2

สามคคสารปน...ทำาไปเพออะไร เราเชอวาความสามคคของคนในชาตไมไดหมายความวาทกคนจะตองมความคดเหนไปในทางเดยวกน หากแตเปนการยอมรบความแตกตางและหาขอตกลงรวมกน ดงนนการพดคยถกเถยงกนโดยตงอยบนเหตและผลจงเปนหนทางสำาคญทจะสรางความสามคคดทแทจรงได เราจงตงคำาถามขนกบตวเองวา เราจะสามารถทำาอะไรไดบาง เพอจะเปนสวนหนงทจะชวยขบเคลอนสงคมใหไปสจดททกคนเขาใจถงความแตกตางและอยรวมกนได เปาหมายนนยงอยอกไกล แตกาวแรกนนตองเรมจากการทคนไทยตองรจกทจะแสดงความเหนและสอความคดของตนเองออกมา พวกเราจงอยากจะใหหนงสอเลมนเปนเวทเลกๆ ทเปดกวางสำาหรบทกคนเพอถายทอดแงมม ประสบการณจากสงตางๆ รอบตว มนอาจจะเปนเรองเลาเลกๆ ในชวตบนเกาะของพวกเราหรอแนวความคดดๆ ทอาจจะจดประกายใหคนหลายๆ คนไดเหนปญหาและความรนแรงของมนๆ ทเกดขนในประเทศไทย เราไมไดหวงวาวนหนงผอานหรอผเขยนคนใดคนหนง หรอหลายๆ คน จะไดแรงบนดาลใจไปพฒนาประเทศ แตเราหวงมากกวาวาสามคคสารจะเปนจดเรมตนททำาใหสงคมเลกๆ ของเราไดมาแบงปนความเหนทแตกตางกน คยกนอยางมเหตมผล อยางสรางสรรค และคยกนดวยความตงใจทอยากจะทำาใหประเทศไทยของเรากลายเปนทๆ นาอยตอไป

กองบรรณาธการ

ณภทร ภวฒกลธราภา ไพโรหกล

พรเทพ เพมทรพยหรญพชญ พฒนสตยวงศ

ยสวต ปอมเยน

02

กองบรรณาธการ

คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด คนไทยอานหนงสอปละ 7 บรรทด

03

404

05

รายงานโครงการฉายภาพยนตรและเสวนา “หนงหนาไฟ” ทมงานหนงหนาไฟ

เมอขาพเจากลวการแบงแยกวระพงษ ประภา

เปรยบมวย ไทย อนโด ระบบอภบาล การเมอง การปกครอง ปนปาย (แกไขโดยกองบรรณาธการ สามคคสาร)

คยกบนก

วรยาณ พรสรยะ

iGEM

อธภทร ภทรกลพงษ

สามกก ฉบบนกเรยนนอก

ธนะกล วรรณประเสรฐ

06

12

14

20

24

28

6

รายงานโครงการฉายภาพยนตร

และเสวนา “หนงหนาไฟ”06

06

“หนงหนาไฟ” เปนโครงการฉายภาพยนตรและเสวนา

ทจดขนโดยกลมนกเรยนไทยในลอนดอน ประกอบดวย ประพทธ

จวะรงสรรค ปฐมพล เทศประทป ธนาว โชตประดษฐ พรรณการ

วานช แมร ปานสงา และไกรวฒ จลพงศธร เพอจดฉายและดำาเนน

การเสวนาเกยวกบภาพยนตรทมความนาสนใจทสำานกงานผดแล

นกเรยนในประเทศองกฤษ “หนงหนาไฟ” ไดจดขนทงหมด 2 ครง

ไดแก “มองโลกและสงคมผาน Insects in the Backyard ภาพยนตร

ทถกแบน” เมอวนศกรท 24 มนาคม พ.ศ. 2554 และ “มองมสลม

ในสงคมไทยผานภาพยนตร In between และ Baby Arabia” เมอวน

ศกรท 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2554

สำาหรบ “หนงหนาไฟ” ครงท 1 ภาพยนตร

เรอง Insects in the Backyard ผลงานกำากบของธญญวา

รน สขะพสษฐ ไดกอใหเกดปรากฏการณทนาสนใจขนใน

ประเทศไทย กลาวคอ เปนภาพยนตรเรองแรกไดรบการจด

ใหอยในเรต ห (หามฉายในประเทศ) เปนเรองแรก

นบแตมการประกาศใชพระราชบญญตภาพยนตรและ

วดทศน พ.ศ.2551 อยางเปนทางการเมอวนท 12 สงหาคม

พ.ศ. 2552 คณะกรรมการพจารณาภาพยนตรและวดทศน

พจารณาไมผานและไมอนญาตใหฉายภาพยนตรเรอง In-

sects In the Backyard เพราะมเนอหาขดตอมาตรา 29 ใน

พรบ.ภาพยนตร พ.ศ. 2551เนองจากมเนอหาทำาลาย-ขดตอ

ความสงบ เ ร ยบ ร อ ยหร อศ ล ธ ร รมอ นด ขอ งปร ะชาชน

หรออาจกระทบกระเทอนความมนคงของรฐและเกยรตภม

ของประเทศไทยเชนบางฉากมภาพลามกอนาจาร จงมความ

เหนวาไมอนญาต ใหฉาย ธญญารนทรไดทำาการเผาแผนดวด

ภาพยนตรเรองนเพอเปนการฌาปนกจภาพยนตรเรองดงกลาวท

โรงภาพยนตรศรศาลายา หอภาพยนตร (องคการมหาชน) ถนน

พทธมณฑลสาย 5 เมอวนท 10 ธนวาคม พ.ศ. 2554 โดยมบคคล

ในแวดวงการภาพยนตรพรอมใจกนแตงชดดำาเขารวมงาน

07

8

เหตการณดงกลาวเปนปรากฏการณทนาสนใจทควรคา

แกการตรวจสอบและอภปรายในแงทวา Insects in the

Backyard มททางและความหมายอยางไรในสงคมไทย

ใน ภาพยนตรเรองนไดนำาเสนอประเดนททาทายความออน

ไหวในสงคมไทยหลายประการอยางเพศทสามและการคา

ประเวณในเดกวยรน ซงเปนความเปนจรงอกดานหนงของ

สงคมทมตวตนอย แตไมมใครใสใจมองเหน เชนเดยวกบ

แมลงในสวนหลงบาน ปญหาสงคมทมอยจรงในสงคมไทย

เหลานไดรบการประมวลเขามาอยในเรองราวของครอบครว

หนงอนประกอบดวยเจนนและจอหนน พนองกำาพราพอแม

พวกเขาไดรบการดแลจาก ทนยา พสาวคนโตซงเปนเพศท

สาม เธอแตงตว ทำาอาหาร สบบหร และทำาตวเหมอนดารา

ทชนชอบ ซงสรางบรรยากาศอดอดใหกบคนทงสอง และ

ทำาใหพวกเขาคอยๆ หางเหนจากบานทพวกเขาอาศยอยจน

หนออกไปในทสด เพราะในความเปนจรงแลว ทนยาคอพอ

การเสวนามงเนนไปทบทบาทของทนยาในฐานะภาพตวแทน

ทแสดงททางของเพศทสามในสงคมไทย ในขณะทสงคม

ไทยดเผนๆ เหมอนกบวามความเปดกวางและใหอสระ

ทางเพศ สถานะและบทบาทของเพศทสาม (กะเทย เกย

เลสเบยน) กลบถกจำากด กลาวคอ เปนเพยงอตลกษณทาง

เพศทตกเปนรองในสงคมไทยซงเปนสงคมแบบปตาธปไตย

ทใหคากบความเปนชายและความเปนพออยในระดบทสง

ทสด เพศทสามจะไดรบการยอมรบกตอเมอแสดงบทบาทท

ถกกำาหนดกรอบเอาไวแลวลวงหนา การใหภาพเพศทสามใน

ภาพยนตรไทยแสดงลกษณะดงกลาวอยางชดเจน เรามกเหน

เพศทสามในบทตลกขบขน เปนผชวยพระเอก นางเอก ไมได

มบทบาทนำาและปราศจากความสำาคญในตวเอง ดงนน ในเมอ

ทนยาใน Insects in the Backyard เกดเลนบท “พอ” ขนมา

สงคมไทยจงเกดอาการ “รบไมได”

08

เพราะบทบาทของทนยาไมลงรอยกบกรอบคดแบบ

“ผนำา” ตองเปน “ชาย” ของวธคดแบบปตาธปไตยดง

กลาว ทนาสนใจคอ ไมใชแคลกสองคนของทนยาทรบ

ความเปนเพศทสามของพอตว เองไมได กองเซนเซอร

กรบไมไดดวย ดวยเหตนเอง ภาพยนตรเรองนจงตอง

ถกสงหามฉาย ดวยขอหา “ขดแยงกบศลธรรมอน

ดงาม” ในขณะทภาพยนตรเรองอนๆ ทมเพศทสาม

อยในเรอง หรอมนกแสดงเปนเพศทสาม กลบไมถก

เซนเซอรดวยขอหาเดยวกน

เกยวกบคนมสลมซงเปนชนกลมนอยทางศาสนาใน

สงคมไทย คนมสลมมกถกมองอยางเหมารวมในแงลบ

โดยเฉพาะอยางยงในเรองของความรนแรงซงถงแมวา

จะเปนอคตทมกอนหนาการ ปะทของสถานการณใน

3 จงหวดชายแดนภาคใต

กทวความเขมขนมากขนในชวงระยะเวลาไมกปมาน

ในฐานะชนกลมนอยทางศาสนา คำาเรยก “แขก” อนม

ความหมายวา “ผมาเยอน” มนยยะสำาคญทชใหเหนวา

มสลมมฐานะเปน “คนอน” ในสงคมไทย

ในแงน การเปนเพศทสามไมไดเปนสงตองหามโดยตว

มนเอง แตจะกลายเปนสงตองหามกตอเมอ บทบาท

ของเพศทสามทวานนไปกระทบกระทงกบความเปน

ชายในอดมคตดงกลาว

ความเขมขนในการเสวนาใน “หนงหนาไฟ”

ครงท 1 ไดนำาไปสการจดงานครงท 2 คอ “มองมสลม

ในสงคมไทยผานภาพยนตร In between และ Baby

Arabia” การจดงานครงนมงเนนไปทการทำาความรจก

และสรางบทสนทนา

ภาพยนตร In between (กำากบโดย ภาณ อาร,

ป 2006) และ Baby Arabia (กำากบโดย ภาณ อาร, กอง

ฤทธด และกวนพนธ เกตประสทธ, ป 2010)แสดงใหเหน

ถงบางสวนของสงคมมสลมในเมองไทยโดยนำาเสนอแง

มมท ไมเปนทรจกมากนกสำาหรบคนไทยทไมไดนบถอ

ศาสนาอสลาม ภาพยนตรสนเรอง In between ไดแสดง

ใหเหนถงวถชวตของมสลมในกรงเทพ ซงตองปรบตวให

เขากบทงสงคมของคนสวนใหญทนบถอศาสนาพทธ

09

10

และกบส งคมของตนเองท ถ กกำ ากบด วยโลกทศนทาง

ศาสนา สวนภาพยนตรเรอง Baby Arabia เปนภาพยนตร

เชงสารคดทเลาเรองราวของวงดนตร Baby Arabia ซง

เปนวงดนตรอาหรบ-มาเลยทมมายาวนานและเปนทนยม

ในหมคนมสลม แตในบางพนทของโลกอสลาม การเลน

ดนตรกลบถอเปนบาปอยางหนง คณะผจด ตนของแตละคน

การตดตอลกษณะนเหมอนกระตนใหผชมเปรยบ

เทยบความเหมอนและความแตกตางของชายหนมแตละคน

โดยหนงคอยๆ วางจงหวะเลาทละเรอง เชนในชวงแรกเปนการ

แนะนำาตวของแตละบคคล หลงจากนนกไลเปนเรองของอาชพ

มมมองทางศาสนา และชวตค

เรองทสองคอการใชเสยง เหนไดวาในหนงเรองน

ไมมการถายปากใหตรงกบเสยง กลาวคอเราจะไดยนเสยง เรา

เหนภาพของผเอยเสยงนน แตเราจะไมเหนภาพตอนทเขา

กำาลงพด การทใหเสยงลอยอยเหนอภาพนเมอนำาเสยงของ

หลายๆ บคคลมาเรยงตอกน จนเหมอนเบลอเขาหากนเปน

เสยงเดยวคอเสยงของ ‘แขก’ เสยงในหนงเรองนทำาหนาทตรง

กนขามกบภาพ ในขณะทภาพนนสรางความเปนปจเจกของ

แตละชายหนม

แตเสยงนนละลายความเปนปจเจกและหลอมพวกเขาเปนเนอ

เดยวกน เหนวาภาพยนตรทงสองเรองชใหเหนถงการดำารงอย

ตวตน และปรากฏการณทนาสนใจเกยวกบสงคมและ

วฒนธรรมอสลามในเมองไทย ทไมเพยงไมใครเปนทรจกของ

คนไทยทนบถอศาสนาอนเทานน หากยงชใหเหนถงการปะทะ

กนระหวางความคดเกา-ใหมภายในสงคมมสลมเองอกดวย

ในแงของศลปะภาพยนตร In between มความนาสนใจอยาง

มากในการใชภาษาภาพยนตรโดยเฉพาะการตดตอทสมพนธ

กบการจองมอง (และรบฟง) ของผชม ประเดนทนาสนใจ

ใหญๆ มอยสองเรอง เรองแรกคอการตดตอ ทหนงไดตดตอ

ดวยการเลาเรองของชายหนมทงหลายสลบไปสลบมา พวก

เขาไมไดมาพบกน เราไมรดวยซำาวาพวกเขารจกกนหรอเปลา

การตดตอโดยแยกเลาเปนคนคนไป แลวสลบไปมาไดคอยๆ

ทำาใหเราเหนความเปนตวการใหความสำาคญกบเสยงนน ถก

เชอมโยงในงานชนตอมา นนคอ Baby Arabia สารคดทพาเรา

ไปรจกวงอนเปนเจาของชอหนง ซงเปนวงดนตรอสลามทดำารง

อยในสงคมไทยมาเนนนานแตกลบไมไดพนทในสอกระแสหลก

ในหนงเรองนกลมคนทำาหนงไดหลกเลยงทจะแตะประเดนทลอ

แหลมอยางทพบใน In between

10

หรอพดอกอยางวาความขดแยงทางศาสนานนเปนประเดนรอง

ในหนงเรองน และพวกเขาเลอกทจะบนทก ‘เสยง’ ของยค

สมยในมมมองของพวกเขา และผเปนเจาของเสยงนน การ

ใชชวตของเขาและเธอทงชวตบนเวทและชวตนอกเวท ใน

ประวตศาสตรภาพยนตร หรออนทจรงประวตศาสตรใดใดก

แลวแต เสยงมกเปนรองภาพเสมอ เพราะเสยงเปนสงทจบ

ตองไดยาก บนทกไดยาก แตในหนงเรองนพวกเขาไดพยายาม

บนทกเสยงของคนชายขอบ ซงหากมไดบนทกไวกจะเปนอก

เสยงหนงทสญหายไปในกระบวนการเขยนประวตศาสตรเชน

เคย

“หนงหนาไฟ” ทงสองครงไดสรางบทสนทนาเกยว

กบคนกลมนอย คนชายขอบ หรอความเปนอนทดำารงอย

ในสงคมไทย ในขณะท Insects in the Backyard เสนอการ

ถกกดกนของเพศทสาม อตลกษณทางเพศทตกเปนรองใน

สงคมชายเปนใหญ (ทงในตวภาพยนตรเองและจากรฐผาน

กระบวนการเซนเซอร) In between และ Baby Arabia กนำา

เสนอเรองราวของชาวมสลม ชนกลมนอยทางศาสนาซงม

จำานวนประมาณ 4 เปอรเซนตของประชากรไทยทงหมด “หนง

หนาไฟ” พยายามสรางการอภปรายเกยวกบปรากฏการณใน

สงคมไทยทเตมไปดวยความแตกตางและความหลากหลาย

ทงความแตกตางทางเพศ สถานะ กลมชาตพนธและศาสนา

ผานการคดสรรภาพยนตรทนำามาฉายและการจดเสวนา เรา

เชอวาการทำาความรจกกบวฒนธรรมตางๆ ทประกอบขนเปน

สงคมไทยในปจจบนเปนสงจำาเปนทจะทำาใหกลมคนทหลาก

11

12

วระพงษ ประภา

12

ผบ.ทบ.ไดกลาววา พวกทหนนใหแกมาตรา ๑๑๒ อาจไม

ปกตและไมรเกดเมองไทยรเปลา นอกจากนนทานยงไลบคคลเหลา

นออกไปอยตางประเทศและบอกใหคนไทยเลกคบพวกเขาเหลา

น สวนผประกาศขาวชอดงคณกนกถามวา “พอแมคณสงสอนร

เปลา?” ในขณะทเสธหนนไลใหบคคลเหลานไปอานประวตศาสตร

ใหม อาจารยบวรศกดบอกใหสาบานตนวาจะไมเนรคณ และสดทาย

คณเพรยวพนธ(ผบ.ตร.)บอกวา จะดำาเนนคดทนทและแนนอนโดย

ไมมขอยกเวน!

ตอนนเรองมาตรา ๑๑๒ กำาลงเปนเรองรอนแรงและแบง

แยกสงคมไทยเปนอยางมากนะครบ กลมบคคลโดนแบงแยกเปน

พวกรกเจา/ลมเจา พวกคนไทย/ไมใชคนไทย พวกทพอแมสงสอน/

ไมสงสอน พวกทรประวตศาสตร/ไมรประวตศาสตร และพวกท

กตญญ/อกตญญ

การแบงแยกคนไทยเปนประเภทๆเปนสงทนาเปน

หวงและนากลวมากครบ และทำาใหนกถงนกปรชญา

และนกสงคมวทยาชาวเยอรมน ทมชอเสยงมากคอ

ศาสตราจารยเธยรดอร อโดโน (Theodor Adorno) ผซงรงเกยจ

การแบงแยกกลมบคคลเปนประเภทยงนก กลาวกนวา นกศกษา

ของทานเคยถามทานเปนคนประเภทใดระหวางเปนคนทเอาใจใสสง

ภายนอก (extravert) หรอ ผทสนใจสงภายใน (introvert) - ทาน

ไดเลคเชอรนกศกษาคนนกวาสามชวโมงเกยวกบเรองความคดแบง

แยก (classificatory thinking) คนออกเปนจำาพวก

ทานผอานคงจะสงสยวา เหตใดอาจารยอโดโนจงรงเกยจ

การแบงแยกยงนก ตรงนมเหตการณหนงทอธบายหลกการของ

อาจารยอโดโนไดครบ คอทานเปนนกปรชญาในชวงสมยทนาซ

เยอรมนกำาลงเรองอำานาจและเกดเหตการณทเปนตราบาปแก

มนษยชาต นนกคอเหตการณฆาลางเผาพนธคนยวโดยเฉพาะทคา

ยออซวซ (Auschwitz) สถานททชาวยวถกนาซเยอรมนสงหารอยาง

เลอดเยนไปกวา ๓ ลานคน

อาจารยอโดโน เชอวา เพราะการแบงแยกวาเปนยว เปน

เยอรมน และการใชเหตผลทตางฝายตางพยายามสรางขนมาเอง

และเหนดวยเองซงกนและกน เปนเหตผลและขออางในการจดการ

ขนเดดขาด กบฝายตรงขามหรอฝายทเราเกลยด

การแบงแยกนถกใชเปนอาวธทางวตถและทางปญญาในการ

ควบคมสงคมและตอกยำาสงทเราเหนวาเปนภย - และสง ๆ น

ทำาใหโลกของเราเกดเหตการณอยางคายกกกนออซวซ ทนาซ

เยอรมนใชการแบงกลมแบงแยกเปนเหตผล (justification) ในการ

ฆาลางเผาพนธคนยว!สำาหรบอาจารยอโดโนแลว เปาหมายสำาคญ

ของการศกษาของมนษยคอ เราจะตองไมใหเหตการณอยางออซ

วซเกดขนอกครง! Never Again Aushwitz!

พอมองตรงนแลว ผมยอนกลบดสงคมไทยในตอนน

กลมผใหญของประเทศ กำาลงพยายามทำาการแบงแยกประเภท

คนไทยออกอยางนากงวล และกลมคนชนนำาในประเทศตอนน

กำาลงทำาใหเกดความเกลยดชงและเปนเหตผลทจะนำามาซงความ

รนแรงแบบประวตศาสตรซำารอยของไทย เราหลายคนอาจจะลม

เหตการณ ๖ ตลา กเกดขน เพราะคนไทยถกแบงแยกและถกใช

เปนเหตผลในการ ‘ฆา’ นกศกษาในมหาวทยาลยธรรมศาสตร

อยางเลอดเยน การอางเหตผลวา ทำาเพอชาต ศาสนา พระมหา

กษตรยนน กเปนเพยงการใชเหตผลเขาขางตวเองเพอสนบสนน

การใชความรนแรงและเลอดเยนตอฝายตรงขามโดยทเราไมร

สกผดนนเอง การทเคยมพระสงฆออกมาบอกคนไทยวา ‘ฆา

คอมมวนสตไมบาป!’ กเปรยบเสมอนการหาเหตผลขนมาตอกยำา

การกระทำาชวของตวเองนนเอง นคอบอเกดของลทธฟาสซสต รฐ

ตำารวจ การฆาลางเผาพนธและสงครามการเมองในประเทศตาง ๆ

มาชานาน!

เพราะฉะนน เปาหมายสำาคญของการศกษาของคนไทย

คอ เราจะตองไมใหเหตการณอยาง ๖ ตลาเกดขนอกครง! Never

Again October Massacre!!

พวกเราคนไทย อาจจะไมเหนดวยกนในบางนโยบาย

ของประเทศ แตในสงคมประชาธปไตย ทกคนมสทธทจะเสนอ

ความคดเหน ขอมล ทเออตอการพฒนาสงคม การเมองและ

ประเทศครบ เราจำาเปนตองพดคยและแลกเปลยนทศนคตกน

แทนทจะแตกแยกและแบงประเภทคนไทย ผใหญควรจะเปดกวาง

รบฟงอยางจรงใจจากประชาชนราษฎรไทยบาง เพราะลก ๆ แลว

เรามเปาหมายเดยวกน คออยากใหประเทศเราสงบสขและพฒนา

ไปสประชาคมโลกอยางงดงามและถาวร

13

14

ปนปาย...

14

ระบบการเมองการปกครองของประเทศไทย และ

อนโดนเซย ดเผนๆ กคลายๆ กน เนองจากทงสองประเทศตางกเปน

ประเทศทเปนรฐเดยว มระบบเศรษฐกจแบบทนนยม และทสำาคญ

เปนประเทศประชาธปไตยทงค อยางไรกตาม มมมองเชนนเปนมม

มองทด “งาย” เกนไป เพราะตวแปรดานภมประเทศและประชากร

นนมผลตอระบบอภบาล (Governance) ของแตละประเทศดวย

บทความนเราจะมาพดคยถงความเหมอนและความแตกตางในเรอง

เหลาน โดยจะเรมดวยการใหคำานยามของคำาวา “อภบาล” หรอ Gov-

ernance จากนนเราจะมาเปรยบเทยบ ไลตงแต ลกษณะพนฐานแหง

รฐ การเลอกตง การมสวนรวมทางการเมอง และการทำางานของการ

ใชอำานาจอธปไตยทงสามดาน คอ นตบญญต บรหาร และตลาการ

รวมถงการแกปญหาจากภาครฐ ซงทงหมดนกเปนองคประกอบของ

การอภบาลรฐ (National Governance) ทงสน

ตามนยามของ UNESCAP การอภบาลนนหมายถง

“กระบวนการในการตดสนใจ และกระบวนการทนำาเอาการตดสน

ใจนนไปบงคบใชจรง 1 จากคำานยาม สามารถนำามากลาวตอได

วา กระบวนการในการตดสนใจนนรวมถงการตกลงกนในเรองของ

ลกษณะพนฐานแหงรฐ กระบวนการเลอกตง การมสวนรวมของ

ประชาชน ในขณะทกระบวนการนำาเอาการตดสนใจนนไปบงคบใช

นนจะรวมเรองของ การทำางานของการใชอำานาจอธปไตยทงสามดาน

และกรณศกษาในเรองการแกปญหาจากภาครฐเขาดวยกน ดงนน

จงมมตของการอภบาลอยทงหมดหาประการทจะนำามาอภปรายกน

อยางลกซงตอไป

ลกษณะพนฐานแหงรฐ (Nature of State)

แม วาท ง ไทยและอนโดน เ ซยจะเ ปนรฐ เด ยวท เปน

ประชาธปไตยทงค ทงสองประเทศกลบแตกตางกนในเรองของระดบ

การกระจายอำานาจ (Decentralisation) ซงในเรองน อนโดนเซยม

การกระจายอำานาจมากกวาประเทศไทยคอนขางมาก Fritzen ได

กลาวไววา รฐบาลทองถนของอนโดนเซยนน ดแลทกเรอง เวนไวแต

เรองทระบไวชดเจนวาเปนอำานาจหนาทของรฐบาล แหงชาต 2

ในขณะทประเทศไทย ไดดำาเนนการกระจายอำานาจชนดทเรยกวา “ไม

เตมใจ” Fritzen ไดเขยนไววา “รฐบาลของทกษณ ชนวตร ไดใชการ

ปฏรปการกระจายอำานาจเปนการ บงหนา เพอรวมอำานาจทางการ

เมองใหอยในมอของเขาเอง” 3 ตามสถตแลว อนโดนเซยจดสรรงบ

ประมาณ 33% ของรายจายของรฐบาลเพอการบรหารงานในระดบ

ทตำากวารฐบาลแหงชาต สวนประเทศไทย มการจดสรรงบประมาณ

เพยง 10% 4 เทานน ความแตกตางทเหนไดชดนอาจอธบายไดดวย

ความจำาเปนของประเทศอนโดนเซยในการลดความตงเครยดระหวาง

ชนเผาพนเมอง กบรฐบาลกลาง ทงนกดวยภมประเทศทเปนเกาะ

มากกวาหมนเกาะ มผคนหลากหลายเผาพนธกระจายกน ภาษา

วฒนธรรม ประเพณกแตกตางกน อกทงการขนสง

การตดตอสอสารกยงยากลำาบากอกดวย ประเทศไทยนนม

เผาพนธทกลนกนมากกวา ทงภมประเทศกตดตอกน ทำาใหรฐบาล ไม

เหนประโยชน หรอ ไมมแรงบนดาลใจ ทจะใหมการกระจายอำานาจลง

ไปสทองถนอยางจรงจง

การเลอกตง (Elections)

สมาชกสภาทปรกษาแหงชาตอนโดนเซย (MPR) นน

มาจากการเลอกตงแบบสดสวน (Proportional System) ในขณะท

ประธานาธบดและรองประธานาธบดนนไดรบการเลอกตงโดยตรง (Di-

rect Elections) 5 ในประเทศไทย สภาผแทนราษฎรมสมาชก 500

คน 375 คนนนมาจากการเลอกตงแบบแบงเขต โดยใชรปแบบ First-

past-the-post (ใครไดคะแนนเสยงมากสด ชนะการเลอกตงในเข

ตนนๆ โดยไมคำานงวาชนะมาเทาไหร) สวนอก 125 คนทเหลอ มาจาก

การเลอกตงแบบบญชรายชอ (Party-list) โดยจะคดตามรอยละระดบ

ชาตของพรรคการเมองตางๆ เปนทสงเกตวาในระบอบประชาธปไตย

แบบไทย สวนหนงของสมาชกวฒสภานนมาจากการแตงตง ในขณะท

สวนทเหลอมาจากการเลอกตงตามเขตเลอกตงทเปนจงหวด 6

การมการเลอกตงประธานาธบดโดยตรงในอนโดนเซยนนชวยให

ประธานาธบดมความชอบธรรมในการบรหารประเทศเพมขน คอ

สามารถกลาวไดอยางเตมปากวา ไดรบเลอกตงจากประชาชน

15

16

ตามเอกสารทพมพโดยองคการสหประชาชาต (UN)

พบวา มคนไทยจำานวนนอยเทานนทเปนสมาชกของเครอขาย

ตางๆ 10 ในอนโดนเซย กลมจารต (Traditionalists) ซงสวนใหญ

ตงอยบนพนฐานของศาสนาอสลามนนมอทธพลตอการเมอง

ภายในเปนอยางมาก และเนองจากกลมตางๆ เหลาน “สวนใหญ

จะนยมประชาธปไตย” การมอยของพวกเขาจงเปนสงทสำาคญ

มากตอรากฐานสำาคญของระบอบประชาธปไตยในอนโดนเซย

สมยใหม 11 อยางไรกตาม เรายงเหนกนไดเสมอๆ วา ทงใน

อนโดนเซยและประเทศไทย ยงมการประทวงโดยการชมนม

ปดถนน ซงมกจะกลายเปนความรนแรงอยเสมอ นเปนสงทบง

บอกวา กลมเครอขายทดำาเนนการดานการเมอง ควรจะมการ

พฒนา และปฏรปตวเองอยางตอเนอง ใหสามารถเปนทพงของ

ประชาชน ในการรองเรยน ในการอภปราย และการทำากจกรรม

ในระบอบประชาธปไตยในระยะยาว

การทำางานและความสมพนธระหวางการใชอำานาจอธปไตยสาม

ทางคอ นตบญญต บรหารและตลาการ

MPR นนประกอบไปดวยสภาผแทนราษฎร (House

of Representatives-DPR) ซงเปนสภานตบญญตหลกในการ

ยกรางและผานรางกฏหมายในระดบชาต และยงประกอบไป

ดวยสภาผแทนสวนภมภาค (Regional Representative Coun-

cil- DPD) ซงมบทบาทในการใหคำาแนะนำา ปรกษา 12 MPR

แตงตง และถอดถอน ประธานาธบด และมบทบาทในการ

แกไขรฐธรรมนญ 13 การทระบบนตบญญตของอนโดนเซยม

หนวยงานใหคำาแนะนำาปรกษาทแตกตางกนอาจเปนการเพม

โอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการอภบาลในระบอบ

ประชาธปไตยไดมากขน นอกจากน โครงสรางเชนน อาจ

เปนการตอบสนองตอสภาพภมประเทศ และลกษณะพนฐานทาง

วฒนธรรมทแตกตางและอยหางไกลกนของอนโดนเซยไดด

แตระบบนกทำาใหประธานาธบดไมมความสมพนธใกลชด

กบพรรคของตน ทำาใหเปนการยากทประธานาธบดจะมอทธพล

โนมนาวใหสมาชกสภาทใชอำานาจนตบญญตผานรางกฏหมายท

รฐบาลเสนอ (ปญหาเชนน ยงพบไดในสหรฐอเมรกา) ในระบบ

ไทย สามารถมองไดวา ระบบพยายามทจะรวมเอาจดแขงและ

จดออนของระบบแบงเขตกบระบบสดสวน เขาดวยกน ทำาใหเกด

เปนระบบการเลอกตงดงกลาว อยางไรกด การทสมาชกวฒสภา

บางสวนของไทยมาจากการแตงตง นอาจเปนการทำาลายความนา

เชอถอในระบอบประชาธปไตยของไทยได

การมสวนรวมทางการเมอง

การมสวนรวมทางการเมองนอาจจะเปนองคประกอบ

ของการอภบาลททงสองประเทศ มความเหมอนกนมากทสด ทง

ไทยและอนโดนเซยตางกมประวตศาสตรรวมในเรองของการเดน

ขบวนเพอประชาธปไตยของประชาชน ในอนโดนเซย การเดน

ขบวนเพอประชาธปไตยครงใหญคอการประทวงตอตานรฐบาล

เผดจการของซฮารโตในป พ.ศ. 2541 (ค.ศ.1998) 7 สวนใน

ประเทศไทย ทรจกกนด กคอพฤษภาทมฬ ในป พ.ศ. 2535 (ค.ศ.

1992) 8 แมจะมการเดนขบวนกนเปนการใหญ แตการเดนขบวน

ประทวง เปนเพยงหนงในหลายๆ ทางทประชาชนสามารถมสวน

รวมในกระบวนการประชาธปไตยได การเลอกตงกด การเขารวม

องคกรพฒนาเอกชน (NGO-Non Governmental Organisation)

กด การเขาชอเสนอกฏหมาย หรอถอดถอน สส. รฐมนตร หรอ

ผดำารงตำาแหนงตางๆ กด ลวนเปนชองทางทประชาชนจะเขามาม

สวนรวมในกระบวนการปกครองตามระบอบประชาธปไตยได ใน

เรองการมสวนรวมในการเลอกตง จะเหนวา อนโดนเซยอาจจะ

ทำาคะแนนไดดกวาไทย โดยมคาเฉลยของผออกไปใชสทธเลอก

ตงอยท 88.3% ในระยะเวลาตงแตป พ.ศ.2488 (ค.ศ.1945) จน

กระทงถงป พ.ศ. 2551 (ค.ศ.2008) แตในชวงระยะเวลาเดยวกน

ประเทศไทยมคาเฉลยอยราว 47.4% เทานน 9

16

เปนตวอยางทแสดงใหเหนวาประธานาธบด ไมมอำานาจ

แทรกแซงการทำางานของฝายนตบญญตมากไปกวาอำานาจในการโนม

นาว 15 ในทางกลบกน ฝายบรหารของไทยดเหมอนวาจะมอำานาจ

มากกวาฝายนตบญญต เนองจากฝายบรหารตองมาจากการเปนสมาชก

ในสภา ซงทำาหนาทเปนฝายนตบญญต ความสมพนธใกลชดทเกดขน

จงทำาใหฝายนตบญญตไมอาจตรวจสอบฝายบรหารไดอยางเตมท

การแกปญหาของภาครฐ

ในทนจะกลาวถงปญหาททงสองประเทศตางกกำาลงเผชญ

อย และจะมาดกนวาปญหาเดยวกนน มวธการแกอยางไร โดยจะอางถง

ระบบการอภบาลดงทไดอธบาย และเปรยบเทยบไปขางตน

ทงอนโดนเซยและไทย ตางกกำาลงเผชญกบปญหาคอรปชน

ทกำาลงกดกนประเทศเหมอนมะเรงราย ประธานาธบด ซซโล บมบง

ยโดโยโน ไดหาเสยงไวตงแตการเลอกตงประธานาธบดในป 2547 (ค.ศ.

2004) วาจะปราบปรามการทจรตคอรปชนอยางจรงจง 16 จากนน ไดม

การจดตงคณะกรรมาธการขจดคอรปชน (KPK) ขน ซงเปนองคกรอสระ

ตลอดหลายปทผานมา

กพบวา องคกรนประสบความสำาเรจพอสมควรทเดยว โดยสามารถนำา

อนโดนเซยใหขนมาอยทลำาดบ 111 ในป พ.ศ. 2552 (2009) จากทเคย

อยทอนดบ 137 ในป พ.ศ. 2548 (2005) ในเรองของคอรปชน (อนดบ

หนงคอมความโปรงใส และคอรปชนนอยทสด) 17 อยางไรกตาม เขต

อำานาจขององคกรอสระนถกจำากดเมอไมนานมานโดยผออกกฏหมายใน

สภา ซงอางวา คณะกรรมาธการฯ มอำานาจมากเกนไป ประธานาธบด

ซซโล บมบง จงเขามาชวยปกปอง แตสามารถทำาไดแคบางสวน

ในประเทศไทยนน มสภาผแทนราษฎร และวฒสภา สภา

ผแทนราษฎรนนทำาหนาทเปนสภาหลกในการออกกฏหมายเชน

เดยวกบ DPR ของอนโดนเซย อยางไรกตาม วฒสภาของไทยยง

มหนาทในการตรวจสอบสภาผแทนราษฎรดวย ในขณะทบทบาท

ของ DPD นน ถกจำากดอยเพยงการใหคำาแนะนำา ปรกษา เทานน

ในดานการบรหาร ประธานาธบดอนโดนเซยมาจากการเลอกตง

โดยตรง ในขณะทนายกรฐมนตรไทยตองมาจากสมาชกผแทน

ราษฎร นทำาใหนายกรฐมนตรมความสมพนธทแนนแฟนกบฝาย

นตบญญต ทำาใหการออกกฏหมายเปนไปตามเสยงขางมากซงเปน

รฐบาล กมอำานาจในฝายบรหารดวย ประธานาธบดของอนโดนเซย

ไมมอำานาจขนาดน เนองจากการขาดความใกลชดระหวางตว

ประธานาธบดและพรรคการเมอง หรอระหวางฝายบรหาร และฝาย

นตบญญตนนเอง

ในสวนของฝายตลาการนน ประเทศไทย มระบบการศาล

แบบ “งาย” หรอ Simple Model โดยมศาลฎกาเปนศาลสงสด ใน

ขณะฝายตลาการของอนโดนเซยนน เปนระบบการศาลแบบ “ซบ

ซอน” หรอ Complex Model โดยมศาลฎกา เปนหนงในองคกรศาล

ทใชอำานาจตลาการ 14 ผพพากษาศาลไทยสามารถใชอำานาจตาม

รฐธรรมนญในการตรวจสอบฝายนตบญญตและฝายบรหาร ในขณะ

ททงสองฝายหลงไมสามารถเสนอชอผดำารงตำาแหนงผพพากษา

ได ทำาใหฝายตลาการ ดเหมอนจะมอำานาจมากกวาสองฝายทเหลอ

แตในระบบของอนโดนเซย MPR เปนฝายเสนอชอผพพากษาให

ประธานาธบดลงนาม เราจงยงไมสามารถระบลงไปใหชดเจนวา

ระบบตลาการมอำานาจมากกวา ในกรณหลงน

การคานอำานาจกแตกตางกนในสองประเทศ ดวยอำานาจ

ในการแตงตงและถอดถอนประธานาธบด MPR ดเหมอนจะมอำานาจ

มากกวาฝายบรหาร เพราะฝายบรหารไมมอำานาจในการทำาอยาง

เดยวกนกบ MPR ตวอยางทดกคอการทประธานาธบดพยายามท

จะชวยเหลอองคกรตอตานคอรปชนของอนโดนเซยไมใหถกลดรอน

อำานาจจาก MPR แตกไมสามารถชวยไดทงหมด

17

18

และนสะทอนใหเหนถงขอจำากดในการโนมนาวสภาทมหนาท

ออกกฏหมายของประธานาธบดอนโดนเซย แตในขอจำากดน ก

ยงแสดงใหเหนถงระบบคานอำานาจระหวางฝายนตบญญตและ

บรหารทคอนขางมประสทธภาพ

ในกรณของประเทศไทย สำานกงานคณะกรรมการ

ปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในวง

ราชการ หรอ ป.ป.ช. สงกดสำานกนายกรฐมนตร นนตงขนในป

พ.ศ.2518 แตมอำานาจหนาทนอยมากในขณะนน จนกระทงในป

พ.ศ.2540 ทมการรางรฐธรรมนญฉบบประชาชนและมการปฏรป

ระบบการเมองการปกครองของไทยอยางมาก มการตงองคกร

อสระขนมาตรวจสอบ และสำานกงานคณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาต หรอ ป.ป.ช. กไดถอกำาเนดขน

แมวาจะทำาหนาทไดสำาเรจตามเปาหมายอยบาง แตในระยะเวลา

เดยวกน (2548-2552) อนดบการคอรปชนของประเทศไทย

ไดถดถอยลง จากลำาดบท 59 ในป พ.ศ.2548 มาอยท 84 ใน

ป พ.ศ.2552 จะเหนไดวาในขณะทอนโดนเซยขยบอนดบขน

มา ประเทศไทยมการคอรปชนทเพมมากขนอยางนาตกใจ18 นก

วชาการบางทานไดใหเหตผลวานเปนเพราะ ป.ป.ช. ขาดอำานาจ

ในการบงคบใช ทำาใหกระบวนการแกไขปญหาทจรตคอรปชน

เปนไปอยางเชองชา และไมไดผลเทาทควร

จะเหนไดวาองคกรปราบปรามการทจรตคอรปชนของ

ทงสองประเทศตางกเปนองคกรอสระ KPK ของอนโดนเซย ม

อำานาจคอนขางมากเมอเรมกอตง แตกไดถกลดรอนอำานาจลง

ในขณะท ป.ป.ช.ของไทย ไมมอำานาจมากมาตงแตตน เหตใดใน

กรณของประเทศไทยจงเปนเชนน ความสมพนธทใกลชดระหวาง

ฝายบรหารและนตบญญตนาจะทำาใหการผานกฏหมาย ใหอำานาจ

หนาทของ ป.ป.ช. งายกวาในกรณของอนโดนเซยมากมใชหรอ

คำาตอบอาจจะอยทความตงใจจรงของผนำา

ซงประธานาธบดอนโดนเซยไดประกาศไวอยางชดเจนวาจะม

การปราบปรามอยางจรงจงแมวาจะตองเผชญกบกระบวนการ

ทยากในการผานกฏหมาย แตดวยคะแนนเสยงทประธานาธบด

ไดรบจากการเลอกตงโดยตรง ทำาให KPK ของอนโดนเซย

สามารถจดตงขนได ในกรณของประเทศไทย การทฝาย

นตบญญตและฝายบรหารมความเกยวของสมพนธกนอยาง

ลกซง และการทจรตคอรปชนกมกเกดจากนกการเมองอาจ

เปนเหตผลใหทงฝายบรหารและฝายนตบญญตไมมความตงใจ

จรงทจะปราบปรามการทจรต และเมอมความสมพนธใกลชด

กน ทำาใหทงสองฝายสามารถรวมมอกนในการทจะปองกนไม

ให ป.ป.ช.มอำานาจมากเกนไป จะเหนไดวา ระบบอภบาลของ

ประเทศนน สงผลกระทบคอนขางมากทเดยว ในการแกไข

ปญหาทดเผนๆ

กมการแกปญหาคลายๆ กน แตใหผลไมเหมอนกน

จากการนำาการอภบาล (Governance) ของทงสอง

ประเทศมาอภปราย เปรยบเทยบ มองคประกอบไลตงแต

ลกษณะพนฐานแหงรฐ การเลอกตง การมสวนรวมทางการ

เมอง การทำางานของการใชอำานาจอธปไตยผานฝายนตบญญต

บรหารและตลาการ รวมถงการแกไขปญหาภาครฐของทงสอง

ประเทศ สามารถสรปไดวา ในภาพรวม ความหลากหลายทง

ในเรองของประชากร ภมประเทศ เชอชาต ศาสนา ประเพณ

ของอนโดนเซย อาจเปนจดรวมทเปนพนฐานของระบอบ

ประชาธปไตย เนองจากความหลากหลายน ทำาหนาทเสมอน

เปนสงททำาใหรฐบาลแหงชาตตองฟงเสยงประชาชน ไมเชน

นน ประเทศอาจจะแตกแยก สญเสยดนแดน สญเสยเอกราช

ไดงาย แตสำาหรบกรณของประเทศไทย มระดบการกระจายอำา

นาจทตำากวา

18

เนองจากสภาพภมประเทศและประชากรทเปนอน

หนงอนเดยวกนมากกวา ดเหมอนวามมมองดานภมศาสตร

และสงคมน จะสงผลตอลกษณะพนฐานแหงรฐและการทำางาน

ของฝายนตบญญต บรหารและตลาการ ทสำาคญ เหตการณใน

ประวตศาสตรแสดงใหเหนวา แมประเทศไทยจะเปลยนแปลงการ

ปกครองมากอนอนโดนเซยหลายป แตดวยการยดอำานาจ การ

กอรฐประหาร ทำาใหประชาธปไตยเกดสะดดหลายตอหลายครง

อนโดนเซยจงไมอาจจะประมาทได ทงสองประเทศนาจะเรยนร

รวมกนไดในเรองของ “เผดจการรฐสภา” ทอาจเกดจากการมเสยง

ขางมากในรฐสภา จนไมสามารถมการตรวจสอบไดอยางเตมท

เชนในกรณของ รฐบาลทนำาโดยอดตนายกรฐมนตรทกษณ ชน

วตร และการปกครองโดยทหารเปนเวลายาวนานของอนโดนเซย

ในรปแบบ “ประชาธปไตยแบบชนำา” (Guided Democracy) ดง

นนจงอาจจะเปนการเรวเกนไปทจะชชดวาระบบของประเทศไหน

ดกวา เนองจากทงสองประเทศตางกมขอด ขอเสย จดออน จด

แขงของตนเองทงนน อยางไรกตาม หากเทยบกน ณ เวลาน อาจ

จะกลาวไดวาอนโดนเซย นำาหนาไทยไปกาวใหญๆ ในการรกษา

และเดนหนาไปตามครรลองประชาธปไตยดวยเหตผลทกลาวมา

แลว ในบทความน

* อกษรยอในวงเลบ เมอกลาวถงประเทศอนโดนเซย เปนตวยอภาษาอนโดนเซย ไมใชภาษาองกฤษ

** บทความน ปรบปรงจากบทความทเขยนเปนภาษาองกฤษ โดยผเขยนคนเดยวกน จงคงแหลงอางองตางๆ เปนภาษาองกฤษ

*** ตดตามบลอกผเขยน ทไมไดมแตเรองหนกๆ ท http://peenpai.wordpress.com/ หรออเมลมาคยกน ท chulachat@gmail.com

1 UNESCAP (2011) What is Good Governance?. Available at: http://www.unescap.org/pdd/prs/ProjectActivities/Ongoing/gg/governance.asp (Accessed: 9 November 2011)2 Fritzen, Scott A. (2009) ‘Public Administration’, in Beeson, Mark. (ed.) Contemporary Southeast Asia. China:Palgrave Macmillan, p.873 Fritzen, S. A. (2009), p.854 Huang, X. (2009) Politics in Pacific Asia. China: Palgrave Macmillan, p.52 5 Central Intelligence Agency (2011) World Factbook: Indonesia. Available at: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html (Accessed: 9 November 2011)6 Central Intelligence Agency (2011) World Factbook: Thailand. Available at: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/th.html (Accessed 24 November 2011)7 Bourchier, D. and Hadiz, V.R. (2003) ‘Introduction’, in Bourchier, D. and Hadiz, V.R. (ed.) Indonesian Politicsand Society: A Reader. Cornwall: Routledge Curzon, pp.18-198 Ingram, S. (2002) ‘Thailand looks back at Black May’, 17 May, BBC News [Online]. Available at: http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/1992450.stm (Accessed 24 November 2011)9 Huang, X. (2009), p. 16110 United Nations (2004) Public Administration Country Profile: Thailand Department of Economic and SocialAffairs (DESA). p.1011 Thompson, M. (2011) ‘New Democracies and ‘Civil’ Societies’ in Croissant, A. and Bünte, M. (ed.) The Crisisof Democratic Governance in Southeast Asia. Great Britain: Palgrave Macmillan. p.6912 United Nations (2005) Public Administration Country Profile: Indonesia Department of Economic and SocialAffairs (DESA). p.613 Central Intelligence Agency (2011) World Factbook: Indonesia. Available at: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/id.html (Accessed: 9 November 2011)14 Huang, X. (2009), p.7515 (2009) ‘Mr.Clean’s Battered Broom’, The Economist, 8 October [Online]. Available at: http://www.economist.com/node/14587280 (Accessed: 23 November 2011)16 Economist, The (2004) ‘Yudhoyono’s Moment’ , 22 September [Online]. Available at: http://www.economist.com.ezphost.dur.ac.uk/node/3217939 (Accessed: 19 December 2011)17 Transparency International (2011), available at: http://www.transparency.org/ (Accessed: 19 December2011)18 Transparency International (2011), available at: http://www.transparency.org/ (Accessed: 19 December2011)

19

20

วรยาณ พรสรยะ

20

วนศกรท 21 ตลาคม พ.ศ. 2554

มนษยคนนงกำาลงวายนำาอยทามกลางมหาสมทรทกวางใหญไพศาล วายไปโดยทไมรทศทาง (เขาใจเอาเองวากำาลงวาย

นำาตรงไปขางหนา) วายนำามาคนเดยวเรมเบอ... จงมองขนไปบนทองฟา... มองดกอนเมฆสขาวปยๆ ลอยไปลอยมา ลลลา ลลลา

สายตาไมมโฟกสมองกอนเมฆกอนแลวกอนเลา (อยางงวาทำาไมวายนำาไป ดทองไปได ตอนนมนษยผนกำาลงวายนำาทากรรเชยงอย)

แตเอะ! นนไมใชกอนเมฆนนา นนนกอะไร สขาวบนได... ไอเรากวายนำาคนเดยวมานาน เหงาเหลอเกน... โนน... บนมาเปนฝงเลย

ชวนคยดกวา! นกไดอยางนนแลวมนษยผนกวายนำาเขาไปหานกตวทอยใกลทสด

วรยาณ: คณ! คณ! คณ! อยาเพงบนไป มาคยกนกอน!

นกนางนวล: (หนมามองดวยสายตาบชช ) เธอเรยกเราทำาไม? เธอเปนใคร? เรารจกกนเหรอ?

วรยาณ: เราชอวรยาณ เธอหละ... ชอวาอะไร?

นกนางนวล: จะเรยกเราวา นางนวล กได ชอของเธอแปลวาอะไรหละวรยาณ?

วรยาณ: ชอเราแปลวา ความเพยร พอเราตงให เธอหละนางนวล ชอของเธอแปลวาอะไร?

นกนางนวล: ชนจะไปรเรอะ????

วรยาณ: (อาว...งง อยดๆกโดนนกเหวยงใส)

นกนางนวล: กพวกมนษยเรยกเราวาอยางนนน นกตวไหนทมลกษณะเหมอนเรา กชอนางนวลทงนนแหละ

วรยาณ: (พยกหนา หงกๆ) แลวเธอไมงงเหรอ เวลาใครเรยกชอ “นกนางนวล!!!!!” จะรไดยงไงวาเคาเรยกใคร?

นกนางนวล: (มองดวยสายตาบชช) ใครจะมาเรยกพวกเราหละ ไมไดมธระกบคนอนซกหนอย พวกเรารกนเองกพอแลว

วรยาณ: แลวพวกเธอรกนเองยงไงหละ หนาตากเหมอนกนออกอยางน เรามองหนาเธอมานานแลว เรายงแยกไมออกเลย

นกนางนวล: กเธอเปนนกนางนวลซะทไหนหละ! ในหมนกนางนวลดวยกนหนะ เราชอปเตอร

วรยาณ: O_O! อะไรเนย มแบบนดวยเหรอ?

นกนางนวล: (มองดวยสายตาบชช – จรงๆกมองดวยสายตาแบบนตลอดเวลาแหละ) กพวกมนษยทำาเปนรด ตงชอใหพวกเราเสรจ

สรรพ กไมเปนไร จะเรยกอะไรกเรยกไป เราไมมธระกบพวกมนษยอยด วาแตวาทำาไมเธอถงมาวายนำาอยกลางมหาสมทรแบบนได

หละวรยาณ

วรยาณ: บานเรานำาทวม... ปกตเราเดน พอนำาทวมเรากเดนไมได เราเลยตองวายนำา วายไปวายมาเรากมาอยทนแหละ เราวายนำา

มานานมากแลว เราวายนำามานานเทาไหรเรากไมร เรารแตวาเราเหนอยมาก นกเปลยนทาวายมาหลายทาแลวเนย!

นกนางนวล: ถาเธอเหนอย เธอกหยดวายนำาสวรยาณ

วรยาณ: ถาเราหยดวายนำา เรากจมนำาตายสนางนวล!

นกนางนวล: แลวระหวางเหนอยกบตายเธอจะเลอกอะไรหละวรยาณ?

วรยาณ: ไมมอยางอนใหเลอกแลวเหรอ? มแคสองอยางนนะ เหนอย กบ ตาย ไมเหนนาเลอกซกอยางนง

นกนางนวล: ....

1 นกนางนวลตาบชช (bitchy) จรงๆ เอาไปเลนละครเปนนางอจฉาไดเลย

21

22

วรยาณ: เรายงไมอยากตายหรอกนางนวล เราคงตองวายนำาตอไปเรอยๆ ถาเราหยดวายนำาเรากตายเทานนเอง

นกนางนวล: วรยาณ เธอวามหาสมทรนใหญไหม?

วรยาณ: ใหญส เราวายนำามานานมากแลว เรายงมองไมเหนฝงเลย

นกนางนวล: แลวเธอวามหาสมทรทใหญแสนใหญนมปลาเยอะไหม?

วรยาณ: .... กนาจะเยอะอยนะ...

นกนางนวล: นนแหละ รไวเถอะวาเธอไมไดวายนำาอยคนเดยวในมหาสมทร มชวตอกนบแสนนบลานวายนำาไปพรอมๆกบเธอดวย

ถาเธอเหนอยกบการวายนำา กคดเถอะวาเธอไมไดเหนอยอยางเดยวดาย มสงมชวตอกนบแสนนบลานทวายนำาอยเหมอนกนเธอ ถา

เธออยากหยดวายนำาวนไหน กคดเถอะวามสงมชวตอกนบแสนนบลานไมไดหยดวายนำาพรอมไปกบเธอ ถาเธอจะตายเพราะจมนำา ก

คดเถอะวาเปนเพราะตวเธอเองทหยดวายนำา เพราะสงมชวตอกนบแสนนบลานกยงมชวตอยดและวายนำาอยในมหาสมทรแหงนตอ

ไป

วรยาณ: เธอพดไดหนนางนวล...เธอไมไดวายนำามาหลายวนหลายคนเหมอนเราหน

นกนางนวล: เธอจะรอะไร เรากบนมาหลายวนหลายคนแลวเหมอนกนวรยาณ เธอรมยวาการบนมนเหนอยขนาดไหน? ถาเธอไมร

ชวตของเราดพอ เธออยาตดสนเลยวาชวตของเรากบเธอ ชวตใครยากงายมากกวากน เพราะเธอไมมทางตดสนไดอยางถกตอง

หรอกวรยาณ

วรยาณ: เราขอโทษ

นกนางนวล: วาแตเธอกำาลงวายนำาไปไหนวรยาณ?

วรยาณ: เรากำาลงหาเกาะ เราอยากขนฝงแลว เราจะวายนำาไปหาเกาะ พอเราขนเกาะได เรากจะเดน เราจะสรางบาน และเราจะม

ความสข

นกนางนวล: แลวเกาะของเธออยทางไหนหละวรยาณ

วรยาณ: เรากไมรนางนวล เธออยทสงกวาเรา มองเหฯไดไกลกวาเรา เธอมองใหเราหนอยไดมยวาเกาะของเราไปทางไหน

นกนางนวล: ฝงของเรากบนผานเกาะมาหลายเกาะนะวรยาณ ทามกลางมหาสมทรนมเกาะอยมากมายเลยหละวรยาณ แตเราไมร

หรอกนะวาเกาะไหนจะเปนเกาะของเธอ เกาะทเธอจะไปสรางบาน แลวเธอจะมความสขไดหนะ เธอคงตองหาเองแลวหละวรยาณ

วรยาณ: ทำาไมใจรายแบบนหละนางนวล เราขอใหเธอชวยดๆ ไมยากอะไรเลย แคมองดใหเราหนอยวาเกาะของเราไปทางไหน

นกนางนวล: วรยาณ เธอวาปลาทวายนำาอยในมหาสมทรนวายนำาไปไหน?

วรยาณ: เราจะไปรเรอะ อยามาเปลยนเรองหนอยเลยนางนวล ปลาพวกนนจะวายไปไหนกชางปลามนเหอะนา

นกนางนวล: แลวเธอรมยวาฝงนกนางนวลของเรากำาลงจะบนไปไหน?

วรยาณ: เราจะไปรพวกเธอเหรอนางนวล พวกเธอจะไปบนไปทางไหนกเรองของพวกเธอส เกยวอะไรกบเราดวย?

นกนางนวล: นนสวรยาณ ปลามนจะวายนำาไปทางไหน เราจะบนไปทางไหน เธอไมสนใจเพราะจดหมายของเราอยคนละทางกนใช

ไหม? เรากำาลงจะบนไปไหนไมร สวนเธอกำาลงจะวายนำาไปหาเกาะของเธอ... ถาเธอวายนำาตามเรา หรอวายนำาตามปลาทกตวใน

มหาสมทร เธอกคงไมมวนถงจดหมายของเธอใชไหมวรยาณ?

วรยาณ: ....

22

นกนางนวล: เพราะจดหมายของเราตางกน เราพบกนทนเพยงชวขณะ เดยวเรากตองไป สวนเธอกตองไปตามทางของเธอ

เธอจะวายนำาไปทางไหนกเรองของเธอ เราไมสนใจเลยซกนดเดยว เพราะเราไมไดจะบนตามเธอไป เพราะจดหมายของเราตางกน

วรยาณ: เธอจะตองไปแลวเหรอนางนวล? เราอยากตามเธอไปจง เราจะไดมเพอนคย

นกนางนวล: ใช เราจะตองไปแลว ไปตามทางของเรา เธออยาตามเรามาเลย จดหมายของเราไมใชเกาะทจะใหความสขกบเธอได

วรยาณ ทางทเราจะไป เปนทางทจะพาไปจดหมายของเรา ไมใชของวรยาณ

วรยาณ: ฉนจะตองวายนำาไปคนเดยวตลอดไปแบบนเหรอนางนวล?

นกนวลนวล: ในมหาสมทรแหงนมสงมชวตอยมากมายวรยาณ ระหวางทางวายนำาไปเกาะของเธอ เธอกชวนพวกเขาคยส

แตจำาไวเทานนแหละวา เธออยกบพวกเขาไมไดตลอด เพราะทงเธอและเขาตางกมจดหมายทตางกน

วรยาณ: แลวมนจะมประโยชนอะไรหละ ถาสดทายกไปกนคนละทาง

นกนางนวล: นนส มนจะมประโยชนอะไร?

วรยาณ: (เศรามาก)

นกนางนวล: แตเราจะไมลมเธอนะวรยาณ ในชวตนเราอาจจะไดวนเวยนมาพบกนอก ฝงของเราอาจจะไปทเกาะของเธอกไดซกวน

นง....ไปหละวรยาณ จนกวาจะไดพบกนใหม (กางปกบนพบพบ)

วรยาณ: จนกวาจะไดพบกนใหม....

............แลววรยาณกกมหนากมตาวายนำาตอไป หยดไมได.... หยดวายนำากจมเทานนเอง.... อายปลาตวอนในมหาสมทร!

23

24

อธภทร ภทรกลพงษ

ภาพ : http://2011.igem.org/Team:Imperial_College_London

24

iGEM หรอ International Genetically Engineered

Machine เปนการแขงขนระดบโลกสำาหรบนกเรยนระดบ

ปรญญาตร ซงผจดการแขงขนคอ Massachusetts Institute of

Technology (MIT)

คำาถามแรกทเกดขนจนนำามาสการแขงขน iGEM คอ

“Can simple biological systems be built from standard, in-

terchangeable parts and operated in living cells? Or is biol-

ogy simply too complicated to be engineered in this way?”

ปจจบนจดมงหมายหนงของการแขงขนคอการใช

จลนทรยเชนแบคทเรย ยสต หรอเซลลสตวเลยงลกดวยนม

(mammalian cells) เพอแกปญหาทมในโลกของเรา

ปกตนกวทยาศาสตรใชจลนทรยในการทำางานตาง ๆ อยเปน

ประจำา เปนการตดตอยนส โดยใชเทคโนโลยทางพนธวศวกรรม

(genetic engineering) เพอใหจลนทรยมความสามารถในการ

ผลตสารทตองการหรอใหมคณสมบตพเศษตาง ๆ ตวอยางเชน

การตดตอนำายนสทผลตเอนไซมอนซลนใสในยสตเพอใหผลต

อนซลนเปนจำานวนมากสำาหรบผปวยโรคเบาหวาน หรอการ

เปลยนแปลงคณสมบตแบคทเรยใหมความทนทานตอความรอน

หรอความเคมเปนตน

iGEM สรางชนสวนจำาเปนตาง ๆ ทจำาเปนสำาหรบ

งานตาง ๆ กนเอาไว ชนสวนเหลานนเรยกวา BioBrick ซงถก

เกบเอาไวเปน catalogue เพอใหผเขาแขงขนสามารถนำาไป

ใช และหนงในเกณฑการตดสนของคณะกรรมการกคอจำานวน

และความสำาคญของ BioBrick ทแตละทมสรางขนเพอใชในการ

แขงขนและสงเขาไปใน catalogue ของ iGEM สำาหรบทมอน ๆ

ทจะเขาแขงขนในปตอ ๆ ไป

มง หรอ อธภทร ภทรกลพงษ เปนนกเรยนทนรฐบาล

ไทยซงกำาลงศกษาระดบปรญญาโทอยท Imperial College London

อาจจะไมใชนกเรยนไทยคนแรกทมโอกาสเขาแขงขน iGEM แตมง

นาจะเปนนกเรยนไทยคนแรกทประสบความสำาเรจในระดบน คอ

ชนะเลศอนดบหนงในการแขงขนรอบภมภาคยโรป และ รองชนะ

เลศอนดบหนงในระดบโลก โดยมงเลาใหเราฟงวา

“ทมของ Imperial College London มนกเรยนทงหมด 9 คน โดย

ทมของเราตงใจทจะใชแบคทเรย E. coli มาตดตอพนธกรรมเพอ

ใหสามารถเขาไปในรากของพช โดยไมถกทำาลายโดยพช และ

ปลอยฮอรโมนเรงการเจรญเตบโตของพชทชอวา Auxin เพอขยาย

การสราง lateral root growth (รากแนวขวาง) เพอใชในการยดหนา

ดนและอมนำาภายในดน ซงในทสดแลวสามารถลดการกดกรอน

ของหนาดนและการกระจายตวของทะเลทรายได”

แบคทเรยผลงานของทมจาก Imperial College มสวน

หลกอย 3 สวนคอ 1) สวนททำาใหแบคทเรยเดนทางไปสรากของ

ตนไมหลงจากถกปลอยในดน หรอทเรยกวา Phyto-Route ซงจะ

รบสารเคมจากรากพชเพอใหแบคทเรยไปเกาะอยบรเวณทตองการ

2) สวนผลตฮอรโมนพช Auxin และ 3) สวนทใชปองกนการสงผาน

ยนสทถกตดตอไปยงสงมชวตอน หรอทเรยกวา Gene Guard ซง

ทง 3 สวนนถกนำามาผสมผสานใหลงตวไดภายในเวลาเพยงแค 3

เดอนเทานน

กวาทจะมาถงจดนได มงตองผานอปสรรคมามากมาย

ตงแตเรมสมครเขารวมงานทเดยว

“เนองจากสมครกนกวา 60 คน และเงอนไขคอตองเปนนกเรยนท

เรยน biology/biochemistry หรอ bioengineering เทานน และถา

เปนนกเรยนปสามทกคนตองเรยนคอรส synthetic biology เปน

ความโชครายทผมไมไดเรยนเพราะคอรสเตม แตเพราะสนใจจรง

ๆ จงตองแอบไปเรยนเพอใหไดความรในการตอบคำาถามในตอน

เขาคดเลอก สดทายแลวโชคดมากทเปนนกเรยนปสามคนเดยวท

ไมไดเรยนคอรสนนแลวไดรบคดเลอก เพราะเขาคงเหนวาเราตงใจ

จรง ๆ”

กวาทจะออกมาเปนโปรเจคนได นอกจากการทำางาน

ทหนกหนวงกนหามรงหามคำา ยงเปนผลมาจากการระดมสมอง

เพอทจะคดหาโครงการทเหมาะสมและมความสำาคญตอโลก ซง

ในสวนนมการบนทกเอาไวใน เวบไซต ของทม แสดงใหเหนถง

ความทมเทในการทำางานไดเปนอยางด และยงตองมการแบงงาน

ใหลงตวเหมาะสมกบความสามารถของแตละคนในทมอกดวย

25

26

“แตละคนกมหนาทแตกตางกนออกไป หนาทหลก

ๆ กจะมสวนการทดลอง การทำาแบบจำาลองการทดลองใน

คอมพวเตอร (computer modelling) การนำาไปใชใหกอเกด

ประโยชนกบมนษย (human practice) ซงรวมไปถงกฎหมาย

และ business plan เชนเดยวกน ทเหลอกจะเปนการออกแบบ

website ทใชในการประเมนการแขงขนรวมทง poster และ

presentation”สวนงานทมงไดรบผดชอบคอการทำาการทดลองท

เกยวกบรหสพนธกรรมและการทดลองในแบคทเรย

“ผมจะรบผดชอบในการออกแบบรหส DNA ซงมชน

สวนของยนสทเราตองการ เมอออกแบบเสรจกใส DNA เหลา

นนเขาไปในแบคทเรยและทดลองแบคทเรยทเราสรางทงในและ

นอกพช” สงททมของมงไดรบการชนชมนอกจากตวงานทยอด

เยยมแลว ยงมสวนออกแบบ website และทำา graphic ของทม

ซงมงกทำาหนาทไดไมมทต

“ผมเปนคนรบผดชอบในดานกราฟฟค ดไซน และ art theme

ของ เวบไซต และโปสเตอรดวย ซงกไดรบรางวล เวบไซต ยอด

เยยมและโปสเตอรยอดเยยมมาอก ทำาใหผมแอบดใจเพราะเรา

ทมเมใหกบ กราฟฟค ดไซน ของทงคเปนอยางมาก”

ว า น อก จา กส ว น กา รทดลอ ง ใ นแบบจำ า ล อ ง

คอมพวเตอรและสวนการทดลองหลกทตองทำากบแบคทเรยและ

พชแลว ทมของมงยงตองนำาเสนอผลงานในรปแบบ poster และ

การเสนองานปากเปลาอกดวย

ซงกสามารถผานไปดวยด อกสวนหนงทเปนขอ

กำาหนดของการแขงขนกคอการนำาไปประยกตใชงาน หรอท

เรยกวา Human Practice ซงทมของมงกทำาไดอยางดเยยมเชน

กน จนทำาใหไดรบรางวล “

โดยสวนตวแลวคดวาเหตททำาใหผลการแขงขนคอน

ขางเปนทนาพอใจ มาจากสวนของโปรเจคทมพรอมทงในดาน

ผลการทดลอง การจำาลองแบบในคอมพวเตอร และการนำาไปใช

โดยโปรเจคไดเรยงรอยความสมพนธระหวาง 3 สวนไดคอนขาง

ลงตวและนำาไปใชไดจรง แนวคดของทมซงใชแบคทเรยในการ

สงเสรมการผลตของพช โดยใหวายเขาไปผลตสารและอาศยใน

พช ไมเคยมใครคดทำามากอน ซงจะเปนรากฐานในการลำาเลยง

สารเขาสสวนตาง ๆ ของพชทเราตองการ นอกจากนนทางทม

ไดคดคนวธการทดลองใหม ๆ ซงไมเคยมใครทำามากอนเชนกน”

ผลงานนแสดงใหเหนถงความพยายาม ความสามารถ และ

ความสามคคของทงมงและนกเรยนคนอนในทมไดเปนอยาง

ดเยยม ในอนาคตอนใกลนมงกจะกลบไปรบใชประเทศไทยใน

ฐานะนกวจย เราตองไดเหนและไดรบประโยชนจากความรความ

สามารถของมงตอไปอยางแนนอน

รายละเอยดของโปรเจคทงหมดสามารถเขาชมไดท

http://2011.igem.org/Team:Imperial_College_London

26

มาถงตรงน คณอานไปแลวกบรรทด ?

28

ธนะกล วรรณประเสรฐ

28

ธนะกล วรรณประเสรฐ

สามกกจดเปนวรรณคดชนเอกของโลกชนหนง และเปนหนงในส

สดยอดวรรณกรรมของจน1 สามกกฉบบทไดรบความนยมและรจกอยางแพร

หลายเปนบทประพนธของ หลอกวานจง นกปราชญสมยราชวงศหมง มการ

แปลเปนภาษาตางๆ ถงกวา 15 ภาษา ในฉบบภาษาไทยมการแปลและเรยบ

เรยงขนครงแรกโดย เจาพระยาพระคลง (หน) ในสมยรชกาลท 1 และตอมา

กมหนงสอสามกกในรปแบบตางๆ เกดขนอกมากมาย เหตทสามกกเปน

วรรณคดทตราตรงใจผอานทวโลก กเนองมาจาก นอกจากจะใหความบนเทง

แลว ยงสอดแทรกแนวคด คำาคม และปรชญาตางๆ ทเปนประโยชนในหลายๆ

ดาน ทงการเมอง การปกครอง ประวตศาสตร รวมถงการประยกตใชในวถการ

ดำาเนนชวต และการอยรวมกบผอนในสงคม

เชอวาหลายคนไดเคยมโอกาสอานสามกกกนมาบางแลว หรออยาง

นอยกเคยสมผสบางตอนจากบทเรยนในวชาภาษาไทยสมยเปนเดก หลายๆ

คนบนวา อานเขาใจยากเพราะมชอตวละคร และชอสถานทเตมไปหมด อก

ทงเนอเรองยงมความยาวหลายรอยหลายพนหนา จงไมคดทจะอาน หรออาน

แลวกเลกลมกลางคน บางครงถงจะอานฉบบทเปนพอกเกตบค ซงยกเฉพาะ

ตอนทสำาคญมา แมอานจบ กยงปะตดปะตอเรองราวทงหมดไดไมชดเจน ผ

เขยนจงเหนวา นเปนโอกาสดทไดเขยนเรองราวสามกกแบบยอ กะทดรด แต

ไดภาพรวมของเนอหาทงหมด เหมาะกบทงเพอนๆ ทยงไมเคยอาน หรออาน

แลวยงจำาภาพรวมของเรองไมได สามกกฉบบนกเรยนนอกน ผเขยนไดยด

เรองราวตามบทประพนธของหลอกวานจงเปนหลก ใสเกรดประวตศาสตรเพม

ลงไปเพอใหเปนตรรกะ ทงยงสอดแทรกสำาเนยงภาษาจนกลางของชอตวละคร

และเหตการณตางๆ ไวในวงเลบอกดวย เพราะชอทคนเคยกนสวนใหญจะเปน

สำาเนยงจนฮกเกยน เผอจะเปนประโยชนเวลาพดคยกบเพอนตางชาตทสนใจ

สามกก โดยเฉพาะเพอนคนจน ประเทศเจาของวรรณกรรม ซงมอยมากมาย

ในสหราชอาณาจกร เพอใหเขาใจตรงกนและเพมอรรถรสในการสนทนามากยง

ขน

แปลเปนภาษาตางๆ ถงกวา 15 ภาษา

1 ม 4 เรอง ไดแก ไซอว ความฝนในหอแดง 108 ผกลาหาญแหงเขาเหลยงซาน และสามกก

2 ราชวงศฮนแบงออกเปน 2 ชวง คอ ฮนตะวนตก (ซฮน) และฮนตะวนออก (ตงฮน) สามกกเปน

เหตการณในสมยตงฮน

29

30เรองยอสามกก (ซานกวอ) ในรชสมยพระเจาเลนเต (ฮนหลงต) กษตรย

องคท 23 แหงราชวงศฮน2 บานเมองลกเปนไฟ ราษฎร

เดอดรอนทกหยอมหญา เนองจากพระองคไมทรงตง

อยในทศพธราชธรรม ไมสนพระทยทกขสขของราษฎร

ขนทกงฉนกมอำานาจในบานเมอง จงเกดกบฏโจรโพก

ผาเหลองขนเพอตอตานราชสำานก ปลนชงหวเมองตางๆ

แตสดทายกถกปราบปรามลงได ครงพระเจาเลนเต

สนพระชนม หองจเปยน (ฮนเซาต) ยวกษตรยขนครอง

ราชยแทน

โฮจน (เหอจน) ในฐานะพระมาตลาและผ

สำาเรจราชการแผนดนไดเรยกขนศกจากหวเมองตางๆ

เขามายงนครลกเอยง (เมองลวหยาง มณฑลเหอหนาน

ในปจจบน) เพอปราบขนท ตงโตะ (ตงจว) ขนศกแหง

ภาคตะวนตก ไดทจงยกทพเขาเมองหลวงและกมอำานาจ

ในราชสำานก วางอำานาจบาตรใหญ ปลดหองจเปยนออก

จากกษตรย แลวตงหองจเหยบพระอนชาขนเปนฮองเต

แทน มพระนามวา พระเจาเหยนเต (ฮนเซยนต)

ทางดานของโจโฉ (เฉาเชา) ซงตงโตะแตงตง

ใหเปนผบงคบการกรมทหารมาเรว เกดความรสกคบ

แคนใจ จงไดรวบรวมทพจาก 18 หวเมองมาเพอปราบ

ตงโตะ แตสดทายกลมเหลวเนองจากทพ 18 หวเมอง

แตกคอกนเอง ตอมา อองอน (หวางหยน) ขนนางชน

ผใหญผภกด วางอบายใหนางเตยวเสยน3 (เตยวฉาน)

ลกบญธรรม ยใหตงโตะแตกคอกบลโป (หลวป) ขนพล

คกาย ในทสดตงโตะกถกลโปฆาตาย แตหลงจากนน

อองอนกไมสามารถจดการบานเมองใหเรยบรอยได ลก

นองของตงโตะจงเขามาแกแคนและยดอำานาจอกครง

พระเจาเหยนเตจงมรบสงเรยกโจโฉเขามาปราบกบฏ

ครนเมอสถานการณเรยบรอย

โจโฉกลบกมอำานาจไวเอง และตงราชธานใหมทเมอง

ฮโต (เมองสวชาง มณฑลเหอหนาน ในปจจบน) โดย

พระเจาเหยนเตเปนเพยงแคกษตรยหนเชดเทานน

ในขณะนน อวนเสยว (เหวยนเซา) ครอบ

ครองดนแดนทางภาคเหนอเกอบทงหมด แถบลมแมนำา

หวงเหอ สวนซนกวน (ซนเฉวยน) ครองพนททางตะวน

ออกของจน ตอนปลายของลมแมนำาฉางเจยงหรอแยง

ซเกยง อวนเสยวมความมกใหญใฝสงจงยกทพมาต

โจโฉ เกดศกใหญครงสำาคญทเรยกวา ศกกวตอ (กวนต)

ผลปรากฏวา ทพของโจโฉซงมทหารนอยกวาถงสบเทา

สามารถกำาชยชนะไวได จากนน โจโฉกแผขยายอำานาจ

ออกไปจนไดครอบครองดนแดนทางภาคเหนอทงหมด

ดานของเลาป (หลวเปย) ซงสบเชอสายมา

จากฮนจงต กษตรยองคท 4 แหงราชวงศฮน ในขณะ

นนยงไมมฐานทมนถาวร ไดเดนทางไปพรอมกบกวนอ

(กวานหย) และเตยวหย (จางเฟย) พนองรวมสาบาน

เพอเชอเชญขงเบง4 (ขงหมง) มาเปนกนซอถง 3 ครง

ขงเบงวางแผนกลยทธในการศกจนเปนทประจกษ โจ

โฉมความคดจะปราบเลาปใหสนซากจงยกทพบกต เลา

ปตองยายเมองหนอยางทลกทเล พลดพรากจากลกเมย

โชคดทไดจลง (จาวอวน) ขมาฝากองทพโจโฉแตเพยง

ลำาพงเขาชวย อาเตา บตรชายไวได อนเปนทมาของ

ตอนทเราคนหกนดวา “จลงฝาทพรบอาเตา” โจโฉยง

คงสะสมไพรพลเพอบกตตออก เลาปจงไปขอความชวย

เหลอและผกมตรกบซนกวน เกดเปนทพพนธมตรซน-

เลาขน มจวย (โจวอว) เปนผบญชาการรบ และขงเบง

เปนกนซอ โจโฉยกทพมหมามากกวาแปดแสนนายลงใต

เพอตเลาปและซนกวน

โจโฉ

เลาป

ซนกวน

30

เรยกศกครงนวา ศกเซกเพก (ชอป) หรอ

ยทธนาวทผาแดง อนเลองชอ ผลปรากฏวา จวยและ

ขงเบงรวมมอกนตทพของโจโฉแตกพายยบเยน ตอง

หนกลบขนเหนออยางหวซกหวซน หลงเสรจศกเลาปได

ขอยมเมองเกงจว (เมองจงโจว มณฑลหเปย ในปจจบน)

จากซนกวนเปนฐานทมนชวคราว แตตอนหลงกลบไม

ยอมคน จวยดวยความรสกหวนใจกลวขงเบงจะเปนภย

ในอนาคตและตองการเอาเมองเกงจวกลบคน จงออก

อบายคดกำาจดขงเบง แตเสยทขงเบงหลายครง จนใน

ทสดกตรอมใจและกระอกเลอดตาย

ตอมา เลาปสามารถยดมณฑลเสฉวนเปน

ทมนไดสำาเรจดวยอบายของขงเบง จงเกดเปนสามกก

อยางชดเจน คอ วยกก (เวยกวอ) ของโจโฉ จกกก (ส

กวอ) ของเลาป และงอกก (อกวอ) ของซนกวน หลง

จากนน ลบอง (หลวเหมง) แมทพของงอกกใชอบายยด

เมองเกงจวคน กวนอถกจบและถกประหารชวต ใน

ป ค.ศ. 220 โจโฉเสยชวต โจผ (เฉาพ) บตรคนโตขน

สบทอดอำานาจ ถอดพระเจาเหยนเตออกจากบลลงก

แลวตงตนเปนฮองเตแทน สถาปนาราชวงศวย (เวย) ขน

เปนอนสนสดยคราชวงศฮนทกนเวลายาวนานกวา 400

ป และถอเปนการเรมตนยคสามกกอยางเปนทางการ

ทางดานของเลาปกตงตนเปนกษตรยบางเพอสานตอ

ราชวงศฮน นกประวตศาสตรเรยกวา สฮน เมอขนเปน

ฮองเตแลว พระเจาเลาปกเตรยมทพจะไปตงอกกเพอแก

แคนใหกบกวนอ แตระหวางจดทพเตยวหยกมาถกลอบ

ฆาซำาอก เพมความโกรธแคนใหพระเจาเลาปเปนอยาง

มาก จงยกทพใหญหวงจะไปตงอกกใหลมจม เรยกศก

ครงนวา ศกอเหลง (หยหลง) แตสดทายทพของพระเจา

เลาปพายแพยบเยนใหกบลกซน (ลซวน) แมทพรนลก

ของงอกก พระเจาเลาปเกดความรสกละอายไมกลากลบ

นครเซงโต (เมองเฉงต มณฑลเสฉวน ในปจจบน)

แผนทเขตแดนในยคสามกก

จากซนกวนเปนฐานทมนชวคราว แตตอนหลงกลบไม

ยอมคน จวยดวยความรสกหวนใจกลวขงเบงจะเปนภย

ในอนาคตและตองการเอาเมองเกงจวกลบคน จงออก

อบายคดกำาจดขงเบง แตเสยทขงเบงหลายครง จนใน

ทสดกตรอมใจและกระอกเลอดตาย ตอมา เลาปสามารถ

ยดมณฑลเสฉวนเปนทมนไดสำาเรจดวยอบายของขงเบง

จงเกดเปนสามกกอยางชดเจน

คอ วยกก (เวยกวอ) ของโจโฉ จกกก (สกวอ)

ของเลาป และงอกก (อกวอ) ของซนกวน

หลงจากนน ลบอง (หลวเหมง) แมทพของงอกกใชอบาย

ยดเมองเกงจวคน กวนอถกจบและถกประหารชวต ใน

ป ค.ศ. 220 โจโฉเสยชวต โจผ (เฉาพ) บตรคนโตขน

สบทอดอำานาจ

31

32

ถอดพระเจาเหยนเตออกจากบลลงก แลว

ตงตนเปนฮองเตแทน สถาปนาราชวงศวย (เวย) ขน

เปนอนสนสดยคราชวงศฮนทกนเวลายาวนานกวา 400

ป และถอเปนการเรมตนยคสามกกอยางเปนทางการ

ทางดานของเลาปกตงตนเปนกษตรยบางเพอสานตอ

ราชวงศฮน นกประวตศาสตรเรยกวา สฮน เมอขนเปน

ฮองเตแลว พระเจาเลาปกเตรยมทพจะไปตงอกกเพอแก

แคนใหกบกวนอ แตระหวางจดทพเตยวหยกมาถกลอบ

ฆาซำาอก เพมความโกรธแคนใหพระเจาเลาปเปนอยาง

มาก จงยกทพใหญหวงจะไปตงอกกใหลมจม เรยกศก

ครงนวา ศกอเหลง (หยหลง) แตสดทายทพของพระเจา

เลาปพายแพยบเยนใหกบลกซน (ลซวน) แมทพรนลก

ของงอกก พระเจาเลาปเกดความรสกละอายไมกลากลบ

นครเซงโต (เมองเฉงต มณฑลเสฉวน ในปจจบน) และ

ตรอมใจตายทเมองชายแดนของจกกก ฝากฝงขงเบงให

ชวยดแลบานเมอง และสานตอปณธานการรวมแผนดน

ใหเปนหนง อาเตาบตรคนโตไดขนสบตอราชบลลงก ม

พระนามวา พระเจาเลาเสยน (หลวฉาน)

ในรชสมยของพระเจาโจยอย (เฉารย) หลานของโจโฉ

ขงเบงยกทพขนเหนอไปตวยกกถง 6 ครง ภายในชวง

เวลาแค 7 ป แตไมสำาเรจ สาเหตหลกเนองจากขาด

เสบยง5 และการตานทพศกอยางชาญฉลาดของสมาอ

(ซอหมาอ) ระหวางนนซนกวนกตงตนเองเปนกษตรย

แหงแควนงอ มเมองหลวงทเมองเจยนเยยะ (เมองหนาน

จง มณฑลเจยงซ ในปจจบน) หลงจากขงเบงตายไป

ทงสามกกกเขาสภาวะสงบสขชวคราวเปนเวลานานถง

15 ป จนกระทงเกยงอย (เจยงเหวย) ลกศษยของขงเบง

ยกทพขนไปตวยกกอกถง 8 ครง

แตทำาการไมสำาเรจ ดานวยกกกเกดปญหาภายในขน

สมาอเขากมอำานาจอยางเบดเสรจ นบจากนนอำานาจ

ทงหมดตกอยในมอของตระกลสมา ในป ค.ศ. 263

เตงงาย (เตงอาย) แมทพแหงวยกกยกทพลงมาต

จกกก เขายดนครเซงโตไดสำาเรจ พระเจาเลาเสยนยอม

สวามภกด ถอเปนการปดฉากราชวงศสฮนทกนระยะ

เวลานาน 43 ป

ในป ค.ศ. 265 สมาเอยน (ซอหมาเหยยน)

หลานของสมาอ ถอดพระเจาโจฮวน (เฉาฮวน) จาก

บลลงก แลวตงตนเปนปฐมกษตรยแหงราชวงศจน

มพระนามวา จนอต สนสดราชวงศเวยของตระกลโจท

มอายได 45 ป หลายปตอมา อวสานของงอกกกมาถง

เมอ องโยย (หวางจวน) แมทพราชวงศจน ยกทพเขายด

นครเจยนเยยะของงอกก พระเจาซนโฮ (ซนเฮา) หลาน

ของซนกวน จอมทรราชยอมพายแพ เปนอนปดฉากยค

สามกกทกนระยะเวลานานถง 60 ป ในป ค.ศ. 280

ทงหมดนเปนเร องราวของสามกกแบบ

ยอๆ ตามจรงแลว หากอานในรายละเอยด กจะไดแง

คดดๆ อกมากมาย หากเปรยบเหมอนละคร สามกก

กจะเปนละครทมครบทกรสชาต ทงฉากแอคชน ฉากรก

ประทบใจ ฉากเศราเคลานำาตา ฯลฯ จงไมตองสงสยเลย

วา ทำาไมถงมผอานทหลงใหลและตดใจวรรณคดเรองน

อยางมากมาย ทหลายคนบอกวา คนอานสามกกจบสาม

ครง คบไมได นน ไมเปนความจรง ในทางกลบกน ยง

อานเทาไร แลวนำาเอาแงคดตางๆ มาเลอกใชอยางถก

ตอง อยในศลธรรม ยอมจะเปนประโยชนกบตวผอาน

ทำาใหรเทาทนคน และชวยปรบการดำาเนนชวตใหเหมาะ

สมกบแตละสถานการณมากยงขน หากเพอนๆ มโอกาส

หรอพอมเวลากลองหาอานดบาง เผอจะตดใจเหมอนใคร

หลายคนกเปนได

5 อางองจากหนงสอ “สามกกฉบบวจารณ” ของ จกสวเฮยบ และ สทธพล นตวฒนา (2551)

32