POL 6309 แนวความค�ดและนโยบายการพั�ฒนาประเทศไทย

Concept and Policy of Development in Thailand

ผศ.พั�มล พั�พั�พั�ธ ว�นท�� 29 ก�นยายน พั.ศ. 2554 ภาคบ�าย

อาจารย์�แนะนาหน�งสื�อเกี่��ย์วกี่�บกี่ารพั�ฒนากี่ารเมื�องหลาย์เล�มืที่��น�าสืนใจเช่�น

1.กี่ารปฏิ ว�ติ สืย์ามื 2475 อาจารย์�ให#แง�คิ ดว�าเวลาอ�านแล#วอย์�าเอาคิวามืคิ ดหร�อภาพัของป(จจ)บ�นไปติ�คิวามืเหติ)กี่ารณ์�ในอด�ติ เพัราะมื�หลาย์สื �งที่��แติกี่ติ�างกี่�น

กี่ารปฏิ ว�ติ 2475 เป,นกี่ารปฏิ ว�ติ เพั��อเปล��ย์นแปลงผู้.#ปกี่คิรองประเที่ศ เช่�นเด�ย์วกี่�บป(จจ)บ�นที่��มื�คินติ#องกี่ารเปล��ย์นแปลงติ�วผู้.#นาติลอดเวลา เช่�นมื�คินจานวนมืากี่อย์�างจะเปล��ย์นคิ)ณ์ย์ �งล�กี่ษณ์� ในสืมื�ย์อภ สื ที่ธิ์ 2กี่3มื�คินอย์ากี่เอาคิ)ณ์อภ สื ที่ธิ์ 2ออกี่ เช่�นกี่�น

ในย์)คิ 2475 กี่3เช่�นกี่�นเราพับป(ญหาเศรษฐกี่ จติกี่ติ�า กี่ารบร หารบ#านเมื�องเป,นไปด#วย์คิวามืย์ากี่ลาบากี่ผู้.#คินกี่3ติ#องกี่ารเปล��ย์นแปลงผู้.#ปกี่คิรอง เพัราะติ#องกี่ารนโย์บาย์ที่��ด�กี่ว�า แติ�เน��องจากี่เวลาน�7นประมื)ขของเราเป,นกี่ษ�ติร ย์�เรากี่3ไมื�อย์ากี่ที่าลาย์ ด�งน�7นเราอ�านประว�ติ ศาสืติร�แล#วจะไมื�ว�าผู้.#ปฏิ ว�ติ กี่3ไมื�ได# ขณ์ะเด�ย์วกี่�นเราจะไปติาหน กี่ษ�ติร ย์�ติอนน�7นกี่3ไมื�ได#

1

เช่�นเด�ย์วกี่�นเหติ)กี่ารณ์� 14 ติ)ลาคิมื 2516 หร�อ 6 ติ)ลาคิมื 2519 กี่3ย์�งเป,นเหติ)กี่ารณ์�ที่��เราย์�งติกี่ลงกี่�นไมื�ได# แติ�ละฝ่9าย์ย์�งมื�คิวามืเห3นที่��แติกี่ติ�างกี่�น

2.สืองน�คิราประช่าธิ์ ปไติย์ เป,นหน�งสื�อที่��บอกี่ว�าประเที่ศไที่ย์ของเราเป,นเสืมื�อนมื� 2 เมื�องอย์.�ในประเที่ศเด�ย์วกี่�น คิ�อเมื�องและช่นบที่กี่ารที่��คินช่นบที่มื�มืากี่กี่ว�าที่าให#คินช่นบที่เป,นฐานเสื�ย์งที่��จะจ�ดติ�7งร�ฐได#แติ�คินเมื�องถื�อว�าเป,นฐานนโย์บาย์เพัราะหากี่ร�ฐบาลมื�นโย์บาย์ที่��ไมื�ถื.กี่ใจคินเมื�องกี่3อาจจะถื.กี่ล#มืได# คินช่นบที่จ;งติ�7งร�ฐบาล และคินเมื�องล#มืร�ฐบาล

3.หล�กี่น ติ ศาสืติร�และหล�กี่ร�ฐศาสืติร� อาจารย์�ให#ข#อคิ ดว�าจร งๆหล�กี่ร�ฐศาสืติร�และน ติ ศาสืติร �ไมื�มื�เพัราะกี่ารปกี่คิรองติ#องใช่#หล�กี่น ติ ธิ์รรมื (มื�คินบางคินเช่��อว�าติ#องที่าติามืหล�กี่ร�ฐศาสืติร�อย์�าที่าติามืหล�กี่น ติ ศาสืติร�ในบางเร��อง ซึ่;�งจร งๆแล#วไมื�ใช่�เพัราะร�ฐศาสืติร�ไมื�สือนให#ที่าผู้ ดกี่ฎหมืาย์)

****การพั�ฒนาเศรษฐก�จ(Economic Development)

ประเที่ศไที่ย์มื�ระบบเศรษฐกี่ จแบบเป?ด (Open

Economy) มืากี่กี่ว�าระบบป?ด (ระบบป?ดหมืาย์ถื;งระบบที่��ไมื�ได#ร�บผู้ลกี่ระที่บจากี่ภาย์นอกี่ แติ�ไมื�มื�ประเที่ศไหนที่��เป,นระบบป?ดที่�7งหมืดหร�อเป?ดที่�7งหมืด) แติ�เศรษฐกี่ จระบบเป?ดเป,นระบบที่��ติ#องพั;�งพัาภาย์นอกี่ประเที่ศ และได#ร�บผู้ลกี่ระที่บจากี่ภาย์นอกี่ เช่�น ราคิาน7ามื�นในติลาดโลกี่จะมื�ผู้ลติ�อเศรษฐกี่ จของไที่ย์

ในระบบเศรษฐกี่ จสื�งคิมืไที่ย์ประกี่อบไปด#วย์ช่นช่�7นนาที่างเศรษฐกี่ จที่��มื�บที่บาที่างเศรษฐกี่ จ กี่ล)�มืผู้ลประโย์ช่น� ที่��จะสื�งติ�วแที่นเข#าไปกี่าหนดนโย์บาย์ที่างเศรษฐกี่ จ (เช่�นเข#าไปอย์.�ในสืภาที่��

2

ปร;กี่ษาเศรษฐกี่ จและสื�งคิมืแห�งช่าติ ) NGOs ประช่าช่น ช่)มืช่น ระบบราช่กี่าร ภาคิร�ฐ ร�ฐบาล ภาคิเอกี่ช่น (ที่�7งที่��มื�อานาจ/ไมื�มื�อานาจ มื�/ไมื�มื�ผู้ลประโย์ช่น�) องคิ�กี่รอ สืระ ภาคิกี่ารเมื�อง ภาคิเอกี่ช่นที่��คิ)มืธิ์)รกี่ จ กี่ารเง น อ)ติสืาหกี่รรมื สื��อ

ร�ฐใช่#นโย์บาย์เศรษฐกี่ จเพั��อบร หารเศรษฐกี่ จของประเที่ศ เช่�น นโย์บาย์กี่ารเง น นโย์บาย์กี่ารคิล�ง นโย์บาย์ไที่ย์เข#มืแข3ง นโย์บาย์ประกี่�นสื นคิ#าเกี่ษติร นโย์บาย์ร�บจานาข#าว

นโย์บาย์กี่ารผู้ล ติของไที่ย์-ผู้ล ติเพั��อที่ดแที่นกี่ารนาเข#า มื�เป@าหมืาย์เพั��อลดกี่ารนาเข#า

ประหย์�ดเง นติราไมื�ติ#องซึ่�7อสื นคิ#าจากี่ติ�างประเที่ศ แติ�นโย์บาย์น�7ไมื�ได#ผู้ล เพัราะคินไที่ย์ช่อบของนอกี่ เช่�นเด มืเราน ย์มืของฝ่ร��งติ�อมืากี่3น ย์มืของญ��ป)9น ที่)กี่ว�นน�7กี่3ติ#องเกี่าหล� โที่รที่�ศน�ไที่ย์ย์��ห#ออย์�างธิ์าน นที่ร�ติ#องเจAงที่าให#เราไมื�มื�โที่รที่�ศน�ของไที่ย์แที่#ๆ นโย์บาย์ของเรากี่3ล#มืเหลว มื�ประโย์ช่น�ติ�อคินกี่ล)�มืเล3กี่ๆ

-กี่ารผู้ล ติเพั��อสื�งเสืร มืกี่ารสื�งออกี่ ระย์ะแรกี่เราสื�งออกี่สื นคิ#าเกี่ษติร แติ�ในระย์ะย์าวที่าให#เสื�ย์ด)ลกี่ารคิ#า ที่าให#ร. #สื;กี่เป,นข�7ข#า เพัราะเราติ#องผู้ล ติสื นคิ#าเกี่ษติรจานวนมืากี่เพั��อแลกี่กี่�บสื นคิ#าอ)ติสืาหกี่รรมืจานวนน#อย์ ที่�7งที่��กี่ารผู้ล ติสื นคิ#าเกี่ษติรติ#องใช่#เวลานานในกี่ารผู้ล ติ ประเที่ศไที่ย์เป,นแคิ�ข�7ข#าผู้ล ติอาหารให#ติ�างประเที่ศเที่�าน�7น

ติ�อมืาเรากี่3ห�นมืาผู้ล ติสื นคิ#าอ)ติสืาหกี่รรมืเพั��อสื�งออกี่ แติ�กี่3เป,นอ)ติสืาหกี่รรมืที่��ใช่#แรงงานจานวนมืากี่ (Labor Intensive )

แติ�พับว�าติ#องพั;�งพัากี่ารลงที่)นจากี่ติ�างช่าติ ติ#องพั;�งพัาเที่คิโนโลย์� ประเที่ศไที่ย์กี่3กี่ลาย์เป,นแรงงานร�บจ#าง เพัราะน�กี่ลงที่)นติ�างช่าติ ขนกี่าไรกี่ล�บประเที่ศ

3

ถื#าจะติ#องห�นมืาใช่#นโย์บาย์กี่ารผู้ล ติแบบใช่#เที่คิโนโลย์�สื.ง แรงงานน#อย์ หร�อนโย์บาย์กี่ารผู้ล ติแบบอ��น ๆ แติ�ประเที่ศไที่ย์กี่3ไมื�ได#เป,นเจ#าของเที่คิโนโลย์� ไมื�มื�เคิร��องจ�กี่รหร�อ Know How

ที่าให#ติ#นที่)นกี่ารผู้ล ติสื.งติ#องซึ่�7อจากี่ติ�างประเที่ศที่�7งหมืด ผู้ลติอบแที่นที่��ได#ร�บจร งๆกี่3น#อย์มืากี่

นอกี่จากี่น�7พับว�ากี่ารลงที่)นด#านอ)ติสืาหกี่รรมืที่าให#ที่ร�พัย์ากี่รธิ์รรมืช่าติ และสืภาพัแวดล#อมืที่��เสื�ย์หาย์ กี่ารสื�งออกี่แบบน�7ไที่ย์ติ#องเสื�ย์เปร�ย์บอ�กี่ เร�ย์กี่ว�าเสื�ย์เปร�ย์บที่�7งข;7นที่�7งล�องในระบบที่)นน ย์มื

ด�งน�7นเราจาติ#องพั จารณ์านโย์บาย์กี่ารผู้ล ติอ��น ๆ เช่�น พั)ที่ธิ์เศรษฐศาสืติร� กี่ารผู้ล ติแบบพัอเพั�ย์ง พัออย์.� พัอกี่ น ใช่#ว�ติถื)ด บและเที่คิโนโลย์�ภาย์ใน ติ�อรองกี่�นอย์�างเป,นธิ์รรมื

แนวค�ดทางด$านเศรษฐก�จ1. ท%นน�ยมจากการค$าขาย (Commercial

Capitalism) เป,นที่)นน ย์มืย์)คิแรกี่เร �มืมื�นโย์บาย์ของพัวกี่พัาณ์ ช่ย์�น ย์มื (Mercantilism) ถื�อเป,นนโย์บาย์ปกี่ป@องที่างกี่ารคิ#าหร�อ Protectionism ในอด�ติ คิ�อแนวคิ ดที่��เน#นกี่ารขาย์ให#มืากี่ที่��สื)ด ซึ่�7อให#น#อย์ที่��สื)ดโดย์ใช่#เคิร��องมื�อติ�างๆ เช่�นกี่ารติ�7งกี่าแพังภาษ� แนวคิ ดน�7มื�มืาติ�7งแติ�ศติวรรษที่�� 14

สืาระสืาคิ�ญของ Mercantilism คิ�อ-ร�ฐติ#องดาเน นกี่ารด#านเศรษฐกี่ จอย์�างแข3งข�น เพั��อให#เกี่ ด

คิวามืมื��งคิ��งโดย์ใช่#มืาติรกี่ารติ�าง ๆ -สื�งออกี่มืากี่ ๆ เพั��อให#มื�เง นที่อง (แร�เง นและที่องคิาแที่�ง)

เข#าประเที่ศมืากี่ ๆ (Bullionism) ร�ฐที่ากี่ารคิ#าขาย์เอง

4

-ติ#องหาที่องคิาไว#ให#มืากี่ ป@องกี่�นไมื�ให#ที่องคิาไหลออกี่นอกี่ประเที่ศโดย์ซึ่�7อน#อย์ ขาย์มืากี่ กี่�ดกี่�นไมื�ให#สื นคิ#าจากี่ติ�างประเที่ศเข#ามืาขาย์ในประเที่ศตินเองได# เกี่ ดคิวามืคิ ดช่าติ น ย์มืที่างเศรษฐกี่ จ (Economic Nationalism) เช่�น กี่ นของไที่ย์ ใช่#ของไที่ย์ เที่��ย์วเมื�องไที่ย์ ร�วมืใจประหย์�ด

-ให#คิวามืสืาคิ�ญกี่�บ 3G คิ�อ Gold (ที่องคิา) Greatness

(คิวามืย์ �งใหญ�) Glory (คิวามืร) �งเร�อง)

ที่)กี่ว�นน�7ประเที่ศใดใช่#นโย์บาย์ Protectionism จะโดนสื�งคิมืโลกี่ประณ์ามื จะถื.กี่เร�ย์กี่ว�ากี่ารกี่�ดกี่�นที่างกี่ารคิ#า เพัราะโลกี่ที่)กี่ว�นน�7ย์อมืร�บแนวคิ ดกี่ารคิ#าเสืร� ติามืแนวคิ ดเสืร�น ย์มื ติามืนโย์บาย์ขององคิ�กี่ารกี่ารคิ#าโลกี่ ไที่ย์เรากี่3เป?ดเสืร�ติ� 7งแติ�มื�กี่ารที่าสืนธิ์ สื�ญญาเบาร �ง แมื#ว�าจะไมื�เติ3มืใจกี่3ติามืแติ�เรากี่3หน�ไมื�พั#นกี่ระเสืร�น ย์มื

ป(จจ)บ�นประเที่ศใดดาเน นนโย์บาย์กี่�ดกี่�นที่างกี่ารจะถื.กี่ลงโที่ษ เช่�นถื.กี่เกี่3บภาษ�เพั��อติอบโติ#กี่ารกี่�ดกี่�นที่างกี่ารคิ#า (Countervailing Duty)

อย์�างไรกี่3ติามืในคิวามืเป,นจร งแมื#ว�าที่)กี่ประเที่ศจะบอกี่ว�าตินเองย์;ดมื��นในกี่ารคิ#าเสืร� แติ�ในที่างปฏิ บ�ติ ที่)กี่ประเที่ศกี่3ย์�งดาเน นนโย์บาย์เศรษฐกี่ จแบบช่าติ น ย์มื เพัราะติ#องกี่ารให#ช่าติ ตินเองได#ประโย์ช่น�สื.งสื)ด

พัวกี่ Physiocracy ในฝ่ร��งเศสืเป,นพัวกี่แรกี่ที่��ว จารณ์�แนวคิ ด Mercantilism ถื�อเป,นพัวกี่ห�วกี่#าวหน#าที่��ติ�อติ#าน Mercantilism ที่��เป,นกี่ระแสืหล�กี่ในย์)คิน�7น

น�กี่คิ ดในกี่ล)�มืน�7 เช่�น Francois Quesnay เช่��อว�าที่ร�พัย์�สื นมืาจากี่ธิ์รรมืช่าติ ที่��เร�ย์กี่ว�า ที่ร�พัย์�ในด น สื นในน7า คิวามื

5

มื��งคิ��งมืาจากี่ที่��ด น (ระบบศ�กี่ด นา) สืถืานภาพัของคินว�ดกี่�นที่��ที่��ด นใคิรเป,นเจ#าที่��ด นถื�อว�ามื��งคิ��งมืากี่ ด�งน�7นให#เกี่3บภาษ�เจ#าของที่��ด นเพัราะที่��ด นเป,นแหล�งผู้ล ติที่��สืาคิ�ญ สื�วนพั�อคิ#าและน�กี่อ)ติสืาหกี่รรมืที่างานกี่Aอกี่ ๆ แกี่Aกี่ ๆ ไมื�ได#ผู้ล ติอะไรเป,นช่ 7นเป,นอ�นไมื�คิวรไปเกี่3บภาษ� กี่ารเกี่3บภาษ�คิ�อกี่ารที่��ร �ฐเข#าแที่รกี่แซึ่งเศรษฐกี่ จถื;ง

แนวคิ ดของพัวกี่ Physiocracy ได#กี่ลาย์ฐานของแนวคิ ดเศรษฐกี่ จแบบคิลาสืสื กี่ (เวลาน�7สืาน�กี่น�7กี่ลาย์พัวกี่อน)ร�กี่ษ�น ย์มืไป หร�อ Classical Economic

2. เสร�น�ยม เช่�น อด�มื สืมื ธิ์, เดว ด ร คิาโด, จอห�น สืจAวติ มื ลล� ได#ร�บอ ที่ธิ์ พัลแนวคิวามืคิ ดจากี่พัวกี่ Physiocracy และปฏิ เสืธิ์คิวามืคิ ดของ Mercantilism

สืาระสืาคิ�ญของเสืร�น ย์มืคิ�อ-เน#นเร��องกี่ารคิ#าเสืร� กี่ารแข�งข�นเสืร� ไมื�ติ#องกี่ารให#ร�ฐเข#ามืา

แที่รกี่แซึ่งกี่ จกี่รรมืที่างเศรษฐกี่ จ -เน#นหล�กี่กี่าร Laissez Faire, Laissez Passer

หมืาย์คิวามืว�าใคิรอย์ากี่จะที่าอะไรกี่3ที่า ใคิรอย์ากี่จะเป,นอะไรกี่3เป,น ด�งน�7นพั�อข)นรามืคิาแหงมืหาราช่กี่3มื�แนวคิ ดเสืร�น ย์มื ใคิรใคิร�คิ#าช่#างคิ#า ใคิรใคิร�คิ#ามื#าคิ#า

-ผู้ลประโย์ช่น�ของตินเองเป,นแรงจ.งใจสืาคิ�ญผู้ล�กี่ด�นกี่ารประกี่อบกี่าร

-เน#นกี่ลไกี่ติลาด (อ)ปสืงคิ� อ)ปที่าน) มื� Invisible Hand

เป,นติ�วกี่าหนดกี่ารผู้ล ติ กี่ารบร โภคิ กี่ารซึ่�7อ กี่ารขาย์ โดย์ที่��ร �ฐไมื�ติ#องเข#าไปแที่รกี่แซึ่ง

-ให#เสืร�ภาพัในกี่ารเล�อกี่ผู้ล ติ จาหน�าย์ บร โภคิ

6

-หล�กี่กี่ารแบ�งงานกี่ารผู้ล ติ (The Division of Labor)

และหล�กี่กี่ารได#เปร�ย์บเช่ งเปร�ย์บเที่�ย์บ (The Comparative

Advantage) หมืาย์ถื;งใคิรมื�คิวามืถืน�ดในกี่ารผู้ล ติสื นคิ#าใดกี่3ให#ผู้ล ติสื นคิ#าน�7นเพั�ย์งอย์�างเด�ย์วแล#วคิ�อย์นามืาแลกี่เปล��ย์นกี่�น ประเที่ศไที่ย์ช่านาญในกี่ารปล.กี่ข#าวกี่3ปล.กี่ไป อ�งกี่ฤษที่อผู้#าเกี่�งกี่3ที่อไป แล#วคิ�อย์นามืาแลกี่เปล��ย์นกี่�นที่าให#ที่� 7งสืองฝ่9าย์มื�สื นคิ#าเพั�ย์งพัอติ�อกี่ารบร โภคิ เกี่ ดคิวามืเป,นผู้.#เช่��ย์วช่าญสืามืารถืผู้ล ติสื นคิ#าน�7นได#มืากี่ข;7น สื นคิ#าเพั �มืข;7นสืมืบ.รณ์�ข;7น เกี่ ดกี่ารคิ#าขาย์แลกี่เปล��ย์นและกี่ารบ.รณ์ากี่ารในสื�งคิมื เกี่ ด The Comparative

Cost คิ�อช่นะที่)กี่ด#าน ร คิาโด กี่ล�าวว�า กี่ารคิ#าระหว�างประเที่ศจะกี่�อให#เกี่ ดประโย์ช่น�

แมื#ว�าประเที่ศหน;�งจะได#เปร�ย์บอ�กี่ประเที่ศหน;�งในที่)กี่ ๆ ด#าน (The

Absolute Advantages) กี่3ย์�งคิงเป,นประโย์ช่น�ที่��จะคิ#าขาย์แลกี่เปล��ย์นกี่�น เพัราะคิ�าใช่#จ�าย์ในกี่ารผู้ล ติภาย์ในประเที่ศของแติ�ละประเที่ศแติกี่ติ�างกี่�นไปในระหว�างสื นคิ#าติ�าง ๆ หากี่มื�กี่ารคิ#าขาย์เสืร�กี่3จะมื�เสืร�มืากี่ข;7นในกี่ารเล�อกี่ใช่#ที่ร�พัย์ากี่รในกี่ารผู้ล ติให#ได#ประโย์ช่น�สื.งสื)ด มื�เสืร�ที่��จะเล�อกี่บร โภคิติามืคิวามืพัอใจสื.งสื)ด มื�เสืร�ที่��จะจาหน�าย์ ให#หร�อร�บบร กี่าร สืร)ปแล#วหล�กี่กี่ารแบ�งงานกี่ารผู้ล ติและหล�กี่กี่ารได#เปร�ย์บเช่ งเปร�ย์บเที่�ย์บกี่�อให#เกี่ ดกี่ารซึ่�7อขาย์แลกี่เปล��ย์น กี่�อให#เกี่ ดประโย์ช่น�ติ�อป(จเจกี่บ)คิคิลและสื�งคิมืในแง�กี่ารเพั �มืที่�กี่ษะคิวามืช่านาญในกี่ารผู้ล ติ กี่ารจาหน�าย์ กี่ารจ�ดบร กี่าร เพั �มืพั.นที่�7งปร มืาณ์และคิ)ณ์ภาพั ที่�7งคิวามืหลากี่หลาย์ของสื นคิ#าและบร กี่ารที่��ผู้ล ติข;7นมืาได#ในสื�งคิมื

ถื;งว�นน�7ที่)กี่ประเที่ศติ�างที่ากี่ารคิ#าเสืร�กี่�นที่�7งน�7นโดย์ไมื�มื�ใคิรมืาบ�งคิ�บ แติ�เพัราะที่)กี่ประเที่ศติ�างเห3นประโย์ช่น�ของกี่ารคิ#าเสืร�

7

เสืร�น ย์มืแบบด�7งเด มื (Classical Economic Liberalism)

หร�ออาจเร�ย์กี่ว�า Individualism (ป(จเจกี่ช่นน ย์มื) เช่��อว�า ร�ฐไมื�เข#าไปแที่รกี่แซึ่งในระบบเศรษฐกี่ จ มื�หน#าที่��ร �กี่ษากี่ฎ จ�ดหาสื นคิ#าบร กี่ารที่��เอกี่ช่นที่าไมื�ได# เช่�น ป@องกี่�นประเที่ศ ป@องกี่�นช่�ว ติประช่าช่น ปล�อย์ให#กี่ลไกี่ติลาด (อ)ปสืงคิ� อ)ปที่าน) เป,นติ�วกี่าหนดกี่ารผู้ล ติ กี่ารจ#างงาน

อย์�างไรกี่3ติามืว�นน�7เสืร�น ย์มืกี่ลาย์เป,นเร��องเกี่�าไปแล#วเมื��อได#เห3นข#อบกี่พัร�องของเสืร�น ย์มืเมื��อกี่ลไกี่ติลาดไมื�ได#ที่างานเติ3มืที่�� กี่ารแข�งข�นเสืร�ที่��สืมืบ.รณ์�ไมื�เกี่ ดข;7น กี่ลไกี่ติลาดไมื�ที่างาน ติ ดข�ด คินบางคินได#เปร�ย์บจากี่กี่ารผู้.กี่ขาด ใคิรมื�อย์าวสืาวได#สืาวเอา ติ�กี่ติวงผู้ลประโย์ช่น�เข#าตินเองฝ่9าย์เด�ย์ว จ;งเกี่ ดแนวคิ ดที่��มื�ปฏิ กี่ ร ย์าติ�อเสืร�น ย์มืหลาย์แนว พัวกี่เสืร�น ย์มื (Liberalism)

ด#วย์กี่�นกี่3เปล��ย์นเป,น Neo Liberalism น�กี่ว ช่ากี่ารคินด�ง ๆ เช่�น จอห�น เมืนาร�ด เคินสื� (คิวามืคิ ดติ ดติลาดมืากี่ที่��สื)ด), โจเซึ่ฟ ช่)มืปDเติอร� เป,นติ#น มื�แนวคิวามืคิ ดให#ร�ฐเข#ามืาแที่รกี่แซึ่งมืากี่ข;7น

แนวคิ ดแบบเคินเซึ่�ย์นติ#องกี่ารให#ร�ฐเข#ามืาแที่รกี่แซึ่งในย์ามืจาเป,น เช่�น โคิรงกี่าร New Deals ของสืหร�ฐฯ (คิ.ศ. 1930)

ที่��เศรษฐกี่ จโลกี่ติกี่ติ�ามืากี่ เคินสื�เสืนอประธิ์านาธิ์ บด�สืหร�ฐฯ ว�าร�ฐติ#องเข#าไปช่�วย์กี่ระติ)#นเศรษฐกี่ จ แติ�ถื#าเศรษฐกี่ จอย์.�ในภาวะปกี่ติ กี่3ติ#องปล�อย์ให#เป,นไปติามืกี่ลไกี่กี่ารติลาด

เช่�นในช่�วงเกี่ ดว กี่ฤติ ซึ่�พัไพัร�มืในสืหร�ฐ ร�ฐบาลสืหร�ฐกี่3ช่�วย์พัย์)งให#บางบร ษ�ที่ดารงอย์.�ได# แติ�บางบร ษ�ที่กี่3ปล�อย์ให#ล#มืลง เช่�น AIG สืหร�ฐจ;งดาเน นนโย์บาย์ที่�7งเศรษฐกี่ จแบบคิลาสืสื กี่และแบบเคินสื�

8

อย์�างไรกี่3ติามืแนวคิ ดแบบเคินสื�กี่3ไมื�ได#ผู้ลที่)กี่คิร�7งที่��นามืาใช่# บางคิร�7งร�ฐบาลกี่ระติ)#นเศรษฐกี่ จที่)กี่ว ธิ์�แล#วแติ�กี่3ไมื�ได#ผู้ล แติ�บางคิร�7งกี่3ได#ผู้ล ที่าให#ที่)กี่ว�นน�7เร �มืมื�แนวคิ ดใหมื�ๆ เช่�นแนวคิ ดเศรษฐกี่ จแบบสืร#างสืรรคิ� (Creative Economy) เช่�นเกี่าหล�ประสืบคิวามืสืาเร3จมืากี่ในกี่ารใช่#แนวคิ ดเศรษฐกี่ จแบบสืร#างสืรรคิ� เช่�นละคิรแดจ�งกี่;มืที่��ที่าให#เกี่าหล�ขาย์สื นคิ#าว�ฒนธิ์รรมืไปที่��วโลกี่

3. พัวกหั�วก$าวหัน$า (Radical)

มืองว�ากี่ารแกี่#ป(ญหาแบบเสืร�น ย์มืใหมื�ที่��เสืนอให#ร�ฐคิวรเข#าไปกี่ระติ)#นเศรษฐกี่ จในย์ามืจาเป,นน�7นช่#าไป พัวกี่ห�วกี่#าวหน#าติ#องกี่ารกี่ารเปล��ย์นแปลงแกี่#ไขป(ญหาให#ด�ข;7นอย์�างรวดเร3ว ร�ฐหร�อสื�งคิมืติ#องเข#าแที่รกี่แซึ่งกี่ จกี่รรมืที่างเศรษฐกี่ จอย์�างเติ3มืที่�� เร�ย์กี่ร#องให#สื�งคิมืด.แลที่ร�พัย์ากี่รของสื�งคิมืมืากี่กี่ว�าน�7 ที่ฤษฎ�ของพัวกี่ห�วกี่#าวหน#าได#แกี่� ที่ฤษฎ�มืาร�กี่ซึ่ สืติ� ที่ฤษฎ�พั;�งพัา (Dependency Theory) ที่ฤษฎ�ระบบโลกี่ มืาร�กี่ซึ่ สืติ�น�7นติ#องกี่ารให#ย์;ดที่)กี่อย์�างเป,นของร�ฐ ถื#าเป,นของไที่ย์ถื�อว�าเศรษฐกี่ จพัอเพั�ย์ง พั)ที่ธิ์เศรษฐศาสืติร�เป,นแนวคิ ดของพัวกี่ห�วกี่#าวหน#า

ที่ฤษฎ�พั;�งพั ง ที่ฤษฎ�ระบบโลกี่ถื�อว�าเป,นที่ฤษฎ�ของคินจน น�กี่คิ ดบางสื�วนมืาจากี่กี่ล)�มืละติ นอเมืร กี่าพัย์าย์ามืว พัากี่ษ�โคิรงสืร#างที่��ไมื�เป,นธิ์รรมืในสื�งคิมืเศรษฐกี่ จระด�บโลกี่ที่��ใช่#ระบบที่)นน ย์มืให#กี่ลไกี่ติลาดดาเน นกี่าร เป,น Supply Economy น�กี่ว ช่ากี่ารในกี่ล)�มืที่ฤษฎ�พั;�งพัา เช่�น อ�งเดร กี่)นเดอร� แฟรงคิ�, โจฮั�น กี่�ลติ)ง, อ มืมืาน.เอล วอลเลอร�สืไติน� (เจ#าของที่ฤษฎ�ระบบโลกี่)

มืองว�าระเบ�ย์บเศรษฐกี่ จระหว�างประเที่ศ (International

9

Economic Order) มื�ล�กี่ษณ์ะไมื�เป,นธิ์รรมื เอ�7อประโย์ช่น�ติ�อประเที่ศที่��ร �ารวย์และบรรษ�ที่ข#ามืช่าติ ประเที่ศย์ากี่จนติ#อง เสื�ย์เปร�ย์บผู้ล ติสื นคิ#าเกี่ษติรจานวนมืหาศาลนาไปแลกี่กี่�บสื นคิ#าอ)ติสืาหกี่รรมืได#น ดเด�ย์ว ที่)กี่ประเที่ศที่��ร �ารวย์ติ�างอ)ดหน)นภาคิเกี่ษติรของตินเอง ที่�7ง ๆ ที่��เอาเง นที่��อ)ดหน)นน�7นไปซึ่�7อสื นคิ#า เกี่ษติรจากี่ประเที่ศกี่าล�งพั�ฒนากี่3ได#มืากี่กี่ว�า จ;งมื�กี่ารเร�ย์กี่ร#องให#จ�ดระเบ�ย์บเศรษฐกี่ จระหว�างประเที่ศใหมื� (New

International Economic Order: NIEO) ให#คินจนมื�โอกี่าสืมืากี่ข;7นคินรวย์ย์อมืเสื�ย์โอกี่าสืบ#าง ให#ประเที่ศพั�ฒนาแล#วไมื�ติ#องที่าภาคิเกี่ษติรให#นาเง นน�7นมืาซึ่�7อสื นคิ#าเกี่ษติรจากี่ประเที่ศกี่าล�งพั�ฒนาจะด�กี่ว�า ในสืหประช่าช่าติ กี่3มื�กี่ารเร�ย์กี่ร#อง เช่�น กี่ารประช่)มื UNCTAD ประเที่ศย์ากี่จนประช่)มืกี่�บประเที่ศร�ารวย์เพั��อแกี่#ไขกี่ฎระเบ�ย์บสืร#างคิวามื เป,นธิ์รรมืให#กี่�บประเที่ศย์ากี่จนมืากี่ข;7น

ส)�อมวลชนก�บการพั�ฒนาประเทศคิาถืามืที่��ติ#องถืามืในเร��องสื��อมืวลช่นคิ�อสื��อมืวลช่นเป,น

พัระเอกี่หร�อเป,นผู้.#ร #าย์ในกี่ารพั�ฒนา ประเภที่ของสื��อมืวลช่น1. ประเภที่ที่��ได#ย์ นเสื�ย์ง ได#แกี่� ว ที่ย์) แถืบบ�นที่;กี่เสื�ย์ง2. ประเภที่ที่��เห3นภาพั และติ�วหน�งสื�อ ได#แกี่� สื �งพั มืพั� 3. เห3นภาพัและได#ย์ นเสื�ย์ง ได#แกี่� โที่รที่�ศน� ภาพัย์นติร�4. สื��อพั�7นบ#านติ�าง ๆ เช่�น ล เกี่ ลาติ�ด หมือลา หน�งติะล)ง5. กี่ารบ�นที่;กี่ไว# มื�แติ�เสื�ย์ง และ เห3นได#ที่� 7งภาพัและเสื�ย์ง นอกี่จากี่น�7ย์�งมื�สื��ออ��น ๆ ที่��มื�สืภาพัเป,นสื��อมืวลช่นด#วย์เพัราะ

มื�กี่ารติ ดติ�อสื��อสืารถื;งประช่าช่นได#ที่�ละมืากี่ ๆ เช่�น

10

-สื��อบ)คิคิล -สื��อประเพัณ์� -สื��อที่#องถื �น-สื��ออ เล3กี่ที่รอน กี่สื� (Electronic Media) เช่�น โที่รศ�พัที่�

มื�อถื�อ อ นเติอร�เน3ติ Social Network ติ�างๆ-สื��อเฉพัาะกี่ จ (Special Media) เพั��อว�ติถื)ประสืงคิ�อย์�าง

ใดอย์�างหน;�ง -สื��อกี่ จกี่รรมืติ�างๆ เช่�น หอกี่ระจาย์ข�าว ติล�บเที่ปบ�นที่;กี่

เสื�ย์ง แผู้�นป@าย์โฆษณ์า มื)มืน ที่รรศกี่ารติ�าง ๆ เป,นติ#นบทบาทของส)�อมวลชน 1.ให#คิวามืบ�นเที่ ง 2.ราย์งานข�าว 3.ให#คิวามืร. #พั�ฒนาคิ)ณ์ภาพัช่�ว ติ 4.เป,นธิ์)รกี่ จร.ปแบบกี่ารโฆษณ์าที่�7งที่างติรงและที่างอ#อมืสื�งคิมืไที่ย์น�7นสื��อประเภที่ให#คิวามืบ�นเที่ งกี่�บกี่ารโฆษณ์าที่�7ง

ที่างติรงและที่างอ#อมืมื�มืากี่ที่��สื)ดประมืาณ์ 80 % เพัราะเป,นสื �งที่��ประช่าช่นให#คิวามืสืนใจมืากี่ ธิ์)รกี่ จติ#องมืาพัร#อมืกี่�บคิวามืบ�นเที่ ง สื�วนข�าวสืาร เหติ)กี่ารณ์�บ#านเมื�องในป(จจ)บ�นกี่3ได#ร�บคิวามืสืนใจมืากี่ข;7น แติ�ย์�งได#ร�บคิวามืสืนใจรองจากี่คิวามืบ�นเที่ ง ในข�าวกี่3ย์�งติ#องมื�โฆษณ์าธิ์)รกี่ จ สื�วนคิวามืร. #ที่��เกี่��ย์วกี่�บกี่ารพั�ฒนาคิ)ณ์ภาพัช่�ว ติจะมื�น#อย์ที่��สื)ด

อ�ทธ�พัลของส)�อมวลชน1. สื�งสืารที่��วถื;งกี่�น คินที่��วประเที่ศที่�7งภารเหน�อภาคิใติ#ร. #ข�าว

เหมื�อนกี่�นหมืด 2. สืร#างเอกี่ภาพัของสื�งคิมื ของช่าติ

11

3. ช่�7นาสื�งคิมื เช่�น เล�อกี่ผู้.#นาคินน�7นคินน�7ถื;งจะด� 4. ที่ว�คิวามืหว�ง (Rising Expectation) ร�ฐบาล

ติ#องกี่ารให#คินในช่าติ ของตินมื�คิวามืหว�ง กี่ารสืร#างคิวามืหว�งเป,นสื �งที่��ด�แติ�ถื#าสืร#างคิวามืหว�งไว#มืากี่เกี่ นไปจะที่าให#คินล)กี่ฮั�อได# เช่�น หว�งว�าได#ร�ฐบาลน�7มืาแล#วเศรษฐกี่ จจะด� ถื#าร�ฐบาลที่าไมื�ได#ประช่าช่นอาจกี่�อคิวามืร)นแรงได#

5. ปล)กี่ระดมืมืวลช่น 6. สืร#างสืถืานภาพัให#บ)คิคิล กี่�อให#เกี่ ดที่�ศนคิติ คิ�าน ย์มื

ย์กี่ย์�องให#ใคิรคินหน;�งเป,นพัระเอกี่ นางเอกี่ได# สื��อสืร#างให#คิน ๆ หน;�งเป,นฮั�โรอ�กี่คินเป,นคินข�7โกี่งได# ภาพัจร งสืาคิ�ญน#อย์กี่ว�าภาพัล�กี่ษณ์� คินที่��สื��อสืร#างภาพัว�าด�อาจเป,นคินเลวกี่ว�าคินที่��สื��อกี่ล�าวหาว�าข�7โกี่งกี่3ได# อย์�างประเที่ศไที่ย์กี่3มื�ภาพัล�กี่ษณ์�เป,นเมื�องแห�งย์าเสืพัติ ด โสืเภณ์�

7. กี่าหนดวาระที่างสื�งคิมืหร�อวาระแห�งช่าติ ให#ผู้.#คินสืนใจ 8. สืร#างภาพัล�กี่ษณ์� / เอกี่ล�กี่ษณ์� (Image / Identity)

ให#แกี่�ป(จเจกี่บ)คิคิล กี่ล)�มื สืถืาบ�น โดย์กี่ารเสืนอข�าวซึ่7า ๆ ให#ประช่าช่นเคิย์ช่ นแล#วย์อมืร�บ

9. สืร#างคิวามืติ#องกี่าร คิวามือย์ากี่ ติ�ณ์หา คิ�าน ย์มืที่��เล�ย์นแบบเกี่ นฐานะคิวามืจาเป,น ของบางอย์�างไมื�จาเป,นติ�อช่�ว ติแติ�เรากี่3ติ#องซึ่�7อเพัราะโฆษณ์า

ส)�อมวลชนเพั)�อการพั�ฒนามื�กี่ารพั.ดถื;งกี่ารใช่#สื��อเพั��อกี่ารพั�ฒนาประเที่ศโลกี่ที่��สืามืมืา

ติ�7งแติ�ที่ศวรรษ 1960 ได#ข#อสืร)ปว�าติ#องใช่#สื��อหลาย์ประเภที่ร�วมืกี่�น เพั��อกี่ระติ)#นให#เกี่ ดกี่ารพั�ฒนาตินเอง คิรอบคิร�ว ช่)มืช่น สื�งคิมื

12

ประเที่ศช่าติ และพั�ฒนาคิ)ณ์ภาพัช่�ว ติให#ด�ข;7น มื�คิวามืร. #มืากี่ข;7น สื)ขภาพัด�ข;7น มื�ที่างเล�อกี่และโอกี่าสืมืากี่ข;7น

คิ)ณ์สืมืบ�ติ ของสื��อมืวลช่นเพั��อกี่ารพั�ฒนา ติรงกี่�บพัระราช่ดาร�สืของในหลวงที่��ว�า เข#าถื;ง เข#าใจ พั�ฒนา ด�งน�7 “ ”

1. ติ#องเข#าถื;งประช่าช่นที่��วถื;ง 2. ติ#องเข#าใจสืาระกี่ารพั�ฒนา3. สืาระของกี่ารพั�ฒนาจะติ#องสืร#างคิวามืสืนใจให#กี่�บ

ประช่าช่น ถื#าประช่าช่นไมื�สืนใจแล#วย์�อมืไมื�มื�ประโย์ช่น� 4. สืาระติ#องให#คิวามืร. #ใหมื� ให#เจติคิติ ที่��เห3นด#วย์กี่�บกี่าร

พั�ฒนา ร�วมืปฏิ บ�ติ ติามื และให#เกี่ ดกี่ระบวนกี่ารพั�ฒนาด#วย์คิวามืเติ3มืใจ

งานว จ�ย์ในประเที่ศไที่ย์ช่�7ให#เห3นว�ากี่ารสื��อสืารแบบถื;งติ�วจะได#ผู้ลด�กี่ว�าสื��ออ��น ๆ

กี่ารสื��อสืารเพั��อกี่ารพั�ฒนา1. หาคิวามืติ#องกี่าร 2. สื��อถื;งติ�ว3. เติร�ย์มืกี่ารพั�ฒนา4. เข#าไปดาเน นกี่าร ใคิรกี่าหนดที่ ศที่างสื��อมืวลช่น? ติ#องด.ว�าเจ#าของสื��อที่าเพั��อ

กี่าไรหร�อกี่ารพั�ฒนา ถื#านาย์ที่)นเป,นเจ#าของกี่3ที่าเพั��อนาย์ที่)น ถื#าช่)มืช่นเป,นเจ#าของกี่3ที่าเพั��อช่)มืช่น เราพับว�าสืาระสื�วนใหญ�ในสื��อเป,นเร��องราวของกี่ร)งเที่พั คินช่�7นสื.งและช่�7นกี่ลาง สื��อติ�างจ�งหว�ดมื�กี่เล�ย์นแบบกี่ร)งเที่พัฯ

กี่ารพั จารณ์าสื��อในแง�ของแนวคิวามืคิ ดของปร�ช่ญา

13

1. ทฤษฎี�อ.านาจน�ยม (Authoritarianism) เกี่ ดข;7นในอ�งกี่ฤษศติวรรษที่�� 16 ถื;งว�นน�7กี่3ย์�งเช่��อว�าใคิรคิรองสื��อคินน�7นคิรองโลกี่ ที่�7งสื��อและผู้.#มื�อานาจ / ร�ฐบาลจะสืน�บสืน)นซึ่;�งกี่�นและกี่�น สื��อติ�7งผู้.#มื�อานาจได# เมื��อสื��อสื�งเสืร มืร�ฐบาลและบที่บาที่ของผู้.#นาประเที่ศให#โดดเด�นสื��อกี่3ย์�อมืได#ร�บผู้ลติอบแที่นในเร��องอานาจ สื ที่ธิ์ พั เศษและผู้ลประโย์ช่น�

ที่ฤษฎ�น�7เช่��อว�าสื��อมืวลช่นมื�ฐานะเป,นฐาน�นดรที่�� 4 (ฐาน�นดรที่�� 1 คิ�อกี่ษ�ติร ย์� ข)นนาง พัระ 2 พั�อคิ#า 3 ประช่าช่น 4

สื��อมืวลช่น)

2. ทฤษฎี�อ�สรภาพัน�ยม (Liberalism/Libertarianism) เกี่ ดข;7นในอ�งกี่ฤษและอเมืร กี่าในศติวรรษที่�� 17 น�กี่คิ ดในกี่ล)�มืน�7 เช่�น จอห�น มื ลติ�น,

จอห�น ล3อกี่ เช่��อว�า คินที่)กี่คินมื�เหติ)ผู้ล คิวรมื�เสืร�ภาพัในกี่ารแสืวงหาคิวามืร. # ข#อมื.ล เผู้ย์แพัร�ข#อมื.ล มืน)ษย์�มื�เหติ)ผู้ลที่าประโย์ช่น�ให#กี่�บตินเอง สื��อกี่3เช่�นเด�ย์วกี่�นติ#องหาคิวามืร. #คิวามืจร งโดย์ที่��ร �ฐไมื�คิวรเข#าไปคิวบคิ)มืแที่รกี่แซึ่ง แติ�ติ#องสืน�บสืน)นให#สื��อมืวลช่นมื�สื ที่ธิ์ เสืร�ภาพั คิวามืคิ ดเช่�นน�7ปรากี่ฏิในแถืลงกี่ารณ์�ประกี่าศอ สืรภาพัของสืหร�ฐอเมืร กี่าและกี่ารปฏิ ว�ติ ฝ่ร��งเศสื ร�ฐธิ์รรมืน.ญไที่ย์ได#กี่าหนดสื�วนที่��เกี่��ย์วกี่�บสื ที่ธิ์ สื�วนบ)คิคิล สื ที่ธิ์ ที่��จะร�บร. # (Right to Know) เป,นติ#น ร�ฐบาลร. #อะไรประช่าช่นติ#องร. #อย์�างน�7น มื� พั.ร.บ.ข#อมื.ลข�าวสืารของที่างราช่กี่าร ติามืที่ฤษฎ�น�7สื��อเป,นติ�วเช่��อมืระหว�างร�ฐบาลกี่�บประช่าช่น ร�ฐไมื�คิวรกี่#าวกี่�าย์บ�งคิ�บสื��อ สื��อมื�ศ�กี่ด 2ศร� อ สืระ มื�ฐานะเป,นฐาน�นดรที่�� 4 แย์กี่จากี่ฝ่9าย์น ติ บ�ญญ�ติ บร หาร และติ)ลากี่าร

14

3. ทฤษฎี�คอมม�วน�สต์0 / มาร0กซิ�สต์0 เกี่ ดในศติวรรษที่�� 20

มืองว�าสื��อเป,นเคิร��องมื�อของร�ฐที่าหน#าที่��ติอบสืนองร�ฐที่)กี่กี่รณ์� 4. ทฤษฎี�ความร�บผ�ดชอบต์�อส�งคม เกี่ ดข;7นกี่ลาง

ศติวรรษที่�� 20 มื�รากี่ฐานแนวคิ ดมืาจากี่อ สืรภาพัน ย์มืโดย์เพั �มืเร��องคิวามืร�บผู้ ดช่อบ สืร)ปได#ว�าไมื�ว�าสื��อจะเป,นของใคิรมื�อ สืระแคิ�ไหนติ#องมื�คิวามืร�บผู้ ดช่อบติ�อสื�งคิมืในฐานะที่��เป,นฐาน�นดรที่�� 4

ติ#องร�บผู้ ดช่อบติ�7งแติ�กี่�อนกี่ระที่า ระหว�างกี่ระที่า และหล�งกี่ระที่า คิวามืร�บผู้ ดช่อบน�7แที่รกี่อย์.�ในที่)กี่ที่ฤษฎ� เพั�ย์งแติ�จะร�บผู้ ดช่อบในนามืของป(จเจกี่บ)คิคิลหร�อในนามืของร�ฐ

สื��อมืวลช่นในประเที่ศไที่ย์มื�ที่�7งที่��ร �ฐเป,นเจ#าของและเอกี่ช่นเป,นเจ#าของ มื�ที่��ร �ฐจ�ดสืรรให#เอกี่ช่นดาเน นกี่าร เช่�น ว ที่ย์)กี่ระจาย์เสื�ย์ง สื�วนหน�งสื�อพั มืพั�เป,นของเอกี่ช่น

ติ�วอย์�างองคิ�กี่รระหว�างประเที่ศ และ กี่ารสื��อสืารระหว�างประเที่ศ

1. หน�วย์งานในองคิ�กี่ารสืหประช่าช่าติ ที่��เกี่��ย์วข#องกี่�บกี่ารสื��อสืาร ได#แกี่�

-UNESCO (United Nations Education Scientific and Cultural Organization) เน#นศ ลปะ ว�ฒนธิ์รรมื คิวามืร. # ว ที่ย์าศาสืติร�

-สืหภาพัโที่รคิมืนาคิมืระหว�างประเที่ศ (International

Tele – Communication Union: ITU) ติ�7งข;7นใน คิ.ศ.1947 ที่��เจน�วา ประเที่ศสืว ติเซึ่อร�แลนด�

-UPU: Universal Postal Union สืหภาพัไปรษณ์�ย์�สืากี่ล (1875) ติ�7งอย์.�ที่�� กี่ร)งเบอร�น สืว สืเซึ่อร�แลนด�

2. องคิ�กี่ารระด�บระหว�างร�ฐบาลติ�อร�ฐบาล (Inter-Government Organization)

15

3. องคิ�กี่รเอกี่ช่น (Non-Governmental Organization)

-องคิ�กี่รโที่รคิมืนาคิมื ดาวเที่�ย์มืแลกี่เปล��ย์นข�าวสืารว ที่ย์) (Intelsat)

-องคิ�กี่ารโที่รคิมืนาคิมืดาวเที่�ย์มืระหว�างประเที่ศ ติ�7งอย์.�ที่�� วอช่ งติ�น สืหร�ฐอเมืร กี่า

-Inter Sputnik (คิ.ศ. 1971) ติ�7งอย์.�ที่�� มือสืโคิว� ร�สืเซึ่�ย์3. Asiavision (คิ.ศ. 1984) ติ�7งอย์.�ที่��มืาเลเซึ่�ย์4. WCBU องคิ�กี่ารระด�บโลกี่ เพั��อว ที่ย์)กี่ระจาย์สื�ย์ง5. EBU ติ�7งอย์.�ที่��เจน�วา6. ABU ติ�7งอย์.�ที่��มืาเลเซึ่�ย์7. ASBU ติ�7งอย์.�ที่��ซึ่�เร�ย์8. FIEJ ติ�7งอย์.�ที่��ปาร�สื ฝ่ร��งเศสื9. IPI ติ�7งอย์.�ในประเที่ศเซึ่เนกี่�ล ที่ว�ปแอฟร กี่า10. Al Jazeera ที่��เมื�องโดฮัา ประเที่ศกี่าติาร� 11. BBC 12. IPA เจน�วา ฯลฯสืาน�กี่ข�าวและสืมืาคิมืสื��อสืารมืวลช่นของติ�างประเที่ศที่��

สืาคิ�ญ เช่�นสืาน�กี่ข�าวรอย์เติอร� (Reuters) ติ�7งข;7นใน คิ.ศ. 1850 ใน

กี่ร)งลอนดอน ประเที่ศอ�งกี่ฤษ เป,นสืาน�กี่ข�าวของเอกี่ช่นติ�7งข;7นโดย์นาย์ Paul Julius Reuter มื�อ)ดมืกี่ารณ์�ในกี่ารเสืนอข�าวด�งน�7

1.ไมื�ติกี่อย์.�ภาย์ใติ#ผู้ลประโย์ช่น�ใดๆ 2.เป,นที่��เช่��อถื�อได#โดย์ที่��วไป

16

3.มื�เอกี่ภาพั อ สืระ เสืร�ภาพั ปราศจากี่อคิติ ใดๆ4.ย์อมืจ�าย์ให#ได#สื �งที่��เป,นประโย์ช่น� เพั��อป@อนสื��อติ�างๆ5.พั�ฒนา ปร�บปร)งกี่ารให#บร กี่ารข�าว เป,นสื นคิ#าที่��ไมื�หย์)ดย์�7ง

เป,นองคิ�กี่รช่�7นนาด#านข�าว ข#อมื.ลธิ์)รกี่ จระด�บโลกี่สืาน�กี่ข�าวรอย์เติอร�มื�ช่��อเสื�ย์งมืากี่ติอนที่��ประธิ์านาธิ์ บด�

ล นคิอล�นถื.กี่ลอบสื�งหาร ป(จจ)บ�นมื�ผู้ลผู้ล ติ 4 ประเภที่ คิ�อ1.Information Products ข#อมื.ลข�าวสืาร2.Transaction Products ข#อมื.ลข�าวสืารในกี่ารแลกี่

เปล��ย์นห)#น3.Media Products สื��อในร.ปแบบติ�างๆ4.Professional Products สื นคิ#าเกี่��ย์วกี่�บอาช่�พัด#านสื��อสืาน�กี่ข�าวสืาคิ�ญของสืหร�ฐฯ เช่�น 1.AP (Associated Press ปD 1848)

2.UPI (United Press International ปD 1958)

3.CNN (Cable News Network) กี่� อ ติ�7 ง โ ด ย์ Ted

Turner ปD 1980 โด�งด�งมืาจากี่กี่ารที่าข�าวสืงคิรามือ�าวเปอร�เซึ่�ย์ใน คิ.ศ. 1991

4.Asiavision (คิ.ศ. 1984) ติ�7งอย์.�ที่��มืาเลเซึ่�ย์ เป,นองคิ�ที่��ที่าหน#าที่��แลกี่เปล��ย์นข#อมื.ลข�าวสืารในเอเช่�ย์

5.WCBU องคิ�กี่ารระด�บโลกี่ เพั��อว ที่ย์)กี่ระจาย์สื�ย์ง6.EBU ติ�7งอย์.�ที่��เจน�วา7.ABU ติ�7งอย์.�ที่��มืาเลเซึ่�ย์8.ASBU ติ�7งอย์.�ที่��ซึ่�เร�ย์9.FIEJ ติ�7งอย์.�ที่��ปาร�สื ฝ่ร��งเศสื10.IPI ติ�7งอย์.�ในประเที่ศเซึ่เนกี่�ล ที่ว�ปแอฟร กี่า

17

11.Al Jazeera ที่��เมื�องโดฮัา ประเที่ศกี่าติาร� เป,นสืาน�กี่ข�าวของช่าวอาหร�บ เช่�นในช่�วงหน;�งจะนาเสืนอข�าวของอ�ล เคิด#า

12. BBC 13. IPA เจน�วา14.AFP ของฝ่ร��งเศสื15.สืาน�กี่งานเกี่�ย์วโด ของญ��ป)9น16.สืาน�กี่ข�าวซึ่ นห�ว ของจ�น17.สืาน�กี่ข�าว TASS สืาน�กี่ข�าวของร�สืเซึ่�ย์ 1935

18.OANO (สืาน�กี่ข�าวแห�งเอเช่�ย์แปซึ่ ฟ?กี่) กี่�อติ�7งข;7นใน คิ.ศ. 1961 โดย์กี่ารสืน�บสืน)นของ UNESCO ว�ติถื)ประสืงคิ�เพั��อช่�วย์เหล�อสื��อมืวลช่น ติ�7งอย์.�ที่��มืาเลเซึ่�ย์ เป,นของเอเช่�ย์แปซึ่ ฟ?กี่

สื��อมืวลช่นในกี่ารพั�ฒนาประเที่ศไที่ย์เน�7อหาสืาระข�าวสืารของสื��อมืวลช่นในกี่ร)งเที่พัฯ สื�วนใหญ�เป,นเร��องที่��เกี่ ดในกี่ร)งเที่พัฯ เสืนอข�าวเพั��อสืนองคิวามืติ#องกี่ารของคินกี่ร)งเที่พัฯ เสืนอข�าวสืารเพั��อช่นช่�7นกี่ลาง สื��อติ�างจ�งหว�ดเล�ย์นแบบสื��อกี่ร)งเที่พัฯ ขณ์ะที่��สื��อในกี่ร)งเที่พักี่3เล�ย์นแบบสื��อติ�างประเที่ศ โดย์เฉพัาะประเที่ศติะว�นติกี่ อ ที่ธิ์ พัลของสืาน�กี่ข�าวติ�างประเที่ศ กี่าหนดเน�7อหาสืาระ คิวามืสืนใจข�าวของหน�งสื�อพั มืพั�

กี่ารเสืนอข�าวสืารของหน�งสื�อพั มืพั�ในประเที่ศ (ย์)คิโลกี่าภ ว�ติน�) กี่3เพั��อให#โลกี่ที่�นสืมื�ย์ มื�รสืน ย์มื จ;งเกี่ ดป(ญหาหลาย์ประกี่าร” ”

เกี่��ย์วกี่�บอ สืระของหน�งสื�อพั มืพั� หร�อแมื#แติ�ข�าวสืารข#อมื.ลในสื��อมืวลช่นล�กี่ษณ์ะอ��นๆ สื�งผู้ลให#เกี่ ดคิาถืามืติ�าง ๆ ด�งน�7

-สื��อมืวลช่นที่#องถื �น มื�หร�อไมื�-ที่ ศที่างกี่ารถื�าย์ที่อดข#อมื.ลข�าวสืาร เป,นอย์�างไร

18

-ประช่าช่นมื�สื ที่ธิ์ จะกี่าหนดที่ ศที่างข�าวสืารหร�อไมื� มื�สื ที่ธิ์ เล�อกี่ไมื�

สืร)ปว�ากี่ารเสืนอข�าวสืารของประเที่ศไที่ย์มื�ล�กี่ษณ์ะ เป,นกี่ระแสืข�าวสืารที่างเด�ย์ว คิ�อ

-ล�กี่ษณ์ะกี่ารสื��อสืาร กี่ารเผู้ย์แพัร�ข�าวสืารของสื�งคิมืไที่ย์ ติามืว�ฒนธิ์รรมืที่างกี่ารเมื�อง และสื�งคิมืไที่ย์ จะมื�ล�กี่ษณ์ะแบบบนลงล�าง (Top – Down Communication) จากี่เมื�องสื.�ช่นบที่ อย์�างเพัลงผู้.#ใหญ�ล�ที่�อนหน;�งร#องว�า ที่างกี่ารเขาสื��งมืา“

ว�า ”

-เป,นกี่ารสื��อสืารที่��มื�ลาด�บข�7น (Hierarchical-Vertical

Communication) เป,นล�กี่ษณ์ะแนวด �งเมื��อนามืาเปร�ย์บเที่�ย์บกี่ารติ ดติ�อสื��อสืารระด�บโลกี่ จะมื�

ล�กี่ษณ์ะ เป,นกี่ารสื��อสืารจากี่ผู้.#มื�อานาจ และมื�เคิร��องมื�อมืากี่กี่ว�า มื�ว ที่ย์ากี่ารเที่คิโนโลย์�สื.งกี่ว�า ไปสื.�ผู้.#ที่��มื�ที่)กี่สื �งที่)กี่อย์�างน#อย์กี่ว�า จากี่ประเที่ศที่��พั�ฒนาแล#วไปสื.�ประเที่ศที่��กี่าล�งพั�ฒนาหร�อโลกี่ที่��สืามื

สื��อสืารมืวลช่นของโลกี่โลกี่าภ ว�ติน� สื�วนใหญ�เป,นล�กี่ษณ์ะด�งน�7

1. จากี่ประเที่ศใหญ�สื.�ประเที่ศเล3กี่2. จากี่ประเที่ศที่��มื�อานาจและเที่คิโนโลย์�สื.งสื.�ประเที่ศที่��มื�

เที่คิโนโลย์�น#อย์กี่ว�า3. จากี่ประเที่ศที่��พั�ฒนาแล#วสื.�ประเที่ศกี่าล�งพั�ฒนาภาย์ในประเที่ศไที่ย์เป,นล�กี่ษณ์ะด�งน�71. จากี่ระด�บบนสื.�ระด�บล�าง2. จากี่เมื�องสื.�ช่นบที่

19

นอกี่จากี่น�7ย์�งมื�คิวามืไมื�เที่�าเที่�ย์มืกี่�น เร�ย์กี่ว�า อสืมืมืาติร (Asymmetry) ในกี่ารกี่ระจาย์ข�าวสืารนานาช่าติ เป,นกี่ารกี่ระจาย์ข�าวสืารจากี่สืาน�กี่งานใหญ�ๆ ของติะว�นติกี่ไปสื.�ประเที่ศโลกี่ที่�� 3 เร�ย์กี่ว�าจ�กี่รวรรด น ย์มืที่างสื��อมืวลช่น (Media

Imperialism) ภาพัล�กี่ษณ์�ที่��สืาน�กี่ข�าวติะว�นติกี่เสืนอข�าวเกี่��ย์วกี่�บประเที่ศโลกี่ที่��สืามืมื�กี่จะเป,นไปในที่างคิ�อนข#างลบ นาเสืนอแติ�สื �งเลวร#าย์ เช่�น ภาพัคิวามืย์ากี่จน กี่ารคิอร�ร�ปช่��น ป(ญหาน7าที่�วมื คิวามืเสื�ย์หาย์ติ�างๆ คิวามืข�ดแย์#ง กี่ารติ�กี่�น เป,นติ#น

ประเที่ศกี่าล�งพั�ฒนาได#พัย์าย์ามืรวมืติ�วกี่�นเพั��อสื�งเสืร มืกี่ารแลกี่เปล��ย์นข�าวสืารระหว�างประเที่ศมืากี่ข;7น เช่��อว�ากี่ารแลกี่เปล��ย์นข�าวสืารจะที่าให#เกี่ ดคิวามืเข#าใจที่��ด�ติ�อกี่�น จ�ดติ�7งสืาน�กี่ข�าวภ.มื ภาคิจ�ดจาหน�าย์ บร กี่ารข�าวสืารในกี่ล)�มืประเที่ศโลกี่ที่�� 3 ให#มืากี่ข;7น ป(จจ)บ�นมื�คิวามืพัย์าย์ามืที่��จะเปล��ย์นร.ปแบบของกี่ารสื��อสืารและเผู้ย์แพัร�ข�าวสืารเพั��อให#เกี่ ดกี่ารพั�ฒนาที่��แที่#จร งคิ�อกี่ารสืร#างกี่ระบวนกี่ารสื��อสืารและกี่ารเผู้ย์แพัร�ข�าวสืาร เป,นแบบจากี่ล�างข;7นบน (Bottom – Up Communication) หร�อแบบแนวนอน (Horizontal) และกี่ารสื��อสืารแพัร�ข�าวสืารแบบมื�สื�วนร�วมื (Participatory Communication) กี่ารสื��อสืารแบบที่างเล�อกี่อ��นๆ (Alternative Communication) เป,นแบบสื��อสืารสืองที่าง (Two Way Communication) ที่��ผู้.#สื�งสืารและร�บสืารสืามืารถืติอบโติ#กี่�นได# (Interactive Communication)

คิาถืามืกี่3คิ�อช่)มืช่นของน�กี่ศ;กี่ษามื�สื��อมืวลช่นอะไรบ#าง และมื�ว ธิ์�กี่ารสื��อสืารอย์�างไร

20

ป(จจ)บ�นร�ฐธิ์รรมืน.ญกี่าหนดว�าน�กี่กี่ารเมื�องไมื�สืามืารถืเป,นเจ#าของสื��อได# แติ�ที่)กี่ว�นน�7น�กี่กี่ารเมื�องแมื#แติ�พัรรคิกี่ารเมื�องกี่3ย์�งมื�สื��อ เช่�นมื�ที่�ว�ช่�องสื�ติ�างๆ

การพั�ฒนาในบร�บทระหัว�างประเทศ (เน)3อหัาส�วนน�3ออกข$อสอบ)

คิาถืามืติ�อเร��องน�7คิ�อประเที่ศไที่ย์พั�ฒนาสือดคิล#องกี่�บแนวที่างกี่ารพั�ฒนาของโลกี่หร�อไมื�

ที่� 7งน�7ประเที่ศไที่ย์ติ�างในโลกี่จะมื�คิวามืสื�มืพั�นธิ์�แบบไมื�เที่�ากี่�นเพัราะมื�ประเที่ศรวย์และประเที่ศจน ประเที่ศรวย์จะเร�ย์กี่ว�าประเที่ศเหน�อ ประเที่ศจนเร�ย์กี่ว�าประเที่ศใติ#

คิณ์ะกี่รรมืกี่ารสืหประช่าช่าติ จ;งที่ากี่ารศ;กี่ษาคิวามืสื�มืพั�นธิ์�ระหว�างเหน�อ-ใติ#และเข�ย์นราย์งานที่��เร�ย์กี่ว�า “The Brandt

Report” มื� Willy Brandt (อด�ตินาย์กี่เย์อรมื�น) เป,นประธิ์านกี่รรมืกี่าร และเข�ย์นหน�งสื�อ Common Future (อนาคิติร�วมืกี่�นของพัวกี่เรา) เพั��อหาหนที่างให#ประเที่ศรวย์และประเที่ศจนอย์.�ร �วมืกี่�นได#

ที่ฤษฎ�ที่��สืาคิ�ญที่��อธิ์ บาย์คิวามืสื�มืพั�นธิ์�ระหว�างประเที่ศเหน�อ - ใติ#คิ�อที่ฤษฎ�พั;�งพั งด#านเด�ย์ว (Dependency Theory) อ�นเป,นที่ฤษฎ�ของคินจน ที่��บอกี่ว�าประเที่ศศ.นย์�กี่ลาง (Center/Core) หร�อประเที่ศเหน�อ มื�คิวามืได#เปร�ย์บประเที่ศประเที่ศรอบนอกี่ (Periphery) หร�อประเที่ศใติ# เน��องจากี่คิวามืสื�มืพั�นธิ์�เป,นไปในล�กี่ษณ์ะที่��ประเที่ศศ.นย์�กี่ลางเอาเปร�ย์บข.ดร�ดประเที่ศรอบนอกี่ จนที่าให#ประเที่ศรอบนอกี่ติกี่อย์.�ในภาวะด#อย์พั�ฒนา อ�อนแอ จนที่าให#ติ#องพั;�งพัาประเที่ศศ.นย์�กี่ลางติลอดเวลา ไมื�สืามืารถืพั;�งพัาตินเองได#

21

เช่�นไที่ย์ ลาว พัมื�า เขมืรจะมื�สืหร�ฐอเมืร กี่า อ�งกี่ฤษเป,นศ.นย์�กี่ลาง ที่��เอาร�ดเอาเปร�ย์บประเที่ศไที่ย์ และสื�งติ�วแที่นเข#ามืาอย์.�ในกี่ร)งเที่พั ในเมื�องหลวงของแติ�ละประเที่ศเพั��อเอาเปร�ย์บติ�างจ�งหว�ดของไที่ย์เพั��อด.ดซึ่�บที่ร�พัย์ากี่รจากี่ที่#องถื �นไปสืร#างคิวามืมื��งคิ��งให#กี่ร)งเที่พัและกี่ร)งเที่พักี่3สื�งให#ประเที่ศศ.นย์�กี่ลาง ที่าให#ไที่ย์ ลาว เขมืรที่��อ�อนแออย์.�แล#วอ�อนแอไปอ�กี่ จนมื�คิาพั.ดว�าย์ �งพั�ฒนาย์ �งย์ากี่จน

อย์�างไรกี่3ติามืย์�งมื�ผู้.#พั จารณ์าคิวามืสื�มืพั�นธิ์�ระหว�างประเที่ศในเช่ งอ��น ๆ เช่�น กี่ล�าวถื;ง คิวามืสื�มืพั�นธิ์�เช่ งพั;�งพัาอาศ�ย์ซึ่;�งกี่�นและกี่�น (Interdependency Theory) เพั��อโติ#ติอบที่ฤษฎ� Dependency Theory คินรวย์จะบอกี่ว�าตินเองกี่3ติ#องพั;�งพัาคินจน ถื#าไมื�มื�คินจนคินรวย์กี่3อย์.�ไมื�ได#เช่�นเด�ย์วกี่�น เป,นที่ฤษฎ�ของคินรวย์ที่��พัย์าย์ามืปลอบใจคินจนในขณ์ะที่�� Dependency

Theory เป,นที่ฤษฎ�ของคินจนที่��ติ#องกี่ารเปล��ย์นแปลงสืภาวะที่��เป,นอย์.�

Interdependency Theory อ#างถื;งกี่ารเปล��ย์นแปลง (Change) ที่��รวดเร3วและเป,นพัลว�ติ นาไปสื.�ปฏิ สื�มืพั�นธิ์�ที่��เพั �มืมืากี่ข;7น m ที่าให#แนวคิ ด Interdependency Theory ได#ร�บกี่ารย์อมืร�บมืากี่ข;7น หร�อที่ฤษฎ�ของคินรวย์ได#ร�บกี่ารย์อมืร�บมืากี่กี่ว�าที่ฤษฎ�พั;�งพัาของคินจน

ที่�7งน�7ในย์)คิโลกี่าภ ว�ติน� มื�สื �งติ�างๆเกี่ ดข;7นเพั��อที่าให#คินเราเกี่ ดกี่ารพั;�งพัากี่�นมืากี่ข;7นคิ�อ

1. ว ที่ย์ากี่ารคิวามืร. #ของโลกี่เพั �มืมืากี่ข;7น ที่)กี่ประเที่ศปรารถืนาอย์ากี่มื� อย์ากี่เป,นอย์ากี่ที่�นสืมื�ย์ ไมื�อย์ากี่ติกี่รถืไฟ ที่าให#

22

ที่)กี่ประเที่ศติ#องอย์.�ร �วมืกี่�นพั;�งพัาอาศ�ย์ซึ่;�งกี่�นและกี่�นและเป,นโลกี่าภ ว�ติน�

2. สืงคิรามืเย์3นสื 7นสื)ดลงแล#ว ไมื�มื�สื �งใดมืาข�ดกี่�7นคิวามืสื�มืพั�นธิ์�ของคินได#

3. ป(ญหาใหมื� ๆ ในโลกี่ซึ่;�งแติ�ละประเที่ศไมื�สืามืารถืเผู้ช่ ญหร�อแติ�ละประเที่ศไมื�สืามืารถืแกี่#ป(ญหาติ�าง ๆ ได#โดย์ลาพั�งจาเป,นติ#องพั;�งพัาอาศ�ย์กี่�น เพั��อติ�อติ#าย์ภ�ย์ร�วมืกี่�น เช่�นภ�ย์จากี่กี่ารกี่�อกี่ารร#าน ภ�ย์จากี่โลกี่ร#อน ภ�ย์จากี่โลกี่ร#อน

ป(ญหาในโลกี่อาจจะที่าให#ข�ดแย์#งกี่�นหร�อร�วมืมื�อกี่�นกี่3ได# 4. นอกี่จากี่น�7นย์�งมื�กี่ารกี่ระจาย์อานาจในโลกี่มืากี่ข;7น

(Decentralization) นอกี่จากี่สืหร�ฐฯ แล#วย์�งมื�ข� 7วอานาจอ��น เช่�น EU จ�น ญ��ป)9น ร�สืเซึ่�ย์ ฯลฯ ติ�างคินติ�างใหญ�ติ�างเป,นอ สืระ เพั��อผู้ลประโย์ช่น�ของแติ�ละประเที่ศจ;งติ#องร�วมืมื�อกี่�นเพั��อผู้ลประโย์ช่น�ร�วมืกี่�น

ประเด3นเหล�าน�7เป,นแรงผู้ล�กี่ให#ประเที่ศที่�7งหลาย์ในโลกี่ติ#องห�นเข#าหากี่�น พั;�งพัาอาศ�ย์กี่�น แติ�กี่ารที่��ติ#องมืามื�ปฏิ สื�มืพั�นธิ์�กี่�นมืากี่ข;7นน�7

***ในข$อสอบอาจารย0จะถามว�าช%มชนของน�กศ5กษาม�การพั�ฒนาไปต์ามแนวทางของนานาอารยะหัร)อไม� แนวค�ดของนานาอารยะค)อแนวค�ดของสหัประชาต์�***

แนวค�ดการพั�ฒนาของสหัประชาชาต์�ในราย์งานของสืหประช่าช่าติ โดย์คิณ์ะของ Keith Griffin

and John Knight เสืนอเร��อง Human Development and The International Development Strategy for The 1990s มื�เน�7อหาสืาระด�งน�7 4 ข#อ 3 เร��อง ด�งน�7

23

1.คิวามืจาเป,นที่��ติ#องเร�งคิวามืเจร ญเติ บโติโดย์เฉพัาะสื�วนของโลกี่ที่��สืามืที่��ย์�งย์ากี่จนประสืบคิวามืที่)กี่ข�ย์ากี่

2.ให#คิวามืสืาคิ�ญติ�อกี่ารพั�ฒนาที่ร�พัย์ากี่รมืน)ษย์� แติ�บางสืาน�กี่มืองว�าไมื�คิวรมืองคินเป,นที่ร�พัย์ากี่ร เช่�นมืองว�าติ#องพั�ฒนาคินให#เป,นมืน)ษย์� พั�ฒนามืน)ษย์�ให#เป,นมืน�สื แติ�ฝ่9าย์ที่��ใช่#คิาว�าที่ร�พัย์ากี่รมืน)ษย์�กี่3มืองว�ากี่ารใช่#คิาที่ร�พัย์ากี่รมืน)ษย์�เป,นกี่ารมืองว�ามืน)ษย์�เป,นที่ร�พัย์ากี่รที่��มื�คิ�ามืากี่กี่ว�าที่ร�พัย์ากี่รใดๆ

3.มื)�งติ�อสื.#โดย์ติรงกี่�บคิวามืย์ากี่จน **คิวามืหมืาย์เด�ย์วกี่�บข#อ 1 **

4.ให#คิวามืสืนใจติ�อป(ญหาสื �งแวดล#อมื และกี่ารพั�ฒนาที่��ย์� �งย์�น ในภาวะที่��โลกี่ติ#องเผู้ช่ ญกี่�นในสืภาวะสื �งแวดล#อมืที่��ถื.กี่ที่าลาย์

ที่�7ง 4 ข#อสืร)ปได# 3 เร��องคิ�อแกี่#ป(ญหาคิวามืย์ากี่จน พั�ฒนาคิน ด.แลสื �งแวดล#อมืให#เกี่ ดกี่ารพั�ฒนาที่��ย์� �งย์�น

แนวความค�ดของการพั�ฒนาสหัประชาชาต์� เก��ยวก�บการพั�ฒนาท��ย��งย)น ( Sustainable Development)

ประเด3นสื �งแวดล#อมืเป,นประเด3นของโลกี่เป,นประเด3นที่��ได#ร�บคิวามืสืนใจอย์�างมืากี่ ถื#าน�กี่ศ;กี่ษาไมื�ร. #เร��องแสืดงว�าไมื�ที่�นสืมื�ย์

คิ.ศ. 1972 มื�กี่ารประช่)มื United Nations

Conference on The Human Environment ผู้.#นาประเที่ศติ�าง ๆ มืาประช่)มืกี่�นเร��องสื �งแวดล#อมืโลกี่ เพั��อให#เห3นถื;งกี่ารกี่ระที่าของมืน)ษย์� ที่��กี่ร)งสืติ3อกี่โฮัล�มื 20 ปDติ�อมืามื�กี่ารประช่)มื United Nations Conference on

Environment And Development ประช่)มืที่�� Rio De

Janeiro ประเที่ศบราซึ่ ล

24

มื�ข#อติกี่ลงหลาย์ประกี่ารประกี่อบด#วย์ 1. อน)สื�ญญาว�าด#วย์กี่ารเปล��ย์นแปลงของภ.มื อากี่าศ

(Climate Change) เพัราะป(จจ)บ�นมื�ปรากี่ฏิกี่ารณ์�ที่��ร)นแรงหลาย์อย์�างที่��เกี่ ดจากี่กี่ารเปล��ย์นแปลงของด นฟ@าอากี่าศ เช่�นกี่ารเปล��ย์นแปลงของกี่ระแสืน7า กี่ระแสืลมื

2. อน)สื�ญญาว�าด#วย์คิวามืหลากี่หลาย์ที่างช่�วภาพั (Biodiversity) กี่ารจะพั�ฒนาจะติ#องคิาน;งถื;งคิวามืหลากี่หลาย์ที่างช่�วภาพั เพัราะที่��ผู้�านมืากี่ารพั�ฒนาได#ที่าลาย์คิวามืหลากี่หลาย์ที่างช่�วภาพั

3. เอกี่สืารกี่ารจ�ดกี่ารอน)ร�กี่ษ�ป9าไมื# (Forestry Reservation) 4. The Declaration on Environment and Development เป,นคิาประกี่าศให#อน)ร�กี่ษ�สื �งแวดล#อมื

5. Agenda 21 แผู้นแมื�บที่เพั��อกี่ารพั�ฒนาอย์�างย์��งย์�นติลอดศติวรรษที่�� 21 ที่��ประกี่าศในปD 1992 ว�าจะด.แลสื �งแวดล#อมืใน 100 ปDข#างหน#าจะที่าอย์�างไร

ด�งน�7นเมื��อพั.ดถื;ง Agenda 21 ติ#องเข#าใจว�าเป,นแผู้นกี่ารด.แลสื �งแวดล#อมืโลกี่ในศติวรรษที่�� 21

(เมื�องร โอในป(จจ)บ�นด�งมืากี่นอกี่จากี่จะเป,นเจ#าภาพัจ�ดประช่)มืด#านสื �งแวดล#อมือ�กี่ 4 ปDข#างหน#าจะเป,นเจ#าภาพัโอล มืป?กี่ด#วย์ และล�าสื)ดเพั �งมื�หน�งช่��อร โอออกี่มืาเป,นหน�งอน เมืช่��นที่��ติ�วหลกี่คิ�อนกี่)

ติ�อมืาในปD คิ.ศ. 1997 มื�กี่ารประช่)มืติ ดติามืผู้ลที่��เกี่�ย์วโติ ประกี่าศ Protocol on Greenhouse Gases หร�อกี่ารประช่)มืว�าด#วย์ภาวะเร�อนกี่ระจกี่ ซึ่;�งเอาเข#าจร งประเที่ศที่��พั�ฒนาแล#วกี่3ที่าไมื�ได#จ;งมืาขอให#ประเที่ศกี่าล�งพั�ฒนาปล.กี่ติ#นไมื#เพั��อด.ด

25

ซึ่�บแกี่Aสืพั ษเหล�าน�7และประเที่ศที่��พั�ฒนาแล#วจะให#เง นติอบแที่นเป,นที่��มืาของสื �งที่��เร�ย์กี่ว�า Carbon Credit

An Agenda For Development (แผนปฏิ�บ�ต์�การพั�ฒนา) ของบร�โทรส บร�โทรส กาล� อด�ต์เลขาธ�การสหัประชาชาต์� ประกี่อบด#วย์

1. Peace as The Foundation of The

Development สื�นติ ภาพัเป,นพั�7นฐานของกี่ารพั�ฒนา 2. The Economy as The Engine of Progress

เศรษฐกี่ จเป,นจ�กี่รกี่ลของคิวามืกี่#าวหน#า (เพั�ย์งแติ�ไมื�ใช่�เง��อนไขที่��เพั�ย์งพัอติ �อกี่ารพั�ฒนา)

3. The Environment as a Basis for Sustainability สื �งแวดล#อมืเป,นพั�7นฐานของกี่ารพั�ฒนาที่��ย์� �งย์�น

4. Justice as Pillar of Society คิวามืย์)ติ ธิ์รรมืคิ�อเสืาหล�กี่ของสื�งคิมื

5. Democracy as Good Governance ประช่าธิ์ ปไติย์น�าจะเป,นกี่ารปกี่คิรองที่��ด�

ด�งน�7นกี่ารพั�ฒนาของสืหประช่าช่าติ จ;งเน#น สื�นติ ภาพั เน#นกี่ารพั�ฒนาเศรษฐกี่ จ เน#นสื �งแวดล#อมื เน#นคิวามืย์)ติ ธิ์รรมื และเน#นประช่าธิ์ ปไติย์

(5 ข$อของบร�โทรสและ 4 ข$อของสหัประชาชาต์�ค)อหั�วใจของการพั�ฒนาในบร�บทระหัว�างประเทศ ท��น�กศ5กษาต์$องน.าไปใช$ในการท.าข$อสอบ)

** ข$อสอบของอ.พั�มลจะออกในส�วนของการพั�ฒนาในบร�บทระหัว�างประเทศ ด�ว�าช%มชนของน�กศ5กษาท.าต์าม

26

แนวทางการพั�ฒนาของสหัประชาชาต์�หัร)อไม� เช�นช%มชนสนใจป7ญหัาส��งแวดล$อม หัร)อไม� แก$ไขป7ญหัาความยากจนหัร)อไม� เน$นส�นต์�ภาพัหัร)อไม� เน$นความย%ต์�ธรรมหัร)อไม� และช%มชนใหั$ความส.าค�ญก�บประชาธ�ปไต์ยหัร)อไม�

(ช่�วงที่#าย์เป,นกี่ารนาเสืนอของน�กี่ศ;กี่ษา)

27