Ãٌ෋ҷѹ ÍÒÇØã¹ÊÁÃÀÙÁÔÊ×èÍÍ͹äŹ�¢Í§àÂÒǪ¹

¹Ó·ÕÁÃٌ෋ҷѹÒÁ àª×éÍʶһ¹ÈÔÃÔ ¹Ñ¡ÇÔªÒ¡Òà ʶҺѹÇÔªÒ¡ÒÃÊ×èÍÊÒÒóР(ÊÇÊ.)ÁÒ¹¾ ÍÔÊÊÐÃÕÂ� ·Õè»ÃÖ¡ÉÒͧ¤�¡ÒþԾÔÀѳ±�ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áË‹§ªÒµÔÁҹЪÑ ºØÞàÍ¡ ¼ÙŒÍӹǡÒáÅØ‹Á§Ò¹ÊÒÃʹà·ÈÀÙÁÔÈÒʵÃìÔ

ѾÔÁ¾�â : ¤³Ð¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ¹Ôà·ÈÈÒʵÃ�ÁËҺѳ±ÔµÊÒ¢ÒÇÔªÒ¹Ôà·ÈÈÒʵÃ�

ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÊØ⢷ÑÂÃÃÁÒÔÃÒªÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÊØ⢷ÑÂÃÃÁÒÔÃÒª

สรปผลการสมมนาเรอง “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

สรปผลการสมมนาเรอง “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พมพครงแรก : กมภาพนธ 2558 จานวน 30 เลม ทปรกษา : รองศาสตราจารยธรารกษ โพธสวรรณ, รองศาสตราจารย ณฐฐวฒน สทธโยธน, รองศาสตราจารยปยฉตร ลอมชวการ บรรณาธการ : ณภญา มสกะรกษ ผชวยบรรณาธการ : ภชฌามน พนศรโชต รปเลมและศลปกรรม : ณฐ จนทโรทย ออกแบบปก : ณฐ จนทโรทย พสจนอกษร : บษยา เหลองออน ประสานงานการผลต : อศมเดช เตชสพสษฐ ประสานชาสมพนธ : พลเชษฐ พนธพทกษ, เพญแข พงเลก กองบรรณาธการ : พระสมชาย บวแกว, ปตพงษ จนทรเพญสข, สดทาย เขมกาย, ศรนย พยฆศร, กวสปปวชญ เมองจนทร, อดมศร ศรลกษณาพร, กษราฤตรย กนจนทรวงค, รจเรข อนทรกษ, เรณ สขเจรญ, มนตร ภมภกด, ณฐพงศ ลาภบญทรพย, ปวณา สวรรณโณ, วนภรณ จกรมานนท, ชนตรา เพชรมล, ภษณศา แกวเขยว, สาธต จตพร, อดศร รตนรตน, ศรจต เองเลอร, แสงเทยน เนยมทรพย, ณฐดษฐ รวฉตรพงศ, สทรฐ วองสภคพนธ, ซ ศรวเศษ, พรนมตร ธราช, มณฑกร นาเมองรกษ, สมปรารถนา จนดารตนวรกล, จราภา ฉมก, มาธว ไตรกง, กลศรา บบผา, อษณ เพมด, พรอมา ฉายหรญ, สทธ โชคกลนแห, อดสรณ อนสงคราม เลขานการ : พชราภรณ กลาณรงค จดพมพโดย : คณะนกศกษานเทศศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 9/9 หม 9 ต.บางพด อ.ปากเกรด จ.นนทบร 11120 โทรศพท : 0-2504-7777 พมพท : ศนยการผลตสงพมพดจตอล มหาวทยาลยราชภฎพระนคร เลขท 9 ถนนแจงวฒนะ แขวงอนสาวรย เขตบางเขน กรงเทพฯ 10220

ÊÒúÑÞËÅÑ¡¡ÒÃáÅÐà˵ؼÅ

º·¹íÒ¡‹Í¹à¢ŒÒÊÙ‹¡ÒÃÊÑÁÁ¹Ò

ÊÒÃÐÊÓ¤ÑÞ¡ÒÃÊÑÁÁ¹ÒÒ¡¤Ø³ÒÁ àª×éÍʶһ¹ÈÔÃÔ

ÊÒÃÐÊÓ¤ÑÞ¡ÒÃÊÑÁÁ¹ÒÒ¡¤Ø³ÁҹЪÑ ºØÞàÍ¡

ÊÒÃÐÊÓ¤ÑÞ¡ÒÃÊÑÁÁ¹ÒÒ¡ÁÒ¹¾ ÍÔÊÊÐÃÕÂ�

»ÃÐà繤ӶÒÁáÅ¡à»ÅÕ蹤ÇÒÁ¤Ô

ÊÃØ»ÊÒÃÐÊÓ¤ÑÞÒ¡¡ÒÃÊÑÁÁ¹ÒÊÃØ»ÊÒÃÐÊÓ¤ÑÞÒ¡¡ÒÃÊÑÁÁ¹Ò

º·¤ÇÒÁ»ÃСͺ¡ÒÃÊÑÁÁ¹Ò

ÊÃØ»¼Å»ÃÐàÁÔ¹â¤Ã§¡ÒÃ

157

17273337374167

ÊÃØ»¼

Å¡ÒÃÊ

ÑÁ¹Ò

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 45

หลกการและเหตผล

รายงานสรปผลการสมมนาเรอง

“การรเทาทน” อาวธในสมรภมโลกออนไลนของเยาวชน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 1

การพฒนาทางเทคโนโลยการสอสารและสารสนเทศ ทาใหอตสาหกรรมสอถงจดเปลยนท สาคญ กลาวคอ การหลอมรวมสอ (Media Convergence) ในหลายประเภท ทงสอดงเดม (Traditional Media) เชน หนงสอ พมพ วทย โทรทศน และสอใหม (New Media) ทเพมประสทธภาพการสอสารภาพ เสยง ขอความ ในเวลาเดยวกน จนเกด การสอสาร 2 ทางในเวลาเ ด ย ว ก น ท ง น ก เ พ อ ต อ บ ส น อ ง ต อ ก า รเปลยนแปลงของพฤตกรรมการเสพสอ ซ งผบรโภค หรอ ผรบสารไดปรบเปลยนตามการขบเคลอนของเทคโนโลยรวมกนในหลายชองทาง ( Convergence Technology Media ) จงไมสามารถแยกประเภทของสอออกจากกนอยางชดเจนเหมอนในอดต ทาใหผคนจานวนมากบนโลกใบนเขาถงขอมลขาวสาร ทงในโลกเสมอนจรงและโลกของความเปนจรงอยางรวดเรวและไรพรมแดน

ดวยวทยาการความกาวหนาเหลาน ทาใหคนไทยหนมาใหความสาคญกบการสอสารในชองทางตาง ๆ มากขน ลาสดเมอ สานกงานสถตแหงชาต ไดทาการสารวจการใช เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอนป พ.ศ. 2557 ซงมประชากรทงประเทศกวา 64 ลานคน พบวา อนดบท 1 มผใชโทรศพทเคลอนทมากถง 48.1 ลานคน อนดบท 2 มผใชคอมพวเตอร 23.8 ลานคน และอนดบท 3 มผใชอนเทอรเนต 21.7 ลานคน และจากรายงานผลงานวจยสถตภาพรวมการใชอนเทอรเนตของประเทศไทย ประจาป พ.ศ.2554 และพฤตกรรมการใชงานอนเทอรเนต ภาพรวมและแนวโนมในการใชอนเทอรเนต จาก ดร.ปยะ ตณฑวเชยร ประธานเจาหนาท ฝาย เทคนค บรษทศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนต

ไทย จากด พบวากลมทใชอนเทอรเนตมากทสดคอ เยาวชนทเปนนกเรยน - นกศกษา ชวงกลมอายระหวาง 12 – 17 ป ทามกลางการเปลยนแปลงของวทยาการ ดานสอสารมวลชน สออนเทอรเนตเปนสอทคอนขางอนตราย ควบคมยาก แตกลบเปนสอทเดกและเยาวชนเขาถงไดงาย เนอหาทปรากฏในสอออนไลนและอนเทอรเนตมทงภาพบวกและลบ ในแงลบดจะเปนปญหาอยางยง ไมวาจะเปนเรองเพศทมใหเสพอยางเกลอนกลน ความรนแรง ยาเสพตด การพนน ทแพรหลายอยางมากจนเกนกาลงทรฐจะควบคมไดอยางมประสทธภาพ การกลนกรองกอนออนไลนนนเปนไปไมไดเลย ดงนน จงทาใหเดกและเยาวชนทไมมความรเทาทนสอซงเปรยบเสมอนอาวธอนสาคญในการตอสกบสอรายอยในสภาพทตองซมซบรบสารไปโดยปรยาย ปญหานจงเปนสงทาทายทสงคมมวลรวมจะตองตระหนกและรวมมอกนอยางแขงขนทจะหาทางออกและแกไขเพอเดกและเยาวชนไทยในปจจบนและอนาคตอยางยงยน อนจะกอใหเกดปญหาตาม มาจากภาวะขาดภมคมกนในการรบสอของเยาวชนไทย ปญหาดงกลาวอาจจาแนกไดเปน ปญหาดานกระบวนการสอสาร ปญหาสขภาพ จต ปญหาสภาพแวดลอม ตลอดจนปญหาครอบครว

ขณะเดยวกนสอกเปนเครองมอในการเปดโลกทศน เขาถงขอมลและใหการรบรถงสงตาง ๆ ในโลกใบน อทธพลของสอจงมผลกบชวตในระดบเซลลสมอง ในระดบจตวญญาณ แตปรากฏการณทผานมานน เยาวชนสวนใหญเปนผใชผเสพสอ สอจงเปนสวนหนงของเยาวชน และเยาวชนเปนสวนหนงของสอ เมอความสมพนธระหวางสอกบเยาวชนแนนแฟน อยางนแลว พลง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

2

ของสอยอมมอานาจเหนอกวาพลงของเยาวชนเปนแน

ทฤษฎทางดานสอมวลชนทอธบายได คอ ทฤษฎกระสนปน (Magic Bullet Theory) แนวคดทวไปเกยวกบทฤษฎน เชอวา “สอมอทธพลอยางมหาศาล” ตอผรบสาร สงใดทใสไวในสอจะสามารถพงเขาใสผรบสารไดอยางไดผลทนททนใด แลวยงมทฤษฎทางดานสงคมศาสตรทหนนหลงแนวคด “การโฆษณาชวนเชอ” คอ Behaviorism ทฤษฎนมชอเรยกอกอยางหนงวา Stimulus Response Theory ( หรอ S-R Theory) เรองสงเรา-ตอบสนองทอธบายพฤตกรรมของสตวนนสามารถนามาใชอธบายกบมนษยไดเชนกน นกทฤษฎสอสาร มวลชนจะพจารณาวา ตวสอนนจะทาหนาทประดจสงเราภายนอก(Stimulus) ทสามารถกระตนใหเกดปฏกรยาตอบสนองแบบตาง ๆ ได

อกทฤษฎท ส า คญคอ Freudianism โดย Freud เชอวา การกระทาตาง ๆ ของมนษย มผลมาจากกระบวนการทางานทางจตของมนษยซงประกอบดวย 3 ระบบ คอ Id เปนตวแทนของสญชาตญาณทเปนความตองการทไรเหตผลของมนษย Superego ซงเปนตวแทนของกฎระเบยบทางสงคม และ Ego ซงเปนผประสานความตองการระหวาง 2 ฝาย จากแนวคดดงกลาวนกทฤษฎดานการโฆษณาชวนเชอไดนาเอาทฤษฎ Freudian มาใชอธบายผลในทางลบท เกดจากอทธพลของสอมวลชน วางานโฆษณาชวนเชอทจะใชใหไดผลกคอ งานโฆษณาทสามารถจะกระตนพลงจาก Id ใหตนตวขนมาจน Ego ไมอาจควบคมได พอเหนเชนนเรา

สามารถมองเยาวชนในฐานะ “เหยอ” ของสอไดหรอไม และมผลกระทบอยางไร

โดยทผานมาไดมความพยายามในการแกไขปญหาเรองดงกลาวบอยครง และไดแนวทางการแกไขปญหาดงกลาวหลายวธการ เชน การออกแบบหลกสตรสาระวชาเทคโนโลยสารสนเทศใหทนสมย การเสนอแนะแนวทางการใชสอออนไลนในสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา การรณรงคของหนวยงานตาง ๆ ทมความเกยวของ การบงคบใชกฎหมายเกยวกบสอ และการใหความรประชาสมพนธตาง ๆ ทวา ปญหาดงกลาวยงไมหมดไปและมความซบซอนมากขน

เมอเปนเชนนแลวเราจะมแนวทางการพฒนาเยาวชนเพอใหร เทาทนสอไดอยางไร นกศกษาหลกสตรน เทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทย- ธรรมาธราช ในฐานะทเปนผศกษาและผทมความเกยวของในสายอาชพในการปฏบตงานดานการสอสาร ซงประกอบดวยทงนกสอสาร มวลชน นกวชาการ นกผลตและสรางสรรคสอ ไดเลงเหนและตระหนกถงความสาคญตอการรเทาทนสอ เทาทนตนเองของเยาวชน จงไดจดทาโครงการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชนไทยขน เพ อแสวงหาแนวทางทจะทาให ให เยาวชนไทยเปนผทมภมคมกนในการสอสารในยคปจจบน โดยม “การรเทาทน” เปนเสมอนอาวธทจะใชปองกนตนเองจากการเปดรบสอ เพอเปนประโยชนท งตอตน เ อ ง ต อ ค รอบคร ว ต อ ส ง คม และต อประเทศชาตสบไป

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 3

วตถประสงค 1. เพอแลกเปลยนความรประสบการณ

และขอคดเหนเกยวกบการร เทาทนสอของเยาวชน

2. เพอวเคราะหปญหา ความสาเรจและสงทควรพฒนาเกยวกบแนวทางการแกไขปญหาการเสรมสรางการรเทาทนสอของเยาวชน

3. เพอเสนอแนวทางปฏบต ในการเสรมสรางการรเทาทนสอใหแกเยาวชน ในการแกไขปญหาทเกดจากผลกระทบจากการรบสอของเยาวชนอยางยงยนใหครอบคลมในทกมต

วธการดาเนนการสมมนา 1. อภปรายแนวคดเบองตนเกยวกบเนอหา

การรเทาทนสอ 2. อภปรายแนวทางการแกไขปญหาการ

เสรมสรางการรเทาทนสอของเยาวชน ผเขารวมการสมมนาแสดงความคดเหน สอบถาม หลงการอภปราย

3. เสนอแนวทางปฏบตในการเสรมสรางการรเทาทนสอใหแกเยาวชน สรปผลการสมมนา

ผเขารวมสมมนา 1.คณาจารยสาขาวชานเทศศาสตร มหา วทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2. นกศกษาปรญญาโท สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 3. นกวชาการดานนเทศศาสตร 4. สอสารมวลชน 5. นกศกษา สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยตาง ๆ จานวนผสมมนา รวม 38 ทาน

ผลทคาดวาจะไดรบ 1. เขาใจถงปญหา ความสาเรจและสง

ทควรพฒนาเกยวกบแนวทางการแกไขปญหาการเสรมสรางการรเทาทนสอของเยาวชน

2. กาหนดนโยบายตลอดจนแนวทางในการปฏบตในการเสรมสรางการรเทาทนสอใหแกเยาวชน เพอแกไขปญหาทเกดจากผลกระทบของสออยางยงยน ครอบคลมในทกมต

3. เพอนาผลทไดจากการสมมนาไปเผยแพรทางอนเทอรเนต สาหรบใหเยาวชนไดเรยนรเปนเกราะปองกนตนเองในการเปดรบสอ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

4

บทนากอนเขาสการสมมนา

ความรเทาทนสอจงซงเปรยบเสมอนอาวธทสาคญยงในการตอกรกบสอรายทแอบแฝงอยทวทกพนท เราจะทาอยางไรใหเดกและเยาวชนสามารถรเทาทนสอไดนน จงเปนเรองทสาคญยง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 5

รองศาสตราจารยธรารกษ โพธสวรรณ ประธานในพธเปด :

กราบนมสการพระคณเจา เรยนทานวทยากร และทานผมเกยรตทกทานนะคะ ดฉนร สกเปนเกยรตอยางยงทไดมากลาวเปดการสมมนา “การรเทาทนสอ” อาวธในสมรภมโลกออนไลนของเยาวชนในวนน ในยคทการสอสารมความสาคญยง ความกาวหนาทางดานการสอสารทาใหเกดการเปลยนแปลงดานการสอสารมวลชน สออนเทอรเนต ซงถอเปนสอทควบคมไดยาก แตสามารถเขาถงไดงาย ทกเพศ ทกวย ยอมแสดงใหเหนวาในทกวนน ทกคนลวนเสพสอทมความอนตราย หากเราไมมความรเทาทนสอโดยเฉพาะเดกและเยาวชนไทย

ความรเทาทนสอจงซงเปรยบเสมอนอาวธทสาคญยงในการตอกรกบสอรายทแอบแฝงอยทวทกพนท เราจะทาอยางไรให เดกและเยาวชนสามารถรเทาทนสอไดนน จงเปนเรองทสาคญยง ทผานมาไดมการพยายามในการแกไขเรองดงกลาวอยบอยครง ไมวาจะเปนการรณรงคของหนวยงานทเกยวของ การบงคบใชกฎหมายเกยวกบ สอ และการใหความร ทวาปญหาดงกลาวกยงไมหมดไป แตกลบทวความรนแรงเพมขน เมอเปนเชนน เราจะมแนวทางในการพฒนาเยาวชนเพอใหรเทาทนสอไดอยางไร ใครจะเปนสวนสาคญในการเผยแพรความรเทาทนสอใหกบเดกและเยาวชนไดดท สด นนจงเปนเหตผลทเราไดเปดเวทในวนน เพอเปนสอกลางในการรวมกนคด รวมกนแชรประสบการณทเราจะนาไปใชเปนอาวธในสมรภมโลกออนไลนของเยาวชน

ดฉนหวงเปนอยางยงวา โครงการในวนน จะชวยสนบสนน และแบงปนความคดเหนเพอเปนแนวทางในการนาไปสการสรางภมคมกนในการสอสารในยคปจจบน โดยม “การรเทาทน” เปนเสมอนอาวธทจะใชปองกนตนเองจากการเปดรบ สอ เพอ เปนประโยชนตอท งตนเอง ครอบครว สงคมและประเทศชาตตอไป

บดนไดเวลาอนสมควรแลว จงขอเปดโครงการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมโลกออนไลนของเยาวชน และขออวยพรใหการอบรมในครงน ประสบความสาเรจดงทมงหวงทกประการ ขอขอบคณคะ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

6

สาระสาคญการสมมนา จากคณธาม เชอสถาปนศร

นกวชาการ สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

มนษยเอาตวเองไปอยในกรงขงความคด และเชอมนอยอยางนน... และเดกยคนมความภมใจตวเองตา หลงตวเองสง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 7

ความหมายของ “การรเทาทนสอ” : นยามการรเทาทนสอ เอาใกล ๆ ตวคอประเทศไทยเมอ 25 ปทแลวนน มนกวชาการทานหนง Mr. John มาบรรยายทคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย แลวกมาพดกบคณะครนะครบวา จรง ๆ แลวคณครนนจะตองสอนวชารเทาทนสอใหกบนกเรยน 25 ปทแลว งงเปนไกตาแตกครบ คาวา “รเทาทนสอ” นคออะไร คอ คณครกหนาใส กลบไปศกษาตอครบวา วชารเทาทนสอนน คอการสอนใหครไปผลตสอใชเปนขอมลในการเรยนการสอน หรอวาใสเทคโนโลยในการศกษานนเอง ซงพอผานมาซกอก 10 ปหลงถงจะมความเขาใจวาการรเทาทนสอ คอ ความสามารถแบบหนงทคณครตองไปฝกหดใหเดกนกเรยนรเทาทนสอ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

8

ในประเทศอเมรกานนมวชาวเคราะห

รฐธรรมนญตงแตอนบาล ของเราทใกลเคยงในสมยผมกคอวชา หนาทการเปนพลเมอง ซงนาเอากลบมาทาซาอกครงหนงนะครบ เพราะฉะนน วชา Media Literacy ถาเปนทยโรป หรอทวปอเมรกา เคากเรยนตงแตระดบอนบาล แตวาของเมองไทยเปนเรองนาเศราเพราะวาเราเรยนกนในระดบปรญญาตรนะครบ ทผมสอนเมอ 5 ปทแลวเพงมวชาน นะครบ ผมไปสอนทแรกคอทมหาวทยาลยบรพา และกมท มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร (มศว.) และทมหาวทยาลยสงขลา นครนทร วทยาเขตปตตาน แลวกทจฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงมอายเกอบ 50 ปแลว ซงเรามวชานเทศเมอ 5 ปทแลว

เพราะฉะนนเวลาทเราเรยกวาวชารเทาทนสอ รปแบบหนง คอ วชาเรยนในมหาวทยาลย อนทสอง คอ ไมตองพดวาเปนวชา แตคอทกษะความสามารถในการเรยนร อาจารยบางคนเลยสงสยวากระทรวงศกษาธการไมจดวชานใหอยในการเรยนการสอนหรอ แลวกอยากจะใหครสอนอะไร แลวกครกสอนวชาปกตพนฐานทวไป แตวาจรง ๆ แลว ถาพดวา Media Literacy นะครบ ถาแปลกนตรง ๆ ของย เนสโก เค า ใช คาว า Competency กคอ ทกษะความสามารถของบคคลใดบคคลหนง ในการทา 4 เรองนะครบ

อนทหนงก คอ ความสามารถในการ

เขาถงสอ เชน อยากทจะชมรายการขาว อยากทจะชมรายการละคร อยากท จะ เข าข อม ลสารสนเทศใด ๆ กตาม มความสามารถทจะเขาถงขอมลสารสนเทศนน Access Ability ได

อนทสองกคอสามารถทจะ Analyze กคอวา พอเขาถงแลว ดละคร อานขาว ฟงเพลง อานขอมลสารสนเทศใด ๆ มความสามารถทจะวเคราะห นะครบ

ความสามารถทสามกคอ ความสามารถในการ Evaluate กคอการประเมนคณนะครบวา ขอม ลสารสนเทศน ม ผลด ผลร าย ม ข อม ลสาระประโยชน มคณคาอะไรบางนะครบ

สดทายเนย มากกวานนกคอ เกดขนไปปหลงยค 2000 นะครบ กคอแนวคดเรองนกขาวพลเมอง แนวคดเรอง User Generated Content กคอ คนรบสอกสามารถทจะ Produce กคอ ผลตสอได

เพราะฉะนน ยเนสโกจะมนยามการรเทาทนสออย 3 แบบกคอ เขาถงสอ วเคราะหสอ ประเมนสอ และกผลตสอเดก นะครบ หลาย ๆ ทกจะม Concept ตงตนมาจากทน เวลาทพดถงการรเทาทนสอจงเปนเรองของความสามารถพเศษสวนบคคล ซงผมจะบอกตลอดวาทกษะความสามารถน ไมไดมผดหรอถก ความแตกตางของคนทมประสบการณในการสอนวชานกคอวา

การรเทาทนสอ (Media Literacy) ควรจะบรรจลงในหลกสตรการ ศกษา ซงมความสาคญไมนอยไปกวาวชาการเปนพลเมองทด ปญหาคอเรากาลงเอาครทเตบโตกบยคทว มาสอนเดกทเตบโตมาในยคดจตอล

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 9

พอไปอยในมหาวทยาลยแลวตองออกเปนเกรด อาจารยผสอนจะตรวจอยางไรครบกบวชารเทาทนสอ เพราะวามนเปนทกษะความสามารถเฉพาะตน เปนทกษะทไมไดเปนความผดหรอความถก เพยงแตวาความคมหรอความเบา ความนมลกอะไรพวกน นะครบ

แลวเรามาพดถงวา มนไปเชอมโยงกบความสมพนธทกวนนอยางไร เรามาพดถงเรองหนาทพลเมอง ซงจรง ๆ แลวคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) กาหนดใหมา แตยเนสโกกาหนดวาหนาทพลเมองนน ม 10 ขอ ขอ 1 คอรจกสทธหนาท ความรบผด รบชอบของตนเอง รจกตนเองและหนาทบทบาท ขอ 2 พลเมองตองมความรเทาทนขอมลสารสนเทศ เทาทนขอมลหรอขาวสารทเปลยนแปลงไป ขอสดทายครบ พลเมอง ตองปฏบตตามกฎหมาย

ผมจาไดแมนยาตรงขอ 2 ทเคาบอกวา ถาจะเรยนวชาหนาทความเปนพลเมอง พลเมองนนตองรเทาทนสอ จะไมรเทาทนสอไมไดนะครบ เพราะฉะนน วชารเทาทนสอจงเปนไดทงวชา เปนไดทงความสามารถ และเปนไดทงบรรยากาศในการเรยนร จะอยทบาน หรออยทโรงเรยนอะไรกได และใชแนวคดนนะครบ เปนไดทงคณพอคณแม เปนไดทงคร และเปนไดทงตวเราเองครบ

“ถาเยาวชนเรายงไมรเทาทนสอ อะไรจะเกดขน”

จรง ๆ สน ๆ งาย ๆ กไดนะครบ วาทกวนนโลกทเรารจก ถาตามทฤษฎนเทศศาสตรทเราเรยนมานะครบ เราอยใน 2 โลก คอโลกจรง โลกจรงนน เชน ผมกาลงถอกาแฟ ถอนา กาลงเดน เหนหนาคาตากน เรยนรจากประสบการณการทองเทยวนะครบ เดก ๆ พวกนเคาจะเชอวฒนธรรม จสตน บเบอร หรอวฒนธรรมลวงโลกนะครบ คอ การเกดมาใชชวตครงเดยว แลวกออกไปเผชญโลกรอบกวาง

เคยไปชวงปใหมนะครบ เหนวยรนเยอะแยะมากมาย ทานรจกกลองโกโปร (Go Pro) หรอไมครบ เปนกลองตวเลก ๆ อะนะครบ แลวคนกจะนยมถายรปทองเทยวใชหรอไมครบ กจะมไม Selfie การเรยนรโลกจรงกบโลกสอคอวาเราอยากจะไปดสถานทนนนะครบ เราอยากจะเลนกฬา Extreme เราตดกลองบนทกแลวเรากถายรป Selfie เวลาทเราไปอยสถานทจรง เราเรยนรจากโลกจรง จากประสบการณ สงตาง ๆ แตวาเวลาทเราเรยนรผานสอ ใชโทรศพทมอถอ ใชแทบเลต ดรายการขาวตาง ๆ เราไมไดไปอยในสถานทจรงนนนะครบ ความสาคญของมนจรง ๆ เลย กคอ ไมตองวาเดกโพสตผดตามมาตรา 112 แลวตดคกอะนะครบ กคอ เรารไดอยางไรวาโลกจรง กบโลกสอเนย ความหมายขอเทจจรงมนเปนสงเดยวกน

ผมยกตวอยางงาย ๆ นะครบ ชาวเอสกโม จะมคา 50 คาเรยกหมะ สมมตวาเปนหมะทกาลงปลว หมะทกาลงละลาย หมะทกาลงแขง หมะทยงเกาะอยบนกงไม หมะทยงอยบนตนไม ฯลฯ ถามวาร ไดอยางไร เพราะผมดสารคด Discovery Channel แนนอนผมยงไมเคยไปในชวงเวลาทมหมะจรง ๆ ไมเคย แตคนไทยรจกหมะแคคาวา หมะ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

10

และเราทกคนบนโลกนรวาหมะมนเยน

แตคนทอยกบหมะโดยประสบการณทแทจรงเทานนทเคาจบแลวรวามนเยน สวนอกคนหนงไมเคยไปในชวงนน ไมเคยจบหมะแตรวามนเยน เอาละ..เรารวามนเยนเหมอนกน แตเรารจกชวตจรงผานสอ เพราะฉะนนลองเปรยบเทยบสงตางๆ ดสครบ ระหวาง Media World กบ Real World ถามวาความจรงสองอนนมนไมตรงกน เดกเคาจะรไดอยางไรวาเคาเรยนรโลกนนจรงๆ สมยนคนตดกลอง Go Pro กนมาก ออกจากบานกตองบนทกกลอง Go Pro ปนจกรยานไปซอกวยเตยวหนาหมบานยงตดกลอง Go Pro ขอมลมนถกบนทกตลอด

ผมอานขาวนะครบ ICT อกภายใน 2 ป เราจะหมดสตอกของ Hard Drive ในโลกนแลวนะครบ หมายถงวาเรามขอมล 42 เซตตาไบท 1 เซตตาไบท = 0 ยสบเอดตว ทกวนนเอะอะก HD อะไรก HD คอผมอยากจะบอกวาเราอยในโลกแหงความสบสน โลกทมนสบสนผานสอ ซงอก 2 ปเราจะไมมขอมล Hard Ware เพยงพอทจะบนทกครบ โดยเฉพาะเดก ๆ ทเคาสราง Go Pro ความอนตรายของมนกคอวา เดกรนนเปนรน Digital คอเกดขนมากใชชวตกบสอ Digital เดกท เ ก ด ข น ม า ใ น ช ว ง ป 2 0 0 0 จ ะ เ ป น ร น Generation Y หรอ Generation Millennium ผมนเกด 1979 โตขนมากบทว

เพราะฉะนน คาถามทผมเคยเจอตอน

เรยนปรญญาโท อาจารย เคาถามในวชา IT Society คาถามคอ คณคดวาคนทเปนพอแมทโตมาในยคเกา กบคณท โตมาในยคทมอปกรณเทคโนโลย ใครรจกโลกมากกวากน จงอธบาย ความรเทาทนสอคออะไรครบ คณคดวาอากงอามา คนทเปนเจาของกจการทางรานเคาจบ ป.4 กบเดกรนใหมเหนรปในโปรไฟลเรยนจบ MBA แตเปนลกจางของเถาแกทจบ ป.4 คาถามคอใครรจกโลกมากกวากน นยามใหมเลยนะครบ เดยวนเดกวยรนสามารถรจกโลกทงใบอยในมอถอ แตเดกๆ กลบไมมนใจวา หนจะรจกโลกทงใบไดจรง แตวาถารจกไดดนาจะเปนพอแมนะ เพราะเคาผานประสบการณจรง ผมใชตวเลขนะครบ คนผเฒาผแกเกอบ 90% สามารถรจกโลกดวยการ Doing by Experience เรยนรประสบการณอยางแทจรง มอเคาจงหยาบกราน เพราะเคาเรยนรโลกจรงๆ เดกสมยนเรยนรโลกจาก มงมง ฟรงฟรง คาเมรา 360 คาเมรา 720 ทกวนนเดกเรยนรผานสอเกอบ 90% แลวครบ แลวเขาตระหนกรเทาทนหรอไมวาโลกจรงกบโลกสอมนเปนความจรงชดเดยวกน

วฒนธรรมของเดกยคใหม ใชชวตผานสอดวยการบนทก

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 11

เคยอานขาวหนงสอพมพ แตเราจะรความจรงไดอยางไรครบวาขาวหนงสอพมพรายงานไดอยางครบถวนเปนธรรม ผมรดเพราะผมเปดทวประกอบวา ขณะนมมอบทนนทน คณจะรความจรงกตอเมอคณเปดหนาตางใหตวเอง เพราะฉะนน มนมคาหนงทวาเอาตวเองไปอยในกรงขงของความคดแลวก เชอไปในแบบนน เพราะฉะนนถาเราไมพดวาวยรนโพสตรปโปเปลอยในแบบนน นนเปนเรองทใชไมเทาทนสอ แตถาพดมากกวานนคอ เคาเตบโตมาเปนผใหญเคาเรยนรจากโลกแบบไหนกน ผาน Application หรอครบ ผานตวเตอรหรอครบ ผานกลองหนามงมง ฟรงฟรงหรอเปลาครบ ถาเคาเรยนรไมทนโลก เคาเรยนรไมทนตวเอง ผมจะบอกไดวาเคาจะเปนคนทมปญหา เพราะฉะนนวฒนธรรมโยโลจงเปนว ฒน ธ ร ร มท ต อ ต า น ก ร ะ แ ส ว า ป ด ว า งโทรศพทมอถอลง แลวออกไปเผชญโลกกวางอยางแทจรงแลวคณจะไดเรยนร และเขาใจ รายการโทรทศน สาหรบผมนะครบ มาจากอตสาหกรรมทว แตเดยวนรายการโทรทศนสาหรบเดกนะครบ คอตองเปนรายการทออกไปเรยนรสาหรบโลกกวาง แบกเปออกไป เพราะเบอแลวกบการเรยนรโลกผานสอ

เพราะฉะนนการร เทาทนสอเนย ก

หมายถงวา เรารเทาทนหรอไม ถาเปนตาม Core Concept ของทฤษฏ Media Literacy นะครบ สงทเราตองรเทาทนสอกคอ เพอทเราจะบอกไดวา ออ.. มนอาจจะเปนความจรง แตคนละชดกไดนะ ระหวางทผานหนาจอ ผานตาดจตอล กบผานตาเนอ มนไมเหมอนกนนะครบ เพราะฉะนนเนย การรเทาทนสอ พดในระดบท เรยกวา นยามเลขศนยกคอ เพอใหเดก ๆ นน เรยนรความแตกตาง เขาใจความหมายทแทจรงของโลกจรงดวยตาเนอกบโลกผานสอผานตาจอแกวนะครบ และเคาจะไดชงนาหนกวา ความจรงทเคาเรยนรมามนไมเหมอนกนนะ แลวประสบการณของแตละคนทเรยนรจากโลกมนไมเหมอนกนนะครบ เพราะฉะนน การทเราจะไปใชสออยางรเทาทน หรอวาใชสออยางมประโยชน

คณคดวา เดกยค ICT กบเ ด ก ย ค เ ก า ใ ค ร ร จ ก โ ล กมากกวากน

เราอยในโลก 2 โลก คอระหวางโลกจรงกบโลกเสมอน.. และเยาวชนปจจบนเรยนรผานสอมากกวาของจรง และเราเรยนรไดอยางไรวา สงทเรยนรผานสอ อนไหนจรง จรงแคไหน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

12

ผมพดอกครงนะครบวาเราอยในยค

Information Overload นะครบ ขอมล ICT ผมเหนขอมลของกระทรวง ICT ทาสารวจวาเดกไทยสอบตก ICT นะครบ คอใชกลองหนาฟรงฟรงเปนนะครบแตวาสอบตก ถามวาทาไมเคาสอบตกครบ เพราะวาเดกเวยดนามใชสอเพอสรางการเรยนร ไปด Key Word ของเคาสครบ Google 10 คา ออกประกาศทกปแลวนะครบ ของประเทศไทยนนมแตคาวา ดหนง ดซรสเกาหล ฟงเพลงออนไลน แตกอนทสมยผมฮต ๆ นฟงเพลงออนไลน แลวกแตงสกน Hi5 วน ๆ ไมทาอะไรครบเดกไทยนงแตงสกนนะฮะ หมกมนกบ Hi5 ทงวน เดกไทยใชเวลาสวนใหญในการปรงแตงอตลกษณตวตน เดกไทยนตางจากเดกเวยดนามละนะ ใช สอแบบไมเปนประโยชน ค ว า ม ร ท ว ม ห ว แ ต เ อ า ต ว ไ ม ร อ ด ไ ม มความสามารถทจะไปเกบเกยวเอาความรนนมาใชใหเปนประโยชนได เราไมตองพดเลยครบวาเคาใชสอไมถกตองแลวตดคก แคเอาสารสนเทศมาใชประโยชนในชวตประจาวนนเคายงทาไมไดเลย เดก ๆ แอบต ง ไลนกร ป เฟซกลม เพ อลอกการบาน อาจารยรเทาทนหรอไมครบ เหตผลอยท เ ร า ใ ช ส อ แบบ ไหนคร บ ในประ เทศ ไทย เพราะฉะนนเหตผลของการรเทาทนสอกคอการทใหเคาไดใชสออยางเปนประโยชนเพอตนเอง

การร งแกกนผ านโลกออนไลน ก าล ง เป นปญหาสงคม . . . สงครามจตวทยาเกดขนในนน

ยกตวอยางการรงแกผานโลกออนไลน

สาหรบเดกสาววยรน 10 กวาคนในประเทศสหรฐอเมรกาทตองฆาตวตาย เพราะกลมเพอนหรอกลมคนในสงคมออนไลนตอกยาปมดอย ประณามหยามเหยยด เชน อวน นาเกลยด คนแรกผมจาชอไดนะครบชอ เมแกน ไมเนอร เปนเดกสาว 14 ขวบ เลน Hi5 แลวเพอนทโรงเรยนอจฉาวาเธอเปนดาวโรงเรยน และพดจาเหนบแนมผาน Social Network วาทาไมเธอไมหายไปจากโลกนเสย โลกนคงดถาไมมเธอ ปรากฏวาเธอหายไปในหองนา 3 วน เพอผกคอตาย โดยทพอแมกไมร ปญหานกาลงเปนปญหาสงคมสาหรบเยาวชนตวนอย พลงอนตรายนอยปลายเลบเคา แคเคาดาเคาโพสต เคาแชรนเคากาลงทาสงครามกนในนน และเดก ๆ หลายคนกาลงตกอยภาวะซมเศราและเปนโรคจต หมกมน หดห

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 13

ผมวาการร เทาทนสอ สงเดยวท เราตองการนะครบ คอเราไดร ไดตระหนกวาเรามการเสพสออยางมวจารณญาณ พอแมบางคนแ บ บ น เ ล ย น ะ ค ร บ ส อ ม น ม ป ญ ห า ม า ก เพราะฉะนน Ban สอละกน ไมซอไอโฟนใหลก ไมใหเลนเกมส ไมใหดทว Media Black Out คอเอาผาดาคาดตา ไมใหเสพสอเลยเปนวธการแกปญหา ถาเราอยากจะใหประชาชนเสพสออยางปลอดภย ไมใหเปดทว ไมใหเลนเกมส ไมใหแตะโทรศพทไอโฟน หามทกอยาง Cover Ban ไปเลยครบ Ban หมดทกอยาง เปนวธการแกปญหาทแยทสด ไมไดนะครบ การรเทาทนสอคอการตดภมคมกนใหกบเดกๆ เพราะฉะนน พอแมยคใหมจะพดวา ถาเดกรเทาทนสอเสยอยาง ตอใหเคาอยไกลหไกลตาเรา เคากปลอดภย นนคอความสาคญของการร เทาทนสอครบ และสาคญไมใชสาหรบเดกนะครบ ผใหญเองกจาเปนเชนกน เพราะฉะนนการรเทาทนสอ ไมใชแคเดก ผใหญกตองรเชนกน ... อาจารยธาม กลาว

การจะอยรวมกนใหได

ตองมการรวมเครอขายเขาดวยกน แตทกวนนเดกวายาก เยาวชนไมคอยฟงใคร... เราจะมวธอยางไรใหเคาเรยนร และทนตอโลกออนไลนโดยทเคาจะฟงบาง

เ ด ก ร น น เ ป น ร น ด จ ต อ ล น ะ ค ร บ พฤตกรรมการเสพสอของเคาไมเหมอนกบรนเกานะครบ พฤตกรรมของเดกยคนเคาจะใชเทคนค Multi Screen คอใชงานหลายหนาจอพรอมๆ

กน ลองคดดสครบ การเสพสอสก 5 อยางในเวลาเดยวกน แลวทก ๆ กจกรรมกเปนกจกรรมททาตลอดเวลา เปน Hyper Tracking และยงเปน Multi Tracking ดวยนะครบ เพราะฉะนนจะไปบอกไปเตอนเคายากครบ เดยวนเดก ๆ จะมโลกออนไลนเปนสอกลางระหวางคนในครอบครว เชนพออยากคยกบลก ... ออได ... ไปคยกบผมในไลนนะ ... ทกผมมาในเฟซบกนะ ... โอเค ได ๆ แลว เฟซไหนของลกละ ... หนมหลายไอดคะ ถาหนทาอะไรพอตาม Follow หนใน IG แลวกน ฯลฯ

ผมคนพบพฤตกรรมแบบนหลายปแลว บางครงคนในครอบครวปฏสมพนธกนผานหองสนทนา จะเรยกไดวาสงคมสมยนเปนสงคมขเหงา เปนยคของความเหงารวมกน การทจะบอกจะสอนจะเตอนนนเปนเรองทยากมากนะครบ เพราะฉะน น พอแมหลายคนจ งตองสร า งตวตนอตลกษณออนไลน ไปเปนเพอนกบลกใน Facebook ไมงนเขาไมถงลก และเปนอกเหตผลทเดกๆ ตองไปสรางตวตนหลายตวตนขนมา เพอหลบผปกครอง เดกรนนเปนรนทเขาใจยาก และพอแมตองเทาทน ผมขอยกตวอยางวาทาไม Social Media สาคญมาก เชน วาเวลาเคาโพสตอะไรลงไปแลวมคนมากด Like เกน 20 ถอวาไมอายใคร ดงนน Facebook จงเปนการสรางตวตน ถาเปนรนกอน ๆ ถาเราจะสรางอตลกษณของตนเองคอเราตองทากจกรรมดนตร กฬาอะไรตาง ๆ ตองมตวตน ตองมความสามารถ แตวาเดกทกวนนตวตนทแทจรงของเคาอยใน Social Media เพราะฉะนนพอแมตองเขาใจ วาทาไมลกๆ ถงตองอะไรมากมายกบ Social Media เพราะสงคมทแทจรงของเคาอยในนน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

14

ภายในป 2045 อ กภายใน 30 ป Google จะสามารถ Save ชวตเราได คาวา Save ชวตคอวา Save จตวญญาณของทานททาใหตวทานมอย อนนเปนวทยาศาสตรท Google กาลงคนควาอยนะครบ สงนจะสามารถอพลง Jump Drive ได หากวาทานถกรถชนเสยชวตหรอวาอบตเหตพลดตกเขามา ทานสามารถทจะเอาจตวญญาณของทานทถก Save ไว อพลงรางกายเนอไดใหมนะครบ คอทานจะไมตายครบ เพราะวาจตวญญาณตามความเชอลก ๆ ของผมใ น เ ช ง ว ท ย า ศ า ส ต ร ก ค อ ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า กระแสไฟฟากคอประจบวกลบทาใหเปนศนยเลนสดจตอลได เพราะฉะนน ในอนาคตอกสองสามปขางหนา ระบบปฏบตการทงหมดใสไวในหว อพโหลดขอมลได จากแวนตาอาจจะเปนหนากาก Google แทน ไมวาคณจะทาอะไรทไหนกตาม Google Drive จะ Scan ใบหนาและจดจ า บ นท ก ข อ ม ล ไ ว ท ง ห มด เ พ ม ค ว ามสะดวกสบายในการคนหาตวตนของคณ และแวนตาก Google Glass สามารถทจะทาเปน World Utility Classroom ออนไลนได ราคาไมเทาไหรครบ 30,000 กวาบาท คมคามากครบ เสยบปลกไฟฟา เคยดหนงเรองอวตารหรอไมครบ ทพระเอกอพโหลดตวเองผาน Cyber Optic คอรากตนไม ประมาณนนครบ ป 2045 สงนจะเกดขน

เดกรนกอนจะอย ในยคของเวบ 2.0 Read and Write คออานและเขยน แตเดกรนนเตบโตมาในยคเวบ 3.0 Read and Write and Share ครบ แตภายใน 3 - 4 ปน เวบกาลงจะกาวเขาส 4.0 ครบ คอ ความเปนจรงเสมอนตาเนอ World Utility Online เอางาย ๆ ครบ จาสงทผมพดตอนตนไดหรอไมครบวา..... ตอไปโลก

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 15

ออนไลนกบโลกความจรงจะเปนสงเดยวกนครบ เพราะฉะนนหลกการเทาทนสอนะครบ ทาอยางไรใหเดกรเทาทนสอ พดเปนรปธรรมนะครบ ผมอยากใหมหลกสตร ผมเคยใหสมภาษณ “นกวชาการธาม แนะ คสช. เพมคานยมท 13 รเทาทนสอ” “นกวชาการเสนอ คานยมท 12 ไมพอ ใหเดกไทยรคานยมท 13 คอ รเทาทนสอ” พาดหวขาวเลยครบใหผมชงรฐบาลกนเลยทเดยว จรงๆ แลว คอผมอยากใหมวชาน เปนหลกสตรการเรยนการสอนจรงๆ หนงสอเรองการรเทาทนสอเพงจะพมพเมอ 3 เดอนทแลว มนชาไป 40 ปเทานนเอง เราเพงมทวดจตอล แตเดกทกวนนไมดทวแลวครบ ชวตเคาอยใน Social Media ถาผมบอกวา จตวญญาณของเราถกอพโหลดลง Jump Drive ไดขนาดใหญ คณจะเชอหรอไม ชวตทงหมดในตอนนเราอยเวบ 4.0 กคอกระบวนการเสพผานกายเนอไปส Digital ทกวนนเราจะคดจะทาอะไรตองบอก Social ทกกจกรรม ฟงเฟอ เวนเวอ ผาน เฟซบก คณจะบอกลกหลานคณอยางไรครบ กบพฤตกรรมเหลาน คอมอะไรจะตอง Tell the World ตลอดเวลา เรองนเปนเรองยค U Communication เราสามารถทจะพดคยสอสารไดตลอดเวลา เดยวนตนขนมาเราตองเชกสเตตสกอนเลย หรอไมก Selfie ตวเองยามเชา และสงสดทายทเคาทาคอไรครบ กคอการจบโทรศพท มอถอเชนเดยวกน เพราะฉะนนเดกๆ ในรนนเปนรนท Always Connect คอการตดตอสอสารตลอดเวลา พอแมจะตองพฒนาตวเองมากๆ นะครบในการรเทาทนสอ เพราะเราหามอะไรเคาไมไดหรอก ไมมทาง เพราะชวตกายเนอ กายสมองของเคาอยในนน เพราะฉะนนการทจะรเทาทนสอทดทสดในมมของผมคอเรมตนทพอแมสาคญทสด...

คณจะบอกลกหลานคณอยางไรครบ กบพฤตกรรมเหลาน คอมอะไรจะตอง Tell the World ตลอดเวลา

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

16

สาระสาคญการสมมนา จากคณมานะชย บญเอก

ผอานวยการกลมงานสารสนเทศภมศาสตร (ผอ.กสก.) กระทรวง ICT

นอกจากเลอกบรโภคขาวสารจากสอเปนแลว ตองยงคดใชวจารณญาณและ ประสบการณ ของตวเองกอนจะเชอทงหมด อยาเชอเพราะเพอนเราบอกมา อยาเชอเพราะคนมชอเสยงกใชอย เพราะขอมลเหลานสามารถสรางขนมาได

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 17

คนทวไปทไมไดเรยนเกยวกบการรเทาทนสอ มนจะเกดอะไรขน

หลกในวนนทจะคยในสวนของผมตรงกน กคอ เรองเกยวกบวามนมสอเยอะมากนะครบ โจทยของผมกคอวา ทาอยางไรถงจะใหคนทเกยวของนนมสวนในการดแล เฝาระวง และทสาคญเราตองเขาใจถงภยอนตรายทมนเกดขนในนน วา หลงจากทมการหลอมรวมสอทเรยกวา Media Convergence นน มนเปนอยางไร และเราจะปกปองจะทาอะไรใหลกหลานของเรา

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

18

ผมจะขอพดถง Game Console นะครบ ทเราสามารถใชประโยชนได กจะเหนวา มนมหลากหลายรปแบบ นะครบ อกตวหน งก คอ Music Player อนนกนาสนใจวา เราจะทาอยางไร Content ด ๆ มนถงจะเกดขนกบลกหลานของเรา แลวถาเกดมนจะนาไปสกระบวนการผลตดๆ นน จะตองมาจากทานใด จากนกนเทศศาสตร เพราะทานรบรบทของความเปนไทย ความละเมยดละไมและทานตองการนาเสนออะไรเรามาโฟกสใหลกหลานไดอยางไร ในสวนกลบกนบางนะครบ ไอตวทมนอนตรายสาหรบเราเรยกวา Online Predators สงทขณะลกหลานและเยาวชนเรากาลงทากนอย ในฐานะทเปนผใหญกตองรนะครบ ว าม นม โจร ผ ร ายอย ในน น เร ยกว า Online Predators มมาตรการ และมองคกรไหนบางดแลนะครบ Key Word นะครบ อยากจะบอกวา เราจะตองรณรงคใหลกหลานของเรานน รวา อะไรทควรรบ หรอไมรบ

แตทงหมดทงมวลกดงเชนทอาจารยธาม บอกกคอวา เราตองรจกการรเทาทนเสยกอน พอเขาถงแลวเราตองรวามนเชอถอไดหรอเปลา ในสวนของอาจารยธาม ใชคาวา Media Literacy ในฝงของ U.N. หรอสหประชาชาตใชคาวา Information Literacy นะครบ เปนเรองของหลกการคลาย ๆ กนครบ ของเราพดถงหลกอยประมาณ 2 - 3 เรองก คอ

หนง เขาถงได อยากร เรองจะเขาถงอยางไร กคอผานอนเทอรเนต แลวเขาถงตรงไหน แหลงมนอยตรงไหน พอไดขอมลทเขาถงแลวเชอถอไดหรอเปลา สดทายกนาไปใชประโยชนทเกดประโยชนกบตวเองและสงคม จะเหนไดวา สงทเดกหรอเยาวชนสงผลกระทบ คอเราตอง

เขาใจ Model ตวนกอน พอเขาใจแลวมนกจะเกดกรอบ Concept ในการ Design นะครบ

แตผมมาในวนน ผมจะมาในฝงของเจ าหน าท ร ฐ ปองกน ปราบปรามด วยซ า เพราะฉะนน คาถามของผมคอวา เราจะมแนวทางพฒนาใหเยาวชนรเทาทนสอไดอยางไร ในป 2000 น เราม Y2K ขนมานะครบ (ปญหาป ค.ศ. 2000 บางครงเรยกวา ปญหาวายทเค (Y2K problem) เปนปญหาทเกดกบระบบเอกสารและการบนทกขอมล ทงในแบบดจตอล (เกยวกบคอมพวเตอร) และระบบแอนะลอก สบเนองมาจากการบนทกปครสตศกราชจานวนสหลก ยอเหลอเพยงสองหลกทาย โดยละสองหลกแรก คอ "19" และ "20" ไวในฐานทเขาใจปญหาจะเกดขนเมออปกรณตางๆ ใชงานจนถงหลงเทยงคนของวนท 31 ธนวาคม ค.ศ. 1999 และเขาสวนท 1 มกราคม ค.ศ. 2000 แตระบบกลบเขาใจวาเปน ค.ศ. 1900 ทาใหการทางานของระบบผดเพยน

ปญหานถกหยบยกมากลาวถงเปนครงแรกใน1หนงสอชอ Computers in Crisis เขยนโดย Jerome และ Marilyn Murray ในป ค.ศ. 1984 และในเครอขายยสเนต ในป ค.ศ. 1985 สรางความตนตวในแวดวงธรกจ การธนาคาร การแพทย และการทหาร วาอาจทาใหระบบคอมพวเตอรทางานผดพลาด อาจทาใหระบบสาธารณปโภค เชน ไฟฟา โทรศพท ระบบอาณตสญญาณ ถงขนหยดการทางาน ซงสงผลกระทบตอทกคน โดยเฉพาะเดกและเยาวชนไทย มนจะแทรกไปตามบทบญญตหรอกฎหมายทเคาถออย คอยทธศาสตรของแตละกระทรวง เพราะฉะนนป

1 อางอง http://th.wikipedia.org)

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 19

2014 เรามเหตการณทนาสนใจคอเรามศนยปฏบตการระดบกรมเรยกวา DOC แตสงทเราจะไปในป 2020 นน เราจะเดนไปไหนกน ใน U.N. จะมการสราง Network สรางเครอขาย อะไรตาง ๆ ระหวางรฐ กบเอกชน ตรงนกจะเปนบทบาทของสอตาง ๆ ทจะเขามารวมกบเรานะครบ กจะมเรองการสราง Network สรางเครอขาย สรางสารสนเทศ สรางชมชน ประมาณนนะครบ

โ ด ย ห ล ก แ ล ว ผ ม ข อพ ด เ ก ย ว ก บเทคโนโลยนดนง ตอไปทานจะตองเจอคาวา 2Cloud Computing (Cloud Computing เปนเทคโนโลยท ใชอนเทอร เนตและเซรฟเวอร (Server) กลางทเขาถงไดจากระยะไกลเพอรกษาขอมลและโปรแกรมการใชงาน ตอไปคาวา Cyber World รวมถง คานตองมานะครบ คอ Bring your own Device (3Bring Your Own Device (BYOD) (แปลตามอกษร: "นาอปกรณของคณมาเอง") อธบายถงแนวโนมทางเทคโนโลย ทพนกงานนาอปกรณพกพาของตวเองมาทททางาน และใชอปกรณดงกลาวเพอใชทรพยากรทมการควบคมการเขาถงของบรษท เชน อเมล ไฟลเซรฟเวอร และฐานขอมล การใชสารสนเทศสาหรบทกคนจะมอปกรณสวนตวนามาจากบานหรออะไรกแลวแต แตสามารถทางานได คอคณสามารถ Plug in เพอทางานขององคกรได แตการจดเกบขอมลอยบน Cloud ครบ ลกษณะจะเปลยนไป เพราะฉะนน กระบวนการ Access

2 อางอง http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=737d030f90f26eb3) และ 3 อางอง http://th.wikipedia.org) ใน

ตรงนแหละครบ ทจะเปลยนไปอยางนาสนใจแตจะโยงเดกและเยาวชนอยางไร

เดกและเยาวชนเรามการเลนเกมสออนไลนนะครบ มการซอแสงเลเซอร ดาบ ตอไปทานจะทราบวามผลกระทบอยางไร นะครบ ในสวนของอนเทอรเนต สงทจะระบวาใครเปนอะไรมาจากไหนนนเราดท Domain Name ใชหรอไมครบ อยางบานเรากจะเปน .th ถาเปนพวก .com อนนจะอยทอเมรกา เพราะฉะนน ทานตองเขาใจตรงนกอนวา ขอมลทมนวงมาปะทะลกหลานของเราหรอเยาวชนมาจากแหลงใด ประเทศอะไร สงหนงทจะตองพดกคอเรองของ Social Thought หรอ Social Network นะครบ หรอ Social Media ไมวาจะเปน Facebook กเปนตว Top List เชนเดยวกน ทานคดวาบานเราจะตองทาอะไรตอ ผมเรยนเลยนะครบวาเรองสอเปนเรองทสาคญมาก กลไกหลกกลายเปนวาสอสารมวลชนมความสาคญตอทศทางหลกในการขบเคลอนประเทศมาก บวก ลบ อยททานเลยนะครบ ถาเราสอสารตรงกนแลวสอมวลชนนาเสนอออกไปนน มนจะทาใหเกดพลงมหาศาลนะครบ

จะใชประโยชนในขอมลอยางไร

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

20

หลกๆ ทเราทากนอยเราพดถงพระราช บญญต (พ.ร.บ.) นะครบ ปจจบนเรามเรองของ พ.ร.บ. คอมพวเตอร แตขอเทจจรงทเกดขนในทกวนนขออนญาตเรยนทกทานนะครบวา บางครงทเจอการกระทาความผดกบเปนลกหลานเยาวชนของเราเอง เรากตองเชญผปกครองตกเตอนไป จบกมกไมไดอะนะครบ มนเปนความผดทางอาญา อยางทยกมาทงหมดกอนหนานมนเปน พ.ร.บ. ทางอาญาทงสน

แตสงทกาลงจะเกดขนกบประเทศไทยกคอ เรากาลงจะมกฎหมายตวหนง ซงผานรางไปเมอวนท 6 เปน พ.ร.บ.วาดวยการรกษาขอมลสวนบคคล แปลวาตอไปขอมลสวนตวของทาน ถาโพสตขนบนอนเทอรเนต ไมใชวานาไปทาอะไรกได ถาทาให เ คาเสยหาย กฎหมายตวนจะคมครองขอมลสวนบคคล ไมสามารถทาความเสยหาย หรอละเมดสทธสวนบคคลได นเปนก ฎ ห ม า ย ท น ส ม ย ม า ก ถ อ ว า เ ท ย บ เ ท าสหประชาชาต หรออเมรกา องกฤษ แมแตทางยโรปเคาจะมกน เปนกฎหมายใหมมาก และฉบบท 2 กคอ พ.ร.บ.คอมพวเตอร จะมการเพมฐานความผดเขาไป ฐานความผดทวา เกยวกบการคาประเวณ การ Copyright เรองสทธทางปญญาอะไรตาง ๆ อยในนนดวย ฉบบท 3 นนเปนอะไรท น า สน ใจมาก เป น เ ร อ งการท า ธ ร ก ร รมอเลกทรอนกส คอการสงเสรมการขายผานทางเวบไซต

และฉบบสดทายแรงมาก เปนเรองกฎหมายทเกยวของกบความมนคงปลอดภยของ Cyber เปน National นะครบ ซงเปนปญหาหนงนะครบวา การท ลกหลานเราม Information Literacy กแลวแตนน มนยงเปนกลไกทควบคมสงคมไมเพยงพอของการดแลเดกและเยาวชนเรา

มนตองมกระบวนการทางกฎหมายเขาไปดวย เพราะฉะนน สอมอยางเดยวไมได ตองมการปราบปราบ เจอกนแนนอนระหวางส อกบกระบวนการทางกฎหมาย

เรองของ Digital Economy นะครบ กรณศกษา หนวยงานทเกยวของในตางประเทศตาง ๆ เขามาดแลกนอยในการปกปองเดกและเยาวชนเรา ในเรองนนะครบ ไมวาจะเปนเรองการคามนษย การมฐานขอมล ทงหมดทงปวงตารวจไทยหรอเจาหนาทไทยในระดบตาง ๆ ทางานรวมกน ในบานเราหากวาเปนเดกโปเปลอย ทา photography นนถอวารายแรงมากนะครบ สาหรบกฎหมายในตางประเทศ และในบานเราเกยวกบ พ.ร.บ.คอมพวเตอร เกยวกบขอมลโปเปลอยตาง ๆ เนยนะครบ มนมฐานความผดอยนะครบ ถาใครสงตอกนกระวงหนอยนะครบ ใครทชอบ Write ไวในเครองระวงหนอยครบ ผดมาตรา 45 มาตรา 46 และ มาตรา 20 ครบ เผยแพรหรอสงตอ พฤตกรรมเหลานไมไดเลยนะครบ เปนสงทกฎหมายบญญตไว แตเราในฐานะประชาชนชาวไทย เรากบอกวาขา ๆ กน แตถามหลกฐานยนยนวาเปนของทานและมการส งต อจร ง ท านกป บป บ ร บ โชคไปนะครบ เพราะฉะนนในสวนของเดกและเยาวชนของพวกเรา มนเปนหนาทของพวกทานนะครบ วาจะสรางสอด ๆ ใหลกหลานเขาไปใช ตอไปนะครบ

ถาเปนเดกและเยาวชนทาผด ผลทจะเกดกบเยาวชนคออะไรครบ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 21

ก ร ณ ท เ ป น เ ย า ว ช น อ ย า ง ข อ งมหาวทยาลยคอนขางทจะกระทาการหมนพระบรมเดชานภาพ ส งท เ ราท า เน องจากเปนนกศกษา ขออนญาตไมเอยนามนะครบ เปนนกศกษาวศวะ ดวย รเทาไมถงการณเรากตองนาตวมา และกจะไปบงคบใชกฎหมายมนกคงจะเกนไป แตหลกฐานมนชดเจน เรากตองเชญคยต งแตอธการบด และผปกครองมาวากลาวตกเตอน กตองใหโทษวากระทาความผด หรอนองทเปนขาวโดงดง ม.5 เอง ใชไหมครบ อยในจงหวดหนงนะครบ กคอนขางทจะมพฤตกรรม แตทงหมดทงปวงนะครบ กลบมา Theme อนนเลย เคาถกชกนา หรอถกใหขอมลทบดเบอน แลวกกรอกขอมล ทาให เคาไมสามารถทจะไตรตรองหรอมวจารณญาณในการคด หรอแยกแยะไดวาสงไหนถกตอง ใช ไมใช ตรงนแหละครบมนสาคญมากเลย เพราะฉะนน ผใหญทเลวร ายนน นากลวกว า เดกและเยาวชนท Innocent ซะอกครบ กขอเรยนเพมเตมวา ในบานเมองเราขนตนกไมไดโหดรายกบเดกและเยาวชนหรอกครบ อยางไรกตองดแลเคาครบ เคาเปนพลงของชาตครบ

เราจะสรางความร เทาทนสอใหกบเยาวชนไดอยางไร

ขออนญาตทกทานครบ สงทจะเกดขนนะครบผม ขออนญาตเชญทกทานไดมาคดรวมกน ทงหมดทงปวงนน อาจารยทงสองทานไดพดมาแลวนะครบ สงท เรากาลงจะเดนหนา

ดวยกน ประเทศเรา เรยกวา Digital Economy นะครบ แลวก Thailand Roadmap มาแนนอน เพราะฉะนนเตรยมตวไวนะครบ ใครจะเชกเรองไหนเตรยมตวเจอกนใน 4ศรช . นะครบ ทาน Feedback ไดเลยนะครบในฐานะเปนประชาชน อยากเหนสงคมงดงามอยางไร เปนไปอยางนนแ น น อ น น ะ ค ร บ ส น ๆ น ะ ค ร บ ท า นนายกรฐมนตรทานกบอกวา ขอเวลาเตรยมพรอมประเทศนะครบ ทานไปพดทประเทศจน รองนายกรฐมนตรทานกพดนะครบวา เราจะเคลอนเรอง Theme Digital Economy ใน 5 เสาครบ ทานพรชย รจประภา ทานพดวา อยางไรเสยเรองสงคมดจตอลตองมาแนนอนนะครบ อยทวาเราจะใชประโยชนขอมลมนอยางไรนะครบ ผมคดวานาจะเปนวาระแหงชาตเสยดวยซานะครบ วา เราจะพลกโฉมประเทศไทยนะครบ ทานใช Theme เรองอยางนน ผมวาตรงนสาคญมากเลยนะครบ

4 ศรช. ศนยเรยนรชมชน เปนศนยกลางรวบรวมขอมลขาวสารความรของชมชนทจะนาไปสการสงเสรม กระบวนการเรยนรสาหรบประชาชน ในชมชน เปนแหลงเสรมสรางโอกาสในการเรยนร การถายทอด การแลกเปลยนประสบการณ การสบทอดภมปญญา วฒนธรรม คานยม และเอกลกษณของชมชน อกทงเปนแหลงบรการชมชนดานตาง ๆ เชน การจดกจกรรมทสอดคลองกบความตองการเรยนร ของชมชน โดยเนนการกระบวนการเรยนรเพอวถชวตของคนในชมชน เพอใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคม กอใหเกดชมชนแหง เรยนร และมงการพฒนาแบบพงตนเอง เปนศนยฯ ของประชาชน ทดาเนนการโดยประชาชน และเพอประชาชน ทจะกอใหเกดความเขมแขงของชมชนอยางยงยน อางอง http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=72d23181f2c55fb7

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

22

ขออนญาตมาดตรงยทธศาสตรสกนดนง

ตรงนแหละครบทจะตอบโจทยทวา เราจะเตมเตมหรอวาทาใหสงทเราคยกนจะบรรลไดอยางไร ยทธศาสตรหลก ๆ ทเคาทากนนะครบ กคอ 5 ขอ เราจะมการพฒนาสงคมดจตอลเพอใหปรบคณภาพชวตประชาชน เราจะมการสงเสรมการนาเอา ICT ไปใชอยางบรณาการและยงยนนะครบ มการพฒนาโครงขายนวตกรรมใหทกภาคสวนเขามาใชโดยเฉพาะเกษตรกร เยาวชนเองเรากพยายามทจะดงกระทรวงศกษาธการ ทานเคยไดยนใชหรอไมครบ ทอาจจะโดนโจมตบางทกระทรวงทาเรอง Tablet เราเปนการสรางโอกาสในการเขาถงสอ ถง Media บางทานถาไมมตงคจรง ๆ จะเขาเลนเนตไดอยางไร เราพดถงองครวม ผมเองไมใชวาจะเชยร โดยหลกแลวมนควรจะเปนการเทาเทยมกนในสงคม

เรองขอกฎหมายตองทา มกตกาของ

การอยรวมกนนะครบ มการพฒนาการสวนราชการแผนดน เพอมาตอบโจทยลกหลานของเรา สงหนงทเปน Key Word ในเรองน คอคาตอบเลยนะครบ เราไมสามารถอยโดดเดยวนะครบ ยคใหมมนจะเปนเรองของ Operation Integration ไปแลว อาเซยนกาลงจะมา อยางทเรารกนนะครบวา ภาษาองกฤษมนจะ Feature ไมใชความสามารถพเศษ แตมนจะเปน Ability ปกต ลกหลานเราไดหรอเปลา เพราะฉะนนเรองนตองตอบโจทยวาเราจะเคลอนตอไปไดอยางไร กอนทจะออกจากหองนไป อยางไรเสยผมตองมแนวรวม 40 คน ในเรอง ตองเขาใจตรงกบผมนะ ตอนนขออนญาตนะครบ ทานจะไดไปเผยแพรใหลกหลานของทานตอ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 23

เอาละ.. มนมอยอก Key Word นงนะ

ครบ มนไมใชเรอ Information Literacy แลว มนกลายเปนอาชญากรรมทางคอมพวเตอร เพราะมนเคลอนเคลอนจาก Real World ไปเปน Cyber World แลวนะครบ ยกตวอยางเรองของ ไมวาจะเปนอนธพาลเกเร เรองทรพยสนทางปญญา เรองการหลอกลวงอะไรตางๆ มนเปนอาชญากรรมไปหมด แตมนยกระดบไปอยบน Cyber และอยากให ร จ ก ค าน Information Literacy มนไหลไปรวมกนท Center หมดแลว ขอมลมนไหลมาเกบในตเยนหมดแลว ททานใชๆ กนอยมนเปน 0101 นะครบ ถาใหยกตวอยางนะครบ ก. อาจจะเปน 0 หรอ 1 แปดตวเรยงกน ถาทานเขยนวา สวสดครบ นโอโห มนด 8x5 เขาไป มนมาปรดเดยว ถาเปนวดโอแคคลกตรงรปภาพมนไหลออกมาปรดเลย ผาน Cyber Optic ครบ ความเรวแสง

ผมใหทานจนตนาการ จะได เขาใจ

ตรงกน วาทานนงเลนสมารทโฟนตรงน ทานกาลงจะทาอะไร ทานคลกเลอกเวบไซตทอเมรกาเขาไป มนจะวงไปหาผใหบรการอนเทอรเนตเรยกวา ISP หลงจากนนกระโดดเกาะไปยง Internet Gateway หลงจากนนกระโดดออกไปผาน Cyber แลววงกลบไปทอเมรกา แลววงเอา Message กลบมาอกครง เอาแคนเรวมากมยครบ เพราะฉะนนเวลาทลกหลานเราเคาไปใชงานผดปกต เราจะมวธการ Monitor อยอยางหนง ไมใชเรองการละเมดสทธนะครบ เปนกลไกเพอในการทางาน เพราะฉะนนทเคาพดอยวาคณอยาคดวาคณอยบนอนเทอรเนตแลวไมมใคร ไมมตวตน สงนนไมจรงนะครบ เพยงแตวากระบวน การสบสวนนน ใครจะเรวกวากนเทานนเอง เพราะฉะนนในโลก Device นนกถกลงมาเรอย ๆ นะครบ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

24

ใหจนตนาการพรอมกนนะครบ โลกเราถกพนดวยดายสฟา Cyber Optic พน ๆ อย แลวทานเอาอปกรณปลกอนเขาไป หลงจากนนอปกรณกถกสงผานทาง Cyber Optic ทกคนม IP Address ม Profile ของตนเอง เหมอนกบทานม ID ประจาตว เหมอนบตรประชาชน เพราะฉะนนนคอโลกของ Cyber World มนเปนอยางนน เรามาดกนนะครบวาเราตองทาอยางไร สาหรบผมคดวา สงทจะสาเรจคอเราตองมสงคมออนไลนทเขมแขงนะครบ แลวตองโยงไปสสงคมโลกดวย ตองม Partner ภายนอกดวย เพอใหขอมลกน เหมอนกบ Interflow อยางเชนเกดมเหตการณทบคคลภายนอกพยายามปนเขามาในประเทศไทย กจะมคนสงขอมล เคาตอง Focus การกระทาอะไรทผดตอลกหลานเยาวชนไทยเรากตองจบ เคาจะมเครอขายสงคมออนไลนในเชงการตลาด การเมองการปกครอง จตวทยาชมชน แมกระทงชมชนในระดบหมบานนะครบ ผมเนนเลยนะครบวาชมชนในพนทนแหละครบ

นโยบายใหมเกยวกบ Digital Economy ใหคาสาคญกบคยเวรดคาวา What is Cyber Crime

สงหนงท ICT ทา ททานเคยไดยนคอเรองของ ICT ชมชน กคอเราพยายามดงคนทมหลากหลายในชวงวย เรยนร ICT เราไมปลอยใหคณลงคณปาหลดพนชวงวยไปหรอกครบ เราเอา ICT มดเขาไปในเชงการตลาด เพอใหเคาเรยนร คณยายคนหนงอาย 80 เลนอนเทอรเนตคลองเลยครบ เหมอนเปนแกนนาในการชวนทกคนมา แตทาในสงทด ๆ นะครบนารกมาก ชวนทาบญ ชวนทาบรจาค อะไรแบบน นารกนะครบ นยท 3 นะครบ กมการขบเคลอนสงคมออนไลนอยางจรงจงรวมกน โดยเฉพาะกระทรวงศกษาธการ กระทรวงวทยาศาสตร ตองมาแนนอนนะครบ ในอนาคตต อ ง เก ง เ ร อ งน แน นอน และไมท งศลปวฒนธรรม สงคมและประเพณบานเรานะครบ อนนงดงามมากเลย

ผมหวงนะครบวาสงคมบานเราจะดขน โดยใหพวกผมอยขางหลงคอยเกบของเสยให แตตองใหพวกคณทาในสงทตองทา งานวฒนธรรม งานประเพณ ตอยอดการคาขาย เราตองมจดแขงของเราอยางนนะครบ ประเพณวฒนธรรมอยาทง การไหว สถาบนพระมหากษตรย วดวาอาราม นคอจดแขงของเรา แตเราละเลยไป เราไปตามสงทมนเปน Hi Technology เราตองชวยกน ตองเปลยนแปลงสงคมนะครบ ลกหลานเราจะตองตกรอบเคา

อนนตวเลขยนยนทงทพมานพ และทอาจารยธามพดมานน 90% จะเชอ Recommendation จากคนทเรารจก ขอใหผมเปน เพ อนกบคณเถอะ สงมาปบผมเช อละ กลบมาทบอกวามคนเคยบรโภคมาแลวใชไปกอน 70% แลว ถามวาพวกนหลอกไดหรอไม หลอกไดหมดเลย ปลอมตวเปนคนรจก ปลอมตวเปนผบรโภค ปลอมตวเปนเจาของเวบไซต ฯลฯ เหน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 25

หรอไมครบ ทานตองมอก Layer หนงละ ทานตอง Trust 3 มต และทานตองไป Trust ตวทานเองดวยวา เทนาคนอนมาใสแกวเราแตวา ตองมตวเองดวยครงหนงนะ ตองผสมผสานนะ นนคอตวทานจะม Information Literacy สรป อนนคอสงทภาพรวมประเทศนะครบ การทจะทาให Information Literacy ไดมองคประกอบหลายสวน แตกลไกอน ๆ ตองมาดวย โดยเรมทระดบบคคลนะครบ และขยายไปสสงคมรอบขาง แตนโยบายอยางรฐนน กจะปทางใหทานเรองระเบยบกฎหมาย ตองเออใหเกดการทางานรวมกนทงในประเทศและตางประเทศ มแนวทางขนตอนในการสงเสรมใหทกทานเขามาใชอยางเกดประโยชน มกฎหมายรองรบ มเครองไมเครองมอ มอะไรด ๆ ใหกบทานในการเขาถงเชน ICT ชมชน

ผมฝากไวเรองนงนะครบสาหรบ Cyber Scout ผมเปนคณะกรรมการลกเสอแหงชาตอย ไปอบรมมาแลวทคายวชราวธ กถอวาเปนสวนหนงในงานของเรา เคยไดยนหรอไมครบ ลกเสอชาวบาน เนตรนาร ฯลฯ กมอกอนหนงก คอ Cyber Scout กทารวมกนนะครบ ความกาวหนา เทคโนโลยมนกเปนสงหนงทเราตองเรยนร ผมบอกวา อายไมใชสงสาคญเลย เรารโลกแคไหนกสประสบการณไมไดหรอกครบ เพราะวาหลกการคดทงหมดทงมวลบน Cyber World นนมาจากสมองของพวกเรา เพราะวาหลกการทเคาเรยกวาอนกอลทมในเชงเทคนคเคาจะเอาสมองเรามาแตกเซลลแลวแปรงเปน Software ใหเราใช เพราะฉะนนผมเชอมนษยมากกวาเครองมอ ใคร ๆ กเรยนรได กขออนญาตฝากวาสงเหลานเราเรยนรไดนะครบ

สดทายนะครบการประสานงานรวมมอกนระหวางทกภาคสวน โดยเฉพาะมตของสอของพวกเราจะเกดความงดงามมากเลยนะครบ ขอแรกนะครบกมเรองของ Operation กบ Management ผมขอ Recommendation นะครบ ถาเราจะทาอยางไร จะสงขอมลอยางไร ทงหมดคอภาคพนดน Real World และก Cyber World ตองมเครอขายทเขมแขงนะครบ แฝงตวอยในทก Cyber World ตองมเครองมอกลไกในการตรวจสอบหรอวดผลนะครบ กอยากจะฝากไววาถาทานมโอกาส มลกหลานอยทบานนะครบ เปนหนาทนะครบ ไมใช สงทพงกระทา จะตองปฏบตตอลกหลานและเยาวชน ตองรวาเคาคยกบใครทาอะไร ไมใชวธละเมดนะครบ แตเราตองมวธการทด บางทเคา Chat กนหรอเปลยน Status เราควรทราบ คอย ๆ ตาม Follow เคาไปเรอย หนาทหนงทพงกระทา ไมไดปลอยใหเดกเปนอสระ 100% แตกตองไมละเมดสทธเคา ขอฝากไวเทานครบ ... ขอบคณครบ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

26

ทกวนนมวทยาศาสตรเทยม (Pseudoscience) เกดขนมากมาย ทาใหเกดการตระหนกขนในสงคม คนในแวดลงวทยาศาสตรกตองเพมการตรวจสอบมากขน เพราะสอมวลชนเองกยงเขาไมถงขอมลเพอการตรวจสอบ

สาระสาคญการสมมนา จากคณมานพ อสสะรย

ทปรกษาองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 27

“จะทาอยางไรเพอจะใหเดกรเทาทนสอ”

ทเกยวกบวนน คอ งานสวนหนงของทางดานวทยาศาสตร กาลงใหความสนใจในเรองการสอสารวทยาศาสตร หลายทานกคงจะพอนกออกนะครบวา เรองราววทยาศาสตรทงหลายบางทมนเขาไมคอยถง คาวา “เขาไมคอยถง” คอ บางครงมเรองมาหาเรา แตฟงดแลวกไมเขาใจมน ผมเขาใจวาปาเมยนปาแมนทงหลายเนย แกคงไมเขาใจ ไมรจกโซเดยมคลอไรด เพราะเปนภาษาทนกวทยาศาสตรเรยก แตถาเมอไหรเอาเกลอไปใหแกนแกรเลย เพราะฉะนนปาแมนแกจะไมเขาใจเรองโซเดยมคลอไรด ทงทแกใชเกลออยทกวนอยางนนะครบ อนนกเปนประเดนอนหนงในแวดวงวทยาศาสตรทเคาจะตองชวยกนทาตอไป

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

28

ทนในเรองของการทจะตองร ตองเขาใจ

ในตวสาระหรอวาองคความรใจวทยาศาสตร รวมทงกระบวนการทเกยวของ หรอทเราเขาใจกนในเรองของวธวทยาศาสตร เพอทจะใชในการตดสนใจในเรองทเกยวกบกจการสาธารณะ ในเรองทเกยวกบวฒนธรรมสงคมอะไรตาง ๆ ขอพดในเชงปจจยหลกวา ทาอยางไรถงจะเขาใจในเรองพนๆ ของหลกการทางวทยาศาสตรหรอวา ความรทจาเปนตองใชในชวตประจาวนนะครบ ในการประเมนความรทางวทยาศาสตรนะครบ ดวยคาถาม เชน

เรารหรอเปลาวาเชออโบลาเปนเชอไวรสหรอวาแบคทเรย? การรพวกนมนมผล เพราะวาถาเปนแบคทเรยมนจะเปนเรองของการตดตอของเชอ ซงถาเรารแลวมนกจะไดปองกนไดถกตอง ถาเปนตระกลแบคทเรยเราจะนกถงประเภททองเสยอะไรงาย ๆ แบบนเลยนะฮะ เชอมนจะตองเขาทางปาก งาย ๆ แตถาเปนไวรสอนนเปนความรทเรยกวารหรอไม แตถารแลวเรากสามารถปองกนไวรสมนเขาไดหลายทาง ตดตองายกวาเหมอนโรคหวด

นอกจากความรในตวเนอหาสาระแลว

กระบวนการหรอวธการ วธคดทเราเรยกวาวธทางวทยาศาสตรนแหละ รจกสงเกตขอมล รจกการสงเคราะห เปรยบเทยบหาขอสรป แลวกเอาไปใชประโยชน ซงการรอยางทวากคงจะหนไมพน Destination ททง 2 ทานวา กคอ รวทยาศาสตรกคอตองร เนอมน รวธของมน รประโยชนใชใหคมคา อนนคอผมเขาใจวาสดทายแลวมนไปในทางเดยวกน ในเชงของนยามแลวไปในทางเดยวกน ในเรองของเทคโนโลย ทกวนน Media ทงหลายมนผานพวกเทคโนโลย ซงกเปนเรองทจะตองร หลาย ๆ ครงเราใชเทคโนโลยกนแบบไมคมคา หลายทานเหน I Phone 6 ออกมากอยากทจะเอามาใช อยากจะมใช แตความสามารถในการใชของตวเองผมเชอวาบางทานอาจจะใช Function ของตวเองทซอมาหลาย ๆ หมนบาทเนย อาจจะไมถงหมนดวยซานะครบ

ในกลมของผบรโภคขาวสารนน ตองมความรอบคอบในการตดตามขอมลและใชสอออนไลนนน เรยกวาการรเทาทนสอในโลกขอมลขาวสารไมใชแคเดกเทานนทตองเทาทน แตเราซงเปนผใหญตางหากทตองมความรยงกวา เพอเขามาดแลเดกได

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 29

ตวอยางทผมเคยยกสมยโบราณเลยนะ

ครบ เมอกอนเราซอเครองอดวดโอ เปรยบเทยบคลาย ๆ กนกบเครองอดวดโอสมยกอนนอกากใชกดเดนหนาหรอถอยหลง แลว Function ทมนหรหรามากไปกว าน นก คอ ประเภทต งอดลวงหนา 3 วน 7 วน 1 เดอน อะไรกแลวแตนะครบ เคาเรยกวา 108 จรง ๆ แลวเวลานามาใชเรากใชแค Play หรอกลบหนา กลบหลงแคนน กเทยบเคยงกบเครองโทรศพท จรง ๆ แลวกคอการรทจะใชเทคโนโลยใหคมคากบสตางคทเรามนนเองนะครบ นกเปนเรองของรเทาทนกคงอนเดยวกนนแหละ

ทตองพดในเรองของตววทยาศาสตรเทคโนโลยพวกนบาง กเพราะวาทานกเหนวาเรองราวทมนผานสอทงหลาย แลวกมาสรางความบดเบอนตาง ๆ ในแวดวงทางวทยาศาสตรเราหวงอยบาง คอในเรองของ “วทยาศาสตรเทยม” ผมเคยไดยนมาวา ป 2012 วนท 31 ธ.ค. เปนวนสนโลก ฮอฮากนไปพกหนงนะครบ เมอธนวาทผานมานมขาวบอกวาโลกดบ แลวมาถงวนนเรากฉลองตอนรบปใหม 2558 กนอยางสนกสนานนะครบ

ทกวนนผมกใชโทรศพทอยพอสมควรนะ

จะเหนวาหลายคนกหากนกบความคาดหวงของผคน วาดวยเรองสวย เรองขาว เรองของสงมาขายไมขาดมอเลย ผมกไมรเหมอนกนวาผมนเปนอะไรอยหรอเปลา เหนมสงมาขายอยประจา ผมวาเปนเวลา 2 ปแลว มสาวรสเซยสงมาขอเปนเพอนกบผมตลอด แตผมกไมกลาตอบโตอะไรเคาเลยนะครบ และกไมรวาผลมนเปนอยางไรนะครบ แตกเชอวาผลเหลานมนมาถงทานทงหลายดวยเหมอนกน กเรยกวาเปนขาวสารทมาถงเรา ผมกยงถอวาอยในกลมวทยาศาสตรเทยม เพราะจากคาโฆษณาตาง ๆ เหลาน แลวเราไมรเลยวามนผานกระบวนการถกตองตาม อย. หรอเปลา การโฆษณาเครองสาอาง อาหารเสรมเตมไปหมด

หลายคนหากนกบความคาดหวงของผคน ซงทกคนพรอมจะเชอคาโฆษณา...

การสอสารในทางวทยาศาสตร คอใหเกดวธคดแบบวทยาศาสตร คดแบบหลกพนฐาน ใหรจกตงสมมตฐาน ทดลองหาคาตอบกอนจะเชอ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

30

ทยกเรองพวกนมาพดกคอเปนเพราะวามนเปน Content ทผานสอมาทงหมด จะออนไลนไมออนไลนกแลวแต บางครงเราเองไมรอบคอบ ผมตองเอา อาจารยธามมาเปนทตงวา ไมตองหวงเยาวชน ตวเราเองตางหากทจะตองเปนหวงดวย เพราะเราเองกตองดแลตวเอง ดแลลกหลานเราดวยเหมอนกน ความรอบคอบของแหลงการผลตขอมลทถกตองสมเหตสมผลกเปนเรองทเราตองใหความสนใจกบมน กตองยกเรองพวกนขนมาเปนตวอยาง

ทนาตกใจคอขาวบางขาวผใหขอมลเปนนกวชาการ แตพอความจรงพอตรวจสอบเรองเหลานนมนกไมม ผมยอมรบวาคนไทยบางทเราตองรบฟงเพอการเตรยมพรอมทจะรบ แตวาการรบรหรอเทาทนของเราเองนแหละครบจะตองมการตรวจสอบเพ อจะไม ให เ รา เองหลงซะจนเกนไป กตองเรยนวาการตอบโตหรอการใหขอมล เช งบวกหรอการใหขอมลท เปนจร งบางอยางมนไมคอยมใครตาม และเรองบางอยางคอนขางตดตามยาก ทาให สอมวลชนยงไมสามารถเขาถงเรองดงกลาวได

อยางทผมเรยนเบองตนนะครบ กตองเรยนวา ความพยายามในการทสรางสาระทเปนเชงบวก แลวกเผยแพรสสาธารณะเพอสรางความตระหนก การรบร การเตอนภยหรออะไรกแลวแต กเปนนโยบายท เปนภาระของหลายหนวยงาน ของนกวชาการ ของผเชยวชาญ พวกเราในฐานะททางานทางดานนเทศ ทางดานสอผมกควรจะตองเขาใจ คอนอกจากตว Media ทเรารบผดชอบอยนน พอพดถงตวผผลตเนอหาสาระ ผมคดวา มนตองตามหาเหมอนกนวาแหลงผผลตนนเชอถอได แหลงทเราจะไปหยบจบสารตวนนมาเพอทจะสผรบมความถกตอง มความ

เชอถอได มเหตมผลอะไรเพยงพอหรอไม ผมคดวาทงหมดเราตองมความเขาใจดวยกนทงหมดนะครบวา Message ตวไหนเหมาะทจะสงผานสออะไร ชองทางไหน ไป ส ผ รบ ในระดบไหน เพอทจะกอใหเกดความเขาใจทถกตองนะครบ…

แนวคดทจะใหเยาวชนคดไปในทางบวก

จะเหนวาหลง ๆ แหลงเรยนร ไมวาจะพพธภณฑ หรอศนยขอมลขาวสารทจะชวยเตม เปนทางเลอกทจะหนออกไปจากการอยกบโลกเสมอนกมมากขน แมแตเอกชนเองกพยายามเตมสาระทเคาทาเรองบนเทงเรงรมยทงหลาย ชดกจกรรมนทรรศการอะไรทงหลาย ทใหความรพวกนเพมขน ยกตวอยางงานของเรา เครองมอส วนหน งท เ ร าม ใ ช ก ค อ เป นต วพ พ ธ ภณฑวทยาศาสตรธรรมชาตวทยา เรองราวหลาย ๆ สวนทมนเปน Content เคากพยายามหาชองทางทจะนาเสนอในรปแบบอนโดยเฉพาะผานสอออนไลนทงหลาย กระทรวงวทยาศาสตรกจะมทเราเรยกวา SVKC เปนสอออนไลนทใหองคความรทางดานวทยาศาสตรเทคโนโลย เยอะไปหมดนะครบ คราวหลงกมเพมทง Instargram ทงอะไรตาง ๆ

แตกตองเรยนเบองตนนะครบวา ชองทางการเขาถงทเปดหลากหลายมากขน กเปนทางเลอกใหกบเดก ๆ เคา เพยงแตวาการใชกยงนอยอย ซงถาฟงกรณทอาจารยธามพด ผมเหนวามนยงนอยอยมาก มนเปนเชงบวกอะไรทงหลายนะครบ แตโดยภาระหนาทผมวาแมแตกระทรวง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 31

ICT เอง จะเนนในเรองของการเตรยมชองทางสอ แตตว Content นน ผมวาทกหนวยงานททาหนาท เพราะฉะนนการใหความรใหอะไรกบเดกและเยาวชนในส งคมน น กพยายามท าอย เพยงแตวามนไมโดดเดน มนไมกระตน มนไมเชญชวน มนไมนาสนใจหรออะไร อนนผมวามนนาจะเปนโอกาสหนงเหมอนกนทแวดวงวชาการสวนหนงไดมานาเสนอใหเหนวา ทาอยางไรเราถงจะผสมผสานเรองพวกนเขาไปดวยกนวา การเอาเกลอ เอานาตาลไปใหปาเมยน ปาแมน หรอใครตอใครไดเขาใจไดมากขน อนนกขอฝากไวตรงนดวยนะครบ ... คณมานพ กลาว

วธทางทจะทาใหเยาวชนรเทาทนสอไดอยางไร

จรง ๆ ตองเรยนตรงไปตรงมาวาเปนเร อ งยาก เหมอนท อ าจารย ธามว านะครบ เพราะวาความแตกตางกนของเทคโนโลย เปนเรองทตามกนไมทนจรง ๆ แตวา ผมเขาใจวาพวกเราทอยในแวดวงในดานการศกษาบาง ดานวทยาศาสตรบาง รวมทง ICT บาง สงทกาลงทาอยวา ทาอยางไรถงจะชวยกนปพนในเรองของการรใชเทคโนโลย เรองของ ICT ทงหลายใหมนกวางขวางขน โดยเฉพาะกลมผใหญโดยเฉพาะทเปนผปกครองของลกหลานเรานแหละ นะฮะ

ต วอย างท ท ากนอย คอ เ ราตองมโปรแกรมอบรมเจาหนาท อบต. ทงหลาย ซงเปนกลมหนงทโดยหนาทแลวเคาควรจะรจะเขาใจกอนเดกและเยาวชน กลมถดมาเรากเรมทคร ซงสวนหนงทมอาชพตองใช ICT ทงเปนสอ เปน

เครองมอในการเรยนการสอนเนองจากทเรามจด Sector เลก ๆ ของเราอยทรวจามจร เรากเปดโอกาสใหไดเรยนร และไดรบการใหความสนใจอยพอสมควร ในเรองของการใช ในเรองของการสรางเวบเพจ ในเรองของการเลอกใชและเลอกดขอมลขาวสาร หรอการตรวจสอบขอมลขาวสาร ถามองอยางนจะเหนไดวากจกรรมททามนคงจะไมทาใหเหมอนกบกลมลกหลานเราทหางไกลกนอยเยอะ แตกเปนความพยายามทตองชวยกนทา

นอกจากการชวยในเรองเหลานแลว ทาอยางไรเราจะชวยกนกรองในเชงรกถงการเตอนหรอการสง Message ทถกตองควรมทางเลอกใหกบกลมวยรนบาง คอใหขอมลในทางบวกใหเคามการเลอกใชไดมากขน บางครงในกลไกทงหลายทอาจจะตองเชญชวนใหเคาไปสมผสกบสถานทจรง คอทกภาคสวนตองชวยกนทาในทศทางเดยวกน ผมดวาจรงแลวบานเรามแหลงรองรบสอทสามารถเตมสาระเชงบวกไดอยางไร ผมเชอวาหลายสวนเคากทาไปแลว และสวนของผสงสารทงหลายกควรจะตองเตรยมสาระทเปนประ โยชน ให ม ากข น และผ ปกครองหร อผเกยวของทาอยางไรจะเตมทางเลอกใหเคา เตมเตมใหเคา และตองเรยนรรวมกนอยใกลชดกบเคา เรองของการรณรงคกจาเปน ทกภาคสวนของสงคมตองชวยกน ตองเสรมกน บางครงบางคราวการตอบโตขาวจรง ขาวขอมลทถกตองกเปนเรองจาเปนทตองทา คอตองวางระบบใหมนเปนเรองราวทชดเจนขน สงเสรมกนใหไดเปนอยางด จะเรมกนไดเมอไหรในอนาคตเทานนเองครบ ... ขอบคณครบ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

32

ประเดนคาถาม แลกเปลยนความคดเหน

มองกวางอยางเปดใจ ทาใหเขาใจกนมากขน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 33

ประเดนคาถามแลกเปลยนความเหนกบวทยากร

ผรวมสมมนา : กวสปปวชญ เมองจนทร

“สวสดครบผมกวสปปวชญ เมองจนทร นกศกษานเทศศาสตรนะครบ... ผมอยากจะเชญวทยากรคดขา ๆ นะครบวา ปรากฎการณเหนยวไกนนะฮะ เปนโอกาสหรอเปนปญหาในลกษณะของหวขอในวนนครบ”

อาจารยธาม เชอสถาปนศร : สภาพของ Social Media คอ คณเปนคนอยางไร คณกจะ Follow ขาวสารประเภทนน

พดวาเปนปรากฏการณได เลยครบเพราะวามนทาใหสงทผมมองเหนแวบแรกนน มนเปนขาวสารททกคนเลนแชรกนอยางมากมาย สรางคลปเลยนแบบอะไรตาง ๆ มองในมมทไมมดเนย มนทาใหมองวาสงคมไทยฉาบฉวย เรองทไรสาระคอนขางมาก ทกวนนผมตองมาน ง Unfollow ขาวสารไรสาระตาง ๆ มากมาย แตถามองอกมมหนงกคอวา มนสะทอนใหเหนวาสงคมไทยใหความสนใจกบเรองทมนเราอารมณ ขาขน สนกสนาน เคาบอกวาสภาพของ Social Media คอ คณเปนคนอยางไร คณกจะ Follow ขาวสารประเภทนน

เพราะฉะนนทนททเจอนองหลา แลวมาเจอซบปย มาอกทาใหผมรวาเดยวนขาวสารมนเปนแบบนนะครบ เจอคนหลอบอกดวย เจอแมคาขายหมปงสาวสวย บอกดวย ..รยง รยง (ทกาลงฮต) จากเหตการณนองหลามนทาใหคนพบวา คนเราในปจจบนไมไดมองเหนคณคาของความรอกตอไปละ ความรกลายเปนสนคาฟมเฟอยในโลกศตวรรษท 21 คอมนจะเขาถงเมอไหรกได แตกอนในยคป 1800 ความรเปนยคสหบรณาการ ยครแจงแหงปญญา วทยาศาสตร สงคม จตวทยา ศลปะ เกดขนในยคนน แตยคนมนอยใน Media มนมอยตลอดเวลา

ผมวาโลกมนกาลงเปลยนแลวครบ เชอหรอไมครบทกครงทละครตบจบแรงเงา เรยา สามตตรา สงเหลานกมแงมมทด เพราะฉะนน เวลาเสพสออยามองมมดานเดยว บางทเราสามารถพลกมนเปนแงมมทมประโยชน ได

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

34

อยางเชน The Voice ผมสามารถเขยนออกมาในมมมองเชงการตลาดของสงคมได เพราะวาการรเทาทนสอนนจะทาใหเรามสายตาหลายมมมอง แลวมนทาใหเราเหมอนกบละครไทยมคาหนงทวา ดละคร แลวใหยอนดตว กเหมอนเหนยวไกนกเชนกน เราสามารถมองไดหลายมมมองครบ

ผรวมสมมนา : แสงเทยน เนยมทรพย

“ขออนญาตถามคณมานะชย นะคะ เปนนก ศกษาปรญญาโท แตกท า งานทางด านสอสารมวลชนดวย ของวทยสอสารทเชยงใหม มขอนงทพดถงยทธศาสตรทางดานการนาสอออนไลนเพมคณภาพชวตประชาชน โดยเฉพาะกลมผฟงของเราคอภาคการเกษตร และไดพดถงก า ร ใ ห บ ร ก า ร ใ น ช ม ช น จ ง อ ย า ก ท ร า บรายละเอยดสกนดวาเปนอยางไรบาง ... ขอบคณคะ”

คณมานะชย บญเอก : ในเรองแรกนะครบสาหรบการพฒนา

ดานการเกษตรและสรางศกยภาพในชมชนนน คอสงทเราตองการเหนคอภาคสงคมเกษตรของเราอยกบวถเหมอนเดม วฒนธรรมเหมอนเดม แตเรา Adapt เขามา เหมอนกบวาผมอยากใหมการตอยอดเชง เศรษฐกจดวย การสงเสรมคณภาพชวตดวย เกดตอไปในอนาคตคาดวามนจะมสาธารณปโภคเกยวกบอนเทอรเนตปกอยหนาบานของทานเหมอนมเตอรนาไฟ และเราจะมศนยองคกรชมชนเราอยตรงนน จะเรยกวาปราชญชาวบานกวาได โดยสวนราชการหลกจะเขาไปรวมกบทาน เพราะฉะนนมนจะแฝงเขาไปโดยไมละเลยเรองเศรษฐกจ และมการสงเสรม และขายผาน E- Commerce ถาเกดการแนบแนนกนระหวางเศรษฐกจชมชน และวธชวตของเรากจะตอยอดเปน 5Digital Economy และสงทสาคญคอเราตองมทศนคตในเชงบวกดวยนะครบ

5 Digital Economy คอ การขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ โดยการนาเอาเทคโนโลยดจตอลเขามาใชเพอเพมประสทธภาพ และสรางมลคาเพมใหกบผลผลตมวลรวมของประเทศใหทนกบโลกในยคปจจบน ตงแต Knowledge Economy หรอ เศรษฐกจบนพนฐานของความร และ Creative Economy ทวางเปาหมายในการเพมมลคาทางเศรษฐกจ ใหกบสนคาและการบรการผานทางนวตกรรมและความคดสรางสรรค อางองhttp://www.most.go.th/main/index

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 35

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

36

สรปสาระสาคญจากการสมมนา

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 37

การรเทาทน" อาวธในสมรภมสอออนไลน

ของเยาวชน

ภชฌามน พนศรโชต

ปจจบน "สอ" นบวาเปนกระจกสะทอนภาพของสงคม เปรยบเสมอนเครองมอ

ทมบทบาทสาคญตอการสรางคานยม เจตคต การรบรของประชาชนในสงคม และยงมผลตอการสรางเอกลกษณของชาต สอนาเสนอขอมลขาวสารออกมาในลกษณะใด สภาพสงคมยอมแสดงออกมาในลกษณะนนเชนกน หากประเทศไทยมการใชสอเปนเครองมอในการถายทอดวฒนธรรมอนดงาม โดยการนาเสนอแงมมเชงบวกผานครอบครว มตรภาพ คณธรรม กจะนาไปสการสรางภาพลกษณทดของประเทศในสายตาของคนตางชาต สะทอนใหผชมรบรถงความออนโยนของวฒนธรรมของเรา หรอนาเสนอในแงมมเชงลบ กจะนาไปสการสรางภาพลกษณในแงทไมด ซงไมสามารถควบคมไดทงหมด

เมอสอแพรหลายมากมายขนาดน การกลนกรองกอนออนไลนนนเปนไปไมไดเลย จงทาใหเดกและเยาวชนทไมมความรเทาทนสอซงเปรยบเสมอนอาวธอนสาคญในการตอสกบสอรายอยในสภาพทตองซมซบรบสารไปโดยปรยาย นคอสงทตองตระหนกและรวมมอกนในการหาทางออกและแกไขเพอเดกและเยาวชน อาจกอเกดปญหาตามมาจากภาวะขาดภม คมกนในการรบสอของเยาวชน สงผลใหเปนปญหาในอนาคต ทงปญหาดานกระบวนการสอสาร ปญหาสขภาพจต ปญหาสภาพแวดลอม และปญหาครอบครว การรเทาทนสอจงมความสาคญ เพราะจะเปนทางเลอกในการบรโภคและการใชชวตประจาวน เพราะรวาจะจดการกบสอทถาโถมเขามาอยางไมหยดยงนอยางไร ซงเยาวชนจะสามารถตอรองกบดานลบของสอ และนาเอาดานบวกจากสอมาใชได

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

38

ธาม เชอสถาปนศร จาก สานกขาวอสรา ไดใหขอมลทเปนประโยชนเกยวกบการรเทาทนสอวา "การรเทาทนสอในยคสอเกา มกพดถงการรเทาทนสอในแบบ เทาทนผลกระทบ จตวทยา การถกครอบงา และการตงคาถามวาสอนนตองการอะไรจากเรา ทวาการรเทาทนสอใหมในยคคอนเวอรเจนซนน "แตกตางกน" เพราะสอใหมกาวเขาสความเปน "โลกของผใชสอ" (user generated content) ซงหมายความวา เราเปนทงผชม ผอาน ผฟง และกลายเปนผคด เขยน บอกเลา แชร สงตอ ออกไปดวย ดงนนการรเทาทนสอในยคปจจบน จงควรพดถงการรเทาทน "ตวเราเอง" มากกวา ผมขออนญาตแบงการรเทาทนสอ ในยคสอใหม ทเราควรจะเทาทน ดงน 1. มตพนท (space) : เราใชมนบนพนทแบบไหน? 2. มตเวลา (time) : เราใชมนมากนอยเพยงใด? 3. มตตวตน (self) : เราใช มอง สราง ปฏบต และวางกรอบตวตนเราอยางไร? 4. มตความเปนจรง (reality) : แนใจหรอวาทคณรบรนนคอ ขอเทจจรง หรอความเปนจรง? 5. มตสงคม (social) : เรารหรอไมวาเรามสวนสรางและสงผลกระทบตอสงคมอยางไรบาง?

เยาวชนสามารถต งคาถามเหลาน ตอตน เอง เม อ เ ร า ได ใ ช ส อ ในภาวะท เ ร า ต อ ง ใชชวตประจาวนอยในสงคมบรโภคนยมขอมลขาวสารเกยวกบการศกษาหาความร คนควาหาขอมลสนคา ผลตภณฑ บรการตางๆ ตลอดจนความเชอคานยม อกทงดานการบานการเมองไหลบาถาโถมเขาใสเราจนตงตวไมตด มความจาเปนอยางยงทเราจะตองม "สตและปญญา" ในการเลอกรบขาวสาร ไตรตรอง และใชขอมล เหลานนใหเกดประโยชน ยงไปกวานน การรเทาทนสอยงเปนการเพมพลงและอานาจใหแกตวเอง ในการควบคมความเชอและพฤตกรรมสวนตวของเราได เชน ไมเชอตามโฆษณา วาคณคาหรอความงามอยทผวขาวหรอผมสวย จงไมจาเปนตองซอสนคาดวยเหตผลนน แตดคณภาพและประโยชนจรงๆ ของสนคา เปนตน

การรเทาทนสอ ยงนาไปสการตระหนกในสทธการสอสารของประชาชนและทาใหเราสามารถสอสารไดอยางสรางสรรค ซงเทากบเปนการสรางความเขมแขงใหกบโครงสรางประชาธปไตยของสงคมอกดวย

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 39

จากการศกษา "ร เทาทน" จงหมายถง ทกษะ หรอความสามารถในการ "ใชสออยางรตว" และ "ใชสออยางตนตว" คาวา "การใชสออยางรตว" สามารถอธบายหรอขยายความไดวา สามารถตความ วเคราะห แยกแยะเนอหาสาระของสอ สามารถโตตอบกบมนไดอยางมสตและรตวสามารถตงคาถามวา สอ ถกสรางขนไดอยางไร เชน ใครเปนเจาของสอ ใครผลต และผลตภายใตขอจากดใด ควรเชอหรอไม หรอมคานยมความเชออะไรทแฝงมากบสอนน พวกทผลตสอหวงผลอะไรจากเรา คาวา "การใชสออยางตนตว" สามารถอธบายหรอขยายความไดวา

แทนทเราจะเปนฝายตงรบอยางเดยว เรากจะตองเปลยนมาเปนฝายรกบาง โดยการแสวงหาขอมลเพมเตม เขาถงขอมลขาวสาร เขาถงสอทหลากหลายและมคณภาพสามารถใชสอให เกดประโยชนมสวนรวมทพฒนาสอตางๆ ใหดขน เชน ทวงตงหรอรอง เรยนเ มอพบส อท ไ ม เหมาะสม เรยกรองสทธในฐานะเปนผบรโภคสอ

ยทธศาสตรทจะตอบโจทยการรเทาทน

สมรภมโลกออนไลนของเยาวชนนน เราควรรวมกนเตมเตม ใน 5 ขอ คอ มการพฒนาสงคมดจตอลเพอใหปรบคณภาพชวตประชาชน มการสงเสรมการนาเอา ICT ไปใชอยางบรณาการและยงยน มการพฒนาโครงขายนวตกรรมใหทกภาคส วน เข ามาใช โดย เฉพาะ เกษตรกร ม การพฒนาการสวนราชการแผนดน และเยาวชนเองตองมความ " ตนร" ตนรในการรบผดชอบตอสงคม และรบผดชอบตอตนเองดวย

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

40

บทความประกอบการสมมนา

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 41

เปด 5 แนวคดรเทาทนสอ - รทนตวเอง กอนโพสต ไลค แชร

ธาม เชอสถาปนศร สานกขาวอสรา วนอาทตยท 02 มนาคม 2557

การรเทาทนสอในยคสอเกา มกพดถงการรเทาทนสอในแบบ "เทาทนผลกระทบ จตวทยา การถกครอบครอง ครอบงา" และการตงคาถามวาสอนนตองการอะไรจากเรา ทวาการรเทาทนสอใหมในยคคอนเวอรเจนซนน "แตกตางกน" เพราะสอใหมนนกาวเขาสความเปน "โลกของผใช สอ" (user generated content) ซงหมายความวาเราเปนทงผชม ผอาน ผฟง และกลายเปนผคดเขยนบอกเลาแชรสงตอออกไปดวยดงนนการรเทาทนสอในยคปจจบน จงควรพดถงการรเทาทน "ตวเราเอง" มากกกวา ผมขออนญาตแบงการรเทาทนสอ ในยคสอใหม ทเราควรจะเทาทน ดงน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

42

1. มตพนท (space) : เราใชมนบนพนทแบบไหน? คอความตระหนกวาพนทของสอใหมนน มใชพนทสวนตวหรอสาธารณะอยางใดอยางหนง แตมนคอ "พนท สวนตวบนพนทสาธารณะ " เหมอนเรานงรานกาแฟในหางสรรพสนคา หรอ ทานอาหารในรานอาหาร สถานทแหงนน "เราแคมความรสกวาเปนสวนตวของเรา" ทวาทจรงแลวไมใช พนทนนมคนสรางขนมาใหเราใชตางหาก เราเพยงแครสกเปนเจาของเทานน เพราะฉะนน ทก ๆ อยางท เราคด โพสตขนไป จงไมใชในขอบเขตพนทสวนตว แตเปนพนทสาธารณะ มารค ซกเคอรเบรก เจาของเฟซบก เคยเขยนไววา "ตอนทผมสรางเฟซบกขนใหม ๆ กคดวาใครจะมาพดเรองสวนตวบนเฟซบก แตในภายหลงก เขาใจไดวา ผคนตองการพดเรองสวนตวนน ๆ ใหคนทงโลก หรออยางนอยกเพอน ๆ ในสงคมเขาไดยนกน มเชนนน เขากคงไมเขยนและโพสตมนหรอก"

2. มตเวลา (time) : เราใชมนมากนอยเพยงใด? มนษยในยคสงคมสารสนเทศใชเวลากบส อ ม า ก ข น ท ง ใ น พ ฤ ต ก ร ร ร ม ก า ร ใ ช ส อหลากหลายชองทางในเวลาเดยวกน และทาก จกรรมหลายอย า งพร อม ๆ กน (multi-platform & multi-tasking) ดงนน การรเทาทนสอใหมจงหมายความวา "คณรวาใชเวลากบมนมากเกนไป หรอ ควรรวาเวลาใดควรใชหรอควรใสใจกบกจกรรมอน ๆ บาง" ผคนในโลกสอใหมหลายลานคนเปนโรคเสพตดอนเทอรเนต ตดเกมส ตดแชท และตดเ ค ร อ ข า ย ส ง ค ม พ ว ก เ ข า "ใ ช เ ว ล า ม า กเกนไป" และ "ใชมนอยางพราเพรอ" จนลดทอน

ความสาคญของกจกรรมอน ๆ ในชวตไปมาก ไม ใชแคนน แต เรายงตองร เทาทน "มต เช งเวลา" ของมนดวย เพราะสอใหมไดเขามากาหนดความเรว และการแขงขนใหผคน "ตกหลมพรางความเรว / ชา" เชน รบกดแชร กดไลคหรอปลอยขาวลอไปเรว เพราะตองการแขงกบสออน ๆ หรอ เพราะเราอยากจะเปนสวนหนงของการสงตอขาวทเราเชอวามนจรง บางครงผคนกชาทรบรขาวสารหนงทเกดขนมานานแลว, ยคสมยปจจบน จงเปนยคท "เวลากลายเปนปจจบน" (now) ทเวลาของผคนไมเทากน และเปนปจจบนกนทงหมด เราจงควรรเทาทนวา เสนแบงเวลาและกบดกความเรวนน เหลานมากาหนดปจจยสาคญของความถกตองของขาวสาร และความเรงรบกลวตกขาวของเราใหเรากระวนกระวายใจ เหมอนทเขาเรยกวาเปน โรค "FOMO" ทแปลวา "Fear Of Missing Out" หรอ "โรคกลวตกขาว/พลาดขาว"

3. มตตวตน (self) : เราใช มอง สราง ปฏบต และวางกรอบตวตนเราอยางไร? อนนหมายความวา: (1) เรารสกวาตวตนทแทจรงของเรานนคอตวไหน? ระหวางในโลกออนไลน ในเกมออนไลน ในเฟซบก หรอตวเราท เปนตวเนอรางกายทแทจรง อนนหมายถง "ตวตน กายเนอ กายจต" เราวางตาแหนงแหงทมนไวตรงไหนอยางไร? (2) เ รามต วตนเด ยว หรอหลาย ๆ ตวตน? วยรนสมยน หรอผใหญบางคนรสกวาตนเองสามารถสรางตวตนจาลอง รางอวตารไดหลาย ๆ ตว นนอาจเปนขอดและขอแย เพราะคนในปจจบนจะมอตลกษณบคคลหลากหลาย

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 43

มากขน ซงมนแยแน ๆ ถาคณเรมทจะ "สบสน" กบการสรางอตลกษณของคณในเฟซบก ถามนแตกตางกนมาก มนกยอมสงผลเชงจตวทยาอตลกษณตวตนของคณ (3) เรามความสบสนเรองอตลกษณตวตนหรอไม ระหวางตวตนทเราอยากจะเปน ตวตนทคนอนมองเราจรง ๆ ตวตนทเราอยากใหคนอนมองและตวตนทเราเปนจรง ๆ ผคนในโลกปจจบนใหความสา คญวา "การสรางอตลกษณ และการสรางชอเสยง และสถานะ " น นกลาย เป น เ ร อ ง เ ด ย วก น อนตรายจงอยทวา "ตวตนและชอเสยง สถานะทางสงคมในโลกสอใหมนน อาจกรอนทาลายอตลกษณทแทจร งของความเปนคณ " คนท ไมระมดระวงเพยงพอ จะถก "ผคนในโลกสอใหม/สอสงคมครอบงา" และคณอาจจะพยายามทาทกอยางเพอให "คนอนๆ ทคณไมรจกชนชอบ" นาเสยดายทตวคณจะโดนครอบงาจากคนอน คนทพวกเขาเหลานนกพยายามสรางตวตนหลอก ๆ จาลองขนมาเหมอนกน ป ญ ห า น ย ง ม เ ร อ ง ง า ย ๆ เ ช น ผคน "ใชอตลกษณบคคลเทยม / นรนาม" เพอหวงผลกอการราย ลอลวง และอาชญากรรมอน ๆ ซงเปนสงทคณควรจะรวา "เหนหนาไมรจกชอ เจอกนไมรจกใจ" ไวใจใคร ๆ กลาบากในโลกออนไลน!

4. มตความเปนจรง (reality) : คณร แนใจหรอวาทคณรบรนนคอ ขอเทจจรง หรอความเปนจรง? ในโลกของสอเกา 3 คาขางตนคอสงทนกรเทาทนสอตองเรงเรยนรเทาทน เพราะสอเกานนมอานาจประกอบสรางความจรงไดอยางรายกาจ สงทคณรนน อาจไมใชความจรง แตเปน

ขอเทจจรงบางสวนทประกอบสรางความเปนจรงขนมากลอมเกลาคณใหหลงเชอ เชน ขาวหรอโฆษณาตาง ๆ นนเอง แตในโลกของสอใหมผมตองบอกวา "มนยากยงขนไปอก" เพราะความจรงในโลกคอมพวเตอร คอ ความจรงเสมอนแบบหนง (virtuality) เชน ภาพกราฟกจาลองคอมพวเตอร หรอเกมสโลกออนไลนตาง ๆ ทพาคณเขาไปสจนตนาการเหลอเชอ หรอมากไปกวาเรากจะอยในโลก "ความจรงเพมขยาย" (augmented reality) เชน แวนตากเกล หรอกลองโทรศพทมอถอทเพมเตมขอมลจากภาพหนาจอเขาทบซอนกบโลกจรง ๆ เขาดวยกน และมากไปกวานน ลองนกถงโลกของความจรงเหนอจรง (surrealism) เชน เราเปน "นโอ" ในหนงเดอะเมทรกซ ทเราอาจจะตายจรง ๆ ถ า เ ร าตาย ใน เกมสหร อ โลกภาพยนตร "inception" ทเราเขาไปสโลกแหงความฝน ผจญภย ลวงลกกอความรกและอาชญากรรมกระทงสรางความฝน ปมขดแยงในชวตสโลกของตวคณจรง ๆ สอใหมไดทาใหความจรงมหลายชน ซบซอนและเปนความจรงเสมอนจรงทบกนวนวายไปหมด ปญหากคอ คณเสพตดความจรงแบบไหน ระดบใดอย และทมากกวานน คณกลบอาจคดวาความเปนจรงในโลกออนไลน คอ ความจรงทคณมชวตอยดวยซาไป

5. มตสงคม (social) : เรารหรอไมวาเรามสวนสรางและสงผลกระทบตอสงคมอยางไรบาง? ในโลกยคอทธพลอานาจสอเกา สอนนมผลสงผลกระทบมากมายตอชวต ทศนคต ความร พฤตกรรมและจตวญญาณของเรา, เรากลายเปนผตงรบรอกระบวนการกลอมเกลาประกอบสราง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

44

แตในสอใหมผคนมอานาจทจะสอสารกบโลก, ทกคนหนมาพดเรองตวเองมากขน ไมมใครใสใจจะฟงเรองของคนอน ๆ ทงความโกรธ อวดเกง ขอจฉา ความรนแรง อคต ความเกลยดชง ตางถกโยนทงลงมาทเครอขายสงคมออนไลน แนวามพลงทงดานบวกดานลบ มพลงสรางสรรคและทาลาย

เราทกคนเปนผท สามารถสร างผล กระทบตอสงคมไดทงหมด ดวยเนอหา เวลาและสถานการณแวดลอมทเอออานวย คาดา คาชม ขาวลอ ขาวจรง ความรก ความชง สนตและสงคราม เกดขนไดดวยการใชสอของเราทก ๆ คน โดยรตวหรอไมกตาม, นคอโลกทผคนทก ๆ คนเรมทจะมสวนรวมสรางพรอม ๆ กนไมมใครเปนผมอานาจกาหนดความร ความจรง และผกขาดอานาจอกตอไปเราทกคนไดกลายมาเปนนกปฏวต และ นกโฆษณาชวนเชอไปพรอม ๆ กน

การร เทาทนสอในแงนจงหมายถงวา คณแคร ใสใจคนรอบขาง เพอนคณ สงคมคณเพยงพอหรอเปลา คณเขาใจกฎเกณฑ กตกาการอยรวมกนในโลกออนไลนหรอไม ถาสอใหมเปนท ๆ ทกคนเอาระเบดมาวางใส โลกกจะไมนาอย แตถาทกคนเอาสต เอาปญญาความร ความจรง และเจตนาด หวงดตอกน โลกกจะนาอยมากขน

ทงหมดทงปวงน เปนสงทผมคดวา "เราทกคน" ในฐานะเปนผใชสอสงคมขอมลขาวสารควรทจะ "รเทาทนอานาจของตวเอง" ผมชอบประโยคท โทน ปารคเกอร (สไปเดอรแมน) พดว า "อ านาจอนย ง ใหญ มาพร อมกบความรบผดชอบอนยงใหญ" และสาหรบการรเทาทนสอในยคปจจบน โลกสอใหม ผมวาถาเรารเทาทนตวเราเองเรากจะใชสอและอยรวมกบสออยางมความสข! รเทาทนสอใหม จงเทากบ รเทาทนตวเราเอง คดทกครง กอนโพสต กอนไลค กอนแชร! ธาม เชอสถาปนศร นกวชาการ สถาบนวชาการสอสาธารณะ (สวส.)

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 45

อนเทอรเนตกลายเปนเครองมอการ

สอสารของคนในยคนทแทบขาดเสยไมไดในชวตประจาวน 6จากการสารวจจานวนผ ใชอนเทอรเนต ณ เดอนมถนายน 2553 พบวาทวโลกมผใชอนเทอรเนตมากกวา 1,900 ลานคน เมอเปรยบเทยบกบทวปตางๆ พบวา ทวปเอเชยมผใชอนเทอรเนตจานวนมากทสด 825 ลานคน และประเทศทม ผใชอนเทอรเนตมากท สดคอประเทศจน คดเปนจานวน 384 ลานคน สวนประเทศไทยมผใชอนเทอรเนต 16.1 ลานคน

ดวยความสะดวกสบายในการเชอมตอขอมล ขาวสารอยางไรขอจากดแบบทกท ทกเวลา จงมการนามาเปนเครองมอใชให เกดประโยชนในหลาย ๆ ดาน เชน ในดานการแพทยในพนทชนบทใชบรการดานการรกษาพยาบาลทางไกล (Tele Medicine Consultation 3.0.1.1) ซงเปนการนาเอาเทคโนโลยความกาวหนาทางดานสอสารโทรคมนาคมมาประยกต ใชแกปญหาการขาดแคลนแพทยผเชยวชาญ และคดกรองผปวยในทองถน เพอลดภาระของโรงพยาบาลขนาดใหญทประชาชนแหเขารบการรกษา

6 Internet Usage Statistics, 2010

สวนในดานการศกษานน อนเทอรเนตม

บทบาทเปรยบดงหองสมดดจตอลขนาดใหญทสามารถใชเปนแหลงคนควาหาขอมล ไมวาจะเปนขอมลทางวชาการ ขอมลดานการบนเทง ดานการแพทย และอนๆ ทนาสนใจ ทงทขอมลทเปน ขอความ เสยง ภาพเคลอนไหวตาง ๆ เปนตน

อยางไรกตาม การใชอนเตอรเนตนนแมจะถกรองรบดวย พระราชบญญตวาดวยการกระทาความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 แตสวนใหญแลวจะเลอกใชอยางเสรตามความพงพอใจ และวฒภาวะของผใชเปนหลก ซงในกลมของเดกและเยาวชนนน กลบนาเปนหวงวามการใชอนเทอร เนตอยางไมร เทาทนสอ (Media literacy) ซ ง เปนความสามารถในการเขาใจวธการทางานของสอสารมวลชน วามความหมายอยางไร บรหารจดการอยางไร และจะใชสอใหฉลาดอยางไร ดงนน คนทรเทาทนสอจะสามารถอธบายถงบทบาททสอมตอชวตของพวกเขาได และเขาใจธรรมเนยมปฏบตของสอหลากหลายประเภท และจะเพลดเพลนกบการใชสอชนดตาง ๆ อยางตงใจ

“เสพตดอนเทอรเนต” แกไขไดจากภายในครอบครว

ณภญา มสกะรกษ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

46

ทงน ผเขยนขอเจาะจงปญหาการรเทาทนสอ ในประเดนการตดอนเทอรเนตของเดกและเยาวชน ซงเหนวาไมไดเกดขนในเฉพาะประเทศไทยเทานน แตทวโลกตองเผชญปญหาเดยวกน และไดรบผลกระทบจากพฤตกรรมการใชเสพตดอนเตอรเนตอยางไมรตว แลวเราจะรไดอยางไรวาเขาขายเสพตดอนเทอรเนตหรอไม Young (1996) นกจตวทยาจากคณะแพทย มหาวทยาลยพทสเบรก ไดศกษาลกษณะของการเสพต ดอ น เทอร เ น ตซ ง ม ล กษณะพ น ฐ านเหมอนกบการตดการพนน และไดพฒนาคาถามเพอใชวดพฤตกรรมการเสพตดอนเทอรเนต หากบคคลในทตอบวา “ใช” 5 ขอขนไป จะถกจดวาเขาขายมพฤตกรรมการเสพตดอนเทอรเนต โดยมขอคาถามดงน

1 . ร สกถกรอบงาโดยอนเทอร เนตหรอไม (มการคานงถงเรองทผานมาในกจกรรมในอนเทอรเนต และคาดการณสงทจะเกดขนตอไปจากอนเทอรเนต)

2. รสกตองการใชอนเทอรเนตในเวลามากขน เพอตอบสนองความพอใจหรอไม

3. ไมสามารถควบคมพฤตกรรมการใช หรอหยดการใชอนเทอรเนตไดบอยครงหรอไม

4 . ร สกหมดหว ง โมโห ร สกกดดน กระสบกระสายเมอตองหยดใชอนเทอรเนตหรอไม

5. ใชเวลาในอนเทอรเนตมากกวาทตงใจเอาไวหรอไม

6 . สญเสยความสมพนธทางส งคม หนาทการงาน การเรยน หรอโอกาสตาง ๆ เพราะการใชอนเทอรเนตหรอไม

7. โกหกหรอปกปดครอบครว เพอน หรอบคคลรอบขางเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตหรอไม

8. ใชอนเทอรเนตเพอเปนหนทางหลกหนปญหา หรอบรรเทาผอนคลายอารมณ ความรสกกดดน หมดหวงหรอไม

7สาหรบในกลมเดกและเยาวชนนนมการสารวจครจานวนกวา 2,000 ในสหรฐ อเมรกา โดยสถาบนวจย Pew ในรายงานทชอวา “โครงการพวอนเทอรเนต” (Pew Internet Project) พบวา ครทตอบแบบ สอบถามกลาววา นกเรยนชนมธยมตนและมธยมปลาย ไดรบประโยชนจากโลกออนไลนดานพฤตกรรมและทกษะในการคนหาขอมล

อ ย า ง ไ ร ก ต า ม ใ น ขณ ะ เ ด ย ว ก น อนเทอรเนต กทาใหนกเรยนขาดทกษะในการวเคราะหขอมล โดยครใหความเหนวานกเรยนยงขาดความรเทาทนของขอมลทางอนเทอรเนต และรอยละ 87 ของครผเขารบการสารวจ เหนวาเทคโนโลยใหม ๆ ทาใหสมาธนกเรยนสนลง

นอกจากนครรอยละ 64 กลาววา เทคโนโลยเหลานดงความสนใจนกเรยนไปเรองอนมากกวาเรองเรยนหนงสอ ครยงกงวลอกดวยวาการทนกเรยนสามารถหาขอมลไดอยางรวดเรวจากอนเทอรเนต อาจทาใหนกเรยนไมพยายามทจะแสวงหาขอมลจากแหลงอน ซงอาจใหความรเชงกวางและลกกวา อาท จากหนงสอและหองสมด

7 มตชนออนไลน เปดโพลครมะกน ชจดดและจดดอยของอนเตอรเนต, วนท 28 มกราคม 2556

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 47

สอดคลองกบ8ผลงานวจยของคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยไดศกษาถงปญหาอาการตดเนท-เกม ตงแตป 2540 - 2550 โดยพบวาอตราผเสพตดอนเตอรเนตและเกมในประเทศไทยปจจบนมสงถง 1.5 ลานคน โดยสวนใหญมอายระหวาง 5 - 18 ป มรอยละ 58.6 เลนตดตอนาน 3-5 ชวโมง รอยละ 35.1 เลนตดตอนาน 1-2 ชวโมง และรอยละ 6.3 เลนตดตอนานกวา 8 ชวโมง มเพยงรอยละ 20 ทใชเพอหาความร และรอยละ 80ใชเพอวตถประสงคอนๆ เชน เลนเกมประเภทตอสและใชความรนแรง สนทนากบเพอนผานระบบออนไลน (Chat room) ดหนง ฟงเพลง และภาพลามกอนาจาร เปนตน

9สวนในประเทศจนกประสบปญหาเดยวกนนไมนอยไปกวากน โดยจากการ สารวจ มประชากรประเทศจนใชอนเทอร เนตมากถ ง 137 ลานคน เปนผ เสพตดอน เทอร เนตประมาณ 2.3 ลานคน สวนใหญเปนเดกและเยาวชนอายไมเกน 18 ป ในจานวนน มถงรอยละ 40 ทตดเกมออนไลนขนรนแรง เดกและเยาชนกลมนจะมพฤตกรรมทกาวราวรนแรง และมแนวโนมกออาชญากรรม และฆาตวตายสง ทงน ผลกระทบของเดกและเยาวชนทเสพตดอนเทอรเนตอยางไมรเทาทนนน จะทาใหมผลกระทบโดยตรงดานรางกายทขาดการพกผอนอยางเพยงพอ เกดปญหาดานสายตาจากการจองมองจอคอมพวเตอรตดตอเปนเวลานาน กลามเนอ

8 เกรยงศกด เจรญวงศศกด, เดกตดเนต-ตดเกม แกได 9 อรวรรณ วงศแกวโพธทอง, การเสพตดอนเทอรเนตของชมชนชาวออนไลน

ออนลาจากการนงทาเดมเปนเวลานาน เสยความสมดลทางอารมณ ปญหาดานความสมพนธกบบคคลอน ๆ ตงแตสงคมยอยในระดบครอบครว จนถงในขนาดใหญขน

ผนาประเทศจน ไดตระหนกถงปญหาดงกลาว จงไดหาแนวทางแกไขอยางเรงดวน โดยไดกาหนดเปนวาระแหงชาต ใชกระบวน การทางทหารเขามา เพอตองการฝกวนยในการใชชวต ไมใชหมกมนกบการเลนอนเทอรเนต และเกมมากเกนไป และจด ผตดอนเทอร เนตอย ในกลมเดยวกบผมตดยาเสพตด มการจดตงศนยบาบดอนเทอรเนตทเมองตนชง กรงปกกง ซงไดนามาตรการทางทหาร เข ามาช วยบ าบด เปนเวลา 1 เดอน นอกจากน ยงไดจดคลนกบาบดผเสพตดอนเทอรเนตกระจายตามหวเมองใหญ โดยมจตแพทยเตรยมไวใหคาปรกษา

ขณะเดยวกน ประเทศเกาหลใตทใชบรอดแบนดอนเทอรเนตสงทสดในโลก โดยพบวารอยละ 70 ของประชากรเกาหลทงสนสามารถเขาถงอนเทอรเนต แตพบวากวารอยละ 60 เปนการเลนเกม โดยเฉพาะเดกและเยาวชนตางประสบปญหาอาการตดอนเทอรเนตและเกมอยางหนก

การแกปญหา เด กและ เยาวชนตดอนเทอรเนตและเกมของเกาหล จะเนนการแกปญหาทตวเดก โดยครจะสงการบาน ใหเดกไปกาหนดเวลาเลนอนเทอรเนต และจดทาแบบประเมนผลการใชอนเทอรเนตดวยตวเอง ซงครและผปกครองจะรวมมอกนในการสอดสองดแลพฤตกรรม พรอมกบตรวจผลการประเมนของเดก และมการใหรางวลทกคร ง เมอเดกสามารถควบคมตนเองได

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

48

จากปญหาทกลาวมาขางตน ผเขยนเหนวานอกจากจะใหเดกและเยาวชนรเทาทนสอดวยตวเองจากสงคมภายนอกแลว บทบาทของพอแมและสถาบนครอบครวกเปนสงจาเปนอยางยงทจะจงใจใหเดกและเยาวชนเหลาน หนมาปรบเปลยนพฤตกรรมทามกลางกาลงใจของคนรอบขาง ดวยแนวทาง ดงน

1. พอแมตองกาหนดอายของลกในการใชอนเทอรเนต 2. พอแมตองเปนแบบอยางทดในใชอนเทอรเนตอยางเหมาะสม โดยเฉพาะโทรศพทสมารทโฟนท

สามารถใชอนเทอรเนตได เชน ไมใชอนเทอรเนตในระหวางรบประทานอาหาร หรอระหวางกาลงพดคยกบลก เพอใหเปนวากจกรรมททาในขณะนนมความสาคญและนาสนใจยงกวาการใชอนเทอรเนต

3. พอแมควรมสวนสาคญในการตารางเวลาทากจกรรมของลก โดยใหทากจกรรมทมความสาคญกอนใชอนเทอรเนตเพอความบนเทง

4. กาหนดกตกาการใชอนเทอรเนตกบลกรวมกนภายในเวลาทเหมาะสม เชนใชอนเทอรเนตไดไมเกน 21.00 น. เพอไมใหกระทบกบวถชวตประจาวน

5. พอแมตองตดตงโปรแกรมปองกนใชเวบไซตทไมเหมาะสมสาหรบเดกและเยาวชน โดยเฉพาะในดานสอลามก อนาจาร และความรนแรง

6. กาหนดพนทสาธารณะทมองเหนไดงายของบานสาหรบใชเครองคอมพวเตอร เพอคอยสอดสอง ดแลพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต

7. พอแมตองเปนครทดของบานในการใหคาแนะนาการใชอนเทอรเนตของลกอยางปลอดภย เชน การปกปดขอมลสวนตวสาหรบโลกออนไลน

8. พอแมควรมสวนรวมและบทบาทในการใหคาแนะนา ระหวางการใชอนเทอรเนตเพอความเทงของลก

9. พอแมตองมสวนรวมหรอสนบสนนการทากจกรรมอน ๆ ภายในครอบครว เพอเบยงเบนความสนใจจากการใชอนเทอรเนตเพอความบนเทงและคลายเหงาเพยงอยางเดยว

10. พอแมตองรจกปฏเสธ “ไม” หากลกไมปฏบตตามกฎและกตกาททารวมกน แตหากลกมวนยในการใชอนเทอรเนตกควรใหกาลงใจ คาชมเชย หรอรางวล เพอจงใจใหปฏบตตอไป

จะเหนไดวา การใชอนเทอรเนตกเปรยบเสมอนดาบสองคม ขนอยกบวาจะเลอกใชในดานใด เชนเดยวกบพอแมซงเปนบคคลทใกลชดลกมากทสดกตอง หากปลอยใหมการใชอนเทอรเนตอยางพราเพรอจนเสพตดกไมตางกบการตดการพนน ดงนน พอแมจงควรสอดสองดแลตงแตเนน ๆ และเปนตวอยางทดใหกบลก เพอไมใหเกดปญหาตามมา

อางอง เกรยงศกด เจรญวงศศกด, เดกตดเนต-ตดเกม แกได, สบคนจาhttp://www.kriengsak.com/node/69 มตชนออนไลน , เปดโพล “ครมะกน” ชจดดและจดดอยของอนเตอรเนต สบคนจาก http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1359362252& ระบบใหบรการดานการรกษาพยาบาลทางไกล (Tele Medicine Consultation 3.0.1.1) สบคนจาก

http://www.softsofts.net/documents/telemedicine.pdf อรวรรณ วงศแกวโพธทอง, การเสพตดอนเทอรเนตของชมชนชาวออนไลน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 49

รเทาทนตวตน บนโลกเสมอน

ณฐ จนทโรทย

ยงจาไดไหมกบการไดพบกบคลป “ครองคณา” เปนครงแรก ทเรมจากเดกคนหนงทอยดๆ ก

โพสตคลปนอยางไมมปมขลยบนเฟซบกของตวเอง แมตอนนนจะไมรวาครองคณาเปนใคร เกดเหตอะไรขนกบเดกคนนนถงดใบหนาเครยดมาก มดรามาไปพรอมๆ กบเรองโดนไลออกจากกลมหอง 1/9 โดยไมไดตระหนกเลยวาจะเปนเรองเปนราวจนไดออกรายการ เรองเลาเชาน และบรรดามวลชนทงประเทศกพงใจ ขาวแพรกระจายไฟลามทงไปทกสอทกสานก โดยเฉพาะในโลกออนไลน สกระยะครองคณากหายไปจากสารบบอยางรวดเรว จนมาถงนองลาหาเหนยวไก ทดงเพยงขามคน เรากจะคนเคยกบปรากฏการณตาง ๆ เหลาน สกพกกมปรากฏการณใหม ๆ เกดขน เดอนตอเดอน วนตอวน ชวโมงตอชวโมง สงไหนมคณคา สงไหนมความนาเชอถอ หรอสงไหนดกวา จากสงทวบขนมาจากเทคโนโลย

หลายคนอธบายภาพขาวเหลานวา Thailand Only ! ซงถอเปนการอธบายแบบ Stereotype (ภาพเหมารวม) และ Racism (การเหยยดเชอชาต) ไดเชนกน แตคาถามคออะไรละ ททาใหคนไทยแหไปสนใจปรากฏการณเหลานน คาตอบทไดกคอ “มมมองทเรามตอโลกรอบตว” เกดคาถามตอมา แลวอะไรละ ทเปนตวกาหนดมมมองทเรามตอโลกรอบตว หากพจารณาเคนหาคาตอบนน จะเหนวาคาตอบนนใกลตวอยางไมนาเชอ นนคอ “เทคโนโลย”

เทคโนโลย กาหนดตวตน คาวาเทคโนโลย ในทนไมไดหมายเพยงวา เปนแคเทคโนโลยใหมๆ อยางสมารทโฟน แทบเลต หรอ 4G เทานน แตยงหมายรวมถงทกสงทกอยางทมนษยคดคนขนมาเพอใชเปนเครองมอ ตวอยาเหนไดชดเจนจากฉากหนงในหนงเรอง 2001 : A Space Odyssey (1968) ของสแตนลย คบรก ฉากนนเสนอภาพลงตวแรกทเปนบรรพบรษของมนษยเรมรจกหยบทอนกระดกสตวขนมาเปนอาวธ จนสามารถชนะลงตวอนได แลวมนกขวางทอนกระดกขนไปบนฟา ภาพเปลยนสลบอยางรวดเรวหลายภาพตอกน และตดไปเปนภาพยานอวกาศทกาลงลองลอยเควงควาง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

50

ฉากนเปนฉากทรวมเอาเทคโนโลยทกสงทกอยางทกยคทกสมยของมนษยมาเสนอไวเพยงพรบตาเดยว ตงแตหน เหลก ไฟ ลอ กระดาษ หกทอผา แทนพมพ เครองจกรไอน า รถไฟ รถยนต ฯลฯ เรอยมาจนถงไมโครชป คอมพวเตอร อนเทอรเนต หรอแมกระทงคอน "ถาคณมเพยงแคคอน ทกสงทกอยางกดเหมอนวาเปนตะปสาหรบคณ" คากลาวของ อบลาฮม มาสโลว นกจตวทยาชอดง สะทอนใหเหนวาเทคโนโลยหรอเครองมอทเราใช เปนสงทกาหนดมมมองของเราเอง พระไพศาล วสาโล เขยนบทความไวในหนงสอเรอง “สถานะและชะตากรรมของมนษยในยคคอมพวเตอร” วาเทคโนโลยทงหมดทงมวลลวนไมเปนกลาง หลายคนหลงคดวาเทคโนโลยเ ป น เ พ ย ง ว ต ถ ท เ ร า น า ม า เ ป น เ ค ร อ ง ม อ เครองใช เราจงเปนผกาหนดเครองมอนนๆ ได จนมหลายคนชอบพดวาเทคโนโลยนนขนอยกบตวผใชงานวาจะนามาใชงานอยางไร ใชในทางดหรอในทางราย แตแทจรงแลว เทคโนโลยไมไดวางอยบนโลกของเราแบบไรเดยงสาเชนนน มนเกดมาพรอมวตถประสงคและพรอมกบระบวธการใชงาน นนหมายความวามนษยผสรางไดใสคณคาและมมมองของตนเองเขาไปในเทคโนโลยนนแลว เมอตกมาอยในมอของมนษยผใช การทเราจะใชงานมนได เราตองยอมสมาทาน รบเอาคณคาและมมมองนนมาใสตวเสยกอนดวย และเมอใช ไปนานๆ เขา เทคโนโลยกคอยๆ เปลยนแปลงและกาหนดตวผใชนนโดยทเขาอาจจะไมทนรเนอรตว ในชวง 2-3 ปทผานมาเดกและเยาวชน แมกระทงตวตนของเรา ถกหอมลอมไปดวยสามจอ คอ จอทว จอคอมพวเตอร และจอโทรศพท

มอถอ(ทงสมารทโฟนและแทบเลต) ซงไมเพยงแตเปดรบสอสอพรอมๆกนจากทงสามจอเทานน แตยงมโลกดาเนนคกนไปทงสามจอนนดวย เชน เราเปดดถายทอดสดฟตบอลไทย แลวเรากโพสตขอความในเวบบอรดหองฟตบอลพนทพวเคราะหรปเกมส ขณะเดยวกนเรากตดตามอารมณรวมของเพอนๆ บนหนาวอลลเฟซบคหรอทวตเตอร ตวตนของเรา นอกจากจะนงดทว ณ ตรงจดนแลวยงไปปรากฏอยในอกหลายๆ หนาจอไดในเวลาเดยวกน เทคโนโลยการสอสารสรางความเปลยนแปลง Space and Time ขนมาใหม เราสามารถมตวตนใหมไดเทาทตองการ โดยรจสเตอร สมครแอคเคานต หรอสมครโซเชยลมเดยแหงใหมไปเรอยๆ เราจงมตวตนมากมายแตกกระจายไปสโลกอนๆ ในเวลาเดยวกนมทงบดเบอน และเสมอนจรง

ตวตนเทยม ในโลกเทยม ในยคของโลกออนไลน อะไร ๆ กดจะรวดเรวทนใจฉบไวไปเสยทกอยาง เฉกเชน เดยวกบ ครองคณานองลาหาเหนยวไก หรอคนสวยคนหลอหนาตาดๆ ทมเอกลกษณเฉพาะตว กสามารถกลายเปนคนดงไดภายในขามคน บางคนกมดทหนาตาสวยสดใส ดแลวรสกอมเอบชมชนหวใจ บางคนกมดทหนเซกซดแลวขยใจเปนทสด สามารถสรางตวตนจนเปนเนตไอดอล ธาม เชอสถาปนศร อธบายปรากฏ- การณนวา เปนเพราะโซเชยลมเดยเขามาเปลยนพฤต ก ร ร มมน ษ ย โ ด ย เ ฉพ า ะ เ ด ก ร น ใ ห มคอนขางมาก อะไรๆ กแสดงออกไดงายขน เชน สโลแกนของยทป กคอ broadcast yourself ชวนใหทกคนมาถายทอดชวตของตวเอง หากเปนทวตเตอรกคอ what are you doing now?

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 51

ชวนใหแชรกจกรรมทกาลงทาอย หรอถาเปนเฟสบคกคอ what's on your mind ชวนใหแชรความร สก เขาบอกอกวา เดกวยรนยคน ใชโซเชยลมเดยไมเหมอนรนพอแม คอใชในฐานะทมนเปนสงคมทตวเดกเขาไปมชวตอยในนน การทพวกเขาอพเฟซบค คลกไลค อพโหลดวดโอ หรอภาพกจกรรม ทงหมดนท เขาทาไปเพราะเขาตองการ “สรางสถานะทางสงคม” ในโลกโซเชยลมเดย เนองจากหากถกยอมรบในโลกของโซเชยลมเดย มเพอนมากๆ มคนมากดไลคใหภาพหรอวดโอคณมากๆ หรอคอมเมนทใหเยอะๆ แชรรปภาพกจกรรม เดกจะรสกวาเขามโซเชยลสเตตส ทนายอมรบนบถอ จะเหนไดวาเราสรางตวตนขนมาจากการปฏสมพนธกบคนอนในโรงเรยนหรอททางาน เราอาจจะมเพอนรวมชนเรยน อาจารย เพอนรวมงาน ลกคา ทบานกมพอ แม ลก หลาน สตวเลยง ฯลฯ ซงในแตละวนเราใชเวลารวมกนนอยมาก แตเรากไมเหงา เพราะเรามเพอนในโลกเสมอนอกใบหนง เรามเพอนทจะรวมรบกบเหลาปศาจรายในเกมส มเพอนรวมสรางสรรคเมอง ปลกผก เลยงสตว ออกแบบแฟชน และเพอนทจะคอยปลอบประโลมและกดไลคในสงทเราโพสต ดงนน จงไมแปลกทสมองของเราจะไดรบการตงโปรแกรมใหเปนอตโนมตวาจะตองหาทางบนทกและถายทอดเหตการณทเกดขน ณ ขณะหนงๆ ออกมาใหเรวทสดและนาประทบใจทสด ไมวาจะเปนตอนกนขาว นงรถประจาทาง เขาควซออาหาร เดนเลนในสวน เลนกบแมว ฯลฯ วธทไดรบความนยมมากกคอการถายภาพประกอบคาอธบาย และการเลาเรองผานบทสนทนา ซงดเหมอนวาจะไดรบการสนบสนนจากคายผลตโทรศพทมอถอโดยบรรจกลองถายภาพและ

โปรแกรมอพโหลดรปภาพคณภาพสงไวบรการอยางครบครน สามารถอพโหลดรปภาพไดทกททกเวลา (อกเชนกน) ในเชงการสอสารการโพสตขอความหรอภาพลงในสอตางๆ เปนการสอสาร และสงทสอมกจะตองผานการคดกรองและประเมนทางความคดหรอความรสกแทบทกครง ไมวาจะโดยตงใจหรอไมกตาม ซงลกๆ แลวในการโพสตแตละครงมเปาหมายแอบแฝงอยดวยเสมอ แมกระทงถอยคาอทานสนๆ ทแทบจะไมสอความหมายใดๆ แตจร งๆ แลว นนคอการแสดงออกถงการตองการการรบรจากใครสกคนเปนอยางนอย ในเชงจตวทยามนเปนเสมอนกระจก ถาวนไหนสองกระจกเปนเรองธรรมดาทเราจะสนใจวาคนอนจะคดกบเราอยางไร การตอบรบสงทเรานาเสนอในโลกอนเตอรเนต จงคอนขางมผลตอความรสก จานวนไลค จานวนทวต อกแงหนงกคอสงททาใหเรารสกวามตวตนกบคนอน เมอมคอมเมนท มคนรทวตเรามากมาย มนกย งกอสรางตวเองมากขนทกวน ๆ แรก ๆ เราอาจเขาใจวา เราใชโซเชยลมเดย เพอเสพขอมลขาวสารทงโลก แตจรง ๆ แลว มนคอการเอาทงโลก มาเปนกระจกสะทอนใหเราสามารถเหนตวเรามากกวา เราแคอยากเหนสงทเราตองการจะเหนในโลกโซเชยล มเดยเทานน เชน เพอนทมความคดเหมอนกบเรา เพอนทอย ในแวดวงเดยวกนเรา เปนเหมอนการปอนขอมลทกอสรางเปนตวเราขนมา

ผลสะทอนตวตน เมอม“ปฏสมพนธ" ระหวางกน ยอมเปนสงทหลกเลยงไดยาก และผคนตางๆ นเอง กพาเอานสยสวนตวเขามาในโลกเสมอนดวยม

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

52

การศกษาจากวารสารการแพทยอเมรกนพบวาสอสงคมออนไลน ทาใหคนกลาทจะพดเรองตวเองมากขน ชางคยมากขน และในบางราย คอ หลงตวเองมากขน อนเปนผลมาจาก การใชสอสงคมออนไลน เพอสอสารกบคนทงโลกวาคณทาอะไรอย เชนเดยวกบเฟสบค ยทบหรอทวตเตอร ทเนนการสอสารจากตวคณเอง การสอสารในสอใหม คอ การทาให "คณ" (you) ไดพดเรองตนเองมากขน อยางไรกตาม งานวจยดงกลาวไดสรปถง 7 ลกษณะนสยใหมๆ ทอาจเปนปญหาบคลกภาพเชงจตวทยาของผคนในเฟซบค ทอาจสงผลเสยในระยะยาว คอ (ธาม เชอสถาปนศร,2556) 1."หลงใหลตวเองมากขน" ผคนสวน มากรเรองตนเองดทสด ฉะนน พวกเขาจงมกโพสตทกอยางทพวกเขาภมใจ งายทสดคอเรอง "หนาตา" คนพวกนมกชอบโพสตรปตวเองในมมสวย หลอ และเฝารอคนมากดชนชอบหรอแสดงความคดเหน หรอ กระทงการกดปมไลค รปทตนเองเพงจะโพสตลงไป!ทาใหคนขโม ขคย ขอวดมากขน โดยเฉพาะกจกรรมการอวด หลายคนมกโพสตรปถายกบรถใหม บานใหม ของเลน ชนใหม บานใหม งานใหม สถานท เทยวใหมๆ กระทงอาหารทกาลงจะทาน พวกเขากไมวายทจะถายรปเพอเอามาอวดเพอนๆ คนมากดชอบ แสดงความคดเหน กกลายเปนการสงเสรมใหพวกเขาหลงตวเองมากขนไปอก แนวาพวกเขาลวนทาทกอยางเพอโปรโมทตวเอง 2."ขอจฉามากขน" เมอมคนโพสตเรองตนเอง หนาตาด ชวตด ฐานะด ดด ดเท คนอกจานวนหนงทรสกวาชวตตนเองไมดแบบนน จงกลายเปนคนทขอจฉามากขน พวกเขายงรสกดอยคาและไมพอใจในชวตตนเอง และรสกวา

ตนเองเปน "ไอขแพ" ตลอดเวลา ในแงนอธบายไดวา "เพราะในโลกจรง ผคนสวนใหญ กยงเปนคนจน ชนชนกลาง หลายๆ คน ไมไดเปนคนเกง คนทไดรบสถานะทางสงคมเฉกเชนดารา คนดง หรอบคคลสาธารณะ เมอคนธรรมดาเหลานนเขามาใช เขากเพยงแคอยากจะรสกเปนคนเดน คนดง คนสาคญบาง จงตองสรางภาพตนเองใหดดในพนทสาธารณะสกเลกนอย เพอหลอกตวเองหรอผอน การยกระดบภาพชวตตนเองใหดขน กมใชอะไรอน นอกจากเขาอจฉาคนอน ไมวาจะมาจากโลกจรงหรอโลกเสมอนกตาม" 3."มอง โลก ในแง ร า ย " ส อ ส ง ค มออนไลนเปนททคนชอบโพสตเรองสวนตวดๆ ขณะทเรองสวนรวมของสงคมมกเปนเรองรายๆ ดงนนคนทเสพขอมลขาวสารจานวนมาก จงมกเหนเรองปญหาสงคมตางๆ ถกหยบขยายความ ตความ สงตอแพรหลายกระจายวงกวาง พวกเขาจงรสกวา "โลกชางโหดราย" และมลกษณะไมไววางใจผคนเรองตางๆ มากขน 4."ชอบสอดสองสอดรชวตคนอนๆ" สอสงคมออนไลนเออโอกาสใหเราสามารถสอดสองดชวตของเพอนเราไดอยางไรขอบเขตเวลาและสถานท แมจะมระบบตดตงความปลอดภย ความเปนสวนตว แตผคนจานวนมากกหลงลมการสรางเขตแดนจากดพนทชวตของตน หลายคนถก "หลงใหล/ตดตาม/เฝาด" อยางใกลชดจากคนแปลกหนาทเขามาเปนเพอน และชวตของเรากถกคนท ง โลกจบตามองอยตลอดเวลา การสอดสอง หรอการเขาไปกาวลวงชวตของผอน นนแสดงวาคณมปญหาสขภาพจตอยางหนก เพราะคณเรมแยกไมออกระหวาง พนทสาธารณะ และความเปนสวนตวของผอน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 53

5."มนษยสมพนธดมากขน" ในทนคอ เปนกนเองมากขนกบทกๆ คน แตทกคนกหลงลมระยะหางทางกายภาพในโลกแหงความเปนจรง ผคนในเฟซบคใชภาษา หรอเขามาพดจาทกทายผานขอความกบบคคลตางๆ เสมอนเปนเพอนมาอยางยาวยาน พวกเขา "ระมดระวงและรกษาระยะหางนอยลง" ความสมพนธกลายเปน "งายๆ และกนเอง" นนทาใหภาษาพดและ ระดบการคกคาม การวพากษวจารณมระดบรนแรง และนาไปสการพดแบบไมใสใจเขาใจเรามากขน ผคนในเฟซบคใชถอยคาภาษาทกนเองมากขน และนนนามาส การเปดรบ รจกคนแปลกหนามากขน และกบดกของอาชญากรในเฟซบคทพวกเขามกใช คอ ถอยคาทสภาพ ทาทางทดคบได ไวใจได และการสรางความไววางใจทมาจากบทสนทนาทดเปนกนเอง 6."จมทกขแบกโลกซมเศรา" มหลายคน ทในชวตจรงพวกเขาไมมความสข พวกเขาจงแบกโลกทพวกเขาอยมาสถตไวในสอสงคมออนไลน กลายเปนแหลงระบายอารมณ จมทกข โศกเศรามากขน การระบายอารมณ หรอแสดงความรสกผดหวงเสยใจนนเปนเรองปกต เพราะเปนเรองธรรมชาต แตคณอาจพบวามเพอนบางคนทมกจะอยในอารมณเศราตลอดเวลา นนแสดงวาเขาไมสามารถหลดพนกาวขาวสภาวะนนได และจะกลายเปนคนทม "ภาวะซมเศราแบบออนไลนตลอดเวลา" และคนอนๆ กจะพากนเบอหนายหรอรงเกยจพวกเขา แทนทจะเขาใจและชวยรกษาพวกเขา 7."หลงใหลในชวตของผอน" สอสงคมออนไลนเปนสงคมเสมอนจรง แตไมใชโลกจรง เปนททผคนด เลว รวย จนมาสอสารรวมกน คนธรรมดา ดารา คนดง มาใชชวตรวมกนในโลก

ออนไลน ผคนสวนมากทตดสอสงคมออนไลนจะแยกแยะไมออกระหวางชวตจรง โลกจรง พวกเขาเรมรสกยดตด ตดตาม ผกพนกบชวตของคนอนๆ มากขน กลายเปนวา พวกเขาจะใชชวตของตนเองดวยการ "ยดเอาชวตของคนอนเปนแนวทาง" ทพกพงใจ และเรมสนใจชวตตนเองนอยลง เขาจะไมสนใจชวตของตนเองอกตอไป! รายกวานนคอ "เขาอนญาตใหชวตคนอนเขามาควบคมบงการชวตของเขาเอง" บทสรป จะเหนวาสอสงคมออนไลนนนมใชเชอโรคหรอไวรส แตเปนปรากฏการณทางสงคมทบมเพาะ ประกอบสราง ผลต และเผยแพรโรค อนเกดมาจากผคนทมาใชชวตรวมกนในสงคมเสมอนจรง ผคนตางๆ เขามาเสพตดมนและเปลยนนสยตนเอง หรอยาสรางนสยเดมตนเองใหมความรนแรงมากขน พลงของสอสงคมออนไลนทใหการสอสาร ปฏสมพนธ สภาวะไรขอบเขตเวลาพรมแดน และการปลดปลอยตว ซอนเรนตนเอง จากชวตจรง นนทาใหตางคนตางแพรกระจายโรคออนไลนไดงายขน หากเราใช สออยาง รตระหนกเทาทนสภาวะจตใจตนเอง เทาทนอารมณ และรทนความโลกเสมอนจรงน เรากจะมภมคมกนสอและใชชวตอยางเปนสข คนทไมระมดระวงเพยงพอ จะถก "ผคนในโลกสอใหม/สอสงคมครอบงา" และคณอาจจะพยายามทาทกอยางเพอให "คนอนๆ ทคณไมรจกชนชอบ" นาเสยดายทตวคณจะโดนครอบงาจากคนอน คนทพวกเขาเหลานนกพยายามสรางตวตนหลอกๆ จาลองขนมาเหมอนกน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

54

ลาพงการรเทาทนอตตาเพอขดเกลาใหบรรเทาเบาบางลงกยากอยแลว การเหลอมซอนกนของอตตาในโลกเสมอนทเราสรางขนมาเองยงยากเขาไปใหญ ตองหาทงอตตาตวจรงและอตตาเสมอนทมสายใยบางๆ เกยวรอยกบอตตาตวจรงใหเจอ ความทกขความรอนรนจงจะไดรบการแกไข มเชนนนแลว เรากยงคงหลงกบเกมสบขาหลอกตวเองนอยราไป พระไพศาล วสาโล กลาวไววา เราตองเรยนรวานคอสมมต เกดจากการปรงแตง รแลวกอยาไปหลงเพลนกบมน เพราะวามนทาใหเราทกขได ทงหมดนกตองอาศยความรสกตวเปนหลก เราจะไดไมเพลนในความหลง เมอมความรสกตวจะไมมความรสกวาเปนนนเปนนทงสน มแตความรสกตว แตความรสกตวนกตองทาใหเกดขนตอเนอง ถาเกดขนไมตอเนองแลวความเปนตว”ก” กจะผดขนมาเรอยๆ มความรสกตวเมอไหร กวางจากตวตน เปนจตวางได จตวางคอวางจากตวตน อางอง ธาม เชอสถาปนศร (2556). 7 นสยออนไลน อนตรายทคาดไมถง! หนงสอพมพกรงเทพธรกจ

Tuesday, May 14, 2013 [ออนไลน]. เขาถงจาก: http://www.bangkokbiznews.com /home/detail/business/ media/20120602/454802/news.html

พระไพศาล วสาโล.(2544). สถานะและชะตากรรมของมนษยในยคคอมพวเตอร. กรงเทพฯ : มลนธโกมลคมทอง. พระไพศาล วสาโล.(2544). รเทาทนตวตน . หนงสอพมพโพสตทเดย 6 พฤศจกายน 2553 [ออนไลน]. เขาถงจาก: http://www.visalo.org/article/PosttoDay255311.htm วฒชย กฤษณะประกรกจ. (2556). “สงคมกมหนา” ชวตในโลกเสมอน เมอโซเชยลมเดยครอบงา. ขาว TCIJ 18 กรกฏาคม 2556 เขาถงจาก: http://www.tcijthai.com/tcijthainews/ view.php?ids=2823

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 55

ปจจบนน การรเทาทนสอและสาร : ทกษะทจาเปนของเดกและเยาวชนไทยยคใหม มความสาคญเปนอยางยง จากขอมลรเทาทนสอ ICT ของมลนธอนเทอรเนตรวมพฒนาไทยกลาววา เดกและเยาวชนไทยใชเวลาอยกบสอวนละไมตากวา 8 ชวโมง รวม ๆ แลวมากกวาเวลาเรยน มากกวาเวลาทอยกบครอบครว แนวโนมในอนาคต สอไอซท สอออนไลน จะเขามาครอบครองเวลาสวนใหญของเดกเยาวชนไปโดยไมรตว

เปนทยอมรบกนทวโลกวา สอมอทธพลอยางมากมาย ตอความคด พฤตกรรมและวถชวตของคนเรา เดกเยาวชนของเรานอกจากจะรบสอตางๆ มากมายแลว ยงกลายมาเปนผสรางสอเอง จงจาเปนตองมทกษะชวตหลายดาน เพอดาเนนชวตใหเหมาะสมและมสขภาวะทด ไมตกเปนเหยอของสงมอมเมาตางๆ ทมากบสอไดงาย ทกษะทกาลงมความสาคญมากขนทกขณะ คอทกษะ ”การรเทาทนสอ” ซงคอความสามารถใน”การอานสอออก เขยนสอได” หรอ ความสามารถในการเขาใจเนอหาทสอเสนอ รจกแสวงหาขอมลหลายแหลง วเคราะห วจารณ แยกแยะ คดกรอง สามารถใชประโยชน และพฒนาสอในแบบฉบบของตนเองได

กระบวนการเทาทนสอ ชวยพฒนาความคด เปนกระบวนการทจาเปนอยางยงในยคกระบวนการเทาทนสอ ชวยพฒนาความคด เปนกระบวนการทจาเปนอยางยงในยคน เพอทจะทาใหเดกและเยาวชนทกคนดารงชวตทดและเตบโตเปนผใหญทมคณภาพ หลายประเทศทวโลกไดพฒนา หลกสตรการเรยนการสอนเรองการรเทาทนสอทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยน รวมทงการเรยนรผานสอและกจกรรมตางๆ มากมาย หนงสอ ” รเทาทนสอ ICT ” เปนอกสอหนงทจะชวยในการเรยนร เทาทนสอไอซท ซงมความซบซอน เหมาะสาหรบเดกเยาวชน และผใหญทกคน (เขมพร วรณราพนธ ผจดการแผนงานสอสรางสขภาวะเยาวชน สสย.)

การร เทาทนสอไอซท ในยคปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอ ไอซท (ICT – Information and Communication Technology) ไดพฒนาไปอยางรวดเรว ครอบคลมเกอบทกพนททวโลก เชอมโยงผใชงาน ทกเพศทกวยเขาดวยกน ICT มาจากคา 3 คา ประกอบกน คอ

I คอ Information หมายถงสารสนเทศ ในบางครงหมายถงขอมล

C คอ Communication หมายถงการสอสาร

T คอ Technology หมายถงเทคโนโลย

มาสรางภมคมกนเดกและเยาวชนไทย รเทาทนสอยคใหมกนดกวา...

แสงเทยน เนยมทรพย

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

56

เม อน ามารวมกน ไอซท หมายถ ง เทคโนโลยทใชจดการสารสนเทศและการสอสาร เปนเทคโนโลยท เกยวของตงแตการรวบรวมจดเกบขอมล การประมวลผล การพมพ การสรางงาน การสอสารขอมล ฯลฯ รวมไปถงการใหบรการ การใช และการดแลขอมล

ด งน น ส อ ไอซท หมายถ ง ส อท ใ ชเทคโนโลยในการจดการสารสนเทศ ในการสอสาร ถายทอดขอมล ความรตางๆ จากผสงสาร ไปยงผรบสาร ซงในทนจะกลาวถงสอไอซทหลกๆ 3 ตว ไดแก อนเทอรเนต เกม อเลกทรอนกส และโทรศพทมอถอ เทานน

การใชงานไอซทในสงคมไทย สานก ง านสถ ต แห ง ชาต ไ ด ส า ร วจการ มการ ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในครวเรอนไทยอย า งต อ เน อ ง เปนประจ าท กป โดยมวตถประสงคเพอทราบจานวนประชากรทใชคอมพวเตอร อนเทอรเนตและโทรศพทมอถอ พฤตกรรมของการใช และจานวนครวเรอนทมอปกรณไอซท เชน โทรศพทพนฐาน เครอง คอมพวเตอรเครองโทรสารและการเชอมตออนเทอรเนตในครวเรอน ตลอดจนเรองทตองการใหภาครฐเขามาควบคมดแลการใชไอซทผลการสารวจทสาคญ มดงน

แ น ว โ น ม ก า ร ใ ช ค อ ม พ ว เ ต อ ร อนเทอรเนต และโทรศพทมอถอของประชาชนอาย 6 ปขนไป ในระหวางป พ.ศ. 2548 – 2554 พบวา ผใชคอมพวเตอรมสดสวนเพมขนจากรอยละ 24.5 (จานวน 14.5 ลานคน) เปนรอยละ 32.0 (จานวน 19.9 ลานคน) ผใชอนเทอรเนตเพมขนจากรอยละ 12.0 (จานวน 7.1 ลานคน) เปนรอยละ 23.7 (จานวน 14.8 ลานคน) และผใชโทรศพทมอถอเพมขนจากรอยละ 36.7

(จานวน 21.7ลานคน) เปนรอยละ 66.4 (จานวน 41.4 ลานคน)11 ทมา : สานกงานสถตแหงชาต

สาหรบผทใชโทรศพทมอถอ ในระหวางป พ.ศ. 2548 – 2554 พบวาสดสวนผใชโทรศพทมอถอในเขตเทศบาลมสดสวนเพมขนจากรอยละ 51.7 เปนรอยละ 74.8

ในป พ.ศ. 2554 มผใชคอมพวเตอร 1 9 . 9 ล า นคน หร อ ร อ ยละ 3 2 . 0 ม ผ ใ ชอนเทอรเนต 14.8 ลานคน หรอรอยละ 23.7 มผใชโทรศพทมอถอ จานวน 41.4 ลานคน หรอรอยละ 66.4

ประชากรในกรงเทพฯ ใชคอมพวเตอร รอยละ 48.2ใชอนเทอรเนต รอยละ 40.6และใชโทรศพทมอถอ รอยละ 79.6 มากกวาภาคอนๆ

ประชากรกล มอาย 15 -24 ป ใชอนเทอรเนต คดเปนรอยละ 51.9 มากกวากลมอายอนๆ

ขอคดเหนจากครวเรอนตองการใหภาครฐเขามาควบคมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดแก ตองการใหควบคมเวบไซตลามกอนาจาร ควบคมราคาอปกรณโทรศพท มอถอ ควบคมราคาอปกรณคอมพวเตอร และมบทลงโทษเดดขาดสาหรบผทกระทาความผดเกยวกบระบบคอมพวเตอร ควบคมผใหบรการรานอนเทอรเนต/รานเกมออนไลน และการเผยแพรขอความ เสยง ภาพตดตอ ดดแปลงอนจะทาใหผอนเสยชอเสยง

ผลการสารวจดงกลาว ทาใหทราบวาการใชงานไอซทในสงคมไทยมเพมมากขนอยางตอเนอง ซงเปนไปตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแห งชาต และแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศ ในการ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 57

สงเสรมการใชงานไอซทเพอพฒนาเศรษฐกจและสงคม เพมศกยภาพในการแขงขน แตรฐบาลกตองไมลมดแลปองกนปญหาจากการใชงานไอซทผดประเภท ใชผดวตถประสงค ใชผดกฎหมาย ใชผดศลธรรม สงเสรมการใชงานไอซทอยางรเทาทนดวย

สาหรบแนวทางปองกนและแกไขปญหาดงกลาวขางตน โดยการรวมสรางภมคมกนแกเดกและเยาวชนไทย ใหรเทาทนสอยคใหม เนนบทบาทของแตละภาคสวน ทกคนสามารถมสวนชวยในการสงเสรมการรเทาทนสอในสงคมไทย เรมทตวเอง ขยายสคนรอบขาง เรมทบาน ขยายสชมชน สงคม และประเทศชาตในทสด

เดกและเยาวชน ตองมทกษะในการเขาถงสอดวยเครองมอดวยวธการทหลากหลาย รจกว เคราะห เนอหาสอ มวจารณญาณการบร โภค สอ ร จกประเมนคณคาของส อว ามประโยชนกบตวเรามากนอยเพยงใด รจกเลอกเสพสอทมเนอหา ความคด มมมอง และคานยมทดและเปนประโยชน รจกนาไปใชนาไปเผยแพรตออยางเหมาะสม

พอแมและผปกครอง ควรเปนตวอยางทดในการบรโภคสอ เพราะพฤตกรรม ความคด หรอรสนยมตาง ๆ ของลกมกจะคลายกบพอแม เพราะเตบโตมาดวยการเล ยงดและอย กบสงแวดลอมทพอแมจดให ในการบรโภคสอ ลกจะมองวาพอแมทาอะไร ใชอะไร ฉะนน การทพอแม ผปกครอง เปนตวอยางทดในการบรโภคสอ รจกเลอกสอ และบรโภคอยางพอดทงเนอหาและปรมาณ และสอนใหลกเทาทนสอ สรางคานยมในการบรโภค สอใหกบลก หรอพดคยวเคราะหสอรวมกน กเทากบเปนการสรางภมคมกนใหลกแตเยาววย หากพอสบบหรก ยากทลกจะเชอคา

สอนวาอยาสบบหร มนไมด พอเกบวซดลามกไวเตมลนชก ลกจะไมดสอลามกไดอยางไร แมแตงสายเด ยว -เอวลอยเดนตามแฟชนในทวทกกระเบยดนว บางคนไมกลาแตงเองแตชอบแตงตวใหลก ไมแปลกเลยท ลกจะโตขนแลวแต งต วจ ด ขอ เ งนซ อ เส อผ าอน เทรนดอยตลอดเวลา

พอแมควรมขอตกลงในการใชสอกบลก เชน การใชสอไอซท จาเปนจะตองมกฎกตกามารยาท เปนตนวา ระยะเวลาในการใชงาน ขอพงระวงในการใชงาน อะไรททาได อะไรททาไมได ตองไมมความลบในครอบครว พอแมควรแนะนาสอสรางสรรคทเหมาะกบชวงวยของลก ปลกฝงคานยม ทศนคตทดในการใชชวต และการบรโภคสอ เชน เดก ๆ ยงหาเงนใชเองไมได จะใชโทรศพทแพงๆ ไปทาไม อาจถกทารายแยงโทรศพทจะเปนอนตราย แชทมากไปใหระวงโดนหลอกเหมอนวยรนในขาวนะลก คานยมในการลดความอวนในหมเดกวยรน สาว ๆ พอแมควรแนะนาวาเราเปนเดก กาลงโต อยาอดอาหาร อยาใชยา ทานแตพอดใหครบ 5 หม และออกกาลงกายอยางสมาเสมอ เปนตน

ครและโรงเรยน ควรสอดแทรกเนอหาเรองการรเทาทนสอเขาไปในหองเรยน ในวชาทเรยน หวใจของการสอนใหรเทาทนสอคอการฝกคดฝกปฏบตหลายๆ รอบ ครควรนาขาวสารขอมล หรอเนอหาจากสอหลากหลายประเภทเขามาในหองเรยน เพอให เดกได ฝกต งคาถาม ตความ วเคราะหเนอหา ประเมนคณคา และคาดการณผลกระทบตอผรบสอ ฝกสรางและสอสารเนอหาทผานกระบวนการคดวเคราะห แกไข เรยบเรยงใหมไปยงเพอน ๆ ยงฝกฝนกยง

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

58

จะทาใหเดกมทกษะการรเทาทนสอทแขงแรงขนตามลาดบ

โรงเรยนควรจดกจกรรมรณรงคการรเทาทนสอในโรงเรยน โดยการจดตงครและนกเรยนแกนนาในการรณรงค สงเสรม รวมกจกรรมเทาทนสอกบหนวยงานทเกยวของ และจดกจกรรมอยางตอเนอง เพอใหเกดความตนตว และเกดกระแสความนยมใหม ทเปนผบรโภคสออยางชาญฉลาด ใช สออยาง เหมาะสมและพอเพยง

ผผ ลตและสอมวลชน ตองคานงถ งจรรยาบรรณเปนหลก ไดแก การซอสตยตอขาว นาเสนอสงทเปนจรง ไมบดเบอน ไมเอนเอยง นาเสนอสงท เปนประโยชนตอสงคมมากกวาจานวนเงนทจะเขากระเปา ซงเปนการเอาเปรยบผบรโภค และไมไดทาใหเกดการพฒนาอยางสมดลและยงยน สอควรพฒนามาตรฐานในการนาเสนอ ควรมสวนรวมในการคมครองเดกและเยาวชนซงกคอลกหลานของพวกเรานนเอง

หนวยงานทรบผดชอบดแลสอ กควรมนโยบายสงเสรมสนบสนนการสรางสอดๆ เพอการพฒนาเดก เยาวชน และสงคม ควรตอตานสอทสงเสรมคานยม ความคด หรอพฤตกรรมทไมด

รฐบาล ควรมการออกกฎหมายควบคม สอและโฆษณา และมการบงคบใชกฎหมายอยางเขมแขงจรงจง ควรมองคกรทาหนาทควบคมดแลจรรยาบรรณของสอใหไดมาตรฐาน สงเสรมกลไกการเฝาระวงสอรายททาลายสงคมตางๆ ควรมนโยบายสงเสรมสนบสนนการเรยนรเทาทนสอผานสถาบนตางๆ ควรสรางการมสวนรวมใหกบเดกและเยาวชนในเรองสอ

หากทกภาคสวนในสงคมรวมมอกนไดอยางน เราสามารถทจะรวมกนสรางภมคมกนแกเดกและเยาวชนไทย ใหรเทาทนสอยคใหมไดอยางไมยาก ....เพอเดกและเยาวชนไทย อนาคตของประเทศไทย...

อางอง http://inetfoundation.or.th/มลนธ อนเทอรเนตรวมพฒนาไทย

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 59

เยาวชนไทยกบการใชสออนเตอรเนต

ศรจต เองเลอร ปจจบนเทคโนโลยอนเตอรเนตไดพฒนาไปมาก มการสรางเครอขายใหเขาถงไดงาย ทกท ทกเวลา

จนไดชอวา คนรนใหมจะมชวตทตองพงพาเครอขายน มวถชวตทเชอมโยงเขากบเครอขายอนเทอรเนต ตงแตการใชอเมล การพดคย การแชท การสรางหองคยแบบเหนตวตน เชน Cam Frog การสอสารแบบเหนหนาตา การเชอมโยงเปนเครอขายสงคม เชน hi5 Facebook การสรางเวทแสดงความคดเหนแบบบลอก การแลกเปลยนและเขาถงขาวสารแบบตางๆ เชน ยทป และยงมการประยกตใชงานไดอกมากมาย หลายอยาง รวมถงการเลนเกมออนไลน

การเลนเนต จงเปนคากลาวแบบรวมๆ ทหมายถงการเลนทมการออนไลนบนเครอขายสงคม ถอเปนอกหนงสอดจตอลทกาลงมาแรงในกระแสสงคมปจจบน ดวยอตราการเตบโตของตลาด เมดเงนจากทวสารทศตางหลงไหลเขามาลงทนในอตสาหกรรมนเพอโอกาสในการทากาไร ผลทตามมาคอ ยอดผใชเครอขายสงคมทสงขนอยางตอเนองตลอดเวลาทผานมา ดงตวอยางการเลนแชท เลนไฮไฟว เลนเกมออนไลน ซงผบรโภคเหลาน สวนหนงกคอเดกและเยาวชนไทย ของพวกเรานเอง ปจจบนสอออนไลนและสงคมออนไลน เขามามบทบาทกบสงคมเปนอยางมากทงในเรองการทางานและการดารงชวต เยาวชนกเปนกลมหนงทใชสอประเภทนดวยเชนกน ทงนวนท 20 กนยายน ของทกป ไดถกกาหนดใหเปนวนเยาวชนแหงชาต ศนยวจยมหาวทยาลยกรงเทพ (กรงเทพโพลล) จงไดทาการสารวจความคดเหนของเยาวชนในหวขอ “ชวตประจาวนของเยาวชนในยคสอออนไลน” โดยเกบขอมลจากเยาวชนในกรงเทพฯและปรมณฑล จานวน 1,186 คน พบวาเยาวชนเกอบครงยอบรบวาตนเอง “ตดสอออนไลน” โดย 80.6% ใชพดคย หรอ chat อปกรณทเยาวชนใชสาหรบการเขาถงสอออนไลนในปจจบนมากทสดคอ มอถอ/Smart phone รอยละ 69.4 รองลงมาคอ Computer / notebook รอยละ 25.3 และ Tablet (iPad/Galaxy Tab ฯลฯ) รอยละ 5.3เยาวชนใชเวลาอยกบสอออนไลน / สงคมออนไลน เฉลยตอวนมากทสด คอประมาณ 3-4 ชวโมงตอวน คดเปนรอยละ 32.6 ดานผลการเรยนและประสทธภาพในการทางานหลงการใชสอออนไลน เยาวชนสวนใหญรอยละ 66.5 ระบวาเรยน/ทางานไดเทาเดม สวนการใชเวลาในการพดคย/ทากจกรรมรวมกนกบคนในครอบครวหลงจากการใชสอออนไลน เยาวชนสวนใหญรอยละ 65.9 ระบวาใชเวลาพดคยกนเทา ประโยชนทไดจากการใชสอออนไลน อนดบแรกเยาวชนระบวา รบรขาวสารตางๆ ไดอยางรวดเรว และเรวกวาทางทว รอยละ 32.7

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

60

อนเทอรเนตเปนคลงแหงขอมลและเครองมอในการตดตอสอสารและรบสงขอมลขาวสารตางๆ ทวโลก การใชอนเทอรเนตนนกอประโยชนมหาศาล แตกแอบแฝงไปดวยภยอนตรายตางๆ มากมาย ไมวาจะเปนเรองของการเขาถงขอมลทไมเหมาะสาหรบเยาวชน คานยมผดๆ ในเรองเพศ การลอลวงในวงสนทนา นอกจากนยงมเวบไซตทเตมไปดวยเรองลามก และเรองรนแรงตางๆ ทยากตอการทจะควบคมตรวจสอบได อาชญากรรมทางอนเทอร เนตเหลาน เปนภยทอนตรายมากพอทจะกาหนดเสนทางอนาคตของเยาวชนได ปญหาจากการใช สออนเทอรเนตทเสมอนกบ "ดาบสองคม" กาลงกลายเปนปญหาอยางหนงในกระบวนการเรยนรของเดกๆ และเยาวชน โดยทแมแตเยาวชน เองกไมรตว การใชสออนเทอรเนตเลนการพนนออนไลน ใชดเวบลามก หรอใชเลนเกม จนไมเปนอนทาอะไร สะทอนใหเหนวา เยาวชนไทยจานวนหนง กาลงหมกมนอยกบการใชสออนเทอรเนตจนบางครงกลายเปนปญหาสงคมทตดตามมาอกหลายเรอง

แตปญหาหน งทแฝงตวอย ในระบบการศกษา คอ เยาวชนกาลง "ตด" สออนเทอรเนต จนสงผลกระทบตอกระบวนการเรยนร เชน การตดเกมออนไลน จนไมสนใจเรยนหนงสอ เยาวชนกลมนกลายเปนเยาวชนตดเกม ทถอเปนปญหาส งคมท ม ม าอย า งยาวนาน เยาวชนกล มนกลายเปน เยาวชนท ใช เ วลาอย บนหน าจอคอมพวเตอรมากกวาการพดคยกบผคน สรปปญหาการใชสออนเตอรเนตของเยาวชนมดงน 1. การตดเกมจนไมเรยนหนงสอ บางคนแ ม จะ ไป เ ร ยน แต สภ าพร า ง ก ายก ไ มเอออานวยใหเรยน เพราะเลนเกมอยางหามรง

หามคา แมแตผปกครองเองกไมทราบวาลกหลานของตวเองหนเรยนไปเลนเกม

2. ปญหาผลการเรยนตกตา ปญหานทาใหเยาวชนจมอยในโลกของตวเองจนไมสนใจสงคมรอบขาง ซงในระยะยาวยอมสงผลตอบคลกภาพและสภาพจตใจของเยาวชนไมมากกนอย 3 . ป ญ ห า ส ง ค ม จ า ก ก า ร ใ ช ส ออนเทอร เนตในการเสพเวบลามกกมผลตอพฤตกรรมทางเพศ ของเยาวชนไมมากกนอย เชน การรมโทรม หรอการขมขน ทสาคญ การเสพสงเหลานทาใหทศนคตในดานเพศของเยาวชนเปลยนแปลงไปทละเลกละนอย 4. สาหรบการใชสออนเทอรเนตเพอการเลนพนน ตองยอมรบวา เปนเรองสมเสยงตออนาคตของเยาวชนพอสมควร เพราะแมเยาวชนทเลนพนนออนไลนจะมจานวนไมมากเทากบเยาวชนทใชสออนเทอรเนตเพอทากจกรรมอยางอน แตผลกระทบทเยาวชนไดรบเขาขนรนแรง เพราะเปนหนแลวอาจถงขนถกทารายรางกาย 5. ผลกระทบตอกระบวนการเรยนรทางสงคมของเยาวชน เพราะเมอเยาวชนใชแตสอสงคม ออนไลน ทาใหไมสนใจคนรอบขาง ไมรวธในการพดคยกบผอน ขาดมนษยสมพนธ เพราะเยาวชนจะจมอยกบโลกเสมอนจรงในสอสงคมออนไลน

ตองยอมรบวา ในโลกยคน ไมสามารถปฏเสธหรอปดกนสออนเทอรเนตและสอออนไลนไดอกตอไป การเขาถงสอเหลานไมใชเรองยาก แตอยางทกลาวไปตอนตนคอ สอเหลานม "สองคม" ดงนน เมอมขอด กมขอเสยสงทผใหญหรอผรบผดชอบจะตองใครครวญคอ ทาอยางไรใหเดกสามารถเสพสอ เหลานไดอยางรเทาทน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 61

สาเหตของปญหาเยาวชนไทยกบการใชสออนเตอรเนตเปนเพราะสงคมไทยปลอยใหเยาวชนลองผดลองถกในหลาย ๆ เรอง และเรองนกเปนอกเรองหนงทเยาวชนตองลองผดลองถก เยาวชนไทยมกจะถกปลอยใหอยกบสอ จนบางครงกไมสามารถแยกแยะไดวาสอใดควรเสพไมควรเสพ หรอเมอเสพแลว จะตองทาความเขาใจอยางไร ? เมอเยาวชนถกปลอยใหอยกบสออยางใกลชดเยาวชนกมโอกาสตกเปนเหยอของสอทเปน "พษ" ได ดงนนผใหญควรจะเรมตนในการใหความเขาใจกบเยาวชนในเรองการเสพสอ หรอพดงาย ๆ คอ สอนเยาวชนให "รเทาทนสอ" ไมตกเปนเหยอของสอ เพราะในยคขอมลขาวสารทเชยวกรากเชนน การเลอกบรโภคสอใหถกวธเปนเรองจา เปนอยางยง

การแกปญหาเยาวชนไทยกบการใชสออนเตอรเนต ผใหญตงแตในระดบครอบครว จนถงสถาบนการศกษา จะตองสอนใหเดกมความเขาใจในเรองการเสพสอ รจกแยกแยะสอทดกบสอท เปนพษ ออกจากกน สอนใหเยาวชนใชวจารณญาณ สามารถพจารณาใครครวญไดวาอะไร เหมาะสมหรอไมเหมาะสม การรเทาทนสอจะทาใหเยาวชนมภมคมกนในการเสพสอ ทาใหเยาวชนเสพสออยางระมดระวงแมจะเจอสอทมพษ แตกสามารถแยกแยะได เยาวชนจะสามารถเลอกเรยนรแตสงด ๆ ทปรากฏอยในสอ ใชสอใหเปนประโยชนตอตวเอง มากกวาจะหมกมนอยกบการเสพ จนสงผลกระทบตอการดาเนนชวตของตวเอง แตปจจบนมเยาวชนไมมากนกทรเทาทนสอ ดงนนเปนเรองทผใหญจะตองปลกฝงสงเหลาน กอนททกอยางจะสายเกนไป !!! ทงนน

และทงนผใหญกตองรเทาทนสอกอน ตองแยกใหออกวาอะไรคอความอยาก อะไรคอความตองการ ควรจะมเหตมผลเหนความจาเปน ควรจะรทนนยแฝงทมากบสอ เหลานเปนพนฐานทผใหญตองตระหนก จากนนทาความเขาใจกบเยาวชน ฟงสงทเขาพด แมวาเหตผลนนเราจะไมเหนดวย แตตองฝกเยาวชนใหใชเหตผลบอยๆ โดยฟงสงทเขาพดจรงๆ ไมใชแคเพยงไดยน แลวแลกเปลยนความเหนซงกนและกนโดยไมตดสนเขา สวนเรองการควบคมพฤตกรรมการใชสอนนการสงหาม สงหยดนนใชไมไดผล เพราะเยาวชนจะไมรบฟงและจะเกดการตอตาน อาจจะตองคอยๆอธบายและจงใจวาโลกนยงมอกหลายเรองทนาสนใจและมประโยชนตอตวเขามากกวามาใชเวลาสวนใหญอยกบสอ แลววางกตการวมกนกบเยาวชน ใหเขามสวนรวมในการกาหนดกตกาเพราะเยาวชนจะไมชอบใหถกบงคบ จากนนเรากมาดและตอรองกบเยาวชนในขอบเขตทรบไดและรบไมได แลวหากฝายไหนทาไมไดตามกตกาทวางรวมกนจะถกลงโทษอะไรบาง ผใหญตองทาตามกตกา เยาวชนจงจะยอมทาตาม จะเหนไดวา การสอนใหเยาวชนคดเปน การทาตวเปนแบบอยางทด เปนความรบผดชอบทผใหญพงมใหตอเยาวชน เพอใหการใชสออนเตอรเนตเกดประโยชนดานการเรยนร เพมพนสตปญญา สามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางเปนสข

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

62

อางอง เยาวชนไทยกบสอออนไลนรเทาทนกอนสาย เกนไป [ออนไลน]. เขาถงจาก: www.oknation.net/blog/wut201 3/2014/06/27/entry-1 เยาวชนไทยกบเครอขายสงคมบนโลก

อนเตอรเนต [ออนไลน]. เขาถงจาก: www4.thaihealth.or.th/healthcontent/article/5939

เดกไทยกบภยจากอนเตอรเนต [ออนไลน]. เขาถง จาก: warinyabc.blogspot.com/2011 /08/blog-post_20.html

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 63

อนเทอร เนต ( Internet) หมายถง เครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญ ทมการเชอมตอระหวางเครอขายหลาย ๆ เครอขายทวโลก โดยใชภาษาทใชสอสารกนระหวางคอมพวเตอรทเรยกวา โพรโทคอล (protocol) ผใชเครอขายนสามารถสอสารถงกนไดในหลาย ๆ ทาง อาท อเมล เวบบอรด และสามารถสบคนขอมลและขาวสารตาง ๆ รวมทงคดลอกแฟมขอมลและโปรแกรมมาใชได และในยคของขอมลขาวสารและการเขาถงอนเทอรเนตไดงายอปกรณการรบสอกมเพมมากขนตามความตองการดงจะเหนไดวาเรามสมารทโฟน เทบแลตหนงเครองกสามารถทจะเขาถงขอมลขาวสารไดมากมายและดวยการเขาถงขอมลทงาย การแชร การโพสต และดวยการ เข าถ งข อมล ได ง าย เยาวชนไทยมก ใชอนเทอรเนตโดยไมทนไดคดวาบางขอมลหรอภาพท แชร โพสต นนมความผดตามกฎหมาย

และเยาวชนเองยงคงเปนเปาหมายของการหลอกลวงจากอนเทอรเนตในรปแบบตางๆ อกดวย ถงแมวาในปจจบนบางประเทศทพฒนาแลวจะมกฎหมายควบคมสออนเทอรเนต กยงไมสามารถควบคม ภย ลอลวงต า ง ๆ จาก สออนเทอรเนตไดอยางมประสทธภาพอยางเดดขาดเตมท และเนองดวยลกษณะพเศษของขอมลตางๆ ท อย ในเครอข ายอนเทอร เนต เปนเครอขายทมลกษณะเปนใยแมงมม ซงระบบกระจายความรบผดชอบไมมศนยกลางของระบบ และเปนเครอขายขอมลระดบโลกยากตอการควบคม และเปนสอทไมมตวตน หรอแหลงทมาทชดเจน ทงผสงขอมล หรอผรบขอมล ในการออกกฎหมายฉบบแรกๆ นนสวนใหญจะเปนการออกกฎหมายท เก ยวของกบการดาเนนการทางธรกรรมตางๆ ผานระบบอนเทอรเนตและเมออนเทอร เนตมการพฒนามากขนบคคลทวไปสามารถเขาถงขอมลไดมากฎหมายในฉบบป พ.ศ. 2550 จงเนนไปทตวบคคลททาความผดเปนสวนใหญ

กฎหมายเกยวกบสออนเทอรเนตกบเยาวชน เรณ สขเจรญ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

64

การใชอนเตอรเนตของเยาวชน ทเสยงต อความผ ดตามกฎหมาย เทคโน โลย และสารสนเทศเยาวชนในปจจบนนนการเขาใชสงคมออนไลน เชน Facebook การแชรภาพหรอขอความทโพสตกนโดยไมมมลความจรงการ โพสตภาพหรอขอความ หากนาขอความหรอภาพทมลกษณะหมนประมาท หรอตวอกษรททาใหปรากฏดวยวธ ใด อยางหน ง ในมาตรา 329 บญญตไววา "ถาความผดฐานหมนประมาท ไดกระทาโดยการโฆษณา ดวยเอกสาร ภาพวาด ภาพระบายส ภาพยนตร ภาพ หรอ ตวอกษรททาใหปรากฏ ไมวาดวยวธใดๆ แผนเสยง หรอสงบนทกเสยง บนทกภาพ หรอบนทกอกษร กระทาโดยการกระจายเสยง หรอกระจายภาพ หรอโดยกระทาการปาวประกาศดวยวธอน ผกระทาตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป และปรบไมเกนสองแสนบาท" ผกระทาจะตองไดรบโทษหนกกวามาตรา 326 เพราะการโฆษณาเปนการทาใหขอความหรอภาพทม ลกษณะหมนประมาทกระจายไป ส คนจานวนมากกว าการหม นประมาททวๆ ไป การใสราย ปายสผอน โดยพมพลงในกระท จงเปนความผดตามมาตรา 329 ความผดสาเรจในความผดฐานหมนประมาททางอนเตอรเนตนน จะถอวาความผดสาเรจเมอใด เมอพจารณาถอยคาทวา "โดยประการททาใหผนนเสยชอเสยง ถกดหมน หรอถกเกลยดชง" ทบญญตไวในมาตรา 326 นนไมใชผลของการกระทาความผดฐานหมนประมาท ทตองถอวาเปนความผดสาเรจแลว แตจะพจารณาวาผดสาเรจ หรอไมจากบคคลทวไปวาเมอไดรบทราบขอความนนแลว เหนวานาจะเกดความเสยหายแตผอนหรอไม ถาเหนวานาจะเสยหาย ผกระทากจะมความผดแลว แตถาบคคลทวไปเหนวาไม

นาจะเสยหายแตผอน ผกระทากไมมความผด และตองไดขอเทจจรงวา บคคลทสามรบทราบขอความนนแลว จงจะถอวาเปนความผดสาเรจ ดงนนการโพสตขอความในการท เมอมคนอาน กถอวาความผดสาเรจแลว ดงนนเยาวชนเองไมควรทจะแสดงความคดเหนในโพสตหรอสงตอโพสตทดแลวเปนการหมนประมาณผอน การเสยงตอการละเมดลขสทธของเยาวชนกเปนอกสงหนงทเยาวชนมกจะไมทราบวาการคดลอก หนง เพลง รปภาพ โปรแกรม บทความ ผลงานตางๆ บนอนเทอรเนตนนมเจาของ งานบางชนมลขสทธหรอสทธบตร มการคมครองตามกฎหมาย เจาของผลงานบางคนยนด ใหคดลอกผลงานของเขามาใชไดโดยไมคดเงน เจาของบางคนขอใหระบขอความใหเขาดวยหากเราจะนาเนอหาขอมลหรอรปภาพของเขามาใช เจาของบางคน ไมยนยอมให เผยแพรงานของเขา หากไมไดขอและอนญาตกนเปนลายลกษณอกษร เยาวชนเองตองรจกเรองลขสทธ ทรพยสนทางปญญา รจกใหเกยรตเจาของผลงาน ไมละเมด ไมขโมยผลงาน หรอแอบอางวาเปนผลงานของตนแมอนเทอรเนตจะเออใหการขโมยผลงานทาไดงายๆ อยางไรกตาม ภาพยนตร เพลง ซอฟตแวร หรอผลงานทจดลขสทธ จะไดรบความคมครองตามกฎหมาย ผดาวนโหลดของทมลขสทธโดยไมไดรบอนญาตจากเจาของ ถอวาละเมดลขสทธ และมความผดตามกฎหมายบคคลนนจะมความผดฐานละเมดลขสทธซอฟตแวร มโทษปรบตงแต 20,000 บาทถง 200,000 บาทและหากเปนการกระทาเพอการคา จะตองโทษจาคกตงแต 6 เดอน ถง 4ป หรอปรบตงแต 100,000 ถง 800,000 บาท หรอทงจาทงปรบ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 65

และพฤตกรรมการForward email ทมขอความ เนอหา หรอรปภาพทไมเหมาะสม เปนเทจ กระทบความมนคง หรอลามกกอนาจารเยาวชนเองอาจรเทาไมถงการทาใหมการมการสงตอขอมลในลกษณะตางๆ ซงพฤตกรรมเหลานกจะมความผดตามมาตรา 14 ปรบไมเกน 100,000.- จาคกไมเกน 5 ป และยงมพรบ.วาดวยการกระทาความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 เพมเตมเพอใหมโทษในการกระทาความผดทมากขน และยงสามารถสบคนตวตนผทกระทาความผดไดดวยไมวาผกระทาความผดจะใชคอมพวเตอร หรอสมารทในการสงตอขอมลอนเปนเทจตางๆ

ทงนกฎหมายเกยวกบอนเทอรเนตยงมอกเปนจานวนมากเชน กฎหมายเกยวกบการพนนออนไลน กฎหมาย เก ย วกบการ เปนมาสเตอร เ วปและกฎหมายท เก ยวของกบอนเทอรเนตเพอใหผใช เปนผใชสออนเทอรเนตโดยทไมสรางความเดอดรอนหรอเสอมแกบคคลอน และการใชสอออนไลนของเยาวชนนนเราจะเหนวาเยาวชนนนสามารถทเขาถงขอมลทไดงายไมวาจะเปนขอมลทดหรอไม และทกคร งทเยาวชนกระทาความผดเกยวกบสออนเทอรเนตนนสวนใหญจะขาดคาแนะนาจากผปกครองในการใชสออนเทอรเนต ดงนนผปกครองเองควรเปนผท ร เรองกฎหมายการกระทาความผดเกยวกบคอมพวเตอรดวยเพอทจะสามารถแนะนาการใชงานแกเยาวชนไดอยางถกตอง เพอทเยาวชนจะไดมความระมดระวงในการใชสอออนไลน และยงลดปญหาการกระทาความผดของเยาวชนโดยรเทาไมถงการณไดดวย

อางอง กฎหมายสารสนเทศในประเทศไทยพฤตกรรมท

มความผดตามพ.ร.บ. กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ การกระทา

ความผดเกยวกบคอมพวเตอร

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

66

สรปผลประเมนโครงการสมมนาฯ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 67

ประเมนผลการสมมนา

จากการทาแบบสอบถามออนไลนเกยวกบความพงพอใจในการเขารวมการสมมนา ผลปรากฏวา ผรวมสมมนาใหความสนใจเขาชมแบบสอบถามจานวน 38 คน ไมออกความเหนในแบบสอบถามจานวน 15 คน และตอบแบบสอบถามจานวน 23 คน ดงรายละเอยดตอไปน

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

68

*** ขอมลตอบกลบอน ๆ คอ ขาราชการ จานวน 1 คน กระบวนการ ขนตอนการใหบรการ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 69

ความคดเหนตอวทยากร / ผทรงคณวฒ

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

70

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 71

การอานวยความสะดวก

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน

72

ประโยชนทไดรบจากการสมมนา

เอกสารสรปการสมมนา “การรเทาทน” อาวธในสมรภมสอออนไลนของเยาวชน 73

บนทกชวยจา ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ѾÔÁ¾�â : ¤³Ð¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ¹Ôà·ÈÈÒʵÃ�ÁËҺѳ±Ôµ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÊØ⢷ÑÂÃÃÁÒÔÃÒª

9/9 ËÁÙ‹ 9 µ.ºÒ§¾Ù Í.»Ò¡à¡Ãç .¹¹·ºØÃÕ 11120â·ÃÈѾ·� : 0-2504-7777