Polityka Energetyczna Danii

przygotował Ole OdgaardSenior Policy advisor

08 październik 2008

ENERGIA DOSTARCZNA

ŹRÓDŁA ENERGII

WYDAJNOŚĆ I EKONOMIA ENERGETYCZNA

PROJEKTY ZWIĄZANE Z KLIMATEM

Struktura władz zajmujących się kwestiami związanymi z energią - 2008

Inne oddziały

Ministerstwo Klimatu i Energii

Urząd ds. energii:Rządowe ekspertyzy energetyczne

Elektryczność, gaz ciepło z miejskich sieci ciepłowniczych

Eksploatacja ropa i gazu

Statystyki, oszczędność energetyczna, dwustronna współpraca

Danish CDM and JI projects

Dania w punkcie wyjściowym

1973-74 kryzys na rynku paliwowym2 kraje w 99% zależne od dostaw energii

• Japonia• Dania (olej i węgiel)

Sytuacja związana z dostawami zaostrzona przez nieefektywne wykorzystanie energii

Zanieczyszczenie spowodowane paliwami kopalnymi

Dostawy energii – perspektywa 30 lat

Eksport ropy i gazu netto

0%

50%

100%

150%

200%

250%

1980 '85 '90 '95 '00 '06

Energia - całość Ropa

0

100

200

300

400

'91 '92 '93 '94 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04

Dania Szwecja NorwegiaWielka Brytania Niemcy Unia EuropejskaUSA J aponia

toe/1 Milion Euro PKB (ceny z 1995)

Konsumpcja energii brutto na jednostkę PKB

Źródło: Eurostat

Konsumpcja energii – perspektywa 30 lat

Najniższe zużycie energii na jednostkę PKB w UE

70

80

90

100

110

120

130

1980 '82 '84 '86 '88 '90 '92 '94 '96 '98 '00 '02 ´04

Powierzchnia ogrzewana Zużycie energii Zużycie energii na m2

Zużycie energii na ogrzewanie gospodarstw domowych

Kg per GJ Gram per kWhEmisja CO2 na jednostkę paliwa i kWh

energii elektrycznej

Emisja – perspektywa 30 lat

50

55

60

65

70

75

80

1990 '95 '00 '06

0

200

400

600

800

1000

1200

Emisja CO2 na jednostkę paliwa

Emisja CO2 na kWh energii elektrycznej (prawa oś)

Dostawy energii – perspektywa 30 lat

Dostarczana energia – podział na źródła

0

300

600

900

1980 '85 '90 '95 '00 '06

PJ

Ropa Gaz Węgiel Odnawialne źródła

Miliardy DKK, obecne ceny

Zyski ze sprzedaży energii – perspektywa 30 lat

0

10

20

30

40

1980 '85 '90 '95 '00 '06

Benzyna Olej napędowy Gaz ziemnyWęgiel Energia elektryczna CO2Siarka

Miejski system ciepłowniczy – perspektywa 30 lat

• Do lat 70-tych większość ciepła z sieci miejskich powstawała przy procesie produkcji energii elektrycznej

• W latach 80-tych i 90–tych większości nowego ciepła z sieci powstawała jako główny produkt wytwarzany niezależnie lub w skojarzeniu z produkcją energii elektrycznej w małych miastach.

• Od 1980 roku udział ciepłownictwa bezpośredniego podwoił się.

• Dziś 1.6 mil. budynków (domów jednorodzinnych, bloków mieszkalnych i obiektów przemysłowych) jest zasilana przez miejskie sieci ciepłownicze.

Instalacje grzewcze we wszystkich budynkach

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

1981 1990 2006

1000 Units

Kotły olejowe Kotły gazowe

Miejskie sieci ciepłownicze Pozostałe

60%31%

Ceny ciepła z miejskich sieci ciepłowniczych dla

użytkowników końcowych

Ciepło z miejskich sieci cieplnych jest znacznie tańsze od tego z innych źródeł

• 97% odbiorców ciepła z sieci cieplnych, płaci mniej niż użytkownicy kotłów olejowych

• 83% odbiorców ciepła z sieci miejskich płaci mniej (2006) w porównaniu z kosztami ogrzewania kotłem gazowym

Całkowita produkcja energii elektrycznej i cieplnej – perspektywa 30 lat

Produkcja skojarzona – udział w całej produkcji energii

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1980 '85 '90 '95 '00 '05

Ciepło Energia elektryczna

Elektryczność z produkcji skojarzonej – perspektywa 30 lat

Największy udział energii elektrycznej w skojarzonej produkcji energetycznej w UE

0 10 20 30 40 50 60

Irlandia

Francja

Belgia

Wielka Brytania

Szwecja

Niemcy

Portugalia

Hiszpania

Włochy

Austria

Finalndia

Holandia

Dania

(rok 2000)

Skojarzona produkcja energetyczna – perspektywa 30 lat

Zcentralizowana produkcja w latach 80-tych Zdecentralizowana produkcja dziś

• Zdecentralizowana produkcja skojarzona

• Elektrownie wiatrowe

• Zcentralizowana produkcja skojarzona

Odnawialna energia w Danii

%

0

5

10

15

20

25

30

1980 '82 '84 '86 '88 '90 '92 '94 '96 '98 '00 '02 '04 '06

Udział źródeł odnawialnych w konsumpcji całkowitej (%)

Udział źródeł odnawialnych w produkcji elektryczności brutto (%)

Słaby wiatr

Najwyższy udział w produkcji energii elektrycznej z nowych źródeł odnawialnych w UE

Odnawialne źródła w Danii

Energia w iatru; 3%

Odpady organiczne; 3%Biomasa; 8%

Energia słoneczna; 1% Udział w całkowitym zużyciu

energii: 15½ % do 2006

(udział podwojony przez 10 lat)

Udział w dostawach energii energetycznej: 26½ % do 2006

(udział potrojony w ciągu 9 lat) Energia w iatru; 17%

Odpady organiczne; 4%

Biomasa; 6%

Milion DKK, obecne ceny

Wydatki na Publiczne Usługi Obowiązkowe (PUO) w sektorze energetycznym

0

1000

2000

3000

4000

5000

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Inne (R&D, badania środowiskowe itp.)Zabezpieczenie dostawDotacje do przyjaznego dla środowiska wytwarzania energii elektrycznejMałe jednostki produkcji skojarzonejBiopaliwaEnergia wiatru

Ekonomia, energia i emisja CO2 – perspektywa 30 lat

80

90

100

110

120

130

140

150

1990 1995 2000 2006

PKB, ustalone ceny emisja CO2 - dostosowana Zużycie energii brutto - dostosowane

+43%

+5%

-14%

Kondycja duńskiej gospodarki:

Boom duńskiej gospodarkiJedna z najsilniejszych w UE

Jedno z najwyższych PKB/ Capita

Ogromna nadwyżka w bilansie płatniczym

Ogromna nadwyżka w budżecie krajowym

Rekordowo niskie bezrobocie

Dziś – perspektywa 30 lat

miliony ton CO2

Podstawowy problem: Emisja CO2 w 1990

Postanowienia dekretu z Kyoto: Emisja CO2 zredukowana o 21 % od 1990 do grudnia 2008= Najbardziej ambitny plan redukcji CO2 na świecie (Kyoto)

*) Adjusted for Net Exports and Climate Variations

40

50

60

70

80

1990 '95 '00 '06

Zaobserwowana Dostosowana

Dodatkowa redukcja o 7% = total 28%

0

20

40

60

80

'90 '95 '00 '05

Sektor energetyczny Transport

Rolnictwo i przemysł Handel i usługi

Gospodarstwa domowe

Milio

ny t

on

CO

2

Emisja CO2 w ostatecznym zużyciu energii oraz w sektorze energetycznym

Dziś – perspektywa 30 lat

Nowa strategia energetyczna Danii w 2007 oraz nowe porozumienie polityczne w 2008

19 Stycznia 2007: Duński rząd przedstawił nową długoterminową strategię energetyczną. 21 Luty 2008: Nowe polityczne porozumienie.

o Wizja długoterminowa: Dania w długiej perspektywie powinna całkowicie uniezależnić się od paliw kopalnych.

o Redukcja zużycia paliw kopalnych o co najmniej 15% do 2025.

o Udział źródeł odnawialnych powinien wzrosnąć z 15.6% w 2006 do 20% w 2011 i do co najmniej 30% w całkowitej konsumpcji energii w 2025. To oznacza że co najmniej 2/3 całej konsumowanej energii elektrycznej będzie pochodzić z odnawialnych źródeł.

o Wzrośnie oszczędność energetyczna tak aby zmniejszyć całkowite zużycie energii o 2% w 2011 i o 4% w 2020 w porównaniu do 2006.

UE plan dotyczący źródeł odnawialnych dla Danii: 30% całkowitego zapotrzebowania na energię do 2020.

Rozwój odnawialnych źródeł w Danii

RE share of final energy demand

Roczny wzrost, średnia, %

1993-2001: 0,62001-2006: 1,02007-2012: 1,3

Renewable energy share of final energy consumption (EU-target)

0

5

10

15

20

25

30

35

1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020

%

Historical Agreement EU-target

Udział odnawialnej energii w ostatecznym zapotrzebowaniu energii

Efekty i koszty porozumienia

Udział odnawialnej energii w całkowitym zużyciu energii: Całkowity koszt zwiększenia udziału odnawialnych

źródeł o 4 % w całkowitej konsumpcji energii 4 = 335 mil. € w 2012 = około 60 € na osobę (rocznie).

Udział odnawialnych źródeł w energii elektrycznej:

Zwiększenie produkcji energii za pomocą odnawialnych źródeł do 5.8 TWh w 2012 = 17 % krajowej konsumpcji energii elektrycznej.

Dodatkowe koszty energii elektrycznej dla typowego gospodarstwa domowego: ½ €-cent na kWh = mniej niż 20 € rocznie.

Rozwój odnawialnych źródeł w UE

Wzrost udziału źródeł odnawialnych w krajach, 1997-2005 (% całkowitego zapotrzebowania na energię)

-2

0

2

4

6

8

10

Den

mar

k

Latv

ia

Bul

garia

Slo

veni

a

Lith

uani

a

Ger

man

y

Fin

land

Cze

ch R

ep

Sw

eden

Bel

gium

Hun

gary

Rom

ania

Slo

vaki

a

Net

herla

nds

Ital

y

Irel

and

Pol

and

UK

Est

onia

Luxe

mbo

urg

Mal

ta

Cyp

ern

Gre

ece

Spa

in

Aus

tria

Fra

nce

Por

tuga

l

%-point

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Wielka B

rytania

Dania

Irlandia

Francja

Niem

cy

Włochy

Holandia

Hiszpania

Grecja

Belgia

Austria

Portugalia

Cyprus

Luksemburg

Malta

Finlandia

Szw

ecja

Słow

enia

Węgry

Litwa

Polska

Słow

acja

Łotwa

Estonia

Czechy

Bułgaria

Rum

uniaProponowany wzrost udziału źródeł

odnawialnych w UE

Wzrost źródeł odnawialnych w całkowitym zapotrzebowaniu na energię od 2005 do 2020

%-p

oint

Produkcja Energii w Danii (2006)

całkowite zapotrzebowanie na energię = 863 PJ

Energia elektryczna: • Zużycie netto = 35 TWh (126 PJ)• Produktywność = 13,015 MWel

Miejskie sieci ciepłownicze:• Zużycie netto = 128 PJ• Produktywność = średnio 10,600 MWc

3 E Polityki Energetycznej

E jak Energetyczne bezpieczeństwoE jak Ekonomiczny WzrostE jak Ochrona środowiska naturalnego

(Environmental Sustainability)

Równowaga pomiędzy 3 Eo Na co postawić nacisk?o Jak wykonać zadanie?

E jak Energetyczne bezpieczeństwo

Przesłanie z IEA – WEO od 1990

Kraje IEA – Coraz bardziej zależne od ropy i gazu importują od kilku krajów rządzonych przez niestabilne i nieprzewidywalne reżimy (Saudi-Arabia, Iran, Irak, Kuwejt, Algieria etc.)

Globalny problem

Krajowy problem

E jak Ekonomiczny wzrost

Ceny ropy i gazu 2006 – 2030 :

o IEA pod koniec 2004 – do: $ 29o IEA pod koniec 2005: $ 37o US EIA pod koniec 2005 : $ 57o Rynek 2006 : $ 65

1980 rzeczywisty pik cenowy w 2006: $ 80

Szczelne rynki ropy i gazu

Brak bezpiecznych zapasów ropy i gazu

IEA polityka ekonomicznego bezpieczeństwa

o Globalny koncerno Krajowy koncern

E jak Ochrona środowiska naturalnego (Environmental Sustainability)

Pyły, zanieczyszczeniaSiarkaAzotCząstki stałe

o Problemy rozwiązywane technologicznie

CO2 – Różne rozwiązania są nieustannie rozwijaneo Polityka energetycznao Rynek emisji

Wydajność energetyczna w okresie do 30 lat

Najbardziej efektywna czysta technologia węgla na świecie

Całkowita wydajność włączając produkcję ciepła: 90-98 %

Dziś – perspektywa 30 lat

Główne rezultaty - Dania:

Sieciowy exporter oleju i gazu Najniższe zużycie energii na jednostkę PKB w UE Najwyższy udział odnawialnych źródeł w produkcji

energii elektrycznej w UE (na świecie?) Najbardziej efektywna czysta technologia węgla

na świecie Wiodący kraj w zaawansowanych technologiach

energetyki odnawialnej (Elektrownie wiatrowe, biomasa)

Microcebus danfossi –najmniejszy lemur na świecie jest przykładem jak natura rozwiązuje światowe problemy

optymalizując konsumpcję energii

Ciągle rozwijające się technologie - clean tech

Odnawialne źródła energii• Technologie solarne• Pompy ciepła w połączeniu z systemami solarnymi• Komponenty energetyki wiatrowej

Efektywność energetyczna• Sprężarki o zmiennej prędkości obrotowej

• Zaawansowane sterowanie• Redukcja emisji CO2• Turbosprężarki

• Odwrócona osmoza

Polityka firmy Danfoss

Dziękuję za uwagę