radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- hasta konumlandırma/ görüntüleme 1-2...
TRANSCRIPT
![Page 1: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/1.jpg)
RADYASYONUN ÖLÇÜLMESİVE
KİŞİSEL DOZİMETRE KULLANIMI
Sağlık FizikçisiDidem GÖKSOY
![Page 2: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/2.jpg)
Dozimetri ve DozimetreNedir?
![Page 3: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/3.jpg)
Direkt veya dolaylı olarak radyoaktif ışımayamaruz kalan bir malzemenin veya canlı dokunun nekadar ışımaya maruz kaldığını ölçme ve hesaplamatekniğidir.
Dozimetri
![Page 4: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/4.jpg)
Radyasyon kaynakları ile çalışankişilerin maruz kaldığı radyasyon dozumiktarının belirlenmesi için kullanılan kişiseldoz izleme cihazıdır.
Dozimetre
![Page 5: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/5.jpg)
Monitoring Nedir?
![Page 6: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/6.jpg)
İyonlaştırıcı radyasyonların, radyoaktifkontaminasyonun varlığını ve derecesini tayin etmeişlemi monitoring olarak adlandırılmaktadır.
![Page 7: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/7.jpg)
Alan Monitörizasyonu(eksternal doz hızı & kontaminasyon)
![Page 8: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/8.jpg)
İyonlaştırıcı radyasyon ile çalışılan alanlardaçeşitli noktalarda maruz kalınan radyasyon miktarınıtespit etmek üzere belli noktalara sabitlenmiş bir alandozimetresi bulundurmak zorunludur.
Alan izleme dozimetreleri, hem personel hem dediğer insanların radyasyona maruz kalmasına karşıyeterli koruma önlemi alınmasını sağlamak üzerekullanılmaktadır.
![Page 9: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/9.jpg)
Personel Monitörizasyonu(etkin doz, ekstremite dozu & kontaminasyon)
![Page 10: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/10.jpg)
İyonlaştırıcı radyasyonla çalışan kişilerinmaruz kaldığı toplam vücut dozunun rutin olarakölçülmesidir.
Yüksek dozların belirlenmesi ve ALARAprensibinin değerlendirilmesi açısından önemlidir.
![Page 11: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/11.jpg)
ALARA PRENSİBİ(As Low As Reasonably Achievable)
![Page 12: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/12.jpg)
• Tüm dünyada radyasyon dozu belirlemede hatırısayılır bir prensip vardır. Bu prensibe göre yapılacakbütün radyasyon ışınlamalarında maruz kalınanradyasyonun mümkün olan en alt düzeyde tutulmasısağlanmalıdır. Bu ilke "ALARA" prensibi olarakbilinmektedir.
• Türkiye de ise dozmetreler ve dozlar TAEK(Türkiye Atom Enerjisi Kurumu) kontrolündedir.
![Page 13: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/13.jpg)
Radyasyondan korunmanın temeli;
Eşik değerler altındaki doz sınırlarını kullanarak
Deterministik etkileri önlemek Stokastik etkileri azaltmaktır
Doz limitlerinin varlığına rağmen bütün radyasyon çalışmalarında gereksiz ışınlamalardan sakınmak.
Uygulamalarda ALARA olarak bilinen kuralın sürekli olarak uygulanmasına dikkat edilmelidir.
![Page 14: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/14.jpg)
Personel Monitoringinin Amacı Nedir ?
![Page 15: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/15.jpg)
Personelin maruz kaldığı kişisel radyasyon dozlarınınölçülmesi ve kayıtlarının tutmak.
Personelin maruz kaldığı kişisel radyasyon dozlarınınmaksimum müsaade edilen seviyenin altında tutmak.
Personele, radyasyon bakımından sağlığının korunduğugüvencesini vermek.
Kuruluşa, personel tarafından yapılacak asılsız fazladoz alma olasılıklarına karşı kanuni koruma imkanınısağlamak.
![Page 16: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/16.jpg)
24.03.2000 tarih ve 23999 sayılı Resmi Gazete’deyayımlanan TAEK Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinin 21.Maddesi gereğince, “yıllıkdozun, izin verilen düzeyin 3/10’unuaşma olasılığı bulunan çalışma koşulu A durumunda görevyapan kişilerin, kişisel dozimetre kullanması zorunludur”
Dozimetre kullanmayan, bulundurmayan kuruluşlara karşıTAEK’in yaptırımları olup lisanslarının iptali bile söz konusuolmaktadır.
Ayrıca kuruluşlarda çalışan radyasyon çalışanlarınınsağlığını ve çalışma ortamının güvenliğini kontrol altınaalabilmek için dozimetre kullanım zorunluluğu bulunmaktadır.
Yönetmelik
![Page 17: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/17.jpg)
Radyasyondan Korunma Komitesi:
Rutin olarak monitörize edilecek çalışanları Bazen kontrollü alanlarda çalışan ve monitörize edilmesi
gerekli yardımcı çalışanları Bireysel olarak monitörize edecek personelleriMonitörün nereye takılacağı Özel görevler için ekstremite dozimetrelerinin giyilip
giyilemeceği (eğer iyi klinik uygulamalar ile uyumlu ise) Dozimetrelerin değiştirilme ve doz raporlarının alınma
periyodları Dozimetre değişiminden sorumlu şahıs Kayıp dozimetre prosedürü
gibi noktaları belirlemelidir.
![Page 18: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/18.jpg)
SORUMLULUKLAR
Lisans sahipleri tüm çalışanlar için şu koşulları sağlamalıdır:
Mesleki ışınlanma sınırlanmalı ve optimize edilmelidir Korumanın sağlanabilmesi için uygun ve yeterli tesis,
ekipman ve hizmetler sağlanmalıdır, Uygun koruyucu cihazlar ve monitörizasyon ekipman
sağlanmalı ve uygun biçimde kullanılmalıdır, Uygun eğitim sağlanmalı, periyodik olarak eğitimlerin
yenilenmesi ve güncellenmesi gerçekleştirilmelidir.
![Page 19: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/19.jpg)
RADYASYON ALANLARI
Denetimli alanlar:
•Radyofarmasötiklerin hazırlandığı oda•Radyofarmasötiklerin atıldığı oda•Radyonüklidlerin saklandığı oda•Radyoaktif atıkların depolandığı oda•Radyofarmasötiklerin verildiği oda•Görüntüleme odalarıGözetim alanları:
•Tüm departman
![Page 20: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/20.jpg)
Normalde denetimli bir alanda çalışana yada bazen denetimli alanda çalışana ve önemli miktarda mesleki ışınlanmaya uğrayabilecek her çalışana uygun ve makul durumlarda bireysel monitörizasyon yapılmalıdır….
Normalde, gözetimli alanda çalışan yada sadece nadiren denetimli alana giren tüm işçiler için bireysel monitörizasyon gerekmeyecektir; ancak, çalışanın mesleki maruziyeti değerlendirilmelidir.Budeğerlendirme, bireyin yada işyerinin monitörizasyonsonuçlarına dayandırılmalıdır.
![Page 21: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/21.jpg)
Radyasyon maruziyeti açısından kritik gruplar
Radyasyon çalışanlarıHastalar Hasta çevresindeki kişiler
![Page 22: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/22.jpg)
Nükler Tıp’ta IşınlanmalarDahili Yutulan ve/veya solunanradyonüklidler.
HariciŞişeler, şırıngalar, hastalar
22
![Page 23: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/23.jpg)
Çalışanın Işınlanması:
Radyoaktif maddenin paketinin açılması Aktivite ölçümleri Kaynakların saklanması Kaynakların tesis içerisinde transferi Radyofarmasötiklerin hazırlanması Hastanın incelenmesi Radyoaktif hastanın bakımı Radyoaktif atıkların taşınması Kazalar
23
![Page 24: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/24.jpg)
Kişisel Dozimetre Çeşitleri
![Page 25: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/25.jpg)
Kişisel doz izleme cihazları, doğrudan okunabilenve okunması işleme tabi tutulmasını gerektiren cihazlarolarak sınıflandırılır.
A- Doğrudan okunabilen;
Cep dozimetre Elektronik dozimetre El-ayak dozimetre
B- Okunması için işlemlere tabi tutulması gereken;
Film dozimetre Termolüminesans dozimetre (TLD) Cam ve kimyasal dozimetre
![Page 26: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/26.jpg)
Çeşitli kişisel dozimetreler
TLD FİLM
ELEKTRONİK
KALEM
OSL
![Page 27: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/27.jpg)
Avantajları Tekrarlanabilir doz değerlendirmesi yapılabilmesi
Dezavantajları Sıcaklık ve nem gibi çevre şartlarından oldukça fazla
etkilenmesi, Daha geniş bir yerleşim alanı gerektirmesi, Fazla sayıda personele ihtiyaç duyulması, Anında değerlendirme yapılamaması, İşlem parametrelerinin fazlalığı Enerji bağımlılığı Radyasyon enerjisi ve doz nicelikleri hakkında bilgi
verememesi
Film Dozimetre
![Page 28: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/28.jpg)
Termolüminesans Dozimetre
Avantajları Uzun bir doz menziline sahip olmaları Doza orantılı cevaplar vermeleri Tekrar kullanılır Hacimce küçük olmaları Kolay değerlendirilebilmeleriDezavantajları Okuma işlemi dedektör üzerindeki doz etkisini sileceğinden,
her doz bir kez okunur. Dedektörlerin, her doz ölçüm periyodu öncesi sıfırlanması
gereklidir. Dedektörler sıcaklık, nem, ışık ultraviyole ışınlarına
duyarlıdır.
![Page 29: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/29.jpg)
Avantajları Yüksek Duyarlılık Yüksek hassasiyet Ergonomik boyut Okumada kolaylık Hızlı tahribatsız okuma 400 günde dozdaki azalma %4 Anneal gerek yok ECF düzeltmesine ihtiyaç duymaz Yeninden tekrar tekrar okunabilir
Dezavantajları Işığa karşı duyarlıdır
OSL Dozimetre
![Page 30: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/30.jpg)
Cep Kalem dozimetreleri
Bu tip dozimetreler 500 mR'e kadarolan radyasyon dozlarını gösterebilirler.
Bu tip dozimetrelerin en büyüküstünlüğü hiç bir yardımcı okumacihazına ihtiyaç göstermeden sadece birışık kaynağına doğru tutularak herhangibir anda alınan dozun okunabilmesidir.
![Page 31: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/31.jpg)
Alarmlı Elektronik Dozimetreler
Alınan dozlar anında hiçbir işlem gerekmeden göstergesindenokunur.
Doz veya doz hızı değerleri belirlenen değeri aşınca ses ile uyarıverir
İçinde yarı-iletken dedektörler bulunur. Bu dozimetreler, alınan doz değerlerinin yüksek olduğu iş
sahalarında film, OSL veyaTLD ile birlikte kullanılır.
![Page 32: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/32.jpg)
Dozimetre Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
![Page 33: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/33.jpg)
Neler Yapmalıyız ?
Dozimetrenizi radyasyon alanı içerisinde kullanın Dozimetrenizi düzgün ve doğru bir şeklide takın Dozimetrenin size ait olup olmadığını ve kullanım periyodunu
kontrol edin Hiçbir şekilde dozimetreyi açmaya çalışmayın Dozimetrenizi kaybettiğiniz zaman, derhal kuruluşunuzdaki
Radyasyondan Korunma Sorumlunuza haber verin. Dozimetrenizi etkileyecek, zarar verebilecek hertürlü
şeylerden ve kimyasallardan uzak tutun Çalışmanız bittikten sonra Dozimetrenizi, radyasyondan uzak,
güvenli bir alanda saklayın. Dozimetrelerinizi, yeni periyot dozimetreler elinize ulaşıncaya
kadar kullanın. Kullandığınız eski dozimetrelerinizi Radyasyon Güv. Uzm. teslim
edin.
![Page 34: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/34.jpg)
Neler Yapmamalıyız ?
Dozimetreye hasar vermeyin, açmaya çalışmayınDozimetreyi evinize yada başka bir yere
götürmeyinDozimetreyi kullandığınız esnada önüne
metal cisimler koymayın (örnek anahtar)Radyasyon alanı içerisinde dozimetreyi
unutmayın
![Page 35: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/35.jpg)
RADYASYONDAN KORUNMADA 3 ANA MADDE
1. ZAMAN
2. MESAFE
3. ZIRHLAMA
![Page 36: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/36.jpg)
ZAMANTıbbi işlemlerin radyasyon üretilebilen bir cihaz
ya da radyoaktif bir kaynak kullanılarak yapıldığıortamlarda ne kadar az zaman geçirilirse o kadar azdoza maruz kalınır.
![Page 37: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/37.jpg)
MESAFE
Tıbbi işlem sırasında kullanılan radyoaktifkaynakla veya radyasyon cihazı ile ışınlamanın yapıldığısırada aradaki mesafe ne kadar fazla ise o kadar az dozamaruz kalınır.
![Page 38: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/38.jpg)
ZIRHLAMA
Radyasyon kaynağı ile kişi arasında uygun birengel olması durumunda en az doza maruz kalınır.
![Page 39: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/39.jpg)
UYGUN ZIRHLAMA KURŞUN PARAVAN
KURŞUN CAM
KURŞUN ÖNLÜK
GONAT KORUYUCULAR
TİROİD KALKANI
GÖZLÜK
KURŞUN ELDİVEN
TOPRAK
BETON
![Page 40: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/40.jpg)
Kurşun eldiven
Koruyucu önlük Troid koruyucu
Koruyucu kurşun gözlükKoruyucu paravan
Gonat koruyucu
![Page 41: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/41.jpg)
![Page 42: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/42.jpg)
Kurşun Önlük Kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
![Page 43: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/43.jpg)
Görsel KontrolKurşun önlüğün kumaşı yüksek kalitede, çizilmelere karşı korumalı kumaştanolmasına ve önlük yüzeyinde delik ve yırtık olmamasına dikkat ediniz.
RöntgenKontrolüKoruyucu önlükler en fazla üç aylık periyotlarda koruyuculuğundan eminolmak için test edilmelidir.
TemizlemeHafif kirlenmelerde yumuşak bir bez ile ılık su ve bulaşık deterjanı yardımı ileönlük silinebilir. Fakat, kesinlikle alkol içerikli temizlik malzemelerikullanılmamalıdır.
![Page 44: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/44.jpg)
DezenfeksiyonKoruyucu önlük temizliği için otoklav kullanılmamalıdır. Dezenfeksiyonmalzemesi alkol içermemelidir.
Kullanım Ömrü ve GarantiTürkçe kullanım kılavuzu ve garanti belgesi yasal zorunluluktur. Ürünün kullanım ömrü kullanım ve bakım şekline göre büyük değişiklikler gösterebilir. Ayrıca, önlüklerin kullanım ömürleri doğru bakım sayesinde uzatılabilir.
İmhaKursun önlükler bölgenizdeki yerel kanunlar çerçevesinde yetkili kurumlar tarafından imha edilmeli veya imha için satın aldığınız firma ile görüşebilirsiniz.
![Page 45: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/45.jpg)
Muhafaza ve KorumaKoruyucu önlükler sandalye ve koltuk üzerine buruşuk bir şekildekonulmamalı, çivi şeklinde tek duvar askılığına asılmamalıdır.Kesinlikle kalorifer yakınına konulmamalı, mümkünse 10°C-20°C arası biryerde ve özel askılıklarda muhafaza edilmelidir.
![Page 46: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/46.jpg)
DOZ LİMİTLERİ
![Page 47: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/47.jpg)
Alara prensibine göre , görevi gereği radyasyonlauğraşan insanların yıllık alabileceği maksimum dozmiktarı 10 mSvdir. TAEK’e göre ise 50 mSvdir. Bumiktar TAEK’e göre aylık 5 mSv olarak belirlenmiştir.
![Page 48: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/48.jpg)
Radyasyondan korunmada temel prensipler (ICRP 1991 yılında yayınladığı raporda)
Uygulamaların gerekliliği:Net bir fayda sağlamayanhiçbir radyasyon uygulamasına izin verilemez.
Radyasyon korunmasının optimizasyonu: Ekonomik vesosyal faktörler göz önünde bulundurularak ,yapılanbütün çalışmalarda maruz kalınacak radyasyonunmümkün olduğunca en düşük düzeyde tutulmasısağlanmalıdır.
Doz limitleri:Görevi gereği radyasyonla çalışanlar vehalk için yıllık alınması izin verilen doz aşılmamalıdır.
![Page 49: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/49.jpg)
Doz Sınırları ICRP 60Radyasyonla
çalışanlarmSv/yıl Halk mSv/yıl
Tüm vücut(ardışık 5 yıl)
20 Tüm vücut(ardışık 5 yıl)
1
Tüm vücut(tek 1 yıl)
50 Tüm vücut(tek 1 yıl)
5
Göz 150 Göz 15
El,ayak,cilt 500 El,ayak,cilt 50
•16-18 yaş arasındaki stajyer ve öğrenciler için etkin doz 1 yılda 6 mSv’ ı geçemez.•Hamileliği belirlenmiş radyasyon görevlileri gözetimli alanda çalışırlar.(Batın yüzeyi eşdeğer doz sınırı 1 mSv dır.)
![Page 50: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/50.jpg)
Tüm Bunların Yanında Ne gibi Önlemler Alabiliriz?
![Page 51: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/51.jpg)
Radyasyondan korunma alınabilecek önlemler;
Kullanılan aktiviteye
Radyonüklidin tipine ve kimyasal özelliklerine
Prosedür tipine
bağlıdır.
51
![Page 52: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/52.jpg)
Doz mesafenin karesiyle ters orantılıolduğundan mesafe radyasyondan korunmaiçin çok etkilidir.Örnekler:
– Kaynakların taşınması için uzun pensler– Görüntüleme cihazları için geniş odalar
52
![Page 53: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/53.jpg)
Radyoaktif madde ile çalışırken eldiven giyilmeli. Laboratuvar kıyafetleri, tek kullanımlık olmalı galoş ve
koruyucu gözlük kullanılmalıdır. Radyoizotoplarla çalışırken yiyecek ve içecek
tüketilmemelidir. Radyoaktif atıklar uygun ortamda saklanmalıdır. Çalışma tamamlandıktan sonra çalışan personelin ve
çalışma ortamının radyasyon ölçümleri alınmalı vegerekirse dekontaminasyon işlemi yapılmalıdır.
Alan içerisinde radyasyon uyarı işaretleri bulunmalıdır.
Laboratuvar Kuralları
![Page 54: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/54.jpg)
RADYOFARMASÖTİKLERİN HAZIRLANMASI ESNASINDA
•Zırhlama•Korucuyu giysiler•Radyoaktif maddenin uzaktandokunulmasını sağlayan aygıtlar
•Radyoaktif atık kapları•Alarmlı doz hızı monitörleri •Kontaminasyon monitörü•Dekontaminasyon kiti•İşaretler etiketler ve kayıtçok önem taşır.
54
![Page 55: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/55.jpg)
Üretim - Doz hazırlanması - Enjektöre doz çekimi
Düşük enerjili radyofarmasötikler için kullanılan dozkalibratörlerinin iyonizasyon odalarının çevresinde yaklaşık 0.3-0.6cm lik kurşun zırhlama bulunmaktadır.
Pozitron yayan radyonüklidler için ilave zırhlama yapılmalıdır.Dozkalibratörünün mevcut kurşun kalınlığı en az 5 cm olmalıdır.
Diğer bir alternatif önlem doz kalibratörünün önüne kurşun tuğlakonulmasıdır.
İki personel dönüşümlü olarak çalışmalıdır
![Page 56: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/56.jpg)
Radyofarmasötik içeren vial veenjektör kabı 60mm kalınlıktakurşun ile çevrili çalışma modülüiçinde en az 10mm kalınlıkta kılıfiçinde saklanmalıdır.
Çalışan kişi, zırhlı vialdenenjektöre doz çekerken vialve enjektörden 55 mmkurşun eşdeğeri kalınlıktacam ile ayrılmalıdır.
![Page 57: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/57.jpg)
Enjektöre,vialden dozçekerken forceps veyapensler kullanılmalıdoğrudan elle temasedilmemelidir
![Page 58: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/58.jpg)
Kontaminasyon risklerini en aza indirmek için;-temiz çalışma koşulları sağlanmalı -iyi laboratuar uygulamaları yapılmalı-koruyucu eldiven ve giysiler
kullanılmalıdır.
![Page 59: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/59.jpg)
RADYOFARMASÖTİK UYGULAMASI ESNASINDA
• Şırınga zırhı• Eldivenler• Kurşun önlükler• Emici tamponlaroldukça önemlidir
59
![Page 60: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/60.jpg)
Enjektör Taşıma
Hazırlanan aktivite enjektörzırhı içine yerleştirilmeli
Duvar kalınlığı 20-40mm olantaşıma kabı içine yerleştirilmeli.
![Page 61: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/61.jpg)
Enjeksiyon İşlemi
Enjeksiyon işleminin hızlı tamamlanabilmesi için hastanın damaryolu önceden açılmalıdır.
Hastanın damar yolunun bulunması sırasında ortaya çıkacaksorunlar enjeksiyonu yapan kişinin dozunu arttıracaktır.
Hasta hazırlandıktan sonra kurşun enjektör enjeksiyon öncesindekanüle yerleştirilmeli ve işlem bu şekilde tamamlanmalıdır.
Enjeksiyon sırasında eldiven kullanılmalıdır.
![Page 62: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/62.jpg)
Görüntüleme hazırlığı ve hasta pozisyonlama
Hasta bekleme odasında, hastanınyanında bulunulması radyasyongüvenliği açısından sakıncalıdır.
Enjeksiyon sonrası ilglili personellermümkün olduğunca enjeksiyonluhasta ile yakın temas kurmamalıdır.
Çok gerekmedikçe hasta beklemeodasında yalnız olmalıdır.
370MBq FDG enjeksiyonundan sonra 1saat uptake periyodunda hastanın yanında kalan bir kişi0.1 m 0.59mSV1 m 0.07 mSv Benatar NA JNM 2000
![Page 63: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/63.jpg)
Enjeksiyon yapan çalışan için tüm vücut radyasyon dozu;
Zırhsız enjektör ; 0.0138 mSv/işlem (McCormick VA ve ark, 1993)
Zırhlı enjektör ; 0.0028 mSv / işlem (Chiesa C ve ark, 1997)
0.0020 mSv/ işlem (Gonzalez L ve ark, 1999)
![Page 64: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/64.jpg)
Şırınga Zırhı
1 ml’de 400 MBq Tc-99m
Zırhlama yok
0.4 mSv/saat
0.8 mSv/saat
4.2 mSv/saat
22 mSv/saat
8 mSv/saat
Zırhlı (2mm Tungsten)
0.004 mSv/saat
0.01 mSv/saat
0.04 mSv/saat
0.16 mSv/saat
6 mSv/saat
64
![Page 65: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/65.jpg)
Yıllık Parmak Dozu
Sağım: 30 GBq/gün (Tc-99m), 200 günHazırlama: 3 GBq/günEnjeksiyon 8 hasta/gün 400 MBq/hasta
Prosedür Ort/maks. doz Ort. /maks doz(şırınga zırhı yok) (şırınga zırhı ile)
(mSv) (mSv)
Sağım 50/180 50/180Hazırlama 110/420 90/420Enjeksiyon 450/2600 80/330
65
![Page 66: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/66.jpg)
Kurşun önlük kullanımında maruz kalınan doz
İnceleme Doz (mSv)önlüksüz önlükle (0. 3mm)
Kemik (400 MBq, 99mTc) 2.2 1.0CBF (1000 MBq, 99mTc) 12.0 5.0Miyokard (75 MBq, 201Tl) 0.3 0.2Kan havuzu (800 MBq, 99mTc) 4.7 2.2Diğerler (100 MBq, 99mTc) 0.4 0.2
66
![Page 67: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/67.jpg)
Kaynakların Zırhlanması Doz kalibratörü önünde Doz hazırlığı süresinde Enjeksiyon yapılması sırasında Enjektör taşınmasında Atıkların saklanması
Zaman ve uzaklık radyasyondankorunmada uygulanması kolay ve etkili biryöntem olmakla birlikte etkin bir korunmaiçin radyoaktivite kaynağının zırhlanmasışarttır.
Nükleer Tıp uygulamalarındakullandığımız kurşun önlük,şırınga zırhlama,kurşun bariyer kalınlıkları PET uygulamalarıiçin yeterli olmayacaktır.
![Page 68: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/68.jpg)
PET radyonüklidlerinin ışınlama hızınükleer tıp tekniklerinde kullanılanradyonüklidlere göre daha yüksek.Foton enerjileri yüksek.Yarı ömürleri kısa.
![Page 69: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/69.jpg)
PET/BTRadyasyon maruziyet kaynakları
Radyofarmasötik üretimi FDG dağıtımı Hasta dozu hazırlama Hasta dozu uygulanması Hastalar Enjeksiyondan sonra hasta pozisyonlama
Pet ünitesinden dışarı çıkarma ve kamera altından kaldırma
Dekontaminasyon Atıklar BT den kaynaklanan X-ışınları
![Page 70: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/70.jpg)
PET/BTÇalışanların radyasyon dozunu azaltma yöntemleri
Zaman Uzaklık ZırhlamaUygun laboratuvar
teknikleriRutin kontroller ve takipler
![Page 71: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/71.jpg)
PET/BT Çalışanlarında Parmak Dozları
Parmaklardaki doz ölçümünde doz değeridozimetrenin parmakta takılı olduğu bölgeye göredeğişebilir.
2.1 mGy
8.0 mGy
0.39 mGy
![Page 72: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/72.jpg)
PET/BT Personelinin Tüm Vücut Dozu
• Ortalama PET/BT tüm vücut dozu (iyi tasarlanmış bir tesiste):- Flakonun ilk ölçümü 2 µSv- Dağıtma ve Enjeksiyon 2-4 µSv/hasta- Hasta konumlandırma / Görüntüleme 1-2 µSv/hasta
• Zırhlı enjeksiyon aracı kullanılmazsa hasta başına enjeksiyondamaruz kalınan radyasyon dozu 3-6 µSv/hasta aralığında artışgösterir.
• Hasta tuvalet ve görüntüleme odasına giderken, hastaya eşlikedilirse maruz kalınan radyasyon dozu 5-10 µSv/hasta
![Page 73: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/73.jpg)
Doz hazırlanması sırasında farklılık Kullanılan teknik ZırhlamaA Radyasyon çalışanının deneyimi ve pratiği alınan dozları
değiştirmektedir.
İlk 1 yıl içinde daha yüksek doza maruz kalınmakta (WB 0.28 mSv/ ay) tecrübe arttıkça doz azalmaktadır (WB0.03 mSv/ ay)
Tecrübeli personel için yıllık doz 140 mSv (< 500mSv) iken tecrübesiz elemanda radyasyon maruziyeti 500mSv/yıl düzeyine dek çıkmaktadır.
![Page 74: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/74.jpg)
Efektif dozlarKonvansiyonel NT uygulamalarında radyasyon uygulama başınaradyasyon çalışanının aldığı ortalama radyasyon dozu;
1.5 mikroSv (0.3-5.3)mikroSv ClarkeE.A.Nuc.Med.Commun 13:795-798,1992 , ,
PET çalışmalarında radyasyon çalışanının hasta başına aldıkları doz;.
5.5mikroSv /370 MBq (Benatar NA JNM 2000)
11 mikroSv/500MBq (Chiesa C ve ark. EJNM 1997)
5 mikroSv/ 370 MBq (Dignum ve ark.1998)
PET Tüm vücut efektif doz değeri; ~7,5 mSv/ yıldır < 20-50 mSv
Konvansiyonel NT Tüm vücut efektif doz değeri ~2.8 mSv/ yıl < 20-50 mSvClarke E.A. Nuc.Med.Commun 13:795-798,1992
![Page 75: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/75.jpg)
Atıklar İğne, şırınga, vial, eldiven gibi radyoaktif madde ile
bulaşmış materyel plastik torba ile kaplı çöp toplamakabında izole edilmeli ve diğer çöplerden ayrı imhaedilmelidir.
Radyoaktif atıklar aktivite düzeyi bacground düzeyineindiği zaman standart atık olarak yok edilebilir.
FDG doz enjeksiyonundan sonra çıkan atıklar 1 günlükyarılanmaya
(10 yarı ömür= 18 saat) bırakılması yeterlidir.
Radyoaktif atık deposunun kapısı kilitli olmalı, kapıda uyarıişareti bulunmalı ve uygun zırhlama yapılmalıdır.
Radyoaktif atıkların kayıtları düzenli tutulmalıdır.
![Page 76: Radyasyonun ölçülmesi ve kişisel dozimetre kullanımı- Hasta konumlandırma/ Görüntüleme 1-2 µSv/hasta • Zırhlıenjeksiyon aracıkullanılmazsahasta başınaenjeksiyonda](https://reader031.vdocuments.site/reader031/viewer/2022012914/5e3d8feb19efe1146b57e79e/html5/thumbnails/76.jpg)
EN İYİ DOZ ALINMAYAN DOZDUR.
Teşekkürler…