postępowanie cywilne · ì postępowanie cywilne olaf hamberger instytut prawa cywilnego zakład...

ì

Postępowanie cywilne

Olaf HambergerInstytut Prawa Cywilnego

Zakład Postępowania Cywilnego [email protected]

Temat zajęć:- Zawieszenie postępowania. - Koszty postępowania.

mailto:[email protected]

ì

Zawieszenie postępowania

Zawieszenie postępowanie

jest to przejściowe wstrzymanie części lub całego postępowania, będące

skutkiem wystąpienia określonych w ustawie zdarzeń, uniemożliwiających

podejmowanie czynności procesowych przez sąd lub strony albo wymagających wyjaśnienia w innym postępowaniu, a których to uwzględnienie przez sąd ma

wpływ na zgodne z prawem oraz rzeczywistym stanem rzeczy

rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy cywilnej (A. Laskowska, Zawieszenie

2009, s. 24).

Zawieszenie postępowania

obligatoryjne

z mocy prawa

na mocy postanowienie

sądu

fakultatywne zależne od woli stron

Obligatoryjne zawieszenie postępowania z mocy prawa

Zawieszenie postępowania z mocy prawa (art. 173 KPC)

Postępowanie ulega zawieszeniu z mocy prawa

w razie zaprzestania czynności przez sąd

wskutek siły wyższej.

Siła wyższa oznacza zdarzenie nadzwyczajne, niezależne od woli sądu

ani od woli stron, którego nie można było przewidzieć i któremu nie można było

zapobiec. Do takich zdarzeń należy zaliczyć wszelkiego rodzaju klęski

żywiołowe, takie jak powódź, huragan, trzęsienie ziemi, pożar, epidemie,

katastrofy budowlane, ataki terrorystyczne, działania wojenne,

szczególne uwarunkowania polityczne na terenie objętym właściwością miejscową

sądu.

Zaprzestanie czynności przez sąd może być całkowite i dotyczyć całego

sądu (pożar budynku sądu) lub częściowe (zniszczenie części akt).

Obligatoryjne zawieszenie postępowania na mocy postanowienia sądu

Obligatoryjne zawieszenie

postępowania sądowego z urzędu

następuje:

w razie śmierci strony lub jej przedstawiciela ustawowego, utraty przez nich zdolności procesowej, utraty przez stronę zdolności sądowej lub utraty przez przedstawiciela ustawowego charakteru takiego przedstawiciela;

jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, chyba że ustanowiono kuratora na

podstawie art. 69 § 1lub art. 42 § 1 Kodeksu cywilnego;

jeżeli strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajduje się w miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z siedzibą

sądu;

jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości, masy układowej lub masy sanacyjnej i ogłoszono upadłość lub wszczęto wtórne postępowanie

upadłościowe albo ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym;

jeżeli ustanowiono zarządcę przymusowego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub zarządcę tymczasowego w postępowaniu o otwarcie

postępowania sanacyjnego, a postępowanie dotyczy majątku objętego zabezpieczeniem;

jeżeli zarządca sukcesyjny przestał pełnić tę funkcję albo zarząd sukcesyjny wygasł, w przypadku gdy postępowanie toczyło się z udziałem zarządcy

sukcesyjnego.

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu w razie śmierci strony lub jej przedstawiciela ustawowego, utraty przez nich zdolności procesowej, utraty przez stronę zdolności sądowej lub utraty przez przedstawiciela ustawowego

charakteru takiego przedstawiciela (art. 174 § 1 pkt. 1 KPC)

Przez stronę w rozumieniu komentowanego przepisu należy

rozumieć nie tylko powoda i pozwanego, ale też strony

postępowania nieprocesowego, interwenienta ubocznego,

współuczestnika procesowego koniecznego i jednolitego.

Zakres zawieszenia postępowania w przypadku śmierci lub utraty zdolności sądowej przez

współuczestnika w sporze zależy od charakteru współuczestnictwa. Śmierć lub utrata zdolności sądowej przez współuczestnika koniecznego lub

jednolitego prowadzi do zawieszenia całego postępowania (por. post. SN z 13.11.1974 r., II CZ 195/74, OSPiKA 1976, Nr 5, poz. 94), natomiast w

przypadku współuczestnictwa formalnego zawieszenie będzie dotyczyć tylko tego

współuczestnika. Częściowe zawieszenie postępowania powinno nastąpić również w

przypadku śmierci lub utraty zdolności sądowej współuczestnika materialnego zwykłego (zob. szerzej uchw. SN z 10.10.1964 r., III CO 53/64,

OSNCP 1965, Nr 6, poz. 94).



Przez stronę w rozumieniu komentowanego przepisu należy

rozumieć nie tylko powoda i pozwanego, ale też strony

postępowania nieprocesowego, interwenienta ubocznego,

współuczestnika procesowego koniecznego i jednolitego.

Interwencja uboczna. W przypadku interwenienta ubocznego zawieszenie postępowania w całości na

podstawie art. 174 § 1 pkt 1 KPC powinno być skutkiem śmierci lub utraty zdolności sądowej tylko

przez interwenienta ubocznego samoistnego, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o

współuczestnictwie jednolitym (art. 81 KPC), brak natomiast takiego odesłania przy interwencji

ubocznej niesamoistnej (zob. orz. SN z 10.10.1964 r., III CO 53/64, OSNC 1965, Nr 6, poz. 94, z glosą S.

Włodyki, OSPiKA 1968, Nr 2, poz. 29). Następcy prawni interwenienta ubocznego niesamoistnego, jeśli będą chcieli przystąpić do sprawy, będą mogli

sami zgłosić interwencję. Ponadto ich interesy chroni też art. 82 KPC.



Śmierć osoby fizycznej w trakcie procesu stanowi przeszkodę w jego kontynuowaniu i w przypadku, gdy przedmiotem procesu są prawa i obowiązki, które przechodzą na następców prawnych, musi nastąpić zawieszenie postępowania (art. 174 § 1 pkt 1 KPC). Niezawieszenie

postępowania i jego kontynuowanie po utracie zdolności sądowej przez stronę, bez wstąpienia w jej miejsce następców prawnych, powoduje nieważność postępowania (por. wyr. SN z 15.7.1988 r., II CKU 19/98, Legalis). Nieważność postępowania zachodzi także wówczas, gdy sąd

przed wydaniem wyroku nie został powiadomiony o śmierci strony (art. 379 pkt 2 KPC). Na podstawie art. 96 KPC wszystkie działania podjęte przez pełnomocnika po śmierci mandanta są bezprawne, z wyjątkiem

czynności zmierzających do zawieszenia postępowania (wyr. SN z 11.12.2001 r., II UKN 657/00, OSNAPiUS 2003, Nr 18, poz. 448).



Nie zawsze śmierć strony powoduje zawieszenie postępowania, albowiem na mocy przepisów szczególnych może

ono podlegać umorzeniu (zob. m.in. art. 446, 446 w zw. z art.

452 i 456 § 1 i 3 KPC).

W zakresie praw i obowiązków o charakterze osobistym i niewchodzących w skład spadku sąd umarza postępowanie z powodu śmierci strony (zob. uchw. SN

z 10.10.1964 r., III CO 53/64, OSNCP 1965, Nr 6, poz. 94 i z 23.4.1985 r., III CZP 16/85, OSNC 1985, Nr 12, poz. 195; wyr. SN z 1.2.1960 r., IV CR 565/59, OSNCK

1960, Nr 4, poz. 116; post. SN z 12.11.1980 r., IV CZ 158/80, Legalis; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, 1961, s. 810).



Utrata zdolności procesowej przez stronę lub jej przedstawiciela ustawowego następuje z momentem ubezwłasnowolnienia częściowego lub całkowitego osoby fizycznej. W przypadku ubezwłasnowolnienia

częściowego osoba fizyczna ma zdolność procesową w sprawach wynikających z czynności prawnych, których

może dokonywać samodzielnie (art. 65 § 2 KPC). Nie ma natomiast podstaw do zawieszenia postępowania

wobec strony, co do której toczy się postępowanie o ubezwłasnowolnienie (por. uchw. SN z 12.12.1960 r., I

CO 25/60, OSN 1961, Nr 2, poz. 32; wyr. SN: z 23.9.1999 r., II UKN 131/99, OSAPiUS 2001, Nr 3, poz. 77 i z

12.4.2012 r., I PK 160/11, Legalis).



pojęcie "utrata zdolności sądowej" odnosi w tym przepisie wyłącznie do strony niebędącej

osobą fizyczną. Utrata zdolności sądowej przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną

następuje z powodów i w sposób określony we właściwych przepisach ustrojowych

dotyczących tych podmiotów. Utrata zdolności sądowej może być następstwem różnych

zdarzeń oraz wiązać się z odmiennymi skutkami prawnymi. Co do zasady utrata zdolności sądowej następuje z chwilą wykreślenia z

rejestru, np. w wypadku spółek prawa handlowego.



Utrata przez przedstawiciela ustawowego osoby fizycznej charakteru takiego przedstawiciela może być wynikiem pozbawienia rodzica władzy rodzicielskiej,

zwolnienia przez sąd opiekuna, ustania władzy rodzicielskiej wskutek przysposobienia. Nie stanowi natomiast podstawy do zawieszenia postępowania ustanie władzy rodzicielskiej wskutek osiągnięcia pełnoletności przez dziecko lub też ustanie opieki wobec uchylenia przez sąd ubezwłasnowolnienia,

albowiem w takiej sytuacji osoby posiadające przedstawiciela ustawowego same uzyskują zdolność

procesową.

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, chyba że ustanowiono kuratora na podstawie art. 69 § 1 KC lub art. 42 § 1 KC

(art. 174 § 1 pkt. 2 KPC)

Zawieszenie postępowania będzie natomiast konieczne w razie np. śmierci jednego z członków dwuosobowego zarządu spółki z

ograniczoną odpowiedzialnością, w której obowiązuje wymaganie reprezentacji łącznej (art. 205 § 1 KSH), oraz w przypadku

wszelkich takich zmian w składzie organu, przez które osoba prawna lub jednostka, o której mowa art. 64 § 11 KC, nie może być

prawidłowo reprezentowana bądź to przez sam zarząd, bądź też przez prokurentów.

W świetle art. 379 pkt 2 KPC brak organu powołanego do reprezentowania strony stanowi przyczynę nieważności

postępowania niezależnie od tego, czy w imieniu tej strony działa pełnomocnik (wyr. SN z 7.11.2006 r., I CSK 224/06, Legalis).

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajduje się w miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych

wydarzeń komunikacji z siedzibą sądu(art. 174 § 1 pkt. 3 KPC)

Sąd zawiesza postępowanie, jeżeli strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajdują się w miejscowości pozbawionej – wskutek

nadzwyczajnych wydarzeń – komunikacji z siedzibą sądu. Do nadzwyczajnych można zaliczyć takie zdarzenia, jak katastrofa

kolejowa, wszelkiego rodzaju klęski żywiołowe, tj. powódź, huragan, śnieżyca, pożar. Do nadzwyczajnych zdarzeń,

uzasadniających zawieszenie postępowania na podstawie art. 174 § 1 pkt 3 KPC, nie należą typowe, możliwe do przewidzenia

trudności komunikacyjne spowodowane opóźnieniami środków transportu lub też większym natężeniem ruchu. Jeżeli jednocześnie z przesłankami zawieszenia postępowania z art. 174 § 1 pkt 3 KPC

zachodzą przyczyny zawieszenia przewidziane w art. 173 KPC, zawieszenie następuje z mocy prawa.

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości, masy układowej lub masy sanacyjnej i ogłoszono upadłość lub

wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe albo ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym

(art. 174 § 1 pkt. 4 KPC)

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli ustanowiono zarządcę przymusowego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub

zarządcę tymczasowego w postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego, a postępowanie dotyczy majątku objętego zabezpieczeniem

(art. 174 § 1 pkt. 5 KPC)

Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli zarządca sukcesyjny przestał pełnić tę funkcję albo zarząd sukcesyjny wygasł, w przypadku gdy postępowanie

toczyło się z udziałem zarządcy sukcesyjnego.(art. 174 § 1 pkt. 6 KPC)

Zarząd sukcesyjny wygasa z:1) upływem 2 miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy, jeżeli w tym okresie żaden ze spadkobierców przedsiębiorcy nie przyjął spadku ani zapisobierca windykacyjny nie przyjął zapisu windykacyjnego, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, chyba że zarządca sukcesyjny działa na rzecz małżonka przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;2) dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości;3) dniem nabycia przedsiębiorstwa w spadku w całości przez jedną osobę, o której mowa w art. 3 pkt 3 ZarządSukcU;4) upływem miesiąca od dnia wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG, chyba że w tym okresie powołano kolejnego zarządcę sukcesyjnego;5) dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy;6) dniem dokonania działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku;7) upływem 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy (art. 59 ZarządSukcU).

Moc wsteczna postanowienia o zawieszeniu postępowania

W przypadkach wymienionych w art. 174 § 1 pkt 1, 4 i 6 KPC

zawieszenie ma skutek od chwili zdarzeń, które je spowodowały. Ta

regulacja stanowi wyjątek od zasady określonej w art. 360 KPC,

zgodnie z którą postanowienie staje się skuteczne z chwilą ogłoszenia, a jeżeli nie było

ogłoszone – z chwilą podpisania sentencji.

Uchylenie wydanych orzeczeń

W przypadkach wymienionych w art. 174 § 1 pkt 1, 4 i 6 KPC

zawieszając postępowanie, sąd z urzędu uchyla orzeczenia wydane

po nastąpieniu tych zdarzeń, chyba że nastąpiły one po

zamknięciu rozprawy

Wezwanie do udziału w sprawie.

Ogłoszenie upadłości, wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego wobec

powoda lub pozwanego lub ustanowienie zarządcy w postępowaniu

restrukturyzacyjnym skutkują odebraniem jednej ze stron procesu zarządu majątkiem,

co wymaga zapewnienia jej prawidłowej reprezentacji w procesie. Sąd wzywa – na

podstawie art. 174 § 3 KPC – syndyka, zarządcę przymusowego, zarządcę

tymczasowego albo zarządcę do udziału w sprawie. Czynności określone w tym

przepisie mają za zadanie umożliwienie syndykowi podjęcia decyzji dotyczącej

potrzeby jego udziału w konkretnej sprawie, a jednocześnie wyjaśnienie okoliczności

istotnych dla dalszego biegu postępowania. Są one zbędne, jeżeli syndyk sam zgłosi swoje wstąpienie do sprawy, przy czym

wstąpienie nie wymaga dokonania sformalizowanego aktu, może nastąpić także

przez podjęcie przez syndyka działań procesowych (post. SN z 17.2.2011 r., III CZ

5/11, Legalis).

Zawieszenie postępowania z urzędu ze względu na śmierć

profesjonalnego pełnomocnika lub

przymiotu profesjonalnego pełnomocnika

Jeżeli zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych jest obowiązkowe, w razie śmierci

adwokata lub radcy prawnego, skreślenia z listy adwokatów lub

radców prawnych, utraty możliwości wykonywania zawodu albo utraty zdolności procesowej,

sąd zawiesza postępowanie z urzędu, wyznaczając odpowiedni

termin do wskazania innego adwokata lub radcy prawnego, i po upływie tego terminu podejmuje

postępowanie. Przepis art. 175 stosuje się odpowiednio.

Fakultatywne zawieszenie postępowania

Sąd może zawiesić postępowanie z

urzędu:

jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego;

jeżeli osoba trzecia wystąpiła przeciwko obu stronom z interwencją główną;

jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniej decyzji organu administracji publicznej;

jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym albo Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej;

jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej;

w razie niestawiennictwa obu stron na rozprawie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, oraz w razie niestawiennictwa powoda, gdy powód nie żądał rozpoznania

sprawy w jego nieobecności, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy;

jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych

pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 2081, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego

biegu.

Zawieszenie postępowania zależne od woli stron

Art. 176 KPC [Na wniosek spadkobiercy]

Sąd zawiesi postępowanie na wniosek spadkobiercy, jeżeli powód dochodzi przeciwko niemu wykonania obowiązku, należącego do długów spadkowych, a spadkobierca nie złożył jeszcze oświadczenia o przyjęciu spadku i termin do złożenia takiego oświadczenia jeszcze nie upłynął.

Art. 178 [Na zgodny wniosek]

Sąd może również zawiesić postępowanie na zgodny wniosek stron.

Skutki zawieszenia postępowania

W wypadku zawieszenia postępowania na zgodny

wniosek stron albo wskutek ich

niestawiennictwa lub niemożności nadania

sprawie dalszego biegu, zawieszenie wstrzymuje

tylko bieg terminów sądowych, które biegną dalej dopiero z chwilą

podjęcia postępowania.

We wszystkich innych wypadkach zawieszenia

żadne terminy nie biegną i zaczynają biec dopiero

od początku z chwilą podjęcia postępowania.

Terminy sądowe należy w miarę potrzeby

wyznaczać na nowo.

Podczas zawieszenia sąd nie podejmuje żadnych czynności z wyjątkiem

tych, które mają na celu podjęcie postępowania

albo zabezpieczenie powództwa lub dowodu. Czynności podejmowane

przez strony, a niedotyczące tych

przedmiotów, wywołują skutki dopiero z chwilą podjęcia postępowania.

Podjęcie zawieszonego postępowania

Podjęcie zawieszonego postępowania z urzędu

(art. 180 KPC)

Podjęcie zawieszonego postępowania na

wniosek (art. 181 KPC, art. 1811

KPC)

Umorzenie zawieszonego postępowania

Sąd umarza postępowanie:1. zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6, jeżeli

wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania;

2. zawieszone na zgodny wniosek stron lub na wniosek spadkobiercy, jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu sześciu miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania;

3. w przypadku stwierdzenia braku następcy prawnego strony, która utraciła zdolność sądową, a w każdym razie po upływie roku od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania z tej przyczyny;

4. zawieszone z przyczyny wskazanej w art. 174 § 1 pkt 2 po upływie dwóch lat od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania z tej przyczyny;

5. zawieszone z powodu śmierci strony po upływie pięciu lat od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania z tej przyczyny.

Umorzenie postępowania zawieszonego w pierwszej instancji nie pozbawia powoda prawa ponownego wytoczenia powództwa, jednakże poprzedni pozew nie wywołuje żadnych skutków, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Skutki te wywołuje jednak pozew wniesiony w sprawie, w której postępowanie umorzono na podstawie § 1 pkt 4.

Umorzenie zawieszonego postępowania przez sąd wyższej instancji powoduje uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia, z wyjątkiem spraw o unieważnienie małżeństwa lub o rozwód oraz o ustalenie nieistnienia małżeństwa, w których postępowanie umarza się wówczas w całości.

Z umorzeniem postępowania umarzają się nawzajem także koszty stron w danej instancji.

ì

Koszty postępowania

Zgodnie z art. 98 § 1 KPC koszty procesu to koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, które strona przegrywająca daną sprawę jest

obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie.

Na koszty postępowania

cywilnego składają się:

koszty sądowe obejmujące opłaty sądowe (opłata i opłata

kancelaryjna) oraz wydatki sądowe, które podlegają

zwrotowi,

koszty udziału strony postępowania (uczestnika) występującej przed sądem

osobiście lub reprezentowanej przez niewykwalifikowanego pełnomocnika obejmujące poniesione przez nią koszty

sądowe,

koszty przejazdów do sądu oraz równowartość zarobku

utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie,

koszty zastępstwa procesowego strony przez wykwalifikowanego

pełnomocnika obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika i

poniesione wydatki,

koszty mediacji.

Zasa

dy o

rzek

ania

o ko

szta

ch

post

ępow

ania

zasada odpowiedzialności za wynik

procesu (art. 98 KPC)

zasada kosztów niezbędnych i celowych (art. 98 KPC)

zasada zawinienia (art. 101, art. 103 i art. 110 KPC),

zasada słuszności (art. 102 KPC),

zasada kompensaty (art. 100 i art. 104 KPC).

ìKAZUSY

KAZUS 1

Przed sądem rejonowym toczy się postępowanie przeciwko Adamowi Nowakowi. Jan Kowalski wytoczył przeciwko niemu powództwo o zapłatę kwoty 30.000,00 zł z tytułu umowy pożyczki. W trakcie postępowania Adam Nowak został całkowicie ubezwłasnowolniony, jednak w dalszym ciągu stawiał się osobiście na posiedzenia i działał samodzielnie. Sąd kontynuował postępowanie aż do momentu wydania orzeczenia.

Pytania: Czy sąd prawidłowo kontynuował postępowanie?

KAZUS 2

Powód Mariusz Iksiński w sprawie o zapłatę kwoty 100.000,00 zł przedłożył m.in. prywatną ekspertyzę sporządzoną przez rzeczoznawcę majątkowego. Domagał się on zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego zwrotu kosztu uzyskania tej prywatnej opinii. Sąd apelacyjny, rozpoznający apelację powoda, uznał zgłoszone przez apelującego żądanie za niezasadne. Sąd zwrócił uwagę, iż nie zaszły przesłanki ku temu, by pozwany zwrócił powodom wydatki poniesione na uzyskanie tej opinii.

Pytanie: Oceń zasadność rozstrzygnięcia sądu apelacyjnego.

KAZUS 3

Sąd okręgowy w sprawie o zapłatę 100.000,00 zł wydał postanowienie, którym m.in. ustalił wymiar zaliczki na poczet dowodu z opinii biegłego. Jednocześnie sąd ustalił wymiar tzw. wydatku. Powód Marian Kowalski nie zgodził się z tym rozstrzygnięciem i wniósł zażalenie. Według sądu okręgowego było ono niedopuszczalne. Sąd okręgowy wskazał, że z art. 394 § 1 pkt. 9 KPC nie wynika prawo do zaskarżenia wymiaru wydatku. W art. 394 § 1 pkt 9 KPC wskazano mianowicie jedynie na możliwość zaskarżenia wymiaru opłaty, a nie wymiaru wydatku. W związku z tym sąd I instancji odrzucił zażalenie w tym zakresie. Marian Kowalski wskazywał z kolei, że sąd okręgowy nie mógł zobowiązać go do uiszczenia zaliczki. Ponadto został on zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych w 90%, a zwolnienie go z kosztów sądowych w części ma wpływ na zaliczkę, którą miał pokryć.

Pytanie:Jakie powinno być rozstrzygnięcie sądu apelacyjnego? Oceń zasadność powoływanych argumentów przez sąd i stronę.

KAZUS 4

Pozwany Janusz Kowalski wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku w sprawie o zapłatę. Sąd okręgowy 29 marca 2019 r. odrzucił jego skargę uznając, że nie została ona prawidłowo opłacona. Sąd wskazał, że skarżący postanowieniem dnia 13 marca 2019 r. został zwolniony od ponoszenia opłaty od skargi w części. Janusz Kowalski został także wezwany do uiszczenia pozostałej części opłaty od skargi. Odpis orzeczenia sądu został doręczony jego pełnomocnikowi w dniu 17 marca 2019 r. Janusz Kowalski uregulował zaś opłatę w dniu 27 marca 2019 r. (polecenie przelewu opłaty sądowej zostało złożone bankowi w dniu 23 marca 2019 r. co zostało wykazane na podstawie dowodu w postaci wydruku historii operacji z banku), a zatem po upływie tygodniowego terminu o którym mowa w art. 112 ust. 3 KSCU Odrzucając skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sąd okręgowy ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że opłata sądowa została uiszczona w dniu 27 marca 2019 r. a zatem po upływie tygodniowego terminu. Skarżący wniósł zażalenie po powyższe rozstrzygnięcie i domagał się uchylenia postanowienia.

Pytanie: Oceń zasadność zażalenia.

KAZUS 5

W sprawie o zapłatę kwoty 80.000,00 zł przewodniczący sądu okręgowego zwrócił pozew z uwagi na to, że Jacek Romanowski (który został częściowo zwolniony z ponoszenia kosztów sądowych) został zobowiązany do uiszczenia opłaty od pozwu w kwocie 390 zł w terminie tygodniowym od daty doręczenia wezwania, pod rygorem zwrotu pozwu. Powód jednak we wskazanym terminie nie uiścił wskazanej opłaty, co poskutkowało zwrotem tego pisma.W zażaleniu na zarządzenie o zwrocie pozwu Jacek Romanowski wskazał, że składał wniosek o rozłożenie na raty opłaty od pozwu w kwocie 390 zł, lecz sąd okręgowy nie odniósł się do jego wniosku. Skarżący wyjaśnił, że jego sytuacja rodzinna i majątkowa jest trudna: posiada on znaczne zadłużenie, a ponadto nadto w obliczu tego, że jego dzieci idą do szkoły, powstaje konieczność zakupienia dla nich podręczników i materiałów szkolnych. Powód zaznaczył, że od czasu udzielenia mu przez sąd częściowego zwolnienia od kosztów sądowych jego sytuacja nie uległa poprawie. Jacek Romanowski zaznaczył, że on i jego najbliżsi krewni zbierają środki na uregulowanie opłaty od pozwu, ale uiszczenie tej kwoty jednorazowo byłoby dla nich sporym obciążeniem i "odbiłoby się kosztem dzieci". W związku z tym w zażaleniu złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości albo o rozłożenie części opłaty, której dotyczyło wezwanie, na raty.

Pytania: Oceń zasadność zażalenia powoda? Jakie powinno być rozstrzygnięcie sądu apelacyjnego?

KAZUS 6

Sąd okręgowy w dniu 14 listopad 2018 r. oddalił wniosek pozwanej Grażyny Miłej o zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji. Sąd ten wskazał, iż pozwana uzyskuje regularne dochody i prowadzi własną działalność gospodarczą. Oznacza to, że może ona ponieść opłatę od apelacji wynoszącą ok. 7.000,00 zł. Sąd okręgowy podkreślił, że pozwana w toku postępowania powinna była gromadzić środki pieniężne na pokrycie kosztów sądowych. Pozwana ma stały dochód z uzyskiwanego świadczenia emerytalnego, a nadto uzyskuje ona dochody z działalności gospodarczej. Jej miesięczny łączny dochód wynosi ok. 4.400,00 zł. Pozwana ponosi wydatki "na życie" a także spłaca kredyt. Z oświadczeń wynika, iż dochody pozwanej przewyższają wydatki o ok. 800 zł. Proces toczy się od lipca 2017 roku. W toku postępowania pozwana zaczęła uzyskiwać wyższe dochody.W zażaleniu Grażyna Miła kwestionowała ustalenie, że jest w stanie ponieść opłatę od apelacji. Skarżąca zaznaczyła w szczególności, iż posiadana przez nią nieruchomość jest obciążona istotnymi hipotekami, które uniemożliwiają jej zabezpieczenie hipoteczne ewentualnej pożyczki.

Pytania: Oceń zasadność zażalenia. Jakie powinno być rozstrzygnięcie sądu apelacyjnego?

KAZUS 7

Adam Naiwny w dniu 15 marca 2018 r. zawarł z Piotrem Przekrętem umowę sprzedaży samochodu, termin zapłaty strony ustaliły na dzień 29 marca 2018 r. samochód został wydany w dniu zawarcia umowy, jednak cena w wysokości 60 tys. zł nie została uiszczona w terminie. W dniu 10 kwietnia 2019 r. Adam Naiwny pozwał więc Piotra przekręt o zapłatę kwoty 60 tys. zł wraz z odsetkami od dnia 30 marca 2018 r. do dnia zapłaty. Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze zgodnie z wnioskiem powoda udzielił zabezpieczenia roszczenia o zapłatę określonego w pozwie, przez zajęcie ruchomości pozwanego, w szczególności samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy sprzedaży. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia zostało wydanie w dniu 15 kwietnia 2019 r. W dniu 19 kwietnia 2019 r. Adam Naiwny złożył do komornika sądowego Erwina Skutecznego wniosek o wykonanie zabezpieczenia. W dniu 29 kwietnia 2019 r. komornik sądowy wydał postanowienie w którym ustalił koszty wykonania zabezpieczenia na 6904,50 zł (6444,20 zł – tytułem opłaty egzekucyjnej oraz 460,30 zł tytułem wydatków). Postanowienie o ustaleniu kosztów wykonania zabezpieczenia uprawomocniło się w dniu 13 maja 2019 r. W dniu 14 maja 2019 r. powód Adam Naiwny złożył wniosek o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze 21 maja 2019 r. wydała wyrok (wcześniej został wydany nakaz zapłaty, ale pozwany złożył sprzeciw), w którym w punkcie: zasądza od pozwanego Piotra Przekręt na rzecz powoda Adama Naiwnego kwotę 60.000,00 zł (słownie: sześćdziesiąt tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 marca 2018 r. do dnia zapłaty zasądza pozwanego na rzecz powoda kwotę 3000 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. zasądza pozwanego na rzecz powoda kwotę 6904,50 tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego.

KAZUS 7 c.d.

W dniu 28 maja 2019 r. pozwany Piotr Przekręt złożył zażalenie na koszty postępowania zabezpieczającego, wskazując, że koszty wykonania zabezpieczenia zostały ustalone błędnie i powinny wynosić 3.460,30 zł, ponieważ zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz.U. z 2018 r. poz. 770) opłata stosunkowa od wniosku o wykonanie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego wynosi 5% wartości świadczenia, które ma podlegać zabezpieczeniu. Oznacza to, opłata egzekucyjna w niniejszej sprawie wynosi 3000 zł wobec tego koszty wykonania zabezpieczenia to 3460,30 zł.

Pytania:1. Czy koszty wykonania zabezpieczenia zostały prawidłowo ustalone przez komornika

sądowego Erwina Skutecznego? Czy kwota wskazana przez pozwanego w zażaleniu stanowi kotwę poprawnie wyliczonych kosztów wykonania zabezpieczenia? (założenie: wydatki zostały ustalone prawidłowo)

2. Czy zażalenie pozwanego powinno zostać uwzględnione przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze?

3. W jaki sposób obowiązany mógł kwestionować wysokość kosztów wykonania zabezpieczenia ?

Dziękuje za uwagę

Czy mają Państwo jakieś pytania?

postępowanie cywilne · ì postępowanie cywilne olaf hamberger instytut prawa cywilnego zakład...

Documents