problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren de cijfers en de impact op beleid
DESCRIPTION
Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid. Karin Monshouwer, Trimbos-instituut 20 jaar Intraval Groningen, 14 september 2006. Inhoud. De cijfers (uit 2003): hoe problematisch is het? Wat trok meeste aandacht van media en politiek? - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/1.jpg)
Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren
De cijfers en de impact op beleid Karin Monshouwer, Trimbos-instituut
20 jaar Intraval Groningen, 14 september 2006
![Page 2: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/2.jpg)
Inhoud
1. De cijfers (uit 2003): hoe problematisch is het?
2. Wat trok meeste aandacht van media en politiek?
3. Tot welke beleidsmaatregelen heeft het geleid?
4. Sluiten onderzoeksgegevens aan op behoeften beleidsmakers?
![Page 3: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/3.jpg)
Gebruik scholieren (12-18 jaar)
2
1
1
1
1
9
58
5
1
2
2
3
19
85
0 20 40 60 80 100
Enige HD
Heroine
Amfetamine
Cocaine
Ecstasy
Cannabis
Alcohol
%
OoitActueel
Bron: Peilstationsonderzoek 2003, Trimbos-instituut
![Page 4: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/4.jpg)
Actueel gebruik (laatste maand) van alcohol (%)
0
20
40
60
80
100
BO 12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16 jr 17-18 jr Tot VO
jongens meisjes totaal
![Page 5: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/5.jpg)
Aantal glazen alcohol per keerWeekend dagen
Jongens (drinkers)
0
20
40
60
80
100
12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16 jr 17-18jr
TotVO
1 glas 2 tot 4 5 tot 10 11 of meer
Meisjes (drinkers)
0
20
40
60
80
100
12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16 jr 17-18jr
TotVO
1 glas 2 tot 4 5 tot 10 11 of meer
Bron: Peilstationsonderzoek 2003
Helft van de 15-jr drinkende jongens drinkt tenminste 5 glazen per keer(70% drinkt, dus 35% van alle jongens)
![Page 6: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/6.jpg)
Trend in lifetime alcoholgebruik- naar leeftijd -
Meisjes
0
20
40
60
80
100
1988 1992 1996 1999 2003
12 13 14 15 16 17-18
![Page 7: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/7.jpg)
≥10 keer drinken in afgelopen maand (15/16 jarigen)
Bron: ESPAD 2003. NL: 25%
![Page 8: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/8.jpg)
Binge drinken 3 keer of vaker in de afgelopen maand
![Page 9: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/9.jpg)
Gebruik van cannabis ooit in het leven (%)
0
20
40
60
80
100
BO 12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16jr 17-18 jr Tot. VO
jongens meisjes totaal
![Page 10: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/10.jpg)
Actueel gebruik (laatste maand) van cannabis (%)
0
20
40
60
80
100
12 jr 13 jr 14 jr 15 jr 16 jr 17-18 jr Tot. VO
jongens meisjes totaal
![Page 11: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/11.jpg)
Trend in actueel cannabisgebruik (%) onder scholieren (12-18 jaar)
02468
1012141618
1988 1992 1996 1999 2003
jongensmeisjes
Bron: Peilstationsonderzoek 2003, Trimbos-instituut
![Page 12: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/12.jpg)
Cannabisgebruik afgelopen maand
ESPAD, 2003.
![Page 13: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/13.jpg)
Aandacht in pers en media
• Cannabis: weinig aandacht
• Alcohol: hot!
• “Nederlandse jongeren zijn de zuipschuiten van Europa”
![Page 14: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/15.jpg)
Alcohol <16 jaar moet omlaag
• Hoe schadelijk is het eigenlijk?
• Wat kunnen we er aan doen?
Onderbouwingstudie
![Page 16: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/16.jpg)
Schadelijkheid voor de hersenen
•Dierexperimenteel onderzoek: hogere gevoeligheid op jonge leeftijd• Jongeren met een alcoholprobleem:cognitief functioneren is verslechterd • én er sprake is van veranderingen in de hersenstructuur .
Causaal verband?• Methodologische beperkingen onderzoek• Alles wijst echter op toename van schade aan de hersenen bij fors alcoholgebruik op jonge leeftijd.
![Page 17: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/17.jpg)
Schadelijkheid van alcohol
Directe effecten•Risicovol seksueel gedrag•Ongevallen en verwondingen•Agressie
Effecten op langere termijn•Latere verslavingsproblemen•Hersenbeschadiging•Ander probleemgedrag
![Page 18: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/18.jpg)
Aanpak
•Een geïntegreerde aanpak (school, ouder, community) met eenduidige boodschap lijkt meest effectief
•Terugdringen van beschikbaarheid en strengere handhaving van leeftijdgrenzen bij verkoop is in VS effectief gebleken (geen inhaalgedrag)
![Page 19: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/19.jpg)
Ouders
• Tolerantie van ouders neemt toeOorzaak niet duidelijk, mogelijk omdat
• Ouders onvoldoende kennis hebben van de risico’s (bijv van mixdrankjes)
• Ouders denken dat het goed is om hun kinderen thuis te leren drinken
• Verbieden niet goed past in de huidige opvoedingsstijl.• Ouders het gebruik door hun kinderen onderschatten en treden
daarom misschien minder streng op
• Interventies gericht op ouders zijn veelbelovend (Engels et al.)• een restrictieve houding lijkt effectief • ouders spelen belangrijke rol in beschikbaarheid van alcohol
![Page 20: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/21.jpg)
Concrete maatregelen1. Beleidsdoel: alcohol <16 jaar moet omlaag*
Slogan industrie: ‘alcohol onder de 16 ‘nog even niet’.
2. Nog politieke discussie over o.a. verhogen leeftijdsgrens, verhogen prijs, verbod pre-mix verkoop supermarkten, strengere sancties.
3. Groot project alcohol opvoedingsondersteuning (NIGZ en Ti)
Wat al liep: project naar een interventie onder ouders
*Alcohol-beleidsbrief 2005
![Page 22: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/22.jpg)
Conclusies
• De cijfers lijken duidelijk effect te hebben gehad op beleid
• Met name de internationale vergelijking lijkt indruk te maken
• Pers ‘helpt’ mee .
![Page 23: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/23.jpg)
Aansluiting onderzoek - beleid
• Voor onderzoekers is praktische bruikbaarheid steeds belangrijker aandachtspunt geworden
• Veel nadruk op ‘evidence based’ werken (RCTs, overzichtsstudies)
• Toenemende aandacht voor kosten-effectiviteits studies• Echter: we weten nog veel niet • Opbouwen van kennis kost veel tijd (hebben
beleidsmakers i.h.a. niet)
![Page 24: Problematisch alcohol en cannabisgebruik onder jongeren De cijfers en de impact op beleid](https://reader036.vdocuments.site/reader036/viewer/2022081604/56814909550346895db6428f/html5/thumbnails/24.jpg)
• Wat vinden beleidsmakers? • Bert Otten geeft zijn visie en gaat in op de
onderzoeksbehoeften van gemeenten