planifikim programesh dhe v lerësim
DESCRIPTION
Planifikim Programesh dhe V lerësim. Denis Mari Albanian University. Obje k tiv a studimore çfarë duhet të jetë në gjendje të bëjë studenti në përfundim të këtij moduli :. Të artikulojë faktorët kyç që përbëjnë kontekstin në të cilin programet në fjalë zhvillohen dhe vlerësohen . - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Denis Mari Albanian University
Objektiva studimoreçfarë duhet të jetë në gjendje të bëjë studenti në përfundim të këtij moduli:
1. Të artikulojë faktorët kyç që përbëjnë kontekstin në të cilin programet në fjalë zhvillohen dhe vlerësohen.
2. Të përshkruajë backgroundin historik të vlerësimit të programeve.
3. Të konceptojë vlerësimin sii një ndihmë reale në procesin e vendimarrjes.
4. Të jetë në gjendje të përshkruajë fazat kryesore të Planifikimit dhe të Vlerësimit.
5. Të shpjegojë marrëdhënien që ekziston midis Piramidës së planifikimit dhe qarkut të vlerësimit.
Pikat kryesore të leksionit
TerminologjiaPërkufizimi i vlerësimitHistoriku dhe llojet e vlerësimevePse është i rëndësishëm vlerësimiKur nuk duhet vlerësuarStandarte dhe parime të vlerësimit
Terminologjia
Agregat Model ekologjik
Mundësim shërbimesh Vlerësim
Planifikim Popullatë
Shërbime për Popullatën Program
Projekt Kërkim (Research)Shërbim
Vlerësimi është….Aplikimi sistematik i porocedurave kërkimore
për të përcaktuar konceptualizimin, hartimin, vënien në zbatim dhe dobishmërinë e programeve politike. (Rossi & Freeman)
Përcaktimi i cilësisë dhe efektshmërisë së programeve
Vlerësimi është…. (vazhdon)
Përdorimi i metodave të kërkimit
shkencor, matja e efektshmërisë sipas
standartesh të mirëpërcaktuara me qëllim
lehtësimin e vendimarrjes (Carol Weiss)
Historik i vlerësimit
Filloi në fushën e edukimitU përforcua gjatë viteve ‘60 me rëndësinë që
iu vu në SHBA programeve sociale dhe efekteve të tyre në shoqëri
Përforcohet më tepër në fund të viteve ‘90 me rëndësinë që i vihet matjes së rezultateve dhe rritjes së cilësisë në shërbimet publike
Brezat e vlerësimeveVitet ‘900: Teknike, testime deri në 1960: përshkruese, të bazuara në
objektivat e programeveVitet ‘60: në qendër të vëmendjes janë
meritat dhe vlerat e programeve të ndryshme pas viteve 80’: Negocim, pluralistike
Perspektivat pluraliste çuan në tipe të ndryshme vlerësimesh
Përqëndruar te përdorimi (që do t’i bëhet vlerësimit)
Pa qëllime të mirëpërcaktuara
Të bazuara te teoritë
Pjesëmarrëse
Bazuar te rezultatet
Bazuar te vlerat
Pse është i rëndësishëm vlerësimi: Arsyet e dukshme
Monitorimi i implementimit të programeve
Përcaktimi i nivelit të nevojës
Vendimarrje mbi shpërndarjen e resurseve
Përcaktim i efekteve në kushte lokale
Përmirësim i cilësisë së ofrimit të programeve
Krijim i Know how
Pse është i rëndësishëm vlerësimi :
Arsye të “fshehura”
Është një formë kontrolli social dhe organizativ
Është një aksion simbolik
Shërben për të vonuar apo shmangur në
mënyrë të befasishme objektivat e përcaktuara
në vendimarrje
Lehtësim i plotësimit të programit
Stimul për planifikimin
Pyetje tipike të procesit vlerësues:Cila është nevoja për këtë program?
Cili është koncepti i programit?
Cilat janë veprimet e programit?
Rezultatet e tij?
Kostoja dhe eficienca e programit?
Pyetjet na çojnë në pikat ku fokusohet programiAktivitetet e programitInputet dhe resurset e përdoruraProceset dhe ndërveprimet në program Rezultatet dhe shërbimetImpakti te pjesëmarrësitRezultatet (nënkuptuar si ndryshimi i
qëndrimit të popullatës drejt arritjes së qëllimeve
Eficenca si raporti rezultate/kosto
Hapa që ndërmerren gjatë vlerësimeve1. Përcaktimi i realizueshmërisë së vlerësimit
(Evaluatability Assessment)2. Hartimi i pyetjeve për vlerësim (pyetësori)3. Përzgjedhja e tipologjisë dhe e metodave të
vlerësimit4. Mbledhja e të dhënave mbi vlerësimin5. Analiza e këtyre të dhënave6. Bërja publike e rezultateve të vlerësimit
Vendimi për të vlerësuar do të varet nga:Prania e kundërtreguesve
Konteksti i vlerësimit
Fizibiliteti/Feasibility
Kundërtrguesit në një vlerësim
Programi gëzon popullaritet të madhProgrami është i pakuptimtë por ka
mbështetjen e OPNdryshimet në program do të ishin të
kushtueshme ose të rrezikshmeVetë procesi i vlerësimit do të ishte shume i
kushtueshem
Kundërtregues (vazhdim)
Nuk ka pikëpyetje në lidhje me programinNuk bihet dakort mbi objektivat e programit
Vlerësimi është i pamundur për shkak të
problemeve teknike
Sponsorët e programit ose stafi nuk
bashkëpunojnë ose kundërshtojnë
Konteksti i vlerësimitAmbienti
Normat dhe vlerat socialeQëndrimi përkundrejt vlerësimeve dhe vlerësuesve
Politikat dhe Politika (sistemi politik)Cilësia e programitShkencor
Rreth llojit të vlerësimitRreth llojit të problemit, popullatës, tipit të
ndërhyrjes që nevojitet
Standarte dhe ParimeUrdhërat e ndryshëm të vlerësuesve politikë
profesionistë në botë kanë përcaktuar standarte për vlerësim cilësor dhe parime sipas të cilave duhet të kryhen këto vlerësime.
Këto janë vlerat që udhëheqin proceset e vlerësimit.
(më poshtë kam përzgjedhur ato të AEA)
4 Standarte për Vlerësim Standartet e dobishmërisë kanë si qëllim të
sigurojnë se vlerësimi do të plotësojë nevojën e përdoruesve të programit për informacion
Standartet e realizueshmërisë kanë si qëllim të sigurojnë se vlerësimi do të jetë realist, i kujdesshëm dhe diplomatik.
Standarte…Standartet e ‘hijshmërisë’ kanë si qëllim të
sigurojnë se vlerësimi do të jetë i ligjshëm, etik dhe do të mbajë parasysh mirëqenien e atyre të cilët do të përfshihen ne vlerësim si dhe të atyre që do të ndikohen nga rezultatet e vlerësimit
Standarte…Standartet e saktësisë kanë si qëllim të
sigurojnë se vlerësimi do të ofrojë informacion të saktë dhe teknik mbi aspektet që përcaktojnë vlerat e programit që po vlerësohet.
Parimet për Vlerësim
Parim: hetim sistematik Vlerësuesit duhet të bëjnë analiza të
vazhdueshme të bazuara mbi të dhëna.
Parim: Kompetencë
Vlerësuesit duhet të jenë kompetetntë dhe të përjegjshëm, së paku ndaj porositësve të vlerësimit (stakeholders).
Parim: Integritet/Ndershmëri
Vlerësuesit duhet të garantojnë ndershmërine dhe integritetin e gjithë procesit të vlerësimit.
Parim: Respekti për njerëzit
Vlerësuesit duhet të respektojnë sigurinë dhe
dinjitetin e pjesëmarrësve në program,
klientëve dhe personave të tjerë me të cilët
ata bashkëveprojnë gjatë procesit të tyre të
vlerësimit.
Një vlerësim i mirëNuk është perfekt, ideal
Por është
Minimumi i domosdoshëm për t’u kthyer përgjigje pyetjeve më të rëndësishme
Me sa më pak shpenzime