www.jamawarnews.com № 732 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 26/بەفرانبار/2712 کوردی № 2013/01/15 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

)دوو( دیاردەى نوێى، ترۆپکى ملمالنێکانى عێراق ل6

№

هەڵوێستی ئەمریکا لەهەمبەر عێراق ل5

№

ئەندامێکى پێشووى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

دەستوور ڕێگاى سەرەکییە بۆ چارەسەرکردنى کێشەکان لە

عێراقدا ل4

№

تایبەت بە ~

مه کته بى ڕایگه یاندنى »حسدک« تیرۆکردنى سێ چاالکوانى سیاسى کورد ئیدانه ده کات

پەروین عەبدولڕەحمان، ئەندامى پەرلەمانى کوردستان:

وەزارەتى پێشمەرگە لە هەوڵى ئەوەدایە موچەى هێزەکانى حەفتا و هەشتا زیاد بکات

پارێزگارى سلێمانى:بەڕەچاوکردنى مەرجە دیاریکراوەکان، کردنەوەى نەخۆشخانەى ئەهلىئازادە

موئەیەد تەیب ، وتەبێژى لیستى هاوپەیمانى کوردستان:

هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان بەبێ گەڕانەوە بۆ پەرلەمان کودەتایە بەسەر دەستووردا

زەینەب حەسوفى سەفەر، ئەندامى ئەنجومەنى پارێزگاى دیالە:

تا ئێستا کێشەى تائیفى لە خانەقین بوونى نییە

مەحمود، حاجى عەبدوڵاڵ بەڕێز سەرۆکى فراکسیۆنى حزبى سۆسیالیست پەرلەمانى لە کوردستان دیموکراتى لە ڕاگەیاند ~ بە کوردستان حکومەتى سەرۆکایەتى ئ��ەوەى دواى بوودجەى یاساى کوردستان هەرێمى س��اڵ��ى 2013ڕەوان�������ەى پ��ەرل��ەم��ان��ى کوردستان کرد، سەرۆکایەتى پەرلەمانى کوردستان ئاراستەى لیژنەکانى کرد کە لیژنەکان ئەوەى بۆ دیاریکرا ماوەیەک و بکەن لەسەر خۆیانى کۆبونەوەى ڕاپۆرت ئامادە بکەن بۆ لیژنەى دارایى تێبینى بۆ ئەوەى سەرجەم ئابوورى و پەرلەمان ناو لیژنەکانى پێشنیارى و

وەربگرێت.دارایى لیژنەى ئەوەى سەر ماوەتەوە کۆتاى بە ڕاپۆرتى خۆى بهێنێت وابڕیارە فراکسیۆنەکانى داهاتوودا ڕۆژان��ى لە کۆبونەوەیەک کوردستان پەرلەمانى کۆتاى بڕیارى ئەوەى بۆ بدەن ئەنجام بۆ دیاریکردنى گفتوگۆ لەسەر بوودجەى

ساڵى 2013 دەستپێبکات.ناوبراو وتیشى پێشبینى دەکەم لە 1/20 بوودجەى گفتوگۆکانى بڕیارى بەدواوە ساڵى 2013 بدرێت وە دەستبکرێت بە

گفتوگۆ.

ع��ەب��دوڵ��اڵ ح��اج��ى م��ەح��م��ودئ��ام��اژەى لیژنەکانى و حکومەت هەم بەوەکرد دیراسەیان وردى بە پەرلەمان ن��او کردووە چۆن بتوانن بە ڕاسترین شێواز

بوودجەى پەسەند بکرێت.ل��ەالی��ەن ب��وودج��ە سیاسەتى دی���ارە ک��وردس��ت��ان��ەوە ه��ەرێ��م��ى حکومەتى هەرساڵەو ئەو لەوێت دەدات بە وەزارەتێک یان الیەنێکى پەیوەندى دار، ئێمەش الى خۆمانەوە گفتوگۆى چڕ و پڕمانکردووە، لیژنەیەک بۆ خۆى تەموحى بەاڵم هەر بپچڕێت ب��ەش زۆرت��ری��ن کە ل��ەوەدای��ە پەیوەندیدارە، کە وەزارەت��ەى ئەو بۆ کۆکین هەموومان سەرئەنجام ب��ەاڵم

گونجاوترین و باشترین ئەوەى لەسەر بگرینەبەر، خزمەتگوزارى ش��ێ��وازى بەپێى و کوردستان بارودۆخى بەپێى حکومەتى لەالیەن کە بوودجەیەى ئەو

هەرێمى کوردستانە دیاریکراوە.سۆسیالیست فراکسیۆنى س��ەرۆک��ى بە بوودجەکەش ڕوو خستە ئ��ەوەى لەالیەن حکومەتى ڕێکوپێک شێوازێکى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان��ەوە ئ��اراس��ت��ەى

پەرلەمانى کوردستان کراوە، 2013 ب��وودج��ەى دەک���ەم پێشبینى کۆدەنگێکى و باشتر شێوازێکى بە بە بەراوردکردن بە ببێت تێپەڕ زیاتر

بوودجەى سااڵنى ڕابردوو.

مه کته بى راگ��ه ی��ه ن��دراوێ��ک��دا ل��ه سۆسیالیست ح��زب��ى راگ��ه ی��ان��دن��ى دیموکراتى کوردستان تیرۆرکردنى سێ ژنه چاالکوانى سیاسى کورد له واڵتى فه ره نسا ئیدانه ده کات و داوا ده کات حکومه تى فه ره نسا ئه نجامده رانى ئه و کرده وه تیرۆرکارییه و ئه و الیه نانه ى له پشتییه وه ن بۆ راى گشتى جیهانى و شه قامى کوردى ئاشکرا بکات، ئه مه ى

خواره وه ده قى راگه یه ندراوه که یه : له زۆره وه پ��ه ژاره ی��ه ک��ى و ب���ه داخ ن��اوج��ه رگ��ه ى ئ��ه وروپ��ا و ل��ه واڵت��ى فه ره نسا له رۆژى 2012/1/9 هه رسێ ژنه چاالکوانى کورد ) سکینه جانسیز سویلمیز( له یلى و دۆغ��ان فیدان و

تیرۆرکران. سیاسى چاالکوانى سێ تیرۆرکردنى کورد که یه کێکیان دامه زرێنه رى پارتى پاریسى له کوردستانه ، کرێکارانى

که له کاتێکدایه فه ره نسا پایته ختى له تورکیا هه نگاو به ره و پرسى کورد ئه مه ش ده ن��ێ��ت، چ��اره س��ه رک��ردن نیشانه ى پرسیارى قوڵ ده خاته سه ر ئه و که سانه ى که ئامانجیانه له ڕێگه ى تیرۆرکردنى ده نگى ئازادییه وه شکست به و هه واڵنه بهێنن جا له هه ر الیه که وه

بێت.ئیدانه ى ئه م به توندی وێراى ئه وه ى کرده وه نامرۆڤانه یه ، داواکارین حکومه ت و پۆلیسى فه ره نسا ئه نجامده رانى ئه م الیه نانه ى ئه و تیرۆرکارییه و کرده وه

رای ب��ۆ ب���دۆزن���ه وه و له پشتیه وه ن کوردیان شه قامى و جیهانى گشتى ئه م ئومێده واریشین بکه ن، ئاشکرا کۆسپ نه بێته شه ڕه نگێزییه کرده وه هه وڵه کانى ل��ه ب��ه رده م ئاسته نگ و چاره سه رکردنى پرسى کورد له تورکیا

به شێوه یه کى ئاشتیانه .

مه کته بى راگه یاندنىحزبى سۆسیالیست دیموکراتى

کوردستان2013/1/12

پێشمەرگە ک��اروب��ارى لیژنەى ق��ورب��ان��ی��ان��ى و ش��ەه��ی��دان و کوردستان پەرلەمانى لە جینۆساید وەزارەتى ئاراستەى پێشنیارێکیان ئ��ەوەى بەمەبەستى ک��رد ن��اوخ��ۆ کارى ناوخۆ هێزەکانى کارمەندانى پەروین بارەیەوە لەو نەکەن دووەم لیژنەى ئەندامی عەبدولڕەحمان، و شەهیدان و پێشمەرگە کاروبارى پەرلەمانى لە جینۆساید قوربانیانى ڕاگەیاند ~ بە کوردستان »بۆ ئەوەى مەجالێک فەراهەم بکرێت بۆ ئیشێک بێکارن کە ئەوانەى بۆ

خۆیان بدۆزنەوە«.ئەندامى عەبدولڕەحمان، پەروین پەرلەمانى کوردستان بە ~ کارمەندانى موچەى ئێستا ڕاگەیاند ه��ێ��زەک��ان��ى ن��اوخ��ۆ ب��اش ب���ووە ، موچەى بە بکەین ب���ەراوردى گ��ەر پ��ێ��ش��م��ەرگ��ە، ب����ەاڵم ب��ۆی��ە ئ��ەو وەزارەت��ى ئاراستەى پێشنیارەمان مەجالێک ئ��ەوەى ب��ۆ ک��رد ن��اوخ��ۆ کە ئ��ەوان��ەى ب��ۆ بکرێت ف��ەراه��ەم بێکارن ئیشێک بۆ خۆیان بدۆزنەوە. خۆى بۆ ناخۆ وەزارەت���ى وتیشى تەحقیق و بزانێت کە داوە بەڵێنى کرێچییە ه��ەی��ە ک��ارم��ەن��د ب��ک��ات،

خ��ێ��زان��دارە ه��ەری��ەک��ێ��ک ب��ە پێى وەزارەت��ى دەک��ات فەرق یەکێکترى بابەتە دەکات و ناوخۆ تەحقیق لەو

دواتر وەاڵممان دەداتەوە.هێزى موچەى زیادکردنى لەبارەى پێشمەرگە ناوبراو وتى ئەوەى سەربە لیواکان بێت موچەکەى باشە، بەاڵم ئەوەى لە هێزەکانى حەفتا و هەشتا بێت موچەکەیان کەمە، بەاڵم ئێستا هەوڵدایە لە پێشمەرگە وەزارەت��ى ئەوانەى لە هێزى حەفتاو هەشتادایە لیواکان سەر بگەڕێنێتەوە ئەوانەش باش ئەوانیش موچەى کاتەش ئەو

دەبێت. ل4

پارێزگاری سلێمانی رایگەیاند کردنەوەی نەخۆشخانەی ئەهلی ئازادە بەمەرجێک وەزارەت����ی رێنمایەکانی رەچ����اوی پێمان وتیشی: بکرێت، دەندروستی زیاد ئەهلییەکان نەخۆشخانە باشە بتوانن هاوواڵتیان ئ��ەوەی بۆ هەم بن پزیشکییەکانیان چارەسەرە لەناوخۆدا دەس���ت ب��ک��ەوێ��ت و ه��ەم ک��ێ بڕکی دروست نەخۆشخانانەدا ئەو لەنێوان ببێت بۆ پێشکەش کردنی خزمەتگوزاری

تەندروستی باشتر.محەمەد ب��ەه��رۆز 2013/1/14 ڕۆژی پێشوازیکرد سلێمانی پارێزگاری ساڵح لە بەرێوەبەری گشتی نەخۆشخانەکانی وێست ئای تایبەت بە نەخۆشیەکانی چاو و و بەرێوەبەری ئەو نەخۆشخانەیە لە هەولێر و لەدیدارێکدا کە بەرێوەبەری گشتی تەندروستی سلێمانی ئامادەی بوو گفتوگۆکرا لەبارەی کردنەوەی لقی ئەو

نەخۆشخانەیە لە سلێمانی .نەخۆشخانەی بەڕێوەبەری ل��ەرووەوە

وێست ئای لە هەولێر رایگەیاند »خوازیارن لقێکی ئەو نەخۆشخانەیە لە سلێمانی بکەنەوەو لەنزیکەوە خزمەتگوزاریەکانیان پێشکەش بەهاوواڵتیان بکەن و ئاماژەی نەخۆشخانەکەیان ک��ە ئ��ەوەک��رد ب��ۆ توانویەتی لەبوارەکەی خۆیدا سەرکەوتنی باش بەدەست بهێنت و هاوکات چەندین خزمەتگوزاری تەندروستی بێ بەرامبەر پێشکەش خێرخوازی بەشێوازی و

بکەن«سلێمانی پ��ارێ��زگ��اری ل��ەب��ەرام��ب��ەردا نەخۆشخانەی کردنەوەی روونیکردەوە رەچ��اوی بەمەرجێک ئ���ازادە ئەهلی تەندروستی وەزارەت���ی رێنمایەکانی بکات چی لە رووی مەرجە تەندروستی و زان��س��ت��ی��ی��ەک��ان��ەوە چ��ی ل���ەرووی باشە وتیشی:پێمان بیناسازییەوە هەم بن زیاد ئەهلییەکان نەخۆشخانە بۆ ئەوەی هاوواڵتیان بتوانن لەناوخۆدا دەست پزیشکییەکانیان چ��ارەس��ەرە بکەوێت و ناچار نەبن پەنا بۆ دەرەوەی

لەنێوان بڕکی کێ هەم ببەن واڵت ببێت دروس��ت نەخۆشخانانەدا ئ��ەو خزمەتگوزاری کردنی پێشکەش بۆ

تەندروستی باشتر.سلێمانیش تەندروستی بەرێوەبەری رای��گ��ەی��ان��د م��ۆڵ��ەت��ی ک���ردن���ەوەی نەخۆشخانەی ئەهلی لەالیەن فەرمانگەی بۆ و دەدرێ��ت تەندروستیەوە گشتی پسپۆری لیژنەیەکی هەرداواکارییەک مەرجە ئەگەر و دەهێنن پێک ب��ااڵ مۆڵەت بکرێت رەچ��او پێویستیەکان دەدەین بەکردنەوەی نەخۆشخانەی ئەهلی نەخۆشخانەکەش کردنەوەی دوای و تایبەت بەرێوەبەراتییەکی لەرێگەی چاودێری ئەهلییەکان نەخۆشخانە بە ب��ەرێ��وەب��ەری دەک��ەی��ن. کارەکانیان لە ستافی داوای سلێمانی تەندروستی کرد ئای وێست ئەهلی نەخۆشخانەی بکەن ت��ەواو یاساییەکانییان مامەڵە کردنەوەی مۆڵەتی بتوانن ئەوەی بۆ نەخۆشخانەکەیان لە سلێمانی وەربگرن.

لیستى وتەبێژى ، تەیب موئەیەد ئەنجومەنى لە کوردستان هاوپەیمانى نوێنەرانى عێراق لە دیدارێکى تایبەتى دەکات ئ��ەوە بۆ ئاماژە ~بێ هەڵبوەشێننەوە »پ��ەرل��ەم��ان گەڕانەوە بۆ پەرلەمان ئەمەش ئینقالبە

بەسەر دیموکراسیەتدا«.ئەو « دەک��ات ئەوە بۆ هێما ناوبراو هەن عێراقدا لە ئێستا کە کێشانەى الیەنەکانى هەموو لەسەر کاریگەریان

عێراق دروست کردووە«.لیستى وتەبێژى ، تەیب موئەیەد هاوپەیمانى کوردستان بە~ ئێمە عێراقدا بوودجەى لە ڕاگەیاند

وەکو هەموو ئەندام پەرلەمانە کوردەکان نابین کە بەشە بە هیچ جۆرێک ڕازى بوودجەى هەرێمى کوردستان لە %17 ئەندام هەندێک چونکە بێت، کەمتر شێوەیەکى بە دەیانەوێت پەرلەمان کەم هەرێم بوودجەى بەشە ئاشکرا بکەنەوە بۆ 13% کە ئەوە جێگەى قبوڵ نییە، چونکە ئەو نسبەیە بە ڕێکەوتن هەرێمی بوودجەى بەشە کە دان��راوە کوردستان 17%دەبێت هەتا ئەو کاتەى ئەگەر دەکرێت گشتى سەرژمێرى کە سەرژمێرى کرا و کورد کەمتر بوو لەو نسبەیە ئەوە ئێمەش ڕازین، بەاڵم بە بێ سەرژمێرى گشتى بە هیچ جۆرێک کەم کردنەوەى بوودجەى هەرێم جێی قبوڵ

کردن نییە.نەوتییەکانەوە گرێبەستە لەبارەى پرسی ڕوو خستە ئ���ەوەى ن��اوب��راو دەبێت نەوتیەکانیش گرێبەستە گرێبەستیە پارەى ناوەند حکومەتى نەوتیەکان بدات بۆ ئەوەى هەرێمیش دەرەوەى ناردنە لە بێت ب���ەردەوام

نەوت لە هاوپەیمانە لیستى وت��ەب��ێ��ژى وتیشى عێراق نوێنەرانى ئەنحومەنى نەماوە حکومەت بە متمانەى خەڵک مەترسیدایە لە عێراق دیموکراسیەتى سیاسەتە ئەو ئەنجامى لە ئەمەش ناجۆرانەى کە دەوڵەتى یاسا و نورى

مالیکى پەڕەوى دەکات . ل3

ئەندامى سەفەر، حەسوفى زەینەب لەسەر دیالە پارێزگاى ئەنجومەنى دیموکراتی سۆسیالیست حزبی پشکی تایبەتى دی��دارێ��ک��ى ل��ە ک��وردس��ت��ان ~ ئ��ام��اژە بۆ ئ��ەوە دەک��ات »تەنها ماددەى 140 دەتوانێت کێشەى چارەسەر هەرێم دابڕێنراوەکانى ناوچە

بکات«.ئاسایشى پاراستنى لەبارەى ناوبراو ئەوە بۆ هێما دابڕێنراوەکان ناوچە دەکات »هێزەکانى پێشمەرگەو ئاسایش دەتوانن کۆنتڕۆڵى بارودۆخى ئەمنى ئەو

ناوچانەبکەن«.ئەندامى سەفەر، حەسوفى زەینەب بە دی��ال��ە پ��ارێ��زگ��اى ئەنجومەنى ~ ڕاگەیاند بەڵگە سەلمێنراوە پێشمەرگەى هێزەکانى شوێنێک هەر

لێ بوبێت ئەوا ئەو شوێنە تەقینەوەى کردەوەى دەگمەن زۆر و نەبووە تیادا بە وە ڕووی����داوە تیادا تێکدەرانەی نسبەت خانەقینەوە هێزەکانى ئاسایش و پێشمەرگە بە تەواوەتى کۆنتڕۆڵى ئەو کردەوەیەکى هیچ و ک��ردووە شارەیان نەداوە ڕووى ناوچەیەدا لەو تێکدەرانە هێزێکى بە پێویست هیچ ئەوە لەبەر ناوچانە ئ��ەو بۆ بێت ناکات ع��ەرەب ئەو ئەمنیەتى پاراستنى بیانووى بە

ناوچانە.لەبارەى دابینکردنى بوودجە بۆ قەزاى خانەقن لەالیەن حکومەتى هەرێم ناوبراو حکومەتى لەالیەن ئێستا تا وتیشى: بۆ بوودجەمان کوردستانەوە هەرێمى سەرف نەکراوە لەبەر ئەوەى ئەو ناوچانە ماددەى 140 ئەیان گرێتەوە بەڵکو ئێمە لەو بوودجەیەى کە بۆ پارێزگاى دیالە خانەقین بۆ بەشێکى دەکرێت سەرف

دەنێردرێت.ئەو ئەندامەى ئەنجومەنى پارێزگاى دیالە لە بارەى کێشەى تایفەگەرى لە خانەقین و کورد ئێستا هەتا خانەقین لە وتى کێشەى ن��ەب��ووە، کێشەیان ع���ەرەب

تائیفى لە خانەقین بوونى نییە.لەبارەى ماددەى 140 وتى ئێمە بە هیچ شێوەیەک هیچ جێگرەوەیەک بۆ ماددەى جۆرێک هیچ بە و ناکەین قبوڵ 140گفتوگۆ لەسەر ئەو باسە ناکەین، چونکە تەنها ماددەى 140 دەتوانێت کێشەى ئەو

ناوچانە چارەسەر بکات .لەبارەی سەفەر حەسوفى زەی��ن��ەب دروست بوونی هەرێمێکى سوننە وتی: و خانەقین ناوچەکانى ئ��ەوان ئەگەر جەلەوال و مەندەلى و قەرەتەپەو سەعدیە بگەڕێننەوە سەر کوردستان ئەوا ئێمەش دەنگ بەوە دەدەین کە هەرێمێکى سونى

دابمەزرێت. ل3

سەرۆکى فراکسیۆنى »حسدک« لە پەرلەمانى کوردستان:

پێدەچێت لە دواى 20ى ئەم مانگەوە گفتوگۆکردن لەسەر بوودجەى هەرێم لە پەرلەمانى کوردستان دەستپێبکات

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

№№

№№

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 732 | 2013/01/15 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

له سه رو به ندى گفتووگۆکانى نێوان کورد پرسى بۆ ئۆجه الندا تورکیاو چاوه ڕوانى هه مووان که واڵته له و رێگاى به ک��ورد دۆزى بوین ئ��ه وه و چ��اره س��ه رک��ردن بێته دی��ال��ۆگ قه ناعه ته وه به تورکیایش واڵت��ى مه به ستیبێت بۆ ئه م پرسه گرنگه ى ک���ورد ل��ه واڵت��ه ک��ه ى ، ب���ه اڵم به داخ���ه وه ل��ه م ئ��ان و س��ات��ه داو له گه رمه ى گفتووگۆکاندا سێ چاالکوان PKK س��ی��اس��ى ک��ه س��ای��ه ت��ى و نێوجه رگه ى له ک��ورد ئافره تى و واڵتى دیموکراسى وه ک فه ره نساو له تیرۆر واڵته ئه و پایته ختى پاریسى

ده کرێن !وه ک ئێمه ق��ێ��زوه ن��ه ک���اره ب��ه م ئافره تانى گه شه پێدانى رێکخراوى نه فرت ئیدانه و کوردستان سه ره ڕاى ل��ه م ت��اوان��ه گ��ه وره ی��ه ده ک��ه ی��ن که که سانى ب��ه ک���وردو ب��ه ده ره���ه ق چ��االک��وان��ى ئ��اف��ره ت ک����راوه ، له ئه وه سه ر له جه خت کاتدا هه مان ئافره تى پێویسته که ده که ینه وه هه ڵویستیان تیرۆرکردنه به م کورد

به و هه نگى هه ما ب��ه و هه بێت جۆره گژئه م به زیاتره وه ئیراده ى کرده وانه دا بچینه وه و له سه ر ئاستى ،که بکه ین بۆ کارى دونیا هه موو تیرۆریستییه ک���رده وه ک��ارو ئ��ه م و ئاسایش پڕله واڵتێکى نێو له چۆن ک��ه دیموکراسیه دابینیمان ده کوژرێت و ده کرێت تیرۆر کورد ده مانباته وه تر جارێکى ئه مه ش ،له به شه بێ ک��ورد که ئ��ه وه ى بۆ خۆى نه ته وه یه کانى نشتیمانى مافه و له هه ر کات و ساتێدا ژیانى هه ر له چاالکوان یان سیاسى تاکێکى .به مه ترسیدایه هه ڕه شه و به رده م بیرى به پێویسته ئه وه ش تایبه ت

کورد که بینینه وه الیه کى هه موو هه میشه له کاتى گفتوگۆودا گورزى به ر که تووه و که سانى تریش بونه ته

قوربانى. ه��ه رچ��ه ن��د ئ��ێ��م��ه پ��ێ��م��ان وای���ه به ک��ورد که سایه تى تیرۆرکردنى تایبه ت ئافره تان که زۆرجار ده کرێنه بخات ئیراده یان له ناتوانێت ئامانج ئافره تێک هه ر تیرۆرکردنى بگره و به رخودانى زیاترى مایه ى ده بێته ئافره تى کورد . له کۆتاییدا جارێکى تر نه فره ت له تیرۆرکردنى ئه و سێ ئافره ته سیاسى و چاالکوانه ى کورد ده سته ئه و ئومیدین به و ده که ین بگه یه نرێن دادگا به و ئاشکرابکرێن هه رسێ پاکى گیانى بۆ و ساڵویش گشت ت��ی��رۆرو ده س��ت��ى شه هیدى

شه هیدانى کوردستان.

ڕێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى کوردستان

مه کته بى سکرتاریه ت2013/1/13

نیشتمانی هاوپه یمانى کوتله ى سه رۆکى حه کیم عه ممار له داواى ئیسالمى ب����ااڵى ئ��ه ن��ج��ووم��ه ن��ى فراکسیۆنه کانى له گه ڵ کرد عێراق ن���او پ���رۆس���ه ى س��ی��اس��ى ع��ێ��راق ئامانجى به بدات ئه نجام دانیشتن

چاره سه رکردنى قه یرانى عێراق.رۆژنامه نووسیدا، کۆنگره یه کى له ئه حمه د چه له بى سه رکرده ى کوتله ى له داواى نیشتیمانى هاوپه یمانى عه ممار حه کیم سه رۆکى ئه نجوومه نى له گه ڵ کرد عێراق ئیسالمى بااڵى

ف��راک��س��ی��ۆن��ه ک��ان��ى ن���او پ��رۆس��ه ى سیاسى عێراق دانیشتن ئه نجام بدات به ئامانجى چاره سه رکردنى قه یرانى

عێراق.هاوپه یمانى وت��ی��ش��ى: چ��ه ل��ه ب��ى دۆزینه وه ى تاووتوێى نیشتیمانى ئێستاى کێشه کانى چ��اره ى رێگه خۆپیشانده رانى داخ��وازى و عێراق حه کیم عه ممار داواخوازین کردووه و الیه نه سیاسییه کان له گه ڵ دانیشتن دۆزینه وه و چاره سه رکردنى بۆ بکات

قه یرانه کانى عێراق.

مەحمود، حاجى عەبدوڵاڵ ب��ەڕێ��ز س���ەرۆک���ى ف��راک��س��ی��ۆن��ى ح��زب��ى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان لە پەرلەمانى کوردستان بە ~ هەموارکردنی »کۆبونەوەى ڕاگەیاند پ���ەی���ڕەوى ن���اوخ���ۆى پ��ەرل��ەم��ان��ى پاشان و پێهات کۆتاى کوردستان ئاراستەى فەرمى نوسراوێکى بە

سەرۆکایەتى پەرلەمان دەکرێت«.بە مەحمود حاجى عەبدوڵاڵ بەڕێز ~ ڕاگەیاند لە دواى ئەوەى کوردستانەوە پەرلەمانى ل��ەالی��ەن

بۆ دیاریبکرێت لیژنەیەک بڕیاردرا پ��ی��اچ��ون��ەوە ب��ە پ��ێ��ڕەوى ن��اوخ��ۆى زیاتر لەدواى کوردستان پەرلەمانى دانانى لەسەر کۆبونەوە بیست لە پ��ەی��ڕەوێ��ک��ى ن���وێ دوێ��ن��ێ دوای���ن ک��ۆب��ون��ەوەى پ���ەی���ڕەوى ن��اوخ��ۆى پەرلەمانى کوردستان کۆتاى پێهات.

بڕگەى ب��ە بڕگە م��ادەک��ە وتیشى ڕۆژان���ى ل��ە ل��ەس��ەرک��را گفتوگۆى فراکسیۆنەکانى ڕاى دواین داهاتوودا ئامادەکراوە پڕۆژەیەى ئەو پەرلەمان پاشان دەک��رێ��ت لەسەر گفتوگۆى

ئاراستەى فەرمى نوسراوێکى بە کوردستان پەرلەمانى سەرۆکایەتى

دەکرێت.ئ��ەوەى مەحمود حاجى عەبدوڵاڵ سۆسیالیست ح��زب��ی ڕوو خستە الیەنێکى وەک کوردستان دیموکراتى کۆبونەوەکانى ئ��ام��ادەى ئەساسى پێشتر ب����ووە، ن��اوخ��ۆ پ���ەی���ڕەوى بۆ کوردستانەوە پەرلەمانى لەالیەن پەرلەمانتارێک چەند مەبەستە ئەو بە سۆسیالستیش حزبى دیاریکران نوێنەرێک ئامادەى ئەو لیژنەیە بوو.

په رستى نه ته وه پارتى سه رۆکى تورکیا )مه هه په ( ره خنه ى توندى ئه ردۆگان ته یب ره جه ب ئاراسته ى کورد پرسى ده یه وێت به وه ى کرد چاره سه ر بکات و هێرشیشى کرده سه رۆکى ه��ۆالن��دى ف��ران��س س��ه ر به په یوه ندى گوایه که فه ره نسا

ساکینه جانسز هه بووه .ده ستپێکردنه وه ى پرسى له میانه ى پارتى له گه ڵ ئاشتیانه گفتوگۆى له الیه ن ک��وردس��ت��ان کریکارانى سه رۆک ئه ردۆگانى ته یب ره جه ب وه زی���ران���ى ت��ورک��ی��ا، )ده ول����ه ت ب��اخ��چ��ه ل��ى ( س��ه رۆک��ى پ��ارت��ى ره خنه ى تورکیا نه ته وه په رستى کردو ئه ردۆگان ئاراسته ى توندى ئه نقه ره حکومه تى ک��ه ب���ه وه ى ئاشتیانه گفتوگۆى ئ��ه ی��ه وێ��ت ل��ه رێ��گ��ه ى )ع��ه ب��دوال ئ��ۆج��ه الن(پ��ه ک��ه ک��ه ده س��ت ى س���ه رۆک���ى

ره وش��ى ه��ه روه ه��ا پێبکاته وه و باشتر ئۆجه النیش به ندیخانه ى

بکرێت٠سه باره ت به کوژرانى سێ ئافره تى چاالکوانى کورد له شارى پاریس، کوشتنه که یان وت��ى: باخچه لى بووه و تورکیا واڵت��ى ل���ه ده ره وه ى

به رپرسیاره فه ره نسا حکومه تى ره خنه ى ناوبراو دۆسیه که وه و له ئ��اراس��ت��ه ى )ف��ران��س ه��ۆاڵن��دى( له وه ى کرد فه ره نساش سه رۆکى ئه م له گه ڵ په یوه ندى ناوبراو که چ��االک��وان��ه ک��وردان��ه ه��ه ب��ووه که هێنان، ناوى »به تیرۆرست« ئه و به تایبه ت له گه ڵ )ساکینه جانسز( دامه زرێنه رى ده سته ى ئه ندامى

په که که ٠له دواى باخچه لى ره خنه یه ى ئه م ئه وه هات که چه ند رۆژێک پێشتر ئه ردۆگان ره خنه ى ئاراسته ى هۆاڵند ڕایگه یاندبوو که ل��ه وه ى کردبوو پێشتر په یوه ندى له گه ڵ یه کێک له جانسزیش هه بووه و کوژراوه کاندا ب���ه وه ت��اوان��ب��ار ک���راوه ل��ه الی��ه ن حکومه تى تورکیا که به رپرس بووه کۆکردنه وه ى و چ��ه ک کرینى له

پاره بۆ په که که ٠

به یاننامه ی رێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى کوردستان سه باره ت به تیرۆرکردنى سێ ئافره تى سیاسى کورد له فه ره نسا

هاوپه یمانى نیشتیمانى داوا ده کات حه کیم چاره سه رى قه یرانه کان له ئه ستۆ بگرێت

کۆبوونەوەکانی هەموارکردنی پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمان کۆتایی هات

ده وڵه ت باغچه لى هێرشى کرده سه ر ئه ردۆگان

№№

№

ڕۆژی پێشنیوه ڕۆى 1٠ى کاتژمێر غه فوور رزگ��ار هه ڤاڵ 2٠13/1/12ئه ندامى مه کته بى سیاسى و به رپرسى ئه نجوومه نى رێکخستنى ناوه ندى حزبى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست یه که مین کۆبوونه وه ى له گه ڵ به رپرسى سه رجه م مه ڵبه نده کان له ساڵى نوێدا

ئه نجامدا.به رپرسى کۆبوونه وه که س��ه ره ت��اى ئه نجوومه نى رێکخستنى ناوه ندى وێراى به بۆنه ى پیرۆزبایى په یامى گه یاندنى بارودۆخى له باسى نوێوه ، ساڵى سیاسى کوردستان و عێراق و ناوچه که ته نگه ژه یه کێشه و به و ئاماژه ى کردو پرۆسه ى رووب��ه رووى ئێستا که کرد به تایبه ت ب��ۆت��ه وه ، عێراق سیاسى کوردستان هه رێمى نێوان گرفته کانى

و حکومه تى ناوه ندى عێراق.له ته وه رێکى ترى کۆبوونه وه که دا باس دواییه ى ئه م خۆپیشاندانه کانى له کراو عێراق پارێزگاکانى له به شێک نێوان قوڵه ى ناکۆکییه کێشه و ئه و هێزو الیه نه سیاسییه کان شیکرایه وه ، هه رچى پێویسته که ته ئیکیدکرایه وه سیاسییه کان الی��ه ن��ه ه��ێ��زو زووه ب��دۆزن��ه وه و پێویست چ��اره س��ه رى له ڕێگه ى گفتوگۆى ئاشتیانه و به پشت به ستن به ده ستوورى هه میشه ى عێراق و رێککه وتننامه ئیمزاکراوه کان کۆتایى و ئۆقره یى و بهێنن ناکۆکییه کان به

ئارامى بۆ عێراق بگه ڕێننه وه .له باسى ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا ل��ه ه��ه ر سیاسه تمه دارى ژن��ه سێ کوشتنى واڵتى له ک��را کوردستان ب��اک��وورى

ئه و س��ه ر خرایه تیشک فه ره نسا، هه نگاوانه ى ئه م دواییه بۆ چاره سه رى ت��ورک��ی��ا ده ستى ل��ه ک���ورد پ��رس��ى هێزو که زانرا به پێویست پێکردووه و السه نه سیاسییه کانى کورد له و واڵته دۆخه که له گه ڵ مامه ڵه وریاییه وه به الیه نێک هیچ ن��ه ده ن رێگه و بکه ن شکست خ��ۆى تایبه تى مه رامى بۆ دۆزی��ن��ه وه ى بهێنێت، ه��ه واڵن��ه ب��ه و به ک��رده وه ی��ه ش ئه و ئه نجامده رانى ئه رکى سه ره کى حکومه ت و ده وڵه تى

فه ره نسا دانرا.له به شێکى ترى کۆبوونه وه که دا ئاماژه به هه وڵه کانى ساڵى رابردووى ده زگاو کرا حزب رێکخستنه کانى و ئۆرگان و مه ڵبه نده کان سه رجه م له سنوورى هێڵه گشتى و سیاسییه کان و به رنامه ى کراو تاووتوێ نوێ ساڵى کارکردنى پ��رۆژه و دانانى و کارکردن شێوازى

به رنامه ى تازه باسى لێوه کرا.

ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا له میانه ى ه��ه ر زیاتر پێویسته که جه ختکرایه وه نزیکبوونه وه ى به بدرێت گرنگى زیاترو قوڵبوونه وه بۆ ناو جه ماوه رو جیاوازه کان ئاراسته کۆکردنه وه ى خزمه تى پێشکه شکردنى له پێناو زی���ات���رو ب��اش��ت��ر ب��ه ج���ه م���اوه رى ک���وردس���ت���ان ل��ه رێ��گ��ه ى پ���رۆژه جۆراوجۆره کانى حزبى سۆسیالیست هه رێمى له کوردستان دیموکراتى

کوردستان.ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا ت��رى له به شێکى مه ڵبه نده کان به رپرسى ل��ه الی��ه ن ساڵى کاروچاالکییه کانى راپۆرتى ئاماژه تیایدا خوێندرایه وه و رابردوو کێشه و و کاره کان سه رکه وتنى به کرا، ئۆرگانه کان ده زگاو گرفته کانى دانراو نوێ ساڵى به رنامه ى دواتر ج��ه خ��ت ل��ه س��ه ر ب��ه ه��ێ��زت��رک��ردن و

زیاترکردنى هه وڵه کان کرایه وه .

لیژنه ی ل��ه گ��ه ڵ ک��اره ب��ا وه زی���ری له په رله مانی وزه و پیشه سازی له و باسی ک��ۆب��ۆوه و ک��وردس��ت��ان بودجه ی له بڕیاره که کرد پرۆژانه پالنی ب��ه رن��ام��ه و 2٠13ی س��اڵ��ی له سێکته ره ک��اره ب��ا وه زاره ت�����ی ج��ی��اج��ی��اک��ان��ی ب��ه ره��ه م��ه��ێ��ن��ان و کۆنترۆڵ و دابه شکردن گواستنه وه و

ئه نجام بدرێت. به مه به ستى باسکردن و وتوێژکردن وه زاره ت��ی به پرۆژه کانی سه باره ت ک��اره ب��ا ک��ه ب��ڕی��اره ل��ه ب��ودج��ه ی کاره با وه زاره ت��ی ی 2٠13 ساڵی نیوه ڕۆی پێش ، بکرێت جێبه جێ رێ��ک��ه وت��ی 2٠13/1/9ئ���ه ن���دازی���ار م��اوه ت��ی ئه بوبه کر شێخ یاسین هه رێمی کاره بای حکومه تی وه زیری په رله مانی س��ه ردان��ی کوردستان لیژنه ی له گه ڵ ک��ردوو کوردستانی له په رله مانی وزه و پیشه سازی وه زی��ری . ک��ۆب��ووه وه کوردستان

له ب��اس��ی به تێروته سه ل ک��اره ب��ا وورده کارییه کانی بودجه ی ئاسایی و بودجه ی پالن و داهاتی وه زاره ت بۆ لیژنه ی ناوبراو کرد ، هاوکات ئه وه شی وه زاره ت��ی به هه وڵی که راگه یاند

ده ستکه وتی هه نگاوو توانرا کاره با گرنگ له بواری جێبه جێکردنی ده یان پرۆژه ی جۆراوجۆر بنرێت و که رۆڵی له بونیاتنانه وه ی هه یه ب��ه رچ��اوی

ژێرخانی کاره بای هه رێم .

رۆژنامه نووسیدا کۆنگره یه کى له ئه حمه د ئارام له هه ریه ک بۆ که وه زیرى شه هیدان و ئه نفالکراوان و رۆشنبیرى وه زیرى مه حمود کاوه تیشکیان خسته سه ر به ڕێوه چوو، یه که مین دیدارى جینۆسایدى کورد که دیکۆمێنتارى فیلمى کورته بۆ بڕیاره له شارى سلێمانى له نێوان به ڕێوه )2٠13/4/11�9( رۆژان��ى

بچێت.شه هیدان وه زی��رى ئه حمه د ئ��ارام کۆمه ڵێک به نیازین ڕایگه یاند: چاالکى له مانگى سێ و له هه فته ى جیهان، به جینۆساید ناساندنى دیدارى چاالکییانه ش له و یه کێک کورته فیلمه که به هاوبه شى له گه ڵ ئه نجامى رۆشنبیرى وه زاره ت���ى ده ده ی�����ن، ب��ه م��ه ب��ه س��ت��ى زی��ات��ر ناساندنى کاره سات و جینۆسایدى

گه لى کورد به هه موو جیهان.مه حمود ک���اوه خ��ۆش��ی��ه وه الى ڕایگه یاند: رۆشنبیرى وه زی���رى

هه رێمى حکومه تى ک��ارى ئه مه بتوانرێت ئ��ه وه ى بۆ کوردستانه شه هیدان ک��ه س��وک��ارى خزمه تى ئه م ناساندنى له ڕێگه ى بکرێت که یسه به هه موو جیهان و له هه موو تا ده که ین کار تریش بواره کانى بتوانین جینۆسایدى گه لى کورد به

هه موو جیهان بناسێنین.کاوه مه حمود داواشى له سه رجه م فیلیمسازان و ده رهێنه ران کرد که فێستیڤاڵه دا له و به شدارى بتوانن

بکه ن.بۆ ک��ورد جینۆسایدى دی���دارى

دیکۆمێنتارى فیلمى ک��ورت��ه رۆژى ل��ه سلێمانى ش���ارى ل��ه بۆ به روار دوا و )2٠13/4/11�9( 2٠13�3�17 فیلمه کان وه رگرتنى 25 له فیلمه کان ده بێت وه یه ، ده قه زیاتر نه بێت و ده بێت فیلمه که یان به زمانى ئینگلیزى بێت یاخود بۆ ئینگلیزى ژێرنووسى ده بێت کام ڤى دی به شێوازى و کرابێت بێت و له هیچ ده زگایه کى راگه یاندن فیلمه که و ن��ه ک��راب��ێ��ت پ��ه خ��ش گه لى جینۆساید به بێت تایبه ت

کورد له باشوورى کوردستان.

ئه نجوومه نى رێکخستنى ناوه ندى»حسدک« کۆبوویه وه

بودجه ی ساڵی 2013ی وه زاره تی کاره با گفتوگۆی له باره یه وه کرا

یه که مین دیدارى جینۆسایدى کورد بۆ کورته فیلمى دیکۆمێنتارى ئه نجام ده درێت

№№

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2013/01/15 | ژماره 732 | ساڵی

دیدار

لیستى وتەبێژى ، تەیب موئەیەد ئەنجومەنى لە کوردستان هاوپەیمانى نوێنەرانى عێراق لە دیدارێکى تایبەتى دەکات ئ��ەوە بۆ ئاماژە ~بێ هەڵبوەشێننەوە »پ��ەرل��ەم��ان گەڕانەوە بۆ پەرلەمان ئەمەش ئینقالبە

بەسەر دیموکراسیەتدا«.»ئەو دەک��ات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو هەن عێراقدا لە ئێستا کە کێشانەى الیەنەکانى هەموو لەسەر کاریگەریان

عێراق دروست کردووە«.

داواى م��ال��ی��ک��ى ئ��ێ��س��ت��ادا *ل����ە ه��ەڵ��وەش��ان��ەوەى پ��ەرل��ەم��ان دەک��ات داواى پ��ەرل��ەم��ان��ی��ش ه���ەروەه���ا و لێپرسینەوە لە مالیکى دەکات ، ئایا ئاراستەیە کام بە عێراق کێشەکانى متمانە ل��ێ��س��ەن��دن��ەوەى ب��ە دەڕۆن ه��ەڵ��وەش��ان��ەوەى ی��اخ��ود مالیکى ل��ە

پەرلەمان؟ هەریەکە لەو دوو بابەتە لە دەستوورى بەاڵم ک��راوە، لەسەر قسەى عێراقدا هەردووکیان مەرجى خۆیان بۆ دانراوە، بە دەی��ەوێ��ت مالیکى ئ��ەوەى ب��ەاڵم نەبوونى ئەوان نایاساییە شێوازێکى بەڕێز مام جەاللیان ئیستیغالل کردووە و دەی��ان��ەوێ��ت ل��ەگ��ەڵ )خ��وزەی��ەر هەڵبەوەشێنەوە پەرلەمان خوزاعى( هۆکارى نایاسایی ئەوانیش ئەوەیە کە خۆى دەبێت سەرۆک کۆمار و سەرۆک ئەنجومەنى وەزیران داوایەک پێشکەش بە پەرلەمان بکەن بۆ هەڵوەشاندنەوەى پەرلەمان و پاشان دەبێت 164 ئەندام

پەرلەمان ئینجا پێبدات دەن��گ��ى ه��ەڵ��دەوەش��ێ��ت��ەوە، ب���ەاڵم ئ��ەم��ان هەڵبوەشێنەوە پەرلەمان دەیانەوێت بەبێ گەڕانەوە بۆ پرۆسەى دەنگدانى ن��او پ��ەرل��ەم��ان س��ەب��ارەت ب��ەوەى ل��ەالی��ەن مالیکى ل��ە لێپرسینەوە و یاسایە کارێکى ئەوە پەرلەمانەوە ئەوە چونکە هاتووە، دەستووردا لە و لێپرسینەوە بە پەرلەمانە ئەرکى بەاڵم حکومەت، کردنى چ��اودێ��رى خوزاعى خوزەیەر و مالیکى ئ��ەوەى و یاسایی نا و نادەستوورى کارێکى ئینقالبە بەسەر دیمکراسیەت و بەسەر

دەستوور .*ئایا ئەوان پشت بە چ ماددەیەکى بڕیارى کاتێک دەبەستن دەستوورى بە دەدەن پەرلەمان هەڵوەشانەوەى دەنگدانى پرۆسەى بۆ گەڕانەوە بێ ن��او پ��ەرل��ەم��ان ئایا ل��ە دەس��ت��وورى

عێراقیدا شتى واى تیادایە؟

نەخێر ، لە دەستوورى عێراقیدا شتى وا نییە و دەستوور زۆر بە ڕوونى باسی دەستووردا لە ک��ردووە پرسەى ئەو و سەرۆک کۆمار کە سەرۆک هاتووە ئەنجومەنى وەزیران داوایەک پێشکەش بە پەرلەمان ئەکەن بۆ هەڵوەشانەوەى 1+50 ڕێ��ژەى دەبێت کە پەرلەمان پەرلەمان ئینجا ب��دەن پێ دەنگى 164 دەکاتە کە هەڵئەوەشێتەوە کە دەزانن ئەوان بەاڵم پەرلەمان ئەندام کە ئەو ڕێژەیە لە ئەندام پەرلەمانەکان دەیانەوێت بۆیە ن��ادەن، پێ دەنگى بێ هەڵبوەشێننەوە پەرلەمان خۆیان ئەمەش کە پەرلەمان بۆ گ��ەڕان��ەوە و دیموکراسیەت ب��ەس��ەر ئینقالبە شەرعەیت و بە هیچ جۆرێک نابێت .

جۆرەکان لە جۆرێک بە کەواتە *مالیکى و هاوپەیمانەکانى دەیانەوێت ئینقالب بکەن بەسەر دیموکراسیەتدا؟ ئ��ەم��ە ه��ی��چ ج���ۆرە وەس��ف��ێ��ک��ى تر بەسەر ئینقالب لە جگە هەڵناگرێت

دیموکراسیەت و دەستووردا.ئ��ێ��وە ب����ۆچ����وون����ى ب����ە ئ����ای����ا *کۆبوونەوەکانى نێوان وەفدى هەرێمى ک��وردس��ت��ان و وەزارەت������ى ب��ەرگ��رى و پێشمەرگە پرسی لەسەر عێراق چارەسەرى ئایا دیجلە ئۆپەراسیۆنى بەغداد و هەرێم نێوان کێشەکانى

دەکات؟کە ئێستا کوردستان هەرێمى وەفدى پرس یەک بۆ تەنها عێراق هاتونەتە ه��ات��وون ئ��ەوی��ش ئ��ەوەی��ە ک��ە چۆن جێ ناوچە لە ئەمنى پرسی بتوانن ناکۆکەکان بەڕێوەبەرن، چونکە ئێستا الیەکەوە لە عەسکەر ناوچانە ل��ەو الیەکى ل��ە پێشمەرگە و ه��ات��ووە ترەوە هاتووە تەنها پرس ئەوەیە کە ئەو ئەمنى بارودۆخى بتوانن چۆن ناوچانە بەڕێوەبەرن بە جۆرێک کە لە بەرژەوەندى خەڵکى ئەو ناوچانە بێت ، ئێمە دەمانەوێت دۆسیەى ئەمنى لەو بێت هاوبەش شێوەیەکى بە ناوچانە دیالۆگ بە ئەو کێشەیە ئەمانەوێت و ئەو دەبێت بەاڵم بکرێت، چارەسەر ئیرادەیە لە الیەنى بەرامبەریش هەبێت

ئەگەر نا ئەوە چارەسەر نابێت .ک��ردن گفتوگۆ و ک���ردن *پ��ەس��ەن��د

لەسەر بوودجە بە کوێ گەشتووە؟لە عێراقدا ئێستا ئەو کێشانەى کە هەموو ل��ەس��ەر ک��اری��گ��ەری��ان ه��ەن ک��ردووە دروس��ت عێراق الیەنەکانى ک��ارى و ح��ک��وم��ەت ک����ارى وەک دەبێت ب��وودج��ەش وە پ��ەرل��ەم��ان وە بکرێت لەسەر سیاسی تەوافوقى هێشتا کاتى ماوە بۆ ئەوەى پەسەند کورد پشکى بە سەبارەت بکرێت،

وەکو ئێمە عێراقدا ب��وودج��ەى لە کوردەکان پەرلەمانە ئەندام هەموو بە هیچ جۆرێک ڕازى نابین کە بەشە بوودجەى هەرێمى کوردستان لە %17 ئەندام هەندێک چونکە بێت، کەمتر پەرلەمان دەیانەوێت بەشە بوودجەى کە %13 بۆ بکەنەوە ک��ەم هەرێم ئەوە جێگەى قبوڵ نییە، چونکە ئەو نسبەیە بە ڕێکەوتن دانراوە کە بەشە 17%دەب��ێ��ت کوردستان ب��وودج��ەى سەرژمێرى ک��ە ک��ات��ەى ئ��ەو هەتا سەرژمێرى ئەگەر دەکرێت گشتى نسبەیە لەو بوو کەمتر کورد و کرا بێ بە ب��ەاڵم ڕازی��ن، ئێمەش ئ��ەوە جۆرێک هیچ بە گشتى سەرژمێرى کەم کردنەوەى بوودجەى هەرێم جێی

قبوڵ کردن نییە.نەوتیەکانیش گرێبەستە پ��رس��ی پ��ارەى ن��اوەن��د حکومەتى دەب��ێ��ت بۆ ب��دات نەوتیەکان گرێبەستیە لە بێت ب��ەردەوام هەرێمیش ئەوەى ناردنە دەرەوەى نەوت ، وە سەبارەتە بە پرسی بودجەى پێشمەرگە و ئێمە لە کورد پەرلەمانانى ئەندام وەکو هەوڵێک هەموو نوێنەران ئەنجومەنى مافەکانى هەموو ئەوەى بۆ دەدەین هەوڵ و بهێنین بەدەست گەلەکەمان بەجۆرێک عێراق بوودجەى دەدەی��ن ب��ەرژەوەن��دى لە کە بکرێت داب��ەش بێ بە بێت عێراقدا گەلى هەموو

جیاوازى .کەرى دروس��ت مالیکى دەوت��رێ��ت *بانکى ئ��ەزم��ەى وەک���و ئ��ەزم��ەک��ان��ە ن��اوەن��دى و پ��اش��ان ئ��ەزم��ەى چەک لەگەڵ ڕوسیا و پاشان ئەزمەى ڕافع

العیساوى ئایا کاتى ئەوە نەهاتووە سوور هێڵێکى عێڕاق پەرلەمانى کە دەسەاڵتەکانى و مالیکى بۆ دابنێت تر ئ��ەوەن��دەى کێشەکان ئ��ەوەى بۆ پرۆسەى لە گ��ورز و نەبێت گ��ەورە

نەوەشێنرێت؟ دیموکراسی حکومەتى ئێستاى عێراق کە پێکهات پێی کە پێکهات ڕێکەوتنێک لەسەر کە هەولێر ڕێکەوتنامەى دەتورێت لەو ڕێککەوتنامەیەدا پرۆگرامێک دانرا لەو واڵت بەڕێوەبردنى چۆنیەتى بۆ بە ب��ەاڵم داه��ات��وودا، چ��وار ساڵەى کە ڕۆژەوە یەکەم لە هەر داخ��ەوە دەست وەزیران ئەنجومەنى سەرۆکی ڕێکەوتنامەکان هەموو ب��وو بەکار بە کرد دەستیان خران گوێ پشت گوێ پشت و کەسی تاکە بڕیاردانى کێشەکانى ، تر الیەنەکانى خستنى عێراقییە ئیتالفى لەگەڵ حکومەت لە کاتێک پێکرد دەستى زوو ه��ەر ڕێکەوتنامەکەدا وا دانرابوو کە وەزیرى بێت، عێراقیە بۆ ناوخۆ ب��ەرگ��رىو بەاڵم مەخابەن ئەوە نەکراو کێشەکان پێمان ئێمە کاتە ئەو بوون گەورەتر سیاسەتە جۆرە بەو کێشەکان وتن ئەو پێویستە و ناکرێت چ��ارەس��ەر بە ئەوان بەاڵم بگۆڕدرێت، سیاسەتە گوێیان نەکردین و ئێستا بارودۆخەکە و خۆپیشاندانى سەرشەقام تێکچووە متمانەى و خەڵک پێکردووە دەستى دیموکراسیەتى نەماوە حکومەت بە لە ئەمەش مەترسیدایە لە عێراق ئەنجامى ئەو سیاسەتە ناجۆرانەى کە دەوڵەتى یاسا و بەڕێز نورى مالیکى

پەڕەوى دەکات .

ئەندامى سەفەر، حەسوفى زەینەب ئ��ەن��ج��وم��ەن��ى پ���ارێ���زگ���اى دی��ال��ە سۆسیالیست حزبی پشکی لەسەر دیدارێکى لە کوردستان دیموکراتی تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات »تەنها ماددەى 140 دەتوانێت داب��ڕێ��ن��راوەک��ان��ى ن��اوچ��ە کێشەى

کوردستان چارەسەر بکات«.ئاسایشى پاراستنى لەبارەى ناوبراو ئەوە بۆ هێما دابڕێنراوەکان ناوچە پێشمەرگەو »ه��ێ��زەک��ان��ى دەک���ات ئاسایش دەتوانن کۆنتڕۆڵى بارودۆخى

ئەمنى ئەو ناوچانەبکەن«.

*لە ئێستادا ئۆپەراسیۆنى دیجلە لە ناوچە جێ ناکۆکەکان دروست کراوە بۆ پێویستە ئۆپەراسیۆنە ئەو ئایا ناوچانە ئەو ئەمنیەتى پاراستنى ی���اخ���ود ه��ێ��زەک��ان��ى پ��ێ��ش��م��ەرگ��ەو ئەو ئەمنیەتى دەت��وان��ن ئاساییش

ناوچانەبپارێزن؟بە کوردستانى لیستى وەک��و ئێمە هەموو شێوەیەک دژى دروست کردنى ئەو ئۆپەراسیۆنە بووین و بە هەموو شێوەیەک ڕەتمان کردۆتەوە، چونکە ئاسایش پێشمەرگەو هێزەکانى ئەمنى بارودۆخى کۆنتڕۆڵى دەتوانن ئەو ناوچانە بکەن ئەوەش بە بەڵگە هێزەکانى شوێنێک هەر سەلمێنراوە ئەو ئ��ەوا بوبێت لێ پێشمەرگەى شوێنە تەقینەوەى تیادا نەبووە و زۆر تیادا تێکدەرانە ک��ردەوەى دەگمەن خانەقینەوە نسبەت بە وە ڕوویداوە بە پێشمەرگە و ئاسایش هێزەکانى شارەیان ئەو کۆنتڕۆڵى تەواوەتى کردووە و هیچ کردەوەیەکى تێکدەرانە لەبەر ن��ەداوە ڕووى ناوچەیەدا لەو هێزێکى ب��ە پێویست هیچ ئ���ەوە ناوچانە ئەو بۆ بێت ناکات عەرەب

ئەو ئەمنیەتى پاراستنى بیانووى بە ناوچانە .

*ب��ۆچ��ى ت��ا ئ��ێ��س��ت��ا ئ��ەن��ج��وم��ەن��ى پ��ارێ��زگ��اى دی��ال��ە ن��ای��ەوێ��ت ئ��ەو تا وە هەڵبوەشێتەوە ئۆپەراسیۆنە ئەو با نەیوتووە ڕەسمى بە ئێستا

هەڵبوەشێتەوە؟ ئۆپەراسیۆنە دوو دیالە پارێزگاى ئەنجومەنى لە ئەو لەسەر دانیشتن بڕیاردرا جار بابەتە بکرێت بە ئامادەبوونى هەموو پێکهاتەکان، بەاڵم بە داخەوە هەردوو جارەکە ئەندامە عەرەبەکان ئامادەى ئەوان چونکە نەبوون، دانیشتنەکە بێتە ئۆپەراسیۆنە ئەو پێیان خۆشە ئەو ناوچانە وە لەبەر ئامادەنەبوونى ئەنجومەن ئەندامانى یاسای ژمارەى و هێنا شکستى دانیشتنکە هەردوو تا ئێستا هیچ گفتوگۆیەک لەسەر ئەو

بابەتە نەکراوە.ئەنجومەنى ئ��ێ��س��ت��ادا ل��ە *ئ��ای��ا دیالە پارێزگاى دیالەو پارێزگاى کێشە بۆ خانەقین دروست ئەکەن لە ڕووى ئیداریەوە و لە ڕووى ئاوەدان

کردنەوە و بوودجەوە؟ ن��ەخ��ێ��ر، ب��ە ه��ی��چ ش��ێ��وەی��ەک و ن��ەک��ردووە دروس��ت بۆ کێشەیان ب��وودج��ەى ب��ەش��ە ساڵێک ه��ەم��وو خۆى لە کاتى خۆیدا دەگاتە دەستى نازانم بەاڵم شارە، ئەو بەرپرسانى ئەوەیان بە کەمى سەرف دەبێت بۆ ئێمە، نەوەک کارە جێبەجێ ئیشی پارێزگا ئەنجومەنى لە ئێمە چونکە پەسەندى دەکەین و جێبەجێ کردنى ئەو بەرپرسانى ئەستۆى دەکەوێتە

شارەوە .*س����ەب����ارەت ب���ە دروس�����ت ک��ردن��ى سوننەکان بۆ فیدراڵى هەرێمێکى ل��ە ب���ەرژەوەن���دى ک���وردە ی��اخ��ود لە کورد کە کاتێکدا لە ک��وردە زیانى

کێشەى هەیە لەگەڵ سوونیەکان لەو ناوچانەدا لەسەر زەوى؟

دروس��ت مەسەلەى بە س��ەب��ارەت سوننى فیدراڵى هەرێمێکى کردنى خانەقین ناوچەکانى ئ��ەوان ئەگەر قەرەتەپەو و مەندەلى و جەلەوال و سەعدیە بگەڕێننەوە سەر کوردستان ب��ەوە دەدەی��ن ئێمەش دەن��گ ئ��ەوا دابمەزرێت، سونى هەرێمێکى کە ئەو بیانەوێت ئ��ەوان ئەگەر ب��ەاڵم هەرێمەکەى س��ەر بخەنە ناوچانە نابین ڕازى بەوە ئێمە ئەوا خۆیان ناکەین پاڵپشتى جۆرێک هیچ بە و ناوچانە ئ��ەو ئەمانەوێت ئێمە ،کوردستان هەرێمى سەر بگەڕێنەوە بڕیار کوردستانەوە پەرلەمانى لە و خەون ئەوە پێبگات بوودجەمان و ئەو ک��وردێ��ک��ى ه��ەم��وو ئ��اوات��ى و

ناوچانەیە.پێویستى خانەقین ئێستادا *ل��ە هەیە زیاتر کردنەوەى ئ��اوەدان بە

دابین پارە ناوەند حکومەتى ئایا دەکات بۆ خانەقین یاخود حکومەتى

هەرێمى کوردستان؟هەرێمى لەالیەن حکومەتى ئێستا تا سەرف بۆ بوودجەمان کوردستانەوە ناوچانە ئەو ئەوەى لەبەر نەکراوە بەڵکو گرێتەوە ئەیان 140 ماددەى ئێمە لەو بوودجەیەى کە بۆ پارێزگاى بۆ بەشێکى دەکرێت سەرف دیالە

خانەقین دەنێردرێت.بە لە خانەقین 140 ماددەى *ئایا هاتووە کۆتایى ئایا گەشتووە کوێ

بێجگە لە سەرژمێرى؟چونکە نەبووە، ت��ەواو ئێستا تا ق��ەرەب��ووەک��ەی��ان هەندێک هێشتا ئێستا تا هەروەها و وەرنەگرتووە ماددەیە ئەو بۆ زەمەنى سەقفێکى ئەو کە تایبەتى بە دانەنراوەتەوە ماددەیە زۆر هەستیارەو چارەنووسی ناوچانە، لەو ئەکات دی��ارى ک��ورد ناوەند حکومەتى کە داواکارین بۆیە

بۆ زەوى پارچە کات زووترین بە شارە ئەو ڕاستەقینەى دانیشتوانى بۆ بیانگەڕێننەوە و بکات دابین

شارى خۆیان .خانەقین ئێستادا لە کە *دەوترێت پ��ێ��وی��س��ت��ى ب���ە ک��ۆل��ێ��ژى زی���ات���ر و تا ئ��ای��ا ه��ەی��ە زی��ات��ر پەیمانگاى بە داوە داواکاریەکتان هیچ ئێستا یاخود دیالە پارێزگاى ئەنجومەنى عێراق ب���ااڵى خوێندنى وەزارەت����ى ب��ااڵى خوێندنى وەزارەت�����ى ی��اخ��ود ژمارەى ئەوەى بۆ کوردستان هەرێمى زیاد شارە لەو پەمانگاکان و کۆلێژ

بکەن؟دیالە پارێزگاى لە چونکە نەخێر، ئەنجومەنى ل��ە ش��ت��ەک��ان ه��ەم��وو تەنها ئێمە و دەریدەکەن شارەوانی پ��ەس��ەن��دى دەک��ەی��ن و س��ەب��ارەت بەوەى کە ئایا لێپرسراوانى ئەو شارە خوێندنى وەزارەت��ى بە پەیوەندیان

نا یاخود کردووە شارەوە ئەو بااڵى ئەوەیان ئاگادار نیم .

دەیانەوێت هەیە ک��ەس *هەندێک کێشەى تایفەگەرى لە عێراق بنێنەوە ئایا ئەم کێشەیە لە خانەقین بوونى

هەیە؟ نەخێر، لە خانەقین هەتا ئێستا کورد و عەرەب کێشەیان نەبووە و تا ئێستا بوونى خانەقین لە تائیفى کێشەى

نییە .دەیانەوێت هەیە الی��ەن *هەندێک جێگرەوەیەک بۆ ماددەى 140 بدۆزنەوە ڕازى تر شتێکى هیچ بە ک��ورد ئایا

ئەبێت بێجگە لە ماددەى 140؟ نەخێر، ئێمە بە هیچ شێوەیەک هیچ قبوڵ 140 ماددەى بۆ جێگرەوەیەک گفتوگۆ جۆرێک هیچ بە و ناکەین لەسەر ئەو باسە ناکەین، چونکە تەنها ئەو کێشەى دەتوانێت 140 م��اددەى

ناوچانە چارەسەر بکات .

موئەیەد تەیب ، وتەبێژى لیستى هاوپەیمانى کوردستان:بەپێی ڕێکەوتننامەی هەولێر دەبوایە وەزیری بەرگری و ناوخۆ بۆ لیستی عێراقییە بوایە، بەاڵم مالیکی جێبەجێی نەکرد

زەینەب حەسوفى سەفەر، ئەندامى ئەنجومەنى پارێزگاى دیالە:

تا ئێستا کێشەى تائیفى لە خانەقین بوونى نییە

دیمانە: ~

دیمانە: ~

№

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 732 | 2013/01/15 | سێشەممە

د. مەحەمەد بازیانى: لە عێراقدا تا ئەم ساتە وەختە

عەقڵیەتى دیکتاتۆریەتى و دورخستنەوەى یەکترى لە ئارادایە

№

№

ڕاپۆرت

و پێشمەرگە ک��اروب��ارى لیژنەى شەهیدان و قوربانیانى جینۆساید ل���ە پ��ەرل��ەم��ان��ى ک��وردس��ت��ان پێشنیارێکیان ئاراستەى وەزارەتى ئەوەى بەمەبەستى کرد ناوخۆ ناوخۆ هێزەکانى ک��ارم��ەن��دان��ى بارەیەوە لەو کارى دووەم نەکەن ئەندامی عەبدولڕەحمان، پەروین و پێشمەرگە ک��اروب��ارى لیژنەى شەهیدان و قوربانیانى جینۆساید ل��ە پ��ەرل��ەم��ان��ى ک��وردس��ت��ان بە ~ ڕاگەیاند » بۆ ئەوەى بۆ بکرێت ف��ەراه��ەم مەجالێک بۆ ئیشێک بێکارن کە ئەوانەى

خۆیان بدۆزنەوە«.

گفتوگۆى 2013 ب��وودج��ە *ک��ەى پەرلەمانى ل��ە دەک��رێ��ت ل��ەس��ەر

کوردستان؟بوودجە هەرێمى کوردستان بەندە بە بوودجەى حکومەتى ناوەندەوە، پشومانە کاتى ئێستادا لە ئێمە و دەوام��ک��ردن��دان ل��ە لیژنەکان گفتوگۆکردنن، لیژنەکان سەرقاڵى خۆى ڕاپ��ۆرت��ى لیژنەیەک ه��ەر ئامادە دەکات بۆ ئەو وەزارەتەکەى لیژنەى ڕەوانەى پەیوەندیدارە کە لیژنەى لەوێشەوە بکات دارای��ى

دارای�����ى ه��ەم��وو ڕاپ��ۆرت��ەک��ان سەرۆکایەتى ڕەوانەى کۆبکاتەوە ئ��ەوەى بۆ دەک���ات، پەرلەمانى ڕۆژێ��ک ک��وردس��ت��ان پەرلەمانى گفتوگۆ ئ��ەوەى بۆ دیاریبکات

لەسەر بوودجە بکرێت.پێشنیارێکی ل��ی��ژن��ەک��ەت��ان *ک�����ردووە ب��ۆ وەزارەت������ى ن��اوخ��ۆ کارمەندانى ئ��ەوەى بەمەبەستى ئەو وەزارەتە کارى دووەم نەکەن

تا چەندە لە ئێستادا گونجاوە؟ئ��ێ��س��ت��ا ب���ەڕاس���ت���ى م��وچ��ەى کارمەندانى هێزەکانى ناوخۆ دیارە ڕوو لە باشى بووە، گەر بەراوردى پێشمەرگە، موچەى بە بکەین پێشنیارەمان ئ��ەو بۆیە ب��ەاڵم ئاراستەى وەزارەتى ناوخۆ کرد بۆ بکرێت فەراهەم مەجالێک ئەوەى

بۆ ئەوانەى کە بێکارن ئیشێک بۆ ئەوەدا لەگەڵ بدۆزنەوە، خۆیان ئەمڕۆ ژیان بژێوى لەبەرئەوە نیم زۆر زەحمەتە مرۆڤ گەر لەالیەکى بە ه��ەر نەکات محاوەلە ت��رەوە

موچەکەى بەڕێوە ناچێت.ت��ا چەندە ن��اوخ��ۆ *وەزارەت�����ى لیژنەکەتان پێشنیارى بە ک��ار

دەکات؟بەڵێنى خۆى بۆ ناخۆ وەزارەت��ى بکات تەحقیق و بزانێت کە داوە لە شتەکە، کارمەند هەیە کرێچییە پێى بە هەریەکێک خ��ێ��زان��دارە کەسێک دەک��ات، فەرق یەکێکتر ف���ەرق دەک���ات ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەى خێزاندارە دیارە، وەزارەتى ناوخۆ دوات��ر و دەک��ات ل��ەوە تەحقیق

وەاڵممان دەداتەوە.داوە ه��ەوڵ��ت��ان چ���ەن���دە *ت���ا هێزى موچەى لیژنەکەتان وەک

پێشمەرگە زیاد بکرێت؟پێشمەرگە موچەى سەیرى گەر موچەى بە ب���ەراورد بە بکەین هەرێمى لە فەرمانبەرێک ه��ەر موچە ک��ەم��ت��ری��ن ک��وردس��ت��ان وەردەگرێت، بەاڵم ئەوانەى ئێستا هاوتاى موچەکانیان لیواکانن لە موچەى وەک ک��راوەت��ەوە عێراق وەردەگرێت، عێراق سەربازێکى

موچەکەى ئێستا ئ��ەوەى ب��ەاڵم کەمە هێزەکانى حەفتاو هەشتان، لیژنەى کاروبارى پێشمەرگە وەک ل��ە پ��ەرل��ەم��ان��ى ک��وردس��ت��ان لە پێداگرى ئێستا تا و هەوڵداین دەکەین بۆ ئەوەى بتوانین موچەى موچەى ه��اوت��اى پێشمەرگەش بۆ بکەین هەرێم فەرمانبەرانى شێوە باشترین بە بتوانن ئەوەى

ژیانیان بگوزەرێنن.*ئەگەر هەیە لە بوودجەى 2013

موچەى هێزەکانى حەفتا و هەشتا زیاد بکرێت؟

ل��ی��واک��ان بێت ئ���ەوەى س��ەرب��ە موچەکەى باشە، بەاڵم ئەوەى لە بێت هەشتا و حەفتا هێزەکانى ئێستا بەاڵم کەمە، موچەکەیان هەوڵدایە لە پێشمەرگە وەزارەتى ئ���ەوان���ەى ل��ە ه��ێ��زى ح��ەف��ت��او بگەڕێنێتەوە ئەوانەش هەشتادایە سەر لیواکان ئەو کاتەش موچەى

ئەوانیش باش دەبێت.

سونیەکانى ناوچە خۆپیشاندانەکانى واڵتى عێراق ناوەڕاستى و باشور ئەندامێکى ت��ر قۆناغێکى ب���ردە نوێنەرانى ئەنجومەنى پێشووى »لە ڕاگەیاند ~ بە عێراق الیەنە هەموو عێراق قەیرانەکانى

بەرپرسن«. سیاسییەکان چارەسەرى کۆتا تەنها ئەوەیە کە سێ دەوڵەت دروست بێت لە

عێراقداد. محەمەد بازیانى، سەرۆکى سەنتەرى وا ڕاگەیاند ~ ب��ە ه��ودا پێشوەخت هەڵبژاردنى تێناگەم چارەسەر بێت بۆ قەیرانەکانى عێراق، چونکە خۆ ئێستا نیسابى هەڵبژاردن کوتلە هەموو سروشتییە حاڵەتێکى کورد لە تێدایە پەرلەمانییەکانى بەاڵم شیعە، و سوننە و عەرەب و بە بەاڵم ئەنجامێک، نەگەشتونەتە تەنها کۆتا چارەسەرى من بۆچونى دروس��ت دەوڵ���ەت کە سێ ئ��ەوەی��ە کورد بۆ دەوڵەتێک عێراقدا لە بێت و دەوڵەتێک بۆ سوننە و دەوڵەتێک چارەسەرێکە تەنها ئەوە شیعە بۆ بڕواى بە تر چارەسەرەکانى ئەگینا

من تەنها برین پێچێکە.ناوبراو وتیشى دەسەاڵتى مالیکى یان ئەوەدا لەگەڵ گشتى بە شیعەکان لەگەڵ پارچە سێ ببێتە عێراق نین لێیان، جیابێتەوە ک��ورد ئ���ەوەدان بەاڵم لەگەڵ ئەوەدا نین کە بەشێکى

زۆرى ناوچەکانى عێراق وەک سوننە وەک عێراق، لە داببڕێت نشینەکان کورد باوەڕموایە هەمویان گەشتونەتە

زەحمەتە زۆر ک��ورد ب��اوەڕەى ئ��ەو بلکێت بە عێراقەوە.

سوننەکان ت��ێ��دەگ��ەم م��ن ئ���ەوەى ق��ەن��اع��ەت��ى ئ��ەوەی��ان ه��ەی��ە ن��ەک فیدراڵیەتێکدا لە تەنها هەمویان ج��ەم��اوەرى تکریت تەنانەت ب��ن، ئەوە بۆ ئیشارەتیان خۆپیشاندەر فیدراڵى هەرێمى ئەبێت تکریت کرد باسى زوو بایدن ئەوەى واتە بێت، دەکرد پارچە پارچە بونى عێراق زۆر ئەوەیە ڕاستەقینە نزیکە.چارەسەرى

عێراق سێ دەوڵەت بێت.خستە ئەوەى بازیانى مەحەمەد د. ساتە ئ���ەم ت��ا ع��ێ��راق��دا ل��ە ڕوو و دیکتاتۆریەتى ئەقڵێتى وەختە ئارادایە، لە یەکترى دورخستنەوەى ب��ەاڵم ئ��ەوەى ک��راوە بە ب��ڕواى من بەمەرجێک کوردایە، لەبەرژەوەندى

یاریزانێکى چ��ۆن ب��زان��ێ��ت ک���ورد س��ی��اس��ى دەب��ێ��ت، دەب��ێ��ت ک��ورد لەسەرئەوە بکات پێداگرى ئەمڕۆ هەتا البچێت مالیکى وەک کەسێکى

حکومەتەکەشى بێت گەر تەنانەت هەڵبژاردن من ب��ڕواى بە نەمێنێت عێراقدا نوێنەرانى ئەنجومەنى لە بکرێت پێشوەختەش گ��ەر ه��ەت��ا چونکە دەبێت، زیاتر کورسى کورد ترسێکى دەکات هەست کورد ئێستا بە کورسییەکەى لەسەر هەیە زۆر کاتەش ئەو الیەنەکانییەوە، هەموو س��ەرەت��ای��ەک دەب��ێ��ت ب��ۆ ئ��ەوەى فیدراڵى ناوچەیەکى شیعەکانیش دروست بکەن و پاشانیش کۆنفیدراڵى دەوڵ��ەت��ى س��ێ ب���ەرەو پاشانیش ڕووداوى ئیحتمالیشە سەربەخۆ، بەم ئ��ەوەى پێش ڕووب���دات تریش دەوڵەتە سێ ئەو بڕوات قۆناغانەدا

دروست ببێت. عێراق لە ڕاستیدا لە غیابی

دەوڵەتدا دەژیزانکۆ مامۆستاى باسیرە، ساالر د. سەبارەت ڕاگەیاند ~ بە هەرێمێکی بتوانێت سوننە ب��ەوەى لە بهێنێت ب��ەدەس��ت س��ەرب��ەخ��ۆ عێراق دەستووری بەپێی ، عێراقدا سێ یان بەتەنیا پارێزگایەک هەر پارێزگا پێکەوە بۆی هەیە هەرێمێکی فیدرالی پێکبهێنێت. سوننە کەزۆرتر ودەوروب���ەری عێراق لەناوەڕاستی ناوچەیەکی ک��ۆب��ون��ەت��ەوە، ب��ەغ��دا ج��وگ��راف��ی ک��ە ن��ەوت��ی ت��ێ��دا نیە، دیاردەیەک کەبۆتە هۆی دروستبوونی لە بەتایبەت سوننەکان بۆ ت��رس ترسەش ئ��ەم و ئابووریەوە ڕووی هەرچەندە هەیە خۆی باکگراوندی

دەس���ەاڵت���ی س��ون��ن��ە دەی����ان س��اڵ بەتەنیا فەرمانڕەوایی عێراقی کردوەو کۆنترۆڵی سامانی عێراقی بەدەستەوە بووە. بۆ ڕەواندنەوەی ترسی دوارۆژ دەوڵەتێکی ببێتە ع��ێ��راق ئ��ەگ��ەر پێویست ئەوا فیدراڵی ڕاستەقینەی سیستەمێکی پراکتی����زەک��ردنی بە بەپێی دەکات واقیعبینانە فیدراڵی ریکخستنی واقعبینانەو دەستوورێکی بەپێی یاسا کەلێرەدا ماف ویەکسانی هەرێمەکانیش دەبێت بەپێی دەستوور ئابووریشەوە. لەڕووی بکرێت پیادە بەاڵم کێشەکە لەو ئەقلیەتە سیاسیە بە ب��روای هێشتا کە دیکتاتۆرەیە سەنترالیزم سیاسی سیستەمی فیدرالیەت دروستبوونی بۆ هەیە. عێراق پێویستی بە سەقامگیری و بە

دیموکراسیەت هەیە. دەکرێ باس لە چەندین مۆدێل بکرێت عێراق. کێشەکانی چ��ارەس��ەری بۆ مۆدێلی )10( لەسەر کارم خۆم من گرنگترینیان ب��ەاڵم ک��ردوە سیاسی دەوڵەتێکی دەبێتە )عێراق ئەوەیە دەبێت بەاڵم ڕاستەقینە، فیدراڵی گشتی ڕەزام��ەن��دی بنەمای لەسەر گەالنی عێراق بێت، یان عێراق دەبێتە سێ دەوڵەت بۆ شیعە و سوننەو کورد و عێراقی عەرەبی دەوڵەتێکی یان دەوڵەتێکی کوردی(. لەبەر ڕۆشنایی پێکهاتە و عێراق سیاسی مێژووی کۆمەاڵیەتی و مەزهەبیەکان و کێشە زۆر قوڵەکانی نێو عێراق و هەروەها کە کورد هەستی عێراقی بوونی تێدا غیابی لە ڕاستیدا لە عێراق نیەو

واتا مۆدێرنەکەی بە دەوڵەتدا دەژی بەم دەوڵەتە ئەم نیم بڕوایەدا لەو لە بمێنێتەوەو ئێستەی شێوەیەی گرنگە هەربۆیە دەت��رازێ��ت. یەکتر کردنی زەمینەخۆش بۆ کار ک��ورد

دەوڵەت بکات. سوننەکان دژى ئەوە بوون کە عێراق

بکرێتە چەند هەرێمێکپێشووى ئەندامى تەلعەت، تانیا بە عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى ڕاگەیاند: سوننەکانیش ~بکرێتە عێراق کە بوون ئەوە دژى هەرێمى ه��ەت��ا هەرێمێک چ��ەن��د چونکە بمێنێت، کوردستانیش ب���ەداخ���ەوە ب���را ع��ەرەب��ەک��ان لە مەسەلەى فیدراڵێت هەڵە تێگەشتون دروستبکرێت هەرێم کە الیانوایە پارچە دەبێتە عێراق ئەوەیە ماناى لەوانەیە داب��ەش��دەک��رێ��ت، پارچە

ئێستا ه��ەب��ێ��ت دەن���گ ه��ەن��دێ��ک هەرێمێکى کە دەکات ئەوە داواى بەاڵم هەبێت، سوننە سەربەخۆى بە بارودۆخەدا لەم ناکەم پێشبینى هەرێمى خۆپیشاندانەکانەوە هۆى

تایبەتى سوننە دروست بێت.ن���اوب���راو ل���ەب���ارەى ب���ەردەوام���ى باس گەر وتى خوپێشاندانەکانەوە لە شەڕى ناوخۆ بکرێت لە عێراقدا لە ڕاستیدا شەڕێک هەیە هەتا دروست بە بوونى ئەو خۆپێشاندانانە چ دژ مالیکى پاڵپشتى بۆ چ و مالیکى دەدات وانیشان خۆیدا لە خ��ۆى میللەتى عێراق ئامادەى ئەوەى تێدا نییە کە قبوڵى یەکترى بکات هەموو وەک هاواڵتى ئەم واڵتە بە یەک چاو سەیر بکرێت، بێتە سەر ئەوە شەڕى

لە گەورە نابێتە شەڕێکى مەزهەبى ئەوە ب��ەاڵم جیاکان، هێزە نێوان دەبێت زیاتر تەقینەوە کە دەبینین

شەڕەکە زیاتر دەبێت.ئەوە بۆ هێماشى تەلعەت تانیا بکەین تەماشاى وا ناتوانین کرد شیعەکان و سوننە ش��ەڕى بڵێن یان بێت، ک��ورد ل��ەب��ەرژەوەن��دى ئەو بکەین حەز ک��ورد وەک ئێمە ک��ەوا ئ���ەوەى ب��ۆ هەبێت ش���ەڕە بپارێزین خۆمان بەرژەوەندییەکانى بۆچونێکى بەڕاستى بۆچونە ئەو جار چەندین بینیومانە هەڵەیە، کێشەیەک لە ئ��ەوەى بۆ مالیکى کێشەکان دەدات بەڵێن دەربچێت نەمان ئێستا تا بکات چ��ارەس��ەر مالیکى بەڵێنانەى لەو هیچ بینیوە جێبەجێبکرێت یانى وابکرێت کێشەکان و هەرێم نێوان لە بکرێت چارەسەر

ناوەندا.

گەر باس لە قەیرانەکانى عێراق بکەین بەرپرسن سیاسییەکان الیەنە هەموو دەستوور لە باس گەر ئێستادا، لە هەن سیاسى الیەنێکى چەند بکەین بەرژەوەندییەکانى بۆ تەنها ک��ەوا دەک��ەن، دەستوور لە باس خۆیان ک��وردس��ت��ان ه��ەرێ��م��ى وەک ب���ەاڵم گەر عێراقى هاواڵتیانى هەموو وەک بپارێزرێت مافەکانمان بمانەوێت دەس��ت��وور دەب��ێ��ت عێراقدا ن��او ل��ە چارەسەرکردنى بۆ سەرەکی ڕێگاى ئەوە لەگەڵ دەبێت بۆیە کێشەکان، نێوان لە حاکم ببێتە دەستوور بین ئ��ەوەى ب��ۆ سیاسییەکاندا الی��ەن��ە چ��ارەس��ەر ق��ەی��ران��ەک��ان بتوانرێت

بکرێت.

پەروین عەبدولڕەحمان، ئەندامى پەرلەمانى کوردستان:

وەزارەتى پێشمەرگە لە هەوڵى ئەوەدایە موچەى هێزەکانى حەفتا و هەشتا زیاد بکات

ئەندامێکى پێشووى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

دەستوور ڕێگاى سەرەکییە بۆ چارەسەرکردنى کێشەکان لە عێراقدا

دیمانە: عومەر غواڵمی

ئا: ~

تانیا تەلعەت د. ساالر باسیرە د. محەمەد بازیانى

د. ساالر باسیرە: کێشەکە لەو ئەقلیەتە سیاسیە دیکتاتۆرەیە کە هێشتا بروای بە

سیستەمی سیاسی سەنترالیزم هەیە

№

№

№

موچەى پێشمەرگە بە بەراورد بە موچەى هەر فەرمانبەرێک لە

هەرێمى کوردستان کەمترین موچە وەردەگرێت

№

№

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2013/01/15 | ژماره 732 | ساڵی

هەڵەیەک عێراق بۆسەر هێرش ببێتەوە، دووب����ارە ن��اب��ێ ب��وو لە خۆى ئەمریکاش ناشێ بەاڵم ڕووداوەک��ان��ى ئەم واڵت��ە ب��ەدوور لەنێوان شەڕ خەریکە کە بگرێت

عەرەب و کورد دروست دەبێت.ب��ەدڵ��ن��ی��ای��ی��ەوە پ��ری��زدێ��ن��ت شوێنى لە وتەیەى ئەم ئۆباماش جۆراوجۆردا دەربڕیوە، کەسانێکى زۆریش بەر لە ئێستا پشتیوانیان دەکرد عێراق بە دژ جەنگی لە بۆ دابوو، هەمان یاخود دەنگیان دواى هەنوکە هەیە. تێڕوانینیان راستییە، ل��ەم جەختکردنەوە ئەوانیتریش و ئۆباما پریزدێنت داوام�����ان ل��ێ��دەک��ەن راب����ردوو ئۆباما ب��ەاڵم بکەین، فەرامۆش لەم پشتیوانى کەسانەى ئەو و تێناگەن لەوە دەکەن، هەڵوێستە دەژی��ن واڵت��ێ��ک��دا ل��ە ئێمە ک��ە ناوخۆو لەڕووى هەم خەڵکەکەى نێودەوڵەتییەوە ل���ەڕووى ه��ەم حکومەتى دەس��ت��ورو بایەخى دەبێ هەربۆیەشە دەزان��ن، یاسا بنەمایە ئەم لەسەر بڕیارەکانمان

بەپێى میللەتێک، وەک چۆن بێ کە بکەین رەفتار پێوەرانە ئەو نەک هەقن، لەسەر و دروستن بدەین شتانە ب��ەو بایەخ تەنها دابین بەرژەوەندییەکانمان کە

دەکەن. ئەو پرەنسیپ و بەهایانەى میللەتى ئەمریکا باوەڕى پێیەتى، دەب����ێ س��ەرم��ەش��ق��ى ڕێ��ب��ازى ئایندەمان بێ ، نەک تەنها لەعێراق بەڵکو لەئەفغانستان و پاکستان و

هەموو شوێنەکانیترى جیهانیشدا. پ�����ەالم�����اردان�����ی ع����ێ����راق و داگیرکردنەکەى هەڵە بووە، دەبێ ئەوەش قبوڵ بکەین کە پشتیوانى ئەرکمان کۆمەڵێک تێڕوانینە لەم

یاسا بەپێى دەکات. دروست بۆ پیادەکردنى نێودەوڵەتییەکان، نایاسایى کارێکى توندوتیژیى، پیادەکردنى نائەخالقییەو و فشارى کوشندە دژ بەدەوڵەتێکى

هاواڵتییەکانى، و س��ەرب��ەخ��ۆ جەنگ تاوانى و بەدەستدرێژیى ئێستا ب��ەاڵم ه��ەژم��ار دەک��رێ��ت، هەر ع��ێ��راق و ئەمریکا م���ادام لەهەمبەر دەب��ێ هاوپەیمانن، سیاسییە الیەنە نێوان کێشەى بێدەنگ عێراقدا ناوخۆییەکانى لە شەڕ ڕوودان��ى چونکە نەبێ، عێراق لە کورد و عەرەب نێوان بەرژەوەندییەکانى بۆسەر زیانى ئەمریکاش لەو ناوچانەدا دەبێت.

شیاوى عێراق، لە ش��ەڕخ��وازان مافى کوردەکان نین، بەخشین ئ���ەوەی���ان ه��ەی��ە ب��ەرگ��ری��ى لە مافەکانیان بکەن، ئەگەر بەرگریى بکەن میللەتەکەیان و لەخۆیان دەتوانرێ بەجەنگاوەرێکى خاوەن هێرشى بەمپێیە دابندرێن. ماف مالیکی بۆسەر هەرێمی کوردستان و دەستدرێژییە داگیرکردنى، و کورد بەرگری لە مافى میللەتەکەی

خۆیان دەکەن.

نوسینی: کامیلۆ بیکاسەرچاوە: رۆژنامەى )واشنتۆن پریزم(.

بەسەر چاودێریى بااڵى ئەنجومەنى ڕادیۆو تەلەفزیۆنى تورکیا لە راپۆرتى ئەمساڵى خۆیدا ڕایگەیاند: »پەخشى تەلەفزیۆنییەکان ڕادیۆیى و بەرنامە زمانى وەک ناوچەییەکان زمانە بە ئایندەوە ساڵى سەرەتاى لە کوردى ڕادیۆیى و تۆڕە دێتەدى، واڵتەدا لەم داخ��وازی��ى ک��ە تەلەفزیۆنییەکان پێشکەش بە ئەنجومەنەکەمان بکەن، چاالکییەکانى دەستپێکى ئەگەرى ل��ەس��اڵ��ى ئ��ای��ن��دەوە پ��ێ��دەدەرێ��ت. جەختیش لەسەر پرۆسەى هەماهەنگى ئ��ەوروپ��ا و یەکێتى ل��ەگ��ەڵ تورکیا ڕێساکان و س��ەرج��ەم گونجاندنى ل��ەگ��ەڵ ت��ورک��ی��ا پرەنسیپەکانی ئەوروپادا یەکێتى ستانداردەکانى

دەکەینەوە.پرەنسیپەکان و ڕێساکانى پەیوەندیدار ب��ە پ��ەخ��ش��ى ب��ەرن��ام��ە ڕادی��ۆی��ى و بەرپرسانى لەالیەن تەلەفزیۆنییەکان شرۆڤە ئەوروپاوە یەکێتى تورکیا و دەکرێت، هەندێ گۆڕانکاریش کراوەو ئەنجامدانى هەندێ گۆڕانکاری تازەش

لەساتى ئەنجامداندایە. ه�����ەروەه�����ا ل�����ەم راپ�����ۆرت�����ەدا بەشێوەى دووجار هاتووە:»تائێستا دۆسییە ت��ەواوک��ردن��ى ب��ۆ ن��وس��راو تۆڕە ئ��ەو س��ەردان��ى پێویستەکان کە ک��راوە تەلەفزیۆنیانە ڕادی��ۆی��ى و زمانە بە بەرنامەیان پەخشى داواى ناوچەییەکان کردووە، بەاڵم ئەم تۆڕانە تەواوکردنى بۆ هەنگاویان تائێستا

دۆسییەکانى خۆیان نەناوە«. چاودێریى و ل��ەب��ارەى راپ��ۆرت��ە ئ��ەم تۆڕە بەرنامەکانى بەسەر کۆنتڕۆڵ تەلەفزیۆنییەکانیش ڕادی���ۆی���ى و سیستەمەى کردۆتەوە:»ئەم جەختى کەناڵە ژمارەى بەهۆى هەیە ئێستا ڕادیۆییەکانەوە تۆڕە تەلەفزیۆنى و کەڵکى نەماوە. لەمڕووەوە ئەنجومەنى بااڵ بۆ ئەم دوو میدیایە لە تورکیادا

لە ساڵى ئایندەوە بەرنامەیەکى نوێ لەم بوارەدا دادەڕێژێت، ئەم بڕیارەى کۆبوونەوەکانى دواى س���ەرەوەش ناوبراو ئەنجومەنى دوای��ی��ەى ئ��ەم لەم دراوە. کورد نوێنەرانى لەگەڵ بۆ داواک��ارى )12( کۆبوونەوەیەدا کوردى زمانى بە بەرنامە پەخشى تەلەفزیۆنییەکان ڕادیۆیى و تۆڕە کە خستبوویانەڕوو، لێکۆڵینەوەى لەسەر دیکۆمێنتى کە تۆڕانەى ئەو ک��راو پێویستیان پێشکەش بە ئەنجومەنەکە کردبوو، مۆڵەتى پەخشى بەرنامەیان وەرگ��رت. ناوچەییەکان زمانە بە ئەم کە دراوە لەکاتێکدا بڕیارە ئەم بەرنامە پەخشکردنى ل��ە ت��ۆڕان��ە زمانى فێربوونى جودایخوازەکان و مۆڵەتى کرابوون. قەدەغە ک��وردى دام����ەزران����دن و پ��ەخ��ش��ى ب��ەرن��ام��ە لەم تەلەفزیۆنییەکان ڕادی��ۆی��ى و ئەنجومەنى دەسەاڵتى لەژێر واڵتەدا ڕێکخراوێکى کە چاودێریدایە بااڵى نادەوڵەتییە چۆنییەتى چاالکییەکانى لە تورکیا تەلەفزیۆنەکانى ڕادی��ۆ و ئەنجومەنەدا ئ��ەم پ��ەی��ڕەون��ام��ەى پێشێلکارانى ک��راوە و دەستنیشان یاساکانى ئەم ئەنجومەنە، دەخرێنە ژێر ئەندامانى یاساییەوە. لێکۆڵینەوەى ئەنجومەنى بااڵى چاودێریى لە هاوینى ساڵى ڕابردوودا لە کۆبوونەوە بااڵکانى ژمارەى بەپێ ى تورکیا و ئەنجومەنى ناو سیاسییەکانى پارتە نوێنەرانى

ئەنجومەنى تورکیا هەڵبژێردراون«.هاتووە:» راپۆرتەکەدا لە هەروەها دەکاتەوە جەخت ئەنجومەنەکەمان یاساییە سەرچاوەى تاکە خۆى کە پەخشى م��ۆڵ��ەت��ى دەرک��ردن��ى ب��ۆ بە تەلەفزیۆنییەکان ڕادیۆیى و تۆڕە تورکیادا. لە ناوچەییەکان زمانە گۆڕینى س���ەرەڕاى پێدەچێ ب��ەاڵم ماددەکانى دەستورى تورکیا لەپێناو بە بەرنامە پەخشکردنى ئ���ازادى

زمانى وەک ناوچەییەکانى زمانە کوردى و فشارەکانى یەکێتى ئەوروپا زمانى بەکارهێنانى ب���وارەدا، ل��ەم دەوڵەتییەکانى دامەزراوە لە کوردى ڕووب����ەڕووى هێشتاش ت��ورک��ی��ادا بۆتەوە. زۆر کێشەیەکى کۆمەڵە تورکیا جۆراوجۆرەکانى دەوڵ��ەت��ە داوە هەوڵیان دوایىدا سااڵنەى لەم لەپێناو چوونەناو یەکێتى ئەوروپاوە، ڕیفۆرمە جێبایەخەکانى ئەم یەکێتییە مافى بەخشینى کە بکەن پراکتیزە زیاتر بە کەمینە میللى و مەزهەبییەکان لوتکەى لە ک��وردەک��ان بەتایبەت ئەنجامدانى ڕی��ف��ۆرم��ان��ەدای��ە. ئ��ەم بێگومان تورکیا لە ڕیفۆرمانە ئەم زۆر دژایەتییەکى کێشەو ڕووبەڕووى چوونەناو لەگەڵ تورکیا دەبێتەوە، یەکێتى لە بەئەندامبوون پرۆسەى ئەوروپادا لە ڕەهەندى کۆمەاڵیەتییەوە بەهۆى کۆمەڵێک ڕیفۆرمى بنچینەیى

ل��ە ی��اس��اک��ان��ى س�����زادان و م��اف و لەگەڵ خ��ۆى کۆمەاڵیەتیدا ژیانى گونجاند. ئ��ەوروپ��ی��ی��ەک��ان��دا ب��ەه��ا لەو ڕیفۆرمانە چەشنە ئەو نەیارانى ئازادییە بەخشینى زیاتر بڕوایەدان داخوازیى زەمینەى کلتورییەکان، پاشان سیاسییەکان و ئ��ازادی��ی��ە بۆ نەتەوەکان کەمینە داخ��وازی��ى سەربەخۆبوون و پێکهێنانى حکومەتى ف��ی��دراڵ��ى ب���ەدواوەدەب���ێ���ت، ئ��ەم پرۆسەیەش وردە وردە تورکیا بەرەو الیەنگرانى بەاڵم دەبات. دابەشبوون کە لەوبڕوایەدان ئەوروپاش یەکێتى جاڕنامەى کۆپنهاگ بەخشینى ئازادییە کۆمەاڵیەتییەکانى ت��اک��ەک��ەس��ى و نەتەوەیى کەمینەیەکى هەموو بۆ ل��ەب��ەرچ��اوگ��رت��ووەو ک��ۆم��ەڵ��گ��ەى کلتوریى و مافە لە ڕێز دەبێ تورکیا بگرێت کەمینانە ئەم سیاسییەکانى تا ڕێگە لەهاتنەئاراى شەڕى خوێناوى

ن��ێ��وان ک���وردەک���ان، ت��ورک��ەک��ان و سوننەکاندا لەگەڵ عەلەوییەکان لەگەڵ هێشتا تورکەکان بگرێت. سیاسەتانەو ئ��ەم جێبەجێکردنى جێبەجێکردنى لە خۆدوورخستنەوە دەبێ تورک( )ڕاسیزمى سیاسەتى هەر هاواڵتییەکى تورک لە هەر ڕەگەزو )هاواڵتییەکى وەک بێت مەزهەبێک هەوڵەکانى بناسن. تورکیا( کۆمارى تورکیا لەکاتێکدایە کە دواى شکاتى باڵوکراوەى سەرۆکى )ودس��ت��ان(ى لە تورکیا مرۆڤى مافى ئەنجومەنى مافەکانى دادگاى تورکیا، دەوڵەتى دوادواییانە بەم ئەوروپاش مرۆڤى جیاواز، بڕیارى دوو دەرکردنى بە پێشێلکردنى بە تورکیاى دەوڵەتى ئازادى ڕادەربڕین و سزاى نەختینەیى م��ەح��ک��وم ک���رد. ن��اوب��راو ل��ەالی��ەن کە کرابوو تۆمەتبار بەوە تورکیاوە مرۆڤى مافى ئەنجومەنى بۆڵتنى لە

چۆنییەتى ل��ە ڕەخ��ن��ەى ت��ورک��ی��ا، سەربازییەکانى ه��ێ��زە ڕەف��ت��ارى ئ���ەم واڵت���ە ل��ەگ��ەڵ ج��ودای��خ��وازە ک��وردەک��ان��دا گ��رت��ب��وو. دەوڵ��ەت��ى ل��ەم س��ێ ساڵەى ک��ە ئ���ەردۆغ���ان بۆ بەرفراوانەکانی لە هەوڵە دوایىدا یەکێتى لە بەئەندامبوون پرۆسەى سەرکەوتنێکى کۆمەڵە ئ��ەوروپ��ادا بەم درێ��ژەدان بۆ بەدەستهێنابوو، لەگەڵ ب��وون هاوتەریب پرۆسەیەو یەکێتى ئەوروپادا، هەوڵى دا تاوەکو بە بەخشینى مافى زیاتر بە کەمینە بەتایبەت مەزهەبییەکان میللى و توندبوونى ل��ە ڕێگە ک��وردەک��ان، ش��ەڕەک��ان��ى ن��ێ��وان چ��ی��ن وت��وێ��ژە لەگەڵ خ��ەڵ��ک ج��ۆراوج��ۆرەک��ان��ى ئەندامێتى ڕێگەى بگرێت و یەکتردا ئ��ەوروپ��ادا یەکێتى ل��ە واڵت��ە ئ��ەم

هەموار بکات.نوسینى: مەحمود یەڵدرم

لە نێودەوڵەتى س��ورى خاچى داوە بڕیارى پرۆژەهاریکارییەکدا کە هاوکارییەکانى خۆى بگەیەنێتە ئ���اوارە ک��وردەک��ان��ى ڕۆژه���ەاڵت پەنابەرە و ئاڵتاش ئ��ۆردوگ��اى ک��وردەک��ان��ى س��وری��او ئ���وردن و

تورکیا.سورى خاچى لە سەرچاوەیەک

رۆژن��ام��ەى بە نێودەوڵەتییەوە بەریتانیاى چاپى )گ��اردی��ان(ى خاچى »ڕێ��ک��خ��راوى ڕاگ��ەی��ان��د: یارمەتى نێودەوڵەتى« س��ورى خۆى گەیاندە پتر لە )38( خێزانى کوردستانى کوردەکانى ئ��اوارە ڕۆژه�����ەاڵت ک��ە ل��ە ئ��ۆردوگ��اى عێراق رومادى ناوچەى ئاڵتاشى

ناوەندێک بڕیاریشە نیشتەجێن. بۆ ناونوسى ئەو خێزانە ئاوارانەى کوردستانى ڕۆژهەاڵت بکرێتەوە کە تورکیا، عێراق، واڵتانى ئاوارەى تاوەکو ب��وون ئ��وردن و سوریا لەالیەن ب��ەردەوام بەشێوەیەکى نێودەوڵەتییەوە س��ورى خاچى

هاوکاریى بکرێن«.

هەڵوێستی ئەمریکا لەهەمبەر عێراق

تورکیا و ستراتیژى نوێ بۆ ڕاگەیاندنی کوردى

خاچى سور هاریکاریى کوردەکانی ڕۆژهەاڵت دەکات

کورد لە میدیاکانەوە

№№

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 732 | 2013/01/15 | سێشەممەبیرو ڕا

ئ���ەوەى ج���اوەڕوان دەک���را لە ئازادکردنى لە دواى عێراقى نوێ ڕووخ��ان��ى و 2003 س��اڵ��ى ل��ە دونیا، دیکتاتۆرى گەورەترین و نوێ حکومێکى کایەى هاتنە بەڕێوە بردنى واڵت بە شێوەیەکى

دیموکراسى. گەڕانەوە بۆ چارەسەر گەر هاتوو هاواڵتیانى ئاراوە هاتە کێشەیەک عێراق بە سەرجەم پێکهاتەکانەوە چاوەڕوانى وەها داهاتوویەک بوون

لە عێراقى دواى سەدام.دواى ل��ە الی��ەن��ەک��ان ه��ەم��وو ک��ەوت��ن��ى ح��ک��وم��ەت��ى ب��ەع��س سیستەمى باشترین دەب��وای��ە بکردایە پ��ەی��ڕەو دیموکراسیان پشوێکیان عێراق هاواڵتیانی تا لە دوربکەوتنایەتەوە و بدایە ئەوەى وێرانى، ماڵ و ناخۆشی سیاسى ساحەى لە دەبینرێت و حکومداریى فشلێتى عێراقیدا زۆربەى کاتێکدا لە بەڕێوەبردنە لە شەریکن سیاسییەکان الیەنە

حکومەت.عێراقدا لە پێکهاتەکان هەموو کردنى باشتر ب��ۆ قوربانیاندا ک��ای��ەى ه��ێ��ن��ان��ە و ژی��ان��ی��ان

دی��م��وک��راس��ى ل��ە واڵت���دا، ب��ەاڵم ئ���ەوە دەب��ی��ن��رێ��ت ل��ە ع��ێ��راق��دا سیاسییەکان الی��ەن��ە تائێستا ب����ەردەوام و ڕێ��ک��ن��ەک��ەوت��وون نێوانیاندا هەیە لە توند ملمالنێى دۆخى سیاسى عێراق بە ڕێگایەک دەڕوات ئەگەرى مەترسى گەورەى ئێستا دۆخ��ەى ئ��ەو لێدەکرێت هەنگاوى تێکەتووە عێراقى کە

چارەسەرى بۆ نەنرێت مەترسیدار دەبێت لەو نێوەندەشدا هاواڵتیانى

زیانمەندى یەکەم دەبن.پێکهاتەى لە بەشێک ئێستادا لە و سەرشەقام هاتونەتە سوننە دژى ل��ە دەک���ەن خۆپیشاندان ئەمەشدا لەبەرامبەر حکومەت خۆپیشاندان دەکرێت بۆ پاڵپشتى حکومەت کە ئەمە بۆ خۆى عێراق

سەخت ملمالنێیەکى ناو دەباتە لێى دەربازبون نییە ئاسان کە جەماوەرى پێکدادانى هاتوو گەر

ڕووبدات لە واڵتدا.ئەمەى ئێستا ڕوودەدات لە باشوور گەڕانەوەیە عێراق ناوەڕەستى و دەب��وو کە ڕاب���ردوو، سااڵنى بۆ بۆ وەربگیرایە ڕاب��ردوو لە سود هاواڵتیان، ژیانى باشترکردنى

حکومەت هاتووە ئ��ەوەش کاتى بە دەم خواستەکانى هاواڵتیانەوە عێراقدا هەرکوێیەکى ل��ە بێت جێبەجێکردنى ب��ۆ ک��ار و ب��ن بکات، ج��ەم��اوەر خواستەکانى

کۆتایى بە قەیرانەکان بهێنرێت.الیەنە سیاسییەکانیش بگەنە ئەو ل��ەب��ەرژەوەن��دى کە ڕێکەوتنەى

هاواڵتیاندا بێت.لە ساڵ چەندین دواى لە ناکرێت دروستکردنى و عێراق ئازادکردنى هەڵبژاردن ئەنجامدانى و حکومەت بارى و تێپەڕێت قەیراندا بە عێراق

ئەمنى ناسەقامبیر بێت.ناوەڕاستى و باشوور هاواڵتیانى خزمەتگوزارى بە پێویستیان عێراق خواستەکانیانە بەدیهێنانى و و هاواڵتیان داواکانى بە گوێنەدان خۆپیشاندەران درێژەدانە بە قەیران

لە عێراقدا.بەردەوامى قەیرانە کان و درێژەدان عێراقدا لە خۆپیشاندانەکان بە هێنایە یەکگرتووەکانى ن��ەت��ەوە

دەنگ.پێویستە الیەنە سیاسییەکانی عێراق بۆ کۆببنەوە گفتوگۆ مێزی لەسەر کە قەیرانانەی ئ��ەو تێپەڕاندنی

ئێستادا لە عێراقدا هەیە.

جارێکى تر شەڕى تیۆرى نێوان سەریهەڵدایەوە، شیعە و سونە بوو باروتە بەرمیلە ئەو ئەمەش هەبوو، لێی ترسیان کەهەموان بیرکردنەوە ئاستى لەعێراقدا گەیشتۆتە دۆخەکە لەهەستیارى ئەمجارەیان ترۆپک، پ��ەڕى ئەو ج���ی���اوازت���ر، م��ەت��رس��ی��ەک��ان، ق��ۆن��اغ��ەک��ەى ب��ردۆت��ە ل��ێ��وارى لەدیدى بێگومان نادیارییەوە، پانتاییەک چیتر چ��اودێ��ران��ەوە، نەماوە بۆ ئەوەى لێکنزیکبوونەوەى جێببێتەوە تیا ناکۆکەکانى الیەنە . ئایا تاکەى ئەم دۆخە بەردەوام دەبێت و کێ باجى ناجێگیریەکانى وەاڵمێکى دیارە دەدات؟، عێراق ئ��ەوەی��ە، پرسیارە ئ��ەو س��ان��اى لەناوەند ئەوانەى کات هیچ کە ش���ەڕى ب��ارگ��ژی��ی��ەک��ان دەک���ەن، بیریان لەوە نەکردۆتەوە، کە ئاخۆ هیچ هەروەها وادەک��ەن؟، بۆچى نەکراوەتەوە لەوە بیر کاتێکیش عێراق تاکى تەنیا و تەنیا کە دەبێتە قوربانى ناکۆکییە سیاسیە کەسیەکان . ئەوەى لەو ماوەیەدا ب��وو، کە ڕاس��ت��ى ڕووی���دا، )2( تەماشای هەڵوێستە بێ ناکرێت ب��ک��ەی��ن، ڕاس��ت��ی��ەک��ی��ان ئ��ەوەی��ە لەسەرهەڵدانى تابەر ئەگەر کە ناڕەزاییەکانى و خۆپیشاندان سونەنشینەکان، ناوچە پارێزگا لەنێوان تەنیا ڕەوش��ەک��ە تۆپى

مالیکیدا( حکومەتەکەى و )کورد تۆپەکە ئەمجارەیان، بەاڵم بوو، گەیشتە نێو ئەنجومەنى نوێنەرانى گەیشتە ک��ار بەجۆرێک عێراق، بەدەر پەرلەمانتارێک کە ئەوەى ل��ەه��ەر ع���ورف و پ��ێ��وەرێ��ک و بێگوێدانە پرنسیپەکانى پەرلەمان، ئەنجومەنى دەزگایەکى سەرۆکى یاسادانان بەدیکتاتۆر ناوی بێنێت، بەاڵم ئەوەى کە چیتر ناکرێت وەک تروسکاییەک بۆ باش بوون ڕەوشى تەماشاى واڵت���ە ئ��ەم سیاسى لەئێستادا، کە ئەوەیە بکەین، ئەنجومەنى دانیشتنەکانى دەبوایە بوایە گفتوگۆکردن بۆ نوێنەران بودجەى یاسای پ��ڕۆژە لەسەر ،)2013( ساڵى بۆ عێراق گشتى کەسێک کە ئەسەفە جێگا بەاڵم و بەخەمخۆر کەخۆیان لەوانەى دەزانن، هاواڵتیان ژیانى پەرۆشى کە نەکردۆتەوە، لەوە بیرێکیان بودجەیە ب��ە پێویستى خەڵک ئێستا ئ�����ەوان دەب����وای����ە، و پ��ڕک��ردن��ەوەى ب��ۆ هەوڵەکانیان بودجە کەموکورتیەکانى و کەلێن شەڕى بێن نەک چڕبکردایەتەوە، ببنە لیستەکانیان س��ەرک��ردەى بەڕاستى پ��ەرل��ەم��ان��ەوە، هۆڵى کاروبارى شارەزایانى وەک ئێستا دەدوێ���ن، ل��ەب��ارەی��ەوە سیاسى ئ��اڵ��ۆزى و ن��ادی��ارى ڕەوش��ەک��ە، دەرف��ەت��ێ��ک��ى ن��ەه��ێ��ش��ت��ۆت��ەوە، کەبیر الی��ەن��ەک��ان، ل���ەب���ەردەم

ل��ەگ��ف��ت��وگ��ۆ ب���ک���ەن���ەوە، ئ��ەم��ە لەپاڵ کەعێراق ئەوەى سەربارى حکومەت و دەستوور ( بوونى دی��ارە وا ب��ەاڵم ،) پەرلەمان و ئینتیقالیدا دەگوزەرێت، لەقۆناغى لەالیەکى ترەوە و ڕاستى دووەم کەبۆتە نوکتەى ئەمساڵى رووداوە بریتیە عێراق، سەرەتاییەکانى پەرلەمانتارێک ه��ەر کە ل��ەوەى دواى پەرلەمانتار، کۆمەڵێک یا دانیشتنێکى هەر بەڕێوەچوونى کاتێک یا نوێنەران ئەنجومەنى

و نییە ب��ەدڵ دانیشتنێکیان کە »بایکۆتى« دەڵێن، خۆیان وەک کۆنگرەیەکى و دێ��ن دەک���ەن، ڕۆژن���ام���ەن���ووس���ى دەب��ەس��ت��ن، لەوە تەعبیر ئەمەش بێگومان یا پەرلەمانتارانە ئەو کە دەکات لەڕێگاى ئەوەى بۆ ڕاسپێردراون وردەک��اری��ەک��ان��ى ئاشکراکردنى بۆ پەرلەمان دانیشتنەکانى ناو ئەوەى بۆ بگوازرنەوە ڕایگشتى بەرامبەرەکەیان پێ ناشرین بکەن، بەوە ئومێدیان هیچ ئەوەتا یان

دانیشتنەکانى لەناو کە نەماوە بخەنە بابەتەکان پەرلەماندا، بدوێن، لەبارەیەوە و باس بەر دەکات وا دیاردەیەش، ئەم بۆیە عێراق دانیشتوانى چیتر ک��ە نەمێنێت پەرلەمان بە ئومێدیان نێگەتیڤى کارگیەرى ئەوەش و داهاتووى هەڵبژاردنەکانى لەسەر و هەبێت پەرلەمان و حکومەت چیتر ئیرادە بەبەڵێنەکان نامێنێت لەبەلێنەکان مەهزەلەش وەک و

دەڕوانرێت .

لە ئێستادا پێویستە لەسەر ئاستى مافى لە باس کوردستان هەرێمى مرۆڤ بکرێت بەگشتى و کار بۆ بەدى

هێنانى مافەکانى مرۆڤ بکرێت.مافەکانى چاالکوانانى لە هەندێک دەکەنەوە بیر جۆرێک بە ئافرەتان نێرینە ڕەگ��ەزى لەسەر خۆیان ڕاى نێر ڕەگ����ەزى ک��ە دەدەن ن��ش��ان لە سەرەکییە ه��ۆک��ارى ه��ەم��ووی بە بەرامبەر توندوتیژى ئەنجامدانى ئافرەتان و باس لەو هەموو ڕەگەزەى نێرە ناکەن کە تا بۆى بکرێت مافى دەک��ەن دابین خ��ۆى وەک ئافرەت نێرى ڕەگ��ەزى لە زۆر ه��ەروەه��ا و دەک��ەن ئافرەت مافى لە بەرگرى پێگەى ب��وون��ى بەهێز ب��ۆ ک��ار و ناکرێت کۆمەڵگا، لە دەکەن کەم ئافرەتا پیاوێکى چەند ڕەفتارى بەرامبەر تەنها لە نمونە وەک وەربگیرێت

پێشیلکردنى مافەکانى ئافرەت.لە پ��ی��اوان یەکێتى ئێستادا ل��ە هەرێمى کوردستان هەیە کار دەکات ئەوەشدا لەگەڵ پیاوان مافەکانى بۆ ڕێکخراوەکانى لە زۆر ژمارەیکى ئافرەتان هەیە کار دەکەن بە ئافرەتان کارەکانیان الینە دوو ئەم دەکرێت کەرى ت��ەواو و بکەن هاوبەشى بە مرۆڤ مافى پێناو لە بن یەکترى نەک ڕەتکردنەوەى کارەکانى یەکترى لە یەکتر شانبەشانى ه����ەردووال هەرێمى کوردستان کار بۆ مافەکانى مرۆڤ بکەن تا لەو ڕێگەیەوە هەردوو ڕەگەزى مێ و نێر بگەن بە مافەکانى

خۆیان.کە بکرێت ئەوە لەسەر کار ناکرێت لە تەنها کار و هەبێت کۆمەڵەیەک بەدیهێنانى بۆ بکات ڕەگەزێک سەر

خواستەکانیان دواجار هەردوو ڕەگەز بۆ یەکترە بە پێویستیان و مرۆڤن

تەواو کردنى یەکتر.دەبێت بەختەوەر کۆمەڵگا کاتێک و ئ��ەرک لە مرۆڤەکان هەموو کە یەکتر هاوکارى و بگەن مافەکانیان جیاوازەکان ڕیگە لە دەکرێت بن، هۆشیارکردنەوەى بۆ بکرێت ک��ار ت��اک��ەک��ان��ى ک��ۆم��ەڵ��گ ل��ەب��ەرام��ب��ەر ڕەگەزێک مرۆڤ مافەکانى پاراستنى تر، ڕەگ��ەزێ��ک��ى ق��ورب��ان��ى نەبێتە سەرجەم کە دەبێت ب��ەوە ئ��ەوەش و مەدەنى کۆمەڵگاى ڕێکخراوەکانى دادگا و بااڵ خوێندنى و پ��ەروەردە ڕۆڵبگێرن ئاینى مامۆستیانى و ل��ەب��ەرام��ب��ەر ه��ۆش��ی��ارک��ردن��ەوەى دوور ئەوەى بۆ کۆمەڵگا تاکەکانى

بکەونەوە لە توندوتیژى دژ بەیەک.

گەڕانەوە بۆ دواوە

)دوو( دیاردەى نوێى، ترۆپکى ملمالنێکانى عێراق

تەواوکەرى یەکتر بن

ئیبراهیم مەحمود

رێبین حەسەن

سامان کەمال

KaiwanAzad@yahoo.com

لێکدانەوەی تۆماری بیرەوەرییە مێژووییەکان

توێژەران بنەمایانەی لەو یەکێک پەنایان بەردەوام مێژوو، پسپۆرانی و ب��ۆ ب����ردووە و ب��ە س��ەرچ��اوەی��ەک��ی بیرەوەری زانیووە، کارەکانیان گرنگی ئەو ب��وون. جیاجیاکان کەسایەتییە کەسایەتییانەی لە ڕۆژگارێکی مێژووییدا و ژی��ان ئاستەکانی لە یەکێک لە و پەنایان و ژیاون کۆمەڵگادا توێژەکانی بۆ نووسینەوەی بیرەرەرییەکانی ڕۆژانی ئەو بردووە. دیارە ئەگەرچی تەمەنیان هەموو نەبوونە ئێستاش تا تۆمارانە مێژوو، بەاڵم وەک سەرچاوەیەکی بەنرخ لەسەر ک��اری و ڕوان��راوە لێ گرنگ و تۆمارانەی ئەو زیاتر ئەوەشی کراوە. کەسەکان پرسیارەوە، ژێر خستۆتە لە ب��اس وویستوویانە کاتێک ب��وون کار و دەوروب��ەر و بنەماڵە و خۆیان بکەن، سەردەمەکەیان چاالکییەکانی و بەردەوام خۆیان بە گەورە و پێویستی و کەم بە نەیارەکانیان و سەردەمەکە واتە کردووە. سەیر خۆسەپێن سووک واقیعیەتی لە ئاوڕیان دەگمەن بە زۆر داوەتەوە. ژیانی خۆیان و سەردەمەکە ه��ەر ب��ۆی��ە دواج���ار ئ��ەو ش��ێ��وازە لە و توێژەران کاری مێژوو، نووسینەوەی کردووە سەخت بوارەی ئەو پسپۆرانی جیاواز بوارە ئەو بۆ لێکدانەوەکانی و مێژوونووسان کەمتر دواجار ک��ردووە. توانیویانە بگەنە واقیعیەتی ڕووداوەکانی بۆ لێکداوەکان شێوازەش بەم مێژوو. مێژوو یەک ڕەهەند و جۆرێک لە تەسک بینی پێوە دیار بووە. ئەوەش واقعێک و خ��ۆره��ەاڵت تاکەکانی زۆرت��ر ب��ووە گرتۆتەوە. خۆرئاوای تاکەکانی کەمتر وات���ە ئ��ەو ت��اک��ان��ەی ل��ە خ��ۆره��ەاڵت کۆمەاڵیەتییەکەی مانا بە یان ژیاون، لە باسیان زیاتر ب��وون، خۆرهەاڵتی و هێز و بنەماڵە و خۆیان گەورەیی هەوڵی و ک���ردووە دەسەاڵتەکانیان کەم بە و داوە نەیارەکانیان شکاندنی و بێ بایەخ سەیریان کردوون. هەرچی ئاستێک ت��ا ب���وون، خۆرئاواییەکان سەردەمەکە واقیعیەتی هەوڵیانداوە بخەنە بەرچاو، بەاڵم ئەوانیش لە هەڵە تۆمارەکانیان هەموو و نەبوون بەدەر بوارەدا لەم نەبوون. دروست و تەواو کاتێک ئاوڕ لەو بیرەوەرییانەی مێژووی کۆتایی لە نەتەوەکەمان شۆڕشی دوا سەدەی بیستەم دەدەینەوە، ڕاستەوخۆ چەندین بە شۆڕشەکە ن��اوی خ��ودی سەردەمەکە کاراکتەرەکانی الی شێواز و )نوێ شۆڕشی وەک ک��راوە، تۆمار هەر واتە ....ت��اد(. و تەباخ و گواڵن بۆچوون شۆڕشەکە ناوهێنانی لەسەر سا ب��وون، جیاواز بیرەوەرییەکان و ت��ەواوی گەیشتبێتە ک��ارەک��ە ئ��ەگ��ەر ئاسایی ئ��ەوا مێژووییەکان، تۆمارە بوارە ئەو پسپۆرانی دەگمەن بە زۆر و ڕووداوەک���ان مێژووی توانیوویانە، ب��ەش��داری ک��اراک��ت��ەرەک��ان بۆ ش��ەڕ و و سەرکەوتن ئاستەکانی و ملمالنێ ئ��ەوەش ب��ک��ەن. دی���اری شکستەکان تۆمارەکان زۆری هەرە زۆربەی بەوەی سەروەرییەکانی و گەورەیی باسی بۆ دڕندەیی و خراپی و نووسەر، خودی پەنا لێرەوە ب��ووە. بەرامبەر الیەنی بردنی پسپۆرانی بواری مێژوو بۆ دەیان و سەخت کارێکی جۆرە، لەو تۆماری ئەوەی بۆ تەنیا ئەوەش بووە. دژوار زانستی و ڕاستەقینە دەقێکی ب��ە بگات. هەر بۆیە کەمتر توانراوە ڕۆژانی ڕووداوەکان و الیەکانی شەڕ و ملمالنێ ئەنجامەکانی و پێکدان شێوازەکانی و

وەک خۆی دیاری بکرێن. لە پەراوێزی ئەو تۆمارانەی سەرەوە لێکدانەوە کە ئەوەی، بگەینە دەبێت تۆماری ڕۆشنایی ل��ەب��ەر م��ێ��ژوو ب��ۆ سەختترین لە مێژوو، بیرەوەرییەکانی بووە. بوارە ئەو پسپۆرانی کارەکانی مێژوونووس بووە قورسیش زۆر ئەمەو زانستی و واقیعی ڕایەکی بە دواج��ار بگات. هەر بۆیە تا ئێستاش لێکداوەکان فرە و دەقە ڕاکان و مێژوو جیاواز بۆ

زانستییەکان کەم بوون.

لێکدانەوەکانی مێژوو

د. کەیوان ئازاد

№№

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2013/01/15 | ژماره 732 | ساڵی

وەرزش

لەسەر ڕاپۆرتێک باڵوبونەوەى دواى و ئیسپانى ب��ەت��وان��اى ڕاه��ێ��ن��ەرى بەرشەلۆنە یانەى پێشووى ڕاهێنەرى ئینگلیزى سەنى زە ڕۆژن��ام��ەى کە ڕاپۆرتەکەى باڵوکردبۆوە لەو ڕاپۆرتەدا گ��واردی��ۆال پێپ ڕاه��ێ��ن��ەر ه��ات��ووە ل����ەوەرزى داه��ات��وودا دەگ��ەڕێ��ت��ەوە لەیەکێک کردن ڕاهێنەرایەتى ئەرکى ئینگلیزی نایابى خولى یانەکانى ئاماژەشى ڕۆژن��ام��ەک��ە ه��ەروەه��ا ،پێپ %100 لە بەڕێژەى بەوەکردووە دەبێتە داهاتوودا لەوەرزى گواردیۆال سیتى مانچستەر یانەى ڕاهێنەرى ئینگلیزى وە لەگەڵ دەستەى کارگێڕى ڕۆژنامەکە ڕێکەوتووە، یانەیەدا ئەو بەپێیەى کردۆتەوە دڵنیا هەمووانى کەوتووە دەستى سەرچاوەیەى ئەو گواردیۆال دەچێتە سیتیزنس لەوەرزى داهاتوودا ، جێگاى ئاماژەیە گواردیۆال بەرشەلۆنە لەیانەى وازهێنانى دواى لەهەوڵى گ��ەورەک��ان لەیانە زۆرێ��ک

بوون ڕاهێنەرەدا ئەو کردنى ڕازى ، ک��ردن ڕاهێنەرایەتى ئ��ەرک��ى ب��ۆ ڕەت هەمووانى گواردیۆال دواتر بەاڵم وەرزێک بۆماوەى ڕایگەیاند کردەوەو

دەگ��ەڕێ��ت��ەوە دوات���ر دەدات پشوو ئەرکى ڕاهێنەرایەتی ، بەپێى ڕاپۆڕتى گواردیۆالى سیتیزنس ڕۆژنامەکەش

ڕازى کردووە .

یانەى ناوڕاستى هێڵى یاریزانى لە ئینێستا« »ئەندریاس بەرشلۆنە ئێستا تا کرد ئاشکراى دا لێدوانێکى نازناوى خولى اللیگاى ئیسپانیا یەکال نەبۆتەوە . ئەم لێدوانەى ئینێستا دواى ئەو سەرکەوتنەى یانەى بەرشلۆنە دێت رۆزالێدا لەیاریگاى ڕاب��ردوو یارى لە بەسەر یانەى مەلەگە بەدەستیان هێنا نێوان جیاوازى ،)1×3( بەئەنجامى یانەى بەرشلۆنە و یانەکانى مەدریدیى لە)11( زیاتر بۆ ئیسپانیا پایتەختى خاڵ بەرز بویەوە . ئینێستا لەلێدوانێکى : دەڵێت ئیسپانى بلسى بۆکەناڵ دا خولى یەکەمى گێمى لە ژمارەکانى گەشبینن و سوڕهێنەرن سەر اللیگا باشمان ئەنجامێکى ئەوەیە گرنگ ،پێشەنگى بەتەنیا و هێنا بەدەست یانەکانمان گرتووە لە نیوەى یەکەمى شتێک هەموو ب��ەاڵم ، اللیگا خولى

کۆتایى نەهاتووە ، چاوەڕوان دەکەین چى بزانین داهاتوو مایۆى مانگى تا ڕوو دەدات ، هیوادارم زمانى ژمارەکان اللیگا خولى وەرزەى ئەم کۆتایى تا بەردەوام بێت . سەبارەت بەیارى نێوان شاى جامى لە مەلەگە و بەرشلۆنە بڕواناکەم : ئینێستا دەڵێت ئیسپانیا کاریگەرى ڕاب���ردوو ی��ارى ئەنجامى هەبێت لەسەر ورەى یانەى مەلەگە ، ڕوودەدات نامۆ ڕوداوى شت هەندێک کامپ لەیاریگاى دەدەی���ن ه��ەوڵ ،باش ئەنجامێکى چوون لەیارى نوو بین دڵنیا بۆئەوەى بهێنین بەدەست لەگەیشتنمان بۆقۆناغى چوار گۆشەى بونەوەى ب��ەرز س��ەب��ارەت . زێرین ه��ەردوو لەگەڵ نێوانیان ج��ی��اوازى لە ئینێستا مەدرید شارى یانەکەى کۆتایى دا دەڵێت : جیاوازى خاڵەکان کارێکى ب��ەاڵم ، گرنگن زۆر بۆئێمە

ئاسان نیە بەردەوام بین لەسەر هەمان یاریەکان لەسەرجەم و ئاستەدا ئەو سەرکەوتن بەدەست بهێنین ، پێویستە پارێزگارى بۆ کاربکەین لەسەرمان

کردن لەم جیاوازەیە .

چوارەمى هۆتسبێرى تۆتنهام یانەى ڕیزبەندى خولى پریمەرلیگى ئینگلیزى و وێڵز هەڵبژاردەى یاریزانى نرخى بێل«ى »گاریس یانەکەى ئەستێرەى یۆرۆ بۆ )67(م��ل��ی��ۆن ب��ەرزک��ردەوە . ل��ەم ب��ارەوەی��ە ڕۆژن��ام��ەى سەنداى ئیکسبرێسى ئینگلیزى باڵوى کردۆتەوە تۆتنهام هەوڵ دەدات زۆرترین سوود لە نرخەکانیان بکات یاریزانەکانى بۆندى یاریزان نرخى بەتایبەت بکاتەوە بەرز گاریس بێل ، لەماوەى ڕابردوو ڕاپۆرتە تۆتنهام کرد ئاشکرایان ڕۆژنامەکان

لە )35(ملیۆن بەکەتر نیە ئامادە دەس��ت ئیستەرلینى ج��ون��ەى بەردارى بێل بێت یانەى ڕیاڵ مەدرید هەوڵ دەدات تواناکانى ی��اری��زان��ى وێ��ڵ��زى ب��ەدەس��ت مۆرینۆ ج���ۆزێ ، بهێنێت

یاریزانە ئەم دەدات هەوڵ یانەکەى پەلکێشى

بکات و سوود لەو

پەیوەندیەى نێوان هەردوویانە ببینێت لۆکار توانى شاهانە یانەى کاتێک ،برنابیۆ سەنتیاگۆ پەلکێشى مۆدریچ بکات . هەمان سەرچاوە ئەوەشى ئاشکرا بەباشى مەدرید ڕیاڵ یانەى ک��ردووە دەزانێت گفت و گۆکانى لەگەڵ تۆتنهام پێبکات دەس��ت داهاتوو هاوینى لە یاریزان تواناکانى هێنانى بۆبەدەست پێشەنگى بەرشلۆنە . بێل گاریس خولى اللیگا لە ماوەى ڕابردوو هەوڵى پەلکێشى بێل گاریس دا ی��ان��ەک��ەى ب��ک��ات ، سەرکەتوو ب��ەاڵم ن��ەب��وو ب��ەه��ۆى

زۆرى نرخەکەى و بەر پرسانى یانەى بلوگرانە پێیان وایە بێل شایەنى زیاتر یاریزانى . نیە یۆرۆ )25(ملیۆن لە تۆتنهام ل��ەگ��ەڵ ب��ۆن��دەک��ەى وێ��ڵ��زى نوێکردەوە لە هاوینى ڕابردوو بۆماوەى چوار ساڵى تر ، بەموچەیەکى هەفتانە بەبرى )75(هەزار جونەى ئیستەرلینى چوارەمى پلەى لە تۆتنهام یانەى .خولى پریمەرلیگ دێت بەکۆکردنەوەى پارێزگارى دەدات هەوڵ و )40(خ��اڵ

لەو پلەیەى ل��ە و ب���ک���ات داه���ات���وو وەرزى خولى لە بکات بەشدارى

یانە پالەوانى ئەوروپا .

هێرشبەرى هۆڵەندى کالس یان هۆنتالر متمانەى ، شالکە یانەى هێرشبەرى

کە یانەکەى بە دوپاتکردەوە خۆى یانە یارییەکانى بۆ سەردەکەوێت

پاڵەوانەکانى ئەوروپاى وەرزى داهاتوو ڕۆیال فەرمى ماڵپەڕى بۆ هۆنتالر .جارێکى دەمانەوێت ئێمە وتی« بلوز پاڵەوانەکانى یانە بۆ سەرکەوین تر جیاوازى دەزان��ی��ن ئێمە ، ئ��ەوروپ��ا ئێمە لەگەڵ سێ خانەى پێشەوە زۆر هەیە، گەڕانەوەمان تواناى بۆیە نیە پاڵەوانەکانى یانە بۆ گەڕانەوەمان ئامانجى داهاتوو وەرزى لە ئەوروپا هەیە«. توانایەشمان ئەو ئێمەیەو 16 قۆناغى لە ئێستا شالکە ئەمەو یارى ئ��ەوروپ��ا پاڵەوانەکانى یانە داهاتوو شوباتى لە بڕیارە دەکات یارى تورکى گەاڵتەسەراى بەرامبەر

بکات .

بۆسنەو ه��ەڵ��ب��ژاردەى ی��اری��زان��ى ئینگلیزى سیتى مانچستەر یانەى ئەگەرى ڕایگەیاند لەلێدوانێکیدا خولى بۆ بگەڕێمەوە هەیە ئ��ەوە ئەڵمانى و لەیەکێک لەیانەکانى ئەو بدەم کردنم بەیارى درێ��ژە خولە یاریزانە لێدوانەکەیدا لەدرێژەى ،بۆسنییەکە ڕایگەیاند خولى ئەڵمانى

یەکێکە لەخولە بەهێزەکانى جیهان من لەوێوە فێرى یارى کردن بووم هیواخوام ناسێندرام بەجیهان و لیگا بۆندس خولى بگەڕێمەوە ، ج��ێ��گ��اى ئ��ام��اژەی��ە ی��اری��زان دانیشتنى زۆر ب��ەه��ۆى دزی��ک��ۆ لەهەوڵى یەدەگ کورسى لەسەر

دۆزینەوەى یانەیەکى تردایە .

لەماوەى ڕابردوو چەندین ڕەخنەى توند ڕووبەڕووى هێرشبەرى ڕەش ئەسمەرى ئیتاڵى ماریۆ بالۆتێلى کرایەوە بەتایبەت دواى ئەو شەڕەى لەنێوان هێرشبەرى مانچستەر سیتى و ڕاهێنەرى یانەکەى لەیەکەى ڕوی��دا مانشینى ڕۆب��ەرت��ۆ مەشقى یانە ئینگلیزیەکەدا ، بۆدواجار ڕاهێنەرى هەڵبژاردەى ئیتاڵیا بەرگرى لەسوپەر ماریۆ ئەستێرەى ئەستێرەى چیزارى . کرد ئینتەرمیالن پێشووى : دەڵێت دا لێدوانێکى لە براندیلى ئیتاڵیا هەڵبژاردەى لەگەڵ بالۆتێلى بەردەوام هەڵس و کەوتى باش ئەنجام دەدات ماریۆ بەردەوام بیرلەوە دەکاتەوە بسەلمێنێت خ��ۆى تواناکانى چ��ۆن کاتدا هەمان لە وە ، یاریگا نێو لە لەسەر ڕاهێنەران پێویستە بزانن چۆن پەرە تاوەکو تێدەگەن یاریزانە لەو بەتواناکانى بدات چونکە ماریۆ خاوەن باس براندیلى . گەورەیە توانایەکى لە دوور خستنەوەى ئەنتۆنیۆ کاسانۆ هەڵبژاردەى پێکهاتەى لە دەک��ات ئیتاڵیا دواى کۆتایى هاتنى یاریەکانى : دەڵێت ئەوروپاو نەتەوەکانى جامى لە ڕاستیدا من نرخى ئەنتۆنیۆ کاسانۆ

، ناتالى باش دەزانم ئەنتۆنیۆ دى و بەاڵم تەنیا بیر لەگەیشتن بەیاریەکانى کۆتایى جامى جیهانى ناکەمەوە بەڵکو الوەکان یاریزانە بۆ هەلێک دەمەوێت بەشدارى کاسانۆ ئەگەر ، بڕەخسێنم

دوایە ئەم لەیاریەکانى بکردایە بۆیاریزان هەلێک هیچ ئەوا

شەعراوى نەدەڕەخسا لە نێو یاریگا .

ی���اری���زان���ى ئ��ەم��ری��ک��اى الت�����ی�����ن و ه��ەڵ��ب��ژاردەى ک��ۆڵ��ۆم��ب��ی��ا ی����ان����ەى و ئ��ەت��ل��ەت��ی��ک��ۆ م������ەدری������دى لە ئ��ی��س��پ��ان��ى ل��ێ��دوان��ێ��ک��ی��دا دوور ڕای��گ��ەی��ان��د ن��ی��ی��ە ی��ان��ەک��ەم ڕوو و ج��ێ��ب��ه��ێ��ڵ��م لەوێ بکەمە فەڕەنسا کردنم ب��ەی��ارى درێ��ژە وێب بۆ فاڵکاو ، ب��دەم ئیسپانى تیلیفیۆتى سایتى

زۆرێ��ک بۆندى ڕایگەیاندووە بەدەست گ��ەورەک��ان��م لەیانە بۆندانە لەو یەکێک گەیشتووە فەڕەنسییە یانەیەکى بۆندێکى ئ��ەوی��ش ی��ان��ەى پ��اری��س سان ئەم نییە دوور ، جێرمانە ڕووبکەمە و جێبهێڵم یانەیەم بەیارى درێ��ژە لەوێوە پاریس کردنم بدەم ، جێگاى ئاماژەیە مەدرید ڕی��اڵ لەالیەن فاڵکاو لە داواک��راوە بەرشەلۆنەوە و کێبڕکێ چێڵسى ئینگلتەراش هێنانى ب��ەدەس��ت بۆ ئەکات فاڵکاو ب��ەاڵم ی��اری��زان��ە، ئ��ەو فەڕەنسى خولى ڕایگەیاندووە گونجاوە بۆى ڕەنگە لەداهاتوودا

لەفەڕەنسا نیشتەجێ ببێت.

ئینێستا : گواردیۆال بۆ مانچستەر سیتی

تا ئێستا خولى ئیسپانی یەکالى نەبۆتەوە

تۆتنهام داواى 67 ملیۆن یۆرۆ ئەکات بۆ دەستبەردار بوون لە تواناکانى گاریس بێل

هۆنتالر :

شاڵکە دەگاتە خولى یانە پاڵەوانیەکانى ئەوروپا

دزیکۆ : دەمەوێت بگەڕێمەوە بۆ خولى ئەڵمانى

براندیلی :

بالۆتێلی یاریزانێکى بەتوانایە

ڤالکاو ئارەزوو دەکات ڕوو لە یانەى پاریس سان جێرمان

بکات

№

№

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ دیزاین

سەعید ئەحمەد

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

گەشتێک بە ژیانی بێکەسی شاعیردا

»مەهتاب« یەکەم کلیپى باڵودەکاتەوە

بۆ رۆژى خۆشەویستى یەک خانمە ئەکتەرى تونسی »درە« لە فیلمێکى نوێدا ڕۆڵ دەگێڕێت ملیار ئافرەت کۆدەبنەوە

میوانى بنەماڵەى فەرمانڕەواى قەتەرە

»دارین« سوید دەگریێنێت

نامەیەک بۆ بەڕێوەبەرى فەیسبووک بە 100 دۆالرە

»بێکەس« کورد ناودارى شاعیرى »عەبدوڵاڵ بەگ«ى کوڕى »فایق ناوى ک����وڕى »ک���اک���ەح���ەم���ە«ى ک���وڕى سالی ١٩٠٥دا لە »ئەلیاسەقۆجە«یە. لە گوندى سیتەک هاتووەتە ژیانەوە. لە تەمەنى دووهەمى و یەکەم ساڵى سیتەک بەسەربردووە و پاشان ماڵیان بەمناڵى هەر سلێمانى. هاتووەتەوە باوکى لە حوجرەى فەقێ خستوویەتیە بەر خوێندن. لە ساڵى ١٩١١ دا باوکى بەئیشى میرى نێرراوە بۆ خانەقین و لەوێوە بۆ بەغدا. لە بەغداوە ئەنێرێت بەدواى ماڵ و مناڵەکەى دا و ئەیانباتە بۆ چووە خۆى ساڵێک پاش ئەوێ. تورکیاو ئەوانى لە بەغدا بەجێهێشتووە. ئیتر فایق باوکى نەدیوەتەوە. هەر لەو ماوەیەدا حەمەسەعیدى برا گەورەى لە دواب��ەدواى و ئەخنکێ دیجلەدا ئاوى و دەک��ات کۆچیدوایى دایکیشى ئەو ئەویش خاڵی. الى ئەکەوێتە فایق فایق ئەمرێ و مانگێک چەند پاش بەبێکەسى ب��را بچووکى تاهیرى و ئەمێننەوە. ئەو ساتەى شەڕى یەکەمى جیهان هەڵدەگیرسێت، ڕێى هاتوچۆى دەگیرێت. سلێمانى و بەغدا نێوان

ک��اک��ەح��ەم��ە«ى ئەمینى »ح��اج��ى الى ئەنێرێتە سلێمانییەوە لە مامى لەبەغدا کە ئاغا«، عەلى »حاجى

ب���ووە، ک��ە چ��اودێ��رى ف��ای��ق و میراتێکیان هەر و بکات براکەى مابێتەوە ب��ۆ ب��اوک��ی��ان��ەوە ل��ە ب��ۆی��ان خ��ەرج��ب��ک��ات. ئ��ەوی��ش »حەبەخان« دەستى ئەیانداتە ئەفسەرێکى خێزانى کە ناوێک، لەبەغدا بووەو سلێمانى خەڵکى خانیش ح��ەب��ە دان��ی��ش��ت��ووە. بەزەییى باڵى ژێ��ر ئەیانخاتە پێیشیان وردە وردە خ��ۆى و بەم دوو سێ ساڵێک ئەخوێنێ. ج��ۆرە ژی��ان ب��ەس��ەردەب��ەن. لە ئەیانباتەوە حەبەخان ١٩١٨دا »حاجى الى ب��ۆ سلێمانى ب��ۆ ئ��ەم��ی��ن«ى م��ام��ی��ان. ف��ای��ق لە قوتابخانەو ئەخرێتە سلێمانى و وەرئەگیرێ سێهەم پۆلى لە خوێندن لەسەر ١٩٢٣ ساڵى تا ساڵێ هەموو دەبێت. ب��ەردەوام

بەیەکەم دەرئەچێ. مامى ئ��ارەزووى لەسەر ساڵەدا لەو لە »علمیە« قوتابخانەى ئەچێتە لەوێ ڕێناکەوێ بۆى بەاڵم کەرکوک

بخوێنێ، ئەچێتە بەغداو ساڵى ١٩٢٤ بەسەرئەبا. العلوم« لە«دار ١٩٢٥ -بژێوى ساڵى ١٩٢٦ لەبەردەم لەوێش

سلێمانی. بۆ ئەگەڕێتەوە ١٩٢٧ -لەوکاتەدا سلێمانى تەنها پۆلى یەکەمى ناوەندیى تیا بووە، ناچار ئەچێتە ئەو

پۆلە.ئەبێ ب��ی��ک��ەس ١٩٢٨ س��اڵ��ی ل��ە بەمامۆستاى »زانستی« و لە ١٩٢٩دا لە مەرعەش لە باوکى ئەبیستێ تورکیا مردووە. لە ساڵى ١٩٣٠دا بووە دەردى س��ەری��ەک بەهەر ئەچێ باوکیا میراتى ب���ەدواى ساڵەدا ل��ەو ه��ەر تورکیا، ب��ۆ بەنائومێدى ئەگەڕێتەوە. هەر لەو ساڵەدا بوو ڕاپەڕینەکەى شەشى هەڵبژاردنە دژى ل��ە ئەیلوول پادشایەتى دەزگاى ساختەکەى بوو یەکێک بێکەس ڕووی����دا. ل���ەو ن��ی��ش��ت��م��ان��پ��ەروەران��ەى ڕاپەڕینەیان ئ��ەو س��ەرک��ردەى ب��وو. برینداریش تێیدا ک��ردو ئەیگرن ڕۆڵ��ەدا ئەو لەئەنجامى هەر ئەیخەنەبەندیخانەوە. و ل��ەس��ەر ئ���ەم ب��ەش��دارب��وون و کاریش لەسەر سەرکردەیییەى الیئەبەن. هۆنراوە بەناوبانگەکەى »ئەى وەتەن مەفتوونى تۆم...«ى لەناو بەندینخانەدا نووسیوە. لە ١٩٣٣دا میرى وەری ئەگرێ بەمامۆستاو پاشان بازیان و مۆرتکەى ئەینێرێتە ئەینێرێتە تەوێڵە. لە هاوینى ١٩٣٥دا

لەگەڵ کۆمەڵە مامۆستایەک، لەوانەش یەکێکیان مامۆستا گۆران-ى شاعیرى بەناوبانگ بووە، بەشدارى لەکۆرسێک دا کردووە لە بەغدا کە بۆ مامۆستایان سەردەمەدا لەو بێکەس ئامادەکراوە. سەرەتایى قوتابخانەى مامۆستاى ئەیکەنەوە پ��اش��ان ب���ووە. ب��ازی��ان میرى و قوتابخانەکانى بەمامۆستاى قەرەداغ لە ١٩٤٨دا ساڵى دوایى تا هەڵەبجە و س��ورداش سلێمانى و و مامۆستا ئەبێ، هەر لەو ساڵەدا کۆچی

دوایی دەکات.جێگەی باسە بێکەس جگە لە زمانى کوردی، عەرەبى و فارسى و تاڕادەیەک لە بەتایبەتى زانیوە. ئینگلیزیشى هەبووە. بااڵى دەستێکى دا عەرەبى هۆنراوەیەکى زۆرى عەرەبى لەبەربووە. بێکەس دووژنى هێناوە، یەکەمیان لە ساڵێک ب��ەاڵم پاش ١٩٣٥دا، ساڵى ک��ردووەو کۆچیدوایى نەخۆشی بە کردۆتە زۆرى کارێکى مردنەکەى وایلێکردووە بێکەس و دەروونى سەر ژنەى لەم ببێت. گۆشەگیر ماوەیەک کچ و دوو دووهەمى لەژنى و کچێک مامۆستا کوڕەکەى هەیە. کوڕێکى

)شێرکۆ بێکەس( �ە.

مندااڵن رۆشنبیرى بەڕێوبەرایەتى دەستپێکى ل��ەگ��ەڵ هەولێر ل��ە بەرهەمى یەکەم ن��وێ��دا، ساڵى بەهرەمەند کچە گۆرانى کلیپى م��ەه��ت��اب ب������راوەى ی��ەک��ەم��ى توێى لە جیاوازم من بەرنامەى گۆرانى دەکاتەوە . باڵو سیدیەکدا »هەورامانەکەم« لە تێکستى شاعیر ئاوازەکەى »کاکەىى زادە« یە و )ماجید باوەمیر( دایناوە و کارى لە مۆزیک دابەشکردنى و میکس

الیەن )شێرکۆ کمال( ئەنجامدراوە رەزا( )مەهدى دەرهێنانى لە و لە کلیپەکە وێنەگرتنى کارى یە. و تۆمارکراوە هەورامان ناوچەى داهاتوودا رۆژى چەند لە بڕیارە ئەو بەرهەمە لە رێگەى کەناڵەکانى بکرێتەوە. ب��اڵو راگ��ەی��ان��دن��ەوە ١٥( تەمەنى مەهتاب بەهرەمەند یەکەم بەرهەمەى ئەم س��اڵ(ە ب��ەره��ەم��ى گ��ۆران��ی��ە، ک��ە ب��اڵو

بکرێ�تەوە.

)ی��وم م��اڵ��پ��ەڕى هەواڵێکى بەپێى سەرقاڵى ئەکتەر )دورە(ى السابع(، ڕۆڵبینینە لە فیلمیێکى نوێدا بە ناوى )ف���ارس اح���ام(، ک��ە م���اوەى چەند رۆژێکە دەست بە کارى وێنە گرتنى کراوە. لە فیلمەکەدا )دورە( ى ئەکتەر بەناوى دەبینێت هەژار کچێکى ڕۆڵى )ئەحام( کە پەیوەندى خۆشەویستی )ف��ارس( بەناوى دا کوڕێک لەگەڵ گۆرانینێژو ف��ارس دەبەستێت. ەوە ع��ادل( )ه��ان��ى میسرى ئ��ەک��ت��ەرى

جگە دەک��ات، بەرجەستە ڕۆڵ��ەک��ەى سفوت( ئەکتەرەش.)ئەحمەد دوو لەو ڕۆڵدەگێڕێت. ی��ش سلیم( )م��ى و دەرهێنانى لە احام( )فارس فیلمى )عتیە امین( ەو چیرۆکى فیلمەکەش ەوە رەفعەت( محەمەد لەالیەن)دکتۆر نوسراوە. )دورە( ى ئەکتەر لە الیەن )ئەکادیمیاى زانست و تەکنەلۆژیا(ەوە لە شارى ئەسکەندەریەى مصر خەاڵتى باشترین خانمە ئەکتەرى ساڵى ٢٠١٢ى

پێبەخشرا.

ساڵێک هەموو شوباتى چ���واردەى رۆژەدا ل��ەو خۆشەویستییە رۆژى بۆ دەدرێت ئەنجام چاالکى کۆمەڵى ئەمساڵ نیاز وایە لە ١٤ ى شوبات ژن ملیار یەک خۆشەویستى رۆژى ١ کەمپینى بەناوى گردبونەیەک ملیار سەرهەڵدان ساز بکرێت. ئەم کارە لەالیەن رێکخراوى ئافرەتان لەژێر ناوى »١ billion rising« واتە یەک ملیار سەرهەڵدان ئەنجام دەدرێت و راکێشان سەرنج بەمەبەستى ناڕەزایى دەربڕین لە سەر توندوتیژى و خەتەنەکردن و دەس��ت��درێ��ژى و ى ١٤ لە ژن��ان سێکسى کۆیلەیى خۆشەویستى رۆژى ٢٠١٣ شوباتى ئەمەش کە سەماکردنیان بە جیهان

بە شۆرشێک بە ناو دەکرێت.

کەشوهەوا، خ��راپ��ى س����ەرەڕاى و ش��ۆخ گۆرانیبێژى خانمە فارس میریام لوبنانى شەنگى بەرەو دەوحەى یاتەختى قەتەر بەڕێکەوت بەمەبەستى سازدانى بنەماڵەى ب��ۆ ئاهەنگێک

فەرمانڕەواى ئەو واڵتە.

لە خ��ۆى تایبەتى پەیجى لە میریام نووسیویەتى تویتەر کۆمەاڵیەتى تۆڕى »بەیاوەرى بەڕێوەبەرى کارەکانم و تیمى موزیک بە سەالمەتى گەیشتمە دەوحەى پایتەختى قەتەر بۆ سازدانى ئاهەنگێک واڵتە«. ئەو فەرمانڕەواى بنەماڵەى بۆ واش بڕیارە دواى کۆتاییهاتنى ئاهەنگەکە زانکۆى لە و لوبنان بگەڕێتەوە میریام باسێک پایتەخت بەیروتى لە ئەمریکى پێگەى بە سەبارەت بکات پێشکەش تایبەتمەندییە لە باس تیایدا و گوگڵ پێشکەوتووەکانى ئەو پێگەیە بکات، بەوپێیەى ناوبراو باڵیۆزى گوگڵە ل��ە ن��اوچ��ەى خ��ۆره��ەاڵت��ى باکوورى و ن��اوەڕاس��ت

ئەفریقا.

داری���ن ک���ورد الوى ه��ون��ەرم��ەن��دى کەسایەتییە لە یەکێک وەک زانیار، ن���اس���راوەک���ان���ى س���وی���د، م��ی��وان��ى بوو، سوید تەلەفزیۆنى پڕۆگرامەکى لەسەر رابردووى خۆى و خانەوادەکەى گێڕانەوەى لەکاتى بەاڵم قسەیکرد. بەسەرهاتەکان و ئەوەى کە لە سەردەمى و خۆى بەسەر چى سەدامدا رژێمى دواى هەروەها هاتووە، خانەوادەکەى کوردستان خراپى رەوشى باسکردنى بەهۆى جەنگەکانى عێراقەوە لە ناوخۆ و دەرەوەدا، لەو کاتە دارین دەستیکرد پڕۆگرامەکەى هۆیەوە بەو گریان بە بەرنامەکە. لە دەرچ��وو بەجێهێشت واى دیمەنانە ئەو بینینى بۆیە هەر ل��ە ب��ەش��دارب��ووان ک��رد ک��ە خۆیان پێڕانەگیرێ و بۆ کوردو دارین بگریێن.

دارین گریانانەى ئەو دواتر رۆژى بۆ بەشێک سەرەکیى مانشێتى ببوونە ئاماژە جێى سوید. رۆژنامەکانى لە کوردێکى زانیار داری��ن کردنە، بۆ دەوروب��ەرى خەڵکى تاراوگەنشینەو هەڵەبجەیە وئێستا دانیشتووى سویدە. فێستیڤالى ل��ە ئ���ەوەى دواى ئ��ەو یۆرۆڤیژن لە ساڵى ٢٠٠٨ بە باشترین دەستنیشانکرا، ئەوڕوپا گۆرانیبیژى سوید. لە س��اڵ کەسایەتیى ب��ووە ئێستاش وەکو یەکێک لە کەسایەتییە گرنگەکانى ئەو واڵتە سەیرى دەکرێت. بە گۆرانییە، چەندین خاوەنى دارین

زمانەکانى سویدى و ئینگلیزی. Så mycket batter بەرنامەى رووداو« ب��اش��ت��ر- ب��ە زۆر »وات���ە پرۆگرامە پڕبینەرترین لە یەکێک و سویدە تەلەڤزیۆنییەکانى چ��وارى کەناڵى ل��ە ش��ەوان��ە دەکرێت. پەخش س��وێ��دەوە کەسایەتییە میوانانیشى ه��ون��ەری��ی��ە ن��اس��راوەک��ان��ى

سویدن.

لەگەڵ گفتوگۆ دەکەیت حەز ئەگەر مارک زوکر بیرگ، بەڕێوەبەرى تۆڕى کۆمەاڵیەتى فەیسبووک بکەیت، دەتوانى تایبەتى پەیجى بۆ بنێرى نامەیەک پێویستە بەاڵم فەیسبووکدا، لە خۆى ١٠٠ دۆالر بدەى. کۆمپانیاى فەیسبووک راب����ردووەوە ساڵى ١٢ى مانگى ل��ە دیارى پارەى بڕێک دانى لەبەرامبەر ک���راودا، دەرف��ەت��ى رەخ��س��ان��دووە بۆ بەکارهێنەرانى تاوەکو بتوانن نامە بنێرن بۆ ئەو کەسانەى کە ناتوانن دەستیان چوارچێوەیەشدا ل��ەو ب��گ��ەن. پ��ێ بە تایبەت )ماشابل(ى کۆمپانیاى دەکات گفتوگۆ کۆمەاڵیەتییەکان تۆڕە پەیوەندییە پەرەپێدانى مەبەستى بە بەڕێوەبەرى لەگەڵ کۆمەاڵیەتییەکان بەڕێوەبەرانى لە هەندێک و گشتى

دیکەى کۆمپانیاى فەیسبووک.

تیرۆرکردنى سێ چاالکوانى سیاسى کورد نابێت دیالۆگى ئیمرالى

بوه ستێنێت له ماوه ى چه ند ساڵى رابردووداو به تایبه ت هه ر له گه ڵ ه وه ٢٠٠٥ ساڵى ل��ه دواى پرسى چاره سه رکردنى به ره و هه نگاوێک له کێشه یه ک خێرا تورکیا، له ک��ورد ته وقیته گرنگه کاندا خۆى قوت کردۆته وه تا ئامانجى وه ستاندنى هه ر هه وڵێک به کورد پرسى چاره سه رى رێگه ى راسته

به شێوه ى ئاشتیانه بشێوێنێت. نوێدا س��اڵ��ى ده ستپێکردنى ل��ه گ��ه ڵ و میت ده زگ���اى ن��ێ��وان گفتوگۆکانى ئۆجه الن له باره ى چاره سه رى پرسى کورد و رێگه دان به چوونى دوو په رله مانتارى کوردى تورکیا بۆ ئیمرالى و ئه نجامدانى دیدار له گه ڵ ئۆجه الن هه نگاوى دڵخۆشکه ر ده ستپێکردنه وه ى سه رله نوێ بۆ بوون دۆزى چ��اره س��ه رى له ئاشتى رێگه ى کورد له تورکیا، له گه ڵ ئه و ته وقیته سێ پایته ختى له کورد سیاسى چاالکوانى فه ره نسا که یه کێکیان ئه ندامى ده سته ى دامه زرێنه رى په که که بوو تیرۆرکران، بێ دروستکردنه وه ى سه رله نوێ بۆ گومان

ته گه ره له به رده م گفتوگۆکان.راسته وخۆ کرده وه که دواى ئه گه رچى گه رانده وه تاوانه که ى هۆکارى ئه ردۆگان په که که و ناوخۆییه کانى کێشه ب��ۆ باڵى چه کداره گوایه به وه ى که ئه وه ش نایانه وێت پ��ه ک��ه ک��ه ت��ون��دره وه ک��ان��ى چاره سه ر دیالۆگه وه له ڕێگه ى کێشه که ب��ک��ه ن، ب���ه اڵم ه��ه ر زوو ه��ه ن��دێ��ک له کرد داوای��ان تورکیا بااڵکانى سه رکرده کاته ى ئه و تا نه کرێت تۆمه تبار که س دێت، کۆتاییان لێکۆڵینه وه کان ئه نجامى هه رچه ند هه ندێک راگه یاندنى تورکى باڵى لەناو یان ئ��ه رداڵ« »باهۆز چه کداریی په که که یان تۆمه تبار کرد به ئه نجامدانى گوایه ئه وه ى به بیانووى کرده وه یه ئه و به اڵم نییه ، دانووستان له گه ڵ ناوبراو ئه وه خواستى ئه رداڵ ئه گه ر گومان بێ بۆ سه ربازى هێرشێکى له ڕێگه ى بوایه ته قینه وه یه ک ئه نجامدانى و بازگه سه ر تورکیا کۆتایى له شوێنه حه ساسه کانى به دانووسان ده هێنا نه ک بێت ئه ندامێکى له الیه کى بکوژێت، په که که چ��االک��ى تره وه به زوویى و دواى کرده وه که سایتى چه ند به به ستن پشت به ویکیلیکس به ڵگه نامه یه ک باڵویکرده وه که ده زگاکانى هه واڵگرى ئه مریکا و تورکیا له ساڵى ٢٠٠٧ ه وه پانى کوشتنى »ساکینه جانسز«یان داناوه و به پێى به ڵگه نامه که گوایه ئه مریکا و تورکیا زانیویانه که ناوبراو به هێزترین بۆ چه که کڕینى و کۆمه ک کۆکه ره وه ى په که که له ئه وروپاو ئامانجیان بووه که له ڕێگه ى کوشتنیه وه گواستنه وه ى چه ک و کۆمه کى ئابوورى بۆ په که که په ک بخه ن، ده زگایه کى چه ند تریشه وه له الیه کى راگه یاندنى تورکى، ده زگا هه واڵگرییه کانى ده ست به کرد تۆمه تبار ئیسرائیلیان هه بوون له و کرده وه یه دا گوایه ئه و واڵته ئامانجیانیەتی گرژى و ئاڵۆزى له ناوخۆى ئه وه ى له ترسى بێت به رده وام تورکیادا ئه گه ر کێشه ى کورد له باکوور چاره سه ر بکرێت دواجار تورکیا ده بێته به هێزترین

واڵت له ناوچه که .گومانى جێگه ى بۆچوونه که سێ هه ر تا راستیش به ڵگه یه کى هیچ و جددین کرده وه یه ئه و بکه رانى که نییه ئێستا ئه وه ى من به بڕواى به اڵم بسه لمێنێت، ئه و نابێت هه رگیز که ئه وه یه گرنگه ئێستا هه واڵنه ى له و رێگر ببێته تاوانه ئاشتیانه ى چ��اره س��ه رى بۆ ئ��ارادان له شه ڕ هه رگیز تورکیا، له ک��ورد پرسى جگه له ماڵوێرانى و زیانگه یاندنى گیانى لێ ترى ده ستکه وتێکى هیچ م��اددى و با لێگه ڕێن بۆیه ن��ه ه��ات��ووه ، ب��ه ره��ه م لێکۆڵینه وه یاساییه کان به ڕێگه ى خۆیاندا ک��رده وه بکه رانى دۆزی��ن��ه وه ى بۆ ب��ڕۆن چاره سه رى هه وڵه کانى تیرۆرکارییه که و

ئیمراڵیش گه شه یان پێ بدرێت.

بڕیار جەالل

ئا: ژاڵە محەمەد

№