schizophrenia info tagalog version
TRANSCRIPT
![Page 1: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/1.jpg)
Schizophrenia“Pagkawala sa Sarili”
Mula sa
Kabalikat Support Group
![Page 2: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/2.jpg)
Katotohanan
• Isang sakit sa pag-iisip
• Nakaaapekto sa isang bahagdan (1%) ng mga tao sa buong mundo
• Di pa nalalaman ang sanhi
• Maaaring mapangasiwaan gamit ang gamot, pangangalagang pang-sikayatriko, at care provider (tagapag-alaga)
![Page 3: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/3.jpg)
Schizophrenia“Pagkawala sa Sarili”
• Ang pagkawala sa sarili ay isang seryosong sakitna nakaaapekto sa paraan ng pag-iisip, pakiramdam, at pagkilos ng isang tao.
• Ang isang taong nawawala sa sarili ay maaaringmagkaroon ng kahirapan sa pagtukoy ng kaibhanng kung alin ang totoo at alin ang imahinasyonlamang; maaaring hindi madaling makatugon o laging tahimik; at maaaring mahirapan sapagpapahayag ng mga normal na emosyon samga panlipunang sitwasyon.
![Page 4: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/4.jpg)
Sanhi ng “Pagkawala sa Sarili”
• Ang sanhi ng pagkawala sa sarili ay may kalabuan pa rin hanggang sa ngayon. Ilan sa mga teorya ukol sa sanhi ng karamdamang ito ay ang mga sumusunod:
– Genetics (pagmamana),
– Biology (kawalan ng balance sa mga kemikal na sangkap ng utak);
– Posibleng impeksyong dulot ng virus at pagkawala ng kaayusan sa sistema ng depensa ng katawan.
![Page 5: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/5.jpg)
Mga Lunas
• Wala pang panlunas pagkawala ng sarili, subalit ito ay maaaring matagumpay na mapangasiwaan gamit ang gamot, pangangalagang sikayatriko, at suporta mula sa mga taong gaya ninyo.
![Page 6: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/6.jpg)
Ang mga Sintomas ng Pagkawala sa Sarili
![Page 7: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/7.jpg)
Ang mga Sintomas ng Pagkawala sa Sarili
• Sa kabuuan, ang mga sintomas ng pagkawalasa sarili ay nahahati sa tatlong kategorya
• Positibong sintomas
• Negatibong sintomas
• Kognitibong sintomas
• Mayroong mga taong may kakaunti lamangna sintomas. Ang iba ay may marami. Ilan sakanila ay maaaring mayroong parehongnegatibo at positibong sintomas na sabay namamamalas.
![Page 8: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/8.jpg)
Positibong sintomas
• Ang mga positibong sintomas ay binubuo ng mga delusion at hallucination sapagkat nawala na ang pasyente sa kanyang hinagap ang realidad sa iba’t ibang mahalagang paraan.
• Binibigyang-kahulugan ang salitang “positibo” bilang mga kapansin-pansing sintomas kahit hindi ito kailangan.
![Page 9: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/9.jpg)
Negatibong sintomas
• Kabilang sa mga negatibong sintomas ay angpagkawala ng emosyon o ekspresyon, kawalan ngkakayahang magsimula o makaagapay sa mgagawain, pagsasalita sa paraang maiksi at walang-laman, at ang kakulangan sa interes sabuhay.
• Ang salitang “negatibo” ay tumutukoy hindi saasal ng tao bagkus sa kakulangan ng iba’t ibangkatangiang pangkaraniwang namamalas.
![Page 10: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/10.jpg)
Kognitibong sintomas
• Ang kognitibong sintomas ay tumutukoy sa proseso ng pag-iisip. Halimbawa nito ay ang kahirapan sa pagbibigay-priyoridad sa mga gawain, iba’t ibang uri ng pag-alala, at pag-oorganisa ng kaisipan.
![Page 11: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/11.jpg)
Mga Batayang Terminolohiya
![Page 12: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/12.jpg)
Ang talaan ng mga karaniwang terminolohiya na dapat mong malaman bilang isang care provider ay gaya ng sumusunod.
• Active listening— sadyang pagtuon sa pinakikinggan
• Affective flattening— tumutukoy sa pagbaba sa, o mababang antas ng emosyon ng isang individwal
• Agitated—pakiramdam ng isang di-mapakali at nag-aalala
• Alogia—kawalan ng kakayahan sa pagsasalita dulot ng kakulangan sa pag-iisip, kalituhan, o aphasia
• Avolition—tumutukoy sa kakulangan ng pagkukusa o kasiglahan sa paggawa
![Page 13: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/13.jpg)
• Caregivers—mga taong nag-aalaga sa isang kaibigan o kamag-anak
• Delusions—isang paniniwalang pinaninindigan sa kabila ng mga katunayang hindi ito totoo
• Depression —isang matinding kalungkutan na may pisikal na sintomas gaya ng kawalan ng gana sa pagkain at pagtulog.
• Disorganized or catatonic behavior—may asal na tila di-mawawaan o walang-katinuan para sa mga nakakakita
• Disorganized speech—pagsasalita nang tuluy-tuloy at wala sa kaayusan kung kaya ito ay walang kabuluhan at katuturan
![Page 14: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/14.jpg)
• Hallucinations—mga karanasan kung saan ang mga sentido ng isang tao ay napaglalalangan at ang di-makatotohanan ay nagiging makatotohanan
• Impulsive—pagkilos nang hindi muna pinag-iisipan
• Motivation—ang tunay na dahilan ng isang tao upang gawin o sabihin ang isang bagay
• Negative symptoms—kinabibilangan ng affective flattening, alogia, at avolition
• Personal hygiene (self-care)—pagbibigay-pansin sa kaayusan sa sarili
• Positive symptoms —kinabibilangan ng delusion, hallucination, disorganized speech, at disorganized o catatonic behavior
![Page 15: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/15.jpg)
• Psychotic episode—isang taong kinakikitaan ng mga sintomas ng schizophrenia (pagkawala sa sarili)
• Relapse-kapag ang mga tanda o sintomas ng schizophrenia ay bumalik
• Schizophrenia—isang karamdaman sa pag-iisip na nagdudulot ng matitinding kagambalaan sa pag-iisip at damdamin
• Treatment—medikal na pangangalaga isang karamdaman
![Page 16: Schizophrenia Info Tagalog Version](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012316/54503451b1af9f09098b4aac/html5/thumbnails/16.jpg)
References
• www.mentalhealthamerica.net - Mental Health America
• www.nami.org - The National Alliance on Mental Illness (NAMI)
• http://bipolar.about.com/od/glossary - Glossary of Bipolar Disorder Terms
• Translated by Eufracio C. Abaya, Ph.D., UP Dept. of Anthropology