Science King’s Super Simple Experiment 1

60 การทดลองวทิย์ พชิติปัญหากวนใจ

The Korean Science&Invention Research Center  เขยีนLee Lee  ภาพประกอบ

สทิธชิยั แซ่ฮ้อ  แปล

พมิพ์ครั้งที่ 1 กุมภาพนัธ์ 2561

ราคา 165 บาท

Original Title: 과학왕의 초간단 실험노트1 Science King’s Super Simple Experiment 1

Written by The Korean Science&Invention Research Center Illustrated by Lee Lee

Copyright ©©©©© 2009 by GANA Publishing Co., Ltd.All rights reserved.

Thai Copyright ©©©© 2018 Nanmeebooks Co., Ltd.This edition is published by arrangement with GANA Publishing Co., Ltd.

Through PK Agency, Seoul, Korea.

© ลขิสทิธิ์ภาษาไทย 2561: บรษิทั นานมบีุ๊คส์ จ�ากดั

สงวนลขิสทิธิ์ตามพระราชบญัญตัลิขิสทิธิ์ (ฉบบัเพิ่มเตมิ) พ.ศ. 2558

  ข้อมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแห่งชาติ

  เดอะโคเรยีนไซเอนซ์แอนด์ อนิเวนชนัรเีสริ์ชเซน็เตอร์. 

    60 การทดลองวทิย์ พชิติปัญหากวนใจ. -- กรุงเทพฯ: นานมบีุ๊คส์, 2561.

    144 หน้า. 

    1. วทิยาศาสตร์ -- การทดลอง. I. สทิธชิยั แซ่ฮ้อ, ผู้แปล. II. อรี,ี ผู้วาดภาพประกอบ. III. ชื่อเรื่อง.

  500 

  ISBN 978-616-04-3773-3

กรรมการผู ้จัดการ คิม จงสถิตย์วัฒนา ● ผู ้ช ่วยกรรมการผู ้จัดการ ราตรี สังสกฤษ ● ผู ้จัดการส�านักพิมพ์ สุชาดา งามวัฒนจินดา ● บรรณาธิการบริหาร วิมล จรุงจรส ● หัวหน้าบรรณาธิการ ไพราษฎร์ สุขสุเมฆ ● บรรณาธิการเล่ม พรภัสสร ชื่นอารมณ์ ● หัวหน้าพิสูจน์อักษร

ดวงพร วิญญูธรรมรัตน์ ● พิสูจน์อักษร รณชัย ทุมรัตน์  ภัทรทิวา บุษษะ ● ผู้จัดการกองศิลปกรรม กฤษดา เส่งสงค์ ● ผู้ช่วยผู ้จัดการ

กองศิลปกรรม สุนันท์ เพชรวาว ● ออกแบบปก สุภาวดี แพวขุนทด ● กราฟิก พิชญาพรรณ ฐิตาสยะวงศ์ ● หัวหน้าประสานงานการผลิต

จรสัศร ีพรหมเทพ

เพลตที่ กรีตธินพทัธ์ โทร. 0-2439-6000  พมิพ์ที่ พ ีอาร์ คลัเลอร์พริ้นท์ โทร. 0-2806-6344

จดัพมิพ์และจดัจ�าหน่ายโดย

บรษิทั นานมบีุ๊คส์ จ�ากดัเลขที่ 11 ซอยสุขุมวทิ 31 (สวสัด)ี ถนนสุขุมวทิ แขวงคลองเตยเหนอื เขตวฒันา กรุงเทพฯ 10110

โทร. 0-2670-9800, 0-2662-3000 โทรสาร 0-2662-0919e-mail: editorial@nanmeebooks.com ● www.nanmeebooks.com ● www.facebook.com/nanmeebooksfan

กระดาษที่ใช้พมิพ์หนงัสอืเล่มนี้ผลติมาจากไม้ในป่าปลูก โดยไม่ท�าลายป่าไม้ธรรมชาติและใช้หมกึธรรมชาตจิากน�้ามนัถั่วเหลอืง จงึปลอดภยัต่อมนุษย์และเป็นมติรต่อสิ่งแวดล้อม

หากหนงัสอืเล่มนี้ผลติไม่ได้มาตรฐาน ส�านกัพมิพ์ยนิดรีบัผดิชอบเปลี่ยนเล่มใหม่ให้ โดยไม่มเีงื่อนไขใด ๆ ทั้งสิ้นโปรดส่งไปเปลี่ยนตามที่อยู่บรษิทั หรอืตดิต่อ Nanmeebooks Call Center โทร. 0-2662-3000 กด 1

คÓนÓส  นักพิมพ์

ใครว่าการทดลองวิทยาศาสตร์เป็นแค่เรื่องในห้องแล็บเท่านั้นอันอันจะพาเพื่อน ๆ  มาท�าการทดลองสนุก ๆ  ที่ช่วยแก้ปัญหาในชีวิตประจ�าวันกัน

อันอัน  เด็กผู ้หญิงตัวเล็ก ๆ ที่ใช้ชีวิตตามปกติ  ตื่นเช้าไปโรงเรียน  ตอนเย็น เรียนพิเศษแล้วก็กลับบ้าน แต่ในวันธรรมดา  1  วันก็มักจะมีเรื่องไม่ธรรมดาแทรก เข้ามา  อันอันเป็นคนชอบทดลองวิทยาศาสตร์อยู่แล้ว ก็เลยจัดการปัญหาเหล่าน้ันด้วยการทดลองวิทยาศาสตร์ซะเลย ห้องทดลองวิทยาศาสตร์ก็ไม่ใช้ อยู่ท่ีไหนทดลอง ที่นั่น อุปกรณ์ก็หาตามสิ่งที่อยู่รอบ ๆ  ตัว แค่นี้ก็จัดการได้แล้ว  ไม่ว่าปัญหาจากเด็กแสบ คูแ่ข่ง หรอืน้องชายตวัป่วน อนัอนักร็บัมอืไหวด้วยการทดลองวทิย์  เพราะ “วทิยาศาสตร์ ไม่ได้อยู่แค่ในห้องทดลองเท่านั้น แต่วิทยาศาสตร์อยู่รอบ ๆ  ตัวเรา” มาทดลอง 60 การทดลองสนุก ๆ  ท�าง้ายง่ายกับอันอันนะ

60 การทดลองวิทย์ พชิิตปัญหากวนใจเล่มนีม้เีน้ือหาสนกุสนาน เป็นเรือ่งราว ของเด็กผู้หญิงคนหนึ่งที่ใช้การทดลองวิทยาศาสตร์แก้ปัญหาต่าง ๆ  ที่พบเจอในชีวิต ประจ�าวันแต่ละบทจะมีสรุปผลการทดลอง และให้ความรู้เกี่ยวกับหลักการท่ีใช้ในการ ทดลองนัน้ ๆ  ซึ่งเป็นความรู้ท่ีสอดคล้องกับหนังสือเรียนของเด็ก ๆ  การทดลองจะช่วยให ้เด็กเข้าใจความรู้ทางวิทยาศาสตร์ได้ง่ายขึ้นและยังรู้สึกต่ืนเต้นสนุกสนานอีกด้วย นอกจากน้ีหนังสือเล่มน้ียังได้รับรางวัลหนังสือวิทยาศาสตร์ดีเด่นปี พ.ศ. 2552 จาก กระทรวงการศึกษาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศเกาหลีใต้ด้วย

นานมีบุ๊คส์

สารบญั

ปลุกกันกันจอมขี้เซา •••  14

การเดินทางของเสียง (เสียงกับการได้ยิน)• การเพิ่มเสียงนาฬิกาปลุก  • การดับเทียนโดยไม่ต้องเป่า  •  เมล็ดข้าวสารเต้นร�า

ค�าเตือนก่อนเริ่มทดลอง  8พระอาทิตย์ขึ้นแล้วจ้า  10

บทที่ 1 ตอนเช้า

ไข่ต้มคือฟองไหนนะ •••  20

ความเฉื่อย (การเคลื่อนที่)• การแยกไข่ต้มกับไข่ดิบออกจากกัน  • ฉันคือราชาแห่งความเร็ว• ด้ายที่ถูกตัดตามค�าท�านายของฉัน

ความลับของจดหมายสีม่วง •••  26

อินดิเคเตอร์  (สารละลายกรดและเบส) • ข้อความล่องหนในจดหมายสีม่วง  • มายากลน�้าเปลี่ยนส ี• คาถาเปลี่ยนดอกไม้ให้มีลายจุด

บูม รีบขอโทษเดี๋ยวนี้นะ •••  32

แรงเสียดทาน (แรงและการเคลื่อนที่) •  ผ้าเชด็หน้าท่ีดงึออกจากกนัไม่ได้  • คาถายกขวดด้วยตะเกียบ • ลกูข่างเอ๋ย จงหมนุนาน ๆ

เก็บลูกแบดมินตันที่ค้างบนต้นไม้ ••• 38

คาน (งานและพลังงาน) • การท�าไม้หนีบด้วยตะเกียบไม ้ • วิธีเปิดฝากระป๋องง่าย ๆ   • วิธีท�าตาชั่งอย่างง่าย

สร้างหอคอยสีรุ้ง •••  52

ความเข้มข้นของสารละลาย (สารละลาย) • การสร้างหอคอยสีรุ้ง  • การท�าพระอาทิตย์ลอยน�้า  •  เจดีย์สองชั้น

มาท�าไอศกรีมแท่งกันเถอะ •••  58

การถ่ายโอนความร้อน (ความร้อน) • วิธีท�าไอศกรีมแท่งง่าย ๆ   • แข่งต้มไข ่ • ถั่วของใครจะตกเร็วกว่ากัน

แมลงปอเกาะปลายนิ้ว •••  64

จุดศูนย์กลางมวล (สภาพสมดุล) • แมลงปอเกาะปลายนิ้ว  • การท�าตุ๊กตาไต่ราว  • หาสมดุลด้วยไม้จิ้มฟัน

ช่วยเจ้ากระต่ายที่หิวน�้า •••  70

หลักการของกาลักน�้า  (แรงดึงดูดระหว่างโมเลกุล) • ถังเติมน�้าอัตโนมัติให้กระต่าย  • วิธีเปลี่ยนน�้าตู้ปลาอย่างง่าย • ท�าแก้ววิเศษของพีทาโกรัส 

บทที่ 2 ตอนกลางวัน

เซฟ อย่ามาท้าฉันนะ •••  46

ความแตกต่างของความกดอากาศ (บรรยากาศ) • การใส่ไข่ต้มลงไปในขวดแก้ว  • วิธีเอาไข่ออกจากขวด  • กระดาษจุ๊บกัน

ลบรอยปากกาบนโต๊ะเรียน •••  76

การละลาย (สารละลาย) • รอยที่ลบไม่ออก  • สีย้อมที่ไม่ผสมกัน  • การท�าจดหมายลับ

ช่วยชีวิตปลาทอง •••  82

ความตึงผิว  (สมบัติของของเหลว) • ถุงใส่น�้าที่เจาะไม่แตก  • น�้าไม่ล้น  • จิงโจ้น�้าที่วิ่งบนน�้า

การสารภาพอันเขินอายของธันว์ •••  88

ปรากฏการณ์แคพิลลารี  (สมบัติของของเหลว) • กลีบดอกไม้ที่ผลิบานอัตโนมัต ิ • ดวงดาวจากก้านไม้ขีดไฟ • การท�าเครื่องกรองน�้าด้วยผ้าเช็ดมือ

ย้าก อันอันโชว์ก�าลังภายใน •••  94

การกระจายของแรง (แรง) • พลังมหัศจรรย์ของกระดาษ  • การขึ้นไปยืนบนแก้วกระดาษ  • กลยุทธ์การช่วยชีวิตไข่ดิบ

บทที่ 3 ตอนเย็น

เปิดไฟจากหลอดนีออน •••  102

ไฟฟ้าสถิต (ไฟฟ้าสถิต) •  เปิดไฟโดยไม่ใช้ไฟฟ้า  • ชักเย่อกระป๋อง  • กระแสน�้าที่โค้งงอ

แยกเกลือออกจากข้าวสาร •••  108

การแยกสารผสม (การจ�าแนกสาร) • การแยกเกลือกับข้าวสารที่ปนกัน  • การแยกพริกไทยป่นกับเกลือ • การแยกน�้าออกจากน�้าเกลือ

ดึงชามข้าวออก •••  114

การขยายตัวของวัตถุเนื่องจากความร้อน (ความร้อน) • การดึงชามข้าวที่ติดกันออก  • ขวดแก้วกับลูกโป่งวิเศษ  • การสร้างน�้าพุจากขวดแก้ว

แบงก์ที่จับไม่ได้ •••  120

การรับรู้และการตอบสนอง (ระบบประสาท) •  เงินค่าขนมมาหาฉันเถอะ  • การหยิบข้าวสารสุดยาก • การสร้างแผนที่ความรู้สึกของใบหน้า

ท�ากระปุกออมสินลับ •••  126

การสะท้อนของแสง (แสง) • การท�ากระปุกออมสินลับด้วยกล่องนม  • ตุ๊กตาที่ไม่สิ้นสุด  • การท�ากล้องเรือด�าน�้า

เอาดินสอกดของกันกันออกมา •••  132

แม่เหล็ก (แม่เหล็ก) • แม่เหล็กจ๋าออกแรงหน่อย  • การท�าเข็มแม่เหล็ก  • แม่เหล็กที่ลอยในอากาศ

ได้เวลาเข้านอนแล้วละ  138ดัชนี  140

13

บทที่ 1 ตอนเช้า

 ปลุกกันกันจอมขี้เซา ••• การเดินทางของเสียง

 ไข่ต้มคือฟองไหนนะ ••• ความเฉื่อย

 ความลับของจดหมายสีม่วง ••• อินดิเคเตอร ์

 บูม รีบขอโทษเดี๋ยวนี้นะ ••• แรงเสียดทาน

 เก็บลูกแบดมินตันที่ค้างบนต้นไม ้ ••• คาน

14

เด ็ก ๆ  รีบตื่นไปโรงเรียนกัน

ได้แล้วพ่อคะ แม่คะ สวัสดีค่ะ 

จ้ะ มานั่งกินข้าวสิลูก 

เอ๋ แล้วนี่กันกันยังไม่ยอมตื่นอีกเหรอ

นี่กันกันตื่นได้แล้ว! 

 ค่ะ เดี๋ยวหนูไปปลุกกันกันให้เองค่ะ

ชะแว้บ 

ครอก…ฟี้ ครอก

ง�่า ๆ หม�่า ๆ

ห้องของกันกัน  เวลา 7.40 น.

ปลกุกนักันจอมขี้เซา

บ้ำนอันอัน

กันกัน

วิ้ว

15

 ใช่แล้ว คิดวิธีปลุกดี ๆ  ที่ท�าให้กันกันตื่นได้แล้วละ

ตื่นเดี๋ยวนี้! 

ว้าก!  ย้าก! กันกัน แฮก ๆ

ไม่กระดิกเลยแฮะจะปลุกยังไงดีล่ะ 

ตื่นเถอะขอร้อง 

อันอันจะปลุกกันกันที่ก�าลังหลับปุ๋ยด้วยวิธีใดกันนะ 

เอ่อ... กริ๊งงง

แฮก แฮก

แฮก แฮก

16

*อย่าวางนาฬิกาปลุกใกล้หูมากเกินไป อาจเกิดอันตราย ที่เยื่อแก้วหูได้ จึงต้องทดลองด้วยความระมัดระวัง

  1  ลองฟังเสียงนาฬิกาปลุก

2 ม้วนกระดาษเป็นทรงกระบอกแล้วติดด้วย เทปกาว จ่อกระดาษทรงกระบอกมาที่หูแล้วลองฟังเสียงนาฬิกาปลุกอีกครั้ง

3 เปรียบเทียบความดังของเสียงระหว่างการฟังครั้งแรกกับการฟังโดยใช้กระดาษ

 อุปกรณ ์นาฬิกาปลุก กระดาษ เทปกาว

 ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เมื่อใช้กระดาษทรงกระบอกจ่อกับนาฬิกาปลุกก็จะได้ยินเสียงท่ีดัง 

มากกว่าปกติ  เนื่องจากคลื่นเสียงของนาฬิกาปลุกที่เคยเดินทางกระจาย ทัว่ทกุทศิถกูควบคมุทศิทางให้ตรงมายงัหูของกนักนัมากขึน้  ดังน้ันอนัอนัจึงใช้ กระดาษทรงกระบอกจ่อหูของกันกัน แล้วเปิดเสียงนาฬิกาปลุกใส่อีกครั้ง ทนัใดนัน้นาฬิกาปลกุกส่็งเสยีงดังมากข้ึน จนกนักนัสะดุง้ตืน่ขึน้มาพลางร้องว่า “โอ๊ย! ตกใจหมดเลย”

 วิธีทดลอง

เคล็ดลับกำรทดลองง่ำย ๆ 

ของอันอัน การเพ่ิมเสยีงนาฬิกาปลกุ

ถ้ำอยำกแก้ปัญหำนี้ต้องเข้ำใจเรื่องกำรเดินทำงของ

เสียงนะ

17

อันอันปลุกกันกันจอมข้ีเซาให้ตื่นได้เพราะเข้าใจคุณสมบัติของเสียงดี แล้วรู้หรือไม่ว่าอันอันใช้คุณสมบัติของเสียงอย่างไรกัน เรามาหาค�าตอบกันเลยดีกว่า

การเดินทางของเสียงพวกเราทุกคนต่างอยู ่ในโลกที่เต็มไปด้วยเสียง  ตั้งแต่เสียงดังของ 

นาฬิกาปลุกตอนเช้า  เสียงจ้อกแจ้กของผู้คนระหว่างเดินทางไปโรงเรียน หรือ แม้แต่เสียงของรถยนต์บนถนน  เราได้ยินเสียงต่าง ๆ  มากมาย แต่เคยสงสัย หรือไม่ว่าเสียงเหล่านั้นเกิดขึ้นได้ยังไง  เสียงเกิดจากการส่ันสะเทือนของวัตถุ เมื่อวัตถุสั่นสะเทือนก็จะท�าให้คลื่นเสียงอัดตัวและขยายตัว  แล้วถูกส่งผ่านตัวกลางอย่างอากาศไปยังหูผู้ฟัง  แต่การเดินทางของเสียงกระจายไปทุกทิศทุกทาง ดังนั้นยิ่งระยะทางไกลเสียงก็ย่ิงเบาลงและค่อย ๆ หายไปในที่สุด พอเราใช้กระดาษทรงกระบอกจ่อกับนาฬิกาปลุก  เสียงก็จะถูกรวมให้เดินทางไป ในทิศทางเดียวกัน  เสียงจึงเดินทางไปได้ไกลกว่าเดิม  เราลองมาดูตัวอย่าง การเดินทางของเสียงในชีวิตประจ�าวันรูปแบบอื่น ๆ  กันเถอะ

ตัวอย่างหลักการเดินทางของเสียงเวลาอันอันเรียกเพื่อนที่อยู่ไกล ๆ  บางครั้งถึงแม้ว่าจะตะโกนดังแค่ไหน 

เพื่อนก็ยังไม่ได้ยินเสียงเรียกของเรา  ดังนั้นอันอันก็เลยท�ามือป้องปากเวลา เรยีกเพือ่น เสยีงทีอ่อกมากจ็ะถกูรวมให้ไปในทศิทางเดยีวกนัมากขึน้ ท�าให้เสยีง เดินทางไปได้ไกลกว่าเดิม คราวนี้เพื่อนก็จะได้ยินเสียงเรียกของอันอันแล้วละ

ทีนี้เข้าใจหลักการการเดินทางของเสียงแล้วใช่ไหมล่ะ ถ้าอย่างน้ันเรามาทดลองสนุก ๆ  เกี่ยวกับเรื่องการเดินทางของเสียงกันเถอะ

หลกัการทางวทิยาศาสตร์ง่าย ๆที่อันอันน�ามาใช้ในชีวิตประจ�าวัน

การเดินทางของเสียง(เสียงกับการได้ยิน)

18

1 ตัดก้นขวดพลาสติกออก แล้วใช้ถงุพลาสตกิ คลุมก้นขวด ดึงถุงพลาสติกให้แน่นและรัดด้วยหนังยาง

2 จุดเทียนแล้วจ่อปากขวดใกล้เทียน

3 ใช้มือตบก้นขวดที่คลุมด้วยถุงพลาสติก แรง ๆ  แล้วสังเกตแสงเทียน

 อุปกรณ ์ขวดพลาสติกเปล่าขนาด 1.5 ลิตร   ถุงพลาสติก หนังยาง กรรไกร เทียน ไฟแช็ก

 ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เทียนดับเหมือนกันใช่ไหม  จังหวะที่ตบถุงพลาสติกที่คลุมก้นขวด 

จะท�าให้เกดิแรงสัน่สะเทอืนทีท่�าให้อนภุาคอากาศรอบ ๆ  สัน่ต่อ ๆ  กนั ไปกระทบ เปลวเทียนจนดับ การสั่นสะเทือนผ่านอากาศแบบนี้เองท่ีผา่นเข้าหูเราท�าให้ เราได้ยินเสียง แต่ถ้าเทียนของใครยังไม่ดับละก็ ลองตบแรง ๆ  ดูอีกทีสิ

 วิธีทดลอง

การดบัเทยีนโดยไม่ต้องเป่ากำรทดลองของอันอัน 1

19

1 คลุมถุงพลาสติกครอบปากชาม ขึงให้แน่น และรัดด้วยหนังยาง  เสร็จแล้ววางเมล็ดข้าวสาร บนถุงพลาสติก

2 จ่อหม้อเหนือชามที่รัดถุงพลาสติกและเคาะก้นหม้อด้วยช้อน แล้วสังเกตเมลด็ข้าวสารบนถงุพลาสติกว่าเป็นอย่างไร

 อุปกรณ ์ถุงพลาสติก หนังยาง ชาม หม้อ ช้อน เมล็ดข้าวสารจ�านวนเล็กน้อย

 ผลกำรทดลองจะเป็นอย่ำงไรนะ เมลด็ข้าวสารบนถงุพลาสตกิจะกระเด้งขึน้มาบนอากาศ การเคาะหม้อ 

ท�าให้หม้อสะเทอืนและส่งต่อให้อากาศบรเิวณนัน้สะเทอืนไปด้วยจงึท�าให้เกดิ คลืน่เสยีงขึน้  เมือ่คลืน่เสยีงน้ีส่งไปยงัถงุพลาสตกิผ่านอากาศ ถงุจะสัน่สะเทอืน เราจะเห็นเมล็ดข้าวสารต่างกระเด้งไปมาเหมือนเต้นร�าตามเสียงเคาะเลย

  เอ๊ะ นี่ก็ใช้หลักกำรเดียวกันเหรอ – เสียงคือการสั่นสะเทือน!คงเคยได้ยินว่ามีคนร้องเพลงจนท�าให้แก้วแตกได้  ในคลิปวิดีโอหลายคลิปได้ทดลอง 

ท�าให้แก้วไวน์แตกโดยการเปล่งเสียงร้องอย่างต่อเนื่อง การทดลองน้ีแสดงให้เห็นว่าเมื่อ กล่องเสยีงสัน่กจ็ะเกิดเสยีงออกมา  ถ้าเสยีงร้องมคีวามถีเ่ท่ากบัความถีธ่รรมชาตขิองแก้วไวน์ ก็จะเกิดการสั่นพ้อง จึงท�าให้แก้วไวน์สั่นและแตกในที่สุด ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า  “เสียงเกิดจากการสั่นสะเทือน” นั่นเอง

 วิธีทดลอง

เมลด็ข้าวสารเต้นรÓกำรทดลองของอันอัน 2

20

ฉับ ๆ  ๆ

ฉับ ๆ  ๆ ซู้ด

แม่ครับ สวัสดีครับ  อ้าว ท�าไมไข่ถึงมาอยู่บนโต๊ะอาหารได้ล่ะ 

 ฮิๆ

เอาไข่มาเก็บในตู้เย็น แม่ต้องชมเราแน่ ๆ  เลย

แม่คะ ไข่ต้มที่หนูจะเอาไปทดลองที่โรงเรียนอยู่ไหนคะ 

แม่วางไว้บนโต๊ะแล้วจ้ะ   เอ๊ะ ไม่เห็นมีเลย

นี่นา

ห้องครัว  เวลา 8.00 น.

ไข่ต้มคือฟองไหนนะ