MODYUL 2Iba – Ibang Mukha ng Progreso

Gawain 2Pagsuri sa mga Ideya ng

Progreso sa Siglo 19(Sinibaldo de Mas)

Paglalahad

Sipi 1. mula sa sipi ni Sinibaldo de Mas, isang Espanyol na administrador sa Pilipinas na lumibot din sa ibang mga kolonya sa Espanya sa Latin America, kung saan niya nakita ang mga paghihimagsik laban sa Espanya. Sinulat niya ang Informe sobre el estado de las Filipinas en 1842 (Ulat tungkol sa Kalagayan ng Pilipinas noong 1842) sa kontekstong ito at sa hangarin niyang manatili ang Pilipinas bilang kolonya, taliwas sa nangyari sa Latin America.

SIPI NI SINIBALDO DE MAS... [To] maintain or keep the Colony forever, i. e. never

to consider its separation …:… it is necessary to keep … [Filipinos] in an intellectual

and moral state that their numerical superiority be politically less than the …[Spaniards] just as in a balance a pile of hay weighs less than a bar of gold… [C]ircumscribe education to primary schools where the three “r’s” can be taught, with one school in every town as is the present practice and under the care of the curate. The colleges for men now extant in Manila should be closed…

It is necessary too that in every town there should be a Spanish curate, it being preferable to leave it unattended spiritually rather than to relinquish it in the hands of the Filipino clergy… this colony in my concept should be maintained by religion. Based on this principle, nothing can promote faster its emancipation than to ordain native priests. Some observe that they are inept and vicious and consequently do not inspire respect and neither do they wield influence, nor are they feared….

SIPI NI SINIBALDO DE MASThere should be assigned clothes to distinguish

Spaniards, which should not be used either by the natives or the mestizos; the best, it seems, for this purpose is a kerchief around the neck, an adornment rarely put on by the natives. They should not use any other clothing other than that which they themselves have selected: open shirt and a straw head gear. Only the chieftains may wear coats… In the colony, there should be no noble blood but the Spaniard’s. When a Filipino or mestizo meets a Spaniard, he should be obliged to stop (except in Manila) and greet him. If seated, he should stand when the Spaniard talks to him or passes in front. Whosoever should raise his hand against a Spaniard, even in defense of his life, should incur the penalty of going to the public works for the duration of his life… A Spaniard should not seat a Filipino or mestizo in his house, much less eat with him…

SIPI NI SINIBALDO DE MAS[Filipinos] … should not be taught

Spanish, but only to read and write their own. It is impossible to avoid circulating in the provinces papers and books which are inconvenient for them to read and experience has taught that those who know our language are almost always the headstrong of the towns and the ones who murmur, censure and go against the curate and the mayors.

Sinibaldo de Mas, Report on the State of the Philippines in 1842: Interior Politics (Vol. III), manuskritong salin ni Prof. Pablo K. Botor,pp. 1, 10, 11, 31 at 36.

Glosari o Talasalitaan

• Censure – pintasan• Circumscribe – limitahin• Curate –pari o prayleng Espanyol na namumuno sa

isang parokya; miyembro siya ng orden• Emancipation – pagpapalaya• Extant – namamalagi• Headstrong – matigas ang ulo• Incur – malapatan ng parusa• Inept – walang kakayahan• Ordain – proseso ng pagiging pari• Relinquish – ipagkatiwala, iwanan• Three r’s – pagbasa (reading), pagsulat (‘riting) at

pagbilang (‘rithmetic)• Vicious – mabagsik• Wield influence - mamahala

Pagsusuri

SINIBALDO DE MAS

Malayang talakayan tungkol sa sipi na binasa

Pagbubuod

SINIBALDO DE MAS

Ano ang pananaw ni Sinibaldo de Mas tungkol sa progreso?

Paglalapat

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

a. Edukasyon

b. Pamamahala ng mga parokya o simbahan

c. Pananamit ng mga Espanyol at Pilipino

d. Pagtrato ng mga Pilipino at Espanyol sa isa’t isa

e. Ano ang inaasahang epekto ng kanyang mga rekomendasyon?

f. Ano ang pangkalahatang pananaw ni Sinibaldo de Mas tungkol sa progreso?

Pagtataya

SINIBALDO DE MAS

Kung ikaw ay nabuhay noong panahon ng Kastila, ano ang iyong magiging rekomendasyon tungkol sa progreso ng Pilipinas?

Takdang - Aralin

Suriin ang mga ideya ng progreso ni Gregorio Sancianco, pahina 5 ng Learner’s Module.

KEY ANSWERS

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

a. Edukasyon • Limitahan ang edukasyon sa primaryang paaralankung saan ituturo ang 3R upang manatiling mas mababa ang mga Pilipino kaysa sa mga Espanyol.• Ang mga kolehiyo saMaynila—na para lang sa lalaki—ay dapat isara.• Huwag ituro sa mgaPilipino ang wikang Kastila dahil maaaring gamitin ito upang hamunin o alabanin ang mga prayle at alkalde.

• Ang paaralan sa bawatbayan ay nasa pamamalakad ng prayle.• Limitado ang edukasyon ng kababaihan.• Ang hindi pagturo ng wikang Espanyol ay isang instrumento upang makontrol ang mga Pilipino.

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

b. Pamamahala ng mga parokya o simbahan

• Dapat may praylengEspanyol sa bawat bayan.• Huwag ibigay ang mga parokya sa mga paringPilipino.

• Ang parokya ay basehan ngkapangyarihan ng prayle.• Mababa ang pagtingin ng mga prayle sa mga paring Pilipino.

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

c. Pananamit ng mga Espanyol at Pilipino

• Dapat magkaiba angpananamit ng mgaEspanyol sa damit ngmga Pilipino at mestizo.• Ang mga hepeng Pilipinolamang ay maaaringgumamit ng coat(amerikana).

• Kamiseta at salakotang karaniwang suotng mga Pilipino.• Bihirang gumamit ngkerchief (panyongitinatali sa leeg) angmga Pilipino.• Pati ang pananamit aynaging tanda ngpagkakaiba atdiskriminasyon laban samga Pilipino.

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

d. Pagtrato ng mga Pilipino at Espanyol sa isa’t isa

• Ang purong Espanyol lamang ang dapat ituring na marangal.• Dapat tumigil sa anumang gawain ang Pilipino o mestizo kapag makita ang isang Espanyol (maliban sa Maynila).• Kung nakaupo ang Pilipino, dapat siyang tumayo kapag dadaan sa harap niya o kakausapin siya ng isang Kastila.• Hindi dapat payagang umupo ang Pilipino o mestizo sa bahay ng isang Espanyol at lalong hindi dapat makikain sa mga ito.• Kung may Pilipinong lalaban sa isang Kastila, kahit upang ipagtanggol ang sarili, dapat siyang parusahan. Buong buhay siya dapat magtrabaho sa gawaing pampubliko.

Ang Pilipino ay itinuring na mababang uri ng tao at hindi dapat itratong kapantay ng Espanyol.• Ang di pagkapantay-pantayng Pilipino’t Espanyol ay isangmatingkad na katangian ng kolonyalismo.

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

e. Ano ang inaasahang epekto ng kanyang mga rekomendasyon?• Lalakas ang kapangyarihan ng Espanya sa Pilipinas at patuloy na mangingibabaw ang mga prayle at opisyal na Kastila.• Mananatili ang mga Pilipino sa mababang antas ng kabuhayan at kakayahang intelektuwal.

SAGUTIN ANG TSART – Sinibaldo De MasTungkol sa Mga Rekomendasyon Impormasyong Nahinuha

f. Ano ang pangkalahatang pananaw ni Sinibaldo de Mas tungkol sa progreso?Para kay Sinibaldo de Mas, ang progreso ay ang patuloy na pagkontrol ng mga Espanyol sa halos lahat na aspeto ng buhay ng mga Pilipino upang manatili ang Pilipinas bilang kolonya ng Espanya. Sa ganitong paraan lamang uunlad ang Pilipinas

SANGGUNIAN

www.yahoo.com/imagesLearner’s Module, Q2, pp. 2-4Teaching Guide, Q2, pp. 58 - 59

DOWNLOAD LINK

www.slideshare.net/jaredram55Email: jaredram55@yahoo.com

Inihanda ni:

JARED RAM A. JUEZANTeacher I, Araling Panlipunan VII

August 30, 2012

MARAMING SALAMAT PO!