proxectos de alimentación na comunidade ias xornadas ......proxectos de alimentación na comunidade...
TRANSCRIPT
![Page 1: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/1.jpg)
Proxectos de Alimentación na ComunidadeIas Xornadas Concellos Saudables
Novembro 2007
Ana Mª Martínez Lorente Servizo de Estilos de Vida Saudables e Educación para a Saúde
![Page 2: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/2.jpg)
A enfermidade é do médicopero a saúde é de todos
![Page 3: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/3.jpg)
I. FaseDeseño e presentación do proxecto á DXSP
Técnicos/as do concello
Proxectos “Concellos Saudables”Área de Alimentación
II. FaseDesenvolvemento do proxecto
Dietista-DXSP
III. FaseAvaliación do proxecto
Dietista-DXSP
![Page 4: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/4.jpg)
Análise da situación local
Proxectos “Concellos saudables” Alimentación
Formulación de obxectivos
Elaboración do plan do traballo
Execución do plan de traballo
Avaliación
1
2
3
4
II. FaseDesenvolvemento do proxecto
III. FaseAvaliación do proxecto
I. FaseDeseño e
presentación do proxecto
![Page 5: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/5.jpg)
I. FasePresentación do proxecto á DXSP
Técnicos/as do concello
Proxectos “Concellos Saudables” Alimentación
![Page 6: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/6.jpg)
Recolección e interpretación da
información
Características da poboación
1. Análise da situación local
Urbano/rural
Recursos locais
Emprego e principal
ocupación
Mercadode alimentos
Problemas de saúde
![Page 7: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/7.jpg)
Exemplo 1O noso concello está no interior
nunha zona rural
Na nosa poboación, o 28% ten 65 anos ou máis
Máis do 40% dos maiores presentan certa dificultade para desprazarse
A maioría dos habitantes son pensionistas
Os principais problemas de saúde son a hipertensión e certas enfermidades crónicas
As eleccións de alimentos e a forma de cociñar son as tradicionais da nosa cultura.
![Page 8: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/8.jpg)
Problemas nutricionais esperados
• Malnutrición nos anciáns
– Viven sós e con recursos económicos escasos
– A inxesta de determinados alimentos non é constante ao longo
do ano
– Preservan hábitos alimentarios tradicionais, pero con algunha
característica que pode mellorarse (alimentos salgados, graxos,
dieta monótona)
– Pode haber grupos poboacionais a risco nutricional (p.ex viúvas)
![Page 9: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/9.jpg)
Exemplo 2
Concello nunha zona industrial
Na nosa poboación, o 18% ten 64 anos ou máis
A maioría dos habitantes son traballadores activos
As eleccións de alimentos e a forma de cociñar están
condicionadas pola falta de tempo.
Cada vez é máis frecuente que a comida do mediodía se faga fóra
do fogar (comedor escolar, restauración colectiva)
En aumento a poboación de anciáns institucionalizados
![Page 10: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/10.jpg)
Problemas nutricionais esperados
Pouca adherencia á dieta tradicional
Máis eleccións de alimentos preparados e precociñados
Problemas derivados da restauración colectiva (no comedor escolar, no restaurante…)
Mala planificación do menú familiar
![Page 11: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/11.jpg)
2. Formulación de obxectivos
(resultados esperados)
Claros e precisos Realistas Determinados no tempo Medibles
Adecuados á nosa comunidade
![Page 12: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/12.jpg)
Exemplo 1
Os obxectivos:
• Aumentar o coñecemento dos efectos da dieta na saúde entre a poboación máis vella.
• Adquirir habilidades para modificar a dieta.
• Mellorar o acceso a alimentos implicando ao entorno social
A nosa meta Mellorar a alimentación na poboación de idade
avanzada
![Page 13: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/13.jpg)
Exemplo 2
Os obxectivos:
• Aumentar o coñecemento dos efectos da dieta na saúde (nos adultos activos e nos centros educativos)
• Adquirir habilidades para modificar a dieta (obradoiros)
• Aumentar as eleccións saudables de alimentos
A nosa meta Mellorar a alimentación das familias
![Page 14: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/14.jpg)
3. Elaboración do plan de traballo
Definir as actividades segundo os grupos
de poboaciónPlanexar
actividades nun tempo
determinado
Estimar os recursos humáns e materiais
Baseado nos obxectivos
![Page 15: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/15.jpg)
Os obxectivos:
• Aumentar o coñecemento dos efectos da dieta na saúde entre a poboación máis vella.
• Adquirir habilidades para modificar a dieta.
• Mellorar o acceso a alimentos implicando ao entorno social
As actividades:• Actividades informativas
– Patoloxías mais frecuentes na poboación maior e a súa relación coa dieta (informar interacciones fármacos e alimentos…,)
• Obradoiros prácticos– Manipulación, cociñado e conservación
de alimentos – Grupos con patoloxías específicas
• Eliminar barreiras arquitectónicas• Programas de axuda social (asistente
social, voluntariado)• Melloras (hixiene, oferta alimentaria)
nos centros de venta de alimentos• Programación de compras colectivas
A nosa meta Mellorar a alimentación
na poboación de idade avanzada
![Page 16: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/16.jpg)
Os obxectivos:
• Aumentar o coñecemento dos efectos da dieta na saúde (nos adultos activos e nos centros educativos)
• Adquirir habilidades para modificar e mellorar a dieta (obradoiros)
• Aumentar as eleccións saudables de alimentos
As actividades:• Nos centros educativos (Catas de
alimentos, almorzos saudables) • Sesiones informativas aos adultos
(promoción da lactación materna, efectos da dieta na saúde)
• Obradoiros para as persoas encargadas da planificación do menú familiar (deseño dos menús, adquisición, cociñado e conservación de alimentos)
• Información nos puntos de decisión da compra de alimentos
• Campañas no mercado de abastos
A nosa meta Mellorar a alimentación das familias
![Page 17: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/17.jpg)
Os recursos necesarios
Contratación de dietista
Material para actividades concretas e desprazamentos
Contratación ocasional de profesionais específicos.
![Page 18: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/18.jpg)
II. FaseDesenvolvemento do proxecto
Dietista-DXSP
Proxectos “Concellos Saudables” Alimentación
![Page 19: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/19.jpg)
Formación técnica por parte da DXSP ao Dietista (DXSP)
II. Fase. Desenvolvemento do proxecto
Análise do patrón alimentario característico no concello (Dietista)
Desenvolvemento das actividades (Dietista)
![Page 20: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/20.jpg)
Actividades a desenvolver polo dietista Análise do patrón alimentario do seu contorno
Formulación dos obxectivos alimentarios
específicos
Coordinación e supervisión das actividades da
Unidade relacionadas coa alimentación
Sesións informativas
Obradoiros
Atención grupos poboacionais “a risco”
![Page 21: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/21.jpg)
Obxectivos prioritarios en alimentación – Consuma gran variedade de alimentos
en todas as comidas do día
– Tome porcións moderadas de alimentos
– Elixa alimentos con baixo contido en graxa. Limite as graxas de orixe animal e prefira os aceites vexetais
– Consuma a diario froitas e verduras de todo tipo e cor
– Consuma variedade de cereais, pan, pastas e legumes
![Page 22: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/22.jpg)
Obxectivos prioritarios en alimentación – O consumo de peixe é
importante para manter unha alimentación saudable.
– Consuma lácteos en cantidade adecuada
– Elixa alimentos ricos en fibra
– Tome abundante cantidade de auga durante todo o día
– Reduza o consumo de sal e azucre
![Page 23: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/23.jpg)
Espazos para desenvolver as actividades
No local da Unidade
Nos puntos de decisión de eleccións de alimentos
(mercado municipal, supermercados…)
Outros: No centro de saúde, nos centros
educativos, nos locais das asociacións veciñais…
![Page 24: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/24.jpg)
Colaboracións necesarias (non imprescindibles)
Centro de Saúde (exemplos)O dietista pode:
Deseñar actuacións para grupos específicos
(hipertensos, diabéticos…)
Obradoiros
Sesións informativas
Colaborar cos/as profesionais sanitarios
![Page 25: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/25.jpg)
Colaboracións necesarias (non imprescindibles)
Centros educativos (exemplos)
O dietista pode:
Deseñar actuacións para escolares
Planificar sesións informativas para pais e nais no centro educativo
![Page 26: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/26.jpg)
Colaboracións necesarias (non imprescindibles)
Outros técnicos do concello, asociacións locaise voluntariado poden:
Dirixir a súas actividades a mellorar e favorecer as iniciativas das asociacións veciñais
Dirixir a súas actividades a mellorar o acceso aos alimentos dos anciáns
Prestar asistencia aos anciáns que viven sós o en aquéles a risco nutricional (discapacidades)
Contactar cos mercados locais e os puntos de venta de alimentos
![Page 28: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/28.jpg)
Exemplos de actividades no Centro de Saúde
Dirixidos a grupos poboacionais específicosAlimentación saudable no embarazoFomento da lactación materna (colaboración
coa matrona)Obradoiros
Alimentación para grupos con patoloxías específicas:
HipertensiónDiabeteObesidade
![Page 29: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/29.jpg)
Exemplos de actividadesna Comunidade Educativa
Dirixidos a escolares, nais e paisObradoiros Cata de alimentosAlmorzos e merendas saudablesConsumo de alimentos
Sesións informativasPlanificación de menús familiares
![Page 30: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/30.jpg)
Exemplos de actividadesna Comunidade Educativa
Dirixidos ao profesorado e persoal do servizode comedor
Obradoiros Planificación dos menús escolaresAlmorzos e merendas saudables
Sesións informativasHábitos alimentarios saudablesO tempo adicado á comida no centro como
posibilidade educativa
![Page 31: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/31.jpg)
Exemplos de actividadesnas Asociacións Locais
Dirixidos ao toda a comunidadeObradoiros
Planificación dos menús familiares (asociacións veciñais, de consumidores…)
Sesións informativasNos mercadosNos locais sociais
![Page 32: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/32.jpg)
III. FaseAvaliación do proxecto
Dietista-DXSP
Proxectos “Concellos Saudables” Alimentación
![Page 33: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/33.jpg)
Avaliación dos proxectos de alimentación
Avaliación: medición obxectiva dos logros dunproxecto
A avaliación permite: • Medir o realizado e apreciar se os esforzos
foron efectivos• Acadar información e orientar a toma de
decisións futuras• Establecer a continuidade dun proxecto ou
reorientar os planes para o futuro
![Page 34: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/34.jpg)
Avaliación dos proxectos de alimentación
En relación con
– Os obxectivos do proxecto
– As estratexias utilizadas
– As actividades realizadas
– Os recursos asignados
![Page 35: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/35.jpg)
Avaliación dos proxectos de alimentación
A base da avaliación está no patrón alimentario municipal a mellorar como ferramenta de
futuro
![Page 36: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/36.jpg)
Avaliación dos proxectos de alimentación
¿Que se evalúa?O logro dos obxectivos
O desenvolvemento das actividades programadas
O custo-efectivide do proxecto
Se expresa en indicadores (nº ou %), p. ex:Nº participantes no obradoiro do centro de saúde que
modificaron a súa dieta
Nº de familias que aprenderon a planificar o menú
familiar
![Page 37: Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas ......Proxectos de Alimentación na Comunidade Ias Xornadas Concellos Saudables Novembro 2007 Ana Mª Martínez Lorente Servizo](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052521/60b1ee5235b01057547132ce/html5/thumbnails/37.jpg)
Begoña Alonso de la IglesiaOrlando Blanco IglesiasJesús A. Abel Fernández LópezMaría Jesús García BlancoIsabel García Dopico
Bernardo Seoane Díaz
Ana Mª Martínez [email protected]
Jesús Liñares MallónAna María Martínez LorenteMiriam Otero RequeijoJosé J. Pérez BoutureiraSergio Veiga Rodeiro
Moitas grazas pola súaatención