plan
TRANSCRIPT
-65-
�������������� 4
��� �� ������������������������������ ��� ������ 12 � �!��
���" � ��# ����$����"������"��� �$���" � � 30281
�'���(�)��*��+�� 2 �+���)��*� 2550 ����������������������������������..
1. �/����������� ���$���
1.1 ����������
����������������� ���� �� �� ������� ��� ����������������������� 1.2 �������*0�/0��0������
1. �������������� ��������� !"#�� ��#$���������� ��� ���%�&�����
2. ������ !"#����'!��(��)��������������������
3. ���������� ������� ��� ��������������������������
4. ����� ��� ���*��� +� !"#��� �������� ���%����������������������
1.3 ������1(�����"(����/0�2��"��� 3����0���4
�,���������� �' ������!"#�������� �� ������ 2. ���0��������� 1. �������� ��������� !"#��#$��'��������� ��� ���%�&��
��������� ��� ���%�&��(Book of original) �-�����.��'�+��������������� ��� ����� ���%��/�"0�!�
�"�'�� �����#�)��� �����!"�� 0������#���������� �� +�!� ��#$� 1������� ���'&��"����� 0���"�' ��������� ��� ���%�&�� �/������� +����������"�����2)�� ������ 3��#������'"����� �� ����� �����!"�� 3������%'����������� !"#��'�� �����0���� ���"0���%��#���������� ���� +������'
��������� ��� ���%�&��!�0'�� ��� ��'��% 1.1 ����������������(General Journal) �/���������� ��� ���%�&�������������� ��� ���� ��� �����
���%� �� �2���� �� ���+�����������������3��'"0����� ��-��� �2�����+�����������43�#"0��-������ ,�#�+������ ��� �������0�����5����� ������������43�#"0��-�����
1.2 ����������43�# (Special Journal) �/������������%�&������+������ ��� ��43�#�-��'���-��'����'
1��43�# ���#������� �� ������� 0�������� �������������
-66-
2. ���!���'����������������
���������������� (General Journal) �����!����'��% ���������������� (1)
(2) ���� ��..
3.6�.. ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +�
��� �.&. ��� �.&.
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
�0��&0�' 7 �'���������������� 1) ����0� ������������������
2) �����'�������������������'&��"�������������������+�
3) +0�' ��� �-�� 3.6. �+������ ��� �-�� �8 ��� ����� �� ���'&��"����� 0���"�'
4) +0�'��� ���+�����������+-���� +�������& !"#�� +��������&3���������������� ��
5) +0�'"����� +��+������ "����� +�����������'��'�-���� ��90����� ������'�� +�!� ��#$�������
6) +0�'���&�+������ ������'��������&
7) +0�'����&�+������ �������������&
3. ������� ��� ��������������������
3.1 ���� ������� ��� ��������������������
1. �������0� ����������������&�' ��' "�'��� �#��:�'!��(��)� !"#��������'������������'�����
�'��� �#��: 2. ��� 3.6. �-�� ������ ��+0�' 3.6. �-�� ������
3. ���+-���� +�������&!"#"'��+0�'��� �����+�������'.����-� 3������%'"'������'����+0�'���& 4. 4.
4. ���+-���� +��������&"'��������5��"'�� ��+0�'��� ��1������-%�'����'����#��2 1 ��%� !"#���
������'��"'��+0�'����& 5. ��������������� ����������5��"'����+0�'��� ��1������-%�'����'����#��2 1 ��%� !"#���
������'��"'��+0�'����& 6. ������������ ���-���������������� �� 1����43�#+0�'��� ��
7. ���"����� +�"'��+0�'"����� +� �-��90����� ������'�� +�!� ��#$�������!"��
-67-
&����0�' &0�����%�/���� ������'�����'"� :2)���-��� ���� 2544
� ���� 4 ��'�'"� :2)���'������"'����*������������ 50,000 ���
7 .-%���-��'& !&0'���� 20,000 ��� �/�'��+-��
10 .-%��������������/�'���� 1,000 ���
12 ��� ������������"� ������'�� 2,000 ���
15 �0���0�+0����� 3,000 ���
20 +���#���%�0���-��'& !&0'���� 10,000 ���
23 5��'�������+��0��&�� 4,000 ���
25 ������ ���������"� ��� ��'��0������'�� 2,500 ���
����������������
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
�.�.
4
7
10
12
15
20
23
25
'���� ��� " ��'�'"� :2)
��'�'"� :2)���'������"'��� ��-��'& !&0' ������% .-%���-��'& !&0'�/�'��+-�� ������������ '���� .-%������������ '���� �������0���� �� ����������0���� �� �0�+0� '���� �0���0�+0����� ������% '���� �0��+���#���%�0���-��'& !&0' 5���+��0��&�� '���� 5��'�������+��0��&�� "� ���% �������0���� �� ������ ��"� �����'��0�����'��
50,000
20,000
1,000
2,000
3,000
10,000
4,000
2,500
-
-
-
-
-
-
-
-
50,000
20,000
1,000
2,000
3,000
10,000
4,000
2,500
-
-
-
-
-
-
-
-
-68-
3.2 ������� ��� ���*��� +�������������������
��� ���*��� +� (opening Entries) ����5�' ��� ��!� �' ������� �� +������������������� .��'�� 2 �2�
�-� ���*��� +��-��"'������%'!� !"# ���*��� +��-������#�#�"��� +����0 1.2.1 �"�' ������� �� +� �-���� ��"'������%'!� 1) ��"'�������'���� �#����� �� +�1��
���& �� +�'���� xxx
����& �� +���� xxx
&����0�' �-�������� 1 ������ 2544 ����������)���'������"'����*� �� ����0.0���5������ 30,000 ��� ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��� " ����������)
����������)���'������"'���
30,000
-
30,000
-
2) ��"'�������'����!"#������3�)�-�� 7 �#����� �*��� +�����/���� ������(Compound
Journal Entry) ��'��% ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� ��� " ����������)
����������)���������3�)��"'����� �� ��
20,000
30,000
100,000
-
-
-
150,000
-
-69-
3) ��"'���1�����������3�)&0�' 7 ��"'��� !"#1�����%�����"'�� �� �������#����� ��� ���*��� +�1������/���� ������ ��'��%
���& '���� xxx
������3�) xxx
����& ������% xxx
��� xxx
&����0�' �-�������� 1 ������ 2544 ����������)���������3�)!"#���%�����"'����*� �� ����0.0���5 ��'��% '����
20,000 ��� ��-��'& !&0' 30,000 ��� ����� 100,000 ��� ������% 45,000 ��� ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� ������% ��� " ����������)
����������)���������3�) !"#���%�����"'���
20,000
30,000
100,000
-
-
-
45,000
105,000
-
-
3.3 ������� �� +��������������������-����������#�#�"��� +����0�#��������3�) ���%���!"#����/�����'�"-��
���� '���� +� 0���"���� +� .��'�#&��'����� ��� ���*��� +������������������� 1������� ����/���� ������(Compound Journal Entry) 1��� &�����#�#�"���&�� ;���� �����������#�#�"� 12 �-�� ��-���� �0�
'���� +�
-70-
&����0�' �-�������� 1 � ���� 2544 �����������)������� +�������3�) ���%��� !"#����'�"-�� ���� '���� +�
'���� 10,000 ��-��'& !&0' 40,000 ����� 100,000 ��� "� ���% 5,000 ��� ������% 30,000 ���
!"#��� 125,000 ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� "� ���% ������% ��� " ����������)
����� ������3�) ���%���!"#����-������'���� +����0
10,000
40,000
100,000
5,000
-
-
-
30,000
125,000
-
-
3. ��0������������������
3.1 ��0������������
1. �#��� ������'�������������
2. ���������1������ ���� +�
3.2 ��1/��*10���3����0���4
1. �� ����������������� ��&0�' 7 ����"� �"��
2. ��� &�'&0��"� .-����&�) ��#���� ����� !"#���������9��+��
-71-
4. �"��������������
������ 1-12
5�'����
1. ������������������� ���"'��� ��!"��������� ������ 5���� �����0� �� �������-��' �������#�)��� �����
��!"�� �� �����#������ �������� ������������ "'�����������������0�'�� 2. �� ����� ���������0� �-����������������%!"���� �����#�����5����� ��� �����"'������������
��������� �-��'�� ������������ 2 ��#$� �-�����������������!"#����������43�# �����%'��%���#����
���� ������� ��� ������������������������0���%� 5�'����
1. �� ����6� :�����������-��' ������� ��� ����������������������� 2. ���.� 5���� ���� ���� ���������� ��������� !"#��#$��'���������������� 3. ��������� ����� !"#����� ����!��' �������#�)��� ����� !"#������ �������"'������������������ 4. ����� ������' &���������������� !"��+0�� ���� �������3���) 5. �� ����+0�� �������%�&�� �������� �������"'������������������
5�'�����
1. �� ����+0�� �������%�&�� �������� �������"'������������������ 2. ���������3���&�� 3. �� ���������'����� ��������
5. �� ������14�/0�$/2�������
5.1 �� ��/0�����14
1. ����������-��' ������� ��� �����������������������
2. &����0�' ������� ��� �����������������������
3. ��'��
5.2 �$/2�������
1. ���'����1�'����!�0���������
2. 6���) ��������� ��'����+�3!"#��1�1"��
3. ���"� ��������������-��' ���� +�
-72-
6. �������/��0��"��/
�%����� �#!�� 9" ������������������' �%����� �#!�� K A P
������� ��-��'�-����
1. ��������������
��������� !"#�� ��#$���������� ��� ���%�&�����
2 1 1 - ��&�����5�� ��'��
2. ������!"#����'!��(��)�
�������������������
2 1 1 ������� ��'��
3. ���������� �������
��� ��������������������������
3 1 1 1 ������� ��&�����5��
��'��
4. ����� ��� ���*��� +�
!"#��� �������� ���%����������������������
3 1 1 1 ������� ��&�����5��
��'��
��� 10 4 4 2
-73-
7. �"�����������0 ������������������������������������������������
������������������������������������������������
������������������������������������������������
�����������������������������������������������.....
8. 5��������05��$��$����6��)��*�$������� ���������$��
������ ��&���!9� ������'�������������������.!"������������,���'��%
8.1 ��7������������
���� �� 3��+� ����������' 8.2 �������"����������������0������������
������9�������/������ ���+��� ����������0�'���#�� ��'��0���9�������/������ ����������'3�<��&0��� 8.3 ��7������������
������+�������' ����������' 0��������+� 8.4 5��������0�� � 8 ��������������������������������������������
��������������������������������������������
��������������������������������������������
"'+-���������������..
(������������)
&��!��0'�����������.
-74-
�����+� ��# ��!9� �������� 4
�� +�������� �� ����� �� ������ 12 ���
������+� ' 30281
��������� ������� ��� �����������������
������ +�%������6� :��8��� 2
1. �������� ��������� !"#��#$��'��������� ��� ���%�&��
��������� ��� ���%�&��(Book of original) �-�����.��'�+��������������� ��� ����� ���%��/�"0�!�
�"�'�� �����#�)��� �����!"�� 0������#���������� �� +�!� ��#$� 1������� ���'&��"����� 0���"�' ��������� ��� ���%�&�� �/������� +����������"�����2)�� ������ 3��#������'"����� �� ����� �����!"�� 3������%'����������� !"#��'�� �����0���� ���"0���%��#���������� ���� +������'
��������� ��� ���%�&��!�0'�� ��� ��'��% 1.1 ����������������(General Journal) �/���������� ��� ���%�&�������������� ��� ���� ��� �����
���%� �� �2���� �� ���+�����������������3��'"0����� ��-��� �2�����+�����������43�#"0��-������ ,�#�+������ ��� �������0�����5����� ������������43�#"0��-�����
1.2 ����������43�# (Special Journal) �/������������%�&������+������ ��� ��43�#�-��'���-��'����'
1��43�# ���#������� �� ������� 0�������� ������������� 2. ���!���'����������������
���������������� (General Journal) �����!����'��% ���������������� (1)
(2) ���� ��..
3.6�.. ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +�
��� �.&. ��� �.&.
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
�0��&0�' 7 �'���������������� 1) ����0� ������������������
2) �����'�������������������'&��"�������������������+�
3) +0�' ��� �-�� 3.6. �+������ ��� �-�� �8 ��� ����� �� ���'&��"����� 0���"�'
4) +0�'��� ���+�����������+-���� +�������& !"#�� +��������&3���������������� ��
5) +0�'"����� +��+������ "����� +�����������'��'�-���� ��90����� ������'�� +�!� ��#$�������
6) +0�'���&�+������ ������'��������&
7) +0�'����&�+������ �������������&
-75-
3. ������� ��� ��������������������
3.1 ���� ������� ��� ��������������������
1. �������0� ����������������&�' ��' "�'��� �#��:�'!��(��)� !"#��������'������������'�����
�'��� �#��: 2. ��� 3.6. �-�� ������ ��+0�' 3.6. �-�� ������
3. ���+-���� +�������&!"#"'��+0�'��� �����+�������'.����-� 3������%'"'������'����+0�'���& 4. 4.
4. ���+-���� +��������&"'��������5��"'�� ��+0�'��� ��1������-%�'����'����#��2 1 ��%� !"#���
������'��"'��+0�'����& 5. ��������������� ����������5��"'����+0�'��� ��1������-%�'����'����#��2 1 ��%� !"#���
������'��"'��+0�'����& 6. ������������ ���-���������������� �� 1����43�#+0�'��� ��
7. ���"����� +�"'��+0�'"����� +� �-��90����� ������'�� +�!� ��#$�������!"��
&����0�' &0�����%�/���� ������'�����'"� :2)���-��� ���� 2544
� ���� 4 ��'�'"� :2)���'������"'����*������������ 50,000 ���
7 .-%���-��'& !&0'���� 20,000 ��� �/�'��+-��
10 .-%��������������/�'���� 1,000 ���
12 ��� ������������"� ������'�� 2,000 ���
15 �0���0�+0����� 3,000 ���
20 +���#���%�0���-��'& !&0'���� 10,000 ���
23 5��'�������+��0��&�� 4,000 ���
25 ������ ���������"� ��� ��'��0������'�� 2,500 ���
-76-
���������������� ���� ��..
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
�.�.
4
7
10
12
15
20
23
25
'���� ��� " ��'�'"� :2)
��'�'"� :2)���'������"'��� ��-��'& !&0' ������% .-%���-��'& !&0'�/�'��+-�� ������������ '���� .-%������������ '���� �������0���� �� ����������0���� �� �0�+0� '���� �0���0�+0����� ������% '���� �0��+���#���%�0���-��'& !&0' 5���+��0��&�� '���� 5��'�������+��0��&�� "� ���% �������0���� �� ������ ��"� �����'��0�����'��
50,000
20,000
1,000
2,000
3,000
10,000
4,000
2,500
-
-
-
-
-
-
-
-
50,000
20,000
1,000
2,000
3,000
10,000
4,000
2,500
-
-
-
-
-
-
-
-
-77-
3.2 ������� ��� ���*��� +�������������������
��� ���*��� +� (opening Entries) ����5�' ��� ��!� �' ������� �� +������������������� .��'�� 2 �2�
�-� ���*��� +��-��"'������%'!� !"# ���*��� +��-������#�#�"��� +����0 1.2.2 �"�' ������� �� +� �-���� ��"'������%'!� 4) ��"'�������'���� �#����� �� +�1��
���& �� +�'���� xxx
����& �� +���� xxx
&����0�' �-�������� 1 ������ 2544 ����������)���'������"'����*� �� ����0.0���5������ 30,000 ��� ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��� " ����������)
����������)���'������"'���
30,000
-
30,000
-
5) ��"'�������'����!"#������3�)�-�� 7 �#����� �*��� +�����/���� ������(Compound
Journal Entry) ��'��% ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� ��� " ����������)
����������)���������3�)��"'����� �� ��
20,000
30,000
100,000
-
-
-
150,000
-
-78-
6) ��"'���1�����������3�)&0�' 7 ��"'��� !"#1�����%�����"'�� �� �������#����� ��� ���*��� +�1������/���� ������ ��'��%
���& '���� xxx
������3�) xxx
����& ������% xxx
��� xxx
&����0�' �-�������� 1 ������ 2544 ����������)���������3�)!"#���%�����"'����*� �� ����0.0���5 ��'��% '����
20,000 ��� ��-��'& !&0' 30,000 ��� ����� 100,000 ��� ������% 45,000 ��� ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� ������% ��� " ����������)
����������)���������3�) !"#���%�����"'���
20,000
30,000
100,000
-
-
-
45,000
105,000
-
-
3.3 ������� �� +��������������������-����������#�#�"��� +����0�#��������3�) ���%���!"#����/�����'�"-��
���� '���� +� 0���"���� +� .��'�#&��'����� ��� ���*��� +������������������� 1������� ����/���� ������(Compound Journal Entry) 1��� &�����#�#�"���&�� ;���� �����������#�#�"� 12 �-�� ��-���� �0�
'���� +�
-79-
&����0�' �-�������� 1 � ���� 2544 �����������)������� +�������3�) ���%��� !"#����'�"-�� ���� '���� +�
'���� 10,000 ��-��'& !&0' 40,000 ����� 100,000 ��� "� ���% 5,000 ��� ������% 30,000 ���
!"#��� 125,000 ����������������
���� 1
3.6 2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
��.�.
20 '���� ��-��'& !&0' ����� "� ���% ������% ��� " ����������)
����� ������3�) ���%���!"#����-������'���� +����0
10,000
40,000
100,000
5,000
-
-
-
30,000
125,000
-
-
-80-
�����+� ��# ��!9� �������� 4
�� +�������� �� ����� �� ������ 12 +���1�'
������+� ' 30281
��'�� ������� ��� �����������������
������ +�%������6� :��8��� 2
1. �������� ��� ��&0�����%������������������
1. "'����/�'���� 22,000 ��� '��@� ������ 45,000 ��� ��� �2) 50,000 ���
2. �0���0�+0������ '�� 10,000 ���
3. ���'�����/��0���������� "� ��� 9,000 ���
4. "'���3����/�'���� 8,000 ���
5. �� ��" ,�'���0���������� "� ��� ��'��0������'�� 6,500 ���
6. .-%���-��'�+������ '���/�'��+-�� 36,000 ���
7. 5��'���� ���������+��� �� �� 20,000 ���
8. �0��'���-��3�� '�� 7,000 ���
2. &0�����%�/���� �������� ���%����-�������� 2544 �'���� �"3��2 2544
��.�. 1 "'����*����������������'���� 70,000 ���
3 .-%���-��'& !&0'����� '�� 20,000 ���
5 �0���0�+0����� 4,000 ���
6 ����������0���� �� 2,800 ���
8 .-%��������������/�'���� 8,000 ���
10 �0���0�1A:2� 1,000 ���
13 .-%���� �2)��������/�'��+-�� 13,900 ���
15 ����������0���� �� 3,100 ���
19 �0���0��%�� �0��( 890 ���
23 5��'�����+��0��&�� 3,700 ���
25 �0��+���#���%�0���� �2) 8,000 ���
27 ������ ��"� ��� 2,200 ��� ��'��0������'��
29 �0���0�!�'3�� '�� 3,000 ���
31 ���'���� "� ���% 2,200 ���
������ ����� ��� �����������������������
-81-
3. �������+�� �*����������� ����0'������ 1�����������3�) !"#���%�����"'��� �������� 1 ��5����� 2544 ��'��%
'���� 50,000 ��� ����� 450,000 ��� �5��&) 300}000 ��� ��� �2)����� '�� 30,000 ���
'�� �� 100,000 ���
��� ������#��0�'�-����5����� 2544 ����'��% 2544
��.�. 2 .-%����������� '�� 6,500 ���
4 �0���0�1A:2� 3,000 ���
6 �0���0��%������5 1,000 ���
9 ����������0���� �� 2,900 ���
12 ��0'���������"� �������0���� �� 5,600 ��� ��'��0������'��
15 �0���0������'"� ��� 500 ���
17 ��� ����0'���������"� ���������'�� 4,000 ���
19 ���'��@� ������ 30,000 ���
20 ��� ����0'������������'����-�������� 12 ��.�.
25 �0��'���-��3�� '�� 10,000 ���
30 �0���0��%���0��( 500 ���
������ 1. ����� ��� ���*��� +�������������������
2. ����� ��� ��������-����5�����������������������
2B) ����#���9"(������ :# �#��� ��)
1. ���!������������ ��!"#���5� &��'&���"� ���� ����#����#!�� 4 �#!��
2. ���!������������ ��!&0�����05� ��������'�� ����#����#!�� 3 �#!��
3. ���!���������0����� ��!&0�����05� ��������'�� ����#����#!�� 2 �#!��
4. ���!���������0����� ��!"#�����05� ���� ����#����#!�� 1 �#!��
-82-
���5��3-�� ����#���9"(�����������)
1.���������������'����������������
2. �-�����'������"'����� �� ������� �� +���0�'��
3. �-�����������3�)��"'������! 0 '���� !"#"� ���% ����� ��� ����������������������0�'��
4. �-�����'���� "� ���% ��� �2) !"#������������"'����*� �� ���#����� ��� ����������������������0�'��
5. �������� ��� ��&0�����%��!��(��)�����������������
1. "'����/�'���� 25,000 ���
2. .-%���-��'& !&0'����� '�� 10,000 �/�'����
3. .-%���� �2)���� 80,000 ��� �/�'��+-��
4. �������������0�������� 5,000 ���
5. �0��+���#���%�0���� �2) 50,000 ���
2B) ����#���(�����������)
1. �� ����&�����5�����5� &��'�� �� ����#����#!�� 4 �#!��
2. �� ����&�����5����� 3 " 4 �� ����#����#!�� 3 �#!��
3. �� ����&�����5����� 2 �� ����#����#!�� 2 �#!��
4. �� ����&�����5����� 1 �� ����#����#!�� 1 �#!��
-83-
�������������� 5
��� �� �����������# �����0�9��/0����������/�� ������ 12 ���
���" � ��# ����$����"������"��� �$���" � � 30281
�'���(�)��*��+�� 2 �+���)��*� 2550 ����������������������������������..
1. �/����������� ���$���
1.1 ����������
����������������� ���� �� ������� �� +�!� ��#$�!"# �����'���"�' 1.2 �������*0�/0��0������
1. �������������� ��������� !"#��#$��'�� +�!� ��#$����
2. ���������!���'�� +�!� ��#$����
3. ����������90����� ������ +�!� ��#$����
4. ������'���"�'���
1.3 ������1(�����"(����/0�2��"��� 3����0���4
�,���������� �' ������!"#�������� �� ������ 2. ���0��������� 1. �������� ��������� !"#��#$��'�� +�!� ��#$�
�� +�!� ��#$� (Ledger) �-��� +�����+������ ����"&0��� ��������� ��� ���%�&�� 1�����!� ��� ��������
�/��������0&����#$��'�� +� �� +�!� ��#$��������/��� +��������� ���������#���� +� �/���������� ��� ���%�������� ��-������� +��%��"�� ������������������� ��&0�' 7 ���/��������0 !"������ ���&0�' 7 ���/��������0 !"��������&0�' 7 �� �� +���������'� ��'�� �� +�!� ��#$� !�0'�� �/� 2 ��#$� �-�
a. �� +�!� ��#$������� (General Ledger) �/��� +������������� ��&0�' 7 ���/��������0
!"��������&0�' 7 ��������'� ��'�� b. �� +�!� ��#$��0�� (Subsidiary Ledger) �/��� +��������� ��� ��"#������# ���� +�!�
��#$������� 1���������#�+������ ������� 0����������2�'��� ������������� !"#��0�����5 ,�����"���� +�!� ��#$�������������5���
2. ���!���'�� +�!� ��#$������� ��������+�1���������� 2 !�� �-�
2.1 �� +�!��&�� T �� +�!����%�#��# ������ 3 �0�� �-�
2.1.1 +-���� +� !"#"����� +�
2.1.2 �������&���0��'.����-�
2.1.3 ��������&���0��'���-�
-84-
(�������&) +-���� +� (1) (��������&) "��� (2)
3.6... ���& 3.6. ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
(3)
(4)
(5)
(6)
(3)
(4)
(5)
(6)
�0��&0�' 7 �'!��(��)��� +�!� ��#$�������!��&�� T
1. -���'�� +�!� ��#$������� ������&�' "�'�'����� +� +0� �� +�'���� C"C 2. "����'�� +�!� ��#$������� &���������0��������� 3. 3.6. �-�� ������ ��� ��� �-�� �8�������� ��� ��
4. +0�'��� �����+-���'�� +���� ������' �� ��-����0&�'��� �� 5. +0�'������ +� ���"�����'��������� ��� ���%�&�� ��-������0"���� ���������'��' +0� ��.1
(����5�' ���������������� ���� 1)
6. +0�'������'�� ���&��"�������'�� +��������� ��� �� 2.2 �� +�!� ��#$�������!�� 3 +0�' �����+� ���� +��0��&0�' 7 ���!���'�� +�!� ��#$� !�� 3 +0�'
+-���� +�......(1)
3.6.... ���& ����& ����'�"-�
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
��� �.&.
-85-
�0��&0�' 7 �'!��(��)��� +�!� ��#$�!�� 3 +0�'
1. +-���� +� ���+-���'�� +�!� ��#$� 2. "��� .....���"����'�� +�!� ��#$�&���������0�'�� +����������
3. +0�' ��� �-�� 3.6. ��� ��� �-�� �8�������� ��� ��
4. +0�'��� �� ��������������� ����� ���%��0� 7 5. +0�'������ +����"�����'��������� ��� ���%�&����� ������' 6. +0�'������'�����& ���&��"�������������� ��'�������& 7. +0�'������'������& ���&��"������'���������� ��'��������& 8. +0�'����'�"-� ���&��"������'������'�"-��'�� +�
3. 90����� ������ +�!� ��#$�
��� ��������������������� ������������������!"�� ,�#���������� ���� +�!� ��#$�������.��' �������� ���� ����������������������� &0������ +�!� ��#$���������% ��� �0� � ��90���� +�� (Posting)
3.1 ���� ��90���� +��� ��������������������'�� +�!� ��#$�������!��&�� T
1. ���+-���� +�������&���������������������/�+-���'�� +�!� ��#$� !"������� ��� �-�� �8 &������
������������ "'��+0�' ��� �-�� �8 ��'�������& ���+-���� +��������&������������������"'��+0�'��� ��!"#���������'��"'��+0�'������'�����& 2. ���+-���� +��������& ���������������������/�+-���� +�!� ��#$������� !"#����� ��� �-�� �8 &������
��������������'��������& ���+-���� +�������&������������������"'��+0�'��� �� !"#���������'����+0�'������'������& 3. �-��90����� ������'�� +�!� ��#$�������!"�� ������"����'�� +�!� ��#$���������+0�'"����� +�
������������������ !"#���"�����'���������������������"'��+0�'������ +����� +�!� ��#$������� 1���+�&���0��'�����������������0� ����
���������������� ����..
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� ��� " ��� �" ��� �"���'������"'���
11
31
20,000 -
20,000
-
-86-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6. ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ���-���
�"
�.�.1 20,000 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6. ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 '���� �.�.1 20,000 -
3.2 ��90����� ���� +��� ��������������������'�� +�!� ��#$�������
�2�������"���� +������ ������ �� 1. �-��"'�������'���� ������3�) !"#���%��� �-������� ��� ���*��� +�������������������!"�� ,�#90��
��� ������'�� +�!� ��#$��������� �� +� !&0�#�����+0�'��� ���'�� +�!� ��#$�!&0"#�� +��0� ������������������
-87-
&����0�' �-�������� 1 � ���� 2544 ��� �"���������3�)!"#���%�����"'�����'��% '����
30,000 ��� '��@� ������ 50,000 ��� ��-��'& !&0' 20,000 ��� ������% " �����)(��)�����) 35,000 ���
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��-��'& !&0' ������% " �����)
(��)�����) ��� " ��� �"
��� �"���������3�) !"#���%�����"'���
11
12
13
21
31
30,000
50,000
20,000
-
-
-
35,000
65,000
-
-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 30,00
0
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 50,00
0
-
-88-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 20,00
0
-
������% " �����)(��)�����)
"��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ����������������
�.�.1 35,00
0
-
��� " ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ����������������
�.�.1 65,00
0
-
-89-
2. �2�����'���� +����0 �-��90����� ���� ��������������������'�� +�!� ��#$������� �#�����+0�'��� ���'�� +�!� ��#$��0� ����� ���
&����0�' ��� �"��������3�) ���%��� !"#���� ���� '���� +� 0�� �-�������� 1 � ����
2544 ��'��% '���� 30,000 ��� '��@� ������ 50,000 ��� ��-��'& !&0' 20,000 ���
������% 35,000 ��� !"#��� 65,000 ���
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��-��'& !&0' ������% ��� " ��� �" ����� ����'�"-�������3�) ���%��� !"#���
11
12
13
21
31
30,000
50,000
20,000
-
-
-
35,0
00
65,0
00
-
-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 30,00
0
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 50,00
0
-
-90-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 20,00
0
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�.
1 ���� �� �.�.1 35,000 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�.
1 ���� �� �.�.1 65,000 -
&����0�' ������� ��� ����������������������� !"#90����� ������'�� +�!� ��#$���� ������' 2544
�.�. 1 ���'���� 20,000 ��� '��@� ������ 35,000 ��� ��"'���
�*� �� ���/����������������!"#����� 3 .-%���-��'�+������ '�� 26,000 ��� �/�'��+-��
5 .-%����������� '�� 1,200 ���
7 ���'���������0�������� 3,900 ���
9 �0���0�1A:2� 3,400 ���
10 ���'���������0�������� 3,900 ���
15 �� ��" ,�'���� "� ��� 3,000 ��� ��'��0������'��
17 �0���0��+��0���,�&",� 580 ���
25 �0��+,�+���#���%�0���-��'�+������ '�� 16,000 ���
30 �0���0�+0� 5,000 ���
-91-
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��� ���������3�)��"'��� ��-��'�+������ '�� ������% .-%���-��'�+������ '���/�'��+-�� ���������� '�� '���� .-%����������� '�� '���� �������0�������� ���'���������0�������� �0�1A:2� '���� ���'���������0�1A:2��/�'���� '���� �������0�������� ���'���0�������� "� ���% �������0�������� �� ��" ,�'���� "� ��� �0��+��0���,�&",� '���� �0���0��+��0���,�&",� ������% '��@� ������ �0��+,�+���#���%�0���-��'�+�
11
12
31
13
21
14
11
11
41
51
11
13
41
13
41
52
11
21
12
20,000
35,000
26,000
1,200
3,900
3,400
1,700
3,000
580
16,000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
55,000
26,000
1,200
3,900
3,400
1,700
3,000
580
1,600
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-92-
���������������� ���� 2
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
30 �0�+0� '���� �0���0�+0�
53
11
5,000 -
5,000
-
��90����� ������'�� +�!� ��#$������� '����
"��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 1
7
10
���������������� �������0�������� �������0��������
�.�.1
�.�.1
�.�.1
20,000
3,900
1,700
-
-
-
�.�.
5
9
17
30
���������� '�� �0�1A:2� �0��+��0���,�&",� �0�+0�
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
1,200
3,400
580
5,000
-
-
-
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 1
����������������
�.�.1
35,000
-
�.�.
25
������%
�.�.1
16,000
-
-
-
-
��-��'�+������ '�� "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 3
������%
�.�.1
26,000
-
-93-
���������� '�� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 5
'����
�.�.1
1,200
-
"� ���% "��� 15
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 1
�������0��������
�.�.1
3,000
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 25
'��@� ������
�.�.1
16,000
-
�.�.
3
��-��'�+������ '��
�.�.1
26,000
-
-
-
-
��� "��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
-
�.�.
1
����������������
�.�.1
55,000
-
-
-
-
-94-
�������0�������� "��� 41
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
&
�.�.
7
10
15
'���� '���� "� ���%
�.�.1
�.�.1
�.�.1
3,900
1,700
3,000
-
-
-
�0�1A:2� "��� 51
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 9
'����
�.�.1
3,400
-
�0��+��0���,�&",� "��� 52
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 17
'����
�.�.1
580
-
�0�+0� "��� 53
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 30
'����
�.�.1
5,000
-
-95-
4. �����'���"�'
'���"�'(Trial Balance) ����5�' ���'������������%�3-��3�����)����5� &��'�'������'������ +�!�
��#$�&���"� �� +���0 ��� ������� 7 ��� �����90���� +�����'�� +�!� ��#$���������%� ��������'�������&&��'�0� ����������'��������& .��' ��&�������������'�� +�!� ��#$��#�+����� ��������'���"�'
4.1 ���!���''���"�'
+-�� �� �� '���"�' �0����� 1
������......................
���& ����& +-���� +� "��� �� +� ��� �.&
.
��� �.&.
(3)
(4)
�0����� 2 (1)
(2)
�0��&0�' 7 �''���"�' �0����� 1 �/����'���"�' �� 3 ������ �-�
- +-�� �� ��
- ����0� �'���"�'�
- ��� �-�� �8 ���������'���"�'
��%' 3 ��������%��������'6���) �� ��&��'���"�'
�0����� 2 !��(��)�'���"�' !�0'�/�+0�'&0�' 7 ��'��%
1. +-���� +� ���+-���'�� +� !� ��#$����������'&��"�����"����� +� 2. +0�'"����� +� ���"����'�� +�!� ��#$������� 3. +0�'������'�����& 4. +0�'������'������& 5. +0�'������'��������&!"#����& .��'�-��������!"��&��'�0� ��
-96-
4.2 ���� ��������'���"�'
1. ���+-�� �� �����������!� �'�0�����'���"�' �������0� �'���"�'���������5��"'�� !"#������
�-�� �8 ���������'���"�'������������ 3 �����'6���) ��
2. ���+-���� +�!� ��#$�"'��+0�'�� +� ���'&��"�����"����� +� 3������%'���+-���� +�!� ��#$�"'��
+0�'+-���� +� ���'&��"�����"����� +�3������%'���"����� +�"'��+0�'"����� +����� 3. �������'�"-����� +�!� ��#$��'!&0"#�� +�"'��+0�'������'�� ���& ��-�+0�'������'������& .��'
1��� &�����'�"-��'�� +�!� ��#$�&0�' 7 �#�/���'��% - �� +�!� ��#$�������3�)�#������'�"-����0�������&
- �� +�!� ��#$����%��� !"#����#������'�"-���'��������&
- �� +�!� ��#$��������#������'�"-���'��������&
- �� +�!� ��#$��0��+��0���#������'�"-���'�������&
4.3 ��������'�"-����� +�!� ��#$������� (Footing)
��������'�"-��'�� +�!� �#$������� ,3-���������'�"-���������'���"�' .��'�/� ��3�����)����5� &��'�' ������� �� +�&���"� �� +���0 !"#3�����)����5� &��'�' �������2����'�"-��'!&0"#�� +� ��������'�"-�3-����������������'���"�'3-��3�����)����5� &��'��% �#&��'������'�"-�1���+��������� ��� �0� Pencil Footing ���%�&����'��%
1. ��9"�����'�������&�'�� +� !"������������&����������������+0�'������'�������������� 2. ��9"�����'��������&!"������������&����������������+0�'������'�������������� 3. ��9"&0�'�'�������������& !"#��������������& - 5��9"����������&�� �0� �-� 9"&0�'���0�������& ��� �0� ����'�"-����& (Debit Balance) ������
������'��9"&0�'�����+0�'��� ���������&������������ - 5��9"�����������&�� �0� �-� 9"&0�'���0��������& ��� �0� ����'�"-�����& (Credit Balance)
������������'��9"&0�'�����+0�'��� ����������&������������ - 5��9"����������&!"#����&�0����� �� !��'�0���0������'�"-�
4. �� +����������� �� +�3��'�������� �������'!&0"#��� ����%� ,�-�����'�"-��'�� +���%�
5. �� +�������� ������� 3��'�� +����� ��� ���� +���%�5-��/�����'�"-��'�� +�!� ��#$���%�
-97-
&����0�'
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 1
9
19
21
��� "��� �"
'�� �� �������0���� �� �������0���� ��
(32,000)
�.�.1
�.�.1
�.�.1
��.1
30,000
50,000
2,000
3,000
85,000
-
-
-
-
��.�.
3
5
18
25
27
29
30
�0�+0� ��� �2)����� '�� ���������� '�� �0��%�� �0��( �0�+0� '�� �� �0�!�''��
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
2,000
20,000
5,000
1,000
2,000
20,000
3,000
53,000
-
-
-
-
-
-
-
-
���������� '�� "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 16
'����
�.�.1
5,000
-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 10
������%
�.�.1
45,000
-
-98-
��� �2)����� '�� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 5
'����
�.�.1
20,000
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 10 ��-��'& !&0' ��.1 45,000 -
'�� �� "��� 22
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 29
'����
�.�.1
20,000
-
��.�. 9 '����
(30,000)
�.�.1 500 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 1 '���� �.�.1 30,000 -
-99-
�������0���� �� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 19
21
'���� '����
�.�.1
�.�.1
2,000
3,000
5,000
-
-
-
�0�+0� "��� 51
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 3
27
'���� '����
�.�.1
�.�.1
2,000
2,000
4,000
-
-
-
�0��%�� " �0��(
"��� 52
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 25
'����
�.�.1
1,000
-
�0�!�''�� "��� 53
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 30
'����
�.�.1
3,000
-
-100-
���� �"��� �� '���"�'
������ 31 ������ 2544
���& ����& +-���� +� "��� �� +� ��� �.&. ��� �.&.
32,000
5,000
45,000
20,000
22,000
4,000
1,000
3,000
-
-
-
-
-
-
-
-
45,000
30,000
30,000
5,000
-
-
-
-
'���� ���������� '�� ��-��'& !&0' ��� �2)����� '�� ������% '�� �� ��� - ��� �"
�������0���� �� �0�+0� �0��%�� �0��( �0�!�''��
11
12
13
14
21
22
31
41
51
52
53
110,000 110,000
-101-
3. ��0������������������
3.1 ��0������������
1. �#��� ������'�������������
2. ���������1������ ���� +�
3.2 ��1/��*10���3����0���4 1. �� ����������������� ��&0�' 7 ����"� �"��
2. ��� &�'&0��"� .-����&�) ��#���� ����� !"#���������9��+��
4. �"��������������
������ 1-12
5�'���� 1. �������� �������#�)��� ����� ���� +�������3�) ���%��� ��� !"�������"'������������������
2. ��������� ��������"'��������������������������!"��������� ������!"��5���0� ��� ��������"'������
������������������% �#&��'�����"'���� +�&0�' 7 �� �� +� �� +���%��� �0��� +�!� ��#$� 5�'����
1. �� ����6� :�����������-��' ������� �� +�!� ��#$� !"# ��������'� ��'��
2. �� �����0�� �������������� ��������� !"#��#$��'�� +�!� ��#$�
3. �� �������������!���'�� +�!� ��#$�������
4. �� �������������� ��90����� ������ +�!� ��#$�
5. � &����0�'���������������� ��0 ���� +�!� ��#$����90����� ����������!"������� ������
6. .� 5���� �����0���� ���������������������&�����0���� +�!� ��#$�������!"#��������&�����0
���� +�!� ��#$������� 7. !�0'�� ������ �/� 4 "�0� ���!&0"# "�0������� ������� ����������������������� ���� +�!� ��#$�
��!��(��)���������2) 5�'�����
4. �� ����+0�� �������%�&�� �������� �������"'������������������ 5. ���������3���&�� 6. �� ���������'����� ��������
-102-
5. �� ������14�/0�$/2�������
5.1 �� ��/0�����14
1. ����������-��' ������� ��� �����������������������
2. &����0�' ������� ��� �����������������������
3. ��'��
5.2 �$/2�������
1. ���'����1�'����!�0���������
2. 6���) ��������� ��'����+�3!"#��1�1"��
3. ���"� ��������������-��' ���� +�
6. �������/��0��"��/
�%����� �#!�� 9" ������������������' �%����� �#!�� K A P
������� ��-��'�-����
1. ��������������
��������� !"#�� ��#$���������� ��� ���%�&�����
2 1 1 - ��&�����5�� ��'��
2. ������!"#����'!��(��)�
�������������������
3 1 1 1 ������� ��'��
3. ���������� �������
��� ��������������������������
2 1 1 - ������� ��&�����5��
��'��
4. ����� ��� ���*��� +�
!"#��� �������� ���%����������������������
3 1 1 1 ������� ��&�����5��
��'��
��� 10 4 4 2
-103-
7. �"�����������0 ������������������������������������������������
������������������������������������������������
������������������������������������������������
�����������������������������������������������.....
8. 5��������05��$��$����6��)��*�$������� ���������$��
������ ��&���!9� ������'�������������������.!"������������,���'��%
8.1 ��7������������
���� �� 3��+� ����������' 8.2 �������"����������������0������������
������9�������/������ ���+��� ����������0�'���#�� ��'��0���9�������/������ ����������'3�<��&0��� 8.3 ��7������������
������+�������' ����������' 0��������+� 8.4 5��������0�� � 8 ��������������������������������������������
��������������������������������������������
��������������������������������������������
"'+-���������������..
(������������)
&��!��0'�����������.
-104-
�����+� ��# ��!9� �������� 5
�� +�������� �� ����� �� ������ 12 ���
������+� ' 30281
��������� ������� �� +�!� ��#$�!"#
�����'���"�' +�%������6� :��8��� 2
1. �������� ��������� !"#��#$��'�� +�!� ��#$�
�� +�!� ��#$� (Ledger) �-��� +�����+������ ����"&0��� ��������� ��� ���%�&�� 1�����!� ��� ��������
�/��������0&����#$��'�� +� �� +�!� ��#$��������/��� +��������� ���������#���� +� �/���������� ��� ���%�������� ��-������� +��%��"�� ������������������� ��&0�' 7 ���/��������0 !"������ ���&0�' 7 ���/��������0 !"��������&0�' 7 �� �� +���������'� ��'�� �� +�!� ��#$� !�0'�� �/� 2 ��#$� �-�
c. �� +�!� ��#$������� (General Ledger) �/��� +������������� ��&0�' 7 ���/��������0
!"��������&0�' 7 ��������'� ��'�� d. �� +�!� ��#$��0�� (Subsidiary Ledger) �/��� +��������� ��� ��"#������# ���� +�!�
��#$������� 1���������#�+������ ������� 0����������2�'��� ������������� !"#��0�����5 ,�����"���� +�!� ��#$�������������5���
2. ���!���'�� +�!� ��#$������� ��������+�1���������� 2 !�� �-�
2.1 �� +�!��&�� T �� +�!����%�#��# ������ 3 �0�� �-�
2.1.1 +-���� +� !"#"����� +�
2.1.2 �������&���0��'.����-�
2.1.3 ��������&���0��'���-�
-105-
(�������&) +-���� +� (1) (��������&) "��� (2)
3.6... ���& 3.6. ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
(3)
(4)
(5)
(6)
(3)
(4)
(5)
(6)
�0��&0�' 7 �'!��(��)��� +�!� ��#$�������!��&�� T
7. -���'�� +�!� ��#$������� ������&�' "�'�'����� +� +0� �� +�'���� C"C 8. "����'�� +�!� ��#$������� &���������0��������� 9. 3.6. �-�� ������ ��� ��� �-�� �8�������� ��� ��
10. +0�'��� �����+-���'�� +���� ������' �� ��-����0&�'��� �� 11. +0�'������ +� ���"�����'��������� ��� ���%�&�� ��-������0"���� ���������'��' +0� ��.1
(����5�' ���������������� ���� 1)
12. +0�'������'�� ���&��"�������'�� +��������� ��� �� 2.2 �� +�!� ��#$�������!�� 3 +0�' �����+� ���� +��0��&0�' 7 ���!���'�� +�!� ��#$� !�� 3 +0�'
+-���� +�......(1)
3.6.... ���& ����& ����'�"-�
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
��� �.&.
-106-
�0��&0�' 7 �'!��(��)��� +�!� ��#$�!�� 3 +0�'
9. +-���� +� ���+-���'�� +�!� ��#$� 10. "��� .....���"����'�� +�!� ��#$�&���������0�'�� +����������
11. +0�' ��� �-�� 3.6. ��� ��� �-�� �8�������� ��� ��
12. +0�'��� �� ��������������� ����� ���%��0� 7 13. +0�'������ +����"�����'��������� ��� ���%�&����� ������' 14. +0�'������'�����& ���&��"�������������� ��'�������& 15. +0�'������'������& ���&��"������'���������� ��'��������& 16. +0�'����'�"-� ���&��"������'������'�"-��'�� +�
3. 90����� ������ +�!� ��#$�
��� ��������������������� ������������������!"�� ,�#���������� ���� +�!� ��#$�������.��' �������� ���� ����������������������� &0������ +�!� ��#$���������% ��� �0� � ��90���� +�� (Posting)
3.1 ���� ��90���� +��� ��������������������'�� +�!� ��#$�������!��&�� T
1. ���+-���� +�������&���������������������/�+-���'�� +�!� ��#$� !"������� ��� �-�� �8 &������
������������ "'��+0�' ��� �-�� �8 ��'�������& ���+-���� +��������&������������������"'��+0�'��� ��!"#���������'��"'��+0�'������'�����& 2. ���+-���� +��������& ���������������������/�+-���� +�!� ��#$������� !"#����� ��� �-�� �8 &������
��������������'��������& ���+-���� +�������&������������������"'��+0�'��� �� !"#���������'����+0�'������'������& 3. �-��90����� ������'�� +�!� ��#$�������!"�� ������"����'�� +�!� ��#$���������+0�'"����� +�
������������������ !"#���"�����'���������������������"'��+0�'������ +����� +�!� ��#$������� 1���+�&���0��'�����������������0� ����
���������������� ����..
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� ��� " ��� �" ��� �"���'������"'���
11
31
20,000 -
20,000
-
-107-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6. ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ���-���
�"
�.�.1 20,000 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6. ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 '���� �.�.1 20,000 -
3.2 ��90����� ���� +��� ��������������������'�� +�!� ��#$�������
�2�������"���� +������ ������ �� 4. �-��"'�������'���� ������3�) !"#���%��� �-������� ��� ���*��� +�������������������!"�� ,�#90��
��� ������'�� +�!� ��#$��������� �� +� !&0�#�����+0�'��� ���'�� +�!� ��#$�!&0"#�� +��0� ������������������
-108-
&����0�' �-�������� 1 � ���� 2544 ��� �"���������3�)!"#���%�����"'�����'��% '����
30,000 ��� '��@� ������ 50,000 ��� ��-��'& !&0' 20,000 ��� ������% " �����)(��)�����) 35,000 ���
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��-��'& !&0' ������% " �����)
(��)�����) ��� " ��� �"
��� �"���������3�) !"#���%�����"'���
11
12
13
21
31
30,000
50,000
20,000
-
-
-
35,000
65,000
-
-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 30,00
0
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 50,00
0
-
-110-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ����������������
�.�.1 20,00
0
-
������% " �����)(��)�����)
"��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ����������������
�.�.1 35,00
0
-
��� " ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�.
1 ����������������
�.�.1 65,00
0
-
-111-
5. �2�����'���� +����0 �-��90����� ���� ��������������������'�� +�!� ��#$������� �#�����+0�'��� ���'�� +�!� ��#$��0� ����� ���
&����0�' ��� �"��������3�) ���%��� !"#���� ���� '���� +� 0�� �-�������� 1 � ����
2544 ��'��% '���� 30,000 ��� '��@� ������ 50,000 ��� ��-��'& !&0' 20,000 ���
������% 35,000 ��� !"#��� 65,000 ���
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��-��'& !&0' ������% ��� " ��� �" ����� ����'�"-�������3�) ���%��� !"#���
11
12
13
21
31
30,000
50,000
20,000
-
-
-
35,0
00
65,0
00
-
-
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 30,00
0
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
. �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �.&
.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 50,00
0
-
-112-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�. 1 ���� �� �.�.1 20,00
0
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�.
1 ���� �� �.�.1 35,000 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.
&.
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&.
�.�.
1 ���� �� �.�.1 65,000 -
&����0�' ������� ��� ����������������������� !"#90����� ������'�� +�!� ��#$���� ������' 2544
�.�. 1 ���'���� 20,000 ��� '��@� ������ 35,000 ��� ��"'���
�*� �� ���/����������������!"#����� 4 .-%���-��'�+������ '�� 26,000 ��� �/�'��+-��
6 .-%����������� '�� 1,200 ���
7 ���'���������0�������� 3,900 ���
9 �0���0�1A:2� 3,400 ���
10 ���'���������0�������� 3,900 ���
15 �� ��" ,�'���� "� ��� 3,000 ��� ��'��0������'��
17 �0���0��+��0���,�&",� 580 ���
25 �0��+,�+���#���%�0���-��'�+������ '�� 16,000 ���
30 �0���0�+0� 5,000 ���
-113-
���������������� ���� 1
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&
.
��� �.&.
�.�.
1 '���� '��@� ������ ��� ���������3�)��"'��� ��-��'�+������ '�� ������% .-%���-��'�+������ '���/�'��+-�� ���������� '�� '���� .-%����������� '�� '���� �������0�������� ���'���������0�������� �0�1A:2� '���� ���'���������0�1A:2��/�'���� '���� �������0�������� ���'���0�������� "� ���% �������0�������� �� ��" ,�'���� "� ��� �0��+��0���,�&",� '���� �0���0��+��0���,�&",� ������% '��@� ������ �0��+,�+���#���%�0���-��'�+�
11
12
31
13
21
14
11
11
41
51
11
13
41
13
41
52
11
21
12
20,000
35,000
26,000
1,200
3,900
3,400
1,700
3,000
580
16,000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
55,000
26,000
1,200
3,900
3,400
1,700
3,000
580
1,600
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-114-
���������������� ���� 2
3.6.2544 ���& ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �.&. ��� �.&.
�.�.
30 �0�+0� '���� �0���0�+0�
53
11
5,000 -
5,000
-
��90����� ������'�� +�!� ��#$������� '����
"��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 1
7
10
���������������� �������0�������� �������0��������
�.�.1
�.�.1
�.�.1
20,000
3,900
1,700
-
-
-
�.�.
5
9
17
30
���������� '�� �0�1A:2� �0��+��0���,�&",� �0�+0�
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
1,200
3,400
580
5,000
-
-
-
-
'��@� ������ "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 1
����������������
�.�.1
35,000
-
�.�.
25
������%
�.�.1
16,000
-
-
-
-
��-��'�+������ '�� "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �-�� ������
��� �� ������ +� ��� �
& �.�. 3
������%
�.�.1
26,000
-
-115-
���������� '�� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 5
'����
�.�.1
1,200
-
"� ���% "��� 15
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 1
�������0��������
�.�.1
3,000
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 25
'��@� ������
�.�.1
16,000
-
�.�.
3
��-��'�+������ '��
�.�.1
26,000
-
-
-
-
��� "��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
-
�.�.
1
����������������
�.�.1
55,000
-
-
-
-
-116-
�������0�������� "��� 41
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�.
7
10
15
'���� '���� "� ���%
�.�.1
�.�.1
�.�.1
3,900
1,700
3,000
-
-
-
�0�1A:2� "��� 51
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 9
'����
�.�.1
3,400
-
�0��+��0���,�&",� "��� 52
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 17
'����
�.�.1
580
-
�0�+0� "��� 53
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
�.�. 30 '����
�.�.1
5,000
-
-117-
4. �����'���"�'
'���"�'(Trial Balance) ����5�' ���'������������%�3-��3�����)����5� &��'�'������'������ +�!�
��#$�&���"� �� +���0 ��� ������� 7 ��� �����90���� +�����'�� +�!� ��#$���������%� ��������'�������&&��'�0� ����������'��������& .��' ��&�������������'�� +�!� ��#$��#�+����� ��������'���"�'
4.1 ���!���''���"�'
+-�� �� �� '���"�' �0����� 1
������......................
���& ����& +-���� +� "��� �� +� ��� �.&
.
��� �.&.
(3)
(4)
�0����� 2 (1)
(2)
�0��&0�' 7 �''���"�' �0����� 1 �/����'���"�' �� 3 ������ �-�
- +-�� �� ��
- ����0� �'���"�'�
- ��� �-�� �8 ���������'���"�'
��%' 3 ��������%��������'6���) �� ��&��'���"�'
�0����� 2 !��(��)�'���"�' !�0'�/�+0�'&0�' 7 ��'��%
6. +-���� +� ���+-���'�� +� !� ��#$����������'&��"�����"����� +� 7. +0�'"����� +� ���"����'�� +�!� ��#$������� 8. +0�'������'�����& 9. +0�'������'������& 10. +0�'������'��������&!"#����& .��'�-��������!"��&��'�0� ��
-118-
4.2 ���� ��������'���"�'
1. ���+-�� �� �����������!� �'�0�����'���"�' �������0� �'���"�'���������5��"'�� !"#������
�-�� �8 ���������'���"�'������������ 3 �����'6���) ��
2. ���+-���� +�!� ��#$�"'��+0�'�� +� ���'&��"�����"����� +� 3������%'���+-���� +�!� ��#$�"'��
+0�'+-���� +� ���'&��"�����"����� +�3������%'���"����� +�"'��+0�'"����� +����� 6. �������'�"-����� +�!� ��#$��'!&0"#�� +�"'��+0�'������'�� ���& ��-�+0�'������'������& .��'
1��� &�����'�"-��'�� +�!� ��#$�&0�' 7 �#�/���'��% - �� +�!� ��#$�������3�)�#������'�"-����0�������&
- �� +�!� ��#$����%��� !"#����#������'�"-���'��������&
- �� +�!� ��#$��������#������'�"-���'��������&
- �� +�!� ��#$��0��+��0���#������'�"-���'�������&
4.3 ��������'�"-����� +�!� ��#$������� (Footing)
��������'�"-��'�� +�!� �#$������� ,3-���������'�"-���������'���"�' .��'�/� ��3�����)����5� &��'�' ������� �� +�&���"� �� +���0 !"#3�����)����5� &��'�' �������2����'�"-��'!&0"#�� +� ��������'�"-�3-����������������'���"�'3-��3�����)����5� &��'��% �#&��'������'�"-�1���+��������� ��� �0� Pencil Footing ���%�&����'��%
4. ��9"�����'�������&�'�� +� !"������������&����������������+0�'������'�������������� 5. ��9"�����'��������&!"������������&����������������+0�'������'�������������� 6. ��9"&0�'�'�������������& !"#��������������& - 5��9"����������&�� �0� �-� 9"&0�'���0�������& ��� �0� ����'�"-����& (Debit Balance) ������
������'��9"&0�'�����+0�'��� ���������&������������ - 5��9"�����������&�� �0� �-� 9"&0�'���0��������& ��� �0� ����'�"-�����& (Credit Balance)
������������'��9"&0�'�����+0�'��� ����������&������������ - 5��9"����������&!"#����&�0����� �� !��'�0���0������'�"-�
4. �� +����������� �� +�3��'�������� �������'!&0"#��� ����%� ,�-�����'�"-��'�� +���%�
5. �� +�������� ������� 3��'�� +����� ��� ���� +���%�5-��/�����'�"-��'�� +�!� ��#$���%�
-119-
&����0�'
'���� "��� 11
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 1
9
19
21
��� "��� �"
'�� �� �������0���� �� �������0���� ��
(32,000)
�.�.1
�.�.1
�.�.1
��.1
30,000
50,000
2,000
3,000
85,000
-
-
-
-
��.�.
3
5
18
25
27
29
30
�0�+0� ��� �2)����� '�� ���������� '�� �0��%�� �0��( �0�+0� '�� �� �0�!�''��
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
�.�.1
2,000
20,000
5,000
1,000
2,000
20,000
3,000
53,000
-
-
-
-
-
-
-
-
���������� '�� "��� 12
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 16
'����
�.�.1
5,000
-
��-��'& !&0' "��� 13
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 10
������%
�.�.1
45,000
-
-120-
��� �2)����� '�� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 5
'����
�.�.1
20,000
-
������% "��� 21
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 10 ��-��'& !&0' ��.1 45,000 -
'�� �� "��� 22
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 29
'����
�.�.1
20,000
-
��.�. 9 '����
(30,000)
�.�.1 500 -
��� - ��� �"
"��� 31
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 1 '���� �.�.1 30,000 -
-121-
�������0���� �� "��� 14
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 19
21
'���� '����
�.�.1
�.�.1
2,000
3,000
5,000
-
-
-
�0�+0� "��� 51
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 3
27
'���� '����
�.�.1
�.�.1
2,000
2,000
4,000
-
-
-
�0��%�� " �0��(
"��� 52
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 25
'����
�.�.1
1,000
-
�0�!�''�� "��� 53
3.6.2544 ���& 3.6.2544 ����&
�-�� ������
��� �� ������ +� ��� �& �-�� ���
���
��� �� ������ +� ��� �&
��.�. 30
'����
�.�.1
3,000
-
-122-
���� �"��� �� '���"�'
������ 31 ������ 2544
���& ����& +-���� +� "��� �� +� ��� �.&. ��� �.&.
32,000
5,000
45,000
20,000
22,000
4,000
1,000
3,000
-
-
-
-
-
-
-
-
45,000
30,000
30,000
5,000
-
-
-
-
'���� ���������� '�� ��-��'& !&0' ��� �2)����� '�� ������% '�� �� ��� - ��� �"
�������0���� �� �0�+0� �0��%�� �0��( �0�!�''��
11
12
13
14
21
22
31
41
51
52
53
110,000 110,000