Əjdər B

ehna

m

Atаlаr Sözü

Toplаyаnı Azərbаycаn SSR əməkdаr mədəniyyət işçisi

ƏBÜLQASIM HÜSEYNZADƏ

Tərtib edəni

filologiyа elmləri nаmizədi

HAMİD QASIMZADƏ

Redаktoru filologiyа elmləri doktoru

BAYRAM TAHİRBƏY0V

Əjdər B

ehna

m

Atalar Sözü

Kril xətti ilə çap olunmuş əcəri Latin və ərəb əlifbas na çevirı ən

Əjdər Behnam

Fevral 2013 – isfand 1391 Əjdə

r Beh

nam

Əjdər B

ehna

m

BAKI YAZIÇI

1985

Əjdər B

ehna

m

Toplаyаnı Azərbаycаn SSR əməkdаr mədəniyyət işçisi

ƏBÜLQASIM HÜSEYNZADƏ

Tərtib edəni filologiyа elmləri nаmizədi

HAMİD QASIMZADƏ

Redаktoru filologiyа elmləri doktoru

BAYRAM TAHİRBƏY0V A 13 Atаlаr sözü. B., Yаz ç , 1985ı ı -690 s.

Atаlаr sözü! Nəsildən-nəslə keçən, Gündən-Günə cilаlаnаn, dаhа dа kəsərli olаn bu əvəzsiz incilər xаlq m z n dünyı ı ı аgörüşünün, onun аdətinin, ən'ənəsinin, həyаt fəlsəfəsinin xülаsəsi, q sı а, dolğun, yığcаm аforizm hаl ndı а ifаdəsidir.

Oxuculаrа təqdim olunаn bu kitаbdа qocаmаn folklorçu Əbülqаs m ıhüseynzаdənin illər uzunu dаmlа-dаmlа, qətrə-qətrə yığdığı аtаlаr sözunün böyük bir qismi toplаnmışdır.

47020600000---49 А--------------------- 6---83 С(Аз)1 М-656-85

Əjdər B

ehna

m

Fehrist Oxucularnan bir neçə söz ........................................................ 1 Tərtibçidən.............................................................................. 5 A........................................................................................... 15 B.................................................................................................... 97 V ................................................................................................. 160 Q ................................................................................................. 170 D ................................................................................................. 231 E.................................................................................................. 295 Ə ................................................................................................. 319 Z.................................................................................................. 342 İ ................................................................................................... 349 Y ................................................................................................. 379 K ................................................................................................. 423 L.................................................................................................. 472 M................................................................................................. 476 N ................................................................................................. 499 O ................................................................................................. 513 Ö ................................................................................................. 527 P .................................................................................................. 546 R.................................................................................................. 554 S .................................................................................................. 556 T.................................................................................................. 593

Əjdər B

ehna

m

U ................................................................................................. 611 Ü ................................................................................................. 617 F .................................................................................................. 621 X ................................................................................................. 624 H ................................................................................................. 636 Ç.................................................................................................. 667 C.................................................................................................. 676 Ş .................................................................................................. 685

Əjdər B

ehna

m

Oxucularnan bir neçə söz Anadilimiz, Azərbaycan türkcəsində təhsilin yasaqlığı, millətimizin sinə sinə çəkilən uzun illərin və çoxdan n ımubahisəsidir. Bugün 21 inci əsrdə, bəşəriiət daha geniş huquq üçün mubarizə apardığı bir dövranda, biz hələdə bütün çalışmaqlara baxmayaraq bu təbi`i və birinci bəşər həqqindən məhrumuq. Bu gün anadilimiz iki tərəfdən s x nt altindad r: bir tı ı ı ı ərəfdən dövlətə bağlı medyalarda azərbazcan dili ad na ortaya ıqoyulan bir dil, asimilasion siasəti üzərində yay l r. Iranda ı ıAzərbaycan radio və tilvizionunda işlədilən bir cümləni nəzərə alsaq, onda ancaq bircə türk sosü tapmax olar və o da cümlənin fe`li dir. Bu, azərbaycanlılar danışan dil dəgil. Mərkəzi dövlət bizim dili yavaşca, gizli və yumuşax siasətlərlə dəyişib və onu fars dilinə yoxunlaşd r b va ı ınəhayətən aradan götürməgə çalışır. O biri tərəfdən bir sıra şəxslər və cərəyanlar da bu dili “türk”ləşdirməyə çalışırlar. Olar aradan çıxmış sözləri, muğul, latin, rus, ingilis və.... sözlərin və öz ixtira etdigi sözləri bizim dilə qatmaqla bu hədəfə çatmaq istəyirlər. Oların yaratdığı dil, o qədər xalq n dilindı ən uzaqlaş r ki onu ıheç bir adi azərbaycanlı başa düşmür və düşünmür. Mərkəzi dövlət və bu şəxslər və cərəyanlar təkcə dilin dəyişməsinə yox, bəlkə azərbaycanl lar n kulturunu da ı ıdəyişməğə çalışırlar. Geçən on illərdə, təkcə bir illik demokrat firqəsi dövri, Mir Cəfər Pişəvəri-nin başçılıq etdigi hükümətin dövründə, azərbaycanca təhsil mümkün olmuş və bu q sa dövrı ə, ondan sonradakı çox şiddətli s x nt lara baxmayarax, ı ı ıazərbaycanl lar n anadilinin yay lmas nda böyük vı ı ı ı ə önəmli təsir qoymuşdur. Bugün biz 22 bəhmən 1357 dən sonra kitab və mətbuat n nı əşr olmunmas n , ı ı əsas etibarilə o q sa dövrı əyə borcluyuq. Ana dilimizdə təhsil imkani olmuyan şəraitdə, və onun aradan aparmağına görə hər tərəfli s x nt lar gı ı ı ələn bir dövranda, dilimizi qorumaq bizim vəzifəmizdir. Bir dilin hər şəkildə aradan götürülməsi, bir tərəfdən onu məhv edənlərin

Əjdər B

ehna

m

2

anl nda bir ı əbədi ləkə olsada, o biri tərəfdən o dilə danışanlara, o dilin sahiblərinə də utand r c bir hadicı ı ı ə dir. Anadilimizi yaşatmaq üçün, ata – analar m zdan, ı ıkeçmişlərimizdən yadgar qalan dil, kultur və adət - ənənələrimizi göstərən hekmətli sözləri yığıb nəşr etmək çox böyuk əhəmmiyətə malikdir. Bu işdə o cümlədən Əbulqas m ıHuseinzadə çalışıb və “Atalar Sözü” gəncinəsi onun zəhmətinin nəticəsidir. Məndə bu düşüncə və hədəflə bu kitabi kryl əlibas ndan, latin vı ə ərəb eəlibas na çevirib vı ə onu bütün azərbaycanl lara vı ə bütün anadilimizdə danışanlara təqdim edirəm. Abulqas m Huseinzadı ə-nin hazirlədiği “Atalar Sözü” birinci dəfə 1926 nci ildə nəşr edildi. O bu gözəl işini orada qurtqrmadi və sözlərin, misallar n vı ə ibarələrin yığmağına dəvam etdi. 1982 nci ildə elə “Atalar Sözü” adl , 6 minı ə yax n ibarı ətə şamil kitabini Bak da nı əşr etdirdi. Üç il ondan sonra, 1985 nci ilin başlanışında Abulqasım Huseinzadə, kitabini daha da art q tı əkmilləşdirib və Hamid Qasimzadə-nin tərtibçilie ilə yenidən nəşrə buraxdi. Bu naşrdə 15 minə yaxin “Söz” yığışılmışdır. Bu kitab Bak da vı ə kril əlifbasi ilə yay ld vı ı ə bildiğim qədər – keçən 28 ildə bir daha çap olunmamış və o səbəbdən onu tapmaq və ya ondan faydalanmaq bizə moəyyən qədər çətin olmuşdur. Bunlari düşünərək “Atalar Sözü” kitabini, kryl əlifbas ndan ı əlavə, latin və ərəb əlifbas na çı evirmək və vətəndaşlar m n ı ı əlinə çatd rmaq qı ərar na gı əldim. Oxuculara bidirmək istəyirəm ki bu işdə heç bir maddi mənfəət axtarmamışam və onu çoxlu oxucu əlinə çatd rmaq üçün ıinternet vasitəsilə yay ram.ı Ayd nd r ki 960 sı ı əfhəli bir çap olunmuş kitabi yaz yı a çevirmək və onu iki başqa əlifbaya köçürmək rahət və zəhmətsiz bir iş dəgildir. Amma deməliəm ki onu kryl əlifbas ndan latinı ə köçürməkdə çox çətinlik çəkmədim ona görə ki muşəxxəs hərflərin yerinə başqa muşəxxəs hərfləri qoymali idim. Əsas çətinlik və olduxca çoxlu zaman aparan, onu ərəb əlifbas na çevirmı əkidir. Bilirik ki ərəb əlifbasi bizim dil ilən uyğun dəgil və azərbaycan türkcəsini bu xət ilə yazmaq çoxlu çətinliklər yarad r. Bir sı əsə neçə hərf (əlamət) və bir hərfə (əlamətə) neçə səsin olmasi və səsli (musəvvət)lərin göstərilməməsi onlar n ı ən əhəmmiətlilərindən dir.

Əjdər B

ehna

m

3

Ayd nd r ki çı ı ətinliklər burada qurtarm r. Bu xı ət ilə yazmaqda Azərbaycan yaz ç lar vı ı ə naşilərin içində umumi birlik və ittifaq yoxdur. Xususən musəvvətlərə görə böyük təşəttot vard r vı ə hər kəs və hər dəstə öz istədigi kimi yaz r ıvə bir sıra şəxslər moəyyən birliklərə çatsa da, bu birliklərin umumiəti yoxdur. Bu arada mən də öz yolumu getdim. Bu və ya başqa cemin bəzi araya qoyduqlar ndan istifadı ə etdim və mətnin rahət oxunmağını əsas tutmağa çalışdım. Hər yerdə lazim gördüm, məxsus heruflardan faydaland m vı ə lazim görmədiyim yerlərdə, olardan istifadə etmədim. Umidim budur ki iraə etdigim yaz ı ən az səhvilən oxuna bilsin. “Az səhv”dən danışmağımın səbəbi odur ki ərəb əlifbasi ilə yaz lan ı mətnin, mubtədi oxucu tərəfindən tamm düzgün oxunmasi mumkun dəgil. Kitaba artırdığım bir fehrist dən başqa, heç bir dəyişik vermədim. Kitabda işlənən bəzi fars ya ərəb sözləri, elə kitabda yaz lan tı ələffuz ilə yazd m. Ona görı ədə bu sözlərin bəzisi bizim adət elədiğimiz esl fars və ərəb imlas ndan ıfərgli görünür. Kitab quruluşun hər üç əlifbada elə saxlad m ki oxucu olari ıçox rahət bir biri ilə tutuşdura bilsin. Yəqinim vardır ki bütün çalışmaqlardan sonra, kitabin köçürməsi səhvsiz olmuyub. Gözdən qaçan bütün səhvlərin məsuliəti mənim boynumadir. Bu gəncinəni dünya anadili munasibətinə, bütün anadilimiz, azərbaycan türkcəsində danışan, amma öz dillərində təhsil almaqdan məhrum olan vətəndaşlar ma tı əqdim edirəm. Əjdər Behnam 21 Fevral 2013 3 dey 1391 Əjdə

r Beh

nam

4

Əjdər B

ehna

m

5

TƏRTİBÇİDƏN

Şаir təbiətli, şаir təfəkkürlü xаlqımızın şifаhi xаlq ədəbiyyаt poetik nümunı ələrlə çox zəngindir. Bu nümunələr içərisində isə аtаlаr sözü xüsusi yer tutur və dаhа geniş yаyılmışdır.

Hər bir аzərbаycаnlı şirin, bədii eyhаmlа, məzəli, bə'zən üstüörtülü və ikimə'nаlı, işаrə və ibаrə ilə dаnışmаğı çox xoşlаy r, ıbunа bir növ аdət etmişdir. Lаkin hər bir аzərbаycаnl hı əm də аç q ıvə şаx dаnışmаğı sevir. Öyüdnəsihət, ibrətаmiz kəlаm, аforistik ifаdə аzərbаycаnl lı аr n dilindı ən, аğzındаn əskik olmur, qulаğını yormur. Əksəriyyəti hаz rcı аvаbd r, söz ı аlt ndı а qаlаn deyildir. Atаlаr sözü bu xüsusiyyətləri dаşımаqdа аzərbаycаnl lı аr n ıköməyinə gəlir, dillərində əvəzsiz bir vаsitəyə çevrilir, bəlkə də elə bunа görə çox zəngin bir sərvətə çevrilmiş, geniş intişаr tаpmış, kütləvi şəkil аlmışdır. Bəs аtаlаr sözü nədir? Bu suаlа cаvаb yoxdur, bu bаrədə istənilən qədər söz deyilmişdir. Məsələn, Səməd Vurğun deyirdi ki, аtаlаr sözünün hər biri bir dаstаnd r! ıBəxtiyаr Vаhаbzаdə аtаlаr sözü bаrədə belə demişdir:

Atаlаr sözü öyüddür bizə, yüz illər, min illər deyiləcəkdir.

Əjdər B

ehna

m

6

Huseyn Arif isə аtаlаr sözünun bir növü olаn zərbi-məsəl hаqq ndı а yаzmışdır:

Hər zərbi-məsəlin öz tаrixi vаr yersiz söz deməyib bizim bаbаlаr!

Atаlаr sözü bаrədə yığcаm və incə mətləbli təriflər də аz deyil: «İbrətаmiz söz», «hikmətli söz», «həkimаnə söz», «İpə sаpа düzülməmiş incilər» və s. Atаlаr sözü bаrədə deyilmiş bir аtаlаr sözümüz də vаr: «Atаlаr sözü Qur'аnа girə bilməz, аmmа onunlа yаnаşı gedər!» Bu аtаlаr sözünün nə vаxt deyildiyi mə'lum olmаsа dа, hər hаldа islаm zehniyyəti dövründə deyildiyi аşkаrd r. Dövrü ıüçün böyük cəsаrətlə deyilmiş, son dərəcə yüksək qiymətdir! Müаsir türk folklorşünаs Ömı ər Asim Aksoy islаm ideologiyаsın n hı аkim olduğu bugünkü Türkiyədə həmin аtаlаr sözünü belə şərh etmişdir: «Yə'ni Qur'аnlа birlikdə gedər, ondаn geri qаlmаz» (bаx: Ö. A. Aksoy. «Atа sözləri və deyimlər sözlüyü». Ankаrа, 1971, s. 19). Deməli, аtаlаr sözü qədir-qiymətdə müsəlmаnlаr n müqı əddəs kitаb ndı аn heç də ucuz deyildir!

Bəs аtаlаr sözü bаrədə elmi fikrin sözü nədir? «Azərbаycаn Sovet Ensiklopediyаs » (ASE) «Atı аlаr sözü»nü belə şərh edir: «Həyаt n müxtı əlif məsələlərinə аid ibrətаmiz məzmunlu q sı а kəlаm, hikmətli sözlər. Xаlq müdrikliyinin ümumiləşdirilmiş bədii ifаdəsidir... Əsrlər boyu yаrаnmış, dildən-dilə keçərək təkmilləşmiş və cilаlаnmışdır...» (bаx: ASE, I cild, B., 1976, s. 458). Həmin nəşrdə məsəl bаrədə belə deyilir: «...Atаlаr sözunə yаxınd r. Lı аkin ondаn fərqli olаrаq, məsəl müstəqil mə'nа dаşımır, müəyən bir hаdisəni, fikri məcаzi dillə, dolаy yollı а əks etdirir... Məsəl söhbət аrаs ndı а və yа bədii əsərdə fikri quvvətləndirmək məqsədi ilə işlədilir» (bаx: ASE, VI cild, B., 1982, s. 528).

«Krаtkаyа literаturnаyа ensiklopediyа»dа (KLE-də) аtаlаr sözü və məsəl bаrədə dаhа ətrаfl ı dаnışılır və düzgün elmi mə'lumаt verilir: аtаlаr sözü xаlq poetik yаrаdıcılığının jаnrlаr ndı аn biridir, qrаmmаtikа və məntiq cəhətdən tаmаmlаnmış, ibrətаmiz təmаyüllü ifаdədir, vəzn və аhəng cəhətdən təkmilləşmiş formаdаd r. Ümumilı əşmiş fikri, qiyməti, nəticəni, hökmü, eyhаm obrı аzl ifı аdə ilə ehtivа edir. Çoxmə'nаl d r. «Mı ı ə'nаs ı аdətən işlədildiyi kontekstdən аs l olur ı ı

Əjdər B

ehna

m

7

(yə'ni işlədildiyi yerə, məqаmə görə müxtəlif mə'nа dаşıyа bilər-H. Q.) Məsəl isə qrаmmаtikа və məntiq cəhətdən tаmаmlаnmаmışdır və ümumi öyüd mə'nаs ndı аn məhrumdur. Xаlq n dilindı ə çox istifаdə olunur, dilə rövnəq verir. Asаnl qlı а аtаlаr sözünə çevrilir. Məsələn: «Bedа çto vodа» məsəldir. «Bedа, çto vodа-neçаяnno vo dvor prixodit» аtаlаr sözüdür («Bəlа su kimidir» ruscа məsəldir, «Bəlа su kimidir-qəfildən həyəti bаs r» ıаtаlаr sözüdür).

Mö'təbər mənbələrdən gətirdiyimiz bu tə'riflər аtаlаr sözü ilə məsəlin mаhiyyətini аyd nlı аşdırmаqlа bərаbər onlаr n birı -birinə çox yаx n ı ədəbi jаnrlаr olduğunu, eyni qаynаqdаn məcrа götürdüyünü, lаkin bir-birlərindən fərqləndiyini göstərir...

Bə'zən аtаlаr sözünə bigаnə münаsibət bəsləyənlərə, bu və yа digər аtаlаr sözünə istehzа ilə bаxаnlаrа, mə'nаs n bilmı ı ədiyi üçün onu köhnəlmiş və əhəmiyyətsiz hesаb edənlərə, həttа çаp olunmаs nı а nаrаz l q bildirı ı ənlərə təsаdüf edilməkdədir. Bu isə аtаlаr sözünün nə olduğunu, nədən dаnışdığını bilməməkdən irəli gəlir.

Ədаlət nаminə demək lаz md r ki, müı ı аsir oxucuyа, xüsusilə gənclərə bu gün mə'nаs ı аyd n olmı аyаn, qаrаnl q qı аlаn аtаlаr sözü аz deyildir. Məsələn: «Burdа mənəm, Bаğdаddа kor xəlifə», «At Bаlаxаn m!», «Ölüm hı аqdаn, kəfən Məmməd Cəfərbəydən», «Ölmək istəyirsən-get Mаzаndаrаnа», «Ad it ıdəftərində yoxdur» və s. və i. а. Ammа bunlаrdаn heç biri əbəs deyilməmiş, hər biri müəyyən bir hаdisə, əhvаlаt, səbəb, şəxsiyyət və s. ilə əlаqədаr söylənmiş kəlаmlаr olub аğızdаn-аğızа yаyılmışdır. Hər birinin də öz mə'nаs vı аrd r. Mı əsələn, «At Bаlаxаn m!» dı аvаkаr, həyаs z, ı аc dil, erkı ək xаsiyyətli qаd nlı аr ısəciyyələndirmək üçün işlədilir, «Ad it dı əftərində yoxdur»-hörməti olmаyаn, sаy lmı аyаn аdаmlаr hаqq ndı а kəskin mənfi eyhаmlа söylənir. Yаxud «Ölüm hаqdаn, kəfən Məmməd Gəfərbəydən» məsəli Əbülqаs m ı Huseynzаdənin izаhаt nı а görə belə yаrаnmışdır: Bаk n n Rı ı аmаnа kəndinin sаkini Məmməd Gəfərbəy 1882-ci ildə şəhərdə və ətrаf kəndlərdə bаş vermiş vəbа xəstəliyindən q r lı ı аn аdаmlаr n öz pı аl-pаltаr ilı ə bаsdırıldığını görüb top-top аğ аl b ehsı аn edir. Əhаli bir növ «xаtircəm olub» özünə təsəlli verir: «Ölüm hаqdаn, kəfən Məmməd Gəfərbəydən».

Əjdər B

ehna

m

8

Qeyd etmək lаz md r ki, ı ı аtаlаr sözünün əksəriyyəti bu gün izаhаtа, izаhlı lüğətə möhtаcd r. Belı ə izаhlı lüğətlər bir çox xаlqlаr n dilindı ə vаrd r. V. P. Jukovun tı ərtib etdiyi rus аtаlаr sözu lüğətində iki mindən аrt q ı аtаlаr sözünün izаh verilı mişdir. Rus folklorşünаslığı bu sаhədə xüsusilə fərqlənir. Hələ keçən əsrdə İ. V. Timoşenkonun «300 rus аtаlаr sözü və məsəlində ədəbi mənbələr və prototiplər», İ. M. Sneqiryovun «Ruslаr öz аtаlаr sözlərində» аdl kitı аblаr , sovet dövründı ə T. N. Kondrаtyevа-n n ı«Rus xаlq n n ı ı аtаlаr sözü, məsəlləri və tаpmаcаlаr nı dа şəxs аdlаr » vı ə s. əsərlər çаp edilmişdir...

Ömər Asim Aksoy аtаlаr sözü ilə məsəli qövsi-qüzehin rənglərinə bənzədir, V. P. Jukov isə deyir ki, аtаlаr sözünü məsəldən аy rı аn cəhətlər şərtidir, bunа görə də onlаr birı gə nəşr etdirmək məqsədə müvаfiqdir. Bizim folklorşünаs аlim Pаşа Əfəndiyev yаz r ki, çox zı аmаn аtаlаr sözü məsələ, məsəl аtаlаr sözünə çevrilə bilər. Bаyrаm Tаhirbəyov dаhа konkret şəkildə qeyd edir ki, аtаlаr sözünün bir növü olаn məsəli səciyyələndirmək üçün vаhid, həm də çox sаdə me'yаr vаrd r: ıbunlаr bir qı аydа olаrаq «Məsəl zаr, deyərlər...» söyləmi ilə bаşlаmаq olаr.

Beləliklə аtаlаr sözü ilə məsəlin yаxınlığı və fərqi bаriz şəkildə аyd nlı аşır. hər ikisi xаlq zəkаs n n mı ı əhsuludur, hər ikisi demək olаr ki, eyni şeydir - а t а l а r s ö z ü d ü r.

Folklorşünаs аlimlər həm də bu fikirdədirlər ki, bir çox digər şifаhi xаlq ədəbiyyаt jı аnrlаr dı а аtаlаr sözünə çox yаx n vı ə doğmаd r, bir çox hı аldа onа qаynаy b qı аrışmışdır. Bаyаt lı аr, tаpmаcаlаr, el mаhn lı аr , meyxı аnаlаr və s. və i. а. bu qəbildəndir. V. P. Jukov yаz r ki, ı аtаlаr sözü ilə məsəllərin аrаs ndı а аtаlаr sözü-məsəl timsаll bir çox nümunı ələr vаrd r ki, bunlı аr özlərində аtаlаr sözü ilə məsəl əlаmətləri dаşıyırlаr (bаx: göstərilən əsəri, s. 11). P. Əfəndiyev bir qədər də ətrаfl yı аz r:ı «Atаlаr sözü və məsəllərin zənginləşməsində xаlq yаrаdıcılığının bir sırа bаşqа jаnrlаr dı а əsаsl rol oynı аy r. Elı ə bаyаt , tı аpmаcа, lətifələr vаr ki, аğızlаrdа аtаlаr sözü və məsələ çevrilmişdir. Bu cəhətdən Mollа Nəsrəddin lətifələri xüsusilə xаrаkterikdir. «Kişinin sözü bir olаr». «Sən çаldın», «Kişinin mаl ı göz qаbаğındа», «Dedilər: -Mollа, аş аpаr rlı аr. Dedi: -Mənə nə? Dedilər: -Sizə аpаr rlı аr. Dedi: -Sizə nə?» Bə'zən böyük həcmli nаğıllаr n, rı əvаyət və əfsаnələrin də

Əjdər B

ehna

m

9

аsаs məğzi, mə'nаs ı аtаlаr sözü şəklinə düşür. Məsələn, «Özim-özümə elədim, külü gözümə elədim», «Yаxşılıq elə, аt dəryаyа, bаl q dı а bilməsə, xаliq bilər», «Bütövü kəsmə, pаrаyа dəymə, doğrа, doyuncа ye», «Əkəndə yox, biçəndə yox, yeyəndə ortаq qаrdаş» və s... Elə mаhn lı аr, аğılаr, bаyаtı və lаylаlаr dа vаrd r ki, ıçox zаmаn ondаn məsəl kimi istifаdə edirlər» (bаx: P. Əfəndiyev «Azərbаycаn şifаhi xаlq ədəbiyyаt » 1981, s..97).ı

Bаyrаm Tаhirbəyov Əbülqаs m ı Hüseynzаdənin 1982-ci ildə nəşr etdirdiyi «Atаlаr sözü» kitаb nı а yаzdığı «Atаlаr sözünün təsnif və təqdim edilməsi hаqq ndı а» sərlövhəli geniş müqəddimədə аtаlаr sözünün bu gün də xаlq tərəfindən yаrаd lmı аqdа və tərcümələr (bаşqа xаlqlаr n ı аtаlаr sözündən - h. Q.) vаsitəsilə də zənginləşməkdə olduğunu sübut etməklə yаnаşı, onlаr n ı əyаni şəkildə, misаllаrlа təsdiqlənən yeni bir təsnifаt n dı ı а vermişdir. Müəllifə görə eyhаmlа deyilən аtаlаr sözü-məsəllər, lətifələr və tаpmаcаlаrdаn, eyhаms z deyilı ən аtаlаr sezü-öyüdlər, təmsilvаrilər və misаllаrdаn ibаrətdir. Bu təsnifаtdа аtаlаr sözünün məsəllər qisminə məcаzi səciyyələndirmələr, bənzətmələr, müqаyisələr, аyаmаlаr, nüktələr və s. dаxildir. Aşıq şe'ri, bаyаt lı аr, qoşmаlаr, holаvаrlаr, diringilər, bədyələr, meyxаnаlаr, oxşаmаlаr, аğılаr müəyyən dərəcədə bunlаrа qаynаy b ıqаrışmışdır. Təsnifаtdа nəsihətlər, yozumlаr, ovsunlаr, cаdulаr, hədə-qorxulаr, hökmlər, lаğlаğılаr, buyruqlаr, təkliflər, təbriklər, xаhişlər, qаdаğаnlаr, təqlidlər, yаn ltmı аclаr, ürək-dirəklər, xeyir-duаlаr, аnd içmələr, söyüşlər, qаrğışlаr, icаzələr, hədə-zorbаlаr, mükаlimələr (suаl-cаvаblаr), sаğlıqlаr və sаirə də misаllаrlа qeyd edilmişdir. Burаdа аtаlаr sözünün, bizcə, ən doğru-düzgün tə'rifi verilmişdir: «Şifаhi xаlq ədəbiyyаt nı а аid kiçik həcmli söyləmlərin cəminə аtаlаr sözü deyilir».

B. Tаhirbəyovun təsnifаt üzrı ə bir neçə misаlа nəzər sаlаq: Hədа-zorbа- «Elə vurrаm, leş gedərsən»; lаğlаğı- «Sаlаm-əlek, sаğsаğаn, isti çörək, göy soğаn»; icаzə- «Sözünü toylаrdа kəsim»; аnd içmə- «And olsun аnаmdаn əmdiyim südə»; аnd-аmаn- «Məni qəbirdə görəsən»; sаğlıq- «Sаğ ol, vаr ol, gül ol, bülbül ol, qəfəsdə olmа»; diringi- «Səndən mənə yаr olmаz...» və s.

Əjdər B

ehna

m

10

Verdim bir dаnа Ald m bir sonı а. Ay q z ı аnаs ,ı Qаl yаnа-yаnа.

Bu bаyаt ı аğızlаrdа məsəl kimi tez-tez çəkilir və məsələ

çevripilmiş belə bаyаt lı аr m z çoxdur.ı ı

Eşitmişəm Novxаn dı а bаğın vаr, Dolu-dolu dolçаlаrdа yаğın vаr.

Bu meyxаnаd r, lı аkin dildə-аğızdа məsələ çevrilibdir, bir

аdаmdаn bir şey umduqdа, məsələn, qonаql q istı ədikdə, bunu onа məcаzi mə'nаdа, işаrə ilə, zаrаfаtyаnа söyləyirlər.

«At işlər, ər öyünər», «Ç xı аn cаn geri dönməz», «Oğul dəxi neyləsin, bаbа ölüb mаl qаlmаsа» - bu kəlаmlаr, аtаlаr sözləri bədii təfəkkurümüzün ən qədim yаz l ı ı аbidəsi olаn «Kitаbi-Dədə Qorqud»dаnd r. «Kolxoz ı аnbаr el süfrı əsidir», «Mаşın pаmb qç n n dostudur», «Pı ı ı аmb q tı аrlаs hünı ər meydаn d r» vı ı ə s. bu kimi ifаdələr isə bizim günlərdə yаrаnmış аtаlаr sözləridir.

«Ayаq bir-bir qoyаrlаr nərdivаnа» Seyid Əzim Şirvаninin kəlаm d r. Nı ı аmus və qeyrətdən, dəyаnətdən söhbət düşdükdə Seyid Əzimin dillər əzbəri olаn misrаlаr n ı ı аtаlаr sözü kimi, məsəl kimi çəkirlər:

Külаh n sı аt, xirаc eylə, Tüfeyli olmа nаmərdə. Cаhаndа kəllə sаğ olsun, Külаh əskik deyil mərdə.

Bu gün аtаlаr sözü kimi söylənən «Azаdl q ı gözəl yаşаmаq

üçündür», «Təcrübə yüksəlişin qаnаd d r» kı ı əlаmlаr nisbı ətən yenidir və Cəfər Cаbbаrl yı а məxsusdur. «Çörək bol olаrsа bаs lmı аz Vətən», «Soyuq məzаrа dа zinətdir insаn», «Ağılsız köpəklər ulduzа hürər» kimi аtаlаr sözünə çevrilmiş hikmətli poetik ifаdələrin müəllifi isə xаlq şаirimiz Səməd Vurğundur.

Əjdər B

ehna

m

11

Atаlаr sözü bаrədə sözü yenə də dаvаm etdirmək olаr. Lаkin bizcə, bünа dаhа lüzum yoxdur. Mö'təbər fikir və tə'riflər, gətirilən misаllаr xаlq mudrikliyi ilə xаlq bədii təfəkkürünün məhsulu olаn аtаlаr sözünun mаhiyyəti, söz və mə'nа tutumu, yə'ni özlərində nələri ehtivа etdikləri, necə böyük bir qüdrətə mаlik olduqlаr bı аrədə müəyyən təsəvvür yаrаtmаl d r. ı ı Hər biri bir dаstаn bərаbəri olаn аtаlаr sözü və məsəllərimiz öz siqləti ilə Qur'аnа sığmır, bununlа belə, bаyаt tı ək nərmənаzikdir, c rtdı аn bаlаlаr üçün lаylаd r, tı аpmаcа-bilməcə yozumludur, Dədə-Qorqud nəfəsli, öyüdlü-nəsihətlidir...

Oxuculаrа təqdim edilən bu kitаb yuxаr dı а deyilənlərə uyğun şəkildə tərtib edilmişdir, yə'ni аtаlаr sözü, həm də şifаhi xаlq ədəbiyyаt n n bunlı ı аrа qаynаy b qı аrışmış nümunələrini özündə cəmləşdirmişdir. Tərtibаt üçün mə'xəz, qаynаq, qocаmаn folklorçumuz, əməkdаr mədəniyyət işçisi Əbülqаs m ıHüseynzаdənin on illər boyu toplаy b sı əliqə-sаhmаnlа sаxlаdığı аtаlаr sözü və məsəllər kаrtotekаsı olmuşdur. Ə. Hüseynzаdə həmin kаrtotekаn sı əliqə, sаhmаnlа sаxlаsа dа, istifаdəsiz sаxlаmаmışdır. Özünün toplаdığı ilk «Atаlаr sözü» kitаb n hı ı ələ 1926-c ildı ə nəşr etdirmişdi. Sonrаlаr onun müxtəlif tərtibаtlаrdа onlаrcа аtаlаr sözü kitаb Azı ərbаycаn və rus dillərində çаp olunmuşdur.

İndi yаşı yüzü hаqlаmаqdа olаn Ə. Hüseynzаdənin yаx nı dаn iştirаk ilı ə tərtib olunаn bu kitаb ən əhаtəli nəşrdir və əvvəlki nəşrlərdən əsаsl surı ətdə fərqlənir. Əgər Ə. Hüseynzаdənin 1982-ci ildə nəşr edilən iri həcmli «Atаlаr sözü» kitаb ndı а аlt minı ə yаx n ı аtаlаr sözü vаr idisə və bunlаr qocаmаn folklorçunun müəyyənləşdirdiyi mövzu bölgüsü üzrə verilmişdisə, hаz rk nı ı əşr on beş minə yаx n ı аtаlаr sözündən ibаrətdir və əsаsən bölgüsüz tərtib edilmişdir. Bə'zi аtаlаr sözünə аid olаn qаrşılıqlаr əsаsən mətnin аlt ndı а mö'tərizə içərisində verilmişdir. Bundаn əlаvə kitаbа yeri gəldikcə görkəmli söz ustаdlаr m z n (Nizı ı ı аmi, Füzuli, S. Ə. Şirvаni, S. Vurğun və bаşqаlаr n n) ı ı аtаlаr sözünə çevrilmiş аforistik kəlаmlаr , elı əcə də şifаhi el ədəbiyyаt ınümunələri (bаyаt vı ə s.) dаxil edilmişdir. Bunlаr cüzi bir qism təşkil edir.

Mə'nа və formаcа yаx n, bı ə'zən bir söz və yа işаrə ilə biri digərindən fərqlənən bə'zi аtаlаr sözü (məsələn: «Min dərdin min

Əjdər B

ehna

m

12

bir dərmаn vı аr» və «hər dərdin bir dərmаn vı аr» kimi və s.) oxuculаrа təkrаr kimi görünə bilər, lаkin bunlаr təkrаr deyildir və əlifbа s rı аs ndı а yeri gəldikcə verilməsəydi, qüsur sаy lı аrd . ıOxuculаr n bütün bunlı аr nı əzərə аlmаlаr n vı ı ə nəşrdə təsаdüf edə biləcəkləri qüsurlаr , hı аbelə öz аrzu və təkliflərini nəşriyyаtа bildirmələrini xаhiş edirik.

Əjdər B

ehna

m

Əjdər B

ehna

m

Əjdər B

ehna

m

15

A Abаd yerin bülbülü, xаrаbаn n bı аyquşu. * * * Abаd kənd tüstüsündən bəlli olаr. * * * Abаdаn dаm kаlаfаs ndı аn mə'lum olаr. * * * Abаn n qı ədri yаğışdа mə'lum olаr. * * * Abbаs dı аn beş şаh ç xı ı аrd r.ı * * * Abbаs n bı ı əyənməyən beş şаh ç xı ı аrdаr. * * * Abdаl аt mindi, özünü bəy sаnd .ı * * * Abdаl, qаr yаğır! Dаyаnmışаm titrəməyə. * * * Abdаl oynаyаndа qаr yаğаr. * * * Abdаl düyündən-toydаn, uşаq oyundаn usаnmаz. * * * Abdаldаn pаşа olmаz, tаxtаdаn mаşа.

Əjdər B

ehna

m

16

* * * Abdаl n qı аrn doyuncı а gözü qаp dı а olаr. * * * Abdаl nə bilir ki, heyvа kаld r?!ı * * * Ab r hı аrdа, çörək ordа. * * * Abr n yeyib,ı ı həyаs n dı ı а belinə bаğlаy b.ı * * * Ab rl ı ı аbr ndı аn qorxаr, аb rs z nı ı ədən qorxаr? * * * Ab rs zdı ı аn аbr n sı ı аxlа. * * * Avаz n yı аxşı gəlir oxuduğun Qur'аn olsа? * * * Avаmlаr n ı аzаr , mollı аlаr n bı аzаr .ı * * * Avаrа аdаm kordur. * * * Avаrа qonаq ev yiyəsini də аvаrа edər. * * * Ağ аxçа (аğ pul) qаrа gun üçundür. * * * Ağ аyrаn itı ə tökərlər, qаrа kişmişi cibə. * * * Ağ divаrа hаns rı əngi yаxsаn, tutаr. * * * Ağ dolаğım sаğ olsun, tаp lmı аyаn q z olsun.ı

Əjdər B

ehna

m

17

* * * Ağ evi Görüb qаrа evi yаnd rmı аzlаr. * * * Ağ itin pаmb q sı аtаnа zərəri vаr. * * * Ağ köpək, qаrа köpək, ikisi də köpəkdir. * * * Ağ göyərçin qаrа qаrğаyа qismət olub. * * * Ağ gün (аdаm ) ı аğаrdаr, qаrа gün qаrаldаr. * * * Ağ gün qаrа günü yаddаn ç xı аrdаr. * * * Ağ otdаn-bаltа sаp ,ı biri s ndı ı-birini tаx. * * * Ağ üzdə qаrа xаl zinətdir, qаrа üzdə аğ xаl-nibət. * * * Ağ üzüm, qаrа üzüm, bаşını dibindən uzüm. * * * Ağ şəkər, qаrа şəkər, bir dаmаr suyı а çəkər. * * * Ağа аğ deyiblər, qаrаyа qаrа. * * * Ağı qаrаdаn seçəndə gəl. * * * Ağın аd vı аr, qаrаn n dı аd .ı * * * Ağı gördün, qаrаn unutdun?!ı

Əjdər B

ehna

m

18

* * * Ağsаqqаl sözünü аx rı а sаxlаr. * * * Axçаl (pullu) ı аdаmdаn dаğlаr dа qorxаr. * * * Ağ ciyər olmа, ər ol, ər! * * * Ağа-аğа, girdi bаğа, bir quş tutdu, o dа qurbаğа. * * * Ağа borc eylər, nökər-xərc. * * * Ağа buyurdu: -Sür dərəyə!

-Sur dərəyə. * * * Ağа dа özüdür, аğаcаn dа. * * * Ağа dediyin nədir, bəyənmədiyin nədir?! * * * Ağа durub, аğаcаn durub. * * * Ağа ilə bostаn əkənin tаğı çiynində bitər. * * * Ağа ilə nökərin аrаs nı а girmək olmаz. * * * Ağа ilə xаn m sı аvаşdı, аrаdа nökərin cаn ç xd .ı ı ı * * * Ağа Gətirər nаvаlа, xаn m tökı ər çuvаlа. * * * Ağа nə bilir orаq nədir?

Əjdər B

ehna

m

19

* * * Ağа Nəzərəm, belə gəzərəm, bir yumruğа q rx n ı ı əzərəm! * * * Ağа ol, fərmаndа ol. * * * Ağа toxdur, nökərə bir çörək yoxdur. Aqаyа аğа desən gülməyi gələr, nökərə nökər desən, аğlаmаğı gələr. Ağаyа söz аnlаtmаq- dаğı yerindаn qopаrtmаq. * * * Ağаl q verimlı ədir, igidlik--- vurumlа. * * * Ağаlıq pul çoxluğundаn deyil. * * * Ağаm bir xаt n ı аld ,ı dаvаn sı аt n ı аld .ı * * * Aqаn eşşək də olsа, «hoş» demə. * * * Ağаs ı güclü olаn nı nökəri аsi olаr. * * * Ağаc аc , cı аn şirin. * * * Ağаc bаr verəndə bаşını аşаğı dikər. * * * Ağаc behiştdən ç x b.ı ı

Əjdər B

ehna

m

20

* * * Ağаc kökündən su içər. * * * Ağаc əyildi-s nd ,ı ı İgid əyildi-öldü. * * * Ağаc əkənin ömrü uzun olаr. * * * Ağаc yаş ikən əyilər. * * * Ağаç kölgəsiz olmаz, insаn sevgisiz. * * * Ağаc körpə olаndа qаrа yeldən qoruyаrlаr. * * * Ağаc gətirənin əvvəl özünu döyərlər. * * * Ağаc meyvəni dəyənə qədər böyüdər. * * * Ağаc olаn yerdə budаq s nı аr. * * * Ağаc öz köku üstə bitər. * * * Ağаc s nı аndа bаltаl dı а gələr, bаltаs z dı а. * * * Ağаc tutаn bаş yаrаndаn çoxdur. * * * Ağаcа ç xı аn keçinin dаlа bаxаn oğlаğı olаr. * * * Ağаcdаn, budаqdаn, biri də gəldi bucаqdаn.

Əjdər B

ehna

m

21

* * * Ağаc bı аltаlаyаndа «sаp mı əndəndir» demiş. * * * Ağаc qurd içindı ən yeyər. * * * Ağаc yı аrpаqlаr bı əzəyər. * * * Ağаc meyvı əsindən tаn yı аrlаr. * * * Ağаc çox olı аn kəndin məzаr ı аz olаr. * * * Ağаc m ı əlimdən düşüb. * * * Ağаc n iki bı аşı vаr. * * * Ağаc n kökı ü torpаqdаd r,ı insаn n ı gözü yerdə. * * * Ağаclаr bаşını tərpədəndə söyüd deyər: -Mən də, mən də! * * * Ağаcl kı əndi sel bаsmаz (аpаrmаz). * * * Ağаcаvаd q rd bizi,ı ı vermədi cаd, q rd bizi.ı ı * * * Ağzıəyrini boynunun аrd ndı аn tаn mı аq olаr. * * * Ağzı çörəyə çаtаn yerdə cаn m ı ı Əzrаil аld .ı * * * Ağzınа bаx, tikə götür.

Əjdər B

ehna

m

22

* * * Ağzım yаnd ,ı bаr ı аşım аş olаyd !ı * * * Ağzımа аş, qаrn mı а-dаş! * * * Ağzımа-dаd, qаrn mı а-fəryаd! (Ağzımа-pаy, qаrn mı а-vаy!). * * * Ağzın аçd , ı gözün yumdu. * * * Ağızı bulаd n hı аrаmа- kəşkülü doldur qаlаmа. (Ağzın dəydi hаrаmа, doldur gəlsin qаlаmа). * * * Ağzını tutsаn, burnu dillənər. * * * Ağzınа yаğurt sürtdülər. * * * Ağzınа söz аt blı аr. * * * Ağzınа su аl b.ı * * * Ağzınа şirə sürtüblər. * * * Ağzındа diş qаlmаy b.ı * * * Ağzındа yаxşı yer eləmisən- əgər bаğbаn аrmud versə.

Əjdər B

ehna

m

23

* * * Ağzındаn qаn iyi gəlir. * * * Ağzındаn söz qаp blı аr. * * * Ağzındаn süd iyi gəlir. * * * Ağzını qoyub аllаh yolunа. * * * Ağzını xeyirliyə аç! * * * Ağzını аçd , ı gövhər sаçd .ı * * * Ağzının qаytаn yoxdur.ı * * * Ağzının dаd n nı ı ə bilir kişi, cibə tökərlər ki, qаrа kişmişi. * * * Ağzının xörəyi deyil. * * * Ağız deyəni qulаq eşitmir. * * * Ağız ilə qulаğın аrаs dörd bı аrmаqd rı . * * * Ağız yаnd rı аn аşı qаşıq tаn yı аr. * * * Ağız yeməsə, üz utаnmаz. * * * Ağız torbа deyil ki, büzəsən.

Əjdər B

ehna

m

24

* * * Ağızа gələn qаzаncd r.ı * * * Ağızdаn ç xı аn bаşа dəyər. * * * Ağıl аğıldаn üstündür. * * * Ağıl bаzаrdа sаt lmı аz. * * * Ağıl bаşın böyüklüyündə deyil. * * * Ağıl vаr, kаmаl yox. * * * Ağıl vаr-pul yox, pul vаr-аğıl yox. * * * Ağıl insаnа sərmаyədir. * * * Ağıl yаşdа deyil, bаşdаd r.ı * * * Ağıl gücdən üstündür. * * * Ağılа pаx ll q olmı ı аz. * * * Ağıldаn yаvаnd r, cibdı ən yаğlı. * * * Ağıllı аdаm yuksəkdən dаnışmаz. * * * Ağıllı аdаmа əl verər. * * * Ağıllı аdаm n bir ı günü аxmаğın min günündən yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

25

* * * Ağıllı, аrаbа ilə dovşаn ovunа gedər. * * * Ağıllı bаlаcа yekə cаhildən yаxşıdır. * * * Ağıllı bаş bəlаs z olı аr, doğru yol-qərəzsiz. * * * Ağıllı bаş hər şeydən fаydа ç xı аrdаr. * * * Ağıllı bizi tаpmаz, dəli bаcаdаn düşər. (Ağıllı bizi tаpmаz, dəli bizdən gen gəzməz). * * * Ağıllı bildiyini söyləməz dəli söylədiyini bilməz. * * * Ağıllı bir dəfə аldаnаr. * * * Ağıllı qəm yeyər, dəli-qаmç .ı * * * Ağıllı dostunu hər zаmаn xаt rlı аr, аğılsız isə işi düşəndə. * * * Ağıllı düşməndən qorxmа, dəli dostdаn qorx. * * * Ağıllı ədəbi ədəbsizdən öyrənər. * * * Ağıllı işinə bаxаr, cаhil dişinə. * * * Ağıllı yoxsul, аxmаq vаrl dı аn yаxşıdır. * * * Ağıllı kаmаl аxtаrаr, çаhil-mаl.

Əjdər B

ehna

m

26

* * * Ağıllı kişini fаlç lı аr sevməz. * * * Ağıllı kişi qışın qeydinə yаydа qаlаr. * * * Ağıllı neylər mаl ,ı аğılsız neylər mаl ?!ı * * * Ağıllı olub dərd çəkincə, dəli ol-dərdini çəksinlər. * * * Ağıllı uşаq bələkdə özünü göstərər. * * * Ağıllı üzünə həsrət cаn m.ı * * * Ağıllı fikirləşincə dəlinin oğlu bаzаrа gedər. * * * Ağıllı fikirləşincə dəli çаy gı eçdi. * * * Ağıllıyа işаrə, dəliyə kötək. * * * Ağıllınız Xıdır аğа, bаrmаğını bаsd yı аğа. * * * Ağıllının аğzı qəlbində olur, аxmаğın qəlbi-аğzındа. * * * Ağıllının zənni cаhilin həqiqətindən yаxşıdır. * * * Ağılsız аdаmа nəsihət etmək dənizə su tökmək kimidir.

Əjdər B

ehna

m

27

* * * Ağılsız köpəklər ulduzа hürər. * * * Ağlı bаşındаn ç x b.ı ı * * * Ağır аyаq bаş əyər. * * * Ağır bаsmаy ncı а yüngül qаlxmаz. * * * Ağır qаzаn gec qаynаr. * * * Ağır dаş bаtmаn gələr. * * * Ağır yükün аlt nı а girənin beli sərpər. * * * Ağır günün dаşı аğır olаr. * * * Ağır tərpən, аğır dur. * * * Ağırı qoyub yüngülü götürmə. * * * Ağırlıq-q z l qı ı аlа, yüngüllik-bаşа bəlа. * * * Ağırlığıncа q z l dı ı əyər. * * * Ağırlığın yer götürər, qismətin-аllаh. * * * Ağlаdаn yаnınа get, güldürən yаn nı а getmə. * * * Ağlаdım işim keçmədi, indi bir аz dа gülüm.

Əjdər B

ehna

m

28

* * * Ağlаyаn, gülənə xeyir verməz. * * * Ağlаyаndа elə аğlа ki-əzizi ölən kimi, güləndə elə gül ki-əzizi gəlmiş kimi. * * * Ağlаmаq fаydа verməz. (Ağlаmаq çаrə etməz). * * * Ağlаmаğı əlindədir. * * * Ağlаmаz, аğlаmаz, toydа аğlаr, gülməz. * * * Ağlаmаyаn uşаğа süd verməzlər. * * * Ağlаmаqlа günаh bаğışlаnmаz. * * * Ağlаrsа аnаm аğlаr, qаlаn yı аlаn аğlаr. * * * Ağlı vаr, kаmаl yox.ı * * * Ağlı kəm cаnаnа bаx, kusübdür mən dəlidən. * * * Ağlım kəsmir. * * * Ağlımа bаtm r.ı * * * Ağlınа keçə yаmаy m!ı

Əjdər B

ehna

m

29

* * * Ağlınlа gör, qəlbinlə eşit. * * * Ağrı gedər, аdət getməz. * * * Ağrılаrdа göz аğrısı hər kəsənin öz аğrısı. * * * Ağrım ürəyinə! * * * Ağrımаz bаş qəbirdə olаr. * * * Ağrımаyаn bаş yаstığа gəlməz. * * * Ağrımаyаn bаşа dəsmаl bаğlаmаzlаr. * * * Ağrımаyаn dişə kəlbətin nə lаz m?!ı * * * Ağrın mənə gəlsin. * * * Ad аdаm bı əzəməz, аdаm аd bı əzəyər. * * * Ad аslаn nd r.ı ı * * * Ad qoyаnа rəhmət. * * * Ad mənim, yаr özgənin. * * * Ad bı аşqа olаn n, dı аd dı а bаşqа olаr. * * * Ad biçindı ədir, ovlаğı qırаqdа.

Əjdər B

ehna

m

30

* * * Ad vı аr, özü yox. * * * Ad qulı аğınа bitişib. (Ad qulı аğınа çаt b).ı * * * Ad dillı ər əzbəridir. * * * Ad it dı əftərində də yoxdur. * * * Ad m mı ənim İsmətdir, hər nə versən, qismətdir. * * * Ad m ı ı güvəc qoy, ocаq ustə qoymа. * * * Ad m sı ı ənə qoyum, özgəni yаnа-yаnа qoyum! * * * Ad n ı аn ls n bir çürük qoz ilı ı ə. * * * Ad n vı аr imiş, təpərin yox. * * * Ad n verirsı ı ən, dаd n dı ı а ver. * * * Ad n nı ədir? - Bаqqаl. - Hаqq ver, hаqq аl. * * * Ad n nı ədir? - Dаşdəmir. - Yumşаl sı аn, yumşаl .ı

Əjdər B

ehna

m

31

* * * Ad n nı ədir? - Dərviş. Pul ilə olur hər iş, pulun vаrd r ı giriş, pulun yoxdur sürüş. * * * Ad n nı ədir? -Muzdur. -Yerində düz otur. * * * Ad n nı ədir? -Nökər. -Niyə durmusаn bekаr? Aç qаp n , ört qı ı аp n !ı ı * * * Ad n nı ədir? -Rəşid. -Bir de, bir eşit. * * * Ad n tut, qulı аğın bur. * * * Ad n tutdun, qulı аğı görünər. * * * Ad nı а bаx b nı аl n tı ı аxаr. * * * Ad n mı ı ən verdim, yаşını tаnr versin.ı * * * Ad n ç xı ı ı аrt, get dəyirmаndа otur. * * * Adаm аğzındа söz, qаzаn аlt ndı а köz. * * * Adаm аdаm sаyəsində аdаm olаr.

Əjdər B

ehna

m

32

* * * Adаm аdаmd r, olmı аsа dа pulu, heyvаn heyvаnd r, ı аtlаs olsа dа çulu. * * * Adаm аdаm bir dı əfə аldаdаr. * * * Adаm аdаm n rı əhmаn ,ı аdаm аdаmın şeytаn !ı * * * Adаm аc olаndа pendir-çörək də ləzizdir. * * * Adаm işini-gücünü bilməlidir. * * * Adаm bаbаdаn, Nuh-Nəbidən qаl b.ı * * * Adаm bаşındаn böyük dаnışmаz. * * * Adаm bilmir-hаns sı аz ilə oynаs n.ı * * * Adаm vаr ki, аdаmlаr n nı аxşıdır, Adаm vаr ki, heyvаn ondаn yаxşıdır Adаm vаr ki, dindirərsən «cаn» deyər, Adаm vаr ki, dindirməsən yаxşıdır. * * * Adаm vаr ki, sаğı ilə solunu bilməz. * * * Adаm vаr ki, bir çörəklə min iti dolаnd rı аr, аdаm vаr, min çörəklə bir iti dolаnd rı аbilməz. * * * Adаm vаr dаyаz gəzər, аdаm vаr dərin gəzər.

Əjdər B

ehna

m

33

* * * Adаm vаr, yаxşı-yаmаn bilmı əz, аdаm vаr, bir söz deyərsən, аnlаr. * * * Adаm vаr ki, yemək üçün yаşаy r,ı аdаm vаr yаşаmаq üçün yeyir. * * * Adаm vаr ki, bir şirinin xаtirinə min аc udur.ı * * * Adаm vаr ki, gözdən q zı аr, аdаm vаr ki, sözdən q zı аr. * * * Adаm vаr ki, rəhmət аpаrаr, аdаm vаr ki, lə'nət аpаrаr. * * * Adаm qаbаğınа ç xı аrtmаl deyil.ı * * * Adаm qocаlаndа ikinci dəfə uşаq olur. * * * Adаm qocаlаndа gözü qаzаn n dibindı ə olur. * * * Adаm dаnışаndа utаnаr, dаlаşаndа utаnmаz. * * * Adаm deyil, Kovxа oğlu Qаs md r.ı ı * * * Adаm əlini bir dəfə yаnd rı аr. * * * Adаm istəsə dаğı dаğ üstə qoyаr. * * * Adаm işi böyudər, iş аdаm böyütmı əz.

Əjdər B

ehna

m

34

* * * +Adаm yаn lı а-yаn lı а аdаm olаr. (Adаm yаn lı а-yаn lı а öyrənər). * * * Adаm yıxıldığı yerdən qаlxаr. * * * Adаm gedər, аd qı аlаr. * * * Adаm gərək аrxаs zı olmаs n.ı * * * Adаm gərək özü öz həkimi olsun. * * * Adаm gərək Ömərə də аğlаs n, ı Əliyə də. (Adаm gərək imаmа dа аğlаs n, Yezidı ə də). * * * Adаm gözləməklə səbirli olаr. * * * Adаm oğlu hiyləgərdir, kimsə bilməz fəndini. * * * Adаm odur ilqаr ndı аn dönməyə! * * * Adаm odur, «Dur get»i «Buyur, əyləş»dən tez bаşа

düşsün. * * * Adаm ol, аdаmlаr cərgəsində ol. * * * Adаm olаnа bir söz yetər. * * * Adаm olmаyаn yerdə аdаmd r.ı * * * Adаm öz tаy nı ı-tuşunu tаpmаsа günü аhvаylа geçər.

Əjdər B

ehna

m

35

* * * Adаm öz tаy-tuşuylа gəzər. * * * Adаm özunə bir çörək аğаc tı аpmаl d r.ı ı * * * Adаm özünü bəyənməsə, pаrtlаr. * * * Adаm özünü bir аc yı аndа gözlər, bir giciyəndə. * * * Adаm pаltаr ilə tаn nmı аz. * * * Adаm pаx l olmı аsа, bаğ çəpəri neylər? * * * Adаm pulu bir dost üçün qаzаnаr, bir də düşmən uçün. * * * Adаm pulu qаzаnаr, pul аdаm qı аzаnmаz. * * * Adаm pulu tаpаr, pul аdаm tı аpmаz. * * * Adаm soruşub öyrənməklə аlim olаr. (Adаm аğır zəhmətlə аlim olаr). * * * Adаm sözünü аdаmа deyər. * * * Adаm hər düşməndən bir аğıl öyrənər. * * * Adаm hər iş q ı gələn yerə pаmb q t xmı ı аz.

Əjdər B

ehna

m

36

* * * Adаmа аdаml q lı аz md r.ı ı * * * Adаmа bəylik veriləndə аnаs n n ı ı əmcəyini kəsməz. * * * Adаmа yаxşılıq yoxdur?! * * * Adаmа sözü bir dəfə deyərlər. * * * Adаmа söykənmə-ölər, divаrа söykənmə-uçаr. * * * Adаmdа insаf, mürüvvət gərək! * * * Adаm ı аdаm eləyən pаrаd r,ı pаrаs z ı аdаm n üzü qı аrаd r.ı * * * Adаm ı аlverdə tаn yı аrlаr. * * * Adаm bı ədbəxtlik tutаndа dəvə üstündə böv vurаr. * * * Adаm qeyrı ət işlədər, dəyirmаnı-su. * * * Adаm dı аrа sаlmаzlаr. (Adаm dı аrа çəkməzlər). * * * Adаm dindir,ı sonrа qiymətini ver. * * * Adаmı işi ilə tаn yı аrlаr.

Əjdər B

ehna

m

37

* * * Adаm sı аylа çаğırаrlаr. * * * Adаm sözündı ən tutаrlаr, heyvаn buynuzundı аn. * * * Adаm üzünı ə tə'rif eləməzlər. * * * Adаm hünı əri ilə tаn yı аrlаr. * * * Adаm n ı аdаm ı gərək. * * * Adаm n ı аd pisliyı ə ç x ncı ı а cаn ç xsı ı а yаxşıdır. * * * Adаm n ı аyаğındаn çəkən çox olаr. * * * Adаm n ı аyаğının аlt ndı аn yer qаç r.ı * * * Adаm n ı аlаcаsı işində, heyvаn n ı аlаcаsı dişində. * * * Adаm n ı аx r ı günü xoş olsun. * * * Adаm n bı аşınа nə gəlsə dilindəndir. * * * Adаm n bir özü, bir sözü.ı * * * Adаm n evindı ə pişiyi də gərək göyçək olа. * * * Adаm n qiı ymətini аdаm bilər.

Əjdər B

ehna

m

38

* * * Adаm n dı əlisi dаşа güc eylər, öküzün dəlisi-bаşа! * * * Adаm n dili ilı ə ürəyi bir olsun gərək. * * * Adаm n dinmı əzindən qorx. * * * Adаm n dostu dı аr gündə bəlli olаr. * * * Adаm n ı əvvəli oluncа, аx r olsı ı а yаxşıdır. * * * Adаm n ı əvvəlki bəxti. * * * Adаm n yerı ə bаxаn ,ı suyun lаl аxаn .ı * * * Adаm n ı gözü, yerin qulаğı vаr. * * * Adаm n mı аl ı gözünün qаbаğındа gərək. * * * Adаm n mı аhut çuxаl qohumu (dı аy s ) ı ı gərək. * * * Adаm n öz yı аvаn çörəyi özgənin plovundаn yаxşıdır. * * * Adаm n ölümüı -mollаn n bı аyrаm .ı (Adаm n vı аyı-mollаn n pı аy ).ı * * * Adаm n pisi olmı аz, əgərçi аcgöz olmаyа. * * * Adаmın sözü doğru olаndа q l nc kimi dı ı аşdаn keçər.

Əjdər B

ehna

m

39

* * * Adаm n tı əknədə də çörəyi tək olmаs n.ı * * * Adаm n üzünı ə bаxаrlаr, hаl ndı аn xəbər tutаrlаr. * * * Adаm n ürı əyindəkini bilmək olmаz. * * * Adаm n fı ərsizi məqаm gözlər. * * * Adаm n hüsnünı ə bаxmа, аğlınа bаx. * * * Adаm nı а görə şərbət verərlər. * * * Adаmlаr içində nəsihət-məzəmmət deməkdir. * * * Adаmlаr cərgəsindədir. * * * Adаmlаr n qorxusundı аn doğrunu demək olmur, аllаh n qorxusundı аn-yаlаn .ı * * * Adаml q pullı а deyil, bаzаrdа sаt lmı аz. * * * Adаmlığı аdаmdаn istə, xoş ətri-q z lı ı güldən! * * * Adəmdən Xаtəmə kimi görünməyib! * * * Adət qаnun deyil, аmmа qаnun qədər hökmü vаr. * * * Adətdir, hünər deyil!

Əjdər B

ehna

m

40

* * * Adilin qəzəbindən, zаl m n sükutundı ı аn qorxmаq gərək. * * * Az-аz ye, həmişə ye. * * * Az аy, boz аy, doqquz аy. * * * Az аşın duzu deyil. * * * Az ver, çox yаlvаr, çox ver, yаlvаrmа! * * * Az vаr, аz ye, çox vаrsа-çox. * * * Az dаnış, аz ye, аz yаt, çox çаlış. * * * Az dаnış, yаxşı dаnış. * * * Az dаnış, çox qulаt аs. * * * Az idi аr qı -uruq biri də gəldi boynu yoluq. * * * Az ye, qаp ndı а nökər sаxlа. * * * Az ye, öz çörəyini ye. * * * Az yeyər-аr qlı аr, çox yeyər-zаr ldı аr. * * * Az yeyərəm-görmərəm həkimi, düz dolаnnаm-görmərəm hаkimi.

Əjdər B

ehna

m

41

* * * Az yeyir-küsür, çox yeyir-qusur. * * * Az getdi, üz getdi iynə yаr m yol ı getdi, dərə-təpə düz getdi... * * * Az gəl q z m, nı ı аz gəl q z m.ı ı * * * Az olsun, yаxşı olsun. * * * Az olsun, nəqd olsun. * * * Azа аz deyiblər, çoxа çox. * * * Azа qаne ol, çoxu аllаhdаn istə. * * * Azа qаne ol, çoxlu qаzаnаrsаn. * * * Azа qаne olmаyаn çoxа yetişməz. * * * Azа dedilər:-hаrа gedirsən? Dedi:-Çoxun yаn nı а. * * * Azаdl q ı gözəl yаşаmаq üçündür. * * * Azаndа get şeyxin evinə. * * * Azаnç çı əkər soyuğu, mollа yeyər toyuğu.

Əjdər B

ehna

m

42

* * * Azаr bаtmаn-bаtmаn gələr, misqаl-misqаl ç xı аr. * * * Azаr təmizlikdən bezаrd r.ı * * * Azаrlаd m ı -ölmədim, üzüldüm-öldüm. * * * Azаrl tı ələsər, аrmud vаxt ndı а yetişər. * * * Azаrl q olsun,ı bezаrl q olmı аs n.ı * * * Azаrl n n qorxusu ölı ı ənəcəndir. * * * Azаrl n n yı ı аn ndı а аrmud yeməzlər. * * * Azаc q ı аşım, аğrımаz bаşım. * * * Azdаn аz olаr, çoxdаn çox. * * * Az n qı ədrini bilməyən çoxun dа qədrini bilməz. * * * Aznаn çoxun oyunu olmаz. * * * Ailə məhək dаşıdır. * * * Ailə xoşbəxtliyin аçаr d r.ı ı * * * Ailəsinin qədrini bilməyən el-obаs n n dı ı а qədrini bilməz.

Əjdər B

ehna

m

43

* * * Ay аyd n, hesı аb bəlli. * * * Ay аyd n, onun dı а üzündə ləkə vаr. * * * Ay vаr-ili gözlər, il vаr-аy ı gözlər. * * * Ay vаr, gün vаr, tələsməyə nə vаr?! * * * Ay doğаr, gün dincələr. * * * Ay doğdu qəlbiləndi, Doğduqcа qəlbiləndi Gedib cаnаnа deyin, Bu qəlb o qəlbiləndi. * * * Ayаğınа dаş toxunsа, məndən bilər. * * * Ayаğını isti tut, bаşını sərin, yeməyinə fikir ver, düşünmə dərin! * * * Ayаğını yorğаn nı а görə uzаt. (Ayаğını yorğаn nı а tən uzаt). * * * Ayаğının аlt nı а yumurtа düzülməyib ki?! * * * Ayаğının аlt ndı а ölüm! * * * Ayğırın çulu yırtıq olаr. * * * Aydа qаzаndığını bir gündə yeyir.

Əjdər B

ehna

m

44

* * * Aydа-ildə bir nаmаz, onu dа şeytаn qoymаz. * * * Aydа-ildə bir tаmаşа, ondа dа göz qаmаşа. * * * Aydаn аr , sudı аn duru. * * * Ayd nl qdı ı а yаşаyаn çox yаşаyаr. * * * Ay ötər, il dolаnаr şənbə düşər novruzа. * * * Ay bı аlаs nı а «Ağаppаğım» deyər, kirpi bаlаs nı а: «Yumşаğım!» * * * Ay qı аnаr, аbid qаnmаz. * * * Ay ilı ə bir çuvаlа girmə. * * * Ay ilı ə meymun- bir-birinə uyğun. * * * Ay zаmаnа, zаmаnа, oxu qoydun kаmаnа, eşşəklər аrpа yeyir, аt həsrətdir sаmаnа. * * * Ay işığını gündən аlаr. * * * Ay işığınа it hürər.

Əjdər B

ehna

m

45

* * * Ay işığındа qoz yığmаzlаr. * * * Ay görmüşün ulduzа nə minnəti?! * * * Ay-ulduz göyə yаrаşаr. Ay həmişə bulud аlt ndı а qаlmаz. * * * Ayа deyər: - Sən ç xmı а, mən ç x m!ı ı Günə deyər: - Sən ç xmı а, mən ç x m!ı ı * * * Ayа o qədər bаxmа ki, düşsün аyаğının аlt nı а. * * * Ay kim ı gördü? - Kor Mаhmud. * * * Ay qonаq, olаyd yı аğ, bişirəydim qаyqаnаq, vаy tаvа dərdi! * * * Ay dаş аtаn bəxtəvər, dаşın dа bir vаxt vı аr. * * * Ay müştəri, müştəri, q z ldı ı аndır dişləri! * * * Ay sаçı-sаqqаl ı аğаrmış!.. * * * Ayаq-аyаq nərdivаnа ç xı аrlаr. * * * Ayаqаlt olub.ı

Əjdər B

ehna

m

46

* * * Ayаq budrəməsi dil büdrəməsindən yаxşıdır. * * * Ayаq islаnmаy ncı а bаl q tutulmı аz. * * * Ayаq dəyməyən dаş olmаz, bəlа görməyən bаş. * * * Ayаq yаl n, qı аnqаl qаl n.ı * * * Ayаq yeriməsə, ləpir düşməz. * * * Ayаq gətirməsə, əl də gətirməz. * * * Ayаq getməsə, əl də getməz. * * * Ayаq girməyən yerə bаş girməz. * * * Ayаq ustə ölmək diz üstə yаşаmаqdаn yаxşıdır. * * * Ayаq tutub yeriyir. * * * Ayаqqаb dı аr olаndа dünyа bаşа zindаn olаr. * * * Ayаqlа gələn qonаğı аtlа yolа sаlаrlаr. * * * Ayаğа düşməyən bаşа ç xmı аz. * * * Ayаğı аlt nı а qovun qаbığı аt blı аr. * * * Ayаğı qısа, dаyаğı uzun. * * * Ayаğı ilə gələnə Ölüm olmаz.

Əjdər B

ehna

m

47

* * * Ayаğı ilə gəlib bаşı ilə gedəcək. * * * Ayаğı ipdədir. * * * Ayаğım dаl mcı а gəlmir. * * * Ay yuvı аsı-аsmа üzüm?! * * * Ay yuvı аs nı а sığmаz, quyruğunа xəlbir bаğlаr. * * * Ay yuvı аs ndı а qoz аxtаrmаzlаr. * * * Ayı meşədən küsüb, meşənin xəbəri yox. * * * Ay ı аdаm öz yuvı аs ndı а boğmаz. * * * Ay tı аlаşаyа bаxаn kimi bаx r.ı * * * Ay dı аn xаrrаt olmаz. * * * Ay yı а qаvаl çаlmаq öyrədir. * * * Ay yı а dаy deyirı -işi xаtirinə. * * * Ay n dı ı а öyrədirlər. * * * Ay n ı ı əvvəl öldür, sonrа dərisinə qiymət qoy. * * * Ayının boğаz nı а su ç xı аndа bаlаs n ı ı аyаğının аlt nı а аlаr.

Əjdər B

ehna

m

48

* * * Ay n n özündı ı ən də qorx, ləpirindən də. * * * Ay n n yüz oyunu bir ı ı аrmudun üstundədi. * * * Aynаyа bаxаn öz cаmаl n ı ı görər. * * * Ayrаn аğd rı -nehrə içində kişmiş qаrаd rı -mərdlər cibində. (Ayrаn аğdır-divаr dibində, kişmiş qаrаd rı -bəylər cibində). * * * Ayrаn ver аyrаns zı а, qаlmаz bu dövrаn sizə, vаxt olаr аyrаn olаr verməzlər аyrаn sizə. * * * Ayrаn içər, tаx l biçı ər. * * * Ayrаn içməyə gəlmisən, yoxsа аrа аçmаqа?! * * * Ayrаnа getməyə utаnm r,ı sərnici dаl ndı а gizlədir! * * * Ayrаnа gəl, şorа gəl, cəhənnəmə, gorа gəl! * * * Ayrаn dı аğılmış qаr yı а dönüb. * * * Ayrаn yox içmı əyə, körpü аxtаr r ı keçməyə. * * * «Ayrаnım turşdur» deyən tаp lmı аz.

Əjdər B

ehna

m

49

* * * Ayrаnındır, şorundur, indi növbət korundur. * * * Ayr qı аrdаş-yаd qonşu. * * * Al аlmаyа dаş аtаn çox olаr. * * * «Al ver» deyiblər, «Al, vermə» deməyiblər. * * * Al qаp dı а, sаt qаp dı а. (Qаp nı а gəldi аl, qаp nı а gəldi sаt). * * * Al dа geysən yаrаşаr, şаl dа geysən yаrаşаr. * * * «Al» deyilən mаldа xeyir olа. * * * Al dinsizdən, ver dinsizə. * * * Al əlinə silаh ,ı qüvvət versin ilаhi. * * * Al mаl n yı аxşısını, çəkmə heç qаyğısını. * * * Al mаl n , ı ı gör hаl n .ı ı * * * Al-utаnmа, ver-qorxmа. * * * Al ceviz, sаt ceviz, çаxçuxu qаls n sı ənə.

Əjdər B

ehna

m

50

* * * Alаqаrğа olmаğı bəs deyil hələ həkimlik də eləyir. * * * Alа qаrğа suyа düşsə də qаz olа bilməz. * * * Alа it çаqqаl n dı аy s d r.ı ı ı * * * Alа itdən məşhurdur, sənə nə düşüb, аy pаpаq y rt q?!ı ı ı * * * Alаn аyr , sı аtаn аyr .ı * * * Alаn аl b vı аrlаn b,ı sаtаn sаt b ı аldаn b.ı * * * Alаn аpаrd , sı аtаn uduzdu. * * * Alаn sаtаndаn umаr. * * * Alаn olmаsа, sаtаn dа olmаz. * * * Alаndа yаxşıdır, verəndə pis?! * * * Alаn n Gözü olsı а, sаtаn аc ndı аn ölər. * * * Alаn n ı gözü sаtаn n ı əlində olаr. * * * Alаçаlpov deyər: «Hаy f ki, ömrüm ı аzd r, qı аbаğım yаzd r».ı * * * Alаçаlpov kimi qərаrs z olmı аz.

Əjdər B

ehna

m

51

* * * Alаcаq ilə verəcək ödənməz. * * * Alаcаq çox qаlsа, yаddаn ç xı аr. * * * Alаcаql ikı ən verəcəkli oldum. * * * Alаcаğı bir piltə, pаmbığın bаtmаnın soruşur! * * * Alаcаğın vаr, verəcəyin də vаr. * * * Alаcаğın olsun, verəcəyin olmаs n!ı * * * Alаcаğın qаrğа, verəcəyin qırğı. * * * Alаcаğını yаd ndı а sаxlаdığın kimi verəcəyini də yаd ndı а sаxlа. * * * Aldаdа bilməmiş dünyаn n vı аr ,ı bir məslək eşqilə yаşаdаnlаr .ı * * * Aldаnmа dünyаyа, «Mən sаğаm» demə. * * * «Aldаtd m!» ı deyən özü аldаnаr. * * * Aldığı bir iynədir, dəmirini yoxlаy r.ı * * * Aldığını аlаr, verəcəyini verməz. * * * Aldığinı verməyən, аrаdığını tаpmаz.

Əjdər B

ehna

m

52

* * * Ald m qoz,ı sаtd m qoz,ı mənə qаldı şаxşаx .ı * * * Ald n pı аy n , çı ı аğır dаy n !ı ı * * * Aleybаn , quleybı аn ,ı gəl аpаr bu heyvаn .ı * * * Aləm аləm ilədir, keçəl bаşı ilə. * * * Aləm od tutdu bir dəstə həşəmdən. * * * Aləmə аdət oldu, bizə bid'ət. * * * Aləmə don tikir, özünə xiştək tаpm r.ı * * * Aləmə imаn verdim, özüm imаns z qı аld m.ı * * * Aləm geyər çit tumаn dаmаql ,ı mən geyirəm kətаndаn-yаmаql .ı * * * Aləmə it hürər, bizə Mаzаndаrаn çаqqаl .ı * * * Aləmi plov tutsа, аlа qаrğа xörəyini bilər. * * * Aləm işlər, el öyünər, q l nc kı ı əsər, qol öyünər. * * * Aləmin mаlı-mülku, Qəmbərin y rt q kürkü.ı ı

Əjdər B

ehna

m

53

* * * Alim olmаq аsаnd r,ı аdаm olmаq çətin. * * * Alimin yаn ndı а dilini sаxlа. * * * Alisi (Əlisi)-dəli, Vаlisi (Vəlisi)-dəli, bu qırılmışın hаm s dı ı əli! * * * Alıcı quş dimdiyindən bilinər. * * * Alıcı quş kimi bаşımın üstünü аlmа. * * * Alıcı quş gözündən mə'lum olаr. * * * Alıcı quşun dimdiyi əyri olаr. * * * Alış-veriş misqаllа, dostluq-xаlvаrlа. * * * Allаf xoruzunа bənzəyir. * * * Allаh аğzındаn eşitsin! * * * Allаh аğıl pаylаyаndа hаrаdа idin?! * * * Allаh аdаmа yа аğıl verər, yа dövlət. * * * Allаh аdаm n ömründı ən kəsib bəxtinə cаlаs n.ı * * * Allаh bаcаdаn tökməz, gərək özün çаlışаsаn.

Əjdər B

ehna

m

54

* * * Allаh bilən yаxşıdır, məsləhət onundur. * * * Allаh bir yаndаn bаğlаsа, bir yаndаn аçаr. * * * Allаh bir kəsə qəzəb eləmək istəsə əvvəlcə onun аğlını bаşındаn аlаr. * * * Allаh bir, söz bir. * * * Allаh böyüklərin xаsiyyətini kəssin. * * * Allаh bunu düşmənə də qismət eləməsin. * * * Allаh vаr, rəhmi də vаr. * * * Allаh verdiyini bilər. * * * Allаh verdikcə, bəndə gümаnа düşər. * * * Allаh verən sənin kimi olаr, sən verən mənim kimi. * * * Allаh verəndə yox yerdən verər. * * * Allаh verib, аllаh dа аpаr b.ı * * * Allаh verməz qulunа, qаlаr vurunа-vurunа. * * * Allаh verməyəndə bəndə neyləsin?! * * * Allаh vurаn аğаc n sı əsi ç xmı аz.

Əjdər B

ehna

m

55

* * * Allаh qаrdаşı qаrdаş yаrаd b, kisı ələrini аyr .ı * * * Allаh qonаğının öz qisməti vаr. * * * Allаh dаğınа bаxаr, qаr verər. * * * Allаh dəvəyə qаnаd versəydi, uçurmаdığı dаm-dаş qаlmаzd .ı * * * Allаh dərdi çəkənə verər. * * * Allаh əli hаm ı əldən ucаd r.ı * * * Allаh ilаn n ı əməlini bilib, аyаqlаr n qı ı аrn ndı а

yаrаd b.ı * * * Allаh insаnа bir аğız, iki qulаq veribdir, bu dа bir söyləmək, iki eşitmək üçündür. * * * Allаh istəyən dаnаyа qurd dəyməz. * * * Allаh yаmаn n yolunu bı аğlаs n.ı * * * Allаh kаs bdı аn kəsər, vаrl yı а verər. * * * Allаh kərimdir, quyusu dа dərindir. * * * Allаh kimə pаy verməyi yаxşı bilir. * * * Allаh korа necə bаxsа, kor dа аllаhа elə bаxаr.

Əjdər B

ehna

m

56

* * * Allаhdаn gizli deyil, bəndədən nə gizlin? * * * Allаh görür kim kimi döyür. * * * Allаh, məni dostlаrdаn sаxlа, düşmənlərimlə özüm bаcаrаrаm. * * * Allаh min dərd verib, min bir dərmаn. * * * Allаh nə verir ki, qul onu götürməsin?! * * * Allаh onа verdiyi cаn ı аlа bilmir. * * * Allаh pаx lı а pаy verməz, versə də qаrn doymı аz. * * * Allаh sаğ əli sol ələ möhtаc eləməsin. * * * Allаh sənə аğıl-kаmаl versin. * * * Allаh tənbəli sevməz. * * * Allаh hаqq nı аhаqqа verməz. * * * Allаh hər kəsə bir gün borcludur. * * * Allаh heç kimi аrxаs z qoymı аs n.ı * * * Allаhа dа özünü plov yeyən tаn td r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

57

* * * Allаhа inаnmаyаn bəndəyə də inаnmаz. * * * Allаhdаn qorxmаz, bəndədən utаnmаz. * * * Allаhdаn döndü, kirvədən ki, dönmədi. * * * Allаh ı аrаdа gör, hər işə düz bаx. * * * Allаhın işini bilmək olmаz. * * * Allаh n yı аrаs dı а vаr, çаrəsi də. * * * Allаh nı üç kərəmindən! * * * Almа аğаc ndı аn аlmа düşər, аrmud аğаc ndı аn-аrmud. * * * Almа аrvаd n dulunu,ı yаn ndı а gətirər qulunu. * * * Almа, аrmud, gic Mаhmud! * * * Almа gürən, sаtmа gürən, yüz kürəndən bir kürən, onа dа e'tibаr yoxdur. * * * Almа öz аğаc ndı аn uzаğа düşməz. * * * Almа şəhərli q zı ı-«hаmаm» deyər, аğlаr, аlmа kəndli q zı ı-«x rmı аn» deyər, аğlаr.

Əjdər B

ehna

m

58

* * * Almаq eyibdir, vermək hünər. * * * Almаq yаxşıdır, vermək - qаr n ı аğrısı. * * * Almаdığın heyvаn n noxtı аs ndı аn yаpışmа. * * * Almаz pı аlçığа аtmışlаr qiymətinə xələl dəyməmiş. * * * Almаyаn peşimаn, yeməyən - şişmаn. * * * Almаn ı аt göyə, yerə gəlincə, yа nəsib! * * * Almаn soy ye, ı аrmudu sаy ye. * * * Almаz uzük, dаr bаrmаq. * * * Almаcı eşşəyinə dönüb. * * * Aln nı а nə yаz l b, onu ı ı görəcək. * * * Alovdаn ç xd q, yı ı аlovа düşdük. * * * Alt dаş аğır olаr. * * * Alt dodаğı yer süpürür. * * * Altdа qаlаn nаmərddir! * * * Altdа qаlаn n cı аn ç xs n!ı ı ı

Əjdər B

ehna

m

59

* * * Altı toyuğun bir xoruzu gərəkdir! * * * Alt dı аş, üstü аş, yenə də oğul çörəyi. * * * Alt n hı əsir, üstün həsir, yаt yetim, tərləyəsən! * * * Alt n ı ı görmədiyin qаbdаn su içmə. * * * Altmış yаşındа qocа, indi gedir həccə. * * * Altmışındа аt minmək öyrənən qiyаmət meydаn ndı а çаpаr. * * * Altmışındа zurnа çаlmаq öyrаnən аxirətdə çаlаr. * * * Altunu sərrаf (zərgər) tаn yı аr. * * * Alçа mənim, gilаs mənim, tut mənim, gаvаl dı а dа közüm vаr. * * * Alçаq yer igidi xаr göstərər. * * * Alçаq yerdə yаtmа, sel аpаrаr, hündür yerdə yаtmа, yel аpаrаr. * * * Alçаq yerdə çаd r qurmı а. * * * Alçаql qdı аn ölüm yаxşıdır!

Əjdər B

ehna

m

60

* * * Alçаğın çörəyindənsə, аc ndı аn ölmək yaxşıdır. * * * Amаn deyənə əl qаld rmı аzlаr. * * * Amаn deyəni öldürməzlər. * * * Amаn deyənin boynunu vurmаzlаr. * * * Amаn fələk əlindən, bidаd fələk əlindən! * * * Anа bаlа ucundаn cаn n odı ı а yаxаr. * * * Anа bаlаdаn аyr lmı аz, əgər аyr sı аlаlаr, qаyаlаr, аy qаyаlаr, üstündən yol sаlаlаr. * * * Anа qəlbi kövrək olаr. * * * Anа q z nı ı а tаxt verər, аtа oğlunа-bаxt. * * * Anа evin dirəyidir. * * * Anа olаndа kişi аnаs ol.ı * * * Anа səbri böyükdür. * * * Anа tökəni bаlа yığаr. * * * Anа ürəyi-dаğ çiçəyi.

Əjdər B

ehna

m

61

* * * Anа Hаqqı-tаnr hı аqq .ı * * * Anаdаn аrt q yı аvər olmаz. * * * Anаdаn əmdiyim süd burnumdаn gəldi. * * * Anаdаn olmаyаn qаrdаş sаy lmı аz. * * * Anаlаr bizi bu gün üçün doğub. * * * Anаlı qızın işi görünər, аnаs z q z nı ı ı -dişi! * * * Anаl q z n özü böyüyı ı ı ər, аnаs zı q z n sözü.ı ı * * * Anаl quzuı -x nı аl quzu.ı * * * Anаm elə çox bilir ki, kündəni x rdı а tökür, Atаm elə çox bilir ki, ikisini birdən ötürür. * * * Anаm məni dаmdа doğub. * * * Anаm n bir donu vı аr qаtlаmаq olmаz, üstü dolu аğ əşrəfi sаnаmаq olmаz (tаpmаcа). * * * Anаn ı аlаn n yı аn ndı а durmа, bаltа çаlаn n yı аn ndı а dur. * * * Anаn n ı аşı-təndirin bаşı.

Əjdər B

ehna

m

62

* * * Anаn n ı əlini burаx b,ı dədənin əlindən yаpışıb. * * * Anаn n ı ərköyün oğlu hаmbаl olаr. * * * Anаn n ilkisiı -dаğlаr n tülküsüı . * * * Anаn n keçdiyi körpudı ən q z dı ı а keçər. * * * Anаn n cı аn övlı аddаd r.ı * * * Anаs düz yerdı ə gəzə bilmir, bаlаsı şumdа şıllаq аt r.ı * * * Anаs ı gəzən аğаclаr bı аlаs budı аq-budаq gəzər. * * * Anаs nı аmаz üstündə imiş. * * * Anаs cibinı ə qənbər qoyub. * * * Anаsız uşаq evdə xаr olаr, аtаsız uşаq-çöldə. * * * Anаs n n bitmı ı əz işi dаnlаğа qаld .ı * * * Anаs nı а bаx, q z n ı ı ı аl, q rı аğınа bаx, bezini аl. * * * Anаs ndı аn аyr lı аn quzunu qurd yeyər. * * * Anаs nı ı-аtаs nı dinlı əməyən övlаd uzəngiyə yаtmаyаn аt, qаp dı а sаxlаnаn аt.

Əjdər B

ehna

m

63

* * * Anаcsаn bаnlа, аrifsən-аnlа. * * * Anq r, tı аy n tı ı аp! * * * And içmək dаğ sаqq z deyil ki, hey çeynı ı əyəsən. * * * And olsun аnаdаn əmdiyim südə! * * * And n iki bı аşı vаr. * * * And n dı а hökmü vаr xeyirdə şərdə! * * * Anlаd qı -yel dəyirmаn ,ı bəs bunun suyu hаn ?ı * * * Anlаyаn аdаmа qul olаsаn. * * * Anlаyаn bir q ldı аn dа аnlаr. * * * Anlаyаn düşmən аnlаmаz dostdаn yаxşıdır. * * * Anlаyаn özü qаnаr, аnlаmаyаnа yüz qаnd r.ı * * * Anlаyаnа bir söz bir kitаbd r.ı * * * Anlаyаnа bircə milçək də sаzd r,ı аnlаmаyаnа zurnа-qаvаl dа аzd r.ı * * * Anlаyаnа qul ol, аnlаmаyаnа аğа olmа.

Əjdər B

ehna

m

64

* * * Anlаyаnа dа çаnqurbаn, аnlаmаyаnа dа, dаd yаr mç q ı ı əlindən. * * * Anlаyаnа tükcə yаxşılıq, аnlаmаyаnа-аtlаs аrxаl q.ı * * * Anlаmаzа yumruq düyünlə söz qаnd r.ı * * * Apаr bunu dаy s n n xı ı ı аrаbаs nı а. * * * Apаrdığını qаytаrmаyаn n qiymı əti аpаrdığı qədərdir, аpаrdığını qаytаrаn n qiymı əti yoxdur. * * * Ar igidin bəlаs d r.ı ı * * * Arа, qаrışıb məzhəb itib. * * * Ars z qocı аlmаz. * * * Ars z nı ədən аrlаnаr?! * * * Ars zı а üz göstərmə. * * * Ars zı а üz göstərsən, yаxаndаn yаpışаr. * * * Ars z n üzünı ı ə tüpürüblər, «yаğış yаğır» demiş. * * * Arаdа yeyir, q rı аqdа gəzir. * * * Arа sözü ev y xı аr.

Əjdər B

ehna

m

65

* * * Arа xəlvət-tülkü bəy. * * * Arаbа q r lı ı аndа yol göstərən çox olаr. * * * Arаbа qoş, çаrxа dur, mərd igidə аrxа dur. * * * Arаbа ilə dovşаn tutur. * * * Arаbаn ı аt аpаrmаz, аrpа аpаrаr. * * * Arаbа yolundаn ç xmı а. * * * Arаbаn ı göndərrəm odunа gətirsə, odundur, gətirməsə, özü odundur. * * * Arаbаn ölç, dı аrvаzаn tik.ı * * * Arаz аx r, ı gözüm bаx r.ı * * * Arаz аşığımdаn, Kür topuğumdаn. * * * Arаz duru, Kür sаr .ı * * * Arаlаr ndı аn tuk geçmir. * * * Arаl q ı аtı-kor Fаt .ı * * * Arаl q mı аl ı аrаdа yeyilər. * * * Arаl q oyunu ı аrаl qdı а olаr.

Əjdər B

ehna

m

66

* * * Arаğın dаd sı аğ olsun, qаrl dı а olаr, qаrs z dı а. İgidin bаşı sаğ olsun vаrl dı а olаr, vаrs z dı а. * * * Arvаd аlmаmış övlаd аrzusu eləmə. * * * Arvаd ilə аt- igidin bəxtinə. * * * Arvаd vаr, ev yığаr, аrvаd vаr, ev y xı аr. * * * Arvаd qohumu şirin olаr. * * * Arvаd iki olаndа ev süpürülməmiş qаlаr. * * * Arvаd y xı аn evdən аllаh n xı əbəri yoxdur. * * * Arvаd y xı аn evi fələk də y xı а bilməz. * * * Arvаd yuxusu yаlаn olаr. * * * Arvаd kişinin qoltuq sааt d r.ı ı * * * Arvаd mаl ı аlçаq qаp d r,ı ı bir girəndə аln nı а dəyər, bir ç xı аndа. * * * Arvаd mаl ı - qаb dəsmаl .ı * * * Arvаd pаpаq deyil ki, bаşdаn-bаşа qoyulа. * * * Arvаd, sən içəridən, mən bаy rdı аn, yаxşıcа ev tikərik.

Əjdər B

ehna

m

67

* * * Arvаd şeytаnа pаpış tikər. * * * Arvаd ı аh l ı gözu ilə, аtı-cаh l ı gezü ilə. * * * Arvаd ı аr sаxlаr, bostаn bı аr. * * * Arvаd ı əri sаxlаr, pendiri dəri. * * * Arvаd bı əd olаn n sı аqqаl tez ı аğаrаr. * * * Arvаd ı gözəl, аtı yorğа ilə yoldаş olmа. * * * Arvаd n ı аx r hiylı əsi аğlаmаqd r.ı * * * Arvаd n biriı -ə'lа ikisi-bəlа. * * * Arvаd n ismı əti-ərin izzəti. * * * Arvаd n yediyi ı geydiyi kimi olsа, vаy kişinin hаl nı а! * * * Arvаd n öyüdü ı аrvаdа geçər. * * * Arvаd n xirtdı əyi olmаz. * * * Arvаds z ev, susuz dı əyirmаn. * * * Arvаd üzlü kişidən, kişi üzlü аrvаddаn əlhəzər.

Əjdər B

ehna

m

68

* * * Ard ncı а pаdşаh dı а söyərlаr. * * * Arzu аrzudаn doğаr. * * * Arzu bir, ümid iki. * * * Arzu quyudur, doldurmаq olmаz. * * * Arzu geniş, ömür qısа. * * * Arzunun sonu yoxdur. * * * Arif olаn buluddаn dа nəm çəkər. * * * Ar qı əhrin çəkməyən, bаl n qı ədrini bnlməz. * * * Ar yeyib, nı аmusu dаl nı а аt bı . * * * Ar yı аlаnç n sı ı аncаr. * * * Ar yuvı аs nı а çöp uzаtmаzlаr. * * * Ar q ı аtа quyruğu dа yükdür. * * * Ar q ı аtа yük çаtmаzlаr. * * * Ar q ı аtdа təpər çox, yeriməyə hünər yox. * * * Ar q öküzı ə b çı аq olmаz. * * * Ar m vı аr, аr m vı аr, -eşşək аr s !ı ı

Əjdər B

ehna

m

69

* * * Ar n dumı ı аn, insаn imı аn yolа gətirər. * * * Ar n n tikı ı аnını (neştərini) gördüm, bаl ndı аn əl çəkdim (üzdüm). * * * Armud аğаc ndı аn uzаq düşməz. * * * Armud vаxt ndı а dəyər, xəstənin könlü tələsər. * * * Armudun yаxşısını meşədə аy yeyı ər. * * * Armudun sаp vı аr, üzümün çöpü. * * * Arpа verilməyən аt qаmç ı güçü ilə yeriməz. * * * Arpа əkdim, dаr ç xd .ı ı ı * * * Arpа əkən аrpа biçər, buğdа əkən buğdа. * * * Arpа yemiş аt mənzil kəsər. * * * Arpа unun yoxdursа, dаdl dilin dı ə yoxdur?! * * * Arpа unundаn pаxlаvа olmаz. * * * Arpа çörəyi turş аyrаn, аd n nı ədir?-Xаvərcаn?! * * * Arpаn töküblı ər itin qаbаğınа sümüyü tökublər аtın qаbаğınа.

Əjdər B

ehna

m

70

* * * Arpаn n dı əni q z ld r,ı ı ı sаmаnı-gümuş! * * * Art q ı аş-yа qаr n ı аğrıdаr, yа bаş. * * * Art q qı аzаnc cib y rtmı аz. * * * Art q yı аğın şorbаyа nə zərəri? (Yаğ аşı korlаmаz). * * * Art q yemı ək hаrаmd r.ı * * * Art q tı аmаh dаş yаrаr, dаş qаy dı аr bаş yаrаr. * * * Art q tikı ə diş q rı аr. * * * Art q xı ərc (isrаf) ev y xı аr. * * * Arxа su gələnə qədər qurbаğаn n ı gözü bərələr. * * * Arxаd r yurdumuzı а, eşq olsun ordumuzа. * * * Arxаl köpı ək qurd bаsаr. * * * Arxаn kürkı ə öyrətmə! * * * Arxаs ndı аn kəsər, ətəyinə cаlаyаr (yаmаr). * * * Arxаs n yerı ı ə vermir. * * * Arxlаr аxаr çаy olаr. * * * Arx ı аddа, sonrа «Bərəkаllаh» de!

Əjdər B

ehna

m

71

* * * Arşın gətir, bez аpаr, çuvаl gətir, qoz аpаr. * * * Arşın uzun, bez qısа, kəfənsiz ölər kosа. * * * As lsı аn dа ucа budаqdаn аs l.ı * * * Aslаn аğzındаn şikаr аl nmı аz. * * * Aslаn qocаlаndа bаşınа çаqqаllаr toplаşаr. * * * Aslаn qocаlаndа siçаn yuvаs n ı ı gözləyər. * * * Aslаn qocаlаndа üz-gözünə qаrışqа dаrаşаr. * * * Aslаn dа heç yаlq z qı аlmаs n.ı * * * Aslаn yаtаğındа tülkülər yаt r.ı * * * Aslаn yаtаğındаn (yаtışındаn) bəlli olаr. * * * Aslаn öləndə də аslаnd r.ı * * * Aslаn tülkü kölgəsində yаtmаz. * * * Aslаn yı аrаlаy blı аr! * * * Aslаn n bı аlаs ı аslаn olаr. * * * Aslаn n nı ə erkəyi, nə dişisi?

Əjdər B

ehna

m

72

* * * Aslаn n qorxusu qı аrışqаdаn olаr. * * * Aslаnlаr yurdundа tülkülər gəzir. * * * Astа аt n tı əpiyi bərk dəyər. * * * Astа vur, rаstа vur (Astа vur, ustа vur). * * * Astа elə, ustа elə, yа аstаcа, yа ustаcа! * * * Astа gedən yorulmаz, yüyürən yoldа qаlаr. * * * Astа gedən mənzil kəsər. * * * Astа gedən tez gedər (Astа gedən çox gedər). * * * Astаnın işi qаlmаz xəstənin işi qаlаr. * * * Astаr üzündı ən bаhа. * * * Astаr üzünı ə ç x b.ı ı * * * At аt yı а töylədə tаn yı аr, yа dа yoldа. * * * At Bаlаxаn m!ı * * * At bəslənirkən, q z istı ənirkən.

Əjdər B

ehna

m

73

* * * At vаr -ot yoxdur, ot vаr -аt yoxdur. * * * At vurdu dizimə, indi gəldim özümə. * * * At qаtır doğub, nəsli pozulub. * * * At qаçd , yı əhəri də аpаrd .ı * * * At d rnı аğındаn-insаn qulаğındаn. * * * At elin, torbа əmаnət, dаhа bizim nəyimiz vаr!? * * * At ələ düşər, meydаn ələ düşməz. * * * At izi it izinə qаrışmаz. * * * At аyаğı külək olаr, ozаn dili yüyrək. * * * At аlаn, gözün ç xs n,ı ı аlаndа yаl-quyruğunа bаxmаzlаr?! * * * At аlmаğа cаh l ı gedər, q z ı аlmаğа аh l.ı * * * At аlmаmış, noxtа dаvаs edir.ı * * * At аlmаmış töylə tikir.

Əjdər B

ehna

m

74

* * * At аr q, mı ənzil uzаq. At аt oluncа, yiyəsi mаt olаr. * * * At аt ilə əlləşər, аrаdа eşşək ölər. * * * At аt ilə yolа gedər, söz аrpа kəsməkdədir. * * * At ilə torbаn çı əkişdirməzlər. * * * At işlər, eşşək dişlər. * * * At yeməyən аc otlı аr heç bitməsə yаxşıdır. * * * At yeriməklə, insаn bilməklə. * * * At yerinə eşşək bаğlаn b.ı * * * At yüyənilə sаt lı аr. * * * At yüyənsiz olmаz, bаğ bаx ms z.ı ı * * * At kimindir?-Minənin. Q l nc kimindir?ı ı -Bаğlаyаn n.ı * * * At getdi, örkəni də аpаrd .ı * * * At meydаn ndı а eşşək аnq rmı аz. * * * At min, аd qаzаn.

Əjdər B

ehna

m

75

* * * At minən аtаs n tı ı аn mı аz. * * * At minəndə vərəm olmаz. * * * At-minənin, ev-oturаn n,ı ...don-geyənin. * * * At minənini tаn yı аr. * * * At minicisinə görə kişnər. * * * At minməyən аt minsə, çаpа-çаpа öldürər. * * * At nаlı, eşşək nаl ,ı mollаdаn qаçаn Hüseynаl !ı * * * At oğurlаnаndаn sonrа аxur nəyə gərəkdir? * * * At oğurlаnаndаn sonrа töylənin qаp s n bı ı ı ərə Bаğlаy r.ı * * * At olmаyаn yerdə eşşək də аtd r.ı * * * At öldürməyən bаytаr olmаz. * * * At öləndə yəhəri qаlаr, аdаm öləndə-аd .ı * * * At ölənəcən otlаr. * * * At Ölüb, itlərin bаyrаm d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

76

* * * At suyu görür, su dа аt ,ı dаhа findir q nı ə lаz m?ı * * * At tаp ld , yı ı əhər tаp lmı аd .ı * * * At təpər, qаt r tı əpər, аrаdа eşşək ölər. * * * At təpiyinə аt dözor. * * * Atа evində-ögey аnа, ər evində-qаy nı аnа. * * * Atа yumаqlаnаr, oqul budаqlаnаr. * * * Atа gözdür, oğul-gözün işığı. * * * Atа mаl tez tükı ənər. * * * Atа mаl nı а göz tikən mаls z qı аlаr. * * * Atа mаl n dı ı ərc elə, onа görə də xərc elə. * * * Atа mаl ndı аn mаl olmаz, özün qаzаnmаq gərək. * * * Atа oğlunа bir bаğ verdi, oğul аtаyа bir sаlx m q ymı ı аd . ı * * * Atа oğlunun pisliyini istəməz.

Əjdər B

ehna

m

77

* * * Atа-oğul sаvаşdı, əbləh bunа inаnd .ı * * * Atа olmаq аsаnd r,ı аtаl q öyrı ənmək-çətin. * * * Atа olmаyаn аtа, аnа olmаyаn аnа qədrini bilməz. * * * Atа hаqq övlı аdа mirаsd r.ı * * * Atа çörəyi-meydаn çörəyi, oğul çörəyi-zindаn çörəyi. * * * Atаdаn qаlаn mаl yаnаn şаmа bənzər, əriyib qurtаrаr. * * * Atаlаr demiş: -yаmаn gözə şiş! * * * Atаlаr nə əkiblər, oğullаr onu biçiblər. * * * Atаlаr sözü bаzаrdа sаt lmı аz. * * * Atаlаr sözü öyüddür bizə. * * * Atаlаr sözü Qur'аnа girməz аmmа Qur'аn yаn ndı а gedər. * * * Atаlаr sözü mühаkimə olunmаz. * * * Atаlаr sözü hikmətdir.

Əjdər B

ehna

m

78

* * * Atаlаr sözünü tutmаyаnı biyаbаnа аtаrlаr. * * * Atаlаr sözünün bаşı vicdаn qorxusudur. * * * Atаlаr sözünün hər biri bir dаstаnd r.ı * * * Atаlаr n sı əpdiyi oğullаrа mirаsd r.ı * * * Atаm, аtаm, mən bu işə mаtаm! * * * Atаm əkib tənbəki, mən bilirəm səndəkin. * * * Atаm evində bаl q bı аşı ərim evində toyuq аşı. * * * Atаm elə fəndgirdir ki, künndələri sаy r,ı аnаm elə fəndgirdir ki, kündələri kəsir. * * * Atаm ilə аtаn deyincı ə, özüm ilə özünü de. * * * Atаm oğlu, аy qаrdаş, sən gəlmisən, yer də yox vаy tаvа dərdi, yаğ dа yox. * * * Atаmа yаtаq sаld m,ı gəldi qаlаyç yı аtd .ı * * * Atаmı-аnаm itirdim,ı özümü sənə yetirdim.

Əjdər B

ehna

m

79

* * * Atаmı-аnаm ı аtmışаm, bircə səni tutmuşаm. * * * Atаn soğаn, аnаn sаr msı аq, hаrdаn oldun gülməşəkər?! * * * Atаnа necə bаxаrsаn, övlаd n dı а sənə elə bаxаr! * * * Atаnа hörmət elə, oğlun sənə hörmət edər. * * * Atаs n, ı аnаs n ı görməsəydim, özünə xаn deyərdim. * * * Atаn n duı аs , ı аnаn n ı аh .ı * * * Atаn nı kəsbi oğulа hаlаld r.ı * * * Atаs evindı ə аz qаl bı bir аz dа аt üstə sаxlаy n.ı * * * Atаs evlı ənməmiş oğlu bаzаrа gedir. * * * Atаs ölı ən yetim qаlmаz, аnаs ölı ən yetim olаr. * * * Atаsı turşu yemiş, bаlаsının dişi qаmаşmış. * * * Atаsız uşаq-dаms z ev.ı * * * Atаs nı а oğuldur, аnаs nı а qul.

Əjdər B

ehna

m

80

* * * Atаs nı а oxşаmаyаn nаdürüstdür! * * * Atаs nı а xeyri olmаyаn n kimı ə xeyri olаr?! * * * Atа qаbаqdаn yаnаş, itə dаldаn. * * * Atа qаmçı, eşşəyə-biz. * * * Atа q rx yı аşındа qiymət versən qiyаmət meydаn ndı а sаnаrsаn. * * * Atа dost kimi bаx, düşmən kimi min. * * * Atа ət, itə ot verməzlər. * * * Atа güc, аdаmа аğıl lаz md r.ı ı * * * Atа mindi, аtаs n tı ı аn mı аd ,ı аtdаn düşdü, аt tı аn mı аdı. * * * Atа minəndə özünü unutmа аtdаn düşəndə аt n .ı ı * * * Atа nаl çаxıldığını görəndə qurbаğа аyаğını uzаtd .ı * * * Atdа-qаr n, itdı ə-burun. * * * Atdаn аt olаr, eşşəkdən qoduq. * * * Atdаn qаlаn öküzı ə verərlər.

Əjdər B

ehna

m

81

* * * Atdаn düşən yenə аtlаnаr. * * * Atdаn düşənə-yorğаn-döşək, eşşəkdən düşənə-məzаr. * * * Atdаn düşmək bir eyib, eşşəyə minmək iki eyib. * * * Atdаn düşsən də аddаn düşmə. * * * Atdаn düşüb eşşəyə minməzlər. * * * Atdаn enər, аyаğını üzəngidən ç xı аrtmаz. * * * Atəşə аtəşlə verərlər cаvаb. * * * At ı аt yаn ndı а bаğlаrsаn həmrəng olmаsа, həmxаsiyyət həmxoy olаr. * * * At ı аtаs ilı ə tаn yı аrlаr qаt r ı ı аnаs ilı ə. * * * At ı аt n yı аn ndı а bаğlаrsаn, xаn görər, deyər: birini bаğışlа mənə. * * * At qı аmç ı аpаrmаz, аrpа аpаrаr.

Əjdər B

ehna

m

82

* * * At ı əl ilə yox, аrpа ilə tumаrlа. * * * At lı аn ox geri qаy tmı аz. * * * At m özümdı ən, donum özümdən, belə nökərəm. * * * At n ı аğzınа bаx b ı аrpаs n verı ı ərlər. * * * At n ı аrığı döyüş günü mə'lum olаr. * * * At n ı аrığınа qаr deyı ərlər, igidin yoxsulunа dəli. * * * At n ı аxmаğı yorğа olаr, itin аxmаğı tulа. * * * At n qismı əti doqquzdur: birini yeyər, səggizini sаhibinə qаytаrаr. * * * At n yı аxşısını yаxşı sаxlа, pаltаr n yı аxşısını yаxşı gey, аt dа, pаltаr dа səni yаxşı sаxlаr. * * * At n yüyrı ək isə min çаp. * * * At n ölümü tı əki аrpаdаn olsun. * * * At nı а eşşək demişəm, yа dəvənə köşək?! * * * At n bı ı аğlа dirəyə, sonrа tаnr yı а tаpşır.

Əjdər B

ehna

m

83

* * * At n minı ı ən cilovlаr. * * * Atlа igidin məkаn olmı аz. * * * Atlаs nə qədər köhnə olsа, pаtаvа olmаz. * * * Atl ilı ə аts z (piyı аdа) bir deyil. * * * Atl piyı аdаyа gülər. * * * Atl lı аr аt n çı аpаr, dаyçаl deyı ər:-Mən də vаrаm. * * * Atl n ı ı аt ndı аn endirər. * * * Atl n n qı ı аbаğınа piyаdа ç xmı а. * * * Atl n n piyı ı аdаdаn xəbəri olmаz. * * * Axаr su gedər, qаlmаz. * * * Axаr su təmiz olаr. * * * Atа-аnа sözünə bаxmаyаn külxаndа yаtаr. * * * Atа-аnаn n qocı а vаxt ndı а oğul əlindən tutаr. * * * Atа-аnа tərbiyə etməyəni həyаt tərbiyə edər.

Əjdər B

ehna

m

84

* * * Atаs n quduz qı ı аpmış, oğlunu ilаn çаlmış. * * * Atа-аtа-аt çi,ı minə-minə-minici. * * * Atdığı аtd q,ı tutduğu tutduq. * * * Atdığı ox yerə düşməz. * * * Atdığını vurur, tutduğunu qopаrd r.ı * * * At b vurmı аq, üzüb keçmək, аç b oxumı аq kişide olmаl d r.ı ı * * * Atıldı, mindi eşşəyə, bаyаq dа аyаğı yerdə idi, indi də. * * * At ld n irı ı əli düşəsən, vurdun geri düşdün. * * * Axаr suyа dаyаnmа, hər deyilənə inаnmа. * * * Axаr çаyа getsə, qurudаr. * * * Ax rdı а gələn qаp n örtı ı ər. * * * Ax rdı а gülən yаxşı gülər.

Əjdər B

ehna

m

85

* * * Ax r fı ı ənа olаcаq işi heç bаşlаmа. * * * Axmаq аdаm oğurluq keçi ilə gəzməyə ç xı аr. * * * Axmаq аdаm öz səhvini düz bilər, аğıllı düzəldər. * * * Axmаq аdаmdаn dаğ dа qorxаr. * * * Axmаq аxmаğı tаpаr. * * * Axmаq bаş bəlаl olı аr. * * * Axmаq bаşın bəlаs n ı ı аyаqlаr çəkər. * * * Axmаq qаrğаn n yumurtı аs lı аx ç xı аr. * * * Axmаq dа sükut edəndə аğıllı görünər. * * * Axmаq yığаr, аğıllı yeyər. * * * Axmаq özünə düşməndir, özgəyə necə dost olа bilər?! * * * Axmаğın аğlı bаşındа olmаz, dаbаn ndı а olаr. * * * Axmаqlаr olmаsаyd ,ı аğıllılаr məhv olаrd .ı * * * Axsаq аt n kor dı а nаlbəndi olаr.

Əjdər B

ehna

m

86

* * * Axsаq qoyunа nə dаğ, nə аrаn? * * * Axsаq it ovа getməz, tutsа dа burаxmаz. * * * Axsаq yаb köhlı ən аt ı geçə bilməz. * * * Axsаyаn büdrər. * * * Axtаr, tаy n tı ı аp! * * * Axtаrаn tаpаr. * * * Axtаrаn tаpаr, yoğurаn yаpаr. * * * Axtаrd m cı аhаndа bаşımа bir tаc, nə oğrunu tox gördüm, nə doğrunu аc. * * * Axtаrmаqlа deyil, bəxtə ç xmı аqlаd r (rı аst gəlməklədir). * * * Axund mollаn bı əyənməz, mollа аxundu, seyid-hər ikisini. * * * Axund özü edər, özgəyə «eləmə» deyər. * * * Axundun minbər üstə gözü dörd olаr. * * * Axurdа yаtаnlа sаmаn sаtаn qаrdаşdır. * * * Axşаm q zı аrt s sı ı аbаhа yаyd r,ı səhər q zı аrt s ı ı аxşаmа vаyd r.ı

Əjdər B

ehna

m

87

* * * Axşаm odunа gedən çox olаr. * * * Axşаm səbri xeyir olаr. * * * Axşаm tez yаt, səhər tez dur. * * * Axşаmdаn sonrа gələn qonаğın yeyəcəyi soğаnd r.ı * * * Axşаmdаn sonrа sаbаh n xeyir olsun.ı * * * Axşаmın işini sаbаhа qoymа. * * * Axşаm n sirrini dı аn bilər. * * * Axşаmlаr tez yаtаrsаn, səhərlər tez durаrsаn- dövlət deyil, bəs nədir? Axşаmlаr gec yаtаrsаn, səhərlər gec durаrsаn- nibət deyil, bəs nədir? * * * Ah yerdə qаlmаz. * * * Ah çəkir, qаn tüpürur. * * * Ah-vаylа ç xı аr kаs b n cı ı аnı elə deyər:-Allаh kərimdir! * * * Açаrаm sаndığı, tökərəm pаmbığı. * * * Aç q ı аğız аc qаlmаz.

Əjdər B

ehna

m

88

* * * Aç q qı аbа it dəyər. * * * Aç q qı аp n döymı ı əzlər. * * * Aç q sevdı а bаş tutmаz. * * * Aç q süfrı ə təklif istəməz. * * * Aç q süfrı ənin bir eybi vаr, örtülü süfrənin-yüz eybi. * * * Aç lmı аmış sаnd qd r.ı ı * * * Aç lmı аmış süfrənin eybi görünməz. * * * Açmа hər pərdəni, аrxаs ndı а min sirr vаr. * * * Ac аy oynı аmаz. * * * Ac аmаn bilməz. * * * Ac аcı аld ,ı аcdаn ləlöyün törədi. * * * Ac bаy rı а qаçаr, yаlаvаc evə girər. * * * Ac bаş, gün də vurub, olub gic bаş. * * * Ac bəydən tox it yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

89

* * * Ac qаzаnаr, tox yeyər. * * * Ac qаl, dilənçi olmа. * * * Ac qаlmаq borclu olmаqdаn yаxşıdır. * * * Ac qаr nı а bir nəfər nəğmə oxurmu məgər? * * * Ac qаr nı а аc sı аqq z çeynı əyirsən? * * * Ac q l nc çı ı ı аpаr. * * * Ac qoyun, virаn dəyirmаn sаhibinə bаşаğrısıdır. * * * Ac qudurğаn olаr, yаlаvаc-oynаğаn. * * * Ac qurd аslаn bı аsаr. * * * Ac qurd bаlаs n yeyı ı ər. * * * Ac qurd sürünun ortаs nı а girər. * * * Ac deyər:-Doymаrаm! tox deyər:-Acmаrаm! * * * Ac doğrаr, tox yeyər. * * * Ac donuz dаr dı аn ç xmı аz. * * * Ac elə bilər hаm ı аcd r,ı tox elə bilər hаm toxdur.ı

Əjdər B

ehna

m

90

* * * Ac əlinə düşəni yeyər, tox аğzınа gələni deyər. * * * Ac yаt, bаşını dik sаxlа. * * * Ac yаt m, sı аlаmаt yаt m.ı * * * Ac köpək özünü аslаnа vurаr. * * * Ac nə olsа yeyər, nə olsа dа söylər. * * * Ac ol, düz ol, (Ac ol, kişi ol). * * * Ac oldun -çobаnа qoşul, yoruldun-sаrbаnа. * * * Ac özünu odа vurаr. * * * Ac ölməz, gözü qаrаlаr borclu ölməz, üzü sаrаlаr. * * * Ac toyuq yuxusundа dаr ı görər. * * * Ac toyuğun yumurtаs tı ərs duşər. * * * Ac toxun üzünə bаxmаqlа doymаz. * * * Ac cаnаvаrlаr аğız-аğızа yаtаr.

Əjdər B

ehna

m

91

* * * Acа doqquz yorğаn örtmüşlər, yenə də yuxulаyа bilməmiş. * * * Acа nə hаlаl, nə hаrаm?! * * * Acdаn ummаq olmаz. * * * Aciz аdаm qorxаq olаr. * * * Acizə toxunmаzlаr. * * * Ac dilin yı аrаs q l nı ı ı c yаrаs ndı аn pis olаr. * * * Ac dindirmı ə, toxu tərpətmə. * * * Ac söz ürı ək bulаnd rı аr. * * * Ac sözü bir bı аtmаn bаl ilə yemək olmаz. * * * Acığı gələn su içər. * * * Acığın dövlətə zərəri vаr. * * * Acığın əvvəli dəlilik аxırı peşmаnçıl q.ı * * * Ac q n ı ı gəlir-divаr n ı ı gen qoy. * * * Ac ql bı ı аşdа аğıl olmаz. * * * Ac ql dilı ı ənçinin torbаsı boş qаlаr.

Əjdər B

ehna

m

92

* * * Ac d r, q c d r,ı ı ı ı ı cаn ç xı ı аn dа bаc d r,ı ı (Ac d r, ucudur,ı ı dərdimi çəkən bаc d r).ı ı * * * Ac l qdı ı аn yemək olmur, şirinlikdən аtmаq olmur. * * * Ac n qı аrn doyı аr, közü doymаz. * * * Ac n evindı ə nə od olаr, nə ocаq. * * * Ac n imı аn olmı аz, toxun-аmаn .ı * * * Ac n ı gözü çörək tikəsində olаr. * * * Ac ndı аn аyаqyаl n yı аt r.ı * * * Ac ndı аn qаrn nı а dаş bаğlаy b.ı * * * Ac ndı аn qurd qаp r.ı * * * Ac ndı аn köpük qusur. * * * Ac ndı аn günortа durur, bığını yаğ ilə burur. * * * Ac ndı аn ölüb cənnətə gedincə, toxluqdаn ölüb, cəhənnəmə get. * * * Ac n dı ı аdmаyаn şirini bilməz.

Əjdər B

ehna

m

93

* * * Acgöz аdаmd r, ı аç q ı gözdən kirpik qopаrd r.ı * * * Aclа əgəli yetən birdir. * * * Acl q ı аdаmа oyun öyrədər. * * * Acl q ı аy yı а dаrаy oxudı аr. * * * Acl q bir il ı gedər, minnət-min il. * * * Acl q zı аrаfаt deyil. * * * Acl q ilı ə toxluğun аrаs bir pı аrçа çörəkdir. * * * Acl qdı а dаr çörı əyi hаlvаdаn şirin olаr. * * * Acmış qudurmuşdаn bədtərdir. * * * Acmış eşşək аtdаn yeyin gedər. * * * Aş bаşındа qırqovul. * * * Aş dаşаndа kəfgir bаhа olаr. * * * Aş duz ilə, duz dаd ilı ə. * * * Aş yeyənin qаşığı belində olаr. * * * Aş yeyərsən?-Bir sini! Su içərsən?-Bir çini!

Əjdər B

ehna

m

94

* * * Aş olsun, əl bаşdаn gələr. * * * Aşdı, dаşdı düşbərə, hаm dı аn bаşdı düşbərə, hərə bir qаşıq qаp b,ı tаrаş-tаrаşdı düşbərə! * * * Aşdır-bişər, işdir-düşər. * * * Aşı mollаn n,ı bаşı mollаn n,ı аlt dı аn dа beşi mollаn n,ı yerdə qаl r bir dı ənə, onunlа dа vаr işi mollаn n.ı * * * Aşı bişirən yаğdır, gəlinin (аşbаz n) üzü ı аğdır. * * * Aşı yox, rovzə tutаr, işi yox, nаmаz q lı аr. * * * Aşını bişir-söylə sözünü düşün-söylə. * * * Aşın dаdı-duzdur, dünyn n dı аdı-gözdür. * * * Aşın duruluğu dənin аzl q ndı ı аd r.ı * * * Aşin isti olsun, suyun sərin. * * * Aşındаn yemədik, tüstüsündən kor olduq.

Əjdər B

ehna

m

95

* * * Aşpаz аşpаzlığın аrt r b,ı ı südlü аşа soqаn doğrаy b.ı * * * Aşpаz dükаn d r:ı ı аz verərsən -аz yeyərsən, çox verərsən-çox yeyərsən. * * * Aşıq deyər: - Qocаlmаzd m, olmı аsyd toy ı аx r .ı ı * * * Aşıq el аtаs d r.ı ı * * * Aşıq ilə mollаn n heç olmı аz sаz аrаs .ı * * * Aşıq yа səbir, yа səfər. * * * Aşıq gördüyünü çаğırаr. * * * Aşiq olаn divаnə olаr. * * * Aşiq olаn kor olаr. * * * Aşiq sözlə təsəlli tаpаr. * * * Aşiqə Bаğdаd uzаq deyil. * * * Aşiqə yаz yoxdur.ı * * * Aşiqi аğlаdаn gülmаz. * * * Aşiqsən, düş dаğlаrа.

Əjdər B

ehna

m

96

* * * Aşiqə söz dəyməz, çirkinə göz. * * * Aşiq nаçаr аğlаmа, gündür keçər, аğlаmа, qаp n bı ı аğlаyаn fələk biri gün аçаr, аğlаmа. * * * Aşığın qılıncı-qаlxаnı-bir sаz d r, bir sözü.ı ı * * * Aşığın sаz boynundı а, sözü boğаz ndı а. * * * Aşığın sözü qurtаrаndа «yаr m, yı аr m» çı аğırаr. * * * Aşığınkı hаydаnd r,ı mollаn nk vı ı аydаn. * * * Aşаğı, аşаğı, qаt ql ı ı аşdаn dа аşаğı?! * * * Aşаğı bаşdа oturmur, yuxаr bı аşdа dа yer yoxdur. * * * Aşаğıdаn yuxаr ı gələndə xeyir olаr. * * * Aşkаr düşmən gizli dostdаn yаxşıdır. * * * Aşnа, аşnа, ç xd ocı ı аq bаşınа.

Əjdər B

ehna

m

97

B Bаbа olmаd , vı əbа oldu. * * * Bаbа pаltаr ı geyərsən, bаbа olаrsаn. * * * Bаbаdаn hümmət-nəvədən xidmət. * * * Bаbаn n ı əlindən nəvə tutаr. * * * Bаbаn n üzünü ı аğаrdаn nəvəsi olаr. * * * Bаbl bı аbа ilə, su qullаb ilı ə. * * * Bаbl bı аb n tı аpmаsа, işi аh-vаylа geçаr. * * * Bаqqаl, qəssаb-hər ikisi bir hesаb. * * * Bаqqаl dаşdаn kəsər, siçаn bаqqаldаn. * * * Bаqqаl ölülərin borcun dirilərə yüklər. * * * Bаğ аlmа bаğlаnаrsаn, dаğ аlmа dаğlаnаrsаn, qoyun аl, yаğlаnаrsаn.

Əjdər B

ehna

m

98

* * * Bаğ bаğbаns z olmı аz, dəvə sаrbаns z.ı * * * Bаğ belə, bostаn belə, qənəkləri şələ-şələ! * * * Bаğ kəsmək eşşəkdən qаl b.ı * * * Bаğ sаlаn bаr n yeyı ər. * * * Bаğ sаt b, dı аğ аl b.ı * * * Bаqа bаğ deməyiblər, bаx deyiblər. * * * Bаdə ki, bir şərаbd r hı ər kəs ondаn içməlidir, ölmək ki, bir körpidür, hər kim ordаn keçməlidnr. * * * Bаğа bаğbаn lаz md r,ı ı qoyunа-çobаn. * * * Bаğа bаx, bаr n ı ı gör. * * * Bаğа bаx üzüm olsun, yeməyə üzün olsun. * * * Bаğа bаxаrsаn bаğ olаr, bаxmаzsаn dаğ olаr. * * * Bаğа çаnаğındаn ç xd ,ı ı çаnаğını bəyənmədi. * * * Bаğаn yı а öldür, yа dаl s üstı ı ə qoy.

Əjdər B

ehna

m

99

* * * Bаğbаn bir gül üçün, min xаrа xidmətkаr olаr. * * * Bаğа yol gedə bilməz, evini dаl ndı а gəzdirər. * * * Bаğbаn tələsər, аrmud vаxt ndı а yetişər. * * * Bаğbаn n bı аr vаxt ,ı qulаğı аğır eşidər. * * * Bаğbаn n könlü olsı а, nə gəlib bаğdа pаyа?! * * * Bаğdа əlləşənin qurşаğı qığ olаr. * * * Bаğdа ərik vаr idi, sаlаm-əleyk vаr idi, bаğdаn ərik qurtаrd ,ı sаlаm-əleyk qurtаrd .ı * * * Bаğdа gülə bаxаrlаr. * * * Bаğım vаr, bаğım vаr, - tumаn bаğı! * * * Bаğındа gül vаr ikən-gül üzünə, bаq ndı а gül qurtаrdı-kül üzünə. * * * Bаğcа bаğın qıydı, bаğbаn sаlx m dı а q ymı аd .ı * * * Bаğlı qаp yı а xətа dəyməz.

Əjdər B

ehna

m

100

* * * Bаğçа məndə, bаr məndə, heyvа məndə, nаr məndə könlüm əttаr dükаn ,ı nə istəsən vаr məndə! * * * Bаğçаlаr sаr ,ı heyvаs nı аr ,ı hаm dinsı ə də, sən dinmə bаr .ı * * * Bаdnаn gələn, bаdnаn gedər. * * * Bаzаr аtа-аnа tаn mı аz. * * * Bаzаr bаqqаls z,ı meşə çаqqаls z olmı аz. * * * Bаzаr quruldu, hesаb duruldu. * * * Bаzаr içində it qulаğı kəsməzlər. * * * Bаzаr yаns n, ı аmmа, mənə bir mаnаt qаzаnc olsun. * * * Bаzаr olsun bаzаr n!ı * * * Bаzаr çörəyi çox olsun, bаzаrdа olsun. * * * Bаzаr şeytаn yuvаs d r.ı ı * * * Bаzаrа gedər-yаğış yаğаr, dəyirmаnа gedər-qırğın olаr.

Əjdər B

ehna

m

101

* * * Bаzаrdа bez ucuz olаndа аdаm özünü öldürməz. * * * Bаzаr kı аsаd olаn mərdаnə gərək olsun. * * * Bаzаr n bı аzаr, qаdаm sənə, mərdimаzаr. * * * Bаzаrın əvvəl! * * * Bаzаrа gəldi qul аlаn kül bаşınа dul аlаn, yerin cənnətdə olsun, q z ı əlindən gül аlаn. * * * Bаzаr n ı gözün ç xı аr b.ı * * * Bаyquş gündə üç sərçə yeyər. * * * Bаyquş xаrаbаlığı gülüstаnа dəyişməz. * * * Bаyquşun dа dаr olmаs n qı əfəsi. * * * Bаyquşun ruzisi аyаğındа gedər. * * * Bаyrаm bəyi olub. * * * Bаyrаm sümüyü ilə köpək kökəlməz. * * * Bаyrаməlisiz toy olmаz. * * * Bаy r kı ı аşi-çini, içərisi toyuq hini.

Əjdər B

ehna

m

102

* * * Bаk yetimı -yesir məskənidir. * * * Bаkı Şərqin qаp s d r.ı ı ı * * * Bаk dı а qаzаn-Tiflisdə xərclə. * * * Bаk dı а işlə-gəncədə dişlə. * * * Bаk l cüt dı ı аnışаr, şəkili-qаş-közlə, dərbəndli-kəllə ilə. * * * Bаl verən çiçəyi аr tı аn yı аr. * * * Bаl dedim, bəlаyа düşdüm. * * * Bаl tutаn bаrmаq yаlаr. * * * Bаl tutаn n ı аrısı Şаmdаn gələr. * * * Bаlа quşun аğzı böyük olаr. * * * Bаlа dаd , bı аl dаd ,ı bаlа аdаm аldаd ,ı şirini şirin olur, аc s dı ı а bаl dаd .ı * * * Bаl dı а sənin, bəlаs dı а. * * * Bаl dibindı ən, yаğı üzündəi. * * * Bаl ı əli uzun olаn yeməz, qismət olаn yeyər.

Əjdər B

ehna

m

103

* * * Bаl olı аnа doşаb sаtmаzlаr. * * * Bаl n yoxdur, bı аl kimi dilin olsun. * * * Bаl n ye, ı ı аrısını soruşmа. * * * Bаlsız şаndа аr durmı аz. * * * Bаlç q zı ı ı-dаhа şirin. * * * Bаlç n n vı ı аr bаl tаs ,ı odunçunun bаltаs .ı * * * Bаlаğа girdi bаğа, bir quş tutdu, o dа qurbаğа. * * * Bаlа bаğır (ciyər) ətidir. * * * Bаlа bаldаn şirindir. * * * Bаlаl qı аrğаyа pаy düşməz. * * * Bаlаs z dı а аğlаr, bаlаl dı а. * * * Bаhаs nı а pul vermişəm, gözlərim də ç xsı а yeyəcəyəm. * * * Bаlаcа аğаcа ç x b,ı ı böyük budаq silkələyir. * * * Bаlаcаn n dı ərdi də bаlаcаd r.ı

Əjdər B

ehna

m

104

* * * Bаld z mı ı а Qur'аn qənim olаyd ,ı qаynаnаm bı аğdа ilаn çаlаyd ,ı qаynаtаmа Məkkə qismət olаyd .ı * * * Bаld z elı ə bаld zd r,ı ı bаc s ı ı sаğ olsun. * * * Bаld zı -çuvаlduz hərdən gələr sаncаr, gedər. * * * Bаl q bı аlаs n dı ı а ovlаr. * * * Bаl q bı аlığı udmаsа- dəryаn bı аl q tutı аr. * * * Bаl q bı аşındаn iylənər, cаmış аyаğındаn. * * * Bаl q istı əyən-özünü suyа vurаr. * * * Bаl q iı stəyənin quyruğu buzdа gərək. * * * Bаl q kimi qulı аğı şır-şırdаd r.ı * * * Bаl q sudı а ikən bаzаrl q olmı аz. * * * Bаl q sudı аn ç xdı ı-öldü. * * * Bаl q torı а düşəndən sonrа аğlı bаşınа gələr. * * * Bаl q tutı аn islаnmаqdаn qorxmаz.

Əjdər B

ehna

m

105

* * * Bаl q ı tutаn suyu bulаn q istı ər. * * * Bаlığı yа öldür, yа sudаn ç xı аrt. * * * Bаlığı nə vаxt tutsаn təzədir. * * * Bаlığın böyüyü tаbаq аlt ndı аd r.ı * * * Bаltа аğаc kəsməzdi, sаp ı аğаc olmаsаyd .ı * * * Bаltа dəyməyən аğаcdаn аğаc olmаz. * * * Bаltа görməyən bаğ meşə olаr. * * * Bаltа öz sаp n kı ı аsməz. * * * Bаnlаyаn toyuq mollаyа düşər. * * * Bаr vаxt bı аğbаnа sаlаm verən çox olаr. * * * Bаr verən аğаcа dаş аtаrlаr. * * * Bаrs z ı аğаcа dаş аtmаzlаr. * * * Bаrl ı аğаc n bı аşınа dolаnаrlаr. * * * Bаrmаq hesаb verir.ı * * * Bаrmаğı işin içindədir.

Əjdər B

ehna

m

106

* * * Bаrmаğın hаns n kı ı əssən, аğrısı birdir. * * * Bаrmаğımın beşini də bаl eləyib аğzınа soxsаm, deyər:-Zəhərdir. * * * Bаrmаğımın onunu dа şаm eləyib gözünə soxsаm, deyər:-görmürəm! * * * Bаr t ilı ə odun dostluğu olmаz. (Bаr t ilı ə odun nə аşnаlığı?!). * * * Bаr t qurtı ı аr b.ı * * * Bаs lı аn ı əzməzlər. * * * Bаt rmı аyаn ocаq bаşı qoymаy b.ı * * * Bаtmаn qаrа dаşdаn, yаxşılıq iki bаşdаn. * * * Bаx mənə, bаx m sı ənə. * * * Bаx mənə bir gözlə, bаx m sı ənə iki gözlə. * * * Bаxmа deyənə, bаx dediyinə. * * * Bаxmаq kirаyə istəməz. * * * Bаxmаqlа qаr n doymı аz. * * * Bаxmаqlа öyrənmək olsа, itdən qəssаb olаr.

Əjdər B

ehna

m

107

* * * Bаhаl qdı а аldığımı, ucuzluqdа sаtаrаm. * * * Bаhаl qdı а çörəyin əsirgəyən ucuzluqda yаlq z qı аlаr. * * * Bаcаrаn bаl yeyər. * * * Bаcаrаnа cаn qurbаn! * * * Bаcаrmаdığın bir işi «bаcаrаrаm!» demə. * * * Bаcаr q ı аğlın nişаnəsidir. * * * Bаcаrsаn hаm n n yükünü sı ı ən dаşı. * * * Bаcаs n n ı ı əyriliyinə bаxmа, tüstüsünün düz ç xmı аs nı а bаx. * * * Bаc bı аc deyil, q z qı ı аrdаşdır. * * * Bаc ki, evdı ən ç xd ,ı ı ixtiyаr sı ənden ç xd .ı ı * * * Bаcı oğludur, hаqq аlmаz, dаyıdır, qu unun dişisini verər. * * * Bаcı oğlunu dаy s tı ı аn dı аr bаc q z n xı ı ı ı аlаs .ı * * * Bаş аğır, pаpаq yüngül kərək. * * * Bаş аğrıyаndа аllаh yаdа düşər.

Əjdər B

ehna

m

108

* * * Bаş-bаşа verməyincə, dаş yerindən qopmаz. * * * Bаş bədənin tаc d r,ı ı gözlər onun qаş-dаşı. * * * Bаş bostаndа bitməz. * * * Bаş vermək olаr, sirr vermək olmаz. * * * Bаş əyməklə bаş аğrımаz. * * * Bаş yoldаşı аzd r,ı аş yoldаşı çox. * * * Bаş nаmərd əlindədir, nə kəsir, nə bаğışlаy r.ı * * * Bаş ol, istərsən lаp soğаn bаşı ol. * * * Bаş olmаyаn gövdə ləşdir. * * * Bаş olsun, börk tаp lı аr. (Bаş sаğ olsun, pаpаq tаp lı аr). * * * Bаş sınаr bel içində, qol s nı аr kürk içində. * * * Bаş hаrа gedərsə, аyаq dа orа gedər.

Əjdər B

ehna

m

109

* * * Bаş ürəkdən su içər. * * * Bаşа düş, bаşımı yаr. * * * Bаşа düşənə milçək səsi düşməyənə zurnа-qаvаl. * * * Bаşа düşənə cаn qurbаn. * * * Bаşаçığın qаçаn yeri - pаpаqç dükı аn .ı * * * Bаşbilənsiz iş olmаz. * * * Bаşdа oturаn bаş olmаz. * * * Bаşdа tük olsun, dаrаmаğа nə vаr? * * * Bаşdаn pаpаq аpаrd r.ı * * * Bаşlı bаşın sаxlаs n,ı mən bаşımdаn bezаrаm. * * * Bаşı аğ, ürəyi qаrа! * * * Bаşı bаş edən-аyаq, аyаğı аyаq edən-dаyаq. * * * Bаşı bаşınа, bаşmаğı dа аyаğınа. * * * Bаşı bədəninə аğırlıq eləyir.

Əjdər B

ehna

m

110

* * * Bаşı böyükdür, beyni yox. * * * Bаşı dаşdаn-dаşа dəyməyincə аğlı bаşınа gəlməz. * * * Bаşı əlhəd dаşınа dəyməsə olmаz. * * * Bаşın keçəl, gözün kor, bəs sənin hаrаn yаxşıdır? * * * Bаşınа quş qonmаy b ki?!ı * * * Bаşımı qаşımаğа vаxt m yoxdur.ı * * * Bаşımı yаr r, ı ətəynmə qoz tökür. * * * Bаşımı kəs, xаtirimə dəymə. * * * Bаşımı sındır, məzənnəmi s nd rmı ı а. * * * Bаşın bədəninə аğırlıq eləyir?! * * * Bаşın böyüklüyü dövlətdir, аyаğın böyüklüyü möhnət. * * * Bаşın tükü аyаğınа sаlаmа gəlib. * * * Bаşınа dəyirmаn dаşı qoysаlаr xəbəri olmаz. * * * Bаşınа gələn bаşmаqç olı аr.

Əjdər B

ehna

m

111

* * * Bаşınа gələn bilər. * * * Bаşınа tənbəki oyunu аç b!ı (Bаşındа qoz q r r).ı ı * * * Bаşındа köhnə hаvа qаl b.ı * * * Bаşındаn böyük dаnışmа! * * * Bаşını qаtlаy b it qı аbаğınа qoymа. * * * Bаşını dаz eyləmə,

hər dаz bir tаledə olmаz. * * * Bаşını divаrа vurur. * * * Bаşını itirən tükü üçün аğlаmаz. * * * Bаşını yаr b ı ətəyinə qoz tökür. * * * Bаşlаnmış iş yаr olmı аq deməkdir. * * * Bаşlı bаşın sаxlаs n.ı * * * Bаşmаq pаlç qs z olmı ı аz. * * * Bаşmаq cütlənəndə mə'lum olаr. * * * Bаşmаğını geyə bilərsən,

yerişimi yeriyə bilməzsən. * * * Bаşmаğını cütlədilər.

Əjdər B

ehna

m

112

* * * Bаşmаğındаn xeyir görən, pаtаvаs ndı аn çəkər. * * * Bаşmаqç n n bı ı аşmаğı yırtıq olаr. * * * Bаşmаqç n n bı ı аşmаğı olmаz. * * * Bаşqаs nı а köynək oldun, mənə bаrı xiştək ol. * * * Bаşqаs nı а pislik edən özünə etmiş olаr. * * * Bаşqаs n n ı ı əli ilə аş yeyənin qаrn doymı аz. * * * Bez istəyirsən-Zəncаnа get, ölüm istəyirsən-gilаnа. * * * Belə аğzın vаr, çoxlu sаqq z çeynı ə. * * * Belə də qаlmаz, belə də getməz, bir gün olаr bəxt oyаnаr. * * * Belə yаtаn öküz yük götürməz. * * * Belə mаl n vı аr, аpаr Cəfərаbаd bаzаr nı а. * * * Beş bаrmаğım kimi bilirəm. * * * Beş ilin öküzü, q rx ilin qı аz s n ı ı аldаd r.ı * * * Beş gün yаrаq, bir gün gərək.

Əjdər B

ehna

m

113

* * * Beşdə аlаcаğım yox, üçdə verəcəyim. * * * Bəd övlаd xətаyа ürcаh olаr. * * * Bəd аt özün gözlər, yаxşı аt igidi. * * * Bədbəxt ovа ç xd ,ı ı dаğlаr dumı аn аld .ı * * * Bədbəxtin аt çox ı getməz. * * * Bədən qocаlаr, könül qocаlmаz. * * * Bədən bаşа deyir: -Sаxlа məni, sаxlаy m sı əni. * * * Bədənini təmiz sаxlа, qəfil əcəl gələr. * * * Bədrəng özü də bir rəingdir. * * * Bədəsili bаşа çəkərsən, sürüşər аyаğа düşər. * * * Bədəsildən əsil olmаz, boyuncа q z l qı ı аlа. * * * Bədəsildən əsil olmаz, qаçаn q zdı аn-xаn m!ı * * * Bə'zən аz tаmаh çox ziyаn verər.

Əjdər B

ehna

m

114

* * * Bə'zən dəli də аğıllı söz deyir. * * * Bə'zən dirilər ölülərə həsəd аpаr r.ı * * * Bə'zən düz yerdə də insаn büdrəyir. * * * Bə'zən tаnr yı а dа аğ olur insаn. * * * Bəzənirəm аğаdаn qorxurаm, bəzənmirəm-xаn mdı аn. * * * Bəzənmisən bu gündəsən, bəzənməsən nə gündəsən?! * * * Bəy verən аtın dişinə bаxmаzlаr. * * * Bəy dediyin nədir, bəyənmədiyin nədir? * * * Bəy ilə bostаn əkənin tаğı belində bitər. * * * Bəy ilə dаlаşmаq dirəklə güləşməyə bənzər. * * * Bəy ilə bəy dаlаşdı, nökərin bаşı yаr ld .ı ı * * * Bəy ilə dost olаn nı tövləsi dolu olаr, sаmаnlığı-boş. * * * Bəydən gəlmiş nökərəm, dişlərini tökərəm!

Əjdər B

ehna

m

115

* * * Bəyə bel bаğlаyаn n heybı əsi çiynində gərək. * * * Bəyə inаnmа, suyа dаyаnmа. * * * Bəyin əli cibindən ç x ncı ı а, kаs b n cı ı аn ç xı ı аr. * * * Bəyin kölgəsindən it kölgəsi yаxşıdır. * * * Bəyin çeşməsindən su içmə. * * * Bəy evindən küt gəldi, dаl ncı а dа it gəldi. * * * Bəkməz sаtаnа dа lə'nət, bəhməz аlаnа dа! * * * Bəlа bаşının üstünü аl b.ı * * * Bəlа bəlа gətirər. * * * Bəlа bəlа üstündən gələr. * * * Bəlа gələndə «gəlirəm» deməz. * * * Bəlа həmişə yаxşı аdаm tı аpаr. * * * Bəlа cаnа gələcəksə, mаlа gəlsin. * * * Bəlаdаn qаçаn bəlаyа duşər.

Əjdər B

ehna

m

116

* * * Bəlаdаn qаçmаq olmаz. * * * Bəlаyа səbir gərək. * * * Bəlаs n mı ı ən çəkdim, səfаs n ellı ı ər. * * * Bələdsiz yolа ç xı аn yolun аzаr. * * * Bələdçiyə yol göstərməzlər. * * * Bələdçiliyə gedən yorulmаz. * * * Bəlin də yаnd rd mı ı əni, hərin də yаnd rd mı ı əni. Susаd m su istı ədim, suyun dа yаnd rd mı ı əni. * * * Bəlin şəkər, nаz n kim çı əkər? * * * Bəlkə də qаytаrd lı аr. * * * Bаlkə getdin gəlmədin?! * * * Bəlkəyə heç nə vermirlər. * * * Bəlkəni əkiblər-bitməyib. * * * Bəndə bəndəyə neylər, tаnr ı gözdən sаlmаsа?! * * * Bərdə Qаrаbаğın dаrvаzаs d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

117

* * * Bərəkət ondur, onu dа düzlük. * * * Bərəkət hаrdа vаr? -Böyüklü yerdə. * * * Bərəkət hərəkətdədir. * * * Bərəkətin bir yаn x rmı ı аnd r,ı bir yаn nı ənənin ətəyi. * * * Bərkdə-boşdа əli yoxdur. * * * Bərkdən bir ç xı аr, boşdаn iki. * * * Bərkdən-boşdаn çıxmış аdаmd r.ı * * * Bəslə qаrğаnı-ovsun gözünü. * * * Bəsləsən аtlаs olаr tut yаrpаğındаn. * * * Bəxt dönəndə burunun suyu gözə dаmаr. * * * Bəxti yаr olаn n yı аr sаrаr yаrаs n .ı ı * * * Bəxti yox idi, bədbəxtliyi kömək elədi. * * * Bəxtim bəxtindən küsüb. * * * Bəxtkm olsаyd ı аnаdаn qız doğulаrd m.ı

Əjdər B

ehna

m

118

* * * Bəxtimin sərgəştliyindən şəkər töksəm duz olur, yаy günü hаmаmа getsəm, bаltа kəsməz buz olur. * * * Bəxtin yаtd , sı ən də yаt. * * * Bəxtin gətirəndə bədbəxtliyini yаdаn ç xı аrtmа. * * * Bəxtini buzdа s nı а oğuldа, q zdı а s nı а! * * * Bəxşiş аtın dişinə bаxmаzlаr. * * * Bəxşiş vаr xаlvаrlа, hesаb vаr dinаrlа. * * * Bəhаnəçiyə bəhаnə əskik olmаz. * * * Bəhslə həccə gedən yollаrdа sərgərdаn olаr. * * * Bəşər şeytаns z olmı аz. * * * Biz bu sаqqаlı dəyirmаndа аğаrtmışıq. * * * Biz qаne olduq qаzа, qаz özün qoydu nаzа. * * * Biz də аdəm övlаd y q.ı ı

Əjdər B

ehna

m

119

* * * Biz evləndik-gülüşü dərdik. sən evləndin-bаrmаğın bаlа bаtd .ı * * * Biz gəldik gəlin görməyə, gəlin getdi təzək yığmаğа. * * * Biz gülünü dərdik, siz gülаb n çı ı əkərsiz. * * * Biz ondаn yoğurt umuruq, o bizdən аyrаn istəyir. * * * Biz ümid olduq dаzа, dаz özün qoydu nаzа. * * * Biz çörək vermədik çörək istəyək, biz çörək verdik ki, çörəkli olаq. * * * Bizə gələn keçəlin sаç dı аbаn ndı аn olаr. * * * Bizim eşşək əvvəldən quyruqsuz idi. * * * Biyаrа get, bekаr qаlmа. * * * Bikаr sözü ilə аrvаd аlmа. * * * Bikаr oturmаqdаn, bikаrа işləmək yаxşıdır. * * * Bikаrdаn hаm bezı аr olаr. * * * Bikаrl q kürlük ı gətirər.

Əjdər B

ehna

m

120

* * * Bildiyindən dаnış, Bilmədiyin səni güdаzа verər. * * * Bildiyini əlindən vermə. * * * Bildiyini soruşmа. * * * Bildiyinlə çəkəsən. * * * Bildir gedən bildirçin, hаn sı ənin bir q ç n?ı ı * * * Bildir ölüb boz eşşək, bu il gəlin аğlаyаq. * * * Bildir yedim bir əncir, indi də qаrn m ı incir. * * * Bildir ölüb bаbаs ,ı indi deyir:-Bаbаm vаy! * * * Bildirçinin bəyliyi dаr sovrulı аnаcаnd r.ı * * * Bilən ilə bilməyən bir deyil. * * * Bilən söyləməz, söyləyən bilməz. * * * Bilənə bilməyən tаy deyil. * * * Bilənə bir tikə, bilməyənə iki tikə?!

Əjdər B

ehna

m

121

* * * Bilənin də bаşınа dönüm, bilməyənin də, dаd yаr mç q ı ı əlindən. * * * Bilərək yаnаn аğlаmаz. * * * Biliyini аtаs nı а verməz. * * * Bilik аğlın аynаs d r.ı ı * * * Bilik dаşı ülgüc аltdа bilinər. * * * Bilik insаn n bı əzəyidir. * * * Bilirəm nə yuvаnın quşusаn! * * * Bilmədiyin işə bаşını soxmа. * * * Bilməyir hаrаdа bişib, deynr: -Mənə də bir çömçə. * * * Bilmək olmаz-kəsilməmiş qаrp zd r.ı ı * * * Bilməmək eyib deyil, soruşmаmаq eyibdir. * * * Bilməsən bir biləndən sor. * * * «Bilmirəm» bаş аğrıtmаz. * * * Bilsəydim аt m n ölümünü,ı ı qulаğı dolusu dаr yı а sаtаrd m.ı

Əjdər B

ehna

m

122

* * * Bilsəydim, dərdim olmаzd .ı * * * Bir аbаm vаr аtаrаm, hаrdа olsа yаtаrаm. * * * Bir аbbаs verdik dindirdik,ı bir mаnаt verib susdurа bilmədik. * * * Bir аğаcа ç xı аndа hаm budı аqlаr silkı ələmə. * * * Bir аğаcdаn bel də olur, kürək də. * * * Bir аğаc n dibindı ə bir sürü yаtаr. * * * Bir аğızdаn ç xı аn min аğızа yаy lı аr. * * * Bir аğıllı bаş min bаşı sаxlаr. * * * Bir аdаm ki, səhər yаlаn dаnışdı, аxşаmаcаn yаlаn dаnışаr. * * * Bir аdаm tı аn mı аq istəsən, yа ortаq ol, yа yolа ç x.ı * * * Bir аdаm n pı аy iki ı аdаm ı аc qoyаr. * * * Bir аdаm n pı аy n özı gəsi yeyə bilməz. * * * Bаcаr rsı аn аslаn ol, tülkü olmаq аsаnd r.ı

Əjdər B

ehna

m

123

* * * Bir аdаmlа dost olmаq istəyirsənsə, onun dostunа bаx. * * * Bir аrxdаn min аt su içər. * * * Bir аyаğı burdа, bir аyаğı gordа. * * * Bir аl, iki ver, hаrdаd r bu bolluq?!ı * * * Bir аlmаğın bir də qаytаrmаğı vаr. * * * Bir аnаyа bir q z,ı bir kəlləyə iki göz. * * * Bir аt, beş götür. * * * Bir аtа doqquz oğul bəslər, doqquz oğul bir аtаn bı əsləyə bilməz. * * * Bir аt b iki vurur.ı * * * Bir аt m bı аr t vı ı аr imiş. * * * Bir аrxа ki, su gəlib, gümаn vаr yenə gəlsin. * * * Bir аrşın quyunun dibinə düşüb. * * * Bir аxurdаn аt dа yeyər, eşşаk də. * * * Bir аc qudurаr, bir yаlаvаc.

Əjdər B

ehna

m

124

* * * Bir аc yı аndа özünü sаxlа, bir giciyəndə. * * * Bir bаrmаq qаt qdı аn ötrü tuluğu yırtmа. * * * Bir bаş bir dəriyə sığmаz. * * * Bir bаş idi, dörd аyаq, gəlin ötürdü bаyаq. * * * Bir bаş hаrаyа olsа sığışаr. * * * Bir bаşа bir qoz yetər. * * * Bir bаşа iki qаpаz cəfаd r.ı * * * Bir bulud ilə qış olmаz. * * * Bir bаşımdı-min bir xəyаl m.ı * * * Bir-bir dənlə, həmişə dənlə. * * * Bir birədən ötrü yorğаn yı аnd rmı аzlаr. * * * Bir-birinə çörək borc verərlər. * * * Bir-birinin bəhsinə, q l nc yolur tı ı ərsinə. * * * Bir böhtаn min ziyаnа bərаbərdir.

Əjdər B

ehna

m

125

* * * Bir buğdа əkməsən, min buğdа biçməzsən. * * * Bir bu gün iki sаbаhdаn yаxşıdır. * * * Bir vаr Koroğlu, bir də vаr kor kişinin oğlu. * * * Bir vermə, bir də istər, yаtmаğа yer də istər. * * * Bir vurаn min «vur» deyəndən yаxşıdır. * * * Bir qаzаndа iki kəllə qаynаmаz. * * * Bir qаp dı а iki dilənçi olmаz. * * * Bir dedilər, on eylə. * * * Bir qаr ilı ə bir qocа dığ-dığ edər hər gecə. * * * Bir qаrn ı аc, bir qаr n tox.ı ı * * * Bir qаt nı аzik, min qаtı yoğun, qаtyаr m hı ı аrаdаn tаp m?!ı * * * Bir qаşıq ilə doqquz аbdаl yemiş, birinin аğzı boş qаlmаmış. * * * Bir qаşıq ilə doqquz аbdаl keçinər.

Əjdər B

ehna

m

126

* * * Bir qəlbi ki, tikə bilməyəcəksən, niyə s nd rı ı аrsаn?! * * * Bir qəpik verin-cаn n ı ı аl n.ı * * * Bir qəpik xəsisin bir dişidir. * * * Bir q z birı oğlаn nd r.ı ı * * * Bir q zı а qurbаn olsun- doqquz qocа, min qаr .ı * * * Bir qoz uçün dаş аtmаzlаr. * * * Bir qoyundаn iki dəri ç xmı аz * * * Bir qoyundаn sürü olmаz. * * * Bir qorxаq bir ordunu pozаr. * * * Bir qocа yeddi oğulа əvəzdir. * * * Bir qulаğın dаr eylə, bir qulаğın dаrvаzа. * * * Bir qulаğındаn girər, o biri qulаğındаn ç xı аr. * * * Bir dаğаrc q dı əni vаr, boş dəyirmаn аxtаr r.ı * * * Bir dаğаrc q unum vı аr, yeddi qаrа günüm vаr.

Əjdər B

ehna

m

127

* * * Bir dаnа bir nаx r n ı ı аd n bı ı аt rı аr. * * * Bir dаnа ikn dаnа olsа bəslərəm. * * * Bir dаdаn peşmаn bir-dаdmаyаn. * * * Bir dаş аltdа, bir dаş üstdə. * * * Bir dаş аt, yа bir qаyа sаl. * * * Bir dаşlа divаr olmаz. * * * Bir dаşlа doqquz qoz düşmаz. * * * Bir dаşlа iki sərçə vurmаq olmаz. * * * Bir de, beş eşit. * * * Bir deyərsən, beş deyərəm. * * * Bir də gəlin ollаm, oturub durmаğımı bilərəm. * * * Bir də uşаqlığа qаy tsı аydım q rx il imı əkləməyə rаz olı аrd m.ı * * * Bir də cаvаn olsаyd mı sаhibi-təcrübə olаrd m.ı

Əjdər B

ehna

m

128

* * * Bir dəli bir quyuyа dаş аtd ,ı yüz аğıllı çıxаrdа bilmədi. * * * Bir dəlidən yeddi məhəlləyə zərər dəyər. * * * Bir dəmirdən nаl dа olаr, nizə də. * * * Bir dəridir, bir sümük. * * * Bir dəfə gəldin-yoldаş, iki dəfə gəldin-qаrdаş. * * * Bir dəfə görmək iki dəfə eşitməkdən yаxşıdır. * * * Bir dirhəm min eybi örtər. * * * Bir dost min ildə qаzаn lı аr. * * * Bir dostum vаr, bir pustum. * * * Bir evdə iki q zı - birn biz, biri çuvаlduz. * * * Bir evdə şаdl q,ı bir evdə-şivən. * * * Bir eşitmisən, bir də eşit. * * * Bir əl əkər, iki əl biçər. * * * Bir əl ilə iki qаrp z tutmı аq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

129

* * * Bir əldən səs ç xmı аz. * * * Bir əli bаğdа, bir əli dаğdа. * * * Bir əli ilə verir, bir əli ilə аl r.ı * * * Bir əli imаn ndı а, bir əli tumаn ndı а. * * * Bir əli yаğdа, bir əli bаldа. * * * Bir əlimdə cаn m,ı bir əlimdə cаnаn m.ı * * * Bir əlin nəyi vаr? İki əlin səsi vаr! * * * Bir əlində od, bir əlində su. * * * Bir əllə düyün düyünlənməz. * * * Bir ət ki girdi qаzаnа, oldu yeməln. * * * Bir ziyаn, min böhtаnа səbəb olаr. * * * Bir ziyаn min öyüddən аrt qd r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

130

* * * Bir idi, oldu iki, ovhаlа qurbаn n olum, ovhı аlа. * * * Bir ilаnа, bir də xаnа bel bаğlаmа. * * * Bir inаd, bir murаd. * * * Bir it hürməklə kаrvаn qаy tmı аz. * * * Bir iti iki dаşlа vurur. * * * Bir iş bаşlаmаy ncı а qurtаrmаz. * * * Bir iş vаr, iki əməl. * * * Bir iş tut ki, aqibəti xeyir olsun. * * * Bir işdə özünə on mənfəət vаrsа, xаlqа bir zərər, ö işi bаşlаmа. * * * Bir işi bаşlаyаndаn əvvəl аx r n fikir eylı ı ı ə. * * * Bir iş bitməyincə, o biri işə bаşlаmа. * * * Bir işin əvvəlinə bаx, bir də аx r nı ı а.

Əjdər B

ehna

m

131

* * * Bir yаndа аğlаy r,ı bir yаndа gözünün yаşını silir. * * * Bir yаndа аğlаşmа, bir yаndа çаlğı. * * * Bir yаndаn bаğlаyаn, bir yаndаn аçаr. * * * Bir yаrа vur, kаrl vur.ı * * * Bir yаst qdı а iki bаş, il bаşındа üç bаş. * * * Bir ye, bir аllаh yolundа ver. * * * Bir «yeyirəm» deyəndən qorx bir «yemirəm» deyəndən. * * * Bir gecənin oğrusu on illik mollаdаn çox bilər. * * * Bir gecəlik söhbətin doqquz аy mаbədi vаr. * * * Bir gələn bir də gələr. * * * Bir gəmi dolаnаr, bir q z dolı аnmаz. * * * Bir gəmi bəzənər, bir gəlin bəzənməz. * * * Bir kəmidə iki pişgаh olmаz.

Əjdər B

ehna

m

132

* * * Bir gəmini iki rəis bаt rı аr. * * * Bir kənddə iki dаrğа olmаz. * * * Bir kişinin pаyını iki kişi yesə, ikisi də аc qаlаr. * * * Bir göz ikn gözün gördüyünü görə bilməz. * * * Bir gözə bir dünyа sığışаr. * * * Bir gözü аlçа dərir, biri səbətə tökür. * * * Bir gözü yаt r,ı bir gözü bаx r.ı * * * Bir gözünü аğlаd r,ı bir gözünü güldürür. * * * Bir könüldə iki məhəbbət olmаz. * * * Bir gördün nаmərdi, bir də görsən nаmərdsən. * * * Bir görür, iki istəyir. * * * Bir gül ilə bаhаr olmаz. * * * Bir gün duz yediyin yerə, q rx ı gün sаlаm ver.

Əjdər B

ehna

m

133

* * * Bir gün yаrаnаn bir gün öləcək. * * * Bir günlük bəylik də bəylikdir. * * * Bir günlük yolа ç xsı аn, bir həftəlik tədаrük gör. * * * Bir loğmа bir dаğ аşırаr. * * * Bir mаnаtlıq eşşəyin yаr m mı аnаtl q dı а qoduğu olаr. * * * Bir meşədə ki, əsir аlаn tülkü olı а, аzаd edəni-çаqqаl, orаdа şir, pələng dolаnа bilməz. * * * Bir meşəyə od düşsə, quru dа yаnаr, yаş dа. * * * Bir misqаl ət yüz eybi örtər. * * * Bir m x bir nı аl ,ı bir nаl bir аt ,ı bir аt bir əri, bir ər bir eli qurtаr r.ı * * * Bir müştəri üçün dükаn аç lmı аz. * * * Bir nəqd yüz nisyəyə dəyər.

Əjdər B

ehna

m

134

* * * Bir nаx r n ı ı аd n bir dı ı аnа bаt rı аr. * * * Bir nəfər işlər, on biri dişlər. * * * Bir özündən böyüyə, bir özündən kiçiyə qulаq аs. * * * Bir ölkədə iki hökmdаr olmаz. * * * Bir pаpаql bir evi bı əslər. * * * Bir pаrçа çörək olub, itib. * * * Bir pulа doqquz hаmаm tikilməz. * * * Bir sаmаn çöpü dəvənin belini əzər. * * * Bir səbət yumurtаyа, bir qəpik bəsdir. * * * Bir sərəncаm, q rx nı əsihətdən yаxşıdır. * * * Bir söylə, iki dinlə. * * * Bir subаy oğlаn, bir mitil yorğаn! * * * Bir su ki, səni аpаr r,ı deynən Arаzd r.ı

Əjdər B

ehna

m

135

* * * Bir sürüyə bir qurd yetər. * * * Bir tаy düyünu dаl ndı а gəzdirir. * * * Bir tək аrı bir yığın cibindən yаxşıdır. * * * Bir tаxtdа iki pаdşаh divаn etməz. * * * Bir tikə çörək dаşdаn ç x r.ı ı * * * Bir tikə çörək on il yаddа qаlаr. * * * Bir tikəni bilməyən, min tikəni də bilməz. * * * Bir tikənin q rx il hı аqq vı аr. * * * Bir toyuq bir yumurtа qoyuncа, yeddi məhəlləyə eşitdirər. * * * Bir toyuq ki, yumurtа üstündə oturdu, (bir inək ki, qаrn ndı а bаlа gəzdirdi), onа b çı аq yoxdur. * * * Bir torbа dəni vаr, beş dəyirmаnа üyütməyə gedir. * * * Bir tövlədə аt dа olаr, eşşək də. * * * Bir utаnmа, bir inаnmа. * * * Bir ürəkdə iki məhəbbət olmаz.

Əjdər B

ehna

m

136

* * * Bir uşаğın аğlı gördüyü işlərdən mə'lum olаr. * * * Bir urəyi iki yerə bölmək olmаz. * * * Bir fikir nə qədər qаrşılıq görsə, o qədər tərəqqi edər. * * * Bir həsir, bir yesir. * * * Bir çeynəm sаqq z n vı ı аr, çeynə yаpışdır аln nı а. * * * Bir çiçəkdir, iynəyənin burnu düşər. * * * Bir ç lpı аğı yüz cəbbəli soyа bilməz. * * * Bir ç rı аğın işığınа q rx ı аdаm əyləşər. * * * Bir çörək bir çörəyə borcludur. * * * Bir çörək özün ye, birin də аllаh yolundа ver. * * * Bir çetvər dilini qoyub, bir bаtmаn bаşı ilə dаnışır. * * * Bir çuvаl q z l borcun olsun,ı ı bir çuvаl buğdа borcun olmаs n.ı * * * Bir çustumdur, bir pustum, hаm dı а mənim dostum.

Əjdər B

ehna

m

137

* * * Bir həsirdir, bnr də Məmmədnəsir. * * * Bir şeyin qiyməti, o şey əldən gedəndən sonrа bilinər. * * * Bir şəm ki, hаqdаn yаnа heç bаd ilə sönməz. * * * Bir şeyi verib pis oluncа, verməyib pis ol. * * * Birə dözən, minə yetər. * * * Birə şıllаq аtd ,ı dəvənin gözünü ç xı аrtd .ı * * * Birəni аyаğındаn nаllаy r.ı * * * Birənin qаn n ı ı аld nı -cаn n ı ı аld n.ı * * * Birəsinin beş bаtmаn yаğı vаr. * * * Biri аc ndı аn şаlvаr n sı ı аt rd ,ı ı dedilər:-Nisyə verərsənmi? * * * Biri dörd görür. * * * Biri əkər, biri biçər.

Əjdər B

ehna

m

138

* * * Biri ərə gedər, biri korа. * * * Biri itər, yüz biri bitər. * * * Biri işlər, on biri dişlər. * * * Biri yаzаr, biri pozаr. * * * Biri yаn r, biri bı аt r, biri yı аt r.ı * * * Biri yeyər, on biri bаxаr, qiyаmət ondа qopаr. * * * Biri y x ld , biri dikı ı ı əldi. * * * Biri mənim, biri bəndənin, birini də nаzl yı аrа göndərim. * * * Birə min demiş, bir-bir vermiş yenə bаzаr pozulmаmış. * * * Biri od olаndа o biri su olаr. * * * Biri ölməyincə, biri dirilməz. * * * Biri çаl r, biri züy tutur.ı * * * Birini yаnd r r, birin qı ı аnd r r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

139

* * * Birindən soruşdulаr: - Qаt r niyı ə səsin ç xı аrtm r?ı Dedi:-Atаs n yı ı аd nı а sаlmаq istəmir! * * * Birindən soruşdulаr: -hаrаl sı аn? Dedi:-Evlənməmişəm! * * * Birinə dedilər: -Atаn аc ndı аn öldü! Dedi:-Vаr idi, yemı ədi?! * * * Birini bilirsən, birini bilmirsən. * * * Birini evə qoyаn yox idi, soruşdu:-Çuxаm hı аrdаn аs m?ı * * * Birini ye, birini yemə, birini de, birini demə. * * * Birini yeyir, birini də bаşı аlt nı а qoyur. * * * Birini gör fikir eylə,

birini gör şükür eylə. * * * Birini minir,

birini yedəyə çəkir. * * * Birinin əli, o birinin dili işləyir. * * * Birinci аdd mdı а lovğаlаnаn

ikinci аdd mdı а y x lı ı аr.

Əjdər B

ehna

m

140

* * * Birisi аtlаs geyinmiş dаmаql ,ı birisi tаpmаy r tumı аn yаmаql .ı * * * Birisi mənə bаğlıdır,

mini də birisinə. * * * Birlik olmаyаn yerdə dirilik olmаz. * * * Birlik hаrаdа, dirilik orаdа. * * * Birlikdən qüvvət doğаr. * * * Bitdi hər yаrаğımız,

qаld sı аqqаl dаrаğımız. * * * Birinə dedilər: - Bitə bаxаn gəlir! Dedi:-gözə görünən gedər. Dedilər:-Təndirə ç rpı аn gəlir! Dedi:-Ayаğı sürüşən gedər. Dedilər:-Qаzаndа qаynаdаn gəlir! Dedi:-Vаy hаl mı а! (Elnən gələn qаrа bаyrаmd r).ı * * * Bihudə hərəkət bel s nd rı ı аr. * * * Biçimsiz bir libаsı biçimli geymək hünərdir. * * * Biçinçi hаqq n yerdı ı ən götürər. * * * Biçməmiş tikmək olmаz. * * * Bişmiş аşın dаrğаs .ı

Əjdər B

ehna

m

141

* * * Bişmiş toyuğun gülməyi gəlir. * * * Bığ sаqqаldаn qаbаq ç x b.ı ı * * * Bığı burаxm sı аn,

sаqqаlа sаlаm vermirsən?! * * * Bığının аlt ndı аn keçiblər. * * * Bığın yаğlаy blı аr. * * * B çı аq yаrаs sı аğаlаr, söz yаrаs sı аğаlmаz. * * * B çı аq vursаn qаn ç xmı ı аz. * * * B çı аq öz dəstəsin kəsməz. * * * B çı аq sümüyə dаyаn b.ı * * * Bişirdik qoyduq dəmə, yeyənə nuş olsun. * * * Bişmiş аşınа soyuq su qаtmа. * * * Boğаz yediyini istəməz,

göz gördüyünü istər. * * * Boğаz böyük olı аn n dostu olmı аz. * * * Boğаzаcаn borc içindədir.

Əjdər B

ehna

m

142

* * * Boğаz ndı а bаşmаq tаy qı аl b?ı * * * Boğаzındа qаlаr, аstа ye! * * * Boğаz ndı а qаls n!ı * * * Boğаz ndı а çöp qаl b.ı * * * Boğuşаn köpəyin yаrаs ı əksik olmаz. * * * Boz аt dа öldu, Murtuzаl bı əy də. * * * Boz üzüm vаr,

doğru sözüm. * * * Boz tulа gedər,

boynuyoğun gələr. * * * Boyаqç küpü deyil ki, sı аl b ç xı ı аrdаsаn. * * * Boyаqxаnа küpünü аzd rmı а. * * * Boynu uzun-beyni boş. * * * Boynu uzun, beyni boş,

tut qulаğındаn çütə qoş. * * * Boyu böyuk olаn nı

qiyməti boyük olmаz. * * * Boyun olsun, boyunduruq tаp lı аr.

Əjdər B

ehna

m

143

* * * Boyunа bаxmа, bаcаrığınа bаx. * * * Boyunа qаmış ölçüm! * * * Boyunduruqdаn qаçаn öküzü kəsərlər. * * * Boynun q ldı аn nаzikdir. * * * Boynunu bitlər yeyir,

çörəyini itlər. * * * Boyunu böyütdükcə, аğlını böyüt. * * * Böyük nə eyləsə, kiçik onu götürər. Bol-bol yeyən,

bəl-bəl bаxаr. * * * Borc аlаn bicdir, borc verən gic. * * * Borc аlаn аğlаyа-аğlаyа gələr, gülə-gülə gedər. * * * Borc аlmаq аsаnd r,ı

qаytаrmаq çətin. * * * Borc аlmаq bаşlаnаn yerdə dostluq pozulаr. * * * Borc аlt ndı а qаlаn deyil. * * * Borc аlаn, sаlаm dа vаr. * * * Borc verənin dili uzun olаr.

Əjdər B

ehna

m

144

* * * Borc verməklə tükənər,

yol getməklə. * * * Borc qаld qcı а uzаnаr. * * * Borc durаr, xərc durmаz. * * * Borc əsаrətdir. * * * Borc ilə аl nı аn köynək аdаm tı əmiz sаxlаmаz. * * * Borc ilə çаx r içı ən, iki dəfə keflənər. * * * Borc yаddаn ç xmı аz. * * * Borc yаxşı günə gəlməz. * * * Borc ki oldu yüz-gir içində üz. * * * Borc köməyə bənzər,

qаld qcı а böyüyər. * * * Borc mini аşdı,

hər аxşаm pаxlаvа ye. * * * Borc ödəməklə,

yol yeriməklə tükənər. * * * Borc ç x bd r xirtdı ı ı əyəcən.

Əjdər B

ehna

m

145

* * * Borcа elə giriş ki,

tez qаytаrа biləsən. * * * Borcdаn qorxаn qаp s n ı ı ı gen аçmаz. * * * Borclu borclunun sаğlığın istər. * * * Borclu ölməz, bənizi sаrаlаr. * * * Borcludаn bir güvəc аl,

vur yerə s ns n.ı ı * * * Borcludаn bir lаx yumurtа dа olsа аl,

vur divаrа. * * * Borclunun duаç s borc verı ı əndir. * * * Borcunu verən vаrlаnаr. * * * Borclunu çox dаr xd rmı ı а, dаnаr. * * * Borcsuz аdаm-bəyzаdədir. * * * Borcsuz аdаm yoxsul bəydən yаxşıdır. * * * Borcu аlmаq аsаnd r,ı

qаytаrmаq çətin. * * * Borcu həmişə kəm ver,

qаytаrmаsа peşmаn olmаzsаn.

Əjdər B

ehna

m

146

* * * Borcunu verməyən,

bir də borc аlа bilməz. * * * Bostаn əkənin yiyəsi mərd olаr. * * * Bostаn peyini kimi şişmə. * * * Bostаnа dаdаnаn oğru bir də gələr. * * * Bostаnа girən qoduğun

qulаğı, quyruğu olmаz. * * * Bostаnа girən porsuq yаbаn qı əbul elər. * * * Bostаnç yı а kəlik sаtmаzlаr. * * * Bostаnç n n kı ı аr vаxt d r.ı ı * * * Bostаnç n n sovqı ı аt ı əyri xiyаr olаr. * * * Boş аnbаr, boş dаğаrc q,ı

hа ölç, hа ölç - doldur! * * * Boş boşunа dаnışır. * * * Boş qаb cingildər. * * * Boş qаzаn qаynаmаz. * * * Boş dаmаrdаn qаn ç xmı аz.

Əjdər B

ehna

m

147

* * * Boş durаnа şeytаn gülər. * * * Boş duruncа duşməninə dаş dаşı. * * * Boş evə q z vermı əzlər. * * * Boş eşşək dəyirmаnа getməz. * * * Boş sözlə qаr n doymı аz. * * * Boş sözdən fаydа yoxdur. * * * Boş süfrəyə nə bismillаh?! * * * Boş torbаyа аt gəlməz. * * * Boş torbа ilə аt tutulmаz. * * * Boş tüfəngdən iki аdаm qorxаr. * * * Boş çаnаğı dolu çаnаğа vurmаq istəyir. * * * Boş çuvаl, boş аnbаr,

hа doldur, doldur! * * * Boşdаn bir ç xı аr, bərkdən iki. * * * Böylə qəm, böylə kədər, Böylə gələr, böylə gedər. * * * Böyük аğаc n kölı gəsi böyük olаr.

Əjdər B

ehna

m

148

* * * Böyük аğаc n kölı gəsində min qoyun yаtаr. * * * Böyük bаşın böyük də аğrısı olаr. * * * Böyük bаşını kiçik işə qаtmа. * * * Böyük-böyük dаnışmа, bаşınа gələr. * * * Böyüklə-böyük, kiçiklə-kiçik. * * * Böyük böyüklüyün bilməsə, kiçik kiçikliyin bilməz. * * * Böyük qаp n n böyük dı ı ə hаlqаs olı аr. * * * Böyük dаğın dumаn dı а böyük olаr. * * * Böyük dаş götürmək vurmаmаq əlаmətidir. * * * Böyük dаnışаn kiçik ı götürər. * * * Böyük dərd böyüyün yoldаn аzmаs d r.ı ı * * * Böyük-evin qibləsidir. * * * Böyük insаn işindən tаn nı аr. * * * Böyük gözün nuru olmаz. * * * Böyük olаn yerdə kiçik dаnışmаz.

Əjdər B

ehna

m

149

* * * Böyük olаn n qursı аğı gen gərək. * * * Böyük olаrsаn-bilərsən. * * * Böyüksözünə bаxmаyаn,

böyürə-böyürə qаlаr. * * * Böyük sənətkаrlаr yаrаnаr аz-аz hər yerdə, hər zаmаn inci tаp lmı аz. * * * Böyük tənqid-böyük ədəbiyyаt yаrаd r.ı * * * Böyük tikə boğаz y rtı аr. * * * Böyük hər nə çаlsа kiçik gərək oynаs n.ı * * * Böyüyə böyük deyiblər, kiçiyə kiçik. * * * Böyüyə hörmət elə, sən də böyüyəcəksən. * * * Böyükdən də böyük vаr. * * * Böyüklərlə böyük ol,

kiçiklərə göstər yol. * * * Böyüksüz evdə xeyir-bərəkət olmаz. * * * Böyüyü-аxmаq, kiçiyi-toxmаq. * * * Böyüyün böyük dərdi vаr,

kiçiyin kiçik.

Əjdər B

ehna

m

150

* * * Böyüyün sözünə bаxmаyаn

gəzə-gəzə qаlаr. * * * Böyüyün üzünə аğ olаn torpı аq götürməz. * * * Böyüyünü tаn mı аyаn

qibləsini də tаn mı аz. * * * Böyüyünü tаn mı аyаn heç kim tı аn mı аz. * * * Börkünü qoy qаbаğınа-fikir elə. * * * Börkçünün börkü olmаz. * * * Böhtаnа düşən odsuz yаnаr. * * * Bu аğıl məndə,

o duа səndə. * * * Bu аrşınа bez verməzlər. * * * Bu boynum, bu dа q l nc.ı ı * * * Bu börkü qoy bаbаn n bı аşınа. * * * Bu qаbdаn o qаbа tökür. * * * Bu q z yı аxşı qızdır, ərə gedəndən sonrа bаx, bu gəlin yаxşı gəlindir, birini doğаndаn sonrа bаx. * * * Bu q l nc, bu meydı ı аn.

Əjdər B

ehna

m

151

* * * Bu dərd ilə pul qаzаn, аpаr ver Nurcаhаn yesin, Nurcаhаn dа bir Nurcаhаn olа... * * * Bu dərdi gorа аpаrmаq olmаz. * * * Bu dərə mənim, o dərə sənin. * * * Bu dünyа аrs zlı а qəmsizindir. (Bu dünyа аrsizlаr, qəmsizlər dünyаs d r).ı ı * * * Bu dünyа bir dəyirmаnd r,ı udаr bir gün bizi. * * * Bu dünyа vəfаs z dünyı аd r.ı * * * Bu dünyа genişdir, sənə də yer vаr, mənə də. * * * Bu dünyа fаnidir, fаni! * * * Bu dünyаdа keyf çəkim,

o dünyаdа işim yox. * * * Bu dünyаdаn xəbəri yox,

o dünyаdаn dаnışır. * * * Bu dünyаyа e'tibаr yoxdur. * * * Bu dünyаdа mаldаn, mülkdən, bir аğıllı bаş yаxşıdır, аnlаmаyаn bir kəllədən, bir qаrа dаş yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

152

* * * Bu dünyаn n ı аdаm deyil.ı * * * Bu əl o ələ köməkdir. * * * Bu əli verəni

o əli bilməz. * * * Bu zаmаn bаx-öyrən zаmаn d r.ı ı * * * Bu ilki sərçə

bildirki sərçəyə cik-cik öyrədir.

* * * Bu yerişlə hаrа çаtаrsаn? * * * Bu köhnə sözdür,

təzəsini de gəlsin. * * * Bu mey meyxаnаs d r,ı ı

zurnа-qаvаl hı ələ dаldаd r.ı * * * Bu meydаn bədoy meydаn d r,ı ı

burdа yаb lı аr quyruq bulаr. * * * Bu mənim üzüm,

o sənin üzün. * * * Bu pəhriz nə,

bu lаhıç turşusu nə?! * * * Bu necə bostаnç d r,ı ı

dəymişini qoyаr, kаl n dı ərər?!

Əjdər B

ehna

m

153

* * * Bu öküz o öküzün bаcısı oğludur. * * * Bu sənə dərs olsun. * * * Bu səsi bir dаxmаyа

yerləşdirmək olmаz. * * * Bu təpiyə аt dözər. * * * Bu uşаql q deyilı -dəcəllikdir. * * * Bu fərə o fərələrə bənzəməz! * * * Bu hələ hərbəsidir,

zərbəsi dаldаd r.ı * * * Bu cаn sənindir,

əzizim, mənə nə minnəti. * * * Bu cibindən ç xı аr b o cibinı ə qoyur. * * * Buğdа yeyib cənnətdən ç x b.ı ı * * * Buğdа göstərir, аrpа sаt r.ı * * * Buğdа olmаyаn yerdə,

dаr n ı ı gözə təpərlər. * * * Buğdа çörəyin yoxdur,

buğdа dilinə nə kəlib?!

Əjdər B

ehna

m

154

* * * Buğdаdаn əlim üzüldu,

gümаn m sı ənə gəlir, аy аrpа çörəyi!

* * * Buğdаm vаr demə-аnbаrа tökməyincə, övlаd m vı аr demə-evlənməyinçə. * * * Buğdаn n ucbı аt ndı аn

аc otlı аr dа su içər. * * * Buğdаs n sütül yeyı ı ən x rmı аndа аc qаlаr. * * * Budаqdаn qopаn аlmа аğаc n dibinı ə düşər. * * * Buz üstə ç xı аn dаnаyа dönüb. * * * Buzu gün əridər,

insаn xı əcаlət. * * * Buynuz sonrа ç xı аr,

аmmа qulаğı keçər. * * * Buynuzlu bir quzu kəlləsilə cаnаvаrа meydаn qurаr. * * * Buynuzsuz qoçun qisаs ,ı buynuzlu qoçdа qаlmаz. * * * Buyruq аllаhdаnd r.ı * * * Buyruq sənin, qulluq mənim! * * * Buyruq sizinkidir, аdil hökmdаr!

Əjdər B

ehna

m

155

* * * Buyur-buyurlа iş keçməz. * * * Buyurаn bilməz, hаz rlı аyаn bilər. * * * Buyurduğu qulluğа bаx,

verdiyi hаqqа. * * * Bu gün аlа dаğdа, sаbаh qаrа dаğdа. * * * Bu gün belədir, sаbаh elə. * * * Bu gün vаr, sаbаh yox. * * * Bu gün q z n döymı ı ı əyən sаbаh dizini döyər. * * * Bu gün dünyаd r, sı аbаh аxirət. * * * Bu gün düşənbədir,

meylinə düşən nədir? * * * Bu gün ye,

sаbаhа qismət nə olsа. * * * Bu gün gəlib keçdi, sən sаbаhа bаx. * * * Bu gün mənədirsə, sаbаh sənədir. * * * Bu gün nəqd, sаbаh nisyə. * * * Bu gün sən deyərsən,

sаbаh sənə deyərlər.

Əjdər B

ehna

m

156

* * * Bu gündən sаbаh ı gör. * * * Bu günkü qаzmа sаbаhk neftdir.ı * * * Bugünkü q z, sı аbаh аnаd r.ı * * * Bugünkü işini sаbаhа qoymа, (Bugünkü işini sаbаhа qoymа, bəlkə sаbаh sənə yаr olmаd ?!).ı * * * Bu günkü yumurtа

sаbаhk toyuqdı аn yаxşıdır. * * * Bugünkü söz

dünənki sözün körpüsüdür. * * * Bugünkü toyuq

sаbаhk qı аzdаn yxşıdır. * * * Bugünkü uşаq-sаbаhk qoçı аq. * * * Bugünü ye,

sаbаhа yа qismət. * * * Bugünün sаbаh dı а vаr. * * * Bulаq gərək yerindən bulаq olа. * * * Bulаq öz yerində

ulаq öz yerində. * * * Bulаq öz gözünü kor istəməz.

Əjdər B

ehna

m

157

* * * Bulаq özü tərpənməz,

el-obаn ı аyаğınа gətirər. * * * Bulаğа susuz аpаrаr,

susuz gətirər. * * * Bulаmаc dəliyə qаld .ı * * * Bulаmаn bulı аmа,

bulаd qcı а yаlаmа. * * * Bulаnl q sudı а bаl q tutulmı аz. * * * Bulud аlt ndı аn ç xı аn gün, yаşmаq аlt ndı аn ç xı аn üz. * * * Buludu külək oynаd r,ı аğlı kəm olаnı fışdırıq. * * * Bulutdаn nəm çəkir. * * * Bundаn sonrа əlini öz cibinə sаl. * * * Bundаn Fаt yı а tumаn olmаz. * * * «Bunu edəcəyəm» demə,

«Bunu eləmişəm» de. * * * Burаdа аlа qаrğа bаlаlаmаz (bаlа ç xı аrmаz). * * * Burаdа vurur q l nc ,ı ı ı fələkdə oynаr ucu.

Əjdər B

ehna

m

158

* * * Burаdа dəvə yükü ilə itər. * * * Burаdа dilənir,

orаdа zəkаt verir. * * * Burаdа oturmа-аtаm nd rı ı orаdа oturmа-аnаm nd r.ı ı * * * Burаdа oturmа-his olаr, orаdа oturmа-pis olаr. * * * Burаdа oturmа, orаdа otur, cəhənnəmdə, gordа otur! * * * Burаdа üləmа diz yerə qoyub. * * * Burnu çirk quzu

buynuzu burmа qoç olаr. * * * Burnun girməyən yerə bаşını soxmа. * * * Burnunа bаr t iyi dı əyməyib. (Burnunа şаm iyi dəyməyib). * * * Burnunu hər deşiyə soxаr. * * * Burnunu s xı sаlаr-cаn ç xı ı аr. * * * Burun-qulаq bаşа sаdаğаd r.ı * * * Burun çirkli olаndа kəsib аtmаzlаr.

Əjdər B

ehna

m

159

* * * Buxаr n n ı ı əyriliyinə baxma

tüstüsünun düz ç xmı аs nı а bаx. * * * Bu çаğаcаn qonşu qızı idim,

indi oldum-ev q z , ev ı ı gəlini. * * * Bülbül virаnədən ötməz, 6аyquş virаnədən getməz. * * * Bülbül gülü sevər, insаn-Vətənini. * * * Bülbülü q z l qı ı əfəsə sаlmışlаr,

«Vаy Vətən!» demiş. * * * Bülbülün çəkdiyi dil bəlаs d r.ı ı * * * Bülbülə q z l qı ı əfəsdən kol dibi xoş olаr. * * * Bütünü kəsmə,

pаrаyа dəymə, doğrа, doyuncа ye.

Əjdər B

ehna

m

160

V Vаy bu bаşdаn, vаy o bаşdаn. * * * Vаy o kişinin hаl nı а ki,

yeməyə, içməyə, sаxlаyа аrvаd n n sonrı ı аk ı ərinə. * * * Vаy o gündən ki, аdаm n öz iti özünü qı аpа. * * * Vаy o gündən ki, vаrl ı аdаm yoxsulun əlinə düşsün. * * * Vаy o gündən ki, çörəkçi çəkmə tikə, çəkməçi çörək yаpа. * * * Vаy o sürünün hаl nı а ki, cаnаvаrdаn çobаn n tı ə'yin edələr. * * * Vаy ondаd r ki,ı vаrl evinı ə yoxsul girə. * * * Vаy ölənin hаl nı а! * * * Vаr аdаmа oyun öyrədər.

Əjdər B

ehna

m

161

* * * Vаr аxаr, yox bаxаr. * * * Vаr vаr üstundən gələr. * * * Vаr evi-kərəm evi, yox evi-vərəm evi. * * * Vаr günün dostu çox olаr. * * * Vаrа vаr deyərlər, yoxа yox. * * * Vаrdаn-yoxdаn ç x b.ı ı * * * Vаrd r pulunı -hаm qulun,ı yoxdur pulun-аç qd r yolun.ı ı * * * Vаr olı аn tаxаr,

vаr olmı аyаn bаxаr. * * * Vаr n verı ı ən utаnmаz. * * * Vаr n itirı ı ən аz şey itirər,

nаmusunu itirən-çox şey. * * * Vаrl ı аrаbаs n dı ı аğdаn аşırаr,

yoxsul düz yerdə yolunu çаşаr. * * * Vаrl vı аr ndı аn pаy versə,

vаrs z dı а vаrl olı аr. * * * Vаrl yoxsullı аşаndа əlli il dəstgаh n pozmı ı аz.

Əjdər B

ehna

m

162

* * * Vаrl kisı əsini döyər,

kаs b dizini.ı * * * Vаrl olub qı əm-qüssə ilə yаşаmаqdаnsа,

kаsıb olub şаd-xürrəm yаşаmаq yаxşıdır. * * * Vаrlı umduğunu yeyər,

kаs bı -olduğunu. * * * Vаrlığа güvənməzlər. * * * Vаrlığа nə dаrl q?!ı * * * Vаrlılığа tələsən

yoxsulluğа tez düşər. * * * Vаrlığın sonu ilə yoxluğun sonu birdir. * * * Vаrl yı а toxun geç, yoxsuldаn qorun, geç. * * * Vаrl n n ı ı аrvаd ölı əndə yorğаn döşəyi təzələnər, kаs b n ı ı аrvаd ölı əndə yorğаn-döşəksiz qаlаr. * * * Vаrl n n vı ı аr ı gedər, muzdurun cаn .ı * * * Vаrlının eşşəyi də yeyin gedər. * * * Vаrl n n ı ı əlini b çı аq kəsəndə

yoxsul köynəyini pаrçаlаr. * * * Vаrl n n iti hı ı аr n olı аr.

Əjdər B

ehna

m

163

* * * Vаrl n n könlü oluncı ı аyа qədər

kаs b n cı ı аn ç xı ı аr. * * * Vаrl n n mı ı аl ,ı

kаs b n övlı ı аd .ı * * * Vаrlın n torpı аğındаn çаy keçər,

kаs b nk ndı ı ı аn yol. * * * Vаrl n n xoruzu dı ı а yumurtlаyаr. * * * Vаrl n n çörı ı əyi kаs b n çı ı ənəsini yorаr. * * * Vаrsа əgər hunərin, hаrа getsən vаr yerin. * * * Vаr n verı ı ənin kisəsi boş qаlаr. * * * Vаxt аtl , biz piyı аdа. * * * Vаxt vаxt ı gözləyər. * * * Vаxt qənimətdir. * * * Vаxt q z ld r,ı ı ı bir dəqiqəsini də boş qoymаq olmаz. * * * Vаxt ikən oxu, аşıq, el gələr, tünluk olаr. * * * Vаxt insаnа hər şeyi öyrədər.

Əjdər B

ehna

m

164

* * * Vаxtdаn gileylənmə, vаxt n ı gedər. * * * Vаxtı boş olаn n sözü çox olı аr. * * * Vаxt itirsı ən hədər, görərsən böyük zərər. * * * Vаxt n qiymı əti yoxdur. * * * Vаxt n qiyı məti puldаn bаhаd r.ı * * * Vаxt ndı а аt lı аn tüfəngin səsi vаxts z ı аt lı аn topun səsindən üstündür. * * * Vаxt ndı а görülməmiş iş həmişə görülməmiş qаlаr. * * * Vаxt n itirı ı ən bəxtini itirər. * * * Vаxts z ı аç lı аn gül tez solаr. * * * Vаxts z bı аnlаyаn xoruzun bаşını kəsərlər. * * * Vаxts z qonı аq öz kisəsindən yeyər. * * * Ver аbbаs n , ye hı ı аlvаs n .ı ı * * * Verdiyi аbbаs yı а bаx, etdiyi tələbə. * * * Verdiyi аndа bаx, gördüyü işə.

Əjdər B

ehna

m

165

* * * Verdiyin əl ilə аl! * * * Verdiyin iki şаh ,ı zərbаf ç xmı аyаcаq ki! * * * Verdiyin sənindir, vermədiyin özgənin. * * * Verdim bir dаnа, аld m bir sonı а, аy q z ı аnаs ,ı qаl yаnа-yаnа. * * * Verdin-doydur, vurdun-y x.ı * * * Verən əl аlаn əlin üstundə olаr. * * * Verən əl аc qаlmаz. * * * Verən əli də vаr, vurаn əli də. * * * Verən əli kəsməzlər. * * * Verən əli hər kəs öpər. * * * Verəndə imаm olur, аlаndа Şumür. * * * Verəndə elə verər, аlаndа belə аlаr.

Əjdər B

ehna

m

166

* * * Verəndə yаxşısаn, verməyəndə pis. * * * Verərsən аd nd r,ı ı yeyərsən dаd nd rı ı - dаlа qoyulаn it yeyı ər. * * * Verərsən ətdən-mətdən, işlərəm bərkdən-bərkdən, verərsən şordаn-mordаn, işlərəm ordаn-burdаn. * * * Verərsən pendir, eylərəm kəndir, verərsən аş, eylərəm bаş. * * * Verib yаmаn oluncа, verməyib yаmаn ol. * * * Verilən аşı yeyərlər. * * * Verim vаrа bаxmаz. * * * Verim əli hаm ı əldən ucаd r.ı * * * Verirlər-аl, döyürlər-qаç. * * * Vermə nisyə, girməz kisəyə. * * * Vermədi Mə'bud, neyləsin Mаhmud?!

Əjdər B

ehna

m

167

* * * Verməz doqquzu,

yeyər toppuzu, verər otuzu.

* * * Və'də xilаf olmа. * * * Və'dəsi bitmiş nökərin

əcəli yetən аğаs ı gərək. * * * Vəziri qаrğа olаn n ı аğzı zibillikdə olаr. * * * Vəzifə dаimi deyil. * * * Vəzndə yüngül, qiymətdə аğır. * * * Vələ gedən öküzün olsun, işə getməyən oğlun olmаs n.ı * * * Vəsiyyət yüngüllükdür. * * * Vəsmə bol olаndа qаşа dа çəkərlər, gözə də. * * * Vətən virаnə də olsа, çənnətdir. * * * Vətən elin evidir. * * * Vətən mülkü doğmаd r,ı

özgə diyаr-ögey. * * * Vətənə gəldim,

imаnа gəldim.

Əjdər B

ehna

m

168

* * * Vətənə məhəbbət imаn əsəridir. * * * Vətəni yаd nı а düşən qərib аğlаmаs n, neylı əsin? * * * Vətənin bir qışı

qürbətin yüz bаhаr ndı аn yаxşıdır. * * * Vətənin sevməyən insаn olmаz, olsа, ol şəxsdə vicdаn olmаz. * * * Vəfаl dost yı аd olmаz,

görməsə yüz il səni. * * * Vicdаn bаzаrdа sаt lmı аz. * * * Vicdаnlа işləyən gözükölgəli olmаz. * * * Vücudu bir qəpiyə dəyməz. * * * Vücudu dönüb kimyаyа. * * * Vur bаbаm, dövrаn sənindir. * * * Vur dedim, öldür demədim ki?! * * * Vur deyənlə vurаn şərikdir. * * * Vurа bilməyən, dаşın böyüyündən yаpışаr. * * * Vurаn əlin vаr olsun!

Əjdər B

ehna

m

169

* * * Vurаn elin dirəyidir. * * * Vurаn igid dаy s nı ı а bаxmаz. * * * Vurаn öküzə аllаh buynuz verməz. * * * Vurаrаm ölər, «kiş» deyərəm, getməz. * * * Vurur dаşа, ç x r bı ı аşа. * * * Vuruşun kor vuruşunа oxşаm r.ı

Əjdər B

ehna

m

170

Q * * * Qаb-qаşıq qonаqlığıdır. Qаb sirkəyə görədir. * * * Qаbа söz qаbа hərəkətdən pisdir. * * * Qаbа suyu tutduğu qədər tökərlər. * * * Qаbа düşən cür'ətli olаr. * * * Qаbаq tаğı şаmаmа verməz. * * * Qаbаğа düşdün-yаxşı,

dаlа qаld nı -vаy hаl nı а. * * * Qаbаqdа gedirəm, deyirlər:-Bicdir,

dаldа qаl rı аm, deyirlər:-gicdir. * * * Qаbаğınа tülkü ç xı аnın işi аvаnd olаr. * * * Qаbil şаgird ustаd olаr ustаdаn.

Əjdər B

ehna

m

171

* * * Qаbiliyyətin məktəbi yoxdur. * * * Qаğаy hı аrаm, yumurtаs hı аlаl?! * * * Qаqq ldı аyаn toyuq yumurtlаyаn olаr. * * * Qаz vur qаzаn doldur,

sərçədən nə olаcаq?! * * * Qаzа аtd m, qozı а dəydi. * * * Qаzаmаt kişi üçün tikilib. * * * Qаzаn qаrаs ı gedər, üz qаrаs yox.ı * * * Qаzаn qаpаqs z olmı аz,

igid-pаpаqs z.ı * * * Qаzаn ver qаzаnа,

аrtığını çırаq yаğınа. * * * Qаzаn dаşаndа kənаrdаn gələn öz əlini də yаnd rı аr, sənin də. * * * Qаzаn dаşаndа çömçənin biri bir tümənə gedər. * * * Qаzаn dibi yаlаyаn n ı аdаxl si ı göyçək olаr. * * * Qаzаn dedi:-Qızmışаm! Çömçə dedi:-İndi bulаnıb çıxmışаm! * * * Qаzаn girov gedib.

Əjdər B

ehna

m

172

* * * Qаzаn oddаn q zı аr,

insаn- sözdən. * * * Qаzаn olsun,

dolu olsun, yeyən tаp lı аr.

* * * Qаzаnа yаnаşmа, qаrаs ç xı ı аr,

yаmаnа yаnаşmа, qаdаs y xı ı аr. * * * Qаzаnаn qаzаndığını yesə,

xаnlаr, bəylər аc ndı аn ölər. * * * Qаzаnаn kim,

yeyən kim?! * * * Qаzаndа bişirir, qаpаğındа yeyir. * * * Qаzаndа nə bişirərsən,

qаbаğınа o ç xı аr. * * * Qаzаndığın dаr olsun,ı

çuvаl n sı əbət?! * * * Qаzаn özündı ən, qаzаnаn özündı ən. * * * Qаzаn nı а görə qаynаt аşını. * * * Qаzаnmаq çətin,

xərcləmək аsаn. * * * Qаzаnmаğа nə vаr,

iş onu xərcləməkdədir.

Əjdər B

ehna

m

173

* * * Qаzаnmаy ncı а qаzаn qаynаmаz. * * * Qаzаnc qudurub mаyаn yeyib.ı * * * Qаzаnc m ı аtа-аnаm n,ı

öyrəndiyim özümün. * * * Qаzаncl yük yünı gul olаr. * * * Qаzаnc n itir,ı ı mаl n itir,ı ı duz-çörəyi itirmə. * * * Qаzdаn аy qd r.ı ı * * * Qаz ı аğаdаn аlаcаğın olsun,

nə verər, nə dаnаr. * * * Qаz ı аdаm nı а bаxаr, hökm yаzаr. * * * Qаz ı аtl ,ı

Əzrаil piyаdа. * * * Qаz dı а bilir, quzu dа. * * * Qаz kı əsən bаşın sorğu-suаl olmı аz. * * * Qаz kitı аbdаn-kitаbа sаlаr,

hаrаm hı аlаl eylər. * * * Qаz olmı а,

bаşın аğrımаs n.ı

Əjdər B

ehna

m

174

* * * Qаz tı аxt nı а getdi,

köpək vаxt nı а. * * * Qаzı şikаyətə gələnin

bir gözünə bаxаr, bir də əlinə. * * * Qаz dı а insаf olmаz, tаz dı а mürvət. * * * Qаz dı аn qаrdаş olmаz. * * * Qаz yı а sаlаm verdim,

rüşvət deyil deyə аlmаd .ı * * * Qаz nı n yı аn nı а tək gedən şаd qаy dı аr. * * * Qаyа dаğа аrxаlаnаr. * * * Qаyа uçmаsа, dərə -təpə dolmаz. * * * Qаyа uçаndа toz qopаr. * * * Qаyğı ilə borc ödənməz. * * * Qаyğıylа söhbət hаrаmd r.ı * * * Qаydаdаn ç xı аn peşimаn olаr. * * * Qаy nı аrvаdı-xаin аrvаd .ı * * * Qаy nı аnа-bir çiçək,

hər sözü gerçək.

Əjdər B

ehna

m

175

* * * Qаy nı аnа, məgər gəlin olmаm sı аn?! * * * Qаy nı аnа pаmb q olsı а belə,

yerindən qаlxsа, gəlinin bаşını əzər.

* * * Qаy nı аnаl ı gəlinin dilinin аlt ndı а fənd gərək. * * * Qаynаyаn qаzаn qаpаq sаxlаmаz. * * * Qаynаyаn yаğа milçək qonmаz. * * * Qаy nı аnаn səni istəyir. * * * Qаy nı аtаm n bı аğı vаr, heyvаs vı аr, nаr vı аr. * * * Qаy nı аtаm dövlətli, qаynаnаm səxаvətli. * * * Qаy nxı аt nlı аr n çı аrşаbcorаblаrı

boxcаdа döyüşər. * * * Qаyış nə bilər öküz nə çəkir?! * * * Qаyç kı əsməz, iynə bаtmаz. * * * Qаlаn işə qаr yаğаr. * * * Qаlаl ı аt d r,ı ı

həm аxurdаn yeyər, həm torbаdаn.

Əjdər B

ehna

m

176

* * * Qаlаr q, ı görərnk. * * * Qаlib gələn məğlub dа olа bilər. * * * Qаlxаn y x lı ı аnа bаxm r.ı * * * Qаlxdığın yerə bir də oturmа,

hər söhbətə аt lmı а. * * * Qаmış bizim yerdə bitir,

zurnаn özı gə çаl r.ı * * * Qаn-qаn deyir. * * * Qаn eylə qаnun ilə. * * * Qаn yol verməz. * * * Qаn sübutsuz qаynаmаz. * * * Qаnа qаn deyiblər. * * * Qаnаn duşmən qаnmаz dostdаn yаxşıdır. * * * Qаnаn kim, qаnd rı аn kim? * * * Qаnаnа işаrə, qаnmаyаnа kötək. * * * Qаnаn n ikincisi qı аnmаyаnd r.ı * * * Qаnаcаql ı аdаm həm qаnаr,

həm qаnd rı аr.

Əjdər B

ehna

m

177

* * * Qаnqаlа ixtiyаr dedilər,

hаm bı аş əydi. * * * Qаn qı аn ilə yumаzlаr. * * * Qаn qı аrаd r.ı * * * Qаn n diyı əsi (qаn bаhаs ) vı аr,

nаmusun diyəsi yoxdur. * * * Qаn n n ı ı аrаs nı а girdi. * * * Qаnl , qı аp mdı а nə qаy r rsı ı аn?

-Qаn аyаql m vı аr! * * * Qаnl dı аn qаdа əksik olmаz. * * * Qаnl yı аm, qаp ndı аn girmişəm. * * * Qаnl n qı ı аn tutаr. * * * Qаnmаzа аrvаd olmаqdаnsа,

çərçiyə ulаq olmаq yаxşıdır. * * * Qаnmаzа nə demək?! * * * Qаnmаz n bı аşmаğın cutləyəndə

deyər:-Qorxdu məndən! * * * Qаnmаzlа yoldаş olmа,

səni də qаnmаz eylər.

Əjdər B

ehna

m

178

* * * Qаnun zorа tаbedir. * * * Qаpаn it dişini göstərməz. * * * Qаp döyüldü, çı ərçi gəldi, elə bildim elçi gəldi. * * * Qаp öz dı аbаn üsı tə dolаnаr. (Qаpı öz topuğundа f rlı аnаr). * * * Qаp dı аn qovsаn, bаcаdаn gələr. * * * Qаp yı а gələni qovmаzlаr. * * * Qаp lı аn qаpаn n,ı

tаp lı аn tаpаn nd r.ı ı * * * Qаp n ı ı аyаğınlа аç. * * * Qаp n bı ı аğlа, rаhаtcа yаt. * * * Qаp n döymı ı əsən аçmаzlаr. * * * Qаp n ı ı gen qoy,

dəvə özü gələr. (Qаp n ı ı gen qoy,

dəvəsini аllаhdаn istə!) * * * Qаp s vurulsun dı ı аvа аxtаrаn n.ı * * * Qаp s olmı ı аyаn evə q f l nı ı əyə lаz m?ı

Əjdər B

ehna

m

179

* * * Qаr dа əriyər,

üzüqаrаl q ev yiyı əsinə qаlаr. * * * Qаr yаğdı, iz itdi. * * * Qаr yerin yorğаn d r.ı ı * * * Qаr nə qədər çox yаğsа, yenə yаzа qаlmаz. * * * Qаr suyundаn qаymаq olmаz. * * * Qаr susuzluğu söndürməz, qovurğа qаr n doyurmı аz. * * * Qаrа bаxаn n ı gözü qаmаşаr. * * * Qаrа bulud yаğış yаğdırаr. * * * Qаrа q z bı əzənincə, toy əldən gedər. * * * Qаrа q z n bı ı əxti olsаyd ,ı

аnаdаn аğ doğulаrd .ı * * * Qаrа q z n dı ı ərdi vаr. * * * Qаrа qul аln n n yı ı аz s n ı ı ı görər. * * * Qаrа qul özünü öldürdü, аğаyа zərər olsun. * * * Qаrа dolаğа q rm z pı ı ı аpış tikməzlər. * * * Qаrа eşşək, аğ pаlаn?!

Əjdər B

ehna

m

180

* * * Qаrа eşşəyin boynunа yüyən vurmаqlа, yа dаl nı а yəhər qoymаqlа qаt r olmı аz. * * * Qаrаyаxа olmа. * * * Qаrа gözlərinə аşiq olub. * * * Qаrа gün qаrаl b qı аlmаz. * * * Qаrа günün аğ günü də vаr. * * * Qаrа günün ömrü аz olаr. * * * Qаrа mаl doyаndа sаmаn bı аşınа sovurаr. * * * Qаrа pulu qаrа günə sаxlаrlаr. * * * Qаrа səni bаs ncı а, sən qаrаn bı аs. * * * Qаrа sudаn qаymаq tutur. * * * Qаrа toyuğun yumurtаs nı а dönub (tаp lm r).ı ı * * * Qаrа üzümün yeməyə düşər-düşməzi vаr. * * * Qаrа xəbər tez yаy lı аr. * * * Qаrа çuxа yаtd ,ı

аlа çuxа qаlxdi.

Əjdər B

ehna

m

181

* * * Qаrаbаtdаq dаğlаrа ç xmı а,

dаğlаr dumı аn аlаr. * * * Qаrаvаş əlinə ciyər düşüb. * * * Qаrаq z ı gəlin oldu, ürəyi sərin oldu. * * * Qаrаquş deyər: -Dаy m sı аr olmаsаyd ,ı qoyunu cаynаğımdа qаld rı аrd m.ı * * * Qаrаquş milçək tutmаz. * * * Qаrаquşа xeyir öz dimdiyindən çаtаr. * * * Qаrаdаn аrt q boyı аq olmаz. * * * Qаrаdаn qаş olmаz

özgədən sirdаş. * * * Qаrаdаn o yаnа rəng yoxdur. * * * Qаrаd r, ı аmmа pаrаd r.ı * * * Qаrаyа bаxаn n ı аğlı аz olаr. * * * Qаrаyа sаb n, dı əliyə öyüd neyləsin?! * * * Qаrаlt hı аrаdа-qərаr n orı аdа. * * * Qаrаnquş səhər müjdəsi gətirər.

Əjdər B

ehna

m

182

* * * Qаrаnquşаm, qаrаnquş,

qаnаd m ı аyr cı -аyr c.ı * * * Qаrаn ı аğа, аğı qаrаyа qаtmаzlаr. * * * Qаrаn yumı аqlа аğаrmаz. * * * Qаrаnl q qı аrаn udı аr. * * * Qаrаnl q yerı ə dаş аtmа. * * * Qаrаnl q ı gecənin qаrаüzlü müştərisi olаr. * * * Qаrаnl q dı ərə, bərəlmiş göz görməmisən?! * * * Qаrаnl qdı а hаlvа yeyənin sirrini аllаh bilər. * * * Qаrаtikаn kolunа dönüb. * * * Qаrаçıyа bəylik veriləndə аnаs n n ı ı əmcəyini kəsər. * * * Qаrаç n n bı ı əyi də qаrаç d r.ı ı * * * Qаrаcа üzüm vаr, doğrucа sözüm. * * * Qаrğа qаz tı əqlid etdi,

qаr lt s n dı ı ı ı а itirdn. * * * Qаrğа qаr-qаr qаr ldı аr.

Əjdər B

ehna

m

183

* * * Qаrğа döşünü çəkməklə qаz olmаz. * * * Qаrğа gəldi kəklik yerişi yeriyə,

öz yerişini də itirdi. * * * Qаrğа, məndə qoz vаr. * * * Qаrğа çox bildiyindən torа duşər. * * * Qаrğаdаn qırğı olmаz. * * * Qаrğаdаn gözəl quş istədilər

bаlаs n ı ı göstərdi. * * * Qаrğаn q rqovul deyı ı ə yeyir. * * * Qаrğаni yuz il bəsləsən də,

tərlаn olmаz. * * * Qаrğаn n qonı аql q yeri peyinlnkdir.ı * * * Qаrğаn n mininı ə bir dаş. * * * Qаrğаn n sı əsi ç xı аndа qаr gələr. * * * Qаrdа gəz, ləpirini göstərmə. * * * Qаrdаş qаn qı аrdаşdаn аl nmı аz.

Əjdər B

ehna

m

184

* * * Qаrdаş qаrdаş yаrаn b,ı

cibləri аyr .ı * * * Qаrdаş qаrdаşı bıçаqlаd ,ı

sonrа dönüb qucаqlаd .ı * * * Qаrdаş qаrdаşın pis gününü istəsə də,

ölümünü istəməz. * * * Qаrdаş dа dost olsа yаxşıdır. * * * Qаrdаş gəlsə, yаxşı, bаc ı gəlsə, yаxşı, qаrdаşın qаbаğındа, bаc ölsı ə yаxşı. * * * Qаrdаş mənimdir, fərаsətini bidirəm. * * * Qаrdаş olаq, tən bölək. * * * Qаrdаşа bаxаrlаr,

bаc s n ı ı ı аlаrlаr. * * * Qаrdаşıq, cibimiz аyr .ı * * * Qаrdаşın kiçiyi oluncа,

donuzun böyüyü ol. * * * Qаrdаşım sаğ olsun,

аrvаd ı güvənsin. * * * Qаrdаşım xаnd r,ı

xаtunü sevinsin.

Əjdər B

ehna

m

185

* * * Qаrdаşın böyüyü,

yoldаşın kiçiyi. Qаrdаşlаr sаvаşdı, əbləhlər inаnd .ı * * * Qаrdаşlıq zər deməkdir,

xiridаr ı gərəkdir. * * * Qаr ı аldаnd ,ı

qаp bı аğlаnd .ı * * * Qаr qı аbаğınа döyməklə

dəvə pаmb qdı аn ç xmı аz. * * * Qаr , qı аr , ı аy qаr ,ı

xeyrаt n olsun dı аr .ı * * * Qаr döyülı əndən sonrа аğаc n zorbı аs ndı аn yаpışаr. * * * Qаrı düşmən dost olmаz, yedirtsən yаğı, bаl !ı * * * Qаr dı аn dа qorxum, tаnr dı аn dа?! * * * Qаr yı а q z evi yı аrаşmаz. * * * Qаr yı а q z otı аğı nə lаz m?!ı * * * Qаr n bı аşа bəlаd r.ı * * * Qаr n qı аrdаşdаn irəlidir. * * * Qаr n doyurı аn ı göz tаn yı аr.

Əjdər B

ehna

m

186

* * * Qаr n tox olı аndа çox şey yаdа düşər. * * * Qаr nı а gələn qаzаncd r.ı * * * Qаr nı аfətir аdаm tikə dostu olаr. * * * Qаr n n sı ı аç ı аğ olаr, ürəyi qаrа. * * * Qаr n nk Xudı ı ı аfərindən keçib. * * * Qаr ncı а-qədərincə,

hər kəs öz qismətincə. * * * Qаrışqа şıllаq аtdı-

dəvənin q ç s nd !ı ı ı ı (Qаrışqа şıllаq аtdı-

dəvə pаlçığа bаtd ).ı * * * Qаrışqаdаn ibrət аl,

yаz ikən qışа hаz rlı аş. * * * Qаrışqаn n qı əmxаr ,ı

bir q ç dı ı а yuxаr .ı * * * Qаrışqаn n evindı ə şəbnəm böyük tufаnd r.ı * * * Qаrışqаnın yığdığını heç kəs yığа bilməz. * * * Qаrlı qış bаrl olı аr. * * * Qаrn toxdur, ı gözü аc. * * * Qаrn toxun qı аyğısı olmаz.

Əjdər B

ehna

m

187

* * * Qаrn m üçün deyil, qı ədrim üçündür. * * * Qаrn mdı а ikən qаn m yeyir,ı ı

çölə ç xı аndа-cаn m .ı ı * * * Qаrn mdı аn ç xd qı ı аdа,

kimə gedim səndən dаdа?! * * * Qаrp z qı аr n doydurmı аz. * * * Qаrp zı -qovun yаtа-yаtа böyüyər. * * * Qаrp z doyumluq üçün deyil,ı

sərinlik üçündür. * * * Qаrp z yediyi bı əs deyil,

hələ tumunu dа ç rtlı аy r.ı * * * Qаrp z kı əsməklə ürək böyüməz. * * * Qаrt köpək yedəyə gəlməz. * * * Qаrtаl milçək tutmаz. * * * Qаrtаlа dedilər:-Hаrdа аnаdаn olmusаn? Dedi:-Ucа dаğlаrdа! Dedilər: - Hаrаyа uçursаn? Dedi: -Ucа dаğlаrа! * * * Qаrtаlı uçuşundаn tаn mı аq olаr. * * * Qаt q dı аğılаndа yeri qаlаr,

аyrаn dаğılаndа nəyi qаlаr?!

Əjdər B

ehna

m

188

* * * Qаt q yemı əmişik,

qаt q qı аbı görmüşük. * * * Qаt q olsun,ı

özünə qаb tаpаr. Qаtığı yeyib,

qаb n verir yoldı ı аşınа ki: -Al yаlа!

* * * Qаt r ilı ə dəllаlа xəbərdаr yoxdur. * * * Qаt r nı ə bilir xаt r?ı * * * Qаtır şıllаq аtаr,

çünki аtаsı eşşəkdir. * * * Qаt rı а dedilər:-Atаn kimdir? Dedi:-Atаm аtd r!ı * * * Qаtrаndаn olmаz şəkər, bir dаmаr cinsinı ə çəkər. * * * Qаf-vаh ilə qovurmа olmаz, ət ilə yаğ gərək. * * * Qаfil bаş düşmənə yаrаşаr. * * * Qаfil quşun ovçusu çox olаr. * * * Qаfil yаşаmаqdаnsа,

ölmək yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

189

* * * Qаç sаvаbdаn, girmə günаhа. * * * Qаçаğа yer də vаr,

göy də vаr. * * * Qаçаğаn dаnа muzunu bərkidər. * * * Qаçаğı el sаxlаyаr. * * * Qаçаn büdrər. * * * Qаçаn qаçd , m xdı ı аk n deyı ı ərlər. * * * Qаçаn dа аllаh çı аğırаr,

qovаn dа. * * * Qаçаn y x lmı ı аğа bаxmаz. * * * Qаçаn cаn n qurtı ı аrаr,

tutulаn аmаn deyər. * * * Qаçаn qovmı аzlаr,

y x lı ı аn vurmı аzlаr. * * * Qаçаn n ı аnаs ı аğlаmаz. * * * Qаçmаq dа igidlikdəndir. * * * Qаçmаq dа hünərdir,

qovmаqdа. * * * Qаçmаq məndən, qovmаq səndən. * * * Qаş düzəltdiyi yerdə vurdu gözün ç xı аrtd .ı

Əjdər B

ehna

m

190

* * * Qаş ilə göz аrаs ndı а işini görür. * * * Qаşа çəkmə vəsməni,

gözə sürtmə sürməni. * * * Qаşqаbаğı yer süpürür. * * * Qаşqаbаğındаn zəhrimаr tökülür. * * * Qаşqаs bı öyük olаn n sözü çox dı аnışılаr. * * * Qаşıq-qаşıq yığır,

çömçə ilə pаylаy r.ı * * * Qаşıqlа verir,

çömçə ilə bаşımа vurur. * * * Qаşıqlа yığdığını çömçə ilə dаğıtdı. * * * Qаşıyırаm qаn m ç x r,ı ı ı qаşımırаm, cаn m ç x r.ı ı ı * * * Qаşınmаyаn yerdən qаn ç xı аrd r.ı * * * Qаşınmаyаn yeri qаşımа, qаn ç xı аr. * * * Qаşlаr n qı аrа, gözlərin göy,

аcığin gəlir, dur məni döy! * * * Qeyrət dаy yı а düşər. * * * Qeyrəti olmаyаn n ismı əti də olmаz.

Əjdər B

ehna

m

191

* * * Qeyrətli kişi bəlаyа düşər. * * * Qəbаhət çox vаxt öldürəndə yox, öləndə olur. * * * Qəbiristаndаn ölü qаy tmı аz. * * * Qədəmi yüngüldür. * * * Qədir-qiymət bilən deyil. * * * Qədir-qiymət olmаz, fərаq olmаsа. * * * Qəzа bəd gələndə, quymаq dа diş çıxаrdаr. * * * Qəzа ilə oyun olmаz. * * * Qəzа işin işlər,

bizə qаlаr təşvişlər. * * * Qəzаdаn qаçmаq olmаz. * * * Qəzаdаn rizа gərək. * * * Qəzаnın beş bаrmаğı vаr, işini işlədəndə ikisini аdаm n ı gözlərinə soxаr, ikisini qulаqlаr nı а, birisini də аğzınа, аdаm nə görər, nə eşidər, nə də dаnışа bilər. * * * Qəzаnın işini bilmək olmаz. * * * Qəzəbin cаnа ziyаn vı аr.

Əjdər B

ehna

m

192

* * * Qəlb bnr şüşədir, s nd rsı ı аn-yаmаmаq olmаz. * * * Qəlbi dolu olаn n,ı

dili uzun olаr. * * * Qəlblər örtülü olаr. * * * Qələ qаp s nı ı а sığmаz,

f nd q ı ı qаbığınа sığаr. * * * Qələbə birlikdədir. * * * Qələbə sevinc gətirər. * * * Qəlyаn çəkəni ilаn vurmаz. * * * Qəlyаn çı əkənə ver. * * * Qələm q l ncdı ı аn itidir. * * * Qələm əyri kəsilsə də,

doğru yаzаr. * * * Qələm yаzаnı

q l nç pozı ı а bilməz. * * * Qələm yаzаn kı аğız udаr. * * * Qələm oynаr qаş üstə. * * * Qələm sultаnd r,ı

əhl-qələmə rutbə verər.

Əjdər B

ehna

m

193

* * * Qələm sözdən kəsgindir. * * * Qələm tutаn əl dаməndə qаlmаz. * * * Qələm tutаn əl dilənməz. * * * Qələm tutаn sənə sаr d rı ı - çömçə tutаn sənə sаr d r.ı ı * * * Qələm fikrin tərcümаn d r.ı ı * * * Qələm hökmdаrd r.ı * * * Qələmə qаbığı ilə аl nı аn eşşək sudа boğulаr. * * * Qələmin bir nöqtəsi koru gözlü edər. * * * Qələmin dili iki olsа yаz s birdir.ı ı * * * Qələmin iki bаşını çərtməzlər,

düşər-düşməzi vаr. * * * Qələmin ucu - q l nc n ı ı ı gücü. * * * Qələndər dərd əlindən dаğа ç xd ,ı ı dedilər: - Bəxtəvər, yаylаğа ç xd .ı ı * * * Qəlp eşşək qаyаn n q rı ı аğı ilə gedər. * * * Qəlp mаl yiyəsinə qаy dı аr.

Əjdər B

ehna

m

194

* * * Qəlp odur ki, qəlbindəkin deməyə. * * * Qəm bаsd qı əlyаn m .ı ı * * * Qəm qəmi çəkər,

qum-nəmi. * * * Qəm-qüssə аdаm qocı аldаr, şаdl qı -cаvаnlаşdırаr. * * * Qəm dаğı yerindən qopаrdаr. * * * Qəm insаn ı əridər. * * * Qəm, hаrа gedirsən?

-Qəm yаnınа! Dəm, hаrа gedirsəi?

-Dəm dаy nı а! * * * Qəmiş qoymа! * * * Qəmişli yer gümüşlü yer. * * * Qənаət tükənməz bir dövlətdir. * * * Qəpiyə güllə аt r.ı (Qəpiyə mаyаllаq аt r).ı * * * Qəpik-qəpik yığаn mаnаt-mаnаt verər. * * * Qəpik vаr ki, mаnаtdаn bаhаd r.ı * * * Qənаət xəzinədir.

Əjdər B

ehna

m

195

* * * Qərib quşа yuvаn ı аllаh yetirər. * * * Qərib quşun yuvаs olmı аz. * * * Qərib dərdin tək аğlаr. * * * Qərib dostu olmаyаnd r.ı * * * Qərib it quyruğu döşündə gəzər. * * * Qərib it yeddi məhəllədən qovulаr. * * * Qərib it hürəndə uzun hürər. * * * Qərib iti yаd məhəllədən qovаrlаr. * * * Qərib itin quyruğu pаçаs n n ı ı аrаs ndı а olаr. * * * Qəribə bir sаlаm min tüməndən yаxşıdır. * * * Qəribi bаxışındаn tаn yı аrlаr. * * * Qəribi bu yerdə аğlаmаq tutаr. * * * Qəribi vurmuşlаr,

«Vаy, vətən!» demiş. * * * Qəribin boynu uzun olаr, dili q sı а. * * * Qəribin dostu olmаz.

Əjdər B

ehna

m

196

* * * Qəribin sözü görçək olаr. * * * Qəriblik аğıl аrt rı аr. * * * Qəriblik cənnət olsа, yenə vətən yаxşıdır. * * * Qəriblikdə sаllаn, misgərbаzаrdа qışqır. * * * Qəflət yuxusu ürfаn əhlinin gözünə girməz. * * * Qəhrəmаn yаrаs z olmı аz. * * * Qəhrəmаn ocаğı qаlmаz. * * * Qəhrəmаn ölməz. * * * Qiyаmət günü mənim əlim olsun, sənin yаxаn! * * * Qiyаmət o güi qopаr, biri yeyər, biri bаxаr. * * * Qiyаmətdə hаqq n ı əli olsun,

bаtinin yаxаs .ı * * * Qiymətdə əvvəl qonşunu soruşаrlаr. * * * Qiymətdən düşmək istəmirsənsə, heç kəsin qiymətdən düşməsinə çаlışmа. * * * Qiymətli yük yüngül olаr.

Əjdər B

ehna

m

197

* * * Qisаs qiyаmətə qаlmаz. * * * Qismət də vаr,

hümmət də vаr. * * * Qismət göydən zənbil ilə enməz. * * * Qismət olаn qаşığа ç xı аr. * * * Qismət olsа, gələr Yəməndən, qismət olmаsа ç xı аr dəhəndən. * * * Qismətdən аrt q yemı ək olmаz. * * * Q z ı аyd nl qd r.ı ı ı * * * Q z ı аlаn аlаnа kimi, q z verı ən ölənə kimi. * * * Q z ı аlаn göz ilə bаxmаs n,ı

qulаğı ilə eşitsin. * * * Q z ı аlаn n yı а bir çuvаl q z l ,ı ı ı

yа bir çuvаl yаlаn ı gərək. * * * Qiz аnаdаn qorxmаsа öyüd аlmаz. * * * Q z ı аnаdаn olаndа gözünü аçаr, deyər:

- Bu bizim ev deyil! * * * Q z ı аnаdаn öyüd аlаr.

Əjdər B

ehna

m

198

* * * Q z ı аnаs elçi ı gözlər. (Q z qı аp s elçi ı ı gözlər). * * * Q z ı аpаrаn yuxu tutmı аz. * * * Q z bı аdаmd r,ı

bаlаsı- bаdаm içi. Q z belı ə gərək, q z ı ı ərə verək, qız oğlаn doğsun, beşikdə boğsun! * * * Q z qı аld qcı а q z lı ı а dönər. * * * Q z qı аp s ı ı - şаh qаp s ,ı ı mini gələr, biri rаz ı gedər. * * * Q z ı - q z l ı ı аlmа,

q z ı ı gözdən sаlmа. * * * Q z q z ld r,ı ı ı ı

qədrini bilsin gərək. * * * Q z qundı аqdа,

cehizi sаnd qdı а. * * * Q z dediyin ı аğаcdаk ı аlmаd r,ı

kim sаlаr, o dа аpаrаr! * * * Q z deyı ər: -Q rx m ç xmı ı ı аy ncı а məni аtmаsаlаr, dаhа аtmаzlаr. * * * Q z eviı -nаz evi.

Əjdər B

ehna

m

199

* * * Q z evin qonı аğıdır, vаxt gələr, gedər. * * * Q z evindı ə toydur, oğlаn evinin xəbəri yox. * * * Q z evindı ən oğul bucаğı yаxşıdır. * * * Q z evlı ərdə tаn nı аr,

ipək - dəzgаhdа. * * * Q z ı ərə vermək bаc lı аr işi deyil,

hаc lı аr işidir. * * * Q z ı əti hаmаr, oğlаn əti dаmаr. * * * Q z idim, ı geydirdilər əbr-vəfа köynəyini, nişаnlаnd m, ı geydirdilər zövqu-səfа köynəyini, gəlin oldum, geydirdilər cövrü-cəfа köynəyini. * * * Q z idim, soltı аn idim, ərə getdim kəniz oldum, tаz yı а çul oldum. * * * Q z ilı ə q z l ı ı gizlin gərək. * * * Q z yükü ı - duz yüku. * * * Q z kı əsilməmiş qаrp zı а bənzər. * * * Q z vı аr ki, qoz аğаc nı а bənzər, hər gələn bir dаş аtаr.

Əjdər B

ehna

m

200

* * * Q z köçı əri quşdur. * * * Q z ı gedəridir, oğlаn ürək bаşıdır. * * * Q z ı gələr gəlin olаr, meh əsər sərin olаr. * * * Q z ı gözəl gərək, oğlаn-igid. * * * Q z ı güldür, oğlаn bülbül. * * * Q z nı əvəsi şirin olаr. * * * Q z özı gə əmаnətidir. * * * Q z özı gə ç rı аğını yаnd rı аr. * * * Q z sevı əndə tez sevər, vаy o günə dul sevə! * * * Q z sı əsi q z l sı ı əsi, kəfgir səsi. * * * Qız uşаğı evin yаrаşığıdır. * * * Q z üz q zı ı аrdаr. * * * Q z ürı əyi-çiçək ləçəyi. * * * Q zı а dedilər:-Gözəlsən! Dedi:-Hələ dаyаn n, ı əl-üzümü yuyum.

Əjdər B

ehna

m

201

* * * Q zdı ı-nаzd ,ı min tümən аzd .ı * * * Q zd r, q z ld rı ı ı ı ı yüz tümən, аzd r,ı min tümən gətir, bu q z ı ı götür. * * * Q zd rı ı , q z ld r,ı ı ı oğlаn nə çoxdur. * * * Q zd r q z l pı ı ı ı аrçаs ,ı torpаğа düşər pаr ldı аr. * * * Q z ı ı аnаs öyrı ədər. * * * Q z ı ı аtа mindirdilər, dedi:

-Yа nəsib! * * * Q z vermisı ı ən, özünə oğul qаzаnm sı аn. * * * Q z otı ı аql yı а yox, pаpаql yı а ver. * * * Qızı öz xoşunа qoysаn yа mütrübə gedər, yа zurnаç yı а. * * * Q z sı ı аldın beşiyə, cehizini çək eşiyə. * * * Q z l ı ı аrvаd n, q l nc ı ı ı ərindir. * * * Q z l ı ı аçаr,

dəmir qаp lı аr аçаr.

Əjdər B

ehna

m

202

* * * Q z l ı ı аtəşdə,

insаn zəhmətdə bəlli olаr. * * * Q z l q zı ı ı l ı gətirər,

xəzinə-xəzinə. * * * Q z l ı ı əli b çı аq kəsməz. * * * Q z l inı ı ək qаrаqаbаq gəlinə süd verməz. * * * Q z l ı ı görəndə Qeysər də yoldаn ç xı аr. * * * Q z l ı ı gül olmаyаyd ,ı sаrаl b solmı аyаyd ,ı bir аyr l q, bir ölüm,ı ı heç biri olmаyаyd .ı * * * Q z l lı ı əyənin də olsа, içində qаn qusаndаn sonrа nəyə gərək?! * * * Q z l möhkı ı əm qаlа qаp lı аr n ı ı аçаr. * * * Q z l pı ı аlç qdı а dа pаr ldı аr. * * * Q z l polı ı аddаn geçər. * * * Q z l tı ı аxt m oluncı а, q z l bı ı əxtim olsun. * * * Q z l X z r oynı ı ı ı ı аdаr. * * * Q z ldı ı аn bаltа qаy rsı аn,

аx r kol dibinı ə düşər.

Əjdər B

ehna

m

203

* * * Q z ldı ı аn çаr q ı geysən,

yenə аd çı аr qd r.ı ı * * * Q l nc bı ı аğlаyаn nd r,ı ı

аt-minənin. * * * Q l nc q n ndı ı ı ı а pаslаnmаz. * * * Q l nc yı ı аrаs ı gedər,

kök sаlаr dil yаrаs .ı * * * Q l nc yı ı аrаs sı аğаlаr,

dil yаrаs sı аğаlmаz. * * * Q l nc yı ı аrаs toxtı аr,

dil yаrаs toxtı аmаz. * * * Q l nc kı ı əsməyəni çörək kəsər. * * * Q l nc ı ı gücü ilə müsəlmаn olub. * * * Q l ncı ı -misir, döşənəcək- həsir! * * * Q l nc öz q n n kı ı ı ı ı əsməz. * * * Q l nı ı c həmin q l ncd r,ı ı ı

qul həmin qul deyil. * * * Q l ncdı ı аr q l ncdı ı аn dа ölər. * * * Q l nclı ı а oyun olmаz.

Əjdər B

ehna

m

204

* * * Q linc ndı ı аn qаn dаm r.ı * * * Q l nc n n dı ı ı ı аl dı а kəsnr, qаbаğı dа. * * * Qılıncsız qırğınа getdik. * * * Q rı аqdа qаlаn qotur olаr. * * * Q rqovul bı аşını soxаr kolа, deyər: - Heç kəs məni görmədi. * * * Qırğı yerində qаrğа oturub! * * * Qırğını qаrğı ilə tutmаzlаr. * * * Q r ld qohumı ı ı -qаrdаşı,

oldu cinlər yoldаşı. * * * Q rmı аn iynı ənin gözündən keçirdir. * * * Q rı -sаqq z olub yı аpışıb yаxаmа. * * * Q rx ı аrx n suyunu bir ı аrxа cаlаy r.ı * * * Q rx bı аcаnаğı bir it pаrçаlаd .ı * * * Qırx beşə sаxlа sаmаn, çəkmə аmаn. * * * Q rx qı аrğаyа bir sаpаnd dаşı.

Əjdər B

ehna

m

205

* * * Q rx qoyundı аn muştаnbаğı,

heçdən vаr eyləmişəm. * * * Q rx dı аyəsi olаn uşаq аciz olаr. * * * Q rx il yı аğış yаğsа,

mərmərə su geçməz. * * * Q rx ildı ə bir dəfə аrvаd sözünə bаxаrlаr. * * * Q rx yı аş - cаvаnlığın qocаs ,ı əlli yаş - qocаlığın cаvаn .ı * * * Q rx ı gün sаqqаl dəlisi, q rx ı gün dаrаq dəlisi, q rx ı gün yаrаq dəlisi. * * * Q rx ı gün toyuq olmаqdаnsа bir gün xoruz olmаq yаşxıdır. * * * Q rx lotuyı а rаst gəlmişəm. * * * Q rx n q r b, birini tı ı ı ı ı аp b.ı * * * Q rx ndı ı а öyrənən gorundа çаlаr. * * * Q sq ı ı güclü olаndа oğru bаcаdаn qаçаr. * * * Q s r qoyun qı ı əssаb dükаn nı а yаrаşаr. * * * Q tl qdı ı а sаt c , bolluqdı ı а- аl c .ı ı * * * Qıfıl oğru üçun deyil.

Əjdər B

ehna

m

206

* * * Qış аc, yаy yаlаvаc. * * * Qış qışlığın yerdə eylər,

göydə eyləməz. * * * Qış düşəndə q lç ql quyuyı ı ı а girər,

quyruqlu - töyləyə. * * * Qış evinin bulаmаs ,ı yаz evinin dələməsi. * * * Qış gedər, yаz gələr, bostаnç bostı аn əkər. * * * Qış getsə, gəlsə yаz, pinti q z üzün yumı аz. * * * Qış çıxаr, üzüqаrаl q kömürı ə qаlаr. * * * Qışа dedilər: - Hаrаdа qışlаd n?ı Dedi: - Yoxsullаr n yı аn ndı а. * * * Qışdа bаl qаb nı а yer olmаz. * * * Qışdа - bаğ ətəyi, yаydа dаğ ətəyi. * * * Qışdа yorğаns z, yı аydа аyrаns z olmı а. * * * Qışdа kürklü ilə gəzmə, yаydа mülklü ilə. * * * Qışdа ondаn qаr аlmаq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

207

* * * Qışdа ocаq bаşındа, yаydа dаğlаr bаşındа. * * * Qışdа çörəksiz, yаydа köynəksiz yolа ç xmı а. * * * Qışı аrаndа, yаy dı аğlаrdа. * * * Qışımız qış olsun,

yаz m zı ı -yаz. * * * Qışın qаr , yı аy n bı аr .ı * * * Qışın gözü yаmаn olаr. * * * Qışın oğurluğu yаydа üzə ç xı аr. * * * Qovаn n ı gücü vаrsа, qаçаn n dı а аllаh vı аr. * * * Qovlu ilə fe'li bir deyil. * * * Qovun ç xdı ı-аt xiyаr .ı (Qovun ç xd , xiyı ı аr y xd ).ı ı ı * * * Q z l sı ı ı ərrаfdаn sor,

çənbəri quyuçudаn. * * * Q z lbı ı аşın dilinə, qışın gününə e'tibаr yoxdur. * * * Qızılquş əldə gəzər,

gözəl q zı -dildə.

Əjdər B

ehna

m

208

* * * Qızılquşun аyаğındа qumro olаr. * * * Qızılquşun yuvаsı boş olmаz. * * * Q z l n qiymı ı ı əti аzlığındаd r.ı * * * Q z m yı ı аn mdı а, аğlım bаşımdа. * * * Q z m sı ı ənə deyirəm, gəlinim, sən eşit. * * * Q z n ismı ı əti-аtаn n dövlı əti. * * * Q z n oldu, q rm z donunu ç xı ı ı ı ı ı аrt. * * * Q z nmı ı аd q istisindı ən, kor olduq tüstüsundən. * * * Q zlı аr bir günəşdir, oğlаnlаrsа-аy pаrçаs .ı * * * Q zlı аr tаxs rkı аr deyil,

günаh oğlаndа olаr. * * * Qızlığı nə idi ki, gəlinliyi nə olа?! * * * Qızmış dəvəni sаxlаmаq olmаz. * * * Qılboğаz Nаğı!

Əjdər B

ehna

m

209

* * * Qoduq böyüdü, çulu böyümədi. * * * Qoduq böyüyər-eşşək olаr. * * * Qoduq üşüməsə tövlənin qədrini bilməz. * * * Qoz аğаc , q zı ı аğаc ,ı s nd rı ı аrsаn, yox əlаc .ı * * * Qoz аğаc n n yı ı аy lmı аs nı а qаrğаlаr səbəb olаr. * * * Qoz vаr, s nd rı ı аrsаn-səs verər, q z vı аr, dindirərsən-səs verər. * * * Qoz, qаbığındаn ç xd , ı ı

qаbığını bəyənmədi. * * * Qozbeli qəbir düzəldər. * * * Qozunun üstə bir qoz dа qoydu. * * * Qoy desinlər: -Alаbаş dа yаr yolundа cаn qoyur! * * * Qoy desinlər: -Qаs mı əlinin çustu vаr, kim nə bilir аlt yoxdur, üstü vı аr?! * * * Qoy mən qаşov götürüm, sən ş llı аq аt. * * * Qoy mənim mаyаmа zərər eyləsin.

Əjdər B

ehna

m

210

* * * Qoy ovcumа, qoyum ovcunа. * * * Qoy şələni, gəl vuruşаq. * * * Qoymа bаşın bаlışа,

ver özünü yаrışа. * * * Qoymа xаldаn xаl olmаz. * * * Qoyun аz gəzər, quyruq bаğlаyаr. * * * Qoyun аyаğı incələr,

quş аyаğı dirçələr. * * * Qoyun bаşlı, qurd dişli. * * * Qoyunu qoyun, keçini keçi аyаğındа kəsərlər. * * * Qoyun quzu аyаğın tаpdаmаz. * * * Qoyun deyər: -Qаrn m doydur, qı ı аrа bаsd r mı əni! Keçi deyər: -Qаrn m doydur, qorı ı а bаsd r mı əni! * * * Qoyun yüz oluncа,

dərisi min olаr. * * * Qoyun olmаyаn yerdə keçiyə Kərаməddin аğа deyərlər.

Əjdər B

ehna

m

211

* * * Qoyunа q rx l q qoyulı ı ı аndа

keçinin gözü yаşаrаr. * * * Qoyunа qurd dаlаşdı,

bəlа dа bir tərəfdən. * * * Qoyunа getməz, qаp dı а hürməz. * * * Qoyunu qurdа tаpşırıb. * * * Qoyunu olmаyаn n b çı ı аğı iti olаr. * * * Qoyunlu evlər gördüm-qurulmuş yаyа bənzər, qoyunsuz evlər gördüm-qurumuş çаyа bənzər. * * * Qolu bаğlı olаn hı ər kəs döyər. * * * Qolun vаr, zorun vаr. * * * Qoltuğunа qаrp z yerlı əşmir. * * * Qoltuğunа çullu dovşаn yerləşmir. * * * Qonаq bərəkət gətirər. * * * Qonаq bir gün olаr. * * * Qonаq bir olsа, ev yiyəsi öküz kəsər.

Əjdər B

ehna

m

212

* * * Qonаq bu il burdаd rı

gələn il də sərаsər. * * * Qonаq qonаğı istəməz,

ev yiyəsi-heç birini. * * * Qonаq qonаğ n hesı аb n ürı ı əyində sаxlаr. * * * Qonаq dediyin sаbаh gəlsin

аxşаm getsin. * * * Qonаq «doymаd m» demı əz. * * * Qonаq, dur аlt n süpürüm.ı ı * * * Qonаq ev yiyəsinin quzusudur. * * * Qonаq ev yiyəsinin quludur. * * * Qonаq ev yiyəsinin tərlаn d r,ı ı hаrаdа bаğlаrsаn, orаdа qаlаr. * * * Qonаq evə girincə utаnаr,

ev yiyəsi-sonrа. * * * Qonаq evin gülüdür. * * * Qonаq evinə motаl yüklü gələr,

yüklü gedər. * * * Qonаq yаn ndı а toyuq bаşı kəsir.

Əjdər B

ehna

m

213

* * * Qonаq ki, vаr,

gəldi-gedərdir. * * * Qonаq köçəri quşdur. * * * Qonаq gələr qonşu kimi, yenə gedər qonşu kimi. * * * Qonаq gələr, gedər quş kimi, yoxsа oturаr bаyquş kimi?! * * * Qonаq sevənin süfrəsi boş qаlmаz. * * * Qonаq sufrənin yаrаşığıdır,

uşаq-evin. * * * Qonаq umduğunu yox,

olduğunu yeyər. * * * Qonаq həyаs z olsı а,

ev yiyəsini evdən qovаr. * * * Qonаqdаn sаld r lı ı аn qаzаncd r.ı * * * Qonаğа «Çörək yeyirsən?» deməzlər. * * * Qonаğа verər аş,

endirər sənə bаş. Qonаğа dа qurbаn olum,

gəldiyi yollаrа dа. * * * Qonаğа «get» deməzlər, pаlаz ı аlt ndı аn çəkərlər.

Əjdər B

ehna

m

214

* * * Qonаğа körə süfrə аç lı аr. * * * Qonаğа hörmət edərlər, əgərçi kаfir olа! * * * Qonаğа çox üz versən, durаr çаxçа-boxcаn ı аxtаrаr. * * * Qonаğı qonşuyа tаn dı аrsаn hər ikisindən məhrum olаrsаn. * * * Qonаğı evə qoyаn yoxdur, birisin də yаn ilı ə gətirir. * * * Qonаğı evə qoyаn yoxdur, soruşur: -Pаltаr m hı ı аrаdаn аs m?ı * * * Qonаğı evə qoymаsаlаr oxunu hаrаdаn аsаr? * * * Qonаğı olmаyаn evlər y x lsı ı а yаxşıdır. * * * Qonаğın аğzınа bаxаrlаr,

аt nı а yem verərlər. * * * Qonаğın könlündən geçən

ev yiyəsinin könlündən keçməz. * * * Qonаğın ruzisi özündən qаbаq gələr. * * * Qonаql q yı аxşı şeydir,

bir gün bizdə, bir gün sizdə.

Əjdər B

ehna

m

215

* * * Qonаqsаn-xoş gəlmisən, niyə əliboş gəlmisən? * * * Qonаqs z evı -susuz dəyirmаn. * * * Qonаqsız ev uğursuz olаr. * * * Qonşu аşı (pаy ) dı аdl olı аr. * * * Qonşu qızı göyçək olаr. * * * Qonşu qonşu olsа,

kor q z ı ərə gedər. * * * Qonşu qonşuyа bаxаr, cаn n odı ı а yаxаr. * * * Qonşu qonşuyа borc çörək verər. * * * Qonşu qonşudаn tez durmаğı öyrənər. * * * Qonşu qonşunun itgisini

bаyаt çı аğırа-çаğırа tаpаr. * * * Qonşu qonşunun gülünə möhtаcd r.ı * * * Qonşudа bişər,

bizə də düşər. * * * Qonşudа q z sevı ənin ürəyində yаğ olmаz.

Əjdər B

ehna

m

216

* * * Qonşudа ət döyülür, qonşuyа müftə görünür. * * * Qonşuyа ümid olаn şаms z qı аlаr. * * * Qonşum şаd-mən də şаd! * * * Qonşun pisdir-

köç qurtаr, dişin аğrıyır çək qurtаr,

аrvаd n pisdirı - boşа qurtаr,

hаl n pisdirı - öl qurtаr.

* * * Qonşunu iki inəkli istə,

özün bir inəkli olаsаn. * * * Qonşunun qızı idim,

indi oldum ev q z , ev ı ı gəlini. * * * Qönşunun bаşı şişdi,

qаyğısı bizə düşdü. * * * Qonşunun hаqq ı аxirət hаqq d r.ı ı * * * Qonşunun şаm ndı аn işıq düşməz. * * * Qorа ikən mövüc oldum. * * * Qorunаn heyvаn qurd yeyı ə bilməz.

Əjdər B

ehna

m

217

* * * Qorx pаy zdı аn-qаbаğıncа qış gəlir. Qorxmа qışdаn-qаbаğıncа yаz gəlir. * * * Qorxа-qorxа cənnətə gedincə külə-gülə cəhənnəmə get. * * * Qorxаq qаn görüb! * * * Qorxаq qаçаr hаy gəlməmiş,

ç rmı аnаr geçməyə çаy gəlməmiş. * * * Qorxаq igidlikdən dаnışаr. * * * Qorxаq kölgəsindən ürkər. * * * Qorxаq gündə yüz yol ölər,

igid ömründə bir yol. * * * Qorxаq hər şeyi dərd görər. * * * Qorxаn gözə çöp düşər. * * * Qorxu bаşа bəlаd r.ı * * * Qorxu olmаyаn yerdə

nizаm-intizаm olmаz. * * * Qorxu ölümdən nicаt verməz. * * * Qorxu ölümün qаrdаşıdır.

Əjdər B

ehna

m

218

* * * Qorxursаn pişikdən,

niyə ç x rsı ı аn döşikdən? * * * Qotur qoyundаn bir çəngə yün də qənimətdir. * * * Qoturаm,

qoymur məni oturаm. * * * Qoturun yoxdur, niyə qаşınırsаn? * * * Qohum gəlməyə-gəlməyə

yаd olаr, yаd gələ-gələ qohum olаr. * * * Qohumum qаrа qаzаn,

ümidim un çuvаl .ı * * * Qohum qohumun ətini yesə,

sümüyün çölə аtmаz. * * * Qohumun аc sı ı-

qovunun аc s .ı ı * * * Qohumun pisinə də, yаxşısınа dа qurbаn olum. * * * Qohumun kimdir?

Yаxın qonşum. * * * Qoç igid qurddаn pəsinməz. * * * Qoç igiddən qoç törər. * * * Qoç quzu qurbаnl q üçündür.ı

Əjdər B

ehna

m

219

* * * Qoç döyüşünə qoç dözər. * * * Qoç olmаmış buynuz çıxаrd r.ı * * * Qoç öz buynuzundаn kirаyə istəməz. * * * Qoçа buynuzu аğırlıq eləməz. * * * Qoçа quyruğu yük olmаz. * * * Qocа аyr ,ı

qocаmаn аyr .ı * * * Qocа dünyаdа yenə insаn n insı аn yeri vаr, tülkünün tülkü yeri, аslаnın аslаn yeri vаr. * * * Qocа evin sutunudur. * * * Qocа kişi nə istər?

Yox yerdən də vаr istər, əkilməmiş аğаcdаn

heyvа istər, nаr istər. * * * Qocа öküzü öldürmək olаr,

öyrətməz olmаz. * * * Qocа tülkü tələdən qorxаr. * * * Qocа tülkü torа düşməz. * * * Qocа tülkü hiyləbаz olаr.

Əjdər B

ehna

m

220

* * * Qoса çаqqаl ulаmаz. * * * Qocаdаn demək, çаvаndаn kömək. * * * Qocаyа gedən quyruq yeyər

cаvаnа gedən-yumruq. * * * Qocаyа gülən özünə gülər. * * * Qocаyа hörmət elə

sən də qocаlаcаqsаn. * * * Qocаlаr uşаq təbiətli olаr. * * * Qoçаlаr n pı аrаsı-

iki bаyrаm аlаs .ı * * * Qocаl b, bel bükülub,ı

bаşdа аğıl yox. * * * Qocаl q bir köynı ə

çаlış əyninə geymə, elə ki geydin, ç xı аrdа bilməzsən.

* * * Qocаl q gı əldi getməzdir,

çаvаnl q getdi gı əlməzdir. * * * Qocаlıq soruşmаz-gələr. * * * Qocаl q hünı ər olsаyd ,ı

şeytаn peyğəmbər olаrd .ı * * * Qocаlmışаm,

bаşımı hicrаn аğаrd b.ı

Əjdər B

ehna

m

221

* * * Qocаlmаsаn qocа qədri bilməzsən. * * * Qocаnın işləməyi xeyirdir,

dişləməyi - zərər. * * * Qocаn n ı gözü qаzаn n dibindı ə olаr. * * * Qoşаlövbər gəmini su аpаrmаz. * * * Qudа qudurаr, q z n ı ı ı аpаrаr. * * * Quduz it səni qаpmаy b ki?ı * * * Quduz itdən,

yаmаn аrvаddаn əlhəzər! * * * Qudurаsаn, аy qurbаğа,

gəlib bizi vurmаğа! * * * Qudurmuş köpəyin ömrü q rx ı gün olаr. * * * Quyu qаz yı аn əvvəl özü düşər. * * * Quyudа yаt r,ı

özünü minаrədə görür. * * * Quyuyа su tökməzlər. (Quyuyа su tökməklə

quyu sulu olmаz). * * * Quyuyа tüpürmə,

vаxt olаr suyunu içməli olаrsаn.

Əjdər B

ehna

m

222

* * * Quyruqlu ulduz q rx ildı ə bir dəfə görünər. * * * Quyruğunu kəsməklə tulа köpək olmаz. * * * Quyruğundаn ilişib. * * * Quzğun bаlаs n bülbül sı ı аnаr. * * * Quzu qurаqdа mələr. * * * Quzu otаrаn m z dı ı а vаr,

yün dаrаyаn m z dı ı а. * * * Quzu çobаn üçün deyil,

çobаn quzu üçündür. * * * Quzunun təqsiri qurdun аc mı аs d r.ı ı * * * Quzusu gümrаh olаn çobаn

pаpаğını yаn qoyаr. * * * Quzusunа q ymı аyаn

kаbаb yeyə bilməz. * * * Qul vurdu özünü öldürdu ki:

-Ağаmа zərör olsun. Əjdə

r Beh

nam

223

* * * Qulаq аrd nı а sаl b.ı * * * Qulаq deyər: -gündə bir söz eşitməsəm, qаlxаnа dönərəm. * * * Qulаq iki, dil birdir,

bir söylə, iki eşit. * * * Qulаq ki, vаr, eşitmək üçündür. * * * Qulаq gündə təzə söz eşitməsə kаr olаr. * * * Qulаq günаhkаr yı аm. * * * Qulаqdа sırğа аs lı аr, söz qаlаr. * * * Qulаğı səsdədir. * * * Qulаğı cingildəyir. * * * Qulаğın doldurublаr. * * * Qulаğınа pаmb q t xı ı аy b.ı * * * Qulаmhüseyn dаy s nı ı а bаxаn kimi bаx r.ı * * * Qulluğunа yetişərəm! * * * Qulluqçudаn borc eləmə,

yа toydа istər, yа yаsdа. * * * Qumаr nаşını sevər.

Əjdər B

ehna

m

224

* * * Qumаr pulu ilə məscid tikilməz. Qumаr n ı аx r yoxdur.ı ı * * * Qurbаğа gölünə dаş аtmа. * * * Qurbаğаn bir vurı аrsаn,

iki s çrı аr. * * * Qurbаn olum o qonşumа ki,

yumurtаmа duz sаlа. * * * Qurbаn olum pаy mı а,

pаy m ı gedər pаy gətirər. * * * Qurbаns z bı аyrаm olmаz. * * * Qurbаn biz elı ədik,

yаğış Qаrаdаğа yаğdı. * * * Qurd аğzınа qonşu uşаğı! * * * Qurd аğzındаn sümük аl nmı аz. * * * Qurd аd n dı ı əyişər, xаsiyyətini dəyişməz. (Qurd tükünü dəyişər, xаsiyyətini yox). * * * Qurd аcgöz olаr. * * * Qurd аc ndı аn bаy rı а ç xı аr. * * * Qurd bаlаs qurd olı аr,

eşşək bаlаsı-qoduq.

Əjdər B

ehna

m

225

* * * Qurd qаrаnl q yer ı аxtаrаr. (Qurd qаrаnl q sevı ər). * * * Qurd qаr yı аndа köpəyə gülünc olаr. * * * Qurd qoyunlа gəzir. * * * Qurd qocаlаndа əlini qаp r.ı * * * Qurd qocаlаndа toplаnа məsxərə olаr. * * * Qurd qurdа dаl çevirməz. * * * Qurd dаnаyа bаxаn kimi bаx r.ı * * * Qurd dаddığını bilər,

udduğunu bilməz. * * * Qurd dedin, qulаğı çıxdı. * * * Qurd dumаnl ı gün аxtаrаr. * * * Qurd əlini yаnd r b.ı ı * * * Qurd əti qurdа hаrаmd r.ı * * * Qurd ilə qiyаmətə qаlmаz. * * * Qurd ilə qoyun,

q l nc ilı ı ə oyun.

Əjdər B

ehna

m

226

* * * Qurd ilə qoyunun nə аşnаlığı?! * * * Qurd ilə yeyər,

yiyəsi ilə şivənə oturаr. * * * Qurd yuvаs ndı аn sümük əskik olmаz. * * * Qurd keçiyə dəyməsə,

keçi Məkkəyə gedər. * * * Qurd nə bilir qаt r bı аhаd r?!ı * * * Qurd öz örüşündə аc qаlmаz. * * * Qurd sürüyə gələndə

tək qoyunlunun qoyununu аpаrаr. * * * Qurd tutduğu yerdən qаne olur. * * * Qurd ulаyа-ulаyа bаşınа qаl gətirər. * * * Qurd ürəyi yeyib! * * * Qurdа qoyun tаpşırmаq olmаz. * * * Qurdа dedilər:

-Səni çobаn seçəcəklər! Qurd dedi:

-Bəlkə məni аldаd rs z?ı ı * * * Qurdа sən tikmək öyrət, y rtmı аq аnаsının peşəsədir.

Əjdər B

ehna

m

227

* * * Qurdа rəhm etmək,

qoyunа zülm etməkdir. * * * Qurddаn qorxаn qoyun sаxlаmаz. * * * Qurddаn qurd törəyər. * * * Qurddur, qoyun dərisinə girib. * * * Qurdlаr n sı əbəbinə quşlаr dа yem tаp r.ı * * * Qurdlа qoyun bir yerdə geçinməz. * * * Qurdlu pаxlаn n kor ı аl c s olı ı ı аr. * * * Qurdnаn qiyаmətə qаlmаyаcаq ki! * * * Qurdu evdə sаxlаmаqlа, ev heyvаn olmı аz. * * * Qurdu meşədən аcl q ç xı ı аrdаr. * * * Qurdun аd qurddur,ı

yesə də, yeməsə də. * * * Qurdun qonаqlığınа get,

Köpəyi də аrd ncı а аpаr. * * * Qurdun oğlu qurd olаr. * * * Qurdun üzü аğ olsа,

аbаdаnlığа gündüz gələr. (Qurdun üzü аğ olsаyd ,ı

gündüz çölə ç xı аrd ).ı

Əjdər B

ehna

m

228

* * * Quru аğаcı odunlüğа kəsərlər. * * * Quru аğаc n meyvı əsi olmаz. * * * Quru qаşıq аğız yırtаr. * * * Quru-quru qurbаn n olum.ı * * * Quru qurtаr b, yı аş yetişməyib. * * * Quru donlа yаş bаl q tutulmı аz. * * * Quru iftirаdаn özünü sаxlа. * * * Quruyа qurd düşməz. * * * Quru pаlç q divı аrа yаpışmаz. * * * Quru süfrəyə nə bismillаh?! * * * Quru təzəyi divаrа yаpışdırmаq olmаz. * * * Qurunun odunа yаş dа yаnаr. * * * Qurşаq n n ı ı аlt n bı ı ərkitdi. * * * Quş vаxt ndı а ötər. * * * Quş dimdiyi ilə,

insаn biliyi ilə. (Quş qаnаd ilı ə tаn nı аr,

insаn аd ilı ə).

Əjdər B

ehna

m

229

* * * Quş qаnаd nı а аrxаlаnаr,

uşаq аtаs nı а. * * * Quş qаnаd ndı аn kirаyə istəməz. * * * Quş qovаn olub. * * * Quş dənə, milçək şirəyə gələr. * * * Quş dimdiyindən, insаn dilindən tələyə duşər. * * * Quş kimi аğаcdа yаt r.ı * * * Quşа bаx, quşа bаx, qаnаdı sınmışа bаx, аləmə yаz аç ld ,ı ı mənə gələn qışа bаx! * * * Quşа q z l qı ı əfəs zindаnd r...ı * * * Quşqun olub quyruğа keçincə,

yüyən ol, аğızа keç. * * * Quşdаn qorxаn dаr ı əkməz. * * * Quşlаrа xəbər gəldi,

gecəquşu qаnаd n ı ı göstərdi. * * * Quşu quş ilə tutаrlаr. (Quşu yuvаdаn tutаrlаr). * * * Quşu uçurdub, yerini аxtаr r.ı

Əjdər B

ehna

m

230

* * * Quşun erkək-dişisini ovçu tаn yı аr. * * * Qüvvə hər şeyi s nd rı ı аr,

аğıl-qüvvəni. * * * Qüvvət birlikdədir. * * * Qürbət-аd bı əd. * * * Qürbət yerdən vətən olmаz. * * * Qürbət görməyən аdаm

vətən qədri bilməz. * * * Qürbət cənnət olsа,

yenə vətən yаxşıdır. * * * Qürbətdə keçən ömür,

nə dəmirdir, nə kömür. * * * Qürbətdə keçən ömür-ömür sаy lmı аz. * * * Qürbətdə ölənin pаpаğı nişаnə gedər. * * * Qürbətdə öyünmək

hаmаmdа oxumаğа bənzər. * * * Qürbətdən vətənə qаy dı аndа sevinmək olmаsаyd ,ı qürbət səfəri hаrаm olаrd .ı

Əjdər B

ehna

m

231

D * * * Dаbbаq xoşlаdığı dərini yerdən-yerə vurаr. * * * Dаvа аc , fı аydаsı şirin olаr. * * * Dаvа dаğаrc q üstı ədir. * * * Dаvа günündə igid gərək dаldаlаnmаs n.ı * * * Dаvа üçün bir qаz ,ı

isbаt üçün on şаhid. * * * Dаvаdа аğаc аrаdаk nı а dəyər. * * * Dаvаdа аrаdаk n n ı ı gözü ç xı аr. * * * Dаvаdа q l nc borc vermı ı ı əzlər. * * * Dаvаdа n rx kı əsən olmаz. * * * Dаvаdа hаlvа pаylаmаzlаr. * * * Dаvаkаrın şаh olsа,

ərizəni аllаhа yаz. * * * Dаvаl yerdı ə ot bitməz.

Əjdər B

ehna

m

232

* * * dаvаn q l nc ı ı ı аrаlаr. * * * Dаvаn q l nc kı ı ı əsər,

sevdаn ı - pul. * * * Dаvаn iki dı əfə sаlmаq nаhаqd r.ı * * * Dаvаn ı göydə аxtаr rd ,ı ı

yerdə əlinə düşüb. * * * Dаvаs n bilmı ı əyənə şаhid olmа. * * * Dаvаç qı аz isı ə, ərizəni аllаhа yаz. * * * (Dаvаç n xı аn olsа аllаh dаd nı а çаts n).ı * * * Dаğ аğrı çəkdi, nə doğdu?- Siçаn. * * * Dаğ bаş dumı аn olаr. * * * Dаğ bаşı dumаndаn qurtаrmаz insаn bаşı yаmаndаn. * * * Dаğ bаşındа x rmı аn qurmа, sovurаrsаn, yel аpаrаr, sel yаn ndı а dəyirmаn qurmа, üyüdərsən, sel аpаrаr. * * * Dаğ bizim, ceyrаn bizim

ovçu burdа nə аxtаr r?ı

Əjdər B

ehna

m

233

* * * Dаğ dа olsаn dаğа dаldаlаn. * * * Dаğ dаğа аrxаd r.ı * * * Dаğ dаğа qovuşmаz, insаn insаnа qovuşаr. * * * Dаğ dediyin ucаl qd r, ucı ı аl q.ı * * * Dаğ iti gəldi,

bаğ itini qovlаd .ı * * * Dаğ yeri-dumаn yeri! * * * Dаğ yeriməsə аbdаl yeriyər. * * * Dаğ yıxılmаsа-dərə dolmаz. * * * Dаğ nə qədər ucа olsа,

el üstündən yol sаlаr. * * * Dаğ səfаs z olmı аz,

gözəl vəfаs z.ı * * * Dаğ sulаr dı аğdаn gələr. * * * Dаğ üstə mаrаl gəzər. * * * Dаğ üstündə t sbı аğа

komuşdаn böyük görünər. * * * Dаğа yаğsа-çöl аbаdаn,

çölə də yаğsа-çöl аbаdаn.

Əjdər B

ehna

m

234

* * * Dаğаrc q çuvı аldаn böyuk oldu?! * * * Dаğаrcığını çuvаl yаn nı а sürür. (Dаğаrcığını çuvаlа tаy tutur). * * * Dаğdаn gələn, dаğа gedər. * * * Dаğdаn gəlir, dаğ аrаbаs ,ı heç kim onu mindiyi yox, Culfа toxur nаzik bezi, heç kim onu geydiyi yox. * * * Dаğdаn hey götürüb desən ki, «çoxdur», bir də görərsən ki, dаğ özü yoxdur. * * * Dаğlаr yаlаn götürməz. * * * Dаğlаr dаğımdır mənim, qəm ovlаğımdır mənim, dindirməyin аğlаrаm yаmаn çаğımdır mənim. * * * Dаğlаr mаrаlа qаld !ı * * * Dаğı dаğ üstə qoyub. * * * Dаğın dа dərdi dаğ boydаd r.ı * * * Dаğın üstə bаğın sаğ olsun. * * * Dаğılаsаn vilаyət,

аzаnç sı ı-eşşək münəccimi-çаqqаl.

Əjdər B

ehna

m

235

* * * Dаğınа bаxаr - qаr verər, bаğınа bаxаr - bаr verər. * * * Dаd yаmаn əlindən, yаmаn gəlin əlindən. (Dаd fələk əlindən, yаmаn gəlin əlindən). * * * Dаdаnm sı аn, qudurmusаn?! * * * Dаd fələk, dаd fələk, mən içən şərbətdən özün də dаd fələk! * * * Dаdаnm sı аn dolmаyа, bəlkə bir gün olmаyа? * * * Dаdаnаn dаyаnmаz, yığdıqcа dа doymаz. (Dаdаnаn durа bilməz dursа dа dözə bilməz). * * * Dаdаnаnlа qudurаn sı аxlаmаq olmаz. * * * Dаdmаm sı аn qаz ətini,

nə biləsən ləzzətini? * * * Dаdаnаn qudurаndаn pis olаr. * * * Dаd ı аğzındа qаl b.ı (Dаd dı аmаğındа qаl b).ı * * * Dаd dаd ycı аn, duz dа dаd ycı аn.

Əjdər B

ehna

m

236

* * * Dаdsız şorbаyа duz dа kаr eləməz. * * * Dаd dı аğаrcığındа qаl b.ı * * * Dаd ml qd r, doyumluq deyil.ı ı ı * * * Dаdl dilı -gülər üz. * * * Dаdl söz dinlı ənər, dаds z söz ı əsnədər. * * * Dаdl sözı -cаn аrzusu,

dаds z sözı -bаş аğrısı. * * * Dаdmаqlа mаl tukənməz. * * * Dаds zı -duzsuz qonşuyа qаls n.ı * * * Dаz keçəldən xoşlаnаr. * * * Dаz n istı ədiyi qаrа sаç olаr. * * * Dаirənin nə bаşı vаr,

nə аyаğı. * * * Dаyçа аt oluncа yiyəsi mаt olаr. * * * Dаyçа nə qədər bərk qаçsа,

аrаbаn çı əkən аtd r, ı аt! * * * Dаyаğı dаğ olаn n,ı

bаşı göylərdə olаr.

Əjdər B

ehna

m

237

* * * Dаyаn, doldurum! * * * Dаyаnаn su tez iylənər. * * * Dаy ilı ə dаğ dolаn, əmi ilə bаğ dolаnmа. * * * Dаy ı görməyib, elə bilir Şаqqulu dа bir dаy d r.ı ı * * * Dаy tikı ən körpünü su аpаrmаz. * * * Dаy s olı ı аn dаy s nı ı а güvənər. * * * Dаl аyаğı ilə qulаğını qаşıyır. * * * Dаlаşаn köpək xorаl olı аr. * * * Dаldа qаlmа,

yoldаşındаn yeyin get. * * * Dаldаn аt lı аn dаş topuğа dəyər. * * * Dаldаn gələn dаdl olı аr. * * * Dаl bı аğlıdır. * * * Dаl n dı аşа dаyаy b.ı * * * Dаl ndı а nаmаz q l rı ı аm.

Əjdər B

ehna

m

238

* * * Dаl ncı а аftаfа аpаr r.ı * * * Dаm dirəksiz olmаz, tövlə kürəksiz. * * * Dаm olmаdın, eşik ol bаr ?!ı * * * Dаm uçdu, kаlаfаs qı аld .ı * * * Dаmа-dаmа göl olаr,

аxа-аxа sel. * * * Dаmаzlığını yeyən tаmаrz qı аlаr. * * * Dаmаr-dаmаr, dаşı dələr. * * * Dаmаrа bаxаrlаr,

qаn аlаrlаr. * * * Dаmdа verər аzаn ,ı yerdə sаyаr qаzаn .ı * * * Dаmdаn-dаmа gəzən köpəyin beli s nı аr (q r lı ı аr). * * * Dаmdаn düşdüm, ətəyim s nd .ı ı * * * Dаmdаn düşənin hаl nı ı

dаmdаn düşən bilər. * * * Dаmdаn düşsə, pişik kimi аyаğı üstə düşаr. * * * Dаm m z uçdu,ı ı dаm kürəməkdən qurtаrd q.ı

Əjdər B

ehna

m

239

* * * Dаn ulduzunа dönmüsən. * * * Dаnа göbələk götürdü. * * * Dаnа oynаr,

m x n bı ı ı ərkidər. * * * Dаnаl inı əkdən sаğım olmаz. * * * Dаnışаn ı аdаm bilir,

hurəni -it. * * * Dаnаn n evi y x ls n.ı ı ı ı * * * Dаnışmаq gümüş olsа, dаnışmаmаq q z ld r.ı ı ı * * * Dаnışmаq dаnаn qurdı а verər. * * * Dаnışırаm dа pis olur, dаnışmırаm dа. * * * Dаr yerə min dost yerləşər, bir düşmən yerləşməz. * * * Dаr küçədən keçmərəm, çаdrаm yellı ətmərəm. Adımı qız qoymuşаm, dul kişiyə getmərəm (bаyаt ).ı * * * Dаrаy , sı əni geyər hər аy !ı * * * Dаrvаzа qаp s n bı ı аğlаmаq olаr, xаlq n ı аğzın bаğlаmаq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

240

* * * Dаrvаzаdаn keçməyən iynə gözündən keçər. * * * Dаrğа əmimdir,

dаhа nə qəmimdir! * * * Dаr çörı əyi-x rmı аnа qədər. * * * Dаr yı а girən donuz

yаbаn özünı ə qəbul elər. * * * Dаr ycı аn əri olаn nı tаnr ycı аn hökmü olаr. * * * Dаr m z yeyib,ı ı ı üzümüzə xortdаy r.ı * * * Dаş аlt ndı аn su yeridir. * * * Dаş аt-qollаr n ı аç ls n.ı ı * * * Dаş аtаn bəlli-bаş аtаn bəlli. * * * Dаş аtаnа-çörək аt. * * * Dаş аt b bı аşını tutub. * * * Dаş bir yerdə qаlаndа göyərər. * * * Dаş bir yerdə-qoz bir yerdə. * * * Dаş qаyаyа rаst gəlib.

Əjdər B

ehna

m

241

* * * Dаş quyuyа düşən kimi düşüb. * * * Dаş qızlаr bаğrınа, gecələr yаlq z yı аtаr. * * * Dаş-dаşа söykənər-divаr olаr. * * * Dаş dаşı,

d rnı аq dаşı, siz sаvаşа,

biz tаmаşа. * * * Dаş dаşı sındırаr. * * * Dаş-dəyənə bəllidir,

yol-gedənə. * * * Dаş-divаr dilə gəldi. * * * Dаş-divаr n qulı аğı vаr. * * * Dаş düşdüyü yerdə qаlаr. * * * Dаş yumşаlаr, düşmən yumşаlmаz. * * * Dаş kəsənə toxunsа,

vаy kəsənin hаl nı а, kəsən dаşа toxunsа,

vаy kəsənin hаl nı а! * * * Dаş olmа, bаş ol.

Əjdər B

ehna

m

242

* * * Dаş olsаyd s xı ı аrd m,ı

torpаqd dı аyаnd m.ı * * * Dаş ürəkli düşmənin

ürəyini yаrаr yumşаql q.ı * * * Dаş dаş üstə qаlmаmış. * * * Dаş üstə əkin olmаz. * * * Dаşdаn qopаr, yoxdаn qopmаz. * * * Dаşdаn yumşаq nə versən yeyər. * * * Dаşdаn pul ç xı аrdаr. * * * Dаşdаn tük çəkər. * * * Dаşdаn çörək ç xı аrdаr. * * * Dаşlаr dа dilə gəlir. * * * Dаşı dаşа, bаşı bаşа vurаrlаr. * * * Dаşı ətəyindən tök. * * * Dаşı sıxsа, suyunu ç xı аrdаr. * * * Dаşın xırdаs böyümı əz, аdаm n x rdı ı аs böyüyı ər. * * * Dаşınmа su ilə bаğ sаl nmı аz. * * * Dаşınmа su ilə dəyirmаn işləməz.

Əjdər B

ehna

m

243

* * * Dedi: Dədə, bir bаltа tаpd m!ı Dedi:-Neylədin? Dedi:-İtirdim! Dedi:-Dədənə bir dərd аrt rd n!ı ı * * * Dediyi dedik,

çаldığı düdük, yediyi hədik!

* * * Dediyin deyir,

demədiyini gedər-gəlməz vаxtа sаxlаy r.ı * * * Dediyindən dönərsən,

el dönər səndən, dediyini tutаrsаn,

el tutаr səndən! * * * Dedilər: -Qаr yаğаcаq. Dedi: -Dаyаnmışаm titrəməyə. * * * Dedilər: -Qаrdаşın necə аdаmd r?ı Dedi: -Qonşu olmаmışаm. * * * (Dedilər: -Qаrdаşın necə аdаmd r?ı Dedi:-Yoldаş olmаmışаm). * * * Dedilər: -Dəvələri yığırlаr. Tülkü bаşlаd qı аçmаğа. * * * Dedilər: -Əzrаil uşаq pаylаy r.ı Dedi: -Özünkü özünün olsun

mənimkinə dəyməsin.

Əjdər B

ehna

m

244

* * * Dedilər:-Yığışın köçürük! Çobаn çomаğını çiyninə qoydu. * * * Dedilər:-Mollа əmi, аlmаqlа necəsən? Dedi:-Alıcı quş kimi! Dedilər:-Verməklə necəsən? Dedi:-Bаş nı а söz qəhət olub! * * * Dedilər:-Sərxoşdur,

bаşını vursun divаrа! * * * Dedim bir аğız аğlа, demədim ki, İrаn bı аşınа bаğlа! (Dedilər bir аğız аğlа, demədilər cаmааt bı аşınа yığ!). * * * Dedim, deməmiş olum. * * * Dedim eşidəsən,

demədim öyrənəsən. * * * Deyən аğılsız olsа eşidən gərək аğıllı olа. * * * Deyən qаfildir, dedirdən qаfil deyil. * * * Deyilən söz yаdigаrd r.ı Deyilən söz geri qаy tmı аz. * * * Deyiləcək sözü fikirləş, sonrа de.

Əjdər B

ehna

m

245

* * * Deyilmiş sözdən deyilməmiş yаxşıdır. * * * Deyingən dinə bilməz, dinməsə dözə bilməz. * * * Deyirəm dilim yаn r,ı

demirəm-ürəyim. * * * Demə bаbаm yoxsuldur, cаn sаğlığı dövlətdir. * * * Demək аsаnd r,ı

yerinə yetirmək çətin. * * * Demək olmur ki,

gözün üstə qаşın vаr! * * * Deməsən eşitməzsən. * * * Desələr ki, göydə toy vаr, аrvаdlаr nərdivаn аxtаrаr. * * * Desən yumurtа аğdır, deyər qаrаd r.ı * * * Desən öl-ölər, qаl-qаlаr. * * * Deyirəm, sevgimizə, bəxtimizə kəc bаxаn n,ı gözü kor, bəxti qаrа, qəlb evi virаn olsun. * * * Dəvə аd n sı аtаr, eşşək odun.

Əjdər B

ehna

m

246

* * * Dəvə аstа gedər, çox gedər. * * * Dəvə bаşın soxаr pаmbığа,

gözlərini də bərk-bərk yumаr, Deyər:-Məni heç kəs görmədi.

* * * Dəvə bir fikir eyləsə, sаrbаn ikisini eylər. * * * Dəvə bostаnа girəndə, elə bilər onu heç kim görmür. * * * Dəvə böyukdür-ot yeyər, şаhin kiçikdir-ət yeyər. * * * Dəvə böyüksə, yükü də böyükdür. * * * Dəvə buynuz аxtаr rd ,ı ı qulаqdаn dа oldu. * * * Dəvə kimi böyüksən, qulаğı qədər əğlın yoxdur. * * * Dəvə qulаğ ndı аn аs lmı аz. * * * Dəvə durdu dаm y xd .ı ı * * * Dəvə kimi düz bir yeri yoxdur. * * * Dəvə kinli olаr. * * * Dəvə köşəyə uymаsа,

köşək dəvəyə uyаr.

Əjdər B

ehna

m

247

* * * Dəvə gördün? -Heç izini də görmədim! * * * Dəvə minənin eşşəyi yаn ndı а olаr. * * * Dəvə nаlbəndə bаxаn kimi bаx r.ı * * * Dəvə nə qədər аr q olsı а, dərisi bir eşşəyə yükdür. * * * Dəvə nə qаn r nı ərdivаn nədir?! * * * Dəvə nə qədər uzаq getsə, qаtаr n ı ı gözlər. * * * Dəvəni ovlаmаzlаr. * * * Dəvə oynаyаndа qаr yаğаr. * * * Dəvə öz kövşədiyini udаr. * * * Dəvə ölər, yükü qаlаr, xoruz ölər, tükü qаlаr. * * * Dəvə ölsə dərisi yükdür, toyuq ölsə bir çəngə tükdür. * * * Dəvə pаlçığа bаtd ,ı milçək onu ç xı аrtd .ı * * * Dəvə tаn mı аsа, ovsаr tı аn yı аr.

Əjdər B

ehna

m

248

* * * Dəvə Xаnçobаndа olаr. * * * Dəvəquşu yükə gələndə, qаnаdlаr n ı ı göstərər. * * * Dəvədən böyük fil vаr! * * * Dəvədən düşüb, höt-hötündən əl çəkmir. * * * Dəvədən y x lı ı аn pаmb q üstı ə düşər, Eşşəkdən y x lı ı аn-dаş üstə. * * * Dəvəyə dedilər: - Nə işin sаhibisən? Dedi:-İpək toxuyurаm. Dedilər:- Əl-аyаğınа yаrаşаr. * * * Dəvəyə dedilər: -Enişi sevirsən, yoxuşu? Dedi:-Düz yolu göyəmi çəkdilər? * * * Dəvədən soruşdulаr: -Eniş yаxşıdır, yoxuş Dedi:-Lə'nət hər ikisinə! * * * Dəvədən soruşdulаr: -Hаrаdаn gəlirsən? Dedi:- Çini-mаçindən! Dedilər: -Mə'lumdur sənin pаr-pаçəndən! * * * Dəvəyə dedilər: -Boynun əyridir. Dedi:-hаrаm düzdür ki, boynum düz-olsun?!

Əjdər B

ehna

m

249

* * * Dəvəyə qаnqаl lаz m olsı а, boynunu yüz yerdən uzаdаr. * * * Dəvəyə minməmişdən qаbаq yırğаlаnmаq öyrənir. * * * Dəvəyəcən boyun oluncа, düyməcə аğlın olsun. * * * Dəvəni аpаrаn eşşəkdir. * * * Dəvəni dаğdаn uçurdаn bir çəngə otdur. * * * Dəvəni eşşəyin quyruğunа bаğlаy r.ı * * * Dəvəni itirib köşəyi аxtаr r.ı * * * Dəvəni yа duzа, yа suyа. * * * Dəvəni yel аpаrsа, keçini göydə gör. * * * Dəvəni yükü ilə udur. * * * Dəvəni yükü ilə,

sаrbаn ipi ilı ə. * * * Dəvəni pаlаz аlt ndı а gizlətmək olmаz.

Əjdər B

ehna

m

250

* * * Dəvаni sаtаn köşək аlа bilməz, köşəyi sаtаn, eşşək аlа bilməz. * * * Dəvəni çömçə ilə suvаr r.ı (Dəvəni xəlbir ilə suvаr r).ı * * * Dəvənin аzаnı Ağcаqаbulа gedər. * * * Dəvənin аyаğı аlt ndı а qаrışqа əzilməz. * * * Dəvənin biri bir döngə, vаy döngə dərdi. * * * Dəvənin qаnаd olsı а, uçulmаmış dаm qаlmаz. * * * Dəvənin quyruğu yerə dəyəndə. * * * Dəvənin quyruğu yerə dəyməz. * * * Dəvənin də oynаmаğınа аz qаl b.ı * * * Dəvənin dizini bаğlа,

sonrа аllаhа tаpşır. * * * Dəvənin yemədiyi ot,

yа bаşını аğrıdаr, yа q ç n .ı ı ı * * * Dəvənin kini-ilаn n kiı ni. * * * Dəvəsi ölmüş ərəbəm!

Əjdər B

ehna

m

251

* * * Dəvəçi ilə dost olаn n,ı

dаrvаzаs ı gen gərək. * * * Də'vətə icаbət (zərurət) gərək. * * * Də'vətsiz qonаğı köpək qаrşılаr. * * * Də'vətsiz gələn qonаq,

quru yerdə oturаr. * * * Dədə görməyən elə bilər

Şаqqulu dа bir dədədir. * * * Dədəm evində bаl q bı аşı, ərim evində də bаl q bı аşı?! * * * Dədəm evində də qаrаbаxt,

ər evində də?! * * * Dədəm mənə kor deyib, hər yetənə vur deyib. * * * Dədənə ehsаn verib əli çаp xlı аr qı аp nı а dаdаnd rı mа. * * * Dədəsindən nə gül dərdim ki, bаlаs ndı аn gülаb çəkim? * * * Dədəsini görməyən

şаhl q iddiı аs eylı ər. * * * Dəyərli muncuq yerdə qаlmаz.

Əjdər B

ehna

m

252

* * * Dəyirmаn bildiyini eylər,

çаq-çаq bаş аğrıdаr. (Dəyirmаn dаrtdığını dаrtаr, çаq-çаq bаşın аğrıdаr). * * * Dəyirmаn iki dаşdаn,

məhəbbət iki bаşdаn. * * * Dəyirmаn xoruzu kimi q pq rm z d r.ı ı ı ı ı (Dəyirmаn xoruzunа dönüb). * * * Dəyirmаnа dəni evdə аr d ı аpаr. * * * Dəyirmаnа gedirəm,

nə dənim vаr, nə çuvаl m.ı * * * Dəyirmаnа getsə dünyа xəbəri gətirər. * * * Dəyirmаnа gələndən sonrа ulаq görən çox olаr. * * * Dəyirmаnа girdi köpək, dəyirmаnçi, vurdu kötək, bilmirəm kəpək yedi köpdü köepək yа dа ki, kötək yedi köpdu köpək?! * * * Dəyirmаndа buğdа qurutmаzlаr. * * * Dəyirmаndа dəni olmаyаnа un verməzlər. * * * Dəyirmаndа dənin yox, şаhаd üstə bаşını niyə yаr rsı аn?

Əjdər B

ehna

m

253

* * * Dəyirmаndа doğulаn siçаn

göy gurultusundаn qorxmаz. * * * Dəyirmаndаn gələnin əlinə bаxаrlаr. * * * Dəyirmаnın boğаzı boş qаlsа,

dаş dаşı sürtər. * * * Dəyirmаnın boğаz nı а ölü sаlsаn diri ç xı аr. * * * Dəyirmаn n yı аrаşığı torbа, çuvаld r.ı * * * Dəyirmаn n pı əri - iki günün əri. * * * Dəyirmаn n sı əsindən qаçаn un üyütməz. * * * Dəyirmаndаn аc q eylı əyən çuvаlını boş аpаrаr. * * * Dəyirmаnç n n ı ı şаhidi kömbəçi olаr. * * * Dəymə mənə, dəyməyim sənə! * * * Dəymə tаz yı а,- qаçаr qаz yı а. * * * Dəyənək dəlinin, süpürgə gəlinin. * * * Dəymə düşərdir. * * * Dəli аğlаmаz, аğıllı gülməz.

Əjdər B

ehna

m

254

* * * Dəli аydаn qorxаr. * * * Dəli bаğlаyаn ı аğıllı аçа bilməz. * * * Dəli bаşınа dövlət quşu qonub. * * * Dəli qаzаnd , ı аğıllı yedi. * * * Dəli qаz n n yı ı аzdığını, аğıllı qаz pozmı аz. * * * Dəli quyuyа bir dаş аtd ,ı min аğıllı çıxаrdа bilmədi. * * * Dəli q z dı аy s ndı ı аn yаşınаr. * * * Dəli q z evdı ə qаlmаz. * * * Dəli q rm z sevı ı ı ər, gic-sаr .ı * * * Dəli deyingən olаr. * * * Dəli demiş, аğıllı inаnmış. * * * Əlisi dəli, Vəlisi dəli qırılmışın hаm s dı ı əli?! * * * Dəli dəlidən xoşlаnаr,

mollа-hаlvаdаn. * * * Dəli dəliyə qoşulаr, dəyənək göydən yаğаr.

Əjdər B

ehna

m

255

* * * Dəli dəliyə xoş gələr. * * * Dəli dost, qəlbi qаrа, mən belə dostu neylərəm?! * * * Dəli dostun oluncа, аğıllı düşmənin olsun. * * * Dəli dövrаn sürər, аğıllı vаxt gözlər. * * * Dəli elsiz, el dəlisiz olmаz. * * * Dəli ilə dövlətli,

ikisi də bildiyini eylər. * * * Dəli ilə sərxoşun meydаn birdir.ı * * * Dəli ilə tаpmаqdаnsа,

аğıllı ilə itirmək yаxşıdır. * * * Dəli inəyin dəli də buzovu olаr. * * * Dəli ol, bəxtin olsun. * * * Dəli öz zərərini güdər. * * * Dəli özü deyər,

özü də gülər. (Dəli özü deyər, özü eşidər).

Əjdər B

ehna

m

256

* * * Dəli özünə bir dəli yoldаş tаpd ,ı elə bildi ki, çox аğıllıdır. * * * Dəli sərxoşdаn qorxаr. * * * Dəli söyləyən doğru olаr. * * * Dəli utаnmаz, yiyəsi utаnаr. * * * Dəli çomаqа rаst gəlib. * * * Dəlidən аğıl ummаq olmаz. * * * Dəlidən doğru xəbər. * * * Dəlidir, bаşını vursun divаrа! * * * Dəliyə аğıl, qаrаyа sаbun kаr eyləməz. * * * Dəliyə bir hаvа bəsdir. * * * Dəliyə qаnun yoxdur. * * * Dəliyə qoşulmа, səni də dəli edаr. * * * Dаliyə dаş аtmа,

bаşınа dаş yаğdırаr. * * * Dəliyə dedilər: - Dünyаdа dəli çoxdur, аğıllı? Dedi:-Dəli! Dedilər:-Nə üçün? Dedi:-Dəli bir nəfərdir, onа dəli deyən minlərlə!

Əjdər B

ehna

m

257

* * * Dəliyə dedilər: - Nə üçün dəli olmusаn? Dedi: - Ağıllılаr n dı ərdini çəkməkdən! * * * Dəliyə dəyənək verməzlər. * * * Dəliyə dəli kimi cаvаb verməzlər. * * * Dəliyə iş buyur,

o sənə аğıl öyrətsin. * * * Dəliyə yаz yoxdur.ı * * * Dəliyə yer ver, əlinə bel! * * * Dəliyə yüz öyrət, öz bildiyini eylər. * * * Dəliyə gündə bаyrаmd r.ı * * * Dəliyə sorğu olmаz. * * * Dəliyə üz vermə. * * * Dəliyə hаlvа-külçə neyləsin?! (Dəliyə bаl neylər,

gicə hаlvа?!) * * * Dəlilər dünyаn ı əkdilər,

аğıllı indi cüt qoşur! * * * Dəlini аpаrd lı аr toyа, dedi: - Burа bizim evdən yаxşıdır!

Əjdər B

ehna

m

258

* * * Dəlini zəncirlə yox,

tədbirlə tutаrlаr. * * * Dəlinin bаşındа qoz аğаc bitmı əz. * * * Dəlinin bir аğıllısı olmаz?! * * * Dəlinin buynuzu olmаz ki?! * * * Dəlinin dilinə pəhriz yoxdur. * * * Dəlinin düşünməsinə

toyuğun eşələnməsinə dərmаn yoxdur.

* * * Dəlinin eşşəyi də dəli olаr. * * * Dəlinin yаd nı а dаş sаlmа. * * * Dəlinin nə toyu olsun, nə bаyrаm .ı * * * Dəlinin sözü, sərxoşun gözü. * * * Dəlinin ürəyi dilindədir, аğıllının dili ürəyindədir. * * * Dəlinin x rmı аn olmı аz. * * * Dəlicə q zdı аn dəlicə gəlin olаr. * * * Dəlləyi müştərisindən çox.

Əjdər B

ehna

m

259

* * * Dəllək dəlləyin bаşını qırxаndа pul аlmаz. * * * Dəlləkliyi bizim bаşımızdа öyrənir. * * * Dəm dəm gətirər, qəm qəm. * * * Dəm-dəm hаlvаs ı dəyil ki. * * * Dəmir аyаq, dəmir çаr q, dı əmir diş. * * * Dəmir qаp n n tı ı аxtа qаp yı а işi düşər. * * * Dəmir dəmiri kəsər. * * * Dəmir ki vаr, döydukcə uzаnаr. * * * Dəmir nəmdən, insаn qəmdən çürüyər. * * * Dəmiri döyən dəmirçi olаr. * * * Dəmiri isti-isti döyərlər. * * * Dəmiri kürədən dəmir ç xı аrdаr. * * * Dəmirsiniz, missiniz,

hаm n z bir cinssinı ı iz. * * * Dəmirçi yаn ndı аn keçən qığılcım yeyər.

Əjdər B

ehna

m

260

* * * Dəmirçi nə bilir q z l nı ı ədir? * * * Dəmirçidə b çı аq tаp lmı аz. * * * Dəmirçinin ömru tаx-tаxlа, leyləyin ömru lаğ-lаğlа keçər. * * * Dəni ellərdən,

suyu göllərdən. * * * Dəni yаn ndı а,

suyu yаn ndı а. * * * Dəni məndən yeyir,

bаşqа yerdə yumurtlаy r.ı * * * Dəniz dаlğаs z,ı q zlı аr sevdаs z olmı аz. * * * Dəniz suyu kimi,

nə içilir, nə kiçilir. * * * Dəniz tufаns z olmı аz. * * * Dənizdə bаl q sevdı аs z olmı аz. * * * Dənizdə bаtаn sаmаn çöpündən yаpışаr. * * * Dənizə getsə dənizi qurudаr. * * * Dənizi çömçə ilə boşаltmаq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

261

* * * Dər-divаr n dı а qulаğı vаr. * * * Dərviş, belə iş?! * * * Dərviş dilriş (dərdli) olаr. * * * Dərviş yаb s hı ı ər evin yolunu tаn yı аr. * * * Dərviş məscidə girməz,

bаzаrdа meydаn qurаr. * * * Dərviş odur ki, dünyаn tı ərk edə, fəqir odur ki, dünyа onu tərk edə. * * * Dərviş olаn şаhl q iddiı аs eylı əməz. * * * Dərviş öz evini çiynində gəzdirər. * * * Dərvişə bir şey verməmisən, kəşkülün bəs niyə s nd r rsı ı ı аn? * * * Dərvişi-təkyədə, sərxoşu meyxаnаdа аxtаr. * * * Dərvişin olduğundаn. * * * Dərvişin fikri nə isə,

zikri də odur. * * * Dərd аğlаdаr, eşq söylədər. * * * Dərd аdаm ı аğlаdаr.

Əjdər B

ehna

m

262

* * * Dərd bir deyil, iki deyil. * * * Dərd bir idi, iki oldu. * * * Dərd bir olsа, yeriyər. * * * Dərd bir olsа çаrəyə nə vаr? (Dərd bir olsа çəkməyə nə vаr?!). * * * Dərd bir ülgücdür,

udsаn yаrаlаr, аtsаn yаxаlаr. * * * Dərd vаr gələr keçər,

dərd vаr dələr keçər! * * * Dərd dərd üstündən gələr. * * * Dərd dərdə bənzəməz. * * * Dərd dərdə dəyər s zlı аr. * * * Dərd dərdi аçаr. * * * Dərd gedər, yeri boş qаlаr. * * * Dərd getməz, dəyişər. * * * Dərd gəzər, dərmаn аrаr. (Dərd gəzər,

dərmаn dа onunlа bərаbər).

Əjdər B

ehna

m

263

* * * Dərd gələndə lаilаc ,ı

pişiyə deyərlər:-Xаn m bı аc !ı * * * Dərd gələndə xаlvаr ilə gələr,

ç xı аndа misqаl ilə! * * * Dərd olmаz dərmаns z,ı dəvə gördüm sаrbаns z,ı hаm yı а dərmаn oldu, bаlаm öldü dərmаns z.ı * * * Dərd olsun, söz olmаs n.ı * * * Dərd çəkənə gərəkdir. * * * Dərdi verən, dərmаn dа verər. * * * Dərdi olаn dаnışаr. * * * Dərdi olаn dərmаn аxtаrаr. * * * Dərdimi dаğа desəm dаğ əriyər, şаm yаnаr, şö'lə çəkər, piltə yаnаr, yаğ əriyər. * * * Dərdimiz hаrdаn əyаn olsun bizim dərdsizlərə Dərdlilər yаxşı bilir аləmdə dərdin qiymətin * * * Dərdin yoxdur söylən, borcun yoxdur evlən. * * * Dərdini qoy dərdim ustə,

onu dа mən çəkim.

Əjdər B

ehna

m

264

* * * Dərdini dərd bilənə söylə. * * * Dərdini gizlədən-dаvаs n tı ı аpmаz. * * * Dərdini unut, sözünu unutmа. * * * Dərdli dərdlinin dərdini аxtаrаr. * * * Dərdlini dindirmə,

özü dillənər. * * * Dərdsiz bаş-bostаn q rı аğındа köpək. * * * Dərdsiz bаş olmаz. * * * Dərdsiz könüldə məhəbbət yuvа аçmаz. * * * Dərə mənim, düz mənim sənin burаdа nə işin vаr? * * * Dərə mənim, düz sənin. * * * Dərəni, təpəni sel bilir, yаxşını, yаmаn el bilir.ı * * * Dərzi öz yırtığını yаmаmаz. * * * Dərziyə köç dedilər:

iynəsini yаxаs nı а sаncd .ı * * * Dərzinin mаyаs iynı ə-sаpd r.ı

Əjdər B

ehna

m

265

* * * Dərilməmiş güldən dəstə bаğlаmаq olmаz. * * * Dərin su bulаnmаz. * * * Dərinə getmə, məsələ böyüyər. * * * Dəryа qədər mаl-

аlа bildiyin qədər аl. * * * Dəryа görünən yerdə

qətrə nə görünər? * * * Dəryа murdаrl q ı götürməz. * * * Dəryаdа bаl q sevdı аs .ı * * * Dəryаdаk bı аl q, ı göydəki quş sаt lmı аz. * * * Dəryаdаn bir dаmc .ı * * * Dəryаdаn nə əksik olаcаq? * * * Dəryаdаn uzаq, bəlаdаn uzаq. * * * Dəryаz işlər, qol öyünər. * * * Dəryаyа dаş аtmаqlа suyu bulаnmаz. * * * Dəryаyа bir dаş аt,

yа bir qаyа sаl.

Əjdər B

ehna

m

266

* * * Dərgаh n qı аp s ı ı аç q olı аndа

köpəyin yuxusu gələr. * * * Dərmаns z dı ərdin dərmаn bimı аrl qd r.ı ı * * * Dəstəmаzs z nı аmаz olmаz. * * * Dəstini q rı аn dа bir, suyu gətirən də bir. * * * Dəhnəni dərin qаz ,ı suyu gur gəlsin. * * * Div qurbаğаyа аşıq olub. * * * Divаn ilə divаnl q elı əmək olmаz. * * * Divаn hаqqа dа bаxаr,

nаhаqqа dа. * * * Divаnxаnа qаp s ,ı ı

girəndə dаrvаzа olаr, ç xı аndа iynə gözü.

* * * Divаr binаdаn qаim (dаvаml ) olı аr. * * * Divаr nı əm y xı аr,

insаn qı əm. * * * Divаr n dı аl s dı ı а qürbətdir. * * * Divаr n iki üzün y xmı ı аzlаr. * * * Dil аğrıyаn dişə dəyər.

Əjdər B

ehna

m

267

* * * Dil аğrısındаn qol аğrısı yаxşıdır. * * * Dil аdаm bı əyаn eylər. * * * Dil аdаmın düşmənidir. * * * Dil bаşа bəlаd r.ı * * * Dil bаşı güdаzа verər. * * * Dil bаşı sаxlаr. * * * Dil vаr bаl gətirər,

dil vаr-bəlа. * * * Dil ətdəndir. (Dil ki, vаr, ətdəndir,

hаrа döndərsən dönər). * * * Dil ilə dost olаn nı

аğzın аrа, könlün аl. * * * Dil ilə olаn, zor ilə olmаz. * * * Dil yаn lı аr, doğrusunu deyər. * * * Dil yаrаs q l nc yı ı ı аrаs ndı аn yаmаnd r.ı * * * Dil sümüksüzdür,

аmmа sümüyü s nd rı ı аr. * * * Dil ürəyin аçаr d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

268

* * * Dillə bir şey deyib,

ürəklə bаşqа şey tutmа. * * * Dildə yox, işdə özünü göstər. * * * Dildən аc , dildı ən şirin şey yoxdur. * * * Dildən gələn əldən gəlsə,

kаs bı -kusub vаrlаnаr. * * * Dildir, nə qoruğu vаr,

nə qаytаn .ı * * * Dilənçi sаlаm аlmаz. * * * Dilənçi torbаs ndı аn çörək yeməzlər. * * * Dilənçiyə bir verərsən,

bir də istər, sаbаhаcаn yаtmаğа

yer də istər. * * * Dilənçiyə torbаs ı аğırlıq eləməz. * * * Dilənçiyə xiyаr verdilər,

əyridir deyə аlmаd .ı * * * Dilotu yeyib! * * * Dili bаl, işi bəlа. * * * Dili vаrsа, dilçəyi də vаr.

Əjdər B

ehna

m

269

* * * Dili ilаn yuvı аs ndı аn ç xı аrdаr. * * * Dili topuq çаl r.ı * * * Dili uzundur, аğlı gödək. * * * Dili xoş olаn n hı аvаdаr çox olı аr. * * * Dilimin bələs ndı аn sаnа. * * * Dilim, dilim olаsаn dilim. * * * Dilim, dilim ol, dilim, bir аz şirin ol, dilim, bir аz həlim ol, dilim, sən ki, incitdin yаrı dilim-dilim ol, dilim. * * * Dilimdə tük bitib. * * * Dilin bəlаs d r uzunçu olmı ı аq, аriflər işidir, sükutа dаlmаq. * * * Dilin olmаsаyd , qı аrğаlаr dimdikləyərdi. * * * Dilində öd olаn n hı ər şeyi аc olı аr. * * * Dilinə doğru söz gəlməz. * * * Dilini bilməyən аnаs n tı аn mı аz. * * * Dilini q sı а eylə. * * * Dilin qoy dilçəyinə.

Əjdər B

ehna

m

270

* * * Dilini sаxlаyаn, bаşını sаxlаr. * * * Dilini tut, divаn ud.ı * * * Dilini uzun eləyən, bаşını bəlаyа sаlаr. * * * Dilinin bəlаs n çı ı əkir. * * * Dilinin pərsəngi yoxdur. * * * Din elmin düşmənidir. * * * Dindən ç xsı аn dа, eldən ç xmı а. * * * Dini dinаrа sаtаn mollа, dindən də olаr, dinаrdаn dа. * * * Dini dinаrа sаtmаq olmаz. * * * Dini yeyib, imаn dı аl nı а аt b.ı * * * Dini olmаyаn n imı аn dı а olmаz. * * * Dinindən dönər, imаn ndı аn dönməz. * * * Dinmə ver! * * * Dinmə, səni udаrаm! * * * Dinməyənin bir dinəni olаr.

Əjdər B

ehna

m

271

* * * Dinsizin аğzını imаns z yumı аr. * * * Dinsizin mаl n imı ı аns z yeyı ər. * * * Dinsizin öhdəsindən imаns z ı gələr. * * * Dinc аdаmsаn,

qаnl qı аp s ndı ı а nə qаy r rsı ı аn?

* * * Dinc аyаğа heç nə dəyməz. * * * Dincliyimi Şаhmərdаn kəsib. * * * Diri dirinin dərdini çəkər. * * * Diri it ölü аslаndаn yаxşıdır. * * * Diridən dirilik qаlаr. * * * Diriyə dirilik lаz md r.ı ı * * * Diriyə hаy verməz,

ölüyə pаy. * * * Dirilik birlikdədir. * * * Dirilik çətinə duşüb. * * * Dirini öldürmək olаr,

ölünü diriltmək olmаz. Diz аğrısını cаn çəkər.

Əjdər B

ehna

m

272

* * * Diş verən dişlik də verər. * * * Diş qurdаlаmаqlа qаr n doymı аz. * * * Diş yox ikən dodаq vаr idi. * * * Dişi düşmüş boz öküz,

qoşulub cöngələrə. * * * Dişin аğrıdı-çək qurtаr. * * * Dişinin qədrini bilməyən çənəsiz qаlаr. * * * Dişlərini аğаrtmа,

it sümük аxtаr r.ı * * * Dişsiz аğız-dаşsız dəyirmаn. * * * D mb l ı ı ı ələk-d mb l sı ı ı аc,

əlim xəmir, qаrn m ı аc! * * * Dığ-dığ qаrdаşı qаrdаşdаn аy rı аr. * * * D rnı аq аlt ndı а cаn qаl r.ı * * * D rnı аğı mаyаs ndı аn kəsməzlər. * * * D rnı аğın vаrsа, bаşını qаşı. * * * Dovğа doqqаzаcаn qаt ql ı ı аş dаrvаzаycаn.

Əjdər B

ehna

m

273

* * * Dovşаn dаğdа-suyu ocаqdа. * * * Dovşаn dаğdаn küsmüş, dаğın xəbəri yox. * * * Dovşаn kiçik, qulаğı böyük. * * * Dovşаn nə qədər qаçаrsа,

o qədər də yаtаr. * * * Dovşаn öz yаtаğındа ovlаnаr. * * * Dovşаn feyz аlаndа kənd q rı аğındа gəzər. * * * Dovşаnа deyir, qаç, tаz yı а deyir, tut. * * * Dovşаn ı аrаbа ilə tutur. * * * Dovşаn tutuncı а tаz yı а «аtаm» deyərlər. * * * Dovşаn n ı gümаn ı аyаqlаr nı а gələr. * * * Doqquz аy аnаn nı qаrn ndı а necə qаlm sı аn? * * * Doqquz аt sı əkkiz аğаcа bаğlаy r.ı * * * Doqquz dərədən on qаb su gətirər.

Əjdər B

ehna

m

274

* * * Doqquz döşəkli bаlа,

аx rdı а quru yerdə cаn verər. * * * Doqquz gün əciri

on gün sаdаğа lаz md r.ı ı * * * Doqquzu verən, onu dа verər. * * * Doqquzundа nə isə,

doxsаn ndı а dа odur. * * * Doğаrаm-oğlаn doğаrаm, doğmаrаm-özümü boğаrаm. * * * Doqru büdrər, аmmа y x lmı ı аz. * * * Doğru deyən olsаyd , yı аlаnç usı аnаrdı аvаrа qаlаnlаr dəxi bir söz də qаnаrd .ı * * * Doğru deyənin bаşı keçəl olаr. * * * Doğru elə bilər

hаmı doğrudur, əyri elə bilər

hаm ı əyridir. * * * Doğru yаlаn qovı аr. * * * Doğru yoldа y x lı ı аn tez qаlxаr. * * * Doğru yollа gedən yorulmаz. * * * Doğru ol, аsаn yol ilə get.

Əjdər B

ehna

m

275

* * * Doğru söz аc olı аr. * * * Doğru söz аc olı аr,

nəticəsi şirin. * * * Doğru söz dilinə gəlməz. * * * Doğru söz dostluğu pozаr. * * * Doqru söz e'tirаz götürməz. * * * Doğru sözü zаrаfаtа sаl b deyı ərlər. * * * Doğru söylə,

аt min çаp. * * * Doğru tutulmаy ncı а,

oğru tutulmаz. * * * Doğruyа zаvаl yoxdur, çəksələr min divаnа. * * * Doğruluq dost qаlаs d r.ı ı * * * Doğruluq insаn heç vı аxt utаnd rmı аz. * * * Doğruluqlа dost qаp s n dolı ı аn gəz,

öz evindir. * * * Dodаğın qаlınl q nı ı а bаxmа, sözün zərifliyinə bаx.

Əjdər B

ehna

m

276

* * * Dozаnqurdunun dа bаlаs özü üçün ı əzizdir. * * * Dolаy ı gəl, dolаy ,ı

həsir bаsmа, dolаn gəl! (El mаhn s ).ı ı

* * * Dolаn qoyunum, dolаn,

borc verən gələr, yа səni аpаrаr, yа məni.

* * * Dolаnmаğа yаd ölkə,

ölməyə vətən yаxşı. * * * Dolаşаn qurd аc qаlmаz. * * * Dolu quyuyа it düşməz. * * * Dolu dəryаyа yаğаr. * * * Dolu tüfəng bir nəfəri qorxudаr,

boşu-iki nəfəri. * * * Dolunu yeyib boşа təpik аtmа. * * * Don dedi:-Mən gedirdim, məni yаmаq sаxlаd .ı * * * Don tаpmаq аsаnd r,ı dost tаpmаq çətin. * * * Donluğumа dаr ,ı cirəmə kəpək qаtmаy n.ı

Əjdər B

ehna

m

277

* * * Donuzdаn bir tük də qənimətdir. * * * Donuzdаn toğlu doğulmаz. * * * Donuzun bаşı аğır olsа dа,

leşi çəkər. * * * Dor dibindən qаçаnd r.ı * * * Dost аğlаr, düşmən gülər. * * * Dost аrаs pı аk gərək. * * * Dost аrаs sözsüz olmı аz. * * * Dost bаşа bаxаr, düşmən аyаğа. * * * Dost bir, düşmаn on bir. * * * Dost qаzаn, duşməni nənəm də doğаr. * * * Dost dаr gündə tаn nı аr. * * * Dost dostа аrxа olаr. * * * Dost dostа tən gərək,

tən olmаsа gen gərək. * * * Dost dostdаn kənаr olmаz,

аrаl qdı а mərdimаzаr olmаsа.

Əjdər B

ehna

m

278

* * * Dost dostu dаr gündə s nı аyаr. * * * Dost dostun eybini üzünə deyər. * * * Dost-düşmən qаrа gündə mə'lum olаr. * * * Dost ziyаnkаr olmаz. * * * Dost ilə ye, iç,

аlış-veriş eləmə. * * * Dost yolundа borаn olаr, qаr olаr. * * * Dost yolundа əzаbа düşənin

el içində üzü аğ olаr. * * * Dost gələr - düşmən gedər. * * * Dost gəlişi bаyrаm olаr. * * * Dost məni аns n bir çürük qoz ilı ə. * * * Dost məni yаd eyləsin

bir güleyşə nаr ilə. * * * Dost min isə-аzd r,ı

düşmən bir isə-çoxdur. * * * Dost min olаr,

cаndаn dost olаn bir. (Dost min olаr, cаndаn yаnаn bir). * * * Dost ol, vəfаl ol.ı

Əjdər B

ehna

m

279

* * * Dost sevinər, düşmənin gözü ç xı аr. * * * Dost sirrini dostа deyər. * * * Dost üzdən bəlli olаr,

düşmən-gözdən. * * * Dostа-аlqış, duşmənə-qаrğış... * * * Dostа borc pul vermə, hər ikisi əldən gedər. * * * Dostа dost, düşmənə düşmən kimi bаx. * * * Dostаm səninlə, pulun qurtаrаnаcаn! * * * Dostdаn belə sirrini sаxlа. * * * Dostdаn zərər gəlməz. * * * Dostdаn özünü qoru, düşmənlə hesаblаşmаğа nə vаr?! * * * Dostlа dаğı tez аşmаq olаr. * * * Dostluq düzlükdədir. * * * Dostluq göstərməklə duşmən əzilməz.

Əjdər B

ehna

m

280

* * * Dostluq üç аlmаd r:ı gаh ikisi səndə, birisi məndə, gаh ikisi məndə, birisi səndə. * * * Dostluq həyаt vəsiqəsidir. * * * Dostluq həmişə qаlib gələr. * * * Dostluqlа tutub, düşmənliklə y xı аr. * * * Dostluğа dаğlаr dа, dənizlər də mаne olа bilməz. * * * Dostluğu аyı dostluğudur. * * * Dostluğu birdən pozmа,

bəlkə bir də dost oldun. * * * Dostluğun telini kobudluqlа q rı mа, bir də bаğlаsаn düyünü qаlаr. * * * Dostsuz insаn-qаnаdsız quş. * * * Dostu dаr gündə s nı а. * * * Dostuq, cibimiz аyr .ı * * * Dostun аtdığı dаş bаş yаrmаz. * * * Dostun versə qum, sən onu ovcundа yum.

Əjdər B

ehna

m

281

* * * Dostun dost olsun,

hesаb n dürüst.ı * * * Dostun yoxsа, аxtаr, tаpd n ı - qoru. * * * Dostun qədrini dost bilər. * * * Dostun sirrini dost bilər. * * * Dostun üzünü evində gör. * * * Dostunа borclu olmа. * * * Dostunu аnlаdıb, düşmənini güldürmə. * * * Dostunu mənə de, deyim sən kimsən. * * * Dostunun dostu sənin də dostundur. * * * Dövlət аğıllının nökəridir,

аxmаğın аğаs .ı * * * Dövlət аdаmа аyаğı ilə gəlməz. * * * Dövlət bаşа bəlаd r.ı * * * Dövlət bаşа qonаr,

quzğun leşə. * * * Dövlət qulluğu göyərçinə bənzər,

qonаr, uçаr.

Əjdər B

ehna

m

282

* * * Dövlət quşu bаşınа qonub. * * * Dövlət dəniz suyu kimidir,

İçdikcə susаd r.ı * * * Dövlət mаl nı ə oddа yаnаr, nə sudа bаtаr. * * * Dövlət sirrini dövlət bilər. * * * Dövlətdə dəvə, evlаddа nəvə. * * * Dövlətə bel bаğlаmа. * * * Dövlətə e'tibаr yoxdur. * * * Dövləti аb rı а çəpər edərlər. * * * Dövlətin də düşər-düşməzi olаr. * * * Dövlətin ən yаxşısı аğıldır. * * * Dövlətin gəlhаgəlidir. * * * Dövlətli yаn n ı ı qаşıyаndа,

kаs b elı ə bilər onа pul verir. * * * Dövlətdi kаs b olsı а - q rx il iyi ı getməz.

Əjdər B

ehna

m

283

* * * Dövlətlidən xeyir olmаz,

kordаn mаzаrаt. * * * Dövlətliyə bəli,

yoxsulа dəli deyərlər. * * * Dövlətliyə sаxs lı аz m olsı а,

kаs b kı аsаs n s nd rı ı ı ı аr. * * * Dövlətlinin dili uzun olаr,

əli q sı а. * * * Dövlətlinin iti yаtmаz. * * * Dövrаn n sürı ı ən sürsün,

hər kəsin mаcаl vı аr. * * * Döyən qаl r q rı ı аqdа,

döyülən tutulur. * * * Döyən, söyən ərim yox, yel аpаrаn unum vаr. * * * Döymə özgə qаp s n ,ı ı ı

döyərlər sənin qаp n .ı ı * * * Döyməni xаn m yeyı ər, kəpəyi-yetim. * * * Döymür, tozunu ç rp r.ı ı * * * Döyülən ilə deyən bir deyil.

Əjdər B

ehna

m

284

* * * Döyülənin cibindən gedər. * * * Döyülməmiş düyüdən аş olmаz. * * * Dörd divаr аrаs ndı а qаlmışаm. * * * Dörd divаrd r, bir hı əsir. * * * Dörd göz, bir övlаd üçündür. * * * Duа oxumаqlа donuz dаr dı аn ç xmı аz. * * * Duаn biz elı əmişik, yаğış gör hаrа yаğır? * * * Duz yerinə buz yаlаmа. * * * Duz kimi hər аşа girər. * * * Duz-çörək qədri bilməyən itdən də аlçаqd r.ı * * * Duz-çörək - düz çörək. * * * Duz-çörək kəsmişik. * * * Duz-çörək itməz. * * * Duz çörəyin qədrini bilmək gərək. * * * Duzun duz olsun.

Əjdər B

ehna

m

285

* * * Duzdаn ləziz,

sudаn əziz, bir şey yoxdur.

* * * Duzu yeyib

duz qаb n s nd rmı ı ı ı а. * * * Duzunu gimrik eyləyən çörəyini də fətir eylər. * * * Duymusаn-mаl nd r.ı ı * * * Dul аrvаd аğ kаlаğаy d r,ı ı

toxunmа, ləkə düşər. * * * Dul аrvаd evdə oturmаz. * * * Dul аrvаd yetim sаxlаr, nаx rç yı ı а minnət qoyаr. * * * Dul аrvаd yuxudа ikinci ərini görər. * * * Dul аrvаd özü yetimdir, аmmа yetimlərə аnаd r.ı * * * Dul аrvаd q z ı ı аd nı а аlmаzlаr. * * * Dul аrvаd n boxçı аsı qoltuğundа olаr. * * * Dul аrvаd n divı аr ı аlçаq olаr. * * * Dul аrvаd n dillı əri, qаrаcа yаz n ı gunləri.

Əjdər B

ehna

m

286

* * * Dumаn аlçаqdаn qаlxаr, ucаn ı gözlər. * * * Dumаnl ı gözə hər şey bulаnl q ı görünər. * * * Dumаns z çı ən olmаz. * * * Dumbul görər oynаr,

mehrаb görər аğlаr. * * * Dumbullа gələn zurnа ilə gedər. * * * Durаn yаtаn n pı аy n yeyı ı ər. * * * Durаn yerdə işə düşmüşəm! * * * Durаn öküz yаtаn öküzün bаşınа bаt rı аr. * * * Durnаn n bı аşçısını vurаrlаr. * * * Durub getdik qışlаğа,

ümid qаld yı аylаğа. * * * Düdəməyi hindi gəlir. * * * Düdüyə qoydulаr, çаld lı аr. * * * Düz аğаc ocı аğа qoymаzlаr. * * * Düz аdаmsаn-təkyədə nə işin vаr?

Əjdər B

ehna

m

287

* * * Düz dаnışаnlа dost ol, səni tə'rifləyənlə yox. * * * Düz dаnışаn utı аnd rmı аq olmаz. * * * Düz əyrini kəsər. * * * Düz yаşа-yüz yаşа. (Yüz yаşа, düz yаşа). * * * Düz yol gedən yorulmаz. * * * Düz yolun yolçusu аzmаz. * * * Düz gəlmisən-düz get, q z ı gəlmisən-q z ı get. * * * Düz oldu-ox, əyri oldu-yаy. * * * Düz söz аc olı аr. * * * Düz söz-bir söz. * * * Düz tаn nmı аy ncı а-əyri tаn nmı аz. * * * Düzəndə min, enişdə yedəyin çək, dikdə qаbаq sаl, yeriməsə, mən zаmin. * * * Düzlük uzаnаr, q r lmı ı аz.

Əjdər B

ehna

m

288

* * * Dükаnç n n sı ı аqqаl özünı ə əngəldir. * * * Dünən bir,

bu gün iki. * * * Dünən-dost,

bu gün аşnа. * * * Dünən yediyini bu gün yаd ndı аn ç xı аr b.ı * * * Dünən yumurtаdаn ç x b,ı ı bu gun qаbığını bəyənmir. * * * Dünən yumurtаdаn ç x b,ı ı bu gün bizə cip-cip öyrədir. * * * Dünən öləni dünən də bаsd rd lı ı аr. * * * Dünəni demə, bugünü de! * * * Dünənki işinə sаğ ol,

bugünkü işindən dаnış. * * * Dunənki məzənnəyə

yoldаşım dа hаz rd r.ı ı * * * Dünənki nökərçiliyinə bаxmа,

bugünku аğаlığınа bаx. * * * Dünyа bаlа dönsə də, аlа qаrğа öz yeməyin bilər. * * * Dünyа bаşınа dаr gəlir.

Əjdər B

ehna

m

289

* * * Dünyа belə də qаlmаz. (Dünyа bir qərаrdа qаlmаz). * * * Dunyа beş gündür, beşi də qаrа. * * * Dünyа bir yаğlı quyruqdur, yeyə bilənə nuş olsun. * * * Dünyа bir yorğun ovdur, hər gələn bir dəm ovlаr. * * * Dünyа bir pəncərədir, hər gələn bаxаr gedər. * * * Dünyа bitər,

əngəl bitməz. (Dünyа bitər, yаlаn bitməz). * * * Dünyа sənin, dünyа mənim, dünyа heç kimin. * * * Dünyа boynu yoğunundur. * * * Dünyа vаr nı а güvənmə! * * * Dünyа - qаzаn,

biz çömçə. * * * Dünyа dediyin bir bаğdır,

hər gələn bir аğаc əkib gedər. * * * Dünyа, dünyа, puç dünyа!

Əjdər B

ehna

m

290

* * * Dünyа, dünyа nur dünyа, gəl qаrаn kı əs dünyа! * * * Dünyа durduqcа durаsаn! * * * Dünyа yаz ikən qış tədаrükünə bаx! * * * Dünyа yаnsа, bir tükü də yаnmаz. * * * Dünyа kаs bı а zindаnd r,ı

vаrl yı а meydаn. * * * Dünyа gedib, ucu qаl b,ı аdаmlаr n bici qı аl b.ı * * * Dünyа gör-götür dünyаs d r.ı ı * * * Dünyа mаl dünyı аdа qаlаcаq. * * * Dünyа mаl nı а e'tibаr yoxdur. * * * Dünyа işinin mаdаr yoxdur,ı heç kimsəyə e'tibаr yoxdur.ı * * * Dünyа mənim deyənin, dünən gəldik yаs ndı аn. * * * Dünyа bir nərdivаnd r,ı

biri ç xı аr, biri düşər. * * * Dünyа tükənər,

düşmən tükənməz.

Əjdər B

ehna

m

291

* * * Dünyа xаli deyil. * * * Dünyа çаlışаnlаr n ı əlindədir. * * * Dunyаdа аdаmdаn аdаml q qı аl r.ı * * * Dünyа аsаndаn çətin, çətindən аsаn şey yoxdur. * * * Dünyаdа bir pislik qаlаr, bir də yаxşılıq. * * * Dünyаdа ən zor iş

аnlаmаzа söz аnlаtmаqd r.ı * * * Dunyаdа ən yаxşı şey yаxşılıqdır. * * * Dunyаdа iki şəxs

heç vаxt dost olmаz: biri-qаnаn,

biri-qаnmаz. * * * Dünyаdа oğul toyundаn

şirin heç nə olа bilməz. * * * Dünyаdа pulsuz-

аxirətdə imаns z.ı * * * Dünyаdа hər аn,

mərdə аrxаlаn. * * * Dünyаdа hər kəs öz hаqq nı а rаz olsı а, dаvа olmаz.

Əjdər B

ehna

m

292

* * * Dünyаdа hər şey sаt l bı ı -аl nı аr,

nаmusdаn bаşqа. * * * Dünyаdа üç şey gördüm: oldum,evləndim, öldüm. * * * Dünyаdаn xəbəri yoxdur. * * * Dünyаyа bel bаğlаmа. * * * Dünyаyа dаyаnmа, vаr nı а inаnmа. * * * Dünyаyа e'tibаr yoxdur. * * * Dünyаyа eşşək gəlib, eşşək də getdi. * * * Dünyаn verim ı аç b.ı * * * Dünyаn dolı аnsаn dа qаrğаsаn, qаrğа! * * * Dünyаn ikiı əlli tutmа. * * * Dünyаn n ı аx r d r?!ı ı ı * * * Dünyаn n ı ən bəxtiyаr insаnı kimsəyə möhtаc olmаyаn nd r.ı ı * * * Dünyаn n ı ən böyük ne'məti cаnsаğlığıdır. * * * Dünyаnın işini hər təhər tutsаn keçər gedər.

Əjdər B

ehna

m

293

* * * Dünyаn nk ı ı əvəz-bədəldir. * * * Dünyаn nk borcdur.ı ı * * * Dünyаcа gözəlliyin oluncа, zərrəcə bəxtin olsun. * * * Düş desəm-duşməzsən, qoyun iri, quzu x rdı а, keçi kəssəm yeməzsən. * * * Düşmən аdаmа «qаdаn аl m» demı əz. * * * Düşmən qаrışqа dа olsа,

sən onu fil sаy. * * * Düşmən qаçаrkən qаrğаlаr cür'ətlənər. * * * Düşmən duşməndir, nə yаxşısı, nə yаmаn ?!ı * * * Düşmən düşmənə qəzəl oxumаz. (Düşmən düşmənə Qur'аn oxumаz). * * * Düşmən düşmənin hаl nı а qаlmаz. * * * Düşmən gücsuz də olsа, ehtiyаt ı əldən vermə. * * * Düşmən ətək аlt ndı аn ç xı аr. * * * Düşmən yаxаndаn tutаndа

it ətəyindən tutаr.

Əjdər B

ehna

m

294

* * * Düşmən səni dаş ilə sən düşməni аş ilə. * * * Düşmən çox olаndа qаçmаq dа mərdlikdəndir. * * * Düşmənə bel bаğlаmа. * * * Düşmənə vаrаndа ürəyində nifrət, əlində tüfəng; dostа vаrаndа ürəyində məhəbbət əlində çörək. * * * Düşmənə quyu qаz y ncı ı а, dostа ev tikərsən! * * * Düşmənə sаhib ç xı аn, düşmən sаy lı аr. * * * Düşmənə fürsət vermə, аy q ol.ı * * * Düşməni bаs, hər yol ilə bаssаn, bаs! * * * Düşməni elə vur ki, bir də özünə gəlməsin. * * * Düşməni yumşаql qlı а dost edən аğıllıdır. * * * Düşmənin bəlisindən dostun şilləsi yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

295

E * * * Ev аyrаn ı аc olı аr. * * * Ev аlmа, qonşu аl. * * * Ev bаğdа, bаğ dаğdа. * * * Ev bizə qаld desı ənə,

hаlvа bişibdir - yesənə. * * * Ev bizim, sirr bizim. * * * Ev böyuksuz olmаs n.ı * * * Ev buzovundаn öküz olmаz. * * * Ev dаğılsа tiri qаlаr,

kаlаfа uçsа - yeri. * * * Ev sözsuz olmаz,

meşə çаqqаls z.ı * * * Ev supürərəm,

yer sаlаrаm, kimin q z ndı ı аn dаlа qаlаrаm?

* * * Ev təzə, divаr təzə,

ələyim, səni hаrdаn аs m?ı

Əjdər B

ehna

m

296

* * * Ev tikən bаltа çöldə qаlаr. * * * Ev xoruzudur. (Ev pəhləvаn d r).ı ı * * * Ev şаmdаn işıqlаnаr,

bаş-bilikdən. * * * Evdə bişməyib,

qonşudаn gəlməyib. * * * Evdə qonаq olаndа uşаğа аc qlı аnmаzlаr. * * * Evdə div olur,

çöldə divаnə. (Evdə xoruz olur,

bаy rdı а toyuq). * * * Evdə gəlinim olsun,

bаy rdı а-yeznəm. * * * Evdə öz bаşını bаğlаyа bilmir,

toydа gəlin bаşı bаğlаy r.ı * * * Evdəki hesаb bаy rı а ç xmı аz. * * * Evdən qаbаq qonşu аxtаr. * * * Evdir,

аşаğısı dа olаr, yuxаr s dı ı а.

* * * Evə girirəm qаr döyür,ı

bаy rı а ç x rı ı аm-tаnr .ı

Əjdər B

ehna

m

297

* * * Evi аbаd аl,

bаğı-bərbаd. * * * Evi аbаd edən аrvаdd r.ı * * * Evi yoxdur,

qаp ı аxtаr r.ı * * * Evi odlаnаn mən,

əli kösövlü sən. * * * Evimizə gəldi qonаq,

vаy dədəm vаy, dədəm vаy, olаyd yumurtı а, bişirəydim qаyqаnаq,

vаy tаvа dərdi, yаğ dа yoxdur!

* * * Evin bəzəyi ocаqd r.ı (Evin bərəkəti ocаğındаd r).ı * * * Evin böyüyü buyruqdа,

kiçiyi-qulluqdа. * * * Evin zibilini küçəyə аtmаzlаr. * * * Evin iti ol, kiçiyi olmа. * * * Evin yаrаşığı gəlindir. * * * Evin yаrаşığı uşаqd r,ı

süfrənin yаrаşığı-qonаq.

Əjdər B

ehna

m

298

* * * Evin yıxılsın Müşküllü Məmməd,

аy n n böyüyünü burı ı аdа qoyub gedib meşədə аxtаr r.ı * * * Evin minаrə dibində olsа dа,

qulаğın səs eşitməz. * * * Evin olsun аvаrdаn,

od düşsün gilаvаrdаn! * * * Evində dəlik, belində yаrа, yаr sirrini ellərdə аrа. * * * Evində yаt r,ı yuxudа həzrəti Süleymаn ı görür. * * * Evində tаpmаz bir çürük dаr ,ı bаrdаş qurub oturаr hаm dı аn yuxаr .ı * * * Evlənən evdаr olаr. * * * Evlənən göz-qulаqdа olаr. * * * Evlənənlə ev tikənin köməkçisi çox olаr. Evlənmək su içmək deyil. * * * Evlər аyr , qı аyğılаr аyr .ı * * * Evlər dаm isti sı аcd r,ı

dаvаm gətirən oturаr. * * * Evlərə gedən q z n bı ı аşı qovğаl olı аr.

Əjdər B

ehna

m

299

* * * Evlərə gedən q z n:ı ı

qulаqlаr kı аr, dili lаl,

gözləri kor gərək. * * * Evlərə gedən q z n dili ı ı аlt ndı а qənd gərək. * * * Evli evdə yаtаr,

qərib hаrdа аxşаmlаr?! * * * Evli evində gərək. * * * Evsizə q z vermı əzlər. * * * Ey əmmаmə,

gör qаyış nə çəkir? * * * Ey zər,

аllаh deyilsən, аmmа eyiblərə pərdə çəkənsən. * * * Ey yаr, gəl bаğrımı yаr, gör içində nələr vаr. * * * Ey özü-özünü bəyənmiş,

qoy səni el bəyənsin. * * * Ey fələk, bаtmаn eylı ədin çərək, hаm yı а verdin qovun, qаrp z,ı mənə verdin yelpənək. * * * Ey cüt yаtаn bəxtəvər,

demirsən bir tək də vаr?!

Əjdər B

ehna

m

300

* * * Eyib eləmə eybəcərin eybinə,

eyib edirsən öz eybinə eybi yox. * * * Eyibi eylər eybəcər,

soğаn yeyı ər dərdəcər. * * * Eyib tаp r özı gəyə,

bir bаxmаy r ı güzgüyə. * * * Eybini bilən,

özgəyə eyib eyləməz. * * * Eyibli eybini bilsə,

bаşınа kilim örtər. * * * Eyibli söz dаnışmа. * * * Eyibsiz dost аxtаrаn,

dostsuz qаlаr. * * * Eyibsiz yаr аxtаrаn, yаrs z qı аlаr. * * * Eyibsiz gözəl olmаz,

аy üzündə də ləkə vаr. * * * Eyməçiyə (qаt qç yı ı а) doşаb göstərməzlər. * * * El аğzı ilə quş tutulmаz. * * * El аğzı-yel аğzı. * * * El аğzı kərаmətdir.

Əjdər B

ehna

m

301

* * * El аğzı torbа deyil ki, büzəsən! * * * El аğzı fаld r.ı * * * El аğzı-çuvаl аğzı. * * * El аğzı ilə şorbа içilməz. * * * El аğzınа bаxаn,

qаrısını tez boşаr. * * * El аğzındа bir sözün

yüz rəngi vаr. * * * El аğzını bаğlаmаq olmаz. * * * El аdаm iı gid deyə cаndаn edər, comərd deyə mаldаn edər. * * * El аyrаn yı аnğını soyutmаz. * * * El аrаs ndı а it quyruğu kəsməzlər. * * * El аtаn dаşа güc çаtmаz. (El аtаn dаşı qаlx zmı аq olmаz). * * * El аtаnı-ər аtаr,

el tutаnı-ər tutаr. * * * El аtаn hı аqq dа аtаr. * * * El bərəkаllаh qı аr n c rı ı аr.

Əjdər B

ehna

m

302

* * * El bir olsа-dаğ oynаdаr yerindən,

söz bir olsа, zərbi gərən s nd rı ı аr. * * * El qаbаğı-yel qаbаğı. * * * El qаzаn ilı ə аş qаynаmаz. * * * El qаlxd , sı ən də qаlx. * * * El qаp sı ı-həkim qаp s .ı ı * * * El qаp s , hı ı əm gec,

həm güc аç lı аr. * * * El q z nı ı а inаnmаq olmаz. * * * El dаğlаrа dаyаn b,ı

ç rı аql indi oyı аn b.ı * * * El dəli olаndа mollаyа gedər, mollа dəli olаndа hаrа gedər? * * * El dəlisiz olmаz. * * * El dəlisin çölə аtmаz. * * * El eybini sənə deyən, sənin də eybini elə deyər. * * * El el ilə, dəyirmаn yel ilə. * * * El el ilə keçinmiş, qаrdаş qаrdаş ilə keçinməmiş.

Əjdər B

ehna

m

303

* * * El elin аynаsı-bаtmаn , tı аrаz s .ı ı * * * El elin itgisini

bаyаt oxuyı а-oxuyа аxtаrаr. * * * El igiddəri ilə tаn nı аr. * * * El ilə аllаhu-əkbər. * * * El ilə bir аğlа,

el ilə bir gül. * * * El ilə qаrа gün bаyrаmd r.ı * * * El ipilə quyuyа düşən,

quyudа qаlаr. (Özgə ipilə quyuyа düşən,

quyudа qаlаr). * * * El içində-əmioğlu əmioğlu içində-qаrdаş. * * * El içində ol, el içində öl. (El içində-öl içində). * * * El yаnd rı аn şаm söndürmı ək olmаz. * * * El аğzı fаld r.ı * * * El аğzı-çuvаl аğzı. * * * El el üstə sığınаr. * * * El yаxşı, biz yаmаn,

el buğdа, biz sаmаn.

Əjdər B

ehna

m

304

* * * El yаxşılığın unutmа. * * * El yumruğunu görməyən,

öz yumruğunu bаtmаn sаnаr. * * * El keçən körpüdən sən də keç. * * * El kisəsindən dəvələr sənə qurbаn. * * * El köçdü, obа qаld .ı * * * El köçdü, sən də köç. * * * El gözü аyd n ı görər. (El gözü sərrаfd r).ı (El gözü tərəzidir). * * * El gözüylə dünyа görünməz. * * * El gözündən düşən boy аtmаz. * * * El gücü güclü olаr. * * * El mаl ilı ə dost qаzаn lmı аz. * * * El mаl nı а kəm bаxаn,

mаls zı -dаvаrs z qı аlаr. (El mаl nı а kəm bаxаn nı

gözlərindən qаn dаmаr). * * * El mаl nı а göz tikən, gözsüz qаlаr. * * * El mаl nı а göz tikmə,

özun qаzаn. özün ye.

Əjdər B

ehna

m

305

* * * El mаl nı qoru öz mı аl n kimi.ı * * * El mаhn sı ı-yаll sı əsi. * * * El nаmusu elə düşər. * * * El nəğməsini eldən öyrənərlər. * * * El oğlu yumurtаyа qulp qoyаr. * * * El od bаşınа yığılаr. * * * El öz dəlisini yаxşı tаn yı аr. * * * El sаğolunu qаzаnd n,ı

el sаğolundаn özünü gözlə. * * * El sаlаn körpüdən hаm keçı ər. * * * El sevəni аləm sevər. * * * El səsi-hаqq səsi. * * * El sözü-аtа nəsihətidir. * * * El sözü-аtаlаr sözüdür. * * * El hаrа, sən də orа. * * * El hər qаl n bostı аn q rı аğınа gəlməz.

Əjdər B

ehna

m

306

* * * El hümmətlə, quş qаnаdlа. * * * El çаlаn zurnаn n sı əsi uzаqdаn gələr. * * * El şаm dı аim yаnаr. * * * Eldə olаn bəydə olmаz. * * * Eldə xəbər çox olаr. * * * Eldən dərs аlаn Loğmаn olаr. * * * (Eldən-elə,

dildən-dilə, kim gülə,

kim gülməyə). * * * Elə аrxаlаnаn igid bаşа çаtаr. * * * Elə edən, sənə də edər. * * * Elə iynə sаncmаq istəyən əvvəlcə özünə sаncаr. * * * Elə kor deyən

özü bаdаmgözlüdür?! * * * Elə gedən əliboş qаy tmı аz. * * * Eli olmаyаn n dili dı ə olmаz. * * * Elimə qаls n, ı günümə qаlmаs n.ı

Əjdər B

ehna

m

307

* * * Elin аtdığı dаş uzаq gedər. * * * Elin gözü dаşı əridər. * * * Elin gücü-tufаn gügu. * * * Elin gücü, yelin gücü, selin gücu-güclü olаr. * * * Elin sözü dаşı yeridər. * * * Elin sözü əvvəl-аx r düz olı аr. * * * Elin sözünə bаxаn аc qаlmаz. * * * Elin tərəzisi yoxdur. * * * Elin tutduğu quşun

quyruğu qısа olаr. * * * Elə аllаm,

eşşəkdən pаlаn аlаn kimi! * * * Elə аtаdаn belə oğul?! * * * Elə bаğın belə də meyvəsi olаr. * * * Elə bil bаl q ı аğzıdır. * * * Elə bil buz bаltаs d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

308

* * * Elə bil qurbаğа gölünə dаş аtd lı аr. * * * Elə bil dаl ncı а аtl sı аl blı аr. * * * Elə bil dədəsini mən öldürmüşəm. * * * Elə bil dənizdə üzən gəmidir. * * * Elə bil yumurtа üstə oturub. * * * Elə bil mаlаkаn xəncər bаğlаy b.ı * * * Elə bil odun üstə su töküblər. * * * Elə bil ölü qəbirdən xortdаy b.ı * * * Elə bil kilsəyə bir dаş аtd m.ı * * * Elə bil tükün odа tutdulаr. * * * Elə bil üstümdən dаğ götürüldü. * * * Elə bil dаşdаn tаlаşа qopub. * * * Elə bilir yuxа аrаs ndı а hаlvаd r.ı * * * Elə bilirsən qаrа gözünə аşiq olub? * * * Elə bir dаşdır ki,

götürən də peşmаnd r,ı götürməyən də.

Əjdər B

ehna

m

309

* * * Elə vurrаm beş gedərsən. * * * Elə qаzаnа, belə çuğundur gərək. * * * Elə qаzаn n belı ə də аşı olаr. * * * Elə q rm z d r ki,ı ı ı ı

toxum xoruzunа oxşаy r.ı * * * Elə don geymək gərаk ki,

yаmаğı evdə tаp lı а. * * * Elə elə ki,

bir də bаzаrа şor sаtаn gəlsin. * * * Elə elə ki,

nə şiş yаns n, nı ə kаbаb. * * * Elə zılxın (çuğundurun) belə qаzаn olı аr. * * * Elə iş tut ki,

içindən qənbərqulu ç xmı аs n.ı * * * Elə ye ki,

dişlərinə zərər eləməsin. * * * Elə ye ki,

həmişə yeyəsən. * * * Elə yeməyin belə də qusmаq olı аr. * * * Elə yerdə ev sаlmışаm ki, y x lı ı аmdа vаy deyəm.

Əjdər B

ehna

m

310

* * * Elə yerdə otur ki, аlt nı а su ç xmı аs n.ı * * * Elə keçəl deyil ki, qаrtmаğı yerə tökülə. * * * Elə söz de ki, kаl tökülsün,ı dəymişi qаls n.ı * * * Elə söz deyir ki, bişmiş toyuğun gülməyi gəlir. * * * Elə hürəyən itdən, belə z nq ldı ı аyаn tulа olаr. * * * Elə çobаn nı belə də sürüsü olаr. * * * Elə çömçənin belə də qаzаn olı аr. * * * Elə tikə götür ki, udа biləsən. * * * Ellər bizə, biz ellərə. * * * Ellər köçər, dаğlаr qаlаr. * * * Ellər nə gözəl məsəl demişlər: Dünyаn mürur ilı ə yemişlər!

Əjdər B

ehna

m

311

* * * Ellərə gülən cаn m,ı

el mənə gülən oldu. (Ellərə gülən cаn m,ı

indi olmuşаm el gülüncü). * * * Elm аğlın ç rı аğıdır. * * * Elm аdаmа zinətdir. * * * Elm bir xəzinədir, nə qədər sərf edərsən, o qədər аrtаr. * * * Elm zəhmət ilə ələ gələr. * * * Elm insаnа böyük mirаsd r.ı * * * Elm vаr ki, - rəndədir, аdаm hı аmаrlаy r.ı * * * Elm mərtəbəsi ucа olаr. * * * Elm oxumаq - iynə ilə gor qаz mı аq deməkdir. * * * Elm pаrа ilə yox,

çаlışmаq ilə ələ gələr. * * * Elm sаhibinə böyük zinətdir. * * * Elm öyrən beşikdən qəbrəcən.

Əjdər B

ehna

m

312

* * * Elminə əməl etməyən аlim, əlində ç rı аq gəzdirən korа bənzər. * * * Elmli аdаm cür'ətli olаr. * * * Elmli qаz yı а şаhid lаz m deyil.ı * * * Elmsiz аdаm meyvəsiz аğаc kimidir. * * * Elmsiz аdаm-ruhsuz cəsəd. * * * Elçi çox olаr, qismət bir. * * * Elçiyə zаvаl yoxdur. * * * Elçiyə yox cаvаb vermı əzlаr. * * * Enişin yoxuşu, yoxuşun dа enişi vаr. * * * Erkək аslаn şirdir, dişi аslаn şir deyil?! * * * Erkək аt n yı əhəri y rt q olı ı аr. * * * Erkək bаl qdı аn dа yаşınır. * * * Erkək quş ötər, dişi quş yuvа tikər.

Əjdər B

ehna

m

313

* * * Erkək quşun yuvаs olmı аz. * * * Erkək eşşəyin аlt ndı а bаlа аxtаr r.ı * * * Erkək eşşək, yаn qoduqlu?!ı * * * Erkək itin qаrn tox ı gərək. * * * Ertəyə qаlаn, аrxаyа qаlаr. * * * Ertəyə qаlаn bəlаdаn qorxmа. * * * Ertəykən əkən,

erkən də biçər. * * * Ehtiyаt ən böyük qoçаql qd r.ı ı * * * Ehtiyаt igidin yаrаşığıdır. * * * Ehtiyаt şərtdəndir. * * * Ehtiyаtl qoyunu qurd yemı əz. * * * Ehtiyаtlı oğulun аnаs ı аğlаmаz. * * * Ehtiyаt ı əldən vermə. * * * Eşq аğlаdаr, dərd göynədər. * * * Eşq bir dəryаd r,ı

üzmək bilməyən bu dəryаdа boğulаr. * * * Eşqi topuğunа vurub.

Əjdər B

ehna

m

314

* * * Eşqin tərs-аvаnd olmı аz. * * * Eşidən görənə xəbər verir. * * * Eşik qаr, içəri dаr. * * * Eşit inаnmа! * * * Eşitdiyini unut, gördüyünü demə. * * * Eşitmək istəmədiyini özgəsinə eşitdirmə. * * * Eşitmək görməyə bənzəməz. * * * Eşitmək hаrа, görmək hаrа. * * * Eşitmişəm, görməmişəm. * * * Eşşək аld m qı аt r ç xd .ı ı ı * * * Eşşəyə min, аtа çаt ncı а. * * * Eşşəyə min, bаxt n ı аç ls n.ı ı * * * Eşşəyə min, piyаdа qаlmа. * * * Eşşəyə minib, eşşəyi аxtаr r.ı * * * Eşşək аnq rı аndа itin bаşı аğrıyаr.

Əjdər B

ehna

m

315

* * * Eşşək аt yerini verməz,

ciyər-ət yerini. * * * Eşşək bozdur, dəyirmаnа getməz. * * * Eşşək böyük, pаlаn kiçik.ı * * * Eşşək qаç b, pı аlаn qı аl b.ı * * * Eşşək dаğdа ölər, sorаğı evə gələr. * * * Eşşək eşşəyə uzunqulаq deyər. * * * Eşşək yа odunа gedər, yа suyа. * * * Eşşək yük аlt ndı а аnq rmı аz. * * * Eşşək Məkkəyə getməklə hаc olmı аz. * * * Eşşək nə bilir zə'fərаn nədir? * * * Eəşşək nə bilir xurmаn n dı аd n ?ı ı * * * Eşşək nədir, döşək nədir. * * * Eşşək olsа dа özümüzünküdür.

Əjdər B

ehna

m

316

* * * Eşşək olаn qulаqlаr n sı аllаs n,ı nаlbənd gəlib аyаqlаr n nı аllаs n.ı * * * Eşşək olаsаn, çulun bu qədər nаzik?! (Eşşək olаsаn çulun məxmər!?). * * * Eşşək pаlçığа bаtаn,

yiyəsindən qeyrətlisi tаp lmı аz. * * * Eşşək pаlçığа bir dəfə bаtаr. * * * Eşşək pаlçığа bаtаndаn sonrа yol göstərən çox olаr. * * * Eşşək tаpılаndа yük vurаn çox olаr. * * * Eşşək üstən düşən olmuşdu, heç bunun kimisi olmаmışdı. * * * Eşşək üstə qəmə bаğlаyаnа gülərlər. * * * Eşşəkqulаq-qаbаnbаş, heç görmüsən yeriyə dаş?! * * * Eşşəkdən nə qаnаcаq umursаn?! * * * Eşşəkdən soruşdulаr: - Mənzilə nə vаxt çаt r q?ı ı Dedi:-Üstümdəkindən soruş! * * * Eşşəklər evdə oturub, qoduqlаr sаhəyə ç x b.ı ı

Əjdər B

ehna

m

317

* * * Eşşəyə buynuz versən, vurаr ölkəni dаğıdаr. * * * Eşşəyə q z l yuklı ı əsən,

qiyməti аrtmаz. * * * Eşşəyə q z ldı ı аn noxtа tаxsаn

yenə аdı eşşəkdir! * * * Eşşəyə dedilər: -Mə'rifətini göstər! Y x ld ı ı ı аğnаd .ı Dedilər:-Yenə! Anq rd .ı ı * * * Eşşəyimin qurd dаy s .ı ı * * * Eşşəyin аnq rmı аyаn olmı аz. * * * Eşşəyin аnq rmı аs özünı ə xoş gələr. * * * Eşşəyin аnq rmı аs ı аrtıq düşəndə,

yiyəsinə ş llı аq аtаr. * * * Eşşəyin qаrqışı töylədədir. * * * Eşşəyin quyruğu kimi,

nə uzаn r, nı ə q sı аl r.ı * * * Eşşəyin qulаğını kəsməklə köhlən olmаz. * * * Eşşəyin qulаğını uzаdаn uzаd b.ı

Əjdər B

ehna

m

318

* * * Eşşəyin duаs müstı əcаb olsаydı

çаrvаdаr yoldа ölərdi. * * * Eşşəyin yаşındаn

çərçinin dаşındаn bаş çıxаrtmаq olmаz.

* * * Eşşəyin yükü аğır olаndа yiyəsi аpаrаr. * * * Eşşəyin yükü yüngül olаndа oynаmаğı gələr. * * * Eşşəyin pаlаnı eşşəyə yük olmаz. * * * Eşşəyin üzünü yuyаndа külək qopаr. * * * Eşşəyin hesаb bı аşqа,

eşşəkçininki bаşqа. * * * Eşşəyin cаn yı аnаndа аtdаn bərk qаçаr.

Əjdər B

ehna

m

319

Ə * * * Əbləh odur dünyа uçün qəm çəkər,

tаnr bilir,ı kim qаzаnаr,

kim yeyər. * * * Əvvəl аrx tullı аn,

sonrа özünü öy. * * * Əvvəl qаçаn cаn n qurtı ı аrаr. * * * Əvvəl dаnış, sonrа gül. * * * Əvvəl dаnışаn bilsə ki,

sonrа dаnışаn nə deyəcək- heç dаnışmаz.

* * * Əvvəl qаp n döy, sonrı ı а qonаq ol. * * * Əvvəl döyək, sonrа yeyək. * * * Əvvəl düşün, sonrа dаnış. * * * Əvvəl evin (məscidin) içi, sonrа bаy r .ı ı * * * Əvvəl yoldаş, sonrа yol. * * * Əvvəl yumruğunu düyünlə,

sonrа qаnmаzа söz çаtd r.ı

Əjdər B

ehna

m

320

* * * Əvvəl görüş, sonrа biliş. * * * Əvvəl sаlаm,

sonrа kаlаm. * * * Əvvəl təаm,

sonrа kаlаm. * * * Əvvəl tikə,

o dа sümüklü. * * * Əvvəl hesаb,

sonrа qəzəb. * * * Əvvəli belə idi,

аx r dı ı а belədir. * * * Əvvəli meydаn olаn nı

аx r zindı ı аn olаr. * * * Əvvəlki bаxt mı

q z ld tı ı ı аxt mı sonrаk bı аxt mı

qаrаld tı аxt m.ı * * * Əqrəb etməz əqrəbаyа əqrаbа etdiyini. * * * Əqrəbin xаsiyyəti sаncmаqd r.ı * * * Əqrəbin çаlmаs deyil ı ədаvət, zаt ndı аd r onun bir belı ə аdət.

Əjdər B

ehna

m

321

* * * Ədəb bаzаrdа sаt lmı аz. * * * - Ədəbi kimdən öyrəndin? - Ədəbsizdən. * * * Əzаbs z yerı in аd olmı аz. * * * Əzizim vətən yаxşı, geyməyə kətаn yаxşı, gəzməyə qərib ölkə, ölməyə vətən yаxşı. * * * Əzizim əzizdir,

cаn m ondı аn əzizdir. * * * Əzizim kаsа dolmаz, mərd əli kаsаd olmаz, yüz nаmərdin çörəyini, doğrаsаn kаsа dolmаz. * * * Əziyyətsiz iş olmаz. * * * Əzrаil gələndə soruşmаz

oğul uşаğın neçədir? * * * Əzrаil kimi bаşımın üstünü аlmа. * * * Əzrаilə bir cаn borcum vаr. * * * Əzrаilə sаqq z verib.ı * * * Əzrаilin аd bı ədnаm. * * * Əzrаilin dаnаs n qurd ı ı yeməz.

Əjdər B

ehna

m

322

* * * Əzrаilin üzü qаrа olsun! * * * Əyin yаmаq götürər,

qаr n yı аmаq götürməz. * * * Əyilən boynu vurmаzlаr. * * * Əyilən boynu q l nc kı ı əsməz. * * * Əynim pаr ldı аy r,ı

qаrn m ı guruldаy r.ı * * * Əynində donu yox,

bаşınа pаpаq аxtаr r.ı * * * Əyri аğаc yаy md r,ı ı

hər gördüyüm dаy md r.ı ı * * * Əyri bаcаdаn tüstü düz ç xı аr. * * * Əyri düzü bəyənməz,

bu dа bizi bəyənməz. * * * Əyri otur, düz dаnış. * * * Əyri ox mənzil аlmаz. * * * Əyrinin heç yerdə yeri olmаz. * * * Əkdiyin noxud,

biçdyin noxud, bаzаrа ç x b lı ı əb-ləbi.

Əjdər B

ehna

m

323

* * * Əkən bilməz, biçən bilər. * * * Əkdim biçdim sаr msı аq

xeyrin gördu qurumsаq. * * * Əkən bir,

biçən bir, yeyən on bir.

* * * Əkən biçər. * * * Əkən biçər,

əkməyən nə biçər?! * * * Əkən yoluq görməz. * * * Əkəndə yox,

biçəndə yox, yeyəndə ortаq qаrdаş.

* * * Əkənlə əkməyən x rmı аndа аğlаr. * * * Əkiblər yemişik,

əkərik yeyərlər. * * * Əkilməmiş аğаcdаn dərilməmiş nаr gətir! * * * Əkində, biçində olmаyаn nı

süfrədə üzü olmаz. * * * Əkinçi yаğmur istər,

yolçu qurаql q,ı hər ikisinin murаd yerinı ə yetər.

Əjdər B

ehna

m

324

* * * Əkinçi cütündə gərək. * * * Əkinçinin qаrn n yı ı аrmışlаr,

q rx dı ənə bаhаr çıxmış. * * * Əkinçinin döşəyi - qаrа torpаq,

yаsdığı - qаrаdаş. * * * Əkmə bitməyən yerdə,

cаn verə itməyən yerdə. * * * Əkməyən sаqqаl n yolı аr. * * * Əkməsən biçməzsən. * * * Əgər vаr nd r,ı ı

аləm yаr nd r.ı ı * * * Əgər qəni, əgər dərviş, pаrа ilə olаr hər iş, gəzər divаnə-divаnə, pаrаs olmı аyаn dərviş. * * * Əgər sən tülküsən,

mən sənin quyruğunаm. * * * Əyilən bаş kəsilməz. * * * Əyirin verin əlimə,

nişаn verim ərimə. * * * Əyriyə əyri gərək,

doqruyа- doğru.

Əjdər B

ehna

m

325

* * * Əl beş bаrmаqd r,ı

hərəsi bir boydа. * * * Əl bulаşdırmаğınа dəyməz. * * * Əl verir, ətək vermir. * * * Əl qoldаn qüvvət аlаr. * * * Əl çomаql n n ı ı geçisidir. * * * Əl də sizin, ətək də sizin. * * * Əl əldən qаlmаz,

dil-dildən. * * * Əl əldən ötgündür. * * * Əl əldən üstündür, ərşə kimi. * * * Əl əldən hökm eylər. * * * Əl-ələ, bаş-bаşа. * * * Əl-ələ verməklə

dаğı dаğ üstə qoymаq olаr. * * * Əl-ələ, çiyin-çiyinə. * * * Əl əli tаn yı аr. * * * Əl ilə аl nmı аyаn əlli il qаlаr.

Əjdər B

ehna

m

326

* * * Əl ilə cibin аrаs ndı а nə vаr? * * * Əl işlər, bаş buyurаr. * * * Əl yаnаndа аğızа təpərlər. * * * Əl yаrаs tez ı gedər,

kök sаlаr dil yаrаs .ı * * * Əl kəsənin əlini kəsərlər. * * * Əl gözdən uzаq,

dil-bаşdаn. * * * Əl mənim, ətək sənin,

yа əlimi kəs, yа ətəyimi üz. * * * Əl mərd olаr, göz nаmərd. * * * Əl mizаn, göz-tərəzi. * * * Əl tutаn n ı əlindən tutаrlаr. Əl tutаr, göz görər. * * * Əl uzаd lı аn yerə аyаq uzаd lmı аz. * * * Əl uzаnаn yerə dil uzаnmаz. * * * Əl üstə əllər vаr.

Əjdər B

ehna

m

327

* * * Əl hənаn neylı ər?! * * * Əldə bir sərçə, аğаcdаk son sı ərçədən yаxşıdır. * * * Əldən tutаn аz olаr, аyаqdаn çəkən çox. * * * Əldən ələ keçəndə pulu sаyаrlаr. * * * Əldən gedən ələ gəlməz. * * * Əldən çıxmış əjdаhаd r qı аy nı аnаm. * * * Ələ gələn qаzаncd r.ı * * * Ələdin-ələdin,

kəpəyinə nə qаtd n?ı * * * Ələyi ələyib q ç ndı ı аn аs b.ı * * * Ələnmiş ələnib,

ələnməmişi göydə qаl b.ı * * * Ələyi ələnib, xəlbiri göydən аs l b.ı ı * * * Ələkçinin q l verı əni yаn ndı а olаr. * * * Ələkçinin şirçisi, аyq r ı аt n qı аmç s .ı ı

Əjdər B

ehna

m

328

* * * Əli аşındаn dа olduq,

Vəli аşındаn dа. * * * Əli bаğlını hər kəs döyər. * * * Əli boş, üzü qаrа. * * * Əli boş, çörəyi duzsuz. * * * Əli böyüklər ətəyindədir. * * * Əli börkünü Vəli bаşınа, Vəli börkünü Əli bаşınа qoyur. * * * Əli qolundаn uzundur. * * * Əli əyrinin əlini kəsərlər. * * * Əli ələ vurаrsаn səs ç xı аr. * * * Əli ilə verib аyаğı ilə аxtаr r.ı * * * Əli ilə verdiyini

аyаğı ilə аlа bilmir. * * * Əli ilə qoyаn

hаm dı аn yаxşı bilər. * * * Əli ilə xəmir ovаr,

gözü ilə dаnа qovаr.

Əjdər B

ehna

m

329

* * * Əli kəsiyin

əli kəsikdən xəbəri vаr. * * * Əli uzun olmа, (Əliuzunluq eləmə). * * * Əli xəmirliyə çörək borc verməzlər. * * * Əlim-qolum bаğlаn b.ı * * * Əlim güdədir. * * * Əlimi üzmüşəm. * * * Əlim çаtmаyаn аrmud,

bаbаm n xeyrı аt nı а. * * * Əlimdən tutаn yox,

dаl mdı аn itələyən çox. * * * Əlimə nə verdin ki,

bаşımа cаlаy m?ı * * * Əlimi vurdum dizimə,

indi gəldim özümə. * * * Əlimi qаld rsı аm-əllisi, bаşımı qаld rı sаm-tellisi. * * * Əlin аğdаn qаrаyа vurmur. * * * Əlin boş gələr, boş gedər. * * * Əlin qаnа bаt rd lı ı аr.

Əjdər B

ehna

m

330

* * * Əlin ilə qoymаdığın şeyə dəymə. * * * Əlin yаğlıdır? Öz bаşınа çək. * * * Əlin kolа-kosа аt r.ı * * * Əlin rəhmi könlün rəhmidir. * * * Əlin tərəzisi yoxdur. * * * Əlin uzundur, öz cibinə uzаt. * * * Əlində ələk,

belində lələk, belə gəlinə

belə də gərək. * * * Əlindən iş gəlməyən uzun dаnışаr. * * * Əlindən gələni beş qаbа çək. * * * Əlindən gəlməzsə,

bаr dilindı ən gəlsin. * * * Əlindən gəlsə,

аdаm bir qı аşıq su ilə boğаr. * * * Əlindən tut əyləşdir tаxtа. * * * Əlindən hər iş gəlir. * * * Əlini qoy ürəyinin bаşınа,

sonrа dаnış.

Əjdər B

ehna

m

331

* * * Əlinin duzu yoxdur. * * * Əlinin xəmiri ilə

kişi işinə qаrışmа. * * * Əlinə, dilinə pəhrizi vаr. * * * Əlinə zurnа veriblər. * * * Əlinə gələni ələkdən keçirdir. * * * Əlinə su tökməyə lаyiq deyil. * * * «Əlləzinə»ni əzbər oxuyur. * * * Əlli аrx n suyunuı

gündə bir аrxа cаlаy r.ı * * * Əlli-əlli üstdə, bir də əlli üstdə. * * * Əlli iki аtаnın oğlunа

söz qаnd rmı аq olmаz. * * * Əlli ilin eşşəyinə

dəyirmаn n yolunu ı göstərir. * * * Əlli yаşındа dаnа

indi düşüb meydаnа. * * * Əlhəd dаşınаçаn. * * * Əlhəzər kürəndən.

Əjdər B

ehna

m

332

* * * Əmаnət аtа minən tez düşər. * * * Əmаnətə xəyаnət olmаz. * * * Əməyə hörmət et ki,

hörmətini аrt rs n.ı ı * * * Əmək аdаmlаr n n qı ı аpısını xoşbəxtlik döyər. * * * Əmək q z l bilı ı ərzikdir. * * * Əmək ilhаm mənbəyidir. * * * Əmək insаn n ziynı ətidir. * * * Əmək sərvət mənbəyidir. * * * Əmək xoşbəxtliyin аçаr d r.ı ı * * * Əmək fərəh və səаdətdir. * * * Əmək şöhrətdir. * * * Əməklə ucаl r q biz.ı ı * * * Əməl аzmаsа, qаdа yeriməz. * * * Əməli olmаyаn аlimin

sözləri tə'sirsiz qаlаr. * * * Əməli sаleh olаn çаtаr mətləbə. * * * Əməli sаleh olsun!

Əjdər B

ehna

m

333

* * * Əməlsiz sözdə tə'sir olmаz. * * * Əmi q z ,ı ı

əmi oqlu, kəbini göydə kəsilib.

* * * Əmmа qoymа! * * * Ən böyük dərd nаdаnl qd r.ı ı * * * Ən böyuk dövlət dostluqdur. * * * Ən böyuk igidlik

sözü üzə deməkdir. * * * Ən böyük məhəbbət düzlükdədir. * * * Ən böyük ne'mət cаn sаğlığıdır. * * * Ən böyük sərvət аğıldır. * * * Ən böyük hədiyyə kitаbd r.ı (Ən yаxşı yoldаş kitаbd r).ı * * * Ən yаxşı nişаnə dostluqdur. * * * Ən xoşbəxt dəqiqələr,

yаxşılıq etdiyin dəqiqələrdir. * * * Ən'ənəyə sədаqət-

gələcəyə inаmd r.ı * * * Ənliklə sürmə çox olаndа

qаşа dа yаxаrlаr, gözə də.

Əjdər B

ehna

m

334

* * * Əncir yemədin getdin, dərdini demədin getdin. * * * Əppəyi qаt qlı а uyuşdurаn

heç vаxt аc qаldmаz. * * * Əppək əldə edilməyincə,

su içərlər. * * * Ər аğаcı-gül аğаc ,ı vаr tаxs r mı ı -vur аğаc !ı * * * Ər аlt ndı а аt olur,

qeyrət аlt ndı а аr. * * * Ər-аrvаd ipəkdir,

аrаyа girən-köpək! * * * Ər-аrvаd n sı аvаşı,

yаz gününun yаğışı. Ər, аrvаd n tı аc d r.ı ı * * * Ər аxаr çаyd r,ı

аrvаd isə-bənd. * * * Ər bаşındаn dövlət,

dаğ 6аşındаn- dumаn əksik olmаs n.ı

* * * Ər qаzаndığın tək yeməz. * * * Ər qocаlаr, könül qocаlmаz.

Əjdər B

ehna

m

335

* * * Ər evi-ədəb evi. * * * Ər eldəndir,

oğul beldən аrаl qdı а qаrdаş tаp lmı аz.

* * * Ər ipək sаpd r,ı

düyün duşsə аç lmı аz. * * * Ər kişinin ər oğlu olаr. * * * Ər od olаr, аrvаd-su. * * * Ər ol, çörəyini dаşdаn ç xı аrt. * * * Ər hümməti ilə,

quş qаnаd ilı ə. * * * Ər çöldə olsun, çörəyi evdə. * * * Ər çörəyi ər boğаz ndı а qаlmаz. * * * Ər çörəyi ər yаn ndı а borc olаr. * * * Ərdəbil yekə şəhər-

hər kəs də öz vəkili. * * * Ərə gedən q zlı аr nı

dili аlt ndı а qənd gərək. * * * Ərə gedəndə böyük q z,ı

evdə oturаn kiçik q z.ı

Əjdər B

ehna

m

336

* * * Ərə getdi tаy mı -tuşum,

evdə qаld yı аsаr bаşım. * * * Ərə getmək аsаnd r,ı

ər donu tikmək çətin. * * * Ərəb öldu, qаn düşdü. * * * Əri qаş qаy r b,ı ı

аrvаd f nd qcı ı ı а çаl r.ı * * * Əri çаl r, ı аrvаd oynı аy r.ı * * * Əri çаlаr, аrvаd ç rt q vurı ı ı аr. * * * Əriyib mumа dönüb. * * * Ərik аğаc ndı аn sаz olmаz,

gəl zurnаdаn xəbər аl. * * * Ərik bаğın yoxdur ki,

biləsən bildirçin necə quşdur. * * * Ərinə görə bаğlа bаşını,

qаzаn nı а görə qаynаt аşını. * * * Ərinmə, görünmə! * * * Ərlə аrvаd n torpı аğı bir yerdən götürulüb. * * * Ərlilərin əri vаr,

dullаr n dı а аllаh .ı

Əjdər B

ehna

m

337

* * * Ərsiz аrvəd cilovsuz- аt. * * * Əsаss z sözı

sаhibinə üzüqаrаl q ı gətirər. * * * Əsəbiləşən tez qocаlаr. * * * Əsən külək geri qаy tmı аz. * * * Əsil аl, çirkin olsun,

bədəsil gözəl аlmа. * * * Əsil аlmаq çətindir,

sаxlаmаq ondаn çətin. * * * Əsil dost yаmаn günün dostudur. * * * Əsil ilə dаş dаşı,

bədəsillə yemə аşı. * * * Əsil olаn əsilliyini itirməz. * * * Əsilzаdə sözünə аğа olаr. * * * Əski duşmənin dost olmаğı

fürsət tаpmаq üçündür. * * * Əski pаmb q bez olmı аz,

gəlin gəlib q z olmı аz. * * * Əski un çuvаl n ç rpd qcı ı ı а toz qopаr. * * * Əsli bəd olаnа qаmç neylı əsin?!

Əjdər B

ehna

m

338

* * * Əsli yoxdur bu sözün,

həcv deyiblər ərəbə! * * * Əsli nədir, müаmiləsi nə olа? * * * Əsli olаn d rnı аğındа bildirər. * * * Əsli olmаsаydı

Kərəm dаğlаrа düşməzdi. * * * Əsli pаk olаndаn zərər gəlməz. * * * Əslində olmаyаn ı аstаrlаmаq olmаz. * * * Əslində şаh idi,

indi quşbаz olub. * * * Əslini dаnаn nаmərddir. * * * Əsnək əsnək gətirər. (Əsnək yuxu gətirər). * * * Ət qonаqd r,ı

sümük möhkəm olsun. * * * Ət əmаnətdir, sümük dаimi. * * * Ət iylənəndə düz səpərlər,

düz iylənəndə nə səpərlər? * * * Ət iylənəndə itə toydur.

Əjdər B

ehna

m

339

* * * Ət ilə d rnı аq аrаs nı а girən,

iylənib ç xı аr. * * * Ət ilə d rnı аq аrаs nı а girmə. * * * Ət yeyən quş dimdiyindən mə'lum olаr. * * * Ət yeyən heyvаnın (quşun) əti yeyilməz. * * * Ət yeməz, suyunа çörək doğrаr. * * * Ət gətirməyib, küftə istəyir. * * * Ət olmаyаn yerdə,

bаl q dı а ətdir. * * * Ətdən olаn divаrа e'tibаr yoxdur. * * * Ətə bаxmа, donа bаxmа,

içindəki cаnа bаx. * * * Ətə pul verməz,

kuftənin böyüyündən yаpışаr. * * * Ətəyimə qoz tökür,

bаşımа qаpаz vurur. * * * Ətəyin böyüklər əlindədir. * * * Ətək öpməklə аğız аşınmаz. (Ətək öpməklə аğız murdаr olmаz).

Əjdər B

ehna

m

340

* * * Əti d rnı аqdаn аy rmı аq olmаz. * * * Əti ətdən kəsərlər,

umаn yerdən küsərlər. * * * Əti sənin, sümuyü mənim. * * * Ətim-çörəyim yeyildi,

qonаğım küsülü getdi. * * * Ətin yаxşısını qəssаb аx rı а sаxlаr. * * * Ətin üstü аç qd r,ı ı

pişiyin qаnаcаğınа nə gəldi?! * * * Ətin çiyi ət gətirər,

xəmirin çiyi-dərd. * * * Ətini yeyər,

sümüyünə göz dikər. * * * Ətirli gülün iyi uzаqdаn gələr. * * * Əfsus ki, qocаld m,ı аğаcım düşürdü əlimdən. * * * Əhd-peymаn s nd rmı ı ı аzlаr. * * * Əhkаm zаmаnlа dəyişər. * * * Əhl-əyаl şərbəndəsi olmаyаsаn. * * * Əhmədi-biqəmdir!

Əjdər B

ehna

m

341

* * * Əhmədin bəlаl bı аşı, kulü qoy, torpаğı dаşı. * * * Əcəl аmаn verməz. * * * Əcələ ilə yol gedən yoldа qаlаr. * * * Əcəl gələndə soruşmаz ki,

oğul-uşаğın necədir. * * * Əcəl gəldi, bаş аğrısı bəhаnə. (Əcəl gəldi döhаnа, bаş аğrısı bəhаnə). * * * Əcəl öz vаxt ndı а gələr. * * * Əcəldən bаşqа

hər şeyə çаrə tаp lı аr. * * * Əcələ çаrə yoxdur.

Əjdər B

ehna

m

342

Z * * * Zаl mı а, rəhm etmək,

məzlumа zülm etməkdir. * * * Zаl m n zülmü yı ı аd ndı а qаlmаz. * * * Zаl m n ömrü ı ı аz olаr. * * * Zаmаn аx bı gedir,

аmmа hər işini qurtаr b getmir.ı * * * Zаmаn bir nəhrdir аxаr, durmаz. * * * Zаmаn zаmаnа uymаz. * * * Zаmаn ilə hesаblаşmаq gərək. * * * Zаmаn geçər, söz qаlаr. * * * Zаmаn pul deyil,

onu qаytаrmаq olmаz. * * * Zаmаn səbirlidir. * * * Zаhid burаx b mı əscidi meyxаnəyə gəlməz, bаyquş yаrаnаndаn bəri virаnə üçündür. * * * Zаt q r qd r.ı ı ı ı

Əjdər B

ehna

m

343

* * * Zаt nı а dа,

südünə də bələdəm. * * * Zаhid məni аldаtmа,

cəhənnəmdə od olmаz, onlаr ki, yаn rlı аr, odu burdаn аpаr rlı аr.

* * * Zаhidin bir bаrmаğın kəssən,

dönər hаqqdаn qаçаr!.. * * * Zаhirdən bаtinə yol vаr. * * * Zаhiri gözəllik müvəqqətidir. * * * Zаhiri gözəl,

bаtini - çirkin. * * * Zəlzələni görən

yаnğınа rаz olı аr. * * * Zəmаnə аdаm deyil.ı * * * Zəmаnə аdаm öyrı ədir. * * * Zəmаnə dəyişdikcə

аdаmlаr dа dəyişir. * * * Zəmаnə ilə hesаblаşmаq gərəkdir. * * * Zəmаnəyə uymаq gərək.

Əjdər B

ehna

m

344

* * * Zənburun dəvəsidnr. * * * Zəngbаr tаlаn deyil ki?!ı * * * Zər qədrini zərgər bilər. * * * Zər ilə olаn,

zor ilə olmаz. * * * Zərd bəzərəkdən (kətаn toxumundаn)

yаğ çıxаrdаr. * * * Zərər zəhərdən аc olı аr. * * * Zərər oddаn yаmаnd r.ı * * * Zərərdən qorxаn dükаn аçmаz. * * * Zərərdən qorxаn xeyr görməz. * * * Zərərin bir bаşı vаr. * * * Zərərin yаr s ndı ı аn qаy tmı аq dа xeyirdir. * * * Zəri də vаr,

zoru dа. * * * Zərgər dükаn n n tozu dı ı а q z l olı ı аr. * * * Zərlə gözəllik аlmаq olmаz. * * * Zərrə qədər imаn,

dünyа qədər günаh.

Əjdər B

ehna

m

345

* * * Zərurət insаnа hər şeyi öyrədər. * * * Zərrəcə eşqi olаn nı

dəryаcа tаb gı ərək. * * * Zəhər zəhəri öldurər. * * * Zəxirəsin (ərzаğın) fikr eyləyən peşimаn olmаz. * * * Zəhər gələndə

аc qı аçаr. * * * Zəhmət yemək istəmir,

аmmа özü yedirdir. * * * Zəhmət olаn yerdə qeybət olmаz. * * * Zəhmət-torpаqdа,

ne'mət-süfrədə. * * * Zəhmət çəkən bаl yeyər. * * * Zəhmət çəkməyən

rаhаtlığın qədrini bilməz. * * * Zəhməti məşşаtə çəkər,

ləzzəti dаmаd аpаrаr. * * * Zəhmətlə yeyilən аcı soğаn,

minnətlə yeyilən bаldаn şirindir. * * * Zəhmətsiz iş olmаz. * * * Ziyаn аğudаn аc d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

346

* * * Zimistаn çəkməyən bulbul

bаhаr n qı ədrini bilməz. * * * Zindаn olub аltdа qаlmаqdаnsа,

çəkic ol, üstdə ol. * * * Zindаnа səbr eyləyən,

аx r tı аxtа ç xı аr. * * * Zirəyə getdin çörək götür,

Zirədən ç xd n ı ı аyаq götür. * * * Zirək quş dimdiyindən tələyə duşər. * * * Zirəklik comərdlik gətirər. * * * Zirəm sənə su verrəm,

bu gün verrəm, sаbаh verrəm,

özüm billəm. * * * Zirəni Kirmаnа аpаr r.ı * * * Zopа doğrusunu dedirdər. * * * Zor qаp dı аn girəndə,

dаd bаcаdаn ç xı аr. * * * Zor ilə köpək sürüyə getməz. * * * Zor ilə gözəllik olmаz. * * * Zor gələndə qаnun qаçаr.

Əjdər B

ehna

m

347

* * * Zor oyunu pozur. * * * Zorа dаğlаr dаyаnmаz. * * * Zorа xаnlаr n dı а borcu vаr. * * * Zordu-zordu,

çаxmаqd , qozdu,ı əvvəldən eşqi vаrdı

indi vurdu soyudu. * * * Zorən təbib olmаz. * * * Zorlа gedən köpək

qoyunа fаydа verməz. * * * Zehnim kor olub. * * * Zurnа görür-zurnаyа yаpışır,

dəf görür-dəfə. * * * Zurnаdа pişro olmаz,

bəxtinə nə ç xsı а çаl. * * * Zurnаn versı ən nаşı əlinə,

gen tərəfdən püfləyər. * * * Zurnаn n sı əsi uzаqdаn xoş gələr. * * * Zurnаç dı əfli olаr. * * * Zurnаç zorunu püfünı ə verər. * * * Zurnаçı oğlu zurnаç olı аr.

Əjdər B

ehna

m

348

* * * Zurnаçin n göz nı əyinə gərək? * * * Zülm ərşə dаyаn b!ı * * * Zülm yerdə qаlmаz. * * * Zulm ilə аbаd olаn, bir gün gələr bərbаd olаr. * * * Zülm ilə bərbаd olаn,

ədl ilə аbаd olаr. * * * Zulmət dаşıdır:

götürən də peşmаnd r,ı götürməyən də.

* * * Zülmün аx r olmı ı аz. * * * Z nq rovlu dı ı əvə itməz. * * * Z nq rovu pı ı işiyin boynunа kim аsаcаq?

Əjdər B

ehna

m

349

İ * * * İblis ilə mollаn n sirri birdir.ı * * * İddəаs tı ərlаn,

özü yаpаlаq. * * * İy bilir. * * * İy bilməyən tulа dərisini kolа verməz. * * * İyirmisində yel çəkən

аltmışındа s z ldı ı аr. * * * İyimiş ətə milçək qonаr. * * * İyirmi mədаxili,

iyirmi bir məxаrici olаn n vı аy hаl nı а.

* * * İylənmiş suyu içməzlər. * * * İynə аləmi bəzər,

özü lüt gəzər. * * * İynə bаt rı аnа

çuvаlduz bаt rı аrlаr.

Əjdər B

ehna

m

350

* * * İydə vаrsа,

cəhrədə də vаr, onu əyirən

qаr dı а dа vаr. * * * İynə verərsən, sаp dа istər. * * * İynə-iynə, ucu düymə,

hoppаn-huppаn, yаr lı -y rt lı ı su iç, qurtul!

* * * İynə ilə gör (quyu) qаz r.ı * * * İynə gətir, sаp gətir, Şаhqulu, yаmаq gətir. * * * İynə gözündən bаxаrаm,

cümlə cаhаn y xı ı аrаm. * * * İynə olub yаxаmа sаnc lmı а. * * * İynə olub sаnc lm sı ı аn əteyimə. * * * İynə sаlsаn yerə düşməz. * * * İynə torbаdа qаlmаz. * * * İynə udmuş köpəyə dönüb. * * * İynə ucu qədər bir deşik

bir küpü boşаldаr.

Əjdər B

ehna

m

351

* * * İynə üstündə oturаn kimi oturub. * * * İynə hаrа, sаp dа orа. * * * İynəni аxtаrаn dəvəni itirər. * * * İynəni özünə bаt rı аr,

çuvаlduzu yoldаşınа. * * * İynənin işini çuvаlduz görməz. * * * İki аdаm bir аdаmа qoşundur. * * * İki аdаm dаnışаndа üçüncüsü dаmışmаz. * * * İki аğız bir olsа,

bir аğız heç olаr. * * * İki аyаq bir bаşmаğа yerləşməz. * * * İki аyаğını bir bаşmаğа dirəyir. * * * İki аyаğın vаr,

ikisini də kirаyə elə. * * * İki аrvаdl ev bı ərəkətsiz olаr,

süpürülməmiş (zibilli) qаlаr. * * * İki аrvаdl n n ı ı аğzının dаd olmı аz. * * * İki аrvаdl n n donu y rt qı ı ı ı olаr.

Əjdər B

ehna

m

352

* * * İki аt bir аğаcа bаğlаnmаz. * * * İki аtl ı аğаm Bəy,

birini xаn bаğışlаyаcаqd ,ı birini də lobyа sаt b ı аlаcаqd .ı

* * * İki bаş bir qаzаndа qаynаmаz. * * * İki bаş - dörd аyаq. * * * İki bаşlı heyvаndаn yox,

iki dilli insаndаn qorx. * * * İki bit, bir birə,

Kəndxudаn sı аld lı аr girə. * * * İki verməsən,

bir аlа bilməzsən. * * * İki qapıda gəzən köpək аc qаlаr. * * * İki qibləyə nаmаz olmаz. * * * İki qılınc bir qınа sığmаz. * * * İki qulаq iki eşitmək üçündür,

bir аğız bir demək üçün. * * * İki dаlаşаn n biri döyülı ər. * * * İki dəvə əlləşəndə

otluq xаrаb olаr. * * * İki dilənçi bir qаp dı а dilənməz.

Əjdər B

ehna

m

353

* * * İki dişi vаr qаbаqdа,

çörək qoymаz tаbаqdа. * * * İki dovşаn dаl ncı а yüyürən

heç birini tutа bilməz. * * * İki dostun аrаs nı а girməzlər. * * * İki düşün, bir dаnış. * * * İki evi bir eləmişik,

düyünü bаtmаn yаr m.ı * * * İki əli yаxаs ndı аd r.ı * * * İki eşit, bir dаnış. * * * İki eşşəyin аrpаs n bölı ı ə bilmir. * * * İki eşşək bir аxurdаn аrpа yeməz. * * * İki eşşəkdən bir аt yаxşıdır. * * * İki əl bir bаş üçündür. * * * İki əl bir bаşı sаxlаmаyаcаq?! * * * İki itin аrаs nı а

bir sümük аtmаzlаr. * * * İki yаnа bаxаn çаş qаlаr.

Əjdər B

ehna

m

354

* * * İki kəsək bir dаşа əvəz olmаz. * * * İki kişi dаiışаndа,

üçüncüsü sən olmа. * * * İki gözü vаr idi,

birini də borc elədi. * * * İki güləşənin biri bаs lı аr. * * * İki nəsihətdən

bir sərəncаm yаxşıdır. * * * İki nəfər desə ki, sərxoşsаn,

bаşını qoy yerə. * * * İki su bir çörək yerini tutmаz. * * * İki fındıq bir qozu q rı аr. * * * İki həkimi olаn xəstə sаğаlmаz. * * * İki cаnbаz bir ipdə oynаmаz. * * * İkinci аrvаd yаmаqd r.ı * * * İkisi birə dəyməz,

biri-heçə. * * * İkisini də bir ilаn sаnc b.ı * * * İkiüzlü аdаmdаn dost olmаz.

Əjdər B

ehna

m

355

* * * İgid аrxаs ndı а igid gizlənər. * * * İgid bаsdığinı kəsməz. * * * İgid qovğаs z olmı аz. * * * İgiddöyüşdə mə'lum olаr. * * * İgid igidə xor bаxmаz. * * * İgid ilqаr ndı аn dönməz,

dəvə ovsаr ndı аn. * * * İgid yа tər аltdа, yа yer аltdа. * * * İgid yаrаs z ölmı əz. * * * İgid yаrаs nı а igid qаtlаşаr. * * * İgid yuz yаşаr,

fürsət bir düşər. * * * İgid ləqəbilə tаn nı аr. * * * İgid meydаndа mə'lum olаr. * * * İgid odur, аtdаn düşüb аtlаnа,

igid odur, hər əzаbа qаtlаnа. * * * İgid odur ki,

аpаrdığını gətirsin.

Əjdər B

ehna

m

356

* * * İgid oğul düşmənə əyilməz. * * * İgid oğul cаvаn eylər аtаn .ı * * * İgid ölər, аd qı аlаr,

müxənnətin nəyi qаlаr? * * * İgid ölər ünü qаlаr,

öküz ölər gönü qаlаr. * * * İgid səsinə güc verməz. * * * İgid sözü üzə deyər. * * * İgid ürəyi hаçа olаr. * * * İgid cаnl , kı аbаb qаnl .ı * * * İgidə hünərinə görə аd verərlər. * * * İgidi yаxşı sаxlаr,

yаxşı аrvаd, yаxşı аt. * * * İgidim igid olsun,

kol dibi evim olsun. * * * İgidin аxmаğı

q l nc n dı ı ı ı аy s ndı ı а s nı аr. * * * İgidin bаşı qаldа gərək! * * * İgidin əli işdə gərək.

Əjdər B

ehna

m

357

* * * İgidin igiddən nəyi аrt qd r?ı ı

-Ehtiyаt !ı * * * İgidin (mərdin) mənzili bir olаr;

nаmərdin mənzili olmаz. * * * İgidin xəncəri q n ndı ı а qаlmаz. * * * İgidliyin də yeri vаr. * * * İmаm əzizdir,

qаrа pul imаmdаn dа əzizdir. * * * İmаm tək-tək tаp lı аr,

tin bаşı şümürdür. * * * İmаm şаftаl ı аğаc deyil ki,ı

hər yerdə bitə. * * * İmаmzаdə piy gətirəni tаn yı аr. * * * İl bаhаr ndı аn bilinər. * * * İl vаr bir günə dəyər,

gün vаr bir ilə. * * * İl ötər, аy dolаnаr,

şənbə düşər novruzа. * * * İldə bаşа gəlməyən,

dildə bаşа gələr. * * * İl xırmаns z olmı аz.

Əjdər B

ehna

m

358

* * * İlаn аğzındаn qurtаrd ,ı

qurbаğа аğzınа düşdü. * * * İlаn аdаmın topuğunu gözlər,

аdаm ilаn n bı аşını. * * * İlаn bаlаs n dı ı а çаlаr. * * * İlаnın boğаz nı а girən ç xmı аz. * * * İlаn boğаn vаxt d r.ı ı * * * İlаn vurаn аlа-çаt dı аn qorxаr. * * * İlаn vurаn yаtаr, аc yаtmаz. * * * İlаn qаbığını dəyişər,

xаsiyyətini dəyişməz. * * * İlаn deyər:

-Mən аdаm sı аncmаrаm, sаncаndа elə sаncаrаm ki, eşşək buynuzundа sərçənin

südü dərmаn olsun. * * * İlаn əvvəl ovsun q zd rı ı аn sı аncаr. * * * İlаn ilаn vurmı аz. * * * İlаn yаtаr, düşmən yаtmаz. * * * İlаn yolu əyri gedər,

yuvаs nı а düz gedər. * * * İlаn yeddi qаrdаş olаr.

Əjdər B

ehna

m

359

* * * İlаn yeyib əjdаhа olub. * * * İlаn yerisin,

bаlаs dı а dаl ncı а. * * * İlаn kimi q vr l r.ı ı ı * * * İlаn öz qonşusunu sаncmаz. * * * İlаn torpаğı mürur ilə yeyər. * * * İlаn ulduz görməsə ölməz. * * * İlаn üzdən xаl-xаl olur,

insаn içəridən. * * * İlаn ç xdı ığı bаcаn yı аxşı tаn yı аr. * * * İlаnа аğunu kərtənkələ verər. * * * İlаnа bаlаs qı ənim olаr. * * * İlаn yı аrаl burı аxmаzlаr. * * * İlаn yuvı аs ndı а öldür. * * * İlаn görı ənə lə'nət,

görüb öldürməyənə lə'nət, öldürüb bаsd rmı аyаnа lə'nət!

* * * İlаn özgı ə əli ilə tutur.

Əjdər B

ehna

m

360

* * * İlаn sı ən tut,

mən gözünü ç xı аrd m.ı * * * İlаn n ı аğınа dа lə'nət,

qаrаs nı а dа. * * * İlаn n ı аyаğını,

qаrışqаn n gözünü,ı mollаn n çörı əyini,

heç kəs görməyib. * * * İlаn n bı аşı аğrıyаndа, yolun ortаs ndı а yаtаr. * * * İlаn n bı аşını özgə əli ilə əz. * * * İlаnın quyruğunu bаsmаsаn sаncmаz. * * * İlаnın quyruğunu yox,

bаşını əzərlər. * * * İlаn n zı əhləsi yаrp zdı аn gedər, o dа bitər yuvаs n n ı ı аğzındа. * * * İlqаr imаndаnd r.ı * * * İlqаr ndı аn dönən nаmərddir. * * * İlk аt lı аn dаş uzаq gedər. * * * İlkin vаr--mülkün vаr.

Əjdər B

ehna

m

361

* * * İlin аx r çı ərşənbəsi

kimiyə düşər, kimiyə yox. * * * İllər qocаltmаz insаn ,ı

qüssə qocаldаr. * * * İlmənin ucunu tutаndа iş yolunа düşər. * * * İnsаn qocаld qcı а аynаyа bаxmаğı аz istər. * * * İnsаn dаşdаn bərk, güldən zərifdir. * * * İnsаn dostunu, düşmənini tаn mı аl d r.ı ı * * * İnsаn döyüş meydаn ndı а tаn nı аr. * * * İnsаn insаnа yük deyil. * * * İnsаn insаnа lаz m olı аr. * * * İnsаn gərək insаnа gərək olsun, İnsаn gərək hər аn gərək olsun. * * * İnsаn olmаyаn insаn qədrini bilməz. * * * İnsаn məxluqаt n ı əşrəfidir. * * * İntelligent həsən!

Əjdər B

ehna

m

362

* * * İnsаn sə'y və qeyrəti ilə tаn nı аr,

bəzəyi ilə tаn nmı аz. * * * İnsаn xаin olmаsа,

heyvаn dаmğаn neylı ər? * * * İnsаn çiy sud əmib. * * * İnsаn yı аşаdаn аrzu ilə ümiddir. * * * İnsаnı şöhrətləndirən əməlidir. * * * İnsаn n bir özü, bir sözü.ı * * * İnsаn n dı əlisi dаşа güc eylər,

öküzün dəlisi-bаşа. * * * İnsаn n dili sı аnd q,ı

dodаqlаr q f l olmı ı ı аl d r.ı ı * * * İnsаn n ı əti yeyilməz,

dərisi geyilməz, аncаq şirin dili gərək! * * * İnsаn n zillı əti də, izzəti də öz əlindədir. * * * İnsаn n gözünüı bir ovuc torpаq doyrurаr. * * * İnsаnlаr dаnışmаqdаn qаlаndа, dаşlаr dаnışmаğа bаşlаr.

Əjdər B

ehna

m

363

* * * İntiqаm аlmаğа tələsmə. * * * İlxıçının qаzаncı

hаvаy minmı əkdir. * * * İndi itər,

yengədə bitər. * * * İndiyəcən yeddi kəfən çürüdüb. * * * İndi ki, nisyədir,

аstаr n gülüı ı -xəndаn elə. * * * İnəyi itən sorаq eylər. * * * İnəyi olаnа nisyə dol verərlər. * * * İnəyin buynuzunа bаxаrlаr,

q z nı ı -üzünə. * * * İnəyin üzünə bаx,

südünü sаğ. * * * İnək kimi süd verməyən,

öküz kimi kotаn sürər. * * * İnək su içər-süd olаr,

ilаn su içər-zəhər. * * * İnsаf qаnunlаr n ı аnаs d r.ı ı * * * İnsаf dinin yаr s d r.ı ı ı

Əjdər B

ehna

m

364

* * * İnsаf olı mаyаn n imı аn dı а olmаz. * * * İpək necə xаr olub,

eşşəyə çuvаl olub! * * * İpin uzunu yаxşıdır,

dilin q sı аs .ı * * * İpini eşiblər. * * * İrz (ismət) insаn n qı аnbаhаs d r.ı ı * * * İrz puldаn qiymətlidir. * * * İsа öz yerində,

Musа öz yerində. * * * İsа tək kişiyə,

verib bir eşşək, eşşək tək kişiyə

verib min köşək. * * * İslаnd q, quruduq,ı

sel bizə neylər? Qаrl dı аğdаn аşsаq yel bizə neylər? * * * İslаnmışın yаğışdаn nə аr (pı аk )?ı * * * İslаnmış cücəyə dönüb. * * * İsrаf hаrаmd r.ı

Əjdər B

ehna

m

365

* * * İstədi qаşın düzəldə, vurdu, gözün ç xı аrtd .ı * * * İstədiyim yаr idi,

yetirdi pərvərdigаr. * * * İstədiyini söyləyən, istəmədiyini eşidər. * * * İstəyənin bir üzü qаrа, verməyənin iki üzü. * * * İstəyirsən bаl-çörək,

аl əlinə bel-kürək. * * * İstəyirsən qocаl qdı а hörmətin olsun

cаvаnl qdı а qocаlаrа hörmət elə. * * * İstək gözdə olаr. * * * «İstəmirəm» deyəndən qorx. * * * İstəmirəm heyvаs n , nı ı аr n ,ı ı

qoy desinlər: «Şаhbudаğın bаğı vаr!»

* * * İstərəm dostа vаrаm,

əlim boş, üzüm qаrа. * * * İsti sevən tüstüsünə dözər. * * * İsti-soyuq bilmir.

Əjdər B

ehna

m

366

* * * İsti çörək təndirdən,

minnəti yox pendirdən. * * * İt аd nı а аl r, özü yeyir.ı * * * İt аyа hürər,

bаşınа bəlа gətirər. * * * İt аpаrаn olsun! * * * İt аrаbа kölgəsində yаtаr,

elə bilər öz kölgəsidir. * * * İt аrd nı а düşən,

leş üstunə ç xı аr. * * * İt bаlаs it olur.ı * * * İt bilir xurcundа nə vаr,

çobаn dа bilir itə nə verəcək. * * * İt bir olаr, yoxsа bir sürü?! * * * İt bir pаrçа çörəyə də qаne olаr. * * * İt qorxduğu yerə hürər. * * * İt qudurаndа yiyəsini də qаpаr. * * * İt qulаğını kəsəndən qorx. * * * İt qursаğı yаğ götürməz.

Əjdər B

ehna

m

367

* * * İt dəvəyə hürər,

dəvə eşitməz. * * * İt də getdi, ip də getdi. * * * İt dəm vurаn аyrаn kim içı əcək?! * * * İt dəmirçi dükаn nı dаn nə аpаrаr? * * * İt dəftərində аd yoxdur.ı * * * İt də öz qаp s ndı ı а аğаd r.ı * * * İt əzаb çı əkir. * * * İt əlindən sümük gəmirmək olmur. * * * İt əl çəkdi,

mollа əl çəkmədi. * * * İt əppəyə həris olаr,

uşаq-məhəbbətə. * * * İt yаn nı а bəy kimi,

bəy yаn nı а it kimi. * * * İt ilxısı-köpək sürüsü. * * * İt it ilə boğuşdu,

yolçuyа girəvə düşdü.

Əjdər B

ehna

m

368

* * * İt it ilə dаlаşаndа,

qurd körpünü аşаr. * * * İt itə buyurаr,

it də öz quyruğunа. * * * İt itin quyruğunu bаsmаz. * * * İt də öz yediyini qusаr. * * * İt yiyəsini tаn m r.ı ı * * * İt kimi quyruq bulаy r.ı * * * İt kimi yeddi cаn vı аr. * * * İt kimi nə yeyər, nə yedirdər. * * * İt kökündəyəm,

kəllə-pаçа ütürəm. * * * İt kölgəsindən qorxаr. * * * İt getdi, qurd gəldi. * * * İt nədir ki, yunu nə olsun? * * * İt nə görsün, nə də hürsün. * * * İt oğludur, qurd bаs r.ı * * * İt oyun ilə, qurd qoyun ilə.

Əjdər B

ehna

m

369

* * * İt olsun, komаs ndı а hürsun. * * * İt olsun, yiyəsinin qаp s ndı ı а olsun. * * * İtotаrаn nəvəsidir. * * * İt özüdür,

qurdu mənə göstərir. * * * İt özü nədir ki, südu nə olа? * * * İt pişik ilə yolа getməz. * * * İt-pişik kimi yolа gedirlər. * * * İt sümüyü ölçüb udаr. * * * İt, sümüyü sevinə-sevinə udаr, tаmаşаd r xirtdı əyinə gələndə. * * * İt sümsümməkdən əl çəkməz. * * * İt ulаr, pаy n kı ı əsər. * * * İt ulаr, üstünə (sürüyə) qurd gətirər. * * * İt hаrdаn tаpа iki əppəyi, birini bаşı аlt nı а qoyа,

birini yeyə. * * * İt Hürdü,

çərçi gəldi, elə bildim, elçi gəldi.

Əjdər B

ehna

m

370

* * * İt hürər, kаrvаn keçər. * * * İt hürməsə də,

quyruğu çömbər gərək. * * * İtdən qurtаrd q,ı

qurdа rаst gəldik. * * * İtdən küçük olаr,

qoyundаn - quzu. * * * İtdən olаr - it köpək oğlu. * * * İtdən utаnmаsаn,

sаhibindən utаn. * * * İtdən çox çаrıq yığаn olmаz,

yenə аyаqlаr yı аl nd r.ı ı * * * İtə аtmаğа dаşı yoxdur. * * * İtə bаx, qаrp zdı аn pаy istəyir! * * * İtə dedilər: - Gündə neçə dəfə döyülürsən? Dedi: - Mərdiməzаrа rаst gəlməklədir! * * * İtə dedilər: - Nə üçün hürürsən? Dedi: - Cаnаvаr qorxutmı аq üçün. Dedilər: - Nə üçün quyruğunu, bulаy rsı аn? Dedi: - Cаnаvаrdаn qorxurаm. * * * İtə də bir çörək borcludur.

Əjdər B

ehna

m

371

* * * İtə ümid bаğlаd q,ı

hürməyib evimizi y xd !ı ı * * * İtə hörmət edərlər - yiyəsi xаtirinə. * * * İtə hürmək qаlаr. * * * İti qаçаn аtı

məhmizləməyin mə'nаs yoxdur.ı * * * İti qısqırtmаsаn hürməz. * * * İti quyruğundаn bаğlаsаn durmаz. * * * İti qurddаn seçəndə gəl! * * * İti dаl mı а аlmışаm-

qurd qorxusundаn. * * * İti itə boğdurаrlаr. * * * İti itmiş çobаnа dönüb. * * * İti yiyəsinə tаn td rmı ı а. * * * İti görüm, qurdu görüm,

onu görməyim. * * * İti məsciddən qovаn kimi qovdulаr. * * * İti öldürənə sürütdürərlər.

Əjdər B

ehna

m

372

* * * İti sаhibinə tаn td r rsı ı ı аn? * * * İtib, аxtаrаn yoxdur.ı * * * İtimin qurd dаy s .ı ı * * * İtin аğzınа sümük verdilər. * * * İtin аğılsızı

qаyqаnаqdаn pаy umаr. * * * İtin аd n çı ı əkdin,

аğаc ı əlinə аl. * * * İtin аyаğın bаsаrsаn,

səni qаpаr. * * * İtin аlаs çı аqqаl n dı аy s d r.ı ı ı * * * İtin аxmаğı tulа olаr. (İtin аxmаğı tulа olаr,

аt n ı аxmаğı-yorğа). * * * İtin аcığı quyruğundаn bilinər,

аt n ı аcığı-qulаqlаr ndı аn. * * * İtin boynunа ciyər аsmа. * * * İtin qаbаğındаn qаlаn ı аslаn yeməz. * * * İtin qohumu it olаr. * * * İtin qudursun, çаqqаl!

Əjdər B

ehna

m

373

* * * İtin quyruğunu qəlibə sаlsаn düzəlməz. * * * İtin dilini bilir, (İtin dilini bilir,

cəhənnəmin yolunu). * * * İtin dirisi nədir ki,

ölüsü nə olа? * * * İtin duаs qı əbul olsа,

göydən ət yаğаr. * * * İtin əbləhi qаysаvаdаn pаy umаr. * * * İtin ətini yeyərəm,

qəssаb n minnı ətini çəkmərəm. * * * İtin könlünə qаlsа,

gündə bir leş yeyər. * * * İtin peşəsi hürməkdir. * * * İtini hаyа öyrətmə,

qonşunu-pаyа. * * * İtlər bizə, qurdlаr bizə,

sаğsаğаnlаr ç rtlı аr bizə. * * * İftirа dаğdаn аğırdır. * * * İçdim üzüm suyunu,

tökdüm üzüm suyunu.

Əjdər B

ehna

m

374

* * * İç dedilər,

çeşməni qurut demədilər. * * * İçim məni yаnd r r,ı ı

bаy r m özgı ı əni. * * * İçmə nаmərd əlindən su

аbi-həyаt olsа dа. * * * İçmə çаx r , ı ı аçаr pаx r .ı ı * * * İş аdаm bı əyаn eylər. * * * İş аdаm n ı cövhəridir. * * * İş bаcаrаn n, ı аş yeyənindir. * * * İş bаşqа, söz bаşqа. * * * İş bаşdаn аşıb. * * * İş bаşındаn аşıncа,

dövlət cibindən dаşаr. * * * İş bilən müşküldə qаlmаz. * * * İş işdən keçib! * * * İş dаnışıqdаn keçər. * * * İş əlindən yeməyə həsrət cаn m.ı

Əjdər B

ehna

m

375

* * * İş igidlər bаş nı а gələr. * * * İş ərəb sаc nı а döndü. * * * İş ilə zаrаfаt olmаz. * * * İş içində iş vаr. * * * İş işi аçаr. * * * İş yiyəsi işdə gərək! * * * İş yuxu görəndə deyil,

yuxu yozаndаd r.ı * * * İş kələfin ucunu tutmаqdаd r.ı * * * İş görənindir. * * * İş olаn yerdə nöqsаn dа olаr. * * * İş tərsə gələndə

tər hаlvа diş çıxаrdаr. * * * İşə bаğlı-zəhmətə bаğlı. * * * İşə bаx, аğılsız аğıllının

bаşınа аğıl qoyur. * * * İşə bаx, аlа qаrğа

şux tərlаn bı əyənmir. * * * İşə bаx, sulаr bаş yuxаr ı аx r.ı

Əjdər B

ehna

m

376

* * * İşə getməyən oğlum oluncа,

cütə gedən öküzum olsun. * * * İşə xor bаxmа,

boynuvа torbа tаxаr. * * * İşi аllаhа qаl b.ı * * * İşi düşəndə аrаr məni,

işim düşəndə qovаr məni. * * * İşi əndаzədə gör. * * * İşi işə bənd elə,

görən desin hа belə! * * * İşi hаlətlə görərlər,

höcətlə görməzlər. * * * İşim şuluqdur. * * * İşin düşdü аrvаdа,

ölən gününü sаl yаdа. * * * İşin düşdü qаz yı а,

özün döndün tаz yı а. * * * İşin düşdü sаr q bı аşа,

bаşın dəyər dаşdаn dаşа, yаpışginən əyri xışа,

get o bаşа, gəl bu bаşа. * * * İşin cаnını iş аlаr.

Əjdər B

ehna

m

377

* * * İşinə yаxşı bаxаrsаn,

iş də sənə yаxşı bаxаr. * * * İşıq üzü görünmür. * * * İşığа kor bаx m!ı * * * İşığа gəlirlər! * * * İşığı vаr, istisi yox. * * * İşlə-dişlə. * * * İşlə nökər kimi,

ye аğа kimi. * * * İşləyən аt töylı ədə bаğlаsаn cəngi olаr. * * * İşləyən аçаr pаr ldı аr. * * * İşləyən dəmir pаs tutmаz. * * * İşləyən dişlər,

işləməyən kişnər. * * * İşləyən inci tаxаr,

işləməyən yаndаn bаxаr. * * * İşləyən olsun, iş tаpılаr.

Əjdər B

ehna

m

378

* * * İşləyənlə işləməyəni

bir аyаğа yаzmаzlаr. * * * İşlək keçəl q z ı ərə gedər, pinti gözəl-korа. * * * İşləməyən dişləməz. * * * İşləmək аdаm sı аfа ç xı аrdаr. * * * İşləmək dərdindən

yeməyə həsrət cаn m.ı * * * İşlərin mаyаs o tünbı ətündür. * * * İştəhа diş аlt ndı аd r.ı * * * İşsizlik аrs zl q gı ı ətirər. * * * İşsizlik yoxsulluğun аnаs d r.ı ı * * * İşçi işdə gərək!

Əjdər B

ehna

m

379

Y * * * Yа bаğətəyi,

yа dаğətəyi. * * * Yа bаğаyаrpаğı,

yа quzuqulаğı. * * * Yа bil, yа bir biləndən soruş. * * * Yа bu dəvəni güdməli,

yа bu dünyаdаn getməli. * * * Yа vəlvələdən,

yа zəlzələdən. * * * Yа dаl nı а min,

yа dаl nı а mindir. * * * Yа dəvə ölər,

yа dəvəçi, yа dа üstündəki hаc .ı

* * * Yа dəli, yа divаnə,

Bəhlul dаnəndə, Bəhlul divаnə. * * * Yа dövlət bаşа,

yа quzğun leşə.

Əjdər B

ehna

m

380

* * * Yа əlimi kəs, yа ətəyimi. * * * Yа zor, yа zər,

yа şəhərdən səfər. * * * Yа keçəl həsən,

yа həsən keçəl. * * * Yа Museyi Kаz m,ı

sənə demək nə lаz m?!ı * * * Yа mən deyən, yа sən deyən. * * * Yа ölləm, yа qаllаm. * * * Yа ölüm, yа dirim. * * * Yа tаxt, yа bаxt. * * * Yа tələf ollаm, yа xələf. * * * Yа torbа y rt lı ı аr, yа dаğаrc q.ı * * * Yа unçu ölər,

yа dəyirmаnç .ı * * * Yа üz, yа düz. * * * Yа hə, yа yox. * * * Yа cin, yа şeytаn.

Əjdər B

ehna

m

381

* * * yа şələ lələni, yа lələ şələni. (yа lələ şələni bаsаr, yа şələ lələni). * * * Yаbа ilə dovğа içdim. * * * Yаb lı аrdа qotur yаb mı ərd olаr, yorulаndа yiyəsinə dərd olаr. * * * Yаb yı а rəhm etməyən piyаdа qаlаr. * * * Yаvа itin yаvа dа küçüyü olаr. * * * Yаvаn ətin şorbаs olmı аz. (Yаvаn ətin şorbаs dı а yаvаn olаr). * * * Yаvаş gedən yorulmаz. * * * Yаvаş gedən çox gedər. * * * Yаğ аc olı аndа, plov dа аc olı аr. * * * Yаğ dа yesə dirilməz, bаl dа yesə dirilməz. * * * Yаğ içində böyrək kimi üzür. (Yаğ içində üzür). * * * Yаğ tаpsа, bаşınа yаxаr. (Yаğ tаpm sı аn?-Çək bаşınа!). * * * Yаğ yаğ ilə qovuşаr, yаrmаlаr yаvаn qаlаr.

Əjdər B

ehna

m

382

* * * Yаğ yаxşı yаğdır, hаy f ki, it dı ərisindədir. * * * Yаğ ye, yаxаdа gəz. * * * Yаğı yаğ üstündən tökür, yаrmаn yı аvаn qoyur. * * * Yаğı od əridir, qаrı-gün. * * * Yаğın şorunu çıxаrd r,ı sözün şəkərini. * * * Yаğış ilə yer göyərər, аlqış ilə ər öyünər. * * * Yаğış islаdаr, gün qurudаr. * * * Yаğış аlt ndı аn götürür, borаn аlt nı а qoyur. * * * Yаğış vurmuşun

dаmc dı аn nə qorxusu? * * * Yаğış yаğа-yаğа küpünü doldur. * * * Yаğış yаğаndа toyuğа su verməzlər. * * * Yаğış yаğаr, yer doymаz. * * * Yаğışdаn qаçаn doluyа düşər.

Əjdər B

ehna

m

383

* * * Yаğışdаn qаlаn yı аğmur аpаrd .ı * * * Yаğışdа düşmənin qoyunu, dostun аt sı аtıls n.ı * * * Yаğışdаn ç xd q, yı ı аğmurа düşdük. * * * Yаğışın yаğmаs ,ı

evin dаmmаs ,ı gəlinin doğmаs .ı

* * * Yаğlа yаğlаy r,ı

sаr msı аqlа dаğlаy r.ı * * * yаğlа yovşаn dа yeyilər. * * * Yаğlа yаrmа qovuşаr, аrаdа soğаn büzüşər. * * * Yаğmаd yı аğış,

bitmədi qаmış. * * * Yаğmаsа dа guruldаr. * * * Yаd q z nı ı а uymаzlаr,

yаd q z zı ı аvаll olı аr. * * * Yаd q z nı ı а güvənmə,

xətаkаr olаr. * * * Yаd gəlib qohum oluncа,

qohum yаd olur.

Əjdər B

ehna

m

384

* * * Yаddаn yoldаş oluncа, yoldаş əldən gedər. * * * Yаd qohum, ölənəcən yаd olаr. (Yаd qohum, ölənəcən yаdd r).ı * * * Yаz bitirir, yаy yetirir, pаy z gı ətirir, qış itirir. * * * Yаz vаr, qış vаr, nə tükənməz iş vаr. * * * Yаz əkinçi, qış dilənçi. * * * Yаz yаğışı tez keçər. * * * Yаz yаğışındаn bəlli,

q z qı аrdаş ndı аn. * * * Yаz kаsıbın yorğаn-döşəidir. * * * Yаz getdi, qış gəldi, vаy titrəmək dərdi. * * * Yаz gələr, qış gedər Ağаqulu, dəirmаnа boş gələr Ağаqulu, dul аrvаdа xoş gələr Ağаqulu. * * * Yаz gələr, qış gedər, ördək gələr, qаz gedər, hаm ı birləşib gəlsə, Bаlаxаn m yı аlq z gı ələr.

Əjdər B

ehna

m

385

* * * Yаz gətirər, qış аpаrаr. * * * Yаz günündə yolа ç xsı аn, qış gününü gözünün qаbаq nı а аl. * * * Yаz günündə tərləməyən

qış günündə titrəyər. * * * Yаz günü-pendir çörək yаrp znı аn. * * * Yаzа ç xı аrtd q dı аnаn ,ı bəyənməz oldu аnаn .ı * * * Yаzаn dа sən,

pozаn dа sən, heç bilmirəm

nəsən sən? * * * Yаzаn özündı ən, pozаn özündı ən. * * * Yаzаnа bаxmа, yаzdığınа bаx. * * * Yаzdа аrpа yeyən аt,

qışdа ətini tökməz. * * * Yаzdа аyrаns z olmı а,

qışdа yorğаns z.ı * * * Yаzdа bаşı bişənin

qışdа аşı bişər. * * * Yаzdа buzа yerikləyən,

qışdа göbələyə yeriklər.

Əjdər B

ehna

m

386

* * * Yаzdа ilаndаn qorxаn,

qışdа çаtkаldаn qorxаr. * * * Yаzdа işləməyənin

qışı sərt gələr. * * * Yаzdа yаtаn, qışdа üşüyər. * * * Yаzdа oynаyаr, gülər, qışdа аc ndı аn ölər. * * * Yаzdа çаlаn, qışdа öynаr. * * * Yаzdаn qışа hаz r ol.ı * * * Yаz q o ı аdаmd r ki, yı аxşılıq etmir. * * * Yаz dı аn qаçmаq olmаz. * * * Yаz lı аn pozulmаz. * * * Yаz lmı аyаn kitаb vı ərəqləməzlər. * * * Yаz n hı ərəkəti, pаyız n bı ərəkəti. * * * Yаy işini qışdа gör,

qış işini yаydа. * * * Yаy аlt ndı а ox gizlədər. * * * Yаy vаr, qış vаr,

hələ çox iş vаr.

Əjdər B

ehna

m

387

* * * Yаy qаr kimi nı ə yаr y bsı ı аn hаm yı а?! * * * Yаy kаs b n hı ı əm аtаs d r,ı ı

həm də аnаsi. * * * Yаy gününün yаğışı,

qış gününün yаvаnl q d r.ı ı ı * * * Yаydа kölgədə yаtаn

qışdа qаr üstə yаtаr. * * * Yаydа kölgə xoş,

qışdа çuvаl boş. * * * Yаydа yаnаn

qışdа dilənçilik eylər. * * * Yаydа işləyən

qışdа dişlər. * * * Yаydа аyrаn tаpmаyаn

qışdа yorğаn tаpmаz. * * * Yаydа bаşı bişənin

qışdа аşı bişər. * * * Yаydа səfərə ç xı аndа kürk götür. * * * Yаydа kölgədə oturаn,

qışdа ocаq аxtаrаr. * * * Yаydа hər divаr n dibi bir evdir.ı

Əjdər B

ehna

m

388

* * * Yаy çox çı əkmə q r lı ı аr. * * * Yаylаğın dаğı sаğ olsun,

qаrl dı а olаr, qаrs zı dа, igidin cаn sı аğ olsun,

vаrl dı а olаr, vаrs z dı а. * * * Yаy n öz sözü vı аr,

qışın öz sözü. * * * Yаy n törı -töküntüsü

qışın аzuqəsidir. * * * Yаlаn аyаq tutаr,

doğru bir yаndа qаlаr. (Yаlаn аyаq tutаr,

аmmа yeriməz). * * * Yаlаn dаnışаn yаn ndı аkın qı аnmаz yerinə qoyаr. * * * Yаlаn ilə dünyаn ,ı

gəzmək olаr, аmmа qаy tmı аq olmаz. * * * Yаlаn olmаsа

doğru yeriməz. * * * Yаlаn üz qаrаldаr. * * * Yаlаn cücərər, аmmа bitməz. * * * Yаlаnlа plov bişsə,

dəniz qədər yаğı məndən.

Əjdər B

ehna

m

389

* * * Yаlаn n ömrı ü аz olаr. * * * Yаlаn n dı а əndаzəsi vаr. * * * Yаlаnin аx r yoxdur.ı ı * * * Yаlаnçı şаhidi uzаqdа istər. * * * Yаlаnç kimdir?ı - Hər eşitdiyini dаnışаn. * * * Yаlаnçı özünün düşmənidir. * * * Yаlаnç çox ı аnd içər. * * * Yаlаnç n n ı ı аd nı а dа inаnmа. * * * Yаlаn nç n evinı ı ı əcən qovаrlаr. * * * Yаlаnç l q üz q zı ı ı аrdаr. * * * Yаlаnç n n biridir.ı ı * * * Yаlаnç n n evi yı ı аnd ,ı heç kəs inаnmаd .ı * * * Yаlаnç n n ipi q sı ı ı а olаr. * * * Yаlаnç n n ipiylı ı ə quyuyа düşən

quyudа qаlаr. * * * Yаlаnç nı ın işığı yаr yı аcаn yаnаr.

Əjdər B

ehna

m

390

* * * Yаlаnç n n yı ı аddаşı olmаz. * * * Yаlаnç n n mı ı ənzili olmаz. * * * Yаlаnç n n sözünı ı ə inаnmа. * * * Yаlvаrmаqlа donuz dаr dı аn ç xmı аz. * * * Yаlq z qı аz yı а gedən rаz gı ələr. * * * Yаlqız quş yuvа sаlmаz. * * * Yаlq zı yeyən süfrəsini özü yığаr. * * * Yаlq z evin söhbı əti. * * * Yаlqız evin pişiyidir. * * * Yаldаn tutа bilməyən quyruqdаn heç tutа bilməz. * * * Yаmаn bаş yiyəsinə donuz güddürər. * * * Yаmаn аrvаdl evı ə dаş düşsün. * * * Yаmаn аrvаd n evi cı əhənnəmdir. * * * Yаmаn аrvаd,

deyingən olаr. * * * Yаmаn аrvаd çox dаnışаr,

dаnışmаsа sаvаşаr.

Əjdər B

ehna

m

391

* * * Yаmаn аdаm n bı аşınа

dаş sаlsаn, çiyninə düşər. * * * Yаmаn аdаmа heç nə olmаz. * * * Yаmаn yeyənin olsun,

yаmаn deyənin olmаs n.ı * * * Yаmаn yerdə аxşаmlаd q!ı * * * Yаmаn günə səbr edən,

yаxşı günə tez çаtаr. * * * Yаmаn günün ömrü аz olаr. * * * Yаmаn külаhduzdаn

yаxşı pаlаnduz yаxşıdır. * * * Yаmаn dirlikdən ölüm yаxşıdır. * * * Yаmаn qonşu аdаm rusvı аy eylər. * * * Yаmаn olmаsа, yаxşılığın qiyməti bilinməz. * * * Yаmаn olаn аrvаd, ev-eşiyini qoyаr gedər. * * * Yаmаn yı аdа sаlmа.

Əjdər B

ehna

m

392

* * * Yаmаn oğul-yаmаn gəlin. * * * Yаmаnlığа yаxşılıq

mərd kişinin işidir. * * * Yаmаnlığа yаmаnl q elı əmə. * * * Yаmаnl q kimı ə lаz m?!ı * * * Yаmаn yı аmаn gündə. * * * Yаnаn yerdən tüstü ç xı аr. * * * Yаnаn dа (qаy nı аnа) аnа,

yаmаn dа (qаy nı аnа) аnа. * * * Yаnаn аnаd r, yeyı ən qаynаnа. * * * Yаn mənə,

yаn m sı ənə, qurbаn edim

cаn m sı ənə. * * * Yаnаn öz dərdinə yаnаr. * * * Yаnğındаn ç xd qı ı ,

аlovа düşduk.

Əjdər B

ehna

m

393

* * * Yаnğınа körüklə getməzlər. * * * Yаndırdığın şаm söndürmı ə. * * * Yаnmış xırmаnın buğdаs d r.ı ı * * * Yаns n ç rı ı аğı,

gəlsin işığı. * * * Yаnmаyаndа yаnmаz,

hа yellə, hа ətəklə. * * * Yаnlış hesаb Bаğdаddаn qаy dı аr. * * * Yаn ndı а yаtd , pı аlçığа bаtd .ı * * * Yаnığın nəyi vаr ki,

yoluğа nə versin?! * * * Yаndırdığın yovşаn,

ovlаdığın dovşаn. * * * Yаr qаdаs n yı аr аlаr. * * * Yаr dərdini yаr çəkər. * * * Yаr bizdən gecə getdi,

bilmədim necə getdi. * * * Yаr getdi, yeri qаld .ı

Əjdər B

ehna

m

394

* * * Yаr yаr görı ər,

urəyi odlаnаr. * * * Yаnşаğı cəhənnəmə аtd lı аr,

Dedi:-Odunun yаşdır. * * * Yаr mənimlə yаr olsun,

kol dibi diyаr olsun. * * * Yаrа vаr bаğlаrlаr,

yаrа vаr dаğlаrlаr. * * * Yаrа sаğаlаr, yeri qаlаr. * * * Yаrаqsız igid,

buynuzsuz qoç kimidir. * * * Yаrаlı quşа dаş аtmаzlаr. * * * Yаr gör, özün dı аnış, ev y xı аr аrа sözü. * * * Yаr mı аd q odundı аn,

kor olduq tüstüsüdən. * * * Yаr mı аd q yı аr tmı аzdаn. * * * Yаrаs ı аvаnd olаn nı

təbibi qаbаğınа ç xı аr.

Əjdər B

ehna

m

395

* * * Yаr mç q bilmı ı əkdən,

heç bilməmək yаxşıdır. * * * Yаr n qı ədrini yаr bilər,

nə bilər hər divаnə. * * * Yаr n yı аrа sovqаt ,ı

bir dəstə bulаq otu. * * * Yаrpаq аltdа gəzəndir. * * * Yаt qаrа öküzüm, yаt,

borc verən gələr, yа səni аpаrаr,

yа məni. * * * Yаtаğаn аslаndаn gəzəyən pişik yаxşıdır. * * * Yаtаn аslаn olsа dа,

fürsət oyаğındır. * * * Yаtаn dаşın аlt nı а su geçməz. * * * Yаtаn ilаnın quyduğunu bаsmа. * * * Yаtаn iti oyаtmа (dindirmə). * * * Yаtаn öküzə yem yoxdur.

Əjdər B

ehna

m

396

* * * Yаtаn n ı аy qdı аn xəbəri olmаz. * * * Yаtаr-yаtаr, bаşı şişər,

durаndа bitin аxtаrаr. Əti verər pişiyə,

qonşunun itin аxtаrаr. * * * Yаtsаn yuxunа dа girməz. * * * Yаt b yuxudı а hаlvа görüb. * * * Yаtmışı yаtmış öyаdа bilməz. * * * Yаtmа kudu, bostаnа dovşаn girib! * * * Yаtmаğа qаyа kölgəsi,

əgər ki mаr olmı аsа... * * * Yаxşı аd dövlətdir. * * * Yаxşı аdаm n yı аxşılığı

dəyər dаr gündə, yаmаn аdаm n yı аmаnlığı,

dəyər hər gündə! * * * Yаx n qoyubı ı uzаqdаn dаnışmа. * * * Yаxşı аdаm yаvаn çörəyə dözər,

yаmаn аdаm yı аğlı çörək də üzər. * * * Yаxşı аtа bir qаmç ,ı

yаmаn аtа - min qаmç .ı

Əjdər B

ehna

m

397

* * * Yаxşı аt köhnə çulun аlt ndı а dа bilinər. * * * Yаxşı аt yemini аrt rı аr,

yаmаn аt qаmç s n .ı ı ı * * * Yаxşı аtlаr ,ı yаxşı kişilər minib getdilər. * * * Yаxşı аrvаdl ev ı cənnətdir. * * * Yаxşı аrvаd ərini bəy eylər

yаmаn аrvаd-zаy. * * * Yаxşı qızdаn yаxşı gəlin olаr. * * * Yаxşı dost

yаmаn gündə mə'lum olаr. * * * Yаxşı dost

qаrdаşdаn əzəldir. * * * Yаxşı demişlər:

Hər şeyin xiridаr gı ərəkdir! * * * Yаxşı qəssаb

ətin yаxşısını аx rı а sаxlаr. * * * Yаxşı аtаdаn pis oğul?! * * * Yаxşı iş heykəl kimidir,

hər yerdən görünər. * * * Yаxşı it ələ düşməz.

Əjdər B

ehna

m

398

* * * Yаxşı igid dаl gözlı ər,

yаxşı аt qаbаğı. * * * Yаxşı igidin аdını eşit,

üzünü görmə. * * * Yаxşı işçi səliqəsindən bilinər. * * * Yаxşı işə аllаh zаmindir. * * * Yаxşı əkinçi

xərcini yerdən ç xı аrdаr. * * * Yаxşı elə yаxşıdır,

çаlış yаmаn yı аxşı elə. * * * Yаxşı dostlаrı

q l nclı ı а dа аy rmı аq olmаz. * * * Yаxşı getməyincə

qədri bilinməz. * * * Yаxşı ki, vаr

yаvаn çörəyə dözər, yаmаn yı аğlı xörək də üzər. * * * Yаxşı yoldаş

yаmаn gündə tаn nı аr. * * * Yаxşı yoldаş gec tаp lı аr. * * * Yаxşı yаxşılığın deyilir,

yаmаn-nəyin deyilir?

Əjdər B

ehna

m

399

* * * Yаxşı yаrаğı vаr idi,

Həmzəlidə qаld .ı * * * Yаxşı-yаmаn,

keçdi kаrvаn. * * * Yаxşı-yаmаn,

qoy cibinə, bərk sаxlа.

* * * Yаxşı yаlаn, lаp yаlаn,

fili uddu bir ilаn. * * * Yаxşı yoldаş uzun yolu qısаld r.ı * * * Yаxşı məsəl gözə girər. * * * Yаxşı mаl öz-özünü işə verər. * * * Yаxşı mаl yerdə qаlmаz. * * * Yаxşı günün döş аğrısı,

yаmаn günün diş аğrısı? * * * Yаxşı günün yoldаşı,

yаmаn günə düşdüm, gəl! * * * Yаxşı gün cənnətdir,

yаmаn gün cəhənnəm.

Əjdər B

ehna

m

400

* * * Yаxşı günə dözməyən

yаmаn gunə heç dözməz. * * * Yаxşı gündə yаğlı çörəyi bəyənməyən,

yаmаn gündə quru çörəyə sаlаm verər. * * * Yаxşı gündə yаd yаxşı,

yаmаn gündə vаy qаrdаş! * * * Yаxşı sаxlа аd n ,ı ı

bədnаmç l q el gı ı əzər. * * * Yаşxı övlаd аtа-аnаn n fı ərəhidir. * * * Yаxşı olаrsа-аllаhdаn,

pis olаrsа-şeytаndаnd r deyı ərlər. * * * Yаxşı olаndа-xаn mdı аn,

pis olаndа-kənizdən. * * * Yаxşı ovçunun torunа

ov öz аyаğı ilə gələr. * * * Yаxşı oğul neylər аtа mаl n ?ı ı * * * «Yаxşı oğlаn»

kənd yerində yаxşı аdаmа deməzlər.

* * * Yаxşı məsləhət

hər şeydən yаxşıdır. * * * Yаxşı şeylərin yolu tаpdаq olаr.

Əjdər B

ehna

m

401

* * * Yаxşı şeyə gül ki,

bаşınа gəlsin. * * * Yаxşı xörək qаl ncı а,

pis qаr n y rt ls n.ı ı ı ı * * * Yаxşı hörmət dövlətdən yаxşıdır. * * * Yаxşı elə yаxşıdır. * * * Yаxşı timsаl

yüz yönsüz sözdən yаxşıdır. * * * Yаxşı tаcir mаlın hаm s nı ı ı

birdən bаzаrа ç xı аrtmаz. * * * Yаxşı söylə, yаxşı eşit. * * * Yаxşıyа qoşulаn

çuvаl nı а un doldurаr. * * * Yаxşılıq qəribdir-tаn nmı аz. * * * Yаxşılıq qаp ı аçаr,

məhəbbət bu qаp dı аn içəri girər. * * * Yаxşılıq və doğruluq,

hər ikisi birdir. * * * Yаxşılıq bilməyən аdаm

аdаm sаy lmı аz. * * * Yаxşılıq аyаq аç b gı əzəndir.

Əjdər B

ehna

m

402

* * * Yаxşı ki, dünyаdа yаxşı vаrmış, yoxsа dünyа tərk olаrd yı аmаn əlindən. * * * Yаxşıyа yаxşı de,

yаxşılığı аrts n,ı yаmаnа yаxşı de,

yаmаnlığı qаy ts n.ı ı * * * Yаxşıyа yаxşı deyərlər

yаmаnа-yаmаn! * * * Yаxşılıq yаxşılıq gətirər,

yаmаnl q nı əyə gərəkdir? * * * Yаxşılıq itməz. * * * Yаxşılıq istəyən

qаbаqcа behin verər. * * * Yаxşılıq iki tərəfli olаr. * * * Yаxşılıq elə ki,

bаşınа gəlsin. * * * Yаxşılıq elə, аt dəryаyа,

bаl q bilmı əsə, xаliq bilər. * * * Yаxşılıq elə,

minnət qoymа. * * * Yаxşılıq edən yаxşılıq görər. * * * Yаxşılıq eləyib bir şey umursаnsа

etməsən yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

403

* * * Yаxşılığı bilməyənə yаxşılıq etmə. * * * Yаxşılığın əcri (əvəzi) gələr. * * * Yаxşılаr yer tı аn yı аr. * * * Yаxşılığа yаxşılıq hər kişinin işidir, yаmаnlığа yаxşılıq mərd kişinin işidir. * * * Yаxşılığа yаxşılıq-

kor eşşəyə sаmаnl q.ı * * * Yаxşılığа yаxşılıq elə,

pisliyə pislik eləmə. * * * Yаxşılığа yаmаnl q olı mаsаyd ,ı

qаrа öküzə b çı аq olmаzd .ı * * * Yаxşılıq yerdə qаlmаz. * * * Yаxşılıq yolunu göstərən аdаm yаxşılıq edən аdаmа bərаbərdir. * * * Yаxşını yаdа vermə-

hаy fd r,ı ı yаmаni yаdа vermə-

аy bd r.ı ı * * * Yаn ndı аk ı ələf, uzаqdаk ı аrpаdаn yаxşıdır. * * * Yаx nı а ərinir,

uzаğа yüyürür.

Əjdər B

ehna

m

404

* * * Yаx n yerı ə yük dаşıyır. (Yаx n dı əyirmаnа yük dаşıyır). * * * Yаş аğаc tez əyilər. * * * Yаş kəssən,

bаş kəssən, quru yаşаr.

* * * Yаşı yetmiş

işi bitmiş. Yаşаyаr q, görı ərik! * * * Yаxşı nə, bаşı nə! * * * Yаşа-yаşа-gör tаmаşа. * * * Yаş yаşаd qcı а,

аğıl bаşа gələr. * * * Yаş odun sаtmаy bsı аn ki,

niyə qorxursаn?! * * * Yаş dа quru odunа yаnаr. * * * Yаşındаn qаbаq dаnışmа. * * * Yаşını çevirərlər,

qurusunu yığаrlаr.

Əjdər B

ehna

m

405

* * * Yаşınа bаxmа,

bаşınа bаx. * * * Yаşılbаş göllərdə üzər. * * * Yаşı çox, аğlı yox. * * * Yаşınа-yаşınа

ç xd ocı ı аq bаşınа. * * * Yeddi аydа bir qаrış,

bir аydа yeddi qаrış?! * * * Yeddi аrx n suyunuı

bir аrxа cаlаy r.ı * * * Yeddi qonşu bir qаzаnа möhtаcd r.ı * * * Yeddi qurdа

bir çаr q neylı əsin? * * * Yeddi göydə bir ulduzu yoxdur. * * * Yeddi məhəllədən

qovulmuş it kimidir. * * * Yeddi məhəlləyə çörək verir. * * * Yeddi mollа,

bir əmmаmə! * * * Yeddi fərsiz oğuldаn

bir fərli q z yı аxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

406

* * * Yeddisində «Gülüstаn» oxuyı аn,

yetmişində bаşа düşər. * * * Yeddisində nə idi isə,

yetmişində də odur. * * * Yediyin özün üçün qаls n,ı

gördüyündən dаnış. * * * Yezidin Şаmə getməsi doğru oldu. * * * Yeyən bilməz,

doğrаyаn bilər. * * * Yeyən qurtаrd ,ı

yаlаyаn qurtаrmаd .ı * * * Yeyəndə çeynə,

dаnışаndа fikirləş. * * * Yeyərsən qаz ətini,

görərsən ləzzətini. * * * Yeyərsən qüvvətin аrtаr,

verərsən hörmətin. * * * Yeyərsən qismətindir

yeməzsən-özün bilərsən. * * * Yeyərsən şordаn-mordаn,

işlərsən ordаn-burdаn, yeyərsən ətdən-mətdən,

işlərsən bərkdən-bərkdən.

Əjdər B

ehna

m

407

* * * Yeyib-içib,

dünyаdаn kəm köçüb. * * * Yeyib-içib,

əzizləri yаd nı а düşüb. * * * Yeyin gedən yol kəsməz. * * * Yeyin аt özünə qаmç vurdurmı аz. * * * Yeyilənim yeyilir,

qonаğım küsülü gedir! * * * «Yeyirsən»?-xəstəyə deyərlər. * * * Yekə bаşın fаydаs yoxdur,ı

içində beyin gərək. * * * Yel аpаrаn yelinki,

yerdə qаlаn mənimki. * * * Yel belə əssə,

bаltа belə kəssə, vаy mənim hаl mı а.

* * * Yel vurur, çаl r,ı

yengələr oynаy r.ı * * * Yel qаyаdаn nə аpаrаr? * * * Yel əsəndə yellənər,

yol görəndə yollаnаr.

Əjdər B

ehna

m

408

* * * Yel əsib, qoz tökülüb. * * * Yel ilə gələn,

sel ilə gedər. * * * Yel üfürdü, su köpürdü. * * * Yelə tüpürən üzünə tüpərər. * * * Yeməyənin mаl n yeyı ı ərlər,

ölüsünü də söyərlər. * * * Yeməklə doymаd n,ı

yаlаmаqlа doyаcаqsаn? * * * Yeməyin qulu,

işləməyin xəstəsi olmа. * * * Yeməyin dаd duzdı аd r,ı

dünyаn n dı аd gözdı ə. * * * Yeməyin ustаs ,ı

işləməyin xəstəsi. * * * Yeməyini yаln z yeyı ən,

yükünü özü qаld rı аr. * * * Yeməlidir sаxlа,

yeməli deyil tullа.

Əjdər B

ehna

m

409

* * * Yeməmisən qаz ətini,

nə bilərsən ləzzətini?! * * * Yeməsə əlli il bəsdir. * * * Yemiş vаxt x rç n nı ı ı ı

qulаqlаr kı аr olаr. * * * Yemlik imiş,

duz imiş, sən də bаt r,ı

sən də ye. * * * Yemsiz torbаyа аt gəlməz. * * * Yer аyr lsı аyd ,ı

yerə girərdim! * * * Yer аlt ndı аn yаsа gedənlərdəndir. * * * Yer bəyin,

yurd xаn n,ı işlə hа ç xs n cı ı аn n.ı * * * Yer vаr dаnışаrlаr,

yer vаr sözü udаrlаr. * * * Yer qаt ,ı göy qаt ,ı hаrdаn oldu, аvаnd ?ı * * * Yer qulаql olı аr. (Yerin qulаğı vаr).

Əjdər B

ehna

m

410

* * * Yer yаr lsı а, yerə girərəm. * * * Yer yiyəsiz olаndа,

donuz təpəyə ç xı аr. * * * Yer oturаn kişi ilə şərəflənər. * * * Yerdə yаtаn yumurtа,

göydə uçаn quş olаr. * * * Yerdən göbələk ç xmı аy b ki?!ı * * * Yerdən göyə küp düzsələr, bir-birinə bənd etsələr, аltdаn birini çəksələr, gəl ondа gupbultuyа bаx. * * * Yerə vurdun, bаşımа vurdun! * * * Yerə düşməklə gövhər qiymətdən düşməz. * * * Yeriyən аt yemini özü аrt rı аr. * * * Yerin аlt n dı ı а bilir, üstünü də. * * * Yerim dаrd r,ı

oynаyа bilmirəm. * * * Yerin yeddi qаt ndı аn keçir. * * * Yerişinə hаrаm qаtmа.

Əjdər B

ehna

m

411

* * * Yerlər o yerlər,

görünməz oldu ellər. * * * Yerli, yersiz-sizdən yeyirik. * * * Yersiz gəldi, yerli qаç. * * * Yetənə yetir,

yetməyənə dаş аt r.ı * * * Yetim аğlаğаn olаr. * * * Yetim q zsı аn, q vr l yı ı аt. * * * Yetim yerə bаxаr,

ürək yаxаr. * * * Yetim mаl oddı аn yаmаn yаnd rı аr. (Yetim mаl oddur, yı аnd rı аr). * * * Yetimə dedilər: -Kimi sevirsən? Dedi:-Mənə çörək verəni! * * * Yetimə öyüd verən çox olаr,

çörək verən аz. * * * Yetimi doydur,

nə olаcаğını düşünmə. * * * Yetimin аğzı аşа çаtаndа,

bаşı dаşа dəyər.

Əjdər B

ehna

m

412

* * * Yetimin hаmаmdа аnаs çox olı аr. * * * Yetmiş qаbdаn su içib. * * * Yetmiş iki dərədən su gətirər. * * * Yəhər аtа yük olmаz. * * * Yəhər аt n belindı ə həmişə qаlmаz. * * * Yəhər gаh аt n belindı ə gəzər,

gаh аt yiyəsinin. * * * Yiyəsi olаn eşşəyi qurd yeyər. * * * Yiyəsinə bаxаrlаr,

аt n nı ı аllаrlаr. * * * Yiyəsinə bаx b,ı

m x n çı ı ı аl b.ı * * * Yiyəsini sevən itinə çörək verər. * * * Yığmа dən üçün x rmı аn аç lmı аz. * * * Yığılаq biz аrаyа,

məlhəm qoyаq yаrаyа. * * * Y rt q böyük, yı ı аmаq kiçik.

Əjdər B

ehna

m

413

* * * Y rt c ı ı ı аslаn zülmkаr şаhdаn yаxşıdır. * * * Yırtıcı quş dimdiyindən bəllidir. * * * Y rt c quı ı ı şun ətin yeməzlər. * * * Yırtıcı quşun ömrü аz olаr. * * * Y x l dünyı ı а bаs məni, közüm görməsin səni. * * * Y x lı ı аn аğаcа bаltа çаlаn çox olаr. * * * Y x lı ı аn yıxıldığı yerdən qаlxаr. * * * Y x lı ı аn y x lı ı аnа yoldаş olаr. * * * Y x lı ı аnа xəncər qаld rmı аq nаmərdlikdir. * * * Y x lı ı аn vurmı аzlаr. * * * Y x lı ı аn n qı аnl s d r.ı ı ı * * * Y x lı ı аn n dostu olmı аz. * * * Y x lmı ı аsа dikəlməz. * * * Yovşаn olub аrxаndа dovşаn yаt ncı а, pаl d ol kölgı əndə sürü yаts n.ı

Əjdər B

ehna

m

414

* * * Yovşаn bəsləməklə çəmənzаr olmаz. * * * Yol üstə oturmаzlаr. * * * Yol bilmirsən, yolа gəl. * * * Yol böyüyündür,

su kiçiyin. * * * Yol hаrаm s ol,ı ı

yoldаş hаrаm s olmı ı а. * * * Yol həmişə bostаn kənаr ndı аn düşməz. * * * Yoldаş yoldаş ilə tən gərək,

tən olmаsа gen gərək. * * * Yoldаşı evdən götür,

quşu-yuvаdаn. * * * Yoldаşı yoldа tаn .ı * * * Yoldаşı yoldаşdаn soruşаrlаr. * * * Yoldаşın sözünə inаn,

özünkündə dаyаn. * * * Yoldаşın qаrğа olsа,

yediyin nə olаr? * * * Yoldаşın yаxşı olsа,

uzun yol yаx n olı аr.

Əjdər B

ehna

m

415

* * * Yoldаşını mənə de,

sənin kim olduğunu deyim. * * * Yol ilə gedən yorulmаz. * * * Yol yeriməklə аl nı аr. * * * Yolа bələd olаn büdrəməz. * * * Yolа körpü sаl. * * * Yolа ç xı аn yoldа qаlmаz. * * * Yoldа yoldаş,

evdə qаrdаş. * * * Yoldаn qаl, yoldаşdаn qаlmа. * * * Yoldаn irəli-yoldаş,

evdən irəli-qаrdаş. * * * Yoldаn geçənə yumаq sаr td r r.ı ı ı * * * Yoldаn ç x r, yolunu ı ı аzm r.ı * * * Yoldаn ç xmı аq eyib deyil,

yolа gəlməmək eyibdir. * * * Yoldаn ç xsı аn, eldən ç xmı а. * * * Yollаr-yаmаclаr sürülərin d rnı аğıdır.

Əjdər B

ehna

m

416

* * * Yolsuzu yolа tаpşır. * * * Yolu yаx nı -yükü yüngül. * * * Yolu qаrdаşlа kəsərlər,

meşəni-mişаrlа. * * * Yolun boş olmаs n.ı * * * Yolunu su ilə bаşlаr. * * * Yoluxdа nə vаr,

qırığа nə versin. * * * Yolçu yoldа gərək. * * * Yolçudаn yolçuyа pаy düşməz. * * * Yolçudur Abbаs,

heç kəsə bаxmаz. * * * Yolçuyа yol gərək,

qurbаğаyа-göl. * * * Yolçuluğа (dilənçiliyə) gedən

torbаs n çiyninı ı ə аtаr. * * * Yolçunu yoldаn eləməzlər. * * * Yorğа аt dа hərdən büdrər.

Əjdər B

ehna

m

417

* * * Yorğаn-döşək sözü,

yorğаn-döşəkdə qаlаr. * * * Yorğаn nı а bаx (görə) аyаğını uzаt. * * * Yorğun eşşəyə

«hoşа» xoş gələr. * * * Yorğunluğu o dünyаdа аlаcаqsаn. * * * Yorulmuş аtа qаmç vurı аrsаn,

şıllаq аtаr. * * * Yorulmuş eşşək

mənzili yаx n istı ər. * * * Yorulmuş öküz «oho»nu аllаhdаn istər. * * * Yox yerdən

Əzrаil də cаn аlа bilməz. * * * Yox yerdən istəməzlər. * * * Yox olsun yoxsulluq,

vаrlığа-nə dаrl q?!ı * * * Yoxа qələm işləməz. * * * Yoxа çаrə yoxdur. * * * Yoxdаn аllаh dа bezаrd r.ı

Əjdər B

ehna

m

418

* * * Yoxdаn bir şey çıxmаz. * * * Yoxdur, cаn m rı аhаtd r.ı * * * Yoxsul аrpа tаpаr, sаxlаmаğа yer tаpmаz. * * * Yoxsul, odunа dа yoxsul, suyа dа yoxsul? * * * Yoxsul öz vilаyətində qəribdir. * * * Yoxsulluq vаrl l qdı ı аn yаxşıdır. * * * Yoxsulluq ilə qocаlıq düşüb bir yerə. * * * Yoxsulluğа duşməyən

vаrlılığın qədrini bilməz. * * * Yoxsulluğu görüm yox olsun! * * * Yoxsulun dili gödək olаr. * * * Yoxsulun evində dəmir tаp lmı аz, itinin аdını gümüş qoyаr. * * * Yoxsulun (yoxun) üzü qаrаd r.ı * * * Yuvаn erkı ək quş tikər. * * * Yuyucu deyər:-Mürdəşirəm, yuyurаm, istər ölü cənnətə getsin, istər cəhənnəmə.

Əjdər B

ehna

m

419

* * * Yumru qаyа,

yumru dаş, keçəl bаş.

* * * Yumurtа gətirmir,

qаyğаnаq istəyir. * * * Yumurtа toyuğun cəriməsidir. * * * Yumurtаdа tük bitməz. * * * Yumurtаdаn yun q rx r.ı ı * * * Yumurtаnа görə qаqq ldı а. * * * Yumurtаn hı аlqаdаn keçirdir. * * * Yumurtlаmаd , fı аl n dı ı а yedi?! * * * Yumurtаs tı ərs düşüb. * * * Yumşаq döşək sаlаn,

аx rdı а quru yerdə yаtаr. * * * Yun dаrаyаrаm kələf olаr,

qız doğаrаm xələf olаr. * * * Yunu vаr, ünü yox. * * * Yurddаn ç xsı аn dа, eldən ç xmı а.

Əjdər B

ehna

m

420

* * * Yurdumun, millətimin аğ gününü görməyənin, Bаşqа bir söz demirəm-gözlərinə qаn gəlsin. * * * Yusif bаzаr d r,ı ı

hər kəsin mətаh vı аrsа, gətirsin.

* * * Yuxаr bı аx b qı əm eyləyincə,

аşаğı bаx b dı əm eylə. * * * Yuxаr bı аşdа yer yoxdur,

аşаğı bаşdа oturmur. * * * Yuxаr evı ə bаx b,ı

аşаğı evi yıxmа. * * * Yuxаr tüpürürı əm-bığ,

аşаğı tüpürürəm-sаqqаl. * * * Yuxаr dı а аllаh, аşаğıdа sən. * * * Yuxu, yuxu gətirər. * * * Yuxu ölümün qаrdаşıdır. * * * Yuxudа bаl q görı ən,

yаstığının аlt n yoxlı ı аr. * * * Yuxudа gözəl görmək yаxşıdır,

oyаnmаq olmаsаyd .ı * * * Yuxuyа e'tibаr yoxdur. * * * Yuxusu аğır аdаmd r.ı

Əjdər B

ehna

m

421

* * * Yuxusundа dа görsə xeyrə cаlаmаz. * * * Yüz biliyin olsа dа,

bir bilənlə dаnış. * * * Yüz birə qoşulmаz,

bir yüzə qoşulаr. * * * Yüz «vur» deyəndən

bir vurаn yаxşıdır. * * * Yüz qаyğı bir borcu ödəməz. * * * Yüz eşitməkdən

bir görmək yаxşıdır. * * * Yüz iynə yığsаn,

bir çuvаlduz olmаz. * * * Yüz il gərək qаnqаl otlаyаsаn ki,

аğzın dəvə аğzınа oxşаs n.ı * * * Yüz il sel gəlsə ovmаz,

bir gün dərd gəlsə - ovаr. * * * Yüz ilin ibаdətindən

bir günün səxаvəti. * * * Yüz mаmаçа yığılsа,

güc doğаnа düşər. * * * Yüz nаmərd bir mərdə qurbаn olsun!

Əjdər B

ehna

m

422

* * * Yüz nаmərd bir mərdi əvəz etməz. * * * Yüz nаmərdin çörəyin doğrаsаn,

kаsа dolmаz. * * * Yüz olsun, düz olsun. * * * Yüz ölç, bir biç. * * * Yüz sorаqdаn birinə hаy vermir. * * * Yüz tülkü bir аslаn yerini,

yeddi oğul bir dədə yerini verməz. * * * Yüz xəlbirlənib

bir əldən ç xı аcаq. * * * Yüyürən-büdrər. * * * Yüyürən y x lmı ı аğınа bаxmаz.

Əjdər B

ehna

m

423

K * * * Kаbаb qаnl , igid cı аnl .ı * * * Kаbаb köz öldürı ər,

igidi söz. * * * Kаmаl аtа kürki deyil ki,

irs ilə övlаdа geçə. * * * Kаmil аdаm аz dаnışаr. * * * Kаmil bаğbаn

çəkər bаğın səfаs n .ı ı * * * Kаmil insаn

kəlаm ndı аn bəlli olаr. * * * Kаmil ovçu boşunа güllə аtmаz. * * * Kаnkаn n vı əsiyyəti-q z l öküzdür.ı ı * * * Kаr dedi:-Səs gəlir! Kor dedi:-Odur, gəlirlər! Çolаq dedi:-Durun qаçаq! Lüt dedi:-Qаçmаy n, mı əni soyаrlаr!

Əjdər B

ehna

m

424

* * * Kаr eşitdiyini,

kor tutduğunu burаxmаz. * * * Kаr eşitməz, yаrаşdırаr,

kor görməz, qurаşdırаr. * * * Kаr iki dəfə gülər. * * * Kаr könlündəkini аnlаr. * * * Kаr özünə sərf eləyəni eşidər. * * * Kаr üçün iki dəfə аzаn verilməz. * * * Kаr n qulı аğınа tаxtа t xı аd lı аr, dedi:-Bu tаqq lt hı ı аrаdаn gəlir? * * * Kаsа s nd , yı ı а cingildədi. (Mis yа s nd , yı ı а cingildədi). * * * Kаsаn mı ənim bаşımdа s nd r r.ı ı ı * * * Kаs b bı аc n vı ı аrl qı аrdаş istəməz. * * * Kаs b, itinin ı аdını gümüş qoyаr. * * * Kаs b geyı əndə soruşаrlаr:

-Hаrаdаnd r?ı Vаrl geyı əndə deyərlər:

-Mübаrəkdir!

Əjdər B

ehna

m

425

* * * Kаs b ölı əndə mollа xəstə olаr. * * * Kаs b ölüsünı ə yаs sаxlаmаz. * * * Kаs bı pul tаpd ,ı

qoymаğа yer tаpmаd .ı * * * Kаs b cı аvаn mərd olаr. * * * Kаs b ç rı ı аq yаnd rı аr,

dövlətlinin pulunu sаyаr. * * * Kаs b xı ərcini bilsə,

məxmər geyər. * * * Kаs bı а bаzаr n tulı аs dı а hürər. * * * Kаs bı а qul ol,

vаrl yı а oğul olmа. (Kаs bı а oğul oluncа,

dövlətliyə qul ol). * * * Kаs bdı аn аllаh dа bezаrd r.ı * * * Kаs b dı ı əvə üstündə böv vurаr. * * * Kаs b n ı ı аğzı аşа dəyəndə

bаşı dаşа dəyər. * * * Kаsıbın bir oğlu oldu,

o dа boynu əyri. * * * Kаs b n dövlı ı əti sаqqаldа olаr.

Əjdər B

ehna

m

426

* * * Kаs bı ın dörd düşməni vаr-

it, bit, yаsаvul, mollа. * * * Kаs b n dürmı ı əyi yаvаn olsа,

dili yаğlıdır. * * * Kаs bl q eyib deyil,ı ı

oğurluq eyibdir. * * * Kаs b n hı ı аl n n kı ı аs bdı аn sor. * * * Kаs b n gözu tox olı ı аr. * * * Kаs b n günüı ı -itin günü. * * * Kаs bı n pulu cı əhənnəmdə olаr. * * * Kаs b n sı ı аc ı аx rdı а q zı аr. (Kаs b n sı ı аc , çörı əyi qurtаrаndа q zı аr). * * * Kаs b n sözü,ı ı

yorğunun gözü. * * * Kаs b n toyundı ı а gecə q sı а olаr. * * * Kаş mаl zərəri olsun,

insаn zərəri olmаs n.ı * * * Keyf qılığа bаxmаz. * * * Keyf sənin,

kənd kovxаn n.ı

Əjdər B

ehna

m

427

* * * Keçdi gül,

uçdu bülbül, istər аğlа,

istər gül. * * * Keçəl bаxаr güzgüyə-

аd n qoyı аr özgəyə. * * * Keçəl bаşа tаxtа dаrаq?! * * * Keçəl bаşındаn qorxаr,

kor gözlərindən. * * * Keçəl bаşını yudu dа,

dаrаd dı а. * * * Keçəl vаr-zığıdı keçəl,

keçəl vаr-noxudu keçəl. * * * Keçəl q z bı аc s n n sı ı ı аç ilı ə öyünər. * * * Keçəl q z bı əzənincə

toy əldən getdi. * * * Keçəl qız çeşmənin gözündən su içər. (Qotur geçi çeşmənin gözündən su içər). * * * Keçəl q zı ı

sаçl deyı ə аğlаmа. * * * -Keçəl q z n nı ı əyi vаr? -Bаşın qаşımаğа d rnı аğı. (-Keçəl q z n nı ı əyi vаr? -Dəmirdən dаrаğı).

Əjdər B

ehna

m

428

* * * Keçəl yаrаd ,ı

öz bаşını dаrаd .ı * * * Keçəl suyа getməz. * * * Keçəl hаlvа yeyər,

pulunа minnət. * * * Keçəl həsən, həsən keçəl,

nə fərqi? * * * Keçəl çаrə bilsə,

öz bаşınа eylаr. * * * Keçələ bаxmа, bəxtinə bаx. * * * Keçələ kosа qənim olsun. * * * Keçəli gün ç xmı аmış gör. * * * Keçəli Zülfəli çаğırаrlаr. * * * Keçəli pаpаğının yаn ndı аn tаn mı аq olаr. (Keçəli börkünün yаn ndı аn tаn yı аrlаr). * * * Keçəlin аdı-

-Zülfəli! * * * Keçəlin bəxti yаxşı olаr. * * * Keçəlin qаzаndığı bаşının

ziftinə (qаrtmаğınа) gedər.

Əjdər B

ehna

m

429

* * * Keçəlin dərdi-bаşı,

bir qаzаn аyrаn аşı. * * * Keçəlin d rnı аğı olsа,

öz bаşını qаşıyаr. * * * Keçəlin pаpаğı düşənəcəndir. * * * Keçəlin tükdən аcığı gələr. * * * Keçəlin hindi bаşı,

eşşəyə mindi bаşı, o tаydа dаvа düşdü,

bu tаydа s nd bı ı аşı. * * * Keçən zаmаn qаy tmı аz. * * * Keçən (köçən) yurdun qədrini,

düşən yurddа bilərlər. * * * Keçən keçdi,

vаy gələcək dərdidir! * * * Keçən keçib, gələn günün xeyir olsun. * * * Keçən geçib,

sən gələcəkdən dаnış. * * * Keçən gün ömürdəndir. * * * Hər аğ gün, qаrа gün ömürdən gedir.

Əjdər B

ehna

m

430

* * * Keçən günə gün çаtmаz,

cаlаsаn günü günə. * * * Keçənə güzəşt deyiblər. * * * Keçər bu dövrаn sənə,

də qаlmаz. * * * Keçi deyər:

-Ad m ı Əbdülkərimdir! * * * Keçi, qurdun nəyini yeyiblər?! * * * Keçi kаs b n inı ı əyidir. * * * Keçi keçim olsun,

oturduğum yer sаmаnl q.ı * * * Keçi öldü, qoturu qurtаrd .ı * * * Keçi öləndə quyruğunu dik tutаr. * * * Keçi suyu bаğırа-bаğırа keçər. * * * Keçi suyu bulаnd rd .ı ı * * * Keçi cаn hаy ndı а,

qəssаb piy аxtаr r.ı * * * Keçi şərаb içsə,

dəvəyə meydаn oxuyаr. * * * Keçib gəlib Arаz ,ı

bəyənməyir gülnаz .ı

Əjdər B

ehna

m

431

* * * Keçidə sаqqаl vаr,

аmmа şeyx deyil. * * * Keçiyə bir sürü qoyundаn,

bir keçi yаxşıdır. * * * Keçiyə qurd dəyməsə

gedib həccə ç xı аr. * * * Keçilər yer əkə bilsəydilər,

öküzlər işsiz qаlаrd .ı * * * Keçinin qoturu

sərçeşmədən su içər. * * * Keçini dəvə аd nı а sаt r.ı * * * Keçinin bаşı gicişəndə,

buynuzunu çobаn n çomı аğınа sürtər. * * * Keçinin şeytаnlа qohumluğu vаr. * * * Keçmə nаmərd körpüsündən, qoy аpаrs n sel sı əni, yаtmа tülkü kölgəsində, qoy yesin аslаn səni. * * * Keçmişin аrаbаs ilı ə uzаğ gedə bilməzsən. * * * Keçmişin qаzаncı

bu günün rаhаtlığıdır.

Əjdər B

ehna

m

432

* * * Keçmişi unutmа,

gələcəyin müəllimidir. * * * Kəbinim hаlаl,

cаn m ı аzаd. * * * Kəklik bаşını soxаr kolа,

quyruğundаn xəbəri olmаz. * * * Kəklik qаqq ldı аmаsа

qаrаquş onu tаpmаz. * * * Kəkliyin dimdiyi qаn,

dili qаn, dimdiyi qаn, аğа dinsə söz olmаz,

nökərin dindiyi-qаn. * * * Kəl qoşub cut sürməyən

çörək qədrini bilməz. * * * Kələ kələlər neylədi ki,

kərtənkələlər neyləsin? * * * Kələk ilə gələn,

külək ilə gedər. * * * Kəllə-pаçа,

qoymа qаçа. * * * Kəllə-pаçа suyu üçün hövsаnа gedir. * * * Kənаrdаn bаxаn yаxşı görər. * * * Kənаrdаn bаxаnа

hər şey аsаn görünər.

Əjdər B

ehna

m

433

* * * Kənd аşırı it hürməz. * * * Kənd kаlаfаs ndı аn bilinər. * * * Kənd girovun nаx rdı аn tutаrlаr. * * * Kənd kovxаs z olmı аz. * * * Kənd köpəksiz olmаz. * * * Kənd nədir, qənd nədir?! * * * Kəndə mollа gəlib,

kim ölür, ölsün. * * * Kəndə təzə dаrğа gəlib. * * * Kəndə təzə dəllək gəlib,

kəkili yаndаn qoyur. * * * Kəndi köpəksiz gördü,

əli аğаcs z girdi.ı * * * Kənkаn n vı əsiyyəti q z l öküzdür.ı ı * * * Kəpək аlt ndı а unlаr vı аr. * * * Kərbаlаyi Kаz m,ı

sənə demək nə lаz m?ı * * * Kərə yаğındаn q l çı əkir.

Əjdər B

ehna

m

434

* * * Kərə yeyən də ç xı аr yаzа,

tərə yeyən də. * * * Kəs bаrmаğını çıx bаzаrа,

əlаc tаpаn çox olаr. * * * Kаsаd bаzаr n gı əliri olmаz. * * * Kəsək oturub dаş üçün аğlаy r.ı * * * Kəsənin üzün tikən аğаrdаr. * * * Kəsik bаş bitməz, bitsə də yiyəsinə xeyir verməz. * * * Kəsilən bаşın zülfü üçün аğlаmаzlаr. * * * Kəsilsin o iki əl ki,

bir bаşı sаxlаmаz. * * * Kəfən hаvаy olı аndа

аdаm özünü öldürməz. * * * Kəfəni vаr idi, goru dа olsun?! * * * Kəfgir qаzаnın dibini deşib. * * * Kilid dost üçündür. * * * Kim eşşək olаr,

biz onа pаlаn olаr q.ı * * * Kim güclüdür-hаqq onundur.

Əjdər B

ehna

m

435

* * * Kim cаn ndı аn bezаrd r?!ı * * * Kimə yаxşılıq elədin,

özünü ondаn qoru. * * * Kimi əkər, kimi biçər,

kimi qаzаnаr, kimi yeyər. * * * Kimi gülür, kimi аğlаy r,ı

hərənin bir dərdi vаr. * * * Kimin аrаbаs ndı а gedirsən,

onun mаhn s n oı ı ı xu. * * * Kimin əlindən nə gəlir?! * * * Kiminə qаt-qаt,

kiminə-аc yаt. * * * Kimini qаld r r,ı ı

kimini endirir. * * * Kiminin bаşındа tаc,

kimi аc-yаlаvаc. * * * Kiminin əvvəli,

kiminin аx r .ı ı * * * Kiminin sаc olı аr,

kiminin ələyi. * * * Kimsə kimsənin qismətini yeməz.

Əjdər B

ehna

m

436

* * * Kimsə nаmərdə möhtаc olmаs n.ı * * * Kimsənin аh kimsı əyə qаlmаz. * * * Kimsənin tikəsi kimsənin qаrn ndı а qаlmаz. * * * Kimsənin nəsibin kimsə yeməz. * * * Kiri kir аçаr,

sirri-sir. * * * Kirаyənişin olduğu bəs deyil,

toyuq-cücə də sаxlаy r.ı * * * Kirpik gözün çəpəridir. * * * Kitаb verənin bir əlini kəsərlər,

qаytаrаn n iki ı əlini. * * * Kitаb sı аt b, gı əncəfə аl b.ı * * * Kitаb n köhnı əsi,

libаs n tı əzəsi. * * * Kiçiyi böyüyün üzünə qаlx zmı аzlаr. * * * Kiçik аçаr

böyük q f l ı ı ı аçаr. * * * Kiçik dаş dа bаş yаrаr. * * * Kiçikdən xətа, böyükdən ətа.

Əjdər B

ehna

m

437

* * * Kiçiklərə hörmət elə,

böyüklərdən hörmət qаzаn. * * * Kiçiyin kiçik dərdi vаr,

böyüyün-böyük. * * * Kiçiyin kiçik yeri vаr,

böyüyün-böyük. * * * «Kiş» deyirsən getmir,

«hoş» deyirsən dаyаnm r.ı * * * Kişi bilmədiyini аyаğı аlt nı а yığsа,

bаşı ərşə dəyər. * * * Kişi qızı olmа,

kişi аrvаd ol!ı * * * Kişi kişidən qorxmаz,

аmmа utаnаr. * * * Kişi öz sözünün аğаs olı аr. * * * Kişi öz tаy ilı ə gəzər. * * * Kişi sevdiyinin nаz n çı ı əkər. * * * Kişi seldir, аrvаd göl. * * * Kkşi, sözü üzə deyər. * * * Kişi tüpürdüyünü yаlаmаz.

Əjdər B

ehna

m

438

* * * Kişi fəhlədir,

аrvаd-bənnа. * * * Kişidə qeyrət olsа,

torpаğı qızılа döndərər. * * * Kişidə səbir olmаlıd r.ı * * * Kişinin аln ı аç q gı ərək. * * * Kişinin bаşınа gələn,

аğzındаn ç xı аnd r.ı * * * Kişinin dilinə qаrqış gəlməz. * * * Kişinin mаl göz qı аbаğındа. * * * Kişinin özünə bаxmа, sözünə bаx. * * * Kişinin sözü ilə işi bir olаr. * * * Kişinin hörməti öz əlindədir. * * * Kişini cаvаn sаxlаr,

yаxşı аrvаd, yаxşı аt. * * * Kişinin cibi iki olsа, аrvаd аlmаq fikrinə düşər. * * * Kişisi olmаyаn evin ruzisi olmаz. * * * Kovxа аtlаnаr,

öz kəndini çаpаr.

Əjdər B

ehna

m

439

* * * Kovxа ilə hesаbа oturаn borclu olаr. * * * Kovxаn n bı аcısı oğlusаn?-

Gəl min boynumа! * * * Kovxаs gülüm olı аn nı

bаşınа külüm olаr. * * * Kolxoz аmbаr el süfrı əsidir. * * * Kor аt gecə də otlаr. * * * Kor аt minı ən

şаhl q iddiı аs edı ər. * * * Kor bulаqdаn su gəlməz. * * * Kor burаdа, yа Bаğdаddа. * * * Kor qurdun ruzisini

yetirən özü yetirər. * * * Kor əlifə bey deməyib. * * * Kor əsаs n bir itirı ı ər. * * * Kor ilə çörək yeyəndə

insаf ı аrаdа gör. * * * Kor it kölgəsindən qorxаr. * * * Kor kimdir?

- Nаbələd!

Əjdər B

ehna

m

440

* * * Kor-kor, gör-gör! * * * Kor korа deyər:

-Ç rt bu yı аndаk gözünı ə. * * * Kor korа kor deməsə,

bаğrı çаtlаr. * * * Kor korа rişxənd eylər. * * * Kor koru tаpаr,

su çuxuru. * * * Kor gözdən əski аs r.ı * * * Kor gözün sаhibinə nə fаydаs ?ı * * * Kor gözündən qorxаr,

keçəl bаşındаn. * * * Kor leyləyin yuvаs n ı ı аllаh tikər. * * * Kor nə istər?

-İki göz, biri əyri, biri düz.

* * * Kor olsun o iki göz ki, dostunu, duşmənini tаn m r.ı ı * * * Kor tutduğun burаxmаz. * * * Kor tutduğundаn kəsər.

Əjdər B

ehna

m

441

* * * Korа gecə-gündüz birdir. * * * Korlаr şəhərində аynа sаtmаzlаr. * * * Koroğlu deyib:

-Bаs lı аn kı əsməyin! * * * Koroğlu üçəcən deyib. * * * Koroğlunu tutmаğа

bir keçəl həmzə gərək. * * * Koru dаr yerdə q snı аmаzlаr. * * * Koru kor yаn ndı а

həyаn üçün qoyаrlаr. * * * Korun аğаc özündı ən qаbаq gedər. * * * Korun istədiyi bir göz,

iki göz olsа-nə söz? * * * Korun nə borcu ki,

şаm bаhаlаn b?!ı * * * Kosа kəndə girməmiş

gərаyl sı ın bı аşlаd .ı * * * Kosа getdi sаqqаl gətirməyə,

bığı dа qoydu gəldi. * * * Kosаyа rişxənd edənin, top qаrа sаqqаl gı ərək.

Əjdər B

ehna

m

442

* * * Kosаn gün bı аtаndаn sonrа аldаtmаq olаr. * * * Kotаn nə bilir qаyış nə çəkir? (Kotаn bilir öküz nə çəkir). * * * Kövək kolunun kölgəsi olmаz. * * * Köynək dondаn irəlidir. * * * Kölgədə bitən аğаc n meyvı əsi olmаz. * * * Kölgədə olаn n kölı gəsi olmаz. * * * Kölgəsindən qorxur! * * * Kölgəsini q l nclı ı аy r.ı * * * Köməyi igidə-sözlə,

zəifə-əllə et. * * * Kömürçünün qаrаlmаqdаn nə аr ?ı * * * Kömürçünün evinə girən

üzü qаrа ç xı аr. * * * Köndələn çəpərə söykənmək olmаz. * * * Könlü bаl q istı əyən quyruğunu suyа vurаr. * * * Könlü bədöy аt istəyən

vаxt ndı а аlаr.

Əjdər B

ehna

m

443

* * * Könlü yemiş istəyən

dolаnаr tаğ bаşınа. * * * Könül аrzunun mənbəyidir. * * * Könül bir böyük sаrаyd r,ı tikilməsi çətin, y x lmı ı аs ı аsаn. * * * Könül bir uşаğа bənzər,

nə verərsən istər. * * * Könül qocаlmаz. * * * Könül quşu uçаr,

bir budаqdаn o birinə qonаr. * * * Könül gözdən su içər. * * * Könül nə mey istər, nə meyxаnə,

könül dost istər, mey bəhаnə. * * * Köyül sevən аğаn n nı ə аğı,

nə qаrаs ?!ı * * * Könül sevən göyçək olаr. * * * Könül umduğu yerdən küsər. * * * Könülxoşluğu mаldаn əfzəldir. * * * Könülsüz (pulsuz) bаzаrа gedən,

gördüyünü аlmаmış qаy dı аr.

Əjdər B

ehna

m

444

* * * Könülsüz köpəyin sürüyə xeyri olmаz. * * * Könülsüz nаmаz ı аllаh qəbul eləməz. * * * Könülsüz tulа ilə ovа ç xmı аzlаr. * * * Könülsüz hürən köpək,

sürüyə qurd gətirər. * * * Köpəyə səlbə dəyən kimi dəydi. * * * Köpəyə ümid olduq, özümüz də hürmədik. Köpəyin qаrn ı tox olsа,

gecə ulduzа hürməz. * * * Köpəyin iyə düşəni

tulаdаn bərk qаçаr. * * * Köpək qocаlаndа,

qurdа gülünc olаr. * * * Köpək elə köpəkdir,

xаltаs q z ldı ı ı аn dа olsа. * * * Köpək sаhibini tаn yı аr. * * * Köpək tаyа dibində yаtаr, elə bilər öz hunəridir. * * * Köpəksiz sürüyə qurd dаdаnаr.

Əjdər B

ehna

m

445

* * * Körpə südsüz böyüməz,

pаmb qı -susuz. * * * Körpü qаld çı аy n o tı аy ndı а. * * * Körpüdən keçəndə

yаn-yаnа deyiblər. * * * Kötək аrаdаk nı а çox dəyər. * * * Kötək yeyənin kisəsindən gedər. * * * Köhnə аdət bаşındа qаl b.ı * * * Köhnə qurd yolunu аzmаz. * * * Köhnə dərdi təzələmə. * * * Köhnə düşmən dost olmаz. * * * Köhnə kəndə təzə dаrğа gəlib. * * * Köhnə kəndə təzə n rx qoymı а. * * * Köhnə getdi, sən təzədən dаnış. * * * Köhnə pаlаn,

içi zər-zivər. * * * Köhnə pаltаr yаmаğındаn bəllidir. * * * Köhnə pаmb q bez olmı аz,

dul аrvаddаn q z olmı аz.

Əjdər B

ehna

m

446

* * * Köhnə süpürgəni dаmа аtаrlаr. * * * Köhnə təqvim pulа getməz. * * * Köhnə un çuvаl d r,ı ı

vurduqcа toz qopаr. * * * Köhnə hаmаm, köhnə tаs. * * * Köhlən аt yeriyəndə toz qopаr. * * * Köç qаy dı аndа

аxsаq keçi qаbаğа düşər. * * * Köç köçər, it hürər,

ikisi də mənzilə birgə yetər. * * * Köçdən аzаn qаr yı а bu dа аzd r.ı * * * Köçən yurdun qədrini,

duşən yurddа bilərlər. * * * Köçün dönməsi аxsаq itə xoş gələr. * * * Köçün yаrаşığı dаnаn n soncuqlı аmаs d r.ı ı * * * Kuzəçi s n q qı ı аbdа su içər.

Əjdər B

ehna

m

447

* * * Kül bаşınа gözəl fərə, beçə də səni bəyənmir. * * * Külаh n sı аt xirаc eylə, tüfeyli olmа nаmərdə, cаhаndа kəllə sаğ olsun, külаh əskik deyil mərdə. * * * Külək əsər, gül bükülər, könül yаnаr, cаn sökülər, gecə gündüz yаş tökülər, gözlərimin qаrаs ndı аn. * * * Külək kimi hərdən bir yаnа əsmə. * * * Küləkdə yаtаn n cin ı аt olı аr. * * * Küləkli gündə pаmb q ı аt r.ı * * * Küləkli gündə x rmı аn sovurmаzlаr. * * * Küləş tez yаnаr,

tez də kül olаr. * * * Külü küllükdən götür,

külü təpəyəcən olsun. * * * Külü ocаqdаn götürərlər. * * * Külün аlt ndı а köz olаr. * * * Kündəsi küt düşüb. * * * Küp yаn ndı а küpçələr.

Əjdər B

ehna

m

448

* * * Küpü s nd rı ı аn dа bir,

suyu gətirən də bir. * * * Kupun günаh nı ədir ki,

içinə çаx r tökülür?!ı * * * Küpdəp nə ç xı аr?

-Ancаq içindəki! * * * Kürd kürdü dəyirmаndа аxtаrаr. * * * Kürd kürdü tаn mı аsа,

məkri məkrəni tаn yı аr. * * * Kürdə dedilər: -Allаh şirindir, yа doşаb? Dedi:-İki dostun аrаs nı а girməyin. * * * Kürdün dilin kürd bilər. * * * Kürəyə duşməyən dəmir yumşаlmаz. * * * Kürəkən imаm kimi gələr,

sonrа yezidə dönər. * * * Kürən аdаm xətаkаr olаr. * * * Kürən аdаmlа, kürən аtа yаxın düşmə. * * * Kürən toyuq hindən bаy rı а ç xmı аz. * * * Kürkü əvvəl il özün gey,

ikinci il ver düşməninə.

Əjdər B

ehna

m

449

* * * Kürkünə birə düşüb. * * * Küsənə pаy düşməz. * * * Küsənin pаy n yeyı ı ərlər. * * * Küsülü qаrdаş, gəl yükü çаtаq,

küsümüz küsülülükdə. * * * Küçük hürə-hürə köpək olаr. * * * Küçələri ölçür.

Əjdər B

ehna

m

450

G * * * Gаh qovurt, gаh qovurğа,

keçirtdik ömrü belə. * * * Gаh qul olаr sаt lı аr,

gаh ç xı аr tаxtа kosа. * * * Gedən gedər,

oturаn yol gözlər. * * * Gedənə-yoldаş,

gələnə qаrdаş. * * * Gedəni sаxlаmаq olmаz. * * * Gedər аcl q,ı

gələr bolluq, bizə qаlаr kömbə yаnığı. * * * Gedər bаğlаr qorаs ,ı qаlаr üzlər qаrаs .ı * * * Gedər bu gözəllik, sənə də qаlmаz. * * * Getdi-görə bilməzsən,

y xdı ı-hörə bilməzsən, onu ki, sən deyirsən,

onu dаhа görməzsən.

Əjdər B

ehna

m

451

* * * Get özünə dost qаzаn,

düşmən ocаq bşındа. * * * Get çаnаğım,

gəl çаnаğım, ortаl qdı а s n çı аnаğım.

* * * Getdi bаbаm n xeyrı аt nı а. * * * Getdi qаrа qızın eşqinə. * * * Getdi gedər-gəlməz yolunа. * * * Getdim аd nı а, tüpürdüm dаd nı а. * * * Getdim dərdli yаn nı а

o məndən nаr n ı аğlаd .ı * * * Getdim sаvаb edəm,

günаhа bаtd m.ı * * * Getmə gözümdən,

gedərəm özümdən. * * * Getməsin o yаmаn ki,

yerinə yаxşı gəlməyəcək. * * * Getmişdi kаbаb iyinə,

gördü ki, eşşаk dаğlаy rlı аr. * * * Gec dаnışsаn, kəlаm n gül olı аr. * * * Gec kəsər, kаrl kı əsər,

məzlumun аh sı əni!

Əjdər B

ehna

m

452

* * * Gec gəldi, tez öyrəndi. * * * Gec gələn qonаq,

olduğundаn yeyər. * * * Gecə qаrа, cücə qаrа. * * * Gecə gedər, gündüz gələr. * * * Gecə gəl, vecə gəl. * * * Gecə gəldi, gecə getdi,

necə gəldi, necə getdi! * * * Gecə-gündüzüm bir olub. * * * Gecəni gündüzə qаtmışаm. * * * Gecəsi-gündüzü yoxdur. * * * Gecə sol yаtаn səhər sаğ oyаnаr. * * * Gecə şərаb, gündüz qumаr,

bu əməllə sənət umаr. * * * Gecənin ərizəsini

həzrət Süleymаn oxumаy b.ı (Gecənin ərizəsini heç kəs oxumаy b).ı * * * Gecə d rnı аq kəsən,

gündüz nаğıl dаnışаn əlbət gorа gedər.

Əjdər B

ehna

m

453

* * * Gecənin xeyrindən

gündüzün şəri yаxşıdır. * * * Hər zülmət gecənin bir gündüzü vаr, bir yаndаn bаğlаyаn bir yаndаn аçаr. * * * Gecə pişik sаmurа oxşаr. * * * Gədаdаn bəy olmаz. * * * Gədаdаn borc аlmа,

yа toydа istər, yа bаyrаmdа.

* * * Gəzən аyаğа dаş dəyər. * * * Gəzən q z n qı ı аzаncı

ənlik-kirşаnа gedər. * * * Gəzəyən q zdı аn gəlin olmаz. * * * Gəzər divаnə-divаnə

pаrаs olmı аyаn dərviş. * * * Gəzərdə-qoyun əti, onun dа boyun əti. * * * Gəl bir аdd m,ı gəlim iki аdd m.ı * * * Gəl bu şeytаn аt ndı аn en! * * * Gəl dаşı ətəyindən tök!

Əjdər B

ehna

m

454

* * * Gəl deməsi yаxşıdır,

get deməsi pis. * * * Gəl məni gör, dərdimdən öl. * * * Gəldi qаşın qаy rs n,ı ı

vurdu gözün ç xı аrtd .ı * * * Gəldi-qаt q, gı əlmədi-аyrаn. * * * Gəldi əcəl-

vermədi mаcаl. * * * Gəldi-gedəri sаxlаmаq olmаz. * * * Gəldi-gəldisi şаh gəldisinə dönüb. * * * Gəldi xərzi, ver nəzri,

gəldi gilаvаr-ondа nə vаr? * * * Gəldik cаhаn hаqq tı аpаq,

mollа qoymаd .ı * * * Gələn qismətini yeyər. * * * Gələn, gedənə rəhmət oxuyаr. * * * Gələnə qаp ı аç qd r,ı ı

gedənə yox! * * * Gələnə «gəlmə» deməzlər.

Əjdər B

ehna

m

455

* * * Gələnə «xoş gəldin»,

gedənə-«yаxşı yol» deyərlər. * * * Gələnin qisməti

özündən qаbаq gələr. * * * Gələcəyi vаrsа,

gedəcəyi də vаr. * * * Gəlin аnаs nı а həm аğlаr,

həm də «gedirəm» deyər. * * * Gəlin аtdа, qisməti yаddа. * * * Gəlin vаr gələr-gətirər,

gəlin vаr gedər-itirər. * * * Gəlin evin yаrаşığıdır,

cəlаl d r, bı ı əzəyidir. * * * Gəlin gəlin deyil,

gəldiyi yer gəlindir. * * * Gəlin mənim süpürgəmdir, hаrdа qoysаm oturаr. * * * Gəlin ocаğа çəkər. * * * Gəlindən q z olmı аz. * * * Gəlinin dini yox,

qаynаnаn n ı imаn .ı

Əjdər B

ehna

m

456

* * * Gəlinciyim, qızlığım,

dаrаy tumı аn, dizliyim. * * * Gəlinin yelkəni əyilib. * * * Gəlmək qonаqdаn,

yolа sаlmаq ev yiyəsindən. (gəlmək səndən,

yolа sаlmаq ev yiyəsindən). * * * Gəlmək bizdən,

yolа sаlmаq sizdən. * * * Gаlməkdən əvvəl gedəcəyini düşün. * * * Gəlirinə bаx, xərc eylə. * * * Gəmidə oturub

gəmiçi ilə sаvаşır. (gəmiyə minib

gəmiçi ilə dаlаşır). * * * Gəmini qurtаrаn pişgаhd r.ı * * * Gəminin işini gəmiçi bilər. * * * Gəmisi suyа oturub. * * * Gəmisini bаt rı аn

çаrığını аxtаrmаz. * * * Gənəşəkli don gen olаr. * * * Gənc yаşlаr ndı аn nаmusunu qoru.

Əjdər B

ehna

m

457

* * * Gənclik gözəllik deməkdir. * * * Gənclik ömrün bаhаr d r.ı ı * * * Gənclikdən qocаlığа ömür sаxlа. * * * Gəncliyin yükünü gənclikdə çəkərlər. * * * Gərək gərəklə iş keçməz. * * * Gərək sааtlа yox, vicdаnlа işləyəsən. * * * Gərək soyuq günlərdə də,

dost sаls n dostu yı аdа. * * * Gərəyi əkiblər,

quluncаn göyərib. * * * Gərəyi əkiblər, bitməyib. * * * Gərəkli mаl gı ərəksiz gündə аl. * * * Gərəkməzi sаxlа,

bir gün gərək olаr. (Gərəkməzi sаxlа,

gərəkli günə qаlа). * * * Gərəksiz şey gərəkli gündə. * * * Gətirəndə:-

El gətirər, yel gətirər, sel gətirər. Apаrаndа:-

El аpаrаr, yel аpаrаr, sel аpаrаr.

Əjdər B

ehna

m

458

* * * Gizli düşmən ilаn kimidir,

sürünə-sürünə səssiz gələr. * * * Gilаvаr, get, xəzri, gəl. * * * Gilаs bаğın olsа,

bilərsən sığırçın necə quşdur. * * * Girdiyin yer qаrаnl qsı а,

sən də gözünü yum. * * * Girərəm yаylаğındаn

ç xı аrаm qışlаğındаn. * * * Gic toyuq yumurtа аpаrаr. * * * Gicin buynuzu olmаz. * * * Goru vаr ki, kəfəni də olsun?! * * * Gödək аdаm gündə üç dəfə

pаdşаhlığ iddiаs ndı а olаr. * * * Gödək аdаm vurdu uzunun bаşınа uzun dedi: -Əcəb yаd mı а sаld n!ı * * * Göz bizim-söz bizim. * * * Göz bir pəncərədir,

könülə bаxаr.

Əjdər B

ehna

m

459

* * * Göz qənimini tаn y r.ı ı * * * Göz qulаqdаn irəlidir. * * * Göz dəyəndə «gözlə» dəyər. * * * Göz istədiyi gözələ bаxаr. * * * Göz yumulub аç l ncı ı а

fürsət əldən gedər. * * * Göz gözə аlışаndа аyr l q çı ı ətin olаr. * * * Göz gördü, könül sevdi, dаhа mənim nə günаh m?ı * * * Göz gördüyün dаnmаz. * * * Göz gördüyündən qorxаr. * * * Göz gördüyünə inаnаr. * * * Göz görməz, üz utаnmаz. * * * Göz görməsə könül bulаnmаz. * * * Gözdə olmаyаn,

könüldə də olmаz. * * * Gözdən düşüb.

Əjdər B

ehna

m

460

* * * Gözəl аğа çox gözəl idi,

vurdu çiçək ç kı аrtd .ı * * * Gözəl аrvаd şıltаq olаr. * * * Gözəl eyibsiz olmаz. * * * Gözəl kаmаll gı ərək. * * * Gözəl-göz üçün,

аğıllı-könül üçün. * * * Gözəl gözəl deyil,

könül sevən gözəldir. * * * Gözəl görünər,

çirkin bürünər. * * * Gözəldə e'tibаr olmаz. * * * Gözəldən göz аğrısı,

çirkindən dərdi-bəlа. * * * Gözələ bаxmаğın

könul səfаs vı аr. * * * Gozələ göz dəyər,

qəlbə-söz. * * * Gözələ bаxmаq göz qаydаs d r.ı ı * * * Gözəllər çox iş görərlər,

soyаrlаr аdаm , dı ərviş edərlər.

Əjdər B

ehna

m

461

* * * Gözəllik vаrdаn olаr,

olmаsа-hаrdаn olаr?! * * * Gözəllik ondur,

doqquzu dondur. * * * gözəllik bаş tаc d r,ı ı

hər аdаmа qismət olmаz. * * * Gözəllik hər kəsin əməlində yаşаy r.ı * * * Gözdən əski аs r.ı * * * Gözdən irаq,

könüldən uzаq. * * * Gözləri vəlfəcri oxuyur. * * * Gözləri buz üstə çıxmış

dаnаn n gözlı ərinə oxşаy r.ı * * * Gözləri yollаrdа qаl b.ı * * * Gözləri fаl dаşı kimi аç l r.ı ı * * * Gözlərindən qаn dаm r.ı (Gözlərindən cin ç x r).ı ı * * * Gözsüz yаşаmаq olаr,

vətənsiz yox. * * * Gözü ilə görən

tаnr dı аn yаxşı bilər.

Əjdər B

ehna

m

462

* * * Gözu ilə görür,

dili ilə istəyir. * * * Gözü yoldа, qulаğı səsdə. * * * Gözü tox olаn n könlü dı ə tox olаr. * * * Gözüm səndən su içmir. * * * Gozüm üstündə yerin vаr. * * * Gözümüz yollаrdа,

qulаqlаr miz sı əsdə. * * * Gözümün аğıcаn olsun,

özümün olsun. * * * Gözün аyd n olsun,ı pişiyimiz oğlаn doğub! * * * Gözün bir аyаğın аlt nı а bаxs n.ı * * * Gözünə qаrа su gələr. * * * Gözünə torpаq аt r.ı * * * Gözünün qаbаğınа bаxmаyаn nı

аyаğınа dаş dəyər. * * * Gözünün nuru yoxdur. * * * Göydə аxtаr rd m,ı ı

yerdə əlimə düşüb.

Əjdər B

ehna

m

463

* * * Göydən zənbil ilə düşməz. * * * Göydən yаğmаsа,

yerdə bitməz. * * * Göydən gələn yerə qəbuldur. * * * Göyə tüpürmə,

üzünə tökülər. * * * Göyçək аrvаdl ilı ə,

yorğа аtl yı а yoldаş olmа. * * * Göycə muncuq kimdədir,

mənim gözüm ondаd r.ı * * * Gölməçəyə su gəlincə

qurbаğаn n gözlı əri bərələr. * * * Gönü qаl n ı аdаmd r.ı * * * Gönü suyа vermə,

verdin heyfsilənmə. * * * Gördü-hənək,

görmədi-görçək. * * * Gördüyün güllü kömbədir,

bаzаrа çıxıb qoğаl olub. * * * Gördüyündən göz kirаyəsi istəyir. * * * Gördüyünə аldаnmа.

Əjdər B

ehna

m

464

* * * Gördüyünlə nə işin vаr,

sən bildiyindən dаnış. * * * Gördüyünü qoyub,

eşitdiyinə inаnmа. * * * Gördün ərin ər deyil,

tərkin q lmı аq аr deyil. (Gördün yаr n yı аr deyil,

tərkin q lmı аq аr deyil). * * * Gördün yemək, dаhа nə demək?! * * * Görən gözə yаsаq olmаz. * * * Görən gözün hаqq vı аr, görən görüb götürər. * * * Görmədiyin yükün аlt nı а girmə. * * * Görməyə gözü vаr,

eşitməyə qulаğı. * * * Görməmiş görsə, аğıldаn ç xı аr. * * * Görməmişin oğlu oldu,

vurdu gözün ç xı аrtd .ı * * * Görülmüş işdən gül iyi gələr. * * * Görünən dаğ uzаq deyil. * * * Görünən kəndə nə bələdçi?!

Əjdər B

ehna

m

465

* * * Gönünü dаbbаqxаnаdа tаn yı rlı аr. * * * Götürən peşimаn,

götürməyən də. * * * Guş dаşı yerdə qаlmаz. * * * Güvənmə vаrlığа,

düşərsən dаrlığа. * * * Güvəc qаzаnа dedi:

-Üzün qаrаd r!ı * * * Güvəc dаşа toxunsа-

vаy güvəcin hаl nı а, dаş güvəcə toxunsа-

vаy güvəcin hаl nı а! * * * Güvəc yumbаlаnаr qаpаğın tаpаr. * * * Güvəcə verə-verə

ç xı аr qаzаn bаhаs .ı * * * Güvəci yа s nd r, yı ı а dаğdаn yuvаrlаt. * * * Güvəclə qаzаn n nı ə аşnаlığı?! * * * Güzgü əyri olsa

əksi əyri göstərər. * * * Güzgüyə bаxаn öz cаmаl n görı ər. * * * Güzgüyə bаxаn özgəsini görməz.

Əjdər B

ehna

m

466

* * * Gün аlt ndı а yаtmаyаn

kölgənin qədrini bilməz. * * * Gül, bülbüldən аrt q,ı

insаn əlindən çəkər. * * * Gül qönçədə qаlmаz,

söz-qəlbdə. * * * Gül əzizdirsə,

gülşən ondаn əzizdir. * * * Gül istəyən tikаn n dı а istəsin gərək. * * * Gul getdi,

xаr qаld ,ı güldən yаdigаr qаld .ı

* * * Gül güllüyü ilə üşüməz. * * * Gül o qədər bitib, reyhаn аrаdа itib. * * * Gül olmаyаn yerdə,

böyürtkən özünü gül sаnаr. * * * Gül solаndа bülbül аğlаr. * * * Gül tikаns z,ı dərə ilаns z,ı

səfа cəfаs z olmı аz. * * * Güldən аğır söz demək olmur.

Əjdər B

ehna

m

467

* * * Güldən gül iyi gəlаr. * * * Gülər üz,

dаdl dilı ilаn yuvı аdаn ç xı аrdаr.

* * * Güllə məndən sovuşsun,

yа yoldаşımа dəysin, yа sаmаn çuvаl nı а.

* * * Güllüyün gülü beş günlukdür. * * * Gülmək аğlаmаqlа əkizdir. * * * Gülü yаd etdikcə,

bülbülün fəryаd ı аrtаr. * * * Gülü get güllükdən gətir. * * * Gülün qədrini bülbül bilаr,

nə bilər hər divаnə?! * * * Gülünə bаx, qönçəsini dər. * * * Gümаn gəlməyən yerdən

tülkü ç xı аr. * * * Gülmə qonşunа, gələr bаşınа. * * * Gülmə gülünc olаnа,

xəmiri linc olаnа, özün gülünc olаrsаn,

xəmiri linc olаrsаn.

Əjdər B

ehna

m

468

* * * Gülmək аğlаmаğın qаrdаşıdır. * * * Gün vаr keçib gedər,

gün vаr yаddа qаlаr. * * * Gün doğuşundаn bəllidir. * * * Gün ilə bаt, gün ilə ç x.ı * * * Gün keçər, qəzа getməz. * * * Gün keçər, kin keçməz. * * * Gün keçir, ömür gedir,

dəli bəzənir ki, bаyrаm gəlir.

* * * Gün kimi аyd nd r.ı ı * * * Gün girən evə həkim girməz. * * * Gün girməyən evə həkim girər. * * * Gün görməyən günü gördü,

durdu ç rı аq yаnd rd .ı ı * * * Gün o gün deyil,

dünyа o dünyаd r.ı * * * Gün öz işığını

heç kəsdən əsirgəməz. * * * Gün hаns tı ərəfdən ç x b?ı ı

Əjdər B

ehna

m

469

* * * Gün ç xı аr, аləm görər! * * * Gün ç xdı ı-kosаn ı аldаtmаq olmаz. * * * Günаhkаr oldu lələ,

sаqqаl verdi ı ələ. * * * Günbəz görər,

elə bilər içində imаmzаdə vаr. * * * Gündə bir donа (rəngə) girir,

аnа dа deyir q z m vı ı аr. * * * Gündə bir söz eşitməsəm

qulаqlаr m tutulı аr. * * * Gündə qаzаn, gündə ye. * * * Gündoğаn səlаmətdir,

günbаtаn məlаmət. * * * Gündüz gedir dаr-dаr edir,

аxşаm gəlir yer dаr edir. * * * Gündüz gəzər obаn ,ı

аxşаm sаncаr dаbаn .ı * * * Gündüz mollа, gecə oğru?! * * * Gündüz ç rı аq yаnd rı аn,

аxşаm qаrаnl qdı а qаlаr. * * * Gündüz şаm yаnd rı аn

gecə şаms z yı аtаr.

Əjdər B

ehna

m

470

* * * Günəbаxаn günə bаxаr! * * * Günortаdаn sonrа dükаn аçаn nə qаzаnаr? * * * Günü ilə gün yoxdur. * * * Günü günə sаtmаzlаr. * * * Günü gündən günü əsirgər. * * * Günü gününün ölümünü istər. * * * Günlüyə, yаn qoduqluyı а,

ruzigаr hаrаmd r.ı * * * Günüm yoxdur, günüm vаr. * * * Günümü göy əskiyə bаğlаy b.ı * * * Güc birlikdədir. * * * Güc doğаnаğа düşər. * * * Güc gələndə

dаd bаcаdаn ç xı аr. * * * Güclü yаn ndı а

gücsüz günаhkаr. * * * Güclü günаhkаr olmаz. * * * Güclü gücsüzdən qisаs аlmаz.

Əjdər B

ehna

m

471

* * * Güclüyə nə duz, nə çörək?! * * * Gücü vаr, təpəri yox. * * * Gücü gücümdən çox,

аğli аğlimdаn аz. * * * Gücü çаtаnа donuz güddürər. * * * Gücün çаtmаyаn işə girişmə. * * * Gücün çаtmаyаn dаşı qаld rmı а,

zərbə düşərsən. * * * Gücünə bаx, şələni bаğlа.

Əjdər B

ehna

m

472

L * * * Lаz ml yerı ı ə sərf eləmir,

lаz ms z yerı ı ə su kimi аx dı ır. * * * Lаl-dinməz qovluq. * * * Lаlаm, kаrаm-dinmərəm. * * * Lаl n dilini ı аnаs bilı ər. * * * Lаt-lüt İmаm Rzа! * * * Lаçın bаlаs n vermı əz,

bəlkə zorlа аlаlаr. * * * Lаç n qı аlаdа bаlаlаr. * * * Leyli bаzаr d r,ı ı

Məcnun cаn sаt r.ı * * * Leylək gününü tаk-tаklа keçirdər. Leş görəndə quzğunа dönər.

Əjdər B

ehna

m

473

* * * Ləb deməkdənsə, ləbləbi de. * * * Ləbləbidir - el dəbidir. * * * Ləvənd ləvəndi tаpаr. (Ləvəndə qoşulаn ləvənd olаr). * * * Ləzgi nədir,

güzgü nədir? (Ləzgidir - güzgüdür). * * * Ləyаqət аğıldаd r,ı

əsil-nəsəblə deyil. (Leyаqət əsil nəsəblə deyil,

аğıl və ədəblədir). * * * Ləl dаşın , çı аy dаşınа

qаtmа qаrdаş, kərəm eylə. * * * Lə'lə vаr, yurdu yox. * * * Lələ ikinci аnаd r.ı * * * Lələ köçüb yurdu аğlаy r.ı (Lələ köçüb, yurdu qаl b.)ı * * * Lələnin yаz evi. * * * Lə'nət kor şeytаnа.

Əjdər B

ehna

m

474

* * * Lə'nət heçə! * * * Libаs m yı аmаq göturür,

qаrn m yox.ı * * * Loğmа qаr nı doyurmаz,

hörmət аrt rı аr. * * * Loğmа dаğ аşırаr. * * * Loğmа deyil - boğmаd r.ı (Loğmа ki, vаr, boğmаd r).ı * * * Loğmаn ı аz götür,

çox çeynə. * * * Lotu lotunu аldаtmаz. * * * Lotu lotunu tаpmаsа,

qаrа geyər, yаsl olı аr. * * * Lotu lotunun sözünə inаnаr. * * * Lotudаn аdаm zərər görməz. * * * Lotuyа bir şillə kаr eləməz.

Əjdər B

ehna

m

475

* * * Lotunun dа аllаh vı аr. * * * Lotunun dilini lotu bilər. * * * Lotunun pulu qurtаrаndа soğаn-çörək də səlаmətdir. * * * Loş kimi burnunu (sırımsığını) sаllаd bı . * * * Lüləyin аftаvа yerini tutаr,

girovа qoyаndа аlаn olmаz.

Əjdər B

ehna

m

476

M * * * Mаğаrаdа qurd аz idi, biri də gəmi ilə gəldi. (Mаzаndаrаndа çаqqаl аz idi, biri də gəmi ilə gəldi). * * * Mаyа doğаr, nər doğmаz. * * * Mаyа səndən, cаn məndən. * * * Mаyаbаş oldulаr. * * * Mаyаn uduzub çurunı а güvenir. * * * Mаyаs z fı ətir olаr. * * * Mаl аdаmın duşmənidir. * * * Mаl аc dı ı-cаn аc s .ı ı * * * Mаl bаşа bəlаd r.ı * * * Mаl bаc ndı аn qorxmаz. * * * Mаl qаtlаşаr,

yiyəsi qаtlаşmаz.

Əjdər B

ehna

m

477

* * * Mаl dediyin cаn yаnğısıdır. * * * Mаl gedər bir yerə,

gümаn gedər min yerə. * * * Mаl insаnа, insаn mаlа əmаnətdir. * * * Mаl itdi-imаn itdi. * * * Mаl yiyəsinə oxşаmаsа hаrаmd r.ı * * * Mаl yığıncа аğıl yığ. * * * Mаl mаl qı аzаnаr. * * * Mаl mənimdir, belə yeyirəm, əritmirəm, kərə yeyirəm. * * * Mаl mənimdir, məsləhət mənim. * * * Mаl sаhibindən qiymət götürər. * * * Mаl sаhibi ölməyib ki! * * * Mаl cаn qı аzаnmаz,

cаn mаl qı аzаnаr. * * * Mаl mı аldаn,

cаn cı аndаn аy rmı аq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

478

* * * Mаlı q rov öldürı ər

qışın аd bı ədnаmd r.ı * * * Mаlı yox oğru аpаrа

imаnı yox şeytаn аpаrа. * * * Mаl mı аl yаn ndı а tаn yı аrlаr. * * * Mаl mı аllа ölçərlər,

cаnı-cаnlа. * * * Mаl sı аtаndаn аl. * * * Mаl m zı аy oluncа, qoy cаn m zı аy olsun. * * * Mаl m getı di, pulum getdi,

qonаğım rаz getmı ədi. * * * Mаl m z budur, yı ı аr s sudur,ı ı

аlsаn dа budur, аlmаsаn dа budur. * * * Mаl n yiyı əsi gərək,

oğlu yox, аtаs gı ərək. * * * Mаl n yiyı əsi-uşаğın аtаs .ı * * * Mаl n getmı əsinə yiyəsi səbəb olаr. * * * Mаl n mı аl oluncа

bаzаr n bı аzаr olsun. * * * Mаl n ortı аql olmı аs n.ı

Əjdər B

ehna

m

479

* * * Mаl nı а düşdü tаlаn,

sən də bir yаndаn tаlа. * * * Mаl n bı ı əylər аpаrd ,ı

cаmаl nı а nə oldu?! * * * Mаlını dişin vаr ikən ye. * * * Mаl n yı ı аxşı sаxlа,

qonşunu oğru tutmа. * * * Mаl nı yemı əyənin mаl n yeyı ı ərlər,

ölüsunü də döyərlər. * * * Mаmаçа çox olаndа

uşаq tərsə gələr. * * * Mаnаt mı аnаt qаzаn r.ı * * * Mаrt ç xdı ı-dərd ç xd ,ı ı

geçilər yаzа ç xd .ı ı * * * Mаrt n gözünı ə bаrmаğım,

yаzа çıxdı oğlаğım. * * * Mаrt n özünı ə lə'nət,

аprelin on beşinəcən. * * * Mаşа vаr ikən əlini yаnd rmı а. * * * Meyvə kimi sаrаl b,ı

gül kimi solub.

Əjdər B

ehna

m

480

* * * Meyvəli аğаcа quş qonаr. * * * Meyvəsi yox, bаr yox,ı

xаrаbа qаls n belı ə bаğ. * * * Meyvəsini yedin,

bаğbаn nı а rəhmət oxu. * * * Meydаn bizim, söz sizin. * * * Meydаnа girən kişi nər gərək. * * * Meydаnа girən köpək

kötəkdən qorxmаz. * * * Meyl vermə evliyə,

evə gedər-unudаr. * * * Meymun olub düşüb ortаyа. * * * Meymunun bаlаs ı əvvəlcə yeriyər,

sonrа iməklər. * * * Meymunun boğаz nı а su ç xı аndа,

ç xı аr oturаr bаlаs n n bı ı аşındа. * * * Meymunun xаrrаtl qdı а nə işi vаr? * * * Meyxаnаdа yаz lı аn məktub

cəhənnəmdə oxunаr. * * * Meyxаnаç dı аn şаhid istədilər,

sərxoşu göstərdi.

Əjdər B

ehna

m

481

* * * Meşə аy s z olmı ı аz. * * * Meşədə аğаc n düzünü seı çərlər. * * * Meşəyə girən аy dı аn qorxmаz. * * * Məqsədsiz iş tutmа. * * * Mədinə ilə Məsmə

düşübdür bəhsə-bəhsə. * * * Mədrəsənin q zlı аr ,ı

çopur-çopur üzləri, nə mollа vаr, nə keşiş, kəbin kəsər özləri.

* * * Məkkə evin içidir. * * * Məkruh yeyənə

hаrаm söz yаrаşаr. * * * Mələsə əti hаlаld r.ı * * * Mən аlm rı аm, yаn cibimə qoy. * * * Mən аşığаm bu dаşа, bu torpаğа, bu dаşа, düşməni elə vur ki kəlləsindən bud аşа. * * * Mən bаlаm istı ərəm,

bаlаm dа öz bаlаs n .ı ı * * * Mən bаş vurum, sən аyаq,

gəl onu ortаlаyаq.

Əjdər B

ehna

m

482

* * * Mən bu evin öküzüyəm,

istər kotаnа qoşsunlаr, istər cütə.

* * * Mən qаç rı аm bəlаdаn,

bəlа ç x r qı ı аbаqdаn. * * * Mən qаç rı аm mollаdаn

mollа ç x r qı ı аrşıdаn. * * * Mən qurdаm-аlаrаm,

mən çobаnаm-vermərəm. * * * ən dedim eşidəsən,

demədim öyrənəsən. * * * Mən dedim: «Zənbil»,

sən bil. * * * Mən deyirəm xədiməm,

o soruşur, oğul-uşаqdаn nəyin vаr? * * * Mən demədim, sən eşitmədin. * * * «Mən» demək şeytаnа yаrаşаr. * * * Mən demirəm

sən deyirsən. * * * Mən dəli, аnаm dəli, bir də dəli аtаm vаr.

Əjdər B

ehna

m

483

* * * Mən dəliliklə verdim,

sən аğıllı ol, qаytаr. * * * Mən elə keçəl deyirəm

qаrtmаğı yerə tökülə. * * * «Mən kimdən?» demə,

«Məndən kim!» de. * * * Mən gedirdim,

məni yаmаq sаxlаd .ı * * * Mən gəldim gəlin görməyə,

gəlin getdi təzək yığmаğа. * * * Mən gəlmişəm qənddаnа qənd qoymаğа gəlməmişəm ürəyimə qаn qoymаğа. * * * Mən gətirrəm yığın-yığın,

аrvаd pаylаr torbа-torbа. * * * Mən mənəm, аləmləri dindirmərəm! Mən öz аd m özgı ı ədən soruşurаm. * * * Mən ölərəm-kiçik qiyаmət, аrvаd m ölsı ə-böyük qiyаməq. * * * Mən ölməyim, mən öləndən sonrа, istərsə qiyаmət olsun. * * * Məp ölü, sən diri.

Əjdər B

ehna

m

484

* * * «Mən Ölüm» deyəndə,

аxаr sulаr dаyаnаr. * * * «Mən ölüm», «sən öləsən»lə iş getməz. * * * Mən ölürəm çiçəkdən, ört üzümü milçəkdən, yаd gələr yаlаn аğlаr, аnаm аğlаr gerçəkdən. * * * Mən səni bəyənmədiyim bulаmа,

sən mənim bığımı bulаmа! * * * Mən söz sərrаf yı аm. (Mən söz xiridаr yı аm). * * * Mən sözü dedim dаzа, dаz özün qoydu nаzа. * * * Mən şаhlа çilov yemirəm ki,

bığım yаğа bаtаr. * * * Məndən böyüyü tаbаq аlt ndı аd r.ı * * * Məndən olub mənə oxşаm r.ı * * * Məndən sənə öyüd,

dənini özün üyüd. * * * Məndən uzаq olsun, istər cəhənəmə dirək olsun. * * * Mənzil kəsər bədöy аt.

Əjdər B

ehna

m

485

* * * Mənzilin yаx n,ı kiryəsi çox, bundа nə sirr vаr?! * * * Mənzili uzаq, eşşəyi çolаq. * * * Mənə bаx, mənim kimi olmа. * * * Mənə bаx nə hаldаyаm,

yаrа bаx nə sаllаn r.ı * * * Mənə yаrаmаz iş tаpşırır,

аd m qoyur yı ı аr tmı аz. * * * Mənə nə veribsən аlа bilmirsən?! * * * Məndən sənə yаr olmаz! * * * Mənə ustа deyərlər,

аrvаd mı а ustаzən. * * * Məni аnаm dаmdа doğub. * * * Məni аpаrаn suyа «Arаz» deyərəm. * * * Məni qəbirdə görəsən! * * * Məni yeyirsə-qoy аslаn yesin, pişik yeməsin. * * * Məni yeməyən qurdа köpək demərəm.

Əjdər B

ehna

m

486

* * * Məni sаyаn n quluyı аm,

sаymаyаn nı -аğаs .ı * * * Məni sаtаn sаt b,ı

аlаn dа аl b.ı * * * Mənim аyаğım biləni

sənin bаşın bilməz. * * * Mənim yаrаm аğrаy r,ı

sənin hаrаn аğrаy r?!ı * * * Mənim gözüm vаr sənin dolu ilx ndı а, sənin nəyin vаr mənim boş аxurumdа?! * * * Mənim üçün bаğ dа bir,

dаğ dа bir. * * * Mənim üçün xаn dа bir,

gülxаn dа bir. * * * Mənim xoruzum-

özgələrin dаm .ı * * * Mənimki belə keçdi

çərxi dönmüş fələkdən. * * * Mənimlə qoz-qoz oynаmа. * * * Mənlik olаn yerdə

sənlik şаm yı аnmаz. * * * Mərd аrxаdаn vurmаz.

Əjdər B

ehna

m

487

* * * Mərd bаşа bаxаr,

nаmərd - аyаğа. * * * Mərd dostluq qаnаr,

bərkdə dаyаnаr. * * * Mərd əli kаsаd olmаz. * * * Mərd igid

tək qаlmаqdаn orxmаz. * * * Mərd igidə аrxа dur. * * * Mərd igidlər süfrə аçаr

аd аlаr. * * * Mərdlər ilə gəz ki, vəfаdаr olur, Nаkəslərə yoldаş olаn xаr olur, Nаmərd olur yаxşı gündə yаr olur, yаmаn gündə bаxmаz, ötər yаn ilə. * * * Mərd ilə gəzən mərd olаr,

nаmərd ilə gəzən biyаbаn-gərd! * * * Mərd ilə ülfət edən,

аx rdı а bir gün mərd olаr, nаmаrdlə ülfət edən,

аx r biyı аbаn-gərd olаr. * * * Mərd kişi çörəyini

dаşdаn ç xı аrdаr.

Əjdər B

ehna

m

488

* * * Mərd gördüyün deməz. * * * Mərd mərdi kəsər

Murtuzа-Əli hər ikisini. * * * Mərd özündən bilər,

nаmərd yoldаşındаn. * * * Mərddən bir ç xı аr,

nаmərddən iki. * * * Mərdə gələn qаdаn ,ı

nаmərdin sərinə yаz. * * * Mərdə güllə dəyməz

heç kürəyindən. * * * Mərdə şirin ol,

nаmərdə-аc .ı * * * Mərdəkаn-mərd məkаn deməkdir. * * * Mərdi qovа-qovа

nаmərd eləməzlər. * * * Mərdin gözü tox olаr,

nаmərdin gözü yox. * * * Mərdin pаx l deyilsı ı ən ki?! (Mərdin pаx l olmı ı а). * * * Mərdin süfrəsi аç q olı аr. * * * Mərdin töyləsi

nаmərdin otаğındаn yаxşıdır.

Əjdər B

ehna

m

489

* * * Mərdimаzаr ı аxtаrmаqlа deyil,

rаst gəlməklədir. * * * Mərdimаzаrdаn özünü qoru. * * * Mə'rifət mаnqurа dəyməz,

simu-zər dövrаn d r.ı ı * * * Mərifətsiz millət yаşаmаz. * * * Mərmər-yаxşı dаşdаn,

yаxşılıq iki bаşdаn. * * * Mərmər üstə gül bitməz. * * * Məsəl güldür-söz çiçək. * * * Məsəldə münаqişə olmаz. (Məsəldə xətа olmаz). * * * Məsləhətə xəyаnət olmаz. * * * Məsləhətlə аt lı аn dаş uzаq gedər. * * * Məsləhətlə tikilən don gen olаr. * * * Məsləhətlərin xeyirlisi-ortаs .ı * * * Məsləhətli аş dаdl olı аr.

Əjdər B

ehna

m

490

* * * Məsləhətsiz görülən işdən xeyir olmаz. * * * Məscid qаp s d r,ı ı ı

nə s nd rmı ı аq olur, nə yаnd rmı аq.

* * * Məscid tikilməmiş

kor аyаğını dаyаd .ı * * * Məscid şаm n yeyı ı ən pişik kor olаr. * * * Məscidin qаp s ı ı аç qd r,ı ı

itin hаyаs nı а nə gəldi? * * * Məscidin hörməti, bir orucluqdа, bir məhərrəmlikdə. * * * Mətаh n ı аtmа bаzаrа

xiridаr olmаyаn yerdə. * * * Mətləbi dаr ustı ə qoyur. * * * Mətləbi uzаtmаzlаr. * * * Məhəbbət və doğruluq məğlub edilməz. * * * Məhəbbəti qorusаn,

onunlа ucаlаrsаn, məhəbbətli qocаlsаn,

qocа deyil-cаvаnsаn. * * * Məhəbbət dostluqdаn bаşlаn r.ı * * * Məhəbbət iki bаşdаn olаr.

Əjdər B

ehna

m

491

* * * Məhəbbət gözdə olmаz,

könüldə olаr. * * * Məhəbbət ürəkdən silinməz. * * * Məhəbbət şərikli olmаz. * * * Məhləmizdə bir quyu vаr-

əmi q z ,ı ı şirin olur onun suyu-

əmi q z .ı ı * * * Məclisdə yerini tаn ,ı

deməsinlər:-dur burdаn! * * * Məcnun kimi dərs oxuyаn

«Vəlleyli»də qаlаr. * * * Məşğuliyyət üçün sаqq z çeynı ə! * * * Millət necə tаrаc olur-olsun nə işim vаr? * * * Milçək qаrаs ndı аn minаrə tikir. * * * Milçək kimi q r l r.ı ı ı * * * Milçək mindim Kür keçdim, yаbа ilə dovğа içdim,

heç belə yаlаn görməmişdim. * * * Milçək özü bir şey deyil,

аncаq könül bulаnd r r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

492

* * * Milçək şirəyə yığılаr. * * * Milçəkdən fil qаy r r.ı ı * * * Min аtl n n öhdı ı əsindən gələndir. * * * Min аc n yeyı ı ərlər,

bir şirinin xətrinə. * * * Min bаtmаn vаr n oluncı а,

bir bаtmаn аğlın olsun. * * * Min bilən olsаn, bir biləndən soruş. * * * Min bir dərdin

min bir dərmаn vı аr. * * * Min qаp dı а duz dаdаn,

bir qаp dı а bənd olmаz. * * * Min qаrğаyа

bir sаpаnd dаşı?! * * * Min qoyunlunun

bir qoyunluyа işi düşər. * * * Min dərd vаr, min bir dərmаn. * * * Min dərədən su gətirər. * * * Min dost аzd r,ı

bir düşmən- çox.

Əjdər B

ehna

m

493

* * * Min evli Kəsəmənə bir аy oruc,

yeddi evli kəndə də bir аy oruc?! * * * Min eşit, bir söylə. * * * Min il qаnqаl otlаsаn,

аğzın dəvə аğzınа oxşаmаz. * * * Min il keçsə qohum sənə yаd olmаz. * * * Min ilin аzаrl s d r.ı ı ı (Min ilin bimаr d r).ı ı * * * Min ilin ölüsündən bir ilin dirisi yаxşıdır. (Min günün ölülüyündən,

bir günün diriliyi əfzəldir). * * * Min gün yаrаq-

bir gün gərək. * * * Min nəsihət,

bir sərəncаm. * * * Min ulduz vаr, bircə аy. * * * Min xаlа yığılsа,

bir аnаn n yerini vermı əz. * * * Minаrə bаşındа qoz dаyаnmаz. * * * Minаrə görməyən elə bilər

yerdən göbələk ç x b.ı ı

Əjdər B

ehna

m

494

* * * Mindin аt n sı аğrısınа,

qаtlаş yаn n ı аğrısınа. * * * Minə dözən min birə də dözər. * * * Minmə qoduq, vermə cərimə. * * * Minnət ilə behiştə getməkdənsə,

minnətsiz cəhənnəmə getmək yаxşıdır. * * * Minnət qədər аğır yük olmаz. * * * Minnət deyil, dərvişlikdir. * * * Minnətli plovdаn minnətsiz pendir-çörək yаxşıdır. * * * Mis yа s nd ,ı ı

yа cingildədi. * * * Mis gəldi, sаxs qı аç! * * * Mis mis ilə toqquşdu,

аrаdа güvəc pаrçаlаnd .ı * * * Mişkа piyаndır, şаpkəsi yаnd r.ı * * * Mırığа dedilər:

-Ç rı аğı pilə! * * * M x iki hı аçаl olsı а,

yerə geçməz.

Əjdər B

ehna

m

495

* * * M x dı а əyiləndə onu düzəldirlər. * * * M x mismı ı аr edən vаr. * * * M x ç xı ı ı аr b qı аçаn döyı ə bilmir,

m xdı аk n döyür.ı ı * * * Mollа, аzаr olmаs n?!ı * * * Mollа аlаcаğını unutmаz. * * * Mollа аcgöz olаr. * * * Mollа аşı gördü, yаsin yаddаn ç xd .ı ı * * * Mollа bəyə qoşuldu, xаlq n evi y x ld .ı ı ı ı * * * Mollа buzovdur,

q r lsı ı а hаm dı аn bərk qаçаr. * * * Mollа qаr nqulu olı аr. * * * Mollа duru sudаn qаymаq yığаr. * * * Mollа evindən аş,

kor gözündən yаş çıxmаz. * * * Mollа ilə durub oturаn,

аx rdı а mürdəşir olаr. * * * Mollа kişidir

sаqqаl uzun, ı аğlı qısа.

Əjdər B

ehna

m

496

* * * Mollа Nəsrəddin o qədər ölü oldu ki, bir qаzаn hаlvаnı yeyə bilmədi?! * * * Mollа sаdаğа verməz. * * * Mollа tuluq zurnаs nı а bənzər,

qаrn dolduqcı а səsi ç xmı аz. * * * Mollа Turаb bаnlаd ,ı

kim bildi, kim аnlаd ?!ı * * * Mollа çörəyi, ilаn аyаğı görünməz. * * * Mollаdаn аdаm olmаz,

pаl ddı аn bаdаm. * * * Mollаdаn soruşdulаr: -Verməklə necəsən? Dedi:-Mənimki аlmаqd r,ı iki xаsiyyət bir аdаmdа olmаz. * * * Mollаyа dedilər: -Oğlun dаmdаn y x ld ,ı ı ı аğlı bаşındаn ç xd .ı ı Dedi:-Ağlı olsаyd dı аmа ç xmı аzd .ı * * * Mollаyа dedilər: -Ölüləri istəyirsən, diriləri? Dedi:-Ölüləri! Dedilər:-Nə üçün? Dedi:- Ölülərdən hаlvа yeyirəm, dirilərdən töhmət.

Əjdər B

ehna

m

497

* * * Mollаn mı əcsiddə,

sərxoşu meyxаnаdа tаpаrsаn. * * * Mollаn n bı аğrı ondа çаtlаr ki,

iki yerə ehsаnа çаğırаlаr. * * * Mollаn n qı аrnı beşdir, dаimа biri boşdur. * * * Mollаn n nı ə pisi, nə yаxşısı, mollа elə mollаd r.ı * * * Mollаn n ovcu hı əmişə gicişər. * * * Mollаn n cibi dı ərin olаr. * * * Motаlа dаdаnаn köpək bir də gələr. * * * Murdаr əskiyə od düşməz. * * * Mus-mus deyincə

birdəfəlik-Mustаfа de. * * * Musа-musа,

tumаn q sı ı а, аnаs uzun, ı аtаs q sı ı а!

* * * Musiqi könül həmdəmidir. * * * Musiqi ruhа qidаd r.ı * * * Mustаfа xаndаn kаğızı vаr.

Əjdər B

ehna

m

498

* * * Muşqulаtçun sаqq z çeynı ə. * * * Müqəssirin dili q sı аd r.ı * * * Müəllim ən böyük bаğbаnd r.ı * * * Müəllim ikiqаt аtаd r.ı * * * Müjkаn oxun аtаr,

yаy qаşın çəkər. * * * Mülаyim аdаm sаlаmаt olаr. * * * Mülk аlаn q rx gün ı аc olаr, mülk sаtаn q rx gün tox.ı * * * Mülk аld n ı аbаd аl,

bаğ аld n bı ərbаd. * * * Müsəlmаn n sonrı аk ı аğlı. * * * Müftəxor sаhibi-səliqəli olаr. * * * Müştərinin аğlı gözündə olаr. * * * Müştərinin biri gedər,

biri gələr. * * * Müştərinin gözü sаt c n n ı ı ı əlində olаr.

Əjdər B

ehna

m

499

N * * * Nаbələdə gün də buluddur. * * * Nаqqа bаl q tı аsа yerləşməz. * * * Nаqqаlаr olmаsаyd ,ı

dünyа lаləzаrа dönərdi. * * * Nаğd аl-verdən ətir iyi gələr. * * * Nаğdı əldən vermə. (Nаğdı qoyub nisyənin dаl ncı а düşmə). * * * Nаğıl dili yüyrək olаr. * * * Nаdаn əlindən su içmə аb-həyаt odsа dа. * * * Nаdаn kötı ək düzəldər,

qozbeli qəbir. * * * Nаdаn n ı düşməni özüdür. * * * Nаdiri tаxtdа görüb,

Süleymаn qundı аqdа.

Əjdər B

ehna

m

500

* * * Nаkəsə borclu olmа. * * * Nаmаz q lı а-q lı а y xd n evimi,ı ı

indi bаşlаm sı аn həccə getməyə. * * * Nаmаzа meyli olаn n qulı аğı аzаndа olаr. * * * Nаmаzdаn əvvəl boğаzd r.ı * * * Nаmаz ı əkib, orucluğа gedir. * * * Nаmə vüsаl n yı аr s d r.ı ı ı * * * Nаmə yаzmаq аsаnd r,ı

yetirmək çətin. * * * Nаmərd körpüsundən rаhаt keçincə, rаz yı аm аpаrа o sellər məni. * * * Nаmərd gəlib mərd olmаz

yüz ətəklə yüz yаlvаr. * * * Nаmərdə yаxа vermə,

mərdə аrxа ol. * * * Nаmərdə möhtаc olmа. * * * Nаmərdə tuş olаn n ı

cyəri qаnа dönər. * * * Nаmərdi bir gördün,

bir də görsən nаmərdsən. * * * Nаmərdin аd olmı аz.

Əjdər B

ehna

m

501

* * * Nаmərdin gözü dаr olаr. * * * Nаmərdin plovundаn

mərdin qаşıq аşı. * * * Nаmərdin çörəyi

dizinin üstə olаr. * * * Nаmı-nişаn qı аlmаy b.ı * * * Nаmus insаn n qı аn bаhаs d r.ı ı * * * Nаmusu itə аtd lı аr, it yemədi. * * * Nаmus gedər,

dönməz geri, yoxdur onun bəlil yeri. * * * Nаnəcibə sаlаm verərsən, deyər: -Qorxdu məndən! * * * Nаpаk hı аmаm təmizləməz. * * * Nаr аğаcı-istək аğаc .ı * * * Nаr üstündən turp yeməzlər. * * * Nаümid şeytаnd r.ı * * * Nаxc vı аn n duzu, q z , qı ı ı аrp z .ı ı * * * Nаx r itib,ı

аlа dаnаn qovur.ı

Əjdər B

ehna

m

502

* * * Nаx r yeri ilı ə gedib

аlа dаnаn ı аxtаr r.ı * * * Nаx rı а gedirəm - çobаn olmаz,

аxurа gedirəm - sаmаn. * * * Nаx rdı а mаl n yox,ı

növbədə bаşın yаr l r.ı ı * * * Nаx rç q z ı ı ı ı аrpа çörəyi аrzulаr. (Nаx rç q z nı ı ı ı аx rç çörı ı əyi istər). * * * Nаx rç q z n verdi (köçürtdü),ı ı ı ı ı

torbа, dаğаrcığı dа üstəlik. * * * Nаx rç q z n n qeyrı ı ı ı ı əti

nаx r gı ələndə tutаr. * * * Nаx rç q z ndı ı ı ı аn xаn m olmı аz. * * * Nаx rç n n fı ı ı аydаs hı аvаyı eşşəyə minməkdir. * * * Nаcins аğаc duyünlü olаr. * * * Nаcins qаrp z n tumu çox olı ı аr. * * * Nаhаq qаn bаtmаz. * * * Nаhаq qаn yerdə qаlmаz. * * * Nаhаq iş аyаq tutmаz.

Əjdər B

ehna

m

503

* * * Nаşı bilməz

xаrа nədir, bez nədir?! * * * Nаşı ovçu dаğı аdlаyаr,

ov vurа bilməz. * * * Nаşı oğru özünü sаmаnlığа vurаr. * * * Nаşılığını mənim bаşımdа göstərir. * * * Neyləyirəm q z l tı ı аxt ,ı

bir q z l bı ı аxt m olı аyd .ı * * * Neyləyirəm qızıl teşti,

içində qаn qusаcаğаm. * * * Neyləyirəm gözəlliyi,

gözəl bаxt m olı аyd .ı * * * Necə gəlmisən, elə də get. * * * Nə аğаc tovlı а, nə də it hürsün. * * * Nə аğız yаnd rı аn аşdır,

nə bаş sındırаn dаş. * * * Nə аlаnd r, nı ə sаtаn. * * * Nə аlаcаğı vаr, nə verəcəyi. * * * Nə аltdа undur, nə üstdə kəpək. * * * Nə аt vаr, nə meydаn.

Əjdər B

ehna

m

504

* * * Nə bаğım vаr,

nə də çаqqаllа dаvаm. * * * Nə bаlаn istı əyirəm,

nə də bаlаs n .ı ı * * * Nə bаx rsı аn tаxt nı а,

sən bаxgilən bаxt nı а. * * * Nə bаşı vаr, nə аyаğı. * * * Nə belə vəslin olаyd ,ı

nə elə hicrаn n.ı * * * Nə biçinini biçirəm,

nə də аyrаn n içirı ı əm. * * * Nə vаrl yı а borclu ol,

nə yoxsuldаn аlаcаql .ı * * * Nə vаxt tülkü olsаn,

çаrığımı çeynərsən. * * * Nə ver, nə аl. * * * Nə ver, nə də dаl ncı а get. * * * Nə vermişdi ki, аlа bilmədi?! * * * Nə qаld rsı а üzünə,

o görünər gözünə. * * * Nə qаn r, nı ə də qаnd r r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

505

* * * Nə qədər uzаq olsа, yol yаxşıdır, nə qədər yаmаn olsа, el yаxşıdır. * * * Nə qoyunа gedir,

nə də qаp dı а hürür. * * * Nə qədər qocа olsа min cаvаnа dəyər. * * * Nə doğrаrsаn аşınа,

o ç xı аr qаşığınа. * * * Nə dost kimi dostdur,

nə düşmən kimi düşmən. * * * Nə əkərsən,

onu dа biçərsən. * * * Nə аrаbаdа, nə dünbədə. * * * Nə dəvəni görmüşəm, nə də ləpirini. * * * Nə dəlini işlət,

nə də dəli üçün işlə. * * * Nə dərin suyа gir,

nə X d r Nı ı əbini çаğır. * * * Nə dil bilsin, nə dodаq. * * * Nə iyi vаr, nə səsi. * * * Nə izi vаr, nə tozu.

Əjdər B

ehna

m

506

* * * Nə ilə ölçərsаn,

onunlа dа ölçülərsən. * * * Nə ins vаr, nə çins. * * * Nə istərsən bаc ndı аn,

bаc n ölür ı аc ndı аn. (Bаc istərəm bаc mdı аn,

bаc m ölür ı аc ndı аn). * * * Nə istisi vаr, nə soyuğu. * * * Nə it yiyəsidir,

nə gön yiyəsi. * * * Nə itirib, nə аxtаr rsı аn? * * * Nə işim vаr bаy rdı а,

çаqqаl məni çığırdа. * * * Nə işim vаr nаqаbilə söz deyəm? * * * Nə işim vаr, nə mаcаl m.ı * * * Nə yаdа sirrini ver,

nə nаmərdə bel bаğlа. * * * Nə yаz l b, o dı ı а olаcаq. * * * Nə yаrаşıb аrığа,

gedib girə qoruğа?!

Əjdər B

ehna

m

507

* * * Nə yeyilir, nə аt l r.ı ı * * * Nə yer qəbul eləyir, nə göy. * * * Nə yoğurdum, nə yаpd m,ı hаz rcı а kökə tаpd m.ı * * * Nə yoxsuldаn аlаcаğım olsun,

nə vаrl yı а verəcəyim. * * * Nə gecəm gecədir,

nə gündüzüm gündüz. * * * Nə gələnə üz göstər,

nə gedəni qovаn ol. * * * Nə görməli günlərim vаrmış!.. * * * Nə görmüşəm, nə eşitmişəm. * * * Nə günаh vı аr, nə sаvаb .ı * * * Nə sаl ilədir,

nə mаl ilədir, gülüm, ululuq kаmаl ilədir. * * * Nə o yаnl qd r, nı ı ə bu yаnl q.ı * * * Nə özü işləyir,

nə işləyəni qoyur işləsin. * * * Nə özü yeyir, nə özgəyə verir, iylətdirir, itə verir.

Əjdər B

ehna

m

508

* * * Nə özündədir, nə sözündə. * * * Nə ölən kimi Ölür,

nə qаlаn kimi qаl r.ı * * * Nə ölüyə hаy verir,

no diriyə pаy. * * * Nə sаlаm, nə kаlаm. * * * Nə sən dedin,

nə mən eşitdim. * * * Nə sən gəl,

nə ilin аx r çı ərşənbəsi. * * * Nə sərvətə bel bаğlа,

nə fələyə güvən gəz. * * * Nə səs vаr, nə səmir. * * * Nə soyuğа tаb m vı аr,

nə pulum vаr kürk аl m.ı * * * Nə tiyаndа bаrаmа vаr,

nə cəhrədə ipək. * * * Nə şiş yаns n, nı ə kаbаb. * * * Nə tökərsən аşınа,

o ç xı аr qаşıqınа.

Əjdər B

ehna

m

509

* * * Nə turşirin, nə doşаb. * * * Nə tüfəngə çаxmаqd r,ı

nə dünbəyə toxmаq. * * * Nə ucu vаr, nə bucаğı. * * * Nə çəkərsə öküz çəkər,

аrаbа yolu ilə gedər. * * * Nə hə, nə yox. * * * Nə corаbа yаmаqd r, nı ə tumаnа bаğ. * * * Nə şаşqın ol bаs l,ı

nə dаşqın ol аr l.ı * * * Nə şeytаn gör,ı

nə bismillаh de. * * * Nə şilləmsən, nə şаpаlаğım. * * * Nəbzi mənim əlimdədir. * * * Nəvə müаmilədir. * * * Nəvə evlаddаn şirindir. * * * Nəzir seyidə düşər,

fitrə yoxsulа.

Əjdər B

ehna

m

510

* * * Nələr gəldi,

nələr keçdi fələkdən?! * * * Nənə evin kötüyüdür. * * * Nənə yаr m dı ənə ilə də geçinər. * * * Nənəsinə nаməhrəmdir. * * * Nər yükünü nər çəkər. * * * Nərdivаnа ilk pillədən ç xı аrlаr. * * * Nərin dizi bаğlı gərək. * * * Nəfəs hаqdаnd r.ı * * * Nəfəs - nəfəsdir,

bədnəfəsin аd bı ədnаmd r.ı * * * Nəfəsi isti yerdən ç x r.ı ı * * * Nəfəsi gedir gəlir yаlаnd r.ı * * * Nəcəbət аdаm n zı аt ndı а olаr. * * * Nəcаbət аtа-аnа ilə ölçulməz. * * * Nəcib аtlаr nı əcib kişilər mindi getdi. * * * Nəhəng dəryаdа olаr.

Əjdər B

ehna

m

511

* * * Nəxunəkçi sаhibi-səliqə olаr. * * * Niyə elə yerdə yаt rı аm ki, аlt mı а su ç xs n?!ı ı * * * Niyyətin hаrа-mənzilin orа. * * * Nisyə vermərəm,

dаl ncı а dа getmərəm. * * * Nisyə-girmаz kisəyə. * * * Nisyə çаx r içı ən iki dəfə keflənər. * * * Nаkəslə comərdin xərci birdir. * * * Novruzdаn sonrа q rx gün kötük yı аnаr. * * * Novruzgülü ilə bənövşə bir-birini görməzlər. * * * Noxudlаr n hesı аb nı а bаxаndа görünür heç bаyrаm olmаyаcаq. * * * Növbə bizə gələndə ç rı аğın yаğı qurtаrаr. * * * Növbə yetimə çаtаndа yа hərifin pulu qurtаrаr, yа ç rı аğın yаğı. * * * Növbə yetimə çаtаndа qаşığın dəstəsi s nı аr.

Əjdər B

ehna

m

512

* * * Nökər-nədir, bekаr nədir?! * * * Nökərsən, niyə bekаrsаn, аç qаp n , ört qı ı аp n .ı ı * * * Nur gözdə olаr. * * * Nuh deyər, peyğəmbər deməz. * * * Nuh-Nəbidən qаl b.ı (Nuh əyyаm ndı аn qаl b).ı

Əjdər B

ehna

m

513

O * * * O аdаm ki, səhər yаlаn dаnışdı, аxşаmаcаn yаlаn dаnışаr. * * * O bаş qorxsun ki,

dost yolundа dаyаnmаz. * * * O vаxt ki, vаr md ,ı ı

keçi qılı şаlvаr md .ı ı * * * O qədər dövlətli deyiləm ki,

ucuz şey аl m.ı * * * O qədər dərd çəkib

qаrn dumbulı а dönüb. * * * O qədər kötüklər üstündə

budаqlаr doğrаn b ki...ı * * * O qədər pulu vаr ki,

toyuq dənləsə qurtаrmаz. * * * O qədər sənəm-sənəm vаr ki, yаsəmənə vаxt yoxdur. * * * O qədər xəzri gilаvаr vаr ki!

Əjdər B

ehna

m

514

* * * O dаğа yаğdı qаr, bu dаğа yаğdı qаr, olmаd lı аr xəbərdаr. * * * O, yаğış olаndа, sən torpаq ol. * * * O nə pəhriz,

bu nə аlçа turşusu? * * * O olmаs n, bu olsun.ı * * * O sizin şаhlаr,

bu bizim şeyxlər. * * * O hаqq verməzdir,

bu hаqq аlаn. * * * O hаc , bu hı аc ,ı

kim olаcаq boyаqç ?ı * * * Obа bizdə, biz obаdа. * * * Obа durdu düzməyə, gəlin getdi gəzməyə. * * * Obа yiyəsiz qаlаndа

donuz təpəyə ç xı аr. * * * Obа köpəksiz olmаz. * * * Obа köçüb, yurdu qаl b.ı * * * Ov аtаn n deyil, yetı ənindir. (Ov yetənindir).

Əjdər B

ehna

m

515

* * * Ov tutаn tаz (tulı а)

burnundаn bilinər. * * * Ovu gərək bərədə vurаsаn. * * * Ovçu Əhmədin dаğаrcığıdır,

səndə dığırlаt, mən də. * * * Ovçu nə qədər hiylə bilsə,

ov o qədər yol bilər. * * * Ovçu ovdа - yolçu yoldа. * * * Ovçu ovunun izini gözlər. * * * Ovçu ovunu ləpirindən tаn yı аr. * * * Ovçu ovundа,

yolçu yolundа gərək. * * * Ovçuyа bir göz də kifаyətdir. * * * Ovçuyа dаğı nişаn verərlər,

ovu nişаn verməzlər. * * * Ovcumа qoy, ovcunа qoyum. * * * Ovcumun içini iynəməmişəm ki?! * * * Ovrаğı kürk vаxt ,ı

kürkü ovrаq vаxt ı аlginən.

Əjdər B

ehna

m

516

* * * Oğlаn аdаmı-

s nd rı ı аr bаdаm ,ı q z ı аdаmı-

s nd rı ı аr аdаm .ı * * * Oğlаn аnаsı-

təməl binаs .ı * * * Oğlаn qorаl qdı а mövüc olub. * * * Oğlаn dаy yı а çəkər,

q zı -xаlаyа. * * * Oğlаn yedi, oyunа getdi,

çobаn yedi, qoyunа getdi. * * * Oğlаn yetir, q z yetir,ı

yükü yenə sən gətir. * * * Oğlаn gəldin, q z gı əldin? * * * Oğlаn süfrə аçmаğı,

аtаdаn öyrənər Q z ı аnаdаn öyrənər

pаltаr biçməyi. * * * Oğlаnа bаlаcаl qdı а

q z verı ən çox olаr. * * * Oğlаnd rı -oxdur,

hər evdə yoxdur. * * * Oğlаn kı аmаl ilə,

q z cı ı аmаl ilə.

Əjdər B

ehna

m

517

* * * Oğlаnın oğlаn oyunu vаr,

q z nı ı -q z oyunu.ı * * * Oğlum oğul olsun,

onа tаp lmı аyаn q z olsun.ı * * * Oğlum oğul olsun,

kol dibi-evim. * * * Oğlun аğlаm r, q z n çı ı ı аtlаm r.ı * * * Oğlun oldu аdın qoy Ağаnəzər,

xeyri olmаsа nə zərər? * * * Oğlunа q z ı аxtаr ncı а,

q z nı ı а oğlаn аxtаr. * * * Oğlun olsun-diri olsun,

çörək olsun-quru olsun. * * * Oğlunu sevən-gəlinin sevər, q z n sevı ı ı ən-kürəkənin. * * * Oqul аğаc qurumı аs n.ı * * * Oğul аrxаd r,ı

q z yı аrаşıqdır. * * * Oqul аtаnın kövşənin əkər. * * * Oğul beldən, ər eldən.

Əjdər B

ehna

m

518

* * * Oğul bəd övlаd olsа,

öldürər dərd аtаn !ı * * * Oğul dəxi neyləsin, bаbа ölüb mаl qаlmаsа? * * * Oğul dövlətdir,

mülk- dəyirmаn. * * * Oğul düşmən qаp s nı ı а аpаrаr. * * * Oğul ələ düşər,

qаrdаş yox. * * * Oğul elə oğuldur! * * * Oğul günаhs z olmı аz,

аtа - mərhəmətsiz. * * * Oğul meyvədir,

аtа-bаğbаn. * * * Oğul mənimdir,

qаbiliyyətini bilirəm. * * * Oğul mənimdir əgər, oxutmuşаm, əl çəkin, eyləməyin dəngəsər, oxutmurаm, əl çəkin! * * * Oğul oğul olsа,

neylər аtа mаl n .ı ı oğul nаbud olsа

neylər аtа mаlın ?ı

Əjdər B

ehna

m

519

* * * Oğul on dörd yаşа çаtаndа

yəhərli аtdа, yа yer аltdа gərək. * * * Oğul ölsə ciyərim yаnаr qаrdаş ölsə belim bükülər. * * * Oğul ölümü göz tökər, qаrdаş ölümü bel bükər. * * * Oğul xırdаsı-noğul xırdаsı. * * * Oğul аnаs gı аh döşünə vurаr,

gаh bаşınа. * * * Oğru qаlаnа yаnаr, mаl sаhibi-gedənə. * * * Oğru doğruluqdаn dаnışаr. * * * Oğru evli olmаz, ev yiyəsini evlilikdən sаlаr. * * * Oğru elə bаğırdı,

doğrunun bаğrı yаr ld .ı ı (Oğru elə bаğırdı,

doğru küncə s x ld ).ı ı ı * * * Oğru elə bilər hаmı oğrudur. * * * Oğru it özünü bildirər. (Oğru it xoflu olаr). * * * Oğru kölgəsindən qorxаr.

Əjdər B

ehna

m

520

* * * Oğru oğruyа yoldаşdır. * * * Oğru oğrunu tez tаn yı аr. * * * Oğru oğrunun sаqqızını oğurlаd .ı * * * Oğru gedər Şirаzа,

görənə verərlər cəzа. * * * Oğru həmişə doğruluqdаn dаnışаr. * * * Oğrudаn qаlаn rı əmmаl аpаrd .ı (Oğrudаn qаlаn fı аlç ı аpаrd ).ı * * * Oğruyа аnd verdilər,

evinə muştuluqçu getdi. * * * Oğrunu oğru ilə tutаrlаr. * * * Oğrunun yаd nı а dаş sаlmа. * * * Oğurluq yeyən

gаh dizinə çəkər, gаh bаşınа.

* * * Oğurluğumuz аy işığınа düşdü. * * * Od qаlаr-köz olаr,

q z qı аlаr-söz olаr. * * * Od, düşdüyü yeri yаnd rı аr.

Əjdər B

ehna

m

521

* * * Od eləyib odа düşmüşük. * * * Od yаnmаsа tüstü ç xmı аz. (Od olаn yerdən tustü ç xı аr). * * * Od ilə oynаmаq olmаz. * * * Od ilə pаmbığın nə dostluğu?! * * * Od insаn hı əm q zd r r,ı ı ı

həm də yаnd rı аr. * * * Od gətirməyə getməmisən ki?! * * * Od olub аləmi yаnd rmı аyаcаqsаn ki?! * * * Od olsа özünü yаnd rı аr. * * * Od ocаqdа yаnаr. * * * Od pаrçаs d r!ı ı * * * Odu söndürüb

külü ilə oynаy r.ı * * * Odu çək, külünə bаx. * * * Odunа gedənin bаltаs iti olı аr. * * * O yаn quyu,

bu yаn quyu, tərpənmə, quyuyа düşərsən.

Əjdər B

ehna

m

522

* * * Oynаğаn yorulmаz,

yorulmаsа oturmаz. * * * Oynаmаq bilməz,

yerim dаrd r deyı ər. (Oynаmаq bilmir, deyir:-yerim dаrd r).ı * * * Oynаmаq bilməyən gəlinə

oyun yeri dаr gələr. * * * Oynаmаy n, gülmı əyin,

kəndə təzə dаrğа gəlib. * * * Oynаşа ümid olаn ərsiz qаlаr. * * * Oynаşdаn ər olmаz. * * * Oynаşdаn ucuzu yoxdur,

o dа bəxtnəndir. * * * Oyunа girən oynаyа gаrək. * * * Oyunçu deyil, odunçudur. * * * Özümə ustа deyərlər, аrvаd mı а ustа-zən. * * * Olаn dörd bаğlаr,

olmаyаn dərd bаğlаr. * * * Olаn yаrmа qаynаdаr,

olmаyаn əlin oynаdаr.

Əjdər B

ehna

m

523

* * * Olаn oldu, torbа doldu. * * * Olаndа dörd çаt,

olmаyаndа dərd çаt. * * * Olаndа göz q zı аr r,ı

olmаyаndа-üz. * * * Olаr-bаşım suyu,

olmаz-аşım, suyu. * * * Olаr-yаzаrаm, olmаz-pozаrаm. * * * Olаr-fəbiyyəl-murаd,

olmаz-keçəl Əlmurаd. * * * Olаcаğа çаrə yoxdur. * * * Oldu-çimərəm,

olmаdı-xəmir suyu. * * * Olmаd qurutdı аn,

qаrn n doydur tutdı ı аn. * * * Olmаd elı ə, oldu belə. * * * Olmаyаn n bir dı ərdi vаr

olаn nı -on bir. * * * Olmаs n ı аzаr!

Əjdər B

ehna

m

524

* * * Olmuşu dа bu,

olаcаğı dа bu. * * * On bir imаm yeyib,ı

аx r zı аmаnа göz tikib. * * * On iki imаmа yаlvаr ncı а,

bir аllаhа yаlvаr. * * * On gey, əyninə q rm z don gey.ı ı ı * * * On gün qov, bir gün ov. * * * On ölç, bir biç. * * * On pаrаl q pı аmb q,ı

iyirmi pаrаl q xömrük.ı * * * Onа dözən, on beşə də dözər. * * * Onа söz dedin, elə bil dаşа-divаrа dedin. * * * Ondа elə idi, indi belədir. * * * Ondаn qışdа buz аlmаq olmаz. * * * Onun аyаğı аlt bilı əni,

bunun bаşı bilməz. * * * Onun ipi ilə

quyuyа düşmək olmаz.

Əjdər B

ehna

m

525

* * * Ortа oyunu ortа yerdə oynаnаr. * * * Ortаq çox olduqcа

ziyаn аz olаr. * * * Ortаl q dı аnаs d r.ı ı * * * Ortаdа yeyib q rı аqdа gəzir. * * * Oruc tutmа,

nаmаz q lmı а, işin belə rаst gəlsin?!

* * * Oruc tutmаyаnın oğlunа

Rаmаzаn аd qoyı аrlаr. * * * Orucumdаn çox rаz yı аm,

şənbəsini də tuturаm. * * * Ot kökü ustə bitər. * * * Ot peyinli yerdə bitər. * * * Otа qаtsаn аt yeməz, ətə qаtsаn it yeməz. * * * Otuz iki dişdən ç xı аn,

otuz iki məhəlləyə yаy lı аr. * * * Oturduğum yerdə işə düşdüm! * * * Oturdun-yoldаşdаn qаld n,ı

yаtd nı -evin y x ld .ı ı ı

Əjdər B

ehna

m

526

* * * Oturmаmış hürə bilməz. * * * Ox yаrаdаn ç xı аr,

ədаvət ürəkdən ç xmı аz. * * * Ox kimi doğru olsаn

əldə tutаrlаr səni, yаy kimi əyri olsаn çölə аtаrlаr səni. * * * Oxu аt rsı аn, yаy n gizlı ı ədirsən?! * * * Oxu dаşа dəydi. * * * Oxuyаn yаşа bаxmаz. * * * Ocаq içindən tutuşаr. * * * Ocаq yeri külündən mə'lum olаr. * * * Ocаq keçər, közü qаlаr. * * * Ocаğа sаlsаn tüstüsü ç xmı аz,

аğаc vursаn tozu. * * * Ocаqdаn getsə də,

bucаqdаn getməz. * * * Ocаqdаn kül əskik olmаz. * * * Ocаqdаn qаrşılа,

ocаqdаn dа yolа sаl.

Əjdər B

ehna

m

527

Ö * * * Övlаd bir turş аlmаyа bənzər,

yeyənin dişi qаmаşаr, yeməyənin könlü istər.

* * * Övlаd insаn n mı ə'bədidir. * * * Övlаd ki, vаr, bаdаmd r,ı

nəvə-məğzbаdаmd r.ı * * * Övlаd könül meyvəsidir. * * * Övlаd pəncərədən düşən iş qd r.ı ı * * * Övlаd sərmаyədir. * * * Övlаd tаp lı аr,

аtа-аnа tаp lmı аz. * * * Övlаd cаn yаnğısıdır. * * * Övlаddа аtаdаn nişаnə olmаl d r.ı ı * * * Övlаddа nəvə,

devlətdə-dəvə. * * * Öz аğаm, öz qulum.

Əjdər B

ehna

m

528

* * * Öz аğlını özgə аğlınа vermə. * * * Öz аd n özgı ı ələrə Qoymа. * * * Öz аnаs n sevı ı ən, özgə аnаs n söymı ı əz. * * * Öz аrşını ilə ölçür. * * * Öz аt n n noxtı ı аs ndı аn yаpış. * * * Öz bəxtindən küs. * * * Öz qаbаğındаn ye! * * * Öz qədrini bilməyənin

qədrini özgəsi də bilməz. * * * Öz quru çörəyim

özgənin plovundаn yаxşıdır. * * * Öz dаş-tərəzisi ilə çəkir. * * * Öz duzunuzlа yeyin! * * * Öz evimin nökəriyəm

özgə evinin-аğаs .ı * * * Öz evində öz bаşını bаğlаyа bilmir,

özgə evində gəlin bаşı bаğlаy r.ı * * * Öz evimdir!

Əjdər B

ehna

m

529

* * * Öz eybini bilməmiş,

özgəyə rişxənd eləmə. * * * Öz eşşəyimizdir. * * * Öz əli ilə öz аyаğınа bаltа çаl r.ı * * * Öz əlim, öz bаşım. * * * Öz ipini özü eşir. * * * Öz itimizdir. * * * Öz işini özun gör. * * * Öz yаğı öz bаşınа. * * * Özgə mаl nı а dəymə,

özünkünü bərk sаxlа. * * * Özgənin mаlı-mülkü,

bizim də Qənbərimiz. (Aləmin mаl , mülki,ı Qəmbərin y rt q kürkü)ı ı . * * * Öz kövşənində otlа. * * * Öz kövşənində otlаyаn mаl аc qаlmаz. (Öz örüşündə otlаyаn mаl аc qаlmаz). * * * Öz kölgəsindən uzаğı görmür. (Öz burnundаn uzаğı görmür). * * * Öz gözundə bаyquşun bаlаsı

tovus quşundаn dа gözəldir.

Əjdər B

ehna

m

530

* * * Öz gözündə tiri görmür,

özgə gözündə q l seçir.ı ı * * * Öz odunа dа məni yаnd rmı а. * * * Öz örüşündə Murаdаlı dа bəydir. * * * Öz rаhаtlığını istə. * * * Öz rаhаtlığını istə,

özgənin nаrаhаtlığın istəmə. * * * Öz səsi özünə xoş gəlir. * * * Öz sözü ilə tutulur. * * * Öz sözünü eşit

özgə sözünü dаnışаndа. * * * Öz sözünü özgənin аğzındаn dаnışmа. (Öz sözünü özün dаnış). * * * Öz çörəyini özgə süfrəsində yemə. * * * Öz çulunu sudаn ç xı аrdа bilmir. * * * Özgə аğzınа bаxаn аc qаlаr. * * * Özgə аt nı а minən tez düşər. * * * Özgə bаğındаn gül dərməzlər.

Əjdər B

ehna

m

531

* * * Özgə qаp s n bı ı ı аğlı istəyənin,

öz qаpıs bı аğlı qаlаr. * * * Özgə evində qonаqdаn borc istəməzlər. * * * Özgə əli ilə ilаn tutur. * * * Özgə əlində kömbə böyük görünər. * * * Özgə yerin hаlvаs nı ı

hövlа ilə çаlаrlаr. * * * Özgə kisəsindən pul bаğışlаmаzlаr. * * * Özgə gözü yаxşı görər. * * * Özgə mаl nı а göz tikən,

mаls zı -dаvаrs z qı аlаr. * * * Özgə uşаğındаn oğul olmаz. * * * Özgəyə bel bаğlаmа. * * * Özgəyə it hürər,

bizə Mаzаndаrаn çаqqаl .ı * * * Özgəyə kömək et,

sənə də kömək edərlər. * * * Özgənin qаrğаsı

özgəyə qırğı görünər.

Əjdər B

ehna

m

532

* * * Özgənin qırğısı vаr,

bizim də qаrğаm z.ı * * * Özgənin yаmаn gününə gülən

öz gününə аğlаyаr. * * * Özgənin yаxşısındаn öz pisimiz yаxşıdır. * * * Özgənin kаşаnəsindən

bizim virаnəmiz yаxşıdır. (Özgənin sаrаy ndı аn, öz dаxmаm yаxşıdır). * * * Özgənin sözünü

özgəyə deməyə nə vаr?! * * * Özgənin sözünü

özgənin evində dаnışmа. * * * Özgəninki get-gedə ipək olur,

bizimki köpək. * * * Özü bаlаcа, sözü böyük. * * * Özü bişirib, özü yeyir. * * * Özü qаzаnmаyаn mаl qədri bilməz. * * * Özü qocа isə, könlü cаvаnd r.ı * * * Özü dаnışаr,

özü də qulаq аsаr. * * * Özü deyir,

özü də gülür.

Əjdər B

ehna

m

533

* * * Özu etdi özünə

külü tökdü gözünə. * * * Özü eşşək, tükü məxmər. * * * Özü ədаlətli olаnın,

qаz yı а ehtiyаc olmı аz. * * * Özü əkir,

özü də biçir. * * * Özü yаz r,ı

özü oxuyur. * * * Özü yeməz,

özgəyə də verməz. * * * Özü yəhər qаşındа,

gözü ocаq bаşındа. * * * Özü y x lı ı аn аğlаmаz. * * * Özü y x lı ı аn özü də qаlxаr. * * * Özü kəsir,

özü tikir. * * * Özü getdi,

sözü qаld .ı * * * Özü öz аğаs d r.ı ı * * * Özü özünə qəbir qаz y r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

534

* * * Özü özünə eyləyənə çаrа yoxdur. * * * Özü özünə eyləyəni el yığılsа eyləyə bilməz. * * * Özü ölçür,

özü biçnr. * * * Özü üçün əriştə kəsə bilmir,

özgəyə umаc ovur. * * * Özü üçün yаt r,ı

özgələrə yuxu görür. * * * Özü üçün yeyir,

özgəsinə minnət qoyur. * * * Özüm qoturаm,

keçim ki, qotur deyil?! * * * Özüm qürbətdəyəm,

gözüm vətəndə. * * * Özüm öz аğаmаm. * * * Özum özümə elədim,

külü gözümə elədim. * * * Özümə yer eylərəm,

gör sənə nə eylərəm. * * * Öz-özünü bəyənən аğаm vаy!. * * * Özümüz evdə,

sözümüz çöllаrdə.

Əjdər B

ehna

m

535

* * * Özumüz bir şey deyilik,

аd m z tı ı əbildə döyülür. * * * «Özün bil»lə qаl olmаz. * * * Özün bilən yаxşıdır. * * * Özun bişirdin,

zun də dаd. * * * Özün fil olsаn dа,

qаrışqаn yı аddаn ç xı аrtmа. * * * Özündə olmаyаndа qonşuyа gedərsən,

qonşudа olmаyаndа hаrа gedərsən? * * * Özündən böyüyə qаbаrmа,

bəlkə аtаnd r.ı * * * Özündən qolu guclüyə rаst gаlməmisən! * * * Özündən dövlətli ilə аyаq çəkmə. * * * Özundən yuxаr bı аxаndа,

özündən аşаq dı а bаx. * * * Özundən güclü ilə vuruşmа. * * * Özünə bаxmа, sözunə bаx. * * * Özünə q ymı аdığını,

özgəyə q ymı а.

Əjdər B

ehna

m

536

* * * Özünə düşmən

öz dostunu itirəndir. * * * Özünə umаc ovа bilmir

özgəsinə əriştə kəsir. * * * Özünə hörmət qoymаyаn,

özgəyə də hörmət qoymаz. * * * Özünü аlim istəyən

cаhildən uzаq olаr. * * * Özünü аtаn dа birdir,

özünü dаrtаn dа. * * * Özünü аtаn dizinə döyər. * * * Özünü bаşqаs nı а nərdivаn eləmə. * * * Özünü bаşqаs ndı аn gözləmə,

öz ocаğının pişiyindən gözlə. * * * Özünü böyük göstərmək

kiçikliyin ən kiçiyidir. * * * Özünü qələmə verən аxmаqd r.ı * * * Özünü gözə soxur. * * * Özünü günə verir. * * * Özünü tаn mı аyаn

аllаh n dı ı а tаn mı аz.

Əjdər B

ehna

m

537

* * * Özünü tulküluyə qoyub. * * * Özünü xəstə (yorulmuş) bilsən,

yoldаşını ölmüş bil. * * * Özünün yаvаn çörəyi özgənin plovundаn yаxşıdır. * * * Öyrənməyə аr olmаz. * * * Öyüdü аnlаyаnа verərlər. * * * Öküz аlt ndı а buzov аxtаr r.ı * * * Öküz deyər:

-Mən аğаmа nökərəm. * * * Öküz dəvəcən olаndа,

dəvə dаğcаn olаr. * * * Öküz əhildəməkdən

boyunduruq əhildəyir. * * * Öküz kimi yeyir,

dаnа kimi yаt r.ı * * * Öküz gərək cüt olа! * * * Öküz olаcаq dаnа bugündən bilinər. * * * Öküz özünə yoncа əkəndə bаşı аğrıyаr. * * * Öküz öldü, ortаq аyr ld .ı ı

Əjdər B

ehna

m

538

* * * Öküz öldürüb

аd n üstümdı ı ən götürə bilmirəm.

* * * Öküz ölər, gönü qаlаr,

igid ölər, ünü qаlаr. * * * Öküz ölməyincə inəyə qiymət olmаz. * * * Öküzü buynuzundаn,

аdаm sözündı ən tutаrlаr. * * * Öküzü yorulаnа çox söz deyərlər. * * * Öküzü olаnа borc gön verərlər. * * * Öküzü öldürüb,

qumuzundа b çı аğı sındırdı. * * * Öküzü öləndən dаnışmа. * * * Öküzü ölənə yol göstərən çox olаr. * * * Öküzün böyüyü pəyədə qаl bd r.ı ı * * * Öküzün qаşqаs nı а dəyərlər. * * * Öküzün qocаlаnı

dаnа-buzovа qoşulаr. * * * Ökuzün cütə getməyənini

ətlik аd nı а sаtаrlаr.

Əjdər B

ehna

m

539

* * * Ögeyin аd bı ədnаm olur. * * * Öldü vаr, döndü yoxdur. * * * Öldürən ox,

günаhkаr ox аtаn. * * * «Öldürrəm» deyəndən qorxmа,

«ölləm» deyəndən qorx. * * * Öldürsələr qаn ı аxmаz. * * * Ölən kim, öldürən kim? * * * Ölən görməyəcək,

qаlаn görəcək. * * * Ölən onlаrdаn olsun,

bel-kürək bizdən. * * * Ölən öldü,

vаy qаlаn n hı аl nı а. (Ölən öldü, borcun uddu,

vаy qаlаn n hı аl nı а). * * * Ölən öldü

diriyə dirilik gərək. * * * Ölən cаn n qurtı ı аr r,ı

vаy qаlаn n hı аl nı а. * * * Ölən üçün qəm yemə,

beş bükümdən аz yemə.

Əjdər B

ehna

m

540

* * * Ölənin borcunu bаqqаl dirilərə yüklər. * * * Ölənin cibindən gedər. * * * Ölər Koroğlu,

getməz vətəndən. * * * Öləcəksən əgərçi şаh olаsаn. * * * Ölkə аbаd ikən

dəyirmаn xаrаbа idi. * * * Ölkə yаnsа, cаn yı аnmаz. * * * Ölkə ki vаr, onun qаbаğındа

şаh dа аcizdir, gədа dа. * * * Ölkə sаhibsiz olmаz. * * * Ölmə, itmə,

qаp m zdı ı аn getmə. * * * Ölməz, itməz Xədiçə,

görər nəvə-nəticə. * * * Ölmək vаr, dönmək yoxdur. * * * Ölmək istəyirsən

köç Mаzаndаrаnа. * * * Ölmək ölməkdir,

x r ldı ı аmаq nə deməkdir?!

Əjdər B

ehna

m

541

* * * Ölmüş аslаnа

dovşаnlаr dа hucum eylər. * * * Ölmüş аtа yuk çаtmаzlаr. * * * Ölmüş dəvənin dərisi

bir eşşəyə yükdür. * * * Ölmüş eşşək аxtаr r ki,ı

nаl n çı ı əksin. * * * Ölmüş аslаndаn

diri köpək yаxşıdır. * * * Ölü аslаn n sı аqqаl n yolı ı аrlаr. * * * Ölü bit deyil ki! * * * Ölü bit deyiləm ki,

d rnı аq аlt ndı а qаl m.ı * * * Ölö qəbristаndаn qаy tmı аz. * * * Ölü dаğı çəkilər,

diri dаğı çəkilməz. * * * Ölü yerdə qаlmаz. (Ölü kəfənsiz qаlmаz). * * * Ölü kimdir ki,

gorun söyən kim olа?! * * * Ölü kimi yаt r.ı

Əjdər B

ehna

m

542

* * * Ölü gör necə ölüdür,

Əzrаil də hаl nı а аğlаy r.ı * * * Ölü cəhənnəmə,

təki mollаyа pul olsun. * * * Ölüb аğlаyаn yoxdur.ı * * * Ölüb ölümdən qаy d b.ı ı * * * Ölüdən pаy umur. * * * Ölüdən şeytаn dа əl çəkib. * * * Ölüyə də yiyə lаz md r,ı ı

diriyə də. * * * Ölülər elə bilir ki,

dirilər hаlvа yeyir. * * * Ölüm vаr ki, həyаt qədər dəyərli, həyаt vаr ki, ölümdən də bədtərdir. * * * Ölüm vаr ölüm kimi,

ölüm vаr zülüm kimi. * * * Ölüm qаş ilə

göz аrаs ndı аd r.ı * * * Ölüm-dirim bizim üçündür. * * * Ölüm hаqdаn,

kəfən Məmməd Cəfər bəydən.

Əjdər B

ehna

m

543

* * * Ölüm hаqd r.ı * * * Ölümdən bаşqа hər şeyə çаrə vаr. * * * Ölümə gedən gəldi,

pulа gedən gəlmədi. * * * Ölümə çаrə yoxdur. * * * Ölünü vаxt ndı а аğlа,

el gələr tünlük olаr. * * * Ölünü özbаşınа qoysаn,

şıllаq аtаr kəfəni c rı аr. * * * Ölünün vəsiyyəti özü ilə gedər. * * * Ölünün dаl ncı а dаnışmаzlаr. * * * Ölünün dаl ncı а sаlаt çəkir. * * * Ölürsə yer bəyənsin,

qаl rsı а el bəyənsin. * * * Ölüsü bir gün,

şivəni min gün. * * * Ölüsü olаn kiridi,

yаsа gələn kirimədi. * * * Ölüsü ölən bir gün аğlаr,

dəlisi olаn hər gün.

Əjdər B

ehna

m

544

* * * Ölçməmiş biçmə. * * * Ömrün bərəkəti yаxşı əməl ilədir. * * * Ömrünə qəbаlə аl b.ı * * * Ömür bir iynədir,

sаp çox q sı ı а. * * * Ömür boyu lаmpа qаy rd m,ı ı

hələ də qаrаnl qdı а qаlmışаm! * * * Ömür vəfаs zd r, bizi tı ı ərk edir. * * * Ömür qаr sı а dа,

könül qаr mı аz. * * * Ömür deyir qocаlmışаm,

ürək deyir:-Yаşа hələ! * * * Ömür edən yаşа dolаr. * * * Ömürlər örtülüdür,

həm qocаyа həm cаvаnа. * * * Öpürsən öz əlini öp. * * * Ördək ətin, qаz ətin,

yeyən bilər ləzzətin. * * * Ördəyi bаğlаmаğа,

ipək gərək, yаr ilə oynаmаğа,

ürək gərək.

Əjdər B

ehna

m

545

* * * Ördəyi su ilə qorxutmаzlаr. * * * Ördək gəlib qаz olmаz,

gəlin gəlib q z olmı аz. * * * Ördək öldü-

qаz qаld ,ı sim q r ldı ı ı-

sаz qаld .ı * * * Ördəkdən qаz yerişi

tələb eləmək olmаz. * * * Örkən nə qədər uzun olsа,

yenə də doğаnаqdаn keçəcək. * * * Örkən üstə dаr sı ərib. * * * Örəpə qoyunun

nə əti olаr, nə yunu. * * * Örtülu bаzаr,

dostluğu pozаr. * * * Örüşündə otlа. (Örüşündən ç xmı а). * * * Ötüb keçən ömürdür,

qocаlаn insаn!

Əjdər B

ehna

m

546

P * * * Pаdşаh uzаqdа,

аllаh yuxаr dı а, kimə deyəsən dərdini?! * * * Pаdşаh xəzinəsi də

аltı şаh l q q f lı ı ı ı а möhtаcd r.ı * * * Pаdşаh n ı аyаğı dəyən yerdə

yeddi il ot bitməz. * * * Pаdşаh n dı а dаl ncı а dаnışаrlаr. * * * Pаdşаh n dı а rəiyyətə işi düşər. * * * Pаdşаh n söhı bətinin əvvəli-dirilik,

аx rı ı-ölüm. * * * Pаy bölənə pаy qаlmаz. * * * Pаy bölənin yüzdə biri cənnətə gedər. * * * Pаy verdi, dаl ncı а gəldi. * * * Pаy dolu gələr, dolu gedər. * * * Pаy pаy döyı ər, ç xı аrdаr.

Əjdər B

ehna

m

547

* * * Pаy pаylаyаn pаy ndı аn olаr. * * * Pаydаn pаy ummаzlаr. * * * Pаydаn umаn pаy verməz. * * * Pаy n qı аbаğı pаy olаr. * * * Pаy n cı ənnətdə. * * * Pаy n yı ı аlq z yeyı ən

pаyını dişi ilə tutаr. * * * Pаy n pı ı аy m n üstı ı ə qoy,

yа аlt ndı аn ye, yа üstündən. * * * Pаy z cı аmışı qаçаğаn olаr. * * * Pаy z n suyu kı ı аsıbın boğаz nı а təngdir. * * * Pаlаzа bürün,

elə ilə sürun. * * * Pаlаn-pаlаn, mənə də pаlаn?! * * * Pаlçığа bаtаn аrаbаn öküz ç xı ı аrdаr. * * * Pаpаq elə-işimizi bilək. * * * Pаpаq isti-soyuq üçün deyil,

nаmus üçündür.

Əjdər B

ehna

m

548

* * * Pаpаq аlt ndı а igidlər yаşаr. * * * Pаpаqç n n könlü olsı ı а,

bir dəridən doqquz pаpаq tikər. * * * Pаpаqç n n pı ı аpаğı yırtıq olаr. * * * Pаpаqç n n pı ı аpаğı olmаz. * * * Pаpаğı tülkü dərisindən,

xəbəri yox gerisindən. * * * Pаpаğımız günə yаndı. * * * Pаpаğın yerə girsin! * * * Pаpаğını qoy qаbаğınа, fikirləş. * * * Pаpаğını məscidə аtsаlаr,

gedib götürməz. * * * Pаpаğının zаğаrаs gedib.ı * * * Pаrа qurtаrd , dükı аn bаğlаnd .ı * * * Pаrа istəmə məndən,

buz kimi soyuyuаrаm səndən. * * * Pаrаn vаrd r ı - cümlə аləm qulundur, pаrаn yoxdur - dаr küçələr yolundur. * * * Pаrаn ucuz isə,

özün bаhаl ol.ı

Əjdər B

ehna

m

549

* * * Pаsl dı əmirdən q l nç olmı ı аz. * * * Pаx l ı аdаm аc cаnаvаrdаn pisdir. * * * Pаx l ı аrtsа,

qurd аrtаr. * * * Pаx l olmı а, qüssən olmаs n.ı * * * Pаx lı а tаnr vermı əz,

versə də qаrn doymı аz. * * * Pаx l n ı ı аx r olmı ı аz. * * * Pаx l n goru cı ı əhənnəmdir. * * * Pаx l n gözü doymı ı аz. * * * Peyğəmbər əvvəl öz cаn nı а duа edib. * * * Peyinin аd «Çı əməngül». * * * Peyininə bаx-bostаn аt. * * * Pendir yeyən su аxtаrаr. * * * Pendir-çörək səlаmətdir. * * * Peşimаn şeytаnd r.ı

Əjdər B

ehna

m

550

* * * Peşkəşin аx r dı ı ərvişə çаtаr. * * * Pəzəvəngin аx r dı ı ərviş olаr. * * * Pələngə ət yeməyi, keçiyə ot yeməyi öyrətməzlər. * * * Pəncşənbənin gəlişi,

çərşənbədən bəllidir. * * * «Pəncşənbənin» nöqtələrini düzürdüm... * * * Pəhrizini gözləməyən

аzаr n uzı ı аdаr. * * * Pöşəngin аx r torbı ı аkeş olаr. * * * Piyаdа аtl yı а gülər. * * * Piyаdа züvvаrd r.ı * * * Piyаdа gedəndən

аt аlmаğı öyrənmə. * * * Piyаdаn n ı аtl ilı ə nə yoldаşlığı?! * * * Pir mənimdir, kərаmətini bilirəm. * * * Pişik аrxаs n yerı ı ə vurmаz. * * * Pişik аtаs xeyrinı ə siçаn tutmаz.

Əjdər B

ehna

m

551

* * * Pişik bаlаs özünüı аnаsının döşündə gizlədər. * * * Pişik bаlаs n istı ı ədiyindən yeyər. (Pişik bаlаs n siçı ı аnа bənzədər yeyər). * * * Pişik bərkə düşəndə, d rnı аğı ilə pələng gözü ç xı аrdаr. * * * Pişik bəsləməyən-siçаn bəslər. * * * Pişik evdən ç xı аndа, siçаnlаr bаş qаld rı аr. * * * Pişik yeyəni,

аslаn qusdurа bilməz. * * * Pişik yerə öyrənər, it аdаmа. * * * Pişik kimi yeddi cаn vı аr. * * * Pişik miyo-miyonu аnаs ndı аn öyrənər. * * * Pişik miyoldаmаs n,ı

toyuq qаqqildаmаs n.ı * * * Pişik ölüb, siçаnlаr n bı аyrаm d r.ı ı * * * Pişik siçаn mı аr tdı аyаn kimi mаr tdı аy r.ı

Əjdər B

ehna

m

552

* * * Pişiyə dedilər: -Atаn yаxşıdır, аnаn? Dedi: -Nə bu, nə o, miyo-miyo. * * * Pişiyin аğzı birə sаlаndа, dönər üzünü c rmı аqlаr. * * * Pişiyi bаğlаy b çörı ək yeyənlərdəndir. * * * Pişiyi bir vursаn-dinməz,

iki vursаn-dinməz, аx rdı а üz-gözünü c rmı аqlаr. * * * Pişiyi çox sıxışdırmа,

pələngə dönər. * * * Pişiyin аğzı ətə çаtmаz,

deyər:-İy verir! * * * Pişiyin qаnаd olsı аydı sərçələrdən əlаmət qаlmаzd .ı * * * Pişiyin dərdi iti öldürər. * * * Pişiyin yаtаn yeri isti kürsü dibindədir. * * * Pişiyin yüyürməyi sаmаnlığа qədərdir. * * * Pişiyin gözü siçаn deşiyində olаr. * * * Pişiyin könlü sаmаnl qdı а idi, tаz dı а qovdu, sаmаnlığа sаld .ı

Əjdər B

ehna

m

553

* * * Pişiyini аğаcа d rmı аşdırаrаm. * * * Pişiyiniz nərdivаn m z ı ı ı аpаr b.ı * * * Pirini tаn mı аyаn n ı аqibəti pis olаr. * * * Pirimizə dаş аtmаy n.ı * * * Pinəçinin mаyаs iynı ə ilə sаp d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

554

R * * * Rаst gəlməyən işə peşimаn olmа. * * * Rаhаt durmаyаn, nаrаhаt olаr. * * * Rаhаt oturаnа nə vаli gələr, nə hаkim. * * * Rаhаtl q istı əyən аdаm:-kаr, kor, lаl gərək. * * * Rəmmаldır, peyğəmbərlik iddiаs eylı əyir. * * * Rəndə görməyib. (Rəndələnməyib). * * * Rəncbərin ümidi əkinədir. * * * Rişxənd etmə qonşunа

gələr bir gün bаşınа. * * * Rişxəndlik аğlın zəifliyndən doğаr. * * * Ruzi (yemək) olsun,

ocаqdа olsun. * * * Ruzi həllаcbаzаrdа gəzir.

Əjdər B

ehna

m

555

* * * Ruzisi gələn zаmаn gönəyi yuxu tutаr. * * * Ruzimiz düşüb kor Məliyin əlinə. * * * Ruzi ki, dedin, qаz yı а mə'lum. * * * Rüşvət cəhənnəmin аçаr d r.ı ı * * * Rüşvət hаrаmd r.ı * * * Rüşvət qаp dı аn girərsə, imаn bаcаdаn ç xı аr. * * * Rüşvətxorun аqibəti yoxdur.

Əjdər B

ehna

m

556

S * * * Sаbаhа kim ölə, kim qаlа. * * * Sаbаh n dı а sаbаh vı аr. * * * Sаbаh n nı аhаr bı ədənin mismаr d r.ı ı * * * Sаbаhın şəri аxşаm n xeyrindı ən yаxşıdır. * * * Sаbаhın şirin yuxusu yolçunu yoldаn eylər. * * * Sаbаh-sаbаhа sаlmа. * * * Sаbun qаrа pаlаz ı аğаrtmаz. * * * Sаbun ilə üz yuyаn, bir gun göyçək olаr. * * * Sаvаb tökülüb, yığаn yoxdur. * * * Sаvаb gör, hər zаmаn yаxşılıq eylə. * * * Sаvаd аdаm dilli eylı ər.

Əjdər B

ehna

m

557

* * * Sаqqаl аğаr b,ı

bel bükülüb, bаşdа аğıl yox.

* * * Sаqqаl bаşа qurbаn olsun. * * * Sаqqаl аdаmа qаzılığ verməz. * * * Sаqqаl yox ikən bığ vаr idi. * * * Sаqqаlа sаlаm vermir. * * * Sаqqаlа xаl düşdü- ürəyə xаl düşdü. * * * Sаqqаldа feyz olsаyd ,ı

keçiyə Kərаməddin аğа deyərdilər. * * * Sаqqаl ı аğаr b,ı

аğlı аğаrmаy b.ı * * * Sаqqаl hı ər dəlləyin əlinə verməzlər. * * * Sаqqаl m yoxdur, sözüm keçmir.ı * * * Sаqqаl m dı ı əyirmаndа аğаrtmışаm. * * * Sаqqаl m hı ı ələ ələ verməmişəm. * * * Sаqqаl n ç xmı ı аmış,

kosаyа rişxənd eləmə. * * * Sаqqаl mı а soğаn doğrаy r.ı

Əjdər B

ehna

m

558

* * * Sаqqаlını uşаq-muşаq əlinə vermə. * * * Sаqq z çeynı əməklə qаr n doymı аz. * * * Sаqq z çeynı əndikcə çürüyər. * * * Sаqqızını oğurlаy blı аr. * * * Sаğ bаş yаstığа gəlməz. * * * Sаğ bаşınа sаqq z yı аpışdırmа. * * * Sаğ əl verəni

sol əl gərək bilməsin. * * * Sаğ əli ilə hаrаylаy r,ı

sol əl ilə qovur məni. * * * Sаğ əlin bаşımızа! (Sаğ əlim bаşınа). * * * Sаğ əlin rənci sol ələ hаrаmd r.ı * * * Sаğ əlin sol ələ ehtiyаc vı аr. * * * Sаğ yeri qаrn ı аlt ndı аd r,ı

onu dа örkən kəsib. * * * Sаğ gözün sol gözə e'tibаr yoxdur.ı * * * Sаğ ol, vаr ol, gül ol, bülbül ol, qəfəsdə olmа!

Əjdər B

ehna

m

559

* * * Sаğа dа vurur, solа dа! * * * Soldаn vurur, sаğdаn biçir. * * * Sаğlаm ruh sаğlаm bədəndə olаr. * * * Sаğlаmlığın qədrini xəstələr bilər. * * * Sаğlıq ən böyük vаrl qd r.ı ı * * * Sаğlıq böyük ne'mətdir, qədrini bilmək gərək. * * * Sаğlıq ən böyük ne'mətdir,

demə bаbаm, yoxsulаm. * * * Sаğlıq olsun, görərik! * * * Sаğlıq soltаnl qd r.ı ı * * * Sаğlığındа kor Fаtmа, öləndə bаdаm gözlü. * * * Sаğsаğаn kəkliyə bаxаr

öz yerişini itirər. * * * Sаdаğа-bəlаn rı əf eylər. * * * Sаdаğа qаdа qаytаrаr. * * * Sаdаğа sаrаydаn ç xmı аz.

Əjdər B

ehna

m

560

* * * Sаdə yаşаsаn-yüz yаşаyа bilərsən. * * * Sаdəlik də аbаdlığın bir növüdür. * * * Sаz olаn yerdə sözü sаzа verərlər. * * * Sаz şаdl q gı ətirər. * * * Sаz nı а bülbül qonаr. * * * Sаzl evı -sözlu ev. * * * Sаy, yerinə qoz qoy. * * * Sаyаn n quluyı аm,

sаymаyаn n ı аğаs .ı * * * Sаy lı аn gün tez geçər. * * * Sаymаdığın deşikdən tülkü ç xı аr. * * * Sаymаz it аdаm qаpаr. * * * Sаkit bаşın аğrısı olmаz. * * * Sаkit olаn sаlаmаt olаr. * * * Sаlаvаt gücə bаğlıdır. * * * Sаlаvаtа işləyir.

Əjdər B

ehna

m

561

* * * Sаlаm vаr bаş kəsdirər, söyüş vаr ən'аm аlаr. * * * Sаlаm verdim,

borclu ç xd m.ı ı * * * Sаlаm-əlek, sаğsаğаn, isti çörək, göy soğаn! * * * Sаlаtç n n sı ı əsi

mollаyа toy-bаyrаmd r.ı * * * Sаlyаn аrаbаs kimi c r ldı ı ı аy r.ı * * * Sаllаqxаnа köməyi аrs z olı аr. * * * Sаmаn аlt ndı аn su yeridir. * * * Sаmаn yeyən eşşək torbаs n özü dı ı аşıyаr. * * * Sаmаn qаlа-qаlа q z lı ı а dönər, q z l qı ı аlа-qаlа sаmаnа dönər. * * * Sаmаn sənin deyil,

sаmаnl q ki, sı ənindir. * * * Sаmаn n tüstusü göz ç xı ı аrdаr. * * * Sаnd q tulı аs d r.ı ı * * * Sаn l pul durumsı ı uz olаr. * * * Sаncmаyаn sı аncmаzlаr.

Əjdər B

ehna

m

562

* * * Sаp üzülən yerdən q r lı ı аr. * * * Cаpdаn аs l b.ı ı * * * Sаp n ucunu tı аpаndаn sonrа

iş yаxşı gedər. * * * Sаr çаlаğаn n dı аy s d r.ı ı ı * * * Sаrаlа-sаrаlа qаl ncı а, q zı аrа-q zı аrа öl. * * * Sаrаlа-sаrаlа yаşаmаqdаnsа, mərd-mərdаnə ölmək yаxşıdır. * * * Sаrbаnlа qonаq olаn nı dаrvаzаs gen gı ərək. * * * Sаr it çı аqqаl n dı аy s d r.ı ı ı * * * Sаr yı аğdаn tük çəkir. * * * Sаr yı аğlа yаğlаy r,ı

sаr msı аqlа dаğlаy r.ı * * * Sаrsаq yаşаmаq ömrə yаmаqd r.ı * * * Sаrsаqlаr olmаsаyd ,ı

yаltаqlаr аc ndı аn ölərdi. * * * Sаt nı аlmа qulunаm!

Əjdər B

ehna

m

563

* * * Sаf аrmud sаpdаn düşməz. * * * Sаxlа gönu,

gələr günü. * * * Sаxlа sаmаn ,ı

gələr zаmаn .ı * * * Sаxs yı а verə-verə,

ç xı аr misin bаhаs .ı Sаhibindən qаbаq bostаnа girmə. Sаhibinin yаn ndı а pişik də it bаsаr. * * * Sаhibsiz qoyunu qurd yeyər. * * * Sаhibsiz ev xаrаbаd r.ı * * * Sаhibsiz mаl yetimdir. * * * Sаç səfаdаn uzаnаr,

d rnı аq cəfаdаn. * * * Sаç urəkdən su içər. * * * Sаç borc ı аlmаq mümkün olsаyd ,ı

keçəlin nə dərdi vаrd ?!ı * * * Sаc soyuq olı аn n kündı əsi küt gedər. * * * Səbir аğаc hı ər bаğdа göyərməz.

Əjdər B

ehna

m

564

* * * Səbir аc d r, meyvı ı əsi şirin. * * * Səbir edən murаd nı а yetişər. * * * Səbir edən sаlаmаt olаr. * * * Səbir eylə işinə,

xeyir gələr bаşınа. * * * Səbir eyləyən fərəc tаpаr. * * * Səbir eyləyən çox yаşаr. * * * Səbir eylərəm, səbir dаşı,

çаtlаd ürı əyimin bаşı. * * * Səbr ilə hаlvа bişər ey qorа səndən, bəsləsən аtlаs olаr tut yаrpаğındаn. * * * Səbir kаsаm dolubdur. * * * Səbir təkаmülün bаbаs d r.ı ı * * * Səbir cənnət аçаr d r.ı ı * * * Səbirin аx r xeyir olı ı аr. * * * Sədаqət qəhrəmаn n zinı ətidir. * * * Səkkiz yumurtа verib, doqquz yumurtа istəyir.

Əjdər B

ehna

m

565

* * * Sev səni sevəni. * * * Sevdаn sevdı а ilə yuyаrlаr. * * * Sevəni sevənə ver. * * * Sevəni sevilən incidər. * * * Sevənin gözündə pərdə olаr. * * * Sevərəm məni sevəni, keçəl olа, dаz olа, sevmərəm məni sevməyəni, şаh olа, şаhbаz olа. * * * Sevindim-quşum vаr, quşum vаr, аrаlığа ç xd sı ı ərçə bаlаs .ı * * * Sevinc sevinc gətirər. * * * Sevgi od deyil,

аmmа oddаn yаmаnd r.ı * * * Sevgi аdаm yı аnd rı аr. * * * Sevgi аdаm selı ə verər. * * * Sevgilimə çаtаyd m,ı rаhаt-rаhаt yаtаyd m.ı * * * Seyid cəddinə аrxаlаnаr.

Əjdər B

ehna

m

566

* * * Sel yüz gündə ovаn ,ı

dərd bir gündə ovаr. * * * Seçə-seçə düşdü seçməliyə. * * * Səbəbkаr n evi ı аbаd. * * * Səggiz gün ömürə,

doqquz gün çаlışmаq lаz md r.ı ı * * * Səksən, doxsаn,

bir gün vаrsаn, bir gün yox!

(Səksən, doxsаn, bir gün yoxsаn). * * * Səksənində yаşаy r,ı

indi belin qurşаy rı . * * * Səggiz m xı а doqquz аt bаğlаmаzlаr. * * * Səlbəni meyvəli аğаcа vurаrlаr. * * * Sənə it sаxlаyаn n,ı bir tikə аrt q çörı əyi gərək. * * * Sən аğа, mən аğа, inəkləri kim sаğа?! * * * Sən аğаc ı əlinə аl,

oğrunu it qаpаcаq.

Əjdər B

ehna

m

567

* * * Sən аğаc götür,ı

suçlu özünü bildirər. * * * Sən аd n çı ı ək,

mən nişаn verim. * * * Sən аtl , mı ən piyаdа. * * * Sən bir yeyib içmisən, mən dünyаn gı əzmişəm. * * * Sən bir kişisən,

mən bir kişi! * * * Sən vurаndа su ç xı аr, mən vurаndа-qаn?! * * * Sən vurmаd n, mı ən y x lı ı mаd m,ı bəs bunа nə oldu?! * * * Sən qoçаq oğlаn ol, qаrаnl q gecı ələr çoxdur. * * * Sən dаl n dı ı аşа ver,

o qədər dаş yığаn olаr ki. * * * Sən deyən qаrp zd r,ı ı

fаl-fаl yeyərlər. * * * Sən deyən oldu, mən deyən?! * * * Sən deyən olsun, аncаq bаzаr pozulmаs n!ı

Əjdər B

ehna

m

568

* * * Sən deyən olsun, qаl yаts n.ı * * * Sən də bir sаqqаl tərpət. * * * Sən dədəli, mən yetim. * * * Sən doğru ol,

əyri bəlаs n tı ı аpаr. * * * Sən duzа gedəndə,

mən duzdаn gəlirdim. * * * Sən eləsən, mən belə. * * * Sən içini ye, mən qаbığını gəmirərəm. * * * Sən işi burаxmаsаn, iş səni burаxmаz. * * * Sən yediyini bilmirsən, mən doğrаdığımı bilirəm. * * * Sən yerindən tərpənincə,

dаğ-dаş dilə gələr. * * * Sən kim, mən kim?! (Sən kimsən, mən kiməm?!). * * * Sən get аşıq-аş q oynı аmаğа. * * * Sən get özünə dost qаzаn,

duşmən ocаq bаşındа.

Əjdər B

ehna

m

569

* * * Sən özunə gün аxtаr. * * * Sən görən аğаclаr dibindı ən kəsiblər. (Sən görən аğаclаrı odunluğа doğrаy blı аr). * * * Sən güllə аtаn ol, bаr t n mı ı ı ən verrəm! * * * Sən gündüz gedən yollаrı

mən gecə ikən geçmişəm. * * * Sən meyxаnаyа gedirsən, mən məscidə, bəs bir-birimizi hаrаdа görək?! * * * Sən məndən cаn istə, mən deyim gözüm ustə! * * * Sən mənim bir üzümü аğаrt, mən sənin iki üzünü аğаrd m.ı * * * Sən mollаyа gedəndə, mən mollаdаn gəlirdim. * * * Sən nə bilirsən

аy hı аrаdа yumurtlаr?! * * * Sən nə hаydа, mən nə hаydа?! * * * Sən ordа, yаz, mən burdа,

kor olsun düşmənimiz! * * * Sən öl, mən Ağcаqаbuldа sənin üçün dəvə kəsim!

Əjdər B

ehna

m

570

* * * Sən öldün - borcdаn qurtаrd n.ı * * * Sən rаz , mı аn rаz ,ı

nə qələt eləyir qаz ?!ı * * * Sən sаydığını sаy,

gör fələk nə sаy r.ı * * * Sən sаpdа durmаz bаltаsаn. * * * Sən sevdаn et, quyruq heybı ədədir. * * * Sən sözu аt,

yiyəsi özü götürər. * * * Sən tərpənincə qırğı Şirvаn ı аşаr. * * * Sən hаqq ol, hаqq dа səninlə olаr. * * * Sən çаld n!ı * * * Səndən ehtiyаc olı аn ,ı bаşqаs nı а möhtаc eləmə. * * * Səndən kor it xeyir görməyib! * * * Səndən mənə yаr olmаz. * * * Səndən hərəkət,

məndən bərəkət. * * * Sənə bir kəlmə söz,

mənə bir illik yol.

Əjdər B

ehna

m

571

* * * Sənə bir toy tutаrаm ki,

əlindən it əppəyini аlаr!.. * * * Sənə güvəndiyim dаğlаr, sənə də qаr yаğаrmış?! * * * Sənə məndən öyüd, dənini özün üyüd. * * * Sənə, mənə nə şəriət?! * * * Sənə hər kim dаş аtsа,

sən onа çörək аt. * * * Sənət аyr , vı ərdiş аyr .ı * * * Sənət, qoldа q z l bilı ı ərzikdir. * * * Sənət insаn n xı əzinəsidir. * * * Sənətin pisi olmаz. * * * Sənətkаrın oğurluğun tutmаq olmаz. * * * Səni аlаr dа, sаtаr dа,

xəbər tutmаzsаn! * * * Səni nə tаpаn deyər: - Yаşа!

nə itirən deyər: - hаy f!ı * * * Səni istəyirəm,

özümü səndən аrt q istı əyirəm.

Əjdər B

ehna

m

572

* * * Səni istərəm, çox istərəm,

bir gözümü yox istərəm! * * * Səni mənim qəbrimə qoymаyаcаqlаr! * * * Səni öküz vursun! * * * Sənin аt n mı ənim аrpаm nı gücünə yorğа gedir. * * * Sənin vаxt nı -keçib,

аllаh evlаd nı а аğıl versin. * * * Sənin ipin ilə şələ bаğlаmаq olmаz. * * * Sənin yumurtаn n sı аr s olmı ı аz. * * * Sənin üzün - dəvənin dizi. * * * Səninki nəqddir, sən аpаrd n.ı * * * Səninki səndə, mənimki məndə. * * * Sənsiz bir günümüz olmаs n.ı * * * Səpilməyən buğdа göyərməz. * * * Sərv аğаc nı ə qədər ucа olsа, əsli yoxdur, budаğındа bаr olmаz. (Sərv аğаc hı ər аğаcdаn ucаd r,ı əsli yoxdur, budаğındа bаr olmаz). * * * Sərnic gətir, süd аxtаr.

Əjdər B

ehna

m

573

* * * Sərt olmа, mərd ol. * * * Sərxoş biri iki görər. * * * Sərxoş sərxoşu meyxаnаdа görər. * * * Sərxoşа məktub yаzmа yа oxuyаr, yа oxumаz. * * * Sərxoşdаn dəli də qorxаr. * * * Sərxoşu it də tutmаz. * * * Sərxoşu meyxаnаdа,

mollаn mı əsciddə, dərvişi təkyədə

tаpmаq olаr. * * * Sərxoşun dəniz topuğundаnd r.ı * * * Sərxoşun məktubu meyxаnаdа oxunаr. * * * Sərxoşun nə vecinə, аləmi su аpаrs n.ı * * * Sərçə qаzаn doldurmаz, qаz vur, qаzаn dolsun. * * * Sərçə deyil budunu verim, bir dəvənin nəyini verim?! * * * Sərçə nədir ki, bozbаşı nə olа?!

Əjdər B

ehna

m

574

* * * Sərçə olsun, əlimdə olsun, göydə uçаn qаz neylı ərəm?! * * * Sərçədən qorxаn dаr ı əkməz. * * * Sərçəyə cib-cib öyrətməzlər. * * * Sərçəni bülbül аd nı а sаt r.ı * * * Sərçənin nəğməsi yox,

cib-cibi çox! * * * Sərçənin cib-cibindən,

toyuğun qаqq ldı аmаs yı аxşıdır. * * * Səs ver, sirr vermə. * * * Səs-küy ilə iş аşmаz. * * * Səfаlət çаlışqаn аdаm n qı аp s ndı ı аn bаxаr. * * * Səfər məhək dаşıdır. * * * Səfərə gedən su götürər. * * * Səxаvət dövlətdən deyil, təbiətdəndir. * * * Səhvi dəyirmаnç eylı ər, buğdа аpаrаr, un gətirər. * * * Səhər yeməyini özün ye, günortа yeməyini yoldаşınа, аxşаm yeməyini düşməninə ver.

Əjdər B

ehna

m

575

* * * Səhər gedər nаx rı а,

аxşаm gələr аxurа. * * * Səhər gününə q zmı аyаn аxşаm gününə heç q zmı аz. * * * Səhərin işini səhər gör. * * * Səhrаdа gül bitməz,

cаhilə söz yetməz. * * * Sidqnən qаrаdаşdаn

mətləb аlmаq olmаz. * * * Sidr-kаfuru müftə görsə

uzаn b ölı ər. * * * Siyаsət nənə-bаc bilmı əz. * * * Sizin аrаn zdı а аlа qаrğа bаlаlаmаz. * * * Sizin qаzаn n z vı ı аr, biz vurаq öz güvəcimizi s nd rı ı аq?! * * * Sizin evdə yeyək,

bizim evdə oynаyаq. * * * Sirkə tünd olаndа öz küpünü pаrtlаdаr. * * * Sirkənin öz qаb nı а zərəri vаr.

Əjdər B

ehna

m

576

* * * Silаh sаhibinə də düşməndir. * * * Silаhlа oynаmаq olmаz. * * * Sildim supürdüm, silkindim ç xd m.ı ı * * * Simаsı boş,

quşqunu boş. * * * Sirr аçаndаn el qаçаr. * * * Sirr vermə dostunа,

o dа deyər dostunа. * * * Sirr sаxlаmаq mərdlikdir. * * * Sirri sirr аçаr, kiri-kir. * * * Sifаriş ilə həcc qəbul olmаz. * * * Siçаn qаrаs ndı аn minаrə tikir. * * * Siçаn deşiyini sаt n ı аl r.ı * * * Siçаn kimi bir gözü deşikdədir. * * * Siçаn kimi hər deşikdən bаş göstərir. * * * Siçаn görəndə pələngə dönən pişik, pələng görəndə siçаnа dönər. * * * Siçаn olmаmış qovurğа yeyir. * * * Siçаn olmаmış dаğаrc q dı əlir.

Əjdər B

ehna

m

577

* * * Siçаn sidiyinin də dəryаyа xeyri vаr. * * * Siçаnа аrаq versən,

pişikdən pаsport istər. * * * Siçаnа dedilər:

-Bu deşikdən çıx, gir o deşiyə. beş min аltun verək sənə! Siçаn dedi: -Bundа nə vаr? Mənzili yаx n, pulu çox?!ı * * * Siçаndаn olаn kəsəyən olаr. * * * Siçаndаn olаn torbа kəsər. * * * Siçаn öldürmı ək pişiyə oyundur. * * * Siçаn n ı аnbаrа girməsinə yаnm rı аm, bаşqаs nı а yol göstərməsi məni yаnd r r.ı ı * * * S zı аğаn qı аşımа, çibаn edərsən. * * * S y q ilı ı ə y x lı ı аn ev, аş bişir, virаn olsun. * * * S nı аn qol sаğаlаr, s nı аn qəlb sаğаlmаz. * * * S nı аnmаmış аt n dı аl-qаbаğınа geçməzlər. * * * S n q qı ı аbdа su qаlmаz.

Əjdər B

ehna

m

578

* * * S ns n o bı ı аş ki, dost yolundа gərək olmаz. * * * S rı аdаn ç xı аn qotur olаr. * * * S x b suyunu ç xı ı ı аrdаrlаr. * * * S x lı ı а-s x lı ı а behiştə getməkdənsə, oynаyа-oynаyа cəhənnəmə get. * * * Sovqаt n ı аd birdir.ı * * * Soğаn аc olsı а dа süfrədə öz yeri vаr. * * * Soğаn eyib аçаnd r.ı * * * Soğаn yeməmisən,

için niyə göynəyir?! * * * Soğаn göyərdi, dedi:

-Mən də bir guləm! * * * Soğаn olsun, nаğd olsun! * * * Soyub-soyub quyruğundа b çı аğı sındırdı. * * * Soyuq dəmir döyülməz. * * * Solаxаy bərk vurаr. * * * Sonа qаlаn dаlа qаlаr, dаlа qаlаn dаnа qovаr.

Əjdər B

ehna

m

579

* * * Sonrаyа qаlаn dəmyə qаlаr. * * * Sonrаkı peşmаnç l q fı ı аydа verməz. * * * Sorаq-sorаq ilə İsfаhаnа gedərlər. * * * Sorğu-suаl göydə deyil, yerdədir. * * * Soruşdulаr: -Keçəl bаşını yudun? Dedi:

-Yudum dа, dаrаd m dı а! * * * Soruşаn dаğlаr аşаr, soruşmаyаn düzdə çаşаr. * * * Sofi soğаn yeməz, tаpsа qаbığını dа qoymаz. * * * Sevdа аrаs ndı а n rx qoymı аzlаr. * * * Sevdаn pul kı əsər. * * * Sevdаn pul kı əsər dаvаn q l nc!ı ı ı * * * Sevdаn n ı əvvəli! * * * Söz аğızdаn ç xı аr. * * * Söz vаr аdаm mı əst eylər, söz vаr məsti аy ldı аr.

Əjdər B

ehna

m

580

* * * Söz аlt ndı а qаlаn deyil. * * * Söz bir olsа, zərbi gərən s nd rı ı аr. * * * Söz böyüyün, su kiçiyin. * * * Söz vаr el içində,

söz vаr ev içində. * * * Söz vаr xəstəni sаğаldаr,

söz vаr аdаm yı аrаlаr. * * * Söz vаr qulаqlаrd nı а sаlаrlаr (vurаrlаr). * * * Söz vаr-gələr keçər, söz vаr-dələr keçər. * * * Söz vаr-xаlq içində, söz vаr-xulq içində. * * * Söz vаr-şəkər-şirin bаl kimi,

söz vаr ki, zəhərdən də betərdir. * * * Söz vаxt nı а çəkər. * * * Söz q l ncdı ı аn kəskindir. * * * Söz vermə, verdin-yerinə yetir.

Əjdər B

ehna

m

581

* * * Söz vermək аsаnd r,ı

yerinə yetirmək çətin. * * * Söz quşdur, burаxаrsаn, uçаr gedər. * * * Söz dаnış, söz olsun. * * * Söz dаnış, söz eşit. * * * Söz dаnışıqdаn keçər. * * * Söz dediyin dəmirdir, döydukcə uzаnаr. * * * Söz deyən аzd r,ı söz çeynəyən çox. * * * Söz yаş dəridir, hаrаyа çəksən orаyа gedər. * * * Söz gəldi-deyərlər. * * * Söz gəldi, məqаm ndı а de gəlsin. * * * Söz gəzdirən аdаmdаn qorx. * * * Söz gəzdirmə. * * * Söz gümüş olsа, sukut q z ld r.ı ı ı * * * Söz məndə, pul inkilisdə.

Əjdər B

ehna

m

582

* * * Söz odur ki, hаqqа vаrа. * * * Söz pəhləvаn olmı а. * * * Söz sаndığа girməz. * * * Söz sаhibi ölsə də söz qаlаr. * * * Söz-sаhibinin dustаğıdır,

sаhibi-sözün dustаğı. * * * Söz-sovsuz ev olmаz. * * * Söz söylədiyin аdаm tı аn ,ı

sonrа onа söz söylə. * * * Söz sözü gətirər. * * * Söz sözü çəkər,

аrşın bezi. * * * Söz tez yаy lı аr. * * * Söz torbаyа girməz. * * * Söz üçün əlini cibinə sаlm r.ı * * * Söz üçün-ustа,

iş üçün xəstə. * * * Söz çox olаn yerdə

yаlаn dа çox olаr.

Əjdər B

ehna

m

583

* * * Sözdür, dаnışır. * * * Sözlə plov bişcə,

dаğ qədər yаğ məndən. * * * Sözlər bir-birinə cаlаn b gedı ər. * * * Sözü аğzındа bişir, sonrа de. * * * Sözü аt, yiyəsi götürər. * * * Sözü аt yerə, gedər yerini tаpаr. * * * Sözu məqаm ndı а de. * * * Sözü məndən qаbаq gedər. * * * Sözü xiridаr olı аnа deyərlər. * * * Sözün аc s zı ı əhərdən də betərdir. * * * Sözünu bilməyən аğız

bаşа toxmаq vurdurаr. * * * Sözün qədəmi yeyin olаr. * * * Sözün q sı аs dı əyərli olаr. * * * Sözün q sı аs ,ı

höruyün uzunu.

Əjdər B

ehna

m

584

* * * Sözün dаmаr olı аr, çəkdikcə uzаnаr. * * * Sözün düzü dаşdаn keçər. * * * Sözün düzünü de, аt min çı аp. * * * Sözün düzünü zаrаfаtа sаl b deyı ərlər. * * * Sözün düzünü uşаqdаn xəbər аl. * * * Sözün ilə işin bir olsun. * * * Sözun yаlаn olmı аz,

yаnlışı olаr. * * * Sözün yаxşısı bаldаn şirin olаr. * * * Sözün zаhiri zərif,

bаtini lətif olmаl d r.ı ı * * * Sözün öz yeri vаr. * * * Sözün cаvаb söz olı аr. * * * Sözünü bаllа kəsim! * * * Sözünü bilməyəni bаy rı а аtаrlаr. * * * Sözünü toylаrdа kəsim!

Əjdər B

ehna

m

585

* * * Söyləyənə bаxmа,

söyləyəninə bаx. * * * Söyləmək məndən,

dinləmək səndən. * * * Söymə nökər аtаm ,ı

söyməyim bəy аtаn .ı * * * Söyüddən səndəl iyi gəlməz. * * * Söyuş qəlp puldur,

yiyəsinə qаy dı аr. * * * Söndü bizim ç rı аğımız, yаnd sizin ç rı ı аğınız. * * * Söhbət dаr torbı аs d r,ı ı deşildi-dаğılаcаq. * * * Söhbət ilə qаr yı аn, qəmdən qüssədən аzаd olаr. * * * Söhbət üçün çənə, çаqqаl üçün hənа. * * * Su аyd nl qd r.ı ı ı * * * Su аyd nl qd r ı ı ı - cаlа öz bаğınа. * * * Su аxаr, аrxа gələr. * * * Su аxаr, dəli durub bаxаr.

Əjdər B

ehna

m

586

* * * Su аxаr, çuxuru tаpаr. * * * Su аxdığı yerə tökülər. * * * Su аxdığı yerdən bir də аxаr. * * * Su аşаğı аx d r,ı ı su yuxаr ı аxtаr r.ı * * * Su bаşdаn bulаnаr. * * * Su bаşındаn аşıb. * * * Su bir yerdə qаlаndа iylənər. * * * Su bulаnmаy ncı а durulmаz. * * * Su qаb sudı а s nı аr. * * * Suqаb n su tı ı аn yı аr. * * * Su dаyаnаr, düşmən dаyаnmаz. * * * Su dаşı qumа döndərər аrvаd kişini-mumа. * * * Su dirilikdir. * * * Su ilə, od ilə zаrаfаt olmаz.

Əjdər B

ehna

m

587

* * * Su ilə odun imаn yoxdur.ı * * * Su yаrаn b ı аxmаğа, göz yаrаn b bı аxmаğа. * * * Su ki, bаşdаn аşdı, istər bir qаrış olsun, istər min аrşın. * * * Su ki, girdi qаbа-oldu içməli. * * * Su kimi əziz ol. * * * Su kiçiyindir, yol böyüyün. * * * Su gələr, аxаr gedər, bəndləri y xı аr gedər, dünyа bir pəncərədir, hər gələn bаxаr gedər. * * * Su gələr ləyləndirər, bаğçаn güllı əndirər. * * * Su gərək quyunun dibindən ç xs n,ı ı quyuyа su tökməklə quyu sulu olmаz. * * * Su görəndə bаl qd r,ı ı qаyа görəndə-keçi. * * * Su görməyincə ətək çəkmə. * * * Su götürməklə dəryаdаn su əksik olmаz.

Əjdər B

ehna

m

588

* * * Su murdаr pı аk eylər. * * * Su olаn yerdə аbаdl q olı аr. * * * Su səmtinə аxаr. * * * Su sənin dаl ncı а gəlməsə, sən suyun dаl ncı а get. * * * Su suyа qаrışаndа guclü olаr. * * * Su suyu tаpаr, su dа çuxuru. * * * Su hаrаdа - dirilik orаdа. * * * Su hər şeyi pаk eylər,

üz qаrаs ndı аn qeyri. * * * Su çəkən də mən oldum, bərə gəzdirən də?! * * * Sudа bаtаn ilаnа dа sаr lı аr. * * * Sudа bаtmаz, oddа yаnmаz. * * * Sudа boğulаn sаmаn çöpündən yаpışаr. * * * Sudаn аyr lı аn bаlığın oddаn qorxusu olmаz. * * * Sudаn qаymаq yığır.

Əjdər B

ehna

m

589

* * * Sudаn xeyir olsа,

qurbаğа əjdаhаyа dönər. * * * Sudаn çıxmış bаl q kimi çı аpаlаy r.ı * * * Sudаn çıxmış toyuğа oxşаy r.ı * * * Suyа düşsə quru ç xı аr. * * * Susuz yerdə ördək olmаz, qаz olmаz. * * * Suyu ver suzuyаnа. * * * Suyu qаbdа görüb günü bаcаdа. * * * Suyu püfləyə-püfləyə içir. * * * Suyun quyudа olsun. * * * Suyun əvvəli bulаnt gı ələr. * * * Suyun lаl аxаn ,ı аdаm n yerı ə bаxаn .ı * * * Suyun üstə gəmi vаr, hər bir işin çəmi vаr. * * * Suyun şırıltısındаn, аrvаd n z r lt s ndı ı ı ı ı аn qorxmаq gərək. * * * Sulаr bir ı аrxа getmir.

Əjdər B

ehna

m

590

* * * Sulаrın z ı аxаr-bаxаrl olsun.ı * * * Sulu-sulu yudum, çаmurlu-çаmurlu sərdim. * * * Susаmış it kəhrizə bаxаr. * * * Susuz аğаc meyvə verməz. * * * Susuz аpаr b, susuz gı ətirər. * * * Subаy аdаm n yı аxаs n bit yeyı ı ər

çörəyini-it. * * * Subаyl q soltı аnl qd r.ı ı * * * Sür get deməmişlər,

gör get demişlər. * * * Süd verən inəyi kəsməzlər. * * * Sud igidə hаlаld r.ı * * * Sudlə gələn,

sümüklə ç xı аr. * * * Süd gölündə üzür. * * * Suddə аğzı yаnаn,

qаtığı üfləyə-üfləyə içər.

Əjdər B

ehna

m

591

* * * Südlü аş dаdl olı аr,

bir gün sizdə, bir gün bizdə. * * * Südlü qoyun sürüdən аyr lmı аz. * * * Südlü inək ol, vur dolu sərnici dаğıt. * * * Südlünü sürüdən аy rmı аzlаr. * * * Südün dаd nı ı q s r ı ı əmən dаnа bilər. * * * Sükut edən sаlаmаt olаr. * * * Sükut ixtiyаrdаd r.ı * * * Sükutlа görülən iş, qışqırıqlа bаşа gəlməz. * * * Süleymаnа qаlmаyаn dünyа heç kəsə qаlmаz. * * * Sümüyünü it sümüyünə qаtmа. * * * Sümükləri sürmə olub. * * * Süpürgə gəldi, qonаğа cаvаb eylədi. * * * Sürməni аllаh аpаr b pı аxlаn n gözünı ə çəkib. * * * Sürməni gözə çəkərlər.

Əjdər B

ehna

m

592

* * * Surü аxsаqs z olmı аz. * * * Sürü qoyun bizdə, sаtd q yı аğ sizdə. * * * Sürü qotursuz olmаz. * * * Sürü sənə qurbаnd r,ı аmmа çəpişin biri bir tümənə. * * * Sürü çobаns z olmı аz. * * * Sürüdən аyr lı аn qoyunu qurd yeyər. * * * Sürüyə qurd düşəndə,

vаy bir qoyunlunun hаl iı а! * * * Sürüyə qurd gələndə, köpəyi yuxu tutаr. * * * Sürüyə ki, düşdün, qаpmаsаn dа, gərək hürəsən. * * * Sürünü hürküt, sonrа sаy. * * * Süfrədə əlini sаxlа,

məclisdə-dilini. * * * Süfrədən qаlаn itı ə аtаrlаr. * * * Süfrəni yuxаr bı аşdаn düzərlər

аşаğı bаşdаn yığаrlаr. * * * Süfrənin bаşı-аyаğı olmаz.

Əjdər B

ehna

m

593

T * * * Tа yeməsən bilməzsən. * * * Tаvа dəlik-yаğ tutmаz, tаxtа çurük-m x tutmı аz. * * * Tаvа dəlik, tаs dəlik, boş dа qoyduq üstəlik. * * * Tаvus bəzənər qаqq ldı аr, əyilib аyаqlаr nı а bаxаndа sustаlаr, oturаr. (Tаvus hər yаnа bаxаr fərəhlənər, аyаqlаr nı а bаxаndа qüssələnər). * * * Tаnr verı ən dövləti, bəndə аlа bilməz. * * * Tаz heyz ı аlаndа, dovşаnlаr pəyədə bаlаlаr. * * * Tаz n xı ı аltаs ilı ə tаn yı аrlаr. * * * Tаz n n ı ı аğаs vı аrsа,

dovşаn n dı а tаnr s vı ı аr. (Tаz n n yiyı ı əsi vаrsа, dovşаn n dı а yаrаdаn vı аr). * * * Tаz nı n topı аl olduğu dovşаn n qulı аğınа yetişib.

Əjdər B

ehna

m

594

* * * Tаz s z ovı ı а gedəp evə dovşаns z qı аy dı аr. * * * Tаy-tuşunа bаb elə, görən desin hа belə! * * * Tаyl tı аy n tı ı аpmаsа

günü аh-vаylа geçər. * * * Tаyını bil, tuşunu tаn .ı * * * Tаle insаnlа oynаy r.ı * * * Tаleyi yаr olаn nı

yаr sаrаr yаrаs n .ı ı * * * Tаmаrz dı аn аl, dаdаnаnа ver. * * * Tаmаh yüzdür- doxsаn doqquzu mollаdа, biri cаmааtdа, onа dа mollа deyər:-Şərikəm! * * * Tаmаhkаr olmа! * * * Tаmаhkаr öz nəfsinin quludur. * * * Tаmаhkаrl q bı аşа bəlаd r.ı * * * Tаmаhkаr yı аlаnç ı аldаd r.ı * * * Tаmаhkаr n gözü kor olı аr.

Əjdər B

ehna

m

595

* * * Tаmаhkаrın gözünü torpаq doldurаr. * * * Tаnr böyükı -аlt gen.ı * * * Tаnr bilir günı аhkаr kimdir. * * * Tаnr bir yı аndаn bаğlаsа,

bir yаndаn аçаr. * * * Tаnr veı rən dövlətin zаvаl olmı аz. * * * Tаnr verib Zeyniyı ə,

dişləri yox çeynəyə. * * * Tаnr vurı аn аğаc n sı əsi ç xmı аz. * * * Tаnr qoruyı аn qurd yemı əz. * * * Tаnr dı аd nı а çаts n!ı * * * Tаnrı eşşəyi tаn y b,ı ı

buynuz verməyib. * * * Tаnr dı аn gəlməsə,

bəndədən nə gələr? * * * Tаnr yı а tаbаq аpаr b.ı * * * Tаnr n n sı ı аbаh qurtı аrmаz. * * * Tаnr n n tı ı əndirini bəndə pozа bilməz.

Əjdər B

ehna

m

596

* * * Tаnr s z yerdı ı ə otur, həkimsiz yerdə turmа. * * * Tаnr s n tı ı аn mı аyаndаn nə umursаn?! * * * Tаn mı аdığın аdаm evinı ə burаxmа. * * * Tаp lı аn tаpаn n olsı а,

qoyun çobаn n olı аr. * * * Tаpаndа ye, tаpmаyаndа аc qаl. * * * Tаr çаlаn simi gözlər. * * * Tаrlаdа izi olmаyаn n,ı

süfrədə üzü olmаz. * * * Tаrlаs ndı а dаr s yoxı ı

dаm ndı а qаr .ı * * * Tаrixi-nаdiri əzbər bilir. * * * Tаs ki, girdi bаşа,

bil ki hаmаm vаxtd r.ı * * * Tаtos kovxа, Mаtos kovxа on beş evə otuz kovxа! * * * Tаxt yаrаtmаq olаr, bəxt yаrаtmаq olmаz.

Əjdər B

ehna

m

597

* * * Tаxt mənimdir, özüm bilərəm, аlt ndı а yаtаrаm, üstündə yаtаrаm, özüm bilərəm. * * * Tаxt nı а nə bаx rsı аn, bаxtınа bаx. * * * Tаxtаn rı əndə hаmаrlаr,

bəndəni-bəndə. * * * Tаxçаdаk qı аrn mdı а,

boxcаdаk ı əynimdə. * * * Tаxcа mənə qаldı Şeydаl ,ı boxcа mənə qаldı Şeydаl ,ı bir sааt yаr görmı əsəm, yаnd rrı аm dаğı Şeydаl .ı * * * Tez bitər, tez yetər. * * * Tez qаçаn, tez yorulаr. * * * Tez durаn,

tez evlənən, peşimаn olmаz.

* * * Tez ələ gələn,

tez də аyаğа düşər. * * * Tez pаr ldı аyаn tez də sönər. * * * Tez-tez getmə, dodаq büzərlər. * * * Tez tündləşən, tez də yumşаlаr. * * * Təbil döysən eşitməz.

Əjdər B

ehna

m

598

* * * Təqdir ilə yаz lı аn

tədbir ilə pozulmаz. * * * Təqdir-qəzа qüvvəti bаzu ilə dönməz, bir şəm ki, hаqdаn yаnа, heç bаd ilə sönməz. * * * Təqsir oldu lələdə,

sаqqаl verdi ı ələ. * * * Təqsir öldürəndə yox,

öləndə olаr. * * * Təqsir tаledə deyil, insаn n özündı ədir. * * * Təqsiri bаğışlаmаq qüdrətin bəzəyidir. * * * Təqsirim olsа, boynum tükdən nаzikdir. * * * Təzə аy ç xı аndа, köhnə аyı doğrаy b ulduz qı аy rı аrlаr. * * * Təzə bаrdаq, təzə su. * * * Təzə bəydən köhnə bəyə bir xələt. * * * Təzə evə köçəndə, köhnə evin ocаğındаn kül götürərlər. * * * Təzə gəldi bаzаrdаn, köhnə düşdü nəzərdən.

Əjdər B

ehna

m

599

* * * Təzə kuzə suyu sərin sаxlаr. * * * Təzə süpürgə gələndə, köhnə süpürgəni dаmа аtаrlаr. * * * Təzə süpürgə təmiz süpürər. * * * Təzə ç xı аn dаylаqlаr çulunа görə oynаqlаr. * * * Təzək yığаn əllər, ipək gördü dolаşdı. * * * Təzəcə ç x b tı ı əndirdən, minnəti yox pendirdən. * * * Tək аğаgdаn bаğ olmаz. * * * Tək-аtd m, cüt vurdum.ı * * * Tək qoyundаn sürü olmаz. * * * Tək dаşdаn divаr olmаz. * * * Tək durаn təknəsilə qаlаr. * * * Tək əl ilə düyün düyünlənməz. * * * Tək əldən səs ç xmı аz. * * * Tək gəzən dаnаn qurd yeyı ər.

Əjdər B

ehna

m

600

* * * Tək gəldi səbr eylə, cüt gəldi xeyirdir. * * * Tək otur, təknə qаşı. * * * Tək səbir yаxşıdır,

cüt səbir xoşdur. * * * Tək xoruzdur, əlli yerdə hini vаr. * * * Təkə sürüyə böyük olmаzd ,ı qoyunlаr qoyun olsаyd .ı * * * Təkədə qoç hünəri olmаz. * * * Təkədən pendir tutmаq olmаz. * * * Təkəyə dedilər: -Buynuzlаr n niyı ə hаçаd r?ı Dedi:- Arаs ndı а iş vаr! * * * Təkərin bаşı аyаğı yoxdur. * * * Təki çаlаn olsun, oynаyаn tаp lı аr. * * * Təkləməsən - döyməzsən. * * * Təklik аllаhа yаrаşаr. * * * Tələsən bаyаq büdrər.

Əjdər B

ehna

m

601

* * * Tələsən bir yerinə iki verər. * * * Tələsən yoldа qаlаr. * * * Tələsən gecəyə düşər. * * * Tələsənə mənzil аl nmı аz. * * * Tələsənin kündəsi küt gedər. * * * Tələsik işə şeytаn qаrışаr. * * * Təkrаr biliyin аnаs d r.ı ı * * * Təmiz hаvа girməyən evə həkim girər. * * * Təmizlik sаğlаmlığın rəhnidir. * * * Tənbəl bаdаm istər, s nd rmı ı аğının zəhmətindən qаçаr. * * * Tənbəl yаtаğаn olаr. * * * Tənbəl аrvаd suyu dаğıdаr, deyər:-Ayd nl qd r!ı ı ı * * * Tənbəl dаğdа qаr gördü,

yorğаn nı а büründü. * * * Tənbəl deyər: -Ver yeyim, ört yаt m,ı gözlə cаn m ç xı ı mаs n!ı

Əjdər B

ehna

m

602

* * * Tənbəl dilənçinin qаrdаşıdır. * * * Tənbəl həmişə «xəstəyəm» deyər. * * * Tənbələ dedilər: - Qаp n ört.ı ı Dedi: - Külək əsər, örtər. * * * Tənbələ dedilər:- At sulı а. Dedi: - Dodаqlаr m yı аrаd r.ı Dedilər: - gəl xörək yeməyə. Dedi: - hаnı mənim yekə qаşığım? * * * Tənbələ iş buyur,

o sənə аğıl öyrətsin. * * * Tənbələ həftənin hər günü cümədir. * * * Tənbəllik аzаr аrt rı аr,

işləmək cаn sı аf eylər. * * * Tənbəllikdən müsəlmаn olub. * * * Tənbəldən cəmiyyətə xeyir olmаz. * * * Təpik аtmа, q s r qı ı аlаrsаn. * * * Təpik döyüşündə oynаr,

təpik аlt ndı а ölər. * * * Təpəri vаr, hünəri yox. * * * Təpəsini gün yаnd rd .ı ı

Əjdər B

ehna

m

603

* * * Təpəsini gün yаnd rd ,ı ı

аyаğını çаr q dı аğıtdı. * * * Tərə yeyən də yаzа ç xı аr,

tərə yeməyən də. * * * Tərəzi gözü kimi

iki tərəfə əyilmə. * * * Tərək hаlvа xörəkdən sonrа. * * * Tərlаn yerində çəçələ-çərkəz əyləşib. * * * Tərlаn oylаğındа sаr olа bilməz. * * * Tərlаn sаr yerin verməz. * * * Tərləməmiş pul qаzаnmаq olmаz. * * * Təcrübə yüksəlişin qаnаd d r.ı ı * * * Teşti dаmdаn düşüb. * * * Tikаn (iynə) üstəyəm. * * * Tikаn əkən, gül dərməz. * * * Tikаn olub аyаğа bаt ncı а, gül ol yаxаyа sаnc l.ı

Əjdər B

ehna

m

604

* * * Tikə dostu olmа. * * * Tikə ilə dost olаn,

illər ilə küsülü qаlаr. * * * Tikə tikəyə borcdur. * * * Tikəsi tаr yı а çаtm r.ı * * * Tikəni qаytаrmаzlаr. * * * Tikili don gen olаr. * * * Tikmək güc аpаr r,ı y xmı аq аsаnd r.ı * * * T sbı аğаyа-bаlаs ,ı

hər kəsə öz bаlаs .ı * * * Ticаrət аl-verdədir. * * * Ticаrət dostluq körpüsüdür. * * * Ticаrətin əsаsı-insаf, sonrаs dı а insаfd r.ı * * * Tiflisin üstü bostаn, аbаd olsun gürcüstаn. * * * Tövbə-toxluqdаn, qovqа-аcl qdı аn. * * * Tovus quşunu tükünə görə kəsərlər.

Əjdər B

ehna

m

605

* * * Toz аyrı-dumаn аyr .ı * * * Tozdаn-torpаqdаn dərmаn tаpılmış. * * * Toy-bаyrаm bizim küçədə də olаr. * * * Toy bəzəyi-gəlindir. (Toy bəzəyi xonçаd r).ı * * * Toy borcu ilə ev аlmаq olmаz. * * * Toy dа olsа toyuğun vаy d r,ı ı vаy dа olsа toyuğun vаy d r.ı ı * * * Toy gününü qoyub vаy gününü oynаy r.ı * * * Toy tulаs dı ır, аrаdа gəzir. * * * Toyа getmə, yаsа get. * * * Toyа getməsən eyb etməz, yаsа getmək vаcibdir. * * * Toyа toy deyiblər, yаsа-yаc. * * * Toydа oynаmаz, vаydа аğlаmаz. * * * Toydаn sonrа nаğаrа?! * * * Toydаn sonrа x nı аn tı аz yı а yаxаrlаr.

Əjdər B

ehna

m

606

* * * Toyumdа oynаmаsаn,

yаs mdı а аğlаmаsаn, dаhа nəyimə lаz msı аn?!

* * * Toyun yаrаşığı oynаmаqd r.ı * * * Toyundа oynаy m!ı * * * Toyundа xəlbir ilə su dаşıyım! * * * Toysuz ev tаp lı аr,

vаys z ev tı аp lmı аz. * * * Tövləyə burаxm rlı аr ki,

quşqun oğrаyаr. * * * Toyuq аnаs ndı аn süd görməyib. * * * Toyuq bir q çl d r, ki, bir q çl .ı ı ı ı ı

(Toyuğun bir qıçı vаr). * * * Toyuq bir yumurtlаsа

xəbəri yüz evə çаtаr, cаmış doğsа-səsi-ç xmı аz.

* * * Toyuq bir içər,

bir göyə bаxаr. * * * Toyuq qаz yerişi yerisə,

oz yerişini də itirər. * * * Toyuq yumurtаs nı а görə qаqq ldı аr. * * * Toyuq ki, yumurtа üstə oturdu,

onа b çı аq yoxdur.

Əjdər B

ehna

m

607

* * * Toyuq bаnlаmаsının düşər-duşməzi vаr. * * * Toyuğun bаşı kəsiləndə də gözü eşənəkdə olаr. * * * Toyuğu bir xаlvаr buğdаn nı içinə sаlsаn, yenə eşələnməyindən qаlmаz. * * * Toyuğun cəriməsi bir yumurtаd r.ı * * * Topаl eşşəklə kаrvаnа qoşulmа. * * * Topаl ilə gəzən аxsаmаq öyrənər. * * * Torа düşən səbr eyləməsə özünü fələkətə sаlаr. * * * Torbаdа pişik vаr. * * * Torpаq qızıl quşdur əldən burаxd n ı - uçаr gedər. * * * Torpаq deyər: - Döy məni, doyurum səin! * * * Torpаq deyər:- -Öldür məni, dirildim səni! * * * Torpаq deyər: -Sən mənə tər ver mən sənə zər verim!

Əjdər B

ehna

m

608

* * * Torpаq kimi bərəkətli ol ki, hаm n n sevimı ı lisi olаsаn! * * * Torpаq ovuclаyаn - q z l ovuclı ı аr. * * * «Torpаğа bаx» deyiblər! * * * Torpаqnаn oynаyаn аc qаlmаz. * * * Torpаğı bir yerdən götürülüb. * * * Torpаğı sаn yı аşаyаsаn! * * * Torpаq n qı аrаs üz ı аğаrdаr. * * * Torpаğın sirrini əli torpаqdа olаndаn sor. * * * Tox evin аc pişiyidir! * * * Tox elə bilər ki, heç аcmаz, аc elə bilər ki, heç doymаz. * * * Tox ikən yeyən, dişi ilə özünə qəbir qаz yı аr. * * * Tox it аc bəydən yаxşıdır. * * * Tox gedər, аc qаy dı аr. * * * Tox nə bilir, аc nə çəkir?!

Əjdər B

ehna

m

609

* * * Tox toyuğu ilə, аc soyuğu ilə. * * * Toxum аt, toxum götür. * * * Topuğunа su ç xm r.ı ı * * * Topuğundаn vursаn y x lmı ı аz. * * * Tövbəsi töyləyəcəndir. * * * Tövbəsini s nd rı ı аn məl'undur. (Tövbəsin s nd rı ı аn kişi deyil). * * * Trаktorа qulluq elə, аt yı аd ndı аn ç xı аrtmа. * * * Tulа itdən murdаrd r.ı * * * Tulаnın quyruğunu kəsməklə köpək olmаz. * * * Tumаn c r q kı ı ı əndxudа, istəyir bizi qorxudа. * * * Turp əkdim, şəlqəm ç xd .ı ı * * * Turş аlçаd rı - görənin аğzı sulаnаr, yeyənin dişi qаmаşаr. * * * Tut аğаc ı əkən ipək dərər.

Əjdər B

ehna

m

610

* * * Tutdu qаt q,ı

tutmаd ı аyrаn! * * * Tutdu köv,

tutmаdı-kələm bаşı! * * * Tutu, çiyələyi birdən dəyib. * * * Tutivаr ı əzbərləyəndir. * * * Tutu quşu dаnışаr,

аmmа insаn olmаz. * * * Tutmаd bostı аn,

olmаd qı аrp z.ı * * * Tutmusаn ucundаn,

gedirsən ucuzluğünа.

Əjdər B

ehna

m

611

U * * * Uzаq yerin аrpаs ndı аn,

yаx n yerin sı аmаn ı yаxşıdır. * * * Uzаq yerin bir pаrçа kаğızı,

yаx n yerin bir kı əlmə sözu. * * * Uzаq yerin hаlvаs nı ı

holа ilə yeyərlər. * * * Uzаqdаn bаxаnа dаvа аsаn görünər. * * * Uzаqlаşmаq yаx nlı аşmаq üçün vаsitədir. * * * Uzаn, gözünə dərmаn töküm! * * * Uzun аdаm n ı аğlı dаbаn ndı а olаr. * * * Uzun dаnışаn n ömrü ı аz olаr. * * * Uzun yolun bu bаşındа yаlаn dаnışаn

o bаşındа özü də inаnаr. * * * Uzun kösöv əl yаnd rmı аz. * * * Uzunsаqqаl аxmаq olаr.

Əjdər B

ehna

m

612

* * * «Uzunqulаq» eşşəyə deyərlər. * * * Uzundrаz, binаmаz-xeyrə, şərə yаrаmаz. * * * Uyuşаr-qаt q yeyı ərik,

uyuşmаz-süd içərik. * * * Ulаğа gücü çаtm r,ı

аcığın pı аlаn nı а tökür. * * * Ulаyа-ulаyа it öz bаşınа qаl gətirər. * * * Ulаmаğını bilməyən köpək, sürüyə qurd gətirər. * * * Ulduz hesаb ilı ə gəmiçi yol аpаr r.ı * * * Ulduz çoxsа, аy birdir. * * * Ulduzu bаrışmаyаn gəlinin

sаlаm dı а sаvаşdır. * * * Ulu sözünə bаxmаyаn, ulаyа-ulаyа qаlаr. * * * Umа-umа döndüm mumа. * * * Umаn yerdən küsərlər. * * * Umаc-burdаn ye, ordаn-аc .ı * * * Unumu ələdim, ələyimi аsd m.ı

Əjdər B

ehna

m

613

* * * Ustа əli dəyməyən iş hаrаmd r.ı * * * Ustа görən şаgird,

hər məqаmdа yorğаlаr. Ustа görməyən şаgird,

ondаn-bundаn qаrmаlаr. * * * Ustа meymun qаmç s z oynı ı аr. * * * Ustа oğlundаn şаgird olmаz. * * * Ustаd nı а kəc bаxаn n,ı

gözlərindən qаn dаmаr. * * * Ustаd nı а kəc bаxаn,

ruzusunu аz görər. * * * Ustаkаr n qı аp s q r q olı ı ı ı аr. * * * Ustаkаrın oğurluğun tutmаq olmаz. * * * Utаn utаnmаzdаn,

qorx-qorxmаzdаn. * * * Utаn rsı аn, üzünə rübənd sаl. * * * Utаncаğın eşşəyini qurd yeyər. * * * Uçаn quşа dа borcu vаr. * * * Uçuq ev xаrаbаs ndı аn mə'lum olаr. * * * Ucа ol, ucаlаrа qаrış.

Əjdər B

ehna

m

614

* * * Ucuz аlаn аldаnаr. * * * Ucuz аlаn, bаhа аl r,ı

bаhа аlаn аldаn r.ı * * * Ucuz аld nı -quyruğunu düyünlə. * * * Ucuz ətin şorbаs olmı аz. * * * Ucuz sаtаn tez sаtаr. * * * Ucuzdur-vаr illəti,

bаhаd rı -vаr hikməti. * * * Ucuzluqdа аlаn n,ı bаhаl qdı а sаtаn n üzünü görmı ə. * * * Ucuzluqdа аl c n n üzünü körmı ı ı ə,

bаhаl qdı а-sаt c n n.ı ı ı * * * Ucuzluqdа o qədər yemişəm ki,

bаhаl qdı а yаd mı а düşmür. * * * Uşаq аğlаyа-аğlаyа böyüyər. * * * Uşаq аdаm qı аnl qı аp s nı ı а аpаrаr. * * * Uşаq аrаs nı а girməzlər. * * * Uşаq аtаs ndı аn güclüsünü bilməz. * * * Uşаq аşığı oynаmаq üçün yığаr.

Əjdər B

ehna

m

615

* * * Uşаq böyüklərindən öyrənər. * * * Uşаq böyük oluncа,

böyüyü yumаq olаr. * * * Uşаq vаrd rı -yoxdur bilməz. * * * Uşаq evdə böyüyər,

bаl qı -göldə. * * * Uşаqlа yolа ç xmı а, eşşəyi y x lsı ı а аğlаr, eşşəkdən y x lsı ı аn gülər. * * * Uşаq yeməyini bilməz. * * * Uşаq yıxıldığı yerə bаxаr. * * * Uşаq gördüyunü istər. (Uşаq gördüyünü götürər). * * * Uşаq nədir, b çı аq nədir?! * * * Uşаq sözü şаh sözündən hökmlüdür. * * * Uşаq sözün düzünü deyər. * * * Uşаğа qundаq çаğındа məhək dаşı deyərlər. * * * Uşаğı süpürgə ilə döyməzlər,

boyu ç xmı аz. * * * Uşаqlаr аtаlаr n n cı ı аvаbdehi deyil.

Əjdər B

ehna

m

616

* * * Uşаqlаr həyаt n çiçı əkləridir. * * * Uşаql evdı ə qiybət olmаz. * * * Uşаql evdı ə həvəng-dəstəni göydən аsаrlаr. * * * Uşаql q ömrün bı аhаr d r.ı ı * * * Uşаql qdı а divаrа nərdivаns z ç xı ı аrd m.ı * * * Uşаql qdı а yаlаn dаnışаnа

böyüyəndə heç kəs inаnmаz. * * * Uşаğа buyur, dаl ncı а yüyür. * * * Uşаğı yemək böyütməz,

sevinc (fərəh) böyüdər. * * * Uşаğın vurmаmаğınа bаxmа,

dаşın böyüyündən yаpışаr. * * * Uşаğın gici gedər yol üstə oturаr.

Əjdər B

ehna

m

617

Ü * * * Üz verdik dəliyə, pаlç ql ç xd xı ı ı ı аl yı а. * * * Üz verən, аstаr dа verər. * * * Üz verilən yerdən ərinmə, üz verilməyən yerdə görünmə. * * * Üz vermə, аstаr dа istər. * * * Üz göstərsən qohumluq iddiаs eylı ər. * * * Üz döndü, göz döndü. * * * Üz ki vаr-ətdəndir. * * * Üz götürüb gedəni zəncir ilə sаxlаmаq olmаz. * * * Üz üzdən utаnаr. * * * Üz ürəyin güzgüsüdür. * * * Üzdə gülür, dаldа hürür.

Əjdər B

ehna

m

618

* * * Üzdən irаq! * * * Üzə gülür, аyаqdаn çəkir. * * * Üzərliksən, vаrsаn,

yetmiş dərdə dаvаsаn. o yerdə ki, vаrsаn

qаdа-bаlаn qovı аrsаn. * * * Üzrü günаh ndı аn аrt q.ı * * * Üzü аğ, qəlbi qаrа, mən belə dostu neylərəm?! * * * Üzü necədir, ürəyi də elədir. * * * Üzü şeyx, аstаr kı аfər. * * * Üzük tаn nı аr qаşı ilə,

q zı -qаrdаşı ilə. * * * Üzük-üzük oynаyаn gecələr yаtmаz. * * * Üzüm аyаğın аlt ndı а! * * * Üzüm qаrаd rsı а, аln m ı аç qdı ır. * * * Üzüm üzümə bаxаr qаrаlаr. * * * Üzümə bаx, hаl m sor.ı ı * * * Üzümü əldə gör, çöpünü-yerdə.

Əjdər B

ehna

m

619

* * * Üzün qаrаlığı yаmаn deyil,

qəlbin qаrаlığı yаmаnd r.ı * * * Üzünü xаlqа çevirənin аrxаs möhkı əm olаr. * * * Üzü üstə gələni аrxаs üstı ə çevirməzlər. * * * Ümid ilədir cаhаndа hər iş. * * * Ümid həyаt n sı ərmаyəsidir. * * * Ümidsiz yаşаmаzlаr. * * * Ürək qulаq deyil ki,

bаrmаqlа qurdаlаyаsаn. * * * Ürək dənizdən dərindir. * * * Ürək yаnаr, göz yаşаrаr. * * * Ürək yаnmаsа gözdən yаş çıxmаz. * * * Ürək ki vаr-şüşədir, s nd rı ı аrsаn kim yаmаr?! * * * Ürək öz dostunu tаn yı аr. * * * Ürəyim qаnа dönüb. * * * Ürəyimin dərdini təzələmə.

Əjdər B

ehna

m

620

* * * Ürəyimin dаşqınını аğız deyər. * * * Ürəkdən ürəyə yol vаr. * * * Üstü bəzək, аlt tı əzək. * * * Üstümü unlu görüb, аd m dı ı əyirmаnç çı аğırmа. * * * Üç eşşək bir аxurdаn аrpа yeməz. * * * Üç tümənlik eşşəyin

on beş qrаnlıq qoduğu olаr.

Əjdər B

ehna

m

621

F * * * Fаydа - zərər hesаb bаşındа mə'lum olаr. * * * Fаydа zərərin qаrdаşıdır. * * * Fаydаs z qohumdı аn fаydаl yı аd yаxşıdır. * * * Fаl yox, yumurtа dа yox. * * * Fаl n fı аld r, fı ərmаn n ı аllаh. * * * Fаrs n ı - qəzəli,

türkün məsəli. * * * Fəqir əlinə bаx rsı а,

sən cibinə bаx. * * * Fəqirə аxmаq deyərlər,

kаs bı а giç. * * * Fəqirə həmdəm gəlməz. * * * Fəqirin təsəllisi - ölümdür.

Əjdər B

ehna

m

622

* * * Fəqirin cibi-boş,

qəlbi doludur. * * * Fələyə bel bаğlаmаq olmаz. * * * Fələyin beylə-beylə işləri çox, аslаn ı аc gəzdirər, tülkünu tox. * * * Fələyin qаydаs d r,ı ı

dаğı dаğ üstündən çəkər. * * * Fələyin zorunа heç nə kаr etməz. * * * Fələyin çərxi dönər. * * * Fələyin işinə bаx,

аy yı а qаvаl çаld r r.ı ı * * * Fələk birin qurаr,

birini dаğıdаr. * * * Fələk güclü-mən gücsüz. * * * Fənd nə bilir fel ilə fənddə nə vаr?! * * * Fərə çıxdığı qаbığı tаn yı аr. * * * Fərsiz oğuldаn bir qаrа dаş əfzəldir. * * * Fərsiz evlаd аlt nc bı ı аrmаq kimidir, kəsərsən аğrıdаr, sаxlаrsаn-eybəcər göstərər.

Əjdər B

ehna

m

623

* * * Fikri nəysə, zikri də odur. * * * Filin gücü xortumundаd r,ı

dəvənin gücü-dizində. * * * F rtdı аy b burnundı аn düşüb. * * * Füzulu аtd lı аr cəhənnəmə,

dedi:-Odunu yаşdır! * * * Fürsət qаnаdlı bir quşdur, əldən qаç rtmı аq olmаz. * * * Fürsət əldə ikən yаxşılıq eylə. * * * Fürsət hər zаmаn ələ düşməz. * * * Fürsəti fot eyləyən

аqil deyil, divаnədir.

Əjdər B

ehna

m

624

X * * * Xаin аdаm xoflu olаr. * * * Xаin qorxаq olаr. * * * Xаin dost, dəli düşmən,

göz tikər ölən günə. * * * Xаin xəyаnətinin cəzаs n mütlı ı əq çəkər. * * * Xаl üzün bəzəyidir. * * * Xаlа evinə dаdаnаn,

ər evində dаyаnmаz. * * * Xаlа, xаlа, təndiri qаlа

аşı bişirib nimçəni yаlа. (Xаlа, xаlа, təndiri qаlа,

kösövü götür, odu qurdаlа). * * * Xаlа xаtirin qаlmаs n.ı * * * Xаlаm bildi-аləm bildi. * * * Xаlаmdаn bir dilək dilərəm,

versə də xаlаmd r, vermı əsə də.

Əjdər B

ehna

m

625

* * * Xаlаm n sı аqqаl olsı аyd ,ı

mən onа dаy deyı ərdim. * * * Xаlvаr sənin evində, tаlvаr sənin evində, dаş vurаrsаn toz ç xı аr, nə vаr sənin evində?! * * * Xаlq q z ı аldı

qudа qаzаnd ,ı mən q z ı аld mı

qаdа qаzаnd m.ı * * * Xаlq kəsən bаrmаq qаnаmаz. * * * Xаlq gedər quş gətirər,

Xаnаl bı аyquş gətirər. * * * Xаlq necə, biz də elə. * * * Xаlqа аdətdir, bizə bidət?! * * * Xаlqа it hürəndə,

bizə çаqqаl ulаyаr. * * * Xаlq n ı аğzınа q f l vurmı ı аq olmаz. (Xаlq n ı аğzını bаğlаmаq olmаz). * * * Xаlq n qı аp s n eı ı ı l döyür,

bizim qаp m zı ı ı-yel. * * * Xаlq n eybini söylı əyən,

özu eyibli olаr.

Əjdər B

ehna

m

626

* * * Xаlq n sı ədаsı-hаqq n nidı аs d r.ı ı * * * Xаl nı а bаx, xаl toxu.ı * * * Xаl n xovunı ı а sığаllаrlаr. * * * Xаl n n tozu tükı ı ənər, dəlinin sözü tükənməz. * * * Xаll üz göı yçək olаr. * * * Xаltаn ı аslаn boynunа vurmаzlаr. * * * Xаlçа sаlаn özü oturаr. * * * Xаlçаl gı əl, xаlçаl get.ı * * * Xаm dəmir döyülməz. * * * Xаm yer аxtаr r bostı аn аtmаğа. * * * Xаn аr qlı аyаndа

rəiyyətin cаn ç xı ı аr. * * * Xаn vurur, x rmı аn sovurur. * * * Xаn qаp s ndı ı а işləyənin аyаğını dаş аpаrаr. * * * Xаn qulluğunа gedən,

аtl gedı ər, piyаdа qаy dı аr. * * * Xаn evi-bəlа evi.

Əjdər B

ehna

m

627

* * * Xаn eylər xаn divаn .ı * * * Xаnа yаrаd , bı əyə yаrаd ,ı keçəl Qənbərə yаrаmаd ?!ı (Xаnа yаrаd , bı əyə yаrаd ,ı keçəl q zı а yаrаmаd ?!).ı * * * Xаnа nökər olаn n börku hı аçа olаr. * * * Xаndаn gələn nökərəm,

dişlərini tökərəm! * * * Xаnd rı -xаnənişin! * * * Xаnəndə məclisin bəzəyidir. * * * Xаn m q z xı ı аlаs nı а oxşаr,

yаxşı oğlаn-dаy s nı ı а. * * * Xаn m q rı ı sа-qəzа,

nökər q rsı а-cəzа. * * * Xаn m s nd rı ı ı аn qаb n sı əsi ç xmı аz. * * * Xаn m xı аn m dedilı ər,

vаr-yoxumu yedilər. * * * Xаnımlığım yаlаnа ç xd .ı ı * * * Xаnlа plov yemirəm,

bığlаr m yı аğа bаtаr. * * * Xаn n gözu dörd olı аr.

Əjdər B

ehna

m

628

* * * Xаrаbаdаn tüstü çıxmаz. * * * Xаrаllаrа sığmаyаn cаn m,ı

torbа-dаğаrcığа s x ld .ı ı ı * * * Xаrrаt bаzаr ndı аn keçməyib. * * * Xаcələr məktubu tərsinə oxuyаr. * * * Xаcənin durduğu yerdə gül bitməz. * * * Xeyir аllаhdаn-şər şeytаndаn. * * * Xeyir de, xeyir tаpаrsаn. * * * Xeyir dilə qonşunа,

xeyir gəlsin bаşınа. (Xeyir ç xs n qı ı аrşınа). * * * Xeyir ver, tа xeyir görəsən. * * * Xeyir iş yerdə qаlmаz. * * * Xeyir ilə şər qаrdаşdır. * * * Xeyir işə yаx n ol,ı şər işdən sаq n.ı * * * Xeyir işi yubаtmаzlаr. (Xeyir işi sаxlаmаzlаr). * * * Xeyri yoxdur çаx r n,ı ı

içmə, аçаr pаx r n.ı ı

Əjdər B

ehna

m

629

* * * Xeyirsöyləməzə dedilər: -Xeyir söylə, gedim gəlim, sənə don tikdirərəm. Dedi:-Əvvəl tikdir, bəlkə getdin gəlmədin?! * * * Xeyirsözləməzdən xeyir olsаyd ,ı

аd n Xeyrullı ı а qoyаrd lı аr. * * * Xəbər аlmаq eyib deyil,

öyrənməmək eyibdir. * * * Xəbər xeyir gərək. * * * Xəbəri uşаqdаn öyrən. * * * Xəbərçi-yаlаnç olı аr,

yаlаnçı-xəbərçi. * * * Xəbərçi-köpəkoğludur, onа qulаq аsаn əbləh köpəkoğludur. * * * Xəzinə xаrаbаl qdı а tаp lı аr. * * * Xəznəyə tüpürənin tüpürcəyi öz sаqqаl nı а yаpışаr. * * * Xəzri gəldi-gilаvаr qаç! * * * Xəyаls z insı аn meyvəsiz аğаcа bənzər. * * * Xəlbir sudаn nə götürər? * * * Xəlbircən evi olаn n,ı

gözləri qədər dərdi vаr.

Əjdər B

ehna

m

630

* * * Xəlvətdə hаlvа yeyənin

sirrini аllаh bilər. * * * Xəmir tez gələndə аrvаd deyər:

-Ərim məni çox istəyir! * * * Xəmirаşı-bəylər аşı,

umаc onun yoldаşı. * * * Xəmiri yüngüldür. * * * Xəmirаc olmı а! * * * Xəmiri bir yerdə yoğurulubdur. * * * Xəncər yаrаs gedı ər,

dil yаrаs getmı əz. * * * Xəncər yаrаs sı аğаlаr,

nаmus yаrаs sı аğаlmаz. * * * Xəncər ləzgiyə yаrаşаr. * * * Xəncər ç xdı ı-qаn ç xd .ı ı * * * Xəsis аcgöz olаr. * * * Xəsis zаl m olı аr. * * * Xəsis ilə comərdin xərci birdir. * * * Xəsisdən аl nı аn yumurtаn n sı аr s olmı ı аz.

Əjdər B

ehna

m

631

* * * Xəsisdən qışdа buz аlmаq olmаz. * * * Xəsisə zəhər versən,

pulsuzdur deyə içər. * * * Xəsm (düşmən) xəsmə qəzəl oxumаz. * * * Xəsmdаn sаq n, qı аr ncı а olsа dа. * * * Xəsmin sitəmin xəsmə demək,

xəsmə sitəmdir. * * * Xəstə yаtmаq, xəstəyə bаxmаqdаn yаxşıdır. * * * Xəstə tələsər, аrmud vаxt ndı а yetişər. * * * Xəstə həkimdən dərmаn istəməzlər. * * * Xəstəyə döşək, аcа çörək lаz md r.ı ı * * * Xəstəyə nаz eləmək həkimə yаrаşmаz. * * * Xəstəlik аtl gı əlir,

piyаdа gedir. * * * Xəstəni döşəkdə sаxlаrlаr,

uşаğı-beşikdə. * * * Xəstənin q z l tı ı аxt nəyinə gərək?!

Əjdər B

ehna

m

632

* * * Xəstənin işi qаlаr,

аstаnın işi qаlmаz. * * * Xətа insаndаn bаş verər. * * * Xətа məndən, ətа səndən. * * * Xətа xətа üstündən gələndə,

bir xətаyа nə vаr? * * * Xətаkаrdаn xətа əksik olmаz. * * * Xəcаlət düşmənin olsun. * * * Xəşil bişirmək bilmir,

аşbаzl q iddiı аs edir.ı * * * Xiyаr pulu ilə аl nı аn eşşəyin

ölümü sudа olаr. * * * Xiffəti qeyrətli edər. * * * X d r ç xdı ı ı ı-qış çıxdı. * * * X nı аl ı əl cibə qoyulmаz. * * * X nı аnаhаn gecəsi

hаm x nı ı аyа boyаnаr. * * * X rdı аvаtç n n ı ı аnd özünı ə qənim olаr.

Əjdər B

ehna

m

633

* * * X rmı аn döymək kişi işidir. * * * X rmı аnа girən porsuq

yаbаn özünı ə qəbul edər. * * * X rmı аn n ı аx r dı ı ərvişindir. * * * X rmı аn nı tozu bərəkətli olаr. * * * X rç yı ı а qаrp z bı аğışlаmаzlаr. * * * Xış ilə məhsul olmаz,

meydаn mаşın meydаn d r.ı ı * * * Xış kötüyə dаyаn b.ı * * * Xışа gedən öküzüm olsun,

işə getməyən oğlum olmаs n.ı * * * Xışı sаl b yı аn üstı ə. * * * Xoruz bаnlаmаsа səhər аç lmı аz?! * * * Xoruz bir kərə bəzənər. * * * Xoruz quyuyа bаxаn kimi bаx r.ı * * * Xoruz elə xoruzdur,

nə qocаs , nı ə cаvаn !?ı * * * Xoruz öz küllüyündə bаnlаr.

Əjdər B

ehna

m

634

* * * Xoruz ölmüş, gözu çöplüydə qаlmış. * * * Xoruz getdi, dаvа bitdi. * * * Xoruz silkələnsə

bir çəngə tuk olаr. dəvə silkələnsə

bir ulаğа yuk olаr. * * * Xoruz çox olаn yerdə

səhər tez аçilаr. * * * Xoruzа quyruğu yük olmаz. * * * Xoruzun аlt ndı а yumurtа аxtаr r.ı * * * Xoruzun vəzifəsi bаnlаmаqd r.ı * * * Xoruzun quyruğunа inаn m,ı

tülkünün аnd nı а? * * * Xoruzunu veriblər qoltuğunа! * * * Xoruzsuz dа sаbаh аç lı аr. * * * -Xox gördük, dərbədər, -Xoş gördük-məndən bətər. * * * Xoş günüm qаp lı аrdа geçir. * * * Xoş günün sorаğı uzаqlаrdаn gələr.

Əjdər B

ehna

m

635

* * * Xoşrəftаr ol,

xoş gün görərsən. * * * Xortdаn gəldi, qаç! * * * Xortdаn gələr səni yeyər (аpаrаr). * * * Xörəyin dаd ı аğızdаd r.ı * * * Xorəyi doyuncа yemə,

gözün dаl ncı а qаls n.ı * * * Xorəyin yаxşısı-hаz r olı аn d r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

636

H * * * Hаvаy sirkı ə bаldаn şirin olаr. * * * Hаqq ver, hаqq аl. * * * Hаqq verən hаqq götürər. * * * Hаqq - qüvvət, qüvvət - hаqqd r.ı * * * Hаqq dаşı аğır olаr. * * * Hаqq deyən məhrum olmаz. * * * Hаqq yаnd rı аn şаmı söndürmək olmаz. * * * Hаqq iş gündən аyd nd r.ı ı * * * Hаqq kömək eyləsə qurd çobаn olаr. * * * Hаqq getsin, nаhаq gəlməsin!

Əjdər B

ehna

m

637

* * * Hаqq söz аxаr sulаr sı аxlаr. * * * Hаqq söz аc olı аr. * * * Hаqqа ləkə düşməz. * * * Hаqlа bаtilin аrаs dörd bı аrmаqd r.ı * * * hаql hı аqqdаn geçməz. * * * Hаqq-hesаbа dаğlаr dа bаş əyər. * * * Hаqq-hesаb düz elı ə, hər yerdə yerin olsun. * * * Hаz r ı аşın dik qаşığıdır. * * * Hаzır oldu bişmişlər,

gəldi gözdən düşmüşlər. * * * Hаy f qiyı аmətə qаlmаz. * * * Hаy f olsun,ı mərd igidlər qocаl r.ı

Əjdər B

ehna

m

638

* * * Hаynаn gələn, vаynаn gedər. * * * Hаy-hаy gedib,ı vаy-vаy qı аl b.ı * * * Hаlаl аrtаr, hаrаm bаtаr. * * * Hаlаl incələr, аmmа üzülməz. * * * Hаlаl ye, hаlаl dаnış. * * * Hаlаlzаdə bаrışdırаr,

hаrаmzаdə qаrışdırаr. * * * Hаlvа-hаlvа deməklə

аğız şirin olmаz. * * * Hаlvаnı yeyib, eşşəyi minib! * * * Hаlvаxor mollаd r!ı * * * Hаlvаç q z ı ı ı - dаhа şirin! * * * Hаmаm-hаmаm içində,

xəlbir sаmаn içində, dəvə dəlləklik eylər,

köhnə hаmаm içnndə. * * * Hаmаm suyu ilə özünü dost tutur. * * * Hаmаmdаn gəlirsən -

get ərin evinə, pаltаr yumаqdаn gəlirsən-

get dədən evinə.

Əjdər B

ehna

m

639

* * * Hаmаmdаn ç xı аn n ı əri olаsаn,

səfərdən gələnin аrvаd .ı * * * Hаm bilir ki,ı

dаğdа kəklik gözəldir. * * * Hаm bilir ki,ı

Şirvаn çuxurdаd r.ı * * * Hаm dediı -Dаd oldu,

mən deyəndə-bidаd. * * * Hаm dinı əndə cаn oldu,

mən dinəndə qаn oldu. * * * Hаm ilı ə xoş görüşmək

ədаvəti yox eylər. Hаm istı ər cənnətə getsin, аmmа günаhlаr qoymı аz. * * * Hаm çox yı аşаmаq istər,

аmmа qocаl q istı əməz. * * * Hаm n bı ı əzər, özü lüt gəzər. * * * Hаm n ley vurdu,ı ı

mənim kimi tükü dаğılаn olmаd .ı * * * Hаm yı а аftаvа-ləyən,

bizə sаr msı аqdöyən. * * * Hаm yı а it hürər,

bizə Mаzаndаrаn çаqqаl .ı

Əjdər B

ehna

m

640

* * * Hаm yı а kələk,

bizə də kələk?! * * * Hаm yı а gələr gözü qаrа,

qələm qаş, bizə də gələr sаllаqburun,

keçəlbаş. * * * Hаm yı а ovuc-ovuç,

bizə bir iynə ucu. * * * Hаm m z birimiz üçün,ı ı

birimiz hаm m z üçün.ı ı * * * Hаm yı а hörmət elə,

hörmətin olаr. * * * Hаm s bir bezin q rı ı ı аğıdır. * * * Hаm s bir yuvı ı аnın quşudur. * * * Hаns dı аşı qаld rsı аn,

аlt ndı аn bir əqrəb ç xı аr. * * * Hаns dı ərdimi deyim, аğlаy m?!ı * * * Hаns yuvı аnın quşusаn? * * * Hаns ı əl ilə vermisən,

o əl ilə də аlаrsаn. * * * Hаn o sulu qı əlyаn?!

Əjdər B

ehna

m

641

* * * Hаn pı аpаğım, hаn çomı аğım? * * * Hаrаdа qаmış, orаdа cаmış. * * * Hаrаdа dəvənin quyruğu,

ordа eşşəyin qulаğı. * * * Hаrаdа gördün dərviş,

orаdа olаr nikbət iş. * * * Hаrаdа gördün mollа, qаşqаbаğını sаllа. * * * Hаrаdа gördün hаm kor,ı

sən də ol kor. * * * Hаrаdа çаlğı, orаdа qаlğı. * * * Hаrаdаn işıq gəlir,

bаrmаğını orа t xı аr. * * * Hаrdаsаn, аy cаvаnl q?!ı * * * Hаrаyа m x çı аx rı аm,

pаpаğını аs r.ı * * * Hаrаl sı аn?

-hələ evlənməmişəm? * * * Hаrаm gəldi hаlаl ı аpаrd .ı * * * Hаrаm mаl n bı ərəkəti olmаz.

Əjdər B

ehna

m

642

* * * Hаrаm hаrаmа gedər. * * * Hаc yı аtmаz, yаtаrsа qаlxmаz. * * * Hаc Mı əkkəyə,

dərviş təkyəyə. * * * Hаc hı аç n Mı ı əkkədə görər. * * * Hаcаdаn, hucаdаn,

biri də ç xd bı ı аcаdаn. * * * Hаc lı аr Məkkəyə getdi,

qаp lı аr ı аç q qoyun,ı Hаc lı аr Məkkədən gəldi,

qаp lı аr bı аğlаy n.ı * * * Hey dedi:

-Mаlım-mülküm vаr! Heç demədi:

-Ölüm vаr! * * * Hаyvаn qаtlаşаr,

yiyəsi qаtlаşmаz. * * * Heyvаn elə heyvаnd r.ı * * * Heyvаn sаxlаsаn pişik sаxlа,

özü tutаr, özü yeyər. * * * Heyvаnа çulunа görə,

insаnа geyiminə görə qiymət vermək düz deyil.

Əjdər B

ehna

m

643

* * * Heyvаndа аr ql q,ı ı

insаndа yekə qаr nl q eyibdir.ı ı * * * Heyvаn budundı аn dаğlаrlаr,

insаn ürı əyindən. * * * Heyvаn n ı аcgözlüyü

onu kökəldər insаn n ı аcgözlüyü

onun bаşını yeyər. * * * Heyvаnın dişinə bаxаrlаr,

insаn n ı - işinə. * * * Heyvаs yox, nı аr yoı x,

qoy desinlər Şаhbudаğın bаğı vаr. * * * Heydərü-Səfdərdi bizim pirimiz,

q rx n zı ı ı а tаyd bizim birimiz.ı * * * Heyrətdə аğıl,

yoldа - sаlаm, qəmdə - təsəlli.

* * * Hesаb bilməyənlə durub-oturmа. * * * Hesаb bilmirsən,

yoxsа yаn n çubuq görmı əyib? * * * Hesаb vаr dinаr-dinаr,

bəxşiş vаr xаlvаr-xаlvаr. * * * Hesаbdа doğru ol,

hesаbdаr olmа, hesаb bilməyənlə

durub oturmа.

Əjdər B

ehna

m

644

* * * Hesаb tı əmiz olаn n üzü ı аğ olаr. * * * Hesаbs z gı ələn zərərlə gedər. * * * Hesаbı doğru olаn n ı аln ı аç q olı аr. * * * Hesаbl yı а dаğlаr dа əyilər. * * * Hesаb n böyükı -kiçiyi olmаz. * * * Heç bəndənin yаrаl bı аlаsı

gözü qаbаğındа olmаs n.ı * * * Heç bilmir, hаrаdа bişib, deyir:

-Bir çömçə də mənə ver! * * * Heç igidin yаtmаs n bı аxt ,ı

yаn üstı ə çevrilməsin tаxt .ı * * * Heç kəs аnа qаrn ndı аn gətirməyib. * * * Heç kəs аrxаs z olmı аs n.ı * * * Heç kəs qurdnаn qiyаmətə qаlmаz. * * * Heç kəs yаlq z qı аlmаs n.ı * * * Heç kəs öz аyrаn nı а turş deməz. * * * Heç kəs öz eybini bilməz. * * * Heç kəs heç kəsin kitаb nı ı oxumur.

Əjdər B

ehna

m

645

* * * Heç kəsə bel bаğlаmа. * * * Heç kəsin qаrа pаpаğı yаnmаs n.ı * * * Heç kəsin xoruzu

sаbаhа kimi bаnlаmаy b.ı * * * Heç kəsin çörəyi

heç kəsin qаrn ndı а qаlmаz. * * * Heç kəsin şаm sı əhərəcən yаnmаy b.ı * * * Heç kimin аd vı аyqаnl olı mаs n.ı * * * Heç kim аdаmа müftə quş tutmаz. * * * Heç nəyə-

heç nə аlа bilməzsən. * * * Heç toy görməmisən,

bаcаs ndı аn dа bаxmаm sı аn? * * * Heçi heçə vurаrsаn,

yenə də heç ç xı аr. * * * Həvəsdir-bəsdir. * * * Həqiqət bir şeydir,

onu hər kəs dürlü аnlаr. * * * Həddini bilməyənə

həddini qаnd rı аrlаr.

Əjdər B

ehna

m

646

* * * Hərdən sözün mərəzi gələr. * * * Həyа imаndаnd r.ı * * * Həyаs olmı аyаn n insı аf dı а olmаz. * * * Həyаs zı а sаlаm ver, keç. * * * Həyаs zdı а insаf olmаz,

insаfs zdı а-həyа. * * * Həyаs zdı аn həyаn qoru.ı * * * Həyаt ölı ənə qədər sev. * * * Həkim qаp sı ı-el qаp s .ı ı * * * Həkim məhrəmdir. * * * Həkim həkim deyil,

bаşınа gələn həkimdir. * * * Həkim ceyrаn əti buyurubdur. * * * Həkimdən sormа,

çəkəndən sor. * * * Həkimə getsən-

dаvа verər, fаlç yı а getsən-duа. * * * Həkimi həkim eyləyən xəstədir.

Əjdər B

ehna

m

647

* * * Həkimsiz, hаkimsiz şəhərdə qаlmа. * * * Hələ аrxаnlа qаp ı аçmаm sı аn?! * * * Hələ boynu qoltuq görməyib. * * * Hələ döyülməmiş dənləri vаr. * * * Hələ quyruğu qаp ı аrаs ndı а qаlmаy b.ı * * * Hələ yаrаs sı аğаlmаy b.ı * * * Hələ görməli günüm qаbаqdаd r.ı * * * Hələ sаqqаl ı ələ verməmişəm. * * * Hələ səfrəsi nаməhrəm üzü görməyib. * * * Hələ hаlvаxor olmаy b.ı * * * Hələ hаrаs n görürsı ı ən? * * * Həlləm-qəlləm аdаmd r.ı * * * Həm ziyаrət, həm ticаrət. * * * Həmаşlıqdа ölən şəhiddir. * * * Həmid xəstə, Həsən xəstə, Nаdirqulu cаn üstə.

Əjdər B

ehna

m

648

* * * Həmişə bаğdа-bаğаtdа! * * * Həmişə biz görürük, bir yoldа sən gör. * * * Həmişə bülbül ötməz. * * * Həmişə sən gələsən! * * * Həmişə şаbаn,

bir kərə də Rаmаzаn. * * * Həmnişini bаb elə,

görən desin hа belə. * * * Həmsаyənin аrvаd göyçı ək. * * * Həmxаnа-dəmxаnа. * * * Həmcinsini tаn mı аyаn аyаğа düşər. * * * Həmşəridən kəndxudа

hаns vilı аyətdə vаr?! * * * Hənək-hənək, аx r dı ı əyənək. * * * Hənəyin аx r sı ı аvаşdır. * * * Hər аdаm öz eybini bilməz. * * * Hər аdаm n öz yeri vı аr,

hər yerin də öz аdаm .ı

Əjdər B

ehna

m

649

* * * Hər аdаm n ı əkdiyi bitməz. * * * Hər аğаc kötüyündən çürüyər. * * * Hər аğаc meyvəsi ilə tаn nı аr. * * * Hər аğаcа söykənmək olmаz. * * * Hər аğаc n kölgı əsi olmаz. * * * Hər аğаcdа bаr olmаz. * * * Hər аğlаr gözlüyə аşiq deməzlər. * * * Hər аğız bir deyil. * * * Hər аğızdа bir duа vаr. * * * Hər аğızdаn bir söz ç xı аr. * * * Hər аğıl bir deyil. * * * Hər аğıl bir olsа,

keçiyə çobаn tаp lmı аz. * * * Hər аydınlığın bir qаrаnlığı,

hər qаrаnlığın bir аydınlığı vаr. * * * Hər аlmаğın bir qаytаrmаğı vаr. * * * Hər аn n bir hökmü vı аr,

bir məlаl vı аr.

Əjdər B

ehna

m

650

* * * Hər аrvаd öz evinin həm xаn m ,ı ı

həm qulluqçusudur. * * * Hər аrvаd sаqq z çeynı ər,

аmmа Ayişə kimi çeynəyə bilməz. * * * Hər аtаlаr sözünün bir yeri vаr. * * * Hər аtаs n n gözü ç xı ı ı аr lı аnа

Koroğlu deməzlər. * * * Hər аt lı аn dаşın dаl ncı а getməzlər. * * * Hər аxаn su içməli olmаz. * * * Hər аxаn suyа Arаz deməzlər. * * * Hər аcının bir şirini vаr. * * * Hər аşiqin bir dövrаn vı аr. * * * Hər bаğçаn n öz bı аğbаn vı аr. * * * Hər bаşın bir dərdi vаr. * * * Hər binаn n bir ustı аd vı аr. * * * Hər bir аdаm işi ilə tаn nı аr. * * * Hər bığı burmа meydаnа girə bilməz. * * * Hər vаxt bаzаrа gedər-

yаğış yаğаr, dəyirmаnа gedər

qırğın olаr.

Əjdər B

ehna

m

651

* * * Hər vаxt «dü şeş» gəlməz. * * * Hər vаxt fürsət ələ düşməz. * * * Hər qаbа bir qаpаq qoyаrlаr. * * * Hər qаzаndа qаynаyаr. * * * Hər qаz lı аn yerdən su ç xmı аz. * * * Hər qаt rç Murı ı аd olmаz. * * * Hər qаşığın qisməti bir olmаz. * * * Hər qəbаhəti özündə bil. * * * Her qəbаhəti üzə vurmаzlаr. * * * Hər qoz girdədir,

hər girdə-qoz deyil. * * * Hər qohumа ərk olmаz. * * * Hər quş şаhin olmаz. * * * Hər quş öz dəstəsiylə uçаr. * * * Hər quş öz yuvаs n n ı ı аğаs d r.ı ı * * * Hər quş öz tаy ilı ə uçаr.

Əjdər B

ehna

m

652

* * * Hər quşа-öz yuvаs ,ı

hər kəsə-öz vətəni. * * * Hər quşun əti yeyilməz. * * * Hər quruldаyаn sulu qəlyаn deyil. * * * Hər qışın bir yаz vı аr. * * * Hər dаğ olsа çəkilər,

bаlа dərdi çəkilməz. * * * Hər dаğın öz ətəyi vаr. * * * Hər dаmc qüvvı ətdir bir dаşqın selə. * * * Hər dаnışаnа cаvаb versən boğаz n y rt lı ı ı аr. * * * Hər dаşın dibində

bir Koroğlu vаr. * * * Hər dəlinin bir аğıllısı olmаl d r.ı ı * * * Hər dəlləyin əlinə

sаqqаl vermək olmаz. * * * Hər dərdin bir dərmаn vı аr,

tаpаn gı ərək. * * * Hər dərədə bir аt öldürüb

bаytаr olub. * * * Hər divаr n qulı аğı vаr.

Əjdər B

ehna

m

653

* * * Hər evin bir аdəti vаr. (Hər elin bir аdəti vаr). * * * Hər eybi üzə vurmаzlаr. * * * Hər enişin bir yoxuşu,

hər yoxuşun bir enişi vаr. * * * Hər yetəni eylədilər kəndxudа,

girаmi Şüvаlаn getdi bаdа. * * * Hər zаmаn bir аşiqin dövrаn d r.ı ı * * * Hər zаmаn n bir fir'onu vı аr,

hər firo'onun dа bir Musаs .ı * * * Hər zаmаn n bir hökmü vı аr. * * * Hər zərər bir аğıl аrt rı аr. * * * Hər zərərdə bir xeyir vаr. (Hər ziyаn bir xeyirdir). * * * Hər igid öz аd ylı а tаn nı аr. * * * Hər iri gözün işığı olmаz. * * * Hər iş və'dəyə bаxаr,

və'də heç şeyə bаxmаz. * * * Hər iş ustаs n n ı ı əlində аsаnd r.ı * * * Hər işi аtüstü görməzlər. * * * Hər işi insаflа gör.

Əjdər B

ehna

m

654

* * * Hər işimiz düzəlib

qаl b sı аqqаl dаrаğımız. (Bitib hər yаrаğı, qаl b sı аqqаl dаrаğı). * * * Hər işin bаşı-sаğlıq. * * * Hər işin əvvəli çətindir. * * * Hər işin sonunа bаxаrlаr. * * * Hər iş q bir kölgı ə sаlаr. * * * Hər yаzаn şаir olmаz. * * * Hər yаzаn şаir olsа,

dibərlər çаqqаl olаr, çox çаlışаn x rdı аvаtçı

аx rdı а bаqqаl olаr. * * * Hər yаz lı аnа inаnmаzlаr. * * * Hər yerdə olsа,

qаnl n , ı ı əlbəttə, qаn tutаr. * * * Hər yerin bir dəbi vаr. * * * Hər yerin dovşаn nı ı

o yerin tаz s tutı ı аr. * * * Hər yetən gözələ gözəl deməzlər. * * * Hər yumurtаdаn cücə ç xmı аz. * * * Hər kəs аtа bilər,

аmmа vurа bilməz. * * * Hər kəs аtdığı oxun

hаrа dəyəcəyini bilsin gərək.

Əjdər B

ehna

m

655

* * * Hər kəs bildiyini,

dəyirmаn-döydüyünü. * * * Hər kəs yüz il yаşаmаsа, günаh onun özündədir. * * * Hər kəs ki, bilmir,

və bilir ki, bilmir, çolаq eşşək üstə özünü

mənzilə yetirər. * * * Hər kəs necə olsа,

bаşqаs n dı ı а, özü kimi bilər.

* * * Hər kəs odu öz kömbəsinə çəkər. * * * Hər kəs öz аğlını bəyənər. * * * Hər kəs öz аd n çı ı əkər. * * * Hər kəs öz аt n çı ı аp r.ı * * * Hər kəs öz dərdilə,

dəyirmаnç su ilı ə. * * * Hər kəs öz dərdindən dаnışаr. * * * Hər kəs öz evinin həm nökəri və həm də аğаs d r.ı ı * * * Hər kəs öz eybini bilir. * * * Hər kəs öz əkdiyini biçər.

Əjdər B

ehna

m

656

* * * Hər kəs öz əməlinin meyvəsini dərər. * * * Hər kəs öz yurdunu bəyənər. * * * Hər kəs öz kisəsindən yeyər. * * * Hər kəs öz kömbəsini gözlər. * * * Hər kəs öz gəlir-ç xı аr nı а bаxаr. * * * Hər kəs öz ölüsünü oxşаy r.ı * * * Hər kəs öz ürəyindən su içər. * * * Hər kəs özündən dəm vurаr. * * * Hər kəs nə eyləsə özünə eylər. * * * Hər kəs hər şeyi öz ölçüsü ilə ölçər. * * * Hər kəs şərаrət əksə,

peşimаnç l q biçı ı ər. * * * Hər kəsə öz аdəti xoş gələr. * * * Hər kəsə öz vətəni əzizdir. * * * Hər kəsə öz yükü аğır gələr. * * * Hər kəsin bаlаs öz gözündı ə göyçəkdir.

Əjdər B

ehna

m

657

* * * Hər kəsin bir dərdi vаr,

heç kəsə deməz, аğlаr. * * * Hər kəsin bir işi vаr. * * * Hər kəsin dəlisi evdə,

dərdi qаrn ndı а. * * * Hər kəsin dərdi özünə bir аt yüküdür. * * * Hər kəsin irаdəsi öz əlindədir. * * * Hər kəsin keçəcəyi özünə görə olаr. * * * Hər kəsin mаl özünı ə görə qiymətlidir. * * * Hər kəsin öz аğlı. * * * Hər kəsin öz bəxti. * * * Hər kəsin uşаğı özünə şirindir. * * * Hər kəsin hörməti öz əlindədir. * * * Her kəsin çörəyi xəmirinə görədir. * * * Hər kimin ki, bаğı vаr,

keyf çəkməyə çаğı vаr. (Hər kimin ki, bаğı vаr,

ürəyində dаğı vаr). * * * Hər kişi gücünə görə yük tutаr.

Əjdər B

ehna

m

658

* * * Hər kişinin nəbzinə görə şərbət verərlər. * * * Hər könülün bir yаz ,ı

bir qışı vаr. * * * Hər gördüyünü dost sаn b,ı

sirrini аçmа. * * * Hər külək, dаğı yerindən tərpədə bilməz. * * * Hər gedişin bir gəlişi vаr. * * * Hər gecənin bir gündüzü vаr. * * * Hər gəlirin bir ç xı аr vı аr. * * * Hər gözəldə bir eyib olаr. * * * Hər göldən bir qurbаğа,

göy göldən min qurbаğа. * * * Hər gördüyünə аldаnmа. * * * Hər gördüyünü аtаnа öxşаtmа. * * * Hər gün bir olmаz. * * * Hər gün günаhkаr,

bir gün tövbəkаr. * * * Hər gülden gülаb olmаz.

Əjdər B

ehna

m

659

* * * Hər gülün bir qoxxusu,

bir ətri vаr. * * * Hər nə gedər ömürdən gedər. * * * Hər gün ömürdаn bir kərpic düşür. * * * Hər gün nə tаpsаn, odur. * * * Hər meyvə öz аğаc ndı а. * * * Hər meyvə öz vаxt ndı а yetişər. * * * Hər meyvənin kаl dı əysə,

insаn n kı аl dı əyməz. * * * Hər meyvənin öz dаd vı аr. * * * Hər nə desən özünə gedər. * * * Hər nöqsаn özünı də gör. * * * Hər nə yedin dаd nd r,ı ı

hər nə verdin аd nd r,ı ı hər nə qаlsа yаd nd rı ı -

oğlunа qаlsа yаd q z ilı ı ə yeyəcək, q z nı ı а qаlsа yаd oğlu ilə.

* * * Hər nəyə əl vururаm, qulpu qаl r ı əlimdə. * * * Hər otun öz kökü vаr. * * * Hər oxuyаn Mollа Pənаh olmаz.

Əjdər B

ehna

m

660

* * * Hər ölümə qəhrəmаnl q demı əzlər. * * * Hər pаr ldı аyаn q z l olmı ı аz. * * * Hər pərdə dаl ndı а yüz sirr vаr. * * * Hər rаst gələnə dost demə. * * * Hər sааt n bir hökmü vı аr. * * * Hər sаqqаlа sаlаm verməzlər. * * * Hər sаqqаll bı аbа olmаz. * * * Hər sаqqаll yı а dədə demə. * * * Hər sаqqаl ı аğ olаnа

аğsаqqаl deməzlər. * * * Hər sаrğı hər yаrаyа sаr lmı аz. * * * Hər səbrin аx r vı ı аr. * * * Hər səhvi üzə vurmаzlаr. * * * Hər səhəng sudа s nmı аz. * * * Hər sözün bir pərsəngi vаr. * * * Hər sözün öz yeri,

öz məqаm vı аr.

Əjdər B

ehna

m

661

* * * Hər su keçid verməz. * * * Hər sudа mərcаn olmаz. * * * Hər tullаnаn qoz bitsə,

meymun qozsаtаn olаr. * * * Hər ucаboylu аğаc sərvi-xurаmаn olmаz. * * * Hər uzun аğаcа çinаr deməzlər. * * * Hər üzə gülənə dost deməzlər. * * * Hər fəslin bir meyvəsi vаr. * * * Hər xoruz öz yerində eşələnər. * * * Hər xoruz öz həyətində bаnlаr. * * * Hər xoş görünən kimsəyə аldаnmа, heyifsən, hər xoş görünən kimsədə vicdаn olа bilməz. * * * Hər heyvаn n ı bаlаs dı аl ncı а gedər,

eşşəyin bаlаs qı аbаğıncа. * * * Hər hürənə dаş аtsаn, Dаş dаş üstə qаlmаz. * * * Hər çаğırılаn yerə getməzlər. * * * Hər çərənçiyə cаvаb versən,

boğаz n y rt lı ı ı аr.

Əjdər B

ehna

m

662

* * * Hər çiçəyin bir ətri vаr. * * * Hər cəfаn n bir sı əfаs ı vаr. * * * Hər şey bitər,

kosаn n sı аqqаl bitmı əz. * * * Hər şey öz vаxt ndı а. * * * Hər şey ustаs n n ı ı əlindədir. * * * Hər şeyə bаrmаqаrаs bı аxmаzlаr. * * * Hər şeyə dodаq büzmə. * * * Hər şeyə göz dəyər, müflisə göz dəyməz. * * * Hər şeyi bilmək olmаz. * * * Hər şeyi vаxt ndı а əksən,

dürr bitər. * * * Hər şeyi demək olmаz. * * * Hər şeyin аz yı аxşıdır. * * * Hər şeyin əvvəli çətin olаr. * * * Hər şeyin öz аd vı аr. * * * Hər şeyin öz vаxt vı аr.

Əjdər B

ehna

m

663

* * * Hər şeyin öz yeri vаr. * * * Hər şeyin sonu vаrd r.ı * * * Hər şeyin təzəsi,

dostun köhnəsi. * * * Hər şeyin xiridаr gı ərəkdir. * * * Hər şeyin çoxu zərərdir. * * * Hərdən ipək,

hərdən köpək. * * * Hərzə sözün mərəzi gələr. * * * Hərzə-hərzə dаnışmа,

аğzın yаmаnа öyrənər. * * * Hərə bir bаrmаq bаt rı аr,

hənаs nı а dəllək Murаd n.ı * * * Hərə bir sаp versə,

ç lpı аğа köynək olаr. * * * Hərə bir tuk versə,

kosа dа sаqqаll olı аr. * * * Hərə bir cürə bаşını itirib. * * * Hərəkət səndən,

bərəkət məndən. * * * Hərəkət hаrаdа,

bərəkət orаdа.

Əjdər B

ehna

m

664

* * * Hərəmxаnа quşudur. * * * Hərənin bаşındаn bir аvаz gəlir. * * * Hərənin bir аdəti vаr. * * * Hərin də yаnd rd mı ı əni,

bəlin də yаnd rd mı ı əni, susаd m su istı ədim,

suyun dа yаnd rd mı ı əni. * * * Hərif olmа! * * * Hərif hərifi uzаqdаn tаn yı аr. * * * Həsən də qəlyаn çəkər,

Hüseyn də qəlyаn çəkər, tənbəki bol olаndа

siçаn dа qəlyаn çəkər. * * * Həsən keçəl,

keçəl həsən-nə fərqi?! * * * Həsir аlt ndı аn su yeridir. * * * Həsiri oğurlаy b mı əscidə sаl r.ı * * * Həftə səkkiz, mən doqquz. * * * Həftədə bir bаzаr,

onu dа dərviş pozаr. * * * Həcəri öpməyənə hаc demı əzlər.

Əjdər B

ehna

m

665

* * * Həcdən gələn mən,

xəbər gətirən sən? * * * Həccə gedən gəldi,

sаcа gedən gəlmədi? * * * Həşəmin аzd rsı а,

x rmı аn n böyük tut.ı ı * * * Hiylə ilə iş görən,

möhnət ilə cаn verər. * * * Hiylə ilə tikilən ev,

bəhаnə ilə y x lı ı аr. * * * Hiyləbаzın şаm yı аr yı аcаn yаnаr. * * * Hiyləgər doqquz ocаq y xmı аy ncı а

bir ocаq tikməz. * * * Hikmət sаhibinə hər

yаrpаq bir kitаbd r.ı * * * Hikmətdən suаl olmаz. * * * Hind dilənçisinə dönübdür. * * * Hindistаn fili аğcаqаnаddаn qorxаr. * * * Hirs gələndə аcığını ud. * * * Hirs gəlir, göz qаrаl r,ı

hirs gedir, üz qаrаl r.ı

Əjdər B

ehna

m

666

* * * Hirsin dövlətə zərəri vаr. (Hirsin cаnа ziyаn vı аr). * * * H rnı аn-z r ı ı аnlаm r.ı * * * Hoqqаbаzlаr kimi,

hər şeyə bəli demə. * * * Höyür sürüyə qurd bаtmаz. * * * Hünər əhlinin qədrini bilmək gərək. * * * Hünər sаhibləri dаrdа qаlmаz. * * * Hünərin bilmədiyin аcizi döymə. * * * Hürə bilməz,

itləri bаşа sаlаr. * * * Hürən it qаpmаz. * * * Hürəndə аnаs kimi hürı ər. * * * Hürə-hürə аx rdı а it olub. * * * Hürər-hürər, burnu şişər. * * * Hürkütməyincə sаnаmаq olmаz. * * * Hürməyin bilməyən it,

kəndə qonаq gətirər.

Əjdər B

ehna

m

667

Ç * * * Çаqqаl vаr ki, bаş kəsər,

qurdun аd bı ədnаmd r.ı * * * Çаqqаl yuvаs ndı а toyuq qаqq ldı аy r.ı * * * Çаqqаl n hı аy f n (ı ı ı аcığını) bаqqаllаr ç x r.ı ı * * * Çаqqаldаn çox çаr q ı аpаrаn olmаz,

enə аyаqlаr yı аl nd r.ı ı * * * Çаqqаl n yuxusunı а toyuq gələr. * * * Çаğırdım:-Sənəm, Sənəm! Səs gəldi:-Mənəm, mənəm! Soruşdum:-Bаğdа kim vаr? Dedi:-Çox dаr xmı а,

bir sənsən, bir də mənəm! * * * Çаğırılаn yerə ərinmə,

çаğrılmаyаn yerdə görünmə. * * * Çаğrılmаmış qonаq

süpürülməmiş yerdə oturаr. * * * Çаğrılmаmış qonаğı köpəklər qаrşılаr.

Əjdər B

ehna

m

668

* * * Çаdrа аlt ndı а hər аrvаd gözəldir. * * * Çаdrаs zl qdı ı аn evdə oturub. * * * Çаy аşаğı аx td m,ı ı

çаy yuxаr ı аxtаrd m.ı * * * Çаy bir olаr, çeşmə min. * * * Çаy quşu аyаğındаn tutulаr. * * * Çаy quşu çаy dаşı ilə vurulаr. * * * Çаy yаn ndı а quyu qаz mı аzlаr. * * * Çаy ki, oldu dişləmə,

sən də otur, işləmə. * * * Çаy görməmiş ç rmı аn r.ı * * * Çаyа çаt, sonrа ç rmı аn. * * * Çаydа bаl q yı аn gəzər. * * * Çаy n biri qı аydаd r,ı ikisi cаnа fаydаd r,ı üçü nəsdi, dördü bəsdir, elə ki, keçdi beşə, vur on beşə, çаy nədir, sаy nədir?! * * * Çаy n dı аşı-çölün quşu.

Əjdər B

ehna

m

669

* * * Çаy r yeddi il leylı ək yuvаs ndı а qаld ,ı yerə düşdü bitdi, аtаs n n vı ı əziyyətini unutmаd .ı * * * Çаyxаnа dolu-sаhə boş. * * * Çаl belə, qurbаn n olum, çı аl belə, gedər bu dövrаn, dəxi düşməz ələ. * * * Çаlа-çаlа hаvаyа düşüb. * * * Çаlаğаn göydə dolаnаr, cücənin ürəyi bulаnаr. * * * Çаlаn olsun, oynаyаn tаp lı аr. * * * Çаlğı olаn yerdə, oynаmаq dа olаr. * * * Çаlğı toyun yаrаşığıdır. * * * Çаlğısız toy olmаz. * * * Çаlışаn qаzаnаr. * * * Çаlışаn əli b çı аq kəsməz. * * * Çаlışаn ı аc, tənbəli tox görən yoxdur. * * * Çаlışqаn аt n boynu muncuqlu olı аr. * * * Çаlışqаn dəvə z nqrovlu olı аr.

Əjdər B

ehna

m

670

* * * Çаlışmаyаn аc qаlаr. * * * Çаnаx (tаs) bаşа girəndə, bil ki, hаmаm vаxt d r.ı ı * * * Çаnаx öz bаşındа s nd .ı ı * * * Çаnаğındа bаl olsun,

аr s gı ı ələr Bаğdаddаn. * * * Çаpq nçi olsı аn dа insаf ı əldən vermə. * * * Çаrvаdаrа yol göstərməzlər. * * * Çаrəsiz dərd olmаz. * * * Çаrəsiz dərdə loğmаn dа аcizdir. * * * Çаr q tı аpаn dolаğ n dı а tаpаr. * * * Çаrığınа bаxmа, ürəyinə bаx. * * * Çаrığındа itirən,

pаtаvаs ndı а tаpаr. * * * Çаrşаb-corаb eyləyib gəlir. * * * Çаx r içı ən mаl n itirı ər,

bəng çəkən-аğlın. * * * Çаx r pı аx r ı аçаnd r.ı

Əjdər B

ehna

m

671

* * * Çаxırı iç şir böyrü yırtmаğа, içmə qаrğаlаr gözünü dəlsin. * * * Çаxırı geçinin boğаz nı а töksən vаr b dı аğlаr ı аşаr. * * * Çаx r lı ı аlа versən, lаl dil аçаr. * * * Çаx r töksı ı ən siçаnın boğаz nı а, pişikdən pаsport istər. * * * Çаxmаq məndən, qov səndən. * * * Çаxmаğını çаx, pаpаğımı tаp m.ı * * * Çаhаr аtdım şeş gəldi,

yenə fələk uddu məni. * * * Çаş biri iki görər. * * * Çevir tаt , vur tı аt .ı * * * Çeynə, ver аğzımа. * * * Çeşmə ümmаn yаrаdаr. * * * Çəkilən zəhmət hədər getməz. * * * Çəkic ol-üstdə ol zindаn olub аltdа qаlmа! * * * Çəkmə nаmərd minnətin, get səhrаdа dolаn gəz.

Əjdər B

ehna

m

672

* * * Çəkmə, çəkmə bu dərdi,

çəkən bilər bu dərdi. * * * Çəkməyən nə bilir sevdа dərdini?! * * * Çənə yorulmаsаyd ,ı

аdаm hey yeyərdi. * * * Çənə yumruqdаn qorxаr. * * * Çənənə çox yol vermə. * * * Çənəsi sаllаq qаr d r.ı ı * * * Çənginin qаzаndığı ənlik-kirşаnа gedər. * * * Çərçi q z munculu olı ı аr. * * * Çərçi kisəsindəkini sаnаr. * * * Çərçinin yüz аnd ,ı

öz eşşəyinə qənim olаr. * * * Çərçinin аnа-аtаs ,ı

аyаqlаr ı аlt ndı аd r.ı * * * Çərçinin nəğməsi yox, nə'rəsi çox. * * * Çərşənbə yemişidir. * * * Çətini ölənəcəndir. * * * Çibin mundаr deyil-ürək bulаnd r r.ı ı

Əjdər B

ehna

m

673

* * * Çiy ət dərd gətirər. * * * Çiy ət ət gətirər,

çiy çörək-dərd. * * * Çiy noxud аğızdа islаnmаz. * * * Çiy süd əmənə e'tibаr yoxdur. * * * Çinаrа nə qədər su versən,

meyvə verməz. * * * Çirkаbа dаş аtmа,

üstünə s çrı аyаr. * * * Çirkin dövlətli q z n ı ı ı аtаs ı аd nı а аlаrlаr. * * * Çirkin yuyunmаqlа gözəl olmаz. * * * Çirkin özünü gizlədər,

gözəl аşkаrа gəzər. * * * Çiçəyi burnundа gəzdirər. * * * Ç rı аq öz dibinə iş q sı аlmаz. * * * Ç rı аğınа yаğ töküblər. * * * Ç rt q vursı ı аn, qаn ç xı ı аr. * * * Ç xı аn qаn dаmаrdа qаlmаz.

Əjdər B

ehna

m

674

* * * Çiçək çox olаn yerdə, аr dı а olаr, bаl dа. * * * Çobаn dаyаğı ilə,

gəlin duvаğı ilə. * * * Çobаn çox olаndа

qoyunu qurd yeyər. * * * Çobаn corаb n özü toxuyı ı аr. * * * Çobаnа vermə q z ,ı ı

yа qoyun güddürər, yа quzu. * * * Çobаn özündı ən olаnın qoyunu dişi doğаr. * * * Çobаn n yı аsdığı yаst qı аyаlаrd r.ı * * * Çobаns zı qoyunu qurd yeyər. * * * Çobаns z sürü yolu ı аzаr. * * * Çobаns z sürü olmı аz. * * * Çolаq аyаğа dаş dəyər. * * * Çolаq аt seyidə nəzirdir. * * * Çolаq koru görəndə

öz hаl nı а şükür eylər. * * * Çomаğın o biri bаşın çevirir.

Əjdər B

ehna

m

675

* * * Çor deyənə cаn desəm,

yа rəbb, nəyim əskilər?! * * * Çox аğаclаr kökündən doğrаn b.ı * * * Çox аnd içənin аnd nı а inаnmаzlаr. * * * Çox аrpа аt çı аttаdаr. * * * Çox аşıqlаr yаr yoldı а qаl blı аr. * * * Çox bilən quş dimdiyindən tələyə düşər. * * * Çox bilən, tez qocаlаr. * * * Çox bilən çox çəkər. * * * Çox bilib, аz dаnışmаq,

igidin ləngəridir (yаrаşığıdır). * * * Çox bilmək istəyən,

çox dа çаlışsın gərək! * * * Çox vаrlаnmаq və çox dаnışmаq,

insаn mı əhv edər. * * * Çox ver, аz yаlvаr. * * * Çox verdim, dedilər dəlidir, аz verdim, dedilər xəsisdir.

Əjdər B

ehna

m

676

C * * * Cаbirin geçisindən keçdi. * * * Cаvаn bаş bir çаnаx qаnd r.ı * * * Cаvаn işlər, qocа dişlər. * * * Çаvаnl q bir dı əfə olаr,

qocаl q dı а bir dəfə. * * * Cаvаnl q ı əlаmətidir. * * * Cаvаnl q gözı əllikdir,

onu boyаmаq аrt qd r.ı ı * * * Cаvаnl q soltı аnl qd r,ı ı

bаcаrsаn sаxlа. * * * Cаvаnl qdı а qocаlığа güç sаxlа,

pullu gündə pulsuz günə pul sаxlа, sаvаşаndа bаrışmаğа üz sаxlа.

* * * Cаvаnl qdı а dаş dаşı,

qocаl qdı а ye аşı. * * * Çаvаnl qdı а zəhmət çəkən,

qocаl qdı а möhnət çəkməz. * * * Çаvаnl qdı а pul qаzаn,

qocаl qdı а-qur qаzаn.

Əjdər B

ehna

m

677

* * * Cаvаnl qdı а həlimlik,

qocаl qdı а səlimlik. * * * Cаvаnlığın qədrini bilmək gərək. * * * Cəvаhir bаzаr ndı а muncuq sаt lmı аz. * * * Cəvаhir c ndı а içində olаr. * * * Cəvаhirin qiyməti vаr, sözün qiyməti yoxdur. * * * Cəvаhirin qiymətini sərrаf bilər, nə bilər hər divаnə. * * * Cаhilliyi uzаdаn yа tulа quyruğu xınаlаr, yа cаmаdаr olаr. * * * Cаmаdаrı müştəridən çox. * * * Cаmаl gedər, kаmаl qаlаr. * * * Cаmış hənəyi göz ç xı аrdаr. * * * Cаn аlаn bаxışındаn bəlli olаr. * * * Cаn bаzаrdа sаt lmı аz. * * * Cаn bаlаdаn şirindir. * * * Cаn bir qəlbdir yаşаy r.ı

Əjdər B

ehna

m

678

* * * Cаn verirsən boz sərçəyə ver, qаrаnquş gəldi gedərdir. * * * Cаn verirsən qаrdаşа ver,

min il keçsə yаd olmаz. * * * Cаn de, cаn eşit. * * * Cаn deyən çox olаr, cаn verən olmаz. * * * Cаn deməklə cаn əskilməz. * * * Cаn gedincə mаl getsin. * * * Cаn mənim cаn m,ı

ç xs n sı ı ənin cаn n.ı * * * Cаn sаğlığı-dünyа vаrlığı. * * * Cаn sənin, cəhənnəm tаnr n n.ı ı * * * Cаn cаndаn аyr d r.ı ı * * * Cаnаvаr tək qаlаndа

bаşınа çаqqаllаr yığışаr. * * * Cаnаvаrlаr аğız-аğızа yаtаrlаr. * * * Cаnаn sevı ən cаn ndı аn keçər. * * * Cаnаndаn аyr lı аn cаndаn аyr lı аr.

Əjdər B

ehna

m

679

* * * Cаnbаz ipdə gəzər, bаl q ı - sudа. * * * Cаndаn qonşu pаy olmı аz. * * * Cаndаn kаbаb olmаz. * * * Cаnd r, bı аd mcı аn deyil. * * * Cаn yı аnаn eşşək аtdаn yeyin gedər. * * * Cаn yı аnаn yа bir olаr, yа iki. * * * Cаn nı ədir, cəsədi nə olsun?! * * * Cаn olı аnın, qаyğısı dа olаr. * * * Cаn sı аpdаn аs l b.ı ı * * * Cаn cı аn n yolundı а deyən çox olur, qoyаn-аz. * * * Cаn m qurbı аn yаxşı qonаq,

gəl ocаğа bir də qonаq. * * * Cаn mdı аn tikаn ç xı аrtd .ı * * * Cаn m dı ı а аlsаn, gülə-gülə аl. * * * Cаnın boğаz ndı аd rsı а, öskür ç xs n.ı ı * * * Cаn n sı аğ olsun!

Əjdər B

ehna

m

680

* * * Cаn n cibindı ı ə gəzdirir. * * * Cаhil аx rdı а tulа quyruğu xınаlаr. * * * Cаhil dirilərin ölüsüdur. * * * Cаhil ilə bаl yemə,

аqil ilə dаş dаşı. * * * Cаhil ilə ç xmı а yolа, gətirər bаşınа min bir bəlа. * * * Cаhil özünə duşməndir,

bаşqаs nı а necə dost olа bilər?! * * * Cаhildə söz əylənməz. * * * Cаhildən qorx, dəlidən qorxmа. * * * Cаhilə qoşulаn cаhil olаr. * * * Cаhilə söz qаnd rmı аq,

dəvəyə xəndək аtd rmı аq kimidir. * * * Cаhili cаhillər mədh eylər. * * * Cаhilin sözü-eşşəyin аnq rt s .ı ı ı * * * Ceviz qаbığı qаr n doydurmı аz. * * * Ceyrаn qovаn çiçəyə bаtаr,

donuz qovаn-lehməyə.

Əjdər B

ehna

m

681

* * * Ceyrаn n qı аçmаs n gördüm,ı

ətindən əl üzdüm. * * * Cəzаs z cürm sı аhibi çox olаr. * * * Cənnət də bu dünyаdаd r, cı əhənnəm də. * * * Cənnətin yаylаğı, cəhənnəmin qışlаğı. * * * Cərgədən qаlаn keçəl olаr. (Cərgədən ç xı аn qotur olаr). * * * Cəfа çəkməyən səfа görməz. * * * Cəfаs n mı ı ən çəkdim,

səfаs n yı ı аd gördü. * * * Cəhаlət səfаlət doğurаr. * * * Cəhd elə dost qаzаn,

düşmən ocаq bаşındа. * * * Cəhənnəmdə də аdаm n dı аy s gı ı ərək. * * * Cəhənnəmdən qəbzsiz gəlib. (Cəhənnəmdən əli kösövlü gəlib). * * * Cəhənnəmə qədər yolu vаr. * * * Cəhənnəmə gedən gələr,

müştərinin gedəni gəlməz. * * * Cəhənnəmə gedən özünə yoldаş аxtаrаr.

Əjdər B

ehna

m

682

* * * Cəhənnəmə girsə, üzü q zı аrmаz. * * * Cəhrə əyirsən-don geyərsən. * * * Cibində siçаn oynаy r.ı * * * Cidа ilə qulаğа pаmb q yeritmı ək olmаz. * * * Cidаnı oğurlаyаn yerini bilər. * * * Cidаn çuvı аldа gizlətmək olmаz. * * * Ciyərə qаne olmаyаn pişik,

аs lı аrsаn qənаrədən. * * * Ciki mənim-biki mənim, аlç dursı а-sənin bəxtinə. * * * Cikini də bilir, bikini də. * * * Cin аt nı а minərəm, аtаn yı аnd rı аrаm. * * * Cin bismillаhdаn qorxаr. * * * Cin-şeytаn işidir. * * * Cinə pаpаq tikir, şeytаnа-bаşmаq.

Əjdər B

ehna

m

683

* * * Cins mаdyаn bаlаsın döşündə sаxlаr. * * * Cins cinsə çəkər. * * * Cismin qidаsı-yemək,

ruhun qidаsı-oxumаq. * * * Cicinin аxır yorğаnı. * * * Cığаlа tаnr vermı əz,

versə də qаrn doymı аz. * * * C nd r ndı ı ı аn cin qorxur. * * * Comərd vergisini xeyirlidən-xeyirsizdən əsirgəməz. * * * Comərd deməklə-mаldаn etdilər, igid deməkdə-cаndаn etdilər. * * * Corаt n qovunu, Zirı ənin qаrp zı .ı * * * Cöngə öküz oluncа yiyəsi donuzа dönər. * * * Cümə günü-bаzаr,

onu dа yаğış pozаr. * * * Cümə şənbədən uzundur. * * * Cütə gedən öküz gözündən tаn nı аr. * * * Cütə getməyən öküzü ətlik аd nı а sаtаrlаr.

Əjdər B

ehna

m

684

* * * Cütçü bаbаd r özü üçün.ı * * * Cütçu yаğış istər, yolçu-qurаql q.ı * * * Cücə аğgünlü olsаyd ,ı

toyuq əmcəkli olаrd .ı * * * Cücə səbət аlt ndı а qаlmаz. * * * Cucəni pаy zdı а sаnаrdаr.

Əjdər B

ehna

m

685

Ş * * * Şаbаl tdı аn yаğ çıxmаz. * * * Şаbаşını vermişik. * * * Şаdlığınа şitlik eləyir. * * * Şаir gördüyünü yаzаr. * * * Şаir sözsüz olmаz. * * * Şаyiə hər yаn gı əzər. * * * Şаlbаn n bir ucu sı ənin çiynindədir. * * * Şаm bаşındаn yаnаr. * * * Şаm dibinə işiq sаlmаz. * * * Şаm yаnаr, şö'lə çəkər... * * * Şаm yаnmаsа, bаşınа pərvаnə dolаnmаz. * * * Şаm kimi əriyib.

Əjdər B

ehna

m

686

* * * Şаmdаn soruşdulаr: -İplik yаn r, sı ən niyə əriyirsən? Şаm dedi:-

-Dаd rəfiq əlindən! Rəfiqim yаn r, mı ən də əriyirəm! * * * Şаm n hı аrаdа sönüb?! * * * Şаmаx dı а dаnışır, Bаk dı а eşidilir. * * * Şаhlа plov yemirəm ki,

bığım yаğа bаtаr. * * * Şаhsənəm oğlаn doğub! * * * Şаhin ilə dəvə ovlаmаzlаr. * * * Şаh n dı а qаrаç yı а işi düşər. * * * Şаh n dı а dəvələri аyаqyаl n gı əzir. * * * Şey qurd sаlаndа duz səpərlər, duz qurd sаlаndа nə səpərlər? * * * Şeytаn əzаbdа gərək. * * * Şeytаn ilə dаr ı əkmişik. * * * Şeytаn kаrxаnаsı boş qаlmаz. * * * Şeytаn olmаsа, qurd qoyunlа gəzər.

Əjdər B

ehna

m

687

* * * Şeytаnа pаpış tikər. * * * Şeytаnlа ortаq olаn buğdа əkər-sаmаn biçər. * * * Şeytаn tutmı аğа noxtаs z gedir.ı * * * Şeytаn n ı аyаğını sındırır. * * * Şeytаn n ı аcığı yаxşı аdаmdаn gələr. * * * Şeytаn n qulı аğınа qurğuşun! * * * Şаp elə bilir şupdаyаm, şup elə bilir şаpdаyаm, nə şаpdаyаm, nə şupdа, hələ şаrаp-şurupdа. * * * Şаpаlаqnаn üz q zı аrdаr. * * * Şаftаl gı əlməmiş, tаbаğı gəldi. * * * Şаftаlı-tаbаq olub girmə ortаlığа. * * * -Şаh Abbаs n bı аcısı oğluyаm! -Gəl min boynumа! * * * Şаh Abbаsа yаrаd ,ı

Keçəl Abbаsа yаrаmаd ?!ı

Əjdər B

ehna

m

688

* * * Şаh Abbаs n tı ənbəlidir. * * * Şаh bilər, şаhivən bilər. * * * Şаhbudаğın bаğı vаr,

bаğının bаrаt vı аr. * * * Şаh vəzir аğlı ilə oturub durаr. * * * Şаh qаpısı şаxtаl olı аr. * * * Şаh dа bilir Şirvаn çuxurdаd r.ı * * * Şаh, şаh dediyim, öz cаn m üçündür.ı * * * Şаh çiçək ç xı аrd b.ı * * * Şeytаnın dostluğu dаr günlərə qədərdir. * * * Şəbpərə gecə gəzər, gündüz gəzməz, elə bilər-özü bilər, özgə bilməz. * * * Şəkəri suyа duşüb. * * * Şələ аşırmışlаr kimi gözünü nə döyürsən? * * * Şələni qoy, gəl döyüşək. * * * Şələni elə bаğlа ki, gücün çаts n.ı * * * Şər deməsən, xeyir gəlməz. * * * Şər zаhirə hökm eylər.

Əjdər B

ehna

m

689

* * * Şər kəsən bаrmаq аğrımаz. * * * Şər sevən-yаlаn, şər gətirən-gercək. * * * Şər həmişə xeyrin dаl ncı а gəzər. * * * Şərаb, kаbаb-hаy, hаy! hesаb, kitаb-vаy, vаy! * * * Şərаb n kı ədəri nəş'əsindən аrt qd r.ı ı * * * Şəri-şeytаndаn, məkri-zənаndаn, quru böhtаndаn, bəylər qəzəbindən özünü qoru. * * * Şəriət аvаmlаr üçündür. * * * Şərik yаxşı olsаydı аllаh özünə yаrаdаrd .ı * * * Şərikli qаzаn gec qаynаr. * * * Şərikli əti it yeməz. * * * Şərti şumdа kəs, x rmı аndа yаbаlаşmаyаsаn. * * * Şəfа verən аğudаn dа verə bilər. * * * Şəfа piyаlənin dibində olаr.

Əjdər B

ehna

m

690

* * * Şəfа hаqdаnd r,ı

həkim-səbəbdir. * * * Şəhər bürclü-qаlаl ı gərək. * * * Şikаyət аcizlik əlаmətidir. * * * Şilə ilə y x lı ı аn ev,

plov bişir qoy dаğılsın. * * * Şillə yeməmiş yаnаq q zı аrmаz. * * * Şillə ilə üz q zı аrdаr. * * * Şir qocаlаndа özünə gülməyi gələr. * * * Şir gərək pəncə vurа şir ilə. * * * Şir öz dişini heç kəsə borc verməz. * * * Şiri şirаnə tutаrlаr. * * * Şirin аşınа zəhər qаtmа. * * * Şirin dil аdаmа dost qаzаnd rı аr. * * * Şirin dil ilаn yuvı аs ndı аn ç xı аrdаr. * * * Şirin söz bаldаn şirindir. * * * Şücаətini Kərbəlаyа sаxlаy bsı аn?

Əjdər B

ehna

m

691

Redаktoru S. Nəsirzаdə. Rаssаm A. Volovik.ı

Bədii redаktoru R. Əhmədov. Texniki redаktoru V. Plitkinа.

Korrektoru N. Sаd xovı а.

İB № 1656 Yığılmаğа verilmiş 4. 10. 1984-ci il. Çаpа imzа- lаnmış 6. 04. 1985-ci il. FQ 05548. Kаğız formаtı

60x841/16 . Kаğız № 2. Ədаbi qаrnitur, Yuksək çаp üsulu. Fiziki çаp vərəqi 43,25. Şərti ç. v. 40,29.

Uçot-nəşr vərəqi 19,9. Sifаriş № 1399. Tirаj 40,000. Qiymı ətn çild № 7-2 mаn. 10 qəp.

çild № 5-1 mаn. 80 qəp.

“Qızıl Şərq” mətbəəsində yığılıb, 3 №-li Bаkı kitаb mətbəəsində mаtrisаdаn çаp olunub. 370102,

Bаk , ı Əli Tаğızаdə küçəsi, 4. Azərbаycаn SSR Dövlət Nəşriyyаt, Poliqrаfiyа vа

Kitаb Ticаrəti İşləri Komitəsi, ”Yаz ç ” nı ı əşriyyаt . 370005.ı Bаk , Nı аtəvаn meydаn , 1,ı

“Qızıl Şаrq" mаtbəəsi, 370000. Bаk , ı həzi Aslаnov küçəsi, 80.

Əjdər B

ehna

m

٦٩٢

ПОСЛОВИЦЫ

(на азербайджанском языке) Баку - ١٩٨٥

Издателъство „Язычы", ٣٧٠٠٠٥, Баку, плошадъ Натаван.

Типография „Красный Восток", ٣٧٠٠٠٠. Баку, ул. Ази Асланова, ٨٠.

Əjdər B

ehna

m

Əjdər B

ehna

m

Əjdər B

ehna

m