pp lect3 1

1

3 долоо хоногӨС-ийн загвар (үргэлжлэл)

Агуулга 1.2 Объектийн холбоосын шинжилгээ

Шинжилгээ хийх алхмууд, гарах загварууд Атрибутын төрөл, атрибутын төрлийн шинжилгээ

(үзсэн сэдвүүд) Холбоос Холбоосын төрөл Холболт зохион байгуулах аргууд Жишээ системийн шинжилгээ

2

ӨС-ийн загвар 1.2 Объектийн холбоосын шинжилгээ

(үргэлжлэл) Холбоос Өгөгдлийн харьцаанууд дахь мэдээллийг

уялдуулж нэгтгэх зорилготой Холбоос нь ӨС-ийн объектүүдийн төлөөллүүдийн

хоорондох хамаарлын олонлог юм Эсвэл холбоос нь нэг харьцааны хэдэн бичлэг

нөгөө харьцааны хэдэн бичлэгтэй хамаарал үүсгэхийг илэрхийлдэг

3


Холбоос

Багш Тэнхим

Жишээ нь: Багш нь 1 тэнхимд харъяалагдана, харин тэнхимд олон багш байдаг гэвэл эдгээр 2 объектийн хоорондох хамаарал ОХД-д дараахи байдлаар дүрслэгдэнэ

4


ХолбоосБагшийн хамаарах тэнхмийн тухай мээдэллийг гаргахын тулд тэнхмийн харъяалал хамаарал (r1,r2,…) гэсэн олонлог үүснэ (б1,..багшийн; т1,… тэнхмийн төлөөлөл)

Багш объектийн нэг бичлэг тэнхим объектийн нэг л бичлэгтэй, тэнхим объектийн нэг бичлэг багш объектийн олон бичлэгтэй холбогдоно

б1б2б3б4б5

r1(б1,т1)r2 (б2,т2)r3 (б3,т1)r4 (б4,т2)r5 (б5,т3)

т1т2т3

Багш Тэнхмийн харъяалал

Тэнхим

5


Холбоос

Холбоос нь хэдэн ч объектийн хооронд үүсч болдог Хоёр объектийг холбоход хоёртын холбоос, гурван

объектийг холбоход гуравтын холбоос үүсдэг Холболт зохион байгуулахын тулд объектүүдийн

тодорхойлолтонд ижил утга бүхий атрибутууд агуулагдах ёстой

Объектүүдийн хооронд холболт зохион байгуулж буй атрибутыг гадаад түлхүүр (холбоос атрибут) гэнэ

6


3-ын холбоосын жишээ

м1м2

r1r2r3r4r5r6

о1 о2

Мэргэжил

Хичээл сонголт

Оюутан

х1х2х3х4х5

Хичээл

7


Холбоосын төрөл

Холбоосын төрөл нь объектийн нэг төлөөлөл нөгөө объектийн төлөөлөлтэй ямар харьцаатай холбогдож байгааг илэрхийлдэг

нэг нь нэгтэй 1:1/(0) нэг нь олонтой 1:N/(0) олон нь олонтой M:N/ (0)

төрлүүд байдаг Дээрх бүх холболтын төрлүүдэд тэгтэй холбогдох

тохиолдол давхар байж болдог

1:1 төрлийн холболт Багш, тэнхим объектүүдээс тэнхмийн эрхлэгчийг заах зорилгоор үүсгэсэн хамаарлын олонлог

8



б1б2б3б4б5

r1(б1,т2)

r2(б2,т1)

r3(б4,т3)

т1т2т3

Багш Тэнхмийн эрхлэгч

Тэнхим

Багш

Тэнхим

Тайлбар: Б3,б5, … багш тэнхмийн эрхлэгч биш учраас багш объект рүү тэг холболтыг давхар зааж байна

9



Тус лекцийн хуудас 3-4-ийн жишээ нэг нь олонтой (1:N) холболтын харуулсан

Тус лекцийн хуудас 6-ийн жишээ олон нь олонтой (M:N) холболтын харуулсан

10


Холболт зохион байгуулах аргууд

Холболтыг дараахи 2 аргаар зохион байгуулдаг холбогдох объектүүдийн аль нэгэнд гадаад түлхүүр

нэмж авах нэг нь нэгтэй нэг нь олонтой

холбоосын олонлогийг агуулсан харьцаа шинээр үүсгэх

олон нь олонтой

11



1:1 ба 1:N төрлийн холбоосыг зохион байгуулахын тулд аль нэг объектийн тодорхойлолтонд гадаад түлхүүр нэмж авах нь тохиромжтой

Гадаад түлхүүрийг аль объект рүү авахыг зөв тодорхойлох нь чухал !!!

12



1:N төрлийн холбоосыг зохион байгуулахдаа өгөгдлийн давхцлыг аль болохоор бага үүсгэх үүднээс гадаад түлхүүрийг объектийн нэг төлөөллийн хувьд нэг утгат атрибут болж хадгалагдах объект рүү авах нь тохиромжтой

Энгийнээр хэлбэл ОХД-д олон гэсэн хамаарал авах (олон сум заасан) объект рүү гадаад түлхүүрийг авах

13



Багшийн тэнхмийн харьяалал холболтын (N:1) жишээн дээр багш нь нэг тэнхимд харьяалагдах учраас багш объектэд тэнхмийн кодыг авч багшийг тэнхимтэй холбовол зөв

14



Тэнхим объект рүү багшийн кодыг гадаад түлхүүрээр авч холбовол өгөгдлийн давхцал үүссэн буруу холболт болно. Тэнхимд байгаа багшийн тоогоор тэнхмийн өгөгдөл давтагдана

15



Олон нь олонтой M:N холболтыг хийхийн тулд өгөгдлийн илүүдлийг аль болохоор бага үүсгэх үүднээс холболтыг агуулсан шинэ харьцаа үүсгэх аргыг хэрэглэдэг

Үүний тулд холбогдох харьцаануудын анхдагч түлхүүрийг шинэ харьцаанд гадаад түлхүүр болгон авдаг

Шинэ харьцаанд гадаад түлхүүрээс гадна шаардлагатай бусад өгөгдлийн элементүүдийг агуулж болно

16



ОХД-д M:N холболтыг салгахад олон-олныг салгаж үүссэн объект рүү олон гэсэн хамаарлыг шилжvvлж заадаг Оюутан нь олон хичээл сонгоно, эсрэгээр тухайн хичээлийг олон оюутан сонгоно гэсэн M:N төрлийн холболтын жишээ

Хичээл сонголт объект рүү олон хамаарал шилжиж заагдсан байна

Оюутан

Хичээл

Оюутан

Хичээл


17



Олон-олныг салгаж үүссэн харьцаа нь дараах бүтэц, агуулгатай байна

Тайлбар: анхдагч харьцаануудаас оюутны код, хичээлийн кодыг хичээл сонголт харьцаа руу гадаад түлхүүрээр авсан байна

18



Дээрх холбоосыг дахин нарийн шинжлэхэд M:N холболт бүрэн задраагүй байж болно, жишээлбэл хичээл сонголт ба хичээл объектүүдийн хоорондох M:N холболт

Оюутан

Хичээл


Тус олон олон холболтыг хичээлийн хэлбэр харьцаагаар салгана

Оюутан

Хичээл

Хичээл

Хичээлийн хэлбэр

19



1:1 төрлийн холбоосыг зохион байгуулахдаа гадаад түлхүүрийг ерөнхийдөө аль ч объект рүү авч болдог, өгөгдлийн давхцал ямарч тохиолдолд үүсэхгүй

Гэвч анхаарах зүйлс байдаг гадаад түлхүүр нь объектэд хадгалах мэдээллийн утга

агуулгыг эвдэхгүй байхыг анхаарах гадаад түлхүүр нь объектэд тэг утгат атрибут болж орох

үгүйг хянаж, тэг утгат атрибут vvсэхээс зайлсхийх

20



1:1 төрлийн холбоосыг зохион байгуулах жишээ Тэнхмийн эрхлэгч холбоосын олонлогын жишээнд багш нь нэг л тэнхмийн эрхлэгч, нэг тэнхимд нэг л эрхлэгч байх ба багш болгон тэнхмийн эрхлэгч байхгүй

Багш

Тэнхим

Эдгээр объектүүдийг багшийн код эсвэл тэнхмийн кодоор холбож болно

21


Холболт зохион байгуулах аргуудДээрх 1:1 төрлийн холбоосын жишээнд тэнхим объект рүү багшийн кодыг гадаад түлхүүр болгон авахад тэг утга үүсэхгүй, объектийн утга агуулга алдагдахгүй зөв зохион байгуулалт бий болно

22



Харин багш объект рүү тэнхмийн кодыг гадаад түлхүүрээр авч зохион байгуулбал тэг утга үүсч, багш руу тэнхмийн тухай мэдээлэл бүхий атрибут нэмэгдэж объектийн утга агуулга алдагдаж байна

23



Оюутан

Хичээл

Тэнхим Багш Мэргэжил Хичээл сонголт

Эхний загварчилгаагаар гарсан ОХД

M:N холболт-улаан

24



Эхний загварчилгаагаар гарсан ӨЕС

25



M:N холбоосыг эхний байдлаар салгасан ОХД

Оюутан


Хичээл

Мэргэжил&Хичээл


M:N холболт-улаан

26



M:N холбоосыг эхний байдлаар салгасан ӨЕС

27



Бүх M:N холбоосыг салгасан ОХД

Оюутан


Хичээл

Мэргэжил&Хичээл Хичээл&

багш


28


Холболт зохион байгуулах аргуудБүх M:N холбоосыг салгасан ӨЕС

29

Унших материал

“ӨС” ном, бүлэг 3, хуудас31-36

pp lect3 1

Technology