quẢn trỊ - · pdf filequản trị vốn tự có và sự an toàn...

QUẢN TRỊ

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1

Nội dung

Tổng quan về NHTM1

2

3

4

Quản trị vốn tự có, tài sản nợ, tài sản có của ngân

hàng thương mại

Quản trị doanh thu, chi phí, lợi nhuận và quản trị

rủi ro trong kinh doanh ngân hàng

Quản trị các nguồn lực khác của ngân hàng

2

KHÁI NIỆM VỀ NHTM (Commercial Bank)

• NHTM là tổ chức tài chính mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là huy độngvốn, cho vay và làm các dịch vụ tài chính khác.

• NHTM là tổ chức tài chính nhận tiền gởi và cho vay tiền.

• NHTM là nơi trực tiếp giao dịch với công chúng để nhận ký thác, cho vay vàcung ứng những dịch vụ tài chính.

• Luật các Tổ chức tín dụng 2010 (điều 4 mục 2): NHTM là một tổ chức tín dụngđược thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng như: kinh doanh tiền tệ và dịch vụngân hàng với nội dung thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này đểcấp tín dụng, chiết khấu, bảo lãnh, cung cấp các dịch vụ tài chính, dịch vụ thanhtoán và các hoạt động KD khác có liên quan.

3

KHÁI NIỆM VỀ NHTM (tt)

• Q1: Phân biệt NHTM với tổ chức tín dụng phi NH

• A1:

Trước tiên, chúng ta thấy rằng: Tổ chức tín dụng phi NH là TCTD chỉ thực

hiện một số hoạt động NH.

Như vậy, NHTM và TCTD phi NH giống nhau là được phép huy động vốn.

NHTM và TCTD phi NH khác nhau ở chỗ:

- NHTM huy động vốn: Bằng Tài Khoản Tiền Gửi và phát hành chứng từ có

giá.

- TCTD phi NH: Chỉ phát hàng chứng từ có giá, không cung cấp dv thanh

toán qua NH (cái này là hệ quả của việc không mở được TK nên không chuyển

khoản từ TK này qua TK khác)4

Người cho vay

(Tổ chức,

cá nhân)

CHỨC NĂNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1. Chức năng trung gian tín dụng:

Người đi vay

(Tổ chức,

cá nhân)NHTM

Huy động vốn Cấp tín dụng

Cho vay trực tiếp trong nền kinh tế

5

Người trả tiền

(Tổ chức,

cá nhân)

Người thụ hưởng

(Tổ chức,

cá nhân)

NHTM

Cung ứng hàng hóa, dịch vụ

Lệnh chi

Báo nợ Báo có

CHỨC NĂNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

2. Chức năng trung gian thanh toán:

6

• A2: Chủ yếu khác nhau về chiến lược KD.

NH bán buôn tập trung vào đối tượng KH Doanh Nghiệp. NH bán buôn cho vay

và huy động vốn mang tính chất trung và dài hạn.

NH bán lẻ cung cấp dv NH với đối tượng KH là cá nhân. Vd: cho nông dân, tiểu

thương, công nhân viên chức vay. NH bán lẻ thường cho vay và huy động vốn

mang tính chất ngắn hạn.

Hiện nay, một số NH phối hợp vừa bán buôn vừa bán lẻ.

Q2: So sánh NH bán buôn và NH bán lẻ.

7

HỆ THỐNG NHTM TẠI VIỆT NAM:

• NHTM Nhà Nước (NHTM Quốc Doanh).

• NHTM Cổ Phần.

• Ngân Hàng Liên Doanh.

• Chi Nhánh NH Nước Ngoài tại VN.

• Ngân Hàng với 100% vốn nước ngoài (Chưa có).

8

CÁC LOẠI HÌNH NHTM:

• Xét theo tính chất và mục tiêu hoạt động:

- Ngân hàng Thương Mại (Commercial Bank)

- Ngân hàng Đầu Tư (Investment Bank)

- Ngân Hàng Phát Triển (Development Bank)

- Ngân hàng hợp tác (Co. operation Bank)

• Xét theo loại hình hoạt động:

- Ngân hàng bán buôn (Wholesale Banking):

+ Khách hàng là các ngân hàng nhỏ, các TCTD.

+ Khách hàng là các tổng công ty, các Cty lớn.

- Ngân hàng bán lẻ (Retail Banking):

+ Khách hàng là DN vừa và nhỏ.

+ Khách hàng là cá nhân, hộ gia đình.9


• Xét theo lĩnh vực hoạt động:

- Ngân hàng chuyên doanh (Limited Speciality Banking)

+ Có sự tách biệt pháp lý giữa hoạt động NH, CK và Bảo hiểm.

+ NH tiết kiệm, NH cầm cố, N H đầu tư (Mỹ, Nhật,…)

- Ngân hàng đa năng (Synthesis Banking)

+ NHTM đa năng hoàn toàn: Cung cấp đầy đủ dịch vụ NH, CK,

BH trong một thực thể pháp lý (Đức, Hà lan, Thụy sĩ,…)

+ NHTM đa năng một phần: Muốn kinh doanh CK, BH phải thành

lập công ty con (Anh, Australia, Canada, VN)10


• Xét theo hình thức sở hữu.

- NHTM Nhà nước (State Ownes Commercial Bank), còn gọi là ngân

hàng công (Public Bank) với 100% vốn của nhà nước.

- NHTM cổ phần (Joint Stock Commercial Bank) vốn do cổ đông

đóng góp, trong đó DNNN nắm giử tối thiểu 20% vốn điều lệ.

- NH liên doanh (Joint Venture Bank) vốn do các bên LD góp.

- NH nước ngoài (Foreign Bank): Chi nhánh hoặc 100% vốn nước

ngoài.11

TỔ CHỨC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG

TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

12

1. Cơ cấu tổ chức:

CƠ CẤU TỔ CHỨC - MẠNG LƯỚI HOẠT ĐỘNG

HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ

BAN

KIỂM SOÁTTỔNG GIÁM ĐỐC

PHÒNG

NGHIỆP

VỤ

PHÒNG

NGHIỆP

VỤ

PHÒNG

NGHIỆP

VỤ

PHÒNG

NGHIỆP

VỤ

ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG

13

1. Cơ cấu tổ chức

a. Hội đồng quản trị: là cơ quan quản trị NH, có toàn quyền nhân

danh NH để quyết định, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của NH,

trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông (đ/v

NHTMCP) hoặc chủ sở hữu (đ/v NHTM Nhà nước, NHTM 100%

vốn nước ngoài được tổ chức dưới hình thức công ty TNHH một

thành viên) hoặc thành viên góp vốn (đ/v NHTM liên doanh,

NHTM 100% vốn nước ngoài được tổ chức dưới hình thức công ty

TNHH hai thành viên trở lên).

CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ MẠNG LƯỚI HOẠT ĐỘNG

14

b. Ban kiểm soát: là cơ quan giám sát hoạt động ngân hàng nhằm đánh giá

chính xác hoạt động kinh doanh, thực trạng tài chính của ngân hàng.

c. Tổng giám đốc: là người điều hành công việc kinh doanh hàng ngày của

ngân hàng, chịu sự giám sát của HĐQT và Ban kiểm soát, chịu trách

nhiệm trước HĐQT và trước pháp luật về việc thực hiện quyền và nhiệm

vụ phù hợp với qui định của Nghị định 59/2009/NĐ-CP, các qui định

khác của pháp luật và Điều lệ của ngân hàng.


15

d. Phòng nghiệp vụ: là các bộ phận chuyên trách thực hiện

các hoạt động tác nghiệp kinh doanh cụ thể của ngân

hàng thương mại, là các bộ phận trực tiếp giao dịch với

khách hàng.


16

2. Mạng lưới hoạt động:

HỘI SỞ

SỞ

GIAO DỊCH

VP

ĐẠI DIỆN

ĐƠN VỊ

SỰ NGHIỆP

CHI

NHÁNH

CÔNG TY

TRỰC THUỘC

PHÒNG

GIAO DỊCH

ĐIỂM

GIAO DỊCH

ATM, POSQUỸ

TIẾT KIỆM


17

2. Mạng lưới hoạt động:

a. Hội sở:

Là cơ quan quản lý và chỉ đạo hoạt động của toàn hệ thống, đồng thờitrực tiếp thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng.

b. Sở giao dịch:

Là đơn vị phụ thuộc trụ sở chính của ngân hàng thương mại, hạch toánphụ thuộc, có con dấu, thực hiện hoạt động kinh doanh theo ủy quyền củangân hàng thương mại.


18

c. Chi nhánh:

Là đơn vị phụ thuộc ngân hàng thương mại, có con dấu,

thực hiện hoạt động kinh doanh theo ủy quyền của ngân hàng

thương mại.

d. Văn phòng đại diện:


thực hiện chức năng đại diện theo ủy quyền của ngân hàng

thương mại. Văn phòng đại diện không được thực hiện hoạt

động kinh doanh.


19

e. Đơn vị sự nghiệp:


thực hiện một hoặc một số hoạt động hỗ trợ hoạt động kinh

doanh theo ủy quyền của ngân hàng thương mại.

f. Công ty trực thuộc:


thực hiện một hoặc một số hoạt động kinh doanh theo ủy

quyền của NHTM (hoạt động trong lĩnh vực tài chính, bảo

hiểm, quản lý, khai thác, bán tài sản).


20

g. Phòng giao dịch:

Là bộ phận phụ thuộc sở giao dịch hoặc chi nhánh của ngân hàng

thương mại, hạch toán báo sổ, có con dấu, thực hiện một số giao

dịch với khách hàng theo sự ủy nhiệm của đơn vị trực tiếp quản lý.


21

Đa dạng hóa các loại hình ngân hàng và các hoạt động ngân hàng1

Các nghiệp vụ ngân hàng hiện đại ngày càng phát triển phong phú2

Cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng khắc nghiệt3

Quy mô vốn của mỗi NHTM tăng rất nhanh4

Công nghệ thông tin và mạng lưới viễn thông ứng dụng vào công

nghệ ngân hàng ngày càng trở thành động lực chính5

Quản lý NHTM trong môi trường đầy thách thức6

Các nhân tố làm thay đổi cấu trúc hoạt động của các ngân hàng

trong nền kinh tế hội nhập

22

Đặc điểm kinh doanh của NHTM

Trung gian tài chính

Chịu sự chi phối bởi chính sách tiền tệ của

NHTW

Tài sản hữu hình chiếm tỷ trọng thấp, chủ

yếu là tài sản vô hình

Vốn sử dụng chủ yếu là vốn huy động

Lĩnh vực kinh doanh của ngân hàng là tiền tệ, tín

dụng và dịch vụ ngân hàng

23

Quản trị kinh doanh ngân hàng

Quản trị kinh doanh ngân hàng là việc thiết lập một chương trình hoạt

động kinh doanh dài hạn và ngắn hạn cho một doanh nghiệp ngân hàng,

xác định các nguồn tài nguyên sẵn có từ đó lãnh đạo nhân viên ngân

hàng thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Quản trị ngân hàng là việc thiết lập các chương trình hoạt động kinh

doanh để đạt các mục đích, mục tiêu kinh doanh dài hạn và ngắn hạn

của ngân hàng, là việc xác định và điều hòa các nguồn tài nguyên để

thực hiện chương trình, các mục tiêu kinh doanh, đó là việc tổ chức,

lãnh đạo và kiểm tra nhân viên của ngân hàng thực hiện chương trình,

các mục tiêu đã đề ra.24

Các chức năng của quản trị kinh doanh

ngân hàng

Hoạch định

Tổ chức

Lãnh đạo

Phối hợp

Kiểm tra

25

Sự cần thiết của quản trị kinh doanh

ngân hàng

Mục tiêu lợi nhuận

Đạt được mục tiêu to lớn

Đạt được mục tiêu chung

Trình độ quản trị và kinh nghiệm

26

Các lĩnh vực của quản trị kinh doanh

ngân hàngQuản trị tổng quát

Quản trị tài chính

Quản trị kinh doanh

Quản trị tiếp thị

Quản trị nhân sự

Quản trị tài sản Nợ - Tài sản Có

Quản trị vốn tự có và sự an toàn của ngân hàng

Quản trị rủi ro trong kinh doanh ngân hàng

Quản trị kết quả tài chính27

Các phương pháp quản trị

• 1.2.4.1. Khái niệm

• Phương pháp quản trị là cách thức tác động của chủ thệ quản trị lên đối

tượng bị quản trị và khách thể kinh doanh trong quản trị một tổ chức

28

1.2.4.2. Phương pháp quản trị

Phương pháp hành chính

• Là phương pháp dựa trên mối quan hệ tổ chức của hệ thống quản lý và kỷ luật trong

ngân hàng. Phương pháp này được tác động bằng cách các nhà quản trị đưa ra mệnh

lệnh, quyết định, chỉ thị để cấp dưới thi hành.

• * Ưu điểm:

• - Các quyết định sẽ được triển khai một cách nhanh chóng ngay khi được ban hành

• - Có tính thống nhất trong toàn ngân hàng

• - Giúp giữ trật tự kỷ cương làm viẹc trong ngân hàng

• * Nhược điểm

• Gây tâm lý ức chế cho đối tượng bị quản trị và có thể tạo ra sự phản kháng.29

Phương pháp kinh tế• Các nhà quản trị tạo điều kiện cho người lao động kết hợp một cách đúng

đắn giữa lợi ích của mình với lợi ích của tập thể trong quá trình thực hiện

công việc. Ví dụ để hoạt động kinh doanh của ngân hàng có lãi cần phải

tăng dư nợ, tăng huy động vốn. Ở một số ngân hàng đã giao chỉ tiêu xuống

từng chi nhánh, bộ phận, nhân viên. Nếu không thực hiện được sẽ bị phạt,

nếu thực hiện tốt sẽ được khen thưởng….

• * Ưu điểm: Khuyến khích được sự nhiệt tình, lòng tự giác của người lao

động, giúp người lao động thoải mái về mặt tâm lý

• * Nhược điểm: Làm xói mòn yếu tố văn hóa của tổ chức nên các nhà quản

trị ngân hàng chỉ sử dụng phương pháp này trong những thời điểm và hoạt

động nhất định30

Phương pháp giáo dục• Tác động vào nhận thức, tình cảm của người lao động để khuyến khích họ làm

việc tốt hơn. Xét về mặt tư tưởng đạo đức thì phương pháp tuyên truyền để họ

thấy được trách nhiệm của mình. Về mặt chuyên môn phải huấn luyện, đào tạo.

Mặt khách phải tổ chức thi tay nghề, biểu dương những người lao động tốt làm

gương cho những người lao động khác.

• * Ưu điểm

• - Nâng cao được nhận thức, trình độ, ổn định về tư tưởng của người lao động.

• - Tạo được bầu không khi thân thiện. Nâng cao sự thỏa mãn, hài lòng của người

lao động.

• * Nhược điểm: Đòi hỏi phải đầu tư một thời gian dài thì mới phát huy tác dụng31

Phương pháp Marketing• - Chiến lược marketing hỗn hợp

• + Chiến lược giá: Ngân hàng phải sử dụng một cách hợp lý thì mới thu hút được

khách hàng. Vấn đề là ngân hàng phải định giá chính xác đối với từng khách hàng.

• + Chiến lược sản phẩm: Căn cứ vào thu nhập, thị hiếu của khách hàng để tạo ra

sản phẩm phù hợp với từng khách hàng

• + Chiến lược xúc tiến: Ngân hàng mở rộng kênh phân phối đến người tiêu dùng để

họ có điều kiện thuận lợi sử dụng dịch vụ của ngân hàng.

• + Chiến lược quảng cáo: Sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng, đăng báo,

thiết kế tờ rơi, băng rôn trên các đại lộ lớn …

• + Khuyến mãi: Ở Việt nam chính sách này không được quan tâm nhiều. Khi kết

thúc đợt khuyến mãi, khách hàng lại trở về các dịch vụ truyền thống.32

Phương pháp cạnh tranh

• Các ngân hàng cố gắng tạo lợi thế cạnh tranh khác biệt với các ngân hàng

đối thủ thông qua các chính sách giá (lãi suất, phí dịch vụ…) sản phẩm

(chất lượng, số lượng sản phẩm)

• Trong tương lai phương pháp này khó phát huy tác dụng khi trình độ quản

lý của ngân hàng phát triển. Sự khác biệt giữa các ngân hàng là rất nhỏ,

sản phẩm gần như đồng nhất.

33

Phương pháp hợp tác và thương lượng

• Hợp tác là các ngân hàng cùng chia sẻ với nhau trên thị trường làm cho

các ngân hàng cùng lớn mạnh.

34

Nghiệp vụ

nội bảng

Dựa vào

bảng cân đối tài sản

Nghiệp vụ

ngoại bảng

CÁC NGHIỆP VỤ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

35

1. Nghiệp vụ nội bảng:

(i) Nghiệp vụ tài sản nợ:

Nghiệp vụ vốn tự có:

Vốn tự có: là vốn chủ sở hữu của NHTM bao gồm: vốn điều lệ, cácquỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ, quỹ dự phòng tài chính, quỹ đầu tưphát triển nghiệp vụ, lợi nhuận không chia và một số tài sản nợ kháctheo quy định của NHNN


36



Nghiệp vụ vốn tự có:

Nguồn hình thành:

- Vốn chủ sở hữu khi ngân hàng mới thành lập

- Nguồn vốn bổ sung hàng năm từ lợi nhuận kinh

doanh, từ vốn góp thêm của chủ sở hữu


37

Đặc điểm:

- Nguồn vốn có tính ổn định cao và không ngừng gia

tăng

- Tỷ trọng nhỏ nhưng giữ vai trò rất quan trọng

Mục đích sử dụng:

- Đầu tư TSCĐ

- Đầu tư vào các lĩnh vực khác

- Cấp tín dụng


38



Nghiệp vụ huy động vốn:

Vốn huy động: là vốn của các chủ thể khác trong nền kinh tế

được ngân hàng tạm thời quản lý và sử dụng kinh doanh trong

một thời gian nhất định sau đó sẽ hoàn trả lại cho chủ sở hữu.


39

Nghiệp vụ huy động vốn:

- Nhận tiền gửi

- Phát hành giấy tờ có giá

- Vay từ NHNN hoặc từ các TCTD khác

Đặc điểm vốn huy động:

- Nguồn vốn không ổn định

- Nguồn vốn chiếm tỷ trọng lớn nhất

Mục đích sử dụng:

- Thiết lập dự trữ

- Cấp tín dụng


40



Nghiệp vụ tiếp nhận vốn:

Vốn tiếp nhận: là vốn ủy thác từ NHNN cho các chương trình xâydựng cơ bản của Nhà nước; từ các tổ chức tài chính nước ngoài chocác dự án trong nước.

- NHTM sử dụng nguồn vốn này với tư cách là một tổ chức trunggian, cho vay theo các điều kiện của tổ chức ủy thác đưa ra.


41


(ii) Nghiệp vụ tài sản có:

Nghiệp vụ ngân quỹ:

Nghiệp vụ ngân quỹ là nghiệp vụ duy trì khả năng thanh

khoản thường xuyên của ngân hàng thương mại bằng cách

thiết lập dự trữ.

- Dự trữ bắt buộc theo quy định của NHNN.

- Dự trữ dưới các hình thức khác: tiền mặt tại quỹ, tiền gửi

tại TCTD khác hoặc chứng khoán.


42



Nghiệp vụ cấp tín dụng:

Cấp tín dụng: là việc NH thỏa thuận để khách hàng sử

dụng một khoản tiền với nguyên tắc có hoàn trả.

Mục đích:

- Điều tiết nguồn vốn cho nền kinh tế.

- Mang lại thu nhập cho ngân hàng.


43



Nghiệp vụ cấp tín dụng:

Các hình thức cấp tín dụng:

- Cho vay

- Chiết khấu

- Cho thuê tài chính

- Bao thanh toán

- Thấu chi


44



Nghiệp vụ đầu tư:

Đầu tư trực tiếp:

- Hùn vốn, liên doanh với các TCTD khác.

- Mua cổ phần của các NHTM, công ty CP.

Đầu tư gián tiếp:

- Mua cổ phiếu, trái phiếu, kỳ phiếu và các giấy tờ có giá

khác.


45


(iii) Nghiệp vụ trung gian:

- Dịch vụ ngân quỹ

- Dịch vụ thanh toán

- Dịch vụ giữ hộ tài sản

- Kinh doanh ngoại tệ

- Tư vấn tài chính…


46

2. Nghiệp vụ ngoại bảng:

• Bảo lãnh

• Phái sinh ngoại tệ…


47

quẢn trỊ - · pdf filequản trị vốn tự có và sự an toàn...

Documents