poznaj swoje prawa - bydgoszcz · e-mail: [email protected] zarząd dróg miejskich i komunikacji...
TRANSCRIPT
VADEMECUM
DLA
OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
POZNAJ SWOJE PRAWA
Opracowanie i wydanie:
Urząd Miasta Bydgoszczy
Bydgoszcz, listopad 2016 r.
2
3
Szanowni Państwo
Korzystając z okazji publikacji „Vademecum dla osób niepełnosprawnych”,
chciałbym zaprosić Państwa do aktywnego i bezpośredniego udziału w życiu naszego
miasta. Często przy wielu okazjach wspominam, że tyle jest Bydgoszczy,
ile mieszkających w niej ludzi, realizujących tu swoje plany i marzenia. Wierzę, że coraz to
nowsze formy wsparcia bydgoszczan w wielu specyficznych potrzebach i przyjazna
infrastruktura pomaga w codziennym funkcjonowaniu i niweluje wiele ograniczeń.
Publikacja skupia się przede wszystkim na dostępie do instytucji państwowych
i samorządowych oraz oferowanych przez nie usługach i świadczeniach.
Nie zapominamy jednak o ogromnej liczbie stowarzyszeń, fundacji i wolontariuszy,
dedykujących swoje zaangażowanie i pracę osobom niepełnosprawnym.
Wspólnie tworzymy przestrzeń i klimat społeczny przyjazny wszystkim – bo każdy
z nas jest nie tylko mieszkańcem, ale także gospodarzem swojej Bydgoszczy.
Vademecum klasyfikuje informacje o większości dostępnych form wsparcia,
wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Może czegoś jeszcze w nim brakuje.
Może coś trzeba wyjaśnić dokładniej. Jeśli tak, zachęcam do kontaktu i przekazywania
redakcji wszelkich spostrzeżeń. Dzięki nim każda kolejna edycja będzie coraz lepszym
przewodnikiem.
4
5
Spis treści
I. KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ...........................................................
II. MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH ..................................................................................................
III. ORZEKANIE DO CELÓW RENTOWYCH I INNE ŚWIADCZENIA Z ZUS ..................
1. Renta z tytułu niezdolności do pracy .............................................................................
2. Renta socjalna ................................................................................................................
3. Inne świadczenia z ZUS ................................................................................................
IV. ORZEKANIE DO CELÓW POZARENTOWYCH .............................................................
V. LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ ...........................................................
VI. ULGI W KORZYSTANIU Z KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W BYDGOSZCZY .............
VII. PRZEWÓZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ...................................................................
VIII. PARKOWANIE ...................................................................................................................
1. Karta parkingowa ...........................................................................................................
2. Strefa Płatnego Parkowania ...........................................................................................
IX. ŚWIADCZENIA .....................................................................................................................
1. Dodatki mieszkaniowe i energetyczne ..........................................................................
2. Stypendia szkolne …......................................................................................................
3. Świadczenia rodzinne ....................................................................................................
4. Świadczenie wychowawcze „500+” ..............................................................................
X. DOFINANSOWANIE LIKWIDACJI BARIER ARCHITEKTONICZNYCH,
TECHNICZNYCH I W KOMUNIKOWANIU SIĘ ..............................................................
XI. ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE
PRZYZNAWANE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM NA PODSTAWIE
ODRĘBNYCH PRZEPISÓW (Z DOFINANSOWANIEM NFZ) .......................................
XII. TURNUSY REHABILITACYJNE .......................................................................................
XIII. LECZNICTWO UZDROWISKOWE ..................................................................................
XIV. PRACA ................................................................................................................................
1. Uprawnienia niepełnosprawnego pracownika ..............................................................
2. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych ........................................
3. Zwrot kosztów szkolenia pracowników .......................................................................
4. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy ............................................................
5. Refundacja kosztów zatrudnienia asystenta pracy osoby niepełnosprawnej ................
6. Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej .......................................................
7. Refundacja obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe .............
8. Dofinansowanie odsetek od kredytów zaciągniętych na kontynuowanie działalności
gospodarczej ..................................................................................................................
XV. PROGRAM PFRON „AKTYWNY SAMORZĄD” ............................................................
XVI. PORADY PRAWNE ...........................................................................................................
XVII. PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA RZECZ REHABILITACJI SPOŁECZNEJ
I ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH .......................................................
1. Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) ............................................................................
2. Centrum Integracji Społecznej (CIS) .............................................................................
3. Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ) .........................................................................
7
9
11
11
14
15
16
19
20
24
25
25
27
29
29
30
31
35
36
38
40
41
42
42
42
43
44
45
46
46
48
49
51
53
53
53
54
6
XVIII. DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ, ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY
I DOMY DZIENNEGO POBYTU PODLEGŁE MOPS .................................................
XIX. PIES ASYSTUJĄCY ........................................................................................................
XX. ULGI W ODPŁATNOŚCI ZA KORZYSTANIE Z PŁYWALNI ..................................
XXI. EDUKACJA ....................................................................................................................
XXII. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE I WOLONTARIAT ...............................................
XXIII. WAŻNE ADRESY I TELEFONY ...................................................................................
XXIV. WYKORZYSTANE ŹRÓDŁA ........................................................................................
55
56
57
59
64
65
66
7
I. KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH,
KONWENCJA ONZ O PRAWACH OSÓB
NIEPEŁNOSPRAWNYCH
KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 1 sierpnia 1997 r. (M.P. z 1997 r. Nr 50 poz. 475)
§ 1. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których
sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub
uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami
prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz
nie mogą podlegać dyskryminacji. Sejm stwierdza, iż oznacza to w szczególności, prawo osób
niepełnosprawnych do:
1) dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym;
2) dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej,
a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności,
w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny;
3) dostępu do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną;
4) nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do
korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej;
5) pomocy psychologicznej, pedagogicznej i innej pomocy specjalistycznej umożliwiającej
rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji ogólnych i zawodowych;
6) pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami
oraz do korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan
zdrowia tego wymaga prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb
niepełnosprawnych;
7) zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów
wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie
podatkowym;
8) życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym:
dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej;
swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu;
dostępu do informacji;
możliwości komunikacji międzyludzkiej;
9) posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do konsultowania z nim
wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych;
10) pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym
oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i potrzeb.
§ 2. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzając, iż powyższe prawa wynikają z Konstytucji,
Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji Praw Dziecka, Standardowych Zasad
Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych, aktów prawa międzynarodowego i wewnętrznego,
wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i władze samorządowe do podjęcia działań
ukierunkowanych na urzeczywistnienie tych praw.
§ 3. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do składania corocznie,
w terminie do 30 czerwca, informacji o podjętych działaniach w celu urzeczywistnienia praw osób
niepełnosprawnych.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
8
KONWENCJA ONZ O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych przyjęta została przez Zgromadzenie Ogólne
Narodów Zjednoczonych 13 grudnia 2006 roku, rząd Polski podpisał ją 20 marca 2007 r., natomiast
ratyfikacja Konwencji przez Polskę miała miejsce 6 września 2012 r.
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych opublikowana została w Dz.U. z dnia 25 października
2012 r., poz. 1169.
Celem Konwencji jest ochrona i zapewnienie pełnego i równego korzystania z praw człowieka
i podstawowych wolności przez osoby z niepełnosprawnościami na równi ze wszystkimi innymi
obywatelami. Polska zobowiązana jest do wprowadzenia w życie zawartych w Konwencji
standardów postępowania w celu zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami realizacji ich
praw.
W preambule Konwencja:
potwierdza powszechność i niepodzielność wszystkich praw człowieka i podstawowych
wolności oraz potrzebę zagwarantowania osobom niepełnosprawnym pełnego z nich
korzystania, bez jakiejkolwiek dyskryminacji;
uznaje dyskryminację ze względu na niepełnosprawność za pogwałcenie godności i wartości
człowieka oraz stwierdza, że osoby niepełnosprawne, szczególnie kobiety i dziewczęta, są
często narażone na wieloraką lub wzmocnioną dyskryminację;
uznaje, że niepełnosprawność to wynik oddziaływania pomiędzy osobami z dysfunkcjami
a barierami wynikającymi z postaw i środowiska, co utrudnia osobom niepełnosprawnym
pełny udział w życiu społecznym, na równi z innymi osobami;
uznaje różnorodność osób niepełnosprawnych, ich cenny wkład w ogólny dobrobyt i różnorodność
społeczeństw;
potwierdza przekonanie, że powszechna i całościowa konwencja, zapewniająca ochronę praw
i godności osób niepełnosprawnych, będzie promować ich aktywność w sferze obywatelskiej,
politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej;
podkreśla znaczenie, jakie dla osób niepełnosprawnych ma ich samodzielność i niezależność,
potrzebę stwarzania im możliwości udziału w procesach decyzyjnych, a także znaczenie, jakie
w tej mierze ma dostępność środowiska fizycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego,
opieki zdrowotnej, edukacji, informacji i komunikacji.
Pełna treść Konwencji dostępna jest na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich,
pod adresem: www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych.
9
II. MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE
DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Urząd Miasta Bydgoszczy ul. Jezuicka 1
85-102 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 913
fax: 52 58 58 623
Bezpłatna infolinia Urzędu Miasta: 0 800 800 404
www.bip.um.bydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych ul. Grudziądzka 9–15, budynek C, II piętro, pok. 208
85-102 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 299
www.bip.um.bydgoszcz.pl
Biuro ds. Zdrowia i Polityki Społecznej
ul. Grudziądzka 9–15; budynek C, II piętro, pok. 208
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 299
fax: 52 58 58 921
www.bip.um.bydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 34 01 513
fax: 52 34 11 551
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
ul. Ogrodowa 9
85-043 Bydgoszcz
tel.: 52 32 54 410
tel.: 52 32 55 535
fax: 52 32 15 535
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 271 – 274
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
10
Powiatowy Urząd Pracy
ul. Toruńska 147
85-950 Bydgoszcz
tel.: 52 36 04 300
fax: 52 36 04 341
Informacja – tel. 52 36 04 311
www.bip.pup.bydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43
85-871 Bydgoszcz
tel./fax: 52 34 86 174
www.cis.bydgoszcz.pl
e-mail:[email protected]
Administracja Domów Miejskich „ADM” Sp. z o.o. w Bydgoszczy
ul. J. J. Śniadeckich 1
85-011 Bydgoszcz
tel.: 52 34 81 601
fax: 52 34 81 607
www.adm.com.pl
e-mail: [email protected]
Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej
ul. Toruńska 174a
85-844 Bydgoszcz
tel.: 52 58 22 723
fax: 52 58 22 763
Stanowisko Obsługi Mieszkańców – tel.: 52 58 22 705
www.zdmikp.bydgoszcz.pl
11
III. ORZEKANIE DO CELÓW RENTOWYCH
I INNE ŚWIADCZENIA Z ZUS
1. Renta z tytułu niezdolności do pracy
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania
o niezdolności do pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 273 poz. 2711 zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 286, poz. 1683).
Orzekaniem o niezdolności do pracy dla celów rentowych zajmuje się lekarz orzecznik Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych. Ocenia on stopień niezdolności do pracy oraz wydaje orzeczenie, na
podstawie którego ZUS podejmuje decyzję w sprawie świadczeń rentowych.
Gdzie należy składać wniosek?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Bydgoszczy
ul. Marii Konopnickiej 18a
85-124 Bydgoszcz
COT: 22 560 16 00
www.zus.pl
Należy jednak pamiętać, że orzecznictwo rentowe prowadzą także, oprócz ZUS, inne instytucje
orzecznicze: komisja lekarska Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS); komisje
lekarskie podległe: MON lub MSWiA.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Bydgoszczy
ul. Wyczółkowskiego 22
85-092 Bydgoszcz
tel.: 52 34 15 261-266
fax: 52 34 15 781
www.krus.gov.pl
e-mail: [email protected]
Wnioskowanie o wydanie orzeczenia
Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy następuje na podstawie wniosku (druk ZUS
Rp-1R). Powinien on zawierać:
imię i nazwisko osoby zainteresowanej,
datę i miejsce urodzenia,
miejsce zamieszkania – zameldowania na pobyt stały,
adres pobytu i adres do korespondencji (jeżeli są inne niż adres zamieszkania),
numer NIP i PESEL,
wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się osoba zainteresowana.
12
Do wniosku o należy dołączyć:
kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6);
dokumenty na potwierdzenie przebytych okresów składkowych i nieskładkowych (świadectwa
pracy, legitymację ubezpieczeniową, zaświadczenie szkoły wyższej o programowym toku
trwania ukończonych studiów, wyciągi z akt urodzenia dzieci);
zaświadczenie pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia (na formularzu według
wzoru określonego przez ZUS, (druk ZUS Rp-7) lub legitymację ubezpieczeniową, zawierającą
wpisy dotyczące zarobków;
zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego
leczenie, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku;
inną dokumentację medyczną będącą w posiadaniu osoby ubiegającej się o rentę, która może
mieć znaczenie dla wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS (historia choroby, karty
informacyjne z leczenia szpitalnego, karta badania profilaktycznego, dokumentacja
rehabilitacji leczniczej lub zawodowej);
wywiad zawodowy (formularz ZUS N-10) – ankietę wypełnioną przez płatnika składek;
kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy, jeśli ubezpieczony zgłasza wniosek o rentę
z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
O czym orzeka lekarz orzecznik ZUS?
Lekarz orzecznik wydaje orzeczenie o „niezdolności do pracy”. Oznacza to, że odpowiednio do:
stanu zdrowia, sprawności organizmu, wieku, zawodu, wykonywanej pracy, możliwości dalszego
wykonywania pracy zarobkowej, a także możliwości przywrócenia zdolności do pracy przez
leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe, kwalifikuje osobę jako:
1) całkowicie niezdolną do pracy oraz samodzielnej egzystencji,
2) całkowicie niezdolną do pracy,
3) częściowo niezdolną do pracy.
Osoba z jednym z ww. orzeczeń może podjąć zatrudnienie w warunkach pracy chronionej lub na
otwartym rynku pracy po wydaniu pozytywnej opinii przez lekarza medycyny pracy.
Na jaki okres może być orzeczona niezdolność do pracy?
1) okresowa niezdolność do pracy,
2) trwała niezdolność do pracy.
Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?
1. Od orzeczenia lekarza orzecznika, osobie zainteresowanej przysługuje prawo wniesienia
sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.
Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu
na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.
2. Od decyzji komisji lekarskiej ZUS przysługują osobie zainteresowanej środki odwoławcze
określone w odrębnych przepisach. Osoba zainteresowana, niezgadzająca się z wydaną
decyzją, ma prawo wnieść odwołanie, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, do
okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64a
85-023 Bydgoszcz
tel.: 52 32 62 700
13
Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać rentę?
Samo orzeczenie o niezdolności do pracy nie jest równoznaczne z prawem do renty.
Prawo do renty ma osoba, która spełni łącznie następujące warunki:
jest niezdolna do pracy;
ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych (okres zatrudnienia,
okres ubezpieczenia) i nieskładkowych (w okresie pobierania zasiłku chorobowego lub opiekuńczego)
albo nie później niż w ciągu 18. miesięcy od ustania tych okresów.
Staż ubezpieczeniowy
Okres ubezpieczenia wymagany do przyznania renty uzależniony jest od wieku osoby, w którym
powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi:
1 rok, jeśli niezdolność powstała przed ukończeniem 20 lat,
2 lata – w wieku od 20 do 22 lat,
3 lata – w wieku od 22 do 25 lat,
4 lata – w wieku od 25 do 30 lat,
5 lat – w wieku powyżej 30 lat.
Okres wymaganych 5 lat w odniesieniu do osób powyżej 30. roku życia musi przypadać w ciągu
ostatniego dziesięciolecia przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub przed dniem powstania
niezdolności do pracy. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego
i nieskładkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy
ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18. lat albo w ciągu
6. miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole
wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał bez przerwy lub z przerwami
nieprzekraczającymi 6. miesięcy okresy składkowe i nieskładkowe.
Rodzaje świadczeń z tytułu niezdolności do pracy:
renta stała – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;
renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa, renta ta przysługuje przez okres
wskazany w decyzji organu rentowego;
renta szkoleniowa – jeżeli wobec tej osoby orzeczono celowość przekwalifikowania
zawodowego, ponieważ nie może ona pracować w dotychczasowym zawodzie, renta
szkoleniowa przysługuje przez 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia o dalsze 30 miesięcy
(o ile jest to niezbędne do przekwalifikowania się).
Zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia rentowego
W przypadku gdy przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekroczy w danym miesiącu 70%
przeciętnego wynagrodzenia, ale będzie niższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia renta
ulegnie zmniejszeniu o kwotę przekroczenia. W sytuacji gdy przychód ten przekroczy 130%
przeciętnego wynagrodzenia – wypłata świadczenia rentowego ulegnie zawieszeniu.
Wysokość ww. przychodów określana jest na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za kwartał
ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS dla celów emerytalnych i dostępna jest na stronie
internetowej www.zus.pl.
14
2. Renta socjalna
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982; zm.: Dz.U. z 2013 r.
poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1175 i poz. 1682).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 2003 r.
w sprawie przyznawania renty socjalnej (Dz.U. z 2003 r. Nr 170 poz. 1656).
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia
sprawności organizmu, które powstało:
1) przed ukończeniem 18. roku życia;
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia;
3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy i przewidywanego okresu jej trwania dokonuje lekarz
orzecznik ZUS na zasadach i w trybie określonym w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).
Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?
1. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje prawo wniesienia
sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.
Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu
na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.
2. Od decyzji komisji lekarskiej ZUS przysługują osobie zainteresowanej środki odwoławcze
określone w odrębnych przepisach. Osoba zainteresowana, niezgadzająca się z wydaną
decyzją, ma prawo wnieść odwołanie, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, do
okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64a
85-023 Bydgoszcz
tel.: 52 32 62 700
Zawieszenie prawa do renty socjalnej
Prawo do renty socjalnej zawiesza się, jeżeli zostały osiągnięte przychody w łącznej kwocie
wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio
ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. Aktualna kwota ww. przychodu dostępna
jest na stronie internetowej www.zus.pl.
Osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana niezwłocznie powiadomić organ wypłacający
rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty
socjalnej.
15
3. Inne świadczenia z ZUS
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy
i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1066 i poz. 1442, M. P. z 2016 r.
poz. 206).
zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została
wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego
jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie
zdolności do pracy;
renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość
przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym
zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie
uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego
do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
16
IV. ORZEKANIE DO CELÓW POZARENTOWYCH
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721; z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów
oceny niepełnosprawności u osób do 16 roku życia (Dz.U. z 2002 r. Nr 17, poz. 162; zm.: Dz.U. z 2009 r.
Nr 226, poz. 1829).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie
orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1110.).
Z orzeczeniem z ZUS dotyczącym zdolności do pracy oprócz prawa do uzyskiwania świadczeń
rentowych związanych jest również szereg ulg i uprawnień. Osoby, które nie uzyskały orzeczenia
z ZUS w celu możliwości korzystania z uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym
powinny wystąpić o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
Orzeczenia wydane przez komisje lekarskie MON, MSWiA i KRUS po 1 stycznia 1998 r. nie
stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób niepełnosprawnych.
Te osoby, jeśli chcą być traktowane jako osoby niepełnosprawne w rozumieniu art. 62 ustawy
z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych, również powinny wystąpić z wnioskiem do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania
o Niepełnosprawności, w celu uzyskania stopnia niepełnosprawności.
Niżej wymienione orzeczenia są równoważne, jednakże nie dają uprawnień jednakowych.
Dawny system
orzecznictwa
– rentowe
System orzecznictwa od 1 września 1997 r.
Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS
– rentowe
Orzeczenie Powiatowego
Zespołu ds. Orzekania
– pozarentowe
I grupa inwalidzka Całkowita niezdolność do pracy
i samodzielnej egzystencji Znaczny stopień niepełnosprawności
II grupa inwalidzka Całkowita niezdolność do pracy Umiarkowany stopień
niepełnosprawności
III grupa inwalidzka Częściowa niezdolność do pracy Lekki stopień niepełnosprawności
Na podstawie jakich dokumentów jest wydawane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?
Wniosek o wydanie orzeczenia powinien zawierać: imię i nazwisko wnioskodawcy, datę urodzenia,
adres zamieszkania, numer PESEL, cel uzyskania orzeczenia, uzasadnienie wniosku (czyli określenie
sytuacji społecznej i zawodowej, informacje o tym, czy osoba ta ubiegała się poprzednio o ustalenie
niepełnosprawności i czy pobiera świadczenia z ubezpieczenia społecznego).
Poza tym wymagane są:
zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską
znajduje się wnioskodawca (powinno być wydane nie wcześniej niż na 30 dni przed dniem
złożenia wniosku);
inne dokumenty, w tym medyczne, umożliwiające ocenę stopnia niepełnosprawności;
jeżeli osoba posiada ważne orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów lub orzeczenie
o niezdolności do pracy, wskazania określa się na podstawie przedłożonej dokumentacji
i badania lekarskiego.
17
Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 34 01 551
fax: 52 34 01 513 wew. 81
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje orzeczenia o:
Znacznym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę z naruszoną sprawnością
organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej
i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych
osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej
sprawności organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy
chronionej lub wymagającej czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról
społecznych.
Lekkim stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności
organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy
w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych
z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych
dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki
pomocnicze lub środki techniczne.
Zaliczenie do stopnia niepełnosprawności może być orzeczone na stałe lub okresowo.
Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?
Postępowanie o ustalenie niepełnosprawności jest dwuinstancyjne. Od orzeczenia wydanego przez
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności przysługuje prawo wniesienia odwołania
w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia, za pośrednictwem Powiatowego Zespołu, który
wydał orzeczenie do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
ul. Konarskiego 1–3, pok. 42, piętro 4, budynek B
85-066 Bydgoszcz
tel.: 52 349 75 16
fax: 52 349 75 18
www.bydgoszcz.uw.gov.pl
e-mail: [email protected]
Od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu przysługuje odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w ciągu 30 dni od doręczenia orzeczenia za pośrednictwem Wojewódzkiego
Zespołu, który wydał orzeczenie.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64 a
85-023 Bydgoszcz
tel.: 52 32 62 725
18
Orzekanie o niepełnosprawności dzieci do lat 16
Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności zajmuje się również orzekaniem o niepełnosprawności
dzieci do lat 16.
Zespół orzeka na podstawie:
opinii wydanej przez lekarza leczącego – pierwsze kroki należy więc skierować do specjalisty
opiekującego się dzieckiem,
dokumentacji medycznej,
badania przeprowadzonego przez lekarza orzecznika składu orzekającego.
Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 34 01 513
fax: 52 34 19 420
www.mopsbydgoszcz.org.pl
e-mail: [email protected]
Procedura ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności oraz tryb odwoławczy w tym zakresie
są takie same jak w przypadku ubiegania się o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
Definicja niepełnosprawności dzieci do 16. roku życia Osoby, które nie ukończyły 16. roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają
naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej
12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu,
powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych
potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
19
V. LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie
orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1110).
Wymagane dokumenty
W celu uzyskania legitymacji osoby niepełnosprawnej należy złożyć:
1) pisemny wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej (na obowiązującym druku);
2) kserokopię (oryginał do wglądu) ważnego orzeczenia:
o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niepełnosprawności (osoba, która nie ukończyła
16. roku życia);
3) 2 aktualne zdjęcia o wymiarach 35 mm x 45 mm (nie dotyczy osób przed 16. rokiem życia);
4) wpis symbolu przyczyny niesprawności w legitymacji osoby niepełnosprawnej uzyskuje się
na pisemny wniosek (na obowiązującym druku).
Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 34 01 513
fax: 52 34 19 420
www.mopsbydgoszcz.org.pl
e-mail: [email protected]
20
VI. ULGI W KORZYSTANIU Z KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ
W BYDGOSZCZY
Podstawa prawna:
Uchwała Nr VIII/49/15 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie ustalenia opłat
za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w Bydgoszczy.
Wykaz uprawnień do ulg w opłatach za usługi przewozowe w publicznym transporcie
zbiorowym w Bydgoszczy oraz sposób dokumentowania tych uprawnień:
I. Do korzystania z bezpłatnych przejazdów uprawnione są następujące osoby:
1) dzieci do ukończenia 4. roku życia;
na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie podróży;
2) osoby, które ukończyły 65. rok życia;
na podstawie dokumentu tożsamości umożliwiającego ustalenie wieku osoby
uprawnionej;
3) dzieci i młodzież będące osobami niepełnosprawnymi do ukończenia 21 . roku życia,
a w przypadku realizacji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki do ukończenia 25. roku
życia;
na podstawie jednego z niżej wymienionych ważnych dokumentów:
orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o niepełnosprawności osoby, która
nie ukończyła 16 roku życia wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość
osoby uprawnionej;
orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o znacznym, umiarkowanym lub
lekkim stopniu niepełnosprawności wraz z dokumentem potwierdzającym
tożsamość osoby uprawnionej;
legitymacji wydanej przez właściwy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności
wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej lub legitymacji
wydanej przez właściwy zespół ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności;
legitymacji przedszkolnej (wzór MENiS-II/181/2 lub MEN-I/52/2) lub zaświadczenia
o spełnianiu obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (wzór MEN-
I/53/2);
legitymacji szkolnej (wzór MENiS-II/182/2, MEN-I/51/2 lub ART – II/293/3);
w przypadku osób powyżej 21. roku życia do ukończenia 25. roku życia, tylko
na podstawie legitymacji (wzór MENiS-II/182/2 lub MEN-I/51/2);
4) pełnoletni opiekun osób wymienionych w pkt. 3, który:
podróżuje z uprawnionym
na podstawie własnego dokumentu tożsamości oraz dokumentu osoby podlegającej
opiece;
podróżuje po uprawnionego lub po odwiezieniu uprawnionego, wyłącznie na trasie
od miejsca zamieszkania do placówki oświatowej,
na podstawie zaświadczenia dla jednego z rodziców lub opiekuna dzieci
i młodzieży dotkniętych inwalidztwem lub niepełnosprawnych (wzór MI-1/2002
określony rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 października 2002 r.
w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania
z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego) wydanego
przez placówkę oświatową;
5) osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym, osoby traktowane na równi z nimi na
podstawie odrębnych przepisów prawa,
21
na podstawie jednego z niżej wymienionych ważnych dokumentów:
orzeczenia Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia stwierdzającego inwalidztwo
I grupy wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;
orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo innego
właściwego organu orzekającego o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności
do samodzielnej egzystencji albo niezdolności do samodzielnej egzystencji wraz
z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;
orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o znacznym stopniu
niepełnosprawności wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby
uprawnionej lub legitymacji wydanej przez ten organ.
6) pełnoletni opiekun towarzyszący osobom wymienionym w pkt 5.
na podstawie własnego dokumentu tożsamości i dokumentu osoby podlegającej
opiece, wymienionego w pkt 5.
7) osoby niewidome
na podstawie ważnej legitymacji wydanej przez Polski Związek Niewidomych;
8) opiekun towarzyszący osobom wymienionym w pkt. 7 (osoba, która ukończyła 13 lat)
na podstawie własnego dokumentu tożsamości oraz dokumentu osoby podlegającej
opiece, wymienionego w pkt 7.
9) umundurowani funkcjonariusze Policji do stopnia aspiranta sztabowego włącznie;
10) umundurowani funkcjonariusze Żandarmerii Wojskowej do stopnia młodszego chorążego
oraz umundurowani funkcjonariusze Straży Miejskiej;
11) pasażerowie będący właścicielami lub współwłaścicielami samochodu osobowego w dniu
obchodów Europejskiego Dnia bez Samochodu
na podstawie ważnego dowodu rejestracyjnego pojazdu, którego są właścicielami lub
współwłaścicielami, łącznie z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby
uprawnionej;
12) dzieci i młodzież oraz ich rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu
czworo i więcej dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”
na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru;
13) dzieci i młodzież oraz ich rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu
troje dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+” w soboty, niedziele i święta
na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru;
14) uczestnicy zajęć w ośrodkach wsparcia dziennego dla osób niepełnosprawnych i osób
starszych wraz z jadącym z nimi opiekunem na trasie dom – ośrodek wsparcia – dom
na podstawie zaświadczenia potwierdzającego uprawnienie osoby objętej ulgą
wydawanego wspólnie przez Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej
w Bydgoszczy i kierownika ośrodka wsparcia na okres 1 roku;
15) osoby głuchonieme, po ukończeniu 21. roku życia z orzeczonym umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności
na podstawie jednego z niżej wymienionych dokumentów:
ważnej legitymacji wydanej przez Polski Związek Głuchych, z wpisem
stwierdzającym umiarkowany stopień niepełnosprawności;
orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności z symbolem przyczyny niepełnosprawności „03-L”, „L”
lub § 26 pkt 1 lit. i” wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby
uprawnionej;
legitymacji wydanej przez właściwy organ stwierdzający umiarkowany stopień
niepełnosprawności, pod warunkiem dokonania wpisu symbolu przyczyny
niesprawności wymienionego powyżej;
22
16) zasłużeni honorowi dawcy krwi
kobiety, które oddały w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą
tej objętości ilość innych jej składników;
mężczyźni, którzy oddali w dowolnym czasie co najmniej 18 litrów krwi lub
odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
na podstawie odpowiedniej wkładki do legitymacji stwierdzającej nadanie
odznaki honorowej „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” osobom, które oddały
wymienioną ilość krwi, wydanej wspólnie przez Zarząd Dróg Miejskich
i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy i Zarząd Okręgowy Polskiego
Czerwonego Krzyża w Bydgoszczy;
17) pracownicy Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Spółka z o.o. w Bydgoszczy
na podstawie biletu wolnej jazdy, wydanego na okres jednego roku wspólnie przez
Miejskie Zakłady Komunikacyjne Spółka z o.o. w Bydgoszczy i Zarząd Dróg
Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy, przez 60 minut od czasu
wskazanego na bilecie, dowolnymi liniami dziennymi i nocnymi w granicach I strefy
biletowej lub
na podstawie kolejowego aglomeracyjnego biletu miesięcznego BiT City,
wystawionego na trasę Toruń – Bydgoszcz lub odwrotnie albo łącznie przez
Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Oddział Kujawsko-Pomorski w Bydgoszczy,
wybraną jedną linią dzienną w granicach I strefy biletowej ze wskazanym na bilecie
numerem linii i czasem ważności.
II. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów jednorazowych, czasowych
i okresowych z ulgą 50% uprawnione są następujące osoby:
1) dzieci w wieku od ukończenia 4 lat do czasu rozpoczęcia nauki w szkole
na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie
przejazdu;
2) dzieci i młodzież szkół podstawowych, gimnazjalnych i szkół ponadgimnazjalnych –
publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych objętych polskim
systemem oświaty, nie dłużej niż do ukończenia 23. roku życia;
na podstawie ważnej legitymacji szkolnej (wzór MEN-I/50/2 lub ART.-II/292/3),
3) dzieci i młodzież w wieku do ukończenia 16. roku życia nieposiadające obywatelstwa
polskiego
na podstawie paszportu lub innego dokumentu tożsamości potwierdzającego wiek
osoby uprawnionej;
4) uczniowie i studenci zagranicznych szkół do ukończenia 26. roku życia
na podstawie ważnej międzynarodowej legitymacji studenckiej ISIC (International
Student Identity Card) lub Europejskiej Karty Młodzieżowej EURO 26 Student,
wydanych poza granicami RP;
5) uczestnicy studiów doktoranckich
na podstawie ważnej legitymacji uczestnika studiów doktoranckich;
6) emeryci – po ukończeniu odpowiednio: 55 lat – w przypadku kobiet i 60 lat –
w przypadku mężczyzn, przed ukończeniem 65. roku życia
na podstawie ważnej legitymacji emeryta/rencisty wydanej przez organy
emerytalno-rentowe wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby
uprawnionej;
7) osoby mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przed ukończeniem
65. roku życia
na podstawie ważnej legitymacji emeryta/rencisty wydanej przez organy
emerytalno-rentowe wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby
uprawnionej;
23
8) bezrobotni:
zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Bydgoszczy, nieposiadający prawa
do zasiłku dla bezrobotnych, jednocześnie korzystający ze świadczeń pomocy
społecznej, wyłącznie w dni robocze w godz. 6.00 – 17.00
na podstawie dokumentu wydanego przez Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy
stwierdzającego brak prawa osoby bezrobotnej do zasiłku wraz z kartą
aktywności zawodowej wydawaną przez właściwy organ pomocy społecznej –
ważną w okresie do 2. miesięcy przed dniem przejazdu oraz dokumentu
potwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej;
pozostali, nie wymienieni powyżej, zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Bydgoszczy, nieposiadający prawa do zasiłku dla bezrobotnych, będący
mieszkańcami Bydgoszczy, wyłącznie w dniach wyznaczonych przez Powiatowy
Urząd Pracy w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, w godz. 6.00 – 17.00
na podstawie karty informacyjnej mieszkańca Bydgoszczy – osoby bezrobotnej
bez prawa do zasiłku, wystawionej przez Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy,
określającej termin zgłoszenia się w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia
pracy lub innego dokumentu wystawionego przez Powiatowy Urząd Pracy
wzywającego do stawienia się w dodatkowym terminie w Powiatowym Urzędzie
Pracy oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej;
9) osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej
pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem
na podstawie ważnej decyzji o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego wydanej przez
właściwy organ w sprawie świadczeń rodzinnych w Bydgoszczy lub w gminie,
z którą zawarto porozumienie o wspólnej realizacji komunikacji miejskiej, wraz
z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;
10) wdowy i wdowcy otrzymujący rentę rodzinną
na podstawie decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu świadczenia wraz
z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej.
III. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów miesięcznych lub 30 dniowych z ulgą
50% uprawnieni są rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu troje
dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”
na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru.
IV. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów miesięcznych lub 30 dniowych z ulgą
75% uprawnione są dzieci i młodzież z rodzin posiadających na utrzymaniu troje dzieci
objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”
na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru.
24
VII. PRZEWÓZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Przewóz osób niepełnosprawnych – mieszkańców miasta Bydgoszczy, wraz z ich opiekunami,
prowadzony jest nieodpłatnie przez Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia
w Bydgoszczy.
Usługi transportowe wykonywane są busami dostosowanymi do potrzeb osób niepełnosprawnych
i realizowane są w celu rehabilitacji leczniczej, zawodowej i społecznej.
Szczegółowe zasady korzystania z przewozów określone zostały w Regulaminie, który jest
udostępniony na stronie internetowej pod adresem: www.cis.bydgoszcz.pl.
Celem ustalenia możliwości skorzystania z usługi transportowej w konkretnym terminie i czasie,
konieczny jest kontakt z Dyspozytornią Centrum.
Dane Przewoźnika:
Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43
85-871 Bydgoszcz
tel./fax: 52 34 86 174
www.cis.bydgoszcz.pl
e-mail:[email protected]
Przyjmowanie zleceń: od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00 – 19.00
tel.: 52 37 50 640
tel.: 501 161 768
e-mail: [email protected]
25
VIII. PARKOWANIE
1. Karta parkingowa
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. sprawie wzoru oraz
trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 870; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 691).
Karta parkingowa to jedyny dokument potwierdzający uprawnienia osób niepełnosprawnych
w zakresie ruchu drogowego.
Jest dokumentem o standardzie międzynarodowym, który obowiązuje nie tylko na terenie Polski,
ale także w krajach Unii Europejskiej. Jednak w poszczególnych krajach członkowskich
obowiązują odrębne przepisy wynikające z prawa drogowego dla danego kraju, a co się z tym
wiąże, odrębne ulgi i uprawnienia dla niepełnosprawnych.
Kartę parkingową może otrzymać:
osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności i znacznie ograniczonymi możliwościami
samodzielnego poruszania się;
osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, znacznie ograniczonymi możliwościami
samodzielnego poruszania się i kodami w orzeczeniu 04-O (choroby narządu wzroku) lub 05-R
(upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna);
osoba do 16. roku życia (na podstawie wydanego od dnia 1 lipca 2014 r. orzeczenia
o niepełnosprawności) mająca znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.
W orzeczeniu o niepełnosprawności w punkcie 9 musi być zaznaczona przesłanka określona w art. 8
ust. 3a pkt 1 i 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137,
z późn. zm.) o wskazaniu do wydania karty parkingowej.
Osoba niepełnosprawna otrzymuje kartę parkingową na czas ważności orzeczenia, ale nie
dłużej niż na 5 lat.
Wymagane dokumenty:
wniosek o wydanie karty parkingowej osobie niepełnosprawnej;
jedna fotografia o wymiarach 35 mm x 45 mm, odzwierciedlająca aktualny wizerunek osoby,
której wniosek dotyczy, przedstawiająca tę osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi
szkłami;
dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej (21,00 zł);
w przypadku złożenia wniosku przez osoby, które nie ukończyły 18. roku życia oraz osoby
ubezwłasnowolnione całkowicie, składa się oświadczenie o posiadaniu prawa do sprawowania
odpowiednio władzy rodzicielskiej, opieki lub kurateli;
do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu
niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem do karty
parkingowej.
26
Gdzie należy składać wniosek o wydanie karty?
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 34 01 513
fax: 52 34 01 551
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Druki wniosków dostępne są na stronie internetowej:
www.mopsbydgoszcz.pl
Karta parkingowa potwierdza uprawnienia osoby niepełnosprawnej legitymującej się kartą
parkingową i kierującej pojazdem oznaczonym tą kartą lub kierującego pojazdem, który przewozi
osobę niepełnosprawną legitymującą się kartą parkingową, do:
1) korzystania z miejsc parkingowych wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych, oznakowanych
znakiem drogowym: na niebieskim tle wózek inwalidzki i tzw. koperta,
2) niestosowania się do następujących znaków drogowych:
B–1 zakaz ruchu w obu kierunkach
B–3 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych
B–3a zakaz wjazdu autobusów
B–4 zakaz wjazdu motocykli
B–10 zakaz wjazdu motorowerów
B–35 zakaz postoju
B–37 zakaz postoju w dni nieparzyste
B–38 zakaz postoju w dni parzyste
B–39 strefa ograniczonego postoju
27
Kartę parkingową umieszcza się za przednią szybą pojazdu samochodowego, a jeśli pojazd nie
posiada przedniej szyby – w widocznym miejscu w przedniej części pojazdu, w sposób eksponujący
widoczne zabezpieczenia karty oraz umożliwiający odczytanie jej numeru i daty ważności.
Wzór karty parkingowej
Awers
Rewers
2. Strefa Płatnego Parkowania
Podstawa prawna:
Uchwała nr XXXV/718/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie
ustalenia strefy płatnego parkowania oraz wysokości opłat za parkowanie i sposobu pobierania tych
opłat (Dz.Urz. Woj. Kuj.-Pom. z 2012 r., poz. 3454).
28
Karta parkingowa uprawnia do bezpłatnego parkowania w Strefie Płatnego Parkowania w Bydgoszczy,
pojazdów przewożących lub kierowanych przez osoby niepełnosprawne o obniżonej sprawności
ruchowej wyłącznie na wyznaczonych odpowiednio w tym celu miejscach (kopertach).
W celu bezpłatnego parkowania samochodem w innych miejscach niż „koperty” należy posiadać
Kartę parkingową wraz z Identyfikatorem Osoby Niepełnosprawnej.
Identyfikator osoby niepełnosprawnej mogą uzyskać osoby posiadające kartę parkingową
wydaną na podstawie orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności z kodem przyczyny
niepełnosprawności 05-R lub 10-N lub równoważnym, także opiekunowie prawni tych osób,
będący właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu, której prawo własności potwierdzone jest
wpisem w dowodzie rejestracyjnym, bądź będące użytkownikiem pojazdu na podstawie
odpowiedniej umowy cywilno-prawnej.
Do wniosku o wydanie identyfikatora należy załączyć:
kserokopię karty parkingowej – oryginał do wglądu;
kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu – oryginał do wglądu;
kserokopię orzeczenia o znacznym stopniem niepełnosprawności z kodem przyczyny
niepełnosprawności 05-R lub 10-N – oryginał do wglądu;
kserokopię umowy cywilno-prawnej (w przypadku użytkowania pojazdu niebędącego
własnością wnioskodawcy) poświadczonej przez notariusza – oryginał do wglądu (dotyczy
umów leasingu, najmu lub innej odpłatnej umowy, umowy przewłaszczenia bądź umowy
użyczenia pojazdu);
oryginał aktu urodzenia dziecka (w przypadku opiekunów niepełnoletnich osób
niepełnosprawnych) – do wglądu.
Identyfikator osoby niepełnosprawnej wydawany jest na okres ważności karty parkingowej,
nie dłużej jednak niż na jeden rok kalendarzowy.
Kartę parkingową umieszcza się za przednią szybą w pojeździe wraz z identyfikatorem osoby
niepełnosprawnej wydanym do ww. karty.
Osoby niepełnosprawne bądź opiekunowie prawni osób niepełnosprawnych mogą wnioskować
o jeden identyfikator na jeden pojazd, wydany do jednej karty parkingowej.
W przypadku zmiany pojazdu wymienionego na identyfikatorze należy zwrócić poprzednio
otrzymany identyfikator osoby niepełnosprawnej.
W przypadku zagubienia lub kradzieży identyfikatora osoby niepełnosprawnej duplikat może być
wydany tylko na ten sam pojazd.
Gdzie należy składać wniosek o wydanie identyfikatora?
Zarządu Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy
Centrum Obsługi Klienta czynne w dni robocze w godz. 7.00 do 17.00
ul. Toruńska 174a
85-844 Bydgoszcz
tel.: 52 58 22 707
www.zdmikp.bydgoszcz.pl
29
IX. ŚWIADCZENIA
1. Dodatki mieszkaniowe i energetyczne
1.1. Dodatki mieszkaniowe
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 966; zm.:
Dz.U. z 2013 r. poz. 984, z 2015 r. poz. 693 oraz z 2016 r. poz. 195 i poz. 1250) oraz rozporządzenie
wykonawcze.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, które jednocześnie spełniają trzy warunki:
posiadają tytuł prawny do zajmowanego lokalu,
średni miesięczny dochód w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku
nie przekracza 125% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym oraz 175%
w gospodarstwie jednoosobowym,
zajmują powierzchnię użytkową nie przekraczającą powierzchni określonej w ustawie.
Wyjątek w zakresie dot. zajmowania normatywnej powierzchni lokalu stanowi sytuacja , w której
w danym lokalu zamieszkuje osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim lub osoba
niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkania w oddzielnym pokoju.
O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzeka Powiatowy Zespół ds. Orzekania
o Niepełnosprawności.
Z treści art. 5 ust.3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych wynika, że w przypadku , gdy
w lokalu mieszkalnym zamieszkuje rodzina, której członkiem jest osoba niepełnosprawna
normatywna powierzchnie zwiększa się o 15 m2. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku
osób niepełnosprawnych zamieszkujących samotnie, albowiem są one wyłącznym użytkownikiem
całego lokalu mieszkalnego.
Gdzie należy składać wniosek o wypłatę dodatku?
Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów
Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 150
Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie
ul. Gierczak 6
tel.: 52 58 58 735
1.2. Dodatek energetyczny
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (T.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm.)
oraz Obwieszczenie Ministra Energii z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie wysokości dodatku
energetycznego obowiązującej od 1 maja 2016 do dnia 30 kwietnia 2017 (M.P. z 2016 r. poz. 411).
30
Dodatek energetyczny przysługuje osobom, które spełniają łącznie następujące warunki:
– mają przyznany dodatek mieszkaniowy;
– posiadają podpisaną umowę sprzedaży energii elektrycznej na swoje nazwisko z dostawcą;
– zamieszkują pod tym samym adresem, gdzie jest dostarczany prąd.
Gdzie należy składać wniosek o wypłatę dodatku?
Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów
Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 150
Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie
ul. Gierczak 6
tel.: 52 58 58 735
2. Stypendia szkolne
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.).
Uchwała Nr XXXII/593/16 z dn. 29 czerwca 2016 r. w sprawie ustalenia regulaminu udzielania
pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Bydgoszczy.
Przyznanie stypendium szkolnego lub zasiłku szkolnego następuje na podstawie wniosku
składnego przez rodziców/opiekunów prawnych lub pełnoletniego ucznia.
Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się w terminie od dnia 1 sierpnia do dnia
15 września danego roku szkolnego, a w przypadku uczniów (słuchaczy) kolegiów nauczycielskich
i kolegiów pracowników służb społecznych do dnia 15 października danego roku szkolnego.
O przyznanie stypendium szkolnego mogą ubiegać się uczniowie pochodzący z rodzin, w których
dochód netto na osobę nie przekracza kwoty określonej w art. 8 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca
2004 r. o pomocy społecznej (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1310 i poz. 1359
oraz z 2016 r. poz. 753 i poz. 1583).
O zasiłek szkolny można się ubiegać w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od wystąpienia
zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku.
Gdzie należy składać wniosek o wypłatę stypendium?
Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów
Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 58 150
Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie
ul. Gierczak 6
tel.: 52 58 58 735
31
3. Świadczenia rodzinne
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518
z późn. zm.).
3.1. Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami.
Zasiłek rodzinny przysługuje na dziecko do 18. roku życia. Jeśli uczy się – do zakończenia nauki
w szkole, ale nie dłużej niż do ukończenia 21 lat. Jeśli dziecko posiada orzeczony znaczny lub
umiarkowany stopień niepełnosprawności i uczy się w szkole lub w szkole wyższej – do
ukończenia 24 lat.
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka.
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
– rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
– opiekunowi faktycznemu dziecka;
– osobie uczącej się.
Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby
uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł (w okresie od 01.11.2015 r. do 31.10.2017 r.).
W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności
lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek
rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodzinny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej
się nie przekracza kwoty 764,00 zł (w okresie od 01.11.2015 r. do 31.10.2017 r.).
Wysokość zasiłku rodzinnego od 1 listopada 2016 r. wynosi miesięcznie:
– 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;
– 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia;
– 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia.
Do zasiłku rodzinnego w zależności od sytuacji życiowej rodziny przysługują dodatki: – jednorazowy z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 1 000,00 zł;
– z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, w wysokości
400,00 zł miesięcznie;
– z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie
więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.
W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem niepełnosprawności lub orzeczeniem
o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie
więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci;
– z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej w wysokości 95,00 zł miesięcznie na
trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego;
– z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, w wysokości;
90,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;
110,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończeni 24. roku
życia.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji przysługuje na dziecko w wieku do ukończenia 16 lat,
jeśli ma orzeczenie o niepełnosprawności i w wieku od 16 do 24 lat, jeśli ma orzeczenie
o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. Do składanego wniosku o zasiłek
32
rodzinny i dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji należy dołączyć orzeczenie o stwierdzonej
niepełnosprawności lub o jej stopniu;
– jednorazowy z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego w wysokości 100,00 zł na dziecko;
– z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w wysokości:
113,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości,
w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której
realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub
gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności;
69,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do
miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły
ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny
i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.
3.2. Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
– niepełnosprawnemu dziecku;
– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem
o znacznym stopniu niepełnosprawności;
– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, legitymującej się orzeczeniem
o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do
ukończenia 21. roku życia;
– osobie, która ukończyła 75 lat.
Do wniosku należy dołączyć:
– orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka do 16. roku życia albo
– orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty jej powstania;
– orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;
– upoważnienie pełnoletniej osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego do złożenia w jej
imieniu wniosku o zasiłek oraz/lub do reprezentowania tej osoby w sprawach dotyczących
przyznania zasiłku pielęgnacyjnego. Do upoważnienia należy przedłożyć uwierzytelnioną
kopię dokumentu tożsamości osoby uprawnionej.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 153,00 zł miesięcznie bez względu na wysokość
dochodów w rodzinie.
Jeżeli osoba uprawniona do zasiłku pielęgnacyjnego w trakcie jego pobierania nabędzie prawo do
dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS lub inny organ emerytalno-rentowy,
zobowiązana jest do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie organ, który wydał decyzję
o przyznaniu zasiłku pielęgnacyjnego.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
3.3. Specjalny zasiłek opiekuńczy
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy
z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082; zm.: Dz.U.
z 2016 r. poz. 406, poz. 1177 i poz. 1271.) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli
nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością
sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności
33
stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną
możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień
opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Wysokość, specjalnego zasiłki opiekuńczego wynosi 520,00 zł miesięcznie.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę
oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty, o której
mowa w art. 5 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych tj. nie przekracza kwoty 764,00 zł.
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, o którym mowa wyżej, uważa się dochód
następujących członków rodziny:
w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
a) osoby wymagającej opieki; b) rodziców osoby wymagającej opieki;
c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki;
d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko;
e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–d, dzieci w wieku do
ukończenia 25. roku życia.
Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne
dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym
pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.
w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia: a) osoby wymagającej opieki; b) małżonka osoby wymagającej opieki;
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko;
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–c, dzieci w wieku do
ukończenia 25. roku życia.
Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego
własne dziecko.
W przypadku, gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod
opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy
z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2016 r.,
poz. 575, z późn. zm.), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby
wymagającej opieki.
Ustalając prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, organ właściwy zwraca się do kierownika
ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym
mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w celu weryfikacji okoliczności
dotyczących spełniania warunków, o których mowa w art. 16a. ustawy o świadczeniach rodzinnych.
3.4. Świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
matce albo ojcu;
opiekunowi faktycznemu dziecka;
osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks
rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu
niepełnosprawności;
34
jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania
opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej
opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej
egzystencji oraz konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego
leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, o których mowa wyżej, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą
wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku, gdy spełnione są łącznie
następujące warunki:
rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są
małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma osób, o których mowa wyżej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki
powstała:
– nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
– w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku
życia.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje od dnia 1 stycznia 2016 r. w wysokości 1300,00 zł
miesięcznie. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Pierwszą waloryzację świadczenia pielęgnacyjnego przeprowadza się w roku 2017.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje bez względu na wysokość dochodu w rodzinie.
Jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne lub osoby pobierającej to
świadczenie wystąpią wątpliwości dotyczące okoliczności, o których mowa w art.17 ustawy
o świadczeniach rodzinnych, organ właściwy może zwrócić się do kierownika ośrodka pomocy
społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w ustawie
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), w celu
weryfikacji okoliczności, o których mowa w art.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych,
Wymagane dokumenty:
– wniosek osoby zainteresowanej;
– orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności;
– inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenie prawa do ww. świadczeń.
Gdzie należy składać wniosek w celu uzyskania ww. świadczeń rodzinnych?
Referat Obsługi Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych
Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9–15, budynek D – parter
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 59 102
35
4. Świadczenie wychowawcze „500+”
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r.
poz. 195, zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1579).
Pierwszy okres, na jaki będzie przyznane prawo do świadczenia wychowawczego rozpoczął się
1 kwietnia 2016 roku i trwać będzie do 30 września 2017 roku.
Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka lub
opiekunowi prawnemu dziecka w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie, do dnia
ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłata następują odpowiednio na
wniosek matki, ojca, opiekuna faktycznego dziecka albo opiekuna prawnego dziecka.
Świadczenie wychowawcze na pierwsze lub jedyne dziecko przysługuje, jeżeli dochód rodziny
w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko
niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na
osobę nie przekracza kwoty 1 200,00 zł.
Na drugie i kolejne dziecko/ci świadczenie wychowawcze przysługuje bez względu na wysokość
dochodu w rodzinie.
Pierwsze dziecko to jedyne lub najstarsze dziecko w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku
życia. W przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi
dziećmi w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku życia, pierwsze dziecko oznacza jedno z tych
dzieci wskazane przez wnioskodawcę.
Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, jeżeli:
– dziecko pozostaje w związku małżeńskim;
– dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy
zastępczej;
– pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko;
– członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do
świadczenia wychowawczego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia
społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią
inaczej.
Gdzie należy składać wniosek w celu uzyskania ww. świadczeń wychowawcze?
Referat Obsługi Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych
Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9–15, budynek D – parter
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 58 59 102
36
X. DOFINANSOWANIE LIKWIDACJI BARIER
ARCHITEKTONICZNYCH, TECHNICZNYCH
I W KOMUNIKOWANIU SIĘ
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie
określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).
Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie na likwidację barier architektonicznych,
w komunikowaniu się i technicznych, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami wynikającymi
z niepełnosprawności.
O dofinansowanie mogą ubiegać się:
osoby fizyczne (także małoletnie – w tym przypadku wniosek w ich imieniu może złożyć przedstawiciel
ustawowy, opiekun prawny lub pełnomocnik ustanowiony notarialnie);
osoby, które posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub równorzędne z ZUS-u lub
innych organów rentowych.
Dofinansowanie dla osoby niepełnosprawnej ruchowo
Dofinansowaniem objęte mogą być:
budowa pochylni i dojścia do budynku mieszkalnego, zapewniającego osobom niepełnosprawnym
samodzielny dostęp do lokalu;
zakup: podnośnika, platformy samochodowej, transportera schodowego, windy przyściennej,
innych urządzeń do transportu pionowego;
zakup poręczy oraz uchwytów w ciągach komunikacyjnych oraz uchwytów ułatwiających
korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych;
zakup materiałów do likwidacji progów czy wyrównania poziomu podłogi;
przystosowanie drzwi:
zakup drzwi wejściowych o szerokości, co najmniej 90 cm, a pozostałych, co najmniej 80 cm;
zakup drzwi przesuwanych;
zakup systemu otwierania drzwi, w tym balkonowych, przyciskiem (dla wnioskodawców
o niesprawnych rękach);
zakup zabezpieczenia drzwi (do wysokości 40 cm od podłogi) przed uszkodzeniami
mechanicznymi i zakup ościeżnicy stalowej (wyłącznie dla wnioskodawców poruszających się
na wózku inwalidzkim);
zakup okuć do drzwi balkonowych i okien, umożliwiające ich samodzielną obsługę przez osobę
poruszającą się na wózku inwalidzkim, zamieszkałą samotnie lub z osobą o takiej samej lub
innej dysfunkcji narządu ruchu, gdy montaż okuć ze względu na stan techniczny okien i drzwi
balkonowych jest możliwy, w kuchni i jednym pokoju, wybranym przez wnioskodawcę;
zakup okien i drzwi balkonowych w przypadkach, o których mowa wyżej, gdy montaż
okuć jest niemożliwy, a wnioskodawca porusza się na wózku inwalidzkim;
zakup podłogowych płytek antypoślizgowych;
przystosowanie wyposażenia kuchni do samodzielnej obsługi przez osobę niepełnosprawną;
w tym: obniżenie i obudowanie (umożliwiające dojazd wózkiem inwalidzkim) zlewozmywaka oraz
zakup niskich blatów, zakup ruchomych półek oraz pojemników na specjalnych
prowadnicach, zakup i montaż zawiasów umożliwiających otwieranie drzwiczek pod kątem
większym niż 90 st. (do 170 st.), zakup i montaż zatrzasków magnetycznych;
37
zakup telefonu;
zakup faksu lub telefaksu (dla osób niepełnosprawnych z dysfunkcją słuchu lub mowy);
zakup urządzenia wspomagającego „Sam” (dla osób z porażeniem czterokończynowym).
Dofinansowanie dla osób z dysfunkcją narządu wzroku
Dofinansowanie objąć może:
zakup poręczy i uchwytów w ciągach komunikacyjnych oraz uchwytów ułatwiających
korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych;
zakup płytek antypoślizgowych w celu likwidacji progów lub zróżnicowania poziomu podłogi;
zakup instalacji dźwiękowej – dygnalizacyjnej i alarmowej;
zakup materiałów do oznakowania wyposażenia lokalu i ciągów komunikacyjnych różnym
kolorem i fakturą;
zakup urządzeń do ogrzewania z własnym źródłem ciepła na paliwo gazowe, olejowe lub
energię elektryczną w lokalu lub budynku mieszkalnym osoby niepełnosprawnej poruszającej
się na wózku inwalidzkim, zamieszkałej samotnie lub z inną osobą niepełnosprawną;
zakup telefonu;
zakup dodatkowego oświetlenia w pomieszczeniu dla wnioskodawców o umiarkowanym
i znacznym stopniu niepełnosprawności z tytułu narządu wzroku.
Dofinansowanie dla osób z dysfunkcją narządu mowy i/lub słuchu
Dofinansowanie objąć może:
zakup specjalistycznej sygnalizacji świetlnej:
zakup dzwonka do drzwi z sygnalizacją świetlną;
zakup telefonu z sygnalizacją świetlną;
sygnalizatory optyczne do telefonów, tekstofonów, telefaksów i wideofonów;
zakup budzików świetlnych i wibracyjnych;
zakup aparatów (faksu, tekstofonu, wideofonu);
zakup telefonów z cewką indukcyjną w słuchawce albo wzmacniaczem lub zakup
wzmacniacza do telefonu;
zakup przenośnych indywidualnych wzmacniaczy dźwięku, słuchawek, minipętli
induktofonicznych;
zakup indywidualnych urządzeń akustycznych przybliżających dźwięki.
Wysokość dofinansowania dla osoby niepełnosprawnej:
może wynosić do 95% wartości urządzenia;
nie może przekraczać 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia (kwota ta, co kwartał ulega
zmianie);
nie przysługuje osobom niepełnosprawnym, które w ciągu 3 lat kalendarzowych przed
złożeniem wniosku uzyskały odpowiednie dofinansowanie ze środków Funduszu.
Dofinansowanie nie może obejmować kosztów realizacji zadania poniesionych przed
przyznaniem środków finansowych i zawarciem umowy o dofinansowanie.
Wnioski należy składać w:
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 272
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.org.pl
e-mail: [email protected]
38
XI. ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE
I ŚRODKI POMOCNICZE PRZYZNAWANE
OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM
NA PODSTAWIE ODRĘBNYCH PRZEPISÓW
(Z DOFINANSOWANIEM NFZ)
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie okreś-
lenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych
z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środki
pomocnicze (Dz.U. z 2009 r., Nr 139 poz. 1141 z późn. zm.).
Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym mogą ubiegać się o zaopatrzenie w przedmioty
ortopedyczne i środki pomocnicze ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. W zależności od
rodzaju zaopatrzenia, przysługuje ono bezpłatnie lub za częściową odpłatnością.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bydgoszczy Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
może udzielić pomocy osobie niepełnosprawnej w sfinansowaniu udziału własnego w zakupie
sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych w wysokości:
do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie
odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany;
do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez NFZ oraz wymaganego udziału własnego
osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest
wyższa niż ustalony limit.
Pomoc ta jest kierowana do osób, których dochody za kwartał poprzedzający miesiąc składania
wniosku nie przekraczają 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia netto, w przeliczeniu na
jednego członka wspólnego gospodarstwa domowego lub 65% przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia netto, w przypadku osoby samotnej.
Do wniosku należy dołączyć:
wypełniony druk wniosku;
kserokopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub równoważne (oryginały do wglądu);
kserokopię zlecenia lekarskiego, potwierdzonego przez NFZ i realizatora zlecenia;
fakturę, fakturę pro-forma lub wycenę dostawy.
Aby uzyskać dofinansowanie do zakupu przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego,
należy w pierwszej kolejności udać się do lekarza w celu otrzymania zlecenia na zakup danego
przedmiotu. Uzyskane zlecenie należy potwierdzić w oddziale NFZ.
Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Słowackiego 3
85-071 Bydgoszcz
tel.: 52 32 52 700
fax: 52 32 52 709
www.nfz-bydgoszcz.pl
39
następnie można ubiegać się o dofinansowanie przez:
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 272
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.org.pl
e-mail: [email protected]
40
XII. TURNUSY REHABILITACYJNE
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie
turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694; zm.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1937).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie
określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).
Turnus oznacza zorganizowaną formę aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami
wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie
umiejętności społecznych uczestników, między innymi przez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów
społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach
przewidzianych programem turnusu. Czas trwania turnusów wynosi co najmniej 14 dni. Turnusy
organizuje się wyłącznie na terenie kraju.
Kwota dofinansowania
Wysokość dofinansowania wynosi:
30% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem
niepełnosprawności, osoby niepełnosprawnej w wieku do 16. roku życia oraz osoby
niepełnosprawnej w wieku 16–24 lat uczącej się i niepracującej, bez względu na stopień
niepełnosprawności;
27% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej z umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności;
25% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej z lekkim stopniem
niepełnosprawności;
20% przeciętnego wynagrodzenia – dla opiekuna osoby niepełnosprawnej;
20% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej zatrudnionej w zakładzie
pracy chronionej, niezależnie od posiadanego stopnia niepełnosprawności.
W przypadku znacznego niedoboru środków Funduszu w danym roku w stosunku do istniejących
potrzeb w zakresie dofinansowania uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach
rehabilitacyjnych oraz pobytu ich opiekunów, można obniżyć wysokość tego finansowania.
Dofinansowanie można otrzymać tylko raz w roku kalendarzowym.
Do wniosku o dofinansowanie należy dołączyć:
kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na
turnus, sporządzony nie wcześniej niż na 3 miesiące przed datą złożenia wniosku.
Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie składa osobiście lub za pośrednictwem
opiekuna albo organizatora turnusów wniosek o dofinansowanie w:
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 272
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.org.pl
e-mail: [email protected]
41
XIII. LECZNICTWO UZDROWISKOWE
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony
uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 879; zm.: Dz.U. z 2016 r.
poz. 960).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania
i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 14).
Leczenie uzdrowiskowe jest jednym ze świadczeń zdrowotnych gwarantowanych ustawą
o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i przysługuje wszystkim
ubezpieczonym (a więc nie tylko osobom niepełnosprawnym). Nie należy go mylić z pobytem na
turnusie rehabilitacyjnym, który finansowany jest z innych źródeł.
Udział w turnusie rehabilitacyjnym nie ma wpływu na możliwość korzystania z lecznictwa
uzdrowiskowego.
Leczenie uzdrowiskowe obejmuje trzy rodzaje świadczeń:
leczenie w sanatorium uzdrowiskowym,
leczenie w szpitalu uzdrowiskowym,
leczenie ambulatoryjne.
Lecznictwo uzdrowiskowe w sanatorium uzdrowiskowym oraz w szpitalu sanatoryjnym to
stacjonarne formy leczenia. Odrębną, tzw. ambulatoryjną formą lecznictwa uzdrowiskowego, jest
korzystanie ze świadczeń w przychodni uzdrowiskowej. W takim przypadku ubezpieczony
otrzymuje skierowanie na zabiegi w przychodni, których koszty pokrywa NFZ, natomiast sam we
własnym zakresie organizuje sobie pobyt i wyżywienie, „dochodząc” w ciągu dnia na wyznaczone
zabiegi.
Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym stosuje się w szczególnych przypadkach, jako kontynuację
leczenia szpitalnego lub klinicznego.
Jak skorzystać z sanatorium uzdrowiskowego?
Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe wystawia na odpowiednim formularzu lekarz ubezpieczenia
zdrowotnego (np. lekarz pierwszego kontaktu w przychodni, lekarz specjalista, ordynator oddziału
szpitalnego/kierownik kliniki).
Skierowanie przesyła się do oddziału wojewódzkiego NFZ w zamkniętej kopercie opatrzonej
napisem „Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe” umieszczonym w prawym dolnym rogu koperty
pod adresem odbiorcy.
Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Warszawska 10
85-058 Bydgoszcz
tel.: 52 58 23 125
tel.: 52 58 23 134
fax: 52 58 23 120
www.nfz-bydgoszcz.pl
Ubezpieczony w ramach leczenia uzdrowiskowego:
nie ponosi kosztów zabiegów, za które płaci NFZ, za pozostałe zabiegi, jeśli chce z nich
skorzystać, płaci sami (dodatkowe zabiegi lecznicze można wykupić za pełną odpłatnością);
ma zapewnioną codzienną opiekę lekarską i pielęgniarską;
częściowo płaci za pobyt w sanatorium, tj. za nocleg i wyżywienie (resztę pokrywa NFZ);
samodzielnie pokrywa koszty przejazdu na leczenie uzdrowiskowe i z powrotem.
42
XIV. PRACA
1. Uprawnienia niepełnosprawnego pracownika
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Pracodawcę zatrudniającego osoby niepełnosprawne obowiązują, zawarte w Kodeksie pracy,
uregulowania dotyczące czasu pracy, urlopów wypoczynkowych oraz zwolnień z pracy. Szczególne
regulacje z tytułu niepełnosprawności przewiduje ww. ustawa.
Czas pracy pracowników niepełnosprawnych
Zgodnie z ww. ustawą pracownik niepełnosprawny, zaliczony do znacznego bądź umiarkowanego
stopnia niepełnosprawności, aby mógł pracować w skróconych normach czasu pracy (tzn.
maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo), powinien przedstawić pracodawcy
zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy, wydane przez lekarza
przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub też w razie jego braku, lekarza
sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną.
Osoba niepełnosprawna ma prawo do przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub
wypoczynek. Czas dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.
Stosowanie norm czasu pracy dla osób niepełnosprawnych nie powoduje obniżenia wysokości
wynagrodzenia wypłaconego w stałej miesięcznej wysokości.
Dodatkowy urlop
Osobie ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przysługuje dodatkowy
urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego
urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia jej do jednego
z tych stopni niepełnosprawności.
Zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od
pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:
w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie
częściej jednak niż raz w roku;
w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających,
a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te
nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
Łączny wymiar urlopu dodatkowego i zwolnienia od pracy nie może przekroczyć 21 dni
roboczych w roku kalendarzowym.
2. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.).
43
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie
miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r.,
poz. 951).
Kto może ubiegać się o pomoc?
pracodawca zatrudniający co najmniej 25. pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu
pracy i osiągający wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%,
pracodawca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy mniej niż 25.
pracowników,
pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej.
Gdzie należy ubiegać się o dofinansowanie?
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)
Al. Jana Pawła II 13
00-828 Warszawa
tel.: 22 50 55 500
Infolinia: 801 233 554
www.pfron.org.pl
Wysokość pomocy
Wysokość dofinansowania do wynagrodzenia niepełnosprawnych pracowników uzależniona jest od:
typu pracodawcy,
stopnia niepełnosprawności zatrudnionych pracowników,
rodzaju niepełnosprawności.
Miesięczne dofinansowanie przysługuje w kwocie:
1. 1800,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia
niepełnosprawności;
2. 1125,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności;
3. 450,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia
niepełnosprawności.
Kwoty te zwiększa się o 600,00 zł w przypadku osób niepełnosprawnych, w odniesieniu do których
orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub
epilepsję oraz niewidomych.
3. Zwrot kosztów szkolenia pracowników
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie refundacji
kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1970).
Pracodawca może ubiegać się o refundację kosztów szkolenia zatrudnionych u niego osób
niepełnosprawnych do wysokości 70% tych kosztów, nie więcej jednak niż do wysokości
dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę.
44
Gdzie należy składać wniosek?
Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy
ul. Toruńska 147
85-950 Bydgoszcz
tel.: 52 36 04 300
fax: 52 36 04 341
www.pup.bydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą:
usług świadczonych przez osoby prowadzące szkolenie poniesione za godziny, podczas
których prowadzą one szkolenie;
usług tłumacza języka migowego, tłumacza – przewodnika, lektora dla osób niewidomych lub
opiekuna zatrudnionej osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego stopnia
niepełnosprawności;
podróży osób prowadzących szkolenie, uczestników szkolenia, tłumacza języka migowego,
tłumacza – przewodnika, lektora dla osób niewidomych lub opiekuna zatrudnionej osoby
niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności;
zakwaterowania i wyżywienia uczestników szkolenia;
usług doradczych;
obsługi administracyjno-biurowej;
wynajmu pomieszczeń;
amortyzacji wyposażenia i narzędzi, z wyłączeniem wyposażenia i narzędzi zakupionych
w ramach wsparcia ze środków publicznych w okresie siedmiu lat przed realizacją szkolenia;
materiałów szkoleniowych;
koszty zatrudnienia pracownika, jakie ponosi pracodawca w okresie, w którym pracownik ten
uczestniczy w szkoleniu (koszty te dotyczą czasu faktycznie spędzonego na uczestnictwie
w szkoleniu, po odjęciu efektywnego czasu pracy).
Maksymalna wysokość dofinansowania kosztów objętych pomocą:
70% kosztów szkolenia dla małych i średnich przedsiębiorców,
60% kosztów szkolenia dla dużych przedsiębiorców.
4. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2011 r. w sprawie zwrotu
kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 93).
Kto może ubiegać się o pomoc?
Pracodawca, który chce utworzyć stanowisko pracy i na tym stanowisku zatrudnić osoby
niepełnosprawne. Przy czym osoby niepełnosprawne muszą być osobami bezrobotnymi lub
poszukującymi pracy i niepozostającymi w zatrudnieniu, skierowanymi do pracy przez Powiatowy
Urząd Pracy dla Miasta Bydgoszczy.
Warunki udzielania pomocy:
prowadzenie działalności gospodarczej od co najmniej 12 miesięcy;
dobra kondycja finansowa wnioskodawcy;
45
przedsiębiorca przed złożeniem wniosku musi być już pracodawcą;
złożenie wniosku Wn-W wraz załącznikami;
zawarcie umowy pomiędzy pracodawcą i Prezydentem Miasta Bydgoszczy, określającej
warunki i wysokość zwrotu kosztów;
zakup wyposażenia i zatrudnienie osoby niepełnosprawnej;
uzyskanie pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowanym stanowisku
pracy, wydanej na wniosek starosty;
utrzymanie zatrudnienia na danym stanowisku pracy przez okres co najmniej 36 miesięcy.
Pomoc dotycząca utworzenia stanowiska pracy może wynosić maksymalnie 20-krotność
przeciętnego wynagrodzenia za każde stanowisko.
Zwrotowi nie podlegają koszty poniesione przez pracodawcę przed dniem podpisania umowy.
Gdyby pracodawca zatrudniał niepełnosprawnego pracownika krócej niż 36 miesięcy, wówczas jest
zobowiązany do zwrotu środków w wysokości 1/36 ogólnej kwoty za każdy miesiąc brakujący do
36 miesięcy. Zwrot ten nastąpi w ciągu 3 miesięcy. Pracodawca nie musi zwracać środków, o ile
w ciągu 3 miesięcy od rozwiązania stosunku pracy z osobą niepełnosprawną zatrudni inną osobę
niepełnosprawną skierowaną przez urząd pracy.
Wnioski o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy należy składać w:
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 271 – 274
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
5. Refundacja kosztów zatrudnienia asystenta pracy osoby niepełnosprawnej
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.).
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U.
z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Pracodawca zatrudniający osobę niepełnosprawną może ubiegać się o zwrot kosztów zatrudnienia
pracownika pomagającego niepełnosprawnemu w pracy. Pracownik taki ma za zadanie pomagać
osobie niepełnosprawnej w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem oraz
czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania na danym stanowisku pracy.
Wysokość zwrotu uzależniona jest od czasu poświęconego wyłącznie na tę pomoc, który nie może
przekraczać liczby godzin odpowiadającej 20% liczby godzin pracy pracownika w miesiącu.
Gdzie się udać w celu uzyskania refundacji?
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 271 – 274
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
46
6. Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz.721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie
przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo
na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (T.j. Dz.U z 2015 r. poz.102).
Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotna albo
poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może otrzymać jednorazowo środki w kwocie do
piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej
albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.
Gdzie się udać w celu uzyskania dotacji?
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 271 – 274
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Warunkiem udzielania pomocy jest zawarcie umowy z Prezydentem Miasta o przyznanie środków
na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W trakcie rozpatrywania wniosków o przyznanie
środków brane są pod uwagę:
przewidywane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia, na które mają być przeznaczone środki;
popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność;
kalkulację wydatków na uruchomienie działalności w ramach wnioskowanych środków;
uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy;
wysokość środków własnych wnioskodawcy;
wysokość posiadanych środków przeznaczonych na ten cel w danym roku.
7. Refundacja obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie refundacji
składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1758).
Do uzyskania pomocy uprawniona jest osoba wykonująca działalność gospodarczą w rozumieniu
ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 584
z późn. zm.).
Przedsiębiorca nie może posiadać zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczających
ogółem kwotę 100,00 zł. Jeśli takie zaległości istnieją, Prezes Zarządu Funduszu wydaje
decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania
zaległości przez wnioskodawcę. Decyzja podlega wykonaniu z dniem wydania.
47
Wysokość pomocy
Osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, nalicza się i opłaca składki, na
zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963; zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1247, poz. 1579 i poz. 1810).
Refundacja przysługuje w wysokości:
100% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku
osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
60% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku
osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
30% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku
osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Warunkiem uzyskania refundacji składek jest opłacanie tych składek w całości przed dniem
złożenia wniosku.
Procedura ubiegania się o pomoc
A. Rejestracja Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą przesyła do Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) wraz z pierwszym wnioskiem Wn-U-G:
dane wnioskodawcy zawierające:
pełną i skróconą nazwę, o ile posiada oraz imię i nazwisko wnioskodawcy;
numery: PESEL, REGON i NIP, o ile ich nadanie wynika z przepisów prawa;
adres zamieszkania wnioskodawcy;
adres do korespondencji, o ile jest inny niż adres zamieszkania;
imię i nazwisko, numery telefonu i faksu oraz adres poczty elektronicznej (o ile posiada)
osoby odpowiedzialnej za kontakty z Funduszem;
dokumenty:
kopie dokumentów potwierdzających pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, o ile
posiada, imię i nazwisko wnioskodawcy oraz numery REGON i NIP, o ile ich nadanie
wynika z przepisów prawa;
kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem;
upoważnienie osoby przesyłającej dane lub dokumenty, o których mowa wyżej, do
występowania w imieniu wnioskodawcy.
B. Procedura uzyskania dofinansowania
1. Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek Wn-U-G,
stanowiący załącznik do rozporządzenia ws. refundacji składek na ubezpieczenie społeczne osób
niepełnosprawnych w terminie do ostatniego dnia miesiąca, w którym upłynął termin do opłacenia
składek na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.
Terminy do złożenia wniosku Wn-U-G przywraca się na prośbę wnioskodawcy, jeżeli
uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.
Stosowny wniosek o wypłatę refundacji składek wnioskodawca przekazuje w formie elektronicznej
przez teletransmisję. Wnioskodawca może przekazać również wniosek w formie dokumentu pisanego.
2. Po otrzymaniu wniosku Wn-U-G Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych:
sprawdza go pod względem rachunkowym i formalnym oraz, w terminie 14 dni od dnia
otrzymania wniosku, informuje wnioskodawcę o uznaniu wniosku za kompletny i prawidłowo
wypełniony albo informuje wnioskodawcę o stwierdzonych nieprawidłowościach dotyczących
wniosku i wzywa do ich usunięcia wraz z pouczeniem o pozostawieniu wniosku bez
rozpoznania w przypadku ich nieusunięcia;
48
ustala, czy wnioskodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu w wysokości
przekraczającej ogółem kwotę 100,00 zł;
ustala kwotę przysługującej refundacji składek;
przekazuje ustaloną kwotę refundacji składek na rachunek bankowy wskazany przez
wnioskodawcę;
wystawia zaświadczenie o udzieleniu pomocy de mini mis albo pomocy de mini mis
w rolnictwie lub rybołówstwie.
Kwota refundacji przekazywana jest na rachunek bankowy wnioskodawcy w terminie 14 dni od
dnia otrzymania przez PFRON kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku.
Gdzie należy ubiegać się o refundację?
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Al. Jana Pawła II 13
00-828 Warszawa
tel.: 22 50 55 500
Infolinia: 801 233 554
www.pfron.org.pl
8. Dofinansowanie odsetek od kredytów zaciągniętych na kontynuowanie
działalności gospodarczej
Podstaw prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione
gospodarstwo rolne może otrzymać, dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu
bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności.
Gdzie się udać w celu uzyskania dofinansowania?
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 271 – 274
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
Osoby chcące uzyskać więcej szczegółowych informacji z zakresu zatrudniania osób
niepełnosprawnych mogą zgłosić się do:
Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy
ul. Toruńska 147
85-950 Bydgoszcz
tel.: 52 36 04 300
fax: 52 36 04 341
www.bip.pup.bydgoszcz.pl
www.bydgoszcz.praca.gov.pl
e-mail: [email protected]
49
XV. PROGRAM PFRON „AKTYWNY SAMORZĄD”
Od 2012 r. Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Bydgoszczy, w porozumieniu z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych, bierze udział w realizacji programu „Aktywny samorząd”.
Program „Aktywny samorząd” jest ważnym krokiem w kierunku wydajniejszego modelu polityki
społecznej wobec osób niepełnosprawnych. Działania przewidziane w programie uzupełnią plany
ujęte w powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych i programach działań na
rzecz osób niepełnosprawnych. Umożliwią samorządom aktywniejsze włączenie się w działania na
rzecz inkluzji społecznej osób niepełnosprawnych.
W ramach tego programu PFRON co roku określa obszary pomocy dla osób niepełnosprawnych
oraz przydziela środki na ich realizację
Cel główny programu – wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo
beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.
Moduł I:
likwidacja lub ograniczenie bariery transportowej;
przygotowanie beneficjentów pomocy z zaburzeniami ruchu i percepcji wzrokowej do
pełnienia różnych ról społecznych poprzez umożliwienie im włączenia się do tworzącego się
społeczeństwa informacyjnego;
likwidacja lub ograniczenie bariery w poruszaniu się, umożliwiające uczestnictwo beneficjentów
pomocy w aktywności społecznej albo wzrost lub utrzymanie istniejącej aktywności;
umożliwianie beneficjentom pomocy pełnienia różnych ról społecznych poprzez zastosowanie
elementów wspierających ich zatrudnienie.
Moduł II:
Pomoc w uzyskaniu wykształcenia poprzez dofinansowanie kosztów edukacji w szkole policealnej,
kolegium lub w szkole wyższej (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia
magisterskie, studia podyplomowe lub doktoranckie prowadzone przez szkoły wyższe w systemie
stacjonarnym / dziennym lub niestacjonarnym / wieczorowym / zaocznym lub eksternistycznym,
w tym również za pośrednictwem Internetu).
Dla kogo dofinansowanie?
Dofinansowanie może uzyskać osoba niepełnosprawna, która:
posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności,
pobiera naukę w szkole wyższej lub szkole policealnej lub kolegium lub ma przewód doktorski
otwarty poza studiami doktoranckimi.
W programie nie mogą uczestniczyć osoby niepełnosprawne, które:
posiadają wymagalne zobowiązania wobec PFRON lub wobec Realizatora programu,
aktualnie mają przerwę w nauce (np. urlop dziekański, urlop zdrowotny).
Przypominamy, że:
dofinansowanie w ramach modułu II nie przysługuje w trakcie przerwy w nauce (np. urlop
dziekański, urlop zdrowotny);
decyzję o wysokości pomocy dla Wnioskodawcy podejmuje samorząd powiatowy;
kwota dofinansowania ze środków PFRON nie może być większa niż kwota wnioskowana
przez Wnioskodawcę;
decyzja w sprawie udzielenia i wysokości dodatku na pokrycie kosztów kształcenia należy do
kompetencji samorządu powiatowego – aby wsparciem objąć wszystkich Wnioskodawców,
50
samorząd może obniżyć zakres i wysokość dofinansowania do poziomu, jaki wynika
z wysokości kwot wnioskowanych we wszystkich wnioskach (zapotrzebowania) i kwoty
przeznaczonej na realizację programu.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Al. Jana Pawła II 13
00-828 Warszawa
tel.: 22 50 55 500
www.pfron.org.pl
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Oddział Kujawsko-Pomorski
ul. Szosa Chełmińska 30
87-100 Toruń
tel.: 56 68 14 400
www.pfron.org.pl
e-mail: [email protected]
Wnioski należy składać w:
Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 272
fax: 52 33 01 273
www.mopsbydgoszcz.pl
e-mail: [email protected]
51
XVI. PORADY PRAWNE
Osoby niepełnosprawne mogą uzyskać bezpłatne porady prawne w następujących miejscach:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Dział Wsparcia Rodziny i Asysty Rodzinnej
ul. Toruńska 272
85-831 Bydgoszcz
tel.: 52 33 01 268
Prawnicy przyjmują w następujące dni:
wtorek: 8.00 – 14.30
środa: 8.00 – 12.30
czwartek: 8.00 – 11.30
Fundacja „WIATRAK”
Centrum Kultury Katolickiej „WIATRAK”
ul. Bołtucia 5
85-796 Bydgoszcz
Prawnicy pełnią dyżury kilka razy w miesiącu. Aby uzyskać poradę prawną należy telefonicznie
umówić się na spotkanie.
tel.: 52 32 34 810
tel.: 52 32 34 812
Urząd Miasta Bydgoszczy
ul. Jezuicka 2
85-102 Bydgoszcz
tel.: 800 800 404 – dla telefonów stacjonarnych
tel.: 52 58 58 488 – dla telefonów stacjonarnych i komórkowych
Prawnik pełni dyżur w każdy ostatni wtorek miesiąca (z wyjątkiem lipca i sierpnia)
w sali im. Łochowskiego w godzinach od 16.00 do 18.00.
Państwowa Inspekcja Pracy
Okręgowy Inspektorat Pracy
Plac Piastowska 4a
85-012 Bydgoszcz
Prawnicy pełnią dyżury:
poniedziałek 8.00 – 18.00
wtorek – piątek 8.00 – 15.00
Ponadto od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 – 12.00 można uzyskać poradę prawną
telefonicznie pod numerami:
tel.: 801 002 004 – dla telefonów stacjonarnych
tel.: 52 561 11 04 – dla telefonów komórkowych
Nieodpłatna pomoc prawna
W Bydgoszczy funkcjonuje siedem punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, działających w oparciu
o ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej
(Dz.U. z 2015 r., poz.1255).
52
Punkty zlokalizowane się w następujących miejscach:
ul. 11 Listopada 15
ul. Cicha 59 (w budynku Zespołu Szkół nr 9)
ul. Gajowa 94 (w budynku Gimnazjum nr 9)
ul. Kapuściska 10 (w budynku ROPS „Wyżyny”)
ul. Leszczyńskiego 42 (w budynku MDK nr 2)
ul. Okrzei 2
ul. J. Porazińskiej 9 (w budynku ROPS „Fordon”)
Godziny dyżurów są publikowane w styczniu każdego roku w Biuletynie Informacji Publicznej
Urzędu Miasta Bydgoszczy pod adresem: www.bip.um.bydgoszcz.pl oraz na stronie internetowej
Urzędu Miasta – www.bydgoszcz.pl.
Komu przysługuje nieodpłatna pomoc prawna i jak należy wykazać te uprawnienia?
osobie, która nie ukończyła 26 lat lub która ukończyła 65 lat;
osobie, której w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwrócenie się po poradę prawną, zostało
przyznane świadczenie z pomocy społecznej (na podstawie ustawy o pomocy społecznej)
i wobec której w tym okresie nie wydano decyzji o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia
(należy przedłożyć decyzję o przyznaniu świadczenia i złożyć oświadczenie, że nie wydano
wobec tej osoby decyzji o zwrocie nienależnego świadczenia);
posiadaczowi ważnej Karty Dużej Rodziny (należy okazać ważną kartę);
kombatantom;
weteranom;
osobie, która w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii
technicznej znalazła się w sytuacji zagrożenia lub poniosła straty (osoba składa stosowne
oświadczenie).
Nieodpłatna pomoc prawna nie obejmuje spraw:
z zakresu prawa celnego, dewizowego i handlowego;
podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;
innych, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do
rozpoczęcia tej działalności.
53
XVII. PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA RZECZ REHABILITACJI
SPOŁECZNEJ I ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
1. Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ)
WTZ są to placówki, które poprzez rozwijanie umiejętności wykonywania czynności życia
codziennego, sprawności i umiejętności zawodowych umożliwiających podjęcie pracy, stwarzają
możliwość pozyskiwania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Warsztaty mają za
zadanie przygotować uczestników do ewentualnego podjęcia zatrudnienia w warunkach pracy
chronionej lub na przystosowanym stanowisku pracy.
Na terenie Miasta Bydgoszczy funkcjonują następujące WTZ:
WTZ „Przystań” przy Stowarzyszeniu na Rzecz Pomocy Dzieciom i ich Rodzinom „Przystań”
ul. Noakowskiego 4/1, 85-804 Bydgoszcz
tel.: 52 34 39 260
WTZ „Modrzew” ul. Modrzewiowa 6, 85-631 Bydgoszcz
tel.: 52 34 60 338
e-mail: [email protected]
WTZ „Wiatrak” ul. J. Porazińskiej 9, 85-792 Bydgoszcz
tel.: 52 34 33 536
e-mail: [email protected]
WTZ „megaArt” przy Polskim Związku Niewidomych, ul. Stawowa 1
85-323 Bydgoszcz
tel.: 52 32 46 906
WTZ „Victoria” przy Polskim Związku Niewidomych, ul. Bernardyńska 3
85-029 Bydgoszcz
tel.: 52 34 29 936
WTZ „Tęcza” aleja Planu 6-letniego 37, 85-806 Bydgoszcz
tel.: 52 34 50 280
WTZ „Biały Domek” ul. Toruńska 28, 85-023 Bydgoszcz
tel.: 52 37 19 526
2. Centrum Integracji Społecznej (CIS)
Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia w Bydgoszczy jest samorządowym zakładem
budżetowym. Zostało utworzone w roku 2005, z inicjatywy radnych Miasta Bydgoszczy, celem
realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym
(T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 z późn. zm.).
Działalność instytucji opiera się na realizowaniu Indywidualnego Programu Zatrudnienia
Socjalnego. Program skierowany jest do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym m.in.:
niepełnosprawnych (z orzeczonym lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności);
długotrwale bezrobotnych;
chorych psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego.
Indywidualny Program Zatrudnienia Socjalnego zakłada osiągnięcie dwóch kategorii celów.
Cel pierwszy – reintegracja społeczna czyli umożliwienie ww. osobom osiągania pozycji społecznych
dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu. Działania te realizowane są
poprzez zajęcia w Centrum obejmujące: warsztaty z psychologiem, warsztaty z doradcą zawodowym,
trening komunikacji interpersonalnej, podstawy komputera, zajęcia kreatywne, aspekty prawne życia
codziennego, psychoedukację, edukację prozdrowotną i kulturalną, etykę, wiedzę o społeczeństwie,
orientację zawodową oraz przedsiębiorczość.
54
Cel drugi – reintegracja zawodowa – ma za zadanie poprawienie pozycji na rynku pracy
i umożliwienie zdobycia przez uczestnika programu zatrudnienia. Działania te realizowane są
poprzez praktykę zawodową w poszczególnych firmach i zakładach pracy, które zgodnie z ustawą
o zatrudnieniu socjalnym określa się mianem zakładu adaptacyjno-szkoleniowego.
W ramach odbywanej praktyki możliwe jest: przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie,
podwyższenie kwalifikacji. Praktyka zawodowa w zakładzie adaptacyjno-szkoleniowym
realizowana jest w następujących warsztatach zawodowych: handlowym, gastronomicznym,
konserwacyjno-porządkowym, remontowo-budowlanym, produkcyjnym, administracyjnym,
transportowym, opieki nad osobami zależnymi, ochrony osób i mienia.
Praktyka w danej firmie odbywa się przez co najmniej 6 miesięcy i jeżeli reintegracja zawodowa
uczestnika przebiegała w sposób prawidłowy, bez zastrzeżeń ze strony zakładu pracy oraz Centrum
– istnieje możliwość podjęcia zatrudnienia już po 7 miesiącach udziału w Programie.
Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia współpracuje z pracodawcami z miasta i gminy
Bydgoszcz. Aktualnie w bazie posiada ok. 50–60 firm, zakładów, spółek, restauracji, hoteli,
placówek, hurtowni i sklepów.
Wszystkie osoby biorące udział w zajęciach w Centrum objęte zostają kompleksowym wsparciem
w ramach świadczonych usług, które pozwolą im na podjęcie działań umożliwiających
samodzielnie i niezależne funkcjonowanie w społeczeństwie, a tym samym przezwyciężenie
dotychczasowego wykluczenia społecznego.
Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43
85-871 Bydgoszcz
tel./fax: 52 34 86 174
www.cis.bydgoszcz.pl
e-mail:[email protected]
3. Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ)
Zakład Aktywności Zawodowej jako samorządowy zakład budżetowy prowadzi działalność
produkcyjno-usługową w zakresie poligrafii i introligatorni oraz profesjonalnego niszczenia
dokumentów.
Zakład zatrudnia osoby o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Praca odbywa
się w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wszystkie osoby z dysfunkcją narządu ruchu dowożone są
własnym transportem, przystosowanym do ich potrzeb.
Celem funkcjonowania Zakładu jest wprowadzenie do pracy na otwartym rynku pracy jak najwięcej
osób niepełnosprawnych.
Zakład Aktywności Zawodowej zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych spełnia wymogi dotyczące wystawiania zaświadczeń
obniżających wpłaty na PFRON dokonywane przez przedsiębiorstwa i inne instytucje publiczne.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127; z późn. zm.).
Zakład Aktywności Zawodowej
ul. Ludwikowo 3
85-502 Bydgoszcz
tel.: 52 58 59 898
tel.: 52 32 09 695
www.zazdrukbydgoszcz.eu
55
e-mail: [email protected]
XVIII. DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ, ŚRODOWISKOWE
DOMY SAMOPOPMOCY I DOMY DZIENNEGO POBYTU
PODLEGŁE MOPS
Na terenie Miasta Bydgoszczy funkcjonują:
Domy Pomocy Społecznej:
„Promień Życia” ul. Łomżyńska 54
„Jesień Życia” ul. Mińska 15a
„Słoneczko” – dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie
ul. Gałczyńskiego 2
Środowiskowe Domy Samopomocy:
„Niezapominajka” ul. Ogrodowa 9
„ Słoneczko” ul. Gałczyńskiego 2
„Stokrotka” ul. Mińska 15a
„Sami Swoi” ul. Łomżyńska 54
„Bławatek” ul. Dunikowskiego 2
„Wrzos” ul. Janosika 4
Domy Dziennego Pobytu:
„Senior” ul. Jodłowa 14
„Kapuściska” ul. Kapuściska 10
Dom Dziennego Pobytu dla Dzieci Autystycznych i Niepełnosprawnych
ul. Gałczyńskiego 2
W celu otrzymania decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej bądź przyjęciu do
środowiskowego domu samopomocy oraz domu dziennego pobytu, należy zgłosić się do
Rejonowego Ośrodka Pomocy Społecznej, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub
pobytu osoby zainteresowanej.
Rejonowe Ośrodki Pomocy Społecznej w Bydgoszczy
ROPS „Błonie” ul. Broniewskiego 1, tel.: 52 33 90 640
e-mail: sekretariat.bł[email protected]
ROPS „Bartodzieje” ul. Morska 2, tel.: 52 37 05 911
e-mail: [email protected]
ROPS „Fordon” ul. Porazińskiej 9, tel.: 52 34 36 644
e-mail: [email protected]
ROPS „Szwederowo” ul. Żwirki i Wigury 11, tel.: 52 37 30 131
e-mail: [email protected]
ROPS „Śródmieście” ul. Ogrodowa 9, tel.: 52 32 54 450
e-mail: [email protected]
ROPS „Wyżyny” ul. Kapuściska 10, tel.: 52 36 19 902
e-mail:[email protected]
56
XIX. PIES ASYSTUJĄCY
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
Osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu do obiektów użyteczności
publicznej, w szczególności: budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji
publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki
zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki,
sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym
śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych
ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także
budynków biurowych i socjalnych, do parków narodowych i rezerwatów przyrody, na plaże
i kąpieliska.
Uprawnienie to przysługuje również w środkach transportu kolejowego, drogowego, lotniczego
i wodnego oraz w innych środkach komunikacji publicznej.
Osoba niepełnosprawna nie jest zobowiązana do zakładania psu asystującemu kagańca oraz
prowadzenia go na smyczy. Należy jednak pamiętać, że równocześnie nie jest zwolniona
z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego.
Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest wyposażenie psa asystującego w uprząż oraz
posiadanie przez osobę niepełnosprawną certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego
i zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych.
57
XX. ULGI W ODPŁATNOŚCI ZA KORZYSTANIE
Z PŁYWALNI
W poniższych placówkach na terenie Miasta Bydgoszczy obowiązują ulgi w odpłatności za
korzystanie z pływalni:
Zespół Szkół Nr 27, ul. Sardynkowa 7
Zespół Szkół Nr 26, ul. Glinki 117
Szkoła Podstawowa Nr 63, ul. Goszczyńskiego 3
Szkoła Podstawowa Nr 65, ul. Duracza 7
Zespół Szkół Nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Generała Zygmunta Berlinga 13
Zespół Szkół Medycznych, ul. Swarzewska 10
Zespół Szkół Nr 19, ul. A. Grzymały-Siedleckiego 11
Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27
Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 4, ul. Stawowa 39
Wysokość ulg:
ULGI WYMAGANE DOKUMENTY
Osoby zwolnione z opłat za korzystanie z basenu:
Opiekun osoby niepełnosprawnej
w stopniu znacznym lub osoby traktowanej
na równi z nimi, na podstawie odrębnych
przepisów prawa;
Opiekun dzieci lub młodzieży będącymi
osobami niepełnosprawnymi
do ukończenia 16. roku życia.
Wskazanie opiekuna przez osobę niepełnosprawną
po uprzednim potwierdzeniu jej uprawnień.
Osoby uprawnione do biletów ulgowych
o wartości 2,00 zł za korzystanie z basenu:
Osoby niepełnosprawne w stopniu
znacznym, osoby traktowane na równi
z nimi, na podstawie odrębnych przepisów
prawa;
Dzieci i młodzież będące osobami
niepełnosprawnymi do ukończenia
16. roku życia.
Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu
znacznym lub
wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem
potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:
Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia
o zaliczeniu do I grupy inwalidów lub
Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej
niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej
egzystencji lub
Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego
o znacznym stopniu niepełnosprawności
Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego
o niepełnosprawności (w przypadku dzieci
i młodzieży).
Osoby uprawnione do biletów ulgowych
o wartości 3,00 zł za korzystanie z basenu:
Osoby niepełnosprawne w stopniu
umiarkowanym, osoby traktowane na równi
z nimi, na podstawie odrębnych przepisów prawa.
Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu
umiarkowanym lub
wraz z dowodem osobistym innym dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:
Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia
o zaliczeniu do II grupy inwalidów lub
58
Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej
niezdolności do pracy lub
Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego
o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Osoby uprawnione do biletów ulgowych
o wartości 4,00 zł za korzystanie z basenu:
Osoby niepełnosprawne w stopniu lekkim,
osoby traktowane na równi z nimi, na
podstawie odrębnych przepisów prawa.
Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu lekkim
lub
wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem
potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:
Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia
o zaliczeniu do III grupy inwalidów lub
Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o częściowej
niezdolności do pracy lub
Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego o lekkim
stopniu niepełnosprawności.
59
XXI. EDUKACJA
System oświaty umożliwia dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej realizację obowiązku szkolnego
zgodnie z ich możliwościami i predyspozycjami. Z myślą o uczniach posiadających orzeczenie
o potrzebie kształcenia specjalnego zostały utworzone szkoły i placówki specjalne i integracyjne
oraz z oddziałami specjalnymi i integracyjnymi. Podejmowane są tam działania edukacyjne mające
na celu wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności oraz nabycie nowych kompetencji
umożliwiających aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.
1. Placówki kształcenia specjalnego
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1
dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej im. Louisa Braille'a
ul. Zygmunta Krasińskiego 10
85-008 Bydgoszcz
tel.: 52 32 21 787
fax: 52 32 27 625
Naukę uczniów prowadzi:
Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka w wieku 0–7 lat
Szkoła Podstawowa Nr 53 z klasą wstępną
Gimnazjum Nr 43
Oddział dla Dzieci i Młodzieży Głuchoniewidomej
XVIII Liceum Ogólnokształcące
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 10
Szkoła Przysposabiająca do Pracy
Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące Nr 5
Szkoła Policealna
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2
dla Dzieci i Młodzieży Słabosłyszącej i Niesłyszącej ul. Akademicka 3
85-796 Bydgoszcz
tel.: 52 34 47 415
tel.: 52 34 47 420
fax: 52 346 36 16
Naukę uczniów prowadzi:
Szkoła Podstawowa Nr 68 – oddział zerowy
Gimnazjum Nr 45
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 12 – technikum uzupełniające: odzieżowe, elektroniczne,
gastronomiczne oraz technikum 4.letnie: technik żywienia i usług gastronomicznych oraz
technik elektronik
Szkoła Przysposabiająca do Pracy
Szkoła Policealna o kierunku: technik informatyk
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 3
dla Dzieci i Młodzieży Upośledzonej Umysłowo ul. Graniczna 12
85-201 Bydgoszcz
60
tel./fax.: 52 32 23 471
tel.: 52 32 21 467
tel.: 52 32 26 085
Naukę uczniów prowadzi:
Szkoła Podstawowa nr 51 Specjalnej
Gimnazjum nr 41 Specjalne
Szkoła Przysposabiająca do Pracy
Szkoła Przysposabiająca do Pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym przygotowuje młodzież do pełnienia różnych ról społecznych oraz na
miarę ich możliwości rozwojowych do autonomicznego i aktywnego dorosłego życia.
Profile w Szkole Przysposabiającej do Pracy (nie dające kwalifikacji zawodowych): ogrodnictwo,
stolarstwo, gospodarstwo domowe, tkactwo, introligatorstwo i prace biurowe, plecionkarstwo
i wytwarzanie przedmiotów dekoracyjnych, szycie…
Zespół Szkół nr 33 Specjalnych dla Dzieci i Młodzieży Przewlekle Chorych ul. Swarzewska 10
85-731 Bydgoszcz
tel./fax: 52 34 52 817
Naukę uczniów prowadzi:
Przedszkole Nr 81
Szkoła Podstawowa Nr 52
Gimnazjum Nr 42
Liceum Ogólnokształcące Nr 19
Zespół Szkół nr 7 ul. Waryńskiego 1
85-320 Bydgoszcz
tel.: 52 37 31 131
fax: 52 373 97 46
W skład zespołu wchodzi szkoła masowa z oddziałami specjalnymi oraz szkoły dla uczniów
słabosłyszących.
Naukę uczniów prowadzi:
Szkoła Podstawowa nr 48 z oddziałami dla dzieci słabosłyszących
Gimnazjum nr 36 Specjalne
XVII LO dla Słabo Słyszących
Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 5 Specjalna ul. Grunwaldzka 41
85-239 Bydgoszcz
tel./fax.: 52 32 23 353
Szkoła kształci w zawodach: ogrodnik, monter instalacji, sieci i urządzeń sanitarnych, monter
zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, fryzjer, krawiec, cukiernik, kucharz, ślusarz,
stolarz, pracownik pomocniczy obsługi hotelowej.
61
Zespół Szkół nr 30 Specjalnych
ul. Jesionowa 3a
85-149 Bydgoszcz
tel./fax: 52 37 30 623
Naukę uczniów prowadzi:
Szkoła Podstawowa nr 1 Specjalna
Gimnazjum nr 39 Specjalne
Oddział przedszkolny
Szkoły przeznaczone dla uczniów z niepełnoprawnością intelektualną.
Zespół Szkół nr 31 Specjalnych
ul. Fordońska 17
85-085 Bydgoszcz
tel./fax: 52 34 20 112
Naukę uczniów prowadzi:
Szkoła Podstawowa nr 23 Specjalna
Gimnazjum nr 40 Specjalne
Oddział przedszkolny
Szkoły przeznaczone dla uczniów z niepełnoprawnością intelektualną.
Zespół Szkół nr 29
ul. Słoneczna 26
85-348 Bydgoszcz
tel.: 52 37 30 878,
fax: 52 34 07 038
W skład Zespołu wchodzi m.in.:
Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem,
Szkoła Podstawowa Nr 13 (oddziały specjalne tzw. diady).
Placówka skierowana jest przede wszystkim na prace z dziećmi i uczniami z autyzmem lub
zespołem Aspergera.
2. Placówki integracyjne
Na terenie Miasta Bydgoszczy 19 placówek posiada w swej strukturze oddziały integracyjne, które
zapewniają dzieciom i uczniom niepełnosprawnym realizację obowiązku szkolnego na wszystkich
etapach edukacyjnych.
Maksymalna liczba uczniów w jednym oddziale nie może wynosić więcej niż 20 osób, w tym
od 3 do 5 uczniów niepełnosprawnych. Uczeń niepełnosprawny to taki uczeń, który posiada
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez Poradnię Psychologiczno-
Pedagogiczną.
W każdym oddziale zatrudniony jest dodatkowo nauczyciel posiadający specjalne przygotowanie
pedagogiczne tzw. „nauczyciel wspomagający”. Dla każdego ucznia niepełnosprawnego
przyznawane są 2 godziny zajęć rewalidacyjnych na różne formy terapii indywidualnej lub
grupowej.
Przedszkole integracyjne
Przedszkole nr 61 Integracyjne, ul. Kąkolowa 21
tel./fax: 52 36 13 984
62
Oddziały integracyjne w przedszkolach
Przedszkole nr 31, w ZS nr 29, ul. Słoneczna 26
tel.: 52 37 30 878
fax: 52 34 070 38
Przedszkole nr 6, w ZS nr 8, ul. Pijarów 4
tel./fax: 52 37 96 901
Oddziały integracyjne zerowe w szkole podstawowej
Szkoła Podstawowa nr 65 ul. Duracza 7
tel.: 52 34 30 966
fax: 52 34 33 244
Szkoła Podstawowa integracyjna
Szkoła Podstawowa nr 25 Integracyjna w ZS nr 19, ul. G. Siedleckiego 11,
tel.: 52 37 11 326
Szkoły Podstawowe z oddziałami integracyjnymi
Szkoła Podstawowa nr 12, w ZS nr 14, ul. Kcyńska 49
tel.: 52 37 31 335
Szkoła Podstawowa nr 13, w ZS nr 19, ul. Słoneczna 26
tel.: 52 37 30 878
fax: 52 34 07 038
Szkoła Podstawowa nr 18, w ZS nr 8, ul. Pijarów 4
tel./fax: 52 37 96 901
Szkoła Podstawowa nr 20, ul. Grabowa 4
tel./fax: 52 34 15 496
Szkoła Podstawowa nr 56, ul. Bośniacka 3
tel.: 52 37 12 810
Szkoła Podstawowa nr 65, ul. Duracza 7
tel.: 52 34 30 966
fax: 52 34 33 244
Gimnazja integracyjne
Gimnazjum nr 37 Integracyjne w ZS nr 14, ul. Kcyńska 49
tel.: 52 37 31 335
Gimnazjum nr 38 Integracyjne w ZS nr 19, ul. G. Siedleckiego 11
tel.: 52 37 11 326
Gimnazjum nr 59 Integracyjne w ZS nr 29, ul. Słoneczna 26
tel.: 52 373 0878 (przede wszystkim dla uczniów z autyzmem lub zespołem Aspergera)
Gimnazja z oddziałami integracyjnymi
Gimnazjum nr 2 w ZS nr 28, ul. Kromera 11
tel.: 52 34 43 838
tel.: 52 34 41 818
Gimnazjum nr 3 w ZS nr 35, ul. Gawędy 5
tel./fax: 52 34 30 550
Gimnazjum nr 33, ul. Pijarów 4 w ZS nr 8, ul. Pijarów 4
tel./fax: 52 37 96 901
63
Liceum Ogólnokształcące integracyjne
XXI Liceum Ogólnokształcące Integracyjne w ZS nr 19, ul. Siedleckiego 11
tel.: 52 37 11 32
XIII Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 35 ul. Gawędy 5
tel./fax: 52 34 30 550
3. Osoby lub Biura działające na rzecz osób niepełnosprawnych w szkołach
wyższych na terenie Bydgoszczy
Uniwersytet Kazimierz Wielkiego
Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych
ul. Jana Karola Chodkiewicza 30, blok E – pok. 013
85-064 Bydgoszcz
tel.: 52 34 61 175
www.niepelnosprawni.ukw.edu.pl
e-mail: niepeł[email protected]
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich
Specjalista ds. Studentów i Doktorantów Niepełnosprawnych
Al. prof. S. Kaliskiego 7, budynek 2.1 pokój 12
85-796 Bydgoszcz
tel.: 52 37 49 958
www.utp.edu.pl
e-mail. niepeł[email protected]
Wyższa Szkoła Gospodarki
Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych
ul. Garbary 3, budynek G 004
85-229 Bydgoszcz
tel.: 52 56 70 059
tel.: 506 219 680
www.wsg.byd.pl
e-mail: [email protected]
Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa
Rzecznik ds. Osób Niepełnosprawnych
ul. Toruńska 55-57, budynek B, I piętro, pok. 118B
85-023 Bydgoszcz
tel.: 52 36 58 430
www.kpsw.edu.pl
e-mail: [email protected]
Wyższa Szkoła Bankowa
ul. Fordońska 74, budynek A, pokój15A
85-719 Bydgoszcz
tel.: 52 58 29 141
www.wsb.pl
64
XXII. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE I WOLONTARIAT
Wszelkich informacji na temat organizacji pozarządowych działających na rzecz osób
niepełnosprawnych można uzyskać w Zespole ds. Wspierania Organizacji Pozarządowych
i Wolontariatu Urzędu Miasta Bydgoszczy.
Zespół ds. Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu
Urząd Miasta Bydgoszczy
ul. Grudziądzka 9-15, budynek C
85-130 Bydgoszcz
tel.: 52 5858727
tel.: 52 5859445
tel.: 52 5858853
fax: 52 5859445
www.bip.um.bydgoszcz.pl
65
XXIII. WAŻNE TELEFONY
Policja tel.: 997
Straż Pożarna tel.: 998
Pogotowie Ratunkowe tel.: 999
Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego
ul. Produkcyjna 13
tel.: 52 32 30 413
tel.: 52 32 30 427
Straż Miejska tel.: 986
ul. Leśna 12
tel.: 52 58 58 748
Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego tel.: 52 58 59 888
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody tel.: 52 34 97 777
Pogotowie energetyczne tel.: 991
Pogotowie gazowe tel.: 992
Pogotowie ciepłownicze tel.: 993
Pogotowie wodno-kanalizacyjne tel.: 994
Numer alarmowy tel.: 112.
66
XXIV. WYKORZYSTANE ZRÓDŁA
1. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1169).
2. Obwieszczenie Ministra Energii z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie wysokości dodatku
energetycznego obowiązującej od dnia 1 maja 2016 do dnia 30 kwietnia 2017 (M.P. z 2016 r.
poz. 411). 3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 2003 r.
w sprawie przyznawania renty socjalnej (Dz.U. z 2003 r. Nr 170, poz. 1656).
4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r.
w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz.
1110.). 5. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania
o niezdolności do pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2711 zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 286, poz. 1683).
6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. sprawie wzoru
oraz trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 870; zm.: Dz.U. z 2015 r.
poz. 691).
7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie
kryteriów oceny niepełnosprawności u osób do 16 roku życia (Dz.U. z 2002 r. Nr 17, poz. 162;
zm.: Dz.U. z 2009 r. Nr 226, poz. 1829).
8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2011 r. w sprawie zwrotu
kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 93).
9. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie
turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694; zm.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1937).
10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie
miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U.
z 2016 r. poz. 951).
11. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie
refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1970).
12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie
określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).
13. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń
gwarantowanych z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami
ortopedycznymi oraz środki pomocnicze (Dz.U. z 2009 r. Nr 139 poz. 1141 z późn. zm.).
14. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania
i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 14).
15. Uchwała Nr VIII/49/15 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie ustalenia
opłat za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w Bydgoszczy.
16. Uchwała Nr XXXII/593/16 Rady Miasta Bydgoszczy z dn. 29 czerwca 2016 r. w sprawie
ustalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów
zamieszkałych na terenie Bydgoszczy.
17. Uchwała nr XXXV/718/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie
ustalenia strefy płatnego parkowania oraz wysokości opłat za parkowanie i sposobu pobierania
tych opłat (Dz.Urz. Woj. Kuj.-Pom. z 2012 r., poz. 3454).
18. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób
Niepełnosprawnych (M.P. z 1997 r. Nr 50, poz. 475).
19. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (T.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm.).
20. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r.
poz. 195, zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1579).
21. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.).
22. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43,
poz. 225; z późn. zm.).
67
23. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).
24. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).
25. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 966;
zm.: Dz.U. z 2013 r. poz. 984, z 2015 r. poz. 693 oraz z 2016 r. poz. 195 i poz. 1250).
26. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082;
zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 406, poz. 1177 i poz. 1271.).
27. Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982; zm.: Dz.U.
z 2013 r. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1175 i poz. 1682).
28. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).
29. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 879; zm.:
Dz.U. z 2016 r. poz. 960).
30. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518
z późn. zm.).
31. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1066 i poz. 1442,
M. P. z 2016 r. poz. 206).
32. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz.U.
z 2015 r. poz.1255).
33. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.).
34. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U.
z 2016 r. poz. 575, z późn. zm.).
35. www.adm.com.pl
36. www.bip.pup.bydgoszcz.pl
37. www.bip.um.bydgoszcz.pl
38. www.bydgoszcz.pl
39. www.bydgoszcz.praca.gov.pl
40. www.bydgoszcz.uw.gov.pl
41. www.cis.bydgoszcz.pl
42. www.kpsw.edu.pl
43. www.krus.gov.pl
44. www.mopsbydgoszcz.pl
45. www.nfz-bydgoszcz.pl
46. www.niepelnosprawni.ukw.edu.pl
47. www.pfron.org.pl
48. www.pup.bydgoszcz.pl
49. www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych
50. www.utp.edu.pl
51. www.wsb.pl
52. www.wsg.byd.pl
53. www.zazdrukbydgoszcz.eu
54. www.zdmikp.bydgoszcz.pl
55. www.zus.pl