qc-af-14-001-en-c - europa · Λουξεμβούργο: Γραφείο Εκδόσεων της...

QC-A

F-14-001-EN-C

ΕΤΉΣΙΑ ΕΚΘΕΣΉ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – 2014

Rue de la Loi/Wetstraat 1751048 Bruxelles/BrusselBELGIQUE/BELGIËTel. +32 (0)2 281 61 11www.consilium.europa.eu

ISSN 2443-5589

Print PDF

ISBN 978-92-824-5241-7 ISBN 978-92-824-5264-6

doi:10.2860/270861 doi:10.2860/111665

QC-AF-15-001-EL-C QC-AF-15-001-EL-N

ΕΤΉΣΙΑ ΕΚΘΕΣΉ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – 2014

Ειδοποίηση

Η παρούσα έκδοση εκπονήθηκε από τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου, παρέχεται δε αποκλειστικά και μόνο προς ενημέρωση. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη δεν υπέχουν καμία ευθύνη.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο, μπορείτε να συμβουλευθείτε τον ιστότοπο:

www.consilium.europa.eu

ή να επικοινωνήσετε με την Υπηρεσία Ενημέρωσης του Κοινού της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου:

Rue de la Loi/Wetstraat 175

1048 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Τηλ. +32 (0)2 281 56 50

Φαξ +32 (0)2 281 49 77

[email protected]

www.consilium.europa.eu/infopublic

Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο (www.europa.eu).

Λουξεμβούργο: Γραφείο Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2015

Print ISBN 978-92-824-5241-7 ISSN 1830-3994 doi:10.2860/270861 QC-AF-15-001-EL-C

PDF ISBN 978-92-824-5264-6 ISSN 2443-5589 doi:10.2860/111665 QC-AF-15-001-EL-N

© Ευρωπαϊκή Ένωση, 2015

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με μνεία της πηγής.

2015 | EL | ΕΤΉΣΙΑ ΕΚΘΕΣΉ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – 2014 3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΉ 5

I. ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) ΑΡΙΘ. 1049/2001 7

• Δημόσιο μητρώο των εγγράφων του Συμβουλίου 7

• Αιτήσεις πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα του Συμβουλίου 8

II. ΑΝΑΛΥΣΉ ΤΩΝ ΑΙΤΉΣΕΩΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ 9

• Επαγγελματικό προφίλ και γεωγραφική κατανομή των αιτούντων 9

• Τομείς πολιτικής που αποτελούν το αντικείμενο των αιτήσεων πρόσβασης 11

• Αριθμός εγγράφων που εξετάσθηκαν και δημοσιοποιήθηκαν 11

III. ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΕΞΑΙΡΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΉΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ 12

IV. ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΉΤΉ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΉ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΉ 14

1. Καταγγελίες στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή 14

2. Υποθέσεις ενώπιον του Δικαστηρίου 18

V. ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΉΡΉΣΕΙΣ 20

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ 21


ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα έκθεση, η οποία καταρτίστηκε δυνάμει του άρθρου 17 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής1, αφορά το 2014 και βασίζεται στα στατιστικά στοιχεία που συνοψίζονται στο σχετικό παράρτημα. Παρέχονται εξάλλου πληροφορίες σχετικά με το δημόσιο μητρώο εγγράφων του Συμβουλίου και στατιστικές για την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα. Επιπλέον η έκθεση αναφέρεται σε καταγγελίες που υποβλήθηκαν στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, καθώς και σε αποφάσεις που εξέδωσε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2014 στον τομέα που καλύπτεται από τον κανονισμό.

Περισσότερες πληροφορίες και προηγούμενες εκθέσεις για την πρόσβαση σε έγγραφα του Συμβουλίου καθώς και πληροφορίες για άλλα θέματα διαφάνειας περιλαμβάνονται στον ιστότοπο www.consilium.europa.eu, στη στήλη «Έγγραφα/Πολιτική σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου».

ΕΕ L 145, 31.5.2001, σ. 43. Το άρθρο 17 παρ. 1 προβλέπει ότι «Κάθε θεσμικό όργανο δημοσιεύει ετησίως έκθεση για το προηγούμενο έτος, που περιλαμβάνει τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες το θεσμικό όργανο αρνήθηκε την πρόσβαση σε έγγραφα, καθώς και τους λόγους για τις αρνήσεις αυτές και τον αριθμό των ευαίσθητων εγγράφων που δεν καταχωρίσθηκαν στο μητρώο».


I. ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) ΑΡΙΘ. 1049/2001

Δημόσιο μητρώο των εγγράφων του ΣυμβουλίουΤο δημόσιο μητρώο των εγγράφων του Συμβουλίου περιέχει παραπομπές στα επίσημα έγγραφα του Συμβουλίου που παράγονται από το 19992. Επικαιροποιείται συνεχώς μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος αρχειοθέτησης. Έγγραφα στα οποία το κοινό είχε πρόσβαση αμέσως μόλις κυκλοφόρησαν3 ή τα οποία κοινοποιήθηκαν πλήρως ή εν μέρει μετά από αίτηση πρόσβασης του κοινού, μπορούν να καταφορτώνονται από το μητρώο4. Εξάλλου, πολυάριθμες νομοθετικά έγγραφα δημοσιοποιούνται κάθε χρόνο μέσω του δημόσιου μητρώου σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 6 του παραρτήματος II του εσωτερικού κανονισμού του Συμβουλίου5.

Επίσης, τα έγγραφα που αφορούν τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του και των σχεδίων πρακτικών των συνόδων του, καταχωρούνται στο δημόσιο μητρώο των εγγράφων του Συμβουλίου. Το ίδιο ισχύει για τα προπαρασκευαστικά έγγραφα που υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο αριθμός των αναφορών εγγράφων και των εγγράφων που μπορούν να καταφορτωθούν και περιέχονται στο δημόσιο μητρώο αυξάνεται κάθε χρόνο. Η κατάσταση του μητρώου στις 31 Δεκεμβρίου 2014 είχε ως εξής:

στο μητρώο καταγράφονται 317 154 έγγραφα σε πρωτότυπη γλώσσα (2 273 581 εάν υπολογισθούν όλες οι γλωσσικές αποδόσεις), 8% περισσότερα απ’ ό,τι τα τέλη του 2013. Το 67% των εγγράφων αυτών είναι δημοσιοποιημένο και μπορεί να καταφορτωθεί·

• το 2014 διανεμήθηκαν 27 515 νέα έγγραφα σε πρωτότυπη γλώσσα, από τα οποία το 71% (δηλ. 19 561) είναι δημοσιοποιημένο και μπορεί να καταφορτωθεί·

• το μητρώο περιλαμβάνει 5 519 έγγραφα σε πρωτότυπη γλώσσα που φέρουν την ένδειξη «Ρ/Α» (δηλαδή εν μέρει προσιτά)·

• περίπου το 5% των πρωτότυπων εγγράφων που καταγράφονται στο δημόσιο μητρώο, ήτοι 15 736 έγγραφα, φέρουν διαβάθμιση «RESTREINT UE/EU RESTRICTED».

Το 2014 κυκλοφόρησαν 103 ευαίσθητα έγγραφα6, εκ των οποίων 6 με διαβάθμιση «SECRET UE/EU SECRET» και 97 «CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL»· 4 από τα «CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL» αναφέρονται στο μητρώο7 8. Το 2014 δεν παρήχθησαν έγγραφα με διαβάθμιση «TRÈS SECRET UE/EU TOP SECRET».

Το μητρώο εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό εργαλείο αναζήτησης για τους πολίτες που επιθυμούν να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2014,

• ο συνολικός αριθμός των επισκέψεων στο μητρώο ανήλθε σε 2 042 515, ενώ ο συνολικός αριθμός αναζητήσεων πληροφοριών ανά σελίδα ανήλθε σε 30 291 126,

• 802 953 διαφορετικοί χρήστες (μηνιαίος μέσος όρος 66 913) επισκέφθηκαν το μητρώο, ήτοι 13,5% περισσότεροι σε σχέση με το 2013.

2 Σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού, τα θεσμικά όργανα υποχρεούνται να παρέχουν πρόσβαση σε μητρώο εγγράφων με ηλεκτρονική μορφή.

3 Το άρθρο 11 του παραρτήματος II του εσωτερικού κανονισμού του Συμβουλίου περιέχει κατάλογο των ειδών εγγράφων που πρέπει να δημοσιοποιούνται μόλις κυκλοφορήσουν.

4 Η μερική δημοσιοποίηση εφαρμόζεται σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 6 του κανονισμού. Τα έγγραφα «Ρ/Α» (εν μέρει προσιτά) που καταχωρίσθηκαν στο μητρώο πριν από την 1η Φεβρουαρίου 2004 κατά κανόνα δεν μπορούν να καταφορτωθούν για τεχνικούς λόγους, αλλά διατίθενται στους ενδιαφερομένους κατόπιν αιτήσεως.

5 Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι, εάν δεν εφαρμόζονται μία ή περισσότερες από τις διατάξεις του άρθρου 4 του κανονισμού, όλα τα προπαρασκευαστικά έγγραφα που αφορούν νομοθετική πράξη δημοσιοποιούνται εξ ολοκλήρου μετά την οριστική έκδοση μιας εκ των πράξεων του Συμβουλίου με τη συνήθη ή με ειδική νομοθετική διαδικασία και κοινά κείμενα που εγκρίνονται από την επιτροπή συνδιαλλαγής κατά τη συνήθη νομοθετική διαδικασία ή την τελική έκδοση της πράξης.

6 Για τους σκοπούς του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, ως «ευαίσθητα έγγραφα» νοούνται τα έγγραφα που έχουν διαβαθμιστεί ως «CONFIDENTIEL», «SECRET» ή «TRÈS SECRET/TOP SECRET». Σχετικά με το θέμα αυτό, βλ. άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού.

7 Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 και το άρθρο 11 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001.

8 Συνολικά, στο μητρώο αναφέρονται 22 έγγραφα με διαβάθμιση «CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL».

8 ΕΤΉΣΙΑ ΕΚΘΕΣΉ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – 2014 | EL | 2015

Αιτήσεις πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα του ΣυμβουλίουΟι περισσότερες αιτήσεις για πρόσβαση σε έγγραφα του Συμβουλίου υποβάλλονται μέσω του ηλεκτρονικού εντύπου που υπάρχει στο δημόσιο μητρώο. Οι αρχικές αιτήσεις διεκπεραιώνονται από τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου. Σε περίπτωση πλήρους ή μερικής άρνησης της πρόσβασης σε ένα έγγραφο στο αρχικό στάδιο, ο αιτών μπορεί να υποβάλει επιβεβαιωτική αίτηση, ζητώντας από το θεσμικό όργανο να επανεξετάσει τη θέση του. Σε περίπτωση πλήρους ή μερικής απόρριψης επιβεβαιωτικής αίτησης, ο αιτών μπορεί να υποβάλει καταγγελία στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή να προσφύγει στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το 2014:

• το Συμβούλιο έλαβε 2 445 αρχικές αιτήσεις και 40 επιβεβαιωτικές αιτήσεις για πρόσβαση σε έγγραφα,

• η Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου παρέτεινε την προθεσμία για την εξέταση των αρχικών αιτήσεων στο 24,1% των υποθέσεων (έναντι 26,5% των υποθέσεων το 2013),

• ο μέσος χρόνος διεκπεραίωσης των αρχικών αιτήσεων ανήλθε σε 17 εργάσιμες ημέρες (έναντι 18 εργάσιμων ημερών το 2013)9· για τις επιβεβαιωτικές αιτήσεις, ο μέσος χρόνος ήταν 27 εργάσιμες ημέρες το 2014 (έναντι 26 εργάσιμων ημερών το 2013).

Αξίζει να επισημανθούν δύο στοιχεία:

• Το 1,6% των 928 μεμονωμένων αιτούντων που υπέβαλαν αρχικές αιτήσεις το 2014 αντιπροσώπευε σχεδόν το 40% των αρχικών αιτήσεων. Η συντριπτική πλειονότητα των αρχικών αιτήσεων υποβλήθηκε επομένως από σχετικά μικρό αριθμό αιτούντων. 699 αιτούντες υπέβαλαν μόνο μία αρχική αίτηση.

• Ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός επιβεβαιωτικών αιτήσεων που έλαβε η Γενική Γραμματεία το 2014 (αύξηση κατά 63% σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2013) εξηγείται από τη υιοθέτηση μιας σειράς περιοριστικών μέτρων από το Συμβούλιο το 2014, ιδίως στο πλαίσιο της κρίσης στην Ουκρανία· πολλές αρχικές και, κατά συνέπεια, επιβεβαιωτικές αιτήσεις υποβλήθηκαν από δικηγόρους που εκπροσωπούσαν τα άτομα ή τις οντότητες που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα των νομικών πράξεων που επιβάλλουν περιοριστικά μέτρ10. Οι επιβεβαιωτικές αιτήσεις για πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα σχετικά με περιοριστικά μέτρα αντιπροσώπευαν το ένα τέταρτο του συνόλου των επιβεβαιωτικών αιτήσεων που έλαβε η Γενική Γραμματεία το 2014. Ο αριθμός των επιβεβαιωτικών αιτήσεων για πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα σχετικά με τους «συνηθισμένους» τομείς παρέμεινε, συνεπώς, σταθερός (25).

9 Στα στοιχεία αυτά συμπεριλαμβάνονται οι αρχικές αιτήσεις που υποβλήθηκαν δυνάμει του άρθρου 7 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1049/2001, καθώς και οι λεγόμενες «αιτήσεις του άρθρου 6 παράγραφος 3».

10 Βλ. επίσης σελίδα 9 της παρούσας έκθεσης για το επαγγελματικό προφίλ των ατόμων που υπέβαλαν αιτήσεις πρόσβασης το 2014.


II. ΑΝΑΛΥΣΉ ΤΩΝ ΑΙΤΉΣΕΩΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

Επαγγελματικό προφίλ και γεωγραφική κατανομή των αιτούντωνΌσον αφορά τις αρχικές αιτήσεις, οι αιτούντες ήταν κυρίως σπουδαστές και ερευνητές (31,7%). Αυτή η ομάδα αιτούντων είναι παραδοσιακά η μεγαλύτερη· το 2013 παραχώρησε την πρωτοκαθεδρία στους αιτούντες από την κοινωνία των πολιτών και το 2014 επανέκτησε την πρώτη θέση. Η κοινωνία των πολιτών κατατάσσεται, ωστόσο, ψηλά στον κατάλογο των κοινωνικών και επαγγελματικών κατηγοριών (28,5%), ακολουθούμενη από τους δικηγόρους και τους δημοσιογράφους (10,3% και 4,5%, αντίστοιχα).

Οι περισσότερες επιβεβαιωτικές αιτήσεις το 2014 προέρχονταν από δικηγόρους (31%). Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τις πολυάριθμες αρχικές και, εν συνεχεία επιβεβαιωτικές, αιτήσεις που υπέβαλαν δικηγόροι που εκπροσωπούν άτομα ή οντότητες που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα των νομικών πράξεων περί επιβολής περιοριστικών μέτρων, μετά από την υιοθέτηση από το Συμβούλιο μιας σειράς τέτοιων μέτρων το 2014, ιδίως στο πλαίσιο της κρίσης στην Ουκρανία11. Οι επιβεβαιωτικές αιτήσεις από την κοινωνία των πολιτών αυξήθηκαν επίσης το 2014 (27,7% έναντι 21,8 % το 2013). Από την άλλη πλευρά, ο αριθμός των επιβεβαιωτικών αιτήσεων από σπουδαστές και ερευνητές μειώθηκε σημαντικά (24,1% έναντι 43,5 % το 2013).

Σημειωτέον ότι, δεδομένου ότι οι αιτούντες δεν υποχρεούνται να δηλώνουν την ταυτότητά τους ή να αιτιολογούν τις αιτήσεις τους, οι οποίες κατά κανόνα διαβιβάζονται μέσω του ηλεκτρονικού εντύπου που υπάρχει στον ιστότοπο του Συμβουλίου, το επάγγελμα σημαντικού ποσοστού των αιτούντων (10,3 % το 2014) παραμένει άγνωστο.

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, ο Σεπτέμβριος, ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος ήταν οι μήνες κατά τους οποίους παραλήφθηκαν, αναλογικά, οι περισσότερες αρχικές αιτήσεις: το 33% όλων των αιτήσεων που υποβλήθηκαν το 2014 παραλήφθηκαν αυτούς τους μήνες. Αυτό ισχύει για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν και από τις τέσσερις μεγαλύτερες ομάδες αιτούντων.

Όσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή των αιτούντων, η πλειονότητα των αρχικών αιτήσεων προερχόταν από το Βέλγιο (29%), τη Γερμανία (13,9%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (9,6%). Το 27,6% των επιβεβαιωτικών αιτήσεων προήλθε από το Βέλγιο και το 20,7% από το Ηνωμένο Βασίλειο.

11 Βλ. επίσης σελ. 8 της εν λόγω έκθεσης σχετικά με τον αριθμό των επιβεβαιωτικών αιτήσεων που ελήφθησαν το 2014.


Το σχετικά υψηλό ποσοστό αρχικών και επιβεβαιωτικών αιτήσεων από το Βέλγιο εξηγείται από το γεγονός ότι πολλές πολυεθνικές επιχειρήσεις και διεθνή δικηγορικά γραφεία καθώς και μεγάλος αριθμός ενώσεων που εκπροσωπούν διάφορους οικονομικούς και βιομηχανικούς κλάδους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν την έδρα τους ή δραστηριοποιούνται στις Βρυξέλλες.

Γερμανία (13,9%)

ΗνωμένοΒασίλειο

(9,6%)

Βέλγιο (29%)

Ισπανία (3,6%)

Πορτογαλία(1%)

Ιταλία(4%)

Γαλλία (6%)

Ιρλανδία (1,4%)

Λουξεμβούργο (1,6%)

Κάτω Χώρες(6,8%)

∆ανία(2,3%)

Σουηδία (1%)

Αυστρία(1,8%)

Τσεχική ∆ημοκρατία (1,8%)

Πολωνία (1,5%)

Σλοβακία (0,1%)

Ρουμανία (0,4%)

Βουλγαρία (0,1%)

Κύπρος (0,1%)

Μάλτα (0,5%)

Ελλάδα(0,2%)

Ουγγαρία (0,3%)

Λιθουανία(0%)

Λετονία (0,1%)

Εσθονία (0,1%)

Φινλανδία(1,1%)

Σλοβενία(0,2%)

Κροατία(0,1%)

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΉ ΚΑΤΑΝΟΜΉ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ (αρχικές αιτήσεις):

< 30 %< 20 %< 12 %< 8 %< 6 %< 4 %< 2 %< 1 %


Τομείς πολιτικής που αποτελούν το αντικείμενο των αιτήσεων πρόσβασηςΤο 2014:

• παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη αύξηση του ενδιαφέροντος για τον τομέα της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (23,4% το 2014 έναντι 16,8% το 2013),

• ο αριθμός των αιτήσεων για τις εξωτερικές σχέσεις και την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) αυξήθηκε (10,6% το 2014 έναντι 8,1% το 2013),

• άλλοι δημοφιλείς τομείς πολιτικής ήταν το περιβάλλον (13,1%), η εσωτερική αγορά (6,7%) και η υγεία και η πολιτική για τους καταναλωτές (6,1%).

Από τα 657 διαβαθμισμένα έγγραφα στα οποία ζητήθηκε πρόσβαση, το 55% αφορούσε την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΕΠΑΑ), το 19% την ΚΕΠΠΑ και το 14,7% τον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης.

Αριθμός εγγράφων που εξετάσθηκαν και δημοσιοποιήθηκανΌσον αφορά το αριθμό των εγγράφων που εξετάστηκαν το 2014:

• η Γενική Γραμματεία εξέτασε 2 445 αρχικές αιτήσεις πρόσβασης του κοινού σε 10 839 έγγραφα, από τα οποία δημοσιοποιήθηκαν 8 964 (8 188 εξ ολοκλήρου και 776 εν μέρει),

• το Συμβούλιο εξέτασε 40 επιβεβαιωτικές αιτήσεις πρόσβασης του κοινού σε 225 έγγραφα, 28 από τα οποία δημοσιοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου στο στάδιο της επιβεβαίωσης. 97 έγγραφα στα οποία η πρόσβαση είχε απορριφθεί πλήρως κατά το αρχικό στάδιο, δημοσιοποιήθηκαν εν μέρει. Για 24 έγγραφα επιβεβαιώθηκε η μερική πρ όσβαση που είχε δοθεί στο αρχικό στάδιο και σε 11 περιπτώσεις δόθηκε εκτεταμένη μερική πρόσβαση,

• από το σύνολο των αρχικών και επιβεβαιωτικών αιτήσεων, εξετάστηκαν 657 διαβαθμισμένα έγγραφα (26 με διαβάθμιση «CONFIDENTIEL UE» και 631 με διαβάθμιση «RESTREINT UE»),

• από το σύνολο των αρχικών και επιβεβαιωτικών αιτήσεων, το 75,5% των εγγράφων που ζητήθηκαν δημοσιοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου (82,7% εάν ληφθούν επίσης υπόψη έγγραφα στα οποία δόθηκε εν μέρει πρόσβαση).

Από τα έγγραφα που δημοσιοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου έπειτα από αίτηση πρόσβασης του κοινού:

• 22,3% αφορούσαν τον τομέα της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης,

• 11% τη γεωργία και την αλιεία,

• 9,5% την ΚΕΠΠΑ,

• 8,4% την εσωτερική αγορά,

• 7,6% το περιβάλλον.

Από το συνολικό αριθμό των εγγράφων που δημοσιοποιήθηκαν (εξ ολοκλήρου ή εν μέρει):

• 22,7% αφορούσαν τον τομέα της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης,

• 10,9% την ΚΕΠΠΑ,

• 10,6% τη γεωργία και την αλιεία,

• 7,9% την εσωτερική αγορά,

• 7,2% το περιβάλλον.


III. ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΕΞΑΙΡΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΉΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ

Πλήρεις αρνήσεις

Αρχικό στάδιο

Όσον αφορά τις αρχικές αιτήσεις, οι πιο συχνοί λόγοι άρνησης το 2014 ήταν οι εξής (το ποσοστό επί του συνολικού αριθμού των αρνήσεων είναι σε παρένθεση):

• προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις12 (25,8%) και

• προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων13 (21,5%).

Στο 49,4% των περιπτώσεων, αναφέρθηκαν ταυτοχρόνως πολλαπλοί λόγοι άρνησης:

• προστασία του δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά τη δημόσια ασφάλεια σε συνδυασμό με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (54%),

• προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά διεθνείς σχέσεις σε συνδυασμό με την προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων του θεσμικού οργάνου, συμπεριλαμβανομένων διαπραγματεύσεων για το εμπόριο, τη διεύρυνση κλπ. (24,7%),

• προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων του θεσμικού οργάνου σε συνδυασμό με την προστασία του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου (10,6%)

Επιβεβαιωτικό στάδιο

Για τις επιβεβαιωτικές αιτήσεις, ο μοναδικός λόγος άρνησης του οποίου έγινε συχνότερα επίκληση το 2014 ήταν η προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (14,6%). Στο 83,8% των περιπτώσεων αναφέρθηκαν περισσότεροι του ενός λόγου άρνησης. Ο συχνότερα αναφερόμενος συνδυασμός λόγων ήταν η προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τη δημόσια ασφάλεια σε συνδυασμό με την προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (92% των περιπτώσεων).

Μερική δημοσιοποίησηΌταν μόνον τμήματα του αιτούμενου εγγράφου καλύπτονται από κάποια εξαίρεση, τα υπόλοιπα μέρη του δημοσιοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 6 του κανονισμού.

Αρχικό στάδιο

Οι λόγοι μερικής άρνησης που αναφέρθηκαν συχνότερα κατά το αρχικό στάδιο το 2014 ήταν (το ποσοστό επί του συνολικού αριθμού των μερικών αρνήσεων είναι σε παρένθεση):

• προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (24%),

• προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων (23,5%),

• προστασία των δικαστικών διαδικασιών και των νομικών γνωμοδοτήσεων (7,4%).

12 Άρθρο 4, παράγρ. 1, στοιχείο α), τρίτη περίπτωση του κανονισμού.

13 Άρθρο 4, παράγρ. 3 του κανονισμού 1049/2001.


Στο 31,6% των περιπτώσεων, αναφέρθηκαν ταυτοχρόνως πολλαπλοί λόγοι άρνησης. Ο συχνότερα αναφερόμενος συνδυασμός λόγων ήταν:

• προστασία του δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις σε συνδυασμό με την προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων του θεσμικού οργάνου (34%),

• προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων σε συνδυασμό με την προστασία στων δικαστικών διαδικασιών και των νομικών γνωμοδοτήσεων (20,5%).

Επιβεβαιωτικό στάδιο

Για τις επιβεβαιωτικές αιτήσεις, οι λόγοι μερικής άρνησης που αναφέρθηκαν συχνότερα το 2014 ήταν:

• προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (72%),

• προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων (2,3%).

Στο 23,5% των περιπτώσεων, αναφέρθηκαν πολλαπλοί λόγοι. Ο συχνότερα αναφερόμενος συνδυασμός λόγων ήταν η προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τη δημόσια ασφάλεια σε συνδυασμό με την προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις (83,4% των περιπτώσεων).


IV. ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΉΤΉ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΉ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΉ

Στο παρόν κεφάλαιο αναφέρονται πέντε καταγγελίες που υποβλήθηκαν στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή το διάστημα 2012-2014 και δύο αυτεπάγγελτες έρευνες σχετικά με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα που καλύπτεται από τον κανονισμό 1049/2001. Επιπλέον, παρατίθενται τρεις υποθέσεις που υποβλήθηκαν στα δικαστήρια της ΕΕ σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα, καθώς και μία απόφαση που εξέδωσε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 3 Ιουλίου 2014.

1. Καταγγελίες στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή

Καταγγελία 1649/2012/RA της 9ης Αυγούστου 2012

Η καταγγελία αυτή αφορά απόφαση του Συμβουλίου να αρνηθεί την πρόσβαση σε κοινό έγγραφο ΕΕ-Ρωσίας το οποίο θέσπιζε τα κοινά μέτρα για την κατάργηση των ταξιδιωτικών θεωρήσεων για τα ταξίδια μικρής διαρκείας για τους Ρώσους υπηκόους και για τους υπηκόους της ΕΕ (έγγρ. 18217/11)14, το περιεχόμενο του οποίου δεν μπορούσε να δημοσιοποιηθεί χωρίς την προηγούμενη συναίνεση των ρωσικών αρχών. Ωστόσο, όταν ελήφθη η συναίνεση αυτή, το Συμβούλιο διαβίβασε αμέσως το κοινό έγγραφο στον αιτούντα και ενημέρωσε σχετικά τον Διαμεσολαβητή με επιστολή στις 25 Μαρτίου 2013.

Με την επιστολή του με ημερομηνία 9 Σεπτεμβρίου 2013 ο Διαμεσολαβητής περάτωσε την έρευνά του σχετικά με την εν λόγω καταγγελία, συμπεραίνοντας ότι το Συμβούλιο είχε διευθετήσει το ζήτημα και, ως εκ τούτου, είχε ικανοποιήσει τον καταγγέλλοντα. Πρότεινε ωστόσο, κατά την έναρξη μελλοντικών διεθνών διαπραγματεύσεων, το Συμβούλιο να ενημερώνει τους εταίρους του στη διαπραγμάτευση σχετικά με την υποχρέωσή του να διεξάγει τις εργασίες του με τον διαφανέστερο δυνατό τρόπο. Πρότεινε επίσης να εξετάσει το Συμβούλιο την ανάληψη πρωτοβουλίας για τη συμμετοχή της ΕΕ στη Σύμπραξη για την Ανοικτή Διακυβέρνηση (ΣΑΔ). Ο Διαμεσολαβητής κάλεσε τέλος το Συμβούλιο να τον ενημερώσει έως την 31η Μαρτίου 2014 σχετικά με οιαδήποτε σχετική του ενέργεια.

Στην απάντησή του προς τη Διαμεσολαβήτρια στις 25 Μαρτίου 2014, το Συμβούλιο επισήμανε ότι οφείλει να εξετάζει κάθε αίτηση για πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα κατά περίπτωση, συμμορφούμενο πλήρως με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001. Αυτό συνεπάγεται, όπως συνέβη και στην περίπτωση των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία, ότι το Συμβούλιο υποχρεούται να λάβει υπόψη, μεταξύ άλλων, την πορεία της εν γένει διαπραγματευτικής διαδικασίας με την οικεία τρίτη χώρα.

Το Συμβούλιο σημείωσε επίσης ότι οι τρίτες χώρες δεν υπόκεινται στον κανονισμό 1049/2001 και ότι το Συμβούλιο - ακόμη και αν θέσει το ζήτημα της διαφάνειας κατά την έναρξη διεθνών διαπραγματεύσεων - εξακολουθεί να υποχρεούται να διαβουλευθεί με τον εταίρο στις διαπραγματεύσεις σχετικά με οιαδήποτε αίτηση πρόσβασης του κοινού σε έγγραφά του ή σε κοινά έγγραφα, δεδομένου ότι πρόκειται για ζήτημα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων.

Όσον αφορά τη Σύμπραξη για την Ανοικτή Διακυβέρνηση (ΣΑΔ), το Συμβούλιο ανέφερε ότι η πρωτοβουλία αυτή είναι ουσιαστικά μια διεθνής πλατφόρμα στην οποία έχουν προσχωρήσει ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και δεν αποκλείει τη δυνατότητα η εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ολοκληρώνεται, όπως πρότεινε ο Διαμεσολαβητής, μέσω πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη της ΕΕ σε διεθνή φόρουμ στα οποία η ΕΕ δεν είναι μέλος ή δεν συμμετέχει.

14 Βλ. την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2012 σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδα 15, και την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2013 ετήσια σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδα 17.


Καταγγελία 1854/2012/ΚM της 11ης Σεπτεμβρίου 2012

H καταγγελία αυτή αφορούσε την άρνηση του Συμβουλίου να χορηγήσει πλήρη πρόσβαση στο κοινό σε τρία έγγραφα (7008/09, 7008/09 COR 1 και 10491/1/09 REV 1 (RESTREINT UE)) σχετικά με τη χρήση πολιτικών ρητρών σε συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών15. Ωστόσο, μετά την απόφαση του Συμβουλίου να χορηγήσει εκτεταμένη μερική πρόσβαση στα αιτηθέντα έγγραφα, η Διαμεσολαβήτρια αποφάσισε να κλείσει την έρευνά της για την καταγγελία αυτή στις 9 Ιανουαρίου 2014, συμπεραίνοντας ότι το Συμβούλιο είχε διευθετήσει το ζήτημα και, ως εκ τούτου, είχε ικανοποιήσει τον αιτούντα.

Καταγγελία 167/2013/RT της 4ης Οκτωβρίου 2012

Σε αυτή την υπόθεση, ο καταγγέλλων αμφισβήτησε την απόφαση του Συμβουλίου να αρνηθεί την πλήρη πρόσβαση σε έγγραφο που είχε εκδοθεί από τη Νομική του Υπηρεσία και που αφορούσε τον ρόλο του Δικαστηρίου στο πλαίσιο του «Δημοσιονομικού Συμφώνου»16. Απαντώντας στις παρατηρήσεις του Συμβουλίου σχετικά με την καταγγελία αυτή, που απεστάλη στις 29 Απριλίου 2013 και αφού έλεγξε το επίμαχο έγγραφο, η Διαμεσολαβήτρια έκλεισε την έρευνα για την καταγγελία αυτή στις 17 Ιανουαρίου 2014 με την ακόλουθη επικριτική παρατήρηση: «με δυνάμενο να αιτιολογήσει γιατί δεν μπορεί να χορηγήσει πλήρη πρόσβαση στο ζητούμενο έγγραφο, το Συμβούλιο υπέπεσε σε σφάλμα κακοδιοίκησης.» Επίσης, η Διαμεσολαβήτρια ζήτησε από το Συμβούλιο να ενημερωθεί έως την 30 Ιουνίου 2014 σχετικά με οιαδήποτε ενέργεια θα ανελάμβανε σε σχέση με αυτές τις διαπιστώσεις.

Στην απάντησή του προς τη Διαμεσολαβήτρια στις 23 Ιουνίου 2014, το Συμβούλιο ανέφερε ότι θεωρεί πως η επικριτική παρατήρηση αφορά την αδυναμία του να αιτιολογήσει επαρκώς την άρνησή του για χορήγηση πλήρους πρόσβασης στο εν λόγω έγγραφο και όχι την ίδια την ισχύ των αναφερθεισών εξαιρέσεων. Το Συμβούλιο διαβεβαίωσε ότι έχει πλήρη επίγνωση της υποχρέωσής του βάσει της νομολογίας να αιτιολογεί λεπτομερώς οιαδήποτε άρνηση παροχής πρόσβασης σε ένα έγγραφο17. Δήλωσε, επιπλέον, ότι θεωρεί πως η αιτιολόγηση συνιστά σημαντικό μέσο για να εξηγήσει στον αιτούντα τον τρόπο με τον οποίο κατέληξε στο πόρισμά του.

Το Συμβούλιο υπογράμμισε, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να υποχρεωθεί να προσκομίσει αποδείξεις ότι το προστατευόμενο συμφέρον θα θιγεί σε περίπτωση κοινοποίησης, όπως προκύπτει από την απόφαση της Διαμεσολαβήτριας. Βάσει της νομολογίας απαιτείται από το Συμβούλιο να αποδείξει ότι συντρέχει ευλόγως προβλέψιμος και όχι απλώς υποθετικός κίνδυνος το συγκεκριμένο συμφέρον να θιγεί σε περίπτωση κοινοποίησης συγκεκριμένου εγγράφου. Η απαίτηση να προσκομίσει το Συμβούλιο «αποδείξεις» για έναν κίνδυνο είναι σαν να του ζητείται να αποδείξει κάτι που δεν έχει ακόμα συμβεί. Στο ίδιο πνεύμα, το Συμβούλιο δεν μπορεί να υποχρεωθεί να περιμένει την έναρξη διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου προκειμένου να επικαλεστεί την προστασία νομικών συμβουλών και να ζητήσει νομική γνωμοδότηση σχετικά με το θέμα που αποτελεί αντικείμενο αντιδικίας. Το Συμβούλιο ανέφερε επίσης ότι δεν μπορεί να υποχρεωθεί να παραθέσει στο σκεπτικό του λεπτομέρειας τέτοιες, που να αποκαλύπτουν περιεχόμενο που καλείται να προστατεύσει18. Θεωρεί ότι αυτό δεν είναι άσχετο, δεδομένου ότι σε υποθέσεις πολιτικής ευαισθησίας όπως αυτή που αφορούσε η καταγγελία, η ανάγκη προστασίας του περιεχομένου του εγγράφου δεν αφήνει πολλά περιθώρια για πολύ εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση.

15 Βλ. την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2012 σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδα 16, και την ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2013 ετήσια σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδες 17 και 18.

16 Η εν λόγω καταγγελία ήταν συνέχεια της καταγγελίας 862/2012/RT την οποία ο Διαμεσολαβητής είχε αποφασίσει να κλείσει για διαδικαστικούς λόγους τον Ιανουάριο του 2013· βλ. ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2012 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδες 15-16 και ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2013 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδα 18.

17 Βλ. για παράδειγμα τις κοινές υποθέσεις C-39/05 P και 52/05 P, Σουηδία και Turco κατά Συμβουλίου [2008] ECR I 4723, παράγραφος 69.

18 Υπόθεση C-266/05 P, Sison κατά Συμβουλίου, [2007] ECR I-1233, σκέψη 82, Υπόθεση T-105/95, WWF UK κατά Επιτροπής, [1997] ECR II-313, σκέψη 65 (κατ’ αναλογία).


Με βάση τα παραπάνω, το Συμβούλιο θεωρεί ότι δόθηκαν επαρκείς εξηγήσεις στον καταγγέλλοντα ώστε να κατανοήσει για ποιον λόγο το Συμβούλιο δεν ήταν σε θέση να αποκαλύψει πλήρως το συγκεκριμένο έγγραφο. Επιπλέον, τα επιχειρήματα ήταν τέτοια ώστε να καταδεικνύουν την ύπαρξη ενός ευλόγως προβλέψιμου και όχι μόνο υποθετικού κινδύνου υπονόμευσης των υπό προστασία συμφερόντων από τις προβλεφθείσες εξαιρέσεις σε περίπτωση γνωστοποίησης του εν λόγω εγγράφου. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο δεν βλέπει για ποιον λόγο η υπόθεση συνιστά περίπτωση κακοδιοίκησης.

Στην απάντησή του το Συμβούλιο ενημέρωνε τέλος τη Διαμεσολαβήτρια ότι, στις 17 Ιανουαρίου 2014, ο καταγγέλλων υπέβαλε νέο αίτημα για πρόσβαση στο έγγραφο 5788/12, βάσει των πορισμάτων της Διαμεσολαβήτριας και ότι, στις 13 Φεβρουαρίου 2014, το Συμβούλιο αρνήθηκε την παροχή πλήρους δημόσιας πρόσβασης στο έγγραφο, με εξαίρεση το σημείο 2 με τίτλο «ειδική συμφωνία».

Καταγγελία 689/2014/BEH της 11ης Απριλίου 2014

Η καταγγελία αυτή υπεβλήθη κατά του Συμβουλίου επειδή δεν διεκπεραίωσε κατά τον δέοντα τρόπο αίτηση για πρόσβαση του κοινού σε όλα τα έγγραφα που αφορούσαν συνεδρίαση της Ομάδας «RELEX/Κυρώσεις» που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουνίου 2007. Με επιστολή της 12ης Μαΐου 2014, η Διαμεσολαβήτρια κάλεσε το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει σχετικά με τον ανωτέρω ισχυρισμό και την αξίωση έως τις 31 Ιουλίου 2013. Με έγγραφο της 28ης Ιουλίου 2014 η Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ενημέρωσε τη Διαμεσολαβήτρια ότι, λόγω χρονικών περιορισμών, το Συμβούλιο θα αποστείλει την απάντησή του έως τις 5 Σεπτεμβρίου 2014. Στην επιστολή της, η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια ζήτησε επίσης να επιθεωρήσει τα έγγραφα που αφορά η καταγγελία, σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 2 του Καθεστώτος του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Η επιθεώρηση πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Συμβουλίου στις 12 Αυγούστου 2014.

Στην απάντησή του προς τη Διαμεσολαβήτρια της 5ης Σεπτεμβρίου 2014, το Συμβούλιο διαβεβαίωσε ότι δεν είχε καμία πρόθεση να αποκρύψει την ύπαρξη εγγράφων σχετικών με τη συνεδρίαση της Ομάδας «Εξωτερικές Σχέσεις/Κυρώσεις» που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουνίου 2007, στην οποία συζητήθηκαν ορισμένα μέτρα σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν. Το Συμβούλιο εξήγησε ότι, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καταγγέλλων είχε ασκήσει αγωγή κατά του Συμβουλίου το 2011 με την οποία αμφισβητούσε την καταχώρισή του δυνάμει των εν λόγω περιοριστικών μέτρων και το 2013 υπέβαλε αίτηση για προνομιακή πρόσβαση σε έγγραφα σχετικά με την καταχώρισή του ενόψει της προαναφερθείσας αγωγής, το Συμβούλιο είχε εξετάσει την αρχική και την, εν συνεχεία, επιβεβαιωτική αίτηση του καταγγέλλοντα για πρόσβαση στα έγγραφα της ως άνω συνεδρίασης, υποθέτοντας ότι ο καταγγέλλων είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα εν λόγω έγγραφα τα οποία σχετίζονταν με την καταχώρισή του. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο αναγνώρισε ότι παρέβλεψε το γεγονός ότι το εύρος της αίτησης για δημόσια πρόσβαση ήταν στην πραγματικότητα μεγαλύτερο και δεν περιοριζόταν σε έγγραφα τα οποία αφορούσαν συγκεκριμένα την καταχώριση του καταγγέλλοντος.

Το Συμβούλιο τόνισε ωστόσο ότι, μετά την εξέταση του αιτήματος του καταγγέλλοντος για προνομιακή πρόσβαση, το Συμβούλιο είχε επανεξετάσει προορατικά την αίτηση για δημόσια πρόσβαση. Μετά την εν λόγω επανεξέταση, στις 9 Ιουλίου 2014, το Συμβούλιο απηύθυνε συμπληρωματική απάντηση στην αίτηση δημόσιας πρόσβασης, η οποία περιελάμβανε τα έγγραφα που δεν είχαν εντοπιστεί προηγουμένως.

Η υπόθεση βρισκόταν ακόμη σε εκκρεμότητα στις 31 Δεκεμβρίου 2014.

Αυτεπάγγελτη έρευνα (OI/6/2013/ΚΜ) όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Στις 11 Δεκεμβρίου 2013 η Διαμεσολαβήτρια απέστειλε επιστολή στο Συμβούλιο με την οποία το ενημέρωνε σχετικά με την κίνηση αυτεπάγγελτης έρευνάς της OI/6/2013/KM όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην επιστολή αυτή η Διαμεσολαβήτρια αναφέρθηκε στην αυτεπάγγελτη έρευνα 3/2011/KM σχετικά με τα χρονικά όρια για την επεξεργασία επιβεβαιωτικών αιτήσεων πρόσβασης στα έγγραφα του Συμβουλίου, την οποία είχε κινήσει ο προκάτοχός της, κ. Διαμαντούρος, το 2011. Στην απόφασή του, με την οποία ολοκλήρωνε αυτή την αυτεπάγγελτη έρευνα, ο προηγούμενος Διαμεσολαβητής είχε δηλώσει την πρόθεσή του να κινήσει νέα αυτεπάγγελτη έρευνα με σκοπό να αξιολογήσει τις πρακτικές συνέπειες των μέτρων που το Συμβούλιο προέβλεπε και ανέφερε στην απάντησή του στην έρευνα.


Η Διαμεσολαβήτρια ανέφερε επίσης στην επιστολή της ότι υπέπεσε στην αντίληψή της, μέσω των καταγγελιών που διεκπεραιώνει το γραφείο της και από τη νομολογία του Δικαστηρίου, ότι τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ τα οποία αφορά περισσότερο ο κανονισμός 1049/2001, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή «είναι δυνατό να συναντούν προβλήματα συστημικής φύσεως όσον αφορά την τήρηση των προθεσμιών που προβλέπει ο κανονισμός.» Κατόπιν τούτου, αποφάσισε να κινήσει νέα αυτεπάγγελτη έρευνα προκειμένου να εξετάσει κατά πόσον υπάρχουν πράγματι τέτοιου είδους προβλήματα και, εάν υπάρχουν, με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν καλύτερα.

Ως πρώτο βήμα, η Διαμεσολαβήτρια ζήτησε από το Συμβούλιο να της παράσχει πληροφορίες σχετικά με τα θέματα που σχετίζονται με τη διεκπεραίωση αρχικών και επιβεβαιωτικών αιτήσεων και με τις λογικές λύσεις, σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 3 του κανονισμού 1049/2001, κατά τα έτη 2010, 2011 και 2012. Το Συμβούλιο απέστειλε την απάντησή του στη Διαμεσολαβήτρια στις 12 Μαρτίου 2014.

Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014 το Συμβούλιο δεν είχε λάβει απάντηση από τη Διαμεσολαβήτρια σχετικά με την αυτεπάγγελτη έρευνά της.

Αυτεπάγγελτη έρευνα (OI/11/2014/MMN) όσον αφορά το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Στις 29 Ιουλίου 2014 η Διαμεσολαβήτρια απέστειλε επιστολή στο Συμβούλιο με την οποία το ενημέρωνε σχετικά με την έναρξη της αυτεπάγγελτης έρευνάς της OI/11/2014/MMN σχετικά με τη διαφάνεια και τη συμμετοχή του κοινού στις διαπραγματεύσεις για την διατλαντική εταιρική σχέση συναλλαγών και επενδύσεων (TTIP).

Στην επιστολή της η Διαμεσολαβήτρια εξέφρασε την άποψη ότι ένα υψηλό επίπεδο διαφάνειας των σκοπών και των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις για την TTIP συνιστά προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση των διαπραγματεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, επισήμανε ότι το Συμβούλιο δεν είχε δημοσιεύσει τις διαπραγματευτικές οδηγίες βάσει των οποίων ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαπραγματευθεί, εξ ονόματος της Ένωσης, τη συμφωνία TTIP. Αναλογιζόμενη τις πιθανές συνέπειες που θα είχε στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις η δημοσιοποίηση των διαπραγματευτικών οδηγιών για την TTIP, η Διαμεσολαβήτρια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι εξαρχής σαφές με ποιον τρόπο η δημοσιοποίηση θα έθιγε την προστασία δημόσιων ή ιδιωτικών συμφερόντων κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του κανονισμού 1049/2001. Το Συμβούλιο κλήθηκε να δώσει τη γνώμη του επί του θέματος έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2014.

Απαντώντας στις 30 Σεπτεμβρίου 2014, το Συμβούλιο σημείωσε ότι μέχρι εκείνη την ημερομηνία δεν είχε υποβληθεί καμία καταγγελία στη Διαμεσολαβήτρια σχετικά με τυχόν εικαζόμενη κακοδιοίκηση από πλευράς του Συμβουλίου, όσον αφορά τη διεκπεραίωση αιτήσεων για την πρόσβαση του κοινού στις διαπραγματευτικές οδηγίες της TTIP, ούτε η Διαμεσολαβήτρια διαπίστωσε κάποια συμπεριφορά του Συμβουλίου που θα μπορούσε να συνιστά περίπτωση κακοδιοίκησης. Το Συμβούλιο τόνισε ότι, παρότι ο κανονισμός 1049/2001 προβλέπει ορισμένες υποχρεώσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ οφείλουν να αντιμετωπίζουν αιτήσεις για δημόσια πρόσβαση, δεν επιβάλλει καμία υποχρέωση στα θεσμικά όργανα να δημοσιοποιούν προληπτικώς μη νομοθετικά έγγραφα, όπως οι διαπραγματευτικές οδηγίες. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Συμβούλιο, δεν συνάγεται τέτοια υποχρέωση από το άρθρο 12 του κανονισμού, το οποίο περιορίζει σαφώς το πεδίο εφαρμογής της άμεσης πρόσβασης σε μη νομοθετικά έγγραφα. Επιπλέον, το Συμβούλιο είχε συμμορφωθεί προς τις απαιτήσεις του άρθρου 12 καταχωρώντας στο δημόσιο μητρώο του τα στοιχεία του επίμαχου εγγράφου.


Στην επιστολή του το Συμβούλιο τόνιζε επίσης ότι αναγνωρίζει πλήρως τη σημασία που έχει ένα υψηλό επίπεδο διαφάνειας των σκοπών και των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις για την TTIP και υπογράμμιζε ότι τα κράτη μέλη συμφωνούν ότι οι δραστηριότητες επικοινωνίας και ευαισθητοποίησης έχουν εξέχουσα σημασία για τη βελτιστοποίηση της ενημέρωσης του κοινού. Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η ιταλική Προεδρία είχε ήδη αρχίσει διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη σχετικά με το κατά πόσον οι διαπραγματευτικές οδηγίες για την TTIP θα μπορούσαν να γνωστοποιηθούν στο κοινό και ότι οι διαβουλεύσεις αυτές ήταν σε εξέλιξη.

Σε συνέχεια της πρωτοβουλίας της ιταλικής Προεδρίας, το Συμβούλιο αποφάσισε να δημοσιοποιήσει τις διαπραγματευτικές οδηγίες για την TTIP στις 9 Οκτωβρίου 2014. Παρά την απόφαση αυτή, το Συμβούλιο τόνισε ότι αυτή η δημοσιοποίηση δεν συνιστά προηγούμενο για άλλες διαπραγματευτικές οδηγίες και υπογράμμισε ότι η απόφαση δεν επηρεάζει τις διαβουλεύσεις του Συμβουλίου για μελλοντικές συστάσεις περί έναρξης διαπραγματεύσεων, περιλαμβανομένων των διαπραγματευτικών οδηγιών.

Μετά την απόφαση του Συμβουλίου να δημοσιοποιήσει τις διαπραγματευτικές οδηγίες, η Διαμεσολαβήτρια εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πρωτοβουλία του Συμβουλίου και ολοκλήρωσε την αυτεπάγγελτη έρευνά της στις 31 Οκτωβρίου 2014.

2. Υποθέσεις ενώπιον του ΔικαστηρίουΣτις 3 Ιουλίου 2014, το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του για την προσφυγή που άσκησε το Συμβούλιο στην υπόθεση C-350/12 P (Συμβούλιο κατά Sophie In’t Veld) κατά απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου της 4ης Μαΐου 201219. Η υπόθεση αφορά την άρνηση του Συμβουλίου να παράσχει πλήρη δημόσια πρόσβαση στο έγγραφο 11897/09 δυνάμει του κανονισμού 1049/2001. Το έγγραφο 11897/09 περιέχει γνώμη της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση της Επιτροπής στο Συμβούλιο να επιτρέψει την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας με αντικείμενο τη διάθεση στο Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών στοιχείων μηνυμάτων πληρωμών με σκοπό την πρόληψη και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας («Συμφωνία SWIFT»). Εκτενή τμήματα των νομικών συμβουλών στο έγγραφο αφορούν το ζήτημα της νομικής βάσης της συμφωνίας SWIFT.

Το Γενικό Δικαστήριο ακύρωσε εν μέρει την απόφαση του Συμβουλίου να αρνηθεί την πλήρη πρόσβαση στο έγγραφο 11897/09 εκτιμώντας ότι το Συμβούλιο μπορούσε μόνο να αρνηθεί την πρόσβαση στα μέρη του αιτηθέντος εγγράφου που αφορούσαν το συγκεκριμένο περιεχόμενο της υπό εξέταση συμφωνίας και των διαπραγματευτικών οδηγιών.

Λόγω των επιπτώσεων της απόφασης αυτής στις εργασίες του Συμβουλίου, ιδίως όσον αφορά την προστασία των νομικών συμβουλών που αφορούν την επιλογή της νομικής βάσης για τη σύναψη διεθνών συμφωνιών, το Συμβούλιο αποφάσισε να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην προσφυγή του το Συμβούλιο υποστήριξε ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη κρίνοντας ότι η ασυμφωνία ως προς την επιλογή της νομικής βάσης της νομοθετικής πράξης της ΕΕ σχετικά με τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας δεν είναι ικανή να επηρεάσει το συμφέρον της Ένωσης στον τομέα των διεθνών σχέσεων. Υποστήριξε επίσης ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη εφαρμόζοντας στην προκειμένη περίπτωση τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη σχετική με νομικές γνωμοδοτήσεις που εκδίδονται στο πλαίσιο νομοθετικής διαδικασίας (Σουηδία και Turco κατά Συμβουλίου, C-39/05 P και C-52/05 P, απόφαση της 1ης Ιουλίου 2008, Συλλογή Νομολογίας I- 04723) και, ως εκ τούτου, υποστήριξε ότι για τις νομικές συμβουλές που αφορούν διεθνείς διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ισχύει γενικό τεκμήριο μη δημοσιοποιήσεως, όπως αναγνωρίζεται και σε ορισμένους άλλους τομείς.

19 Υπόθεση C-350/12 P κατά της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου στην υπόθεση T 529/09· βλ. ετήσια έκθεση του Συμβουλίου του 2012 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σελίδες 16 έως 17.


Το Δικαστήριο εξέτασε τις δύο εξαιρέσεις που επικαλέσθηκε το Συμβούλιο (δηλαδή την προστασία των διεθνών σχέσεων και των νομικών συμβουλών) και κατά πόσο το Γενικό Δικαστήριο ορθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Συμβούλιο δεν απέδειξε την ύπαρξη συγκεκριμένης και πραγματικής ζημίας στα προστατευόμενα συμφέροντα που καλύπτουν αυτές οι εξαιρέσεις. Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε τις διαπιστώσεις του Γενικού Δικαστηρίου και απέρριψε το επιχείρημα του Συμβουλίου ότι η αποκάλυψη της ύπαρξης διαφορών μεταξύ των θεσμικών οργάνων σχετικά με τη νομική βάση (και, ως εκ τούτου, διαφορών ως προς τις ακολουθητέες εσωτερικές διαδικασίες) έχει, καθεαυτή, δυνητικά επίπτωση στην αξιοπιστία της Ένωσης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν απέκλεισε ότι μια διαφωνία μεταξύ των θεσμικών οργάνων ως προς το ζήτημα της κατάλληλης νομικής βάσης θα μπορούσε να υπονομεύσει προστατευόμενο συμφέρον δυνάμει του κανονισμού 1049/2001.

Επιπλέον, όσον αφορά την εξαίρεση σχετικά με την προστασία των νομικών συμβουλών στο άρθρο 4, παράγραφος 2, δεύτερη περίπτωση, του κανονισμού 1049/2001, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η αξιολόγηση σε τρία στάδια που προβλέπεται από την απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Turco ισχύει και για τα έγγραφα που εκπονούνται σε μη νομοθετικό πλαίσιο και, ως εκ τούτου, απέρριψε το επιχείρημα ότι σε αυτόν τον τομέα θα μπορούσε να ισχύσει ένα γενικό τεκμήριο μη δημοσιοποιήσεως. Ωστόσο, δεν επέκτεινε την εφαρμογή άλλων διατάξεων αυτής της απόφασης. Ειδικότερα, δεν εφάρμοσε το τεκμήριο υπέρ της δημοσιοποιήσεως νομικών συμβουλών που εκπονούνται στο πλαίσιο νομοθετικών δραστηριοτήτων που θέσπισε η απόφαση Turco ώστε να καλύπτει επίσης την παροχή νομικών συμβουλών σε μη νομοθετικό πλαίσιο.

Στις 17 Φεβρουαρίου 2015 το Συμβούλιο εξέδωσε αναθεωρημένη απάντηση στην αρχική επιβεβαιωτική αίτηση προκειμένου να συμμορφωθεί με την απόφαση του Δικαστηρίου. Υπό το πρίσμα της έναρξης ισχύος της συμφωνίας SWIFT και παρά το γεγονός ότι τα δικαστήρια της ΕΕ είχαν εν μέρει επιβεβαιώσει την απόφαση του Συμβουλίου να αρνηθεί την πρόσβαση, το Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει πλήρη πρόσβαση στο αιτούμενο έγγραφο.

Νέες προσφυγές κατά του Συμβουλίου για την ακύρωση των αποφάσεών του για άρνηση της πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα

Με αίτηση η οποία κατατέθηκε στο Γενικό Δικαστήριο στις 12 Σεπτεμβρίου 2014, ο κ. Ivan Jurašinović άσκησε προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου20 για την ακύρωση της απόφασης του Συμβουλίου της 8ης Ιουλίου 2014 να αρνηθεί την πλήρη πρόσβαση του κοινού στην αλληλογραφία που αντηλλάγη μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την Πρώην Γιουγκοσλαβία (ΔΠΔΠΓ) στο πλαίσιο της υπόθεσης «Εισαγγελία κατά Gotovina και άλλων» (IT- 06-90-T) ενώπιον του ΔΠΔΠΓ. Το Συμβούλιο είχε εκδώσει αυτή την απόφαση προκειμένου να συμμορφωθεί προς την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 3ης Οκτωβρίου 2013 στην υπόθεση T-63/10, Ivan Jurašinović κατά Συμβουλίου, που ακύρωνε προηγούμενη απόφαση περί μη δημοσιοποίησης των ζητηθέντων εγγράφων. Η υπόθεση εκκρεμεί προς το παρόν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

Με αίτηση η οποία κατατέθηκε στο Γενικό Δικαστήριο στις 7 Οκτωβρίου 2014, η Herbert Smith Freehills LLP άσκησε προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου για την ακύρωση της απόφασης του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014 να αρνηθεί την πρόσβαση του κοινού σε ορισμένα ηλεκτρονικά μηνύματα που έστειλε υπάλληλος της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου κατά τη διάρκεια των τριμερών διαπραγματεύσεων που κατέληξαν στην έκδοση της οδηγίας 2014/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων21. Η υπόθεση εκκρεμεί προς το παρόν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

Προσφυγές ακυρώσεως που εκκρεμούν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου

Προς το παρόν εκκρεμεί ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου μία υπόθεση όπου αμφισβητείται η νομιμότητα της απόφασης του Συμβουλίου να αρνηθεί την πλήρη πρόσβαση του κοινού σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/200122.

20 Υπόθεση T-658/14 (Ivan Jurašinović κατά Συμβουλίου).

21 ΕΕ L 127, 29.4.2014, σ. 1-38.

22 Υπόθεση T-395/13 (Samuli Miettinen κατά Συμβουλίου)· βλ. επίσης ετήσια έκθεση του 2013 του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, σ. 19.


V. ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΉΡΉΣΕΙΣ

Η πείρα που απέκτησε το Συμβούλιο όσον αφορά την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 το 2014 καταδεικνύει τη σημασία του δημόσιου μητρώου του ως εργαλείου αναζήτησης για τους πολίτες που επιθυμούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να έχουν πρόσβαση στα έγγραφα· ο αριθμός των διαφορετικών επισκεπτών του δημόσιου μητρώου αυξήθηκε κατά 13,5%. Ο αριθμός των εγγράφων που κατέστησαν προσιτά στο κοινό μέσω του μητρώου είτε απ’ ευθείας είτε κατόπιν αιτήσεως πρόσβασης, αυξάνεται επίσης συνεχώς. Παρά ταύτα, σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των αιτήσεων κατά την περίοδο αναφοράς (έως και κατά 10%).

Όπως και τα προηγούμενα έτη, η μεγάλη πλειονότητα των αιτούντων το 2014 ανήκαν σε πολύ συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο εξειδικεύονται σε ευρωπαϊκές υποθέσεις: οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, δεξαμενές σκέψης και πανεπιστημιακοί κύκλοι. Συντελούν πολύ συχνά στη διάδοση της πληροφορίας, όχι μόνο στο επίπεδο των οργανισμών τους, αλλά και χάρη στην κοινοποίηση των ευρημάτων και των παρατηρήσεών τους υπό μορφή ειδικευμένων δημοσιεύσεων, εκθέσεων και μέσω των ΜΜΕ γενικά· με τον τρόπο αυτό, κατορθώνουν να προσεγγίσουν ένα σχετικά μεγάλο κομμάτι του ευρύτερου κοινού.

Εν αντιθέσει προς το 2013, ο αριθμός των αιτήσεων για πρόσβαση σε έγγραφα σχετικά με τις νομοθετικές δραστηριότητες του Συμβουλίου του παραδοσιακού, όπως η εσωτερική αγορά, μειώθηκε ελαφρά. Ωστόσο, παρατηρήθηκε αυξημένη ευαισθητοποίηση και ενδιαφέρον για τις νομοθετικές δραστηριότητες του Συμβουλίου σε νέους τομείς, όπως ο τομέας της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης. Το γεγονός αυτό εξηγεί την αξιοσημείωτη αύξηση του ενδιαφέροντος για έγγραφα που αφορούν αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα.

Η διεξοδική εξέταση των αρχικών αιτήσεων οδήγησε τα τελευταία χρόνια σε σημαντική μείωση του αριθμού των επιβεβαιωτικών αιτήσεων. Το 2014 ήταν εξαιρετικό από αυτή την άποψη: η Γενική Γραμματεία έλαβε 40 επιβεβαιωτικές αιτήσεις, που αντιστοιχούν στο 1,6% του συνολικού αριθμού των αρχικών αιτήσεων (έναντι περίπου 1% κατά τα προηγούμενα έτη). Το ένα τέταρτο των αιτήσεων αυτών αφορούσαν την πρόσβαση σε έγγραφα για περιοριστικά μέτρα. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη ότι στο παρελθόν δεν μπορούσε να δημιουργηθεί σαφής σύνδεση ανάμεσα στις αιτήσεις και στις συζητήσεις περί πολιτικών θεμάτων ή πολιτικών γεγονότων, η θέσπιση από το Συμβούλιο διαφόρων περιοριστικών μέτρων το 2014 φαίνεται ότι είχε σαφή αντίκτυπο στον αριθμό αιτήσεων για πρόσβαση του κοινού.

Τέλος, από την ανάλυση της διεκπεραίωσης των αιτήσεων πρόσβασης του κοινού και της χρήσης από το κοινό των μέσων άσκησης του δικαιώματός του για πρόσβαση προκύπτει ότι το 2014 συνεχίστηκε η επίτευξη των στόχων των Συνθηκών και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001.


ΠΑΡΑΡΤΉΜΑ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΚΑΤΑΣΤΑΣΉ ΣΤΙΣ 31/12/2014

1. Αριθμός αιτήσεων σύμφωνα με τον κανονισμό αριθ. 1049/2001

2010 2011 2012 2013 2014

2 764 2 116 1 871 2 212 2 445

2. Αριθμός εγγράφων που ζητήθηκαν μέσω αρχικών αιτήσεων

2010 2011 2012 2013 2014

9 188 9 641 6 166 7 564 10 839

3. Έγγραφα που κοινοποίησε η Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου στο αρχικό στάδιο

2010 2011 2012 2013 2014

7 847 8 506 4 858 5 951 8 964

εν μέρει/πλήρως

1 369/6 478


1 103/7 403


998/3 860


867/5 084


776/8 188

4. Αριθμός επιβεβαιωτικών αιτήσεων

2010 2011 2012 2013 2014

28 27 23 25 40

5. Αριθμός εγγράφων που εξέτασε το Συμβούλιο κατόπιν επιβεβαιωτικών αιτήσεων και αριθμός εγγράφων που κοινοποιήθηκαν

2010 2011 2012 2013 2014

181 59 78 77 225

118


80/38

41


15/26

27


17/10

33


29/4

159


132/28

6. Ποσοστό κοινοποιηθέντων εγγράφων για ολόκληρη τη διαδικασία 23

2010 2011 2012 2013 2014

70,9% 86,7% 77% 88,6% 64,9% 81,2% 67,6% 79,5% 75,9% 84,2%

7. Αριθμός καταχωρημένων εγγράφων στο δημόσιο μητρώο + αριθμός δημόσιων εγγράφων /εγγράφων που μπορούν να καταφορτωθούν

2010 2011 2012 2013 2014

1 545 7541 163 489

(75,3%)1 729 944

1 337 933 (77,3%)

1 915 7371 480 557

(77,3%)2 076 220

1 583 636(76,3%)

2 273 5811 760 045

(77,4%)

23 Βάσει των εγγράφων που κοινοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου (αριστερή στήλη) ή εξ ολοκλήρου + εν μέρει (δεξιά στήλη).


8. Επαγγελματικό προφίλ των αιτούντων (αρχικές αιτήσεις)

2010 2011 2012 2013 2014

Κοινωνία των

πολιτών

Σύμβουλοι 7% 7,3%

Ομάδες πίεσης για

περιβαλλοντικά θέματα

27,9% 25,8% 25,8%

0,1%

29,4%

0,1%

28,5%Λοιπές ομάδες συμφερόντων

6,2% 6,7%

Βιομηχανικός/

Εμπορικός τομέας

10,4% 9,4%

ΜΚΟ 5,7% 5%

Δημοσιογράφοι 2,6% 3,3% 2,8% 1,8% 4,5%

Δικηγόροι 10,1% 10% 9,8% 10% 10,3%

Ακαδημαϊκή κοινότητα

Πανεπι-στημιακή

έρευνα

Βιβλιοθήκες

32,5%33,7%

35,7%37,6%

32,2%33,4%

27,9%29,2%

30,5%31,7%

1,2% 1,8% 1,2% 1,2% 1,2%

Δημόσιες αρχές (όργανα εκτός ΕΕ, εκπρόσωποι τρίτων χωρών κτλ.)

5,6% 5,4% 4,0% 4,4% 3,8%

Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και βοηθοί τους

1,1% 0,9% 1% 0,6% 0,4%

Άλλη προέλευση 9,4% 5,3% 6,6% 5,8% 6%

Αγνώστων επαγγελματικών στοιχείων

13,3% 13,5% 16,5% 18,8% 14,8%


9. Επαγγελματικό προφίλ των αιτούντων (επιβεβαιωτικές αιτήσεις)

2010 2011 2012 2013 2014

Κοινωνία των

πολιτών

Σύμβουλοι 4,4%

21,8%

3,5%

Ομάδες πίεσης για

περιβαλλοντικά θέματα

27% 19,3% 28,5%

0% 0%

27,7%Λοιπές ομάδες συμφερόντων

4,4% 3,5%

Βιομηχανικός/

Εμπορικός τομέας

0% 6,9%

ΜΚΟ 13% 13,8%

Δημοσιογράφοι 7,7% 11,5% 9,5% 0% 3,5%

Δικηγόροι 11,5% 15,4% 14,3% 13% 31%

Ακαδημαϊκή κοινότητα

Πανεπι-στημιακή

έρευνα

Βιβλιοθήκες

42,3%42,3%

34,6%34,6%

23,8%23,8%

43,5%43,5%

24,1%24,1%

0% 0% 0% 0% 0%

Δημόσιες αρχές (όργανα εκτός ΕΕ, εκπρόσωποι τρίτων χωρών κτλ.)

0% 0% 0% 0% 3,4%

Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και βοηθοί τους

0% 3,8% 4,8% 0% 0%

Άλλη προέλευση 3,8% 7,7% 4,8% 4,3% 0%

Αγνώστων επαγγελματικών στοιχείων

7,7% 7,7% 14,3% 17,4% 10,3%


10. Γεωγραφική κατανομή των αιτούντων (αρχικές αιτήσεις)

2010 2011 2012 2013 2014

Βέλγιο 29,3% 30,5% 33,0% 28% 29%

Βουλγαρία 0,2% 0,4% 0,1% 0,6% 0,1%

Κροατία 0,1% 0,5% 0,2% 0,2% 0,1%

Τσεχική Δημοκρατία 1,1% 1% 0,7% 0,8% 1,8%

Δανία 1,6% 1% 0,6% 2,1% 2,3%

Γερμανία 13,9% 14,5% 14,6% 18,5% 13,9%

Εσθονία 0,1% 0% 0% 0,2% 0,1%

Ελλάδα 0,8% 0,7% 0,5% 1% 0,2%

Ισπανία 5,5% 3,5% 3,3% 3,3% 3,6%

Γαλλία 7,5% 7,7% 7,3% 5,7% 6%

Ιρλανδία 0,4% 0,7% 1,1% 0,9% 1,4%

Ιταλία 5,4% 6,3% 5,6% 4,6% 4%

Κύπρος 0% 0,2% 0,1% 0,2% 0,1%

Λετονία 0,1% 0,2% 0,1% 0,2% 0,1%

Λιθουανία 0,3% 0,1% 0% 0,5% 0%

Λουξεμβούργο 1,3% 1,3% 1,2% 1,8% 1,6%

Ουγγαρία 0,7% 0,8% 0,2% 0,5% 0,3%

Μάλτα 0,4% 0,2% 0,2% 0,1% 0,5%

Κάτω Χώρες 4,8% 7,6% 5,8% 5% 6,8%

Αυστρία 2,1% 1,9% 1,9% 2% 1,8%

Πολωνία 2,4% 1,6% 2,3% 1,7% 1,5%

Πορτογαλία 1,2% 0,9% 0,7% 0,4% 1%

Ρουμανία 1% 0,2% 0,2% 0% 0,4%

Σλοβενία 0,3% 0,2% 0,1% 0,2% 0,2%

Σλοβακία 0,7% 0,3% 0,5% 0,1% 0,1%

Φινλανδία 0,5% 0,4% 0,6% 1% 1,1%

Σουηδία 2% 1,3% 1,2% 1,2% 1%

Ηνωμένο Βασίλειο 9% 9,2% 11,5% 10,2% 9,6%

Τρίτες χώρες

Υποψήφιες χώρες

0,3% 0,5% 0,2% 0,2% 0,2%

Άλλη προέλευση

6,5% 5,9% 4,2% 3,5% 4,1%

Άγνωστη προέλευση 0,6% 0,9% 2,2% 5,5% 7,1%


11. Γεωγραφική κατανομή των αιτούντων (επιβεβαιωτικές αιτήσεις)

2010 2011 2012 2013 2014

Βέλγιο 28% 23,1% 38,1% 26,1% 27,6%

Βουλγαρία 0% 0% 0% 0% 0%

Κροατία 0% 0% 0% 4,3% 3,4%

Τσεχική Δημοκρατία 4% 0% 0% 0% 0%

Δανία 0% 3,9% 0% 0% 3,5%

Γερμανία 20% 19,2% 19% 21,7% 6,9%

Εσθονία 0% 0% 0% 0% 0%

Ελλάδα 0% 0% 0% 0% 0%

Ισπανία 4% 3,8% 0% 0% 0%

Γαλλία 4% 7,7% 9,5% 4,4% 6,9%

Ιρλανδία 0% 0% 0% 0% 3,5%

Ιταλία 4% 7,7% 0% 4,4% 3,4%

Κύπρος 0% 0% 0% 0% 0%

Λετονία 0% 0% 0% 0% 0%

Λιθουανία 0% 0% 0% 0% 0%

Λουξεμβούργο 0% 0% 0% 0% 0%

Ουγγαρία 0% 0% 0% 0% 0%

Μάλτα 0% 0% 0% 0% 0%

Κάτω Χώρες 4% 7,7% 4,8% 8,7% 6,9%

Αυστρία 0% 0% 0% 0% 6,9%

Πολωνία 4% 0% 0% 4,3% 0%

Πορτογαλία 0% 0% 0% 0% 0%

Ρουμανία 0% 0% 0% 0% 0%

Σλοβενία 0% 0% 0% 0% 0%

Σλοβακία 0% 0% 0% 0% 0%

Φινλανδία 0% 0% 0% 4,4% 6,9%

Σουηδία 8% 0% 0% 0% 0%

Ηνωμένο Βασίλειο 16% 23,1% 14,3% 4,4% 20,7%

Τρίτες χώρες

Υποψήφιες χώρες

4% 0% 0% 4,3% 0%

Άλλη προέλευση

0% 0% 0% 4,3% 0%

Άγνωστη προέλευση 0% 0% 14,3% 13% 3,4%


12. Τομέας

2010 2011 2012 2013 2014

Γεωργία, Αλιεία 3,9% 3,5% 5% 3% 4,9%

Εσωτερική αγορά 7,9% 8% 9,7% 11,7% 6,7%

Έρευνα 0,5% 0,4% 1% 2,1% 1,1%

Πολιτισμός 0,2% 0,2% 0,7% 0,5% 0,4%

Εκπαίδευση/Νεολαία 1,1% 0,4% 0,2% 0,6% 0,5%

Βιομηχανία 0,1% 0,1% 0% 0,4% 0,3%

Ανταγωνιστικότητα 1,5% 1,4% 1,6% 1,1% 1,1%

Ενέργεια 0,9% 2,1% 2,7% 2% 1,3%

Μεταφορές 2,5% 1,5% 1,4% 2,6% 3,9%

Περιβάλλον 10,7% 9,1% 7,6% 12,6% 13,1%

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

5,6% 3,6% 3,5% 4,5% 6,1%

Οικονομική και νομισματική πολιτική

4,4% 5,9% 6,9% 8,7% 4%

Φορολογικά - Δημοσιονομικά θέματα

7,5% 12,5% 6,7% 3,7% 4,2%

Εξωτερικές σχέσεις - ΚΕΠΠΑ 14,4% 12,8% 10,7% 8,1% 10,6%

Πολιτική προστασία 0,1% 0% 0,6% 0,8% 0,6%

Διεύρυνση 0,8% 1% 1,2% 0,4% 0,4%

Αμυντικά και στρατιωτικά θέματα 4% 2,2% 2,7% 2,5% 0,8%

Αναπτυξιακή βοήθεια 0,2% 0,1% 0% 0,4% 0,1%

Περιφερειακή πολιτική και οικονομική και κοινωνική συνοχή

0% 0,1% 0,4% 0,1% 0,3%

Κοινωνική πολιτική 4% 2,7% 3,9% 5,2% 5,1%

Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις

14% 19,5% 18,1% 16,8% 23,4%

Νομικά θέματα 2,6% 3,1% 5,4% 5% 3,6%

Λειτουργία των θεσμικών οργάνων 2,1% 2,4% 2,4% 2,8% 2,8%

Χρηματοδότηση της Ένωσης (Προϋπολογισμός, κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης)

0,1% 0,2% 0,8% 0,4% 0,2%

Διαφάνεια 0,3% 0,3% 1,2% 0,5% 0,5%

Γενικά θέματα πολιτικής 1% 0,6% 0,7% 1,1% 1,8%

Κοινοβουλευτικές ερωτήσεις 5,3% 3% 2,5% 0,7% 0,5%

Διάφορα 0,6% 0,2% 0,2% 0,1% 0,2%


13. Λόγοι άρνησης της πρόσβασης (απαντήσεις της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου στο αρχικό στάδιο)

2010 2011 2012 2013 2014

# % # % # % # % # %

Προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τη δημόσια ασφάλεια

92 7% 93 8,9% 64 5,8% 58 3,8% 35 2%

Προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τα αμυντικά και στρατιωτικά θέματα

25 1,9% 15 1,4% 18 1,6% 9 0,6% 3 0,2%

Προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις

319 24,2% 221 21,2% 226 20,5% 375 24,7% 455 25,8%

Προστασία του δημόσιου συμφέροντος όσον αφορά τη δημοσιονομική, τη νομισματική ή την οικονομική πολιτική της Κοινότητας ή ενός κράτους μέλους

6 0,5% 11 1,1% 0 0% 4 0,3% 0 0%

Προστασία του ιδιωτικού βίου και της ακεραιότητας του ατόμου (προστασία προσωπικών δεδομένων)

5 0,4% 2 0,2% 2 0,2% 2 0,1% 3 0,2%

Προστασία των εμπορικών συμφερόντων φυσικού ή νομικού προσώπου, συμπεριλαμβανομένης της πνευματικής ιδιοκτησίας

0 0% 0 0% 0 0% 1 0,1% 1 0%

Προστασία των δικαστικών διαδικασιών και των νομικών γνωμοδοτήσεων

11 0,8% 10 1% 7 0,6% 7 0,5% 13 0,7%

Προστασία του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου

4 0,3% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%

Προστασία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του θεσμικού οργάνου

436 33,1% 426 40,9% 455 41,3% 556 36,7% 379 21,5%

Συνδυασμός λόγων ή άλλοι λόγοι

417 31,7% 264 25,3% 330 30% 503 33,2% 871 49,4%

Έγγραφο που δεν διαθέτει το Συμβούλιο/Άλλος συντάκτης

1 0,1% 0 0% 0 0% 0 0% 4 0,2%


14. Λόγοι άρνησης της πρόσβασης (απαντήσεις της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου σε επιβεβαιωτικές αιτήσεις)

2010 2011 2012 2013 2014

# % # % # % # % # %


24 38,1% 3 15,8% 0 0% 0 0% 1 0,4%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


35 55,5% 15 78,9% 2 3,9% 20 69% 35 14,6%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


0 0% 0 0% 1 2% 0 0% 3 1,2%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


1 1,6% 0 0% 1 2% 1 3,4% 0 0%


3 4,8% 1 5,3% 47 92,1% 8 27,6% 201 83,8%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


15. Λόγοι άρνησης μερικής πρόσβασης (απαντήσεις της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου στο αρχικό στάδιο)

2010 2011 2012 2013 2014

# % # % # % # % # %


56 4,1% 49 4,4% 44 4,8% 28 3,2% 35 4,6%


4 0,3% 1 0,1% 2 0,2% 5 0,6% 2 0,3%


164 12% 323 29,3% 174 18,8% 57 6,6% 184 24%


0 0% 0 0% 0 0% 1 0,1% 0 0%


57 4,2% 35 3,2% 125 13,5% 46 5,3% 64 8,3%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 2 0,3%


111 8,1% 58 5,2% 18 1,9% 32 3,7% 57 7,4%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


707 51,6% 422 38,3% 334 36,1% 525 60,5% 180 23,5%


270 19,7% 215 19,5% 228 24,7% 173 20% 242 31,6%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


16. Λόγοι άρνησης μερικής πρόσβασης (απαντήσεις της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου κατά το στάδιο της επιβεβαίωσης)

2010 2011 2012 2013 2014

# % # % # % # % # %


0 0% 1 6,7% 3 13% 1 3,5% 0 0%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


21 26,2% 6 40% 2 8,7% 0 0% 95 72%


0 0% 0 0% 0 0% 1 3,5% 0 0%


1 1,3% 0 0% 1 4,4% 1 3,4% 2 1,5%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 1 0,7%


0 0% 1 6,7% 1 4,4% 5 17,2% 0 0%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


12 15% 2 13,3% 1 4,3% 15 51,7% 3 2,3%


46 57,5% 5 33,3% 9 65,2% 6 20,7% 31 23,5%


0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%


17. Μέσος αριθμός εργάσιμων ημερών που απαιτούνται προκειμένου να απαντηθεί αίτηση ή καταγγελία που υποβάλλεται προς τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή

2010 2011 2012 2013 2014

Για τις αρχικές αιτήσεις24

17

(2764 διεκπε-ραιωμένες αιτήσεις)

16


16


18


17


Για τις επιβεβαιωτικές αιτήσεις25

28

(28 διεκπε-ραιωμένες αιτήσεις.)

29


28

(22 διεκπε-ραιωμένες αιτήσεις.)

26


27


Σταθμισμένος μέσος όρος (αρχικές + επιβεβαιωτικές)

17,11 16,16 16,15 18,09 17,16

Διαμεσολαβητής 50 32 64 0 57,5

18. Αριθμός αιτήσεων με παραταθείσα προθεσμία σύμφωνα με τα άρθρα 7 παράγραφος 3 και 8 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001

2010 2011 2012 2013 2014

Αρχικές αιτήσεις773 από 2764, ήτοι 28% των

αιτήσεων

513 από 2116, ήτοι 24,2%

των αιτήσεων

452 από1871, ήτοι24,2%


587 από 2212, ήτοι 26,5%


589 από 2445, ήτοι 24,1%


Επιβεβαιωτικές αιτήσεις 25 [από 28] 24 [από 27] 20 [από 23] 21 [από 25] 39 [από 40]

24 Στα στοιχεία αυτά συμπεριλαμβάνονται οι αρχικές αιτήσεις που υποβλήθηκαν δυνάμει του άρθρου 7 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1049/2001, καθώς και οι λεγόμενες «αιτήσεις του άρθρου 6 παράγραφος 3».

25 Οι επιβεβαιωτικές αιτήσεις εξετάζονται από την Ομάδα «Ενημέρωση» του Συμβουλίου και από την Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (2ο Τμήμα). Οι απαντήσεις

QC-A

F-14-001-EN-C

ΕΤΉΣΙΑ ΕΚΘΕΣΉ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΉΝ ΠΡΟΣΒΑΣΉ ΣΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – 2014

Rue de la Loi/Wetstraat 1751048 Bruxelles/BrusselBELGIQUE/BELGIËTel. +32 (0)2 281 61 11www.consilium.europa.eu

ISSN 2443-5589

Print PDF

ISBN 978-92-824-5241-7 ISBN 978-92-824-5264-6

doi:10.2860/270861 doi:10.2860/111665

QC-AF-15-001-EL-C QC-AF-15-001-EL-N

qc-af-14-001-en-c - europa · Λουξεμβούργο: Γραφείο Εκδόσεων της...

Documents