rozwój krajowej energetyki wytwórczej i przesyłowej w kontekście
TRANSCRIPT
Rozwój krajowej energetyki wytwórczej i przesyłowej w kontekście polityki energetycznej UE
Andrzej [email protected]
ENEA WytwarzanieSegment Ciepło
1. Zanieczyszczenia atmosfery oddziałującego na biosferę – zanieczyszczenia powietrza, kwaśne deszcze.
2. Ocieplania się klimatu na skutek emisji gazów cieplarnianych – pakiet klimatyczny.
3. Regulacje efektywnościowe na rynku energii elektrycznej.
Plan wykładu
Słowniczek pojęć
a) „energia ze źródeł odnawialnych” oznacza energię z odnawialnych źródeł niekopalnych, a mianowicie energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, geotermalną i hydrotermalną i energię oceanów, hydroenergię, energię pozyskiwaną z biomasy, gazu pochodzącego z wysypisk śmieci, oczyszczalni ścieków i ze źródeł biologicznych (biogaz);
b) „energia aerotermalna” oznacza energię magazynowaną w postaci ciepła w powietrzu w danym obszarze;
c) „energia geotermalna” oznacza energię składowaną w postaci ciepła pod powierzchnią ziemi;
d) „energia hydrotermalna” oznacza energię składowaną w postaci ciepła w wodach powierzchniowych;
e) „biomasa” oznacza ulegającą biodegradacji część produktów, odpadów lub pozostałości pochodzenia biologicznego z rolnictwa (łącznie z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa i związanych działów przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i miejskich;
f) „końcowe zużycie energii brutto” oznacza towary energetyczne dostarczane do celów energetycznych przemysłowi, sektorowi transportowemu, gospodarstwom domowym, sektorowi usługowemu, w tym świadczącemu usługi publiczne, rolnictwu, leśnictwu i rybołówstwu, łącznie ze zużyciem energii elektrycznej i ciepła przez przemysł energetyczny na wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła oraz łącznie ze stratami energii elektrycznej i ciepła podczas dystrybucji i przesyłania;
g) „system lokalnego ogrzewania” lub „lokalnego chłodzenia” oznacza dystrybucję energii termicznej w postaci pary, gorącej wody lub schłodzonych płynów, z centralnego źródła produkcji przez sieć do wielu budynków lub punktów w celu wykorzystania jej do ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń lub procesów;
h) „biopłyny” oznaczają ciekłe paliwa dla celów energetycznych, innych niż w transporcie, w tym do wytwarzania energii elektrycznej oraz energii ciepła i chłodu, produkowane z biomasy;
i) „biopaliwa” oznaczają ciekłe lub gazowe paliwa dla transportu, produkowane z biomasy;
j) „gwarancja pochodzenia” oznacza elektroniczny dokument, który służy wyłącznie jako dowód dla odbiorcy końcowego, że dana część lub ilość energii została wyprodukowana ze źródeł odnawialnych zgodnie z wymogami art. 3 ust. 6 dyrektywy 2003/54/WE;
k) „system wsparcia” oznacza każdy instrument, system lub mechanizm stosowany przez państwo członkowskie lub grupę państw członkowskich, który promuje wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych dzięki zmniejszeniu kosztów tej energii, zwiększeniu ceny, za którą można ją sprzedać, lub zwiększeniu — poprzez nałożenie obowiązku stosowania energii odnawialnej lub w inny sposób — jej nabywanej ilości. Obejmuje ono pomoc inwestycyjną, zwolnienia z podatków lub ulgi podatkowe, zwrot podatków, systemy wsparcia polegające na nałożeniu obowiązku wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych, w tym również systemy posługujące się zielonymi certyfikatami, oraz systemy bezpośredniego wsparcia cen, w tym gwarantowane ceny zakupu oraz premie opcyjne, lecz nie jest ograniczone do wymienionych środków;
l) „obowiązek stosowania energii odnawialnej” oznacza krajowy system wsparcia zobowiązujący producentów energii do wytwarzania części energii ze źródeł odnawialnych, zobowiązujący dostawców energii do pokrywania części swoich dostaw przez energię ze źródeł odnawialnych lub zobowiązujący użytkowników energii do pokrywania części swojego zapotrzebowania przez energię ze źródeł odnawialnych. Pojęcie to obejmuje systemy, w których wymogi te można spełnić, stosując zielone certyfikaty.
Zanieczyszczenia atmosfery oddziałującego na biosferę – zanieczyszczenia powietrza, kwaśne deszcze.
78/176/EWG, 82/883/EWG i 92/112/EWG związane z produkcją dwutlenku tytanu, 1999/13/WE w sprawie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych
spowodowanej użyciem organicznych rozpuszczalników podczas niektórychczynności i w niektórych urządzeniach,
2000/76/WE w sprawie spalania odpadów (WI), 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z
dużych obiektów energetycznego spalania (LCP), rozporządzenie Nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18
stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania iTransferu Zanieczyszczeń.
2008/1/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli(IPPC),
Dyrektywa 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych.(IED).
Węgiel kamienny energetyczny – podstawowe informacje
• Wartość opałowa 16,7 – 29,3GJ/t• Wartość opałowa (ciepło spalania) czystego pierwiastka 33,2GJ/t• Zawartość węgla w węglu 75 – 92%• Zawartość wodoru 4,7%• Zawartość tlenu 13,0%• Zawartość siarki 0,2 – 2,5%• Zawartość azotu 1,0%• Zawartość popiołu 8 – 28%• Zawartość wody 6 – 18%
1. Dwutlenek siarki i inne związki siarki2. Tlenki azotu i inne związki azotu3. Tlenek węgla
4. Lotne związki organiczne5. Metale i ich związki (kadm, ołów, rtęć)6. Pył oraz drobne cząstki pyłu zawieszonego7. Azbest (pył zawieszony, włókna)8. Chlor i jego związki9. Fluor i jego związki10. Arsen i jego związki11. Cyjanki12. Substancje i mieszaniny, co do których udowodniono, że posiadająwłaściwości rakotwórcze i mutagenne lub właściwości, które drogą powietrznąmogą wpłynąć na rozmnażanie13. Polichlorowane dwubenzodioksyny i polichlorowane dwubenzofurany
Krótkie oszacowanie
Spalenie 1t węgla skutkuje powstaniem około 9000Nm3 spalin,Zawartość siarki 0,8%, a więc 8 kg, zaś SO2 około 29kg,Zawartość azotu 1,0%, a więc 10kg, zaś NO2 około 39kg,
W praktyce emisje bez stosowania jakichkolwiek technik ochronnych wynoszą:SO2 – 2000mg/Nm3,NO2 – 700mg/Nm3
Aktualne limity maksymalne wynoszą:SO2 – 2000mg/Nm3,NO2 – 600mg/Nm3
MOC[MW]
SO2
węgiel [mg/Nm3] paliwo ciekłe [mg/Nm3] gaz [mg/Nm3]
50-100 2000 400 1700 350 35 35
100-300 2000 - 400 250 1700 250 35 35
300-500 2000 - 400 200 1700 - 400 200 35 35
> 500 400 200 400 200 35 35
Wymagania dyrektywy IED dla odsiarczania
Metoda wapniakowaMetoda ta została opracowana na podstawie pierwszych doświadczeń z odsiarczaniemmetodą mycia wodą rzeczną, zawierającą węglany berylowców (wapniowce, metaleziem alkalicznych), polegająca na absorpcji SO2 w zawiesinie wapniaka (zmielonywapień, CaCO3) w wodzie i reakcjach w fazie ciekłej:
CaCO3(aq) + H2O → Ca+2+ HCO−3+ OH−
SO2(aq) + H2O → HSO −3 + H+
HSO −3→ H+ + SO2 −3 HSO −3 + ½ O2 → SO2 −4
oraz prowadzące do wytrącania osadów:Ca+2+ SO2 −3 + ½ H2O → CaSO3· ½ H2O(s)
Ca+2+ SO2 −4 + 2 H2O → CaSO4· 2 H2O(s) (gips)
Metody odsiarczania (1)
Metody odsiarczania (2)
Metoda wapiennaMetoda ta polega na absorpcji SO2 w mleku wapiennym, w czasie którejzachodzą reakcje:
CaO(aq) + H2O → Ca(OH)2
Ca(OH)2 + SO2 + H2O → Ca(HSO3)2
Ca(HSO3)2 + Ca(OH)2 → 2 CaSO3(s) + 2 H2OCaSO3 + O2 → 2 CaSO4(s)
Metody odsiarczania (3)
Metoda wapienna z produkcją gipsuMetoda ta została opracowana przez niemiecką firmę Saarberg–Hölter. Zastosowanochlorek wapniowy oraz substancję buforową „Absorben 75”, dzięki której produktemabsorpcji SO2 jest rozpuszczalny wodorosiarczyn wapnia. Roztwór absorpcyjny mapoczątkowo pH = 8–12, a po absorpcji – pH = 1–5. W węźle przygotowania cieczysorpcyjnej i w skruberze zachodzą reakcje:
Ca(OH)2 + 2HCl → CaCl2 + H2OCaCl2 + 2SO2 + 2H2O → Ca(HSO3)2 + 2HCl
Wodorosiarczyn jest utleniany do siarczanu wapnia w odrębnym węźle instalacji(ominięcie problemu zarastania absorberów i rurociągów).
Metoda magnezytowaPierwszą instalacją odsiarczania spalin metodą magnezytową uruchomiono w Niemczech wlatach 60. XX w., a kolejne w Japonii i Stanach Zjednoczonych. Dwutlenek siarki jest – powstępnym odpyleniu gazów – absorbowany w zawiesinie tlenku magnezu. Produktemreakcji chemicznych w roztworze jest osad siarczynu magnezu z domieszką siarczanu:
MgO + SO2 + H2O → MgSO3·6H2OMgO + SO2 + 3H2O → MgSO3·3H2OMgSO3 + ½O2 + 7H2O → MgSO4·7H2O
Metody odsiarczania (4)
Mokra metoda magnezowaOdsiarczanie spalin metodą mokrą magnezową polega na absorpcji SO2 w zawiesinieprażonego magnezytu (MgO). Produktem procesu jest siedmiowodny siarczanmagnezu (MgSO4·7H2O), użyteczny jako pełnowartościowy nawóz mineralny, naktóry istnieje w Polsce duże zapotrzebowanie. Metoda została opracowana wPolitechnice Warszawskiej (Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej) i wdrożona.Pierwsze 8 instalacji wybudowano w latach 1990–1996. Działają m.in. W MPECBiałystok, PEC Sandomierz i KPEC Karczew.W absorberze zachodzi odpylanie spalin i zachodzą reakcje:
MgO + SO2 + ½O2 → MgSO4
MgO + 2HCl → MgCl2 + H2ORównocześnie z SO2 jest z gazów usuwana część tlenków azotu.
Metody odsiarczania (5)
MOC[MW]
NOx
węgiel [mg/Nm3] paliwo ciekłe [mg/Nm3] gaz [mg/Nm3]
50-100 600 300 450 450 300 100
100-300 600 200 450 200 300 100
300-500 600 200 450 150 300 100
> 500 500 200 400 150 200 100
Wymagania dyrektywy IED dla odazotowania
Metody odazotowania spalin (1)
Metody pierwotneOdazotowanie spalin z kotłów opalanych węglem może być realizowane na kilkasposobów, między innymi poprzez: palniki niskoemisyjne; dysze OFA - powietrze górneoraz uzupełniające spalanie (dopalanie).- Technologie modyfikujące spalanie takie jak palniki niskoemisyjne i dysze OFA
redukują formowanie się tlenków azotu z komponentów paliwa zawierających azot.Technologie te są efektywne kosztowo i pozwalają na znaczną redukcję emisjitlenków azotu. Istnieją jednak skutki niepożądane wynikające ze stosowania tychtechnologii, są nimi: zwiększona zawartość niespalonego węgla w popiele,zwiększona emisja tlenku węgla i mogący wystąpić negatywny wpływ naoperacyjność i dyspozycyjność kotła.
- Skuteczność metod:- Palniki niskoemisyjne 30 – 55%- Palniki plus dysze OFA 35 – 70%- Dopalanie 40 – 60%
Palnik pyłowy
Metody odazotowania spalin (2)
Metoda SNCRIniekcja do komory paleniskowej:
a) amoniaku w strefę temperatur 897 – 997 0Cb) 4NO + 4NH3 + O2 ⇒ 4N2 + 6H2O
b) mocznika w strefę temperatur 950 – 1047 0CCO(NH2)2 + 2NO + ½O2 ⇒ 2N2 + CO2 + H2O
Skuteczność 60 – 75%
Metody odazotowania spalin (3)
Metoda SCR
Konwersja NOx do N2 z wykorzystaniem amoniaku jako gazu redukcyjnegow obecności katalizatora (np. V2O5, Pt, Rh) w temperaturach 300 - 400 0CReakcje procesowe
6NO + 4NH3 ⇒ 5N2 + 6H2O4NO + 4NH3 + O2 ⇒ 4N2 + 6H2O6NO2 + 8NH3 ⇒ 7N2 + 12H2O2NO2 + 8NH3 + 4O2⇒ 5N2 + 12H2O
Skuteczność 80 – 95%
CAPEX odsiarczania i odazotowania
Odsiarczanie mokre metodą wapienną z produkcją gipsu - 105MPLN
Odazotowanie katalityczne - 46MPLN
W przeliczeniu na MW mocy w paliwie koszty inwestycyjne wynoszą odpowiednio:
- odsiarczanie – 300tys.PLN/MW- odazotowanie - 130tysPLN/MW
MOC[MW]
pyły
węgiel [mg/Nm3] paliwo ciekłe [mg/Nm3] gaz [mg/Nm3]
50-100 100 30 50 30 5 5
100-300 100 25 50 25 5 5
300-500 100 20 50 20 5 5
> 500 50 20 50 20 5 5
Wymagania dyrektywy IED dla pyłów
WylotWlot
Strzepywacz popiołu
Czujniki poziomu popiołu
Pompa DEPAC, aparat wydm.
Zespoły zasilające
Do zbiornika retencyjnego popiołu
A
ALej popiołowy
Poziom MAX
Poziom MIN
Rys.1 – Schemat ideowy elektrofiltra.
Derogacja 17 500 godzin (do roku 2023)
Ze stosowania standardów emisyjnych dyrektywy mogą być zwolnione
źródła spalania, które w okresie do 1 stycznia 2014 zostaną zgłoszone do tzw.
„derogacji 17 500 godzin” dla źródeł o wyczerpującej się żywotności. Źródła te, w
okresie od 1 stycznia 2016 r do 31 grudnia 2023 r muszą spełniać wymagania
emisyjne Dyrektywy LCP obowiązujące je w dniu 31 grudnia 2015.
Możliwości łagodzenia wymagań
Wyszczególnienie Emisja [Gg]SO2 NOx
Limit dla Polski wynikający z Traktatu o Przystąpieniu RP do UE w odniesieniu do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE do osiągnięcia w 2010 roku
1397 879
Emisja rzeczywista w Polsce w roku 2005 1222 811
Emisja dwutlenku siarki w Polsce w latach 2008 - 2009
Emisja tlenków azotu w Polsce w latach 2008 - 2009
Konkluzje BAT – dalsze ograniczenia
Proposal for a
DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL
on the limitation of emissions of certain pollutants into the air from medium combustion plants
Article 1Subject matter
This Directive lays down rules to control emissions of sulphur dioxide, nitrogen oxides and particulatematter into the air from medium combustion plants, and thereby reduce emissions to air and thepotential risks to human health and the environment from such emissions.
Article 2Scope
1. This Directive shall apply to combustion plants with a rated thermal input equal to or greater than 1MW and less than 50 MW (hereinafter referred to as ‘medium combustion plants’), irrespective ofthe type of fuel used…
Lp. Nazwa substancji
Dopuszczalna ilość substancji zanieczyszczających w mg/m3 (dla dioksyn i furanów w ng/m3) suchych gazów odlotowych w warunkach normalnych, przy zawartości 11% tlenu w gazach odlotowych
Q < 1 1 ≤ Q < 3 Q ≥ 3
1 2 3 4 5
1 pył ogółem 200 100 30
2 związki organiczne wyrażone jako węgiel ogółem
20 20 20
3 chlorowodór 250 100 50
4 fluorowodór - 4 2
5 dwutlenek siarki
- 300 300
6 tlenek węgla 100 100 100
7 metale ciężkie i ich związki wyrażone jako metal
ołów + chrom + miedź + mangan
- 5 5
nikiel + arsen - 1 1
kadm+rtęć - 0,2 0,2
8 dioksyny i furany 0,13) 0,13) 0,13)
Dopuszczalne do wprowadzania do powietrza ilości substancji zanieczyszczających ze spalania odpadów komunalnych.
Ocieplania się klimatu na skutek emisji gazów cieplarnianych – pakiet klimatyczny.
Emisja CO2 na 1 MWh energii chemicznej paliwa [kg/MWh]
Węgiel Olej opałowy Gaz ziemny
360 240 200
Głównym wrogiem jest węgiel ale…
Substancja Czas życia [lata] GWPDwutlenek węgla (CO2) 7 1Metan (CH4) 12 23Podtlenek azotu (N2O) 144 296Sześciofluorek siarki (SF6) 3200 22 200Czterofluorek węgla (CF4) 50000 5700
Wybrane substancje zwiększające efekt cieplarniany
Wpływ gazów na efekt cieplarniany
GazSzacowany udział w efekcie
cieplarnianym %H2O, para wodna oraz chmury 80-94
CO2 2-5O3 2-4
CH4 1-2inne 1-9
Udział w bilansie rocznym dwutlenku węgla części pochodzącej z działalnościczłowieka wynosi ok. 29 mld Mg (emisje przemysłu, transportu itd.).
Z drugiej strony od wielu lat utrzymuje się w atmosferze w przybliżeniu stałypoziom dwutlenku węgla – ok. 2900 mld Mg.
W powietrzu wdychanym przez człowieka udział CO2 liczony w procentach masy powietrza jest w przybliżeniu równy 0,04 %, w powietrzu wydychanym 0,4 %, co uwzględniając całą populację ludzi daje ok. 6,6 mln Mg CO2 dziennie i ok. 2,4 mld Mg CO2 w skali roku.
Ocenia się, że rośliny ziemi asymilują rocznie ok. 400 mld Mg CO2.
W wodzie morskiej, jako w wyniku procesów geofizycznych, ale również biologicznych, znajduje się – jak się szacuje od 130 000 do 150 000 mld Mg CO2. Rocznie uwalnia się do atmosfery ok. 330 mld Mg CO2.
Cele strategiczne unijnej polityki klimatycznej (1)
wynegocjowanie na forum międzynarodowym obniżenia emisji gazów cieplarnianychw krajach rozwiniętych o 30% w roku 2020 (w stosunku do poziomu z roku 1990)oraz zmniejszenie emisji globalnych do roku 2050 o 50% (w tym redukcja emisji wkrajach uprzemysłowionych o 60-80%), w celu ograniczenia globalnego ocieplenia do2ºC;
wewnętrzna redukcja emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20% w stosunku dopoziomu z 1990 roku (mechanizm handlu uprawnieniami do emisji najważniejszymsposobem promowania redukcji);
poprawa efektywności energetycznej, skutkująca ograniczeniem łącznego zużyciaenergii pierwotnej o 20% do roku 2020;
zwiększenie udziału energii odnawialnej w łącznym bilansie energetycznym UE, zistniejącego poziomu poniżej 7%, do 20% w roku 2020 oraz przynajmniej 10%udziału biopaliw (zaznaczono, że cele po roku 2020 poddane zostaną analizie wświetle postępu technologicznego, a wkład każdego państwa w osiągnięcie celu UEmusi uwzględniać zróżnicowane warunki i różne punkty wyjścia w poszczególnychpaństwach);
Cele strategiczne unijnej polityki klimatycznej (2)
wprowadzenie w ciągu trzech lat „prawdziwie konkurencyjnego” ogólnoeuropejskiegorynku energii, w tym europejskiej sieci gazowej i elektroenergetycznej (jako priorytetywskazano połączenia elektroenergetyczne między Niemcami, Polską i Litwą,połączenia z morskimi elektrowniami wiatrowymi w Europie Północnej, połączeniaelektroenergetyczne między Francją i Hiszpanią oraz gazociąg Nabucco);
wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego UE jako całości i poszczególnychpaństw członkowskich (dywersyfikacja dostawców, źródeł, szlaków transportowych imetod transportu energii, w szczególności gazu; mechanizmy solidarności pomiędzypaństwami członkowskimi, połączenia międzysieciowe);
wdrożenie strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych, którypozwoli na obniżenie kosztu czystej energii (najpierw OZE i CCS, a w perspektywieroku 2050 energetyka wodorowa, energetyka jądrowa i termojądrowa czwartejgeneracji), zwiększenie efektywności energetycznej budynków, urządzeń, sprzętu,procesów przemysłowych i systemów transportu;
Cele strategiczne unijnej polityki klimatycznej (3)
ustalenie ram czasowych wprowadzenia obowiązku zastosowania instalacji CCS dlaelektrowni węglowych i gazowych (stosowanie CCS uwzględnione będzie w unijnymsystemie handlu uprawnieniami do emisji; wstępnie założono, że do roku 2020wszystkie nowe elektrownie węglowe będą wyposażone w CCS);
rozwój unijnych ram dla energetyki jądrowej, przy spełnieniu najwyższychstandardów bezpieczeństwa, z uwzględnieniem gospodarki odpadami jądrowymii zamykania obiektów jądrowych;
prowadzenie aktywnej, wspólnej polityki zagranicznej przez UE w zakresieenergetyki. Przedstawiona powyżej strategia została przyjęta przez Radę Europejskąw marcu 2007. Do tej pory uruchomiono większość narzędzi/propozycji prawnychniezbędnych do realizacji strategii.
Według Europejskiej Agencji Środowiska sektor energetyczny odpowiada za 28% emisjigazów cieplarnianych, transport za 21%, przemysł za 20%, a gospodarstwa domoweoraz małe i średnie przedsiębiorstwa za 17%.
Dlatego też wysiłki Unii Europejskiej ukierunkowane są w głównej mierze naograniczenie emisji w tych czterech sektorach. Komisja Europejska oszacowała, żegłównymi technologiami, które pozwolą na znaczną redukcję emisji dwutlenku węgla doatmosfery, będą: efektywność energetyczna, energia odnawialna, energia nuklearna orazwychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla.
W związku z powyższym, w grudniu 2008 roku 27 państw Unii Europejskiej postawiło przed sobą trzy bardzo ambitne cele w ramach tzw. pakietu energetyczno-klimatycznego. Pierwszym z nich jest zwiększenie efektywności energetycznej o 20%, drugim zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych o 20%, trzecim redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20%. Wszystkie trzy cele maja zostać osiągnięte do końca
Komisja Europejska przedstawiła w styczniu 2008 roku pakiet klimatyczno-energetyczny „3x20”, z następującymi celami na rok 2020:
redukcja gazów cieplarnianych o 20% poniżej emisji z 1990 r., a o 30% wprzypadku światowego porozumienia klimatycznego (post-Kioto);
20% udział OZE w zużyciu energii finalnej; 20% redukcji w zużyciu energii pierwotnej - w stosunku do prognozy
podstawowej dla roku 2020.
Pakiet został w 2009 roku przełożony na wiążące regulacje prawne w zakresie emisjigazów cieplarnianych i energii z odnawialnych źródeł oraz uzupełniony o kwestiedotyczące CCS.
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowymzużyciu energii brutto, 2005 r. (S2005)
Docelowy udział energii ze źródeł odnawialnychw końcowym zużyciu energii brutto, 2020 r. (S2020)
Belgia 2,2 % 13 %
Bułgaria 9,4 % 16 %
Republika Czeska 6,1 % 13 %
Dania 17,0 % 30 %
Niemcy 5,8 % 18 %
Estonia 18,0 % 25 %
Irlandia 3,1 % 16 %
Grecja 6,9 % 18 %
Hiszpania 8,7 % 20 %
Francja 10,3 % 23 %
Włochy 5,2 % 17 %
Cypr 2,9 % 13 %
Łotwa 32,6 % 40 %
Litwa 15,0 % 23 %
Luksemburg 0,9 % 11 %
Węgry 4,3 % 13 %
Malta 0,0 % 10 %
Niderlandy 2,4 % 14 %
Austria 23,3 % 34 %
Polska 7,2 % 15 %
Portugalia 20,5 % 31 %
Rumunia 17,8 % 24 %
Słowenia 16,0 % 25 %
Republika Słowacka 6,7 % 14 %
Finlandia 28,5 % 38 %
Szwecja 39,8 % 49 %
Zjednoczone Królestwo 1,3 % 15 %
Zobowiązania klimatyczne krajów UE z pakietu 3x20
Krajowy plan działania w zakresie OZE
Zapotrzebowanie na energię finalną brutto z OZE w podziale na rodzaje energii [ktoe]
Źródła odnawialne w Polsce – moc zainstalowana [MW] (stan na 31.03.2013 r.)
Rodzaj paliwa Sieczka słomy rzepakowej
Proszek paliwowy ze
śruty rzepakowej
Pelety z łuski słonecznikowej Biomasa leśna
Numer pomiaru 1 2 3 4
Wartość opałowa MJ/kg 12 857 16 251 17 156 9 901
Wilgoć % 19,1 9,5 9,3 40,7
Popiół % 5,2 6,6 3,3 1,5
Zawartość C % 37,48 42,68 46,69 30,43
Zawartość H % 4,69 5,42 5,41 3,49
Zawartość O % 32,66 29,81 34,44 23,62
Zawartość N % 0,63 5,29 0,7 0,2
Zawartość S % 0,25 0,66 0,15 0,02
Zawartość Cl % 0,27 0,03 0,07 0,01
Biomasa - właściwości
2,50,79
527
804
108
304
446
117134
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
Emisja przedmodernizacją
Planowana emisja pomodernizacji
Uzyskana emisja w2009
ton/
rok
SO2NOxpył
Efekt przejścia na biomasę na kotle OP - 140
0
50 000
100 000
150 000
200 000
250 000
1 3 5
CO
2 [to
n/ro
k]
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
Odp
ady
[ton/
rok]
CO2 Odpady
Emisja przed modernizacją
Planowana emisja po
modernizacji
Uzyskana emisja w 2009
235 819 14 902
6 502
5 368
0 0
Efekt przejścia na biomasę na kotle OP - 140
58
Skojarzona produkcja energii elektrycznej i cieplnej w elektrociepłowni pozwala: zaoszczędzić 30% energii chemicznej paliwa wyemitować 30% mniej dwutlenku węgla
100
50
50
3410
44
16
16
40
40
14straty
Energia elektryczna
Ciepło użytkowe
70
Elektrownia
Ciepłownia
Elektrociepłownia
Emisja CO2: 611 kg/MWh Emisja CO2: 428 kg/MWh
Gospodarka skojarzona jako narzędzie redukcji emisji CO2
Koncepcje zastosowań metody CCS
System handlu emisjami (EU Emissions Trading System – EU ETS).
Europejski System Handlu Emisjami (ETS) obecnie jest oparty na krajowych planachrozdziału uprawnień do emisji CO2, przygotowanych przez państwa - członków UE,korygowanych i zatwierdzanych przez Komisję. Plan rozdziału określa maksymalnąmasę CO2, którą może wyemitować każdy kraj i każde przedsiębiorstwo w systemieETS. Jeżeli przedsiębiorstwa planują przekroczenie przyznanego limitu, muszą zakupićdodatkowe uprawnienia do emisji. Jeżeli emitują mniej, mogą niewykorzystaneuprawnienia sprzedać.Systemem tym w UE objętych jest ponad 10 000 instalacji w sektorze energetycznym iinnych gałęziach przemysłu, które emitują blisko 50 % całkowitej emisji CO2 i 40%gazów cieplarnianych.
Istota systemu ETS polega na administracyjnym określeniu wielkości dopuszczalnejemisji wybranych zanieczyszczeń dla określonego obszaru lub sektora gospodarki.Następnie wielkość ta zamieniana jest na wiele jednostkowych uprawnień do emisji.Wielkość dopuszczalnej emisji powinna odpowiadać potrzebie ograniczania emisjizanieczyszczeń, wynikającej z przepisów prawa lub z przyjętych w polityce ekologicznejwielkości docelowych. Jednostkowe uprawnienia do emisji są rozdysponowywane wgustalonych zasad pomiędzy podmiotami gospodarczymi, które są dopuszczone do tegomechanizmu. Część podmiotów uzyskuje taką liczbę uprawnień, która z nawiązkąpokrywa obecną emisję zanieczyszczeń - oznacza to, że posiadają one towar do sprzedania(w postaci niewykorzystanych uprawnień do emisji). Inne podmioty otrzymują liczbęuprawnień mniejszą niż ich obecna emisja, a więc stają się potencjalnym klientemzainteresowanym kupnem odpowiedniej ilości uprawnień. W przeciwnym razie są onezmuszone do zapłacenia bardzo wysokiej kary za emisję bez zezwolenia. W ten sposób,poprzez stworzenie przedmiotu handlu, oraz sprzedających i kupujących, tworzy się rynekna zbywalne uprawnienia do emisji zanieczyszczeń.
Unijna polityka klimatyczna nie jest polityką na miarę potrzeb i możliwościUE. Prowadzi do ograniczenia zamożności UE, spowolnienia rozwojugospodarczego, silnego ograniczenia dostępności energii i rosnącej presjiekonomicznej na unijne gospodarstwa domowe z powodów energetycznych.
Polska nie może zaakceptować obecnej polityki klimatycznej ze względu nato, że prowadzi ona do zwiększenia kosztów energii dla gospodarstwdomowych poza dopuszczalne wartości, drastycznego poszerzenia skaliubóstwa energetycznego, osłabienia konkurencyjności ważnych dla polskiejgospodarki sektorów przemysłowych i w efekcie - spowolnienia rozwojugospodarczego i utraty wielu miejsc pracy. Nie może też zaakceptowaćniewłaściwego rozkładu kosztów wynikających z tej polityki, sprzecznego zkonsensusem przyjętym w czasie uzgadniania Pakietu klimatycznego.
REFLEKSJA PIERWSZA z lat dziewięćdziesiątych
… pierwsze lata przemian prawie aż po koniec lat dziewięćdziesiątych to czas atomizacji gospodarczej elektroenergetyki w Polsce, komercjalizacji jej działalności i tworzenia podstaw legislacyjnych funkcjonowania w realiach gospodarki rynkowej
… pierwsza polityka energetyczna Polski w nowej formule w wielu obszarach sprawcza dla zachowań decyzyjnych zarządów podmiotów gospodarczych elektroenergetyki
… porozumienia polityczne co do rozumienia rynkowego charakteru energetyki i ułożenie relacji zarządów podmiotów gospodarczych elektroenergetyki z partnerami społecznymi –spacyfikowanie ekstremalnych oczekiwań
… zbiór przedsięwzięć inwestycyjnych z KDT – ów dla spełnienia przede wszystkim zwiększonych wymogów ochrony środowiska i połączenie KSE z systemem europejskim
REFLEKSJA DRUGA z przełomu wieku
… z wielu wcześniejszych koncepcji realne wprowadzanie rynku energii elektrycznej, konsolidacje z wyodrębnieniem obszarów wytwarzania, dystrybucji i obrotu, legislacja dla potrzeb i wymogów połączenia z UE
… polityka energetyczna Polski w niewielu obszarach sprawcza dla zachowańdecyzyjnych zarządów podmiotów gospodarczych elektroenergetyki w nowych strukturach koncernowych i właścicielskich
… pierwsze rozstrzygnięcia i otwarcie polityki klimatyczno – energetycznej UE z odsłonięciem filozofii dekarbonizacji gospodarki
… marazm inwestycyjny w generacji konwencjonalnej otwarcie inwestycyjne OZE
REFLEKSJA TRZECIA z lat ostatnich
… opóźniona implementacja rozstrzygnięć legislacyjnych UE, mizeria w ich współtworzeniu, zawirowania i opóźnienia legislacyjne w kraju z zachwianiem rynku OZE
… polityka energetyczna Polski już w chwili przyjęcia odstająca od realiów gospodarczych z dynamiki zmian w otoczeniu i realiów zarządzania elektroenergetyką w Polsce
… załamanie cen na rynku hurtowym energii elektrycznej z migracją marży poza wytwarzanie, pogorszenie wyników finansowych sektora jako całości i strata z generacji na węglu kamiennym (poza nielicznymi wyjątkami)
… dynamiczne zmiany w skali geopolitycznej z aspektem energetycznym, dystans świata wobec wyzwań klimatycznych UE i nowe propozycje polityki klimatyczno – energetycznej UE na lata 2021 – 2030 z ukrytą kontynuacją dekarbonizacji
Regulacje efektywnościowe na rynku energii elektrycznej.
Planowany rozwój odnawialnych źródeł energii zgodnie z KPD
Stan zaawansowania w zakresie przyłączania farm wiatrowych do KSE
Plan inwestycji sieciowych dedykowanych do przyłączenia farm wiatrowych
Zobowiązania wynikające z pakietu klimatyczno – energetycznego, w ramach którego wyznaczono na 2020 r. trzy główne cele ilościowe:• zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20 % w stosunku do roku 1990, • zmniejszenie zużycia energii o 15 % w porównaniu z prognozami dla UE na 2020 r.• zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 15 % całkowitego zużycia energii w UE.
Wysoki poziom dekapitalizacji polskiej infrastruktury energetycznej wynoszący średnio ponad 70%.
Zły stan sieci elektroenergetycznej – poziom zdekapitalizowania w niektórych rejonach Polski to nawet 90%.
Szacowane nakłady inwestycyjne potrzebne do realizacji celów UE do 2020 r. to według Banku Światowego kwota około 32 miliardów Euro.
Wyzwania dla sektora energetyki
Przewiduje się wsparcie następujących obszarów: • modernizacja i rozbudowa linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetycznie; • modernizacja energetyczna budynków w przedsiębiorstwach; • zastosowanie technologii efektywnych energetycznie; • budowa, rozbudowa i modernizacja instalacji OZE; • zmiany systemu wytwarzania lub wykorzystania paliw i energii, zastosowanie
energooszczędnych technologii produkcji i użytkowania energii, w tym termomodernizacja budynków;
• wprowadzanie systemów zarządzania energią, przeprowadzanie audytów energetycznych (przemysłowych).
Priorytet Inwestycyjny 4.2 Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych
źródeł energii
Celem priorytetu jest zwiększenie efektywności energetycznej na poziomie zużycia, zwiększając przy tym udział odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym
Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa [TWh]Scenariusz z węglem brunatnym
Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa [TWh]Scenariusz bez węgla brunatnego
Jak zaradzić nieuchronnemu kryzysowi energetyki wytwórczej w Polsce?
Garść koncepcji.
•Do 2030 roku niezbędna jest budowa nowych źródeł energii elektrycznej w celu pokrycia wzrostu zapotrzebowania oraz uzupełnienia naturalnych lub spowodowanych wymogami ekologicznymi ubytków mocy istniejących źródeł.
•Wszystkie nowe źródła powinny spełniać dwa podstawowe kryteria: ekonomiczne - w celu zapewnienia racjonalnych kosztów wytwarzania energii, i ekologiczne - w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery, przede wszystkim dwutlenku węgla.
•Obydwa kryteria spełnia energetyka jądrowa.
Główne argumenty za energetyką jądrową w Polsce
•W 2011 r. eksploatowano 442 energetyczne reaktory jądrowe w 30 krajach świata.
•Ich moc wynosiła 379 tys. MW a roczna produkcja energii elektrycznej ok. 14% produkcji globalnej.
•65 reaktorów o mocy ok. 60 tys. MW znajdowało się w budowie a ponad 159 o mocy 179 tys.MW w planach rozwoju.
•Najwięksi producenci energii w EJ: USA (807 TWh w 2011 r.), Francja (410 TWh, ponad 74%), Rosja (159 TWh) i Korea 142 TWh.
•Japonia przed Fukushimą produkowała ok. 280 TWh rocznie) a Niemcy 133 TWh.
•Najwięcej jednostek nuklearnych w budowie i planach rozwoju miały w tym czasie miały kraje spoza OECD, w tym Chiny (ok. 42% jednostek w budowie i 31 % w planach).
EJ w świecie przed Fukushimą
•Radykalne decyzje wycofania się z rozwoju energetyki jądrowej zostały podjęte przez Niemcy, Szwajcarię i Włochy. Niektóre decyzje administracyjne zostały anulowane przez sądy (np. w Szwajcarii). W wielu krajach rozpoczęły się debaty polityczne nad nową polityką energetyczną tego kraju.
•Większość krajów, w których są eksploatowane lub budowane EJ, uznała energetykę jądrową jako ekonomiczną i wystarczająco bezpieczną.
•W wielu innych krajach, które jeszcze nie rozpoczęły budowy EJ, podtrzymano zamierzenia rozwoju energetyki jądrowej w przyszłości.
•W Japonii tylko dwa bloki jądrowe pozostały w eksploatacji. Reszta czeka na nowe standardy bezpieczeństwa jądrowego i nową politykę energetyczną.
•Analizy ekonomiczne nadal wskazują na opłacalność technologii jądrowej w japońskiej energetyce, nawet po uwzględnieniu strat spowodowanych awarią EJ Daiichi w Fukushimie.
Wpływ Fukushimy
•Energetyka jądrowa wpisuje się we wszystkie trzy elementy europejskiej politykienergetycznej a więc bezpieczeństwo dostaw nośników energii, racjonalny koszt energiii zmniejszanie negatywnego wpływu na środowisko
•W rozdziale 3.8 Europejskiej polityki energetycznej podkreśla się rolę i waloryenergetyki jądrowej, jako jednego ze sposobów ograniczenia emisji CO2 w UniiEuropejskiej oraz racjonalizacji kosztów wytwarzania energii elektrycznej.
•Jednak decyzje w sprawie jej rozwoju pozostawiono krajom członkowskim UE.
•Wspólne są wymagania w zakresie bezpieczeństwa działania obiektów jądrowych.
Energetyka jądrowa w polityce UE
•Wobec ograniczonych możliwości rozwoju energetyki odnawialnej w rynkowej strukturze źródeł energii elektrycznej o najmniejszych zdyskontowanych kosztach musi pojawić się energetyka jądrowa.
•Udział EJ w strukturze źródeł w miarę rozwoju technologii jądrowych i obniżania kosztów strachu.
•Elektrownie węglowe mogą być konkurencyjne względem EJ, jeśli ceny uprawnień do emisji CO2 nie przekroczą 10-15 Euro/tCO2
EJ w strukturze paliwowej elektroenergetyki krajowej
Połączenie wytwarzania i dystrybucji
Komunikacja IT w czasie rzeczywistym
Czujniki i opomiarowanie w każdym urządzeniu
Sterowanie zużyciem energii i dystrybucją
Magazynowanie energii
Zintegrowany system energetyczny
•Zwolnienie osób fizycznych z obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej w mikroinstalacji (do 40 kW mocy)
•Zwolnienie wytwórców energii elektrycznej w mikroinstalacji oraz małej instalacji z obowiązku uzyskania koncesji
•Obowiązek zakupu nadwyżek energii elektrycznej, która została wytworzona w mikroinstalacji przez kolejnych 15 lat, po cenie 80% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym, ogłoszonej przez Prezesa URE
•Brak kosztów przyłączenia mikroinstalacji do sieci
•Brak kosztów instalacji układu zabezpieczającego i układu pomiarowo-rozliczeniowego
•Preferencyjne zasady rozliczeń za energię z OZE – 6 miesięczny okres rozliczeniowy (planowane w ustawie OZE)
Rozwój energetyki prosumenckiej
•W Ministerstwie Gospodarki opracowano projekt nowej ustawy o efektywności energetycznej wdrażający dyrektywę 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej.
•Dyrektywa ma pomóc w realizacji celu 20% oszczędności energii pierwotnej w 2020 r.
•Termin wdrożenia do krajowego porządku prawnego - 5 czerwca 2014 r.
•Nowa ustawa zastąpi obecnie obowiązującą ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej.
•Projekt ustawy w najbliższych dniach/tygodniach powinien trafić do uzgodnień wewnętrznych a następnie uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.
Nowy projekt ustawy o efektywności energetycznej
•sprzedaż awaryjna
•zamknięte systemy dystrybucyjne
•system inteligentnego opomiarowania
•formuła ex-post taryf dla ciepła
•jednostki rezerwy interwencyjnej
•alokacje zdolności przesyłowych na granicy wschodniej
•magazyny energii elektrycznej
•przyłączenia OZE do sieci i ich ograniczenia gdy brak możliwości bilansowania
•pojazdy elektryczne oraz punkty ładowania
Co pozostało do uregulowania?
•W 2010 roku Forum Florenckie zaakceptowało Day-Ahead Market Coupling jako podstawowy element wspólnego rynku energii w Europie.
•PCR (Price Coupling of Regions) zaprojektowany przez europejskie giełdy energii został wybrany jako docelowe rozwiązanie dla pan-Europejskiego modelu Market Coupling na Rynku Dnia Następnego z terminem wdrożenia we wszystkich krajach członkowskich do końca 2014 roku (?).
•Od roku 2000 różne modele Market Coupling zostały wdrożone w poszczególnych częściach Europy („market splitting” w regionie Nordic, trójstronny MC w NL-BE-FR, MC pomiędzy ES-PT, ITVC w regionie NWE, MC pomiędzy SE-PL, trójstronny MC w CZ-SK-HU).
•Wszystkie kraje europejskie popierają wdrożenie Market Coupling jako podstawowego mechanizmu dla potrzeb handlu trans-granicznego na Rynku Dnia Następnego.
•Jedyną grupą uczestników rynku, niezbyt szczęśliwą z powodu wdrażania Market Coupling są traderzy, ponieważ MC ogranicza możliwości dwustronnego handlu trans-granicznego.
Market Coupling – podstawowy element wspólnego rynku energii w Europie
•Market Coupling jest najbardziej efektywnym i jednocześnie w pełni neutralnym narzędziem do alokacji dostępnych transgranicznych zdolności przesyłowych dla potrzeb handlu energią elektryczną.
•Wszyscy uczestnicy rynku osiągają korzyści z handlu w ramach Market Coupling.
•Algorytm obliczeniowy Market Coupling maksymalizuje całkowite korzyści ekonomiczne (social welfare) dla uczestników rynku.
•Market Coupling dąży do wyrównywania cen energii elektrycznej na połączonych rynkach.
•Całkowity koszt wdrożenia PCR w regionie NWE wyniósł ok. 11 milionów €. Oczekiwany koszt wdrożenia PCR w całej Europie jest szacowany na ok. 15-16 milionów € (?).
•Ostatnie opracowania rynkowe szacują, że łączne publiczne korzyści z wdrożenia PCR w całej Europie wyniosą od 2.5 to 4 miliardów € rocznie.
Dlaczego Forum Florenckie wybrało Market Coupling ?
Harmonogram wdrażania wspólnego rynku energii w Europie
Połączenia transgraniczne polskiego systemu przesyłowego
Notowania rocznych kontraktów forward BASE nawybranych europejskich giełdach energii (€/MWh)
Ceny świadectw pochodzenia na TGE w 2012 r.
Produkcja i zużycie energii elektrycznej w Polsce
Cele nowej polityki energetycznej UE do 2030 roku (1)
• Cel w zakresie emisji gazów cieplarnianych – nadrzędny cel polityczny• Obligatoryjny cel redukcji o 40% do roku 2030, w tym 43% dla podmiotów
uczestniczących w systemie handlu uprawnieniami do emisji• Zwiększenie wskaźnika rocznej redukcji emisji do 2,2% (obecnie jest 1,74%)• Reforma systemu ETS – rynkowa rezerwa stabilizacyjna jako narzędzie redukcji
nadpodaży lub łagodzenia nagłego popytu
• Cel dla energetyki odnawialnej• 27% wytworzonej energii z zasobów odnawialnych w ramach całej UE• Cel rozłożony na cele indywidualne, cel nieobowiązkowy• Indywidualne mechanizmy wsparcia• Energetyka odnawialna jako narzędzie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych• Komisja dostrzega wpływ instrumentów wsparcia na konkurencyjny rynek energii
• Udzielono ok. 34 mld EUR wsparcia w roku 2012• Wiele technologii wykorzystujących zasoby odnawialne wchodzi w tzw. okres
dojrzałości
• Cel w zakresie efektywności energetycznej• Nie przewiduje się odrębnego celu dla poprawy efektywności energetycznej• Efektywność energetyczna jako narzędzie realizacji celu nadrzędnego
ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, w gestii krajów członkowskich• Po roku 2015 Komisja Europejska będzie prowadzić dalsze analizy konieczności
wprowadzenia celu i wsparcia dla efektywności energetycznej
• Konkurencja na zintegrowanym rynku energii• Zakończenie budowy wewnętrznego rynku energii• Nowe Wytyczne w sprawie pomocy na ochronę środowiska i cele związane z
energią na lata 2014-2020• Dotacje dla rozwiniętych technologii należy znieść w latach 2020-2030• Dotacje i wsparcie zostaną ograniczone• Dotacje tylko dla innowacyjnych technologii
Cele nowej polityki energetycznej UE do 2030 roku (2)
Wpływ proponowanej polityki na Polskę (1)
• Komisja Europejska określając w „Ramach politycznych na okres 2020-2030” jeden cel obligatoryjny pozostawia krajom członkowskim większą swobodę w kształtowaniu krajowej polityki energetycznej niż obecnie.
• Określenie nowych celów politycznych na okres po roku 2020 daje inwestorom dalszą perspektywę rozwoju oraz obraz spodziewanych regulacji europejskich, które będą oddziaływać na wewnętrzne strategie oraz plany inwestycyjne przedsiębiorstw energetycznych oraz polityki krajowe.
• Ze względu na uwarunkowania energetyki polskiej, opartej na węglu, kwestie związane z ograniczeniem oddziaływania energetyki na środowisko budzą kontrowersje a proponowane po roku 2020 dalsze redukcje emisji gazów cieplarnianych o 40% będą wpływać na pozycję gospodarki polskiej.
Wpływ proponowanej polityki na Polskę (2)
• Cel redukcji gazów cieplarnianych• Kontynuacja polityki ograniczenia emisji gazów cieplarnianych będzie negatywnie
wpływać na koszty funkcjonowania energetyki, o ile nie dokona się dywersyfikacjikrajowego miksu energetycznego.
• Komisja Europejska szacuje w scenariuszu referencyjnym koszt emisji dwutlenkuwęgla na poziomie 10 €/t CO2 w roku 2020 oraz 14 €/t CO2 w roku 2025, co mazwiązek z nadpodażą uprawnień na rynku.
• Zwiększenie wskaźnika rocznej redukcji uprawnień oraz zaproponowanymechanizm rynkowej rezerwy stabilizującej może doprowadzić do zbilansowaniaceny uprawnienia na spodziewanym poziomie ok. 35 €/t CO2 w roku 2030. Kosztten będzie wpływać na koszty zakupu energii przez odbiorców oraz będziedecydować o dalszym rozwoju gospodarki polskiej.
• Nowa strategia kontynuuje rozpoczęty trend wymuszenia ograniczenia stosowaniapaliw kopalnych przez zwiększenie kosztów energii ze źródeł konwencjonalnych.To, w warunkach Polski, będzie stanowić największe wyzwanie nowej politykienergetycznej Wspólnoty.
Wpływ proponowanej polityki na Polskę (3)
• Rozwój energetyki odnawialnej• W Polsce wciąż trwają (?) prace nad przyjęciem ustawy o odnawialnych źródłach
energii, która z założenia ma doprowadzić do realizacji celu przyjętego na rok2020.
• Analizy przygotowane przy okazji prac nad ustawą już przyniosły rekomendacje, zktórych niektóre pokrywają się z wnioskami Komisji Europejskiej. Systemwsparcia energii ze źródeł odnawialnych w Polsce wymaga ewaluacji orazdopasowania do malejących kosztów poszczególnych technologii.
• Przy urynkowieniu się technologii z pewnością istotny będzie rozwój technologiimagazynowania energii, tak aby zapewnić stabilne, gwarantowane dostawy energiielektrycznej z takich systemów.
• Z drugiej strony brak obligatoryjnego celu dla rozwoju energetyki odnawialnej iswoboda w ustanowieniu działań wykonawczych po roku 2020 wpłynie już dziśnegatywnie na wiele projektów. Dotychczasowy dualizm polityki krajowej orazbariery na jakie napotykają inwestorzy prawdopodobnie będą się potęgować poroku 2020. To w rezultacie może doprowadzić do spowolnienia rozwoju energetykiodnawialnej w Polsce.
Wpływ proponowanej polityki na Polskę (4)
• Poprawa efektywności energetycznej• W Polsce efektywność energetyczna była wspierana jedynie hasłowo.• Pomimo ambitnych „Planów działań dla efektywności energetycznej”, nie udało
się jak do tej pory w Polsce wdrożyć efektywnej długoterminowej politykioszczędzania energii. Cele i działania zapisane w „Polityce energetycznej Polskido 2030 roku” nie są realizowane.
• Można już dokonać pierwszych podsumowań rocznego funkcjonowaniamechanizmów ustawy o efektywności energetycznej, ustawa wprowadziła systemwsparcia jedynie do roku 2016.
• Bazując na obecnych doświadczeniach można wysnuć wniosek, że bez politycznejpresji ze strony instytucji Unii Europejskiej nowa polska polityka energetycznanie będzie już priorytetowo traktować dalszych działań w zakresie poprawyefektywności energetycznej.
• Z pewnością jednak konkurencja na rynku energii będzie mimo wszystkowymuszać działania w zakresie poprawy efektywności energetycznej.
Podsumowanie
• Polityka energetyczna Unii Europejskiej od wielu lat określa nadrzędny celograniczenia emisji gazów cieplarnianych, dla wypełnienia globalnego celuograniczenia wzrostu średniej temperatury na Ziemi do 2ºC. W świetle ostatnich zmiandyrektywy ETS, korygujących ilość uprawnień do emisji na rynku oraz propozycjinowej polityki energetycznej Wspólnoty do 2030 roku wydaje się, że będzie to trendkontynuowany w kolejnej dekadzie, który będzie musiał także znaleźć swojeodzwierciedlenie w nowej polskiej polityce energetycznej.
• Jak wynika z monitorowania wdrożeń polityki, większość krajów członkowskichdokonała, jak do tej pory, zadawalających postępów w zakresie realizacji zamierzeń,jednak co warto podkreślić, obecne spowolnienie gospodarcze wpływa na realizacjęniektórych z celów.
• Ryzyko polityczne oraz ryzyko regulacyjne należą do kluczowych przy planowaniuinwestycji energetycznych. Dodatkowo, doświadczenie realizacji dotychczasowychdziałań wykonawczych poszczególnych polityk sprawia, że istotnie trudno jest oprzećprojekty inwestycyjne na dokumentach strategicznych.
Dziękuję i życzę sukcesów