saturs cik maksâ informâcija? - zva

Content

I N F O R M AT ÎV S I Z D E V U M S Â R S T I E M U N FA R M A C E I T I E M PA R Z Â L Ç M

2007-1 (24)

1

Saturs

u How much does cost the information? I.Adovica

u The rational (effective and safe) pharmacotherapy.

The use and the safety of Tamoxifen. D.Baltina

Hormones and medicines for prevention of children�s

reproductive endocrinological disorders. I.Dzivite

u Self-education

Is the lack of drug efficacy(effect) an adverse event which

should be reported? Z.Neikena

u Changes within the Drug Register

New products

Re-authorised products

Changes within SPCs and PILs

Withdrawn products

Changes within trade names

Zâïu valsts aìentûra

Cik maksâ informâcija? I. Adovièa 1

Racionâla (efektîva un droða) farmakoterapija

Tamoksifçna lietoðana un droðums. D. Baltiòa 2

Hormoni un medikamenti bçrnu reproduktîvo endokrîno

traucçjumu novçrðanai. I.Dzîvîte 8

Paðizglîtîba

Vai zâïu darbîbas (efekta) trûkums ir blakne, par

ko jâziòo? Z. Neikena 10

Izmaiòas Latvijas Republikas Zâïu reìistrâ

Zâïu reìistrâ iekïautâs zâles 11

Pârreìistrçtâs zâles 12

Izmaiòas Zâïu aprakstos un Lietoðanas instrukcijâs 13

No Zâïu reìistra izslçgtâs zâles 15

Mainîts zâïu nosaukums 16

Cik maksâinformâcija?Inguna Adovièa,Zâïu valsts aìentûras direktore

Bieþi mçdz teikt, ka tâ ir visvçrtîgâkâ

Ârstu un farmaceitu darbâ nepiecieðamas plaðas zinâðanas,kas iegûtas studijâs un praktiskâ darbâ.

Nepateikðu nekâ jauna, bet vçlos uzsvçrt, ka informâcijasaktualizâcija ir tikpat bûtiska kâ sâkotnçjâ pamatinformâcija.

Lai varçtu sniegt iespçjami pilnîgu un vienmçr aktuâluinformâciju par zâlçm, pçrn tika veikts ïoti liels darbs. Pilnîbâtika pârstrâdâta Zâïu valsts aìentûras informatîvâ sistçma(ZVAIS), jo esoðâ, kas iepriekð tika pakâpeniski papildinâta arpapildu datu moduïiem, vairs nespçja tehniski nodroðinât neaìentûras darbinieku vajadzîbas, ne arî citu mûsu informatîvoklientu prasîbas. Jaunâ sistçma izveidota uz bâzes, kur iespçjamaapjomîgas datu plûsmas vadîðana, kâ arî procesu pârraudzîba.

Ko tas nozîmç mûsu klientiem? Pirmkârt, bûtu jâmin zâïureìistrs, kas pieejams aìentûras atjaunotajâ mâjaslapâ. Tâfunkcionalitâte un datu apjoms bûtiski papildinâti, Jûsu pieejainodroðinâta informâcija par Latvijas Republikâ reìistrçtâm zâlçmun centralizçti reìistrçtu zâïu saraksts. Publiski pieejamasapstiprinâtâs reìistrçto zâïu lietoðanas instrukcijas, kasparedzçtas plaðai sabiedrîbai, un zâïu apraksti, kas paredzçtispeciâlistiem, kâ arî informâcija par iesaiòojumu lielumu un tomaríçjumu paraugi. Jaunâ datubâze nodroðina arî papildinâtasmeklçðanas iespçjas. Jûs varat informâciju par zâlçm meklçt pçcoriìinâlnosaukuma, starptautiskâ nosaukuma, anatomiskiterapeitiskâs klasifikâcijas (ATÍ koda). Pçdçjâs iespçjas Jumsder, lai gûtu pârskatu par zâïu iespçjamo savstarpçjo aizstâjamîbu.Bûtiski palielinâts datu meklçðanas âtrums. Protams, tâpat kâkatru gadu, plânojam izdot Latvijas Republikas Zâïu reìistru,kurâ bûs informâcija, kas aktualizçta iepriekðçjâ gada pçdçjâ dienâ(2006. gada 31. decembrî). Reìistrâ informâcija tiek pastâvîgipapildinâta un mainîta. Tas saistîts ar reìistrâciju unpârreìistrâciju, kâ arî daudzâm pârmaiòâm. Tâpçc par aktuâlâsoficiâlâs informâcijas avotu iesaku izmantot Zâïu reìistru mûsu

2 Cito! � 1 (24) Zâïu valsts aìentûra

mâjaslapâ.ZVAIS sastâv ne tikai no Zâïu reìistra. Tajâ ir arî informatîvâs

sistçmas, kas nodroðina pârskatu par daþâdiem farmaceitiskâsdarbîbas aspektiem, piemçram, zâïu patçriòa statistiku,farmaceitiskâs darbîbas uzòçmumu informâciju, zâïu reklâmasvadîbu, tagad arî zâïu cenu informatîvo sistçmu, kas piesaistîtaesoðajiem informâcijas blokiem. Ðâs informâcijas lietotâji pârsvarâir valsts iestâdes. Jaunâs sistçmas funkcionalitâte varçtunodroðinât arî plaðâku atlasîtas informâcijas saòçmçju loku, javeidotos ðâds pieprasîjums un to paredzçtu likumi. Tâpçc vçlossaòemt Jûsu priekðlikumus par iespçjamiem papildinâjumiem, kâarî uzlabojumiem.

Pakâpeniski mainâs arî sadarbîba ar informâcijas sniedzçjiemun tâs lietotâjiem. Jau vairâkus gadus aìentûra piedâvâja iespçjureìistrâcijas apliecîbas îpaðniekiem piekïût zâïu reìistra datiempar viòu produktiem plaðâkâ apmçrâ, nekâ tas ir publiski pieejams.Arî atjaunotais Zâïu reìistrs ðâdu iespçju piedâvâ, un tuvâkajâlaikâ klientus par to informçsim detalizçtâk.

Racionâlâ sadarbîbâ informâcijas apmaiòas jomâ bûtuakcentçjama arî zâïu patçriòa datu apmaiòa ar lieltirgotavâm.Atbilstoði jaunajai sistçmai tika definçts konkrçts elektronisksdatu iesniegðanas veids, kas bûtiski atvieglo to pievienoðanukopçjai sistçmai un praktiski izslçdz tehniskas kïûdas. Kopçjoszâïu patçriòa datus varam iegût, tikko pçdçjâ lieltirgotava ir savusdatus pilnîbâ atbilstoði iesniegusi. Vçlos izteikt pateicîbu tolieltirgotavu pârstâvjiem, kas jauno sistçmu uztvçra parizaicinâjumu darît lietas labâk un rûpçjas, lai savlaikus bûtu

iesniegti precîzi un pilnîgi dati. Patreizçjâ datu sistçma ir izveidota,lai to varçtu papildinât tâ, ka bûtu izsekojama zâïu patçriòa(izplatîðanas) íçde lîdz lietotâjam, piemçram, konkrçtai aptiekaivai stacionâram.

Esmu minçjusi tikai paðus bûtiskâkos informâcijas sistçmasjaunumus, kas tieði attiecas uz ârstiem, farmaceitiem unfarmaceitiskâs darbîbas uzòçmçjiem, tâ sauktiem ârçjiemlietotâjiem. Bûtiskas pârmaiòas ir paðâ sistçmas uzbûvç unfunkcionalitâtç, kas nodroðina tâs attîstîbas iespçjas. Piemçram,ðogad esam plânojuði lîdzîgu funkcionalitâti un paplaðinâtu datuapjomu nodroðinât arî veterinâro zâïu reìistram.

Nâkamais lielais solis, izmantojot jau esoðâs datu sistçmas,varçtu bût e - receptes izveide.

Cik maksâ informâcija?

Lai izveidotu jaunu ZVAIS, tas maksâ daudz ne tikai naudasizteiksmç, jo tas ir grûts un ïoti atbildîgs darbs. Paldies visiem,kas radoði lîdzi darbojâs!

Aicinu Jûs visus iespçjami plaði lietot sistematizçtoinformâciju, izmantot atjaunotâ Zâïu reìistra iespçjas un mûsumâjaslapu par neatkarîgas informâcijas avotu par zâlçm, sekotlîdzi aktualitâtçm, îpaði par zâïu lietoðanas droðumu.

Lai Jûs varçtu aktîvi izmantot ðo informâciju, Jums vajadzîgsdators, interneta pieslçgums un vçlçðanâs ienâkt mûsu mâjâ(www.zva.gov.lv) un pasaules tîmeklî.

Esiet laipni gaidîti!


Tamoksifçns ðobrîd ir viens no visplaðâk lietotiemmedikamentiem onkoloìijâ. Tâ lietoðanas indikâcijâs ietilpst gankrûts vçþa adjuvantâ terapija, gan metastâþu ârstçðana. To atïautslietot arî vçþa profilaksei sievietçm ar ïoti augstu krûts vçþa risku.Turklât krûts vçþa slimniecçm tamoksifçnu paraksta (valstskompensçts medikaments) ìimenes ârsts. Tâdçï centîðos aplûkottamoksifçna lietoðanas principus, gaidâmâs blaknes, iespçjamomijiedarbîbu ar citiem medikamentiem un terapijas novçroðanu.

Vçsture

Krûts vçþa hormonterapijas pirmsâkumi meklçjami jau XIXgadsimta beigâs, kad skotu íirurgs Dþordþs Bîtsons (GeorgeBeatson) ieteica metastâtiska krûts vçþa slimniecçm veiktovarektomiju, lai iespçju robeþâs mazinâtu endogçnisko estrogçnupotenciâlo ietekmi uz audzçja tâlâkattîstîbu.

1966. gadâ Jensens un lîdzautori dzimumspecifiskajostiecamaudos (mçríaudos), arî krûtîs, atklâja hormonreceptorus. Tasmudinâja viòu izvirzît hipotçzi, ka, iespçjams, arî krûts vçþa ðûnassatur ðos paðus receptorus. Pçc tam sâkâs ðo receptoru potenciâloblokatoru meklçjumi.

Tamoksifçnu sintezçja 1968. gadâ, un tâ sâkotnçjâs indikâcijas

Tamoksifçna lietoðana un droðumsDace Baltiòa,Dr. habil. med., onkoloìeVSIA Rîgas Austrumu slimnîca

bija neauglîbas ârstçðana, kam drîz vien sekoja pirmie mçìinâjumiðo preparâtu ordinçt arî slimniecçm ar metastâtisku krûts vçzi. Ðobrîdtamoksifçns ir viens no vecâkiem joprojâm lietotiem pierâdîtiefektîviem lîdzekïiem ðâs slimîbas ârstçðanâ.

Lietoðanas indikâcijas

Ðobrîd oficiâli atzîtâs tamoksifçna lietoðanas indikâcijas irl metastâtisks krûts vçzis menopauzç (kopð 1977. gada);l adjuvanta terapija kopâ ar íîmijterapiju slimniecçm

menopauzç ar metastâzçm paduses limfmezglos (kopð 1985. gada);l adjuvanta monoterapija slimniecçm menopauzç ar

metastâzçm paduses limfmezglos (kopð 1986. gada);l metastâtisks ER pozitîvs audzçjs reproduktîvâ vecumâ

(kopð 1989. gada);l adjuvanta terapija ER/PR pozitîvu audzçju gadîjumâ bez

metastâzçm paduses limfmezglos gan reproduktîvâ vecumâ, ganmenopauzç (kopð 1990. gada);

l metastâtisks krûts vçzis vîrieðiem (kopð 1993. gada);l ER/PR pozitîva endometrija adenokarcinoma.Aprakstîta arî virkne pagaidâm vçl ikdienas praksç neakceptçtu

tamoksifçna lietoðanas indikâciju gan onkoloìijâ, gan neonkoloìisku

Zâïu valsts aìentûra Cito! � 1 (24) 3

problçmu risinâðanâ (mastopâtija, fibradenoma, neauglîba,idiopâtiska oligospermija, ginekomastija u.c.) � sk. tabulu.

Devas un lietoðana

Tamoksifçna perorâlâ standartdeva ir 20 � 40 mg dienâ, sadalotto 1 � 2 reizes devâs. 10 mg devas ieòemðana divreiz dienâ irbioekvivalenta vienreizçjai 20 mg devas ieòemðanai1. Bijuðimçìinâjumi lietot arî lielâku devu, taèu bûtisku terapeitiskâ efektapieaugumu tâ nav devusi.

Maksimâla tamoksifçna koncentrâcija asinîs vienreizçjas 20 mgdevas ieòemðanas gadîjumâ novçrota pçc 5 h. Savukârt stabila(lîdzsvara) tamoksifçna koncentrâcija serumâ tiek sasniegta tikaipçc apmçram èetru nedçïu lietoðanas. Tâdçï terapijas sâkumâ svarîgiir neizlaist nevienu tableti.

Tamoksifçna eliminâcijas pusperiods ir 5 � 7 dienas, betN-desmetiltamoksifçnam � 14 dienas. Tâdçjâdi atseviðíu tableðunejauða neieòemðana kopçjo terapijas efektivitâti neiespaido, taèupapilddevu izlaisto tableðu vietâ lietot neiesaka.

Lai paâtrinâtu tamoksifçna piesâtinâjumu serumâ, piemçram,slimniekiem, kam netiek plânota ne operâcija, ne íîmijterapija, to varordinçt pirmajâ dienâ pa 40 mg èetrreiz dienâ un tad terapiju turpinâtar standartdevu � 20 mg dienâ2. Ðâds reþîms pieïaujams arî trauslâmvecâka gadagâjuma slimniecçm, kam tamoksifçnu plâno par vienîgoârstçðanas metodi3.

Tamoksifçnu vçlams lietot vienâ un tai paðâ laikâ pirms vai pçcçðanas, taèu bez îpaðiem ieteikumiem to darît noteiktâs diennaktsstundâs. Daþkârt zâïu ieòemðana vakarâ atvieglo terapijas sâkumâ

vçrojamo gastrointestinâlo traucçjumu subjektîvo slogu. Tabletiieteicams norît veselu, to nesakoðïâjot.

7 � 14 stundu laikâ tamoksifçns ïoti labi uzsûcas gremoðanastraktâ un tâ galvenie aktîvie metabolîti � N-desmetiltamoksifçns un4-hidroksitamoksifçns demetilçðanas un hidroksilâcijas ceïâ veidojasaknâs. Gandrîz 65% aktîvo metabolîtu tiek izvadîti ar izkârnîjumiem.

Tamoksifçna farmakokinçtika bûtiski neatðíiras daþâda vecumaslimniecçm. Netiek ieteikta devas mazinâðana slimniecçm ar nieruvai aknu darbîbas traucçjumiem, ja vien tamoksifçna lietoðana vispârbijusi iespçjama.

Tamoksifçna lietoðanas laikâ hormonâlâs kontracepcijas metodesvar bût nepietiekami droðas, tâdçï visieteicamâkâs ðai laikâ irbarjermetodes vai makstî ievadâmi spermatocîdi.

Medikaments glabâjams istabas temperatûrâ, sargâjot no tieðassaules staru un karstuma iedarbîbas.

Lietoðanas ilgums

Ðobrîd vairums ekspertu sliecas domât, ka tamoksifçna lietoðanailgâk par pieciem gadiem pçc kârtas bûtiski (un arî statistiski ticami)pozitîvo terapeitisko guvumu nepalielina. Tâdçï tamoksifçnastandartterapijas ilgums ir pieci gadi4.

Savukârt kâds astoòu gadu novçrojuma pçtîjums pierâdîja, katamoksifçns var negatîvi ietekmçt citotoksisko lîdzekïu terapeitiskodarbîbu, tâdçï autori ieteic to sâkt lietot pçc adjuvantâs íîmijterapijasbeigðanas5.

Pçdçjâ laikâ aizvien vairâk tiek diskutçts par jaunâkas paaudzesaromatâzes inhibitoru (Arimedex, Aromasin, Femara) droðâku un

Tabula. Oficiâli neapstiprinâti (nereìistrçti) tamoksifçna lietoðanas gadîjumi

Klîniskâ aina Piezîmes

Anovulâcija, neauglîba Ovulâcijas ierosinâðanai tamoksifçns ir tikpat efektîvs kâ klomifçna citrâts, lietojot piecas dienas pçc kârtas,sâkot ar sesto menstruâciju dienu pa 20 mg. Neefektivitâtes gadîjumâ devu var palielinât lîdz 40 - 80 mgdienâ. Tamoksifçna lietotâjâm ovulâciju izdevâs izraisît 56,2% gadîjumu6.

Labdabîga krûts displâzija Lietojot pa 10 mg no 5. lîdz 25. cikla dienai èetrus mçneðus pçc kârtas, 71,4% gadîjumu pilnîbâ izzudaklîniskie simptomi7. Tamoksifçna lietoðana par 28% mazinâja labdabîgas displâzijas risku8. Labs terapeitisksefekts aprakstîts arî slimniecçm ar lielu fibradenomu.

Karcinoîds 20-40 mg deva nedeva pârliecinoðu pozitîvu rezultâtu9.

Prostatas vçzis Devu kâpinâðanas reþîms no 10 lîdz 50 mg dienâ metastâtiska prostatas vçþa gadîjumâ bija neefektîvs10.

Kuòìa vçzis 40 mg deva dienâ neuzlaboja 100 kuòìa vçþa slimnieku dzîvildzi un paðsajûtu11.

Ginekomastija Ir efektîvs pusaudþu, idiopâtiskas un medikamentu izraisîtas ginekomastijas ârstçðanâ, jo mazina sâpes unpiebriedumu12.

Plauðu vçzis Sâkumterapija ar tamoksifçnu un verapamilu (reakcijas modulators) vienlaikus ar citotoksiskiem lîdzekïiemuzlaboja kopçjo terapeitisko efektivitâti nekontrolçtâ 58 slimnieku grupâ ar sîkðûnu plauðu vçzi. Objektîvivçrtçjams efekts tika sasniegts 58% gadîjumu, un to bieþâk novçroja, lietojot lielu tamoksifçna (100 mg) unverapamila (120 mg) devu13. Tamoksifçns (150 mg/m2 dienâ) kombinâcijâ ar cisplatînu un etopozîduslimniekiem ar plaði izplatîtu nesîkðûnu plauðu vçzi, kuriem tika atteikta apstaroðana, objektîvu remisijuizraisîja 37,5% gadîjumu ar vidçju dzîvildzi - 47 mçneði un pirmâ gada dzîvildzi � 44%14.

Melanoma Kombinâcijâ ar citotoksiskiem lîdzekïiem iespçjams pozitîvs rezultâts15.

Mastalìija Lietojot pa 10-20 mg dienâ no 5. lîdz 25. cikla dienai 3 - 6 ciklus pçc kârtas, krietni mazinâja ciklisku un arîneciklisku mastalìiju16.

Nieru ðûnu vçzis Pârliecinoða efektivitâte nav pierâdîta17.

Retroperitoneâla fibroze Minçti atseviðíi veiksmîgas terapijas gadîjumi, lietojot pa 20 mg divreiz dienâ18, ieskaitot vienu gadîjumu 10gadu vecai meitenei19.

Metastâtisks audzçjs Tamoksifçna (20 mg) un malatonîna (20 mg) terapija bija daïçji efektîva 12% gadîjumu un slimîbu stabilizçja52% metastâtiskas melanomas, dzemdes kakla, aizkuòìa dziedzera, aknu, olnîcu un sîkðûnu plauðu vçþaslimnieku20.


efektîvâku lietoðanu slimniecçm ar krûts vçzi menopauzç. Taèupagaidâm vienotas izpratnes par optimâlo terapijas secîbu un ilgumunav. Vieni autori iesaka terapiju sâkt ar aromatâzes inhibitoriem untikai to neefektivitâtes gadîjumâ pâriet uz tamoksifçnu. Citi iesakaievçrot zelta standartu, terapiju sâkt ar tamoksifçnu un tikai pçcdiviem, trim vai pieciem gadiem pâriet uz aromatâzes inhibitoriem.Amerikas Klîniskâs onkoloìijas asociâcija ðobrîd aromatâzesinhibitorus sievietçm menopauzç ar ER/PR pozitîviem audzçjiemieteic gan par pirmâs, gan otrâs kârtas medikamentiem. Latvijâjautâjumu par tamoksifçna terapijas sâkðanu, turpinâðanu vaimainîðanu lemj onkologs, òemot vçrâ konkrçtu klînisku situâciju.

Kontrindikâcijas un îpaði brîdinâjumi

Izòemot îstu hipersensitivitâti pret tamoksifçna citrâtu vai kâdupalîgvielu, kontrindikâcijas galvenokârt attiecas uz sievietçm, kamtamoksifçnu plâno vçþa profilaksei (augsts individuâlais saslimðanasrisks), vai slimniecçm ar in situ duktâlu karcinomu ðâdos gadîjumos:21

l vienlaicîga terapija ar kumarîna tipa antikoagulantiem;l dziïo vçnu tromboze anamnçzç (nejaukt ar varikozi

paplaðinâtâm virspusçjâm vçnâm!);l plauðu embolija anamnçzç.Tamoksifçna lietoðana var radît potenciâli bîstamas komplikâcijas

vai palielinât to attîstîbas risku. Tâdçï pirms terapijas rûpîgi jâvçrtçkatras slimnieces citi jau esoði veselîbas traucçjumi, kâ arî jâveictamoksifçna terapijas regulâra kontrole. Iespçjamâs komplikâcijastamoksifçna lietotâjâm var bût

l dzemdes ïaundabîgs audzçjs (ilgstoði lietojot, pastâvpotenciâli fatâlas dzemdes sarkomas vai endometrija karcinomasrisks);

l ordinçjot vienlaikus ar íîmijterapiju, palielinâstrombembolisko komplikâciju risks (infarkts, dziïo vçnu tromboze,plauðu embolija);

l ilgstoði lietojot, palielinâs endometrija hiperplâzijas un/vaipolipu, endometriozes, dzemdes fibromiomas raðanâs untâlâkattîstîbas risks;

l ilgstoða lietoðana var izraisît aknu darbîbas traucçjumus(taukainâ distrofija, holestâze, hepatîts, aknu nekroze, aknu enzîmulîmeòa paaugstinâðanâs);

l slimniecçm ar metastâzçm kaulos tamoksifçns var papildusveicinât hiperkalcçmiju;

l tamoksifçns var paasinât jau esoðâs vai veicinât jaunasacu patoloìijas (katarakta, radzenes pârmaiòas, krâsu redzestraucçjumi, tîklenes vçnu tromboze, retinopâtija);

l sievietçm reproduktîvâ vecumâ tamoksifçna lietoðana varizraisît olnîcu cistu attîstîbu;

l slimniecçm ar trombemboliskâm komplikâcijâm anamnçzçtamoksifçna lietoðana var palielinât atkârtotu trombemboliju risku.

Metastâtiska krûts vçþa slimniecçm tamoksifçna pozitîvaisterapeitiskais guvums noteikti pârsniedz iespçjamo nevçlamo blakòurisku.

Blaknes

Kopumâ tamoksifçns ir labi panesams un vairumam lietotâjunekâdus papildu veselîbas traucçjumus nerada. Svarîgi ir saprastun vçrtçt katras konkrçtâs slimnieces individuâlo komplikâciju risku,jo zâïu aprakstâ minçtie gadîjumi ir tikai orientieris visu lîdz ðimzinâmo un aprakstîto komplikâciju kopâ. Bûtiski ir noskaidrotslimnieces vispârçjo stâvokli, pârciestâs slimîbas, esoðos veselîbastraucçjumus, lietotos medikamentus, medikamentu panesîbuanamnçzç, kâ arî psiholoìisko gatavîbu lietot ðîs zâles. Neretisieviete pçc medikamenta anotâcijas izlasîðanas atsakâs to lietotvai, negûstot ârsta papildskaidrojumu, lieto bez motivâcijas, haotiski,

izlaiþot zâïu ieòemðanu vai pat patvaïîgi pârtraucot lietoðanu.Kardiovaskulâras komplikâcijasApjomîgâ nejauðinâtâ placebo kontrolçtâ �Krûts vçþa profilakses

pçtîjumâ�, kurâ bija iekïautas 13 194 sievietes, èetru gadu tamoksifçnalietoðana, salîdzinot ar placebo, neradîja statistiski ticami bieþâkaskardiovakulâras komplikâcijas22, arî neatkarîgi no kardiovaskulârâmslimîbâm anamçzç23. Arî arteria brachialis diametra mçrîjumineuzrâdîja ticamas pârmaiòas tamoksifçna lietotâjâm, salîdzinot arplacebo grupu24.

Âdas pârmaiòasVairâku miljonu tamoksifçna lietotâju vidû zinâmi tikai daþi

erythema multiforme, Stîvensa - Dþonsona sindroma un pemphigusbullosus gadîjumi25. Raþotâjam tas jânorâda medikamenta zâïuaprakstâ un lietoðanas instrukcijâ, pat ja ðo komplikâciju varbûtîbair tuvu nullei. Lîdz 5% gadîjumu novçroti daþâdi âdas izsitumi26.Aprakstîts arî viens androgçniskas alopçcijas27 un viens matutumsnçðanas gadîjums28. Manâ praksç bijuðas vairâkas pacientes,kam tamoksifçna terapijas laikâ pastiprinâti izkrituði mati, tie kïuvuðiplânâki un trauslâki.

Slimniekiem ar krûts vçþa metastâzçm mîkstajos audos, âdâ unzemâdâ nereti tamoksifçna terapijas sâkumâ novçro audzçjauzliesmojuma reakciju (tumor flare), kas izpauþas ar lokâlu âdasapsârtumu, pietûkumu un sâpîgumu bojâjuma vietâ. Parasti minçtâssûdzîbas pakâpeniski mazinâs un nereti norâda uz labu vçlâkoterapeitisko efektu29. Lîdzîga audzçja uzliesmojuma reakcija (sâpjupastiprinâðanâs) tamoksifçna terapijas sâkumâ iespçjama arî kaulumetastâþu gadîjumâ.

Endokrînâs un metaboliskâs komplikâcijasAprakstîts viens galaktorejas gadîjums nedzemdçjuðai 31 gadu

vecai sievietei. Galaktoreja turpinâjusies visu tamoksifçna lietoðanaslaiku30.

Menopauzes simptomu pastiprinâðanos vai raðanos no jauna(galvenokârt karstuma viïòu veidâ) novçro 33% tamoksifçnalietotâju31. Daþkârt ðie simptomi ir tik smagi, ka terapiju nâciespârtraukt32. Tamoksifçna lietotâjâm bieþâk nekâ nelietotâjâmkonstatçtas maksts atrofijas pazîmes, pret ko labi palîdz vietçjilietojamie estrogçnpreparâti.

Hiperkalcçmija ir samçrâ reta komplikâcija, ko tieði varçtu saistîtar tamoksifçna lietoðanu. Visbieþâk to konstatçja slimniecçm arlîtiskâm kaulu metastâzçm vai paaugstinâtu kalcija lîmeni serumâvçl pirms tamoksifçna terapijas sâkðanas33.

Literatûrâ aprakstîti atseviðíi triglicerîdu lîmeòa paaugstinâðanâsun porfîrijas gadîjumi tamoksifçna lietotâjâm, tiesa, saistîbâ jau ariepriekðçjâm metaboliskâm pârmaiòâm (diabçts, dislipidçmija).

Savukârt kâds cits autors norâdîjis uz paaugstinâtu A, D un Evitamîna un selçna lîmeni tamoksifçna lietotâju serumâ, to nesaistotar uzòemto uzturu34.

Gastrointestinâli traucçjumiStatistiski ticami bieþâku sliktas dûðas un vemðanas gadîjumu

skaitu NSABP B-14 pçtîjumâ neizdevâs pierâdît. Tamoksifçnalietotâjâm ðîs komplikâcijas novçroja 26% gadîjumu, bet placebogrupâ � 24% gadîjumu35.

Savukârt, veicot retrospektîvu kohortas pçtîjumu par 703slimniecçm, Eikins un lîdzautori36 konstatçja, ka tamoksifçnspârliecinoði bieþâk izraisîja þultsakmeòu attîstîbu. Apsekojottamoksifçna un placebo grupas lietotâjas, autori pçc 4,6 gadunovçrojuma atklâja, ka þultsakmeòi de novo bija parâdîjuðies 37%tamoksifçna lietotâju un tikai 2% placebo grupas dalîbniecçm.

Hematoloìiskas blaknesLiteratûrâ pagaidâm minçts tikai viens fatâlas agranulocitozes

gadîjums, proti, kâdai slimniecei pçc piecu mçneðu tamoksifçnalietoðanas pa 20 mg divreiz dienâ37.

Tamoksifçna lietoðanas laikâ novçrota viegla ançmija un/vaileikopçnija, kas nav bijuðas pietiekami klîniski nozîmîgas, lai


pârtrauktu terapiju38. Savukârt kombinâcijâ ar íîmijterapiju ietekmeuz asinsainu bijusi spilgtâka, nekâ lietojot tamoksifçnu vienu paðu39.Daudz bieþâk nekâ ançmija un leikopçnija tamoksifçna terapijas laikânovçrota pârejoða trombocitopçnija40.

TrombembolijaVeselu sievieðu vidû seðu mçneðu tamoksifçna lietoðanas

ietekme uz antikoagulantu proteînu lîmeni pielîdzinâma estrogçnudarbîbai41. Savukârt NSABP B-14 pçtîjumâ trombembolijas, to vidûdivas fatâlas, attîstîjâs 1, 7% sievieðu tamoksifçna grupâ un tikai0,4% placebo grupâ. NSABP P-1 pçtîjumâ dziïo vçnu trombozinovçroja 30 tamoksifçna un 19 placebo lietotâjâm. Tâdçjâdi tikalçsts, ka tromboþu risks, rçíinot uz 100 sievietçm gadâ, tamoksifçnalietotâju vidû ir 1, 26 (RR=1, 59, TI 0, 86-2, 98)42.

Savukârt tamoksifçna lietoðana vienlaikus ar CMF íîmijterapijutrombembolisko komplikâciju risku palielinâja, un tâs novçroja 13,6%kombinçtâs terapijas grupâ, salîdzinot ar 2, 6% tamoksifçna grupâ43.Ðâ novçrojuma autori pat izteica hipotçzi par mazas devasantikoagulantu terapijas mçrítiecîgumu.

HepatotoksiskumsAknu taukaino distrofiju Ogava un lîdzautori novçrojis 36, 4%

slimnieèu, kas bija lietojuðas tamoksifçnu pa 40 mg dienâ 3 - 5 gaduspçc kârtas44. Pçc tamoksifçna terapijas pârtraukðanas minçtâspârmaiòas izzuduðas 1-14 mçneðu laikâ bez îpaðas papildukoriìçjoðas terapijas.

Vçl literatûrâ ir norâdes uz atseviðíiem hroniska aktîva hepatîtaun aknu cirozes45, kâ arî hepatocelulâras nekrozes gadîjumiem. Aknuvçþa attîstîba ilgstoðâm tamoksifçna lietotâjâm ir grûti pierâdâma,un ðai jautâjumâ domas par tamoksifçnu kâ potenciâlu etioloìiskufaktoru dalâs.

Neiroloìiskas komplikâcijasSlimniecçm ar metastâtisku krûts vçzi, kuras saòçmuðas

tamoksifçna monoterapiju, novçroti atseviðíi depresijas, reiboòaun galvassâpju gadîjumi. Tai paðâ laikâ NSABP P-1 pçtîjumstamoksifçna tieðu saistîbu ar depresiju nepierâdîja46.

Kâda metaanalîze liecinâja, ka tamoksifçna lietotâju absolûtaisishçmiska insulta risks ir 0,32%, bet jebkura veida insulta risks �0,3%. Tâdçjâdi aprçíinâtais Odds ratio insultam kopumâ bija 1, 29,bet ishçmiskam insultam � 1, 82 (95% TI 1, 41-2, 36)47.

Acu komplikâcijasKatarakta un nepiecieðamîba pçc tâs íirurìiskas ârstçðanas

bieþâk novçrota tamoksifçna lietotâjâm, salîdzinot ar placebo grupu48.Tamoksifçna lietotâjâm bieþâk konstatçja kristâlu veidoðanos tîklençun lçcas apduïíoðanos, tâdçï ðâ novçrojuma autori visâm sievietçmieteic regulâru ikgadçju oftalmoloìisku pârbaudi49.

Citas acu patoloìijas, piemçram, toksiska retinopâtija,keratopâtija, optiskâ diska tûska, asinsizplûdumi tîklenç, redzespasliktinâðanâs un mâkulas tûskainîba, aprakstîtas tikai atseviðíugadîjumu veidâ50.

Reproduktîvâs sistçmas blaknesNovçrots, ka tamoksifçna lietoðana ticami palielina labdabîgu

olnîcu cistu attîstîbu. Ðuðans un lîdzautori tâs novçroja 11%gadîjumu, turklât vidçjais tamoksifçna lietoðanas ilgums bija 19, 4mçneði menopauzç un 28 mçneði reproduktîvâ vecumâ51. Pçctamoksifçna lietoðanas pârtraukðanas olnîcu cistas spontâni izzuda.

Lai gan tamoksifçns savulaik tika ieteikts par alternatîvudanazolam endometriozes ârstçðanai, literatûrâ ir atsauces uzatseviðíiem endometriozes uzliesmojuma un jaunattîstîbasgadîjumiem tamoksifçna lietotâjâm52.

Endometrija polipus tamoksifçna lietotâju vidû Koens unlîdzautori bieþâk novçroja vecâkâm sievietçm ar ilgâku krûts vçþaanamnçzi, lielâku masu un biezâku endometrija slâni53. Savukârthormonaizstâjterapijas lietoðana anamnçzç, îsâks periods lîdz pirmâpolipa raðanâs brîdim kopð tamoksifçna terapijas sâkðanas, untamoksifçna terapijas turpinâðana var palielinât endometrija polipu

recidivçðanâs risku54.Kâdâ pilotpçtîjumâ par 57 krûts vçþa slimniecçm 54% (no 41)

dzimumdzîvi dzîvojoðas sievietes sûdzçjâs par dispareiniju(dyspareunia � apgrûtinâts dzimumakts). Ðâ pçtîjuma autori izteicaarî hipotçzi, ka menopauzç tamoksifçns uz maksti, iespçjams,darbojas par estrogçnu agonistu, bet reproduktîvâ vecumâ � vairâkpar antagonistu55.

NSABP P-1 pçtîjumâ neregulâras menstruâcijas tika konstatçtas25% tamoksifçna lietotâju un 19% placebo grupâ. Savukârt klîniskospçtîjumos reproduktîva vecuma slimniecçm ar metastâtisku krûtsvçzi tamoksifçna lietoðana 16% izraisîja amenoreju, 13% menstruâlâcikla traucçjumus un 9% oligomenoreju56.

Taèu vislielâkais bieds tamoksifçna lietotâju vidû ir iespçjamaïaundabîga audzçja attîstîba dzemdç. Kâds valsts mçroga gadîjumakontroles pçtîjums liecinâja, ka ilgstoða (lîdz pieciem gadiem pçckârtas) tamoksifçna lietoðana ticami palielina endometrija vçþa risku,turklât ar sliktâku prognozi57. Ðo risku ietekmçja ne tik daudztamoksifçna deva, cik lietoðanas ilgums, kâ arî tâdi blakusfaktori kâpalielinâta masa un vienlaicîga hormonaizstâjterapija. ArîStarptautiskâ vçþa pçtniecîbas aìentûra (IARC) atzinusi, ka pastâvpietiekami pierâdîta saistîba starp tamoksifçna lietoðanu unendometrija vçzi, ko pagaidâm tik droði nevar apgalvot par citulokalizâciju audzçjiem, kas varçtu attîstîties tamoksifçna lietoðanaslaikâ58. Apjomîga Zviedrijas pçtîjuma rezultâti par 2729 slimniecçmliecinâja, ka pçcoperâcijas profilaktiskâ tamoksifçna lietotâju grupâendometrija vçþa gadîjumi bija pârliecinoði bieþâki59. Dâòu pçtnieki,veicot retrospektîvu analîzi, konstatçja, ka tamoksifçna lietotâju vidûendometrija vçzis attîstîjâs 2 - 3 reizes bieþâk nekâ nelietotâjâm60.

Ne velti Amerikas Dzemdîbu speciâlistu un ginekologu kolçìijaizstrâdâjusi îpaðas rekomendâcijas tamoksifçna lietotâju regulârainovçroðanai61, proti:

1) reizi gadâ veicama onkocitoloìiskâ uztriepe unginekoloìiska bimanuâla rektovaginâla izmeklçðana;

2) jebkuru neparastu dzimumceïu izdalîjumu gadîjumâ veicamadzemdes dobuma aspirâcijas biopsija;

3) ârstam jârçíinâs ar endometrija vçþa iespçjamîbutamoksifçna lietotâjâm;

4) slimniecçm, kas tamoksifçnu lieto profilakses nolûkâ (bezkrûts vçþa diagnozes) rûpîgi jâseko, vai neattîstâs endometrijahiperplâzija un vçzis;

5) netipiskas endometrija hiperplâzijas gadîjumâ jâpârtrauctamoksifçna lietoðana un jâveic raudzes abrâzija;

6) slimniecçm ar netipisku endometrija hiperplâziju, kurâmpamatslimîbas dçï bûtu indicçta tamoksifçna terapijas turpinâðana,piedâvâjama histerektomija;

7) pçc histerektomijas var atsâkt tamoksifçna terapiju.NSABP P-1 pçtîjumâ konstatçts, ka tamoksifçna lietotâjâm atklâti

53 dzemdes adenokarcinomas gadîjumi, salîdzinot ar 17 gadîjumiemplacebo grupâ. Tâdçjâdi dzemdes adenokarcinomas sastopamîbauz 1000 sievietçm gadâ bija 2, 2 tamoksifçna un 0, 71 placebo grupâ.Daudz retâka atrade bija dzemdes sarkoma. Uz 1000 sievietçm gadâdzemdes sarkomu atklâja 0, 17 gadîjumos tamoksifçna lietotâjâm unnevienâ gadîjumâ placebo grupâ62.

2% sievieðu, kuras saòçma tamoksifçnu, sûdzçjâs par makstsniezi63, bet izdalîjumi no dzimumceïiem novçroti lîdz pat 30%tamoksifçna lietotâju, salîdzinot ar 15% placebo grupâ64.

Teratogçniska darbîbaTamoksifçns ir atzîts par potenciâli teratogçnisku vielu, un

grûtniecîbas laikâ to neiesaka lietot. Tamoksifçna lietoðanas laikâreproduktîva vecuma sievietes noteikti jâbrîdina par droðaskontracepcijas (barjeras vai hormonâlas metodes) lietoðanu. Turklât,òemot vçrâ, ka tamoksifçna un tâ aktîvo metabolîtu pilnîga eliminâcijasagaidâma pçc apmçram diviem mçneðiem, sievietçm, kas pçctamoksifçna terapijas plâno grûtniecîbu, to iesaka darît vismaz divus


mçneðus pçc tamoksifçna pçdçjâs devas ieòemðanas. Ja grûtniecîbaiestâjas tamoksifçna lietoðanas laikâ, sieviete jâbrîdina pariespçjamâm sekâm, kas mçdz bût lîdzîgas kâ pçc ilgstoðasdietilstilbestrola lietoðanas. Savukârt sievietçm, kam tamoksifçnuplânots lietot vçþa profilakses nolûkâ, vai sievietçm ar duktâlu insitu karcinomu tamoksifçna lietoðana jâsâk menstruâciju laikâvienlaikus ar turpmâko kontracepciju. Tiesa, literatûrâ nav norâdespar epidemioloìiskiem pçtîjumiem par tamoksifçna lietoðanasdroðumu grûtniecçm, tâpat kâ nav zinâmi augïa malformâcijasgadîjumi tâm sievietçm, kam tamoksifçns ierosinâjis grûtniecîbu.Taèu ir ziòojumi par grûtniecîbu, kas iestâjusies tamoksifçnalietoðanas laikâ 85 krûts vçþa slimniecçm65. Savukârt kâdâ citâziòojumâ minçts, ka no pavisam 50 grûtniecîbâm, kas iestâjuðâstamoksifçna terapijas laikâ, 19 beiguðâs ar vesela bçrna piedzimðanu,astoòos gadîjumos grûtniecîba pârtraukta, 10 gadîjumos fiksçtasaugïa attîstîbas anomâlijas un 13 gadîjumos galarezultâts navzinâms66.

Tâ kâ tamoksifçns pâriet mâtes pienâ, PVO to neieteic lietotzîdîðanas laikâ67, kaut arî droðu pierâdîjumu par potenciâlu kaitçjumuzîdainim nav. Tai paðâ laikâ divos placebo kontrolçtos pçtîjumos ar150 sievietçm noskaidrots, ka tamoksifçns stipri nomâc pçcdzemdîbulaktâciju, to ordinçjot 24 h laikâ pçc dzemdîbâm 5 - 18 dienas pçckârtas68.

Mijiedarbîba ar citiem medikamentiem

Tâ kâ tamoksifçnu samçrâ ilgstoði lieto daudzas sievietes ar jauiepriekð zinâmiem veselîbas traucçjumiem un daþâdu citumedikamentu lietoðanu anamnçzç, tad, lai izvairîtos no iespçjamâmpapildu tamoksifçna ierosinâtâm komplikâcijâm, svarîgi ir ievçrot tâmijiedarbîbas potenciâlâs sekas.

Kumarîna tipa antikoagulantiSievietçm ar augstu individuâlo vçþa risku un arî slimniecçm ar

in situ duktâlu karcinomu, kuras jau saòem kumarîna tipaantikoagulantus, tamoksifçna lietoðana ir kontrindicçta. Savukârtkrûts vçþa slimniecçm, kam ir indicçta terapija ar tamoksifçnu, regulârijâveic protrombîna laika kontrole, lai pielâgotu antikoagulanta devu.

Aromatâzes inhibitoriAminoglutetimîds mazina tamoksifçna un tâ aktîvo metabolîtu

koncentrâciju serumâ, mazinot arî terapeitisko efektu, kamçrtamoksifçns paða aminoglutetimîda farmakokinçtiku neietekmç.Tâdçï, ja ðos preparâtus plânots lietot vienlaikus, jânovçrotamoksifçna koncentrâcija serumâ, un nepiecieðamîbas gadîjumâjâpalielina tâ deva69.

Tamoksifçns mazina anastrazola koncentrâciju serumâ un arîpotenciâli tâ efektivitâti. Tâ kâ ðis mazinâjums iespçjams lîdz pat27%, abus ðos preparâtus vienlaikus ordinçt neiesaka70.

Tamoksifçna un letrozola vienlaicîga lietoðana mazinâja pçdçjâkoncentrâciju serumâ lîdz pat 38%71.

Citotoksiskie lîdzekïiVienlaicîga tamoksifçna un ciklofosfamîda, metotreksâta un

fluoruracila (CMF shçma) lietoðana palielina trombemboliskokomplikâciju risku. Tâ kâds daudzcentru nejauðinâts pçtîjumsliecinâja, ka no 353 sievietçm, kas saòçma tamoksifçnu kopâ ar CMFterapijas kursiem, 48 (13, 6%) attîstîjâs daþâdas trombemboliskaskomplikâcijas, kamçr 352 sievietçm, kas saòçma tikai vienu paðutamoksifçnu, ðîs komplikâcijas novçroja deviòos (2, 6%) gadîjumos72.

Mitomicîna un tamoksifçna vienlaicîga ordinçðana palielinahemolîtiskas urçmijas iespçjamîbu, uz ko norâdîjis kâds retrospektîvspçtîjums par 94 krûts vçþa slimniecçm, kas saòçma tamoksifçnu un 3Mterapiju (mitomicîns, mitoksantrons un metotreksâts).73. Deviòos gadî-jumos autori novçroja progresçjoðu ançmiju, trombocitopçniju un nierudisfunkciju, salîdzinot ar nevienu ðâdu gadîjumu tikai 3M grupâ.

Kam sekot tamoksifçna terapijas laikâ

Terapeitiskais efektsTamoksifçna terapeitiskâ iedarbîba var sâkties pçc lîdzsvara

koncentrâcijas sasniegðanas serumâ. Tâtad, lietojot preparâtastandartdevu, minimums pçc 4-6 nedçïâm. Taèu tradicionâlipieòemts tamoksifçna efektivitâti vçrtçt pçc 12 nedçïâm. Ja ðailaikâ nekâdas pârmaiòas metastâþu vietâs nenovçro un tâsneprogresç, terapiju turpina un atkârtoti vçrtç pçc 6, 9, 12 utt.mçneðiem. Ja tamoksifçna terapijas laikâ metastâzes turpinaprogresçt vai rodas jaunas, tamoksifçna lietoðana jâpârtrauc unjâpâriet uz citiem medikamentiem � otrâs kârtashormonpreparâtiem vai citotoksiskiem lîdzekïiem.

Krûðu izmeklçðanaTâs mçríis ir pârliecinâties, vai neattîstâs slimîbas recidîvs

vai jauns krûts audzçjs. Slimniecçm ar pierâdîtu krûts vçziatlikuðâs un otras krûts izmeklçðana (mastogrâfija jeb mamogrâfija,ultrasonogrâfija) veicama reizi gadâ vai bieþâk, ja ir konkrçtassûdzîbas vai palpatoriska atrade.

Koagulâcijas faktoru vçrtçðanaTâ kâ pastâv trombembolisko komplikâciju risks, îpaði ja

slimniecei ir vçl arî citi ðîs blaknes predisponçjoði faktori,protrombîna laika noteikðana iesakâma 1 - 2 reizes gadâ.

Blakòu vçrtçðana

Ar jautâjumu �Vai jums nav kâdas nevçlamas tamoksifçnablakusizpausmes?� nepietiek. Slimniecei 1 - 2 reizes gadâ uzdodamitieði un nepârprotami jautâjumi:

1) vai nav kâdi neparasti izdalîjumi no dzimumceïiem,velkoðas sâpes vçdera lejasdaïâ, menstruâlâ cikla traucçjumi,karstuma viïòi, pastiprinâta svîðana;

2) vai nav krampju sajûta kâjâs;3) vai nav reibonis, galvassâpes, trokðòi ausîs;4) vai nav kâdi gremoðanas traucçjumi (slikta dûða,

vemðana, vçdera uzpûðanâs, smaguma sajûta epigastrijâ);5) vai nav kâdas citas sûdzîbas (nagu trauslums, matu

izkriðana, libido traucçjumi, izsitumi, nieze, redzes traucçjumiu.tml.).

Lai vçrtçtu, cik lielâ mçrâ esoðo sûdzîbu pamatâ ir tieðitamoksifçna lietoðana, ieteicams uz divâm nedçïâm terapijupârtraukt un pavçrot sûdzîbu mainîbu dinamikâ. Ja atklâsies, kavainîgs tamoksifçns, terapiju vçlams pârtraukt un turpinât arcitiem hormonpreparâtiem � toremifçnu, aromatâzes inhibitoriem,gestagçniem.

Brîdinâjumi pacientçm

Ikviena slimniece jâinformç par izpausmçm, kuru gadîjumâsteidzami jâvçrðas pie ârsta vai jâpârtrauc tamoksifçna lietoðana:

1. Alerìiskas reakcijas: nieze, izsitumi, sejas, plaukstupietûkums, tirpðanas sajûta mutç vai kaklâ, þòaudzoða sajûtakrûðkurvja apvidû, elpoðanas grûtîbas.

2. Sâpes krûtîs, elpas trûkums, asins spïauðana.3. Urîna (tumðs) un izkârnîjumu (gaiðs) pârmaiòas.4. Asiòaini izdalîjumi no maksts, sâpes un velkoða sajûta

vçdera lejasdaïâ.5. No jauna parâdîjies veidojums krûtîs.6. Slikta dûða, vemðana, sâpes pakrûtç.7. Kâju un roku tirpðana, juðanas traucçjumi.8. Krampji apakðstilbos.9. Pçkðòas galvassâpes, redzes traucçjumi, apgrûtinâta

runâðana vai staigâðana.


10. Pçkðòs vispârçjs nespçks, neparasta deguna, mutes, âdasasiòoðana.

11. Dzelte.12. Redzes migloðanâs, krâsu redzes pârmaiòas.13. Karstuma viïòi, pastiprinâta svîðana, maksts sausuma

sajûta, sâpîgs dzimumakts.14. Pastiprinâtas sâpes jau zinâmo metastâþu vietâs.

Vçres1. Mondzac AM: Tamoxifen dosage and bioequivalence: a correction (letter). J Clin Oncol

1994; 12:1993.2. Plowman PN: Tamoxifen as adjuvant therapy in breast cancer: current status. Drugs

1993; 46:819-833.3. Repetto L, Venturine A, Comandini D, et al: A loading dose of tamoxifen followed by a

standard dose in frail older women with breast cancer is feasible and effective (letter).J Am Geriatr Soc 2000; 48(3):346-348.

4. McCarthy M: Start tamoxifen after completing chemotherapy, US researchers say. Lancet2002; 359:1925

5. Product Information: NOLVADEX(R) oral tablets, tamoxifen citrate oral tablets.AstraZeneca, Wilmington, DE, 2006.

6. Messinis IE & Nillius SJ: Comparison between tamoxifen and clomiphene for inductionof ovulation. Acta Obstet Gynecol Scand 1982; 61:377-379.

7. Ricciardi I & Ianniruberto A: Tamoxifen-induced regression of benign breast lesions.Obstet Gynecol 1979; 54:80-84.

8. Tan-Chiu E, Wang J, Costantino JP, et al: Effects of tamoxifen on benign breast diseasein women at high risk for breast cancer. J Natl Cancer Inst 2003; 95(4):302-307.

9. Moertel CG, Engstrom PF, & Schutt AJ: Tamoxifen therapy for metastatic carcinoidtumor: a negative study. Ann Intern Med 1984; 100:531.

10. Torti FM, Lum BL, Lo R, et al: Tamoxifen in advanced prostatic carcinoma: a doseescalation study. Cancer 1984; 54:739-743.

11. Harrison JD, Morris DL, Ellis IO et al: The effect of tamoxifen and estrogen receptorstatus on survival in gastric carcinoma. Cancer 1989; 1007-1010, 1989.

12. Derman O, Kanbur NO, & Kutluk T: Tamoxifen treatment for pubertal gynecomastia.Int J Adolesc Med Health 2003; 15:359-363. Kegg S & Lau R: Tamoxifen in antiretroviral-associated gynaecomastia. Int J STD AIDS 2002; 13:582-583. Staiman V & Lowe F:Tamoxifen for flutamide/finasteride-induced gynecomastia. Urology 1997; 50:929-933. Alagaratnam TT: Idiopathic gynecomastia treated with tamoxifen: a preliminaryreport. Clin Ther 1987; 9:483-487.

13. Figueredo A, Arnold A, Goodyear M, et al: Addition of verapamil and tamoxifen to theinitial chemotherapy of small cell lung cancer: a phase I/II study. Cancer 1990; 65:1895-1902.

14. Yang C-H, Cheng A-L, Yeh K-H, et al: High dose tamoxifen plus cisplatin and etoposidein the treatment of patients with advanced, inoperable nonsmall cell lung carcinoma.Cancer 1999; 86(3):415-420.

15. Reviewers� responses to Hematologic-Oncologic Disease Advisory Panel Memo #9 of1/30/97.. ., .

16. Messinis IE & Lolis D: Treatment of premenstrual mastalgia with tamoxifen. ActaObstet Gynecol Scand 1988; 67:307-309. Fentiman IS, Caleffi M, Brame K, et al: Double-blind controlled trial of tamoxifen therapy for mastalgia. Lancet 1986; 1:287-288.

17. Schomburg A, Kirchner H, Fenner M, et al: Lack of therapeutic efficacy of tamoxifen inadvanced renal cell carcinoma. Eur J Cancer 1993; 29A:737-740.

18. Al-Salman J & Makhdomi AR: Treatment of retroperitoneal fibrosis with tamoxifen(letter). South Med J 2002; 95(8):947. Tonietto G, Agresta F, Libera D, et al: Treatmentof idiopathic retroperitoneal fibrosis by tamoxifen. Eur J Surg 1997; 163:231-235.

19. Dedeoglu F, Rose C, Athreya B, et al: Successful treatment retroperitoneal fibrosis withtamoxifen in a child. J Rheumatol 2001; 28:1693-1695.

20. Lissoni P, Paolorossi F, Tancini G, et al: A phase II study of tamoxifen plus melatoninin metatstatic solid tumor patients. Br J Cancer 1996; 74:1466-1468.

21. Product Information: NOLVADEX(R) oral tablets, tamoxifen citrate oral tablets.AstraZeneca, Wilmington, DE, 2006.

22. Butcher J: Does tamoxifen increase the risk of cardiovascular disease?. Lancet 2001;357:45

23. Reis SE, Costantion JP, Wickerham DL, et al: Cardiovascular effects of tamoxifen inwomen with and without heart disease: Breast cancer prevention trial. J Natl CancerInst 2001; 93:16-21.

24. Ong PJ, Linardou H, Graham H, et al: Tamoxifen is not detrimental to endothelialfunction in postmenopausal women with breast cancer. Am Heart J 2001; 142(4):6-10.

25. Product Information: Nolvadex(R), tamoxifen citrate. AstraZeneca PharmaceuticalsLP, Wilmington, DE, 2003.

26. Morgan LR Jr, Schein PS, Woolley PV, et al: Therapeutic use of tamoxifen in advancedbreast cancer: correlation with biochemical parameters. Cancer Treat Rep 1976;60:1437-1443.

27. Ayoub JP, Valero V, & Hortobagyi G: Tamoxifen-induced female androgenetic alopeciain a patient with breast cancer (letter). Ann Intern Med 1997; 126:745-746.

28. Anon: Does tamoxifen alter hair colour?. Pharm J 1995a; 254:43129. Product Information: Nolvadex(R), tamoxifen citrate. AstraZeneca, Wilmington, DE,

2003.30. Favis GR, Alavi JB, & Glick JH: Lactation from tamoxifen in breast cancer (letter). Ann

Intern Med 1979; 90:993431. Product Information: Nolvadex(R), tamoxifen citrate. AstraZeneca, Wilmington, DE,

2003.32. Cole MP: The treatment of advanced carcinoma of the breast with the antioestrogenic

agents tamoxifen (ICI 46,474) - A series of 96 patients. Adv Antimicrob AntineoplastChemother 1971; 2:529.

33. Minton MJ, Cantwell BM, Knight RK, et al: Safety of tamoxifen. Lancet 1978;1(8060):396-397.

34. Schrijver J, Alexieva-Figusch J, van Breederode N, et al: Investigations on the nutritionalstatus of advanced breast cancer patients: the influence of long-term treatment withmegestrol acetate or tamoxifen. Nutr Cancer 1987; 10:231-245.

35. Product Information: Nolvadex(R), tamoxifen citrate. AstraZeneca, Wilmington, DE,2003.

36. Akin ML, Uluutku H, Erenoglu C, et al: Tamoxifen and gallstone formation inpostmenopausal breast cancer patients: retrospective cohort study. World J Surg 2003;27:395-399.

37. Ching CK, Smith PG, & Long RG: Tamoxifen-associated hepatocellular damage andagranulocytosis. Lancet 1992; 339:940.

38. Tormey DC, Simon RM, Lippman ME, et al: Evaluation of tamoxifen dose in advancedbreast cancer: a progress report. Cancer Treat Rep 1976; 60(10):1451-1459.

39. Cole MP: The treatment of advanced carcinoma of the breast with the antioestrogenicagents tamoxifen (ICI 46,474) - A series of 96 patients. Adv Antimicrob AntineoplastChemother 1971; 2:529.

40. Lerner HJ, Band PR, Israel L, et al: Phase II study of tamoxifen: report of 74 patientswith stage IV breast cancer. Cancer Treat Rep 1976; 60:1431-1435.

41. Cushman M, Costantino JP, Bovill EG, et al: Effect of tamoxifen on venous thrombosisrisk factors in women without cancer: the Breast Cancer Prevention Trial. Br J Haematol2003; 120:109-116.


43. Pritchard K, Paterson A, Paul N, et al: Increased thromboembolic complications withconcurrent tamoxifen and chemotherapy in a randomized trial of adjuvant therapy forwomen with breast cancer. J Clin Oncol 1996f; 14:2731-2737.

44. Ogawa Y, Murata Y, Nishioka A, et al: Tamoxifen-induced fatty liver in patients withbreast cancer. Lancet 1998; 351:725.

45. Maruyama S, Hirayama C, Abe J, et al: Chronic active hepatitis and liver cirrhosis inassociation with combined tamoxifen/tegafur adjuvant therapy. Dig Dis Sci 1995;40:2602-2607.

46. Day R, Ganz P, & Costantino JP: Tamoxifen and depression: More evidence from theNational Surgical Adjuvant Breast and Bowel Project�s Breast Cancer Prevention (P-1) randomized study. J Natl Cancer Inst 2001; 93:1615-1623.

47. Bushnell CD & Goldstein LB: Risk of ischemic stroke with tamoxifen treatment forbreast cancer. Neurology 2004; 63(7):1230-1233.


49. Gorin MB, Day R, Costanito JP, et al: Long-term tamoxifen citrate use and potentialocular toxicity. Am J Opthalmol 1998; 125:493-501.

50. Ashford AR, Donev I, Tiwari RP, et al: Reversible ocular toxicity related to tamoxifentherapy. Cancer 1988; 61:33-35. Griffin JD & Garnick MB: Eye toxicity of cancerchemotherapy: a review of the literature. Cancer 1981; 48:1539-1549. Kaiser-KupferMI, Kupfer C, & Rodrigues MM: Tamoxifen retinopathy - I. A clinicopathologic report.Ophthalmology 1981; 88:89-93. Mihm LM & Barton TL: Tamoxifen-induced oculartoxicity. Ann Pharmacother 1994; 28:740-742.

51. Shushan A, Peretz T, Uziely B, et al: Ovarian cysts in premenopausal and postmenopausaltamoxifen-treated women with breast cancer. Am J Obstet Gynecol 1996; 174:141-144.

52. Bese T, Simsek Y, Bese N, et al: Extensive pelvic endometriosis with malignant change intamoxifen-treated postmenopausal women. Int J Gynecol Cancer 2003; 13:376-380. ChangCK, Chen P, Leu FJ, et al: Florid polypoid endometriosis exacerbated by tamoxifen therapyin breast cancer. Obstet Gynecol 2003; 102(5):1127-1130. Rose PG, Alvarez B, & MacLennanGT: Exacerbation of endometriosis as a result of premenopausal tamoxifen exposure. AmJ Obstet Gynecol 2000; 183:507-508. Morgan MA, Gincherman Y, & Mikuta JJ:Endometriosis and tamoxifen therapy. Int J Gynecol Obstet 1994; 45:55-57.

53. Cohen I, Azaria R, Bernheim J, et al: Risk factors of endometrial polyps resected frompostmenopausal patients with breast carcinoma treated with tamoxifen. Cancer 2001;92:1151-1155.

54. Biron-Shental T, Tepper R, Fishman A, et al: Recurrent endometrial polyps inpostmenopausal breast cancer patients on tamoxifen. Gynecol Oncol 2003; 90:382-386.

55. Mortimer JE, Boucher L, Baty J, et al: Effect of tamoxifen on sexual functioning inpatients with breast cancer. J Clin Oncol 1999; 17(5):1488-1492.


57. Assikis V, Neven P, Jordan V, et al: A realistic clinical perspective of tamoxifen andendometrial carcinogenesis. Eur J Cancer 1996; 32A:1464-1476.

58. Bergman L, Beelen MLR, Gallee MPW, et al: Risk and prognosis of endometrial cancerafter tamoxifen for breast cancer. Lancet 2000; 356(9233):881-887.

59. Rutqvist L, Cedermark B, Glas U, et al: Randomized trial of adjuvant tamoxifen in nodenegative postmenopausal breast cancer: Stockholm Breast Cancer Study Group. ActaOncologica 1992; 31:265-270.

60. van Leeuwen FE, Benraadt J, Coebergh JW, et al: Risk of endometrial cancer aftertamoxifen treatment of breast cancer. Lancet 1994; 343:448-452.

61. Anon: IARC evaluates carcinogenic risk associated with tamoxifen. Eur J Cancer 1996b;32A:749-752.


63. Henningsen B & Amberger H: Anti-estrogen treatment of metastasizing carcinoma ofthe breast. Deutsch Med Wochenschr 1977; 102:713.


65. Clark S: Prophylactic tamoxifen (letter). The Lancet 1993; 342:168.66. Cullins SL & Pridjian G: Goldenhar�s syndrome associated with tamoxifen given to the

mother during gestation (letter). JAMA 1994; 271:1905-6.67. Anon: Breastfeeding and Maternal Medication. World Health Organization, Geneva,

Switzerland, 2002.68. Product Information: NOLVADEX(R) oral tablets, tamoxifen citrate oral tablets.

AstraZeneca, Wilmington, DE, 2006.69. Lien EA, Anker G, Lonning PE, et al: Decreased serum concentrations of tamoxifen and

its metabolites induced by aminoglutethimide. Cancer Res 1990; 50:5851-5857.70. Product Information: Arimidex(R), , anastrozole.. AstraZeneca Pharmaceuticals,

Wilmington, DE, 2004.71. Product Information: Femara(R) tablets, letrozole tablets. Novartis Pharmaceuticals

Corporation, East Hanover, NJ, 200472. Pritchard K, Paterson A, Paul N, et al: Increased thromboembolic complications with

concurrent tamoxifen and chemotherapy in a randomized trial of adjuvant therapy forwomen with breast cancer. J Clin Oncol 1996; 14:2731-2737.

73. Montes A, Powles TJ, O�Brien MER, et al: A toxic interaction between mitomycin C andtamoxifen causing the haemolytic uraemic syndrome. Eur J Cancer 1993; 29A:1854-1857.


Bieþâk sastopamie endokrîni noteiktie reproduktîvâs sistçmastraucçjumi bçrniem un pusaudþiem ir kriptorhisms, sieviðío vai vîriðíodzimumhormonu deficîts, priekðlaicîga pubertâte un policistisko olnîcusindroms.

Kriptorhisms

Sçklinieks (testis) vienâ vai abâs pusçs neatrodas sçklinieku maisiòâ((scrotum) - nav noslîdçjis. Ðo procesu ietekmç zçna organismaanatomiski, hormonâli un ìençtiski faktori.

Kriptorhisms saistîts ar paaugstinâtu sçklinieku vçþa un neauglîbasrisku, tâdçï to nepiecieðams laikus hormonâli vai íirurìiski (vaikombinçti) ârstçt. Kâdâ lielâ pçtîjumâ novçrots, ka 10% vîrieðu, kamagrâk bijis vienpusçjs kriptorhisms, ir neauglîgi, bet abpusçjakriptorhisma gadîjumâ ðî kaite ir 38% gadîjumu.

Cilvçka horijgonadotropîns (hCG - human chorionicgonadotropine)

Ðâs terapijas pamatâ ir uzskats, ka kriptorhisma cçlonis ir hipotalâma-hipofîzes-testikulârâs ass disfunkcija (vai � vismaz lielâ mçrâ tas tâ ir).hCG , kura galvenâ sastâvdaïa ir luteinizçjoðais hormons (LH), aktivçtestis Leidiga (Leydig) ðûnas, veicinot testosterona lîmeòapaaugstinâðanos.

Ârstçðanai ar hCG ir daþâdas shçmas; bieþâk mçdz ordinçt 100DV/kg intramuskulâri katru piekto dienu 3 nedçïas.

Terapijas rezultâti atkarîgi no sçklinieku sâkotnçjâs atraðanâs vietas� jo tuvâk ieejai sçklinieka maisiòâ, jo terapija ir sekmîgâka. Mazâksekmîga terapija ir arî ïoti agrâ zçna vecumâ. hCG terapija ir veiksmîga 10� 20% pacientu.

hCG terapijai ir arî blaknes. Ja tâ kopçjâ deva pârsniedz 15 000 DV,var pâragri nobriest kauli (pieauguða cilvçka augums var bût mazâks,nekâ tam vajadzçtu bût) un pâragri attîstîties sekundârâs dzimumpazîmes.

Hormoni un medikamenti bçrnu reproduktîvoendokrîno traucçjumu novçrðanaiDr. Iveta Dzîvîte,bçrnu endokrinoloìe

Pastâv aizdomas, ka hCG var izraisît antivielu veidoðanos pret hCG, kassavukârt var radît fertilitâtes sareþìîjumus. Bet lielâkâs baþas rada nesenizteiktâs aizdomas, ka Kreicfelda � Jâkoba slimîbu izraisoðie prioni varbût arî urînâ un tâdçjâdi arî hCG preparâtos (to izejviela ir grûtnieèuurîns).

Ðo apsvçrumu dçï íirurìiska kriptorhisma terapija (orhidopeksija)kïûst arvien populârâka.

Vîriðío dzimumhormonu deficîts (hipogonâdisms)

Aizkavçtas pubertâtes kritçrijs zçniem ir � 14 gadu vecumâ sçkliniekutilpums ir mazâks par 4 ml. Vairumam ðo zçnu tâ ir konstitucionâlapubertâtes aizkavçðanâs, proti, endokrînas patoloìijas viòiem nav.

Hipogonâdisms var bût hipogonadotropisks unhipergonadotropisks.

Hipogonadotropiska hipogonâdisma cçlonis ir hipotalâma - hipofîzesass bojâjums, kura dçï ir traucçta hipotalâmiskâ gonadotropînaatbrîvotâjhormona (GnRH) nokïûðana un darbîba hipofîzç. Visbieþâk toizraisa smadzeòu audzçjs (histiocitoze), galvas trauma, smadzeòuinfekcija, radiâcija.

Hipergonadotropiska hipogonâdisma cçlonis ir zçna reproduktîvâssistçmas perifçrisks bojâjums (sçklinieki nefunkcionç pilnvçrtîgi). Tovar izraisît hromosomâli defekti - Klainfeltera (Klinefelter) sindroms,kriptorhisms, sçklinieku attîstîbas anomâlijas, trauma, radiâcija.

Hipogonâdisms liecina par nepietiekamu testosterona lîmeniorganismâ. Tâpçc netiek nodroðinâta normâla augðana, kaulunobrieðana, muskulatûras attîstîba; ðie zçni ir neaktîvi, ar einuhoidâluíermeòa uzbûvi (garas rokas, garas kâjas, îss vidums), bieþi jûtasatstumti.

Hipogonâdisma ârstçðana izriet no tâ veida.Hipogonadotropisko hipogonâdismu ârstç, ievadot hipofîzes

Bieþâk lietotie androgçniskie steroîdi

Íîmiskaisnosaukums Preparâts Ievadîðanas veids Indikâcijas

T propionate Testex i/m T aizstâðana

T enanthate Delatestryl, Everone, Durathate i/m T aizstâðana

T cypionate Virilon im, Depotest, Andr-Cyp i/m T aizstâðana

T buciclate i/m T aizstâðana

T plâksteri Androderm,Testoderm lokâli T aizstâðana

T gçls Androgel lokâli T aizstâðana

Nandrolone decanoate Deca-Durabolin i/m Nieru mazspçjas izraisîta ançmija

Nandrolone phenpropionate Durabolin i/m Nieru mazspçjas izraisîta ançmija

Methyltestosterone Testred, Android, Virilon p/o T substitûcijaendometrioze

Fluoxymesterone Halotestin p/o T substitûcija

Methandrostenolone Methandienone, Dianabol p/o Masas zudums (novâjçðana)

Oxandrolone Anavar, Oxandrin p/o Masas zudums (novâjçðana)

Oxymetholone Anadrol p/o Ançmija

Mesterolone Proviron p/o T substitûcija



hormonus (rekombinçto cilvçka FSH kopâ ar hCG ) vai aktivçjot hipofîzesgonadotropiskâs ðûnas ar GnRH � gonadotropînu sekrçciju stimulçjoðohormonu (îsâs darbîbas dçï jâlieto pulsveida pievades zemâdas infûzijassûkòi, kas ir lîdzîgi tiem, ko lieto ilgstoðâm insulîna zemâdas infûzijâm.

Savukârt hipergonadotropisko hipogonâdismu ârstç, ievadottestosteronu.

Testosterona preparâtiTestosteronu lieto par modificçtu analogu.Terapiju zçni parasti panes labi, bet var bût acne fulminans,

ginekomastija, priâpisms. Pastâvîgi lietojot, var mazinât pacientaendogçniskâ testosterona producçðanu. Jâseko lîdzi aknu raudzçm (varpaaugstinâties transaminâzes), lipîdu lîmenim asinîs (tas var mazinâties).

Ja testosterona aizstâðana ir pârâk agresîva, var priekðlaikus slçgtieskaulu augðanas zonas un pieauguða cilvçka augums var bût mazâks,nekâ tam bûtu jâbût.

Anabolisko steroîdu strauja lietoðanas atcelðana var izraisîtnoradrenalîna hiperaktivitâti, kas var izpausties ar bezmiegu,uzbudinâjumu, svîðanu, karstuma viïòiem, drebuïiem, anoreksiju,muskuïu sâpçm, sliktu dûðu, vemðanu, tahikardiju, hipertensiju.

Sieviðío dzimumhormonu deficîts (hipogonâdisms)

Aizdomas par dzimumhormonu deficîtu meitenei var bût pamatotas,ja viòai ir aizkavçta pubertâte [krûðu veidoðanâs nav sâkusies 13 gaduvecumâ vai menstruâcijas (menarche) trûkst 16 gadu vecumâ] vai arî, jalaiks no krûðu dziedzeru veidoðanâs sâkuma lîdz menarche sâkumamilgst vairâk par 4, 5 gadiem.

Tâpat kâ zçniem, arî meitençm dzimumattîstîba var bûtkonstitucionâli kavçta. To noskaidro, vçrtçjot attiecîgos diagnostiskosalgoritmus, un tas nozîmç, ka endokrînu traucçjumu ðâdos gadîjumosnav.

Tâpat kâ zçniem, arî meitençm ðíir hipogonadotropisko (centrâlo)un hipergonadotropisko (perifçrisko) hipogonâdismu.

Hipogonadotropiskâ hipogonâdisma iemesli meitençm mçdz bûtlîdzîgi kâ zçniem, un tâ manifestâcija var bût pastâvîga (CNS bojâjumi,ìençtiski defekti) vai pârejoða, atgriezeniska (kâda sistçmiska slimîba,badoðanâs, fiziska vai garîga pârslodze u.c.).

Hipergonadotropiskâ hipogonâdisma iemesls meitençm ir daþâdasetioloìijas olnîcu bojâjums (gonâdu disìençze � atseviðía patoloìijavai Ternera sindroma sastâvdaïa, autoimûns ooforîts, apstarojums,íîmijterapija u.c. ) vai arî iedzimts vai iegûts defekts dzimumsteroîdureceptoru lîmenî.

Estrogçnu aizstâðana

Pubertâtes attîstîbai ðâdos gadîjumos nepiecieðama sieviðíodzimumhormonu aizstâðana, kas jâlîdzsvaro ar kaulu augðanu (laieksogçniskie estrogçni pâragri nenoslçgtu kaulu augðanas zonas).

Tâpçc estrogçnu aizstâðanu meitençm nesâk, pirmsrentgenoloìiskais kaulu vecums nav sasniedzis 12 gadus.

Estrogçnu sâkumdeva ir ïoti maza (1/6 � ¼ no pieauguðo devas), untâ tiek palielinâta katrus 3 � 6 mçneðus, òemot vçrâ pubertâtes attîstîbu(pçc Tannera kritçrijiem), kaulu vecumu un dzemdes apjomu.

Estrogçnu substitûcijas mçríis ir sasniegt pilnu meitenesfeminizâciju 2 � 3 gadu laikâ.

Estrogenizâcijai parasti lieto kâdu perorâlo preparâtu �etinilestradiolu vai konjugçtos estrogçnus, lai gan, var lietot arîinjicçjamos preparâtus.

Estrogçnterapijas gaitâ meitenei attîstâs krûðu dziedzeri un sâkasneregulâra vaginâla asiòoðana. Parasti 1 � 2 gadu laikâ meitenei varpiemçrot kombinçto estrogçnu - progestînu terapijas shçmu: ikdienasperorâlais estrogçns + perorâlais medroksiprogesterona acetâts 7 � 14dienas katru mçnesi. Kad sasniegts meitenes tiecamaugums, terapijumaina un ordinç kâdu kombinçtu estrogçna - progestîna preparâtu (pill).

Estrogçnu / progestînu terapijas blaknesViena no bûtiskâkâm estrogçnu lietoðanas blaknçm ir palielinâts

trombembolijas risks, it îpaði, ja meitene arî smçíç.Trombembolisko komplikâciju risks pieaug lîdz ar estrogçnu devas

palielinâðanos. Tâ kâ pubertâtes attîstîbas nodroðinâðanai deva navlielâka par 20 mikrogramiem etinilestradiola dienâ, ðâds risks ir minimâls.

Cita estrogçnterapijas blakne ir paaugstinâts krûts vçþa risks. Ðisaudzçjs ir estrogçnatkarîgs, un tâ risks arî pieaug lîdz ar estrogçnudevas pieaugumu. Tas ir vçl viens arguments, kâdçï meitenesestrogenizâcija pubertâtes nodroðinâðanai jâveic ar iespçjami minimâluhormonu devu.

Progestînu, îpaði medroksiprogesterona acetâta, blaknes ir krûðudziedzeru sâpes un jutîgums, tieksme uz tûskas veidoðanos, depresija,hirsûtisms; lielâka tâ deva (kâdâ to lieto krûts vçþa kompleksai terapijai)nomâc hipotalâma-hipofîzes-virsnieru garozas asi, vienlaikus izraisotKuðinga (Cushing) sindromam lîdzîgu simptomâtiku.

Priekðlaicîga pubertâte

Tradicionâli pieòemts, ka par pubertas praecox apzîmç pubertâtespazîmes pirms 8 gadu vecuma meitençm un pirms 9 gadu vecuma zçniem.Atseviðíâs etniskâs grupâs ðie vecuma kritçriji var bût citâdi.

Galvenâ klîniskâ problçma ðais gadîjumos ir strauja kaulu augðanaszonu slçgðanâs (tâpçc pieauguða cilvçka augums var bût ïoti mazs).Cenðoties iedarboties uz attiecîgo etioloìisko faktoru, terapijas mçríisir palçninât kaulu nobrieðanu jeb kaulu vecuma progresu.

Svarîgi ir arî psihosociâlie terapijas apsvçrumi ðo bçrnu adaptâcijaisavu lîdzaudþu vidç.

Priekðlaicîgai pubertâtei var bût gan centrâli, gan perifçriski cçloòi.Centrâla pubertas praecoxCentrâlo, îsto jeb pilno pubertas praecox izraisa hipotalâma-

hipofîzes-gonâdu ass aktivâcija. Tâ var bût gan idiopâtiska, gan arî tovar izraisît galvas smadzeòu bojâjums (CNS audzçjs, trauma, infekcija,suprasellâras cistas, hidrocefâlija).

Strauji progresçjoðu centrâlu pubertas praecox atbilstoði aktîviârstç, bet lçni progresçjoðai formai terapija var nebût nepiecieðama.

Perifçriska pubertas praecoxPerifçrisko, nepilno jeb pseudo pubertas praecox izraisa hipotalâma

(GnRH) vai hipofîzes (LH, FSH) nekontrolçta dzimumhormonuproducçðanâs.

Cçloòi zçniem � ìimenes vîrieðu pubertas praecox (testotoksikoze),Leidiga ðûnu audzçjs, hCG sekretçjoðs audzçjs (germinoma,horijepitelioma, teratoma, hepatoma, hepatoblastoma), iedzimtasvirsnieru garozas hiperplâzijas virilizçjoðâ forma, virsnieru garozasaudzçjs, androgçnisko medikamentu lietoðana.

Cçloòi meitençm � olnîcu audzçjs, olnîcu folikulârâs cistas, virsnierugarozas audzçjs, estrogçnisko medikamentu lietoðana.

McCune-Albright (Makjûna Olbraita) sindroms (simptomu triâde)- pubertas praecox, kaulu fibrozâ displâzija un �kafija ar pienu� plankumiuz âdas. Sastop abiem dzimumiem, bet izteikti bieþâk ir meitençm (+olnîcu cistas).

Pubertas praecox terapijaTerapija ir atkarîga no pubertas praecox veida un izraisoðâ faktora.Centrâlas priekðlaicîgas pubertâtes gadîjumâ izvçles preparâts ir

kâds no GnRH agonistiem (triptorelîna grupas preparâti).Perifçriskas priekðlaicîgas pubertâtes gadîjumâ lieto

ketokonazolu (adrenâlo un gonâdu steroidu ìençzes inhibitors; oriìinâli� pretsçnîðu medikaments; var bût hepatotoksisks) vai testolactonu(aromatâzes inhibitors).

McCune-Albright (Makjûna Olbraita) sindroma terapijai varmçìinât lietot anastrazolu (nesteroîdu aromatâzes inhibitors) untamoksifçnu (estrogçnreceptoru modulâtors).

Policistisko olnîcu sindromsNereti sastopams pusaudzçm.Galvenâs pazîmes � adipozitâte, hirsûtisms, acne, oligo- vai

amenoreja, arteriâla hipertensija, hiperinsulînisms, traucçta


Vai zâïu darbîbas (efekta) trûkums ir blakne,par ko jâziòo?

cilvçkam kopumâ, ïoti daþâdu iemeslu dçï ne vienmçr var sniegtterapeitisku efektu katram atseviðíam pacientam.

Tais gadîjumos, kad zâïu efekta trûkums saistîts ar zinâmu grûtiârstçjamu slimîbu, zâïu veidu vai paða pacienta klînisko stâvokli,atseviðíi ziòojumi par zâïu efekta trûkumu nevar bûtiski ietekmçt klîniskâpçtîjumâ gûtos datus par zâïu efektivitâti kopumâ.

Tomçr, ja tiek novçrots negaidîts zâïu darbîbas trûkums, saskaòâ arzâïu blaknes definîciju tâ ir bûtiska nevçlama un kaitîga reakcija. Tâpçcpar to jâziòo Zâïu valsts aìentûrai, jo neparedzçts zâïu darbîbas (efekta)trûkums var liecinât par

1) farmaceitisku defektu [viltojums, oriìinâlpreparâta vaidaudzavotu (ìençrisku) zâïu zema biopieejamîba, zâïu transportçðanasvai glabâðanas noteikumu neievçroðana];

2) mijiedarbîbu.Mijiedarbîbâ ar citâm zâlçm, pârtikas piedevâm, uzturvielâm, sadzîves

íîmiskiem lîdzekïiem var atklâties lîdz ðim neapzinâta enzîmu darbîbasierosinâðana vai kavçðana (kas paâtrina vai palçnina zâïu metabolismu)vai zâïu absorbcijas mazinâðanâs. Zâïu absorbciju var ietekmçt alkoholalietoðana, çðanas ieradumi un smçíçðana;

3) zâïu neatbilstoðu lietoðanu (neatbilstoða indikâcija, zâïu deva,lietoðanas reþîms);

4) rezistenci (mikroorganisma celma rezistence pret zâlçm infekcijasslimîbas gadîjumâ, konkrçtas vakcînas sçrijas efekta trûkums, antigçnapârmaiòas, vakcînas programmatiskas kïûdas, audzçja ðûnu rezistence,slimîbas pârnesçja rezistence);

5) farmakoìençtiski determinçtu rezistenci (piemçram, ja cilvçkspieder pie âtrâ metabolisma tipa, retas ìençtiskas îpatnîbas gadîjumâu.c.);

6) toleranci un tahifilaksi.Zâïu tolerance ir to efekta mazinâðanâs daþu dienu vai nedçïu laikâ

pçc lietoðanas sâkðanas (piemçram, opioidâla tolerance). Tolerance varbût farmakokinçtiska (enzîmu darbîbas ierosinâðanas dçï) vaifarmakodinamiska. Tolerances gadîjumâ, lai sasniegtu sâkotnçjo(nepiecieðamo) zâïu efektu, deva pastâvîgi jâkâpina. Pârtraucot zâïulietoðanu, var rasties zâïu lietoðanas atcelðanas reakcija.

Tahifilakse izpauþas ar pârejoðu organisma nejutîgumu pret zâlçm(efekta trûkumu) pçc to îslaicîgas atkârtotas lietoðanas.

7) sâkot plaðu zâïu lietoðanu, nepietiekami bieþi pacientiem tiek

Zane Neikena,Zâïu blakusparâdîbu monitoringa nodaïas vadîtâja vietniece

Ârstu un farmaceitu ziòojumiem (savvçstîm) par novçrotiemveselîbas traucçjumiem, ko iespçjams saistît ar zâïu lietoðanu, ir bûtiskanozîme neparedzçtu (lîdz ðim vçl neapzinâtu) zâïu blakòu un tomijiedarbîbas agrînâ atklâðanâ.

Pasaules Veselîbas organizâcijas sniegtâ definîcija skaidro, kazâïu blakne ir kaitîga un nevçlama cilvçka organisma reakcija, kasrodas, lietojot zâles devâ, kâda paredzçta slimîbas profilaksei,diagnostikai, ârstçðanai vai fizioloìisko funkciju modificçðanai(atjaunoðanai, korekcijai un pârveidoðanai).

Ðobrîd saskaòâ ar Eiropas Savienîbas Farmakovigilancesvadlînijâm (Volume 9A) zâïu blaknes klasiskâ definîcija ir paplaðinâta:par blakni uzskatâmi arî visi veselîbas traucçjumi, kas rodas, zâleslietojot neatbilstoði zâïu aprakstam, zâïu izplatîðanas un lietoðanasnosacîjumiem (piemçram, devâ, kas pârsniedz ieteikto, ja zâlespârdozçtas, lietotas nemedicîniskâ nolûkâ u.c.).

Lai gan zâïu terapeitiskâs darbîbas (efekta) trûkums, raugoties nofarmakoloìiskâ viedokïa, iespçjams, neatbilst blaknes raksturojumam,tomçr saskaòâ ar blaknes definîciju tas ir gan kaitîgs, gan nevçlams.Literatûras dati vedina domât, ka zâïu efekta trûkums varçtu bût vienano bieþâkâm ârstniecîbas problçmâm.

Zâïu efektivitâte cilvçkam kvalitatîvi un kvantitatîvi tiek noteiktaplacebo kontrolçtos klîniskos pçtîjumos.

Klîniska pçtîjuma apstâkïos un ikdienas klîniskâ praksç zâles vardarboties atðíirîgi:

1. Pçtîjumâ zâïu darbîbu pçtî pçc noteiktiem kritçrijiem atlasîtai diezganðaurai cilvçku (slimnieku) grupai.

2. Tomçr patieso zâïu darbîbu (efektu) iespçjams atklât tikai ikdienasklîniskâ praksç, kad zâles saòem plaðs un ïoti daudzveidîgs pacientuloks:

l daþâda vecuma cilvçki (arî veci cilvçki, bçrni);l grûtnieces un sievietes laktâcijas periodâ;l pacienti, kam ir daþâda smaguma aknu un nieru darbîbas

traucçjumi un citas blakusslimîbas;l pacienti, kurus ietekmç vçl citi faktori, kurus pçtîjumos çtisku

vai citu apsvçrumu dçï iepriekð nav iespçjams paredzçt(piemçram, cilvçku ìençtiskâs atðíirîbas).

Tâpçc zâles, kam pierâdîta efektivitâte noteiktas slimîbas ârstçðanai

glikoztolerance (paaugstinâts 2.tipa cukura diabçta risks), dislipidçmija.Terapijas mçríis ir mazinât hirsutisma izpausmes, normalizçt

menstruâlo ciklu, koriìçt hiperinsulînismu un mazinât svaru.Medikamenti � estrogçnu/progestînu kombinçtie preparâti,

medroksiprogesterona acetâts, metformîns, spironolaktons, flutamîds,finasterîds.

Vçres1. Callaghan P. Undescended testis. Pediatr Rev 2000;21(11):3952. Wilson JD, George FW, Griffin JE. The hormonal control of sexual development. Science

1981;211(4488):1278-843. Giwercman A, Muller J, Skakkeboek NE. Cryptorchidism and testicular neoplasia.Horm

Res 1988;30(4-5):157-634. Silveira LF, MacColl GS, Bouloux PM. Hypogonadotropic Hypogonadism.Semin Reprod

Med 2002;20(4):327-385. Basaria S, Dobs AS. Risks versus benefits of testosterone therapy in elderly men. Drugs

Aging 1999;15(2):131-426. Rhoden EL, Morgentaler A. Treatment of testosterone-induced gynecomastia with the

aromatase inhibitor anastrozole. Int J Import Res 2004;16(1):95-77. Lidegaard O, Edstrom B, Kreiner S. Oral contraceptives and venous thromboembolism: a

five-year national case-control study. Contraception 2002;65(3):187-968. Eugster EA, Rubin SD, ReiterEO et al.Tamoxifen treatment for precocious puberty in McCune-

Albright syndrome. J Pediatr 2003;143(1):60-69. Schneider HP. Androgens and antiandrogens. Ann N Y Acad Sci 2003; 997:292-30610. Spitzer PM, Lisboa KO, Mattiello S et al. Spironolactone as a single agent for long term

therapy of hirsute women. Clin Endocrinol (Oxf) 2000;52(5):587-9411. Iuorno MJ, Nestler JE. Insulin lowering drugs in polycystic ovary sindrome. Obstet

GynecolClin North Am 2001;28(1):153-6412. Soenger P, Wikland KA, Conway GS et al. Recommendations for the diagnosis and

management of Turner syndrome. J Clin Endocrinol Metab2001;86(7):3061-913. Sedlmeyer IL, Palmert MR. Delayed puberty. J Clin Endocrinol Metab 2002;87(4):1613-20

Paðizglîtîba


Ârstniecîbas lîdzekïa nosaukums, Starptautiskais Zâïu reìistrâcijas Farmakotera- ATÍ kods Reìistrâ- Izplatîðanazâïu forma un dozçjums nosaukums apliecîbas îpaðnieks peitiskâ grupa cijas Nr.

Requip-Modutab 2 mg; 3 mg; 4 mg; Ropiniroli hydrochloridum GlaxoSmithKline Latvia pretparkinsonisma lîdzeklis N04BC04 06-0261 Pr.8 mg, ilgstoðas darbîbas tabletes SIA, Latvija 06-0262 Pr.

06-0263 Pr.06-0264 Pr.

Alenotop 70 mg°, tabletes Acidum alendronicum SIA Pliva, Latvija antiosteoporotisks lîdzeklis M05BA04 06-0265 Pr.Eloxatin 5 mg/ml koncentrâts infûziju Oxaliplatinum Sanofi-aventis Latvia onkoloìisks lîdzeklis L01XA03 06-0266 Pr.IIonk.ðíîduma pagatavoðanai, Koncentrâts SIA, Latvija 06-0267 Pr.IIonk.infûziju ðíîduma pagatavoðanai 06-0268 Pr.II onk.200 mg/40 ml; 100 mg/20 ml;50 mg/10 mlDomperidon Actavis, 10 mg°, tabletes Domperidonum Actavis Group Hf, Islande prokinçtisks lîdzeklis A03FA03 06-0269 Pr.Finasterid Actavis 5 mg°, Finasteridum Actavis Group Hf, Islande lîdzeklis prostatas G04CB01 06-0270 Pr.apvalkotâs tabletes hipertrofijas ârstçðanaiVoltaflex glucosamine 625 mg°, Glucosamini hydrochloridum Novartis Finland Oy, Somija nesteroidâls pretiekaisuma M01AX05 06-0271apvalkotas tabletes lîdzeklisPrexige 100 mg°, apvalkotas tabletes Lumiracoxibum Novartis Finland Oy, Somija nesteroidâls pretiekaisuma M01AH06 06-0272 Pr.

lîdzeklisGrazax 75 000 SQ-T°, liofilizâts Phlei pratensis ALK-Abello A/S, Dânija specifiskâs V01AA02 06-0273 Pr.iekðíîgai lietoðanai pollinum extractum hiposensibilizâcijas lîdzeklisCopaxone 20 mg/ml°, Glatirameri acetas TEVA Pharmaceuticals Ltd., imûnmodulators L03AX13 06-0274 Pr.ðíîdums injekcijâm pilnðïircç LielbritânijaRanomax 0,4 mg°, ilgstoðas Tamsulosini hydrochloridum Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija prostatoterapeitisks lîdzeklis G04CA02 06-0275 Pr.darbîbas kapsulasOxaliplatin Mayne 5 mg/ml°, pulveris Oxaliplatinum Mayne Pharma Plc, onkoloìisks lîdzeklis L01XA03 06-0276 Pr.IIonk.infûziju ðíîduma pagatavoðanai Lielbritânija 06-0277 Pr.II onk.50 mg; 100 mgRileptid 1 mg; 2 mg; 3 mg; 4 mg°, Risperidonum Egis Pharmaceuticals Ltd., neiroleptisks lîdzeklis N05AX08 06-0278 Pr.apvalkotas tabletes Ungârija 06-0279 Pr.

06-0280 Pr.06-0281 Pr.

Sedron 70 mg°, apvalkotas tabletes Acidum alendronicum Gedeon Richter Ltd., Ungârija antiosteoporotisks lîdzeklis M05BA04 06-0282 Pr.Zibor 25000 SV anti-Xa/ml ðíîdums Bemiparinum natricum Menarini International antikoagulants B01AB12 06-0283 Pr.injekcijai pilnðïircçs, 5000 SV anti Operations Luxembourg 06-0284 Pr.Xa/0,2 ml; 7500 SV anti Xa/0,3 ml; S.A., Luksemburga 06-0285 Pr.10000 SV anti Xa/0,4 ml°;Ciprofloxacin Sandoz 250 mg; Ciprofloxacinum Sandoz d.d., Slovçnija antibakteriâls lîdzeklis J01MA02 06-0286 Pr.500 mg°, apvalkotas tabletes 06-0287 Pr.Torendo 0,5 mg; 1 mg; 2 mg; 3 mg; Risperidonum KRKA d.d., Novo Mesto, neiroleptisks lîdzeklis N05AX08 06-0288 Pr.4 mg; 6mg°, apvalkotas tabletes Slovçnija 06-0289 Pr.

06-0290 Pr.06-0291 Pr.06-0292 Pr.06-0293 Pr.

Zâïu reìistrs

Izmaiòas Latvijas Republikas Zâïu reìistrâSaskaòâ ar Zâïu valsts aìentûras 19.12.2006. rîkojumu Nr. 2 � 20/12

Zâïu reìistrâ iekïautâs zâles

novçrots gaidîtais jeb pirmsreìistrâcijas izpçtç pierâdîtais efekts.To iespçjams skaidrot ðâdi: pçtîjumâ zâïu devu noteica nelielai stingri

atlasîtai pacientu grupai, kura labi padevâs ârstçðanai. Tomçr reâlâklîniskâ praksç jâârstç cilvçki ar ïoti daþâdiem blakusfaktoriem, kopçtîjumâ nav iespçjams ietvert. Ðai gadîjumâ savvçstîm ir bûtiska nozîmeproblçmas agrînâ atklâðanâ;

8) ilglaika zâïu darbîbas (efekta) uzraudzîbâ novçro efektamazinâðanos, palielinoties zâïu lietoðanas ilgumam. Zâïu efektamazinâðanos, tâs lietojot ilgstoði, nevar noteikt un paredzçt klîniskospçtîjumos, kas ir diezgan îslaicîgi. Arî ðai gadîjumâ savvçstî sniegtâinformâcija var bût ïoti vçrtîga.

Minçtais apliecina, ka ârsta novçrojumiem reâlâ klîniskâ praksç irneatsverama nozîme zâïu darbîbas izpçtç. Respektçjot ârsta sniegtoinformâciju (savvçstu datus), var veikt mçrítiecîgus klîniskus pçtîjumus,kuros iespçjams precizçt zâïu efektîvâkas un droðâkas lietoðanasnoteikumus, piemçram, kuriem pacientiem tâs ordinçt, bet kuriem labâk

izvçlçties alternatîvu terapiju un kâdi bûtiski priekðnosacîjumi jâievçro,ordinçjot konkrçtu medikamentu u. c..

Atðíirîbâ no Latvijas daudzu valstu nacionâlos tiesîbu aktos navnoteikts, ka ârstam un farmaceitam par novçrotâm iespçjamâm zâïublaknçm ir jâziòo nacionâlai zâïu aìentûrai. Tomçr zinâtniska interese,godaprâts un apziòa, ka tâ iespçjams palîdzçt sev, kolçìiem un pacientamzâles lietot iespçjami droði un efektîvi, motivç ârstus un farmaceitussniegt informâciju nacionâlâm zâïu aìentûrâm.

Vçres1. VOLUME 9A of The Rules Governing Medicinal Products in the European Union,

Guidelines on Pharmacovigilance for Medicinal Products for Human Use, January 20072. Ronald H.B. Meyboom, Marie Lindquist, Anna � Karin Flygare, Cecilia Bireli, I. Ralph

Edwards, The Value of Reporting Therapeutic Ineffectiveness as an Adverse Drug Reaction,Pharmacovigilance in Focus, Drug Safety, 2005

3. The Upsala Monitoring Centre, Safety monitoring of medicinal products � guidelines ofsetting up and running of a Pharmacovigilance centre. Uppsala: The Upsala MonitoringCentre 2000


Ârstniecîbas lîdzekïa nosaukums, zâïu Starptautiskais nosaukums Zâïu reìistrâcijas Farmakotera- ATÍ kods Reìistrâ- Izplatîðanaforma un dozçjums apliecîbas îpaðnieks peitiskâ grupa cijas Nr.

Vasilip 10 mg; 20 mg, apvalkotas tabletes Simvastatinum KRKA d.d., Novo Mesto, hipolipidçmisks lîdzeklis C10AA01 01-0192 Pr.Slovçnija 01-0193 Pr.

Enhancin 500 mg/125 mg, Amoxicillinum, Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija antibiotisks lîdzeklis J01CR02 01-0221 Pr.apvalkotas tabletes Acidum clavulanicumDiclac 100 mg, ilgstoðas darbîbas tabletes Diclofenacum natricum Sandoz d.d., Slovçnija nesteroidâls pretiekaisuma M01AB05 01-0233 Pr.

lîdzeklisLuffa komp.-Heel, deguna aerosols Luffa operculata, Thyallis Biologische Heilmittel homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0234

glauca, Histaminum, Sulfur Heel GmbH, VâcijaLuffa kompositum Heel, tabletes Aralia racemosa, Arsenum Biologische Heilmittel homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0235

jodatum, Lobelia inflata, Heel GmbH, VâcijaLuffa operculata

Menopace, kapsulas Ferri fumaras, Vitabiotics Ltd, Lielbritânija vitamîni ar minerâlvielâm A11AA03 01-0243Cyanocobalaminum, Acidumfolicum, Pyridoxini hydro-chloridum, Zinci sulphasmonohydricus, Cupri sulfas, etc.

Ecobec 100 mikrogrami; 250 mikrogrami, Beclometasone dipropionate Ivax Pharmaceuticals s.r.o., pretastmas lîdzeklis R03BA01 01-0273 Pr.aerosols inhalâcijâm zem spiediena, ðíîdums Èehija 01-0274 Pr.Feroglobin B12, ilgstoðas Ferri fumaras, Vitabiotics Ltd, Lielbritânija vitamîni ar minerâlvielâm A11JB 01-0285darbîbas kapsulas Cyanocobalaminum, Acidum

folicum, Pyridoxini hydro-chloridum, Zinci sulfasmonohydricus, Cupri sulfas

Tonsan chronic pilieni, Thymus vulgaris D1, Tartarus Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0437Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai emeticus D6, Ipecacuanha D6,

Balsamum peruvianum D6,Ammonicum carbonicum D6

Tonsan K pilieni, Ðíîdums Grindelia robusta D1, Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0438iekðíîgai lietoðanai Ipecacuanha D6, Lobelia inflata

D6, Cuprum aceticum D12,Stannum jodatum D12

Famulan pilieni, Alium cepa D1, Euphrasia Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0439Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai D6, Sabadilla D6, Kalium

jodatum D12, Arsenicumalbum D12

Repisan pilieni, Calendula D1, Arnica D6, Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 01-0441Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai Hypericum D6, Ruta D6,

Symphytum D6Naviga pilieni, Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai Ginkgo D1, Cocculus D6, Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 02-0012

Conium D6, Petroleum D12,Barium carbonicum D12

Stiran pilieni, Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai Armoracia D1, Kalium Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 02-0013bichromicum D6, HydrastisD6, Calcium sulfuricum D12,Cinnabaris D12

Delufen deguna aerosols, Sinapis nigra D1, Euphorbium Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 02-0014Deguna aerosols, ðíîdums D6, Pulsatilla D6, Luffa D12,

Mercurius bijodatus D12Delufen pilieni, Sinapis nigra D1, Euphorbium Richard Bittner AG, Austrija homeopâtisks lîdzeklis V03AX 02-0015Ðíîdums iekðíîgai lietoðanai D6, Pulsatilla D6, Luffa D12,

Mercurius bijodatus D12Fraxiparine Forte 0,6 ml; 0,8 ml; 1 ml, Nadroparinum calcicum GlaxoSmithKline Latvia antitrombotisks lîdzeklis B01AB06 02-0022 Pr.11 400 SV Axa/0,6 ml; 15 200 SV Axa/0,8 ml; SIA, Latvija 02-0023 Pr.19 000 SV Axa/1 ml 02-0024 Pr.Ðíîdums injekcijâm pilnðïircçHavrix 1440 ELISA vienîbas/ml, Vaccinum hepatitidis A GlaxoSmithKline vakcîna pret hepatîtu J07BC02 02-0026 Pr.suspensija injekcijâm inactivatum adsorbatum Biologicals S.A., BeïìijaInfanrix polio°, suspensija Vaccinum diphtheriae, tetani, GlaxoSmithKline kombinçta vakcîna pret J07CA02 05-0635 Pr.injekcijâm pilnðïircç pertussis sine cellulis ex Biologicals S.A., Beïìija bakteriâlâm un vîrusu

elementis preparatum et infekcijâmpolimyelitidis inactivatumadsorbatum

Pârreìistrçtâs zâlesZâles tiek pârreìistrçtas ik pçc pieciem gadiem. Aicinâm vçrst uzmanîbu, ka pârreìistrâcijâ var tikt veiktas izmaiòasZâïu aprakstos un Lietoðanas instrukcijâs.

Torendo Q-Tab 0,5 mg; 1 mg; 2 mg°, Risperidonum KRKA d.d., Novo Mesto, neiroleptisks lîdzeklis N05AX08 06-0294 Pr.mutç disperìçjamas tabletes Slovçnija 06-0295 Pr.

06-0296 Pr.Vinorelbin �Ebewe� 10 mg/ml; Vinorelbinum Ebewe Pharma Ges.m.b.H onkoloìisks lîdzeklis L01CA04 06-0297 Pr.IIonk.50 mg/5ml°, koncentrâts infûziju Nfg.KG, Austrija 06-0298 Pr.II onk.ðíîduma pagatavoðanaiNormostad 5 mg; 10 mg°, tabletes Amlodipini besilas Stada Arzneimittel AG, Vâcija kalcija kanâlu blokators C08CA01 06-0299 Pr.

06-0300 Pr.° Zâles reìistrçtas savstarpçjâs atzîðanas procedûrâ


Izmaiòas Zâïu aprakstos un Lietoðanas instrukcijâsZâïu nosaukums Zâïu reìistrâcijas Reìistrâcijas nr. Pamatojums

apliecîbas îpaðnieks Zâïu reìistrâ

Forlax 4 g pulveris iekðíîgi lietojama Beaufour Ipsen International, 05-0155 II tipa izmaiòas: mainît izsniegðanas kârtîbu no bezrecepðu uz recepðuðíîduma pagatavoðanai pa 4 mg Francija

Mifegyne, tabletes pa 200 mg Exelgyn, Francija 02-0229 mainît izsniegðanas kârtîbu no Pr.II gin. uz Pr.II stac.Bactiflox Lactab 500 mg apvalkotas tabletes Mepha Lda., Portugâle 99-0302 II tipa izmaiòas: izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâDiclac ID 150 mg; 75 mg Sandoz d.d., Slovçnija 99-0828 izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ

ilgstoðas darbîbas tabletes 99-0827Berlocid 800 mg/160 mg tabletes Berlin-Chemie AG/ 98-0031 II tipa izmaiòas: jauna Lietoðanas instrukcija

Menarini Group, VâcijaCorpril 2,5 mg; 5 mg cietas kapsulas Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija 02-0450 Izmaiòas Lietoðanas instrukcijâ

02-0451Gincosan, kapsulas Norameda UAB, Lietuva 04-0396 Zâïu apraksta sadaïâ 4.4. pievienots brîdinâjums par laktozi, atbilstoða Lietoðanas

instrukcijaKetonal 50 mg, kapsulas Sandoz d.d., Slovçnija 98-0515 izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ - papildinâta droðîbas informâcijaKetonal forte 100 mg, apvalkotas tabletes Sandoz d.d., Slovçnija 98-0514 izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ - papildinâta droðîbas informâcijaStilnox 10 mg apvalkotas tabletes Sanofi-aventis Latvia SIA, 99-1021 II tipa izmaiòas: papildinâta droðîbas informâcija

LatvijaTrileptal 150 mg; 300 mg; Novartis Finland Oy, Somija 99-0278 Veikti labojumi un papildinâjumi Zâïu apraksta 3. un 4.4. apakðpunktos,

600 mg apvalkotas tabletes 99-0279 kâ arî Lietoðanas instrukcijas 2., 4. un 6. punktos99-0280

Trileptal 60 mg/ml suspensija iekðíîgai lietoðanai Novartis Finland Oy, Somija 06-0051 Veikti labojumi un papildinâjumi Zâïu apraksta 3. un 4.4. apakðpunktos, kâ arîLietoðanas instrukcijas 2., 4. un 6. punktos

Nizoral, tabletes pa 200 mg UAB Johnson & Johnson, 99-0061 II tipa izmaiòas: papildinâta droðîbas informâcija Zâïu aprakstâ un LietoðanasLietuva instrukcijâ

Becloforte 250 mkg dozçts aerosols Glaxo Group Limited, 00-0253 II tipa izmaiòas: papildinâta droðîbas informâcija Zâïu aprakstâ un LietoðanasLielbritânija instrukcijâ

Becotide 50 mkg dozets aerosols Glaxo Group Limited, 00-0254 II tipa izmaiòas: papildinâta droðîbas informâcija Zâïu aprakstâ un LietoðanasLielbritânija instrukcijâ

Serdolect 12 mg; 16 mg; 20 mg; H. Lundbeck A/S, Dânija 97-0298 II tipa izmaiòas: Zâïu apraksta sadaïâ 4.4. pievienota4 mg apvalkotas tabletes 97-0299 brîdinâjuma informâcija, ka zâles satur laktozes monohidrâtu; pacienti, kam ir reti

97-0300 sastopama galaktozes nepanesamîba, Lapp laktozes deficîts vai glikozes-galaktozes97-0296 uzsûkðanâs traucçjumi, nedrîkst lietot ðîs zâles; attiecîgâ informâcija ievietota arî

Lietoðanas instrukcijâEmla 5 % cream, krçms AstraZeneca AB, Zviedrija 00-0823 Izmaiòas Zâïu aprakstâSinecod, sîrups 0,15 % Novartis Finland Oy, Somija 02-0182 II tipa izmaiòas: izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ - veiktas

redakcionâlas izmaiòas Zâïu apraksta tekstâ, veikti papildinâjumi sadaïâs �Devas unlietoðanas veids�, �Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�, �Nevçlamâsblakusparâdîbas�; jauna Lietoðanas instrukcija

Sinecod, pilieni iekðíîgai lietoðanai 0,5 % Novartis Finland Oy, Somija 02-0181 II tipa izmaiòas: izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ - veiktasredakcionâlas izmaiòas Zâïu apraksta tekstâ, veikti papildinâjumi sadaïâs �Devas unlietoðanas veids�, �Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�, �Nevçlamâsblakusparâdîbas�; jauna Lietoðanas instrukcija

Varilrix, pulveris injekcijâm + GlaxoSmithKline Biologicals 97-0553 II tipa izmaiòas: atjaunots Zâïu apraksts un Lietoðanas instrukcija,ðíîdinâtâjs (pilnðïircç) S.A., Beïìija pamatojoties uz klînisko pçtîjumu datiem; kontrindikâcijâs paplaðinâts personu ar

imûndeficîtu loks, kam nedrîkst ievadît vakcînu; brîdinâjumos minçts, ka vîrusatransmisija tiek apstiprinâta tikai gadîjumos, kad rodas raksturîgie izsitumi;blakusparâdîbas papildinâtas un uzskaitîtas pçc jaunâkajâm prasîbâm; minçtspârdozçðanas gadîjums

Varilrix, pulveris injekcijâm + GlaxoSmithKline Biologicals 02-0460 II tipa izmaiòas: atjaunots Zâïu apraksts un Lietoðanas instrukcija,ðíîdinâtâjs (flakonâ) S.A., Beïìija pamatojoties uz klînisko pçtîjumu datiem; kontrindikâcijâs paplaðinâts personu ar

imûndeficîtu loks, kam nedrîkst ievadît vakcînu; brîdinâjumos minçts, ka vîrusatransmisija tiek apstiprinâta tikai gadîjumos, kad rodas raksturîgie izsitumi;blakusparâdîbas papildinâtas un uzskaitîtas pçc jaunâkajâm prasîbâm; minçtspârdozçðanas gadîjums

Gammagard S/D 10 g; 2,5 g; 5 g pulveris Baxter S.A., Beïìija 02-0113 II tipa izmaiòas: Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ svîtrotas divasun ðíîdinâtâjs injekcijâm pa 10 g/ 200 ml; 02-0443 indikâcijas - �priekðlaicîgi dzimuði bçrni ar mazu dzimðanas svaru� un �allogçna2,5/ 100 ml; 5 g/ 100 ml 02-0112 aknu transplantâcija�

Alprasedon 0,25 mg; Alprazolamum Stada Arzneimittel AG, Vâcija anksiolîtisks lîdzeklis N05BA12 06-0045 Pr III0,5 mg; 1 mg°, tabletes 06-0046 Pr.III

06-0047 Pr.IIIDiazepeks 5 mg/ml, ðíîdums injekcijâm Diazepamum AS Grindeks, Latvija anksiolîtisks lîdzeklis N05BA01 96-0050 Pr.IIINo-spa 40 mg, tabletes Drotaverini hydrochloridum Chinoin Pharmaceutical and spazmolîtisks lîdzeklis A03AD02 96-0152

Chemical Works PrivateCo.Ltd, Ungârija

Otinum 200 mg/g, ausu pilieni Cholini salicylas ICN Polfa Rzeszow S.A., pretsâpju, pretiekaisuma S02DC 96-0162Polija lîdzeklis

Detralex 500 mg, apvalkotas tabletes Diosminum, Hesperidinum Les Laboratoires Servier, vazoprotektors C05CA53 96-0377 Pr.Francija

Uromitexan 400 mg/4 ml, Mesnum Baxter Oncology GmbH, detoksikâcijas lîdzeklis V03AF01 96-0504 Pr.ðíîdums injekcijâm Vâcija pretaudzçja terapijâCal-C-Vita, putojoðas tabletes Calcii carbonas, Acidum Bayer Oy, Somija polivitamîni ar minerâlvielâm A11AA02 96-0539

ascorbicum, Pyridoxinihydrochloridum,Cholecalciferolum

Neotigason 10 mg, kapsulas Acitretinum Roche Latvija SIA, Latvija antipsoriâtisks lîdzeklis D05BB02 96-0595 Pr.II derm.

° Zâles reìistrçtas savstarpçjâs atzîðanas procedûrâ


Avelox 400 mg apvalkotas tabletes Bayer HealthCare AG, Vâcija 04-0394 II tipa izmaiòas: izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâAvelox 400 mg/ 250 ml ðíîdums infûzijâm Bayer HealthCare AG, Vâcija 04-0395 II tipa izmaiòas: izmaiòas Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâNeurontin, apvalkotas tabletes Pfizer Limited, Lielbritânija 03-0017 Izmaiòas zâïu aprakstâ (SPC) bûtiski lîdzîgâm zâlçm, izmaiòas Lietoðanas

pa 800 mg; 600 mg 03-0016 instrukcijâ, maríçjumâNeurontin 100 mg; 300 mg; Pfizer Limited, Lielbritânija 01-0276 Izmaiòas zâïu aprakstâ (SPC) bûtiski lîdzîgâm zâlçm; izmaiòas

400 mg cietas kapsulas 01-0277 Lietoðanas instrukcijâ, maríçjumâ01-0278

Neurontin 300 mg; 400 mg cietas kapsulas Pfizer Limited, Lielbritânija 01-0277 Izmaiòas zâïu aprakstâ (SPC) bûtiski lîdzîgâm zâlçm, izmaiòas Lietoðanas01-0278 instrukcijâ, maríçjumâ

Xorimax 125 mg; 250 mg; 500 mg Sandoz GmbH, Austrija 05-0105 II tipa izmaiòas: izmaiòas Lietoðanas instrukcijâ un maríçjumâapvalkotas tabletes 05-0106

05-0107Foradil,pulveris inhalâcijâm pa 12 mkg kapsulâ Novartis Finland Oy, Somija 98-0742 II tipa izmaiòas: papildinâta droðîbas informâcija Zâïu apraksta sadaïâs 4.2.

�Devas un lietoðanas veids� (akûtas astmas lçkmes gadîjumâ jâlieto îsas darbîbasbeta 2 antagonisti), 4.4. �Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ� (jâizvçlasmazâko efektîvo devu, Foradil nedrîkst izmantot kâ papildterapiju, Foradil nedrîkstsâkt lietot slimîbas paasinâjuma laikâ, Foradil satur laktozi) un 4.8. �Nevçlamâsblakusparâdîbas� (pievienoti pçtîjumu dati par Foradil saistîbu ar bronhiâlâsastmas paasinâjumu), kâ arî attiecîgajâs lietoðanas instrukcijas sadaïâs

Actonel 35 mg OAW apvalkotas tabletes Aventis Pharma AB, Zviedrija 05-0570 II tipa izmaiòas: jauna indikâcija - osteoporozes ârstçðana vîrieðiem; papildinâtasnevçlamâs blakusparâdîbas, farmakodinamiskâs îpaðîbas

Sortis, apvalkotas tabletes pa Pfizer Limited, Lielbritânija 98-0600 II tipa izmaiòas: pamatojoties uz klîniskiem pçtîjumiem un40 mg; 20 mg; 10 mg; 80 mg 98-0599 EK arbitrâþas lçmumu 22-V-2006 veiktas izmaiòas - pievienota jauna indikâcija

98-0598 �kardiovaskulâru gadîjumu profilaksei pacientiem ar augstu pirmreizçja98-0502 kardiovaskulâra gadîjuma risku papildus pârçjo faktoru korekcijai�; veiktas

korekcijas devâs - dots norâdîjums, ka profilaksei var lietot devas, kas augstâkaspar 10 mg dienâ; klîniskie pçtîjumi aprakstîti sadaïâ 5.1.

Atacand 16 mg; 8 mg tabletes AstraZeneca AB, 99-0119 II tipa izmaiòas: lai saskaòotu Latvijas un MRP Zâïu aprakstus, veiktas izmaiòasSodertalje, Zviedrija 99-0118 sadaïâs 4.1. (pievienota indikâcija - traucçta kreisâ kambara sistoliskâ funkcija),

4.2. papildinâta ar - lietoðana melnâs rases pârstâvjiem un maksimâlâs devashipertenzijas ârstçðanai, 4.4. pievienots brîdinâjums par sirds mazspçjas vienlaikusterapiju ar AKE inhibitoriem, kâ arî brîdinâjums par laktozi; 4.5. - papildinâtamijiedarbîba ar NSPL, papildinâta 5.1.sadaïa ar pçtîjumu datiem, sadaïâ 4.8.redakcionâlas izmaiòas; atbilstoða Lietoðanas instrukcija

Symbicort Turbuhaler,dozçts pulveris AstraZeneca AB, Zviedrija 02-0011 II tipa izmaiòas: Zâïu aprakstâ veiktas bûtiskas izmaiòas sadaïâs 4.2.,inhalâcijâm 160/4,5 mkg/; 02-0010 4.3., 4.4., 4.5., 4.8., 4.9., 5.1., kâ arî papildus labota un precizçta terminoloìija80/4,5 mkg/; 320/9 mkg/ devâ 04-0297 Zâïu apraksta tekstâ; atbilstoða Lietoðanas instrukcija

Campto 100 mg/ 5 ml; 40 mg/ 2 ml Pfizer Enterprises SARL, 98-0824 II tipa izmaiòas: atsaukta indikâcija �CAMPTO kombinâcijâkoncentrâts infûziju ðíîduma pagatavoðanai Luksemburga 98-0823 ar 5-fluoruracilu un folskâbi indicçts pacientiem ar progresçjoðu kuòìa

adenokarcinomu, ieskaitot adenokarcinomu gastroezofagenâlajâ rajonâ, kamprogresçjoðâs slimîbas terapijâ nav lietota íîmijterapija�

Myoview, pulveris injekciju ðíîduma GE Healthcare Limited, 03-0237 II tipa izmaiòas: pievienota papildus informâcija Zâïu apraksta sadaïâpagatavoðanai (radiofarmaceitisks komplekts) Lielbritânija 6.6. �Norâdîjumi par sagatavoðanu lietoðanai un iznîcinâðanu�, Lietoðanas

instrukcijas sadaïâ �Piederumi un ðíîdinâtâjs�, kâ arî attiecîgajâs tehniskâsinstrukcijas attiecîgajâ sadaïâ

Lamotrigin Sandoz 100 mg; 200 mg; Sandoz GmbH, Austrija 05-0311 II tipa izmaiòas: Zâïu aprakstâ papildinâta sadaïa �Lietoðanas veids�25 mg; 50 mg, disperìçjamâs tabletes 05-0312

05-030905-0310

Movalis, suspensija iekðíîgai Boehringer Ingelheim 03-0383 Zâïu aprakstâ papildinâtas sadaïas �Devas un lietoðana�,lietoðanai 7,5 mg/ 5 ml International GmbH, Vâcija �Kontrindikâcijas�, �Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�, �Grûtniecîba un

zîdîðana�, �Nevçlamâs blakusparâdîbas�, �Farmakokinçtiskâs îpaðîbas�Strattera 10 mg; 18 mg; 25 mg; 40 mg; Eli Lilly Holdings 05-0547 Zâïu aprakstâ papildinâta sadaïa �Îpaði

5 mg; 60 mg cietas kapsulas Limited, Lielbritânija 05-0548 brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�, Lietoðanas instrukcijâ papildinâta sadaïa05-0549 �Nevçlamâs blakusparâdîbas�05-055005-054605-0551

Dultavax, suspensija injekcijai pilnðïircç (0,5 ml) Sanofi Pasteur S.A., Francija 03-0245 Pievienotas blakusparâdîbas - reiboòi, slikta dûða, vemðana. Zâïu aprakstâpapildinâtas sadaïas ��Mijiedarbîba ar citâm zâlçm un citi mijiedarbîbas veidi�;�Ietekme uz spçju vadît transportlîdzekïus un apkalpot mehânismus�

Meningococcal polysaccharide vaccine A+C, Sanofi Pasteur S.A., Francija 97-0254 Iesniegts Zâïu apraksts, kas harmonizçts ar citur Eiropâ apstiprinâtiempulveris injekcijai + ðíîdinâtâjs dokumentiem; palielinâts bçrnu vecums aktîvai imunizâcijai no 18 mçneðiem uz 2

gadiemSomatuline Autogel 120 mg; 60 mg; 90 mg Beaufour Ipsen International, 03-0243 Pievienota papildus informâcija Zâïu apraksta sadaïâ 4.2.

ðíîdums injekcijâm (ilgstoðas darbîbas) Francija 03-0241 �Devas un lietoðanas veids� (ievadîðanas veids) un sadaïâ 4.3. �Kontrindikâcijas�pilnðïircç 03-0242 (paaugstinâta jutîba pret kâdu no palîgvielâm), kâ arî attiecîgajâs Lietoðanas

instrukcijas sadaïâsClimara 50 mikrogramu/24 stundâs Schering AG, Vâcija 99-0016 Iesniegts Zâïu apraksts, kas harmonizçts ar citur Eiropâ apstiprinâtiem

transdermâls plâksteris 3, 8 mg dokumentiem; pievienots brîdinâjums, ka sievietçm ar pârmantotu angioedçmueksogçnie estrogçni var izraisît vai pastiprinât angioedçmas simptomus

Diclovit cietas kapsulas Lannacher Heilmittel 99-0236 Jauns Zâïu apraksts un Lietoðanas instrukcija (pievienota droðîbas informâcija)Ges.m.b.H., Austrija

Flixotide Inhalators 125 mkg; 250 mkg; Glaxo Group Ltd., 02-0134 Pievienota droðîbas informâcija; Zâïu apraksts atjaunots redakcionâli -50 mkg/ devâ dozçts aerosols Lielbritânija 02-0135 izmantota jaunâkâ standartforma, precizçta informâcija par inhalarota lietoðanu un

02-0133 kopðanuMovalis 15 mg/ 1,5 ml, ðíîdums injekcijâm Boehringer Ingelheim 96-0510 Zâïu aprakstâ papildinâtas sadaïas �Devas un lietoðana�, �Kontrindikâcijas�, �Îpaði

International GmbH, Austrija brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�, �Grûtniecîba un zîdîðana�, �Nevçlamâsblakusparâdîbas�; jauna Lietoðanas instrukcija

Roaccutane 10 mg; 20 mg mîkstas kapsulas Roche Latvija SIA, Latvija 05-0517 Zâïu aprakstâ papildinâtas sadaïas ��Mijiedarbîba ar citâm zâlçm un citi05-0518 mijiedarbîbas veidi�; �Ietekme uz spçju vadît transportlîdzekïus un apkalpot

mehânismus�Somatuline P.R. 30 mg pulveris un Beaufour Ipsen 00-1008 Pievienota papildus informâcija Zâïu apraksta sadaïâ 4.1. �Terapeitiskâs

ðíîdinâtâjs ilgstoðas darbîbas (i.m.) injekciju International, Francija indikâcijas� (gremoðanas trakta fistulas ârstçðana pçc íirurìiskas iejaukðanâs), 4.2.


Ârstniecîbas lîdzekïa nosaukums, zâïu Starptautiskais nosaukums Zâïu reìistrâcijas Farmakotera- ATÍ kods Reìistrâ- Izplatîðanaforma un dozçjums apliecîbas îpaðnieks peitiskâ grupa cijas Nr.

Atenolols 100 mg; 25 mg; 50 mg, Atenololum A/S �Olainfarm�, Latvija bçta adrenoblokators C07AB03 01-0386 Pr.Apvalkotas tabletes 01-0384 Pr.

01-0385 Pr.Baktrobâns 2 %, ziede Mupirocinum GlaxoSmithKline Latvia antibakteriâls lîdzeklis D06AX09 00-0828 Pr.

SIA, LatvijaCefuroksîms Aksetils-GSK 250 mg; Cefuroximum (axetilum) Glaxo Group Limited, antibakteriâls lîdzeklis J01DC02 04-0272 Pr.500 mg, Apvalkotas tabletes Lielbritânija 04-0273 Pr.Cefuroksîms Aksetils-GSK, Granulas Cefuroximum (axetilum) Glaxo Group Limited, antibakteriâls lîdzeklis J01DC02 04-0274 Pr.iekðíîgi lietojamas suspensijas Lielbritânijapagatavoðanai 125 mg/ 5 mlChildren�s Motrin 100 mg/5 ml, Ibuprofenum A/S �Grindeks�, Latvija nesteroidâls pretiekaisuma M01AE01 00-0279suspensija iekðíîgai lietoðanai lîdzeklisCifran 250 mg, apvalkotas tabletes Ciprofloxacinum Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija antibakteriâls lîdzeklis J01MA02 95-0211 Pr.Cimetidîns 200 mg; 400 mg, Tabletes Cimetidinum AS Grindeks, Latvija pretèûlas lîdzeklis, A02BA01 98-0686 Pr.

H2-receptoru blokators 98-0687 Pr.Eprekss 7000; 9000, Ðíîdums Epoetinum alfa UAB Johnson & antiançmisks lîdzeklis B03XA01 01-0406 Pr.injekcijâm pilnðïircçs, 7000 SV/ 0,7 ml;9000 SV/ 0,9 ml Johnson, Lietuva 01-0408 Pr.Gels pret pinnçm ar Austrâlijas Oleum Melaleucae alternifoliae, SIA �Natur Produkts�, Latvija pretiekaisuma derma- D11AX 01-0382tçjaskoka eïïu A un E vitamîniem, Gels Tocopheroli acetas, toloìisks lîdzeklis

Retinoli palmitasHeksalçns, Kapsulas pa 50 mg Altretaminum Teva Pharma B.V., Nîderlande onkoloìisks lîdzeklis L01XX03 01-0415 Pr.II onk.Histaks 75 mg, Apvalkotas tabletes Ranitidini hydrochloridum Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija pretèûlas lîdzeklis, A02BA02 98-0796

H2-receptoru blokatorsImigran FDT 100 mg apvalkotas Sumatriptani succinas GlaxoSmithKline Latvia pretmigrçnas lîdzeklis N02CC01 04-0359 Pr.tabletes, apvalkotas tabletes SIA, LatvijaImigrâns 100, Tabletes Sumatriptani succinas Glaxo Group Limited, pretmigrçnas lîdzeklis N02CC01 98-0613 Pr.

LielbritânijaInsumâns Basal OptiSet, Suspensija Insulinum humanum Aventis Pharma Deutschland pretdiabçta lîdzeklis A10AC01 01-0396 Pr.injekcijâm 3 ml kârtridþâ, kas ievietots GmbH, Vâcijapildspalvâ-injektorâInsumâns Komb 25 OptiSet, Insulinum humanum Aventis Pharma pretdiabçta lîdzeklis A10AD01 01-0398 Pr.Suspensija injekcijâm 3 ml kârtridþâ, kas Deutschland GmbH, Vâcijaievietots pildspalvâ-injektorâ

No Zâïu reìistra izslçgtâs zâlesIzslçgtas no LR Zâïu reìistra daþâdu iemeslu dçï (beidzies reìistrâcijas apliecîbas derîguma termiòð,atsauktas no LR Zâïu reìistra pçc raþotâjsabiedrîbas iniciatîvas, zâles reìistrçtas centralizçti)

suspensijas pagatavoðanai �Devas un lietoðanas veids� (devas un lietoðanas veids gremoðanas trakta fistulasârstçðana pçc íirurìiskas iejaukðanâs gadîjumâ) un sadaïâ 4.3. �Kontrindikâcijas�(paaugstinâta jutîba pret kâdu no palîgvielâm), sadaïâ 4.8. �Nevçlamâsblakusparâdîbas� (nervu sistçmas traucçjumi - galvassâpes); kâ arî attiecîgajâsLietoðanas instrukcijas attiecîgajâs sadaïâs

Certican 0,1 mg; 0,25 mg Novartis Finland Oy, Somija 05-0030 Zâïu aprakstâ sadaïâ �Nevçlamâs blakusparâdîbas� pie apakðnodaïas �âdas undisperìçjamas tabletes 05-0031 zemâdas bojâjumi� kâ bieþi sastopama nevçlama blakusparâdîba pievienota -

angioneirotiskâ tûska; attiecîgi papildinâta Lietoðanas instrukcijaCertican 0,25 mg; 0,5 mg; 0,75 mg; Novartis Finland Oy, Somija 05-0026 II tipa izmaiòas: Zâïu aprakstâ sadaïâ �Nevçlamâs

1,0 mg tabletes 05-0027 blakusparâdîbas� pie apakðnodaïas �âdas un zemâdas bojâjumi� kâ bieþi05-0028 sastopama nevçlama blakusparâdîba pievienota - angioneirotiskâ tûska; attiecîgi05-0029 papildinâta Lietoðanas instrukcija

Extraneal, ðíîdums peritoneâlai dialîzei Baxter Oy, Somija 01-0401 II tipa izmaiòas: pievienota droðîbas informâcija; balstoties uz CCDS sadaïâ 4.5.pievienots metoþu saraksts, kuras nedrîkst lietot glikozes noteikðanai asinîs;lîdzîga informâcija dota sadaïâs 4.4. un 4.8. (norâdîjumi pievienoti, lai izvairîtosno maldinoðu rezultâtu iegûðanas un no nelabvçlîgas maltozes ietekmes);

Clarithromycin - Teva 250 mg; SIA Elvim, Latvija 06-0002 Zâïu apraksta un Lietoðanas instrukcijas teksti harmonizçti un papildinâti ar500 mg apvalkotas tabletes 06-0003 Eiropas Savienîbâ apstiprinâtajâ Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ esoðo

informâciju - izmainîta droðîbas informâcija Zâïu apraksta sadaïâ 4.7. �Ietekme uzspçju vadît transportlîdzekïus un apkalpot mehânismus�, kâ arî Lietoðanasinstrukcijas attiecîgajâ sadaïâ - zâles var izraisît miegainîbu, reiboni vai apmulsumu

Fraxiparine 0,3 ml; 0,4 ml; 0,6 ml; 0,8 ml; GlaxoSmithKline Latvia SIA, Latvija 98-0654 Papildinâta droðîbas informâcija Zâïu aprakstâ un Lietoðanas instrukcijâ1,0 ml ðíîdums injekcijâm pilnðïircç pa2850 SV AXa/ 0,3 ml; 3800 SV AXa/ 0,4 ml;5700 SV AXa/ 0,6 ml; 7600 SV AXa/ 0,8 ml;9500 SV AXa/ 1 ml

Imuran, tabletes pa 50 mg GlaxoSmithKline Latvia SIA, 98-0510 Papildinâta droðîbas informâcija Zâïu apraksta sadaïâs 4.2. �Devas un lietoðanasLatvija veids� (devas îpaðâm pacientu grupâm), 4.4. �Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba

lietoðanâ� (Imuran ietekmç palielinâs auglîba, piesardzîba Varicella Zoster vîrusuinfekcijas gadîjumâ, Imuran satur laktozi) un 4.8. �Nevçlamâs blakusparâdîbas�(pievienotas blakusparâdîbas - Stîvena-Dþonsona sindroms un toksiska epidermâlanekrolîze); kâ arî attiecîgajâs Lietoðanas instrukcijas sadaïâs

Kabiven, emulsija infûzijâm Fresenius Kabi AB, Zviedrija 03-0296 Zâïu aprakstâ papildinâta droðîbas informâcija sadaïâs �Kontrindikâcijas� un�Îpaði brîdinâjumi un piesardzîba lietoðanâ�; jauna Lietoðanas instrukcija


Zâïu valsts aìentûras (direktore I. Adovièa) izdevums.Reìistrçts Latvijas Republikas Tieslietu ministrijas Uzòçmumu reìistrâ. Reìistrâcijas apliecîba: M000386.Redakcijas kolçìija: Vija Berlande (galv. redaktore), Dr. Zane Neikena (redaktore), Dr. Inguna Adovièa, Dr. hab. med. Jânis Baltkâjs,asoc. prof. V. Fatejevs, Dr. Inâra Rubene, Dr. Inese Studere.Literârais redaktors Jânis Loja. Tulkotâja Inga Palma. Datorsalicçjs Uìis Desmitnieks.Tirâþa 5000. Iznâk reizi divos mçneðos.Bezmaksas izdevums.

Redakcijas adrese: Jersikas iela 15, Rîga, LV�1003, Rîga. E-pasts: Vija. [email protected]

Izdevums ir ISDB biedrs no 1995. gadaLasiet arî internetâ www.zva.gov.lv un www.farmacija-mic.lv

Aicinâm sûtît jautâjumus un ieteikumusVija Berlande, Zâïu valsts aìentûra, Jersikas ielâ 15, Rîga, LV-1003, tâlrunis 7078422, fakss 7078428elektroniskâ pasta adrese: [email protected]ârtçjo Cito! numuru varat saòemt Zâïu valsts aìentûrâ (ZVA), VOAVA, rajonu slimokasçs, profesionâlajâsasociâcijâs, Latvijas Ârstu biedrîbâ (LÂB)

Mainîts zâïu nosaukums

Insumâns Rapid OptiSet, Ðíîdums Insulinum humanum Aventis Pharma Deutschland pretdiabçta lîdzeklis A10AB01 01-0397 Pr.injekcijâm 3 ml kârtridþâ, kas ievietots GmbH, Vâcijapildspalvâ-injektorâInvoril 5 mg, tabletes Enalaprili maleas Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija AKE inhibitors C09AA02 00-0951 Pr.Klavumokss, Apvalkotas tabletes pa Amoxicillinum, SmithKline Beecham plc., antibakteriâls lîdzeklis J01CR02 04-0276 Pr.875/125 mg; 500/125 mg Acidum clavulanicum Lielbritânija 04-0277 Pr.Klavumokss, Pulveris suspensijas Amoxicillinum, SmithKline Beecham plc., antibakteriâls lîdzeklis J01CR02 04-0275 Pr.pagatavoðanai 80/11,4 mg/ ml Acidum clavulanicum LielbritânijaLamiktâls 100 mg; 25 mg; 50 mg, Lamotriginum GlaxoSmithKline Export pretepilepsijas lîdzeklis N03AX09 97-0586 Pr.Tabletes Limited, Lielbritânija 97-0584 Pr.

97-0585 Pr.Lamogîns 100 mg; 25 mg; 50 mg, Lamotriginum Glaxo Group Ltd., Lielbritânija pretepilepsijas lîdzeklis N03AX09 04-0195 Pr.Tabletes 04-0193 Pr.

04-0194 Pr.Loridîns, Suspensija 1 mg/ ml Loratadinum Cadila Healthcare Ltd, Indija prethistamîna lîdzeklis R06AX13 01-0411 Pr.Maninils 3,5 mg; 5 mg, Tabletes Glibenclamidum Berlin-Chemie AG/ pretdiabçta lîdzeklis A10BB01 96-0599 Pr.

Menarini Group, Vâcija 96-0600 Pr.Miltekss, 6 % ðíîdums ârîgai lietoðanai Miltefosinum Baxter Oncology GmbH, Vâcija onkoloìisks lîdzeklis L01XX09 96-0502 Pr.II onk.Naramigs, Tabletes pa 2,5 mg Naratriptanum GlaxoWellcome Operations pretmigrçnas lîdzeklis N02CC02 03-0501 Pr.

UK Ltd., LielbritânijaNitrazepâms 5 mg, Tabletes Nitrazepamum GlaxoWellcome S.A., Polija sedatîvs lîdzeklis N05CD02 03-0113 Pr.IIIOksazepâms, Tabletes pa 10 mg Oxazepamum GlaxoSmithKline trankvilizators N05BA04 04-0006 Pr.III

Pharmaceuticals S.A., PolijaParoxat 10 mg; 20 mg; 30 mg, Paroxetinum GlaxoSmithKline Latvia antidepresants N06AB05 04-0111 Pr.apvalkotas tabletes SIA, Latvija 04-0113 Pr.

04-0112 Pr.Piroksikâms TFT, Tabletes pa 20 mg Piroxicamum Tallinna Farmaatsiatehase nesteroidâls M01AC01 04-0236 Pr.

AS, Igaunija pretiekaisuma lîdzeklisRelânijs, Tabletes pa 5 mg Diazepamum GlaxoSmithKline trankvilizators N05BA01 04-0094 Pr.

Pharmaceuticals S.A., PolijaSeroxat 30 mg, apvalkotas tabletes Paroxetinum GlaxoSmithKline antidepresants N06AB05 04-0115 Pr.

Latvia SIA, LatvijaSimvors 5 mg, Apvalkotas tabletes Simvastatinum Ranbaxy UK Ltd., Lielbritânija hipolipidçmisks lîdzeklis C10AA01 04-0278 Pr.Zofrâns sîrups, Sîrups 4 mg/ 5 ml Ondansetronum GlaxoSmith Kline Export pretvemðanas lîdzeklis A04AA01 98-0408 Pr.

Limited, Lielbritânija

Zâïu nosaukums mainîtsReìistrâcijas apliecîbas Reìistrâcijas numurs LR

No Uz îpaðnieks zâïu reìistrâ

Ondansetron Pliva Setronon apvalkotas SIA Pliva, Latvija 04-0154apvalkotas tabletes; tabletes; ðíîdumsðíîdums injekcijâm injekcijâm 04-0157

Tamsulijn, ilgstoðas Flosin° ilgstoðas darbîbas cietâs Menarini International Operations 06-0031darbîbas cietas kapsulas kapsulas Luxembourg S.A., Luksemburga

Geksikon vaginâlie supozitoriji Hexicon vaginâlie supozitoriji UAB �Stada - Nizpharm - Baltija�, Lietuva 05-0160

Ramicor Ramipril Hexal° Hexal AG, Vâcija 05-0044tabletes tabletes

° Zâles reìistrçtas savstarpçjâs atzîðanas procedûrâ

saturs cik maksâ informâcija? - zva

Documents