝ KURULUÞLAR

EKONOMÝK RAPOR

2010

155


497

392

149

748

425

851

463

149

1.290

246

261

1.749

423

299

499

265

1.850

1.541

290

1.064

160

344

779

830

303

111

555

2.637

554

602

192

683

2.045

459

265

407

170

256

906

186

472

179

116

1.033

403

496

347

146

690

393

720

475

141

1.230

241

255

1.622

404

283

470

257

1.727

1.511

222

1.030

141

301

756

768

303

116

518

2.607

540

562

155

690

1.917

440

256

361

160

202

872

174

423

173

110

1.016

369

Üye Sayýsý

- Mersin Büfeciler Esnaf Odasý

- Mersin Camcýlar Esnaf Odasý

- Mersin Çiçekçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mersin Tüm Emlakçýlar Meslek Odasý

- Mersin Elektrik, Bobinaj ve Benzerleri Teknisyenleri Odasý

- Mersin Elektronikçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mersin Fýrýncýlar Un ve Undan Mamul Ürünler Ýmalat ve Satýcýlarý Odasý

- Mersin Fotoðraf Sanatkarlarý Odasý

- Mersin Giyim Eþyasý Ýmalat ve Satýcýlarý Esnaf Odasý

- Mersin Hamallar Odasý

- Mersin Hurdacýlar Odasý

- Mersin Kahveciler Odasý

- Mersin Kasaplar Esnaf Odasý

- Mersin Kýrtasiyeciler Odasý

- Mersin Kundura Deri Mamulleri ve Hediyelik Eþya Ýmalat Tamir ve Satýcýlarý ESO

- Mersin Kuyumcular Odasý

- Mersin Kebapçýlar Lokantacýlar Kafeteryacýlar Pastacýlar Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mersin Madeni Sanatkarlar Odasý

- Mersin Manavlar ve Seyyar Satýcýlarý Odasý

- Mersin Marangozlar ve Mobilyacýlar Odasý

- Mersin Matbaacýlar Odasý

- Mersin Milli Piyangocular Odasý

- Mersin Minibüsçüler Odasý

- Mersin Oto Sanatkarlarý Odasý

- Mersin Sýhhi Tesisatçýlar Güneþ Enerjisi Ýmalatçýlarý ve Tenekeciler Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mersin Süt ve Süt Mamulleri Ýmalat ve Satýcýlarý Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mersin Servis Aracý Ýþletmecileri Esnaf Odasý

- Mersin Þoförler ve Otomobilciler Odasý

- Mersin Terziler Odasý

- Mersin Taksiciler Esnaf Odasý

- Mersin Tüpçüler Esnaf Odasý

- Mersin Pazarcýlar Odasý

- Tarsus Bakkallar ve Bayiler Odasý

- Tarsus Berberler ve Kuaförler Odasý

- Tarsus Biriketçiler, Karocular, Büzcüler, Mozaikçiler ve Büz Borucularý Odasý

- Tarsus Elektrik Teknisyenleri Odasý

- Tarsus Fýrýncýlar Odasý

- Tarsus Fotoðrafçýlar Odasý

- Tarsus Kahveciler ve Eðlence Yerleri Odasý

- Tarsus Kasaplar Odasý

- Tarsus Kebapçýlar Lokantacýlar Odasý

- Tarsus Kunduracýlar Odasý

- Tarsus Kuyumcular Odasý

- Tarsus Madeni Sanatkarlar Odasý

- Tarsus Mobilyacýlar ve Marangozlar Odasý

EKONOMÝK RAPOR

2010

156


1.016

2.720

242

242

458

1.968

123

418

364

121

763

186

3.114

967

572

569

266

1.178

441

1.911

663

3.129

924

348

1.238

309

984

2.770

215

208

445

1.915

121

458

372

124

724

184

2.985

942

555

560

310

1.186

435

1.799

658

3.146

963

349

1.160

296

Üye Sayýsý

- Tarsus Seyyar ve Sabit Tuhafiyeciler ve Zücaciyeciler Odasý

- Tarsus Þoförler ve Otomobilciler Odasý

- Tarsus Tenekeciler Odasý

- Tarsus Terziler Odasý

- Tarsus Servis Aracý Ýþletmeciler Esnaf Odasý

- Anamur Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Anamur Terziler Odasý

- Anamur Þoförler ve Nakliyeciler Odasý

- Aydýncýk Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Aydýncýk Þoförler ve Nakliyeciler Odasý

- Bozyazý Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Bozyazý Þoförler ve Nakliyeciler Odasý

- Erdemli Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Erdemli Þoförler ve Otomobilciler Odasý

- Erdemli Oto Sanatkarlarý ve Madeni Eþya Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Gülnar Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Gülnar Þoförler ve Nakliyeciler Odasý

- Mut Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Mut Þoförler Nakliyeciler ve Otomobilciler Odasý

- Mezitli Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Silifke Bakkallar ve Bayiler Odasý

- Silifke Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Silifke Þoförler ve Otomobilciler Odasý

- Silifke Minibüsçüler Odasý

- Tömük Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

- Çamlýyayla Esnaf ve Sanatkarlar Odasý

Kaynak: Yukarýda Yer Alan Kuruluþlar

EKONOMÝK RAPOR

2010

157

SÝVÝL TOPLUM KURULUÞLARI > MERSÝNDE FAALÝYET GÖSTEREN SENDÝKALAR

MERSÝN� DE FAALÝYET GÖSTEREN SENDÝKALAR

Ünvaný

Öz-Orman-Ýþ

Petrol-Ýþ

Öz Gýda-Ýþ

Teksif

Selüloz-Ýþ

Kristal

Kristal- Çitser

T. Yol-Ýþ

Koop-Ýþ

Türktis

Tümtis

Liman-Ýþ

T. Saðlýk-Ýþ

Hizmet-Ýþ

Hizmet-Ýþ

Hizmet-Ýþ

Toleyis

Türk Harb-Ýþ

Belediye-Ýþ

Belediye-Ýþ

Genel-Ýþ

Genel-Ýþ

Genel-Sen

PUÝS

Birleþik- Metal -Ýþ

TOPLAM

Faaliyet Sahasý

Tarým-Orman

Petrol, Kimya

Gýda

Dokuma

Kaðýt

Çimento-Cam

Çimento-Cam

Yapý-Ýnþaat

Büro, Kooperatif

Kara Taþ.

Kara Taþ.

Liman Tah.

Saðlýk

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Otel- Eðlence

Harb Sanayi

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Genel Hizmetler

Ýþverenler Sen.

Metal-Çelik

Ýþçi Sayýsý

--

--

--

--

--

--

--

--

--

--

30

659

--

--

--

--

--

--

99

--

348

--

--

--

--

1.136

Kurulu Bulunduðu Yer

Mersin

Mersin

Tarsus/Mersin

Tarsus / Mersin

Silifke / Mersin

Tarsus / Mersin

Mersin

Mersin

Tarsus-Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Mersin

Tarsus / Mersin

Mersin Ýl Bþk.

Mersin 2. Þube

Mersin

Mersin

Mersin

Anamur/ Mersin

Mersin

Arpaçsakarlar

Tarsus / Mersin

Mersin

Mersin

Ýþyeri Sayýsý

--

--

--

--

--

--

--

--

--

--

1

2

--

--

--

--

--

--

4

--

2

--

--

--

--

9

T.Ý.S Sayýsý

--

--

--

--

--

--

--

--

--

--

1

2

--

--

--

--

--

--

4

--

2

--

--

--

--

9

Kaynak: T.C. Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý Adana Bölge Müdürlüðü

EKONOMÝK RAPOR

2010

si a ekonomÝk rapor - mtso€¦ · kenan peker Ýbrahim argÜn mehmet gÖkÇel mehmet altay serdal...

Documents