republika e shqipërisë kuvendi komisioni për · pdf filene do të thoshim...
TRANSCRIPT
1
REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
Komisioni pr Ekonomin dhe Financat
Dokument parlamentar
PROCESVERBAL
Dat 29.04.2014, ora 10:10-13:05
Drejton mbledhjen:
Erion Brae kryetar i Komisionit
Rendi i dits:
1. Miratimi i procesverbalit
2. Prgjigje e pyetjeve dhe diskutime rreth raportit t veprimtaris s Banks s
Shqipris pr vitin 2013.
Marrin pjes:
Erion Brae, Ridvan Bode, Anastas Angjeli, Agron ela, Andrea Marto, Arben uko,
Blerina Gjylameti, Ervin Koi, Evis Kushi, Gledjon Rehovica, Dashamir Shehi, Florion Mima,
Gjovalin Kadeli, Jorida Tabaku, Sherefedin Shehu, Edmond Spaho, Majlinda Bufi, Igli Cara,
Paulin Sterkaj, Pjerin Ndreu dhe Prparim Spahiu.
Mungojn:
Koo Kokdhima, Luan Duzha, Liljana Elmazi, Ilir Xhakolli dhe Albana Vokshi.
T ftuar:
1. Ardian Fullani - Guvernator i Banks s Shqipris
2. Elisabeta Gjoni zvendsguvernatore e Par e Banks s Shqipris
3. Genci Mamani shef i Kabinetit t Guvernatorit t Banks s Shqipris
4. Gramoz Kolasi drejtor pr Koordinimin n Bankn e Shqipris
5. Altin Naqe - drejtor i Departamentit Juridik n BSH
6. Erald Themeli - drejtor i Departamentit t Politiks Monetare n B SH
7. Indrit Banka - drejtor i Departamentit t Mbikqyrjes n BSH
8. Marian Gjermeni drejtor i Departamentit t Operacioneve Monetare n BSH
9. Klodian Shehu drejtor i Departamentit t Stabilitetit Financiar n BSH
2
HAPET MBLEDHJA
Erion Brae - Mirmngjesi t gjithve!
Meqense shumica e deputetve jan t pranishm n sall, fillojm mbledhjen pr sot.
N rendin e dits kemi seancn e dyt t raportimit t Guvernatorit t Banks s
Shqipris pr veprimtarin e Banks s Shqipris gjat vitit 2013, seancn e pyetjeve dhe t
prgjigjeve, si dhe diskutime pr ta prmbyllur sot seancn e raportimit.
Do tu krkoja mediave, pr shkak t kushteve n komision, t mos lvizin gjat pyetjeve,
prgjigjeve dhe debatit.
Zoti Fullani, keni fjaln pr tu prgjigjur pyetjeve.
Ardian Fullani Un mendoj q duhet t kalojm nj pr nj n pyetjet q jan br.
Pyetja e par sht: a keni ju t dhna e m tej raporte analitike mbi analizn e
konkurrencs n sistemin bankar shqiptar?
Ne do t thoshim q prqendrimi n industrin bankare ka qen nj shqetsim konstant i
Banks s Shqipris. Zhvillimet n kt drejtim nuk kan munguar. Po t krahasojm situatn
aktuale me momentin kur u privatizua Banka e Kursimeve, natyrisht banka m e madhe n vend,
kemi nj zvoglim t peshs s saj t ndjeshme, ndrkoh q banka t tjera kan filluar t rrisin
peshn e tyre, duke sjell m shum konkurrenc dhe oportunitete n ekonomi.
Megjithat, nga kndvshtrimi i aktivitetit, n sektorin ton bankar 5 banka m mdha
prfaqsojn 72% t aktivitetit. Nga ky kndvshtrim mund t thuhet se sektori bankar sht i
prqendruar, gjithsesi kjo nuk do t thot se sektori sht jokonkurrues. Ajo q doja t theksoja
sht se kuadri rregullator sht krejtsisht jodiskriminues pr sistemin bankar shqiptar. sht
par, ripar gjat gjith ktyre viteve me institucione t tjera ndrkombtare, njkohsisht me
asistencn e plot do t thosha edhe t bankave europiane. Mos t harrojm q ne mbyllm rreth
nj vit m par nj binjakzim me bankn e Italis dhe t Francs pr rreth 2 vjet dhe tashm
jemi n nj proces, i cili u firmua javn e kaluar, rivlersimi, me Bankn Qendrore Europiane.
Kshtu q i gjith ky proces sht par, ripar dhe sht n vazhdim.
At q dua t theksoj n kt problem, e lidh me faktin se kuadri rregullativ sht
trsisht, e prsris edhe nj her, jodiskriminues, se numri i bankave vlersohet i mjaftueshm,
se shtrirja e tyre gjeografike sht e plot, se produkte t ngjashme pr publikun ofrohen nga t
paktn disa banka e kshtu me radh.
3
T gjitha kto sa thash m sipr jan argumente pr nj sektor bankar me nj nivel
konkurrence t pranueshme.
Lidhur me mimet e produkteve bankare, Banka e Shqipris disponon t dhna
tremujore pr produktet dhe shrbimet e ofruara nga bankat. Rregullorja pr transparencn e
Banks s Shqipris, me qllim informimin paraprak t publikut dhe t palve t interesuara,
sanksionon detyrimin e Banks s Shqipris pr publikimin n mnyr t prmbledhur dhe
krahasimore t normave t interesit dhe t komisioneve pr produktet dhe shrbimet bankare n
vend.
N kt kuadr Banka e Shqipris kryen mbledhjen dhe njkohsisht publikimin e t
dhnave n faqen e saj zyrtare n internet, q do t thosha vitet e fundit ka gjetur nj prdorim t
gjer n publik.
Banka e Shqipris, n baz t rregullores pr publikimet, ka detyruar bankat t
publikojn pr publikun informacionin financiar dhe jofinanciar, sasior dhe cilsor n faqen e
tyre zyrtare t internetit, n mnyrn dhe frekuencat e paraprcaktuara nga kjo rregullore. N
terma afatmesm dhe afatgjat, trsia e rregullave dhe masave t siprprmendura synon
arritjen dhe prmirsimin e disiplins s tregut financiar nprmjet nxitjes s konkurrencs s
rregullimit t nivelit t mimeve n tregun e brendshm financiar. Pr ta shtjelluar m tej, do t
thosha q ky sht nj proces q ne e shohim dhe e rishohim. sht nj pyetje q ngjall interes.
Ne n programet, edhe afatshkurtra q kemi, dhe njkohsisht n nj prqasje tonn m t afrt
me sektorin bankar, tani q ne shohim q kriza financiare po vjen drejt uljes, krkojm q jo
vetm ta rregullojm m mir kt sektor, por, njkohsisht, t nxisim nj konkurrenc m t
mir nprmjet prthithjeve, futjeve njkohsisht t elementeve t rinj n t. Por do t thosha q
prpjekjet pr nj transparenc m t madhe t sektorit bankar, edhe n kuadrin e edukimit t
publikut dhe t prgjegjsive t ndrsjella midis banks dhe publikut, duan gjithmon nj
vmendje m t madhe. Domethn nuk mbaron me kt raportim dhe ne jemi jo vetm
koshient, por njkohsisht proaktiv pr ta nxitur kt marrdhnie.
Natyrisht, kjo ka t bj edhe me prpjekjet pr ta zgjeruar dhe thelluar m shum tregun.
Mendoj q n kushtet q kemi ne prpara t shpresojm pr nj aktivitet m t gjer dhe m
efikas.
4
Kalojm n pyetjen tjetr: a ka Banka e Shqipris nj plan konkret pr nj standard t ri
transparence t sistemit bankar n raport me klientin, posarisht n kreditim, me synim hartimin
e kontratave t drejta, t ndershme dhe pa kosto shtes pr qytetart dhe siprmarrsit?
Hartimi i kontratave kryhet n prputhje me Kodin Civil t Republiks s Shqipris,
ndrkoh q aktet rregullatore, dhe ne natyrisht e supervizojm kt n kontrollet tona periodike
n bank, rregulloret 59 dhe nr.05 t Banks s Shqipris, i japin mundsi autoritetit, Banks s
Shqipris t ndrhyj pr t verifikuar plotsin dhe saktsin e t dhnave n kto kontrata, si
dhe garantimin e respektimin e kushteve dhe termave q prfshihen n to. Konkretisht, n masn
e marr n vitin 2011, Kshilli Mbikqyrs i Banks s Shqipris kreu nj rishikim dhe
prmirsim t standardeve t transparencs n drejtim t njehsimit t gjuhs s kontratave, t
shmangies s mundsive pr veprime abuzive dhe ndryshimit t kushteve t kontratave, si dhe
unifikim t prkufizimeve t termave ky, si norma e interesit dhe elementeve prbrs t saj, si
pr shembull, marzhi i saj.
Pr sa i prket thjeshtsis dhe qartsis s gjuhs s prdorur n kontrata, kjo sht sfid
e vazhdueshme, e thash edhe m par, dhe aspak e leht dhe e prfunduar n kushtet e nj tregu
t lir, e nj tregu, q pr shum arsye vitet e fundit n kuadr t globalizimit, t krizs globale
dhe zhvillimeve t shpejta, t vrullshme n financa ka pasur karakteristikat e veta, ku gama e
produkteve dhe e shrbimeve t ofruara sht shum m e madhe dhe diversiteti i gjuhs s
prdorur nga bankat e bn t vshtir krahasimin e kushteve pr secilin produkt dhe banka me
bank. Gjithsesi, edhe n kt drejtim, Banka e Shqipris ka marr masa konkrete si:
Dhnia e informacionit parakontraktor n formularin standard t bankave, i njjt pr do
bank.
Dhnia e norms efektive t interesit pr kredit, e cila siguron krahasueshmrin e
produkteve kredi me norma interesi dhe komisione t ndryshme ose brenda banks, ose nga nj
bank n nj bank tjetr.
Domethn kemi br unifikimin e termave dhe njkohsisht brjen e tyre publike.
Prputhshmria me rregullat dhe krkesat rregullative n fjal sht objekt, natyrisht, i
supervizionit, i mbikqyrjes, ekzaminimit n vend t bankave n mnyr t vazhdueshme dhe
njkohsisht e klasifikimit t bankave. Banka q ka pasur, pr shembull, klasifikimin 4, ka rn
n tre, ka rn, n dy, kan marr masa ndshkuese, q nga ndshkimi i drejtorve t
prgjithshm dhe njkohsisht i punonjsve t tjer t banks.
5
Un personalisht mendoj se sht nj prpjekje e madhe, e vazhdueshme, n kuadrin si
thash edhe t edukimit t publikut, por, nga ana tjetr, t ndrgjegjsimit dhe t profesionalizmit
n banka, rritjes s shkalls s dedikimit n kuadr t sqarimit sa m t mir t kushteve dhe t
transparencs, si dhe t nj mirkuptimi midis banks dhe klientit pr nj marrdhnie afatgjat
me efekte t prbashkta pr t dyja palt.
Por m e rndsishme sht se ne prdorim standardet e fundit t bankingut qendror dhe
kemi marr masa t vazhdueshme n kuadr t rritjes s transparencs dhe thjeshtimit t gjuhs
n marrdhniet bank-klient.
A ka Banka e Shqipris nj plan konkret n nivel institucional, ligjor dhe ekonomik t
bashkrenduar edhe n faktor t tjer institucional vendimmarrs pr t liruar kreditimin e
ekonomis dhe duke e orientuar at?
Nj tem, do t thosha, shum interesante, e rndsishme dhe q i kemi kushtuar nj
rndsi t veant gjat gjith ktyre viteve. Pr kt shtje ka nj prqasje konkrete, t
gjithanshme nga ne, n baz t s cils qndron koordini