project manage mental bani an

8/6/2019 Project Manage Mental Bani An

1/38

Z H V I L L I M I I A F T S I V E T O J F - V E

Menaxhimi i projektit

QENDRA RAJONALE E MJEDISITpr Evropn Qendrore dhe Lindore


2/38


3/38

Shkruar nga

ERMIRA LUBANI

Redaktuar nga

ILDIKO SIMON dhe CERASELA STANCU

Z H V I L L I M I I A F T S I V E T O J F - V E

Menaxhimi i projektit

QENDRA RAJONALE E MJEDISIT

pr Evropn Qendrore dhe Lindore


4/38

sht REC

Qendra Rajonale e Mjedisit pr Europn Qendrore dhe Lindore (REC), sht nj organizat e pavarur,jofitimprurse, ndrkombtare, q punon pr prmirsimin e mjedisit n Europn Qendrore dhe Lindore.Misioni i REC sht mbshtetja pr zgjidhjen e problemeve mjedisore n Europn Qendrore dhe Lindoreduke nxitur bashkpunimin midis organizatave jofitimprurse, qeverive, biznesit dhe grupimeve tndryshme t interesuara pr mjedisin, duke mbshtetur shkmbimin e lir t informacionit dhe duke nxi-tur pjesmarrjen publike n procesin e vendim-marrjes pr shtjet e mjedisit.

REC si organizat u krijua n 1990, nga Hungaria, Shtetet e Bashkuara t Ameriks dhe Komisioni Europi-an. Sot jan 27 vende, qeverit e t cilave kan nnshkruar statutin e REC. REC ka zyrn e tij qendrore nHungari dhe sht i shtrir n t gjith Europn Qendrore dhe Lindore n 15 zyra shtetesh dhe zyrat n Kosove Banja Luka (Bosnje-Hercegovin).

Donator t REC jan Komisioni Europian dhe qeverit e shteteve t Shqipris, Belgjiks, Bosnje dheHercegovins, Bullgaris, Kanadas, Republiks eke, Danimarks, Estonis, Finlands, Francs, Gjer-manis, Italis, Japonis, Lituanis, Letonis, Hollands, Polonis, Sllovenis, Suedis, Zvicrs, Britanis sMadhe, Shteteve t Bashkuara t Ameriks dhe Srbia dhe Mali i Zi, si dhe struktura t tjera ndrqeveritaredhe institucione private.

E tr prmbajtja e ktij publikimi sht e mbrojtur me t drejtn e autorit 2002 Qendra Rajonale e Mjedisit pr Evropn Qendrore dhe Lindore

asnj pjes e ktij publikimi nuk lejohet t shitet n asnj form ose t riprodhohet pa lejen parapraket mbajtsit t s drejts s autorit.

ISBN: 963 9424 64 1

Botuar nga:Qendra Rajonale e Mjedisit pr Evropn Qendrore dhe Lindore

Ady Endre ut 9-11 , 2000 Szentendre, HungaryTel: (36-26) 504-000, Faks: (36-26) 311-294E-mail: [email protected] eb site: www.rec.org

Redaktimi: Steven Graning Faqosja Sylvia Magyar dhe Laszlo Falvay,Ilustrimi: Laszlo Falvay

Prkthimi: Mimoza Gjika Redaktimi: Mihallaq Qirjo dhe Alken Myftiu

T gjitha botimet e REC jan shtypur n letr t ricikluar ose n letr t prodhuar pa prdorimin eklorit ose t substancave me baz klori.


5/38

P R M B A J T J A

M E N A X H I M I I P R O J E K T I T 3

Material teorik rreth shtjes 5

Prshkrim i prgjithshm 7

Trajnimi i menaxherve t projekteve 10

Mjete Trajnimi 23

Mjeti 1: Mbledhsi i antikuarve 25

Mjeti 2: Udhzime t paqarta 27

Mjeti 3: Robott 28

Shembull i Programit t Takimit 29


6/38

M E N A X H I M I I P R O J E K T I T4


7/38


Material teorik rreth shtjes


8/38



9/38

Prshkrim i prgjithshmHyrje

Menaxhimi i nj projekti mund t duket si nj detyr e paprballueshme, e cilakrkon shum prvoj, njohuri dhe praktik pune. Shpesh kjo detyr mund t duket e

vshtir pr tu kuptuar ndjekur dhe plotsuar me sukses.N jetn e prditshme, n nj mnyr apo n nj tjetr, do njeri sht, gjat gjith

kohs, menaxher projektesh. Disa shembuj t ktyre projekteve t ndrlikuara t jetss prditshme jan:

Blerja e gjrave t ndryshme

Pastrimi i shtpis

Organizimi i nj ndeshjeje futbolli

Prgatitja pr nj provim Planifikimi i pushimeve, si dhe

Mbajtja e vetes dhe familjes me rrogn mujore

Kur i sheh me kujdes aktivitetet e msiprme, kupton se ata jan t gjith projekteku secili ka nga nj menaxher t tij, i quajtur menaxher projekti. Tek t gjith ktoaktivitete vrehen elemente t njjt me detyrat e zakonshme q duhen kryer pr t reali-zuar aktivitetin e planifikuar.

far sht nj projekt?Nj projekt sht:

prpjekje e orientuar drejt rezultateve praktike dhe konkrete

veprim i prqndruar n zgjidhjen e problemeve apo shtjeve relativisht t ndr-likuara.

veprim me objektiva t qarta dhe rezultate t pritshme

veprim i kryer gjat nj kohe t caktuar, me burime t kufizuara financiare, teknikedhe njerzore

veprim i planifikuar paraprakisht dhe i vlersuar n fund t tij.

A i prmbajn aktivitetet e msiprme kto elemente?Elementve t msiprm mund tiu shtohet fakti se projekti sht nj mundsi q

ndodh vetm nj her, pra nuk sht nj prpjekje q prsritet her pas here.Gjithashtu, nj projekt sht shkronja P m e vogl q qndron n fund t vargut:

PPP. Shkronja P q ndodhet n mes nnkupton Program, pra nj plan m i madh,m i shtrir n koh dhe m pak i drejtuar nga objektivat afatshkurtra. Shkronja P me madhe q qndron e para n kt varg, nnkupton Politikat e caktuara sektoriale oset organizats, q prgjithsisht jan drejtimet kryesore t prgjithshme ku do t ecetdhe q prvijojn kuadrin e veprimeve tona n t ardhmen.

far sht menaxhimi?Disa nga prgjigjet m n mod pr kt pyetje jan:

Man-age-ment(nga anglishtja menaxhim) 1) Veprimi, mnyra apo prvoja prmenaxhimin, vzhgimin ose kontrollin. -2) Personi apo njerzit q administrojn dhedrejtojn nj biznes t ngritur, nj organizat apo institucion (Burimi: American Her-itage Dictionary)

M A T E R I A L T E O R I K R R E T H S H T J E S



10/38

Prpjekja pr t planifikuar, organizuar dhe mobilizuar njerzit dhe burimet pr nj

qllim t caktuar. Procesi i ndrmarr prej dikujt apo disa individve pr koordinimin e veprimeve t t

tjerve, me qllim arritjen e rezultateve t prcaktuara, t cilat nuk mund t arrihenprej nj personi t vetm.

Menaxhimi nuk sht vese nj mjet relativisht i thjesht q na ndihmon pr t kri-juar faktort ndihms pr t patur sukses n veprimet tona.

far sht menaxhimi i projektit?Prgjigjja e sakt do t ishte kombinimi i t dy koncepteve: projekti prcakton

kuadrin pr objektivat e vendosura, rezultatet e pritshme dhe burimet e nevojshme njerzore, financiare, etj. Menaxhimi prmbledh arritjen e objektivave, ndjekjen e ecuriss puns gjat fazave t ndryshme t saj, dhe organizimin s bashku me ndarjen edetyrave.



FIGURA 1

ELEMENTT E PRKUFIZIMIT PROVA:

prpjekje e orientuar drejt rezultateve praktike Po, shum praktik dhe pr shumicn ton sht njdhe konkrete prpjekje e madhe.

veprim i prqndruar n zgjidhjen e problemeve N rastin e dhoms s fmijve prbn nj shtjeapo shtjeve relativisht t ndrlikuara. shum t komplikuar.

veprim me objektiva t qarta dhe rezultate t Po, shtpia duhet pastruar.pritshme

veprim i kryer gjat nj kohe t caktuar, me burime Po, asnjri nuk dshiron t humbas or t tra kufizuara financiare, teknike dhe njerzore duke pastruar shtpin, nj fshes me korent sht

nj ndihm teknike, ndrsa nj person shtes do tndihmonte pr ta mbaruar m shpejt.

veprim i planifikuar paraprakisht dhe i vlersuar Po, pastrimi rrall ndodh t jet i rastsishm dhen fund t tij t kryhet pa rn n sy.

nj mundsi q ndodh vetm nj her, pra h, do t dshironim t ishte kshtu, por edhe

sht nj prpjekje q nuk prsritet her pas here pastrimi i do dhome mund t shihet i ndryshmnga ai i herve t shkuara, p.sh. pastrimi i tremuajve m par.

3 PPP projekti sht pjes e nj programi, Si bhet pastrimi? Sa shpesh? far nnkuptonprogramet jan pjes e nj politike pastrimi i shtpis n vetvete? Kto pyetje i

takojn nivelit t programit. Mnyra e jetesskushtzon nivelin e politikave kuadrin eprogrameve dhe t projekteve.

nj mjet apo nj qllim? Pastrimi i shtpis sht nj shembull shum i mirpr t treguar se si arrihet qllimi i caktuar.

Projekti pr pastrimin e shtpis


11/38

Prse menaxhimi sht i rndsishm? Duhet t prmendim se asgj nuk bhet pr

hir t faktit se duhet br. Ne kemi nj synim t prgjithshm, nj politik t caktuar(mnyrn e jetess, mnyrn e trajtimit t shtjeve t caktuara, qllime afatgjata, etj),disa programe dhe shum projekte. Menaxhimi i projektit sht vetm nj mjet, nj listmetodash dhe teknikash, t cilat na ndihmojn t arrijm qllimin dhe objektivat tona.

Figura 1 paraqet shembullin e pastrimit t shtpis pr t par sa prputhet ky veprimme prkufizimin e projektit.

Pasi treguam se menaxhimi i projektit nuk sht ndonj gj aq e madhe, dhe se dokush mund ta bj at, shtrojm pyetjen: Prse duhet t msojm pr t?

Prgjigjet e ksaj pyetjeje vijojn m posht duke prdorur shembujt e dhn mpar:

dokush mund t luaj futboll, por t luash n skuadr dhe t shnosh gola krkonpraktik, taktik dhe drejtim t mir.

Pastrimi i shtpis nuk sht nj gj aq e leht ky veprimin sht dika m shum

sesa fshi ktu e atje.

Blerja e sendeve t nevojshme mund t jet edhe humbje kohe kur harxhojm shumpara pr gjra t panevojshme

dhe t jetuarit me rrogn mujore prbn nj art m vete.

Sigurisht q ky manual nuk i drejtohet shitsve dhe pastrueseve t shtpive, pormenaxherve t projekteve t organizatave jofitimprurse mjedisore (OJF). Meq kon-cepti i menaxhimit t projektit nuk sht nj koncept i ri, dshirojm t theksojm disaprej aspekteve praktike dhe t japim disa metoda dhe mjete q lehtsojn punn emenaxherve t projekteve.

Objektivi i ktij udhzuesiKy udhzues jep t dhna dhe veprimtari t mundshme pr t ndihmuar nj trajnerq t:

njoh konceptin e menaxhimit t projekteve

prmirsoj aftsit e pjesmarrsve pr t planifikuar, zbatuar dhe vlersuarprojektet

ndihmoj, duke dhn prvojn e tij, n zhvillimin e strategjive,

przgjedh mekanizma dhe fitoj aftsit e krkuara pr zbatimin me efektivitet tprojekteve

jap aftsit teknike t nevojshme pr t planifikuar drejt.

Aftsi pr tu zhvilluarPas prfundimit t suksesshm t aktivitetit t trajnimit t bazuar n kt udhzues,

pjesmarrsit do t jen n gjendje t ndrmarrim dhe kryejn analiza t kujdesshme tnevojave t mjedisit, ndikimit t projekteve t mundshme dhe njohjen e kapaciteteve torganizats s tyre. Ata do t msojn disa mnyra se si mund t rrisin efektivitetin dherendimentin menaxherial t tyre.




12/38



Prmbajtja

Ky udhzues sht ndrtuar pr t paraqitur disa nivele t analizs, planifikimit, zba-timit, vlersimit dhe raportimit. Ai prmban prkufizime, shpjegime t detajuara dhe

veprimtari t menduara pr t paraqitur dhe prforcuar konceptet dhe aspektet praktikete menaxhimit t projekteve mjedisore.

Dhnia e trajnimitKy udhzues duhet prdorur i kombinuar me veprimtarit e prshkruara n Mjetet

e trajnimit. Pjesa m e madhe e prmbajtjes s udhzuesit sht prgatitur n mnyr ttill q t prdoret si material pune ose material pr studim t pavarur gjat seksionevet trajnimit. Trajneri mund t bj ndryshime dhe prshtatje t mundshme sipas kushtevespecifike dhe kohs n dispozicion pr aktivitetin e trajnimit.


13/38



Trajnimi i menaxherve t projekteveMenaxhimi i projektitCikli i projektit

N kt pjes do t theksojm fazat m t rndsishme t ciklit tprojektit nga ajo e planifikimit deri tek vlersimi prfundimtar.

Krijimi i ciklit t projektit sht nj aftsi shum e rndsishme.Shumica e organizatave t shoqris civile punojn n mnyr t

vazhdueshme dhe jetojn n saj t projekteve t zhvilluara para-lelisht, ndjekin njri-tjetrin apo mbivendosen. Idet pr nj projekt tri mund t lindin n momentin kur nj projekt sht duke u mbyllurduke br q nj projekt t ndiqet prej nj tjetri. Cikli i projektit ven-dos linjat kryesore t do projekti duke shmangur lnien jasht telementve t ndryshm t tij. Pjest prbrse t ciklit t projektitgjenden n kutin anash faqes.

Analiza e nevojavedo projekt fillon me nj ide. Prpara hedhjes s hapit tjetr drejt

zhvillimit t projektit, menaxheri i tij dhe grupi i puns duhet t men-dojn dhe kryejn nj vlersim t gjendjes. Pr kt sht i rnd-sishm vlersimi i dy elementve kryesor: nevojat dhe mjedisi.

Vlersimi i nevojave mbshtetet n parimin se projekti nuk shtt bjm dika se duhet br, por veprimtari pr t arritur njqllim t caktuar. Figura 2 paraqet elementet e vlersimit t nevojavesipas nj kuadri t prgjithshm social.

sht e rndsishme t kujtojm se ka dy lloje projektesh:

Reaktive: q krkojn t zgjidhin nj problem ekzistues dhe

Proaktive: q krkojn t ndryshojn gjendjen pr t shmangur probleme n tardhmen

GJENDJA E PRGJITHSHME SOCIALE

Analiznsociale

Kushtetekonomike

Gjendjen egrupeve t

synuara

Analiznpolitike

Analizn eproblemit

Analiza e nevojave prfshin

FIGURA 2

Analiza e nevojave prfshin

Fazat e ciklit t projektit

Analiza enevojave

Qllimi dhe objektivat

Strategjia dhe metodika

Plani i aktiviteteve

Zbatimi

Vlersimi Vazhdimsia


14/38

N kt faz u duhet dhn prgjigje pyetjeve t mposhtme:

Cilt jan antart e grupit t synuar apo prfituesit?

A ka nevoj pr kt projekt? A prmban projekti nevojat e vrteta t komunitetit?

A e pranon komuniteti problemin n fjal? A e mirpret komuniteti kt projekt? Cilasht zgjidhja e problemit sipas tyre?

Cilat jan mundsit pr kt projekt? far t rejash sjell ky projekt?

far do t ndryshoj zbatimi i ktij projekti?

Kjo analiz e nevojave do t jet nj prballje e mir me idet tona: ose do ti forco-j ato, ose do t na detyroj t rishikojm edhe nj her logjikn e ngjarjeve. Vlersimii kushteve dhe mjedisit rrethues ndihmon t shohim nivelet e ndryshme t problemitn mjedisin rrethues, t cilat kan ndikim n menaxhimin dhe suksesin e projektit.

Ka tre nivele t vlersimit t kushteve dhe mjedisit rrethues: n nivelin e organizats,mikromjedisit dhe makromjedisit.

Organizata jon:A i kemi kapacitetet e duhura dhe dshirn?

Burimet njerzore, financiare dhe teknike

Vendimmarrja (kush? dhe si?)

Kultura e puns n organizat

Projekte t tjera

Strategjia, prputhshmria me misionin e organizats

Mikromjedisi:A sht i gatshm komuniteti rreth nesh t prfshihet drejt-

prsdrejti n projekt?

Burimet (dhurues t mundshm ose klient)

Kontaktet

Mjedisi social dhe kulturor

Informacioni

Makromjedisi:Cilat jan shtjet e nj niveli m t lart qduhen marr n konsiderat?

Sociale

Politike

Ekonomike Ligjore

Planifikimi i projektitPrcaktimi i qllimit

Nga analiza e nevojave kuptojm prse projekti sht i rndsishm. Tani shtmomenti t prcaktojm: Kujt i shrben projekti?; far do t arrij projekti?; dhe Prseduhet ai?. Shkurtimisht mund t themi se: Cili sht qllimi i projektit?

Objektivat duhet t jenSMART

Specifike

(T) Matshme

(T) Arritshme

(T) Realiste

t - T prcaktuara n koh




15/38



Qllimi sht nj fraz e prbr prej nj fjalie, i cili prshkruan imazhin e nj t

ardhme t mundshme, e cila mund t arrihet nse punohet pr kt gj. Qllimi nuk pr-mend afatet kohore dhe aktivitetet e projektit. Ai nuk duhet t ndryshoj gjat periudhss zbatimit t projektit, meqnse ndryshimi i tij mund t sjell ndryshime t kon-siderueshme pr t gjith projektin.

Prcaktimi i objektivaveShpesh projekt-idet ndrtohen n baz t nevojave, mungess s burimeve apo

rreth problemeve ekzistuese pa u prqndruar n hollsit e tyre. N fillim t puns sonna duhet t fokusohemi n detyrat konkrete prmes copzimit t qllimit n objektiva.

Objektivat rrjedhin prej qllimit t projektit, ku do objektiv formulohet n nj frazme nj fjali. Ata paraqesin qartsisht hapat npr t cilat duhet t kaloj projekti deri nfund t zbatimit t tij. N mnyr q t arrihet do objektiv, duhen renditur aktivitetet eprojektit n trajtn e nj serie. Sa m i vogl t jet numri i objektivave t projektit aq mpak e komplikuar sht pema e aktiviteteve t projektit.

Nj objektiv SMART (shihni kutin n faqen e mparshme) mund t shndrrohet naktivitete dhe arritje specifike. Sa m abstrakt t jet nj objektiv, aq m e vshtir do tjet matja e suksesit t puns son. Menaxhert duhet ti diskutojn objektivat e projek-tit me t gjith grupin e puns, grupet e synuara, partnert dhebashkpuntort. Objektivat duhet t jen t kuptueshme dhe tpranueshm pr ata q do t punojn pr arritjen e tyre.

sht e rndsishme t sqarojm dika rreth treguesve t suk-sesit. Treguesit e suksesit jan mjete t vzhgueshme, empirike dheobjektivisht t matshme q prbjn bazn pr matjen e efektivitetitt puns s kryer dhe vlersuar projektet. Ata jan parametrat endryshimit ose t matjes s rezultateve t arritura, q tregojn se derin far niveli jan prmbushur objektivat e projektit. Treguesit esuksesit ndihmojn n paraqitjen e nj procesi transparent vlersimi pr arritjet e projektit

q n fillim t planifikimit t tij.Treguesit e suksesit prcaktohen m leht pr detyrat e matshme nga ana sasiore. Pr

shembull, sht e leht t tregohet nse jan drguar apo jo 25 letra n adresa tndryshme. Detyrat cilsore jan m t vshtira pr tu matur. Kshtu pr shembull shtm e vshtir t vlersohet nse letra sht shkruar n cilsin e duhur.

Pr disa nga treguesit e suksesit mund t diskutohet dhe bihet dakort paraprakisht medonatorin dhe grupet e synuara n mnyr q t unifikohet ajo far pritet nga aktivitetetdhe rezultatet e projektit.

Analiza e gjendjesN kt faz t prgatitjes s projektit, pyetjet m t rndsishme jan rreth strukturs

organizative q duhet t ngrihet pr kt projekt dhe madhsis e shtrirjes s saj.Paralelisht me diskutimin rreth pikave t msiprme, kshillohet t bhet gjithashtu

edhe nj analiz e e burimeve. Forma m e thjesht sht analiza SWOT, e cila tregonndikimet pozitive dhe negative t projektit: prshkrim i anve t forta t organizats,anve t dobta, mundsive dhe rreziqeve.

Strategjia dhe metodikaStrategjia prmban hapat kryesor t planit t menaxhimit t vendosura sipas nj

rrjedhe logjike me qllim arritjen e objektivit ose objektivave t vendosura. Przgjedhjae ksaj apo asaj strategjie bhet pasi t jet vendosur se cili sht qllimi i projektit.

Prcaktimi i strategjis bhet prmes:

renditjes s nj numri strategjish t mundshme

vlersimit dhe testimit nse grupi i synuar e kupton procesin e sugjeruar.

Nj strategji tregon sesimenaxhimi synon t arrijobjektivat e vendosura


16/38

Metodika sht procesi sipas t cilit grupi i puns trajton objektivat e vendosura. Ajo

mund t ket shum forma, por kurdoher duhet t siguroj arritjen e rezultateve t prit-shme brenda kohs s planifikuar.Metodika e przgjedhur duhet t reflektoj konceptin e prgjithshmt projektit,

si dhe misionin e organizats. Pr shembull, shumica e organizatave mjedisore nuk dot przgjidhnin nj metodik q vret grabitqart natyror pr t ruajtur nj lloj trrezikuar pr tu zhdukur.

Metodikat e puns jan mnyra sesi do t zbatojm aktivitetet e ndryshme pr tarritur objektivat e vendosura ose pr t prmbushur nj hap t projektit. sht shum erndsishme q njerzit e tjer ose partnert ta kuptojn metodikn dhe strategjin e pro-jektit t dhn.

Vendosja e parametrave dhe afateve kohore (koha, mjetet financiare, burimet)Si u theksua m sipr, projektet jan t kufizuara n kohzgjatjen e tyre. Sipas

mnyrs tradicionale, n llogaritjen e kohzgjatjes s do veprimtarie prfshihen edhevshtirsit e paparashikuara. Afatet kohore duhen diskutuar dhe rn dakort parapra-kisht me grupin e puns s projektit. Menaxhert e zgjuar mbajn gjithmon afatekohore sekrete, duke shpresuar m t mirn, por duke parashikuar m t keqen.

Buxheti i projektit paraqet asetet e ngurtsuaradhe shpenzimet e personelit, sbashku shpenzimet e drejtprdrejtapr zbatimin e projektit. Sikundrse n rastin eafateve kohore, duhet t prgatisim rastin pr skenarin m t mir q mund t ndodhme kushtet financiare m ideale, por duhet t prgatitemi edhe pr skenarin m t keqme nj buxhet minimal, por ende t mjaftueshm pr zbatimin e projektit. Prgatitja ebuxhetit ndihmon n shkrimin e projektit dhe ndihmon pr afrimin e mbshtetsve ttjer n t ardhmen.

Mnyra e vendimmarrjes, detyrat, rolet, prgjegjsitNdonse financimi sht nj pjes e domosdoshme e do projekti, grupi i puns dhe

rrjeti i bashkpuntorve jan shum m t rndsishm pr suksesin e prgjithshm tprojektit. Prkushtimi, prvoja dhe prpjekjet e tyre jan vendimtare pr fatin e projek-tit. sht e rndsishme q t diskutohen paraprakisht far pritet dhe cilat janprgjegjsit e gjithsecilit, sepse pritjet e paprcaktuara mund t shkaktojn keqkup-time serioze, konflikte dhe probleme personale q mund t ngadalsojn ecurin e pro-jektit ose ta ojn deri n dshtim t plot. Kuadri i detyrave, marrveshjet e punsimitdhe metodika pr kontrollin e cilsis nuk jan t rndsishme vetm pr organizatatfitimprurse!



FIGURA 3

Planifikimi e lejon nj organizat ti jap form tardhmes dhe jo ta pranoj at pa kushte

Planifikimi sht nj mundsi pr t koordinuarveprimet dhe shkmbyer mendime n nivele tndryshme t organizats

Prmes planifikimit organizata i prkushtohetveprimeve

Planifikimi i lejon menaxhert t prqndrohen ndetyrat m t rndsishme dhe urgjente.

Planifikimi i jep menaxherve pamjen e plot dhet sakt t projektit

Grupi i puns i prfshir n procesin e planifikimitdo t punoj duke pasur nj kuptim m t plotdhe m t sakt rreth asaj far po kryen

Planifikimi parashikon burimet e nevojshme prveprimtarit e projektit

Prse nevojitet nj plan?


17/38

Menaxheri i projektit sht i pari mes t barabartve, veanrisht n procesin e

dhnies s prgjegjsive dhe ndarjes s detyrave. Gjithmon mbetet e rndsishme tdiskutohet sesi duhet ndar informacioni: madje edhe zhvillimet teknologjike si postaelektronike mund t shkaktoj probleme nse nuk jan prcaktuar qart kush?, kur?,far? dhe si?

PlanifikimiDo t ishte joefektive pr nj menaxher t punonte pa nj plan. Figura 3 rendit shum

mnyra se si planifikimi efektiv mund t prmirsoj cilsin e projektit. Figura 4 tregonsesi planifikimi mund ti jap prgjigje disa pyetjeve specifike.

Menaxhert e kan planifikimin detyr parsore t tyre. N fakt disa menaxher eshohin planifikimin si funksionin e par menaxhues dhe mendojn se organizimi dhemonitorimi jan funksione dytsore.

Ndrmjet shum pyetjeve t rndsishme menaxhert duhet tiu prgjigjen dy prejtyre: far duhet kryer? dhe Si?

Funksioni planifikues u krkon menaxherve t marrin vendime rreth elementve trndsishm t projektit t tilla si objektivat, veprimet, burimet dhe procesin e zbatimit.

Si e fillon nj menaxher procesin e planifikimit? Shum specialist jan dakort memendimin se brja e shum pyetjeve grupit t puns mund tu jap zgjidhje menjhershum prej detyrave t menaxherit. Figura 4 prmban nj list t gjat pyetjesh q duhettu jap prgjigje nj menaxher rreth objektivave t projektit, veprimeve, burimeve dheprocesit t zbatimit.

Zbatimi i projektitZbatimi i projektit sht procesi prmes s cilit vihen n jet planet e prgatitura.

Duke u kthyer srish n shembullin e pastrimit t shtpis, ku sht procesi i larjes srrobave, fshirjes s dyshemes dhe marrjes s pluhurave.

Sfidat me t cilat prballet menaxhimi i projektit jan:

mbajtja parasysh e objektivave t projektit

dokumentimi i projektit

grumbullimi dhe shprndarja e informacionit

koordinimi dhe organizimi

respektimi i afateve kohore

marrja e vendimeve

monitorimi dhe vlersimi

mbajtja e kontakteve me partnert

dhnia e prgjegjsive

krijimi i atmosfers s puns dhe personeli, manaxhimi i burimeve njerzore

do gj tjetr q mund t shfaqet ose lind gjat procesit t zbatimit

Monitorimi i t gjith ktyre detyrave krkon aftsi dhe prkushtim. Ndonse sipasnj thnieje vetm budallai kontrollon gjrat kur jan n rregull, ndrsa gjeniuparashikon edhe kaosin, e vrteta sht se mbajtja e gjrave nn kontroll krkon shumtalent sidomos kur jan t prfshir shum njerz dhe duhet grumbulluar dhe shprndarinformacion.

N vijim do tju paraqesim disa mjete t dobishme pr t mbajtur gjendjen nn kon-troll.




18/38



FIGURA 4

Objektivat Cilt do t jen objektivat e przgjedhur?

Cila sht rndsia e do objektivi n raport met tjert?

Si jan t lidhur objektivat me njri-tjetrin?

Kur do t prmbushet secili objektiv?

Si do t matet do objektiv?

Cili person apo njsi organizative sht prgjegjspr objektivat?

Veprimet Cilat jan veprimet m t rndsishme t cilat ndikjnn arritjen e suksesshme t objektivave?

Cilat jan informacionet q ka organizata pr secilinveprim?

Cila sht teknika e duhar pr t parashikuar cilat dot jen veprimit e rndsishme n t ardmem?

Cili person apo njsi orgasnizative sht prgjegjs

pr veprimet?Burimet far burimesh duhen parashikuar n kt plan?

Cila sht varsia e burimeve t ndryshme nganjri-tjetri?

far teknikash duhen prdorur pr prgatitjene buxhetit?

Cili person apo njsi organizative shtprgjegjs pr prgatitjen e buxhetit?

Processi A e ka organizata pushtetin e mjaftueshm przbatimit zbatimin e ktij plani?

A ka nevoj pr vendime t politiks s organizatspr zbatimin e ktij plani?

Sa t drejta, tolerante, realiste, etike, dhe t shkruaraqart jan vendimet e organizats?

Cili person apo njsi organizative do t ndikohetnga vendimet e organizats?

shtje t planifikimit menaxhues

sht erndsishme tbni pyetjet e

duhura pr doelement tplanit


19/38

S U B T I T L E : M A I N T I T L E

P R O J E C T M A N A G E M E N T 17

Semestri 1 Semestri 2 Semestri 3 Semestri 4

Veprimet Shta Tet Nen Dhje Jan Shku Mar Pri Maj

FAZA E VLERESIMIT T NEVO JAVE

Plani logjik sipas grafikut Gantt

Hartimi i pyetsorve per

prindrit dhe msuesit

Shprndarja e pyetsorveGrumbullini dhe analizimi ipyetsorve

FAZA STUDIMORE

Vzhgim nsh skolla t tjera

Vlersimi i programeve tngjashme

FAZA PZANIFIQUESE

Takim me prindrit

Diskutim me fakultetin

Shkrimi i propozimit

Miratimi i planit nga komiteti

FAZA E ZBATIMIT

Takim me dhuruesit

Aplikimi pr fonde

Punsim personeli

Prfehirja e studentve

FAZA ANALIZUESE

Vzhgimi i t dhnave

Testimi i studenteve, prindrve,msuesve

Hartimi i raportit

Paraqitja e rezultateveprfundimtare drejtuesve tshkolls

Analizimi i t dh nave ekzistuese

FIGURA 5


20/38

Grafiku Gantt

Grafiku Gantt sht krijuar si nj mjet ndihms n menaxhim pr t mbajtur nn kon-troll lidhjet e ndrsjellta t aktiviteteve t projektit. Figura 5 dhe 6 paraqesin dy forma tgrafikut Gantt. N t dy rastet tregohet:

koncepti i grafikut Gantt

si mund t paraqiten skematikisht detyrat e ndrlikuara t menaxhimit t projektit

se nj menaxher i mir projektesh prgatit grafik Gantt t thjesht pr mos humburn detajet e teprta.

N shum raste, mund t jet e dobishme edhe nj tabel e thjesht si ajo e treguarn figurn 7. Veprimet shpesh jan t varura nga njri-tjetri. Figura 8 paraqet se si mundt prfshihen n tabel edhe afatet kohore t veprimeve t ndryshme. Ky mjet praktiklejon menaxhert t mbajn nn kontroll shum veprimtari q jan t lidhura mes tyre

dhe krkojn koh pr tu zbatuar nga grupi i puns s projektit. Kur i njjti person apogrup pune duhet t punoj n dy projekte t ndryshme njkohsisht, menaxheri duhett vendos se cili prej tyre sht m i rndsishm.

N kt grafik mund t vzhgojm:

nj plan pune t shtrir n koh

afatet kohore kur pritet nj rezultat i caktuar

afatet kohore kur duhet dhn apo marr dika (varsit brenda strukturs s pro-jektit)

nj renditje t qart t detyrave

Ndr t tjera, e rndsishme sht vendosja e nj date t sakt pr fillimin dhe pr-fundimin e projektit. Prgatisni nj tabel t plot t aktiviteteve dhe afateve kohore pr

veten tuaj, edhe sikur publiku t krkoj t shoh vetm pjes t veanta t tij. Prpiqunit mos planifikoni shum aktivitete gjat t njjts periudh kohore, sepse mund tshfaqen probleme pr monitorimin dhe ndarjen e burimeve t projektit.

Nj plan pune i mir pune duhet paraqitur dhe specifikuar edhe n termat financia-r. Menaxheri duhet t przgjedh at lloj buxheti, i cili i prshtatet m mir nevojave tplanifikimit t organizats.

Qllimi, objektivat dhe planet e projektit nuk jan pjes t ndara nga procesi i mena-xhimit t projektit. Ata jan tepr t ndrvarur dhe t pandar nga njri-tjetri. sht ekuptueshme se objektivat e qart dhe t kuptueshm jan shum t rndsishm prmbarvajtjen e projektit.




21/38



Semestri 1 Semestri 2 Semestri 3 Semestri 4

Hapat e projektit Jan Shk Mar Pri Maj Qer Kor Gus Sht Tet Nen Dhj

Planifkimi i zhvillimit t projektit

Vlersimi i nevojave t tregut

Prpunimi i ides rrethproduktit

Fillimi i ciklit te zbatimit

Prodhimi

Vlersimi i testimeve meprdoruesit

Nxjerrja e versionit alfa

Faza 1: vlersimi i standartitt cilesis

Korrigjimi i problemeve t alfa

Nxjerrja e versionit beta

Faza 2: vlersimi i standartitt cilesis

Korrigjimi i problemeve t beta

Prgatitja e etikatave t kutivedhe CD ve

Fillimi i fushats s avancuar t

marketingut

Prgatitja e produktit

Testimi prfundimtar i standarditt cksis

Nxjerrja e versionit prfundimtar

Prodhimi dhe paketimi

Pik kritike 1 Pik kritike 2 Pik kritike 3

FIGURA 6


22/38

Kuadri logjikS fundi, matrica e kuadrit logjik n formn e tabels s puns, ose logframe sht

nj mjet i prgatitjes s projektit dhe i menaxhimit. Duke renditur objektivat sipas rnd-sis s tyre dhe duke i krkuar planifikuesve t prcaktojn se cilat mund t jen rreziqetdhe supozimet q mund t ndikojn ekzistencn e vet projektit, kuadri logjik prbnnj mjet pr kontrollin e logjiks s brendshme t planit t projektit. Gjat gjetjes streguesve objektivisht t verifikueshm t suksesit dhe mjeteve t verifikimit, planifiku-esit duhet t mendojn si do t monitorojn dhe vlersojn projektin q n fillim t tij.

Kuadri logjik ndihmon t ndrtohet logjika e brendshme e projektit. Ai ndihmonprocesin e prcaktimit t qllimeve, objektivave dhe veprimtarive t projektit si dhe i jepdor menaxherit pr tu prballur m supozimet. Duke i vendosur elementt e ndryshmsipas rrjedhs logjike ky mjet ndihmon t kuptohen m mir ndrlidhjet midis tyre.Prmes gjetjes s treguesve t suksesit t verifikueshm objektivisht, ai lidh elementt eplanifikimit me ata t zbatimit duke siguruar monitorimin q n fazat e para si dhe gjatecuris s mtejshme t projektit. Teknikisht, kuadri logjik paraqitet me nj tabelmatrice, n t ciln vendosen t gjith elementt e projektit dhe ku lidhjet logjike zbulo-hen duke kaluar nga qeliza n qeliz, nga posht-lart dhe nga e majta n t djatht.

Kuadri logjik i paraqitur n Figurn 9 sht nj mjet i mir pr projektet e vogla tOJFve, por meqnse Bashkimi Evropian e ka futur at n prdorim gjithnj e m shum,sht br i domosdoshm studimi i tij n thellsi. Grafiku i mposhtm sht vetm njpjes e vogl treguese pr kt mjet, sepse prshkrimi i detajuar i tij shkon deri n 60faqe. M shum informacion mund t gjeni n kt faqe n internet:



FIGURA 8

Dita 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Veprimtaria A

Veprimtaria B

Veprimtaria C

Veprimtaria D

Veprimtaria EVeprimtaria F

Renditja sipas rndsis dhe kohs

FIGURA 7

far duhet Si dhe kush Kur? Ku? Rezultatet Treguesit Buxhetibr? do ta bj? e suksesit

Tabela e monitorimit t projektit


23/38

Menaxhimi i burimeve

Nj ndr detyrat m parsore t nj menaxheri sht gjetja e burimeve t nevojshmepr t kryer punn. Burimet mund t jen financiare, materiale, teknike ose njerzore.

Burimet financiarefar sht buxhetimi? Fjalori Webster jep nj numr t madh prkufizimesh, ndr

t cilat m i prshtatshmi pr rastin ton sht: nj shum t hollash gjendje, t krkuaradiku ose dikujt, apo t lna mnjan pr nj qllim t caktuar. Buxhetimi nuk sht njshtje e re. Ai sht vlersimi juaj rreth far keni gjendje, ose far do t merrni ngadiku/dikush, dhe sa mendoni t shpenzoni pr dika.

Prse nevojitet buxhetimi?Si u theksua m par, buxheti sht nj paraqitje e qart e burimeve financiare t

nevojshme pr t zbatuar planin e aktiviteteve. Para s gjithash, ky informacion krko-

het nga dhuruesi pr ta miratuar dokumentin e projektit. Zakonisht midis dhuruesit dheorganizats zbatuese nnshkruhet nj marrveshje q paraqet se aktivitetet e paraqituran projektin e propozuar do t kyhen prej grupit t puns brenda nj kohe tprcaktuar dhe me nj shum t prcaktuar t hollash.

sht n interesin e t dy palve, t dhuruesit por edhe t organizats q projekti tzbatohet n prputhje sa m t plot me kt marrveshje. Sa m i sakt dhe i menduardrejt t jet buxheti sipas aktiviteteve dhe shpenzimeve realiste t pritshme, aq m tleht do ta keni pr tiu prmbajtur marrveshjes me dhuruesin.

Buxheti luan nj rol shum t rndsishm n t gjith procesin e menaxhimit. Njbuxhet i prgatitur keq on n shum probleme gjat fazs s zbatimit t projektit. Pr tprgatitur nj buxhet t mir duhet t shohim me kujdes se far burimesh do t nevo-jiten pr ta zbatuar projektin, sasin e nevojshme pr do z, kohn kur do t na nevo-



Treguesit e suksesitobjektivisht tverifikueshm

Burimet everifikimit

Supozime

Qllimi iprojektit

Objektivat eprojektit

Rezultatet epritshme

Veprimtarit Mjetet Kostos

Parakushtet

FIGURA 9

Tabela matric e kuadrit logjik


24/38

jiten dhe sa do t kushtoj secili prej tyre, duke prfshir edhe efektet e mundshme q kaprojekti si rezultat i rritjes s inflacionit. Pr t mbajtur llogari t sakta dhe raportuar leht saher q krkohet, sht e rndsishme t prgatitet nj buxhet i veant pr do veprimtarit parashikuar n projekt.

Menaxhimi i burimeve njerzoreMenaxhimi i njerzve sht nj sfid e madhe dhe nj detyr e vshtir n punn e

menaxherve. do person sht i ndryshm nga t tjert dhe ndonse shum teori rrethmotivimit mund t parashikojn sjelljen e njerzve n pjesn m t madhe t kohs, ato nukjan shum t dobishme kur duam t parashikojm se far do t bj dikush n nj situatt caktuar. Arti i menaxhimit sht t kuptuarit e kufizimeve q ka teoria dhe aftsia pr tmodifikuar parashikimet kur kjo gj sht e nevojshme.

Menaxhimi i burimeve njerzore mund t prshkruhet si procesi i gjetjes s numrit t

prshtatshm t njerzve t kualifikuar pr nj pun t dhn n nj koh t caktuar. Mtej, ai quhet pjes e procesit t prmbushjes s objektivave t vendosura prmes krkimit,mbajtjes, zhvillimit dhe prdorimit t sakt t burimeve njerzore brenda organizats. Krki-mi i njerzve t aft, t talentuar dhe t motivuar sht pjes e rndsishme e menaxhimitt burimeve njerzore.

Menaxhert duhet t zbulojn far aftsish ka brenda organizats prmes vzhgimevedhe studimeve t ndryshme. Kur kto aftsi mungojn menaxhert duhet t vendosin prt kryer kurse kualifikimi pr personelin ekzistues ose punsimin e punonjsve t rinj nmnyr q kjo mangsi t mos bhet penges pr ecurin e puns. Figura 10 paraqetndryshimin midis menaxherve t suksesshm dhe atyre efektiv. sht e kuptueshme sejo t gjitha pengesat mund t kaprcehen n kt mnyr, megjithat menaxhert duhet tmbajn parasysh se kshillat e msiprme mund t jen t dobishme n shum raste.

Mbshtetur tek informacioni i grumbulluar, menaxhert mund t ndrtojn nj programaktiv zhvillimi, i cili prfshin kualifikimin, arsimimin dhe prgatitjen e prgjithshme t grupit

t puns pr punn e tanishme dhe at t ardhshme.

Planifikimi dhe improvizimiN nj rast fatlum, kur puna ka mbrritur n mes t zbatimit t planit, menaxhert kan

prgatitur plane t mira pune, grafik dhe argumentime t ndryshme; grupi i puns punonsi duhet dhe dokush sht i knaqur. Pavarsisht nga ky rast, menaxhert duhet t jent prgatitur edhe pr rastin kur mund t jen t pafat. Aftsia e veant e menaxherveduket kur nevojitet ti prshtaten kushteve t pafavorshme me zgjidhje krijuese se sa me rec-eta t ngurta dhe t pandryshueshme. Ndonse disa njerz din ti menaxhojn situatat stre-suese m mir se disa t tjer, dokush mund t prmirsoj aftsit e veta pr t menax-huar situata krize dhe stresi duke ndjekur disa rregulla t thjeshta.

Dhnia e mendimeve dhe komunikimi jan gjra t thjeshta dhe t parat q duhen zbat-



FIGURA 10

A jan menaxhert e suksesshm t ndryshm ngamenaxhert efektiv? Shumica e specialistvemendojn se ka ndryshime t mdha midis ktyre dykategorive.Menaxher t suksesshm konsiderohen ata t ciltjan ngjitur shpejt n hierarkin e organizats.Menaxher efektiv quhen ata q kan patur rezultate

t larta n punn e njsis s tyre si n aspektin sasiorashtu edhe n at cilsor duke krijuar nj atmosfer tmir pune dhe knaqsie tek punonjsit e tjer. Kuqndron ndryshimi? Menaxhert efektive (ata qkrkojn q puna t bhet!) shpenzojn m shumkoh pr komunikimin mes punonjsve dhe mena-xhimin e burimeve njerzore.

Fokusi i menaxhimit


25/38

uar. Kujtoni se kur gjrat marrin pr keq, sht krejt e natyrshme q njerzit t

kalojn n pozit mbrojtse pr punn e br prej tyre. Kjo mund t oj q n disa rasteata t mbulojn edhe gabimet e kolegve t tjer. Krijimi i nj atmosfere ku punonjsitndjehen mir dhe kan besim tek drejtuesit e tyre krkon koh. Tregohuni tkujdesshm q organizata juaj t krijoj n mnyr t vazhduar nj atmosfer t till kupunonjsit flasin lirshm dhe hapur. Kur ndesheni me nj situat krize, dokush ngrupin e puns duhet t prqndrohet n kaprcimin e ksaj situate t vshtir.

Komunikoni me mbshtetsit tuaj. Nse problemet ndikojn n zbatimin dhe suk-sesin e projektit, sht mir ti paralajmroni mbshtetsit tuaj q n fillim. Organizatatmbshtetse dhe personat e veant jan partner dhe jo armiqt tuaj.

Mbyllja dhe vlersimiShum organizata mendojn n mnyr t gabuar se nj projekt

prfundon me zbatimin e veprimtaris s fundit t planit t puns;megjithse projekti nuk quhet i prfunduar derisa t kryhet vlersimii tij, mbshtetsit t ken miratuar raportin e tij dhe dosjet e doku-mentacionit t jen mbyllur.

Rrall ndodh q antart e grupit t puns t prgatisin me qejfdokumentacionin prmbylls t projektit, shkruajn dhe redaktojnraportet e aktiviteteve dhe ata financiar. Kjo faz nuk sht krijuesedhe aktive, ajo sht m tepr nj faz e mrzitshme, s cils i duhetkushtuar e njjta rndsi. Mund t jet m e leht pr ju, nse kjo fazkonsiderohet si nj hap i rndsishm pr nj projekt t ardhshm.

Vlersimet nuk kryhen vetm n fazn prmbyllse t projektit.sht mir t kryhen:

vlersime sipas fazave apo t ecuris s projektit gjat do faze trndsishme t tij, t cilat ndihmojn n ndreqjen dhe prshtatjene nevojshme t projektit.

vlersimin prfundimtar n fund t projektit

vlersime t vazhdimsis pas disa muajsh deri n nj vit nga pr-fundimi i projektit

pas nj periudhe kohe, sukseset dhe msimet e nxjerra mund tshrbejn pr t shtuar aspekte t reja n projektet e ardhshmedhe zhvillimin e organizats.

RaportimiRezultatet e vlersimit mund t futen si pjes e raportit prfundimtar, t cilit mena-

xheri i projektit ja paraqet mbshtetsit t projektit. Raporti sht i prbr nga dy pjes:pjesa prshkruese e veprimtarive dhe raporti i shpenzimeve financiare.Raporti prshkrues i veprimtaris s projektit duhet t jet nj prfaqsim besnik i

ecuris dhe zhvillimit t projektit. Megjithat prmbajtja duhet t jet e prmbledhur dhebrenda tems, duke u prqndruar n pikat pr t cilat nj person i jashtm mund t ketinteres, si pr shembull mbshtetsi apo dhuruesi i projektit. Struktura e raportit pr-shkrues t veprimtarive paraqitet n kutin anash faqes.

Raporti i shpenzimeve financiare duhet t tregoj qart dhe me prpikmri pr-dorimin e t gjith fondeve t projektit. Mnyra m e thjesht sht krahasimi i buxhetitt planifikuar me shpenzimet e kryera. Pr zrat e buxhetit ku ndryshimi sht m i madhse 10% duhet br justifikimi prkats. sht e rndsishme q raporti financiar t jet ilidhur dhe ti prmbahet raportit prshkrues t veprimtarive t zbatuara.



Pjest e raportit prshkrues

t aktiviteteve Hyrje

Objektivat dhe veprimtarite planifikuara

Rezultatet, arritja e objektivave,sukseset

Vshtirsit, problemet, ndryshimet(prse ishin kto ndryshime tdomosdoshme? Msimet enxjerra prej tyre)

Mendime nga grupi i synuar rrethzbatimit t projektit

Veprimtari pr vazhdimsin eprojektit

Shtojca: Kopje ose mostra tmaterialeve t prodhuara gjat kohss zbatimit t projektit (postera, flet-palosje, raporte studimore, gazeta,botime t ndryshme, etj.)


26/38



27/38


Mjete trajnimi


28/38



29/38

Mjeti 1: Mbledhsit e antikuarve

Prshkrimi: Njohja e pjesmarrsve me njri tjetrin

Pjesmarrsit: I gjith grupi

Kohzgjatja: 30 minuta

Procedura

1 Shpjegojini grupit se do t luajn lojn e mbledhsit t antikuarve. Normalisht njmbledhs i till shkon der m der npr shtpi dhe krkon sende t rralla, t cilati ka t renditura n nj list. N kt loj pjesmarrsit do t krkojn n grup pr

persona t tjer t cilt prputhen m disa kritere t veanta.

2 Shprndani formularin e Mbledhsit t antikuarve (Figura 11). Shpjegoni se ataduhet t mbushin sa m shum zra me emrat dhe informacione t veanta rrethtyre. Krkojini pjesmarrsve t mos bazohen n informacione q ata i din para-prakisht rreth antarve t tjer t grupit.

3 Grumbulloni flett dhe ngjitini ato n mur ose lexojini prpara grupit.

M J E T E T R A J N I M I M B L E D H S I T E A N T I K U A R V E

1M E N A X H I M I I P R O J E K T I T 27


30/38

M J E T E T R A J N I M I M B L E D H S I T E A N T I K U A R V E


1

FIGURA 11

Gjeni dik q i plqen t rris perime n kopshtin e tij. far lloje perimesh?

Gjeni dy njerz q dshirojn t thyejn monotonin e prditshme.Si mendojn ta bjn kt gj?

Gjeni dy njerz t cilt punojn t paktn 10 or n dit. far ju plqenatyre m shum n punn q bjn?

Gjeni dy njerz q duan shum vllezrit dhe motrat e tyre. Si e tregojnkt dashuri?

Gjeni dik i cili mendon se ka vendosur nj balanc t mir midis puns(ose shkolls) dhe jets n familje. Si ja ka arritur ksaj?

Gjeni dy njerz q kan fituar gjat nj diskutimi me prindrit apo fmijt etyr gjat ktij muaji. Si ja kan arritur?

Gjeni dy njerz q e quajn veten e tyre si krkues. Pr far jan krkues?

Gjeni dy njerz q mendojn se jan krijues. Prse mendojn kshtu?

Gjeni dik q ka stres n pun. Si ja del ai/ajo?

Gjeni tre njerz q kan qeshur me gjith shpirt javn e shkuar. Cili ka qenshkaku q kan qeshur?

Thesaret e grumbulluesit t antikuarve


31/38

Mjeti 2: Udhzime t paqarta

Objektivi: Demonstrim sesi edhe udhzimet m t thjeshta mund tkeqinterpretohen

Materialet: Disa flet letre (flett katrore jan m t mira)

Kohzgjatja: 5-10 minuta

Procedura:

1 Zgjidhni 4 pjesmarrs (ose pyetini kush dshiron t dal vullnetar) dhe krkojunit qndrojn n kmb prpara klass me fytyr nga grupi.2 Jepini secilit nga nj flet letre.

3 Thuajini pjesmarrsve t mbyllin syt gjat ushtrimit dhe t ndjekin udhzimet nmnyr sa m besnike pa br pyetje.4 Udhzojini t palosin letrn m dysh dhe m pas t grisin ann e djatht-posht tsaj. Vazhdoni tiu krkoni ta palosin srish m dysh dhe t grisin pjesn e djatht

sipr t saj. Krkojini ta palosin srish m dysh dhe t grisin ann e majt m tposhtme t saj.

5Krkojini t hapin syt dhe t tregojn letrn e mbetur shokve t tjer dhe grupit.

DiskutimCilat fjal t udhzimeve mund t interpretoheshin n mnyra t ndryshme. Si duhet

t ishin udhzimet pr t zvogluar n maksimum paqartsit. Si mundet t nxitennjerzit t bjn pyetje kur dika sht e paqart pr ta?

M J E T E T R A J N I M I : U D H Z I M E T P A Q A R T A

2M E N A X H I M I I P R O J E K T I T 29


32/38

Mjeti 3: Robott

Prshkrimi: Demonstrimi i vshtirsive pr t menaxhuar dy gjranjhersh

Pjesmarrsit: Grupe prej tre vetsh

Kohzgjatja: 15 minuta

Procedura:

1 Ndaji pjesmarrsit n grupe prej tre vetsh: dy robot dhe nj robot kontrollues.Kontrolluesi lviz njrin robot djathtas duke prekur me dor supin e djatht trobotit dhe n t majt duke prekur supin e majt t tij.

2 Filloni duke iu thn robotve t ecin n nj drejtim t caktuar.

3 Kontrolluesi duhet t prpiqet ti ndaloj robott nga prplasja me sende tndryshme si tavolina, karrike dhe muret e dhoms.4 Pas tre minutash krkoni q kontrolluesi t ndryshoj rolet me njrin prej robotve.Prsritni hapat 2 dhe 3. Ndryshoni rolet edhe pr tre minuta t tjera.Diskutim

Si u ndje kontrolluesi gjat prpjekjes pr drejtuar dy robott njhersh? Si u ndje ain rolin e robotit?

M J E T E T R A J N I M I R O B O T T


3


33/38


Shembull i programit t trajnimit


34/38



35/38

S H E M B U L L I P R O G R A M I T T T R A J N I M I T


Si t japim trajniminKy model programi ka si qllim tju ndihmoj t krijoni nj aktivitet trajnues mbi

menaxhimin e projektit duke prdorur elementt q ofron ky manual. Prdorimi i pr-pikt i tij i kombinuar edhe me aktivitete t tjera, duhet bazuar n njohjet tuaja rreth prit-shmris dhe prvojave t pjesmarrsve n trajnim dhe n kohn q dispononi pr rea-lizimin e aktiviteteve q parashikon trajnimi. Prve temave t trajnimit, shembulli i pro-gramit propozon aktivitete me element t tjer ndrveprues.

FIGURA 12

Pjesa 1 Parathnie

KATEGORIA QLLIMI AKTIVITETET Q SUGJEROHEN

Hyrje Njohja e pjesmarrsve me Mjeti 1: Mbledhsi itematikn e trajnimit njohja antikuarveme njri-tjetrin

Pritjet e pjesmarrsve Paraqitja dhe qartsimi i Diskutimpritjeve

Prkufizime Pyesni: far sht projekti? Diskutimfar sht menaxhimi? Dhnie mendimeshfar sht menaxhimi i

projektit?far sht cikli i projektit?

Paraqitja e programit Qartsoni planin e trajnimit Paraqitje teorikedhe metodikn q do tprdoret, tregoni lidhjen etyre me pritjet epjesmarrsve

Pjesa 2 Analiza e nevojave


Hyrje Pyesni pjesmarrsit si i Diskutimprcaktojn ata nevojatmjedisore t komunitetitt tyre

Analiza e nevojave Paraqesni tre nivelet e Paraqitje teorikeanalizs s mjedisit rrethues

Prcaktimi i qllimit dhe Prcaktoni qllimin, Paraqitje teorikeobjektivave objektivat dhe treguesit

e suksesit

Shembull i programi t takimit


36/38



FIGURA 12

Pjesa 3 Analiza e gjendjes


Hyrje Paraqitje e analizs SWOT Paraqitje teorike

Analiza SWOT Praktik rreth nalizs SWOT Pun n grupen grupe t vogla dukeprdorur si shembull OJFne tyre

Aktivitet prmbylls Diskutoni prparsit dhe Diskutimvshtirsit e analizs SWOT

Pjesa 4 Strategjia dhe Metodika


Hyrje Prcaktoni dhe tregoni Diskutimndryshimet ndrmjetstrategjis dhe metodiks

Parametrat dhe afatet Paraqisni parametrat dhe Paraqitje teorikekohore afatet kohore pr planifikimin

(koha, parat dhe burimet)

Pune n grupe Msim rreth paqartsive q Mjeti 2:ndeshen n dhnien e Udhzime t paqartaudhzimeve

Pjesa 5 Planifikimi


Hyrje Rrahje mendimesh rreth Rrahje mendimeshplanifikimit: Prse? Kush?

Planifikimi menaxhues Paraqisni shtjet kryesore Paraqitje teorike

t planifikimit menaxhues

Aktivitet prmbylls Bni pyetje rreth temave Diskutimdhe shtjeve t trajtuaraderi n kt koh



37/38



FIGURA 12

Pjesa 6 Zbatimi


Hyrje Paraqit metodat e ndryshme Material teorik / pr mekanizmat q Paraqitjekontrollojn zbatimin dhekryerjen e detyrave

Burimet Paraqit shtjet e ndryshme Paraqitje teoriket menaxhimit t burimeve(financiare, materiale,teknike, njerzore, etj)

Pun n grupe Demonstro vshtirsit gjat Mjeti 3: Robottmenaxhimit

Improvizimi Diskutoni problemet me t Diskutimcilat mund t ndesheni gjatzbatimit t projektit dhe simund t zgjidhen ato

Pjesa 7 Mbyllja dhe vlersimi


Hyrje Diskutoni nevojn pr t Diskutimkryer vlersime dhe farprvoje kan pjesmarrsitrreth tyre

Vlersimet Paraqisni elementt dhe Paraqitje teorikelojet e vlersimit

Raportimi Paraqisni elementt dhe Paraqitje teorikellojet e raportimit

Aktivitet prmbylls Pyetini pjesmarrsit si Diskutim

mund t prmirsojnvlersimin dhe raportimine tyre

Pjesa 8 Prmbledhje


Prmbledhje Prmblidhni pikat kryesore Diskutimt trajnimit

Vlersimi Shprndani formulart e Vlersimvlersimit



38/38

QENDRA RAJONALE E MJEDISIT PR EVROPN QENDRORE DHE LINDORE

(REC) sht nj organizat jo-partizane, jo-advokuese, jo-fitimprurse q ka mision

t ndihmoj n zgjidhjen e problemeve n Evropn Qendrore dhe Lindore (EQL).Qendra prmbush misionin e saj prmes nxitjes s bashkpunimit mes organizatave

joqeveritare, qeverive, bizneseve dhe subjekteve t tjera t fushs s mjedisit,

prmes mbshtetjes t shkmbimit t lir t informacionit dhe pjesmarrjes s

publikut n vendimmarrjen pr mjedisin.

REC sht themeluar m 1990 nga Shtetet e Bashkuara t Ameriks, Komisioni

Evropian dhe Hungaria. Sot, REC mbshtetet n Dokumentin themeltar t

nnshkruar nga qeverit e 27 vendeve dhe Komisioni Evropian, si dhe n nj

Marrveshje Ndrkombtare me Qeverin e Hungaris. REC ka zyrn qendrore n

Szentendre, Hungari dhe zyra lokale n secilin nga 15 vendet prfituese t EQL:

Shqipri, Bosnj-Hercegovin, Bullgari, Kroaci, Republikn eke, Estoni, Hungari,

Letoni, Lituani, Maqedoni, Poloni, Rumani, Sllovaki, Slloveni, dhe Jugosllavi.Donatort e sotm jan Komisioni Evropian dhe qeverit e Shqipris,

Belgjiks, Bosnj Hercegovins, Bullgaris, Kanadas, Republiks eke,

Danimarks, Estonis, Finlands, Francs, Gjermanis, Italis, Japonis, Letonis,

Lituanis, Hollands, Polonis, Sllovenis, Suedis, Zvicrs, Mbretris s

Bashkuar, SHBAs, Srbia dhe Mali i Zi, si dhe organizata t tjera ndr-qeveritare

dhe institucione private.

project manage mental bani an

Documents