raport z ewaluacji wewnĘtrznej w roku szkolnym...
TRANSCRIPT
1
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
w roku szkolnym 2017/2018.
Szkoła Podstawowa nr 120 w Łodzi im. Konstytucji 3 Maja
Raport został sporządzony przez zespół w składzie:
Wanda Fibakiewicz
Anna Ciągło
Wprowadzenie
Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 25 sierpnia 2017 roku w sprawie nadzoru
pedagogicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1658) oraz rozporządzeniem MEN z dnia 11 sierpnia
2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy z dnia
14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949) w roku szkolnym
2017/2018 została przeprowadzona w Szkole Podstawowej nr 120 w Łodzi ewaluacja
wewnętrzna.
Celem badania było zebranie informacji na temat planowania, modyfikowania
i doskonalenia procesów edukacyjnych sprzyjających rozwojowi uczniów organizowanych
w szkole.
Zakres badania wiązał się ze spełnieniem wymagania nr 1: Procesy edukacyjne
są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
Przebieg i charakterystyka przeprowadzonego badania.
Powołany zgodnie z §43 pkt.5 Statutu Szkoły na zebraniu rady pedagogicznej 31 sierpnia
2017 r. zespół ds. ewaluacji opracował plan, harmonogram i wskazał narzędzia ewaluacji.
Do gromadzenia i opracowywania danych zaangażowano wszystkich członków rady
pedagogicznej.
Źródłami informacji w badaniu były:
1. analiza dokumentacji szkolnej potwierdzająca realizację zadań statutowych przez
nauczycieli,
2. wyniki badania ankietowego dla nauczycieli na temat planowania pracy z uczniami,
3. wyniki wywiadu grupowego dla uczniów klas IV-VII na temat ich udziału w zajęciach
dodatkowych i konsultacjach,
4. analiza badania ankietowego wśród rodziców uczniów na temat sposobów informowania
o postępach w nauce,
5. analiza wyników badania ankietowego dla uczniów na temat sposobów informowania
o postępach w nauce,
6. analiza wyników badania ankietowego dla nauczycieli na temat sposobów motywowania
uczniów do pracy,
7. wyniki badań ankietowych i analiza wywiadu grupowego z nauczycielami na temat
wspólnej współpracy w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu
procesów edukacyjnych oraz pracy w zespołach nauczycielskich.
2
Na podstawie zebranych informacji został opracowany raport całościowy, który włączono do
dokumentacji Szkoły. Wyniki ewaluacji zostały upowszechnione radzie pedagogicznej oraz
rodzicom i uczniom poprzez stronę internetową szkoły.
Wyniki ewaluacji
Wyniki ewaluacji wewnętrznej są odpowiedzią na 4 pytania kluczowe.
I. W jaki sposób nauczyciele planują pracę z uczniami służącą ich rozwojowi
i sprzyjającą uczeniu się?
W poszukiwaniu odpowiedzi na pierwsze pytanie kluczowe dokonano analizy zapisów
sprawozdań nauczycielskich dotyczących realizacji zadań statutowych podejmowanych
przez nauczycieli i kwestionariusza ankiety dla nauczycieli oraz przeprowadzono wywiad
grupowy
z uczniami klas IV-VII.
W roku szkolnym 2017/18 w szkole prowadzone są różnorodne zajęcia dodatkowe dla
uczniów klas I-VII. Są to koła zainteresowań i konsultacje dla uczniów mających problemy
w nauce. Zajęcia odbywają się systematycznie, a ich częstotliwość jest uzależniona od
potrzeb uczniów i dostosowana do planu lekcji poszczególnych klas. Uczniowie biorący
udział
w kołach rozwijają swoje zainteresowania, uzdolnienia i pasje. Rozbudzają twórcze myślenie
i kreatywność, umiejętność samodzielnego rozwijania swoich umiejętności oraz pracy
w grupach i zespołach. Przygotowują się do konkursów szkolnych i międzyszkolnych. Koła
zainteresowań przeznaczone są dla chętnych uczniów.
W czasie konsultacji uczniowie utrwalają i uzupełniają wiedzę z danych przedmiotów,
wyrównują braki w celu osiągnięcia lepszych wyników w nauce.
W klasach I-III realizowane są zajęcia kulinarne, komputerowe, logopedyczne,
czytelniczo-filmowe, czytelnicze z elementami bajkoterapii, czytelnicze z elementami
zagadek logicznych, przyrodnicze, plastyczne, plastyczno-techniczne, teatralne,
matematyczno-informatyczne, zajęcia plastyczne z elementami terapii pedagogicznej, zajęcia
fizyczne, koło Małego Introligatora oraz uczestniczą w konsultacjach z edukacji
polonistycznej
i matematycznej.
Realizowane są wyjścia i nocowanie w szkole w ramach programu „Bezpiecznie,
aktywnie i twórczo spędzam wolny czas”. Prowadzona jest terapia pedagogiczna i gimnastyka
korekcyjna.
Uczniowie klas IV-VII mogą uczestniczyć w kołach: informatycznym,
komunikacyjnym, Małego Introligatora, teatralnym w języku angielskim i polskim,
kabaretowym, rysunku i malarstwa, Scratch, gier planszowych, zajęciach „Nauki uczenia się”,
Szkolnym Kole Caritas, Kole Języka Francuskiego, Ekobadaczy w terenie, w zajęciach
sportowych i edukacji filmowej. Odbywają się wyjścia do placówek naukowych (klasy VII)
3
i rajdy. Uczniowie biorą udział w konsultacjach z języka polskiego, angielskiego
i matematyki.
Zajęcia dodatkowe przynoszą zakładane efekty. Szkoła jest na drugim miejscu
w rankingu miejskich szkół podstawowych w Łodzi. Ranking został przeprowadzony na
podstawie wyników państwowego egzaminu szóstoklasisty z kwietnia 2016 roku. Podczas
zajęć dodatkowych nauczyciele biorą pod uwagę zdanie i opinie uczniów o tym, jak chcieliby
się uczyć, co potwierdzają wyniki przeprowadzonego badania ankietowego:
1) 88% nauczycieli twierdzi, iż uczniowie mają wpływ na program prowadzonych
zajęć statutowych,
2) 61% dostosowuje realizowany materiał do propozycji uczniów,
3) 27% dostosowuje realizowany materiał do tempa ich pracy.
4) rodzaj planowanych zajęć dodatkowych zależy zarówno od propozycji uczniów
(46%) , jak i planu pracy nauczyciela (50%).
Na podsumowanie pracy w I i II półroczu sporządzane są sprawozdanie
z przydatności i efektywności prowadzonych zajęć dla uczniów poprzez dokonywanie ich
ewaluacji.
Szkoła wypracowała własne sposoby rozpoznawania możliwości rozwojowych
uczniów. Jednym z nich są testy diagnostyczne. Dogłębna analiza wyników tych testów
pozwala nauczycielom poznać możliwości rozwojowe swoich uczniów, zwrócić uwagę na
uczniów zdolnych oraz tych, którzy mają znaczne braki w opanowaniu materiału. Diagnoza
pozwala wytypować tych uczniów, którym potrzebna jest natychmiastowa i stała pomoc
w nauce – organizacja zajęć wyrównawczych, ale też poznać uczniów zdolnych, którzy
odpowiednio przygotowywani, mogliby brać udział w konkursach i olimpiadach.
Innym ważnym sposobem rozpoznawania możliwości rozwojowych uczniów jest
analiza opinii Poradni Psychologiczo – Pedagogicznych. Konieczna jest także rozmowa
z rodzicami, obserwacje uczniów i ich pracy podczas lekcji, analiza bieżących wyników
nauczania.
Nauczyciele stosują zróżnicowane metody wspierania i motywowania uczniów
w procesie uczenia się, poprzez elastyczne wykorzystywanie różnych metod nauczania oraz
pozytywne wzmacnianie uczniów. W szkole ma miejsce indywidualizacja pracy z uczniem.
1) 62% ankietowanych nauczycieli twierdzi, iż przeprowadzają działania edukacyjne
sprzyjające rozwojowi uczniów i wspierają ich w procesie uczenia się poprzez
chwalenie i dostrzeganie nawet najmniejszych sukcesów,
2) 23% ankietowanych stosuje różnorodne metody pracy,
3) 27% ankietowanych dostosowuje tempo pracy do indywidualnych możliwości
uczniów, zachęca do udziału w konkursach i stwarza wiele możliwości
edukacyjnych do zdobycia pozytywnych ocen.
Na wszystkich zajęciach edukacyjnych nauczyciele motywują uczniów do pracy
poprzez:
1) docenianie starań uczniów - 67% ankietowanych nauczycieli,
2) nagradzanie aktywności - 65%,
3) możliwość poprawy ocen - 27%,
4) udzielanie informacji zwrotnej- 27%.
4
Elementem motywującym uczniów do pracy, jak wskazali nauczyciele, jest stwarzanie
na zajęciach sytuacji problemowych umożliwiających rozwiązywanie zadań w sposób
twórczy. Każdy uczeń może poprawić niską ocenę. Szkoła stworzyła taką możliwość poprzez:
indywidualne konsultacje nauczyciel-uczeń, dodatkowe prace domowe, projekty, prezentacje
multimedialne, plakaty, zajęcia wyrównawcze, różnicowanie prac i zadań, stopniowanie
trudności, nagradzanie (plusami) za nawet minimalny wysiłek, pozwolenie na korzystanie
z podręcznika, zeszytu lub własnych notatek podczas pracy samodzielnej czy sprawdzianu.
Szkoła zapewnia uczniom możliwość korzystania z potrzebnych pomocy
dydaktycznych, twierdzi tak 97 % nauczycieli, zaś 86% uważa , że sale , w których
prowadzą zajęcia, sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów.
Według nauczycieli uczniowie często na lekcjach korzystają z różnorodnych form
pracy:
1) praca w grupach – 66% nauczycieli,
2) wykorzystują nowoczesną technologię komunikacyjną -73%,
3) badają i rozwiązują problemy- 42 %.
Nauczyciele są zdania, że metody i formy, które stosują, są adekwatne do celów lekcji.
Na wybór metod pracy z uczniami mają wpływ:
1) cele zajęć - 65% badanych,
2) treści zajęć - 27%,
3) możliwości uczniów- 62%,
4) potrzeby uczniów - 35%.
Uczniowie mają wpływ na organizację procesów edukacyjnych. Nauczyciele deklarują, że
biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć (50 % na większości zajęć,
50 % na niektórych zajęciach).
Współpraca między nauczycielami a uczniami w obszarze doskonalenia procesów
edukacyjnych dotyczy metod pracy na lekcji (31%), wyboru rodzaju ćwiczeń do wykonania
(42%), na lekcjach wychowania fizycznego uczniom pozostawia się wybór gier zespołowych
(35%), kolejnego powtórzenia lub wyjaśnienia niezrozumiałych treści (38%). Największy
wpływ na metody i sposoby pracy mają uczniowie na zajęciach pozalekcyjnych:
dodatkowych i wyrównawczych.
II. W jaki sposób nauczyciele wspierają indywidualny rozwój uczniów?
W jaki sposób nauczyciele motywują uczniów do indywidualnego rozwoju?
W poszukiwaniu odpowiedzi na drugie pytanie kluczowe przeprowadzono analizę
wyników ankiety przeprowadzonej wśród rodziców uczniów na temat sposobów
informowania o postępach w nauce.
Badanie przeprowadzono podczas zebrań z rodzicami dnia 23 stycznia 2018 r. Wzięło
w nim udział 123 rodziców uczniów Szkoły Podstawowej nr 120 w Łodzi.
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów w celu podnoszenia jakości
i efektywności kształcenia. Dokonywana jest analiza osiągnięć uczniów, analiza wyników
nauczania, diagnoz, testów kompetencji w kontekście całego oddziału i pojedynczych
uczniów.
5
W szkole ocenia się poziom wiedzy i umiejętności uczących się. Nauczyciele kontrolują
efekty swojej pracy poprzez sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, diagnozy, testy
kompetencji, analizę wyników uczniów, analizę wyników diagnoz, analizę wyników testów
kompetencji, analizę osiągnięć uczniów, aktywność uczniów na zajęciach, prace domowe,
prace dodatkowe, projekty, itd. Wnioski z monitoringu i analizy wdrażane są, m.in. poprzez
zorganizowanie zajęć pozalekcyjnych, modyfikacje planów nauczania.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
rozmowa z nauczycielem
wgląd do pracy pisemnej
wpis oceny do dziennika
nie wiem inne
69%
81% 79%
6% 4%
W jaki sposób uczniowie są informowani o postępach w nauce?
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
rozmowa z nauczycielem
wgląd do pracy
pisemnej
zebranie, konsultacje
wpis oceny do dziennika
nie wiem inne
44%
74% 66%
83%
0% 3%
W jaki sposób rodzice są informowani o postępach w nauce swoich dzieci?
6
Na lekcjach występują różne formy oceny, np. stopnie, komentarz do pracy, pochwała,
podkreślenie wkładu pracy i zaangażowania, pozytywne wzmocnienie, tzw. plus lub minus,
wskazanie mocnych stron ucznia. Takie formy oceny mają dla ucznia walor informacyjny
i motywujący.
Badanie przeprowadzono w formie ankiety dla uczniów. Ankieta została
przeprowadzona podczas zajęć z wychowawcą w dniach 22-26 stycznia 2018 r.. Wzięło
w nim udział 84 uczniów Szkoły Podstawowej nr 120 w Łodzi.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
100% 92%
81% 76%
55% 66%
30% 26% 26% 28%
2%
W jaki sposób nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów?
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
oceny komentarz na pracy
pochwała podkreślenie wkładu pracy
ucznia i zaangażowania
pozytywne wzmocnienie
inne
92%
62%
52%
23% 31%
1%
W jaki sposób nauczyciele udzielają uczniom informacji zwrotnej o ich postępach w nauce?
7
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów w celu podnoszenia jakości
i efektywności kształcenia. Dokonywana jest analiza osiągnięć uczniów, analiza wyników
nauczania i diagnoz, analiza testów kompetencji w kontekście całego oddziału i pojedynczych
uczniów.
Prawie wszyscy ankietowani uczniowie uważają, że znają w całości lub częściowo system
oceniania stworzony w szkole. Jedynie 13 % uczniów twierdzi, że nie zna tego systemu.
Prawie wszyscy ankietowani uczniowie uważają, że nauczyciele stosują kryteria oceniania,
z którymi ich zapoznali.
8
Większość ankietowanych uczniów jest zdania, że nauczyciele oceniają ich
systematycznie.
Nieco ponad połowa ankietowanych uczniów uważa, że nauczyciele stosują różnorodne
formy oceniania. Pozostali uczniowie twierdzą, że nauczyciele nie stosują różnorodnych form
oceniania.
9
Połowa ankietowanych uczniów twierdzi, że nauczyciele uzasadniają wystawioną ocenę
poprzez chwalenie ich postępów. Prawie jedna piąta ankietowanych uczniów uważa, że
nauczyciele robią to poprzez wskazywanie braków. Nieco mniej wskazuje jako uzasadnienie
oceny podawanie punktacji, a pozostali twierdzą, że nauczyciele nie uzasadniają wystawionej
oceny.
Ponad 90% ankietowanych uczniów uważa, że oceny dostarczają im informacji o postępach,
trudnościach i specjalnych uzdolnieniach w średnim lub dużym stopniu. Są jednak uczniowie,
którzy uważają, że poziom ten jest niewystarczający
10
Prawie połowa ankietowanych uczniów zawsze analizuje otrzymaną i ocenioną pracę
pisemną. Połowa uczniów robi to czasami. Jedynie 5% ankietowanych twierdzi, że nigdy nie
analizuje otrzymanej oceny.
37% ankietowanych uczniów twierdzi, że nauczyciele uzasadniają na ich prośbę wystawioną
ocenę. Jednocześnie 17% uważa, że tego nie robią. Prawie połowa uczniów przyznaje, że nie
pyta nauczycieli o uzasadnienie oceny.
11
Co trzeci ankietowany uczeń wskazuje, że najważniejsza, jako wskazówka do dalszej pracy,
jest dla niego ocena wystawiona przez nauczyciela, jego poprawki lub wskazywanie dobrych
elementów pracy. Jedynie 9% uczniów uważa, że najważniejsze jest uzasadnienie oceny.
Ponad połowa uczniów uważa, że ocenianie szkolne pomaga im się uczyć.
W badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród nauczycieli uczących w Szkole
Podstawowej nr 120 w Łodzi, w dniu 23 stycznia 2018 roku wzięło udział 27 respondentów.
12
Kwestionariusz ankiety składał się z dwóch pytań. Pierwsze było pytaniem półotwartym-
respondent wybierał spośród określonych wariantów odpowiedzi lub dodawał swoją własną.
Brzmiało ono następująco:
Jakie są Państwa sposoby na motywowanie uczniów do nauki?
1) pochwała 25/27 respondentów
2) stosowanie na lekcjach metod aktywizujących 21/27 respondentów
3) ocena 12/27 respondentów
4) ocena kształtujące 7/27 respondentów
5) rywalizacja 4/27 respondentów
6) metoda odwróconej klasy 2/27 respondentów
7) dobra atmosfera na zajęciach 19/27 respondentów
8) metoda projektu 4/27 respondentów
9) podawanie celów lekcji 13/27 respondentów
10) inne (jakie?) 4/27
a. plusy za udział w lekcji
b. przekierowanie koncentracji na osiąganiu umiejętności
i uświadamianie celowości wykonywania ćwiczeń
c. ocena innych uczniów
d. chwalenie uczniów za zaangażowanie, przedstawianie efektu
końcowego oraz jego powagi a nie tylko elementów pośrednich.
Drugie pytanie było otwarte, respondent sam musiał sformułować odpowiedź bądź skorzystał
z zaproponowanych we wcześniejszym pytaniu odpowiedzi. Brzmiało ono następująco:
13
Proszę wymienić po trzy czynniki, które najsilniej i najsłabiej motywują do nauki (można
wybrać zaproponowane we wcześniejszym pytaniu odpowiedzi lub podać własne).
1) czynniki motywujące:
a. pochwała 22/27 respondentów
b. ocena kształtująca 4/27 respondentów
c. dobra atmosfera na zajęciach 8/27
d. nagroda 3/27 respondentów
e. stosowanie metod aktywizujących 12/27 respondentów
f. możliwa poprawa 3/27 respondentów
g. podawanie celów lekcji 2/27
h. praca w grupach 2/27 respondentów
i. spotkania z osobą, która odniosła sukces 1/27
j. metoda projektu 2/27 respondentów
k. rywalizacja 4/27 respondentów
l. postawa nauczyciela 1/27 respondentów
m. ocena 7/27 respondentów
n. podawanie korzyści 1/27 respondentów
o. plusy za aktywność 1/27 respondentów
p. rozwój 1/27 respondentów
q. chęć poznania 1/27 respondentów
2) czynniki zniechęcające:
a. krytyka 3/27 respondentów
b. złe oceny 12/27 respondentów
c. zła atmosfera w klasie 4/27 respondentów
d. podniesiony głos nauczyciela 1/27 respondentów
e. nudna lekcja 6/27 respondentów
14
f. brak pochwały 3/27 respondentów
g. nie sprawdzanie prac domowych 2/27 respondentów
h. nieutrwalanie materiału 1/27 respondentów
i. naganna 4/27 respondentów
j. brak poprawy 1/27 respondentów
k. zbyt duża ilość materiału do nauki 3/27 respondentów
l. teoria zamiast praktyki 5/27 respondentów
m. dużo pracy domowej 2/27 respondentów
n. brak nagradzania aktywności 1/27
o. brak możliwości poprawy złej oceny 3/27 respondentów
p. zbyt szybkie tempo pracy na lekcji 1/27 respondentów
q. rywalizacja 4/27 respondentów
r. metoda odwróconej klasy 3/27 respondentów
s. ocena kształtująca 2/27 respondentów
t. podawanie celów lekcji 1/27 respondentów
u. źle sformułowany cel lekcji 1/27
v. złe samopoczucie 1/27 respondentów
w. wybór złej metody pracy, niedostosowanej do danej grupy uczniów
1/27 respondentów
x. ocena 2/27 respondentów
y. trudna praca domowa 1/27 respondentów
z. brak zauważonych efektów 1/27 respondentów
15
III. W jaki sposób nauczyciele informują uczniów o stawianych przed nimi celach
i oczekiwaniach?
Jakie metody pracy stosują nauczyciele w celu dostosowania ich do potrzeb uczniów,
grupy i oddziału?
W ramach badania zespół do spraw ewaluacji przeprowadził badanie ankietowe wśród
uczniów klas I-III oraz klas IV-VII dotyczące znajomości celów i oczekiwań stawianych
przed nimi przez nauczycieli oraz badanie ankietowe wśród nauczycieli na temat stosowanych
metod pracy z uczniami, dostosowania ich do potrzeb grupy i oddziału.
Przebadanych zostało 145 uczniów klas I-III, co stanowi 80,56 % wszystkich uczniów.
Uczniowie klas młodszych wypełniali kwestionariusze ankiety, w których odpowiadali
twierdząco lub przecząco na stwierdzenie (kolorując jabłko na zielono – odpowiedź tak,
lub na czerwono w przypadku odpowiedzi negatywnej) :
„Mam możliwość poznania tematyki i celów zajęć”.
1) odpowiedź „tak” dało 137 uczniów, co stanowi 96,48 % uczniów biorących udział
w badaniu.
2) żaden uczeń nie dał odpowiedzi „nie” (0 %).
3) 5 uczniów (3,45%) udzieliło niejednoznacznej odpowiedzi (kolorując jabłko
jednocześnie na dwa kolory).
Przebadanych zostało 192 uczniów klas IV-VII, co stanowi 82,05% wszystkich uczniów
klas IV-VII. Uczniowie klas starszych wypełniali kwestionariusz ankiety, wybierając
i podkreślając jedną spośród czterech możliwych odpowiedzi (zawsze, często, rzadko, nigdy)
ustosunkowując się do stwierdzenia:
„Moi nauczyciele podają cele lekcji i oczekiwania stawiane przede mną na początku lekcji”.
1) odpowiedź „zawsze” wybrało 17 uczniów, co stanowi 8,85% uczniów biorących udział
w badaniu.
2) odpowiedź „często” wybrało 102 uczniów, co stanowi 53,12% uczniów biorących
udział w badaniu.
3) odpowiedź „rzadko” wybrało 67 uczniów, co stanowi 34,9% uczniów biorących udział
w badaniu.
4) odpowiedź „nigdy” wybrało 2 uczniów, co stanowi 1,04% uczniów biorących udział
w badaniu.
5) niektórzy uczniowie dopisywali swoje sugestie, że cele lekcji podają niektórzy
nauczyciele.
6) cztery ankiety anulowano, co stanowi 2,5% gdyż zawarta w nich była więcej niż jedna
odpowiedź.
W badaniu ankietowym wśród nauczycieli wzięło udział 35 osób, co stanowi 81,4 %
nauczycieli Szkoły Podstawowej nr120 w Łodzi, zatrudnionych na etacie.
Nauczyciele wypełniali kwestionariusz ankiety, podkreślając nazwy metod nauczania,
ustosunkowując się do pytania;
„Jakie metody nauczania stosuje Pan/Pan na swoich zajęciach lekcyjnych?”
1) najczęściej wybierano następujące metody: burzę mózgów, metodę praktyczno-
ćwiczeniową, gry dydaktyczne, pracę z tekstem, pogadanki.
16
2) dodatkowo wymieniano mapę skojarzeń, symulacje, linię czasu, kosz i walizeczkę,
kolorowe kapelusze, metodę projektów.
Ustosunkowując się do drugiego twierdzenia, nauczyciele wybierali i podkreślali jedną
z czterech możliwych odpowiedzi.
„Dostosowuje Pani/Pan metody pracy z uczniami do potrzeb grupy lub oddziału”
1) odpowiedź „zawsze” wybrało 20 nauczycieli, co stanowi 66,51 % nauczycieli
biorących udział w badaniu.
2) odpowiedź „często” wybrało 15 nauczycieli, co stanowi 34,88 % nauczycieli
biorących udział w badaniu.
IV. W jaki sposób nauczyciele pracujący w jednym oddziale współpracują ze sobą
w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów
edukacyjnych.
W jaki sposób nauczyciele współpracuje ze sobą w zespołach nauczycielskich?
Szukając odpowiedzi na czwarte pytanie kluczowe przeprowadzono badanie ankietowe,
w których wzięło udział 31 nauczycieli oraz wywiad grupowy.
W wyżej wymienionym obszarze przeprowadzono badanie ankietowe, w którym wzięło
udział 31 nauczycieli zatrudnionych w naszej szkole. Odpowiadali na pięć pytań.
Pierwsze z nich brzmiało: Czy jest Pan/Pani zaangażowany/a w prace zespołów
nauczycielskich działających na terenie szkoły?
Ankietowani odpowiadali:
1) tak - 31 (100%)
2) nie – żadna osoba
Na drugie pytanie: Jak ocenia Pan/Pani zaangażowanie nauczycieli w pracę zespołów?
1) angażują się wszyscy - odpowiedziało 19 osób (61,29%)
2) angażuje się większość - 10 (32,25%)
3) angażuje się mniejszość - 1 (3,22%)
4) angażują się pojedyncze osoby - 1 (3,22%)
17
Trzecie pytanie brzmiało: Czy w ramach pracy zespołów planuje Pan/Pani wspólnie z innymi
nauczycielami działania w szkole?
1) tak - odpowiedzieli wszyscy ankietowani, czyli 31 (100%)
2) nie – nikt nie wybrał tej odpowiedzi
Na czwarte pytanie: Jak często planuje Pani/Pan wspólnie z innymi nauczycielami działania
w szkole? Ankietowani mieli do wyboru cztery odpowiedzi.
1) bardzo często – tę odpowiedź wybrały 4 osoby, co stanowi 13%
2) często – stwierdziły 24 osoby (77%)
3) rzadko - 3 (10%)
4) wcale – nikt nie wybrał tej odpowiedzi
Piąte pytanie brzmiało: Czy współpraca nauczycieli daje wymierne korzyści?
1) 26 (84%) nauczycieli stwierdziło, że tak
2) nikt nie wybrał odpowiedzi nie
3) 5 (16%) uznało, że nie zawsze
19
10
1 1
0
5
10
15
20
angażują się wszyscy większość mniejszość pojedyncze osoby
Jak ocenia Pan/Pani zaangażowanie nauczycieli w pracę zespołów?
0 5 10 15 20 25 30
bardzo często
często
rzadko
wcale
Jak często planuje Pani/Pan wspólnie z innymi nauczycielami działania w szkole
18
Dokonano także analizy dokumentów takich jak: księga protokołów z posiedzeń rady
pedagogicznej, program wychowawczy szkoły, plany pracy zespołów przedmiotowych,
plany wychowawcy klasy, dziennik elektroniczny Librus.
Przeprowadzono również wywiad grupowy z nauczycielami, podczas którego
odpowiedzieli oni na kilka pytań.
Jakie formy współpracy preferują nauczyciele?
Analizując odpowiedzi należy stwierdzić, iż nauczyciele preferują następujące formy
współpracy:
1) pracę w małych grupach (2-3 osobowych),
2) pracę w zespołach zadaniowych i zespołach przedmiotowych,
3) wymianę doświadczeń,
4) rozmowę,
5) dyskusję,
6) korzystanie z pomocy,
7) wycieczki,
8) wyjazdy,
9) akcje,
10) imprezy szkolne,
11) wspólne opracowywanie programów,
12) dzielenie się obowiązkami.
W jaki sposób nauczyciele współpracują w tworzeniu procesów edukacyjnych?
W oparciu o przeprowadzoną analizę dokumentów oraz wywiad grupowy ustalono, iż zespoły
nauczycieli:
1) opracowują plany wychowawcy klasy na danym poziomie,
2) planują różne konkursy przedmiotowe,
3) opracowują regulaminy konkursów,
4) powołują komisje konkursowe.
tak 84%
nie 0%
nie zawsze 16%
Czy współpraca nauczycieli daje wymierne korzyści?
19
Na podstawie zapisów w dziennikach lekcyjnych należy stwierdzić, iż nauczyciele:
1) ustalają terminy sprawdzianów tak, by się nie pokrywały,
2) nauczyciele tego samego przedmiotu często ujednolicają przedmiotowe ocenianie oraz
wymagania edukacyjne,
3) wspólnie ustalają kontrakty z uczniami,
4) nauczyciele wspólnie ustalają tematy zajęć dydaktycznych oraz wychowawczych,
5) nauczyciele przedmiotów takich jak: język polski, język angielski, matematyka
wspólnie organizują sprawdziany próbne, a następnie dokonują analizy tych
sprawdzianów.
W jaki sposób zespoły nauczycieli dokonują analizy wyników kształcenia?
Nauczyciele dokonują analizy:
1) sprawdzianów próbnych,
2) diagnoz na starcie i po każdym etapie kształcenia,
3) testów kompetencji, sprawdzianów pisemnych i kartkówek.
Dokonują analizy wyników także poprzez:
1) obserwacje uczniów,
2) rozmowy z wychowawcami i rodzicami,
3) analizę kart pracy,
4) prace domowe,
5) analizę wyników konkursów,
6) wypowiedzi ustne,
7) samodzielną pracę ucznia,
8) określają, co zostało opanowane i nad czym trzeba popracować,
9) ponadto kontrolują zeszyty przedmiotowe i zeszyty ćwiczeń,
10) dokonują analizy ocen opisowych uczniów,
11) dostosowują treści do potrzeb uczniów,
12) oceniają dojrzałość i gotowość szkolną,
13) rozpoznają indywidualne potrzeby dziecka.
W jakim stopniu nauczyciele wykorzystują w swojej działalności dydaktyczno-
wychowawczej wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych?
Na podstawie przeprowadzonego wywiadu należy stwierdzić, iż wszyscy nauczyciele
wykorzystują wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych. Wnioski te
wykorzystują w różny sposób:
1) uwzględniają je przy opracowaniu programów naprawczych, programów zajęć
wyrównawczych i pracy z uczniami zdolnymi,
2) planowaniu szkolnych konkursów,
3) planowaniu indywidualnych spotkań i rozmów z rodzicami,
4) kierowaniu uczniów do Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej.
5) wykorzystują je do stosowania nowych, efektywniejszych form pracy.
Uwzględniają wnioski:
1) opracowując zajęcia indywidualne z uczniem,
2) dostosowując wymagania,
20
3) przeznaczając dodatkowy czas na zagadnienie słabo opanowane,
4) planując ćwiczenie i doskonalenie umiejętności,
5) wprowadzając zmiany do planu nauczania lub korekty w kolejnych jednostkach
lekcyjnych,
6) angażując rodziców do pomocy w realizacji procesu edukacyjnego.
Ponadto nauczyciele tworząc plan wychowawcy klasy na dany rok szkolny
uwzględniają wnioski i wskazówki do pracy przedstawione na posiedzeniach rady
pedagogicznej.
Czy efektem współpracy nauczycieli są wysokie wyniki osiągane przez uczniów?
Większość nauczycieli stwierdziła, że ich wzajemna współpraca na wielu płaszczyznach
przekłada się na wysokie wyniki osiągane przez uczniów, są to:
1) liczne sukcesy dzieci w różnorodnych konkursach,
2) wysokie średnie ocen z poszczególnych przedmiotów,
3) wysokie oceny zachowania wystawiane na półrocze i koniec roku szkolnego.
Podsumowanie
Uzyskane w przeprowadzonej ewaluacji wyniki pozwalają na sformułowanie następujących
wniosków i rekomendacji.
WNIOSKI
1. W szkole organizowane są różnorodne zajęcia pozalekcyjne dla uczniów klas I-VII
uwzględniające ich potrzeby edukacyjne i wpływające na poprawę efektów nauczania.
Nauczyciele planując zajęcia kierują się ich zainteresowaniami, potrzebami
i możliwościami oraz stosują zróżnicowanie metody wspierania i motywowania
uczniów w procesie uczenia się.
2. Na bieżąco monitorowane są osiągnięcia uczniów w celu podnoszenia jakości
i efektywności kształcenia. Dokonywana jest analiza osiągnięć uczniów, analiza
wyników nauczania i diagnoz, analiza testów kompetencji w kontekście całego
oddziału i pojedynczych uczniów. Wnioski z monitoringu i analizy wdrażane są m.in.
poprzez zorganizowanie zajęć pozalekcyjnych, modyfikacje planów dydaktycznych
nauczycieli.
3. Uczniowie są systematycznie oceniani zgodnie z przyjętymi kryteriami
obowiązującymi w szkole. Otrzymana ocena jest dla nich jasna i zrozumiała,
a w przypadku zaistniałej potrzeby dokładnie omawiana i uzasadniana przez
nauczyciela poprzez podanie braków i wskazanie możliwości poprawy oceny.
21
4. W szkole monitoruje się sposoby motywowania uczniów w celu podnoszenia jakości
i efektywności kształcenia. Dokonywana jest analiza osiągnięć uczniów, analiza
wyników nauczania i diagnoz, analiza testów kompetencji w kontekście całego
oddziału i pojedynczych uczniów.
5. Na ogół uczniowie są informowani przez nauczycieli o celach i zadaniach w czasie
zajęć. Nauczyciele stosują różnorodne metody nauczania, które dostosowują
do potrzeb grupy lub oddziału.
6. Nauczyciele współpracują ze sobą w różnych zespołach przedmiotowych
zadaniowych, jednakże nie wszyscy w równym stopniu są w tę pracę zaangażowani.
Preferowaną formą współpracy są 2-3 osobowe zespoły.
7. Nauczyciele często wspólnie z innymi nauczycielami planują działania w szkole
i analizują efekty kształcenia i wychowania, co daje wymierne korzyści, np. w postaci
wysokich wyników uczniów i wielu osiągnięć w konkursach międzyszkolnych.
8. Wnioski z analiz przedstawiane są na spotkaniach członków zespołów oraz
na zebraniach rady pedagogicznych podsumowujących pracę szkoły po I i II półroczu
danego roku szkolnego, a następnie wykorzystywane podczas opracowania
programów i planów pracy oraz stosowania nowych, efektywniejszych form pracy.
REKOMENDACJE
1. Na bieżąco dostosowywać ofertę edukacyjną szkoły poprzez analizowanie
potrzeb i zainteresowań uczniów w celu stworzenia jak najlepszych warunków
do ich rozwoju.
2. Dbać o kształtowanie holistycznego obrazu świata poprzez integrację treści na
zajęciach lekcyjnych. Organizować pracę w zespołach lub w grupach w taki
sposób, aby uczniowie korzystali nawzajem ze swojej wiedzy, umiejętności,
stawali się odpowiedzialni za sukces kolegów, a także rozwijali umiejętności
zgodnej
i twórczej współpracy.
3. Systematyczne monitorować i oceniać uczniów poprzez wnikliwe analizowanie
wyników nauczania, opracowywanie planów działań doskonalących – zwrócenie
uwagi na zadania o niskim wskaźniku trudności oraz stosować różnorodne formy
oceniania.
4. Kontynuować systematyczne ocenianie uczniów według znanych im kryteriów
oceniania. Wskazywać rolę oceniania w procesie edukacyjnym poprzez
22
wyrabianie u uczniów nawyku analizowania ocenionych prac pisemnych
i ustnych oraz zadawania pytań o uzasadnienie wystawionej oceny.
5. Doskonalić sposoby motywowania uczniów do nauki poprzez poszukiwanie coraz
to nowych środków i metod pracy zachęcających do uczenia się. Eliminować
(w miarę możliwości) czynniki zniechęcające uczniów do uczenia się.
6. Systematycznie i na każdej lekcji informować uczniów o celach zajęć,
a na zakończenie omawiać stopień ich realizacji.
7. Kontynuować pracę nauczycieli w zespołach przedmiotowych i zadaniowych,
równomiernie przydzielając prace, aby wszyscy ich członkowie byli w równym
stopniu zaangażowani.
8. Dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem poprzez publikacje, np. na stronie
internetowej szkoły i wymianę między nauczycielami ciekawych konspektów,
scenariuszy zajęć, wspólne opracowywanie planów pracy, przygotowywanie
sprawdzianów i analizę ich wyników.
Raport sporządzono w oparciu o przeprowadzone badania ewaluacyjne w roku
szkolnym 2017/2018.