11

Raspodela napona duRaspodela napona duž ž namotaja namotaja

transformatoratransformatora

22

Model transformatora kod Model transformatora kod proračuna atmosferskih proračuna atmosferskih

prenaponaprenapona

Energetski transformator

Odvodnik

Naponski transformator

33

Ekvivalentna Ekvivalentna ššemaemad1

d2

C1 C2

44

Zamenska šemaZamenska šema

55

PoduPodužžni ni parametri namotaja parametri namotaja transformatoratransformatora

C

K

66

Namotaj transformatora Namotaj transformatora izložen odskočnoj funkciji izložen odskočnoj funkciji

naponanapona

d

Uo

77

Zamenska šema Zamenska šema transformatoratransformatora Uzemljeno zvezdišteUzemljeno zvezdište

L

C K

88

L

C K

Zamenska šema Zamenska šema transformatoratransformatora Izolovano zvezdišteIzolovano zvezdište

99

Zamenska šema za Zamenska šema za određivanje početne određivanje početne

raspodele naponaraspodele napona

K

C

K

C

d

1

1010

Početna raspodela napona Početna raspodela napona kada ne bi bilo otočnih kada ne bi bilo otočnih

kapaciteta kod uzemljenog kapaciteta kod uzemljenog zvezdištazvezdišta

K

Uo

dUo

xd0

1111

Početna raspodela napona kada Početna raspodela napona kada postoje otočni kapaciteti kod postoje otočni kapaciteti kod

uzemljenog zvezdištauzemljenog zvezdišta

Uo

d

x

UoU(x)=sh[(d-x)]

sh(d)

1212

Krajnja raspodela napona kod Krajnja raspodela napona kod transformatora sa uzemljenim zvezdištemtransformatora sa uzemljenim zvezdištem

U(x)=Uo(d-x)/d U(x)=Uo(d-x)/d

L R L R L R L R

xd

Uo

Uo

1313

Raspodela napona u toku prelaznog Raspodela napona u toku prelaznog režima kod uzemljenog zvezdištarežima kod uzemljenog zvezdišta

Obvojnica maksimalnih naponaUo

Umax

d1/3 d

1414

Uo

Početna raspodela napona kada Početna raspodela napona kada postoje otočni kapaciteti kod postoje otočni kapaciteti kod

izolovanog zvezdištaizolovanog zvezdišta

UoU(x)=ch[(d-x)]

ch(d)

1515

L R L R L RL R

Uo

Krajnja raspodela napona kod Krajnja raspodela napona kod transformatora sa izolovanim transformatora sa izolovanim

zvezdištemzvezdištem

Uo

x

d

U(x)=Uo

1616

Raspodela napona u prelaznom perioduRaspodela napona u prelaznom periodu kod transformatora sa izolovanim kod transformatora sa izolovanim

zvezdištemzvezdištem

Uo

2Uo

dx

1717

Zaštita izolovanog zvezdištaZaštita izolovanog zvezdišta

A

B

C

1818

Uticaj sprege transformatoraUticaj sprege transformatora

Zvezda sa uzemljenim zvezdištemZvezda sa uzemljenim zvezdištem

xd

u

xd

u

1919

Zvezda sa izolovanim zvezdištemZvezda sa izolovanim zvezdištem

A

B

C

ZtZt

Zt

Zf

Zf

Zt=5000-15000Zf=310-500

K

C

K

C

K

C

K

C

dK

1

2

21

2020

Početna raspodela napona kad Početna raspodela napona kad prenapon nailazi po jednoj faziprenapon nailazi po jednoj fazi

Uo

2dx

UoU(x)=sh[(2d-x)]

sh(2d)

2121

Krajnja raspodela napona kad Krajnja raspodela napona kad prenapon nailazi po jednoj faziprenapon nailazi po jednoj fazi

x2d

Uo

Uz=Uo/3

dR/2

R+R/2 Uo

L/2

L+L/2Uo

Uz=Uo/3

Za sporopromenljivi režim Uz=

Za ustaljen jednosmerni režim Uz=

2222

Napon zvezdišta pri prelaznom režimuNapon zvezdišta pri prelaznom režimu

A

B

C

Zt

Zt

Zt

Zf

Zf

=2 Zt/2

Zt + Zt/2= 2/3

Uz=2/3 Uo

Uz

2323

Prelazni režimPrelazni režim

2dd

Uo

2Uo/3

Uo/3

Umax=1,3 Uo

d/3

2424

Nailazak po sve tri fazeNailazak po sve tri faze

Uz = 3 2 Uo

3

2525

Nailazak prenapona po sve tri faze na Nailazak prenapona po sve tri faze na transformator spregnut u trougaotransformator spregnut u trougao

A

B

C

2626

Raspodela napona u prelaznom Raspodela napona u prelaznom

perioduperiodu

Ub

Uo

AB

Umax

U()

UB()UA()

UA(0) UB(0)U(0)

2727

NaprezanjeNaprezanje

Usled neravnomerne raspodele Usled neravnomerne raspodele napona kod početne raspodele dU/dx napona kod početne raspodele dU/dx ==U U

Pojačanje međunavojne izolacijePojačanje međunavojne izolacijeKod maksimalnog napona prema Kod maksimalnog napona prema

zemlji postavljanje barijera, velika zemlji postavljanje barijera, velika izolaciona čvrstoća uljaizolaciona čvrstoća ulja

Izbegavati postavljanje regulacionog Izbegavati postavljanje regulacionog namotaja na mestu velikog naprezanjanamotaja na mestu velikog naprezanja

2828

Autotransformator -šemaAutotransformator -šema

Uo

2929

Autotransformator-raspodela naponaAutotransformator-raspodela napona

x

d

mUo

2mUo Umax

Maksimalan napon ispod 2m Uo

m=N1/N2

3030

Prenošenje prenaponaPrenošenje prenapona

KapacitivnoKapacitivno InduktivnoInduktivno

C1 C2

C12

U1 U2

U2=U1*C12

(C12+C2)U2=k m U1 m-odnos preobražaja

N2/N1 k-1,1 do 1,3

k-koeficijent povećanja napona zbog oscilacija

3131

Zaštita generatoraZaštita generatora

G

T

G

T

3232

Zamenska šemaZamenska šema

C1 C2

C12U1

U1 U2 Cg