qc ethics ver01

اخالق حرفه اي مسئولين كنترل كيفيت

رضا سيف اللهي: تهيه و ارائه

از اينكه تلفن همراه خود را خاموش مي كنيد متشكريم

اخالق حرفه اي مديران كنترل كيفيت

ويرايش اول 93ارديبهشت 2



هدف از برگزاري دوره چيست؟�

چرا اينجا هستيم؟�

گزارش صدا و سيما از وضعيت اخالقي مردم تهران

�

خالصه نظرسنجى مركز تحقيقات صدا و سيما -سرويس جامعه جهاندر شهر تهران بدين شرح » جايگاه فضائل اخالقى در بين مردم«درباره

.است

4

: مهمترين رذائل اخالقى در جامعه از نظر پاسخگويان عبارتند از - 5

، چاپلوسى )درصد87(، غيبت كردن )درصد90( يباز تبعيض و پارتى)درصد79(و حسد ) درصد82(، دورويى و تظاهر )درصد82(

اخق حرفه ای

مديران کنترل کيفيت

ويرايش اول 93ارديبهشت


محتواي دوره

اخالق فردي و اجتماعي

اخالق چيست؟


اخالق حرفه اي براي مديران كنترل كيفيت

مسئوليت اجتماعي و اخالق كاري

اخالق كار در اسالم

واژه اخالق در لغتنامه

خلق، خوي ها، رفتار�

، و آن تدبير عمليه يكي از سه بخش فلسفه . دانش بد و نيك خويها�كشاف اصطالحات مؤلف . انسان است نفس خود را يا يك تن خاص را

علم اخالق عبارتست از علم معاشرت با خلق و آن از اقسام : الفنون آرد


علم اخالق عبارتست از علم معاشرت با خلق و آن از اقسام : الفنون آرد.نامندحكمت عمليه است و آنرا تهذيب اخالق و حكمت خلقيه نيز

هنجارهاي موردقبول جامعه كه نشان دهندة درستي يا نادرستي رفتار �.استاشخاص

.آدم اخالق دار: خوبرفتار �



است كه موضوع آن شناخت انسانيعلوم شاخه اي از علم اخالق�مصاديق ارزش ها و بيانگر راه هاي كسب فضائل و ترك رذائل اخالقي

.است

�خوب يا بد بودن يك امر چند گرايش وجود درباره فلسفه اخالق در


�خوب يا بد بودن يك امر چند گرايش وجود درباره فلسفه اخالق در

يك گرايش تنها در صورتي يك امر را خوب مي داند كه . دارد/ پيامدگرايي/ نتيجه گرايي(باشد يي دلخواه به همراه داشته )ها( نتيجه

اما گرايشي ديگر بدون رد نتيجه هاي دلخواه خوب بودن ) گرويغايت ). وظيفه گرايي(يك امر را ذاتي مي داند



. انداز اديان گرايش دوم در اخالق را پذيرفته برخي �

اخالق دين مدار اين نتيجه ها ممكن است در جهان ديگر كه فرامادي در �


اخالق دين مدار اين نتيجه ها ممكن است در جهان ديگر كه فرامادي در �دين مدار رخداد نتيجه هاي - است نيز اتفاق بيافتند اما در اخالق نا

. انساني تنها در جهان مادي مد نظر استجامعه دلخواه براي مثال

اين اخالق ريز الگوهاي اخالقي و اين كه چه اموري نتيجه هايي در �انساني دارند، ممكن است با اجماع روانشناسان جامعه دلخواه براي مثال

.و جامعه شناسان برجسته تعيين شود نه متوليان دين


واژه شناسي

: اخالقيات در دو زمينه به كار مي روند�

)خوب از بد(فردي تمييز �

نهادينه شده در يك گروه » عرف رفتاري«رفتاري كه گاه به عنوان روش هاي �. فرهنگي، مذهبي، اجتماعي يا فلسفي شناخته مي شود


. فرهنگي، مذهبي، اجتماعي يا فلسفي شناخته مي شود

فردي با اهداف درست يا غلط، انگيزه ها يا اعمال تعريف و اخالقيات �تمييز داده مي شوند؛ اهدافي كه آموخته شده اند، ايجاد شده اند و يا از

.طرف اشخاصي كه در گروه هستند، توسعه يافته اند


دسته بندي علوم از منظر خواجه نصير طوسي

:آغاز كتاب اخالق ناصري، جايگاه علم اخالق را در بين ساير علوم چنين آوردهدر �

علومي كه به شناخت موجودات مي پردازند�.وجود موضوع آنها وابسته به حركت ارادي انسان است: نظري�

موضوعشان مجرد از ماده: ما بعد الطبيعه•

)قسم 4(رياضي•


)قسم 4(رياضي

)قسم 8(طبيعي •

اين علوم دانش به مصالح حركات ارادي «وجود موضوع آنها مستقل از حركت ارادي انسان است : عملي�و افعال صناعي انسان هستند، به گونه اي كه احوال آنها را سازمان دهند و آنان را به كمال شايسته شان

».برساند

در مورد امور فردي بحث مي كند: تهذيب اخالق•

منزلتدبير •

مربوط به جمعي است كه در شهر، مملكت و مانند آن زندگي مي كنند: سياست مدن•


اصول اخالقي در انديشه شرقي

درسهاي ) سال قبل از ميالد مسيح 500() كنفوسيوس(كنگ فو زي �اخالقي بصورت قوائد يا مقررات عملي از تاريخ چين مطرح كرد

ثبات اجتماعي بر پايه روابط نابرابر بين افراد قرار مي گيرد�

خانواده الگوئي است براي همه سازمانهاي اجتماعي�

�


خانواده الگوئي است براي همه سازمانهاي اجتماعي

داشتن رفتار حسنه يا نيك نسبت به ديگران بر اين پايه قرار دارد كه �هركس بايد با ديگران به گونه اي رفتار كند كه مي خواهد با وي رفتار

شود

داشتن رفتار نيك در زندگي مستلزم كسب مهارت و تحصيل و سخت �كوشي مي شود ولي بدان معني نيست كه فرد بيش از آنچه الزم است

نيرو صرف نمايد و نيز فرد بايد صبور، بردبار، شكيبا، اهل مصالحه، . مسامحه و خويشتن دار باشد


اصول اخالقي چيست؟

.مطالعه ي شيوه اي كه تصميمات فرد بر ديگران اثر مي گذارد�

مطالعه حقوق و وظايف مردم، مقررات معنوي كه افراد به هنگام تصميم �گيري رعايت مي كنند و ماهيت روابط بين افراد


گيري رعايت مي كنند و ماهيت روابط بين افراد


اصول اخالقي در چهار سطح در سازمانها مطرح مي شوند


فرد

سياست درون

سازماني


سازماني

گروه هاي ذينفع

جامعه

:مقايسه اخالق فردي و اخالق شغلي

اخالق فردي مسئوليت پذيري فرد است در برابر رفتار فردي خود صرفاً به منزله يك فرد انساني، ولي اخالق شغلي مسئوليت پذيري يك فرد است


ولي اخالق شغلي مسئوليت پذيري يك فرد است در برابر رفتار حرفه اي و شغلي خود به مثابه

.صاحب يك حرفه ، شغل يا پست سازماني


اخالق عمومي


BB

CCAAوفاي به عهد

دوري از خشونت

كمك متقابل


اخالق عمومياخالق عمومي

EE

CC

DD

AAوفاي به عهد كمك متقابل

احترام گذاردن به

دارائي ها

احترام گذاردن به

افراد

اخالق حرفه اي

اخالق حرفه اي يكي از مسائل اساسي همه جوامع بشري است هر �جامعه اي نيازمند آن است تا ويژگي هاي اخالق حرفه اي مانند دلبستگي به كار ، روحيه مشاركت و اعتماد، ايجاد تعامل با يكديگر و غيره تعريف

.و براي تحقق آن فرهنگ سازي كنند


.و براي تحقق آن فرهنگ سازي كنند

امروزه بسياري از كشورها به اين بلوغ فكري رسيده اند كه بي اعتنايي به �مسائل اخالقي و فرار از مسئوليت ها و تعهدات اجتماعي به از بين رفتن

موسسه و سازمان مي انجامد به همين دليل بسياري از موسسات و سازمانهاي موفق، براي تدوين استراتژي اخالقي احساس نياز كرده و به

اين باور رسيده اند كه بايد در سازمان يك فرهنگ مبتني بر اخالق رسوخ كند، از اين رو كوشيده اند به تحقيقات درباره اخالق حرفه اي

.جايگاه ويژه اي بدهندويرايش اول 93ارديبهشت 16

مفهوم اخالق حرفه اي

.اخالق حرفه اي به معناي اخالق كار و اخالق مشاغل است

اخالق كار متعهد شدن انرژي ):work ethics(الف ـ اخالق كار�ذهني، رواني و فيزيكي فرد يا گروه به ايده جمعي است در جهت اخذ

.قوا و استعداد دروني گروه و فرد براي توسعه به هر نحو


.قوا و استعداد دروني گروه و فرد براي توسعه به هر نحو

يكي از شعبه هاي :(professional ethics)ب ـ اخالق حرفه اي�دانش اخالقي است كه مي كوشد به مسائل و ارزش هاي اخالقي

حرفه هاي گوناگون پاسخ داده و براي آن قواعد، ضوابط و اصول خاصي در محيط حرفه اي متصور مي گردد به عبارت ديگر وجدان و فطرت خويش در انجام كار حرفه اي رعايت كنند بدون آنكه الزام خارجي .داشته باشند يا در صورت تخلف به مجازات هاي قانون دچار شوند


چرا اخالق در كسب و كار اهميت دارد؟

.اخالق به قضاوت افراد در مورد خوب و بد بستگي دارد�

تصميمات در سازمانها توسط افراد و گروهها گرفته مي شود، اما تحت �.تاثير فرهنگ جامعه و شركت قرار مي گيرد


.تاثير فرهنگ جامعه و شركت قرار مي گيرد

.تصميم در مورد رفتار اخالقي، مرتبط با روحيه و روان است �


چرا اخالق در كسب و كار اهميت دارد؟

:چند مثال از مزاياي پيش گيري رفتار اخالقي

جذب مشتريان به محصوالت و خدمات و به دنبال آن افزايش فروش�

تمايل كاركنان به ماندن، رضايت شغلي و افزايش بهره وري�

جذب نيروهاي كارآمدي كه تمايل دارند به شركت ملحق شده و براي �


جذب نيروهاي كارآمدي كه تمايل دارند به شركت ملحق شده و براي �سازمان كار كنند

جذب سرمايه گذاران و افزايش ارزش سهام شركت در بازارهاي مالي�


:ويژگي هاي اخالق حرفه اي در مفهوم امروزي آن عبارتند از

داراي هويت علم و دانش بودن�

داشتن نقش كاربردي�

حرفه ايپيشينه اي ارائه �

بومي و وابسته بودن به فرهنگ�


بومي و وابسته بودن به فرهنگ�

وابستگي به يك نظام اخالقي�

ارائه دانش انساني داراي زبان صريح و بياني روشن و انگيزشي�


ويژگيهاي افراد داراي اخالق حرفه اي

مسئوليت پذيري�

برتري جوئي و رقابت طلبي�

صادق بودن�


صادق بودن�

احترام به ديگران�

رعايت و احترام نسبت به ارزشها و هنجارهاي اجتماعي�

عدالت و انصاف�

همدردي با ديگران�

وفاداري�



نظامهاي اخالقي

)سود انگاري(نظام فايده گرا

نظامهاينظامهاينظامهاينظامهاينظام وظيفه گرا

نظام عدالت گرا

نظام آزادي گرا

) نظام ديني-زيباگرا(نظام خيرگرا

نظامهاينظامهاي

اخالقي اخالقي

عمدهعمده

نظامهاينظامهاي

اخالقي اخالقي

عمدهعمده


مهم ترين اصول راهبردي در كاربرد اخالق حرفه اي اسالمي

در اخالق حرفه اي اسالمي، مالك نهايي اخالق همانا خواست خداوند �. يعني خير مطلق است

اصول راهبردي كه به منزله منشأ شكل گيري مولفه هاي مهم ترين �:كاربردي در اخالق حرفه اي اسالمي محسوب مي گردند، عبارتند از


:كاربردي در اخالق حرفه اي اسالمي محسوب مي گردند، عبارتند از

كرامت انساني ، �

فردي ، آزادي �

اجتماعي عدالت �

در مفهوم عام يعني قراردادن هر امري در جايگاه شايسته آن و كه �امانت ورزي بصورت امانت داري و بينش امانت نگري كه از ميان اصول

. گفته شده آخرين و مهم ترين اصل است


مهم ترين اصول راهبردي در كاربرد اخالق حرفه اي اسالمي

پرسش 3مفهوم امانت داري در كسب و كار قابل تجزيه به �: است

مي گيرد؟ چه چيزي در كسب و كار، مورد امانت قرار اوالً �

منظور از امانت داري در قبال آن امور چيست؟ ثانياً �


منظور از امانت داري در قبال آن امور چيست؟ ثانياً �

؟صاحبان امانت كيستندثالثاً �

امانت داري در حرفه نمي تواند به معناي عدم تصرف باشد، البته �. زيرا تصرف و بكارگيري آن مايه دوام و قوام كسب و كار است

امانت دارانه : گونه است 2تصرف در حرفه و كسب و كار ضمناً �. و غيرامانت دارانه



اصول منشور اخالقي در اسالم، در همه حرفه ها مشترك است، بدين ترتيب، اصولي را . ولي تفاوت حرفه ها در فرعيات است

كه از منابع اسالمي بدست مي آيد، مي توان در تمامي حرفه ها پس بايد به اصول اخالق بصورت سازماني و . جاري ساخت

.ساختار يافته توجه نمود



)"زيونتس"از نظر (عوامل پايه اي و اساسي در اخالق حرفه اي

حرفه اياستقالل اخالق علمي

رفتنفراتر رفتنفراتر فهميخود مفهوماز معيشتي

فهميخود حرفه اي

،عينيت گراييوبي طرفي

عدم جانبداري



مسئوليت اجتماعي و اخالق حرفه اي


اصول اخالقي و مسئوليت اجتماعي در سازمانها

.مفاهيمي هستند كه اصوال درباره كيفيت روابط، درطول زمان مطرح مي شوند�

.مفهوم مسئوليت اجتماعي در طول زمان تغيير كرده است�

1899انجيل ثروت توسط آندرو كارنگي در �اصل خيرخواهي�


اصل خيرخواهي

اصل قيموميت و سرپرستي�

.قدرت موجب به وجود آمدن مسئوليت مي شود�

سازمانها تنها و تنها يك مسئوليت دارند، منابع و انرژي خود را ” :ميلتون فريدمن�در راههائي به مصرف برسانند كه بتوانند سود را باال ببرند ولي نبايد در خارج از محدوده قوانين مربوطه اقدام كنند، و بايد رقابت آزاد وجود داشته باشد، بدون

...)كالهبرداري، نيرنگ و تقلب



آموزش هاي الزم در خصوص ترويج اخالق حرفه اي در سازمان ها و موسسات

يادگيري مستقيم

ارتقاء اخالق ارتقاء اخالق آموزش حين كار

آموزشهاي اجتماعي و فرهنگي

ارتقاء اخالق ارتقاء اخالق حرفه ايحرفه اي



براي ارتقاء اخالق حرفه اي چه بايد كرد؟؟


مديريت منابع انساني

HRM


رفتار سازماني



فعاليتهاي مدير


مهمترين وظايف مديران در اخالقي كردن سازمان

عملكردهاي اخالقي كاركنانارزش يابي �

اخالقي كردن هدف هاي سازمان�

اشاعه ارزش ها و مسائل اخالقي در سازمان�

اخالق ورزي در زندگي شخصي�


اخالق ورزي در زندگي شخصي�

اهميت دادن به اخالق حرفه اي در شغل�

در مواجهه با مشكالت اخالقي پيش آمده روش مند برخورد عقالني و �در سازمان و اقدام براي برطرف كردن آنها

عنايت خاص به آموزش اخالق حرفه اي�

تهيه و تدوين منشور اخالقي مربوط به سازمان، با مشاركت همه اعضاي �سازمان



عوامل تاثير گذار بر اخالق حرفه اي

فرديفردييعني ويژگي ها و خصوصيات فردي، ارزش هاي مذهبي، مالك هاي

شخصي، عوامل خانوادگي، باورها و اعتقادات و شخصيت، از جمله مسلماً فردي . عوامل تأثيرگذار بر اخالق حرفه اي از جنبه فردي هستند

كه فاقد صالحيت هاي اخالقي شايسته از لحاظ فردي باشد، از . معيارهاي اخالق حرفه اي مناسبي نيز برخوردار نخواهد بود

سازمانيسازماني

عواملي مثل رهبري، مديريت، ارتباط با همكاران، ارتباط با زيردستان و فرادستان، نظام تشويق و تنبيه، انتظارات همكاران، قوانين و مقررات و

بديهي . رويه ها، جو و فرهنگ سازماني در اين حيطه قرار مي گيرنداست كه نامطلوب بودن عوامل مزبور عامل تهديد كننده اخالق حرفه اي

. خواهد بود و بالعكس

محيطيمحيطيعوامل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و همچنين ديگر

سازمان ها و عوامل رقابتي بين آنها، از جمله عوامل تأثيرگذار بر اخالق .حرفه اي است


ساير عوامل تأثيرگذار بر اخالق حرفه اي سازمان ها

عالوه بر عوامل كلي و پيش گفته شده �امكانات و ابزار كار، كمبود �

بودن ابزار، نامناسب �

نامناسب كاري، فضاي �

كاري مازاد بر توان كارمند يا كارگر، حجم �


كاري مازاد بر توان كارمند يا كارگر، حجم �

شلوغ مؤسسه يا سازمان محيط �

. معضالت اخالقي دامن مي زنندبر �

اقتصادي، سياسي، معضالت فرهنگي تاريخي كه به شدت با فرهنگ بي ثباتي �مشاركتي و كار تيمي ناسازگار است آموزش هاي نادرست اجتماعي مانند

مسئولت گريزي و تنبلي در كار را نوعي زرنگي تلقي كردن، وضعيت نابرابر رقابت جهاني كه تهديد كننده اخالق كسب و كار است و ساير عوامل شبيه به

. اين، بدون شك در وضعيت اخالقي سازمان تأثيرگذار است


موانع رشد اخالق حرفه اي در سازمانها ، موسسات و محيطهاي كسب وكار


فرافكني

فقدان نگرش راهبردي به اخالق

حرفه اي


مشتري مداري بصورت

ابزارنگري و نه اصيل نگري

حرفه اي

فقدان انگيزش


مديران/اخالق حرفه اي براي مسئولينكنترل كيفيت


برگرفته از آئين نامه تاييد صالحيت علمي و فني مديران كنترل كيفيت

وظايف مديران كنترل كيفيت مواد و محصول نهايي به شرح زير - 9ماده :مي باشد

.ايجاد بانك اطالعاتي استانداردهاي موردنياز واحد توليدي–الف

.در يك نوبت كاري واحد توليدي) دائم(حضور تمام وقت - ب


.در يك نوبت كاري واحد توليدي) دائم(حضور تمام وقت - ب

بازرسي و كنترل مواد اوليه، محصول حين ساخت، محصول نهايي و –ج شرايط نگهداري در كليه

.مراحل توليد

.تاييد كيفيت براي ورود مواد اوليه و خروج محصول نهايي–د



نظارت و تاييد فعاليت هاي آزمايشگاهي و انجام آزمون در صورت ضرورت -ه.از محصول و مواد

.ثبت نتايج آزمون و كنترل هاي روزانه -و

.نظارت بر كاليبراسيون ادواري وسايل سنجش - ز


.نظارت بر كاليبراسيون ادواري وسايل سنجش - ز

جلوگيري از توليد محصول در صورت بروز نقص در انطباق با استاندارد –ح .مربوطه و انعكاس فوري موضوع به اداره كل

همكاري و نظارت بر استقرار سيستم هاي مديريت كيفيت با رويكرد - ط.مدلهاي بين المللي



مشاركت در تدوين استانداردهاي ملي، بين المللي و كارخانه اي در - ي.چارچوب سياست هاي موسسه

اجراي دستورالعمل هاي صادر شده توسط موسسه در زمينه وظايف - ك.شغلي


.شغلي

ارسال گزارش كتبي به مديرعامل يا باالترين مقام مسئول در صورت بروز - لهرگونه عدم انطباق كيفيت مواد اوليه و محصول يا خدمت با استانداردهاي

.مربوط

ارسال گزارش كتبي به اداره كل در صورت عدم توجه مديرعامل يا باالترين -م.مقام مسئول به نواقص اعالم شده توسط مدير كنترل كيفيت



ارائه گزارشات ماهانه از فعاليتهاي مرتبط با وظايف تعيين شده به اداره - ن.كل

.ارايه آموزشهاي مورد نياز به پرسنل موثر در كيفيت - س�

اجراي مقررات عمومي واحد توليدي ذيربط در صورتي كه مغاير يا مانع - ع �


اجراي مقررات عمومي واحد توليدي ذيربط در صورتي كه مغاير يا مانع - ع �.از انجام وظايف و مسئوليتهاي شغلي وي نباشد


شما چه مي كرديد؟

در يك واحد توليدي صنايع غذائي، از مواد نگهدارنده كمي بيش از حد �مديران كارخانه به علت مدت زماني كه كاال در . مجاز استفاده مي شود

بازار منتظر مي ماند، علي رغم آگاهي از موضوع، از مدير كنترل كيفيت .انتظار دارند از تخلف چشم پوشي كند


.انتظار دارند از تخلف چشم پوشي كند

به علت مسافت از بازار، و زمان گير بودن توزيع، واحد توليدي در درج �.تاريخ توليد روي شير كاكائوهاي توليدي تخلف مي كند

�


آداب و معاشرت اداري

مديريت انگيزش

:موضوعات مرتبط


مديريت انگيزش

)مبارزه با فساد اداري(سالمت كاري

مديريت زمان و استرس


[email protected]

qc ethics ver01

Business