ppdz wykład1
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
PRAWNE PODSTAWY
DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ
- WYKŁAD WSTĘPNY -
DZIAŁ I PODSTAWY WIEDZY O PRAWIE:
• podstawowe pojęcia prawne,
• normy i przepisy prawne,
• akty normatywne.
DZIAŁ II
PRAWO ADMINISTRACYJNE:
• kodeks postępowania administracyjnego,
• zasady ogólne w postępowaniu administracyjnym.
DZIAŁ III - PRAWO CYWILNE:• kodeks cywilny; wiadomości wstępne o prawie
cywilnym,
• zdolność prawa a zdolność do czynności prawnych,
• rodzaje umów zawieranych w oparciu o kodeks cywilny,
• zabezpieczenie interesów inwestora i wykonawcy oraz wykonawcy i podwykonawcy w umowach o realizację sieci i instalacji sanitarnych.
DZIAŁ IV - PRAWO BUDOWLANE:- podstawy prawne realizacji budowy • prawo budowlane - przepisy ogólne,
• plany zagospodarowania przestrzennego, • forma i zakres projektu budowlanego, • pozwolenie na budowę i remont,
• konsekwencje prawne samowoli budowlanej,
• prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego,
• nadzór nad realizacją budowy; organy państwowego nadzoru budowlanego,
• samodzielne funkcje techniczne w budownictwie,
• uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych i gazowych,
• dokumentowanie przebiegu robót - dziennik budowy,
• inwentaryzacja podwykonawca sieci i przyłączy sanitarnych; odbiory robót,
• katastrofy budowlane w świetle prawa budowlanego,
• ochrona dóbr kultury i przyrody w trakcje realizacji robót budowlanych,
• certyfikacja w budownictwie,
• odpowiedzialność zawodowa w budownictwie,
• warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać sieci i instalacje sanitarne,
• definicja podstawowych pojęć technicznych w rozumieniu prawa budowlanego,
• wymagania obowiązujące przy lokalizowaniu sieci,
• wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i gazowych,
• warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać instalacje sanitarne w budynkach.
DZIAŁ V - BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY W ŚWIETLE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW PRAWA:
• organizacja państwowego nadzoru nad warunkami pracy,
• kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy,
• - podstawy prawne działalności służby bhp w przedsiębiorstwie,
• - badanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
DZIAŁ VIPROWADZENIE DZIAŁALNOŚCIGOSPODARCZEJ:• wybór formy prawnej działalności gospodarczej,
• spółki prawa handlowego,
• uruchamianie działalności gospodarczej w oparciu o kodeks handlowy,
• aport,
• rola marketingu we współczesnej gospodarce.
SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA
W wyniki zorganizowanego procesu nauczania uczeń (słuchacz) powinien umieć:
• korzystać ze źródeł informacji zawierających akty prawne,
• posługiwać się środkami odwoławczymi od decyzji administracyjnych,
• korzystać z przepisów prawa cywilnego i zasad postępowania cywilnego,
• sporządzić odpowiednią umowę w oparciu o kodeks cywilny,
• wymienić organy państwowego nadzoru budowlanego oraz zakres ich kompetencji,
• określić prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego,
• stosować przepisy dotyczące pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie,
• wskazać rodzaje obiektów, na wykonanie których nie jest wymagane pozwolenie na budowę,
• wystawić wniosek o udzielenie pozwolenia na budowę oraz przygotować załączniki do tego wniosku,
• określić konsekwencje prawne samowoli budowlanej,
• dokumentować przebieg robót w dzienniku budowy,
• stosować przepisy dotyczące ochrony zabytków i znalezisk w trakcie realizacji bodowy,
• stosować przepisy ustawy "O badaniach i certyfikacji" w procesie budowlanym,
• stosować obowiązujący tok postępowania w, przypadku katastrofy budowlanej,
• ocenić zgodność realizowanych robót z wymaganiami warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci i instalacje sanitarne w budynkach,
• stosować przepisy dotyczące bhp,
• założyć przedsiębiorstwo w oparciu o przepisy kodeksu handlowego,
• prowadzić działalność promocyjną stosownie do potrzeb własnego przedsiębiorstwa.
FORMA ZALICZENIA:
1. PRACA ZALICZENIOWA:
• zakres: przykład praktycznego zastosowania dowolnie wybranego zagadnienia objętego tematyką wykładu;
• objętość: 2 – 5 stron (czcionka Arial 12)
• termin: do 30.04.2009 proszę przesłać drogą mailową na adres: [email protected] (w temacie wpisać: PRACA ZALICZENIOWA PPDG)
2. TEST:
• test jednokrotnego wyboru
• przeprowadzany w formie on-line
Termin: ostatnie zajęcia
PODSTAWY PODSTAWY WIEDZY WIEDZY
O PRAWIEO PRAWIE
PODSTAWOWE POJĘCIA PRAWNE
• prawo• źródła prawa• norma prawna, przepis prawny• akt normatywny• sankcja prawna• system prawny• wykładnia prawa• obowiązywanie prawa• stosowanie prawa• przestrzeganie prawa
PRAWOPRAWO
normy postępowania ustanowione i chronione
przez państwo za pomocą sankcji
ŹRÓDŁA PRAWAŹRÓDŁA PRAWA 1. Fontes iuris oriundi: stanowienia prawa:- wyraz woli jednostki (monarchia), grupy (oligarchia)- wyraz woli społeczeństwa - umowa społeczna.
2. Fontes iuris cognoscendi: poznania prawa:a) powszechnie obowiązujące (art. 87 Konstytucji):- Konstytucja, - ustawy, - ratyfikowane umowy międzynarodowe - rozporządzenia.- źródłami powszechnie obowiązującego prawa
Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
Art. 93. Konstytucji : Uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa
Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu te akty;
Zarządzenia są wydawane tylko na podstawie ustawy. • nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec
obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów.
SYSTEM PRAWNYSYSTEM PRAWNY
zhierarchizowany, wewnętrznie spójny i niesprzeczny zespół norm prawnych zawartych w aktach prawnych obowiązujących na terenie danego państwa lub organizacji, regulujący poszczególne dziedziny życia
PODSTAWOWE ZASADY PRAWA
• lex retro non agit – prawo nie działa wstecz
• ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi
SYSTEM PRAWASYSTEM PRAWA
I. Prawo publiczne:
• reguluje stosunki państwo – obywatel (publicznoprawne)
• określa reguły działania organów administracji państwowej
I. Prawo prywatne:
• reguluje stosunki obywatel – obywatel i państwo – obywatel (prywatnoprawne)
GAŁĘZIE PRAWAGAŁĘZIE PRAWA
I. Prawo publiczne:• prawo konstytucyjne• prawo administracyjne• prawo karne• prawo podatkowe
II. Prawo prywatne:• prawo cywilne• prawo handlowe• prawo pracy
III. Prawo rolne, lotnicze, morskie, kosmiczne, budowlane i.in
TEKST PRAWNYTEKST PRAWNY
napisany i autoryzowany przez państwo zbiór norm prawnych, zespół wypowiedzi językowych, stanowiący całość pod względem morfologicznym (budowy) i merytorycznym
BUDOWA AKTU PRAWNEGOBUDOWA AKTU PRAWNEGO
I. Część nieartykułowana: • tytuł aktu, • data i miejsce jego wydania, • dziennik publikacyjny,• w aktach wykonawczych: podstawa prawna wydania
aktu II. Preambuła: cel wydania aktu prawnego
III. Część artykułowana – przepisy:• ogólne• szczegółowe• przejściowe • końcowe
PRZEPIS
nie jest tożsamy z
NORMĄ
PRZEPISPRZEPISnajmniejsza jednostka redakcyjna tekstu prawnego, wyodrębniona graficznie za pomocą akapitów, numerowanych artykułów, ustępów, punktów, podpunktów i tiretów
STRUKTURA PRZEPISU PRAWNEGO:
ART.1.
§ 1.
1.
1)
a)
-
-
PODZIAŁ PRZEPISÓW PRAWNYCH
I. Treść przepisu:• nakazujące• zakazujące • uprawniające
II. Obowiązywanie:• imperatywne - bezwzględnie obowiązujące
(ius cogens)• dyspozytywne - względnie obowiązujące (ius
dispositivum)
III. Stopień szczegółowości:• ogólne (lex generalis)• szczegółowe (lex specialis)
IV. Blankietowe – ustalają sankcje dotyczące zachowań niezgodnych z ogólną grupą przepisów.
V. Odsyłające – stosowane w celu uniknięcia powtórzeń w treści aktu prawnego.
NORMA PRAWNANORMA PRAWNA
wypowiedź rekonstruowana z tekstu prawnego w oparciu o formalny wzór normy prawnej
NORMA PRAWNANORMA PRAWNA
reguła zachowania - powinność
• stanowi część systemu prawnego
• stanowiona i sankcjonowana przez państwo
• wyznacza reguły przyszłego zachowania
• kwalifikuje działania poprzez ocenę zgodności zachowań z normą
Typy norm prawnych
• generalno – abstrakcyjne: skierowane do grupy adresatów i /lub dotyczące typów zachowań
• konkretno – indywidualne: skierowane do indywidualnie skonkretyzowanego adresata i/lub konkretnej czynności (działania)
Rodzaje norm prawnych
• merytoryczne: nakazują, zakazują, uprawniają, upoważniają
• blankietowe: określają w jaki sposób i przez kogo inne normy mogą nakazywać, zakazywać, uprawniać, upoważniać
SANKCJA PRAWNASANKCJA PRAWNA
negatywne następstwo niezastosowania się adresata normy do dyspozycji w niej zawartych:
• karna – nałożenie kary (pozbawienie wolności, ograniczenie wolności, grzywna)
• nieważności – wynikają z przyjętych reguł ważności czynności konwencjonalnych
• egzekucyjna - zastosowanie przymusu
WYKŁADNIA PRAWA
interpretacja tekstu prawnego
• sensu largo: ustalenie znaczeń języka mówionego (pisanego) zawartego w danym tekście
• sensu stricto: rozstrzygnięcie wątpliwości co do bezpośredniego znaczenia tekstu
TYPY WYKŁADNI TEKSTÓW PRAWNYCH
I. Metoda interpretatora1. Wykładnia językowa.
2. Wykładnia funkcjonalna.
3. Wykładnia logiczna – zastosowanie reguł kolizyjnych.
4. Systemowa.
II. Moc obowiązywania wykładni1. Autentyczna.
2. Legalna.
3. Operatywna
4. Doktrynalna.
III. Wynik wykładni.
1. Literalna.
2. Rozszerzająca.
3. Zwężająca.
IV. Materiał stosowany w procesie wykładni.- historyczna.
OBOWIĄZYWANIE PRAWAOBOWIĄZYWANIE PRAWA
1. Ujęcie aksjologiczne: obowiązują tylko normy uznane za słuszne.
2. Ujęcie behawiorystyczne: obowiązują tylko normy stosowane przez adresatów.
3. Ujęcie formalne: obowiązują normy:• ustanowione przez właściwy organ• we właściwym trybie prawotwórczym• właściwie ogłoszone• niesprzeczne• nieuchylone we właściwym trybie
Zakresy obowiązywania prawa
1. Przestrzenny – terytorialny.2. Osobowy.3. Czasowy.
Reguły kolizyjne - kryteria: • chronologiczne: lex posterior derogat legi priori• hierarchiczne: lex superior derogat legi inferiori• szczególności: lex specialis derogat legi
generali
PRZESTRZEGANIE PRAWAPRZESTRZEGANIE PRAWA
• respektowanie norm prawnych przez adresatów
• świadome zachowanie zewnętrzne wszystkich adresatów norm prawnych zgodne z dyspozycją tych norm w warunkach wskazanych w ich hipotezach
STOSOWANIE PRAWASTOSOWANIE PRAWA
sformalizowane działania kompetentnych podmiotów (organów państwa lub upoważnionych ustawowo innych organów lub osób) polegające na władczym rozstrzyganiu konkretnych spraw w odniesieniu do indywidualnie oznaczonych podmiotów
ZOBOWIĄZANIA
ZOBOWIĄZANIE
polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia,
a dłużnik powinien świadczenie spełnić
Art. 353. § 1 kc.
Przedmiot: świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.
Swoboda kształtowania treści:
• Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Sposób realizacji zobowiązania:
Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.
W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel.
Należyta staranność:
• Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju.
• Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.
Osobiste świadczenie:
Wierzyciel może żądać osobistego świadczenia dłużnika tylko wtedy, gdy to wynika z treści czynności prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia.
Jeżeli wierzytelność pieniężna jest wymagalna, wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej, chociażby działała bez wiedzy dłużnika.
Przedmiot świadczenia:
• jakość: jeżeli dłużnik jest zobowiązany do świadczenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a jakość rzeczy nie jest oznaczona przez właściwe przepisy lub przez czynność prawną ani nie wynika z okoliczności, dłużnik powinien świadczyć rzeczy średniej jakości;
• zmiana: jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy
Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym
• pieniężne: z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, zobowiązania pieniężne na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim.
Zasady odpowiedzialności:
• zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła
Naprawienie szkody:
powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej
• gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
• jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.
• w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;
• jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.
Zobowiązania solidarne.
Solidarność dłużników: kilku dłużników może być zobowiązanych w ten
sposób, że wierzyciel może żądać:• całości lub części świadczenia od wszystkich
dłużników łącznie• kilku z nich • od każdego z osobna • a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek
z dłużników zwalnia pozostałych. • wszyscy dłużnicy solidarni pozostają
zobowiązani. aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela
Solidarność wierzycieli:
kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób, że:
– dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich, a
– przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich
Dłużnik może:
spełnić świadczenie, według swego wyboru:
• do rąk któregokolwiek z wierzycieli solidarnych
• w razie wytoczenia powództwa przez jednego z wierzycieli dłużnik powinien spełnić świadczenie do jego rąk