RO iCi .'1',1: Lo Sayı: 17-18-19 Ocak 2003 3 ,\yda Bir Yayımlanır Ücretsi,dir

i Sensormaticse..curing today-'s bıJsines~

Sistemlerinde Dünya Lideri

MERHABA

iç S il ,- f il i il r cl il n .

İz Dedektörlerindegeliştirilen

ye imetodlar

-,

Yuzyıhmızda . her toplum gibi. toplumumuzdahızlı bir degiş~e süreci içindedır. ToplumyapIMııda ve onu olusn.ı"'ı ı-,er kurLmurıniteliğinde VE' islevinc'e belti C1egişıklik:t>r olm2.kr•.•dır Bu cıeg;Sikiiıııer bireylerin gorü'{ietir.de vebeklcnrilerinde bır takım deği~iklikler o;ıı~rufmakdil.

Çağdaş toplumdil, her yeni gün. bir öncekinintekrMI degildir. Her yeni gün. yeni bir sorungetırmektedir. Heı yenı sonında yeni b;r côzumugerekJı kılmaktoi\.dır. Y<,~amın, böyle ••: bir top:umd.1stirdürecek bireyler. çevresı ile dengeli Y~ClYrlbilme "e problem ç6zme gucü gib: oz.ell:kleresahıp olmC\k zorundadır. Bunun d'şınci<l..probiem;çözmek içitı yeterli ve sistenıli çali)mrlk kddar,alışm",yı 1<olaYIA~tırıCI ve b,'şarıyı artırıcı kay-naklardan yar.ul"rımay' d" bılrnelidir. Ayrıcagu~up ve çalışt,ğı kurum t<\rtlfındem des:eklen;pgudÜJel1mek. geniş bilgi \;e deneyim sahibi olma~ınsanı guven!;. gu,lu ve dengelı yaPdr

Bu "Iitelikierin gf"rçekle'i)ebihnesi için. de,gimlzbu sayısınca d~~iyiyi ve dop,ruyu. geçerlı ve güwnilir bilgıleri sizlere Lllaştırmay" devam edecektir.

Her yeni baskımızcta yenilt:nen ve gcli~tiriıendergimiz ile sizler: ba~ bASa bırakıyor. çalı~·malar nıLda b..ı~arı!"r diliyorum.

Sami ORl'Ç

Till'ı\i,\t' Ilcna :-;alınslIlcla Iım;ı trDfij.,

tıizırll'UrıdeotorrıaH~oıliizdli~i t;~~ı~;ırı

FDP SISTEMI

~~~Genel Kurulda Dernek Genel

Başkanı Cavil SivrihisarDelegasyona hilaben bir

konuşma yaptı

Peygamberler ~ehri

Hava Trafik GuvenlikElektroniQ:i

Teknık Elemanları Dernegı

Air Traftic Safely ElectronicSTechnical PersonnelAssocation - 1993

ATSETPA.IFATSEAInternational Federation of Air

Traftıc Safety ElectronicsAssociations üyesidir.

ATSETPA Adına SahibiCavit Sivrihisar

Vazı işleri MüdürüSami ORUÇ

Yayın KuruluH Necdet UNAL

Ahmet TIFTiKAbdurrahim KINALI

Sami ORUÇNurhan GLrZEL

Baskıya HazırlıkGörsel Tanıtım

03123413754

BaskıKale Ofset3416616

Yazışma Adresi:Esenboga Havalimanı YoniTeknik Blok No:44 06970

Esenboğa - ANKARATel 03123980000/1152

Fax: 03123980852

yapılır.Sistemin daha iyi anlaşılabilirliğini sağlamak mak-

sadıyla ILS'den farklılıklarını sıralamak faydalı olacak-IIr. Bu farklılıklar aslında bu yeni sistemin lLS 'ye göreustunluklerini de ortaya koymaktadır.

1. Sistem uçak kokpitinde yeni bir aletegereksinme duymamaktadır. Klasik lLS cihazlan iletransponder cihazına sahip uçaklar tarafındankolaylıkla kullanılabilmektedir. Bu özelliği ilave birpilotaj eğitimine de ihtiyaç göstermemektedir.

2. TLS , PAR J GCA özelliğini de beraber taşı-maktadır. Kontrol s;ohası içındeki uçaklar arasındaçarpışma (CFIT- Lıntrolled "ight info terrain ) gIbikazaların % 80 'ni oluşturan riski asgariye indirmekte-di[ Bu özellığı ile meydanlara ilave radar montesıniortadan kaldırmaktadır.

3. lLS bır pist için alçalma sağlarken ,TLS ilaveteçhizatı ile birden fazla pist için istenilen paternde veaçıda (Özellikle helikopterler için daha dik yaklaşma)emniyetle iniş imkanı sağlayabilmektedır.

4. lLS arazi arızalarından kaynaklanan sinyaıengelleme . yansıtma riski ile sinyal bozulmasınaneden olan etkenlere karşı hassastır. TLS' de bu riskya da problem bulunmamaktadır.

5. TLS CAT -I alçalması için FAA tarafındanonaylanmıştır. CAT -I özeliiği ile birlikte SID (Standart Instrument Departure) ile pas geçme için depozitif Loka1izerkolaylığı sağlamaktadır. Pas geçmedesağlanan bu avantaj. pas geçme minumumlarınabağıı asgari alçalma Iimitlerının daha da azaltilmasınaolanak sağlamaktadır.

6. Uçuş kayıtları sağlayarak kaza kırım ya daözellikle eğitim yapılan meydanlarda, öğrenciler içinbir veri tabanı oluşturulmakta, eğitim meydanlartndaalternatıf alçalma programları uretilerek aletli alçalmaeğıtımlerinin geııştirilmesi sağlanabilmektedir.

7. TLS trafiğin yoğun oldugu meydanlarda kul·lanılmak suretı lie, uçakların lLS, MlS , VOR , NDBveya GPS alçalmalannda kontrollerinin sağlanmasınayardımcı olabilmektedir. TlS ayrıca pilot ve yer kon-trolleri için Minimum emniyet irtıfa ikaz sistemi (MSAWS ; Mınumum Safe Atitudes Warning System)de sağlamaktadır.

8. TLS' ın meydan civarındaki uçakları radargibi takıp özelligi çarpışma emniyetı açısından önemlibir avantaj sağlamaktadır. Sıstem, aynı anda birdenfazla uçağı takıp ederken, yaklaşmadaki bir uçağıtakip edebilmektedir.

9. Sürekli sinyal ve hata kontrolünü kendiiçinde yapması ve hataları anında ikaz etme özelliğiemniyet açısından önemli bir özelliğini oluşturmak-tadır. Bu aynca muhtemel anzalann suratle tanımla-narak anında giderilmesini de sağlamaktadır. lLS' inbelh surelerde kalibrasyon ihtryacı dıkkate alınltSa buözelliği de dikkat çekicidir.

10. TLS halen havacıiık camiasında karlşlır-malara karşı hassas olan bu özelliği ile endişeyaratan GPS sıstemlerinın aksine kanşbrma ımkanıyoktur Bu özelliğ ile GPS sistemlerini destekleye-bınr.

11. Sıstem portatiftir. Bu özelliği askeri kullanım·da esneklik sağlayarak haZırlıksız meydanlarakolaylıkla inış sistemi kurulmasını sağlamaktadır. 10saat ıçinde 3 kişi ile kurulan sistem CAl-l standardın-da alçalma sağlanması dikkat çekıcı bit özellığıdir.Sıstemin çok kUçuk bir alanda kurulma özelliği vearazı hazırlama ozelligi ihtıyacı olmaması taktık alan-larda kullanılma özelliğini artırmakta ve arama kurtar-ma operasyonlarına da destek olmaktadır. Tespıtedilmesi ve elektronik karıştırma riskinin daha az olmaözellıği ise, mu harebe alanlarında kullanılmasınadiğer cıhazlara göre ( Radar gibi L buyuk usrunluksağlamaktadır.

12. Uzaktan komuta ile sistemi çalıştırmakmumklindlir. Uzaktan kontrol sıstemi telefon ha tl arıile istenilen mesafeye monte edilebilir.

Halen sıstem ABD' de Dallas, Oregon, New Jerseyve Atlantik Clty meydanlarında ve test amacryla kul-lanılmaktadır Ayrıca Watertown, Wisconsın, Pullman,Washington ve Subic Bay meydanlarında da kullanıl.maktadır. Ayrıca bu yıl sonuna kadar ABD kongresitarafından 7 adet sistem farklı meydanlara kullanılmakmaksadıyla sıpariş edilmiştir.

TLS ' in ulkemiz şartlarında halen lLS alçalmakolaylığı bulunmayan ya da hassas alçalma şartların-da alçalma sağlayan meydanlarda kullanılmasınınuçuş emnıyetıne önemli katkılar sağlayacağı değer.lendirilmektedir. Bazı meydanlarımlZın arazı kısıtla-maları yUzunden lLS alçalma hattı tesıs edilememe-si, ya da lLS • teçhizatlnın yerteştırifememesi gıbınedenlerle hassas alçalma imkanlarına sahipolmadığı bilinmektedir. lLS ' sağladığı olanaklardikkate alındığında, halen hava şartlarına bağlı olarak,trafik yoğunluğu daha az olan birçok meydanımızayapılan uçuşların emniyetle yapılmasını sağlayacağıgibi, bu meydanlarda kontroUu uçuşun yapılmasınısağlayarak uçuş emniyetini artıracaktır. Bunun yanısıra uçuş eğilımınin yoğun olduğu askeri hava alan-larımızda da uçuş egitiminde radar kontrolu imkanlan ILI

~;ğ~~mo~:~~r~r~ ~:~:~~~~II~:t~~;k~~~'n~t~~~~t~I:ı~~~ Lmalatlna maruz kalmaması, süratle yer değıştirmesi l!)

gibi özelliklerı de göz onuna alındığında LLS 'ın ~:keri ve sivil havacıltğa önemli katkılan olacağı açık· g

'"

Sami ORUÇ i Teknık ÖğretmenKullanımı rutinhale gelen izdedektörleri deüretici iirmalartarafından dahaetkin ve dahakolay kullanımamacıyla çeşitligelişmelere tabitutulmuşlardır.

Havalimanlarında yapılan güvenliktaramalannda risklera göre bir önca-lik sırası oluşturursak kabln güven.liğinin saglanması açısından yojcu-ların ve kabine sokacaklar! ıalieşyalann en etkin metodlarla aran-ması gerçegi öncelikli olarak gün-demtmizdedlr Hilfl1 yolcuların hemde yolcu beraberi, bagaj ve kargo-lann aranmasında metal dedektörlerix-ray sistemlerine ek olarak kullanılannarkotik ve patlayıcı iz dedeklörlerinlnhem arama etkinliğinin hem dearama hızının arttırılması konusunda-ki başarıları gün geçtıkçe daha iyianlaşılmaktadır

Dünya da, söz konusu dedektÖf-letın çalışma prensipleri yetkililer vekullanıcılar tara'ından her geçen gundaha iyi algılanmakta boylehklehavalimanlarında güvenlik açısındanönceliğe haiz arama noktalarındaivedi olarak kullanıma sokulmaktadır·lar Bütün bu gelişmelerın ışığındaartık kullanımı rutin hale gelen izdedektaneride üretici firmalar tarafin-dan daha etkin ve daha kolay kul·lanım amacıyla çeşitli gelişmeleretabi Mulmuşlardır,

Bildiğiniz gibi IMS (Ion MoblitySpectrometry) teknolojisinde liderkonumunda olan lontrac yolcularınüstlerinin hızlı ve etkin olarak aran·abilmesi için 2001 ydında Entryscan 3Kapı tipi iz dedektörünu gelişbrmiş vekullanıma survnuşlur. Bu gelişmeyeek olarak, lontrack aynca bu günekadar Itemiser 2 olarak üretbği, hemnarkotik ve patlayıcı modlarınıberaber içeren ve 10 sn gibi birsurede bir moddan diğerine geçmeyimümkün kılan modeller, aynca isteğebağlı olarak patlayıcı yada uyuşturu-cu modlanndan birinde çalışabilenmodeller gelişbrrrıışti. lantraek sarı 3yıldır yaptığı çalışmalar neticesindesektörde ÇOkbüyük bir devrım olaraknitelendirilebılecek ltemiser 3 isimlinarkotik ve patlayıcı testlerini aynrnumune kağıdı üzerinden aynızamanda yapabilen modelini geliştir-miş ve kullanıma hazır hale getir-

mişlır.ltemiser 3 cihazı, kullanım vearama etkinliği açısından ve aramasüresinin kısaltılması, tespit edilmesiistenilen larldı maddelerin aynı andatek bir test ile tespit edilebitmesiaçısından çok büyük kolaylıklar sun·rrıaktadır. Kullaruci, aranacak kişininuzerinden ve berabetındeki eşyalar-dan silerek veya vakumlu cihazyardımıyla topladığı numunelericihazı test portuna bırakarak 3-5 sn.gibi kısa birsure içinde cihazın renkliekranr uzerinelen tespıt edilen pat·layıcı veya uyuşturucu maddelerınbilgilerini aynı anda 2 değişik gratikteiıleyebılmektedır. Portatif, araç içinde12 voit ve sabit olarak 220 voll güç ileçalışabılen. bir çanta şeklinde tasar-lanmış ve taşınması çok kolay halil bırsistem olan Itemiser 3 , daha ÖflcekiItemiser 2 cihazlarının içerdiğiWindows Işletim sistemi, Türkçe kul-lanımli dokunmatik renkli ekran,alarmıann hafızada dosyalanması,rrodem bağlarınsı, dahili printer gibıözellıklerın hepsini içermektedir.Aynca Itemiser 3 için özelolaraktasarlanmış daha kuçUk ve daha ıyinumune toplama özelliğine sahipnumune toplama kağıtlan ve kumaşgibi gözenekli yuzeylerden, elleulaşılması zor kuytu köşelerden vebüyLik kargoların derinliklerindenrahatça numune toplamayı sağlayanvakumlu numune toplama sistemi ilener şartta daha çok ve daha hızlınumuneyi kağıt uzerine toplamayıböytelikle tespit oranını arttırmayıbaşarmıştır.

Sonuç olarak gate'lerde,arındirılmış alan girişlerinde, bagaj vekargo aramalarında kullanılanItemiser dedektörlerden en yenisiolan "emiser 3 cihazı hem patlayıcı

~~u~: ~~~~~~ :d~e~eribi~ek t:~~ ~

~S;:i~::~~r~~:~:~~=:~:~havalimanlarımızda metal dedekt6r· itlerivex-raycihazlarıilearamayapılan ~I"Klktalarda en kısa zamanda yerini ~~"". 9,,·km.kl,d;, ~

standardına uygun ve titizlikle yürütülmektedir.Derneğimizin www.havaenfder.orgadreshwebsite-

sı açılmış olup, E-mail aracılığı ilebilgi@havaenfder.org adresinden konumumuzailişkin istenen bılgiler edınılebilmekte ve sitemizıgeliştırme çalışma/anmtz devam etmektedir.

Dernek olarak son birkaç ay içinde yaptığımızfaaliyetlerden örnekler verilecek olursa; Ulaştırmaeski Bakanımız Sn. Oktay VURAL' a ve Genel MüdurYardımcımız Sn. Mehmet KARAKAN' a yeni SivilHavacılık Yasası ıçinde ne şekılde yer almamızkonusunda bilgilendirme maksatlı zıyaretlerimiz,Eurocontrol ve ICAD (Uluslar atası Sivil Havacılık

Teşkilatı) nun Hava Enformasyon personelinin delisanslı bir meslek grubuna dahil edilmesi konusundaGye ulkelerin çalışmalar yapabileceğıne dair aldığıtavsiye karar uzerine, Almanya, italya, Romanya veBulgarıstan gibi bizimda derneğimiz aracılığı ile lisansyönetmeliği konusunda yaptığımız hazırlık ve girışim-ler, Esenboğa PSR radar etrafındaki boş alandayapılan ağaçlandırma çalışmalarına 1000 i hibeyoluyla sağlanan, 1100 ağaç fidanı ile katkılarımızsayılabılir.

Aynı amacı paylaştığımız Hava Trafik GwenHkElektronığı Teknik Elemanlar Oerneğine faalıyet.lerinde başarılar dileriz.

Bor minareli stratejik bir zenginliktirBaki Uzunl Kurucu Üye

Aşağıda bor mineralinin stratejik önemi ve değeriyle 2000'LI YILLAR BIZIM OLACAK PETROL ORADAilgili, bir derginin Mart 2001 tarihli sayısından ISE 'BOR' DA BURADA iozetlenarak alınmış bir yazı bulacaksıniL .. Yüzlerce BOR MINERAL! STRATEJIK BIRbilim adamımn "21.yuzyllın petrolü" dıye tanımladığı ve ZENGINUKTIRuzay teknolojisinden, bılişim sektonJne, nükleer Dete~an sanayiınden uzay teknolOjisine kadarteknolOjiden savaş sanayiine kadar pek çOk a1amn yuzlerce değ şik alanda kullanılan bor minerali,petrolvazgeçilmez hammaddesı durumuna gelen bor ve doğalgaz kadar bUyük bir stratejik oneme sahip. 20madeni ülkemizın ve çocuklarımızın geleceğidir... yüzyılda sınırların çizilmesinde temel unsur olan petrolÜzerinde oturduğumuz bu zenginliğin stratejik ve Orta Doğu için nasıl bir lütufsa, bor da Anadolu için birekonomik nneminin farkına varmamız, bugunümıızU lütuftur Bir ton borun 400 dolar değerinde olduğu veve yarımmızı daha iyi değerlendirmemizı sağlayacak- Türkiye'nin yaklaşık 25 milyar ton bora sahıp olduğutır... 20. Yuzyıl boyunca dunyada yaşanan her turlu goz onüne alındığında ,bu emsalsiz ceYherin TürkiyeSiyasi.iktısadi ve askeri gelişmenin baş aktoru duru- içın ne derece bUyUk bır zenginlik kaynağı olduğumunda olan petrol yerini bor madenine bırakmıştır. daha iyi anlaşılır. Toplam 1 trilyon dolardan fazla olanPetrol uzerinde oynanan oyunları hatırlamamız, ülkem· bu rakam ülkemizin toplam 106 milyar dolar olan dışIzin süruklendiği ekonomık ve siyasi krizi de kavra- borcunun yaklaşık 10 katına denk değerdedır ..mamıza yardımcı olacaktır ... Ülkemizin ve bor maden- Amerikan uzay mekığ Challenger'in infilakından geriye,erının geleceğıne sahip çıkmamız kendi geleceğimize sadece Türk borlanndan ımal edilen kabın kesjmıninsahip çıkmamıı demektir...Ham haldeki değerı yak- kaldığı düşünüıecek olursa borun uzay teknolojisi ıçinIaşık 1 trilyon dolar olan ve işlendiği zaman değeri 6- ne denli hayati bir madde olduğu da anlaşılabilır. Tum7 trilyon dolara ulaşan bor rezervlerimiz bir kaç milyar dunyayı kontrol elme gayretinde olan ABD 'nin dunyadolara elimizden alınacaktır ... Türkıye yaklaşık 2.5 mil· bor rezervlarindeki payının sadece % 13 oldugunu dayar tonluk bor rezerviyle zengin bir ülkedir. Ham düsunursek, ABD.Türkiye ilişkilerinin seyrınde borhaldeyken tonu 400 dolar olan bor mineralinin değeri, mineralinin çok önemli bir roloynadığını rahatlıklaişlenerek süper iletken hale donüşıuğunde kal be kat görebilirIZ. Bor minerali, sanayide alternatifi oımayan,artacaktır. 'Bilim adamlan. tahmin edilenden çok daha vazgeçilmez bir zenginlik. Dünyada bor mineraliyuksek derecelerde ile, neredeyse hiç dirençle bakımından en zengin ülke isa Türkiye. Ülkemizkarşılaşmadan elektrik taşıyabilen meta! bir bileşim dünya toplam bor rezervinin % 70'lne sahıp. Bo~un bittespit etti. Dünya bilim çevrelerini şaşırtan bu çeşidi olan tinkal Eskişehir'in Kirka bölgesinde yoğunbileşimin, ozellikle süper hızlı bilgisayarların üratl- olarak bulunuyor. Kolemanit cevheri de Kutahya-Emet,minde kullanılabileceği belirtildi... Balıkesir-Bıgadiç ve Bursa-Kestelek bölge!erinde yer

Çok daha hızlı bilgisayarıarın yapımında, oksijen alıyor. Turkıye'nin 1999 yılındaki tabii boratlar toptaniçeren maddelerle çalışmanın zor olduğu yerlerde, ihracatı 121 milyon dolar olarak gerçekleştı ...Turl(1yemagnezyum-bor bileşimınin kullanılmaya başlanacağı 1999 yılında toplam 30 sanayileşmiş ulkeye bor vehaberi uzerine, Nortwestern Üniversitesi'nden Profesör kimyassıları ihraç eni ... Kamuoyunda değerı i önemiJohn Rowell: bilim adamlarının duşük sıcaklıkil mad- pek bılınmeyen ve maalesef hiç tartışılmayan bu ~deler uzerinde daha fazla çalıştığını hatırlatarak, bu"," konuya dikkatinizi çekmek istedik ... Amacımız ülkem- ~

~~~ln7neri~:h:~~:~~lm~~%ğ~~:e~~:~~~. ~~:ı;~~~~a~~:~kJb~~~: g:::keğ~1eY:~I~:~::i~~~~~ ~

~;:Sj::g~7r~r~~ar b~j~e:e~~~~~inIS~d:~: ~:~~e~:~: ~~~Ş;~I;r~~:~~~~:e ~~~~;~~yg~0~;:evg~~~1~ !çalışmasını sağlayabilir ....• sunuyoruz. ô

--------~

Eurocontrol'de karşılaştığım problemlerALLRıza SARAL

1992-1997 yılları arasında EUROCONTROL(European Ageney lor the Safety of AifNavıgation)'ıjn Kar1sruheUAC (upper aif tralflecontrol) merkezinde Senior Analyst Programmerünvanı ile çalıştım. Bu hava traJik kontrolmerkezınin elki alanı Frankluıt'u da içıne alan batı,orta ve guney batı Almanya'nın üst uçuş bölgesınikapsar. Bu beş yıl içinde FPP(llight plan process-ing) grubunda operasyonel sistemin günlükbakımı ve kısa-orta vadeli geliştirmeden sorumluüç kişiden biri olarak 25 tane 00 (aparatianal defi-ciency) yapıım. Çeşitli sorunlara bulduğumçözümler hala operasyonel ve takriben 2007'yekadar kullanılacaklar. EUROCONTROL'ün Maas-Iricht ve Karlsruhe'de operasyonel sorumluluktaşıyan iki kontrol merkezı var idı. Bu merkezlerdegörevlendirilen ve operasyonel sorumluluk taşıyanilk Türk mühendis olma şerefı bana aıtlir. Bu yazı-da EUROCONTROL'de karşılaştığım bazı sorunlanele alacağım. Karşılaştığım olumlu şeyleri ya dayoğun ve kanşık karakterli hava trafiğinin kontrolüile ilgili teknik sorunlan ele almayı ileriye bırakıyo-rum. Alman hava trafik güvenliği ile ilgili somutizlenımlerimi-bilgilerimi konunun uzmanı kişilerleozel olarak paylaşmak isterim.EUROCONTROL'den ayrılalı beş yıloluyor bu yl1z-den bazı gorüşlerimi bu dergide açık açık belirtmeimkanım kurallara göre daha çok ..

1. Kritik konularda eksik bilgi verilmesi ya dabilginin saklanması

EUROCONTROL ile ilişkimde sık sık gözlediğimbir durum, Prensip olarak yalan söylemiyorlar vesözlerini tuluyorlar. Sorun kritik bilgileri eksik ver-meleri ya da saklamaları. .. Bu tekniğin çok uygu-landığı bir alan işe adam alırken yaptıklarıgörüşmeler. Örneğin bana iş görüşmesindeAlmanya'da ki çalışma slatümün ne olacağıkonusunu hiç açmadılar. Ben de tecrübesizolduğum için hıç sormad m. Çalrşmaya başladık-tan sonra öğrendim ki EUROCONTROL ileAlmanya arasındaki anlaşmadan başka hiç bır şeyyok ... Bu anlaşmaya göre Almanya bana çalışmaizni vermedi. Çünkü ben zaten bir Avrupa birliğivatandaşı statüsündeydım ... Sonuçta Türkiye'dekiilk tatdimden donuşte Lufthansa ilgıli kanunun birkopyasını göstermeme rağmen beni uçağaalmadı. Acı olan o uçak Frankfurt'a giden ve kon-trol güvenliğine benim de katkıda bulunduğum biruçaktı ... Ertesi gün Frankluıfa inişte alan karakolu-na götürüldüm ve Afrika'nın küçük bir ülkesindengelen. pasaportu tahrilath genç ve güzel bir bayan-la aynı muameleye tabii tutuldum. Lütfen siz hayal

edın durumu ... Sonunda EUROCONTROL bu işibeceremeyeceğini kabul edip T.C. hükGmetiniaraya soktu. Ama verilen gripasaportta sorunlançözmedi. Yalnızca Almanya'ya girişte nispeten bırkolaylık sağladı. Nişanl mı davet etmeye çahştığım-da Alman yetkilileri 'siz turistsiniz' deyip istedığimdavetiyeyi vermemeye çalıştılar ... Üstelik ilgilikanunu gösterdiğim halde... Kısacası beş yılboyunca Avrupa hava alan güvenlik geçişlerindegenellikle benden çok daha geri bir küıtür veeğitim düzeyinde kişiler tarafından itilip kakıldım.Sokakta dolaşırken mümkün olduğu kadar polisve güvenlikçilerdan uzak durdum. Çünkü sorunçıkarsa karakola gitmek oradan EUROCONT-ROL'e telefon ettirmek hatla gerekirse arayaBrüksel'in ve ilgili Glkenin Ulaştırma Bakanlığınıngirmesıni beklemek gerekiyordu. EUROCONTROLhala elemanlanna uluslararası geçerliliği olan birkımlik vermekten acizdir, Bilgiyi saklamanınbecerıksizlik ve üstü kapalı Türk düşmanlığı ilekanşık bir şekli: iş gorüşmesinde 'her şey hakkın-da' anlaştık. Ben eski işimden ayrıldım. Doktormuayenesi için gittiğım Brüksel'de sorun çıktı.Sorunun ciddı olmadığı ortaya çıktığı halde (sis-toskopi ve var olan diğer bUtun kontroller Marmaraüniversıtesi raporunda belirtilmişti) süre sınırıolmayan kontratım beş yıl sure sınırlandI. Hiçkimse çıkıp 15 gün içınde itiraz hakkım olduğunusöylemedi bana ... Doktor ona verdığim OKraporunu uygulamaya koymadı... Staf representa-tive daha önce benzer durumdaki kişilerin itirazedip kararı iptal ettirdiğini, karara sonradan yapila-cak itirazların, ya da EUROCONTROL tarafındanyapılacak herhangi bir değişikliğin hemen hemenimkansız olduğunu bana söylemedi. Açıkçası, benbu konuda, işe yeni başlamış ilk Türk elemanakarşı, tanımamaktan da kaynaklanan üstü kapalıama belirgin bir düşmanlığın etkili olduğukanaatindeyim (EUROCONTROL sonradan işgorüşmesi ~e sağı k muayenesini aynı günde yap-maya başladı). Titızlikle saklanan bir diğer konu dasağlık sorunu: Çalışmaya başladığımda iki üç ayilk yöneticim OLananalist yoktu. Hasta dediler amane olduğunu kimse söylemedi. Ancak çok sonra,eski işime geri dönmeyı düşünemeyaceğim birzamanda onun akıı hastahanesine girdiğini ~oğrendim. Beşinci yılımın başında beni ald hasta- ~hanesıne bizzat götüren müdürüm 'Merak elme ~bizim her zaman kullandığımız güvenilir bir yerdir' ~

:~~ye O~:,:,vi t~:ı~~~e~~~ne~::~ı:~a hasta- fsorumluluk bilinci ile gerekli kısa ve uzun <.Q;

orta boy bir özel teşebbus şirketınde olmayacakşeyler ...

5. Surekli psikolojik harp durumusabah ve öğleden sonra 1S'er dakika kahve

aralan vardı. Genelde bu aralarda ya da özelgon1şmelerde sürekli Türkiye ıle ilgili sorular,kinayeli imalarla karşılaştım. Çok uygulanan birteknik, siz bir grupla konuşurken, aı1<anızda sizinde duyabileceğiniz bir şekilde Almanca, Fransızcaya da ingiltzce sizi ya da ulkenizi çekiştiriyorlar!Aslında insanın blrllenni ince ınce oyması yalnızcaTürklere karşı yapılan bir şey değiL. BazıAvrupa'lıların eğitim anlayışı bir taş ustası gıbikarşıdakini oymaya dayanıyor ... Eğer dikkat eders-eniz bu tipler hep sizin, size zarar verebilecek, enzayıf noktanıza vuruyarlar. Eğer hırslı iseniz rakib-inizden bu yolla en zayıf noktalarınızı öğrene-bilirsiniz. Bizde eğiticilik daha çok kollayıcılık, yolgöstericiliğe dayanır ... Karşıdaki insanı taş gibioyarak eğitme anlayışını ilk defa Avrupa'dagordüm. Tabii bu askeri kaynaklı ya da belirli birbolgeye ait oIabilir.Bu bağlamda Almanya'da birTürk olarak yaşamanın aşırı zorluğunu da belirt-melıyım. Aynlışıma bır sene kala Alman adaletıninmerkezi Karlsruhe'de evıme 800 metre uzakta üçTürk dıri diri yak~dı Alman'ar tarafından ... Amasanılmasın ki iş burada bitiyor. Yabancı düşman-lığının yansıması bir uçta adam yakmaksa en hafifuçta insanlann gaz rengıne bakıp mavi değUsekafa çevirmeye kadar ulaşıyor... Yabancı düşman-lığı yalnızca aşın uçta bir kaç kişi ile sınırlı deği,Alman toplumunun buyük bir kesiminde çeşitliölçülerde yaygın. Almanya'nın tamamınıneredeyse bütun müzelerini gezdm BadischeLandes Bibliothek kanalı ıle bır çok kütüphanedenkitapgetirttim. Edindiğim izlenim Almanya ikincidünya savaşından sonra Nazileri suçlamaktan öteAlman kültürünü toplum yapısını kanunları",yenilemek yönünde ciddi bir çaba harcamamış.Konformizm gibi Almanya'yı Alman yapan vebaşarılı kılan bir kaç şey var. Maalesef bunlar ilele-bet hiç değişmeden dim dik ayakta kalacaklar.Bence en iyisi, insan istenmediği yerde durma-malı...

6. Referans noktalarımız farklı, din sorunu ....EUROCONTROL'de çalışmaya başladıktan bır

süre sonra g rdiğim tartışmalarda hissetmeyebaşladığım birsorun, bu ınsanlarla referans nokta-lanmlZın farklı olduğu idi. Kullandıkları atasoneri,incil'den alıntılar vb. bizimkilerden farklı... Dolayısıile bir Avrupa'ı ile ilişki kurmak, derdinizı anlata-bilmek için yalnızca dıl bilmekyetmiyor. incil'i deokumuş ve alıntı yapacak kadar biliyor olmakgerekiyor. Aksi halde cahilce yapılmış bır alıntınınindi'in ozü ile alakası olmadığını fark edip karşıda-ki ukelanrn yuzune vurma şansınız olmuyor. Çevr-enizde bir kaç tane John isimli kişi mutlaka vardır.

Mümkün olduğunca onlardan bahsedin ve isım·lerıni anın, goreceksiniz sözlerıniz yatıştıncı bir etkiyapacak ...

7. Türkiye'den mühendis çıkmaz, araştırmacıolmaz, onlara operasyonel sorumluluk

verilmez.Türkiye'ye dönmeden kısa bir süre once

Karlsruhe sistemının babası sayılacak bir Almanmuhendıs şöyle demışti: 'Ali sen buraya birazerken geldin. Bız Alman mühendısler de aynı sıkın-tıyı başlangıçta yaşadık. Almanlar software yapa~maz diye bir inanç vardı. O yüzden hepımiziengellemeye çalıştılar. Ancak zamanla bize iste-diğimiz pozisyonları verdıler.' EUROCONTROL'deTürk mühendislere karşı en hafif deyimle birgüvensizlik var. bir çok kişide ise küçümseme ...Türkler yapamaz şeklinde bir görüş hakimTanıştıkça, sorumluluk verildikçe bunlaraşılacaksanıyorum ... Benim karşılaş!ığım durumda 'Türkyapamaz' görüşü 'Türk niye bu kadar çok yapıyor-biz sıkışıyoruz'a dönüşmüştü... OrneğinBretignyde ki EUROCONTROL araştırmamerkezıne delalarca başvurduğum haldeaimadJar. Oysabizim Karlsruhe'den birlikteçalıştığ1m ingiliz arkadaşları ald.lar. Bunlarınbazıları hiçbir operasyonel sorumluluk taşımamış,muhendis olarak ta kesinlikle ingiltere'nın en iyisiolmayan kişilerdl ... Oysa ben Amerıka'da USCUniversity of Southem Calrfornıa'nın bılgısayarbölümune Doktora sınavlarına gırmiş ve kabuledılmiştim. Üsteliksonradan, EUROCONT-ROl'den aynıdıktan sonra Thomson-CSF'inParis'teki tesislerinde çalışmak içindort yıllık birkonlrata imza atabildim. Güvensizlik faktôrününyanında bir de Türkiye'nın EUROCONTROL'ekatkısı ile orantılı kala konusu var. ingiltere'ninkatkısı daha çok olduğundan hem sayı olarak hemde kaliteli pozisyon olarak onlar avantajlı oluy-or ...Yine de, bu Türk kotasının sağlıklı bir şekiidetakip edildiği konusunda derin şüphelerim var.Örneğin bukontrolü yapan Brüksel büyük elçiliğiveya yetkili her kimse bir kere olsun beni arayıpbana hakkane bir şekilde ter1i imkanı tanınıp tanın-madığını sormadı.

8. Avrupa ve Batı Hakkında büyük hayallerbe~emeyln1z.

Sartre'lar, Balzac'lar, Remarque'ar, Zweig'ar,Beethoven1ar vb. ile yetıştırılen biz Türk aydınlanbazen Avrupa'nın tümünün kendimiz gıbı olduğuhayaline kapılıyoruz. Bırakın sokaktaki adamı,universite mezunu ya da teknısyen hava trafik kon-trolü kesımi içinde de bunlardan haberı olan çok ~iyi eğ,timli insan sayısı 40 - 50'de üç dört kişi 11oranında. Bir gun Fransızcası ile gurur duyan ~Belçıka'ı genç bir mühendıse Sartre'dan bir alıntı <LI

soyledim, anlamadı. Yanındaki orta yaşli bir ingiliz futancından kızardı, benden üstü kapalı özür dile- -'

ıQ'

Türkiye Hava sahasında hava trafikhizmetinde otomasyon özelliği taşıyan• •FDP SISTEMI

Gülkız ALSANCAK i Elektronik Mühendisi

FDP(Flight Data Processing System):FDP sistemi; AFTN, AWOS, RDP sistemlerinden

uçuşlarla ilgili tüm bilgileri alarak, kendi Data- base'inde mevcut olan Coğrafik Dataları, uçak tipleri, hızları,çıkabilecekleri maksimum uçuş seviyesi vs bilgileri dekullanarak aktif olma süreleri yaklaşan uçuş plan-larının RDP displaylerinin yanında yer alan WS0NorkStation) PC monitörlerinde sergilenması, bu bilgilerinstrip printerlardan alınması, gerçek zaman içinde rotahesaplamaları ve rota hesaplamalarına göre tahminivarış sürelerini otomatik olarak hesaplamayı, gerçekzaman içinde yapılan veya yapılacak uçuşlarla ilgiliinsan hatalarını denetleme ve görüntü[ü alarm vererekkontrolörü ikaz etme amacıyla kurulmuş olup uçuşplan tabanlı bilgisayarlarla, Türkiye Hava SahasındaHava Trafik hizmetine otomasyon özelliği kazandır-mıştır,

FDP sistemlerinden biri Ankara diğeri istanburdakurulmuş olup 24 saat kesintisiz hizmet vermektedir.

Ankara FOP sıstem donanımı; iki ana(MARA veDEC-ALFHA} bilgisayardan oluşur.

Bu iki ana bilgisayar sistemi; altı adet Teknik-Supervisör, 1Adet Teknik-Gateway,

12 Adet (Hava Trafik Kontrolör, FIC,MET/AIS,ADNC) kullanıcı terminali(WS), bir adetAntalya kullanıcı (Hava Trafik Kontrolör) terrni-naline{WS} hizmet vermekte ve bu sistemlerLAN(Local Area Network) -HDLC(High Level DataLink Communication) ve FDP LAN-TCP/IP(TransporlControl Protocol/lnternet Protocol) protokolü ileModemler, Router, Hub kullanılarak birbirine bağlan-maktadır.

istanbul FOP sistem donanımı; iki ana(MARA veDEC-ALFHA) bilgisayardan oluşur.

Bu iki ana bilgisayar sistemi; altı adet Teknik-Supervisör, 1Adet Teknik-Gateway,

11 Adet (Hava Trafik Kontrolör, FIC, MET/AIS) kul-lanıcı terminali(WS), iki adet izmir kullanıcı (HavaTrafik Kontrolör) terminaline(WS) hizmet vermekte vebu sistemler LAN(Local Area Network) -HDLC(HighLevel Data Link Communication} ve FOP LAN-TCPjlP{Transporl Control Protocoljlnternet Protocol)protokolü ile Modemler, Router, Hub kullanılarak bir-birine bağlanmaktadır.

Ankara FOP ve istanbul FOP sistemleri arasındakibilgi alış-verişi; Eurocontrol'un belirlediği standartlar-dan biri olan OLDI(On Line Data Interchange) pro-tokolü ile yapılmaktadır.

Ayrıca, Ankara FDP sistemi Antalya'ya, istanbul FDPsistemi izmir'e WS(Work Station) terminalleri

üzerinden TCPjlP protokolüyle bağlıdır.Ankara, Antalya, istanbul, izmir arasında VCS

(Voice Communication System) sistemine bağlı VHFfrekanslar kullanılarak yapılan, sesli haberleşme busayede minimuma inmiş, sesli haberleşmede oluşaninsan hatası engellenmiş ve trafik hizmetinde kaybe-dilen zamandan kazanç sağlanmıştır.

FOP Sistemi; AFTN'den (Aeronautical FixedTelecommunication Network), uluslararası ve ulusalbazda ATS(Air Traftic Sevice) mesajları alır. AFTN sis-teminden alınan yanlış format'taki uçuş planları veyaNOTAM bilgileri sistem tarafında dikkate alınmaz vehatalı mesaj bilgilerinin kullanıcılar tarafından mutlakadüzeıtilip sisteme tanıtılması gerekir.

FOP Sistemi; AWOS( Automated WeatherObservation System) sisteminden, Hava

Liman/meydanı ile ilgili meteorolojik bilgileri alarakkullanıcıya sunar. Liman hava koşullarını dikkatealarak yaklaşma hizmetinde bu bilgileri kullanır,

FOP Sıstemı; Uçuşun başladığı gerçek zamaniçinde ROP(Radar Data Processing) sistemi ile(Match) uyumlu çalışamaya başlar, RDP sisteminden(Radar-Tracks)hedeflerimizin gerçek zamanlı olarak,positio n(kon um) -Ievel (seviye) -speed (h ız) bi i g i i eri n isürekli alır, trafik akışına göre sırayla sektörlere bilgiiletimi sağlar, rota hesaplamalarını ve rota hesapla-malarına göre tahmini varış sürelerini otomatik olarakhesaplar ve hatalı bir uçuş varsa kontrolörü görüntülüuyararak, hava trafik hizmetinin daha güvenli bir şek-ilde gerçekleştirilmesine yardımcı olur.

FOP Sistemi; GPS Clock sisteminden saat bilgileri-ni LAN aracılığı ile alır. Bu saat bilgileri yazılımla tümbirimlere iletilir.

FOP işletim Sistemi;Mara sistemlerinde kullanılan Pl.IM, ADA dilleri ve

Dec-Alpha sistemlerinde kullanılan UNIX 4.0Digit,ORACLE 8.0, Windows NT4.0 programlarındanoluşan özel bir sistemdir,

Ayrıca; RPL(Repitative Flight Plane),PFL{Passive Flight Plane),GEO(Geografic Flight Plane),AFL(Active Flight Plane) ,TERM(Terminated landed Report) olmak üzere 5

ana veritabanı (database) paketini de bünyesinde ~bulundurmaktadır. IIta~fı;j~~~i:~~~7!k ~~~~~~~I;iI9il~~~~il~~il~ç:~rr~~I;~ ~dosya içerikleri Havatrafik kontrolörü tarafından kon- ~trol edtlır, varsa yanlış bilgi" ve for~at uyumsuzluğu gdüzeltilır, Teknık personel, duzeltilmış RPL dosyalarını ~;

BiR HAYATTIR, BiR BÖBREK

v "Kul sıkışmayınca, Hızlf yetiştnez· derler.Uç yıl boyunca yurtdışına gidıp böbrek nakUameliyatı olabilme4l; için uğraştım. Bu uğraş son ikiayda daha da yoğun bir hal aldı. Zaman zamanumıtsiz)j~e dUşsam de çevremdeki siz değeırtianc:adaşlarmn maddi ve manevi destekleri ile tumzorlukları aşarak mutlu sona ulaştım. SanıyorumsıZ bu satırlan okurken ben tedavi amacı ile yurt-dışında ( Moskova'da) olacağım.

Rapor alabilmek için hastahanelerde;daha sonra da bır. takım bürokratik işleri aşa-bdrnek ıçın resmı kurum ve kuruluşlardauğraşırken gelişmeleri günü gununa izleyip,kendi yurtdı~ tedavi içm gidecekmiş gil:ıiyakından ılgilenen amirlerıma ve siz değeriarkadaşlarma muleşekkinm

Hepınize sağlikli, mutlu günler diliyorum.Sizleri seviyorum

Hamza SiPAHi

DHMi ve AIREX 2002

AJREX 2002 Fuan 6-9 Haziran Tarihleri arasındaistanbul Atatürk Havalimanında yapıldı. Fuarda;havacılıkla ilgili yerli ve yabancı firma ve kuru-luşlann yanı Slfa DHMi'de ilk defa yer almıştır.Oldukça buyuk bir standa sahip olan DHMi, yap·tığı film gosterisi ve dağltlığı broşurlerle kendini ilkdefa. taMma olanağını elde etmiştir. Bu olay;OHMI'nın işlevini ve görevlerini bilmeyen, hattaTHY ile karıştıran insanlara kendini kısmen deolsa anlatma fırsatı yaratmış ve çalışanlarını temsiletmesi açısından da personelini onure etmiştir.

DHMi öncelikle güvenilir hava trafik hizmeti ver-mek ve buna bağlı Uman/Meydan işletmesinisağlamakla yükümlüdür. D halde yapılacaktanıtım, bu amaç üzerine odaklanmalı, anlabmısağlayacak broşür, kitapÇık, film gibi sunumlarbuna. göre hazırlanmalıdır. Ancak fuarda dağrblanDHMI broşürlerinde Kar Mueadele ve Temizleme'SUrtarrna ve Yangınta Mücadele, Bagaj Handling:Dzel Aydınlatma Sistemleri ile Apfon hizmetlerinebüyük ôlçUde yer verilmiş buna karşın Radar,Haberleşme, SeyrCısefer, Terminal gibi Hava Trafikve Hava Limanı işletmesıne birinci derecedehizmet veren pek çok elektronik sisteme hiçbirşekılde yer verilmemıştır Boyle önemli birkorur ••.•" atlarvnaYlı OHMi'nJl i fuar teerube-sıne bağlıyoruz..

THY'da fuara ôrlemli bir kabkmda bukıımuş vekend lekn,k çakşanlanndarı ooşan UTED(UçakTeknısyenleri) Derneğine standında yer vermştir.Çunkü AIREX, Sivil Havacılık ve HavatimanıEkipmanları Fuan olup, havacılık sektönjnu anla-tan teknık ağırbklı bir fuardır. Bu sebeple THYkendı çalışanlarından oluşan TAlPA(Pilotlar) veTASSA(Kabın Memurları) derneklerine değilUTEO'e yer vermıştir. UTED'in bu fuarda yeralması sadece kendisi için değil THYnn Teknikçahşmalarını anlatması açısından da faydalıolmuştur.

THY'nın UTEO'le yapbğı ortak çalışmada olduğugibı bundan sonraki ıUarda OHMi nin tanıtımorganizasyonunda ATSETPA derneği olarakstandımızda yer almak ve Kuruluşumuz TeknikSiste~Jerinın tanıltmında kalkıda bulunmak istiy-oruz. Idaremizin bu yönde yapacağı çalışmalarda,talebimizi değerlendirmesini bekliyoruz.

ATSETPAIstanbul Şube Yönetimi

Dostlarımız emekli oluyorDeQerli mesai arkadaşımız, Ankara Şubesi

Yönetim Kurulu üyelerinden Sn. Sultan BiLGiNuzun yıllar elektronik bünyesinde görev yapmışve emekli olmuştur.

Elektronık çalışanları ve üyelerimizın katılımlanile derneğımizın anısına plaket verilerek, vedayemeği düzenlenmiştir.

Bızlere katılımlan ile destekleyen ve yalnızbırakmayan arkadaşlarımıza teşekkur ederiz.

ATSETPA olarak Sn. Sultan Bilgin ~Hanımefendıye bundan sonraki yaşamında, ailesi ğıle bırlikte sağliklı ve mutlu günler dıler, :Demeğimizde yaptığı çalışmalardan dolayı da ~kendısıne teşekkür ederiz.

-------------lI;

G ~~7ı~~~~e ::~~~~ ş:~:~r~:~'n~~ğu~~taMa~~~~~kuzeydoğuda Diyarbakır, kuzey batıda Adıyaman, batıdaGaziantepve güneydo Suriyo tapraldan ile çevrelenmiş birsınırşehridir. Şanlıurfa, coğrafiözelliği nedeniyleüzerindebirçok bağımsız devlet ve beyliğin kurulmuş olduğu.değişik kültüreloluşumların kaynaştığı bir yerleşim olmuş.tur. Gerek tarihinin başladığı ilkçağlarda ve gerekse diğerdevirlerde Şanlıurfa, hemen her zaman Doğu ile Batıkültürleri arasında bir köprü olmuştur. Doğu' ya Batı' yabağlayan ticari ve askeri yolların buradan geçmesiŞanlıurfa'ya geçmiş dönemlerde büyük önem kazandır·mıştır.

Bu tarihi şehrin, ilk kuruluşu hakkında kesin bilgiler yok·tur. Yüzeysel araştırmalar ve arkealajik kazılardan eldeedilen buluntulardan Şanlıurfa bölgesi tarihinin YontmataşDevrine kadar uzandığı tespit olunmuştur. Tarih boyuncaçeşitli uygarlıklara sahne olan Şanlıurfa'ya Araplar Urhai,EI·Ruha; Selevıloslar Edessa adını vermişlerdir. MeşhurArap tarihçisi Ebul Faraç'agöro Şanlıurfa, Nuh Tufanı'ndansonra yeryüzünde kurulan ilk yedi yerleşim merkezinin ilkive en önemlisidir. Hz, Adem (A.S.)'ln çiftçilik yaptığı, Hz.ibrahim Halil, Hz. Ewüp, Hz. Şuayp, Hz. Elyasa gibipeygamberlerin yaşadığı bu bölge bugün 'PeygamberlerŞehri' diye anılmaktadır. Hatta Hıristiyanlar, Hz. Isa'nınmendilinin Şanlıurfa'da bulunmuş olmasından dolayıburaya Dir·Mesih adını vermişlerdir. Şanlıurfa'nın yüzyıllarboyu ayakta durmuş olması, manevi bir himayenin eseriolsagerektir.

ÖREN YERLERiTarihi, paleolitik çağa kadar uzanan Urfa'nınçevresinde

çok sayıda ören yeri vardır, Aynı yol güzergahında bulu·nan ve bir günlük turla gezilmesi mümkün olan Harran,Han·el Bağrur. Şuayb Şehri, Soğmatar Harabeleri veEyyüb Nebi Köyü Urfa'daki Ören Yerlerinin enönemlileridir

HARRAN'IN GÖRÜlMEYE DEGER ESERLERiHARRAN EVLERi .Harran'ın turistler tarafından en çok

ilgi çeken yanı, küllah biçimindeki konik tipik evleridir.Harran denilince hemen bu evler akla gelir, Harranevlerinin oluşturduğu ilginç mimari dokuya dünyanın hiçbir yerindo rastlanılmamaktadır.

Harran harabelerindeki antik mimari kalıntılardantoplanan tuğlalarla köylüler tarafından yapılan bu evler,karobiralanınüzeriniörtenküllahbiçimindebirkubbedenoluşmaktadır, Yanyana gelen tek kubbeler iç kısımdakemerlerle birbirine bağlanmış ve içeride geniş bir oturmamekanı elde edilmiştir. Bölgenin iklimine uyumlu olan buevloryazınserin kışın sıcaktır.

Harran'ınbu evlerinde tavukların daha çok yumurtladığı,at gibi bazı hayvanların daha uysalolduğu, kuru soğan·ların dahaçabuk filizlendiği, yiyeceklerin bozulmadığı halkarasındasöylenmektedir

ŞEHiR SURLARı :Harran'ı çevreleyen, yal<:laşık4 km.uzunluğundaKi şehir surları bugün görülebilir bir şekildeayakta durmaktadır. 187 adet burcu bulunan surların;Batıda Halep kapısı, kuzeyde Anadolu Kapısı (RumKapısı), doğuda Aslanlı Kapı, Musul Kapısı ve Bağdat

Kapısı, güneyde Rakka Kapısı olmak üzere toplam 6kapısı vardır. Bu kapılardan Halep Kapısı ayakta olupdiğerleriyıkılmıştır

HARRAN KALESi: Kentin güneydoğusunda yer alanHarran Kalesi şehir surlarına bitişik olarak inşa edilmiştir.Çeşitli dönemlerde hükümdarlık sarayı olarak kullanılanür; ka~ı kale yer yer yıkılmış bir durumdadır. 1059 yılındaislam devletlerinden Fatimiler tarafından restore edilerekyenilenen Harran kalesinin esas inşa tarihi bilinmemekte-dir.

HARRAN ULU CAMii :Harran Höyüğünün kuzey doğueteğinde yer alan Ulu Cami, Emevi Hükümdarı ii. Mervantarafından 744-750 yılları arasında yaptırılmıştır. Bazı kay·naklarda ·Cami·el Firdevs· (Cennet Camii) veya 'CumaCamii' olarak da geçer. Harran Ulu Camii Anadolu'nun eneski, en büyük ve en zengin taş süslemeli camiidir

Hz,isRAHiM (a.s) ve DOGDUGU MAGARADevrin zaJimhükümdarı Nemrud'un o yıl doğacak bütün

90cuklan öldürleceğini söylemesi üzeri.ne annesi Hz.Ibrahım1bır mağarada gizlıce doğurdu vo ıbrahim 10yaşı-na gelinceye kadar bu mağarada yaşadı. Mağaradan çıkıpbaba evine gelen Hz. ıbrahim, Nemrud ve halkının !aptığıputlarla mücadele etmeye, onları kırıp parçalamayabaşlayınca Nemrud tarafından, bugünkü kalenin bulun·duğu tepeden ateşe atıldı. Allah tarafından ateşe 'Eyateşıbrahim'e karşı serin ve selarnet ol' emri verilince ateş su,odunlar da balık oldu. Hz. ıbrahim (a,s) bir gül bahçesinedüştü.

ibrahim Peygamber'in doğduğu mağara, Haliı·ürRahman ve Aynzeliha göllerinin 100 m. Doğusundayer alan: Mevlid-i Halil Camii avlusu içerisindedir.Mağaranın içerisinde bulunan şifalı suyun bir çokhastaJığl iyileştirdigine inanılmakladır.

AYNZELiHA ve HALiL-ÜRRAHMAN GÖLLERiHz. ibrahim'in ateşe düştüğü yerde oluşan bu iki göl

Şube Başkanı : Kıyasettin AlbayrakŞube 8şkYrd. : Gülkız AlsancakŞube Sekreteri : Müge PehlivanŞube Muhasibi : Aslıhan YılmazŞube Tşk.Sorumlusu : Hüseyin Ayilgili görevlere seçilmişlerdir. Arkadaşlarımıza

yeni görevlerinde başarılar dileriz.

isimleri belirtilen üyelerimiz yeni yönetim kuru-lunu oluşturmuşlardır.

Genel Başkan : Cavit SivrihisarGnl .Bşk.Yardımcısl : Halil Selçuk ÇokerGenel Sekreter : H. Necdet UnalMuhasip : Abdurrahim KınalıTşk.ve Basın Sor : Sami OruçiZMiR ŞUBE GENELKURULU YAPılDıHava Trafik Güvenlik Elektroniği Teknik

Elemanları Derneği izmir Şubesi OlağanGenel Kurul Toplantılarını yaparak yeniYönetim ve diğer kurulları oluşturmuşlardır.Yönetim Kuruluna seçilen üyeler kendiaralarında görev dağılımı yaparak;

Şube Başkanı :Haydar ÖzkanŞube BşkYrd. :Emine Binnaz

KaraçelebiŞube Sekreteri :Mevlüt KoçŞube Muhasibi :Mustafa çetmenŞube Tşk.Sorumlusu :Cem Yücetürünilgili görevlere seçilmiş olup arkadaşlarımıza

yeni görevlerinde başarılar dileriz.ISTANBUL ŞUBE GENEL KURULU YAPılDı

Hava Trafik Güvenlik Elektroniği TeknikElemanlan Derneği istanbul Şubesi 4. OlağanGenel Kurul Toplantılarını yaparak yeniYönetim ve diğer kurulları oluşturmuşlardır.Yönetim Kuruluna seçilen üyeler kendiaralarında görev dağılımı yaparak;

GENEL MERKEZ VEŞUBE GENEL KURULLARI YAPıLDı

I Derneğimizin5. Olağan GenelMerkez Kurul

I

ToplantısıEsenboğa, istan-bul ve izmirşubedelegelerinin

I

katılımı ileçoşkulu bir şek-ilde yapılmıştır.

Genel kuruldaDernek Genelr Başkanı Cavit

__ Sivrihisar

Delegasyonahitaben bir

konuşma yaptı. Konuşmasına; Birlik veberaberlikte olmanın önemine değinerek, bunaher zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğubir dönemden geçtiklerini söyleyerek başlayanSivrihisar, dönem içerisinde Ulaştırma bakanlığıtarafından organize edilen ve Bakan başkan-lığındaki sektörel toplantılara Derneğimizi tem-silen katıldıklarını, bu toplantılarda söz alarak,camiamızin sorunlarını dile getirdiklerini vedüşüncelerini belirterek ilgililere gereklidosyaları sunduklarını anlattı. Konuşmasınasorunlanmıza değinen ve her türlü platformdaanlattıklarını belirten Genel Başkan, öncelikleElektronik Teknik Personel ihtiyacının bir anönce karşılanması gerektiği ve ElektronikTeknik Personelinin yaptığı işin özelolduğunuve niteliklerinin önemini vurgulayarak,lisans/sertitika ve unvan durumlarınındüzeltilmesi ile hak ettikleri yere gelmesiningerekliliğini belirterek, DHMI AtamaYönetmeliğinin de ihtiyaçları karşılamadığı vebir an önce değişmesi gerektiğini söyledi. Sonskala ayarlamasının da hiyerarşik yapıyı boz-duğunu belirten Sivrihisar bununda haladüzeltilmediğini belirterek düzeltilmesini isti-yoruz dedi.

Derneğimizin daha da büyümesi ve güçlen-mesi için yönetimler kadar, tüm üyelere degörevler düştüğünü söyleyen Sivrihisar bununiçin azami gayret gösterilmesi gerektiğinisöyleyerek, Kongrenin camiamıza hayırlıolması dilekleri ile konuşmasını bitirdi.

Daha sonra seçimlere geçilerek, aşağıda

Tüm meydanlarda hassas alçalma sistemiTLS TRANSPORTER LANDING SYSTf-:MTRANSPORTER ILEYAKLAŞMA SıSTEMı

A.Çetln KINALil Elektronik Teknikeri

Havacıhkta yaşanan gelişmeler, uçakların genel per·lormansında olduğu gibi, avionik cihazlarda da uçuşukolaylaştıracak, emniyeti artıracak, cihazlann geliştir.Ilmesi ile birlikte sürdürülmektedir. Yer cihazlarındada, hava araçlarının emniyetle uçuşunu, iniş vekalkışını sağlayacak çalışmalar devam etmekte,ancak, uçaklar uzerinde yapılan gelişmelerlekarşılaştınldığında, yer cihazlarının aynı hızda değişimgostermedıği değerlendırılmektedir.

Ozellikle meydanlara alçalma kolaylıkları açısındanhalen LLSalçalma sistemi en emniyetli sistem olarakdeğişik kategorilerde yoğun ve yaygın olarak kullanıl·maktadır. Son dönemlerde MLS (Microwave LandingSystem) , GPS ( Global Positioning System) ya daDGPS ( DMerential Global Positioning ) gibi alternatifsistemler gelişUrilmesıne rağmen bu cihazların;

Kokpme yeni bir cihaıa ihtiyaç göstermesı,Tesiszorluklarr,Yeni kurallar onaya koymaları ve dolayısıyla

yeni eğitım ihtiyaçları,GPS' in genel riskleri, gibi nedenlerle pek

yaygınlaşmamıştır.GPS' in riskli bir sistem olması hala tartışma konusu

olmaya devam etmektedir. Bu risklerin başında dakullanılan uydu sinyallerinın sabote edilerek karrştırıl.ma ihtimali başta gelmektedir. Asıl sorunlardan bir!anesi de her yapılan yeni sistemin kokpıtta yeni biryere ihtiyaç gostermesi ve zaten daralan kokpithacminin iyice daralmasına yol açmasıdır.

Alçalma sistemlerinde yeni geliştirilen yeni bir sis-tem olan lLS (Transponder landing System) ise LLS, e alternatif, ancak çalışma ve yetenek açısından isedaha faklı bir sistem olarak geliştirilmiştir.

Pilot ya da havacılık açısından, LLS prensip olaraklLS yaklaşma sıstemine benzer bir mantıkla çalış.maktadır. Sıstemin en btiyUk özelliği de bu noktada

ortaya çıkmakta, hava araçlannda ilave bir cihazaihtiyaç göstermeden standart lLS cihazları ile birliktekullanılmaktadır.

TlS , kullanılacak meydan içerisinde 100 metreçapındaki bır alana 4 ana parça olarak yerleştirilmek-tedır. (LLS ıle karşılaştınldlğında bu alan çok kuçuk-tur). Bu ana parçalarla birlikte sistem bUtUn olarak:

Yaklaşma Loca!lzer açısı anteni ve GlideSlope açısı anteni,

Kalibrasyon Cınitesi, kendı kendine test Cınite-si (Sistem surekli kendi kendini lest etmektedır. Buda lLS' e karşı diğer bir avantajdır.)

Elemet Network ve fiberoptik kablo sistemiSorgulama ve yönlendirme göndericisi

olarak 2 adet antenden oluşmaktadır.lLS in aksine hava aracının alçalmasında genellikle

3~ olan standart bir patern llS ' de kullanılmamak-tadır. Alçalma, sistem Cızerinde tanımlanan herIstıkamelte ve açıda hatta tespit edilecek düz olmayanbir hana bile mumkün olmaktadır. ÇCınku alçalmapaterni, sistemi oluşturan işlemciye verilen istenilenpaternde yapılabilmektedir.

Alçaima için gerekli olan veriler uçaklarda bulunanTransponder He yer istasyonu arasında yapılan bilgialışverışine göre, daha önceden tespit edilen pater-nde, Lokalızer ve Glide Slope göstergelerinin bilinenusullere göre Pilot ya da oto pilottın takibi de yapıı-maktadır. Sistemin, alçalma paterni belirli bır doğru.ile sınırlı kalmadan planlama ozelliği , alçalmanınmanialar dışında emniyetıi olarak planlanmasınısağlamaktadır. Bu da sistemin diğer bir önemli özel-liğini oluşturmaktadır.

Sistemin çalışma yönteminin daha iyi anlaşılırolması açısından, adım adım sistem tarafındangerçekleştirılen işlemler aşağıda sıralanmıştır.

Alçalma yapacak uçak TLS !arafından kon-Irol edılen sahaya girdığinde, uçak transponderininsinyalleri lLS sensörleri tarafından tespit edilır.

Son yaklaşma noktasına yaklaşan uçakkontrolör tarafından transponder kod ve kuyruknumarası olarak kontrol ya da teyit edilir,

Sistemin son yaklaşmadaki uçak içinsadece bu uçağa yönelik kontrolü başlatılır.

Alçalmanın her safhasında sensörler uçağınpozisyonunun tespit edilmesini sağlar ve tespit edilenalçalma pa~ernıne gore uçağın pozisyonunu hesaplar.

Daha sonra ana Işlemci uçağın paterne göreyapması gereken uçuş manevralarını aynen lLS deolduğu gibi Localizer ve Glide - Slop'a aktarır veklasik lLS düzeltme kumandalarında oldugu gibipilot ya da oto pilot tarafından gerekli düzelImeler

Ulaştırma Bakanlığına atanan Sayın BinaliYıldırım'a görevinde başarılar dileriz

ATSETPA YÖNETiM KURULU

Ulaştırma ve ilelişim sektöründesorunların çözümüne yönelik yenianlayışın oluşturulması amacı ilegeçmişte yapılan toplantılarda HavaTrafik Güvenlık Elektroniği TeknikElemanlarının sorunlarını bizzatdinleyen. çözümler ürelrnek için elin-den geleni esirgemeyen Eski UlaştırmaBakammız Sn. Dr, Oktay Vural Bey'eteşekkür eder, yeni hayatında başarılardileriz.

ve Avrupa'da çeşıtli uJke limanlarındaDenizcılik idaresi Uzmanları ile birlıktekontrollerde bulundU.1994·2000 yıllarıarasında istanbul Büyükşehir BelediyesiDeniz Otobüsleri işletmeleri (iOO) GenelMüdürlüğu görevinde bulundu. 1999 yılın.da deniz toplu taşımacJlığl ve turızmekatkılarından dolayı uluslar arası "Skarkulübü tarahndan verilen kalıte odCıh1nelayık görüldü.Muhtelif sivil toplum kuru-luşlarında üyeliklerinin yanı sıra Piri RelsDenizcilik Vakfı ve Refahiye Kültür veDayanışma Derneği Başkanlık görevinisürdurmektedir.Evli ve uç çocukbabasıdır. ingilızce ve Fransızca bilmekte·dır.

ULAŞTIRMA BAKANıBınali YILDIRIM1955 yılında Erzincan'da doğdu, istan-

bul Teknik Üniversitesi Gemi inşa ve DenizBilimleri Fakültesfnden mezun oldu veaynı bölümde yuksek lisans yaptı.1978-1993 yıllan arasında Turkiye Gemi SanayiGenel Müdürlüğü ve Camiatb Tershane-sinde çeşitli kademelerde yöneticilikyapll.1990·1991 yılları arasında Isveç'tebulunan Birleşmiş Milletler UluslararasıDenizcilik Önaütü'ne (IM O) ait DünyaDenizcilik Universitasl'nda (WMU)Denizde Can ve Mal Güvenliği Yönetimikonusunda ihtısas eğitimi aldı. Bu eğitımsırasında toplam attı ay iskandinav ulkeleri

Sayın A. Naci Işıkemekli oldu

ı972 yılında Devlet Hava Meydanlarıişletmesi Genel Mudurlüğu EsenboğaHavalimanı Boşmüdürlügu bünyesinde,Elektronik Mudilriüğünde göreve başlayan veElektronik Muduriuğu içinde LLS SistemleriŞefljği ile Elektronik Mudur Vokilliği görev.lerinde bulunan Sn. ışıK, 1992 yılındaEsenboğa Havalimanı Boşmüdür Yardımcılığıgörevini yVrultu. tşleime ve Teknik işlerde çeşitliprojelenn başında bulunan A Naci IŞIK en SO~

Işletme Daire başkanlığı görevi ile OHMIMensupları Yardımlaşma Vakfında YönetimKurulu Boıkanlıg nı yerine getirmekte ikenemekli oldu.

>Oı Çeşitli dernek ve spor kuluplerinde uzun yil.

~ : ;::~~~uk:uru~ue üç~~:~:~~I:k~~~~ ~~~~i~~~ Iıklonnı yopon. A.Noci Işık'o bundon sonroki.: yo~am.ndo sağlık ve mutluluklor dilenz.i3 Derneğimize yaptığı katkılarındon doloyı daJ·r~:::~:::~~·~'---_·_··__·_--_·_····_·_····__·--·_-----,----.---.----._--

Hava Enformasyon DerneğiTarık ERSAL

Hava Enformasyon Derneğı Genel Başkan Yardımcısı

Öncelikle Hava Enformasyon Derneğini ve görev.lerimizi bu dergide tanılma imkanı sağlayan HavaTrafık Güvenlik Elektranıgi Tekni~ Ele~anlar Derneğıve Genel Başkan Sn. Cavit SIVRiHISAR' a HavaEnformasyon çalışanları ve derneğ:rnız adın<:leşekkur ederiz.

Derneğimiz 1993 senesi Mart ayında her meslekidernek gibi çalışanların bırlik ve beraberlığı niguçlendirmek ve her platformda kendimızı tanıtmakve mesleki ve sosyal alanda geliştirmek için kurul·muştur.

Uyalarimiz Devlet Hava Meydanları işletmesi HavaSeyrusafer Dairesı Başkanlığına bağlı Merkez,Esenboğa Hava limanı ve Ataturk Hava lımanı HavaEnformasyon Mudürlüklerı ile her hava limanındakurulmuş olan AlS (Aeronautical Information Service- Havacılık Bilgi Servisi) şefliklerı çalışanlarındanTemel AlS kursunu başarı ile tamamlayan ve görevinedevam eden kişilerden oluşmaktadır.

ICAO'nun (International Civil Aviation Organization)Annex 15 ve Doküman 8126 da belirtilen kurallarçerçevesinde her ülkenin yapmak zorunda olduğuuygulamaları yerine getiren birimlerden oluşan HavaEnformasyon Hizmetleri için Genel Müdürlüğümüzdeoluşturulan AlS ve F1C şefiikieri ile her uluslar arasıhava limanında bir AlS birimi, hava sahamızdaki herFIR'1 temsilen ise Esenboğa ve Ataturk hava liman-larında olmak üzere iki Fıe bırimi hizmet vermektedır.

Ana başlıkları ile görevlerimiz;Merkez Hava Enformasyon Müdürlüğüne bağı AlS

ve Fıe (Flight Informatıon Centre-Uçuş Bilgi MerKezi)şellikleri havacılık ile ilgili yayınlar olan AlP, SUP, Aıelerın hazırlanması ve yayımlanmasından sorumludurTürkiye için havacılık ile dgiJj bilgııerın yer aldığı AlP(Air Information Puplicatıon-Havacılık Bilgi Yayını)

'f ~~:gş~;~;;i~~e: e6a~II::aı:a s~:a:ra~:r i;~r~:i lerinin hizmetıne sunulmuştur.~ Esenboğa Hava Enformasyon Müdurluğüne bağlı~ AlS birimi uluslar arası NOTAM ( Notıce To Aırman-J Havacılara Uyarılar) olis olup,Türkiye genelinde

NOTAM' a esas olacak bilgilerin derlenip yayımlayan,65 ülkeye ait NOTAM bilgilerini depolayan ve kullanı-ma hazır tutan, Ankara FIR' da ki tüm sivil ve askerimeydanlara yapılacak uçuşların sunulan FPl (Uçuşplanı) larını Eurocontrol'le koordineli olarak değer-lendırerek yayımlayan birımdır. Esenboğa Fıe birimiise Türkiye genelindeki iki FIR'dan Ankara FIR'1temsileden Uçuş Bilgi Merkezi olup, Ulaştırma BakanlığıSivil Havacıl r'i Genel Mudürluğü adına nomıal mesaisaatıeri dışında ve resmi tatil günleri PERMI (UçuşMusadesi) veren ıek birımdır. Aynı zamanda verılenrum Uçuş Müsaadeıerinin gerçekleşen sivil uçuşlarile uyumunu takip eden, bu uçuşlann ucretlendirm-eye esas teşkil edecek detaylarını listeleyipEurocontrore gönderen birımdır Ayrıca DenızcilikMusteşarlığ merkezi olarak SAR (Search AndRescue-Arama ve Kurtarma) hizmetlerinın havacılıkıle ilgili bölümünün de Sivil Hava liman ve Meydanlarbazında merkezidir.

AtatCırk Hava Limanı Hava EnformasyonMüdürlüğüne bağlı AlS birimi istanbul FIR'1 içindekiHava liman ve meydanların NOTAM'a esas bilgileriniyurt içine yayınlar, 1. Sınıf NOTAM' ları bilgisayarortamında sınıflandırarak PIB ( Uçuş Öncesi BilgiButteni) hazırlar ve ihtiyaç sahibi hava aracı işletieiter-ine sunar, istanbul FIR' da ki tüm sivil ve askeri may·darılara yapılacak uçuşların sunuları FPL (Uçuş planı)larını Eurocontrol'le koordıneli olarak değerlendirerekyayımlar.

FIC birimi ise istanbul FIR' a ail s'vil uçuş planlarınıntakibi ve ücretlendirmeye esas bilgııerm derlenmesive yine istanbul FIR'1 içindeki sivıl uçuşların uçuşmusaadelerinin takibıni yapan birim olup SARhizmetlerinde istanbul FIR'1 temsit eder. Ayrıca heruluslar arası Hava Umanında kurulmuş olan AlS bir·ımleri kendi hava lımanları ve yakın çevrelerındekibazı hava alanlan içın NOTAM, FPl ve ücretlendirmebilg ,lerini derler.

Yukarıda ana haııarı ile fazla detaya girilmemeyeçalışılarak anlatılan görevlerimize ilişkin bilgiler SivilHava Trafığinin emnıyet ve süratli olarak kontrol vetakibini sağlayan başlıca işlemlerden olup Dünya

ATSETPA i istanbul Şube Yönetimi

Dernek olarak işimiz; çeşitli sosyal ~e atanma şartlarında 4 yıllık teknik eğitimkültürel faaliyetler düzenlemenın mezunu, mühendisle eş tutulmuştur. Ülkem-yanısıra, dernek tüzuğumüzde de iz ve dunya üniversitelerinde mühendislik ve

aynen belirtıldiği Cızere Uyelerımizin mesleki teknik eğitım programları birbirlerınden tarl<hmenfaatlerini korumak ve yükseltmektır. Bu olup, mühendislik ve 4 yıllık teknik eğitimamaçla göstermiş olduğumuz tum iyimser mezuniyeti; farklı akademik unvanlardır veçabalara rağmen karşılaştlgımlZ çozumsu- aynı statuye oturtulamaz.ılükler neticesinde zaman zaman derg,miz Ayrıca yeni personel atama ve görevdeyazılarında, duygusal tepkilerde bulunmamız yukselme yönetmeliğinde, teknısyen vehoşgörü ve anlayışla karşıianmalıdır. teknıkerlerin görevde yükselmesini sağlayan

Derneğimiz, idaremiz yöneticileriyle çeşitli bır pozisyon oluşturulmamış ve bu person-vesilelerle bir araya gelerek üyelerimizin elin kendi sınıfında ilerlemesini sağlayacakproblemlerini dile getirmekte ve çözum Oner· herhangi bir olanak da yaratllmamlŞtlr.ileri sunmaktadır. Bunu yaparken amacımız Şimdiye kadar şellık, başuzmanlık,zorluk çıkarmak değil, elektronık personelıyle başmuhendlslik kadrolarına yapılan bazı hak-ilgili alınacak kararlarda ve yapılacak uygula- sız atamalar gerçekte bunu fazlasıyla hakmalarda bu kesım içınde çalışan kişiler olarak eden ve çalışan personelin şevkini kırmış.yardımcı olmaktır. Bu anlamda idaremiz de kuskunlük yaratmıştır. Yeni yonetmelıktekendi çalışmalarına kılavuzluk edebilecek blL- görevde yükselme şartları açıkça tarif edilmişgileri derneğimizden edinme ve faydalanma olmasına rağmen aykırı yöntemler kul-imkanına sahiptir. Bu şekilde yapılacak ortak lanılarak bu kadroların kazanılmasındançalışmaların gerek yönetim gerekse elektron- endişe duymaktayız. Dernek olarak buik personelı Için daha verımli ve faydah ola- hususta yönetmelık maddelerinin uygulan-cağına inanıyoruz. masının takıpçısi olacak ve gerekli has-

Ancak, son skala ayartaması elektronik sasiyet! göstereceğiz.personel problemlerine çöztım getirmemiş; Hava Trafik Hizmetinin kalbi olan elektron-başmuhendis, muhendis, teknik şef, teknıker ik sistem ve cihazların idamesin! sağlayanve teknisyen sınıfları arasında ücret dengesi- Elektronik Teknik personel öneminin; önce-zliğine yol açmış ve iç huzuru bozmuştur. IIkle yöneticilerimiz tarafından idrak edilmesi·Havalimanı ve Meydanlarında çalışan elek- ni ve diğer ünitelerden ayrı tutulmasını beklly-tronik personeli, önemi tartışılmaz gorevler oruz.üstleniyor olmasına rağmen, yapılan ücret Artık ülkemizde de havacılık elektronığiuygulamasıyla dığer birimlerde özel bilgi ve ayrı bir branş olarak kabul edildiği ve bununbeceri gerektirmeyen görevlerde çalışan per- ayrı bir okulu olduğuna göre idaremizdesanelle aynı seviyede ve hatta albnda rutu!- çalışan Elektronik Teknik Personelinın ayrı bırmuştur. statüye kavuşturulması ve bununla ilgili

Yeni personel atama ve gorevde yükselme duzenlemelerln yapılması gerekmektedir.yönetmeliği, teknik personel arasında yetki Maalesef yeni personel atama ve görevdekarmaşasına neden olmuş ve iş Ilişkilerini yükselme yönetmeliğinde FIC, AFTN, Bilgizedelemiştir. Yönetmelikte teknik şefiik Işlem.. gibi üniteler Için bile ayrı pozisyonlarkadrosu mühendisin uzerinde tutulmuş ve ve düzenlemeler yapılmış olmasına rağmenteknik şef olabilmek için muhendis vf1'/a4 yd- Hava trafığe birinci dereceden hızmet verenlık teknik eğitım gormuş olma şartı gelır- Elektronik Teknik Personel diğer teknikılmiştir. Bu durumda yeni yönetmelik öncesi sınıflarla aynı konumda tutulmuş ve ayrıca

•••••• uygulamada teknik şefllk kadrosu alan bir Elektronik Grubu tanımlaması yapıl.~ teknisyen ve teknikerler, yeni uygulamayla mamıştır.\.\,j mühendis ve 4 yıllık teknik eğitim mezun- Performansı yüksek ve doğru çalışan elek-

~ ~:~~~kav:ir~ı~~:~m:~e~~~~i;ı~ia~~~:ı~~ ~i~n~~:~s:~~~e~i~~:tid~:ri~~;:~i. i:i ~~rv~~~:~ bu uygulama idarecilerimiz tarafından lark trafik hizmetinin verilebilmesinın en önemli\ı, \,j edilmemiş, bu sorunun çözumüne yonelik şartı ıse ileri teknolojiye sahip modern erek-

~ i ~ he~~~~g~ı~ir~:i~~da ::~;ımay~~~;~elikte ~:n~~~= ;~r:~~e:ıe~~=~i~t~:~e~l:r~§.,..-.( mühendislik pozisyonuna atanaollme şartlan masini sağlamaktır. Oyleyse bunu yapacak.:: ~ tanımlanmış, ancak 4 yılhk teknik eğitim Elektronik Teknık personelinin özlediğl ve~~; ~ mezunu olarak geçen personele teknik hak ettiği konuma kavuşturulması, yukarıda:::: hizmetler grubunda yer verilmediği gibi dile getirilen sorunların ciddiye alınarak

pozisyon tanımlaması da yapılmamıştır. Buna değerlendirilmesi ve en kısa zamanda yapıcı> rağmen teknik uzman-teknik şef kadrosuna çalışmaların başlatılmasını istiyoruz.

foi~----------------

tedbirleri önceden almak ve UYARıCı olmaktır ...işin aslı. Alman iş etiği sağlık pahasına da olsaadam çalıştırmayı doğal sayar.

2. EUROCONTROL'ün bır devlet kuruluşuolması, üstelik henüz var olmayan, var olmaya

çalışan bir devletin kuruluşu ...AB üyesi olmayan ama EUROCONTROL üyesi

ülkelerden gelen EUROCONTROL çalışanlarınınhukuki durumu Avrupa devletinin ne güçteolduğunu göstermektedir. EUROCONT-ROL'ünbenimle ilgili yaptığı bir çok başvuru Almanhükümeti tarafından ciddiye alınmamıştır. EURO-CONTROL henüz var olmayan bir devletin kurumuolduğu için sözünü dinletememiştir ... EUROCONT-ROL'ün üye devletlere karşı yaptırım gücü pratikteyoktur. Devlet kuruluşu olmanın getirdiği bir sonuç:Yenilikleri hayata geçirmedeki ataletin sonuçlarıartık Avrupa'da hava trafik kazaları şeklindegörülmeye başlamıştır ... Daha önce çalıştığı mBIMSA bilgi işlem merkezinde konfiguration man-agement 1991 yılında uygulamaya konmuştu.Karlsruhe'de 93-94 gibi devreye girdi. Yani 901ardaTürkiye'deki başarılı özel şirketler Avrupa'nın devletkuruluşlarından 2-3 sene daha ilerideydiler ...EUROCONTROL'ün devlet kuruluşu olması kul-lanılan eleman profiline de yansıyor: Türkiye'deözel sektörde görmeye alıştığım insan kalitesininaltında bir kalite söz konusuydu, EUROCONT-ROL'de. Karlsruhe'de iş dışında karşılaştığımüniversite hocaları, iş adamları vb. EUROCONT-ROL'de karşılaştığım bazı kilit yöneticilerden çokdaha kaliteliydi. .. Avrupa çok daha kaliteli insan-lara sahip ve hava trafik kontrolü bence daha iyi-lerine layık. EUROCONTROL'ün ücretleriAvrupa'nın en yüksek ücretleri ile rekabet edebilirfakat hava trafik kontrolünde olayın yapısından dakaynaklanan eleman seçme kriterleri kısa ve uzunvadeli olarak bu günkü sonuçları yaratı-yor ... Karşllaştığım önemli bir problem ise şu:EUROCONTROL'de bir pozisyona girdikten sonrabaşka bir pozisyona baş vurup naklinizyöneticinizin iznine bağlı. Beş yıllık görev süremboyunca başka bir işe başlamak ve kontratımı buşekilde yenilemek için bir çok başvuru yaptım. ilkdört yıl boyunca başvurularım yöneticimin 'buadama ihtiyacımız var yerine aynı yetenek ve ver-imlilikte birisini bulmazsanız onu veremeyiz' deme-si yüzünden engellendi ... Hem canıniZI dişinizetakıp çalışıyorsunuz hem de bu çalışmanız sizingeleceğinizi engellemek için kullanrllyor ... EURO-CONTROL bir devlet kuruluşu olduğu için bir ticari

;9 şirkette olan motivasyon araçlarına sahip değiL. ..§ Ayrıca yöneticiler motivasyana gerekli önemi ver-~ miyorlar. Günü kurtarmak yeterli ... 'Through official"* channels'uyarısı ile istediğiniz kişiye görüş ve~ eleştirilerinizi yazma imkanınız var. Fakat yazdı k-g larınıza hiç bir yanıt gelmiyor ya da yazdıklarınızın

i

etkisini göremiyorsunuz ... Yazdıklarınız çöpe gidiy-or. EUROCONTROL ile üniversiteler arasındaki iliş-ki çok zayıf... Karlsruhe'de bu ilişki hiç yoktu.Araştırmalarla hiç bir bağları yok. Üniversitelerdehava trafik kontrolü konusunda araştırma çalış-ması yapılmasını teşvik etmiyorlar, desteklemiyor-lar. EUROCONTROL'de çalışmaların bilimsel birüslup içinde yürütülmesi değil günü kurtarmamantığı hakim ... ileriye dönük prediclive measure-ments hiç yok. Yalnız istatistiksel ölçümler yapılıy-or ... Yeni gelecek kazalarla ilgili kamuoyunu sağlık-Iı bilgilendirme şansları hemen hemen hiç yok.

3. Almanlar ve diğer milletler arasında sürek·ii çekişme.

Çalışmaya başladıktan kısa bir süre sonra buolgunun farkına vardım. ilk müdürüm Alman, onunüstü Hollanda'lı, onun üstü Alman'dı. Hiyerarşininher kademesinden ve Operational Deficiency'lerkonusunda benimle birlikte çalışan Alman kon-trolörden farklı uyarılar, istek ve emirler geliyordu.EUROCONTROL Avrupa'da hava trafik kontrolmerkezi sayısının azalması için çaba harcıyor,Alman hava trafik kontrolü kuruluşu DFS ise kısavadeli güvenliği öne sürerek buna direnmeyeçalışıyordu. inter alia. Bütün bu çelişkiler içinde biryöneticim 'ikinci Dünyasavaşında olanları unutma'diye beni uyarıyor ötekisi ise 'ikinci Dünyasavaşının sonunda Almanya'nın haksızbir şekildebombalandığını', ya da ailesinin Çekoslavakya'dangöç etmek zorunda kaldığını anlatıyordu ...Avrupa'da insanların enerjisinin büyük bir kısmı ilişkakışa, bir işin bilfiil yapılmasından çok nasılyapılacağına ilişkin pazarlıklara harcanıyor. Bu açı-dan Türkiye gibi geniş coğrafyası olan bir ülkeninAvrupa'ya öykünmek zorunda kalması acıdır ...

4. ilk amlrlm olan Alman'ın benidesteklernemesi.

Önemli bir sorun FPP (Flight Plan Processing)grubunun başındaki ilk üstüm olan Almanyöneticinin beş yıl boyunca beni desteklememesi,hiç bir konuda yardımcı olmaması idi. Bununnedeni, ben çalışmaya başladıktan hemen sonraakıı hastahanesinden çıkması ya da üstündekibaskının çok fazla atması vb. olabilir ... Ama banauzurı uzun kendi ailesinin Rusya'dan nasıl göçetmek zorunda kaldığını, sonradan nasıl Baltıkkıyısındaki evlerini geçirmeye gittiklerini vb. Almanağırlıklı şeyleri anlatacak zamant her daim vardı ...Nedeni ne olursa olsun bu desteğin yokluğu idariilişkilerde başarımı çok olumsuz etkiledi ...Yaptığımişlerin teknik ve operasyonel önemini kendimsavunmak hatta bir takım entrikalarla ispat etmekzorunda kaldım ... Teknik konularda ise onunlahemen hemen hiç konuşmadan doğrudan DFStemsilcisi kontrolör ile çalıştım. ilk dört beş aydaingiliz bir arkadaş yardımcı oldu. Sonra kendibaşımm çaresine baktım ... Tabii bunlar Türkiye'de

di. ..Ortalama ingilizce kalitesi de tartışılır ... Ana diliingilizce olmayanları bir kaç kelime çalışıpyenebilirsiniz. irlanda ve Avustralya'lıları zor-larsanız yenebilirsiniz ... Örneğin Avustralya'lı çokçalışkan yaşlı bir mühendis 'vigil' kelimesini bilmiy-ordu. Kahve masasında yanındaki ingiliz'e sorduöğrendi ... ingiliz vatandaşları ise Farsça'dan gelenkelimelerde sıkıştırılabiliyor ...

9. Bir çok EUROCONTROL yöneticisinin işealdıkları hizmetkar memurlara karşı hiç bir

sorumluluk bilinci içinde olmamalarıKarlsruhe'de çalışmaya başladıktan iki yıl sonra

bir gün müdürüm EUROCONTROL'ün beniMaastricht~e dökümantasyon ile ilgili bir işe ata-mak istediğini bildirdi. Flight Plan Processingkonusunda bir yığın emek harcamış, yeni verimlihale gelmiştim. Çok faydalı OperationalDeficiency'ler yapmıştım. Bu kararı yadırgadım.Yeni yetişmiş bir hava trafik kontrolü mühendisinibaşka bir yere atamak havadaki insanların güven-liğini de zedeleyen bir şeydi. Durumu kabuletmedim. Eğer Maastricht'e gitmezsem kon-tratımın uzatılma şansının az olduğunu dasöylediler. Ben yine de kabul etmedim teklifi. ..Yönetici sorumluluğundan beklenen nedir? EğerbeniKarlsruhe'de kullanmayacaklardıysa niye paraverip işe aldılar? Niye en zor öğrenme döneminibana yaşattılar? Aynı şekilde, eğer beş yıl sonrayetişmiş bir mühendisi sokağa atacaksalar niyeyetiştirdiler? Bunun nedeni hava trafik kontrolümühendisinin ne kadar zor yetiştiğinden haberiolmayan yöneticilerin bilgisizliği ve sorum-

zluğudur. Verilen yüksek maaşlar yalnızca verildik-Ieri sürede çekilen güçlükleri kompanse eder, birmühendisin bütün kariyerini değil... Sorum-suzluğun bir örneğini de sağlık konusundayaşadım. Kontrolörler belirli araliklarla psikolojikkontrolden geçiyorlar fakat mühendisler için hiçbiruyarı, tedbir, kontrol yok ... Yalnız alkol ve diğerbağımlilıklar üzerinde duruluyor. Oysa kendimhastalanınca gördüm ki akıı rahatsızlıkları yaygınbir durum var ve bu resmen biliniyor fakat gizlitutuluyor ... Daha da acısı: EUROCONTROL'denaynıdıktan dört sene sonra hastalığımın tekrarettiği kesinleşti. EUROCONTROL'e başvurup hiçdeğilse doktor ve ilaç masraflarını sağlamalarınıistedim. Aldığım yanıt'Mahkemeye baş vurun!'.EUROCONTROL'le ilgili mahkeme isviçremahkemesi. (Bu çok bilinen bir EUROCONTROLyönetim taktiği ...) Bir üniversite hocası olarakisviçre'de dava açamayacağımı biliyorlar. (Benherhangi bir Avrupa ülkesinde çalışmıyorum.)Doktorlarım hem Alman hem Türk, aşırı bir zorlan-ma durumunun bu hastalığın patlak vermesineneden olduğunu söylüyorlar. Aynca kendileri dekolaylıkla Karlsruhe'de girdiğim, kendi tavsiyeettikleri hastahaneye danışabilirler ... Ama uğraş-maya gerek görmüyorlar herhalde .. .Bu konuda birAvrupa kuruluşu olarak aldıkları sorumsuz tavır herTürk vatandaşı için ibret verici olmalıdır ..

Istanbul, 2002

TEŞEKKURMESAi ARKADAŞıMıZ, DERNEGiMiZ ÜYESi

DEGERLi ARKADAŞıMıZ

HAMZA SiPAHi'NiNYURTDıŞıNDA BÖBREK NAKli SıRASıNDA iLGiLERiNi VE ÇOK ÖNEMli ÇABALARıNı

ESiRGEMEYENDHMi GENEL MÜDÜRÜ SAYIN MAHMUT TEKiN,

ELEKTRONiK DAiRESi BAŞKANı SAYIN AHMET ERGiN,PERSONEL DAiRE BAŞKANı SAYIN ZEKi ÇELiK,

SAYIN A,NACi IŞIK,ATSETPA GENEL MERKEZiNE,

ATSETPA iSTANBUL ŞUBESiNE,ATSETPA iZMiR ŞUBESiNE,i'" ATSETPA ESENBOGA ŞUBESiNE,

~ VE TÜM ELEKTRONiK ÇAlıŞANLARı iLE'ii iLGiLERiNi ESiRGEMEYEN TÜM DOSTLARA.• TEŞ,EKKÜF\ EDERiz~ ATSETPA YONETIM KURULUj ,L- .J

14

+

sisteme yukler ve tüm WS(\'Vork Station) terminal-lerinın bu dosyaları tanıması sağlanır.

PFl(Passive Flight Plane); Gunumüzde kullanılantum uçak tıpleri. hızlan. uçuş seviyeleri vs bilgiler, SıS-temde tanımlanmıştır. Uçuş planı; tartfeh uçuştan(RPL) veya AFTN hattından alınmış ya da kontrolortarafından elle girilmış uçuşlarla ilgıli çağrı kodu.kalkacağı liman, takip edeceği rota iniş yapacağıliman vs gibi bilgiler bu veritabanında depolanır.Uçuşa bir saat kala bu bilgiler AFL (Aktif Flight Plane)veritabanına gönderilir.

GEO (Geografic Flight Plane); Turkiye Hava sahasıHava Trafik Hizmetınde kullanılan yollar, fix noktalan,pistler vs tum bilgilerın bulunduğu, sistemin tahminiuçuş hesaplamalarında, yanlış yol bilgisi girişmukayesesinde kullandığı veritabanıdır. Bu dosyalarsistemde ADM (Aeronaullcal Data Managemenı)dosyaları olarak tanımlanmıştır.

Türkiye Hava Sahasında yapılan herhangi birdeğişiklik yeni yol tanımlama, yeni liman bilgi girişlerivs, ayrı bir ADM (Aeronaulical Data Management)System TooI programı kullanılarak hazırlanır. TrafikKontrolörü personeliyle yapılan ortak çalışmalar sonu-cu elde edilen yeni coğrafik datalar ADM.OATdosyaları olup FOP sistemine yüklenir ve kullanılantüm bilgisayarlara tanıtılır.

AFL(Active Aıght Plana); PFL'da bulunan uçuşlarlailgıli bilgiler uçuşlan bır saat önce AFL

data base aktarılır ve aktif olarak tanımlanan bu bil-

DıA'! i

giler Hava Trafik Hizmetınde kullanılmak uzere WS ter-minaıleri ve Slrip printerlara s.onderilır.

TERM (Terminaled Flight Information) Data base'i;uçağın F1R hattını terk ettiği(Terminated Exit Report)veya uçağın bizim pıstimize indiği(TerminatedLandıng Report) zamanla ilgili bilgi üretir ve uçuşlanailgil: son 7 gunu kapsayan bu bilgilere ulaşabilmeImkanı sağlar.

WS(Work Statıon) terminal:erınden hava trafikhızmetinde kullanı'acak raal time(gerçek zaman)uçuşlarla ilgili komutlar girılır, yanlış bilgiler duzehılir,uçuşlarla ilgili havatrafık kontrOlOrlınun kullanacağıtum bilgiler monitörlerden ve Strip Prınterdan alın·abilır. Her WS'a bir strip printer bağlanmıştır. ÖncedenTrafik Kontrolörü tarafından tek tek elle yazılanstripler, FOP sisteminde kullanılan Strip printer'larsayesinde otomatik olarak alınmakla Bu sayede asis·tan konumunda çalişan kontrolörün görevi de büyükölçüde hafiflemektedir.

Yukarıda anlatılan oldukça karmaşık sisteminbakımı onarım ve işletimini yeterli teknik personelimizolmadığı için PS Radar. SIR-M Radar, MRT, MeT,REC/PLB, DISPLAY SiSTEMLERi (DOS-80S,CDS80-S/M), SIM, AFTN, AWOS gibi oldukça kar·maşık ve bilgi birikımı gerektıren sistemlere bakan.nöbetli personel de dahiııoplam 11 teknik personel(l-Baş Muhendis, '·Muhendis, 3~Tekn,ker 6-Teknisyen) ustlenmiş olup başarıyla surdüruımekte-d"

ISTANBULFOPslsTEMI

Şanlıurta Meydanı ilk olarak 1946yılında Hava Trafiğine açılmıştır. Kısa birsüre sonra trafiğe kapanan Havaalanı1988 yılında tekrar hizmete açılmıştır.

t600x30 metre pist i, 20x20 metreapronu ve 200 m2'lik terminal binası ile1990 yılına kadar hizmet vermiştir. ilkönce Türk Hava Kurumu'nun 15 kişilikuçakları ile haftada 2 gün olarakdüzenlenen seferler, 1991 yılındanitibaren Türk Hava Taşımacılığının 52koltuk kapasiteli uçakları ile haftada 3gün olarak tarifeli seferler düzenlenm-eye başlanmıştır.

GAP'la birlikte sürekli olarak gelişenve göç alan Şanlıurfa'ya mevcutHavaalanı küçük gelince, pist 2165m'ye, apron 10.000 m2'ye çıkarılmış,Pat sahaları ışıklandırılmıştır. GAP

Kalkınma idaresi tarafından yaptırılanTerminal binası 1994 yılında hizmeteaçılmıştır.

1994 yılından itibaren THY, RJ 100 tipiuçakları ile meydanımıza seferlerdüzenlemektedir. Kış sezonunda, haf·tanın her günü Şanlıurfa·Ankara, haf·tanın iki günü istanbul-Şanlıurfa sefer·leri düzenlenerek artan yolcu talebinikarşılamaya çalışmaktadır.

Meydanımızda VOR-OME-NDBseyrüsefer sistemleri ile hava . yerhaberleşmesini sağlayan VHF-UHFcihazlar uçuş güvenliği açısından 24saat faal tutulmaktadır.

Meydanımız personeli görev vesorumluluğunun bilincinde olarak yük·sek performans göstererek hizmetedevam etmektedir.

şehir merkezinin guney batısında yeralmaktadır. Hz. ibrahırn'in düştUğü yerHaril~ur Rahman Gölü'dur. Rivayete göreNemrufun kızı Zeliha da ibrahim'einandığından kendisini onun peşindenateşe atmış ve düştCığü yerde AnyzelihaGölü oluşmuştur. Bu göller içerisindekibalıklar kutsalolarak kabul edilerekyenilmemekte ve korunmaktadır.Dünyanın her tarafından gelen insanlartarafından ziyaret edilmektedır.

GAP NEDiRTemel hedefı, Güneydoğu Anadolu

Bölgesi halkının gelir düzeyi ve hayatstandardını yükselterek, bu bölge ilediğer bölgeler arasındaki gelişmişlikfarkını ortadan kaldırmak, kırsal alandakiverimliliği ve istihdam imkanlarınıartırarak, sosyal istikrar, ekonomikbOyüme gibi milli kalkınma hedeflerinekatkıda bulunmak olan GAP, çok sektör-lü, entegre ve sürdürülebilir bir kalkınmaanlayışı ile ele alınan bir bölgesel kalkın-ma projesidir. Proje alanı Fırat ve Dıclehavzaları ıle yukarı Mezopotamyaovalarında yer alan 9 ili kapsamaktadır(Adıyaman, Batman, Dıyarbakır,Gaziantep, Kilis, Mardin, Sıırt, Şanlıurfa,Şırnak).

1970'lerde Fırat ve Dıcle nehirleri -üzerindeki sulama ve hidroelektrikamaçlı projeler olarak planlanan GAp,ı980'lerde çok sektörlü, sosyo-ekonomik bır bölgesel kalkınma pro-gramına dönüştürülmuştür. Kalkınmaprogramı, sulama, hidroelektrik, enerji,tarım, kırsal ve kentsel aıtyapı,ormancılık, eğitim ve sağlık gibi sektör-leri kapsamaktadır. Su KaynaklarıProgramı 22 baraj, 19 hidroelektriksanlrali va 1.7 milyon hektar alandasulama sistemleri yapımını öngörmek-tedir. Toplam maliyeti 32 milyar ABDdoları olan ProJe'nin, Enerji santral-lerinin toplam kurulu gücü 7476 MWolup yılda 27 milyar kilowatsaat enerjiüretimi öngörülmektedir.

ProJe, gelecek kuşakJar için kendi-lerini gelıştırebilecekleri bir ortamyaratılmasını amaçlayan sürdCırüleb,lir insani kalkın-ma felsefesi üzerıne kurulmuştur; kalkınmada adalet,katılımcılık, çevre korunması, istihdam, mekansalplanlama ve alt yapı geliştirilmesi GAP'ln temel strate·jilerıdır.

ç ŞANLIURFA'da SANAyi·TicARET

~ Ba~~,/~~~~~:~ gh:ı~~aSi. g~ç~~:~~:~n ~i::~~~ Ovasına su verilmesi, eskiden tarih ve kültür şehri~ olan Şanlıurfa'yı, bunların yanında bir sanayi şehrıg konumuna getirmiştir. Şanlıurfa'da yapılmakta olan

~

labrika sayısı yıllardır ağır aksakgiderken son beş yıldır buyük bırartış göstermiştir. ŞanlıurfaOrganize Sanayi Bölgesininfaaliyete geçmeSiyle sanayi tesısiyapımında adeta bir patlamaolmuş ve bu hız halen anarakdevam etmektedir. Harran Ovasıve proje kapsamında yer alandiğer ovaların sulanmasıylaüretilen ürün desenınde artış ola-cağı gibi üretım miktarında dabüyCıkartışlar olacağı bilinmekte·dir. ilk üretim artışı 1995-96 sezo-nunda pamukta meydanagelmiştir. Şanlıurfa'da tünellerdensu verilmesiyle, pamuk ekimalanlari genişlemiş veŞanlıurfa'da pamuk üretimi yüzdeyüz artış göstermiştir. işte Gap

T projesi dolayısiyla oluşacak ürünçeşidi ve üretim artışı dikkatealındığında Şanlıurfa'ya yapılmasıgereken daha yüzlerce tesiseihtiyaç olduğu gÖrulecektir.

Şanlıurfa ekonomis;nde ticaret,tarımdan sonraki en önemli sek-tördür. Perakendea küçük işlet-melerin yanı sıra son yıllarda itha-latçı ve ihracatçı firmalarınsayısında ar1lşolmuştur.

ii düzeyindeki ticaret, tarımürunlerine dayanmakladır. Buurunlerın bir kısmı il ıçindetüketılirken büyuk bir kısmı iseçevre illere satılmaktadır.

Buğday, arpa, mercimek,pamuk, antepfıstığı, üzüm,Urfa yağı, Urfa peyniri, yapağıve ham deri satılan başlıcaürünlerdir. Sebze ve meyveüretimi iç tüketimi karşılamak-tan uzaktır. Bu nedenle sebzeve meyve ihtiyacı diğer illerdenkarşılanmaktadır.

ii merkezınde sebze hali,buğday pazarı, hayvan pazanönemli ticaret merkez-lerındendir.

TBMM TARAFINDAN URFA'YA 'ŞANLI'ÜNVANıNIN VERiLMESi:

Urfa milletvekili Osman Doğan ve 17 arkadaşının,Kurtuluş Savaşında gösterdiği kahramanhktan dolayıUrfa ili adının "Şanlıurfa" olarak değiştirilmesine ilışkinkanun teklifi TBMM tarafından 12.6.1984 tarihindekabul edilerek kanunlaşmıştır.

Urfa ilinin adının Şanlıurfa olarak değiştirilmesihakkındaki 3020 sayılı kanun 22 Haziran 1984 tarih18439 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürltiğegirmiştir.

, , ; , , '" " 12 U " "Iİ2]

45 -678

19

'""" ·1u i."" •

-----------------------------SOLDAN SAGA1-Kumtaşl, Fas'ın başkenti, Tokyo'nun eski adı. 2-Amerikandevletleri örgütü, yabancı, kertenkele. 3-Kolçak, sada. 4-Mersin'de bir akarsu, ilave, boru sesi. S-Katışıksız içki,Perslerde vali. 6-Ajans Press, şarkı türkü, işaret, kareli birkumaş. 7-Bir agırıik ölçüsü, olumsuzluk eki, Şikar. 8-Oalkavuk, organımız. 9·0uyarga, takip etmek. 10-Boylam. verme, Anadolu Ajansı. 11-Sövgü sövme,Kiloamper simgesi, bir ay adı. 12-ABD simgesi, ilave,Eski biruygarlık, itiraz ünlemi. 13-Tanrl, Katibiadil, civa elementininsimgesi. 14-Hükümdar, Yeşil renkli bir taş, öksürük sesi. 15-Isyankar, ilaç, SonbaharYUKARıDAN AŞAGIYA1-Hayvani bir reçine, Oogu. 2-Eski Mısır'da bir tann, Içkikadehi, Bal yapan böcek. 3-Aralık, Mikroskop camı,Bakırdan nefesli bir çalgı. 4-0insiz, Yunan'lı ünlü bir şair, birnota. S-Bir tür üzüm, gökyüzü. 6-Saçsız, Rusya'da bir nehir.7-Küçük çocuk, Güney Afrika'nın plaka simgesi, külde pişençörek. S-Okuma yitirni! öküz yemligi. 9-Hafıza kaybı,Roma'nın eski adı. lO-On çalışma, çok bilgili. 11-Vilayet,Renyumun simgesi, zamir.12-Kulakta bir boru, bir gezegen13-Eskrimde bir kıliç, ıtalya'da bir nehir, Ayn. 14-Eski dilde el,Yıldırım. lS-Bir sayı, konut, sulama arabası. Hazırlayan:AyselELMACI

Üyelerden haberler*Esenboğa Şubesi üyelerimizden Hüsüyin Korkmaz'ın

Tuğçe isminde kızı,'Esenboğa Şubesi üyelerimizden Yelda Yılmaz'ın,Dilara

ismindekızı,'Esenboğa Şubesi üyelerimizden Ahmet Tiftik'in

Zeynep isminde kızıdünyaya gelmiştir.Arkadaşlarımızınyeni doğan yavrularına mutlu ve sağlık-

Iı ömürlerdileriz.

, Esenboğa Şubesi üyelerimizden Semih Özveri'nin oğluBerkay,

'Esenboğa Şubesi üyelerimizdün Kasım Çalışkan'ınoğlu Mustafa ,Sünnet olmuş ve erkekliğe ilk adımlannıatmışlardır. Ailelere gelecüktü de böyle mutluluklar tat-malanııı dileriz.• Mesai arkadaşlarımızdan YavuzYavuzelemekli olmuş-tur, Sayın Yavuzere ileriki yaşamında sağlık,mutluluk vebaşarılardileriz.

'Esenboğa Şubesi üyelerimizden Mehmet Üstün'ün kızı.Melike- Öner Kalayeı ile

'Esenboğa Şubesi üyelerimizden Ali Yüksel'in kızı,Müberra- Mete bey ile

'Esenboğa Şubesi (Antalya) üyelerimizden Recep Çelik. FundaHanımla,

'Esenboğa Şubesi ( G,antep ) üyelerimizden DedeBüyükçelebi'nin oğlu Ali Büyükçelebi, Fatoş Hanımladünya evina girmişlerdir.

Yeni çiftiare ATSETPA ajlesi olarak mutluluklar dileriz.

Esenboğa Şubosi (Adana) üyelerimizden M,HalukUçar'ınannesi,

Esenboğa Şubesi üyelerimizdon Nejla Gedikoğlu'nunannesivefatetmişti!.

MerhumalereAllah1an rahmet yakınlarına sabırlar dileriz

YıLDÖNÜMÜBugün yıldönümü ayrılığın,Kutluyorum yalnız başımaSararmış bir yaprak gibiyimSu isterdim dallarıma

Yarın başka gün olacakAşkına mezar kozılacakHer sonbahar mevsimindeZiyaretim olur ancak.

Ay.el ELMACI