qeshqerdiki yer shari

1 ئابرال ئېلكىتاپلىرى

http://ilkitap.blogbus.com

ئادىل تۇنىياز داستانلىرى

ئابرال : ئېلكىتاپ تۈزگۈچى



مۇندەرىجه

3 ...................... ................................ ئېلكىتاپ تۈزگۈچىدىن 4 ...................... ................................ قهشقهردىكى يهر شارى 26 ..................... ................................ ئهركهكلهر قېىن سىلهر؟

59 .............................. ................................ سۈزۈك سهپهر



ئېلكىتاپ تۈزگۈچىدىن

تورداش كۆرىۋات ! قهدىرلىك چۈشۈرۈپ توردىن ئاتاقلىق سىز ئادىل ياش قان شائىرىمىز

تۇنىيازنىڭ بۇ بۇ ئېلكىتابىغا شائىرنىڭ ئۈچ پارچه داستانى كىرگۈزۈلگهن بولۇپ، بۇ داستانالر بىلىك،

مۈنبهرلىرىدىن سۇمرۇغ،ئهسىرىم ئۇيغۇر يوللىغان قاتارلىق تورغا بولۇپ، ئېلىنغان كۆچۈرۈپ

. كهچۈرۈم سورايمهن تورداشالرنىڭ ئىسمىنى ئهسكهرتهلمىگىنىم ئۈچۈن

بۇ داستانالرنىڭ كىلىش مهنبهسى ئېنتىرنىت بولۇپ، ئېلكىتاپتىكى بارلىق ئهسهرلهرنىڭ ئاپتۇرلۇق

بۇ كىتاپ پهقهتال شهخسىنىڭ . هوقۇقى ۋە شۇنداقال ئۇنىڭدىكى كۆز قاراشالر ئهسلى ئاپتۇرغا مهنسۈپ

پايدىل دوسالرنىڭ ههۋەسكار تۈزۈلۈپ،پهقهتال بويىچه يولالندى قىزىقىشى تورغا ئۈچۈن . ىنىشى

بولمايدۇ ئىشلىتىشكه ساههدە باشقا ياكى سودا سىرت ئېلكىتاپنى ئاپتۇرنىڭ ياكى . بۇندىن ئهگهر

مهسىله بىرەر ئىشلىتىپ، ساههلهردە ياكى باشقا سودا ئورۇنالرنىڭ رۇخسىتىسىز ئىگه هوقۇقىغا نهشىر

مهسئۇل ئۆزى ئىشلهتكۈچى ئاقىۋەتكه بارلىق بىلوگى . بولىدۇ كۆرۈلسه تارقىتىش ئېلكىتاپ ئابرال

. هىچقانداق مهسئۇلىيهتنى ئۆز ئۈستىگه ئالمايدۇ

ئهگهر سىز ئاپتۇرلۇق هوقۇقۇمغا ۋە ياكى نهشىر هوقۇقۇمغا دەخلى قىلدىڭىز دەپ قارىسىڭىز بىزگه

ئىمكانىي . ئېلخهت ياكى ئۇچۇر ئارقىلىق ئهسكهرتىپ قويغايسىز ىتىمىزنىڭ بىز سىزنىڭ ئهسىرىڭىزنى

. يېتىشىچه توردا تارقىتىشىنى دەرهال توختىتىمىز

cn . live @ abral ياكى com . live @ abral : ئېلخهت ئادرىسىمىز

قالدۇرسىڭىزمۇ سۆز بلوگىدا تارقىتىش ئېلكىتاپ ئابرال بىۋاسته ياكى بىزنىڭ . بولىدۇ ۋە

: ئادرىسىمىز

http://ilkitap.blogbus.com ئابرال ) ئىنتىل – بىلىك : ( هۆرمهت بىلهن

. كۈنى 1 ئاينىڭ 2 يىلى 2009 : تۈزۈلگهن ۋاقتى

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

http://ilkitap.blogbus.com/



شارى هر ي قهشقهردىكى

★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★ » داستان «

) 1 ( ۇياش، ق ېگهندە د ۇيغۇر ئ ساالم تارىخ، ېگهندە د ۇيغۇر ئ ساالم . هسىرگه ئوخشار ق ههىرى ش قهشقهر

هههردە، س ڭ قىالر تا هرۋاز پ يۇلتۇزالر ەرەخلهردە، قىالر د هرۋاز پ پهسىللهر

. ۆچهكلهردە قىالر چ هرۋاز پ هههر ش بۇ ەملهر ئاد هردىكى ي بۇ

. ۈرەكلهردە قىالر ي پهرۋاز

ۇلغان قوش ئات هپه م ۋەنلىك سايى قىزىل

ېنىمدىن، ي ۆتتى ئ هههردە س تاڭ . ڭغۇرىقىنى قو جىرىڭلىتىپېشىغا ب ۇپ قوي سېۋىتىنى



بىر باال ۈرگهن ي ېتىپ س گىردە . ېنىمدىن ي ۆتتى ئ هههردە س تاڭ

قۇشالر، هارۋا،

چاچلىق ئايال، سۇمبۇل بىر ئايال، يهنه

كۆز، ۆڭلهك، ك ئهتلهس

ساقال، . ېنىمدىن ي ۆتتى ئ هههردە س تاڭ

مهنۋاتقان، ئىچى چاي كىشىلهر

مۇڭدىشىۋاتقان، يۆتهلگهن،

جوغىسىنى چهينهك هگكۈزۈپ ت پىيالىگه ۇيغان، ق چاي

ۈۋلهۋاتقان، شامىسىنى پ چاي ېقىپ ب ه بىرىگ بىر كىشىلهر

گهپلهشكهن، سهنلهشكهن،

ۆتكهچ، بىر چايخانا ئالدىدىن ئ قايناق



ۈرمهستىن بىلىند كىملىكىمنى . ۈرىمهن ي ۆيۈپ ك ئوغرىلىقچه هرسىگه ن هممه ه كوچىدىكى

تويماي هنىال قاراپ ي قاراپ . ۈرىمهن ي ۆيۈپ س ۈنسىز ئ نۇردەك

سۆيىمهن ېرەكلهرنى، ئاق ت ۇرغان ت ۇرىدا ن ئاي

ۆلهڭگىسىنى، ك ۇرغان ت جىمجىت . ۆلهڭگىسىنى ك هتكهن ك ئېرىپ ۇرنى، ياغقان يامغ ېنتهبىردە س سۆيىمهن ۇرنى، يولدا جىم ياتقان يامغ ماي

. ۇرنى يامغ ۋاتقان يىغال ئۈنسىز ۇنۇقلىرىغا س ئهينهكلهرنىڭ

. ۇرنى مارجىنى چاچقان يامغ نۇر ۇچىالرغا يانغ هسچىتتىن م سۆيىمهن . ۇرنى قوللىرىدىن ئاققان يامغ خۇدانىڭ . قارنى، شامالنى ۇندىكى ئ سۆيىمهن

بويىدا ېرىق ئ چىملىقالردا، . باهارنى ۈرگهن ي ېرىپ ت سازاڭ ئاينى، 12 ئاينى، 12 نى، كوچىنى، خالتا كوچى چوڭ

پالچى ئايالنى، تىلهمچىنى،



ېرىزىلهرنى، د هشتهكسىز ت تهشتهكلىك، . ۇنى ئ هم ه سېنى

سۆيىمهن ۇرۇنقى ب مىالدىدىن

تارىخنى، ېيىنكى ك ۋە . هلگۈسىنىمۇ ك ڭ تارىخنى سۆيىمهن

بېكهتته ساتقان چال هنجۈر ئ ڭا ما بايا ) ېرەك قالغان بولسا ك ۇنتۇپ ئ (

. ۆۋەت بىر ن هنه ساتتى ي ئهنجۈر هندە م ۇ ئ هس بىلم نى بارلىقى

. ۇههببهت م ېرىن ش ئهنجۈردىنمۇ هن بىل ۇههببهت م ۇ ب هن م تونۇش

ۇشالرغا، ناتون تونۇشالرغا، . ۇسالرغا ئاپتوب كوچىدىكى

ەك سىمىد ېلېفون ت ۇق يولل ئۇزۇن هن بىل ۇههببهت م تۇتىشارمهن . يىراق جايالرغا قهشقهردىنمۇ ه، فرانسىيىگ التۋىيىگه،

سالرغا، ېسكىمو ئ ۇتۇپتىكى ق شىمالىي ئارىسىدىكى هنلىكلهر ت ئاق. ېگىرغا ن ۆچمهس ئ ېچىدەك ك يۇلتۇزلۇق



ئاتالنتىك ئوكيان بويلىرىدىكى . قىزغا ېلىقچى ب غارغالتىغا،

يىراق چىلى ئورمىنىدىكى . ۇرلىرىغا جىمجىت ئاي ن يېنىك، هپهق ش هچكى ك ۈستىدە ئ سۇ

قالغان ېچىلىپ ئ ۇپ بول قىزىلگۈل . ەرياسىغا نىل د گۇگۇمدىكى

ۇرۇپ ت ېمىندا كىچىك ز ۇ ب مهن ۇپ بول ۇنى دولق ەرياسىنىڭ د تارىم

. ۇلۇپ قوش ېڭىزالرغا د كېتهلهيمهن مهن

ۇپ بول ۇلتۇز ئورمىنىدىكى بىر ي ئالتاي ئايالغا هلهستىنلىك پ بېرەلهيمهن . ۇتۇپ يور هبرىسىنى ق مههبۇبىنىڭ

مهن تىلىدا هيسا ئ هيمهن تىل بهخت ېرۇسالېمغا ي ۆتۈرۈپ ك كرېست

. ههۇدىيغا اش ي ي كېتىۋاتقان هسلىدە پ ۇز توم هكلىماكاننىڭ ت مهن

ەڭگىدە، ر ۇمنىڭ ق ېرىمهن ب ساالم . ەڭگىگه ر ېشىل ي ياۋروپانىڭ

ۈلۈمسىرەيمهن ك ۇپ بول هاۋا



. ېرىگه ي هممه ه ېمىننىڭ ز كهڭ ېكىت، بىر چ ۇرغان ت ېچىپ چ ۇر ن مهن

. هرىتىسىدە خ ڭ شارىنى يهر قهشقهر

. هههر ئوخشاش كىچىك بىر ش ماڭا بازىرى اه ېيتگ ه ) 2 (

ۈرەكتهك ي جىمجىت . ۇنارى م هسچىت م جىمجىتقىنا

كۆز . ۆز ك سۆزلىيهلهيدىغان

خۇدا . ۇدا خ بهندىسىز دۇنيا

. ۇنيا بار د ئېغزى ناخشا . ناخشا ئېيتىلمىغان

بازار، هت بازىرى ئاالم هېيتگاه . قىستىلىپ بارار ۇيغۇرغا ئ ئۇيغۇر

ېلهر، ئالغىلى ك ۈل گ ئاشىقالر ېلهر، ى ك ئالغىل ۆز ك كۆزسىزلهر. ېلهر ئالغىلى ك ۆز س سۈكۈتلهر



ۇ، نان ئالىد ېتىپ جاننى س ئهرلهر . ئايال ۇ ئالىد ېتىپ س ئوسما رىشاتكىالرغا ۆلىنىپ ي يىگىتلهر

ئوخشاش، ۇرغانغا ت هههردە بىر ش يات . قىيپاش هرۋا، بىپ هممىنى ه كۆزىتهر

ڭاچ، كوچىغا چىقار يالى ۋاق بو بىر ۇشمۇتۇش ت ۇپ بول ۆپه ت ۆرە ئ چوڭالر

. ۈستۋاش بوالر ئ ۈرمهك هامان كىيد شۇ هسهۋۋۇرىدا ت ڭ شائىرنى قاراڭغۇ . ۇياش ق ۆرۈنهر ك ۈرىكىدىن ي ئادەملهر

ۇنارى، م هېيتگاه ۈپۈلدەۋاتقان د ئۈنسىز

. ئوخشاش يۈرەككه ه ساقىنام ) 3 (

هرىشتىلهردەك پ ۇق توپ ئور بىر هم، بىز ه مهغرۇر . هم بىز ه بىچارە

، ېلېفونى ت ۆڭۈل ك ڭالر جىرى توختىماي … ەم ئاد ۇ ئالغىلى چىقمايد ۇنى ، ئ ئېه

ېرىبلىق قات غ قات… ئارا ەملهر ئاد ۈپسۈزۈك س مىڭلىغان



ساقى ئۇزاتقىن ەرەخلهرنى، د ەل د هدەهكه ق تولدۇرۇپ

. پاتقاقنى، ئاينى يامغۇرنى، كوچىلىرىنى، ۇغقان ئاي ت قهشقهرنىڭ . ېكهتنى ب ۇرغان مىغىلداپ ت ئادەملهر

ڭغا ىنلىقى قىزغ هسهبىي ئ توشقۇزۇپ ېلىپ س ەك سالغاند هدەهكه ق بوراننى

. ڭا ما هدەهنى لىق ق ۇ لىپم ئۇزاتقىن … ڭنى قىزغىنلىقى هسهبىي ئ ئۇزاتقىن

ۇناس، قىل لوگىكىش هپۇ ئ ۆۋەت ن بىر ساقىمىز بىزنىڭ

خىيال، هنه بىم هدەه بىر ق ئۇزاتسۇن . ېهتىمال ئ ە بولدى بىزد هم ك غالجىرلىق ، ۆزىمىزنى ئ ۆز قالساقال ئ ئۇچرىتىپ

. ۆزىمىزنى بولىمىز ك يۇمماقچى ېسهللهر روهىي ك ۆلهتلىك س ئاجايىپ

كىتابتا ېسىل كوچىدا، ئ ئۈستهلدە، ئارا ەملهر ئاد ۇمۇشلۇق ياكى ئوق ۋە

… دائىم ۇرىدۇ ت ۇقۇپ يول خىزىردەك ۋاقخانىدىن، قا هڭشىلىپ ت قايتتىممهن

ۇلتۇزالر، ي ئۆچمهكتهئاتاپ، ڭا ما هن س ۇ شامالرم ياندۇرغان



… باشلىدى ئاستا پىلىلداپ ئۆچۈشكه قۇياش

ۇيرۇقىدەك ق ېسىك ك قۇياشنىڭ … ۋاقخانىدا قا ۈرەر ي ئۇچۇپ

قاۋاقخانا ۇۋاندەك ج ۆزلۈك ك كاال

. ههلىيا قىالر م ئهركهكلهرنى هرگىگه، ب ۇشبۇي خ شارابالرنىڭ

ېۋىگه، ل هك ئوتت قهدەهلهرنىڭ ۆزىگه، ك ڭ شامنى يىغالۋاتقان . ېنى ت هرلهرنىڭ ئ كۆمۈلىدۇ

هلهندەر؟ ق ڭ ئىچتى ەبتىن هۋ س ه ن . ەملهر ئاد ۈنكى چ ۋاپاسىز هك ب

ۈگۈن، ب هيلىمۇ ئىچم ېمىشقا؟ ن

. ۇمغا ئالدىم قول هققىمنى ئىش ه هپهندى؟ ئ ۇ سىزچ

. تارىخچى هي ئىچم ۇ كىم ئىچىد هوي باال، هنچۇ س … سورا ڭالردىن چو

هيپلىك، جانان ك هيپلىك، ك جان



قارا چاچلىرى تۈننىڭ . ئىللىق هلپۈنهر ي يوتىسىدا

ڭغۇلۇقتا قارا كوچىدىكى . ۈلۈپ ك ۇرىدۇ قىزالر ت يۇلتۇز

هيسهن، بىلم سهن قاياندا، ۆيۈڭ ئ ېمه، ن ئېتىڭ

. جاهاندا ۇشۇ يوق م ۇ بارم سهن هقهت پ ڭدا يادى ئۇخلىغىنىڭ

هتتهك، سائ ەر بىر ېچىدەك، ك بىر . هسىردەك ئىككى ئ هسىردەك، ئ بىر

ۋاقىتتا ئاچقان ۆزۈڭنى ك سهن ۈستىدە ئ ۇنار م ىكى كوچىد

… ڭگىالپ سا ۇرار ت ۇياش ق قىيسىق يارغا، ۆڭۈل ئاق ك ېلىپ س گىرە

. راسا ېلىدۇ ك يىغلىۋالغۇڭ ۈشمىنىڭنىمۇ د دوستۇڭنىمۇ، . راسا ېلىدۇ ك تىللىۋالغۇڭ

هر بولماقچى بولغان سودىگ باي . هي م ېرەك ك ېتىش ساتماي س ئهتلهس همهسمۇ، ئ هيدە م هززىتى ل توي

. هي م رەك ې ئىچىش ك ئۇسسىساڭمۇۈپۈرگۈچى س يول



هن بىل هي م ۇتالر ق مهنسىپىنى . ۈنى كوچىغا باش بولغان ك بىر

همهلدار، ئ كاتتا ۈنى ئايرىلغان ك ئهمىلىدىن قويار ۈرۈپ يىتت مهيخانىدا

. يىللىق ساالپىتىنى ئۇزۇن سوتچى هستلىكته م تهستىقاليدۇ

. ېتىنى جازا خ ۆزىنىڭ ئ ئۆز ۇر دوخت مهست

شتۇمتۇت ۇ ئ ه كىرس ېسهل ك نېرۋا . قويار يود ۈركهپ س چېكىسىگه هستلىكتىن ئوغرى م يېشىلهلمهي ۇرۇپ ت ەلدەڭلهپ د ئاپتوبۇستا

. ۇت پ ۇزىتىدۇ ئ يانچۇقالرغا هلهندەر ق ه كىرس مهيخانىغا ئىچى هيخانا م كۆرۈنىدۇ . ڭ شاهنى ېخى س هڭ ئ ئوردىسىدەك

بولغاندا ئاقىل تارىخچى مهست بىر بوالر بىر هست م يىلنامىلهر

… تارىخىنى ۆز ئ لمايدۇ تاپا شائىر هس ئىچم هي م ېتىسهن ك سهن. داالغا ۋەت خىل هههردىن ش چوڭ



ۇرار، شىلدىرالپ ت ېنىك ي بۇالق . زادىال هلمهس ك ۇڭ بولغ كهيپ

هبىئهت ئوخشار ت هن، يىغاليس سهن . ئاق دىل ئانىغا ۇمشاق ي باغرى

شهيتان … ۋاقخانىدا قا قهشقهردىكى ۇشالر ق ) 4 (

ۇشالر ق ۋەتهنسىز . يىغالر ەپ د ۋەتهن سىللهرگه په

ۈرەر ي ۆتۈرۈپ شامال ك سهرسان . ۋەتىنىنىڭ ۆز ئ غازىڭىنى

غېرىبلىقتهك . بىنا ئېگىز

. ەم ئاد ۆيدىكى ئ قوشنا . تام

. ەت ئاد ۆرپ ئ ېتىملىق ق ئىككىنچى . توي

. ۇراسىمى م ەپنه د ناتونۇش . ېشى ي قۇشالرنىڭ. ېرىبلىق غ ئهينهك



. ئىشىك هتمهس ي قول . كارىۋات

. ۇيقۇ ئ قاچقان ېرىزىدىكى د ئوچۇق ۇرغان ت ڭگىالپ سا ئاپئاق

. قولى ۇزلىغان م ۋەتهننىڭ . ۈلدان تولغان ك غهم

. ئايروپىالن . دېڭىز . ېشى ي قۇشالرنىڭ

. ەم يات ئاد هردە ي ههممه

هن، بىل ۈزىلى گ ڭ پارىژنى ۇر ت مهيلى . ۈلكهڭ ك همهستهك ئ ۆزۈڭنىڭ ئ يهنىال

. ڭنى قىلىپ قول ياغلىقى هم ن ئهسلهيسهن ەردى، د ۆزۈڭنىڭ ئ ەردىڭمۇ د ندە ۋەته

. هن بىل ڭ تىلى ۆز ئ ڭمۇ يىغا ۋەتهندە هرلىك ي هرىبىر ب هتكىن بوپك مىليونېر . يوق هپهڭمۇ ئالدىدا بىر ك قهلهندەر

. ۇق سوغ ۆزۈڭگه ك ۇ كىم باقااليد ههر هدەهته، ق ۇن شاراب ئىچ ئالت هن س مهيلىهيلهپ ل ۈستىگه چىقسىال ئ ۆپۈك ك بىر



. هت خ ېگهن د ۋەتهن ېزىلغان ي ئوقۇساڭ هچ ك هر ه ۆرىسهن ئاسمىنىدا ك بېرلىن

. ۆزىنى ك ۇيغۇر ئ ۇلتۇزدىن ي جىمىكى ېركاۋى چ هريهم م ۈۋى ب مۇقهددەس

تار كوچىدىكى ۆسكهن ئ هن س كۆرۈنهر . سالغان ۇيغۇرۇڭ ئ هسچىتتهك بىر م كىچىك ۇبادا، م ڭ بارسا هككىگه قىلىپ م ههج

. ۇدا خ ەك قالغاند ۇرتۇڭدا ي تۇيۇالر ۋەتهن، ۇ لسىم دوزاختا بو مۇبادا . هن س هننهتكىمۇ ج ۇهاجىر بىر م مهڭگۈ

ۋەتهن، ئاه ۋەتهن، هرسىسى، ن هممه ه چىرايلىقتۇر

. هم ه ۇسىمۇ قايغ ۇنىڭ ئ چىرايلىق ۈلدۈر، گ ۇراق پ ۇش خ ۇر، ئالمىد گۆههردۇر، . ېزەك ت ڭ تو ۆرگهن دالىسىدا ك ۋەتهن

ئادىمى، ۇرتۇڭ ي ۇسادۇر م ئهيسادۇر، . هك وستت د ۇيۇلماس ت ۇغقانمۇ ت ۇرتتا ي يات

باال ۇش بىر ناتون ۋەتهندە ڭدىن بولسا ئالدى ۆتكهن ئ يۈگۈرۈپ

. ڭدىن چىقماس يادى ۇ يىلدىم يۈز تىلالپ سالغان بولسا ئىلگىرى

ۆز؛ ئ ڭدا تىلى ۆز ئ ېلىڭدە ئ ئۆز



هازىر ۇنيادا د تاپالمايسهن . ۆز بىر س ۈزەلرەك گ ۇ تىلدىنم شۇ

هزەن ب ۇساڭ ئوق شېئىرىنى ڭ؛ ى پاز ياكى تاگورن گېزىتلهردىن ه، قىلچ ۇ ئ ڭا سا تېتىمايدۇ

. ه قوشاقچ ېيتقان ئ ۇرتۇڭدا ي ئۆز ۈن بىر ك هزرائىل ئ ئۇزاتقاندا

ۈلىدىن، گ ۆلۈم تىزىپ ئ دەسته ېپهن ك ۇيسهن توق ۆزۈڭگه ئ سهن

. هن خىيالالر بىل ۋەتهندىكى هن س ۆمۈلگهندە ك ۇپراققا ت يات

… ۋەتهن هلبىڭگه ق كۆمۈلىدۇ

هشقهرنى ق سېغىنغاندا ۇهاجىر بىر م ر ه ه هلدىكى ئ چهت

. يازسا ئاخىر هت يازار خ شۇنداق

ۇر ن هكسىز چ ) 5 (

ئايالالر قهشقهردىكى. ۈشى چ هرلهرنىڭ ئ قهشقهردىكى



ۇر، ن ڭ قاناتلىرى ۇر، ن تاپىنىڭ ۇر، ن ۇرمىقىڭ يوپ ۇر، ن كۆلهڭگهڭ . ۇر ن ۇرىقىڭ پ ۇش خ ۇر، ن ئاۋازىڭ ۇلغان سوز هكسىز چ هرلهر ئ بارچه

. ۇر تاغ جىلغىسىد قاپقاراڭغۇ گويا ئورمانلىق، هشقهر ق

همهسمۇ؟ ئ ڭ ئىزى ېنىڭ س سهههر ۇگۇم، گ ڭ خىيالى ۆكسهڭ چ ئويغا همهسمۇ؟ ئ ېچىڭ چ ېچىلهر ك تۈن

ېنىڭدىن ت ۋەت خىل ئاڭلىنىدۇ . ۈيىنىڭ س ۇالق ب شىلدىرلىشى

گويا ېكىنزار ئ ۇنبهت م تېنىڭ . ئارا ۇتلىرىڭ پ ېچىلغان ئ گۈل كىچىك ئالمىلىق، هن بولىس سهن

. ۇزىكا م ۈزۈك گوياكى س سهن هرىشته، پ ۈشكهن چ هرشتىن ئ سهن

. ۋاقىتتا هتكهن ك ۇيقۇغا ئ مهن ۈمۈله، گوياكى بىر تال چ سهن . ۈرگهن ي ېزىپ ي هت يوق خ مهنىسى گوياكى نامسىز چىغىر يول، سهن

. ۈرگهن ي ېزىقىپ دائىم ئ ئهرلهرۋات، كارى هچتىكى ك ۋە هر ئ ئايال،



هدەن، ب ېلىنغان پىنهان چ يېنىك، . ۇزىكا م تخۇش هس ساز، م ئۇپرىماس

خىيال، ۇسچان نوم ڭاچ يالى ئېه، . ۇنيا يوقاتقان د ۆزىنى ئ ئېه، هرلهر تارتقان قىلىچلىق ئ نهرە بىر، يىقىالر بىر ه ئىچىگ قان . ئاستا هك بولىمىز ئاستا ب قۇل قاتىل، ۇاليىم بىر ئايال م ئۇ . هنال بىل هيرەڭ ن ۆلىدۇ ئ ئهر

ئايال، ېه ئ ئايال، يال، ئايال، ئايال، يولالردا ئا

. ئايال ۇرالردا ن ئهبهدىيلىك ېرىبلىقىدىن غ همنىڭ ئال بۇ

تاپالماي ئامال، قۇتۇلۇشقا . ئايال ېه ئ ۇم موهتاج بولد ساڭا

هن م هشنى ك ۇن ئالت ۈزەل گ ۈپ ج بىر . ېئىرلىرىمغا ش ۇم قويد كۆمۈپ

هن ياساپ بىر كىش ۇندىن ئالت ۋە . ېئىرلىرىمغا ش ۇم قويد كۆمۈپ

ۇرلىرى ن ۇق سوغ غېرىبلىقنىڭ



. همدە خان ېنى م اقناتماقتا چ ئاه، جىمجىتلىق،

قىز، ېغىر ئ هك ب سهن . ېنىڭ ت مۇزلىغان

ڭ ئايال چولپاننى رەسىمدىكى . ېپىز ن هك ب ېپىز ن كىيىملىرى

توساتتىنال مىدىرالپ تامدا باغىردىقىنى، يېشىۋەتتى

… ئاستا ئاندىن، ئاستا باال، ۇل ئوغ بىر

قوش قولىدا سىقىمالپ ىن هايا قىلماست هېچكىشىدىن . تازا هممهكته ئ ئانىسىنى

. ئايال چهكسىز . هدەنىيهت م يات

. ئىشىكسىز كوچا يوتىسى ڭ قىزنى مۇنچىدىكى

. ههىرىگه ش هرلهر ئ ۇ چاچىد نۇر

سانسىزلىغان ئىزىمىز قالدى، . كوچىدا ۇ ئاش هچته ك تااليۈكۈتلهرنى، س ۆپ ك ۈزەل گ بهردىم



. همما ئ هرمىدىم ب ۆزنى س بىرال هن، بىل هن س ه بىرگ ماڭغىنىمدا

. هن يا م هن ياكى س ۇيۇالر ت يوق هلمهي ك هنگۈم ئىش ەيمهن د خىيال

. هزمهن بىرسىمىز ج ئىككىمىزدىن هققىدىكى ه هن س خىياللىرىم

. هينهكتۇر ئ ۇنغان س ە پار پارە ېچنېمهڭ، ه ۇر بار، يوقت ئاۋازىڭ . ۇر تاال ن تاال هقهتال پ بار

بار، ۇ لىق بىر كوزا س كۆزۈڭدە ۇپال چىپ بول ئى ېنىپ ق قېنىپ

. ەرهال د ېلىدۇ ك چېقىۋەتكۈم ۈرەك، بىر ي ۇك ناز ېنىڭدە س بار

. ەك جانان چىنىد تهكچىدىكى قول هگكۈزمىسۇن ت ېچكىم ه دەيمهن . ۆلهك ب ېنىڭدىن م ه چىنىگ ئۇ ېئىر، ش ه بىر پارچ ۈچۈن ئ هن م سهن

پىكىر، ۇنىڭدىن ئ ئىزدەيمهن . ېسسىيات تاتلىق ه هقهتال پ بار

ئايالالر قهشقهردىكىياشار، ۆلهتته د ۇرغان ق هرلهر ئ



. پادىشاهلىقى ۇستهقىل م يوق ۇالر، ئ هختتىن ت چۈشۈرىدۇ

. ېنى شاه قىالر خالىسا س ۋە ېسسىيات، ه ۇالر چاغدا ئ بهرگهن

. شائىرغا هرلهر ئ ئايلىنىدۇ . هتتا ه ېلغا نوب ئېرىشىدۇ

قىلمىسا ئىنساپ، ۇالر ئ ئهگهر . ڭغا ئاقىل سارا ئايلىنىدۇ

، ۇئهللىم هارغىن م ۆيگه ئ كىردى چايغا ئوخشاش ئىسسىق بىر ئايال

. چاي ە كىردى پىيالىد ئېلىپ يىگىت، ۋاپچى كا ۆيگه ئ قايتتى

چىراي ۇش چىقىپ خ ئاغىچىسى . ېڭىشىپ ئ ۆيدى س قوللىرىغا

هختهم، ئ ۇچى يازار يازغ رومان خانىمى ەتلهپ ر ئورىگىنالىنى . هن بىل هم ياندا پ كۆچۈرىدۇ

ۋاي، تارىخچى بو ههسرەتلهنسه . هم غ ه بىرگ ېكهر چ يىمۇ مومى

بىر كوچا، هنه كوچا ي كوچا. ڭغا پارا ۈشكهن توپ ئايال چ بىر



چىرايلىق قوشنام، ڭلىلىمۇ ئا ئىشتان هغهزدەك ق ېپىز ن ۈللۈك، گ

. بوپتىمىش مودا هنقهرەدە ئ ېمه؟ ن ڭمۇ شاال ېشى ق ڭ قىزنى . ئاخشامقى تويغا ۇ باردىلىم

هق، خ هخمهق ئ ۇ ئاش ېگهن د ېچهن چ ېمهي ي ېنىنى ن ڭگهن سى هنگه ت . ېقىندا ي ەيدۇ د ۇ قىپت ۇرۇش ئ . قىزغا هنئهتچى س ۇ چىقماپت هر ئ

… ساالم ۇ شائىر يولاليد غهمكىن . ۈزەللىرىگه گ هشقهر ق پۈتكۈل ۈرگهن ي هپ نان تىل هېيتگاهتا

. تارىخ مىسكىن مومايغا يۈزى ئايالغا، هز ئاشپ لهڭپۇڭچىغا،

. ۇچىالرغا ساتق ېسىپ ه ئۆپكه ڭ شىپاخانىسىنى يغۇر ئۇ

ۆلۈمىدىكى ب ئايالالر . بىر بىمارغا ههر

ېتىۋاتقان يولالردا ك يول باغچىسى بولمىش هسىلنىڭ پ تۆت. ۇۋانالرغا ج قىز هدەنلىك ب گۈل



ئاسىيا، ۇرا ئوتت ېرەر ب ساالم ۇنيا، يولالر بىپايان د ساالم

. ئايالالرغا قىز قهشقهردىكى* * *

. هههر س ۋە مهپه ۆزىگه ك ڭ ىلىق ئاتنى قاشق ئاق

. هههر ش ۇياشلىق ق هتتى ك چۆكۈپ

هم ئال ۋە ئادەم تارىخىنى ۆز ئ يارىتىدۇ

. هدەر ق ۇلتۇزغا ي هتكهن ك ئېقىپ

ۇرجىكىدە بىر ب ڭ شارىنى يهر. هشقهر ق هدىمىي ق نۇرالنماقتا



هر؟ سىل ېنى ق ئهركهكلهر

★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★ » داستان «

ېرىبلىقى غ هرنىڭ ئ ) 1 ( مالشماقتا ۋا دا …

سىرتىدا، تېرىلهرنىڭ هالقىسىدا، ۇر ن ئادەملهرنىڭ . ۇقتىسىدا باش ن ئالهمنىڭ

هرەستهك ئاپتاپپ ۈزلهنگهن ي ئهرلهر ئاستىدا، هلتهنىتى س ئايالالرنىڭ

... داۋامالشماقتا جىنسىي ئاجىزلىقنى

ېالن، توغرىلىق ئ داۋاالش ۇلۇۋاتقان ئوق ئوغرىلىقچه

. ئارا ئهركهكلهر ئىتالر هركهك مىغان ئ چىدى نومۇسقا

ۆلتۈرۈۋېلىشقا ئ ئۆزلىرىنى هههرلهردىكى ش هيداندا م توپالنغان... ۋامالشماقتا دا ...



ەك بولمايدىغاند ياشىمىسا . ئارا هر كىشىل كېتىۋاتقان

ۆرمىدىڭالرمۇ؟ ك هركهكلهر ئ ئهي همهستهك ئ ېچكىم ه ئهرلهر هتراپىدا ئ ۆت ت هك يوقت ئهر

ئايالالر، ۈرەر ي بىخهتهر هتتا، ئايالالر ه ىدۇ ۆر ك چۈش

. ۋاتتا كارى ېتىپ ي ئوڭدىسىغا ۇڭالرمۇ بولد ڭ پا ئهركهكلهر، ۇ؟ ب ۋازىغۇ ئا ئايالنىڭ

ۋارقىراشماقتا ېنىمىزدىال ي تهپتارتماستىن

ياشتىن ئاشقان ئايالالر، يهتته هن ئىچ كىيىم بىل ېپىز ن هڭ ئ ئهڭ

. ياتقان ئايالالر ۇنۇپ س ئاپتاپ هيدىغاندەك بىز بىلم خۇددى ە قات كىيىم ئىچىد قات

. ئايالالر ۇرغان ت قىپيالىڭاچ قىلماقتا ۆز ك ۆز ك ئهرلهرگه

. ۇنچىدا قوشنا م شارقىرىغان . ۆيلىرىمىزدە ئ ڭ بىزنى ئۇالر. ۈللۈكىمىزدە گ ڭ بىزنى ئۇالر



. ئىشخانىمىزدا ڭ بىزنى ئۇالر ۆلدىمۇ ن هت سائ كېچه

ۇ بىردىم ۋاقتى خوتهن . ئايال هۋجۇتتۇر م ئىختىيارىي

. هكلىماكاندا ت هۋجۇت م ئايال . ۋاتتا كارى هممه ه هۋجۇت م ئايال

. جىمجىتلىق ئايال . سايىمىز ئايال

. ئايال غېرىبلىق . قاتناش قائىدىسى ئايال

ۇر ن ياتقان . ۇر ن ماڭغان

. ئايال ۇر ن تۆشۈك . كىچىك ئايال ۆي ئ كىچىك . ئايال ڭ چو ۆي ئ چوڭ

ۇپ توق ئهپسانىلهرنى يارىتىپ دەرەخ ۋىكىدىن كا دەرەخيارىتىپ قىز

ۇ بولغىنىمىزم ئېرىشمهكچى . ئايال ئايالدۇر

ېئىرلىرىغا ش ۆز ئ يهسهۋى



قويغان يار ۆمۈپ ك چوڭقۇر ئايال، ئايالدۇر

ئۇنتۇلدۇرۇپ هسىرنى ئ 20

توكيونى ئامېرىكىنى، ۇرغان قىلد هرۋاز پ روهىمىزغا

. ئايال ئايالدۇر ! ئايال ! ئايال ! ئايال

ئايال ېنىم ج جېنىم، ... ال ئاي هگكۈر ت قارغىش

! ئالغا ئهركهكلهر! ۇررا ه ئهركهكلهر

ئاپئاق هور ئارىسىدا . بىلجىرلىغان ئايالالر

ڭاچلىق، يالى يېقىن هر، ئ ئۇياتچان

تامچىسى سۇۇرغان ت سارقىپ

پاچاقالر، چاچالر، نهم ۇرىقى، پ هر ت مهززىلىك

همچهكلهر، ئ ېگىز ئ ئېگىز



ۇجۇپ م مۇجۇپ ئېزىۋەتسهڭ،

. ۇخۇمىنى ت قوش هڭ، ئېزىۋەتس

ئاپتور يازغان كىتابتىن سۇيۇق ېرسوناژنى چىرايلىق قىز پ ئهڭ

. ېگهندە د ېگهي ت ئهرگه ئايال ۇش تون هن، س ئۆلتۈرۈۋەتسهڭ

همپۈتنى ك ۇنغان س هر ياشلىق ئ بهش . ېگهندە ي ېلىپ ئ شالالقالرچه

كوچىدا هممه ه ئۆلتۈرۈۋەتسهڭ هتبهختنى، ب ۇنمىغان بويس ساڭا

لىق بىر پويىزدا ئۆلتۈرۈۋەتسهڭ هقنى، خ هر باشقا ه ئايالالردىن

ئۆلتۈرۈۋەتسهڭ ... هن هاياجان بىل ئۆلتۈرۈۋەتسهڭ

ئايال . هيدانى م ۆلۈم ئ ئهركهكلهرنىڭ

ئايالياتقان ېنىدا ي ئهرنىڭ



ئامراق ه ئىچىشك سۈت . ۈشۈك بىر م ئوماق

ئايال بىناالرنى قاپلىغان

ېرىبلىق غ دېرىزىسىز

ئايال ۈنى ك ۇ بىنا بولغان ش ئالهم . ۇسى بالىياتق هرنىڭ ئ تۇنجى

ئايال هلدىن چاقنىغان ئ ېشى ب يىالن

. خاقان ئولجا ئالغان جانلىق مال

ئايال هلقلهر خ بويسۇنغۇچى

. هلىكه قىلغان م ۋغا سو تهڭرىقۇتقا

ئايال هبىلىنى ق هر ئ كۈچتۈڭگۈر

قىلغان ۇل بارا ق بارا



. ئايال رەسمىي ئايال

. هر ئ چۈشكۈنلهشكهن

ال ئاي هرنىڭ ئ ئويغانغان

. شىر ۆركىرىگهن ه تومۇرىدا

ئايال هيسهن بىلم هيسهن، بىلم سهن . ېمه ن ېگهن د هر ئ هيسهن بىلم سهن

ئهر كىچىك بالىسى ڭ بىر ئايالنى مهڭگۈ

ئهر قالغاندا يالغۇز

ۇچى قاراپ قالغ ۇزۇلۇپ ب نىيىتى . تامغا هتكهن ك چاك

ئهرڭ ئاتنى ۈستىگه ئ مىنىۋېلىپ



هههرلهرگه پىنهان ش ۇق، ئوتل . ۈچى كىرگ بېسىپ

ئهر ېسىۋالغاندەك ب هننى ت گويا

. ۇچى ئالغ ېسىپ ب زېمىنالرنى

ئهر هاياجانلىنىپ ۆكۈشتىن ت قان

. ۇچى ئالغ هززەت ل ئۆلۈملهردىن

ئهر ئوينىتىپ نهيزىسىنى ۆلىتىگه د ئايالالر . ۇچى بارغ يېتىپ

ئهر ئايال خاقاننى

هلقنى خ ئايال ۆرۈپ ك ېزىقنى ي ئايال

. ۇچى قالغ بوشاپ



ئهر دىنىدا ئايالالرنىڭ

ۇچى ياساپ چىقق بالىياتقۇ . ۇستىسى ئ ۆي ئ مىڭ

ئهر ۇراسىمىدا كىرىش م دىنغا

هلق، قىلىنغان خ هتنه توپ خ توپ هركهردە س ۇنغان روهى س ۈستىدە ئ ئات

هشكهر يوقالغان ل جهڭگىۋارلىقى . هر ئويلىغان ئ ەپ، د همهس ئ هر ئ همدى ئ مهن

هر ئ چۈشكۈنلهشكهن موهتاج بولغاندا تهسهللىگه ئايال ېشىنى ب ۇرسا ت سىيالپ . ېهتىمال ئىدى ئ ېتهر ك يوقاپ

ئهر ۇبادا بىر ئايال م خورلىسا . ۇقا قاينىغان ب هزىپى غ بىردىنال

ئهرهتمىگهن بىلىپ ي ۇق تول ئايال



. قالمايدىغان ئوت ۆچۈپ ئ مهڭگۈ ! ئوت هتتى ك ئوت چاغدا هتكهن ك ئوت

. هسال ئايالالر، ئامال يوق ئ هي ئ همدى يوق ئ ئامال

ئايال پادىشاه، ههىرىدىكى ش ئهرلهر هپهككۇر، تولغان قىزغىن ت ئۆلۈمگه . جىنسى بار كوچا ۇتاشقان ت ئالهمگه

ۇنى قان كوچا ېزىت گ ئهتىگهنلىك

ېرىبلىق غ ئهينهك هيىنلهش ت مهنسهپكه

قىرغىنچىلىق غۇۋا ۇزدىن توقق هت سائ هتنىڭ سائ تام

ۆتۈشى ئ هش ب تىپهزلهرچه ساخ ۈملىلهر ج هخپىي م مهنىسى هرپلهر توپ ه توپ سوالنغان

ېزىق ي ۇردەك بويالغان ئامب قانغا ۋۇش تا ېلىنغان قىستاققا ئ قىيىن

باسمىخانا هتىرگۈل ئ سۇيۇقۇندۇق ئور توك



ۇرۇلۇپ ئ ۇل ئوك هلۇم نام گوياكى . ۇق تول هنىلهر ئايالنغان م ساراڭغا

ۋۇتى زا باسما توپ توپ ههرپلهر

هر كىشىل مهجبۇرالنغان هر كىشىل ئۇنتۇلدۇرۇلغان

ئىسمى ئاستىدا قۇياشنىڭ ەك ئاپئاق مامكاپالرد گويا

. هر كىشىل قۇرۇتۇلغان هسهت موزىيىدىكى يالغانچى ج تۇرپان

ئوردىسىدىكى ئۆلۈكلهرنىڭ . هقهت پ ەمدۇر ئاد ناتونۇش

ۇزدىن توقق هت سائ هتنىڭ سائ تام . ۈشى ۆت ئاتمىش ئ ۋارقىرىغاندەك

هنمىگهن اليىهىل ۆرگۈدەك ك چۈش . ياتىقى هرنىڭ ئ بويتاق

چۈش ۈچۈن ئ هر ئامراق ئ ۆرۈشكه ك چۈش

. هخانىدۇر پاهىش ۇق ئوچ دائىم ېرىزىسىدىن د ۈشنىڭ چ چاقنار

هن بىر ئايال بىل هاسىرىغان. ېرىسى ت ۇقا ب ئۆلگهن



ڭغۇلۇقتا قارا هۇجرامدىكى ېرىبلىق غ سېمىز

پۇشۇلدىماقتا، . همهس ئ ىڭ ېن م ۇجرام ه مېنىڭ . همهس ئ ېنىڭ س ۇجرام ه مېنىڭ . همهس كوچا ئ ۇجرام ه مېنىڭ

همهس، ئ شىلهپه همهس، ئ بالىياتقۇ همهس، ئ شارقىراتما

. ۇالنغان س هنال م همهس ئ تۈرمه . مهنىسىزلىك . كۈلدان

قىزغىنلىقى قاپلىغان ئۆلۈم . هههر ش ئهركهك

. غېرىبلىق ۇشالرنىڭ، ق ۈپ ت توپ ە، سىزىقلىرى ئىچىد مهخپىي

ۋاقالرنىڭ سالغان بو غالپ يى ە، ئىچىد ېغزى ئ پېچهتلهنگهن هلهمپهيلهردىن پ كۆچمهنلهرنىڭ

ە ئىچىد ۈشۈشلىرى چ خۇشالپايانسىز ۆيلهردىكى ئ ئهينهك



ە، ئىچىد هنهالىقى ت سۇنۇش » ! همهس ئ ۆي ئ ۇ ب ! هت دىقق «

هت خ دېگهن ۇلغان چاپالپ قوي تاملىرىغا

ە، ئىچىد ۆيلهر ئ قورقۇنچلۇق هن بىل ېسىلى ك ۇش قورق چاشقاندىن

ۆلۈۋاتقان ئ ئاهالىلىرى ە، ئىچىد شهههر

ئازابالنماسلىق ۇرۇلغان ئايالند ەتكه ئاد ئۆرپ

ە، ئىچىد هبىلىنىڭ ق ئۇلۇغ ... داۋامالشماقتا

ۇغراپىيىسى ج هرنىڭ ئ ) 2 ( ڭۇر ئاستىمىزدىكى قو هن ئاسمان بىل ۆك ك ۈستىمىزدىكى ئ ان بالىسى ئارىسىدا ئىنس ڭ يارىتىلغاندا، ئىككىسىنى ۇپراق ت

... ۇ يارىلىپت » ېشىدىن ت هڭگۈ م ۆلتېكىن ك «

هندۇر، پ ېكىتلىك چ جۇغراپىيه هلدۇر، بىر كىچىك ئ ېكىت بىر چ ههر

. هرىتىسىدە خ ڭ شارىنى يهر



ېنىدا تاغالر ي هالقىسىمان ە چاچار خىر ۇر ئاتالر ن تاغىل . ۇيقۇدەك ئ ەڭدار ر ۈرگهن ي لهيلهپ

ېكىتلهر چ ېشىل ي پارقىرايدۇ . هرىتىسىدە خ ڭ شارىنى يهر

يىالن ەك ياتقاند خهرىتىدە . سىزىلغان ۇزۇن يولى ئ پويىز

. هامان ەڭ توپا ر ئېگىزلىكلهر

هلدە ئ ۆزلهنگهن س ەرسته د بۇ ە ئورمان ئىچىد ۇرماقلىق يوپ ئىنچىكه

هن بىل ئايالالر چېتىشىدۇ،

ېقىشىدۇ، ب پىت ۇ، ئىچىشىد مهي . هبىله ق ئهر ئاستىدا دەرەخ

هههر، كوزا س بىر ۆرىدەك، چىشى ب ېلهر ك سهههر هتراپتا ئ ېقىن ي ۇرغان ت بۆرە

. باال ۇل قالغان بىر ئوغ ئۇخالپ



هبىلىسىنىڭ ق هيدۇ بىلم ئۇ ئىسسىق هك ئىسسىق، ب ئۆلگىنىنى، . يايالقتا هن كىرگ ېسىپ ب ياتالر

ئاستىغا ەرەخ د ېلهر ك سهههر ۆرىدەك، يايلىلىق چىشى ب كۆك

ۈشىدە چ ۆردى ك ۆرە ب چىشى باال ۇل غ ئاخىرقى بىر ئو ئهڭ

... سىيالر ئىدى يايلىنى ئاستا ۆزىنى ك ۇمۇپ ي ۆرە ب چىشى

... هتراپقا باقتى ئ هاياجاندا ۆل ن دۇنيا ۆل ن ئاتالر ۆل ن ئايالالر

. تولدى ئوتالققا هبىله ق ئهر ۆزىنى ئ ۆردى ك هبىله ق ئهر

. ېنىدا جىسمى ي ئانىسىنىڭ ئانا

هن ئايالس ۇنجى ت ۆرگهن ك مهن هكلىماكاندۇر ئايال ت تۇنجى

ۇنلىماقتا دولق تهكلىماكان ۆكرىكى ئوينار ك دولقۇنلىنىپسىزىقلىرى ۇر ن كۆكرىكىدە



ۇقىغا بوشل ڭ سىزار ئا سىزىق هقهت پ ۇقى ئايال بوشل بوشلۇق ۇملۇقال ياتقان ق ڭدا ئو پهقهت

. هبىلىنى ق هر ئ يېتىلدۈرەر ېنى ت ۇملۇقنىڭ ق هبىله ق ئهر ۇ بالىياتق ۇ، س ۋارقىراش، تهن،

. تهكلىماكان . ۆلى ك لوپنۇر ۆڭلىرى د قۇم

ۆكرەك، ك هن سىلكىنگ ۆڭلىرى د قۇم ئىسمى ڭ يوتىنى هرىكىتى، ه قول

ۇرغان ت ېپىلىپ ي ئېچىلىپ ... هن يوق ت ئاخىرى ۇر ن ۇپيۇمىالق ي كۆكرەكلهردە

ۇر شارقىراتمىد ۇنى دولق قۇمئېقىۋاتقان

ېچىدىن چ ئايال هپهسلىرىدىن ن ئاۋازىدىن، ... يانپاشلىرىدىن قولتۇقىدىن،

ۇچالرچه يىرتق النىڭ ئاي هن بىل غهمزىسى

هرلهر، ئ ۆلۈمگه ئ ئامراقلىشار



ېرىگه كىرىپ ياتالر ي بېسىپ ەك، شولىسىد ۈن ك ۇ چاچىد قان

. ئىسسىق قان تويالر ئارا ئىسسىق ۈچۈن ئ ۇنالر چىرايلىق خوت ئهڭ

... ۋەيران ۇ قىلىد شهههرلهرنى

قۇملۇق ۈمله قىلىنغان ج ۈستۈن ئ ئاستىن ۇ بالىياتق هۋە ت هخسكه ش بىرىنچى

ېئىل پ قېلىن هاياجان تۇتۇق

خىرىس قىلغان ئايال ئهرگه چاقنىغان شامال ۈستىدە ئ قۇم

ېشىسى ش ۋا پى دومىلىغان ئايال كارىۋاتتىكى

ماي ماشىنىسى ۇ بالىياتق ئىگىلهنگهن

ۋىشكىالر قادالغان تىك هرىكهت ه جىددىي ۇرغىالر ب ۈنئىي س نهملهشكهن

ېفىت ن شىلىمشىق... هر ئ ۋارقىرىغان ڭى ې ئ يوشۇرۇن



هكلىماكاننىڭ ت ۋۇجۇدىدا بىردىن، ۇرىدى ق ۆلى ك لوپنۇر ە، ئىچىد ۇنىڭ ياشار س ئايال ە، ئاپىتىد ۇ س ۆلهر ئ ئايال هتراپىدا، ئ ۇ چاقنار س ئهرلهر ۇرغاقچىلىقتا، ق ۇترايدۇ ق ئهر

هههر باسقان ش سۇ ۇ ياماشماقتا س هتراپقا ئ تۆت

. هرلهر باشلىدى ئ كىچىكلهشكه ۈشۈپ نايناقالپ چ يدىن پهلهمپه

قوزغىماقتا هاياجىنىمنى ۇ، س ۋاتقان چىقى ئىشخانىدىن

تىلىدا هينهك ئ ۇق سوغ مۇزدەك ۇ قىالر ئ ۇيرۇق قاراپ ب ماڭا

مىسرا، مىسرا ۇ س شىلدىراليدۇ ئاستا، ئاستا ۇ س ئۇلغايماقتا همهستهك ئ ۇمكىن م قۇتۇلۇشۇم

. ەۋرەپ د هلمهكته ك هرەپتىن ت ههر ۇ س رەستىلهر

ۇ س ىالر بانك ۇ س ساقچىخانا

ۇ بىناسى س ۆكۈمهتنىڭ ه شهههرلىك



هههر ش ۇ ئايالالرغا تولدى ب . سۇ

ۇقانلىرى، چ قىيقاس ڭ ئايالالرنى هههرلهردە ش ڭالر، قارا ( ڭ ماللىرى، ئايالالرنى ڭ ئايالالرنى هرلىرى، ئ ڭ ئايالالرنى

هههردىكى ش ۇ ب ۇن، ئايالالرنى قوغدايدىغان قان هدەنىيىتى، م ) همهسمۇ؟ ئ ڭ ئايالنى ه هرس ن هممه ه

هرۋاهى ئ ۇمنىڭ ق ئۇچۇۋاتقان ۈلدان ك ۇچقان ئ ئهرۋاهى

ۇ س سېهىرگهر ۈلدان گ شىرەدە

تولغان هپهككۇر ت قىزغىن ئىشخانىسى شائىرنىڭ

ۇرغان ت ېسىقلىق تامغا ئ ئۇدۇل هرىتىسى شارى خ يهر

پايانسىز ئايال دولقۇنلىغان ئىگىسى يوق ماكانسىز ئايال

ن بىر ئايال تىنىپ ياتقا ئوتتهك . هكلىماكان ت هنلىك ت كۈمۈش

يوق ئايالدىن باشقا ئهرلهرنىڭ... هكلىماكاندا ت تهنهالىقى



تارىخى ڭ ئوتنى ) 3 ( ۆيگهندەك ك ۇياش ق ۆيىدۇ ك ئوت

. ۇملۇقتهك ق ۆچىدۇ ئ ئوت

پېرىخون هپسۇن ئ سېهىرلىك هرلهرنىڭ ئ چوقۇنغۇچى . ېيى پ ۇش ق بېشىدىكى

باش ېسىك ياتقان ك يهردە . شامان دىنى ۋە ر ئۇيغۇرال

خهنجهرۋالىلداش

ۇپىسى س نهزىر يارىسى بار ئوت

ئوت قاناۋاتقان توپى هر كىشىل يالىڭاچالنغان

هكته سىيم ۇئهككىلى م ئوت ... قاراپ ئهرلهرگه

ېقىلغان ي گۈلخانالرهتراپىدا، ئ بارگاهالر



قاپلىغان ۇنالر يوس مۇخ، ۋاتتا، كارى ئارالالردەك

ېچىكى چ ۆلۈم ئ ئېچىلىدۇ ەك ئايالالرد ېچىدىكى ك

. ۋازدا ئا مهستخۇش ۈستىگه جىمجىت كىرلىك ئ نېپىز، ۇرغاندا ت ېگىپ ت ۆكسۈڭ ك يۇمران

ۈنلهردە ت ۇزاق ئ ئۇيقۇسىزمهن . ئازابتا ۇمران ي كۆيۈۋاتقان

ئوت كۆيمهكته هپتىرىنىڭ ك تىنچلىق . جىمجىتلىقىدا مۇستهبىت

تورى قانۇن قات، قات هتراپنى ئ قاپلىسىمۇ

تىلالر قا ئۇلۇغۋار . پات قورقماستىن پات تۇغۇلىدۇ

قايتار ەۋرگه د ئىپتىدائىي . ئىككى قات ۇپ قىزالر بول ئۆسمۈر خالىغان ئىنسان ۈنى ك ههر هالدا، ۇنتۇغان قائىدىسىنى ئ قاتناش . هامان هۋجۇتتۇر م هركىزىدە م كوچا

تامان هتلهر سائ ۋۇتلىرى زا سائهت



هخمهق، قىلغاندا ئ ئىنسانالرنى هرلهر ئ ۇزغۇنچى ب ە ۋ ۆلۈم ئ چۈش،

هرسىلهر باشقا ن ۋە هي م مىلتىق، . هههر بىر س ېڭى ي ېلهر ك باشالپ

ۇنلىماقتا، يالق ئوت . هيدانىدا م هڭ ج ئهرلهر

ئوت ۇيرۇقىنى، ق تالىماقتا

بىر يىگىت، . ۆزىنى ئ ئۆلتۈرۈۋالدى ئوت،

. ېمهكته ي ۆزىنى ئ ئۆز هر ئ بىر

. هززەتلهنمهكته ل هن بىل قولى

ئوت هسلهپ پ قالدى

بالىياتقۇ . هپهس بىر ن ئالدى

ئوت



. ئوتقا قوشۇلدى هر ئ بىر

هرگه بىر ئ هنه ي ۆرەپ س قانات . هههردە ش هچكى ك ەر ئىزد ئوزۇق

ۇشال خ هكته پىرى سىيم ئوت ... قاراپ هرلهرگه ئ ئۆلۈۋاتقان

مۇخبىر، مىراب،

ۇچى، ساتق گىلهم هرۋاه بىر ئ ۇق كوچىدا ئور يا

موخوركىسىنى، تۇتاشتۇردى چىقارماقتا، تاماكا ئىس

ۇ ئ بهلكىم ېرىخون ئاقساقىلى يا پ قهبىله ۇراسىمىدا م ۇنۇش چوق ئوتقا . بىر چوغ ۇقهددەس قالغان م ئۇنتۇپ

ۇ ئ بهلكىم ئايالغا بولغان ئهركهكلهرنىڭ . هۋىسى ه ېغىز ئ مهڭگۈلۈك ... تاماكا ئىسى لهيلىمهكته

يىراقتا



هكلهنگهن چ ۆپۈش ئ ئايالالرنى هبىلىدە، ق بىر

يېقىندا باغچىسىدىكى » هلق خ « قهشقهر

ۈستىدە ئ چىملىق ېلىپ ق ۇنتۇپ ئايالىنى ئ ياكى

ېرىلگهن ب هكسىز چ خىزمىتىگه . ۈستىلىدە ئىش ئ ئىشدىشىمنىڭ ۈستىدە ئ كۈلدان

هپهڭلهپ چاچالر ل قارا ۈتۈنلهردىن هالقا ت هالقا

: هت خ ېگهن ئايال د كۆرۈنمهكته

ئايال ئايال

ئايال ئايال ال ئايال ئاي ئايال

ئوغرىالنغان ئوت، ۋە ئوت . ئوت ۇلۇغالنغان ئ ۋە ئوت

. قاچىالنغان ئوت ېشىلهرگه ش هينهت م ۋە ئوت



. ېرىقچىلىق ت ۋە ۇناسىۋەت م جىنسىي . ئىگىلىكى ۆندۈرۈش ئات ك ۋە هر بار ئ خوتۇنى ۈنهرۋەنچىلىك قول ه ۋە ئويناش هن بىل قولى

. هههر ش ۋە هرلهر ئ بويسۇنغان

شهههر، . هههر ش ۇ ر ب با ساقچىالر

. هههر ش ۇ بار ب ۇنچىسى م ئايالالر هينىكى تام ئ ۇنچىسىنىڭ م ئايالالر ئالدىدا ڭاچلىق يالى ۇ قىلىد رەت

هممىنى باشقا ه سۈزۈكلۈكتىن . ۇشنى پاك بىر ئايال بول ههتتا

ئايالالر كهچۈرۈڭالر . ۇنى ب هركهكلهر ئ چۈشهنمهيدۇ

هرلهر، ئ گومۇش هرلهر، ئ ئهخالقلىق هرلهر، ئ ئالدىراش

. هههرگه ش هتتى ك تولۇپ

. ۇزۇلدى ب كۆڭلى . ئىدى ۇتقان ت ۇمارى خ ئۇنىڭ. هكمهيتتى تاماكا چ ئۇ



. بولدى ۇماقچى كىتاب ئوق ئۇ : ۇراتتى كىتابالر ت ۇنداق م تهكچىدە

) هرجىمىسى ت ۇيغۇرچه ئ ( » هرىم ك ۇرئان ق « » تالالنما هزەللىرىدىن غ نهۋائىي « » ۇغهت ل ه ئىنگلىزچ ئۇيغۇرچه «

) ۈزگهن دانيىل سىنجون ت يىلى 1990 ( » دىنلىرى ئۇيغۇرالرنىڭ «

ۇيغۇرالردەك ئ ۇنيادا د « ۇرىدا ق 1 هت ب 1 ڭ كىتابنى بۇ هنه ي هتتىن مىلل هڭگۈشلىگهن قىلغان، دىن ي ۇل دىن قوب ۆپ ك

. بار ئىدى هتلهر خ ېگهن د » بىرى يوق . ۇزاتتى ئ هسكىرەك پ هنىمۇ قولىنى ي ئۇ ېدى د ۇ يامان بولىد ڭ، قىلما ۇنداق ئ

. ڭلىسى سى قاراڭغۇلۇقتا . ۇڭ قورق ۇدادىن خ ڭ، قىلما ۇنداق ياق، ئ

. ئامانىتى ڭ ئالالنى ېگهن د ۇ ب ڭ، تارتى ڭىزنى قولى قولىدا هيتاننىڭ ئاتىمىزدىن باشالپ ش ەم ئاد هت ئامان

. ۇ بولمايد ېچنېمه ه . ئاكا ۇالي خوش ب ڭ، قىلما ۇنداق ياق ئ

! ئىپالس ! ۇقا ب ... ه پ ۇه، ئ ... رىش



... ه ت ... م م م

پهرىشته هن بىل قاناتلىرى

. ۆمتۈرۈۋەتتى ك هههرنى ش بۇ تارىخى ڭ ئاتنى ) 4 (

هرەپتىن ئاتار ت تاڭ . هلدى ك لهشكهرلهر

هرەپتىن پاتار ت كۈن . هلدى ك لهشكهرلهر توپا ۆرلىگهن ئ تۇياقالردىن

... هرنى ئاسماننى، ي ۇلمهت ز قىلدى مىسراالردا ۇ ب ەك يولد جىمجىت . قارا ئاتا يايلى ۈنىدۇ يهلپ

ياتاقتا ېرىب غ چاقنىماقتا . ېرىقى ي هينهك بايتال، ئ كارىۋات،

ېتىم بىرىنچى ق كۆلتېگىن ئاق ئاتقا مىنىپ ۈشتى چ جهڭگه . ەك ئاق قارد ۆلدى ئات ئ ئاق

ېتىم ئىككىنچى ق كۆلتېگىن



ئاق ئاتقا مىنىپ ۈشتى چ جهڭگه . يىقىلدى ئاق ئات ۈلدەك گ قىزىل

ېتىم ق چى ۈچىن ئ كۆلتېگىن ئاق ئاتقا مىنىپ ۈشتى چ جهڭگه . قاچتى پىتىراپ هشكىرى ل ياۋ

ېرىبلىق، غ هر ئوخشاش كىشن ئاتقا همهس ئ ۋول سىم چىقىش

ۋول سىم كىرىش . ياتىقىمغا

هن بىل هززىتى كىرىش ل ئۆيگه تاشقاندا ۇرغۇپ ئ هاياجىنىم ېنىمگه قاقشال ت غۇۋاالشقان

. ۋات كارى ۇ ب ۇرغان ت ېگىپ ت تاتلىق ۇتلىرى ئارا پ ۇق قاراڭغۇل

. ۋات كارى ۇ ب ۇرغان ت ېتىپ ق نۇردا پۇتلىرى

چىقىرىپ هكىل چىرايلىق ش ئهڭ يايلىغا ۇرغان ت دولقۇنلىنىپ شامالنى ۋال ۋال ئارتىلدۇرۇپ

ئاستىدىن ئوغۇزخاننىڭ



ئات هتكهن ك ېچىپ تاغقا ق قارلىق نام ئالغان ەپ د » ۇق قارل «

هر بىر ئ ۆكسىدەك ك ېيىق ئ كۆكسى . ئات هلگهن ك ېپىپ ت ە ۈند ك توققۇز

ۈرۈشته ي هربىي ه ۈچۈن ئ خاقان . ئات هلگهن ك ېرىپ ب ېشارەت ب نۇسرەتتىن

خاقان، ۈستىدىكى ئ ئات . هل ئ ۈستىدىكى ئ ئات هززىتى مىنىش ل ئاتقا

هززىتىدۇر ل هڭ ج هم ه ۆكۈش ت قان . تامام ۇچه مىنىش بولغ ئاتقا ۇكانغا د ۈشكهن باهاسى چ مال

قىستىلىشىپ ئىتتىرىپ كىرىپ همهس ئ ۋاتقاندا تالال ق پايپا

. ۇيغۇر قان ئاققاندا ئ ئۇيغۇر ! هييۇههنناس تويغا ئ ېلىڭالر، ك تويغا

تويلىرىمىز خاقانغا ئوخشاش . ۇيغۇر توي بولغاندا ئ ئۇيغۇر هجبۇرالنمىغان م ېچنېمىگه ه ئايالالر

همهس ئ ۈندۈزدە ك زېرىكىشلىك . ۇيغۇر ئ ېچىدە ك ېگهن د ئۇيغۇر

ئۇيغۇر



ۈستىدە ئ ئات ىدا ۋ هار ئېشهك

ۋېلىسىپىتته سوپهكته ماشىنىدا

هن بىل هس ب بهس هن بىل غالجىرلىق

... هن بىل ههلى ج جان ئات ئات ئات

. ېنىمىز ج ڭ بىزنى ۈستىدە ئ ئات ېنىمىز، قاينار ق ۈستىدە ئ ئات

ۈكسهك ي ۈكسهكتۇر ي ئۆلۈمدىنمۇ . ئاتقا بولغان هاياجىنىمىز

ۇنلىرى قان ۆچۈرۈش ك ئات رى ۇنلى قان هسىللهندۈرۈش ن ئات

ۈستىگه ئ چهۋەندازالر . ۇش قوي ۈرۈپ مىند ئاتالرنى

ئات باقارالرنى تىزغان ئات، رەتكههدهىيىلهش، م ئاتالرنى



. ۇراسىمى يايلىنى سىيالش م ئات ئاتقا مىنىش قىزغىنلىقىدا

هههر، ش ۈزلهنگهن ي ئۆلۈمگه هههر، چاچقان ش ۇر ن ۈچۈن ئ ئاتالر

... هههر ش ۇخالتقان ئ شىرمهتلهرنى مىسرالىرىمدىن ەك د كوچى قاراڭغۇ

ېتىم ئ ېنىڭ ئات م كېلىۋاتقان ۆلبهمنى ك هنها ت ېچىپ ئ چهكسىز

. ېتىم ئ ېنىڭ ئات م كىرىۋاتقان ېتىم ئ مېنىڭ ۆتۈرۈپ ك بېشىنى ۆتىلىپ، ي هالرەڭ

. كىشنهيدۇ . چىشلهيدۇ

. ۈركىلىپ س ئهركىلهيدۇ ېتىمنىڭ ئ ئامراقمهن

يايلىغا، بوينىغا پۇتىغا، . ئارىسىغا پۇتلىرىنىڭ ۇشىغا، پۇشقۇر

چۈشكۈرۈشىگه،



. ۆرۈشىگه ك چۈش ۆنىلىشىگه، ي ئهتىگهندىكى . ۆنىلىشىگه ي كېچىدىكى

ههتتا خالىغان چاغدا

ڭزىيىپ زو ئۇياتچان ... ۆرۈنۈشىگه ك سىيىۋاتقان

ەسى شىر يېزىقچىلىق هرپلهر ه هتكهن ئىشل مهن

ۇلۇشى ئوق ههرپلهرنىڭ ۋازى ئا ۇيىقىنىڭ ت ئات

ۇرى ن ۆكۈش ك ئاۋازىنىڭ ت ۈكۈ س نۇرلۇق

ۇشقا موهتاج ئوق سۈكۈت ... تىلىدا ۇيغۇر قىلدىم ئ سۈكۈت

ۆلىتى د ئهرلهر هلچى يولى، ئات، يارغول، ئ يىپهك

ۇرغان ت ېسىقلىق ئ كېچىلهرگه . سايىسى ڭ ئاتنى هن بىل ئۈزۈم ڭالر ئاتقا مىنى ۋانالر پال ئهي ئايالالر بار، هههردە ش ئۇ. بار ۈمۈشلهر ك ۇن بار، ئالت يىپهكلهر



ڭالر ئاتقا مىنى ۋانالر پال ئهي چاچايلى ۇ قىزىل س قىزىل

ۇن ئالت تاملىرى ۆيلهردە ئ ۈمۈش ك تۈڭلۈكلىرى

! ئاچايلى ۆڭۈل ئىچىپ ك هاراق ۇلسۇن سوي ۆگه كاال، قىرىق ت قىرىق ... ! ۇن توي بولس ۈندۈز ك ېچه ك قىرىق

ياتاقتا ۈشتى چ كۆزۈم هۋاتقان قاراپ كىشن ماڭا

. بىر توپ يوق ئاتقا



ر هپه س سۈزۈك

★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★★ » داستان «

) 1 ( ۇستىكى؟ ئاپتوب ۈشمۇ چ مهنمۇ، ۋاتقان ئايلىنى ەۋرمۇ د بىر ياكى؟ ۇياشى ق ېرىبلىق غ بىر

ئايالنماقتا ماشىنا چاقى ۇرغا، ن ۇيۇنغا، ق سېهىرگهرگه،

ڭۇرغا، قو ۈگىلهك د ەڭدىن ر قارا . ه ئىدىيىگ هڭ يولدىن ك قارا

ههزە كالالم بىر ل قۇرۇقدالغان ەۋر، بىر د ۇم قالغان روه اپ توخت پارىلداپ هكرار يىل ت هن بىل يىل ۈنلهر ك سانسىز ئاي هن كىرگ بېسىپ ئالداپ، ۇتۇپ، قىلىپ، قورق قهتلى

قىزىل ئىزلىرى مىنۇتالرنىڭ . ۋۇجۇدۇمدىكى گويا ئىزدۇر

ۈرۈمچى ئ خوش



هههر ش هنها سىرتىدىكى ت شهههرلهر . هرمهر م ۋاقىت، تىل، تهنهالىقى ەرەخلهر، د ەل لى د تى ئۇچۇۋاتقان

. ۆلى چ ۋاقىت ۇم ق كۆچۈۋاتقان باش ئايىغى يوق تهشۋىشلهرنىڭ

. ئىز ۇرماي قالد ېڭىز د ماڭار بىز، پهقهتال

هرسان قول، س ۇرۇق بىز ق پهقهتال . باشقا بارار جايىمىز يوقتۇر ېڭىز د هنهالىق قىرغاق ت ئايالالر ... باشقا بارار جايىمىز يوقتۇر

ئاي ېرىب غ بۇ دىم، قىل سهپهر ئالدىدا ئهينهك

ۈز، ك ېشىنمهكته ي هۋەن ل شۇنچه ئالدىمدا نازلىنىپ ياتار كۆز . ۈز ت تاال ۇچ سارغ ۆڭى ئ بهدەن تارتقان، ۇن قوش ۇزۇن ئ تاغالر . ناگان ناگان ۆتىدۇ ئ سۇ

ېزىالر ي ېشىل ي ۈزۈك ئ ئۈزۈك . ئاق ۆڭهكتهك س ۈگۈرەر ي تېرەكلهرياالر هرلهرنى ي ۇق شورل شامال



. ۇپيۇمىالق قلىنار ي غىدى تېرەك ههۋەت؟ يا ش ههسرەتمۇ . ۇالق ب ۇ قاينايد ئىچىڭدە

قاغجىرىغان، جىگدىلهر . مىسكىن، جىغان، يانتاق مۇڭلۇق،

سايالر ڭدىكى ئىچى سايالر . تاشالر قاتقان يارا ئىز

ۋىنى ئاچ قالغان ئوت هاي هاۋا . ۇسىز چىدىغ هجبۇرلىشى م كۈننىڭ

هست م ۆپكۆك ك ئاسمان همهس، نى ئاسمان ئ قالغى ه بىزگ بىراق

ۋە ۇق بوشل ەڭ ر ۈل ك كىچىككىنه . ئىچى ڭ تامنى ۆت ت قىستاۋاتقان هڭرى ت ۆك ك ئهي،

ۇق، ئاسماندىن ئايرىلد بىز هرسىنى ن ه يوقاتقان بارچ بىز

. ۇق بىلد ەپ ئاسمان د يوشۇرۇنچه ۋىتىمىزدا كارى ەر تىتر ئاسمان

ئاسمان چاقنار تارىخىمىزدا ئاسمان قالدى ئايىغىمىزدا

... ڭغۇلۇقتا يوقالدى قارا ئاسمان



ۈشتى چ قاراڭغۇ ۇك، تور تورۇك پىلدىر، پىلدىر . شىلدىر شىلدىر

ۈشتى چ قاراڭغۇ يۇمشاق، قارا، . يۇمىالق

ۈشتى چ قاراڭغۇ خۇشپۇراق، سوغۇق، . پاتقاق

ۇالقالر ب قاپقارا چىقماقتا، ئوقچۇپ . سىرتىدا دېرىزە

ېلىشتهك، ق ۇخالپ ئ ۇ ئ قاپقارا ڭاچلىنىشتهك، يالى ۇ ئ زىبادۇر . هك قىلىچت همشهر ش ۇ ئ يالتىراق

قاپقاراڭغۇلۇقېچكىم، ه ېچكىمنى ه تونۇمايدۇ



ۆزىنىڭ، ئ همهس ئ هتتا ه ئىسىم . ۇۋا غ ۆلۈشتهك ئ تىرىكلىكى

هرىكهت، باشقا بىر ه ۇددى خ سۈكۈت گويا، ۇر قولىد ۋنىڭ بىرا قول ۇغا، س ۇ ئوخشايد همهس قان ئ قان

ر ساقالنغان سى ڭ چى هيئى ش بارچه . ۇرغا قات تور تارتىلغان ن قاتمۇ

ۇ، ب همهس ئ كېچه ۇۋا ئاسماندا غ كېتىۋاتقان . ۇغا شاخلىغان ب مۈڭگۈزلىرى

هرىسى پ قاراڭغۇلۇق ە، ئىچىد هرەنجىنىڭ قارا پ ئۇخالر ېشىپ جىرتىلداپ ت ۈتى س ئاپئاق

ۈستىدە ئ همچهكلىرى ئ دومىاليدۇ . ئايلىنىپ ۇلتۇزالرغا ي ه تامچ تامچه ېلىقالر ازغان ب ئ ۇلتۇزالر ي بىز . ېتىغا ق قات ڭ تورنى ۇق قالد كىرىپ

هبىله ق هما ئ ۇلتۇزالر ي بىز ېگىزلىكلهردىن ئ پارقىرىغان

. ېتىغا ئ ۆلۈم ئ ۇق قالد مىنىپ قارا ئاتالر، ۇلدىغان چاپق ئاتالرېرەكلهر، توختاپ قالغان ئاق ت ئاتالر



ۈكۈتتىكى، ئاپئاق ئاتالر س ئاتالر . ڭ ە قاپقارا ر ۇشقۇرماقتا پ ئاتالر ېچىپ چ ۇلتۇز ي ۇيىقىدىن ت ئاتالر هن تون بىل ۇ قىلىد ېالن ئ هڭ ج ئۈستىمىزدە . ېتى ئ ۆلمهس ئ هڭگۈلۈكنىڭ م ئاتالر،

ېتى، پ ۆز ئ ېچه ك ئېگىزلىكته هن بىل ۇلتۇزالر ي بهسلهشمهكته . ۈرئىتى س ېڭىش م ئاپتوبۇسنىڭ

ېرىيه، ئىمپ هلتهنهتلىك س چۆل ياتار هرلىرى ي بويسۇندۇرغان

. ېتىشقىچه پ ۈن چىقىشتىن، ك كۈن خاقان، ۋايى يا ېرىسىدە ت يولۋاس . ڭغان ما ېلىپ يارلىقالرنى ئ شامال ۇردۇن د ۋار تا ېچهكلىرى چ يۇلغۇن . قىز ئولجا ئالغان ۇن خوت گىياهالر

هههر س سهههردۇر . ېتى بىر ب هنه ي ڭ كىتابنى سهههر ساناقسىز سان هشكهرلىرى ل قۇياش

قان، ۇ قىزىللىقتا، ئاقىد چۆل. خارابالشقان ېرىيه ئىمپ گويا ئۇ



هههر، گويا تاش ش ئۇ ۋازدا تاش ئا ۇ سايرايد قۇشالر . ۇمىالق سىلىق، ي ەرەخلهر د تاش

ېچهكلىرى قىالر تاش چ جىلۋە . ۇالق ب ۈپسۈزۈك تاشالر س سۈزۈك

ەڭ ر هتته ي ەڭ، ئايالنغان هال ر تاشقا . ۇشپۇراق ئايالنغان خ تاشقا

ۈشكهن، چ ۇسسۇلغا جىمجىت ئ تاشالر روهى ڭ تاشالرنى ە ۈستىد ئ تاش

ۇزاق ئ ۇزۇن ئ ېتىپ پ مۇڭغا . ۇالق ق ۇ سالىد هرسىيىگه م تاش

قاتتىق كوچىسىدا تاشالرنىڭ . هتكهن ك ېتىپ ئازابتىن ق ئهرلهر

ئايال تاشالر سىلىق، ئوماق، هسىر ئ هچچه ن ۆزۈڭنى ئ ئۇنتۇپ . سىيالپ ېلىدۇ ك ۇرغۇڭ ت تۇتۇپ بىر تاش كىتاب ېيىلغان ي ئالدىمىزدا هزمۇنى م ۇنىڭ ئ ت ۋاقى ئېقىۋاتقان

. ۇنى بىز ئ ۋاراقاليمىز ئهماالردەك

ۋاقىتئوينىماقتا



ۇسسۇل ئ يالىڭاچ ۇرغۇتۇپ ئ ههۋەسلهرنى

هن يول بىل قارا چاق ئارىسىدا، شىددەتلىك

. ئارىسىدا هر جىگدىل هن بىل قۇياش ئارىسىدا هن ت هن بىل قۇياش

ئىزى، ئىزى، ئىزى . هزىرىنىڭ ج ۆل چ چهكسىز ىزىدىن ېر د ۆتمهكته ئ ۋاقىت

ېغىلىق، ي ە ئىچر سۈزۈكلۈك ېلىق ب ۆلهلمهي ئ ياشىيالماي، . ماكىلدار رىتىملىق پىلتىڭالر،

ۆزنهك، ك هنلهرگه ت سۈركهلمهكته ۆزدەك ك ۇمۇلغان ي ېچىپ ئ الپ

. ۆزدەك س ېيتالمىغان ئ ئهسىرلهپ شامالنى سىيلىماقتا، قولۇم ۇندۇرماقتا، شامالنى بويس قولۇم ۆرلهپ بىر ئ هسىيىپ بىر پ ئاۋاز ڭلىنىپ بىر ئا ۆچۈپ بىر ئ ئاۋاز ... سىيرىلماقتا ۈرەمدىن م شامال

. پارتالش تۇيغۇمدىكى. ۋازى ئا ۇمباق د سۆڭهكلىرىمدىكى



. ۇراسىمى م هبىلىنىڭ ق ياۋايى . ەۋرىيلىك د همدە دىن ه جىنسىيهت،

ڭ، دىنىي ئا ۋاقىت ، ههۋەت ش ېسىلغان ب ۋاقىت

ئايالالر هر ئ ۆزىنى ئ قويۇۋەتتى . هرىكهت قالمىدى ب ۋاقىتتا ئهمدى

هههرلهر ش ۇندا ب قۇرىماقتا . هپهر س ۇق باشلىد غېرىبلىققا

ۈرمهكته ي ئاپتوبۇس ۈستىدە ئ ېمىن شولىلىق ز ئالتۇن هن بىز بىل ڭار ما ۆڭلىرى د قۇم

. ۈرۈشىدە ي ۆگىلهرنىڭ ت قىزىل توغراقالر كۆيمهكته

سىيلىماقتا ، ۆزىنى ئ قۇمالر ئىچىدىن ئىچ ۇملۇق ق چهكسىز

. يىغلىماقتا ېفىتنى ن زەرداب ۇم دوست يىغلىما ۇغلىرى ت ېشىل ي توغراقالرنىڭ . هپىلدەپ ل ۇرسا ت ئۈستىمىزدە

هن بىل هبىئهت ياشايمىزت بىز. ۆكلهپ ك ۇرىمىز ت هك توغراقت بىز



يول تۈگىمهس يولى ، تهنهالىق

، ېمىندىكى ز هت خ ۈمله بىر ج يول . ېكىت چ ۇن ئالت ۈن ،ك هش پ ۈمۈش ك ئاي

جىمجىت ، ۇر ند تىلى ئورما ئۇيغۇر ېۋىلهر م ېرىن بىرىدىن ش بىر ېچهكلهر چ ۋا يا هگمىگهن ت قول

. ۇندا ئ ۇرىدۇ ت جىلۋىلىنىپ ېمىندا ئانا ز ۇش ق هنها ت ئۇ ، ۈرگهن ئايلىنىپ ي ېرىپ ك قانات هزەن ب ۆزىگه ئ ۇيۇلۇپ ت يات

. ۆزپهرۋازىنى ئ ئىزدەۋاتقان دورىماق بوالر ، ۇالر س ئېقىن ، ۋازىنى ،پاك ئا ۈزەل گ ئۇنىڭ . شوخ هالىتىنى همدە ه مۇڭلۇق

ەت ئاد ۇن يوچ يات شهههرلهردە هت، سانائ ۇرغان چاقناپ ت مۇزدەك توپى ، هر كىشىل ۇش ناتون ههم . همتىرەپ ت ۈرەر كوچىدا ي ئۇ

تىلى ئۇيغۇر هپتهرلهردەك ئاق ك ئاغزىمىزداۆههردەك گ ۇرغان ت جۇاللىنىپ



ەك ،شارقىراتمىد يىپهكتهك . ا يىراقق بارار يىراق يېتىپ ۇرۇرىمىزنى غ ڭ بىزنى ساقالر

. پىراققا ،ئىشقى ەردكه د ساالر ، ۈكۈناتنى س ۇ ئ ئىپادىلهيدۇ

،سىر تىلسىماتنى ؛ ۇنيانى د غايىب ) كىتابى ۇقهددەس م ڭ مانى دىنىنى (* نى، * » ئاۋىستا «

، ۇئالىرىنى د مانىنىڭ نوم يىلتىزىنى ، تهپسىرلهنگهن ۇرغان قىلىپ ئولت ئىستىقامهت يوقىلىشىنى ، رنىڭ بۇددىستال . هڭگۈلۈك م ېتىپ ي نېرۋاناغا

ۇقرالىرىغا پ يېرۇسالېم . ۈلۈپ ك هيسانى ئ سۆزلهۋاتقان ۇلىلالنىڭ روس قۇلىقىغا

، ۋىرلىشىنى شى جهبرائىلنىڭ جىمىرلىشىنى ئۇپۇقىمىزدا ، ۇرىنىڭ ن ئىسالم

ئىپادىلىمهكته . تىلى ئۇيغۇر

. يوق ېچكىم ه هاۋادا



، ۇس ئاپتوب ماڭماقتا . يوق ېچكىم ه هاۋادا ، ۆيدۈرمهكته ك قۇياش ۆزلىمهكته س نۇتۇق

، قۇياش ، ڭاليمىز خاتا ئا بهزىدە . ۆزىمىزنى س ۆز ئ سۆزلهپ

ۇۋېتىپمۇ ئوق » قۇرئان « . ۆزىمىزنى ك يۇمۇۋالغاندەك

هيهردە ، بىز ق ڭدۇق ما نهگه . هتكهن ك ۇيقۇغا ئ يېنىمدىكىلهر يوق ېچكىم ه هاۋادا هرمهكته ب ۈز ي مۆجىزە

. هتكهن ك ۇيقۇغا ئ ېنىمدىكىلهر ي ەرەخلهردە د ئۇيقۇ . ۇۋا ،غ ۈتلۈك س مېۋىلىرى

ېهىر س ۋاتقان تارقىلى ئۇيقۇ . ېتىپ ئاستا قالىمىز ق ئاستا

ههىرى ش ۆلۈم ئ ئۇيقۇ كىرىپ هستىن بىلم دەرۋازىسىدىن

. ئايلىنىپ هرۋاهالرغا ئ چىقىمىز، ە ئىچىد ۇيقۇ ئ ۇق سالد شهههرلهر



، ە ئىچىد ۇيقۇ ئ ۇق قالد ئايرىلىپ ، ە ئىچىد ۇيقۇ ئ ۇلدۇق ،تون ئالدۇق . ە ئىچىد ۇيقۇ ئ ۇق ، هاالك بولد كهتتۇق

، يېدۇق ، ئىچتۇق ، ياشىدۇق

. ە ئىچىد ئۇيقۇ ، كهتتى ، ئۇچتى ، تۈگىدى

؟ ۇق قىلد ېمه ن بىز

ئالماشماقتا ، هغرىبكه م مهشرىق ، ۇياشقا ق شامال تاشقا ، سۇ

، هههرگه ش ۇ ئ هههر ش بۇ ، ېرىققا ئ ۇ ئ ېرىق ئ بۇ ، ەمگه ئاد ۇ ئ ەم ئاد بۇ

، ۇپراققا ت ئادەم ئاسمانغا ، تۇپراق. ۇققا يوقل ئاسمان



ۇپراق ت ڭۇر قو ئهي هلدۇق ك سهندىن ! ېنى س سۆيىمىز) 2 (

: ئىسمى هپهرنىڭ س بۇ ۇزاتتىم ئ ەك ئاشىقالرد سېنى . ۈت ك هيغهمبهردەك پ مېنى

هپهردە س تېنىم . ۈكۈت س تېنىڭ

، هگدى ت خېتىڭ هغهزدە ق چهكسىز

ئاپئاق چايقىالر ، ېڭىزى د ئهرەب ەڭدە قارا ر ۋە ەڭدە ر ۆك ك هاياجان . چايكىالر ۈرگهن ي ۇچۇپ ئ ههرپلهردۇر

قوللىرىم قىرغاق ، . ۇناليدۇ دولق قۇچاقلىرىڭ يىراق ، يىراق قۇچاقلىدىم پىراق ، ڭقۇر چو ئارىمىزدا . هشنالىق ت ېڭىز د ئارىمىزدا

ئاخشام پايانسىز چايقىلىپ ياتار



، ۈكۈتى س ېڭىز جىمىرلىغان د قىزلىقىڭ ، ۆل ه ۋۇجۇدۇم دولقۇنالردىن . ۈشى چ ېڭىزنىڭ د كارىۋىتىمدا هكسىز چ ېرىبلىق غ كېچىلهردە . ېنى م ۆي يالماپ ئ يۇتۇۋېتهر

ۇزدەك م ۈرىكىم ،ي ۇزدەك م يېنىم . › ېرىمى ي ۇق ئارت ياستۇقۇمنىڭ ‹

ۇملۇقىدەك ق هكلىماكان ت ئويغىنىمهن . هپ ي ۆزۈمنى ئ ۆز ،ئ ېچىرقاپ ،ئ قىزىپ

ۇرغان بوش ت ۇڭ يانغا ئورن هر ه قارايمهن .... ۇزغان توشق ۇمغا ق ۋاقىت تۇرمۇشۇمنى

هپىرى س تهن ، هپىرى س ئوقۇش

، ېڭىشىدەك يول م هماالر ئ خۇددى . ېڭىشىدەك قول م هدەنلهر ب خۇددى

ئوت ، هن بوران بىل سۆزلهشكهندە ، ېڭىز د هن بىل كۈن ، هن ت هن بىل روه رۈمچى ۈ قولىدا ئ بىر

هيىن ئ هل ئ بىرقولىدا. هرىشتىسىنىڭ پ ڭشاش تى ئاۋاز



ېۋىمىز ل ېلېفوندا ت جۈپلهشكهندە ، ە چىپپىد هتراپ قاالر ئ توختاپ ، هك غايىب بوالر گىالست لېۋىڭ . ېنىڭدە غايىب بوالر ت قولۇم ۇررىدە پ ېتهر ك ۇچۇپ ئ ئاندىن ۋە ه ماالئىك ڭشىغۇچى تى ئاۋاز

ۋاتقان دانال بهخىرامان ... هپتىرى ئوماق ك نىڭ ئاۋازالر

ۇالق ب ئىسمىڭ چىققان ، بۇلدۇقالپ

هگكهن ت ۇم قول هرسىدىن ن ههر . هتكهن ي هدىمىم ق هردىن ي هر ه ۋە

ۈزۈم ئ ئىسمىڭ . ېغىمدا تىل ب ۇرغان ت ساڭگىالپ

هرىشتىدۇر پ ئىسمىڭ ، ۇچى قوغدىغ ئهخالقىمنى

. ېغىمدا كويغا چىققان چ كوچا هرىسى ه هسهل ه ۈزەل گ ئىسمىڭ . ېغىمدا ب ۋاقىت يىغار شىرنه ۇنچىدىن چىقار چىقسام م ئىسمىڭ. ياتاققا هم كىرس ەر كىر ئىسمىڭ



ۈنلهردە ت ڭ قاالر ئىسمى ئۇخالپ . ۋاتقا چىقىپ كارى ۇرۇن ب مهندىن

ئاتقاندا تاڭ ڭ ئىسمى ئويغىنار

. ەك ساناقسىز مامكاپالرد سان) 3 (

ۇلتۇزنى كوزا قىزىل ي بىر . راز خو هيۋەتلىك ه چوقۇماقتا

، هن ت بورانلىق ، ېغىزى ماگما ئ ۇرۇقلىغان پ ۈستىدە ئ تهن

. ېچىنى چ ۆز سايراپ ئ هر چىشل مهجنۇنتال . يىلتىزى ۆز س ڭ قولالرنى ۇت پ : كرىستال . يىلتىزى ۆز س ۇرۇلسۇن قوم ! ۋارقىرا ! ڭ ياشا سارا ! ڭ سارا ۇررا بول، ه ساراڭ

. ۇن توس ۇن توس ڭالر بوشىتى ئاتالرنى ۇرۇپ پات ڭ چى لهرنى هيزى ن تىقىڭالر

! ۇن قوش ۈيۈك ب ۇدرەتلىك ق هي كىر ئ بېسىپ

ۈرۈشتۇر ي هربىي ه هپىرى س تهن. ۈستىدە ئ ۋە ئاستىدا تېرىلهرنىڭ



ۆلىتى د ئايالالر ئاتالنماقتا . پىلالرغا مىنىپ

، ېڭىلگهن ي هرەپ ئىككى ت ههر . هڭگهن ي هرەپ ئىككى ت ههر

، هڭ قانلىق ج شىددەتلىك . ەڭ ر ۇزى ، توقق هڭ ج بىر

، ېنىمىزدا ي ۇيۇنى ق رەڭلهر ڭاليدۇ ،چىچا هيدۇ ،چىشل موراليدۇ ېنىمىزدا چاقماق چاقار ق ئۆلۈم ڭاليدۇ كىم ئا ۋازنى ئا ۇ ب يېقىملىق ، ۇن بىلجىرلىسا بىلجىرلىس تىڭشىماڭالر ، ۇن قىلس ۇنى قىلسا ش ېمه ن توسماڭالر

ۇمشاق ي ۈكى ئاپئاق ، ت ئاپئاق توشقانالر ئوماق ، پۇتى ئوماق ، ىش ئېچىل ېچهكلىرى چ هر ت تېمىۋاتقان

ڭغۇراق قو ۈپ بىر ج ههمدە ... هههڭنىڭ ل ۇن يالق بوغۇزىدا

،خانىش ئهي، هل ك هههرگه ش بۇ



ۋان بىرقالپاقلىق پال كۈچتۈڭگۈر هبرىكنامهڭنى ت هنتهنىلىك ت سېنىڭ

. هييارالنغان ت ۇشقا ئوق غالجىرالرچه جاكارچى ، ۈرگهن ي ۈگۈرۈپ ي قوللىرىم

ۇرغان ت ۈلۈمسىرەپ ك ىم تېرىلىر ، ۇسسۇلچى ئ گاچا

. توپى ۆرمهت ه ېتىلىۋاتقان ئ نېرۋىلىرىم ۇنىدەك تارمار بولغان قوش ڭ ياتالرنى ئىدىيهم

... هپ بىرل بىر ۆلمهكته ئ ئهييۇههنناس، ، تارىخىنى هسرىتىنى ،ه هشهمىتىنى ه ۆزىنىڭ ئ كېچه

. ۇرۇنغان يوش ۇمغا ئاستىدىكى ق تېرەڭنىڭ هخپىيىتىڭدەك م ا ېچىلماقت ئ قۇملۇق ېرىبلىقىڭدەك ،غ ۇدرىتىڭ ق ۈچ ،ك بايلىقىڭ

، ەۋاتقان ئىزد ۆزىنى ئ تهن ، ۋاتقان ئويلىنى ۆزىنى ئ تهن . پاتقان ۈكۈتكه روهىدا س تهن ، هن خارالنغان ت همدە ه بۈيۈك

، هن بىراق تىنىچالنماس ت ئىگىلهنگهن ، ۇتار د هڭشهلگهن تارىلىرى ت تهن

تا ، چالماق هكمهكته چ ههۋەسلهر . ۋا نا ۇر جان ئالغ تارقالغىنى

ۇرماقتا ئاقساقىلىنى تىزالند هبىله ق تهن



. پىر ئويناتماقتا ېرىخۇننى ئايال پ تهن قانىتىنى ۋالىلدىغان ڭ شاراب ئىالهىنى تهن

. ېرىتىۋەتتى ئ ۇرالرغا ئاپق ۈزۈك ،س ئېگىز ، ۇق چىقمىد ۇماردىن خ ېكىن ،ل توشتى

. ۇق قانمىد هنه ،بىراق ي تۈگىدى

، ۇلتۇزالر ساقىماقتا ي ۆكىدە ك تهن ۋاتالشتۇرغان ئا ېچىنى ك ئايالالرغۇ هههرلهرنى ش ۇ س ۋاتالردا كارى ئايالالرغۇ . ۇرغان قىلغان ، قايتا ق ۋەيران ، قۇرغان

ېچىنى پاكىز ك ۇمرەتتهك ز تهن ۇرۇۋەتتى چىتقا ئايالند گۈللۈك ېلىنغان كىرلىك قىلىپ س ئاستىمىزغا

. ان قىلىنغ هينهت چىپىلداپ م تهر ۇلغانمايمىز ب هبهدىي بىز ئ بىراق

ەتخانىالردەك ئىباد گويا . بىز ۇقهددەس بىز م پاكىز

هردە، ي ۇ يوق ئ ېچنېمه ه هخمهقلهر، ئ ئهي ەۋاتقانالر ،ئىزد ۆلۈۋاتقانالر ، ئ ۇرۇقالر ئىچى ق ئهي

، هردە ي ۇ ئ بىز! ۆيۈڭالر بىزنى س كېلىپ



؟ ۆزۈڭالر ك ېنى ق ەملهر ئاد ئهي ، ۆگىلىك ت ڭالرمۇ ڭدى ما ەپ ئىزد تۆگه

ۆركىشى ئ ۆگىلهرنىڭ ت ئاستىڭالردا ! ۆرۈڭالر ك ۇنى ئ ئۆركىشىدىن

ۈستىدە ئ همچهكلهرنىڭ ئ ئۆركهشلىگهن هپهسنى ق هدىمى ق ۇ ئ ېقىپ چ ئۇرۇپ . ېنىمىز ت ۋاتقان قىلى هرۋاز پ سۈزۈك

ۈستىدە ئ همچهكلهرنىڭ ئ كۆتۈرۈلگهن . قولىمىز ۋاتقان سىيال ېهرامنى ئ ئهل

. ۇنارى ا بابىل م قايت تىكلهنمهكته ەسىملهر ر ڭاچ تاشتا يالى قىيا

، ۋازى ئا ڭراۋاتقان ئى جىلغىالردا . ۋازى ئا ۇ ش ۈزۈلمهس ئ ۇالرنىڭ ئ سۇ

ېنىمىز، ق ېقىۋاتقان ئ هڭگۈلۈكته م دەقىقىدە، ېنىمىز، ج ۆچكهن چاقناپ ئ هڭگۈلۈكته م دەقىقىدە، بىز؟ ېنى ق ۇق غايىب بولدى، غايىب بولد مۆجىزىلهر

. هنگهن ئىپادىل هن جىنس بىل ەنىيهت هد م هدىمكى ق ئهڭ . هنگهن خاتىمىل هن بىل ۆلۈم ئ هلله جىنسىي پ ۇقىرى ي ئهڭ

هيمهن، بىلم هۋەبىنى س ڭ ئاخىرلىشىشىنى بۇنداق . ۇقرالىرى پ ۆلىتىنىڭ بابىل د ئهي،

هيمهن، بىلم هريانىنى ج ۆمۈلۈشنىڭ ك بۇنداق. خارابىلىرى هههر ش هكلىماكان ت ئهي



ەم باشقا ئاد ۇيغۇدىكى باشقا بىر ت گويا باشقا بىر زاماندىكى مهن . ەسىملىرى تام ر ڭاچ يالى هي، ئ ۆچۈمهكتىمهن، چ ۈچۈن ئ شۇنىڭ ۇنلىماقتا، دولق ە كىيىم ئىچىد ېنىم قىلماقتا، ت هبهسسۇم ت ۇياشتهك ق ېنىڭ ت ئايال،

هجبۇرالۋاتقان؟ م ېچىلهرگه كوچىالردا ك ۋە ۆيلهردە بىزنى ئ ۇ ئ كىم ۇپ، بول ۆكۈمران ه ېڭىمىزغا ئ ۇرۇن يوش ۇ ئ كىم پاتقان؟ ۇناهقا تىنسىز گ ۈن ئ هۋەبسىز، س بىز

ۈشهندۈرمهڭالر، چ هس، ب بولدى هممه ه هخالقنى ئ ۇرالمايدۇ ت ەپ تىر پۇت

. همدە ه ۆكۈش ئىزاهالش، س ئاقالش، هۋالدلىرى، ئ ڭ بىز هاالك بولغانالرنى چۈنكى ۇتۇلغانالر، توپانىدىن ق ههۋەت بىز ش چۈنكى

... ۇتۇۋالغانالر بىز تارىخنى ي چۈنكى

هينىكىدە ئ ڭقۇر چو ئاڭنىڭ . ئىز ۋەهىمىلىك هتكهن ئ ئهكس

ئارقىسىدا بىز ئهينهكلهرنىڭ . ۇغۇلماقتىمىز ، ت ئۆلمهكتىمىز

ئارىسىدا پۇتلىرىڭ قىزىل قارلىغاچ ،

، ۇن يالق نهم. ېلۇپهر ن پاك



هستلىك م سۈپسۈزۈك ، ۈرەر ي ۈگۈرۈپ ي نېرۋىلىرىمدا هك تاشت هرمهر م غالجىرالشقان

. ۇياشتهك ق ۇالڭلىتىپ پ سىنى نهيزى ئىللىپىسسىمان ، ۋاقىت

ۇچار ئ قاغىالر قاغىلىرى تۈن

ۇپ چوق ئىسسىق . هردەڭنى پ مهخمهل ، ېرىلمهكته ك ۋاقىت

ئاي قۇدۇقتا ئاي ئىتلىرى . غاجار توختىماي

ېچىلغان ئىشىكى ئ تهن . چىقماقتا هكته، كىرم ۋاقىت

ېچه ك چاچلىرىڭدا ، ۇلتۇزالر ي ئاۋازىڭدا

ڭغىچه چوققا ىڭدىن تاپىن ۇالقالر ب ۋىلىقلىغان . ېرەمنى ت سۇغارماقتا ۆتمهكته ئ ۋاقىت

. ېنىدا ي كارىۋات



ئىگىسى ، ۆلۈم ئ هن ئاشىقم ساڭا ۋانلىقىم ناتى ۈچۈن ئ شۇنىڭ . هتدارلىقىم مىنن ۈچۈن ئ شۇنىڭ

،سىرىم ،بارلىقىم بۈيۈكلۈكۈم ئاقماقتا ، ۇدەك س قهپهستىكى

. ساڭا چاپالشقان ، هىم هۋلهرگه ل لهۋلهر

. چاقناتقان ۆڭهكلهرنى س سۆڭهكلهر ڭراۋاتىمهن ،يا ۆيۈۋاتىمهن ،ك ئېقىۋاتىمهن

. هن س هردە ي ۇ ئاخىرالشقان ئاش تهن ، هردە ي ۇ ئاش هن ئىگىسى س ۆلۈم ، ئ ئهي

، هردە پ ۇرلۇق ن ۆتۈرۈلۈپ ك يۈزۈڭدىن هجدە س هن ،قىلىم ۇخسارىڭ ر كۆرۈنهر

، ۆكۈمرانى ه ۋاقىتنىڭ سهن ، ۇلتانى س همنىڭ ئال سهن

، هم ئىگ ېنىڭ م سهن يوق بولدى ېقىر پ ۆرمهككه ك سېنى

. يوق ۆزۈم ئ هن م هينىكىدە ئ هن ت ۇمۇلدى ي ۆزۈم ك ە ئىلىكىد مهستخۇشلۇق

. يوق ۆزۈم ك ېنىڭ م ۆرەلىگۈدەك ك سېنىهامان ، هن تىلسىزم هشته ئىپادىل سېنى



قالغان ۋۇشالر يوقىلىپ تا سۆزلهر . يوقىلىپ جىمجىتلىق قالغان مهنه

، هن يوقالماقتىم ۈستىدە ئ تهن . باشالنماقتا تارىخ قايتىدىن

دىن ، ۇغۇلماقتا ت هن بىل ۋەهىي ۈكۈتتىمهن س ئىبادەتخانىدا

ۋاسىته ۇلۇغۋار سىرلىق ،ئ پېقىر ! ەملهر ئاد ېنى م ېلىپ ك تىڭشاڭالر

هردە ي ئاشۇ ېشارەت ب بهرمهكتىمهن . ۆلۈشتىن ،ئ تۇغۇلۇشتىن

ېڭىزىڭ تارتماقتا د دەم ، ېنىم ت ۆكمهكته تىغا چ ئاس سۇ

. ە توپان ئىچىد هاياتلىق هيتان ش ۇزدى ئاچق هردە ي ئاشۇ

، ئهۋرەتلىرىنى ، ه ئايال بىلل هر ئ هتتى ك ئېزىپ

. ېۋە م ېرىن ش ەرىخىدە د جىنسىيهت هننهت باشالنغان ج هردە ي ئاشۇ قوغالندى ئىنسان هردىن ي ئاشۇ. هت دوزاخ هاالك هردە ي ئاشۇ



، ېشارەت ب بهرمهكتىمهن هت باشقا بىر هال همدى ئ قىت ۋا

ەقىقه د ۇددى خ ه بىزگ يىلالر . هردە ي ۇ ب همدى ئ ۇر يوقت زامان

، ېشارەت ب بهرمهكتىمهن ۆڭكۈر بىر قارا ئ ۇچى ئالغ جان بىزنى ، ېقىندىن تارتماقتا ي دەم

. هرشارىمىزنى ي يىراقالردىن ېشارەت ب بهرمهكتىمهن

! هت ئىنسانىي ئهي

هپهر س ۇققا يوقل هپىرى س تهن . ئارىسىدا هن ت هن بىل لهم ئا

ېنىڭنى ئايالنماقتا ت شههۋىتىم ۇياشنى ئايالنماقتا ق تېنىڭ ئايالنماقتا سامان يولىنى ، قۇياش

قالغان ېقىنالپ يولى ي سامان . ۆڭكۈرگه قارا ئ ئالهمدىكى

ۈستۈنگه ئ ۆرلىمهكته ئ شههۋىتىم . ۋاستهمهن يوق بى ۋاسىته ئارىدا

گه ههزىلهر تارقالماقتا ل شههۋىتىم



، ېرەن ت ۇنچه ،ش ۈيۈك ب ۇنچه ش ههزەم ل ههر . هن بىل هڭگۈلۈك م ۇتاشقان ت ئۇ

هن پارلىماقتىم هرلههزىگه ه چۆكۈپ هن م همدە ئال هڭ ،ك ئىبادەتخانىدا ، هن ت هتلىك راه ۇ ب ئىستىقامهتته . ۇق تىپتىنچ، يوپيور بىههۋەس،

، هم ئىگ هي ئ هكىللهردىن ش قۇتۇلدۇم ، ۇق تول ڭا ئاداالندى سا كۆڭلۈم

ئوخشاش هتمهككه ك هلمىكىڭ ك سېنىڭ يوق هجايىكى ب هۋجۇتلۇقۇڭ م سېنىڭ

، هن بارس ئهزەلدىن . ڭغۇلۇق قارا هم ،ه ۇقسهن يور ههم

ۇرۇق ق هدەهتهك ق هن م بولغاندا . ۇچى تولغ ېلىپ ك ۆزۈڭ ئ مهيسهن

كىچىك كالالم ۇ ب تۇرمۇشتىكى ، ۇ س ه بىر تامچ ۇرغان ت پارقىراپ

ۇ ئ ۇرالماس سىغد ېنى ئوكيان س ئهي، ، ۇرغان لىپىلداپ ت هن م جىنچىراغ

، ڭغۇلۇق يوق زور قارا ېكى چ سهن ۇرۇپ ت ۆچمهستىن ئ هلتۆكۈس ت مهن

؟ ۇق تول ۇ قانداقم ېنى س كۆرەي، ەم ئاد هنها ت هن ئارىسىدا م ئادەملهر



. هن بىل هن دائىم س ه بىلل لېكىن . كىشى ېچ ه ۆرمهس ك ڭىمهن، ما هن بىل سهن . شى كى ېچ ه هزمهس س هن، ياشايم هن بىل سهن

. ڭا سا هگىشىپ ئ يوقىلىمهن ڭا ياتاقتا، ئىشخانىدا ما سۆزلهيسهن

. كىشى ېچ ه هس ،ئىشىتم هر كىشىل يېنىمدا ، ۇر قىلغان ئىبادىتىمد ڭا سا تهنهالىق . ېلىشى ئ هپهس ن ڭ ئىككىمىزنى تهنهالىق

ۇتتا مىن ۇ ،ب ۋاتتا كارى ۇ ،ب هردە ي بۇ يوق، ېنىڭ ت يالغۇزمهن

يوق ، ڭ يوق، ئاغزى ۇلىقىڭ يوق ،ق كۆزۈڭ . ۇق تول ۆزلهيسهن ،س ڭاليسهن ،ئا كۆرىسهن

قول ، ۇ ب همهس ئ مېنىڭ ، ۆز ك بۇ ، ۇالق ق بۇ

. يوق هن م همدى يوق ئىدىم ئ ئهسلىدە

هپىرى س تهن هپهر س مۇقهددەس

! ۋەهىينى ڭشا تى ۆر ك رەببىڭنى

تاقالغان ، ههكهم م ېچه ك تېنىم



ئوقى ۇر ن ۈپ بىرج كۆكرىكىڭدىن . چىنى ې ك هكسىز چ ۆتتى ئ تېشىپ

ئاخىرى يوق باش ۇ س ۇلۇغ ئ ئهي، . هيمىز بىلم ېنى س ۆمۈلدۇق چ ساڭا هن س ېنىمىز جان ت هپتهر ئاق ك بىز

. ەيمىز ئىزد ېنى س ۇپ سوز بويۇن كاللىمىزدىكى ېنىڭ س قهسىر

. بىراق ۆزىمىز ئ كىرىۋالدۇق ڭغۇلۇققا قارا هتتۇق ك توشۇپ

. بىر چىراغ ۇرسا ت تېنىمىزدە هنه م هندىكى سىغماس س سۆزگه . ېساب ه ۆلۈككه ئ ۆز بولغان س دەپ

ەرىمىز بىر هنه قانداق م ئهمدى كىتاب ؟ ېيتىلغان ئ هپسىرى ت ئهي، هن تىرىكس هڭگۈ ، م هن تىرىكس سهن . ېڭى ي ۆزلهيسهن زامانغا س ههر

پاك سىر هڭگۈلۈك م ڭ سىرى سېنىڭ ؟ ېنى ق ۇيغۇمىز ،ت ۇيغۇدا بىز ت

، هنه ئ ۇشاللىق ئىچىمدىن خ ئىچ . هنتهنه ،ت ۈكرى ،ش مىننهتدارلىقەقىقىدە د هر ه ېڭى ي تۇيغۇم



. هنه م ېپيېڭى ي هيئىدە ش ههر ، همهس ئ ۈنلهر ك ۇ ب ۈنلهر ك بۇ ، همهس ئ ېنىڭ م هن م ۈنلهردە ك بۇ

. همهس ئ هرسه ساز ،ن تۇتقانلىرىم ، ۇزىكا م ېنىك ي بارماقلىرىمدا

كىم ؟ ېلىۋاتقان چالماقتا ، چ مېنى شىلدىرالپ ئاستا هكته كىرم ئېقىپ كىم ؟ ۋاتقان قىلى هرق غ ى مېن ، ۆتۈرەلمىدىم ك هن ساقى ، م ئهي

. هم پىيال ېنىم ت هتتى ك تېشىپ ۇنيا د ۇمۇلدى ،ي ۇمدۇم ي كۆزۈمنى

. ەم ئاچتىم ، ئاچتى يوق ئاد ۆزۈمنى ك ، هززەتكه ل هكسىز چ هتتىم ك كىرىپ

... هم ئايالندى ئال بالىياتقۇغا ههزىدە بىر ل هڭ يىلغا ت ڭ مى پهيغهمبهر

. همگه وهى ئال ر كۆتۈرۈلدى پهيغهمبهر

، هرلىمهكته چىپ ت چىپ . هلمهكته ك ۋەهىي

ۇپ چىرايلىق بول ۆرۈنۈشى ك ئۇنىڭ «. ۇردى ت ۇپۇقتا ئ يۇقىرى



ېقىنلىشىپ ئاستا ي ئاستا ۇ ئ ئاندىن . ڭگىلىدى سا تۆۋەنگه

ئىككى پاچاق مىقدارى ئۇ » ېقىنالشتى ي ېقىنراق ي ۇنىڭدىنمۇ ئ ياكى

پهيغهمبهر ، كۆردى . الشتى ئاخىر) 4 (

ۇپۇقىغا ئ هن ت ۇياش ق پاتتى . ۇرسهت زامان قالمىدى پ توشتى ئىنسانالر هلدۇق قايتىپ ك ئاخىرى

! ههۋەت ش هكلهنگهن ئىشىكنى چ ئاچ ، هززەت قالمىدى ل هېچنهرسىدە هت سىر ياكى كارام قالمىدى ! هدەنىيهت ئاچ م نىقابىڭنى ەملهر پاتماس ئاد كوچىالرغا

. لىق ا ۇست ،ئاپتوب ۆيلهردە ئ ئۆي هههرلهر سىغماي ش ۈزىگه ي يهر

. ئاستىغا زىق هر ي ۋە ۇ س كۆچتى ېگانه ي ەم ، ئاد ۆپ ك ئادەملهر. ېرىبلىق غ همهس ئىش ئ قىلغىنى



بىر چىراغ ۇرغان ت ېنىپ ي ئادەم . بىراق ۆزىنى ئ پۈۋلىمهكته

هن بىل ەملهر بىر توپ ئاد ئادەم يىراق ، ۆزىدىن ئ ەم بىر ئاد ههر

. هقهت قاغجىراش پ ئۆزىدىكى ۇرى ئاخىرقى ن ئىنسانالرنىڭ

. ههۋەت ش ۆزلهردىن ك ۇرار ت يېنىپ ۇندا ماكان يوق ب تىرىكلهرگه . ەسمىيهت ر ۆلۈك ئ ئىگىلهنگهن

قىلىنغان ۇربان ق هت قىمم بۈيۈك . ەپ د هرسىلهرنى ن هرزىمهس ئ ئهڭ

هگه قويىمىز ن ئادەملهرنى . ۆپىلهپ ماددا ت ئىشلهنمهكته هسهبىيلهشكهن ئ نهشرىياتالر

. هت كىتابالردىن خ چۈۋاتقان ئۆ ۈرىتى س ۆلۈم ئ قوغالشماقتا . هدەنىيهت م ۇ ب غالجىرالشقان

ېقىڭالر قاراپ ب ۆلدى ئ ئادەم ، هقسهت م ۋاستىغا بىر ئۆلمهكته

! هت ئىنسانىي هي ه ئۆلمهكتىمىز

ەم قالمىدى ئاد همدى ئ مانا



. ەتلىنىش ئاد ۋە هن ت قالغىنى ۇرمۇش ت هرزىمهس ئ ه بىزگ قالدى . ئىش ېرىكىشلىك ، ز رەندە ۈپ چ سوغ،

هنه قالمىدى م همدى ئ مانا . ۆلدەرەپ چ ۇنيا د ۇ ب كهتتىغۇ

، ۇپقۇرۇق ئاسمان ق ئۈستىمىزدە . ۇق سوغ هنىسىز م هۋجۇت م زېمىن ۇق ،يوقل هۋجۇتلۇق م همهس ئ مۇمكىن

. هم قالغاندا ئال مۆجىزىسىز ەقىقه بىر د هر ه مۆجىزىدۇر

. ەم ئاد هزگۈدەك بىر س بولسىال هم قالغاندا ئال مۆجىزىسىز

. ەم ئاد ۇداسىز خ ۇز، يالغ ئاجىز، ەت، قالغىنى ئاد ۇ، بولمايد دىن ئاخىرالشقىنى ڭ زاماننى ئۇ . هت قالغان قىيام ېقىنالپ ي ئۇ

ئالدىرايمىز . ۋاقتىمىز يوقتۇر

ۇۋاتامسهن؟ قورق ۇكانچى د ئهي



ۇق، مال تول هممه ه پهشتاختاڭدا . يوق ۋاقىت همدى ئ ېمه ن سهۋەب هممىنى ه ڭ الدى ئ ېرىدار خ ئهي

ۇپقۇرۇق، ق ۇرار ت ڭ ئىچى بىراق . يوق ۋاقىت همدى ئ ېمه؟ ن سهۋەبى

ۇق تول ڭالر يازدى ۇخبىرالر م ئهي ۇرۇق، ق هنىسىز م هادىسىنى . يوق ۋاقىت همدى ئ ماهىيهتچۇ؟

ېمىن؟ ز ۇ ب ېمه ئىنسانالر، ن ئهي ەتخانا، پايانسىز ئىباد بۇ

كىم؟ هر كىم؟ بىزل ۇ ئ بىلمىدىڭالر . يوق ۋاقىت همدى ئ ئىستىغپارغا

ۇۋاتامسهن؟ قاتىل، قورق ۇلۇغ ئ ئهي ۇۋاتامسهن؟ قورق ۆلۈك، ئ ۇلۇغ ئ ئهي

ېسهن، تىرىك ئ هن س هكىل ش ئۆلۈش . يوق ۋاقىت همدى ئ ڭا سا ! تۇرغىن

جاپا، ۆپ ك هكتىڭ چ هيالسوپ، پ ئهيباشپاناه، ەپ ئىزد ئىنسانالرغا



. يوق ۋاقىت همدى ئ ئۆزۈڭگىچۇ؟

هت هرههم م ېنى ئالىمالر ، ق ئهي ، هقهت پ ۇنچىلىك ش بىلگىنىڭالر

. يوق ۋاقىت همدى ، ئ هكتۇر چ ۋاقىت ئهمدى ۋاقىت ! يوق

» ۆز ك ۈمبهلدىكى چ « : مهنبه

qeshqerdiki yer shari

Documents