phuwanat numark€¦ · 3.80 3.)...

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา

The Factors Affecting to Effectiveness of Educational management in

The Phrapariyattidham Secondary schools

ภวณฐสร หนมาก

PHUWANAT NUMARK

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา

วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ

มหาวทยาลยศรปทม

ปการศกษา 2556

ลขสทธของมหาวทยาลยศรปทม

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม


THE FACTORS AFFECTING TO EFFECTIVENESS

OF EDUCATIONAL MANAGEMENT IN

THE PHRAPARIYATTI DHAM SECONDARY SCHOOLS

ภวณฐสร หนมาก

PHUWANAT NUMARK

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา

วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ



ลขสทธของมหาวทยาลยศรปทม



THE PHRAPARIYATTI DHAM SECONDARY SCHOOLS

PHUWANAT NUMARK

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF

THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF

DOCTOR OF PHILOSOPHY PROGRAM

IN EDUCATIONAL ADMINISTRATION

GRADUATE COLLEGE OF MANAGEMENT

SRIPATUM UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2013

COPYRIGHT OF SRIPATUM UNIVERSITY

ชอหวขอวทยานพนธ ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา



PHRAPARIYATTIDHAM SECONDARY SCHOOLS

นกศกษา พระภวณฐสร หนมาก รหสประจาตว 5156029

หลกสตร ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา

คณะ วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.รจร ภสาระ

อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ผชวยศาสตราจารยดร.สทธพงษ ศรวชย

คณะกรรมการสอบวทยานพนธ

.....................................................................................ประธานกรรมการ

(ดร.วราภรณ ไทยมา)

......................................................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร.รจร ภสาระ)

.......................................................................................กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารยดร.สทธพงษ ศรวชย)

.......................................................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารย พนตารวจโท ดร.ศรพงษ เศาภายน)

วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ มหาวทยาลยศรปทม อนมตใหนบวทยานพนธ

ฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา

คณบดวทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ

.................................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร.วชต ออน)

วนท.............เดอน.........................พ.ศ. ...............

I

วทยานพนธเรอง ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

คาสาคญ ประสทธผลการจดการศกษา โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนก

สามญศกษา

นกศกษา พระภวณฐสร หนมาก รหสประจาตว 51560291

อาจารยทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.รจร ภสาระ

หลกสตร ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชา บรหารการศกษา

คณะ วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ



บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค (1.)เพอศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจด

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา (2.)เพอวเคราะหความสมพนธระหวางปจจย

ทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และ(3.)

เพอสรางสมการพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษา กลมตวอยางในการวจยครงนไดแก ผบรหาร ครผสอนและกรรมการสถานศกษา ใน

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาในกลมท 1 จานวน 193 รป / คน ไดจากการคานวณ

ขนาดของกลมตวอยางโดยใชทฤษฏลมตกลาง และเลอกกลมตวอยาง โดยใชวธสมแบบชนภม โดย

สมจากเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐม เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามเกยวกบ

การดาเนนงานของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา การตรวจสอบคณภาพเครองมอ มคา

ความเทยงตรงโดยการตรวจสอบคา IOC อยระหวาง 0.6 – 1.00 เมอนาแบบสอบถามไปใชกบกลม

ตวอยางแลวนามาหาคาความเชอมน (reliability) โดยการคานวณหาคาสมประสทธแอลฟา

(coefficient alpha) ของ Cronbach ไดคาความเชอมนเทากบ 0.992 วธการเกบรวบรวมขอมลใชการ

แจกแบบสอบถามทงหมดดวยตนเอง สวนสถตทใชในการวเคราะหขอมล (analysis) ใชการวเคราะห

คาสถตพนฐาน และวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis)

II

ผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา สรปผลการวจยไดดงตอไปน

1. ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา คอ ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และปจจยดาน

ยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมอง มการปฏบตอยในระดบมาก

ทกดานดงน 1.) ปจจยดานการปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต พบวา

ความคดเหนในภาพรวมเทากบ 3.74 2.) ปจจยดานประสทธผลองคการ พบวามภาพรวมเฉลยทระดบ

3.80 3.) ปจจยดานกระบวนการภายในพบวา มภาพรวมเฉลยทระดบ 3.73 4.)ปจจยดานการเรยนร

และพฒนา พบวามภาพรวมเฉลยทระดบ 3.71 และ 5.)ปจจยดานผเรยนและมสวนเกยวของ พบวาม

ภาพรวมเฉลยทระดบ 3.54

2. ความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยน

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา พบวา ปจจยทกตว คอ ปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดาน

การเรยนรและพฒนา และปจจยดานผเรยนและมสวนเกยวของ มความสมพนธตอประสทธผลของ

การจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทงสน

3. การสรางสมการพยากรณปจจยทสมพนธกบประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยน

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาสามารถนามาสรางสมการเพอพยากรณ ในรปคะแนนดบ และ

รปคะแนนมาตรฐาน ไดดงน รปคะแนนดบ ไดแก

Y (คณตศาสตร) = 26.420 + 0.484 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 0.347 (ปจจย

ดานประสทธผลองคการ (X2)), Y (ภาษาไทย) =33.849 + 0.372(ปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต(X1)) , Y (ภาษาองกฤษ) = 19.047 + 0.540 (ปจจยดานกระบวนการ

ภายใน (X3)) , Y (สมศ.) = 1.630 + 0.257 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) , Y (คณลกษณะ)

= 0.111 + 0.520 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.219 (ปจจยดานผเรยนและมผสวน

เกยวของ(X5)) + 0.170 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )

สมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน ดงน ^Z (คณตศาสตร) = 3.125 (ปจจยดาน

กระบวนการภายใน(X3)) - 2.455 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2)),^Z (ภาษาไทย) =

1.965 (ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (X1)),^Z (ภาษาองกฤษ) = 1.593

III

(ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)), ^Z (สมศ.) = 0.300 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)),

^Z

(คณลกษณะ) = 0.568 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.211 (ปจจยดานผเรยนและม

สวนเกยวของ(X5)) + 0.214 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )

IV

THESIS TITLE THE FACTORS AFFECTING TO EFFECTIVENESS OF

EDUCATIONAL MANAGEMENT IN THE PHRAPARIYATTI

DHAM SECONDARY SCHOOLS

KEYWORD THE EFFECTIVENESS OF EDUCATIONAL MANAGEMENT,

THE PHRAPARIYATTIDHAM,SECONDARY SCHOOLS

STUDENT PHRA PHUWANAT NUMARK

THESIS ADVISOR ASSOCIATE PROF. DR.RUJI PUSARA

LEVEL OF STUDY DOCTOR OF PHILOSOPHY IN EDUCATIONAL

ADMINISTRATION

FACULTY EDUCATIONAL ADMINISTRATION GRADUATE PROGRAM

SRIPATUM UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2013

ABSTRACT

The purpose of this research were as follows : (1) to study the factors affected to the

effectiveness of educational management in the phrapariyattidham secondary schools (2)to analyse

factors s relationship to those effectiveness and (3) to constust the predictive equations for the

effectiveness in educational management the phrapariyattidham secondary schools .The 193

samples from administrators , teachers , and educational committees were stratified random

sampling. A questionair which 129 items had IOC between 0.6 – 1.00 and reliability was 0.992 .

The results found that : (1)The factors related to the effectiveness of educational management in the

phrapariyattidham secondary schools were national office of Buddhism s policy and educational

strategies by using Balance Scorecard . (2) The National office of Buddhism s policy and

educational strategies by using Balance Scorecard were related with the result of the Office for

National Education Standards and Quality Assessment :ONESA students ethics and Thai, English

language. (3)The predictive equations for the effectiveness in educational management the

phrapariyattidham secondary schools were as follows :by raw scores; Y ( Math) = 26.420 + 0.484

(Internal process Perspective (X3)) - 0.347 (Fiduciary Perspective (X2)) , Y (Thai ) = 33.849 +

V

0.372( The National office of Buddhism s policy (X1)), Y (Eng) = 19.047 + 0.540 (Internal

process Perspective (X3)) , Y (ONESA.) = 1.630 + 0.257 ( Internal process Perspective (X3)) , Y

(Ethic) = 0.111 + 0.520 (learning and Growth Perspective (X4)) +0.219 (Customer

&StakeholderPerspective (X5)) +0.170 (Fiduciary Perspective(X2) ) ,by standard scores ; ^Z

(Math.) = 3.125 (Internal process Perspective ) – 2.455 (Fiduciary Perspective ), ^Z ( Thai) = 1.965

(The National office of Buddhism s policy), ^Z (Eng. ) = 1.593(Internal process Perspective),

^Z

(ONESA.) = 0.300 ( Internal process Perspective ), ^Z ( Ethic.) = 0.568 (learning and Growth

Perspective) + 0.211 (Customer &StakeholderPerspective) + 0.214 (Fiduciary Perspective ) .

V

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยด ดวยความเมตตา อนเคราะห และเอาใจใสใน

การแกไขขอพกพรอง และใหคาแนะนาตางๆอยางดยง จาก ดร.วราภรณ ไทยมา ประธาน

กรรมการสอบวทยานพนธ , รองศาสตราจารย ดร.รจร ภสาระ อาจารยทปรกษาวทยานพนธ, รอง

ศาสตราจารย พนตารวจโท ดร. ศรพงษ เศาภายนและผชวยศาสตราจารย ดร.สทธพงษ ศรวชย

กรรมการสอบวทยานพนธ และตลอดถงคณะผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ จนสามารถเกบขอมล

ไดอยางครบถวนสมบรณประกอบดวย ผชวยศาสตราจารย ดร.พระมหาอากร อตตมป�โญ รอง

ศาสตราจารยบญนา ทานสมฤทธ ผชวยศาสตราจารย ดร.สน งามประโคน และผชวยศาสตราจารย

สมหมาย ดยอดรมย ผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสนดวย

และขอขอบพระคณผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท 1 ตลอดทง

ครและหวหนาฝายทกกลมสาระการเรยนร และคณะกรรมการสถานศกษาทกๆทานท ชวย

อนเคราะหในการตอบแบบสอบถามเปนอยางด

สดทายนผวจยขอเจรญพรขอบคณไปยง ดร.รชนพร พคยาภรณ พกกะมาน อธการบด

มหาวทยาลยศรปทม และผชวยศาสตราจารย ดร.วชต ออน คณบดบณฑตวทยาลยตลอดถงคณะ

ผบรหารมหาวทยาลยทกทานทไดเปดโอกาสใหผ วจยไดมโอกาสเขามาศกษาหาความรใน

มหาวทยาลยศรปทม และขอเจรญพรขอบคณไปยงเจาหนาทบณฑตวทยาลยทก ๆ ทานทใหความ

ชวยเหลออานวยความสะดวกเปนอยางดตลอดระยะเวลาทผวจยมาศกษาอยในสถาบนแหงน

โดยเฉพาะเจาหนาทผดแลหลกสตรบรหารการศกษา จงขอเจรญพรขอบคณไว ณ โอกาสนดวย.

หากวทยานพนธฉบบนมคณประโยชน มคณความด ผวจยขอนอมความดทงหมดนบชาคณ

บดามารดา คณครอปชฌาย อาจารยทกๆทานผประสทธประสาทวชาความรมาใหจนมความสาเรจ

ในวนนได ดวยจตคารวะและบชาคณตลอดไป

พระภวณฐสร หนมาก

มกราคม 2557

สารบญ

บทคดยอภาษาไทย ..................................................................................................................... I

บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................ IV

กตตกรรมประกาศ...................................................................................................................... VI

สารบญ........................................................................................................................................ VII

สารบญตาราง ............................................................................................................................. VIII

สารบญภาพ ................................................................................................................................ IX

บทท หนา

1 บทนา............................................................................................................................. 1

ความเปนมาและความสาคญของปญหา................................................................... 1

วตถประสงคในการศกษา........................................................................................ 3

ขอบเขตในการศกษา................................................................................................ 3

นยามศพททใชในการศกษา..................................................................................... 4

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการศกษา................................................................ 6

กรอบแนวคดในการศกษา....................................................................................... 7

2 แนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................. 8

หลกการบรหารสถานศกษา..................................................................................... 9

แนวคดเกยวกบการจดองคการ................................................................................. 14

การพฒนาคณภาพการศกษา ตามแนวคดดชนสมดล (Balance scorecard).............. 25

การจดการศกษาของคณะสงฆไทย.......................................................................... 38

เอกสารและงานวจยทเกยวของ................................................................................ 58

3 ระเบยบวธการศกษา..................................................................................................... 66

วธการศกษา............................................................................................................. 66

ประชากรและกลมตวอยาง...................................................................................... 67

เครองมอทใชในการศกษา....................................................................................... 71

วธการเกบรวบรวมขอมล......................................................................................... 73

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3 ระเบยบวธการศกษา..................................................................................................... 74

การวเคราะหขอมล.................................................................................................. 74

สถตทใชในการวเคราะห......................................................................................... 74

4 ผลการวเคราะหขอมล................................................................................................... 75

ตอนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผล

ของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท 1.......... 76

ตอนท 2 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการ

ภายใน ปจจยดานการเรยนรและพฒนา ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของกบ

ประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา..... 93

ตอนท 3 การสรางสมการพยากรณปจจยทสมพนธกบประสทธผลของการจด

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา............................................ 95

5 บทสรป......................................................................................................................... 101

สรปผลการวจย ....................................................................................................... 102

อภปรายผล.............................................................................................................. 103

ขอเสนอแนะ........................................................................................................... 116

บรรณานกรม............................................................................................................................. 118

ภาคผนวก.................................................................................................................................. 123

ประวตผวจย.............................................................................................................................. 141

สารบญตาราง

ตารางท หนา

3.1 ตารางแสดงการสมของประชากรและกลมตวอยาง................................................ 67

3.2 แสดงสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม............................................. 69

3.3 แสดงคาความเชอมนของแบบสอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผล

ของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา.......................... 73

4.1 คาสถตพนฐานเกยวกบการปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต.................................................................................................................. 77

4.2 แสดงคาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานประสทธผลองคการ....................... 80

4.3 แสดงคาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานกระบวนการภายใน........................ 83

4.4 แสดงคาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานการเรยนรและพฒนา...................... 86

4.5 แสดงคาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ............ 88

4.6 แสดงคาสถตพนฐานเกยวกบระดบประสทธผลของการจดการศกษา

ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา...................................................... 91

4.7 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางปจจยทสงผลกบประสทธผลของ

การจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา............................ 94

4.8 การวเคราะหการถดถอยเพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษา

ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร...................................... 96


ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย.......................................... 97


ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษ..................................... 98


ดานผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสอง................................... 99


ดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน......................... 100

สารบญภาพ

ภาพประกอบท หนา

1 ภาพแสดง กรอบแนวความคดในการวจย.............................................................. 7

2 ภาพแสดง รปแบบระบบสงคมของสถานศกษา.................................................... 19

3 ภาพแสดง รปแบบการประเมนประสทธผลองคการ............................................. 19

4 ภาพแสดง รปแบบการประเมนประสทธผลโรงเรยน............................................ 20

5 ภาพแสดง มมมอง 4 ดานของ Balanced Scorecard............................................... 26

6 ภาพแสดง แผนภมภาพการศกษาของคณะสงฆไทย.............................................. 40

1

บทท 1 บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2545 กาหนดใหสงคมมหนาทและมสวนรวมในการจดการศกษา โดยใหสถาบนศาสนาเปน

ศนยการเรยนร และกาหนดไวดวยวาการจดการศกษามทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย ซงตองเนนความสาคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนร และ

บรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบการศกษา ในขณะทสงคมไทยมวดในทาง

พระพทธศาสนา ทมบทบาทสาคญอยางยงตอวถชวตของคนไทยทงในอดตและปจจบน วดสามารถ

จดการศกษาตามแนวสากลผสมผสานกบการศกษาตามแนวดงเดม ในพระพทธศาสนาไดเปนอยาง

ด ดงเชนการจดการศกษาในรปแบบของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ททาหนาทจด

การศกษาสาหรบพระภกษสามเณรในวด ทวประเทศมโรงเรยนชนดนมากกวา 410 แหง ทา

หนาทอบรมสงสอนพระภกษสามเณร ดานวชาการทางโลกควบคไป กบการพฒนาคณธรรม

จรยธรรม แมจะดาเนนงานจนประสบความสาเรจในหลายๆดาน แตกยงมปญหาและอปสรรคการ

ดาเนนงานอยางมากมาย โดยภายใตการสงกดสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

สภาพการณทเปนอยของการจดการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มประเดนท

ตองไดรบการพฒนาทสาคญอยหลาย ๆ ประเดน ไมวาจะเปนในดานคณภาพและมาตรฐานในการ

จดการศกษา ในปจจบนของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทยงไมเปนทยอมรบจาก

สงคมในวงกวาง ความไมชดเจนในอตลกษณของการจดการศกษาทสอดคลองกบบรบททควรจะ

เปนอยางแทจรงประสทธภาพของระบบการดาเนนการดานการบรหารจดการ และการจดการศกษา

ทยงไมมทศทางการพฒนา และขาดความชดเจนในการสรางเอกภาพการบรหารใหกบกลมโรงเรยน

และสานกงานพระพทธศาสนาจงหวด นอกจากนนยงพบวา การสรางพนธสญญาการดาเนนงาน

และการจดการศกษาเพอการสรางศาสนทายาททเปนไปในทศทางเดยวกน ยงไมไดมการกาหนดให

มข นอยางเปนรปธรรมมากนก จะมเพยงการดาเนนงานตามกรอบแนวปฏบต ของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาตเปนสาคญ อกท งโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ไมม

ยทธศาสตรการพฒนาทเดนชดพอ ทจะเปนแนวทางของการจดการศกษาในบรบทพนทนนๆ เพอ

สรางศาสนทายาท และดาเนนการเผยแผพระพทธศาสนาแกชมชน ในพนทอยางมประสทธภาพ

(กองพทธศาสนศกษา,2553 ,บทสรป )

2

ในการจดการศกษาเพอพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม มปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวน

รวมของชมชนประกอบดวย 3 กลมใหญ คอ กลมท 1 ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอม ประกอบดวย

(1) ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแก โครงสรางอาชพอยในภาคการคาขาย รบจาง และรบราชการทาให

ชมชนไมมเวลาวาง (2) ปจจยดานความเชอคานยม ไดแก สถานภาพความเปนพระสงฆเปนขอจากด

ในการเขารวมกจกรรมของชมชน (3) ปจจยดานการเมองการปกครองทองถน ไดแก ความสมพนธ

ระหวางผนาทองถนกบโรงเรยนมนอยสงผลใหความรวมมอตางๆ ลดลง การแบงเขตเทศบาลทแยก

ชมชนออกจากบรเวณพนทของโรงเรยน สงผลใหชมชนเขารวมนอยลง กลมท 2 ปจจยเกยวกบ

ชมชน ประกอบดวย ชมชนเสอมความศรทธาตอพระสงฆและสามเณร การยายเขาของประชาชน

ตางพนท ชมชนไมเหนความสาคญของการศกษา ชมชนมความรไมเพยงพอ กลมท 3 ปจจยเกยวกบ

โรงเรยน ประกอบดวย (1) ปจจยดานบคลากร ไดแก การแตงตงผบรหารไมมระบบทชดเจน และ

ไมสอดคลองกบความตองการของชมชนบางสวน ไมมระบบการคดเลอกและใหความดความชอบ

แกคร (2) ปจจยดานวธปฏบตของโรงเรยน ไดแก โรงเรยนไมเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวม

ประชาสมพนธนอย โรงเรยนเปนฝายรบมากกวาฝายให (3) ปจจยดานผลการปฏบตงานของ

โรงเรยนไดแกพฤตกรรมทไมเหมาะสมของสามเณร และ 5 แนวทางการมสวนรวมของชมชน ใน

การพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม แบงออกเปน 4 ดานคอ (1) ดานวชาการ ไดแก การอบรม

คณะกรรมการสถานศกษาใหมความร ความเขาใจในการจดการศกษา สรางเครอขายดานวชาการ

กบโรงเรยนสงกดอนๆ อบรมใหความรแกชมชนเกยวกบการทาหลกสตรทองถน (2) ดาน

งบประมาณ ไดแก จดตงคณะกรรมการทเปนตวแทนจากชมชนขนมาดแล (3) ดานบคลากร ไดแก

การพฒนาคณลกษณะของผจดการโรงเรยน การพฒนาคณลกษณะของพระสงฆและสามเณร สราง

เครอขายครกบโรงเรยนอน (4) ดานบรหารงานทวไปไดแก สรางเครองขายกบ กศน.รวมกนจด

แหลงเรยนรใหชมชน โดยใหกศน. เขามาจดกจกรรมเสรมอาชพใหชมชน จดกจกรรมเชอมสมพนธ

กบชมชน สรางเครอขายการประชาสมพนธ (ภทรพร อตพนธ ,2551.บทสรป)

การพฒนาประสทธภาพของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษานน จาเปนตอง

อาศยปจจยทางการบรหาร เชน ความร ความสามารถของบคลากร รปแบบการบรหาร ทรพยากร

และปจจยสนบสนน และความรวมมอจากภาคสวนตางๆ และกาหนดรปแบบและวธดาเนนการท

เหมาะสม อนจะทาใหการบรหารจดการบรรลเปาหมาย ซงการพฒนาประสทธภาพโรงเรยน

พจารณาไดจากการใชทรพยากรในการบรหารโรงเรยน ไดแก บคลากร งบประมาณ การบรหาร

จดการ วสดอปกรณ และเทคโนโลย ทสงผลตอคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงคณลกษณะ

ของนกเรยน และผลสมฤทธทางการศกษา จากทกลาวมาขางตน ผวจยเหนความสาคญของการ

บรหารจดการโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ซงมแนวโนมเปนปญหาสาคญของการ

จดการศกษาในระดบขนพนฐานทงในดานคณภาพการศกษาโดยรวมของประเทศ ดานคณภาพของ

3

ผเรยนซงเปนกาลงสาคญของการพฒนาประเทศ ดานการลงทนทางการศกษา ดานประสทธภาพ

และผลตอบแทนจากการดาเนนการทางดานการจดการศกษา ผวจยจงสนใจศกษาวามปจจย

อะไรบางทสมพนธกบประสทธผลโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และปจจยเหลานม

ความสมพนธกนอยางไร เพอนาไปสการพฒนาองคความรใหมในดานการพฒนาประสทธภาพของ

โรงเรยน และนาไปประยกตใชในการพฒนาประสทธภาพของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา รวมทงเปนขอมลใหกบหนวยงานทางการศกษาในระดบกระทรวง เขตพนทการศกษา

และโรงเรยน ในการกาหนดนโยบายและแนวทางการเพมประสทธภาพและประสทธผลของ


ดงนน ผวจยจงมความตองการศกษาสภาพการในการจดการการศกษาของโรงเรยนพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท1 ในเขตพนทกรงเทพมหานคร นครปฐม และปทมธาน ทเปน

ปจจยทสงผลตอการจดการศกษา เพอนามาพฒนาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษาใหมประสทธภาพ และประสทธผลทดยงขนตอไป

1.2 วตถประสงค (Objective)

1.2.1 เพอศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม


1.2.2 เพอวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษา


1.2.3 เพอสรางสมการพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม


1.3 ขอบเขตในการวจย

ในการศกษาครงนมขอบเขตมงเนนไปท ปจจยทสงผลตอประสทธผลการจดการการศกษา


1.3 1. ดานเนอหา เกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผล ของการจดการการศกษาของ

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวย

1.) ปจจยดานนโยบาย ( Policy)ของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต 2.) ปจจยดานยทธศาสตร (Strategy) การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา ตามแนวทางดชนสมดล ( Balance scorecard ประกอบดวย 4 มมมอง คอ

หนง มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective)

สอง มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal process Perspective)

4

สาม มมมองดานการเรยนรและพฒนา (learning and Growth Perspective)

ส มมมองดานผรบบรการและมสวนเกยวของ (Customer &Stakeholder Perspective)

3.) ประสทธผลของการจดการศกษา ไดแก

1) ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน (โดยพจารณาจากผลคะแนน O-Net )

2) ผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสอง

3) คณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค ของผเรยน

1.3.2 กลมตวอยาง(sample)

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแก ผบรหาร ครผรบผดชอบงานกลมสาระการ

เรยนร และคณะกรรมการสถานศกษา โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท 1ในเขต

พนท กรงเทพมหานคร นครปฐมและปทมธาน จ านวน 11 โรงเรยนมผ บรหาร ครและ

คณะกรรมการสถานศกษา รวม 193 รป/คน

1.3.3 ระยะเวลา

การวจยครงนเรมดาเนนการตงแต มนาคม พ.ศ.2555 ถง สงหาคม พ.ศ.2556

1.4 คานยามศพทเฉพาะ

1. โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา หมายถง โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษากลมท 1 ทต งอยในเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐมและปทมธาน ทเขารวม

โครงการตามแผนยทธศาสตร เพอพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ในสงกด

สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2. นโยบายสานกงานพทธพระพทธศาสนาแหงชาต หมายถง แนวทางและกระบวนการ

ดาเนนการพฒนาการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ใหมประสทธภาพ

ประสทธผลทด โดย การกาหนดยทธศาสตรการพฒนาและนาแนวคดดชนสมดล มาใชในการ

บรหารจดการทง4 มมมอง คอ 1) มมมองประสทธผล 2) มมมองกระบวนการภายใน 3) มมมองการ

เรยนรและพฒนา 4) มมมองดานผเรยนและมสวนเกยวของ

3. ยทธศาสตรในการบรหารสถานศกษา หมายถง กลยทธหรอแนวทาง ทสถานศกษา

นามาประยกตใชในการบรหารสถานศกษา คอ แนวคดดชนสมดล ซงประกอบดวย 4 มมมอง

ไดแก (1) มมมองประสทธผล (2) มมมองกระบวนการภายใน (3) มมมองการเรยนรและพฒนา

และ (4) มมมองผเรยนและมสวนเกยวของ

5

3.1) มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective) หมายถง ความสาเรจของ

ภารกจ ประกอบดวย 4 ดานคอ ดานวชาการ ดานบรหารงบประมาณ ดานบรหารงานบคคล ดาน

บรหารงานทวไป สามารถบรหารจดการสถานศกษาใหบรรลจดมงหมายของการจดการศกษา


3.2) มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal process Perspective) หมายถง การ

จดการโครงสรางโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา การบรหารจดการ การสรางแรงจงใจ

และภาวะผนา ในการนานโยบายสการปฏบต ซงประกอบดวย การแปลงนโยบาย การจดทรพยากร

การวางแผน และการปฏบตตามแผนทวางไว

3.3) มมมองดานการเรยนรและพฒนา (Learning and Growth Perspective)

หมายถง กระบวนการดานการจดการเรยนรและการพฒนาสมรรถนะบคลากรและคร การสอสาร

และเทคโนโลย ในการจดการเรยนร มการตรวจสอบตดตามและการมวฒนธรรมขององคกรทดใน


3.4) มมมองดานผ เรยนและผมสวนเกยวของ (Customer &Stakeholder

Perspective) หมายถง ผมสวนรวมในการบรหารสถานศกษา ของโรงเรยนพระปรยตธรรมสามญ

กลมท 1 ซงไดแก บาน วด โรงเรยน(บวร)ประกอบดวย ผปกครองนกเรยนและเจาอาวาสวดท

พระภกษสงฆผท เรยนอาศยอย (วด) และคณะผบรหาร ครและคณะกรรมการสถานศกษา

(โรงเรยน) และมความเกยงของกบประสทธผลของการจดการศกษาทไดดาเนนการไป

4. ประสทธผลของการจดการศกษา หมายถง คณภาพของผเรยนในโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษา ผวจยไดมงเนน ประเดนหลก คอ 1) ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน

2) ผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. 3) คณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงคของ

ผเรยน ซงทาให ผทเกยวของมความพงพอใจ

4.1) ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน หมายถง ผลคะแนนจากการสอบ O-Net

ของผเรยนระดบมธยมศกษาปทสามโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

4.2) ผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. หมายถง ผลการประเมนคณภาพ

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา โดย สมศ.ในรอบทสอง

4.3) คณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงคของผ เรยน หมายถง

คณลกษณะของผเรยนทพงประสงคในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ม14 ประการ

ไดแก 1.) ผเรยนมระเบยบวนย และปฏบตตนเหมะสมกบสมณสารป 2.) ผเรยนมความสารวมกาย

วาจา บคลกภาพทด 3.) ผเรยนเหนคณคา ศรทธาในพระพทธศาสนา และมเจตคตทดตอการเปน

ศาสนทายาท 4.) ผเรยนมความสามารถเผยแผหลกธรรมทางพทธศาสนา 5.) ผเรยนใฝร ใฝเรยน

สามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาเรยนร 6.) ผเรยนมความซอสตย มความกตญ�

6

กตเวท 7.) ผเรยนมความประหยด รจกใชทรพยสงของสวนตน และสวนรวมอยางคมคาและ

พอประมาณ 8.) ผเรยนมความอดทนอดกลน 9.) ผเรยนมความรบผดชอบ มจตสานกทเหน

ประโยชนแกสวนรวม อนรกษศลป วฒนธรรม พฒนาสงแวดลอม และภมใจในภมปญญาไทย

10.) ผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มวจารญาณ มความคดสรางสรรค

11.) ผเรยนมทกษะในการทางาน รกการทางาน สามารถทางานรวมกบผอนได 12.) ผเรยนมสข

นสย สขภาพกาย สขภาพจตทด และการเคลอนไหว การออกกาลงกายทเหมาะสมกบสมณสารป

13.) ผเรยนปลอดจากสงเสพตดใหโทษละสงมอมเมา และ 14.) ผเรยนมสนทรยภาพและลกษณะ

นสยดานศลปะ ดนตรและกฬา ในการวเคราะห วพากษวจารณคณคา ถายทอดความรสก

ความคดตอดนตรอยางอสระเหมาะสมกบสมณสารป

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

1.ทาใหทราบถงปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษา

2.ทาใหทราบความสมพนธภายในของปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการ

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

3.สามารถนาผลการศกษามาพฒนาการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา ใหมประสทธผลทดยงๆขนตอไปได

7

กรอบแนวความคด (Conceptual Framework)

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 1 กรอบแนวความคดในการวจย

2.ยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษา โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

ตามแนวคดดชนสมดล ( Balance scorecard )

2.3 มมมองดานการเรยนรและพฒนา

(learning and Growth Perspective)

บคลากรและการจดการเรยนร

2.4 มมมองดานผรบบรการ และผมสวนเกยวของ

(Customer &Stakeholder Perspective)

บาน วด โรงเรยน (บวร)

2.2 มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal process Perspective)

การจดโครงสรางองคการและการบรหารจดการ

2.1 มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective)

(ความสาเรจของภารกจทางการบรหารสถานศกษา)

1.ปจจยดานนโยบาย สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต การกาหนดวสยทศน (Vision ) พนธกจ ( Mission )

ประเดนยทธศาสตร (Strategic Issue ) เปาประสงค (Goal )

ผลผลตของแผนยทธศาสตร (Strategic Plan output)

เพอการสนบสนนสงเสรมและการจดการการศกษาของสงฆ

1.ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน (1) คณตศาสตร (2) วทยาศาสตร

(3) ภาษาไทย (4) ภาษาองกฤษ

(5) สงคมศกษา ศาสนา วฒนธรรม

2.ผลการประเมนคณภาพการศกษา

ของสมศ.( รอบทสอง )

3.คณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะ

อนพงประสงค ของผเรยน 14 ประการ

1.ผเรยนมระเบยบวนย

2.มความสารวมกาย วาจาด

3.มศรทธาเหนคณคาพทธศาสนา

4.สามารถเผยแผหลกธรรมได

5.ผเรยนใฝร ใฝเรยน

6.มความซอสตยและกตญ�กตเวท

7.ผเรยนมความประหยด

8.มความอดทนอดกลน

9.มความรบผดชอบ

10.คดวเคราะหคดสงเคราะหได

11.มทกษะในการทางานรวมกน

12.มสขนสย กายและจตทด

13.ปลอดจากสงเสพตดใหโทษ

14.ผเรยนมสนทรยภาพทด

ประสทธผลของการจดการศกษา โรงเรยนพระปรยตธรรม


8

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ การศกษาครงนเปนการศกษาถงปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ซงผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของดงน

2.1 หลกการบรหารสถานศกษา 4 ดาน

ดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคคล และการบรหารทวไป

2.2 แนวคดเกยวกบการจดองคการ

2.2.1 ความหมายการจดองคการ

2.2.2 แนวคดประสทธผลขององคการ

2.2.3 การประเมนประสทธผลองคการ

2.2.4 สภาพแวดลอมทเกยวของกบการจดการศกษาตามแนวคดบวร

2.2.5การมสวนรวมจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาของ

บาน วด โรงเรยน (บวร )

2.3 การพฒนาคณภาพการศกษา ตามแนวคด ดชนสมดล ( Balance scorecard )

2.3.1 ความเปนมา และการประยกตใช Balanced Scorecard

2.3.2 มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective)

2.3.3 มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective)

2.3.4 มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth Perspective)

2.3.5 มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer Perspective)

2.3.6 แนวคด เกยวกบความพงพอใจ

1) ความหมายความพงพอใจ

2) แรงจงใจททาใหเกดความพอใจ

3) การวดความพงพอใจ

2.4 การจดการศกษาของคณะสงฆไทย

2.4.1 ความเปนมาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

2.4.2 การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

2.4.3 นโยบายการจดการศกษาของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2.4.4 ปญหาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

2.5 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

9

2.1 หลกการบรหารสถานศกษา

สบเนองมาจากการปฏรปการศกษา ซงมความมงหมายทจะจดการศกษาเพอพฒนาคน

ไทยใหเปนมนษยทสมบรณ เปนคนด มความสามารถ และมความสข การดาเนนการใหบรรล

เปาหมายอยางมพลงและมประสทธภาพจาเปนทจะตองมการกระจายอานาจ และใหทกคนมสวน

รวม สอดคลองกบเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และ

เปนไปตามหลกการของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท

2 ) พ.ศ. 2545 ซงใหมการจดระบบโครงสรางและกระบวนการจดการศกษาของไทยมเอกภาพเชง

นโยบาย และมความหลากหลายในทางปฏบต มการกระจายอานาจไปสเขตพนทการศกษาและ

สถานศกษา(ในบทบญญตมาตรา39)http://voc.knw.ac.th/pbl/blog/wp-content/uploads/2010/09.ppt

ตาม พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 (แกไข 2545) มาตรา 39

“มาตรา39 กาหนดใหกระทรวงกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาทงดาน

วชาการ งบประมาณ การบรหารบคคล และการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการและสานกงาน

เขตพนทการศกษาและสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง”กฎหมายวาดวยระเบยบบรหาร

ราชการกระทรวงศกษาธการ บญญตใหสถานศกษาเปน “นตบคคล” ไดบญญตใหมการกระจาย

อานาจการบรหารการศกษาทง ดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคคล และการบรหารทวไป

ไปยงคณะกรรมการสานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษา

จดมงหมายสาคญทจะทาใหสถานศกษาเปนนตบคคล

1. มอสระ

2. มความเขมแขงในการบรหารงาน

3. มความคลองตว รวดเรว

4. สอดคลองกบความตองการของผเรยน สถานศกษา ทองถน ทาใหสามารถจดหารายได

ผลประโยชน และระดมทรพยากรมาใชในการพฒนาสถานศกษาไดมากขน

แนวทางสงเสรมการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล

ไดนาหลกการวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดหรอทเรยกวา“ธรรมาภบาล”

มาบรณาการในการบรหารและจดการศกษาเพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบสถานศกษา

หลกการดงกลาวไดแก

1. หลกนตธรรม 4. หลกการมสวนรวม

2. หลกคณธรรม 5. หลกความรบผดชอบ

3. หลกความโปรงใส 6. หลกความคมคา

10

ขอบขายและกจการบรหารและจดการศกษาสถานศกษา

การบรหารวชาการ

งานวชาการเปนงานหลกหรอเปนภารกจหลกของสถานศกษาทพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๕ มงใหกระจายอานาจในการ

บรหารจดการไปใหสถานศกษาใหมากทสด ดวยเจตนารมณทจะใหสถานศกษาดาเนนการไดโดย

อสระ คลองตว รวดเรว สอดคลองกบความตองการของผเรยน สถานศกษา ชมชน ทองถน และการ

มสวนรวมจากผมสวนไดเสยทกฝาย ซงจะเปนปจจยสาคญทาใหสถานศกษามความเขมแขงในการ

บรหาร และการจดการสามารถพฒนาหลกสตร และกระบวนการเรยนรตลอดจนการวดผล

ประเมนผล รวมทงการจดปจจย เกอหนนการพฒนาคณภาพนกเรยน ชมชน ทองถน ไดอยางม

คณภาพและมประสทธภาพ

วตถประสงค

1. เพอใหสถานศกษาบรหารงานดานวชาการไดโดยอสระ คลองตว รวดเรว และสอด

คลองกบความตองการของนกเรยน สถานศกษา ชมชน และทองถน

2. เพอใหการบรหารและการจดการศกษาของสถานศกษาไดมาตรฐานและมคณภาพ

สอดคลองกบระบบประกนคณภาพการศกษา และการประเมนคณภาพภายใน เพอพฒนาตนเอง

และการประเมนจากหนวยงานภายนอก

3. เพอใหสถานศกษาพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนร ตลอดจนจดปจจยเกอ

หนนการพฒนาการเรยนรทสนองตามความตองการของผเรยน ชมชน และทองถน โดยยดผเรยน

เปนสาคญไดอยางมคณภาพและประสทธภาพ

4. เพอใหสถานศกษาไดประสานความรวมมอในการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาน

ศกษาและของบคคล ครอบครว องคกร หนวยงานและสถาบนอน ๆ อยางกวางขวาง

ขอบขายงานบรหารวชาการ

1. การพฒนาหลกสตรสถานศกษา

2. การพฒนากระบวนการเรยนร

3. การวดผล ประเมนผลและเทยบโอนผลการเรยน

4. การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา

5. การพฒนาสอนวตกรรม และ เทคโนโลย

6. การพฒนาแหลงเรยนร

7. การนเทศการศกษา

8. การแนะแนวการศกษา

9. การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา

11

10. การสงเสรมความรดานวชาการแกชมชน

11. การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาอน

12. การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครวองคกร หนวยงาน และ

สถาบนอนทจดการศกษา

การบรหารงบประมาณ

การบรหารงานงบประมาณของสถานศกษามงเนนความเปนอสระ ในการบรหารจดการ

มความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบได ยดหลกการบรหารมงเนนผลสมฤทธและบรหาร

งบประมาณแบบมงเนนผลงาน ใหมการจดหาผลประโยชนจากทรพยสนของสถานศกษา รวมทง

จดหารายไดจากบรการมาใชบรหารจดการเพอประโยชนทางการศกษา สงผลใหเกดคณภาพทดขน

ตอผเรยน


1. เพอใหสถานศกษาบรหารงานดานงบประมาณมความเปนอสระโปรงใสตรวจสอบได

2. เพอใหไดผลผลต ผลลพธเปนไปตามขอตกลงการใหบรการ

3. เพอใหสถานศกษาบรหารจดการทรพยากรทไดอยางเพยงพอและมประสทธภาพ

ขอบขายการบรหารงานงบประมาณ

1. การจดทาและเสนอของบประมาณ

2. การจดสรรงบประมาณ

3. การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและผลการดาเนนงาน

4. การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา

5. การบรหารการเงน

6. การบรหารบญช

7. การบรหารพสดและสนทรพย

การบรหารงานบคคล

การบรหารงานบคคลในสถานศกษา เปนภารกจสาคญทมงสงเสรมใหสถานศกษา

สามารถปฏบตงานเพอตอบสนองภารกจของสถานศกษา เพอดาเนนการดานการบรหารงานบคคล

ใหเกดความคลองตว อสระภายใตกฎหมาย ระเบยบ เปนไปตามหลกธรรมาภบาลขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนา มความร ความสามารถ มขวญกาลงใจ ไดรบการยกยองเชด

ชเกยรต มความมนคงและกาวหนาในวชาชพ ซงจะสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาของผเรยน

เปนสาคญ

12


1. เพอใหการดาเนนงานดานการบรหารงานบคคลถกตองรวดเรว เปนไปตามหลกธรร

มาภบาล

2. เพอสงเสรมบคลากรใหมความรความสามารถ และมจตสานกในการปฏบตภารกจท

รบผดชอบใหเกดผลสาเรจตามหลกการบรหารแบบมงผลสมฤทธ

3. เพอสงเสรมใหครและบคลากรทางการศกษาปฏบตงานเตมตามศกยภาพ โดยยดมน

ใน ระเบยบวนย จรรยาบรรณ อยางมมาตรฐานแหงวชาชพ

4. เพอใหครและบคลากรทางการศกษาทปฏบตงานไดตามมาตรฐานวชาชพไดรบการ

ยกยองเชดชเกยรต มความมนคงและความกาวหนาในวชาชพ ซงจะสงผลตอการพฒนาคณภาพ

การศกษาของผเรยนเปนสาคญ

ขอบขายการบรหารงานบคคล

1. การวางแผนอตรากาลงและกาหนดตาแหนง

2. การสรรหาและการบรรจแตงตง

3. การออกจากราชการ

4. วนยและการรกษาวนย

5. การประชาสมพนธงานการศกษา

การบรหารทวไป

การบรหารทวไปเปนงานทเกยวของกบการจดระบบบรหารองคกร ใหบรการบรหารงาน

อนๆ บรรลผลตามมาตรฐาน คณภาพและเปาหมายทกาหนดไว โดยมบทบาทหลกในการประสาน

สงเสรม สนบสนนและการอานวยการ ความสะดวกตาง ๆ ในการใหบรการการศกษาทกรปแบบ

มงพฒนาสถานศกษาใหใชนวตกรรมและเทคโนโลยอยางเหมาะสม สงเสรมในการบรหารและการ

จดการศกษาของสถานศกษา ตามหลกการบรหารงานทมงเนนผลสมฤทธของงานเปนหลกโดยเนน

ความโปรงใส ความรบผดชอบทตรวจสอบได ตลอดจน การมสวนรวมของบคคล ชมชนและ

องคกรทเกยวของ เพอใหการจดการศกษามประสทธภาพและประสทธผล


1. เพอใหบรการ สนบสนน สงเสรม ประสานงานและอานวยการ ใหการปฏบตงานของ

สถานศกษาเปนไปดวยความเรยบรอย มประสทธภาพและประสทธผล

2. เพอประชาสมพนธ เผยแพรขอมลขาวสารและผลงานของสถานศกษาตอสาธารณชน

ซงจะกอใหเกด ความร ความเขาใจ เจตคตทด เลอมใสศรทธาและใหการสนบสนนการจดการศกษา

13

ขอบขายการบรหารงานทวไป

1. การวางแผนอตรากาลงและกาหนดตาแหนง

2. การสรรหาและการบรรจแตงตง

3. การออกจากราชการ

4. วนยและการรกษาวนย

5. การประชาสมพนธงานการศกษา

6. งานเทคโนโลยและสารสนเทศ

7. การสงเสรม สนบสนนดานวชาการ

8. การดแลอาคารสถานทและสภาพแวดลอม

9. การจดทาสามะโนผเรยน

10. การรบนกเรยน

11. การสงเสรมและประสานงานการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย

12. การระดมทรพยากรเพอการศกษา

13. งานสงเสรมกจการนกเรยน

14. งานประชาสมพนธงานการศกษา

15. การสงเสรมสนบสนนและประสานงานการศกษาของบคคลชมชน องคกร

หนวยงาน และสถาบน สงคมอนทจดการศกษา

16. งานประสานราชการกบเขตพนทการศกษาและหนวยงานอน

17. การจดระบบการควบคมในหนวยงาน

18. งานบรการสาธารณะ

19. งานทไมไดระบไวในงานอน

โดยสรป การศกษาเปนกระบวนการใหและรบความรและประสบการณ การปรบเปลยน

ทศนคตการสรางจตสานก การเพมพนทกษะ การทาความเขาใจใหกระจาง การอบรมปลกฝง

คานยม การถายทอดศาสนา ศลปะ และวฒนธรรมของสงคม การพฒนาความคด โดยม

วตถประสงคทจะใหบคคลมความเจรญงอกงามทางปญญา มความรความสามารถทเหมาะสม

สาหรบการประกอบอาชพ สามารถดารงชวตไดอยางเหมาะสม มคานยมทดและอยรวมกบผอน

อยางมความสข แตเมอสงคมขยายตวมากขนจนปจจบนกลายเปนสงคมระดบประเทศ การให

การศกษาตองเปนไปอยางระบบ ตองมการจดการ มเปาหมาย มรปแบบกระบวนการ มการลงทน และมผรบผดชอบ ดงทเราเรยกโดยรวมวา การจดการศกษา คอ ทาทกอยางอยางเปนระบบททก

สวนมความสมพนธเชอมโยงกน คาวา การจดการ นนเปนคารวมทครอบคลมการดาเนนการ

บางสงบางอยางโดยมเปาหมายทมงบรรลอยางชดเจน มการกาหนดรปแบบกระบวนการ

14

มการจดองคการ มการมอบหมายผรบผดชอบชดเจน มการจดสรร งบประมาณและทรพยากรอนๆ เชน วสดอปกรณ ผดาเนนการ เทคโนโลย เพอสนบสนนการดาเนนการใหเกดผลตามเปาหมายท

กาหนด กระบวนการทงหมดนคอการจดการ ซงตองกระทาอยางเปนระบบ มแผนมเปาหมาย มผรบผดชอบ และมเครองมอกลไกทนาไปสความสาเรจได ทงน การจดการศกษากคอ

กระบวนการดาเนนการเพอใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายของการจดการศกษาใน

กระบวนการจดการศกษาน มบคคลหลายคนและหลายหนวยงานเขามสวนรวม ไมวาจะเปน

ครอบครว พรรคพวกเพอนฝงญาตมตร ชมชน ประชาคม เอกชน สอมวลชน วด โรงเรยน และท

สาคญมากคอรฐบาลและหนวยงานของรฐ ซงรวมถงองคกรปกครองสวนทองถนดวยสงคมทม

ขนาดใหญโตกวางขวาง มวถชวตและวฒนธรรมทแตกตางกน มการประกอบอาชพหลากหลาย เนอหาของการศกษายงตองมความหลากหลาย แตขณะเดยวกนการจดการศกษากตองมงธารงรกษา

เอกภาพรวมกนของสงคมไวดวย สาระของการศกษาจงตองครอบคลมทงเรองวถการดารงชวต การประพฤตปฏบตตน ความสมพนธกบผอน ประสบการณและความเปนไปของสงคมในอดต ปจจบน และทจะไปสอนาคต รวมทงเรองความร ความเขาใจและเทคนควธการประกอบอาชพ

การจดการศกษาอยางเปนทางการหรอในระบบ สวนใหญจดขนในโรงเรยน ซงเปนหนวยงาน

เฉพาะดานทตงขนมาทาหนาทปลกฝงทกษะ ความร และคานยมแกผเรยน แตโรงเรยนหรอ

สถานศกษากไมใชเปนชองทางเดยว ในโลกทพฒนาการดานสอและเทคโนโลยเปนไปอยาง

รวดเรว การจดการศกษาสามารถทาไดอยางหลากหลาย เพอสอดรบกบความตองการของ

กลมเปาหมายเฉพาะแตละกลม เชน การศกษานอกโรงเรยน การจดการศกษาในครวเรอน การจดการศกษาโดยชมชน การศกษาทางไกลผานสอประเภทตางๆ เปนตน การจดการศกษาใน

ภาพรวมเปนเรองทสงคมและผรบผดชอบในการจดการศกษาทกระดบตองรวมมอกน เพอให

เกดขนได บรรลเปาหมายและวตถประสงคของการจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพและม

ประสทธผล (ปรชญา เวสารชช ,2545 . หนา 2-5)

2.2 แนวคดเกยวกบการจดองคการ

2.2.1 ความหมายการจดองคการ

องคการ หมายถง การรวมกาลงของบคคล ตงแตสองคนขนไป เพอดาเนนกจการอยาง

ใดอยางหนงตามความมงหมาย อยางใดอยางหนงรวมกนองคการจะดารงอยไดเพราะการ

ตดตอสอสารกน ทกคนทรวมงานมความเตมใจทจะปฏบตงานภายในทจะปฏบตงานตามกฎเกณฑ

และระเบยบทหนวยงานวางไว เพอใหเปาหมายทตงไวบรรลผลสาเรจตามความมงหมายของคนทก

คน ระบบบรหารหรอแนวทางปฏบตงานในองคกร การปฏบตงานภายในองคกรจะตองมกาหนดไว

15

อยางชดเจน ระบบบรหารหรอแนวทางปฏบตงานภายในองคการจะตองมระเบยบแบบแผนทรดกม

การจดองคการของโรงเรยนปรยตธรรม มสาระสาคญทควรจะไดศกษาดงตอไปน

ความหมายของการจดองคการ มนกวชาการทางบรหารใหความหมายไว ดงน

อองร ฟาโยล (อางถงใน สวกจ ศรปดถา, 2522,หนา 61) ใหความหมายวา การจดองคการ

หมายถง ภาระหนาทผบรหาร โดยจาตองจดใหมโครงสรางของงานตางๆ และอานาจหนาท ทงน

เพอใหเครองจกร สงของและตวคนอยในสวนประกอบทเหมาะสมในอนทจะชวยใหงานของ

องคการบรรลผลสาเรจใชได

ลเธอร กลค (อางถงใน ภญโญ สาธร,2537,หนา 65) ใหความหมายวา การจดองคการ

หมายถง การจดรปโครงรางหรอเคาโครงของการบรหารโดยกาหนดอานาจหนาทของหนวยงาน

ยอยหรอตาแหนงตางๆ ของหนวยงานใชชดเจนพรอมดวยกาหนดลกษณะ และวธการตดตองาน

ประชาสมพนธกนตามลาดบขนตอนอานาจหนาทสงตาลดหลนกนไป

วลเลยม เอช. นวแมน (อางถงใน ภญโญ สาธร, 2537 , หนา 15) อธบายวา การจดองคการ

หมายถง กระบวนการในการจดการความสาพนธระหวางบคลากรภายในองคการ โดยอาศย

ความสมพนธในตาแหนงหนาทซงรบผดชอบ เปรยบเสมอนดงความสมพนธของชนสวนตางๆใน

เครองจกรกลหนงๆ ซงตางมหนาทตองรบผดชอบ เพอประสทธภาพของเครองจกรกลนน

กลาวโดยสรปการจดองคการ หมายถง การจดระบบ กาหนดอานาจหนาทภารกจภายใน

องคการ เพอใหการบรหารงานภายในองคการนนบรรลวตถประสงคไดอยางมประสทธภาพ

กระบวนการในการจดองคการ หมายถง ขนตอนพรอมองคประกอบในการดาเนนงานใน

การจดองคการ ซงมนกวชาการไดใหรายละเอยด ดงน

วนย สมมตร สมย รนสข และสนทร ศรรกษา (2537 ,หนา 74-81) ไดจาแนกกระบวนการ

จดองคการเปน 8 ขนตอน ดงน

1) การกาหนดหนาทการงาน

2) การแบงการทางาน

3) การรวมและการกระจายอานาจในการจดองคการ

4) การจดหนวยงานทสาคญขององคการ

5) การสงเสรมสมพนธภาพระหวางหนวยงานตางๆ

6) การจดการสายการบงคบบญชา

7) การจดชวงการบงคบบญชา

8) การกาหนดความรบผดชอบ

16

เอกชย กสขพนธ (2538, หนา 6) ไดจาแนกกระบวนการจดองคการ เปน 6 ขนตอน ดงน

1) การกาหนดเปาหมายขององคการ

2) การสรางนโยบาย แผนงาน และวตถประสงคทชดเจน

3) การพจารณาภารกจ หรอหนาท ซงตองปฏบตเพอใหบรรลตามวตถประสงค

4) การจดกลมภารกจหรอหนาทพรอมทงกาหนดบคคลและทรพยากรสนบสนน

การปฏบตงาน

5) การมอบหมายงาน อานาจ หนาทใหหวหนางานหรอผรบผดชอบงานในแตละ

กลมภารกจ

6) ประสานการปฏบตงานของแตละกลมภารกจ ทงแนวตงและแนวนอน

กลาวโดยสรปกระบวนการจดองคการจาแนกเปน 7 ขนตอน ไดแก การกาหนดอานาจ

หนาทการงานภายในองคการ การมอบหมายงาน การสงเสรมสมพนธภาพในองคการการควบคม

บงคบบญชา การสงการและวนจฉยงาน การกาหนดภาระงานของบคคลากรและการกาหนด

คณลกษณะหรอคณสมบตของบคลากร

2.2.2 แนวคดเกยวกบประสทธผลขององคการ เปาหมาย และวตถประสงคในการดาเนนงานของ ผบรหารองคการในหนวยงานราชการ

หรอ องคการทใหบรการสาธารณะคอประสทธผลองคการ หรอผลงานสาเรจตามภารกจการองคการ

ปจจบนการเปลยนแปลงทางสงคมและสงแวดลอมเปนไปอยางรวดเรวกระทบตอการดาเนนงานใน

องคการ ผบรหารตองหากลยทธการดาเนนงานทหลากหลายและเหมาะสมกบบรบทและสถานการณ

โดยปจจยทสงผลตอการดาเนนงานองคการมหลายปจจยและทสาคญทสด คอ “ คน” เพราะคนเปนผใช

ปจจยอนๆ ในการดาเนนงานและเปนทมาของประสทธผล และประสทธภาพสงสดขององคการ ซง

คนทางานในองคการใชเวลาสวนใหญ หรอสวนหนงของชวตในการทางานในแตละวนไมแตกตางกน ดงนน สภาพแวดลอมและสงอานวยความสะดวกตางๆจงสมพนธเชอมโยงสนบสนนเกอกลซง

กนและกน เพอใหการดาเนนงานหรอกจกรรมตาง ๆบรรลตามเปาหมายหรอวตถประสงคทกาหนด ไว

ความหมายของประสทธผลองคการ ประสทธผลองคการ (Effectiveness) มนกวชาการใหความหมายแตกตางกนตามสาขาวชา

สวนใหญใหความหมายวาเปนแนวทางททาใหเกดความสาเรจของงาน เชน นกเศรษฐศาสตรให

ความหมายประสทธผลคอผลกาไร หรอผลประโยชนจากการลงทน ผจดการฝายการผลต ให

ความหมาย ประสทธผลคอคณภาพและปรมาณของผลผลตหรอสนคาและบรการ นกสงคม

สงเคราะหใหความหมาย ประสทธผลคอคณภาพชวตของผรบบรการ(Steers, 1977:1) ซง

นกวชาการใหความหมายตางๆกน ดงน

17

พจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2542 : 667) ใหความหมาย ประสทธผลองคการ หมายถง 0

ผลสาเรจ ทเปนการใชทรพยากรโดยคานงถงเปาหมาย

กปสนและคณะ (Steers, 1977: 55,Gibson and Others, 1994: 812: 23)ใหความหมาย

ประสทธผลองคการ หมายถง การกระทาหรอความพยายามใดๆทมจดมงหมายไดรบผลสาเรจ

เกดข นเปนการกระทาหรอความพยายามซงจะมประสทธภาพสงหรอต าข นกบวาตรงและ

ครอบคลมตามทตองการหรอไมดานปรมาณ คณภาพ และการใชพลงงานมากนอยเพยงใด

กอรดอน และคณะ(Gordon &Others, 1964 : 14 )ใหความหมาย ประสทธผลองคการ

หมายถง ระดบความสามารถของกระบวนการผลตททาใหเกดผลผลตตามทกาหนด

ฮอย และมสเกล (Hoy & Miskel, 1991: 51),ฮอล(Hall, 1991 : 249) กลาววาประสทธผล

องคการ หมายถง ความสามารถขององคการในการแสวงหาประโยชนจากสงแวดลอม เพอใหได

ทรพยากรทหาไดยากและมคณคา เพอนาไปสนบสนนการดาเนนงานขององคการ

แอทซโอน(Etzioni, 1964: 8)ใหความหมายประสทธผลองคการ หมายถง ระดบทองคการ

ไดตระหนกถงเปาหมายขององคการทตองการทาใหบรรล

สานกงบประมาณ (2545: 1-6)กลาววาประสทธผลองคการ(Effectiveness) หมายถง การ

บรรลเปาหมายของการใชทรพยากรการบรหาร กจกรรม ผลผลตทเกดขนจากกระบวนการบรหาร

องคการทกาหนดในแผนการดาเนนงาน สรปไดวา ประสทธผลองคการ หมายถง ความสามารถขององคการในการบรหารงานตาม

บทบาทภารกจทก าหนดไดแก คณภาพของผ เรยน การบรการวชาการ และการทานบารง

ศลปวฒนธรรมไดบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด โดยมพฒนาการของการ

บรหารงานในระดบทเพมขน

2.2.3 การประเมนประสทธผลองคการ จากทกลาวมาแลวจะเหนไดวาสงคมและสงแวดลอมเปลยนแปลงตลอดเวลา และม

ผลกระทบตอการดาเนนงานองคการ การประเมนผลการดาเนนงานองคการ จงตองใชการประเมน

เชงระบบ เพราะการดาเนนงานในองคการมความสมพนธเชอมโยงกนอยางเปนระบบ ไมมรปแบบ

การประเมนใดทสามารถประเมนผลการดาเนนงานองคการไดครอบคลม มผเสนอแนวทางการ

ประเมนประสทธผลขององคการไวหลายคนดงจะไดนาเสนอตอไปน การประเมนประสทธผลองคการของประสทธผลองคการของ ฮอย และมสเกล (Hoy&Miskel)

ฮอยส และมสเกล(Hoy & Miskel, 2005: 289-292)กลาววาการประเมนประสทธผลองคการ

ควรใชหลายๆเกณฑเพราะแตละเกณฑมความสมพนธเชอมโยงกน เพราะองคการมเปาหมายและ

วตถประสงคมากกวาหนงเปาหมาย เปาหมายของผมสวนไดสวนเสยทมความคาดหวงทแตกตางกน

จงตองใชเกณฑการวดประสทธผลแบบพหเกณฑเพอสนองความตองการของผมสวนไดสวนเสยท

http://www.dmsc.moph.go.th/webroot/secretary/.../news48/.../2.htm)%20ใหความหมาย%20ประสทธผลองคการ%20หมายถง

18

แตกตางกน การประเมนผลองคการจงใชแบบบรณาการโดยกระบวนการดาเนนงานในองคการม

ความสมพนธกนเปนระบบ ประกอบดวยบรบท ปจจยนาเขา กระบวนการ และผลผลต(Context-

Input-Transformation Process-Output)(Hoy&Miskel, 2005:18-38)

1. บรบทเปนคณลกษณะองคการ ดานสภาพแวดลอมภายนอกและภายในองคการท

เกยวของกบการทางานในองคการ เปนองคประกอบพนฐานขององคการ ดานบทบาท พนธกจ

สภาพแวดลอมภายในองคการเปนปจจยทสามารถควบคมได สวนปจจยสภาพแวดลอมภายนอกท

มผลกระทบตอองคการไมสามารถควบคมได เปนปจจยทางดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม

กฎหมาย การเมอง เทคโนโลย และสภาพแวดลอมของสถานศกษา ซงเปนปจจยทสงผลตอ

ประสทธผลการศกษา

2. ปจจยนาเขาหรอสงปอน เปนปจจยหรอองคประกอบสาคญทตองใชในการดาเนนงาน

ขององคการตามบทบาทและภารกจ เปนทรพยากรดานนกเรยน อาจารย ผบรหาร เจาหนาทฝาย

สนบสนนดานตางๆ ฯ เงนงบประมาณ และการสนบสนนจากชมชน วสดอปกรณอาคารสถานท

สงกอสราง เทคโนโลย เอกสารตารา หลกสตรฯ

3. กระบวนการ เปนลกษณะงานทปฏบต ประกอบดวย นโยบายการบรหาร การเรยนการ

สอน กจกรรมการสอน กจกรรมพเศษ การวดผล การศกษาวจย และการสนบสนนฯความเชอ ฮอย

และ มสเกล (Hoy & miskel, 2005: 18-38, 270-298)กลาววากระบวนการจะเปลยนสภาพของปจจย

นาเขาสผลผลตโดยมปจจยเกยวของ 3 ปจจยคอ 1)โครงสรางองคการ ทมลกษณะราชการ มตาแหนง

หนาท มลาดบขนการดาเนนงานตามลาดบการบงคบบญชา มความสมพนธกบอานาจหนาทและการ

ตดสนใจ 2) ระบบบคลากร ซงประกอบดวยความตองการ สตปญญา แรงจงใจ และ3)ระบบ

วฒนธรรม ซงเปนสมพนธระหวางคานยมรวม ความเชอ เกณฑและมาตรฐานองคการ การบรณาการ

ความคด การสอสารของสมาชกการยอมรบผอน ความสามคค ฯลฯ และ4)ระบบอานาจหนาท ซงม

ความสมพนธกบการดาเนนงาน

4. ผลผลต หรอผลการดาเนนงาน เปนผลทไดรบจากกระบวนการเปรยบเทยบระดบ

ความสาเรจกบเปาหมายทกาหนด ประกอบดวย 1) ดานนกเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ความคดสรางสรรค ความเชอมมนในตนเอง แรงบนดาลใจ ความคาดหวง การเขารวมประชม การ

สาเรจการศกษา และการลาออก 2)ดานคร เปนความพงพอใจในการทางาน การขาดประชมเสมอๆ

การสมครงาน 3)ดานการบรหาร เปนความพงพอใจในการทางาน งบประมาณสมดล โรงเรยนมงส

เปาหมายทกาหนด

5. ขอมลปอนกลบ เปนการรายงานผลการปฏบตงานหรอการดาเนนงานใหผเกยวของ

ทราบเพอนาไปพฒนาปรบปรง หรอเปลยนวธการดาเนนงานเพอใหงานบรรลตามภารกจองคการ

19

ขอมล

จากรปแบบเชงระบบสามารถแสดงไดดงภาพประกอบน

ภาพประกอบท 2 รปแบบระบบสงคมของสถานศกษา(Social System Model for School) ทมา: Hoy & Miskel,2005:31,271 รปแบบการประเมนประสทธผลโรงเรยนจงใชแนวคดการประเมนประสทธผลโรงเรยนท

บรณาการดานการปรบตวขององคการ(Organizational Adaptation) ผลผลตขององคการ

(Organizational Productivity)ความกลมเกลยวในองคการ (Organizational Cohesiveness)

ความรสกผกพนตอองคการ (Organizational Commitment) ฮอยสและมสเกล(Hoy & Miskel,

1998: 465)

ภาพประกอบท 3 รปแบบการประเมนประสทธผลองคการ

ฮอยสและมสเกล(Hoy & Miskel, 2005: 275) เสนอวาในยคสงคมเปด การประเมน

ประสทธผลองคการตองใชทฤษฎระบบซงประกอบดวย 1)ปจจยนาเขา ดานทรพยากรมนษยและ

ทรพยากรตางๆ 2)กระบวนการ เปนกระบวนการเปลยนแปลงภายในและโครงสรางองคการ และ

3)ผลผลต เปนผลสมฤทธขององคการ คอการประเมนทพจารณา 1) ความสามารถในการใช

ประโยชนจากทรพยากรทมอยอยางจากดใหบรรลเปาหมาย และ2) ความสามารถดารงอยไดใน

สภาวะแวดลอมทเปลยนแปลง ซงความหมายประสทธผลขององคการตามแนวทางเชงระบบ

การปรบตวขององคการ

ผลผลตขององคการ

ความกลมเกลยวในองคการ

ความรสกผกพนตอองคการ

ประสทธผลองคการ

ปจจยนาเขา 1.ขอกาหนดของ

สงแวดลอม

2.ทรพยากรมนษยและทน 3. ภารกจและนโยบายการบรหาร 4.วสดและวธการ 5.เครองมอ

ผลผลต 1. ผลสมฤทธทางการเรยน 2. ความพงพอใจในการ ทางาน 3. การลาออกกลางคน 4. คณภาพโดยรวม

ระบบสงคมและสงแวดลอม

ความแตกตางระหวางสภาพการ

ปฏบตจรงกบความคาดหวง

กระบวนการ โครงสรางระบบ

(ความคาดหวงของทางราชการ)

ระบบวฒนธรรม (การรวมมอในการปฏบตงาน)

ระบบอานาจหนาท (ความสมพนธของอานาจ)

ระบบงานบคคล (สตปญญาและแรงจงใจ)

การเรยนร

การเรยนร

การสอน

การสอน

20

หมายถง ระดบความสามารถขององคการในการแสวงหาทรพยากรนาเขาและวธการทนาเขาส

กระบวนการผลตเพอแปรสภาพเปนผลผลตหรอบรการ ธารงรกษาเสถยรภาพและความสมดลของ

ระบบยอยภายในองคการ โดยใหความสาคญกบมนษยสมพนธในองคการ และการมปฏสมพนธกบ

สภาพแวดลอมภายนอกองคการ เกณฑตวชวดผลการประเมนคอ 1)ความสามารถขององคการใน

การแสวงหาทรพยากรจากภายนอก 2)ความสามารถในการเขาใจสภาพแวดลอมภายนอก 3)

ความสามารถในการธารงรกษาการดาเนนงานขององคการ 4)ความสามารถขององคการในการ

ตอบสนองตอสภาพแวดลอม

ฮอยสและมสเกล(Hoy & Miskel, 2005: 281;citing Edmons,1979)เสนอการประเมน

ประสทธผลโรงเรยน 6 ดาน คอความเปนผนาของผบรหาร การใหความสาคญกบทกษะพนฐาน

ความคาดหวงใหนกเรยนมผลสมฤทธสง บรรยากาศทปลอดภยและอบอน การตรวจสอบ

ความกาวหนาของนกเรยนอยางสมาเสมอ และสภาพแวดลอมทเปนเระบยบเรยบรอย

ภาพประกอบท 4 รปแบบการประเมนประสทธผลโรงเรยน

ดงนนการบรรลประสทธผลตามวตถประสงค ดานการการผลต การบรการวชาการ การ

ทะนบารงศลปวฒนธรรม และการบรหาร จงเหมาะสมทจะใชการประเมนแบบบรณาการ ของฮอย

และ มสเกล (Hoy &Miskel ,2005:281;Citing Edmons, 1979) ทกาหนดปจจยประสทธผลองคการ

คอโครงสรางองคการ ระบบบคลากร วฒนธรรมองคการ และระบบอานาจหนาท และประสทธผล

ของความเปนผนาของผบรหาร ความคาดหวงผลสมฤทธของนกเรยนสง บรรยากาศทปลอดภยและ

อบอน ซงจะเปนปจจยทสงผลตอประสทธผลการจดการศกษาทงสน

ผนา

การพฒนาทกษะพนฐานของนกเรยน

ผลการเรยนของนกเรยนสงขน

สภาพแวดลอมทปลอดภย

ตดตามความกาวหนาของนกเรยน

บรรยากาศการเรยนทอบอน ประสทธผล

21

2.2.4 สภาพแวดลอมทเกยวของกบการจดการศกษาตามแนวคด บวร

2.2.4.1. สภาพแวดลอมทเกยวของกบการจดการศกษา ตามแนวคด(บวร) บา วด

โรงเรยน

ความเปนมา ของแนวคด บาน วด โรงเรยน

ในการพฒนาการศกษาตามระบบโครงสรางทางสงคม บาน วด โรงเรยน รวมเรยกยอๆวา

“ บวร ” คาวา “ บวร ” ตามพจนานกรมคานมความหมายถง ประเสรฐหรอล าเลศ นอกจากนยงเปน

คาราชาศพททใชกนในราชสานกและแมจะฟงดหางไกล แตแทจรง “บวร”อยใกลชดเกยวพนกบคน

ไทยมากทสด ยงถาทราบถงแนวพระราชดารพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทมชอวา “บวร” จะยง

เขาใจความหมาย “บวร” นอกจากมความหมายขางตนดวยพระอจฉรยภาพในองคพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว พระองคทรงมองคานดวยความลกซงและละเอยดออน ยงไปกวานนทรงใชอธบาย

ลกษณะความสมพนธภายในสงคมแบบไทยๆ ลกษณะโครงสรางทางสงคมไทยในมมกวางอยาง

ครอบคลมยากจะหาผใดในแผนดนคดไดเสมอเหมอน คาวา “บวร” เกดจากการนาอกษรสามตวมา

เรยงตอกนจนเกดเปนคาทมความหมายตามแนวพระราชดาร อกษรทงสามตวซงมความหมายใน

ตวเองเปนความหมายทผกพนและคนเคยตลอดมาเรมจาก

บ.ใบไม แทนความหมายดวยคาวา บาน ซงบานคอทพกอาศยหรอครอบครวกได บานให

ความรกความอบอนผกพน แมจะเปนหนวย หรอสถาบนทเลกทสดทสดในโครงสรางของสงคม

ใหญๆ เปนฟนเฟองชนเลกทมความหมายสาคญมาก

ว.แหวน แทนความหมายดวย คาวา วด วดเปรยบเสมอนศนยกลางทางจตใจของคนไทยมา

แตครงอดตเปนสถาบนทยดเหนยวจตใจ อบรมสงสอนคนในชมชนรอบ ๆ วด ใหประพฤตถก

ทานองคลองธรรม วดนอกจากจะเปนสถานทประกอบศาสนกจของพระสงฆแลว สาหรบชาวบาน

ยงเปนสถานทใหคนในชมชนพบปะกน ใครเดอดเนอรอนใจกมาปรกษากน กลบจากวดกไดคา

สอนด ๆ กลบไปมากมาย อยางททราบกนดวา ประเทศไทยเปนประเทศทมเสรภาพในการนบถอ

ศาสนาซงทกศาสนาไมวาจะเปนอสลาม ครสต ลวนมหลกคาสอนใหผคนประพฤตและปฏบตด

โดยนย ว.แหวนจงหมายรวมถงศาสนาตาง ๆ ทอยในพนทแผนดนไทย

ร.เรอ แทนความหมายดวยคาวาโรงเรยน โรงเรยนคอสถานททใหความรอยางมแบบแผน

สาหรบเยาวชนซงจะเตบโตขนเปนผใหญในอนาคต ภาระของโรงเรยนอาจดหนกอยบางในปจจบน

เนองจากโรงเรยนตองดแลเหลาลกศษยเหมอนลกหลานของตน นอกจากนโรงเรยนจะตองให

ความรทางวชาการอยางเตมทรวมถงทาใหศษยเปนคนดแกสงคม จากคาจ ากดความและ

ความสมพนธของสงเหลานทเกดขนลวนเกดจากคาวา “บวร” ทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง

มองเหนซงหากใหความสาคญกบสามสงนดงทพระองคทรงมองสงคมไทยทประเสรฐดเลศ ใน

ความหมายของคาวา “บวร” กจะบงเกดขน

22

2.2.5 การมสวนรวมในการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาของ

บาน วด และโรงเรยน (บวร)

การทาให “บวร” ประสานกนอยางลงตวไมไดเปนเรองยากหรอตองลงทนอะไรมาก

เพยงแต ปจจบนลมมองสงคมไทยทอบอนแบบอดต สวนความสมพนธระหวางบาน วด โรงเรยน

ผกพนกนมานานตงแตสงคมไทยยงไมมโรงเรยน วดตองรบภาระในการใหความรกบคนในชมชน

ควบคไปกบการสอนใหทาความด วดจงผกพนกบชมชนมากกวาปจจบน ความสมพนธลกษณะน

จงไมไดหมายถง วดในพระพทธศาสนา เพยงอยางเดยว ในชมชนศาสนาอนหากมทประกอบ

ศาสนกจกถอเปนศนยรวมจตใจคอยชนาคนในชมชนใหทาความดเชนเดยว กน ดวยสถานภาพ

สงคมปจจบนทพฒนาขนเรอย ๆ ทงทางดานวตถ เศรษฐกจ แตสภาพจตใจของความเปนมนษยกลบ

ดเลวรายลง ปญหาสงคมดานตาง ๆ จงเกดข นเรอย ๆ ในภาวะดงกลาว พระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวทรงมความหวงใยอยเสมอจงพระราชทานแนวพระราชดารทมชอวา “บวร” กระตนเตอน

ใหพฒนาโดยใสใจในฟนเฟองเลก ๆ ทางสงคมทกาลงละเลยไปมากทงบาน วด โรงเรยนเพอใหเกด

ความผกพนกนในสงคมแบบเดยวกบทเคยมมาในอดต เพอใหประเทศชาตเตบโตอยางมรากฐานอน

จะทาใหประเทศเขมแขงและมนคงสบไป

พระราชดารสในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เมอวนท 17 กนยายน 2524 และจากพระ

ราชดารสและแนวพระราชดาร “บวร” หลายหนวยงานเกดแนวคดในเรองตามรอยพระยคลบาท

“บวร” รบสนองพระราชดาร หวงใหภาพวถชวตดงามแบบไทย ๆ คงอยสบชวลกหลาน โครงการ

พระราชดารไดเกดขนมากมาย เชน การดาเนนงานตามแนวพระราชดาร “บวร” ของกองทพภาคท 1

ไดจดทาหลายโครงการ อาท สานสมพนธชมชนระหวางบาน วด โรงเรยน โครงการ 1 คาย 1 วด 1

ชมชน โครงการแหลงขาวประชาชน โครงการแขงขนกฬาครอบครวและแขงขนกฬาภายใน

หนวยงาน โครงการคายอาสาพฒนาชนบท เปนตน ซงลวนแลวแตเปนการทากจกรรมรวมกน

ระหวางสถาบนครอบครวคอบาน สถาบนศาสนาคอวด และสถาบนการปกครองคอภาครฐ เพอ

ประสานพลงสามคคในการพฒนาชมชนหรอสงคมไทยใหนาอยและเกดความรมเยน

สรยน จนทรนกร (2537,อางถงใน ธนพรรณ ธาน,2545,น.6 ) การกอใหเกดกระบวนการ

ประชาสงคม “บวร” คอการนาเอารปแบบและแนวคด การพฒนาแบบ “ บวร ” (บาน วด โรงเรยน)

กลาวคอ เปนแนวคดทมงพยายามทจะนาเอา องคกรหรอ สถาบนหลกในชมชนทองถนมาเปน

ยทธศาสตรในการพฒนาการศกษาอนไดแกการนาเอาสถาบนทสาคญในชมชน 3 สถาบน ไดแก

(1.)สถาบนการปกครอง(บ = บาน) (2.) สถาบนศาสนา(ว =วด) (3.)สถาบนการศกษา (ร =โรงเรยน)

การผนกกาลงจดตงเปนองคกรทเรยกวา “ บวร” เพอนามารองรบและดาเนนการตางๆ ตามนโยบาย

ของทางราชการ ฉะนน คาวา “บวร” จงเปนคายอ โดยการนาเอาพยญชนะตนของคาวา บาน วด

โรงเรยน มาบญญตเปนคาใหม คอ ซงมองคประกอบของ “บวร” ดงตอไปน

23

1. สถาบนการปกครอง (บาน) ซงประกอบไปดวยกานน ผใหญบาน คณะกรรมการ

หมบาน อบต.สาธารณสขตาบล เกษตรตาบลเปนตน รวมทงระบบกลไกในการบรหารทมาจากรฐ

อน ๆดวย

2. สถาบนศาสนา (วด) ประกอบดวย เจาอาวาส พระภกษ สามเณร อบาสก อบาสกา และ

กลม หรอ ชมรมทางศาสนา ซงในความหมายในเชงกวาง อาจจะหมายรวมถง องคกรหรอ หรอ

สถาบนทางศาสนาตางๆ ในชมชนนนๆ ดวย

3. สถาบนการศกษา (โรงเรยน) ประกอบ ดวย ครใหญ อาจารยใหญ คณะคร นกวชาการ

ผบรหารและบคคลากรทางการศกษาอนๆ ทงในโรงเรยน วทยาลย มหาวทยาลย และองคกร

ทางการศกษาอนๆ ดวย

ดงนนประชาสงคมแบบ “บวร” จงหมายถง การนาเอาสถาบนหลกในชมชนมาเปนกลไก

ในการพฒนาการศกษาและสรางชมชนใหเขมแขง ทาหนาทเปนแกนกลางในการพฒนา ตดสนใจ

แกปญหาตนเอง และชมชน กาหนดแผนแมบทชมชนดวยการรวมกนคด รวมกนสรางและบรหาร

จดการการศกษาชมชนของคนในทองถนทรวมกนเปนเจาของนอกจากนความผกพนระหวางวดกบ

บานและชมชน จงเปนทนทางจตวญญาณ (Spiritual capital) ทนทางวฒนธรรม (Cultural capital)

ในสงคมไทยมาตงแตอดตจนปจจบน ตงแตเกดจนตาย “บาน วด โรงเรยน” จงเปนทนมรดกทาง

สงคม ทมมาคสงคมไทย สถาบนท ง 3 จงมความสมพนธในทางสงคม และเปนตวเชอมโยง

กจกรรมในชมชนทง มตทางดาน เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ลกษณะชมชนทปรากฏใน

สงคมไทยจงมกประกอบดวย “บาน” (ชมชน ซงเปนแหลงรวมของผคนและระบบชวตทกอเกด

กจกรรมทางสงคมทหลากหลาย)“วด”(สถาบนศาสนาซงเปนตวขดเกลาและบมเพาะวฒน ธรรม

และศนยรวมจตใจของชมชน) “โรงเรยน” (สถานศกษาเปนตวเพมเตมความรและถายทอด

การศกษาอยางเปนระบบ)สถาบนทง3จงเปนสถาบนสาคญในทางสงคมทจะสามารถนามาเปนกล

ไปทกอใหเกดกระบวน การสรางสงคมใหเขมแขง พฒนาใหเกดเครอขาย นาสภราดรภาพและ

สงคมสมานฉนท อนเปนจดหมายปลายทางของการพฒนาการศกษาและสงคมไดอกรปแบบหนง

จากแนวคด บวร ดงกลาวนน แสดงใหเหนวา กระบวนการในการสรางสานกรบผดชอบ และความ

รวมมอของบคคล และองคกรเพอแกไขปญหาตางๆ และ ศลธรรม เศรษฐกจ สงคมและการเมอง

ตลอดถงกรจดสรรทรพยากร และการบรหารจดการศกษาชมชนและสงคม ซงเราอาจนามาประยกต

ในการดงเอาสถาบนต างๆ กลาวคอ สถาบนครอบครว สถาบนพระพทธศาสนา และ

สถาบนการศกษาเขามามสวนรวมในการพฒนาการศกษาอกทางหนงดวย เพอพฒนาเดกไทยให

เปนคนเกง คนด และมความสข ไมตกเปนเหยอของอบายมขและสงมอมเมาทางสงคมทงหลาย

คณะสงฆไดอญเชญพระราชดารสไวเหนอเกลาฯ โดยเอาโจทยทตรสวา เดกไทยหวใจเสอม สมอง

เสย เปนตวตง แลวนาเอาเรองของ “บวร” หรอ “บาน-วด-โรงเรยน” มาปฏบตใหเปนรปธรรม”นน

24

คอให พระสงฆในฐานะทเปน ศนยกลางของชมชน เนนย ากบบผปกครองทเขาวด วา ตองทาให

บาน ทพกอาศยหรอครอบครว กได ใหความรกความอบอน ผกพนกบเดกใหมากทสด เพราะบาน

แมจะเปนหนวย หรอสถาบนเลกทสดในโครงสราง ของสงคม แตเปน จดเรมตนของสงคมใหญๆ

เปนฟนเฟองชนเลกทมความหมาย สาคญมาก

ขณะท วด เปรยบเสมอน ศนยกลางทางจตใจของคนไทย มาแตครงอดต เปนสถาบนท ยด

เหนยวจตใจ อบรมสงสอนคน ในชมชนรอบๆ วดใหประพฤตถก ทานอง คลองธรรม ทงวดนน

นอกจากจะเปนสถานท ประกอบศาสนกจของพระสงฆแลว ชาวบาน ยงใชวดเปนสถานทให คน

ในชมชนพบปะกน ใครเดอดเนอรอนใจกมาปรกษากน และได คาสอนดๆ จากพระสงฆ ซง

เปรยบเสมอนตวแทนการถายทอดคาสอนของพระพทธองค ใหสามารถนาไปใชดบทกขรอนตางๆ

กลบไปบานมากมาย โดยคาสอนเหลานนลวนแลวแตมงเนนใหคนประพฤตและปฏบตด

สวน โรงเรยน จะตองให ความรทางวชาการอยางเตมท รวมถงทาหนาท อบรม สงสอน ใหลกศษย

เปนคนดของสงคม เมอใดท วด-บาน-โรงเรยน สามารถสอดประสานกนได ความหวงทจะให

“บวร” เปนจดสกดภยมดทคอยๆ ซมลกกดกรอนจตวญญาณของเยาวชนไทย กจะบงเกดขน

พระพรหมเมธ วดเทพศรนทราวาส กรรมการมหาเถรสมาคม ในฐานะเลขาธการคณะธรรมยต

กลาววา “การทาให “บวร” ประสานกนอยางลงตว ไมไดเปนเรองยากหรอตองลงทนอะไรมาก

เพยงแตปจจบนสงคมไทยลมมองความอบอน แบบอดต และความสมพนธ ระหวางบาน วด

โรงเรยน วา ผกพนกนมานานตงแตสงคมไทย ยงไมมโรงเรยน วดตองรบภาระในการใหความรกบ

คนในชมชน ควบคไปกบการสอน ใหทาความด ดงนนตอง กระตนเตอนใหคนกลบมาพฒนา โดย

ใสใจในฟนเฟองเลกๆ ทางสงคม ทกาลงละเลยไปมากทงบาน วด โรงเรยน เพอใหเกดความผกพน

กนในสงคมแบบ เชนทเคยมมาในอดต เพอใหประเทศ ชาตเตบโตอยางมรากฐาน อนจะทาให

ประเทศเขมแขงและมนคงสบไป”

สาหรบทกวดทมโรงเรยนกควรตองกลบไปเนน เอาใจใสวชาพระพทธศาสนา ในโรงเรยน

มากขนและ หากคณะสงฆจะกลบ ไปสแกนแทของพระพทธศาสนา ทงดาเนนการเรองของ “บวร”

ใหเปนรปธรรมทกสวนทเกยวของควร ทจะใหการสนบสนนกนแบบเตมรอย เราอยากเหน

สงคมไทยเตมไปดวยคนทมความรพรอมทงมศลธรรม มจตใจดงาม พรอมจะเออเฟอเผยแผความ

เจรญของตวใหเกดประโยชนตอสวนรวมความเจรญทางวตถ ทมงเนนเฉพาะการแขงขน แกงแยง

ผลประโยชน จากมนสมองทชาญฉลาด แตกลบไรซงจตสานกทด คอ สญญาณอนตราย ของความ

ลมสลายของประชาสงคมไทย (แหลงทมา : ทมขาวศาสนา นสพ.ไทยรฐ ปท ๕๕ ฉบบท ๑๗๑๓๓

วนเสารท ๑๘ ธนวาคม ๒๕๔๗ ) แนวคด “บวร” เปนแนวคดทใกลชดเกยวของกบสงคมคนไทยมา

นาน เกดจากอกษรสามตวเรยงตอกนเกดเปนคาทมความหมาย ตามแนวพระราชดาร “บวร” กระตน

เตอนใหพฒนาโดยใสใจในฟนเฟองเลก ๆ ทางสงคมทกาลงละเลยไปทงบาน วด และโรงเรยน

25

เพอใหเกดความผกพนกนในสงคมทเคยมมาในอดตประเทศชาตเตบโตอยางมรากฐาน เขมแขงและ

มนคง การศกษาทสมบรณครบถวน ทงสวนวชาการและสวนศลธรรมจรรยานน เปนสงสาคญอยาง

ยง เพราะรากฐานและปจจยเครองสงเสรมใหบคคลสามารถพฒนาตวเองไดอยางแทจรง คอ เมอทก

คนมความร พรอมทงมศลธรรมอนดงาม ยอมสามารถทางานหาเลยงชพและมชวตอยโดยสวสด

มนคงไดและผทต งตวไดมนคงเชนนยอมสามารถสรางฐานะและความเปนอยดมสขใหแกตวและ

ครอบครวใหดขนเปนลาดบ ยงกวานน ยงสามารถเผอแผความดความเจรญของตวใหเปนประโยชน

ถงสวนรวมไดอกดวย ดงนนทกภาคสวน ทงบาน วดและโรงเรยน จงควรทจะรวมมอ รวมความ

เพยรพยายามกน ดาเนนงานดานการศกษาตอไปโดยเตมกาลง เพอพฒนาคนใหไดผลอยางแทจรง

สงคมจกไดเจรญมนคงอยอยางสงบสขตลอดไป

ดงนนจงสรปไดวา บ-ว-ร คอ บาน วด โรงเรยน มามสวนรวมมอรวมใจกนในลกษณะ

สรางแนวทาง ประชาสงคม “ บวร ” เพอทจะแกไขปญหาทางการศกษาและพฒนาการจดการศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรมได ซงเปน ๓ สถาบนทมความสมพนธเกยวเนองกนอยางดทสด เพอปฏรป

ระบบการศกษา และพฒนาการเรยนรอยางบรณาการ

2.3 ยทธศาสตรการจดการการศกษา ตามแนวคด ดชนสมดล ( Balance scorecard )

2.3.1 แนวคดทฤษฎ เกยวกบดชนสมดล ( Balance scorecard )

ประวตความเปนมาของ Balanced Scorecard

สบเนองมาจากการทตลาดหนของประเทศสหรฐอเมรกา ไดประสบปญหาในชวง

ค.ศ.1987 ทาใหนกวชาการ 2 ทานคอ Professor Robert Kaplan จากมหาวทยาลยฮารวารดและ

Dr.David Norton ทปรกษาดานการจดการ ไดทาการสารวจและศกษาปญหาดงกลาวพบวา ผบรหาร

สวนมากนยมใชดชนชวดดานการเงน (Financial Indicators) ทเนนตวเงน จากงบดล และงบกาไร

ขาดทน เปนหลกเทานน นกวชาการทงสองไดเสนอมมมองแนวทางการบรหารดานการประเมนผล

องคการอนประกอบดวย 4 ดานคอ 1. ดานการเงน (Financial Perspective) 2. ดานลกคา (Customer

Perspective) 3. ดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective) และ 4. ดานการเรยนรและ

การพฒนา (Learning and Growth Perspective) ไดมการตพมพในวารสาร Harvard Business

Review ในป ค.ศ.1992 ตงแตนนเปนตนมา ทาใหแนวความคดการประเมนผลการดาเนนงานของ

องคกรโดยใช Balanced Scorecard เปนเครองมอทนยมใชกนอยางแพรหลายในองคกรตาง ๆ

(จรนทร อาสาทรงธรรม,2003)

26

ภาพประกอบท 5 มมมอง 4 ดานของ Balanced Scorecard

(ทมาhttp://www.geocities.com/vichakarn2002/scorcard.doc)สบคนเมอวนท

1 พฤษภาคม พ.ศ. 2554

Balanced Scorecard (BSC) คอ ระบบหรอกระบวนในการบรหารงานชนดหนงทอาศย

การกาหนดตวชวด (KPI) เปนกลไกสาคญ Kaplan และ Norton ไดใหนยามลาสดของ Balanced

Scroecard ไววา “เปนเครองมอทางดานการจดการทชวยในการนากลยทธไปสการปฏบต (Strategic

Implementation) โดยอาศยการวดหรอประเมน (Measurement) ทจะชวยทาใหองคกรเกดความ

สอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกน และมงเนนในสงทมความสาคญตอความสาเรจขององคกร

(Alignment and focused) ,( พส เดชะรนทร , 2545)

ในป ค.ศ.1996 Kaplan และ Norton ไดเขยนหนงสอ “Balanced Scorecard” โดยเนน

เรองการใช Balanced Scorecard เปนเครองมอในการสอสารกลยทธของคนทงองคกร เพอทาใหเกด

ความเปนอนหนงอนเดยวกนของบคลากร และทาใหแนวคดนไดมการพฒนาอยางตอเนองจนมาถง

ปจจบน นอกจากนทงสองยงไดเขยนหนงสอชอ The Strategy-focused Organization ขนมาอกเลม

หนง และทาให Balanced Scorecard มใชเปนเพยงเครองมอในการประเมนผลองคกรเทานน แตจด

ไดวาเปนเครองมอในการนากลยทธไปปฏบต และบคลากรกใหความสาคญกบกลยทธมากขน

Balanced Scorecard เปนการผสมผสานระหวางการพจารณาขอมลจากภายนอก ซงไดมาจากลกคา

Financial Perspective

Internal Business Process Perspective

Customer Perspectives

Balanced Scorecard

Learning and Growth Perspective

27

และผถอหน กบขอมลจากภายในองคกร นอกจากน Balanced Scorecard ยงเปนการผสมผสาน

ระหวางการวดผลสาเรจของการปฏบตงานในอดตและปจจยทสงผลตอความสาเรจในอนาคต

ขนตอนในการจดทา Balanced Scorecard

การสราง Balanced Scorecard มขนตอนทองคกรตองใหความสาคญ เพราะการวาง

แผนการดาเนนงานทด จะทาใหกจการสามารถทางานไดดและมประสทธภาพ ขนตอนทสาคญ

ประกอบดวย

1. การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และ อปสรรค (SWOT Analysis) ขององคกร

เพอใหทราบถงสถานะ พนฐานขององคกร

2. การพฒนาวสยทศน (Vision) ขององคกร ผบรหารจะมวสยทศนแตกตางกนไปขนอย

กบความร ความสามารถ และประสบการณของผบรหาร

3. การกาหนดมมมอง (Perspective) ดานตาง ๆ ทจะเปนตวชวดความสาเรจในการดาเนน

กจการมมมองของแตละกจการ จะแตกตางกนทงนขนอยกบพนฐานของการดาเนนกจการ

4. การกาหนดกลยทธ (Strategy) และ วตถประสงค (Objective) ในมมมองดานตาง ๆ

โดยเรยงลาดบความสาคญ เพอบรรลวสยทศนของผบรหาร โดยมมมองตาง ๆ จะประกอบดวย

มมมองดานการเงน (Financial Perspective) มมมองดานลกคา (Customer Perspective) มมมองดาน

กระบวนการภายใน (Internal Process Perspective) และมมมองดานการเรยนรและการพฒนา

(Learning and Growth Perspective)

5. การจดทาแผนกลยทธเพอทดสอบความสมพนธระหวางกลยทธ และวตถประสงคดาน

ตาง ๆ ในลกษณะของเหตและผล (Cause and Effect Relationship) เพอสรางเปนแผนททางกลยทธ

(Strategy Map)

6. การกาหนดตวชวด (Key Performance Indicators : KPIs) และเปาหมาย (Target)

สาหรบแตละมมมองพรอมทงเรยงลาดบความสาคญ

7. การจดทาแผนปฏบตการ (Action Plan)

การนา Balanced Scorecard มาใชในทางปฏบต

Kaplan และ Norton ไดใหคานยามของ Balanced Scorecard วา “ เปนเครองมอทางการ

จดการทชวยในการนากลยทธไปสการปฏบต โดยอาศยการประเมนและการวด และจะชวยให

องคกรเกดความเปนอนหนงอนเดยวกน และมงเนนสงทสาคญตอความสาเรจขององคกร ” จากคา

นยามนองคกรบางแหงสามารถทจะใช Balanced Scorecard เปนเพยงเครองมอในการวดและ

ประเมนผลเทานน แตบางองคกรกสามารถนา BSC ไปประยกตใชในการนากลยทธไปสการปฏบต

ได องคกรตาง ๆ ไดใหความสาคญกบการนา BSC ไปใชในการประเมนผลและสามารถนากลยทธ

28

จากผบรหารระดบสงไปสการปฏบตจรง Kaplan และ Norton ไดมองประเดนหลกทจะนามาชวย

ในการวเคราะห BSC ซงจะประกอบดวย 4 หวขอหลก ๆ คอ

1. วตถประสงค (Objective) – สงทองคกรมงหวงหรอตองการเพอบรรลมมมองแตละดาน

2. ตวชวด (Measures หรอ Key Performance Indicators : KPIs) – จะเปนเครองมอทใชใน

การวดวาองคกรบรรลวตถประสงคในมมมองแตละดานหรอไม

3. เปาหมาย (Target) - ตวเลขเปาหมายทองคกรใชชวดในมมมองแตละดาน

4. แผนงานทจะจดทา (Initiatives) – แผนงาน หรอกจกรรมเบองตนของมมมองแตละดาน

ซงยงไมใชเปนแผนปฏบตการทมรายละเอยดในการปฏบตจรง ๆ

ทง 4 หวขอนในแตละมมมองจะมความสมพนธ เปนเหตผลซงกนและกน กลาวคอ เมอตง

วตถประสงค (Objective)ตามวสยทศนหรอกลยทธของผบรหารแลว กตองมการหาตวชวด (Key

Performance Indicators) และวธการวดผลเพอตรวจสอบวาการดาเนนงานบรรลผลตาม

วตถประสงคและเปาหมาย (Target) หรอไม โดยไดกาหนดแผนงานทจดทา (Initiatives) ขนมา จด

ไดวา เปนการจดการทสรางความสมดลในการดาเนนงานเพราะทงเหตและปจจยตาง ๆ ทง 4 ขอใน

แตละมมมอง (Perspective) สามารถตรวจสอบซงกนและกนไดอยางเหมาะสม

ตวชวด หรอ Key Performance Indicators : KPI)

ในการจดทา Balanced Scorecard จาเปนตองอาศยตวชวด (Key Performance Indicators :

KPI) ประกอบในการจดทาดวย ตวชวดดงกลาวจะเปนเครองมอททาใหทราบวามมมองแตละดาน

นนมปจจยใด ทองคกรใหความสาคญในการประเมนผล โดยมมมองดานตาง ๆ จะประกอบดวย

1. มมมองดานการเงน (Financial Perspectives) – เปนมมมองทมความสาคญอยางยง

เพราะสามารถทาใหทราบวากจการขณะนมผลการดาเนนงานเปนอยางไร ดานการเงนจะมการ

พจารณาตวชวด (KPI) ในดาน

1.1 การเพมขนของกาไร (Increase Margin)

1.2 การเพมขนของรายได (Increase Revenue)

1.3 การลดลงของตนทน (Reduce Cost) และ อน ๆ

2. มมมองดานลกคา (Customer Perspectives) - เปนมมมองทจะตอบคาถามทวา “ลกคา

มองเราอยางไร” โดยจะมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน

2.1 ความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction)

2.2 สวนแบงตลาด (Market Share)

2.3 การรกษาฐานลกคาเดม (Customer Retention)

2.4 การเพมลกคาใหม (Customer Acquisition) และ อน ๆ

29

3. มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspectives) – เปนสวนทชวยทาให

องคกรสามารถนาเสนอคณคา (Value)ทลกคาตองการได โดยมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน

3.1 ผลตภาพ (Productivity)

3.2 ทกษะของพนกงาน (Employee Skill)

3.3 คณภาพ (Quality)

3.4 วงจรเวลา (Cycle Time)

3.5 การปฏบตงาน (Operations) และ อน ๆ

4. มมมองดานการเรยนรและการเตบโตขององคกร (Learning and Growth Perspectives)

– เปนมมมองทผบรหารจะใหความสาคญกบบคลากรในองคกรโดยการพจารณาตวชวด(KPI) ใน

ดาน

4.1 ความพงพอใจและทศนคตของพนกงาน (Satisfaction and Attitude of

employee)

4.2 ทกษะ (Skill) ของพนกงาน

4.3 อตราการเขาออกของพนกงาน (Turnover) และอน ๆ

การประยกตใชดชนสมดล

ดชนสมดลจะใหมมมองทสมดล ดานการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth)

ดานกระบวนการภายใน (Internal Process) ดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer) และดาน

การเงน (Financial Concern) (วรวธ มาฆะศรานนท และณฐพนธ เขจรนนท,2546, หนา 3-15)

ขณะเดยวกน แคบแพลน และนอรตน ยงเสนอกรอบแนวคดในการสรางสรรคทางคณคา (Value

creation) ของภาคสาธารณะ และองคกรทไมแสวงหากาไรนนมมมมองทใกลเคยงกบภาคธรกจ ซง

ตางกนอยตรงนยามทวาดวยความสาเรจของภาคสาธารณะ และองคกรทไมแสวงหากาไร คอ การ

บรรลถงภารกจ (Mission) แตภาคธรกจความสาเรจ คอ เงน หรอการสรางกาไรทเพมขนแกผถอหน

(Kaplan and Norton,1996,pp.7-8)

การประยกตใชดชนสมดลใหเกดประสทธผลนน คณะผบรหารขององคกรตองรวมกน

ดาเนนงานทสาคญงานทมความสมพนธสอดคลองกน คอ จะตองเรมตนดวยการสรางวตถประสงค

(Objective) และการวด (Measures) ทง 4 มมมอง (Kaplan and Norton,1996,p.43) โดยดาเนนงาน

เปนกระบวนการตอเนอง (Continuous Process) และจะตองเปนองคประกอบ (Element) ในหวงโซ

ของความสมพนธแบบเหตไปสผล (Cause and effect Relationship) (วรวธ มาฆะศรานนท

และณฏฐพนธ เขจรนนท, 2549,หนา29-31) โดยมกรอบความคดและการปฏบตในการนา ดชน

สมดล ไปประยกตใชเพอสรางคณคาใหกบองคกร ซงมปจจยตางๆ ทสาคญ ดงน

30

1. มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth Perspective)

มมมองดานการเรยนรและการเตบโต เปนมมมองของดชนสมดลในการพฒนาวตถประสงค

และการวดโครงสรางพนฐานทสงผลใหวตถประสงคของมมมองดานอนๆอก 3 ดานเกดผลสาเรจ

ทาใหองคกรเกดการเรยนรและการเตบโต โดยกาหนดโครงสรางพนฐาน ในลกษณะของการลงทน

ขององคกร ประกอบดวย ความสามารถผปฏบตงาน(Employee capabilities) ระบบสารสนเทศ

(Inforation system capabilities) การจงใจ(Motivation)การใหอานาจ(Empowerment) การจด

ระเบยบองคกร(Alignment) (Kaplan and Norton, 1996,pp.126-146) แคบแพลน และนอรตน ยงได

กลาวอกวาเปาหมายของมมมองดานการเรยนรและการเตบโต ไดอธบายถง คน เทคโนโลย และ

วฒนธรรมขององคกร ทองคประกอบเหลานสนบสนน ดงนน การเรยนรและการเตบโตในการ

ประยกตใชน นไดแบงออกเปน 3 ชนด คอ 1) ทนมนษย หรอทนทรพยากรมนษย คอ ทกษะ

พนกงาน ความสามารถพเศษ และความรของพนกงาน 2) ทนดานสารสนเทศ คอฐานขอมล ระบบ

สารสนเทศ ระบบเครอขาย และสาธารณปโภคทางดานเทคโนโลย 3)ทนทางองคกร คอ ทนทมา

จากวฒนธรรมในองคกรเอง ภาวะผนาของพนกงาน การทางานเปนทม และการบรหารความร

(Kaplan and Norton,1996,p.7-14)

จงสรปไดวา มมมองดานเรยนรและการเตบโต ในการวจยครงน เปนมมมองของ ดชน

สมดล ในการพฒนาวตถประสงคและการวด โครงสรางพนฐานในการบรหารสถานศกษา ซง

เปรยบไดกบ ทนมนษย หรอทนทรพยากรมนษย กคอ การบรหารครและบคลากร สวนทนดาน

สารสนเทศ คอ การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ และสาหรบทนทางองคกร กคอ การสราง

วฒนธรรมสถานศกษา

มมมองดานการเรยนรและการเตบโต มวตถประสงคและการวดผล ดงน

การบรหารครและบคลากร มวตถประสงค เพอพฒนาทกษะในดานการบรหารคณภาพและ

พฒนากระบวนการในการปรบปรงคณภาพ การวด ไดแก จานวนรอยละของครและบคคลากรท

ไดรบการฝกฝนทางดานการบรหารคณภาพและเทคนคตางๆ จานวนรอยละของครและบคคลากรท

ไดรบการอบรมทางดานเทคนคตางๆจานวนรอยละของครและบคลากรทมความรและสามารถให

การฝกอบรมทางดานเทคนคตางๆ

การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ มวตถประสงคเพอนาเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยใน

การปรบปรงกระบวนการเรยนการสอน และสรางความพงพอใจแกผเรยนและผมสวนไดเสย การ

วด ไดแก จานวนรอยละของครและบคลากรทสามารถไดถงผลทเกดจากโปรแกรมทไดสรางขนกบ

การตอบรบ จานวนรอยละของครและบคลากรท สามารถตอบรบดวยระบบอเลกทรอนกสทนท

การสรางวฒนธรรมสถานศกษา วตถประสงค เพอพฒนาปรบปรงวฒนธรรมสถานศกษา

อยางตอเนองการวด ไดแก การสารวจการปรบปรงอยางตอเนองของครและบคลากรทางวฒนธรรม

31

การแลกเปลยนความรซงกนและกน จานวนของกระบวนการใหมๆในการสรางการเรยนร จานวน

รอยละของคณและบคลากรตอการนาเสนอเรองใหมๆ เขามาดาเนนงาน (Kaplan and Norton,

1996,pp.82-85)

สรปไดวา การสรางความสอดคลองบนระนาบเดยวกนในมมมองดานการเรยนรและการ

เตบโตเปนการใชบคลากรสถานศกษาบนระนาบเดยวกนโดยการสรางความพรอมดานครและ

บคลากร เทคโนโลยสารสนเทศและวฒนธรรมสถานศกษา

สาหรบในการสรางความพรอมดานเทคโนโลยสารสนเทศ ครอบคลมถงระบบเครอขาย

ฐานขอมล และหองสมด ททาใหขอมลเปนความรทสถานศกษาสามารถนามาใชได การประยกตใช

เทคโนโลยสารสนเทศและโครงสรางทางสาธารณปโภคของไอท (Information Techology) ม

ความสาคญมากในการวดคณคาสถานศกษาดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยสถานศกษาจะตอง

ดาเนนการวดระดบความพรอม ดงน

1. การวดความพรอมดานโครงสรางทางเทคโนโลย ไดแก จานวนเทคโนโลยของ

สถานศกษา ระบบเครอขายการสอสาร และการบรหารโครงสรางทางเทคโนโลย

2. ความพรอมการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการทางาน ไดแก การประยกตใช

ในกระบวนการธรกรรม การประยกตใชแบบวเคราะหสนบสนนดานวเคราะหการแปลความหมาย

การแลกเปลยนความร และขอมลซงกนและกนและการประยกตใชแบบถายโอน (Kaplan and

Norton, 1996,pp.249-252

สรปไดวา การสรางความพรอมดานเทคโนโลยสารสนเทศ สถานศกษาจาเปนตอง

ดาเนนการตรวจสอบโครงสรางทางเทคโนโลยของสถานศกษาและการประยกตใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการทางานของสถานศกษา สาหรบในการสรางความพรอมดานการสรางวฒนธรรม

สถานศกษาเกยวของกบ ความสามารถของสถานศกษาในการสรางกระบวนการใหเกดความ

เคลอนไหวและสรางความย งยนตอการเปลยนแปลงทนาไปใชในการบรหารกลยทธโดยบรณาการ

การบรหารใหอยบนระนาบเดยวกน ซงมดชนวดความสาเรจ และการสรางความพรอมใหเกดแก

สถานศกษา แยกเปน 4 ปจจยดงน

วฒนธรรมสถานศกษา (Culture) เปนการสรางความตนตวและสรางการรบรภายใน

สถานศกษา ตอภารกจ วสยทศน และคณคาหลกในการบรหารแผนกลยทธ ไดแก 1)นวตกรรมและ

การบรหารความเสยง 2)ความสนใจในรายละเอยด 3)การเนนทผลลพธ 4)การมจตวญญาณทชอบ

แขงขน 5)การสนบสนนซงกนและกน 6)การสรางความเตบโตและการไดรบผลตอบแทนหรอ

รางวล 7)การรวมมอรวมใจและการตดสนใจทมเหตผล และ 8)การทางานเปนทม

ภาวะผนา(Leadership)เปนการหาผนาทมคณสมบตพรอมทปฏบตการตามแผนกลยทธ

ไดแก1)ผนาการสรางคณคาคอ ผนาทสงมอบสาระสาคญตอสถานศกษาแปลงออกมาเปนผลลพธ2)

32

ผนาการบรหารแผนกลยทธ คอ ผนาสรางกระบวนการในการเปลยนแปลง และ3)ผนาในการพฒนา

ครบคลากร คอผนาทสรางสมรรถภาพและวางมาตรฐานสงตอสถานศกษา

การจดระเบยบสถานศกษา(Alignment)เปนการเชอมเปาหมายจากครและบคลากรใหเขา

กน ม 2 ขนตอน คอ1)การสรางความรบร/การตนตวและ2)การสรางแรงจงใจ

การทางานเปนทม (Teamwork)เปนการนาความรตอกลยทธมาแบงปนใหรบรกนทวทง

สถานศกษา ไดแก การเผยแพรความร การบรหารความร พฒนาความรมมมองดานกระบวนการ

ภายใน (Internal Process Perspective)

การสรางความพรอมดานการสรางวฒนธรรมสถานศกษา มตววดความสาเรจและตองสราง

ความพรอมใหเกดแกสถานศกษา แยกเปน 4 ปจจย คอ วฒนธรรมสถานศกษา ภาวะผนา การจด

ระเบยบสถานศกษา และการทางานเปนทม

จากรายละเอยดดงกลาว จงสรปไดวา มมมองดานการเรยนรและการเตบโตเปนหลกการ

สาคญในการนาไปประยกตใชของสถานศกษา ผลทวดไดจากมมมองดานน จะเปนดชนนาสาคญ

ทสดเพราะมมมองดานนคอ มลคาทเกดจากการพฒนาทรพยากร ของสถานศกษา โดยนามา

ประยกตใชใหเกดความสอดคลองตอกลยทธของสถานศกษาเชน การบรหารครและบคลากรนนได

ถกแปลงออกมาใชโดยอาศยกระบวนการในการทางานของครและบคลากรทเดนล าทมผลงานวด

ออกมาได สวนการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศนน สรางคณคาโดยการเสนอโครงสรางในการร

ใชเทคโนโลยมาประยกตใชตอกระบวนการทางาน และการสรางวฒนธรรมสถานศกษาเปนสงท

สาคญมากในการททาใหการประยกตใชดชนสมดลประสบผลสาเรจ โดยการสรางความสอดคลอง

ในการบรหารใหอยบนระนาบเดยวกน ไดแก วฒนธรรมสถานศกษา ภาวะผนา การจดระเบยบ

สถานศกษา และการทางานเปนทม

มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective)

มมมองดานกระบวนการภายใน เปนกระบวนการททาใหองคกรบรรลเปาหมายในมมมอง

ดานอนๆ การวดมมมองดานน ประเดนแรก คอ การกาหนดการควบคมกากบ (Monitor) และการ

ปรบปรงกระบวนการดาเนนงานในองคกร ประเดนทสองคอ การใชนวตกรรมในกระบวนการ

ดาเนนงานภายในองคกร ไดแก รปแบบผลผลต การพฒนาผลผลต และกระบวนการปฏบตงาน

ประกอบดวยการผลตการตลาดและการบรการหลงหลงการผลต(KaplanandNorton,1996,pp.26-27)

มมมองดานกระบวนการภายใน สามารถทาใหการสรางขอเสนอทางคณคาเปนรปธรรม

ออกมาได เพราะจะเปนตวสราง และตวสงผลผลตใหกบผเรยนและผมสวนไดเสย ซงสมรรถภาพท

วดไดจากกระบวนการภายใน คอ ความพงพอใจของผเรยนและผมสวนไดเสยและการบรรลถง

ภารกจทตามมา(Kaplan and Norton,1996,p.7) กระบวนการภายใน แบงออกเปน 4 กลม คอ 1)การ

บรหารจดการ(Operations management) ไดแก การแสวงหาวตถดบ การผลต และการบรการ

33

การกระจายผลผลตสผเรยนและผมสวนไดเสย การบรหารความเสยง 2)การบรหารผเรยนและผม

สวนไดเสย (Customer management) ไดแก การคดเลอกกลมผเรยนและผมสวนไดเสยเฉพาะ การ

เสาะหากลมผเรยนและผมสวนไดเสยเฉพาะนน การคงรกษาผเรยนและผมสวนไดเสยไว และการ

สรางความเตบโต จากความสมพนธกบผเรยนและผมสวนไดเสย 3)นวตกรรม (Innovation) ไดแก

การสรางโอกาสการผลตและบรการใหมๆ การบรหารแผนการวจยและพฒนา ออกแบบและพฒนา

ผลผลต และบรการใหมๆ การนาผลผลตและบรการใหมๆออกสตลาด 4)การปฏบตตามกฎเกณฑ

และความรบผดชอบตอสงคม(Regulatory and Social) ไดแก การลงทนในดานสงแวดลอม การ

ลงทนดานสขภาพและความปลอดภย การปฏบตงานบคลากร และการลงทนในดานชมชน (Kaplan

and Norton,1996,pp.43-46)

จงสรปไดวา มมมองดานกระบวนการภายใน ในการวจยครงนเปนกระบวนการสราง

ขอเสนอทางกลยทธใหเปนรปธรรมได โดยใชกระบวนการการบรหารจดการ สวนการบรหาร

ผเรยนและผมสวนไดเสย ซงผเรยนและผมสวนไดเสย กคอ ผเรยนและผมสวนไดเสย รวมทงการ

บรหารนวตกรรม และการปฏบตตามกฎเกณฑและความรบผดชอบตอสงคม เพอความพงพอใจ

ของผเรยนและผมสวนไดเสย และการบรรลถงภารกจของสถานศกษา มมมองดานกระบวนการ

ภายใน มวตถประสงค และการตดตามวดผลประเมนผลอยางชดเจน

มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer Perspective)

มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย นบเปนมมมองทเกดจากมมมองดานการเรยนรและ

การเตบโต มมมองดานกระบวนการภายในตลอดจนงบประมาณและการเงนแลวสงผลตอ

พฤตกรรมผเรยน ประกอบดวย ความพงพอใจของผเรยนและผมสวนไดเสยในการดาเนนงานของ

สถานศกษา นนคอ ผบรหารตองดาเนนงานใหไดผลเปนทพงพอใจของผเรยนและผมสวนไดเสย

(Kaplan and Norton,1996,p.26) ประกอบกบมมมองดานนเปนสงทเราเรยกวา ขอเสนอทางคณคา

(Value proposition) ในการเลอกขอเสนอทางคณคาในผเรยนและผมสวนไดเสย คอ หวใจการสราง

กลยทธ ประกอบดวยองคประกอบใหญๆ 4 องคประกอบ ไดแก 1)คาใชจายโดยรวมทมตนทนตา

2)การเปนผนาทางดานการจดการศกษา 3)การสรางคณภาพผเรยนและผมสวนไดเสยอยางครบ

สมบรณ 4)การสรางระบบทเปนโครงสรางอยางตอเนอง โดยทง4 องคประกอบนคอการสรางความ

ชดเจนใหเกดขนตอการสรางความพงพอใจใหกบผเรยนและผมสวนไดเสย (สมพงษ สวรรณจตกล

,2547,หนา22-33) ในการกาหนดมมมองดานน ผบรหารจะตองกาหนดผเรยน และสวนแบง

การตลาดใหมความชดเจน และกาหนดการวดในการปฏบตงานตามเปาหมายทไดกาหนดไว โดย

กาหนดสงทวดตองเกยวของกบความสาคญของผลลพธ การดาเนนการหลกในการวดผลลพธตาม

เปาหมาย คอ ความพงพอใจของผเรยนและผมสวนไดเสย(Customer satisfaction) การรกษา

ความสมพนธผเรยนและผมสวนไดเสยเกา (Customer retention) การแสวงหาผเรยนและผมสวนได

34

เสยใหม (New customer acquisition) ประโยชนทผเรยนและผมสวนไดเสยไดรบ (Customer

profitability) และสวนแบงการตลาด(Market Shared)เปนตน(Kaplan and Norton,1996,pp.63-64)

ซงกลาวไดวา สถานศกษาสามารถทจะใหขอเสนอทางคณคาแกผเรยนและผมสวนไดเสยได ซง

ขอเสนอทางคณคาตอผเรยนและผมสวนไดเสยคอ กลยทธของสถานศกษาทผสมระหวาง การ

จดการศกษา การบรการ ความสมพนธ และภาพลกษณ ทสถานศกษานาเสนอตอกลมผเรยนและผม

สวนไดเสยโดยการนาเสนอคณคาเปนการสอความตงใจของสถานศกษา ไปยงผเรยนและผมสวน

ไดเสยและสามารถนาสงทไดสอความนนไปปฏบตจนสาเรจออกเปนรปธรรมใหกบผเรยนและผม

สวนไดเสยไดดกวาฝายคแขง (Kaplan and Norton,1996,p.40)

มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย เมอนาไปเชอมโยงการบรหารบนระนาบเดยวกนกบ

การบรหารผ เรยนและผ ม มสวนไดเสยในมมมองดานกระบวนการภายในโดยจะเนนไปท

ความสมพนธกบผเรยนและผทมสวนไดเสยและทางดานภาพลกษณ ซงภาพลกษณจะเปนตวททา

ใหสถานศกษาสามารถเลอกและแสวงหาผเรยนไปไดพรอมๆกนในขณะทการรกษาผเรยนและผม

สวนไดเสย และกระบวนการในการสรางความเตบโตของจานวนผเรยนและผมสวนไดเสย เกยวกบ

การสรางความสมพนธกบกลมเปาหมายของผเรยนและผมสวนไดเสยทกาหนดไวตามวตถประสงค

ทวไป และผลทวดไดในมมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย

จงสรปไดวา มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย เมอนาไปเชอมโยงในการบรหารบน

ระนาบเดยวกนกบการบรหารในมมมองดานตางๆ จะตองเปนไปเพอการเพมความพงพอใจแก

ผเรยนและผมสวนไดเสย การเพมความภกดของผเรยนและผมสวนไดเสย การสรางกลมผเรยนและ

ผมสวนไดเสยใหกลายเปนลกคาประจาของสถานศกษานอกจากนน ตองเปนไปเพอเสนอถงการจด

การศกษาและบรการตางๆ ของสถานศกษาใหไดกอนคแขง และเพอขยายตวทางดานการจด

การศกษาและบรการของสถานศกษา

มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective)

มมมองดานประสทธผล เปนมมมองสาหรบการบรหารจดการงบประมาณของสถานศกษา

ใหบรรลตามจดมงหมายของสถานศกษา คอ คณภาพผเรยน ประกอบดวยกระบวนการทใชควบคม

การใชเงน ซงผบรหารสถานศกษาจะตองใชเงนในการบรหารตางๆ ภายใตการจดลาดบความสาคญ

ทใชขอมลพนฐานใหเหมาะสมกบเวลาดวยความถกตอง การประยกตใช ดชนสมดล ในมมมอง

ดานประสทธผลนน การกาหนดกลยทธตองสอดคลองสมพนธกบวตถประสงค และการวดใน

มมมองดานอนๆ อก 3 มมมอง คอ มมมองดานการเรยนรและเตบโต มมมองดานกระบวนการ

ภายใน และดานผเรยนและผมสวนไดเสย ซงในการวดทเลอกใชนนจะตองสมพนธสอดคลองเปน

เหตเปนผลกนเพอปรบปรงการปฏบตงานดานการเงนดวย (Kaplan and Norton, 1996,p.47) ใน

ขณะเดยวกน กลยทธจะทาใหเราทราบวาสถานศกษามเจตนาสรางความเจรญเตบโต และมลคา

35

ใหกบผมสวนไดสวนเสยไดอยางไร ซงกคอ ประสทธผลการจดการศกษาของสถานศกษานนเอง

(สมพงษ สวรรณจตกล,2547, หนา 17)

การกาหนดวตถประสงค มมมองดานประสทธผลของสถานศกษา จงตองกาหนดแตกตาง

กนไป ประกอบดวย 3 ระยะ คอ การพฒนาหรอการเตบโต (Growth) ความย งยน (Sustain) และการ

อดมสมบรณ (Harvest) ซงในแตละระยะประกอบดวยหวขอทกาหนดในการประเมน 3 ประการ

คอ ผลการดาเนนการตามภารกจ/การปรบปรงการจดการศกษา ประโยชนงบประมาณ และกลยทธ

การลงทน (Kaplan and Norton,1996,pp.51-52) ดงนน องคประกอบในดานประสทธผลตองเปน

การประยกตใชทงแบบระยะสนและระยะยาว การสรางองคประกอบทงสองอยางพรอมกนกคอ

การจดกรอบการบรหารบนกลยทธใหสอดคลองกน (Kaplan and Norton,1996,pp.36-38)

ดงนน มมมองดานประสทธผล เมอไดนาไปเชอมโยงในการบรหารบนระนาบเดยวกนกบ

การบรหารผเรยนและผมสวนไดเสย ในมมมองดานกระบวนการภายใน จะเปนการคดเลอกผเรยน

และการแสวงหาผเรยน โดยการวดผลทางการเงนจะรวมถงยอดของการจดการศกษาและบรการตว

ใหมๆ ทผนวกกบเปาหมายทไดต งไว Kaplan and Norton,1996.pp.121-122) และเมอนาไป

เชอมโยงในการบรหารบนระนาบเดยวกนกบการบรหารนวตกรรม ในมมมองดานกระบวนการ

ภายใน ซงวตถประสงคจะมาจากนวตกรรมทใชจดการศกษา กคอ วธการจดการศกษาใหมๆ

บรการใหมๆ ความสามารถในการสรางความเตบโตดานการจดการศกษาเหนอกวาคแขงได โดย

การลงทนในดานการวจยและพฒนาเปนตวการจดการศกษาและบรการใหมๆ ขน

มมมองดานนวตกรรมเปนมมมองสาหรบบรหารจดการงบประมาณของสถานศกษาให

บรรลจดมงหมายของสถานศกษา ประกอบดวยหวขอการประเมน 3 ประการ คอ ผลการดาเนนการ

ตามภารกจ/การปรบปรงการจดการศกษา ประโยชนของการใชงบประมาณ และกลยทธของการ

ลงทน โดยมเปาหมายสงสดของมมมอง กคอการจดหางบประมาณ

จากทกมมมองดงกลาวจงสรปในภาพรวมไดวา มมมองดานการเรยนรและเตบโต กลาวถง

ตวงาน กคอ การบรหารครและบคลากร ระบบงาน กคอ การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศและ

สภาพแวดลอมสถานศกษา และการสรางวฒนธรรมสถานศกษากคอ สงทมาสนบสนนใหเกด

กระบวนการของสถานศกษา โดยการผนวกเขาดวยกนและตงอยบนระนาบเดยวกนกบมมมองดาน

กระบวนการภายในสาหรบทางมมมองดานผเรยน และผมสวนไดเสยนนพดถงการเสนอคณคาตอ

ผเรยนและผมสวนไดเสยไดแก คณภาพการสงมอบการจดการศกษาในเวลาทเหมาะสม ดงนน

ทกษะ ระบบกระบวนการจดการทด และมคณคาตอผเรยนและผมสวนไดเสย และประการสดทาย

มมมองดานประสทธผล พดถงผลสมฤทธทางการศกษาทดออกมาอยางเปนรปธรรมชดเจนเปนนา

พงพอใจ

36

2.4 แนวคดทฤษฎ เกยวกบความพงพอใจ

2.4.1 ความหมายความพงพอใจ

ความพงพอใจ (Satisfaction) เปนทศนคตทเปนนามธรรม ไมสามารถมองเหนเปน

รปรางได การทเราจะทราบวาบคคลมความพงพอใจ หรอไมสามารถสงเกตโดยการแสดงออกท

คอนขาง สลบ ซบซอน จงเปนการยากทจะวดความพงพอใจโดยตรง แตสามารถวดไดโดยทางออม

โดยการวดความคดเหนของบคคลเหลานน และการแสดงความคดเหนนนจะตองตรงกบความรสกท

แทจรงสามารถวดความพงพอใจนนได พจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 กลาวไววา

“พง” เปนคาชวยกรยาอน หมายความวา “ควร” เชน พงใจ หมายความวา พอใจ ชอบใจ และคาวา

“พอ” หมายความวา เทาทตองการ เตมความตองการ ถก ชอบ เมอนาคาสองคามาผสมกน “ พงพอใจ

” จะหมายถง ชอบใจ ถกใจตามทตองการ ความพงพอใจวาเปนความรสกทไดรบความสาเรจตาม

มงหวงและความตองการ

ชาต แจมนช ( 2544,21 ) ไดใหความหมายไววา ความพงพอใจเปนความรสกภายใน

จตใจของมนษยทไมเหมอนกน ขนอยกบแตละบคคลวาจะคาดหมายกบสงหนง สงใดอยางไร ถา

คาดหวงหรอมความตงใจมากและไดรบการตอบสนองดวยด จะมความพงพอใจมากและไดรบการ

ตอบสนองดวยด จะมความพงพอใจมาก แตในทางตรงขามอาจผดหวงหรอไมพงพอใจเปนอยางยง

เมอไมไดรบการตอบสนองตามทคาดหวงไว ทงนขนอยกบสงทตนตงใจไววาจะมมากหรอนอย

ชดเจน ไทยแท ( 2543,16 ) กลาววาความพงพอใจของมนษย เปนการแสดง ออกทาง

พฤตกรรมทเปนนามธรรม ไมสามารถมองเหนเปนรปรางได การทเราจะทราบวา บคคลมความ

พงพอใจ หรอไมสามารถสงเกตโดยการแสดงออกทคอนขางสลบซบซอน และตองมสงเราทตรง

ตอความตองการของบคคล จงจะทาใหบคคลเกดความพงพอใจ ดงนนการสรางสงเราจงเปน

แรงจงใจ ของบคคลนนใหเกดความพงพอใจในงานนน

พรมาล สนสมบรณ ( 2544,12 ) ไดใหความหมายของความพงพอใจวาหมายถงความสข

ความพอใจในการทางานทงจากผบรหาร หรอ เพอนรวมงานหรอระบบงานตาง ๆ

จากความหมายตาง ๆ ขางตนของนกวชาการและนกการศกษา สรปไดวา ความพงพอใจ

หมายถง ความรสกตามความคาดหวงและความตองการ ความสข ความพอใจ ในการปฏบตงานทง

ของผปฏบตงานหรอผบรหารงานตาง ๆ ไดรบผลจากการปฏบตงานนนๆ

2.4.2 แรงจงใจททาใหเกดความพอใจ

สมพงษ เกษมสน ( 2540,126-128 ) ไดกลาวถงแรงจงใจของ Maslow วา

A.H.Maslow ไดเสนอทฤษฎเกยวกบการจงใจ ซงเปนทยอมรบกนแพรหลาย และไดตงสมมตฐาน

เกยวกบพฤตกรรมของมนษยไวดงน

37

1. มนษยมความตองการ ความตองการมอยเสมอและไมมสนสด ความตองการใดทไดรบ

การตอบสนองแลวความตองการอยางอนจะเขามาแทนท ขบวนการนไมมทสนสดและเกดจนตาย

2. ความตองการทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจของพฤตกรรมอกตอไป

ความตองการทไมไดรบการตอบสนองเทานนทเปนสงจงใจของพฤตกรรม

3. ความตองการของมนษยมลาดบขน ตามความสาคญ (A Hierarchy of needs) กลาวคอ

เมอความตองการในระดบตา ไดรบการตอบสนองแลว ความตองการในระดบสงกจะเรยกรอง

ใหมการตอบสนอง

ภญโญ สาธร (2541,360–361) ไดกลาววา บคลากรจะทางานอยางมประสทธภาพ และ

ทางานใหโรงเรยนไดนานๆหรอไมเพยงใดอาศยสงจงใจหลายชนดดวยกนทสาคญม 5 ประการ คอ

1. สงจงใจทเปนวตถ เชน เงน และสงของ

2. สงจงใจทเปนโอกาส เชน การใหโอกาสทจะมชอเสยงดเดน มเกยรตยศ มอานาจ

ประจาตวมากขน และโอกาสไดไดตาแหนงงานสงขน

3. สงจงใจทเปนสภาพของการทางานซงไมเกยวกบวตถ เชน สภาพของสงคมของครใน

โรงเรยนชวยใหโรงเรยนนาอย ครรกใครชอบพอกน ไมแบงกลมแบงพวก ครทกคนอยในฐานะ

ทดเทยมกน ทงในดานสงคม เศรษฐกจ และการศกษา ครไมมความแตกตางกนมากในทก ๆ ดาน

4. สงจงใจทเปนสภาพของการทางานซงไมเกยวกบวตถเปนหลก

5. การบารงขวญ หรอกาลงใจ และสรางความรสกใหเกดกบครทงหลายวาตนมสวนรวม

อยางสาคญการสรางชอเสยงใหโรงเรยนหรอมสวนในการแกสถานการณสาคญตาง ๆ ของโรงเรยน

จากคากลาวเกยวกบแรงจงใจททาใหเกดความพงพอใจจากนกวชาการขางตน สรปไดวา

มนษยมความตองไมมท สนสด ความตองทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจของ

พฤตกรรมอกตอไป ความตองการของมนษยมลาดบขนตามความสาคญ

2.4.3 การวดความพงพอใจ

ในการวดความพงพอใจนน ชนาธป พรกล ( 2544,18-20 ) ไดใหทรรศนะเกยวกบเรองน

วา ทศนคตหรอเจตคตเปนนามธรรมเปนการแสดงออกคอนขางซบซอน จงเปนการยากทจะวด

ทศนคตไดโดยตรง แตเราสามารถทจะวดทศนคตไดโดยออมโดยวดความคดเหนของบคคล

เหลานนแสดงความคดเหนไมตรงกบความรสกทจรงซงความคลาดเคลอนเหลานยอมเกดขนได

เปนธรรมดาของการวดโดยทว ๆ ไป

38

ทพาวด เมฆสวรรค ( 2543,11-12 ) ไดกลาวไววา การวดความพงพอใจนนสามารถทาไดหลาย

วธดงตอไปน

1. การใชแบบสอบถามโดยผออกแบบสอบถาม เพอตองการทราบความคดเหน ซง

สามารถกระทาไดในลกษณะกาหนดคาตอบใหเลอก หรอตอบคาถามอสระ คาถามดงกลาว อาจ

ถามความพอใจในดานตาง ๆ

2. การสมภาษณเปนวธการวดความพงพอใจทางตรงซงตองอาศยเทคนคและวธการทดจะ

ไดขอมลทเปนจรง

3. การสงเกตเปนวธวดความพงพอใจโดยการสงเกตพฤตกรรมของบคคลเปาหมายไมวา

จะแสดงออกจากการพดจา กรยา ทาทาง วธนตองอาศยการกระทาอยางจรงจง และสงเกตอยางม

ระเบยบแบบแผน

จากแนวคดดงกลาวขางตนพอจะสรปไดวา “ความพงพอใจ” เปนการแสดงความรสกดใจ

ยนดของเฉพาะบคคลในการตอบสนองความตองการในสวนทขาดหายไป ซงเปนผลมาจากปจจย

ตางๆทเกยวของ โดยปจจยเหลานนสามารถสนองความตองการของบคคลทงทางรางกายและจตใจ

ไดอยางเหมาะสมและเปนการแสดงออกทางพฤตกรรมของบคคลทจะเลอกปฏบตในกจกรรมนน ๆ

2.5 การจดการศกษาของคณะสงฆไทย

ความเปนมาของการจดการศกษาการศกษาของสงฆ

การศกษาของสงฆในสมยพทธกาล เมอบคคลเขามาบวชในพทธศาสนา มกไดรบ

การศกษามาเปนอยางดแลวตามลทธศาสนาในสมยนนเปนตนวา เรยนจบไตรเพท หรอความร 3

อยาง ตามลทธดงเดมของพราหมณ ไดแก ฤคเวช ยชรเวช สามเวท ซงตอมาไดเพมอาถรรพเวทอก

อยางหนง เปนตน การศกษาของสงฆในสมยพระพทธองคทรงมพระชนมชพม 2 ประการ คอ

คนถธระ เปนการศกษาพระธรรมวนยอนเปนคาสงสอนของพระพทธเจา และวปสสนาธระ ซงเปน

การศกษาพระกรรมฐานอนเปนอบายฝกหดจตใจคนใหสะอาดผองแผวปราศจากกเลสทงมวล

ครนเมอพระพทธศาสนาเผยแพรเขาสประเทศไทย พระมหากษตรยไทยทกพระองคตงแต

ยคกรงสโขทยถงปจจบน ทรงบาเพญพระองคเปนองคอปถมภ ทรงมศรทธาอยางแรงกลาและทรง

สงเสรมการเรยนรพระปรยตธรรม บางพระองคทรงอปสมบทในบวรพระพทธศาสนาและทรง

เชยวชาญในภาษาบาล เชน พระมหาธรรมราชาลไทยแหงกรงสโขทย และพระบาทสมเดจพระจอม

เกลาเจาอยหวรชกาลท 4 แหงกรงรตนโกสนทร การทพระมหากษตรยทรงสนบสนนใหภกษ

สามเณรศกษาเลาเรยนพระปรยตธรรมถอไดวาเปนการสบทอดพระพทธศาสนาใหรงเรอง

พระพทธศาสนามองคประกอบทางดานการศกษา 3 ประการ คอ ปรยต ปฏบตและปฏเวธ

การศกษาพระปรย ต เ ปนองคประกอบสาคญ เพราะเปนพนฐานของการศกษาเลา เรยน

พระพทธศาสนา ซงเปนการเรยนทงภาษาบาลและคมภรพระไตรปฎก ซงเรยกวา การศกษาพระ

39

ปรยตธรรมแผนกบาล และการศกษาพระปรยตธรรมแผนกธรรม การศกษาพระปรยตธรรมทง

แผนกบาลและแผนกธรรมในอดตมไดจดเปนรปโรงเรยน แตอยางหนงทจะตองเลาเรยนพระธรรม

วนย คาสงสอนของพระพทธเจาและมการทดสอบความรวาพระภกษ สามเณร มความรในพระ

ธรรมวนยมากนอยเพยงใด จนถงป 2484 ไดมการออกระเบยบวาดวยการจดศาสนศกษา และ

ระเบยบนไดมการปรบปรงหลายครงโดยปจจบนใชระเบยบฉบบป พ.ศ. 2494 จาแนกไดดงน

1. หลกสตรพระปรยตธรรม แผนกธรรม แบงออกเปนหลกสตรสาหรบพระภกษสามเณร

ม 3 ระดบ ไดแก นกธรรมชนตร นกธรรมชนโท และนกธรรมชนเอก โดยให ก.พ. เทยบวทยาฐานะ

นกธรรมชนตรใหเทยบเทากบประโยคประถมศกษาตอนตน (ป.4) นกธรรมชนโท เทากบประโยค

ประถมศกษาตอนปลาย (ป.5) และนกธรรมชนเอก เทากบประโยคประถมศกษาตอนปลาย (ป.6)

หลกสตรสาหรบฆราวาสม 3 ระดบ ไดแก ธรรมศกษาชนตร ธรรมศกษาชนโท ธรรมศกษาชนเอก

2. หลกสตรพระปรยตธรรมแผนกบาล ม 8 ระดบ ไดแก ประโยค 1-2 และเปรยญธรรม 3-

4-5-6-7-8-9 (ป.ธ. 3 –ป.ธ.9) กระทรวงศกษาธการเทยบความรใหตามประกาศลงวนท 22 สงหาคม

2526 ใหเปรยญธรรม 3 ประโยค (ป.ธ. 3) เทยบเทากบมธยมศกษาตอนตน และเปรยญธรรม 5

ประโยค (ป.ธ. 5) ทสอนวชาพระปรยตธรรม แผนกธรรมหรอแผนกบาลหรอโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญไมนอยกวา 1 ป โดยมเวลาสอนไมนอยกวา 300 ชวโมงเทยบเทามธยมศกษาตอน

ปลาย สวนเปรยญธรรม 9 ประโยค (ป.ธ. 9) มวทยาฐานะขนปรญญาตร

3. หลกสตรปรญญาตร ไดแก พทธศาสตรบณฑต ของมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยและศา

สนศาสตรบณฑตของมหาวทยามหามกฎราชวทยาลย ซงกาหนดใหนกศกษาทกคณะตองศกษาวชา

แกนพระพทธศาสนาจานวน 50 หนวยกจประกอบดวยวชา ภาษาบาล พระไตรปฎกศกษา พระวนย

ปฎก พระสตตนตปฎก พระอภธรรมปฎก ธรรมประยกต ธรรมปฏบตและศาสนปฏบต โดยหลงจบ

การศกษาแลวตองปฏบตศาสนกจสนองงานของมหาวทยาลยอยางนอย 1 ป จงไดรบปรญญาบตร

4. หลกสตรพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ซงเปนการจดการเรยนการสอนตาม

หลกสตรมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายของกระทรวงศกษาธการโดยกาหนดให

เรยนวชาการพระพทธศาสนา ไดแก ศาสนปฏบต ภาษาบาล และธรรมวนย เปนวชาบงคบแกน 36

หนวยกจในระดบมธยมศกษาตอนตน และ 21 หนวยกจในระดบมธยมศกษาตอนปลาย (กรมการ

ศาสนา, 2542 ,หนา 105-106.)

ผวจยไดสรปแนวคดหลกสตรทง 4 ประเภททกลาวมา สามารถจาแนกได เปน 2 กลม คอ

กลมหลกสตรทศกษาเฉพาะวชาการพระพทธศาสนา ไดแก หลกสตรพระปรยตธรรมแผนกธรรม

และหลกสตรพระปรยตธรรมแผนกบาลซงจดเปนการศกษาพระปรยตธรรมสวนกลมท2 เปน

หลกสตรทศกษาวชาการพระพทธศาสนารวมกบวชาสามญอนๆไดแก หลกสตรมหาวทยาลยสงฆ

40

และหลกสตรพระปรยตธรรมแผนกสามญ จดเปนการศกษาพระปรยตธรรมประยกต ดงแสดงใน

แผนภมการศกษาของคณะสงฆไทย

ภาพประกอบท 6 แผนภมภาพการศกษาของคณะสงฆไทย

ทมา สภาพร มาแจง และสมปอง มาแจง, (2542,หนา4.) (กรมการศาสนา :

กระทรวงศกษาธการ

2.5.2 การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

ประวตความเปนมาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

การศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา เปนการศกษารปแบบหนงของการศกษาคณะ

สงฆ เปนการศกษาทรฐกาหนดใหมขนตามความประสงคของพระสงฆ ซงมมลเหตสบเนองมาจาก

การจดตงโรงเรยนบาลมธยมศกษาและบาลวสามญศกษาสานกเรยนวด กลาวคอ ภายหลงจากท

การศกษาในมหาวทยาลยสงฆทงสองแหง คอ มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และสภาการศกษามหา

การศกษาของคณะสงฆ

การศกษาพระปรยตธรรม การศกษาพระปรยตธรรมประยกต

การศกษา พระปรยตธรรม

แผนกสามญ

การศกษาใน

มหาวทยาลยสงฆ

มหาวทยาลย จฬาลงกรณราชวทยาลย

( พธ.บ )

มหาวทยาลย มหามกฎราชวทยาลย

( ศน.บ )

มธยมศกษา ตอนปลาย

มธยมศกษา ตอนตน


แผนกธรรม


แผนกบาล

41

มกฎราชวทยาลย ซงเปดดาเนนการมาตงแตป พ.ศ. 2432 และ พ.ศ. 2489 ตามลาดบไดเจรญกาวหนา

มากขน ทางมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย จงไดจดแผนกมธยมขนมา เรยกวาโรงเรยนบาลมธยมศกษา

กาหนดใหการเรยนบาล นกธรรม และความรชนมธยม โดยรบผทสาเรจชนประถมปท 4 ตอมาเมอ

โรงเรยนบาลมธยมศกษานไดแพรขยายออกไปยงตางจงหวดหลายแหง มพระภกษ และสามเณรเรยน

กนมาก ทางคณะสงฆโดยองคการศกษาจงไดกาหนดใหเรยกโรงเรยนประเภทนใหมวา โรงเรยนบาล

วสามญศกษาสานกเรยนวด โดยมตคณะสงฆมนตรและกระทรวงศกษาธการ กไดออกระเบยบ

กระทรวง ใหโรงเรยนบาลวสามญศกษาสานกเรยนวดน เปดทาการสอบสมทบในชนตวประโยค คอ

ชนประถมปท 6 และชนมธยมศกษาปท 3 ไดตงแตป พ.ศ. 2500 เปนตนมาและเมอสอบไดแลวกยง

จะไดรบประกาศนยบตรจากกระทรวงศกษาธการอกดวย ดวยเหตนจงทาใหพระภกษและสามเณร

นยมเรยนกนมาก โรงเรยนประเภทนจงแพรหลายออกไปยงจงหวดตาง ๆ อยางกวางขวาง จนทาให

ทางการคณะสงฆเกรงวาการศกษาธรรม และบาลจะเสอมลงเพราะพระภกษและสามเณรตางมงศกษา

วชาทางโลกมากไป เปนเหตใหตองละทงการศกษาธรรมและบาลเสย แตทางการคณะสงฆกยง

พจารณาเหนความจาเปนของการศกษาวชาในทางโลกอย (พระราชวรมน , 2521, หนา 355.)

ดงนนแมกองบาลสนามหลวงพระธรรมปญญาบด (สมเดจพระพทธโฆษาจารย ฟน ชตนธ

โร) จงไดตงคณะกรรมการ ปรบปรงหลกสตรการศกษาพระปรยตธรรมแผนกบาลขนใหมม วชา

บาล วชาธรรม และวชาทางโลก เรยกวาบาลศกษาสามญศกษา และปรทศนศกษา และไปประกาศ

เมอ พ.ศ. 2507 พรอมกบไดยกเลกระเบยบของคณะสงฆมนตรวาดวยการศกษาของโรงเรยนบาล

วสามญศกษา สานกเรยนวดเสยและกาหนดใหพระภกษสามเณรเรยนพระปรยตธรรมแผนกบาลท

คณะสงฆไดจดขนใหม แตการณปรากฏตอมาวา การตงสานกเรยนตามแบบโรงเรยนพระปรยต

ธรรม แผนกบาลใหมนมนอย นกเรยนกนยมเรยนกนนอยเพราะพระภกษสามเณรสวนใหญยงพอใจ

ทจะเรยน โดยไดรบประกาศนยบตรจากกระทรวงศกษาธการอย ดงน น นกเรยนในโรงเรยน

ดงกลาว จงไดพากนเขาชอกนเปนนกเรยนโรงเรยนราษฎรของวดซงตงขน โดยระเบยบ

กระทรวงศกษาธการบาง สมครสอบเทยบบาง เขาเปนนกเรยนผใหญบาง ทาใหการศกษาของคณะ

สงฆในชวงนระยะนนเกดความสบสนเปนอนมาก (กรมการศาสนา : 2521 , หนา 7-9.)

ในขณะเดยวกนไดมผแทนราษฎรไดยนเรองราวขอใหกระทรวงศกษาธการ เปดการสอบ

สมบทในชนตวประโยคใหแกพระภกษสามเณร แตกรรมการศาสนารวมกบกรมตางๆ ทเกยวของ

ไดพจารณาลงความเหนรวมกนวาควรจะตงโรงเรยนขนประเภทหนง เพอสนองความตองการ

ของพระภกษสามเณร โดยใหเรยนทงวชาธรรม และวชาสามญศกษาควบคกนไป โดยไมมการ

สอบสมบท แตใหกระทรวงศกษาธการดาเนนการสอบเอง และโดยพระปรารภของสมเดจพระ

อรยวงศาคตญาณ สมเดจพระสงฆราช สกลมหาสงฆปรณายก (จวน อฎฐายมหาเถระ) “ การศกษา

ทางโลกเจรญกาวหนามากข นตามความเปลยนแปลงของโลก การศกษาพระปรยตธรรม

42

กจาเปนตองอนวตไปตามความเปลยนแปลงของโลกบาง จงเหนสมควรทจะม หลกสตรในการ

เรยนพระปรยตธรรมเพมขนอกแผนกหนง คอ หลกสตรพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทงน

เพอใหผศกษาไดมโอกาสบาเพญตนใหเปนประโยชนไดทงทางโลกและทางธรรมควบคกนไป ”

ในทสด กระทรวงศกษาธการจงไดประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยโรงเรยน

พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาขน เมอวนท 20 กรกฎาคม 2514 และระเบยบกระทรวงศกษาธการ

วาดวยโรงเรยน พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2545 โดยมวตถประสงคทจะ

ใหการศกษาในโรงเรยนดงกลาวเปนประโยชนตอฝายศาสนจกร และฝายบานเมอง กลาวคอ ทางฝาย

ศาสนจกรกจะไดศาสนทายาททด มความรความเขาใจในหลกธรรมทางพระพทธศาสนาอยางแทจรง

เปนผ ประพฤตดปฏบตชอบ ดารงอยในสมณธรรม สมควรแกภาวะ สามารถธารงและสบตอ

พระพทธศาสนาใหเจรญสถาพรตอไป และถาหากพระภกษสามเณรเหลานลาสกขาไปแลว กสามารถ

เขาศกษาตอในสถานศกษาของรฐได หรอเขารบราชการสรางประโยชนใหกาวหนาใหแกตนเองและ

บานเมองสบตอไปดวยเชนกน

การจดต งโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา เปนเรองของวดจะจดตงขนได

ตอเมอไดรบอนญาตจากกระทรวงศกษาธการ และดวยความเหนชอบของประธานสภาการศกษา

ของคณะสงฆ เมอไดรบอนญาตจากกระทรวงศกษาธการแลว กรมการศาสนาเปนผออกใบอนญาต

การเปดสอนระดบการศกษาเพมขน ตองไดรบอนญาตจากกระทรวงศกษาธการ ในระยะเรมแรกม

เจาอาวาส 51 แหง รายงานเสนอจดตงตอกรมการศาสนา (วชย ธรรมเจรญ,2541:3-4)เดมนน

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดกรมการศาสนา กระทรวงศกษาธการ ปจจบน

สงกดกองพทธศาสนศกษาสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต การศกษาตามหลกสตรการศกษาขน

พนฐานพทธศกราช๒๕๔๔และศกษาหลกสตรพระปรยตธรรม(บาล,ธรรมวนยและศาสนปฏบต)

ภายใตกฎกระทรวงวาดวยสทธในการจดการศกษาขนพนฐานโดยสถาบนพระพทธศาสนา

พ.ศ.2548 ( กองพทธศาสนศกษา สานกงานพทธศาสนาแหงชาต ,2553 , หนา. 18-19)

ในปจจบนปการศกษา 2554 น มกลมโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทว

ประเทศ จานวน14 กลม โดยแยกได ดงน

1. กลมโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา กลมท 1

ประกอบดวย จงหวดกรงเทพมหานคร, นครปฐม, ปทมธาน มโรงเรยนจานวน 16 โรง


ประกอบดวย จงหวดกระบ, ชมพร, ตรง, นครศรธรรมราช, ปตตาน, ยะลา, ระนอง, สงขลา,สตล,

สราษฎรธาน มโรงเรยนจานวน 22 โรง

43


ประกอบดวย จงหวดกาญจนบร, ชยนาท, ประจวบครขนธ, พระนครศรอยธยา, เพชรบร,ราชบร,

ลพบร, สระบร, สงหบร, สพรรณบร, อางทอง, อทยธาน มโรงเรยนจานวน 25 โรง


ประกอบดวย จงหวดกาแพงเพชร, ตาก, นครสวรรค, พจตร, พษณโลก, เพชรบรณ, สโขทย

,อตรดตถ มโรงเรยนจานวน 25 โรง


ประกอบดวย จงหวด เชยงใหม, แมฮองสอน, ลาพน มโรงเรยนจานวน 40 โรง


ประกอบดวย จงหวดเชยงราย, นาน, พะเยา, แพร, ลาปาง มโรงเรยนจานวน 57 โรง


ประกอบดวย จงหวด ขอนแกน, เลย, หนองบวลาภ มโรงเรยนจานวน 46 โรง


ประกอบดวย จงหวดสกลนคร, หนองคาย, อดรธาน มโรงเรยนจานวน 40 โรง


ประกอบดวย จงหวดมกดาหาร, ยโสธร, อบลราชธาน, อานาจเจรญ มโรงเรยนจานวน 34 โรง


ประกอบดวย จงหวดกาฬสนธ, นครพนม , มหาสารคาม, รอยเอด มโรงเรยนจานวน 43 โรง


ประกอบดวย จงหวดชยภม, นครราชสมา บรรมย, ศรสะเกษ, สรนทร มโรงเรยนจานวน 43 โรง


ประกอบดวยจงหวดฉะเชงเทรา,ชลบร,นครนายก,ตราด,ปราจนบร,ระยอง,สระแกวมโรงเรยน

จานวน 13 โรง

13. กลมโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา กลมท 13 (จนนกาย)

ประกอบดวย จงหวด กรงเทพมหานคร, ชลบร, เชยงราย มโรงเรยนจานวน 3 โรง

14. กลมโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา กลมท 14 (อนมนกาย)

ประกอบดวย จงหวด กรงเทพมหานคร, สงขลา, อดรธาน มโรงเรยนจานวน 3 โรง

รวมปจจบนโรงเรยน พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา มจานวน 410 โรง

1. โรงเรยนขนาดเลก (จานวนนกเรยนตากวา 120 รป) จานวน 223 โรง

2. โรงเรยนขนาดกลาง (จานวนนกเรยนตงแต 121 - 300 รป) จานวน 159 โรง

3. โรงเรยนขนาดใหญ (จานวนนกเรยนตงแต 300 รปขนไป) จานวน 28 โรง

44

บคลากร จานวน 5,608 รป/คน

- ครประจา จานวน 2,753 รป/คน

- พระภกษ จานวน 985 รป

- คฤหสถ จานวน 1,768 คน (ชาย จานวน 1,072 คน หญงจานวน 696 คน)

- ครพเศษ จานวน 1,860 รป/คน

- พระภกษ จานวน 672 รป

- คฤหสถ จานวน 1,188 คน (ชาย จานวน 710 คน หญง จานวน 478 คน)

- เจาหนาท จานวน 995 รป/คน

หองเรยน จานวน 2,393 หอง

- ระดบมธยมศกษาตอนตน จานวน 1,514 หอง

- ระดบมธยมศกษาตอนปลาย จานวน 879 หอง

นกเรยน จานวน 53,030 รป

- ระดบมธยมศกษาตอนตน จานวน 39,561 รป

- มธยมศกษาปท 1 จานวน 14,300 รป



- ระดบมธยมศกษาตอนปลาย จานวน 13,469 รป




ในสวนของการดาเนนดานการบรหารจดการ และการจดการศกษาทเปนอยในปจจบนนน

ยงไมมทศทางการพฒนาทมความชดเจนในการสรางเอกภาพทางการบรหารใหกบกลมโรงเรยน อก

ทงการสรางพนธสญญาการดาเนนงาน และการจดการศกษาเพอการสรางศาสนทายาททเปนไปใน

ทศทางเดยวกน ยงไมไดมการกาหนดใหมขนอยางเปนรปธรรมมากนก จะมแตเพยงการดาเนนงาน

ตามกรอบแนวปฏบต ของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตเปนสาคญ ในขณะเดยวกนกลม

โรงเรยนไมมยทธศาสตรการพฒนาทเดนชดพอทจะเปนแนวทางการจดการศกษาในบรบทพนท

นนๆ แกโรงเรยนในสงกดใหสามารถสรางศาสนทายาท และดาเนนการเผยแผพระพทธศาสนาแก

ชมชนในพนทรบผดชอบ การมแผนยทธศาสตรจงมความจาเปนอยางยง ตอกลมโรงเรยน และ

โรงเรยนในสงกด ในการทจะปฏรประบบการบรหารจดการการจดการศกษา การเผยแผ

พระพทธศาสนาทเปนไปในทศทางเดยวกน และสอดคลองกบสภาพการณของทองถน (กองพทธ

ศาสนศกษา, หนา.19-21 )

45

หลกสตรการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

การจดการศกษาพระปรยตธรรม ในปจจบนเปนการจดการศกษาใหกบพระภกษสามเณรท

ตองการความรทงทางโลก และทางธรรมควบคกนไป โดยจดหลกสตร แบงเปน 2 หลกสตร คอ

หลกสตรมธยมศกษาตอนตน และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย

1. โครงสรางของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน มดงตอไปน

1) วชาบงคบ จานวน 78 หนวยการเรยน ไดแก วชาบงคบแกน จานวน 72 หนวย

การเรยน ดงน

(1) ภาษาไทย 12 หนวย

(2) วทยาศาสตร 9 หนวย

(3) คณตศาสตร 6 หนวย

(4) สงคมศาสตร 6 หนวย

(5) สขศกษา 3 หนวย

(6) ศาสนปฏบต 12 หนวย

2) วชาบงคบเลอก จานวน 6 หนวย ใหเลอกจากรายวชาบงคบเลอกสงคมศกษา

3) วชาเลอกเสร จานวน 18 หนวย ใหเลอกจากรายวชาในกลมวชาตางๆ ตอไปน

(1) กลมวชาภาษา คอ

- ภาษาไทย

- ภาษาตางประเทศ

(2) กลมวชาวทยาศาสตร – คณตศาสตร

- วชาวทยาศาสตร

- วชาคณตศาสตร

(3) กลมวชาสงคมศกษา

(4) กลมพฒนาบคลกภาพ

- สขศกษา

- ศาสนปฏบต

(5) กลมวชาพระปรยตธรรม

- ภาษาบาล

- ธรรมวนย

4) กจกรรม ไดแก กจกรรมตอไปน

(1) กจกรรมแนะแนวหรอกจกรรมแกปญหา จานวน 1 คาบ

(2) กจกรรมอสระ จานวน 2 คาบ

46

5) กจของสงฆ ไดแก กจทพระภกษสามเณรปฏบตเปนประจาอยในวด

2. โครงสรางของหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย มดงตอไปน

1) วชาบงคบแกน จานวน 42 หนวยการเรยน ไดแก วชาบงคบแกน จานวน 36

หนวยการเรยน ดงน

(1) ภาษาไทย 6 หนวย

(2) สงคมศาสตร 6 หนวย

(3) สขศกษา 3 หนวย

(4) ภาษาบาล 12 หนวย

(5) ธรรมวนย 6 หนวย

2) วชาบงคบเลอก จานวน 6 หนวย ใหเลอกจากรายวชาบงคบเลอกวทยาศาสตร

3) วชาเลอกเสรเลอกเรยนอยางนอย 39 หนวย ใหเลอกจากรายวชาในกลมวชา

ตางๆ ตอไปน

(1) กลมวชาภาษา

- ภาษาไทย

- ภาษาตางประเทศ

(2) กลมวชาวทยาศาสตร – คณตศาสตร

- วชาวทยาศาสตร

- วชาคณตศาสตร

(3) กลมวชาสงคมศกษา

(4) กลมพฒนาบคลกภาพ

- สขศกษา

- ศาสนปฏบต

(5) กลมวชาพระปรยตธรรม

- ภาษาบาล

- ธรรมวนย

- ศาสนศลป

(6) กจกรรม ไดแก กจกรรมตอไปน

4) กจกรรมแนะแนวหรอกจกรรมแกปญหาจานวน 2 คาบตอสปดาหภาคเรยน

5) กจของสงฆ ไดแก กจทพระภกษสามเณรปฏบตเปนประจาอยในวด

47

กลาวโดยสรปไดวา หลกสตรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษามรายละเอยดดงน

1. หลกสตรพระปรยตธรรมแผนสามญศกษา ระดบมธยมศกษาตอนตน และ

ระดบมธยม ศกษาตอนปลาย เปนการศกษาทมงใหผเรยนคนพบความสามารถ ความถนด และ

ความสนใจของตอนเอง เปนการศกษาพระปรยตธรรมขนพนฐาน โดยมงใหสามารถปรบตวเขากบ

สงคมได และ มความรทกษะในวชาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มนสยใฝหาความร ม

สขภาพดทงรางกายและจตใจ รจกบารงรกษาศาสนสมบต มความภมใจในความเปนสมณะและม

ความคดสรางสรรค

2. โครงสรางของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน เปนวชาบงคบ วชาบงคบเลอก

วชาเลอกเสร คอ ภาษาไทย วทยาศาสตร คณตศาสตร สงคมศาสตร สขศกษา และศาสนปฏบต

3. โครงสรางของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน เปนวชาบงคบ วชาบงคบเลอก

วชาเลอกเสร คอ ภาษาไทย สงคมศาสตร สขศกษา ภาษาบาล และธรรมวนย

2.5.3 นโยบายการจดการศกษาของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต พ.ศ. 2553

แผนยทธศาสตรการพฒนาการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวย

องคประกอบของทศทางยทธศาสตรการพฒนา ระบบวดผลทางยทธศาสตร และระบบปฏบตการ

ทางยทธศาสตร ดงรายละเอยด ตอไปน

1. ทศทางยทธศาสตรการพฒนาการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

วสยทศน (Vision)

วสยทศนเปนเขมทศนาทางสอนาคต เปนการพฒนาไปสอนาคตทระบบการศกษาพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จะใชเปนแนวทางในการพฒนา จงไดกาหนดวสยทศน ดงน

“สงเสรมพระพทธศาสนาใหเจรญงอกงามดวยศาสนทายาททเปยมปญญาพทธธรรม ผลกดนให

ประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาของโลกทมคณภาพ

มาตรฐาน”

พนธกจ (Mission)

พนธกจเปนกรอบ และแนวทางในการดาเนนงานตามหนาท และตามวสยทศนทไดกาหนด

ไว ซงประกอบดวยพนธกจ ดงน

1. จดการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาเพอผลตและพฒนาศาสนทายาททเปยม

ปญญาพทธธรรม

2. พฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง เปนโรงเรยนคณภาพมาตรฐานของไทยทเปน

ศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาของโลก

3. เผยแผและทานบารงพทธศาสนาใหเจรญงอกงามและรวมสรางสงคมพทธธรรมทม

ความเขมแขง

48

ประเดนยทธศาสตร (Strategic Issue)

ประเดนยทธศาสตร เปนประเดนสาคญตามพนธกจ ทจะอาศยการขบเคลอนดวยวธการ

ทางยทธศาสตรใหมการพฒนาทแตกตาง โดดเดน และกาวกระโดด ประกอบดวย ๔ ประเดน

ยทธศาสตร ดงน

1. การสรางและพฒนาผเรยนใหเปนศาสนทายาททมคณภาพ

2. การพฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง และมมาตรฐานเปนโรงเรยนคณภาพท

ย งยน

3. การเสรมสรางศกยภาพใหประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรม แผนก

สามญศกษาของโลก

4. การทานบารง เผยแผพระพทธศาสนาใหเจรญงอกงาม

เปาประสงค (Goal)

เปาประสงคเปนผลสมฤทธทเปนผลลพธของการดาเนนงานตามประเดนยทธศาสตร ท

มงหวงจะใหเกดการบรรลผลในอนาคต ประกอบดวย เปาประสงค ดงน

1. ผเรยนเปนศาสนทายาททเปยมปญญาพทธธรรมและมคณลกษณะปรยตสามญตามทพง

ประสงค

2. ระบบการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษามอตลกษณพทธธรรม และมคณภาพ

มาตรฐานเปนทยอมรบ และเชอมนของสงคม

3. ประเทศไทยเปนศนยกลางของโลกในการเรยนรและการศกษาระดบพนฐานทาง

พระพทธศาสนา

4. พระพทธศาสนามความเจรญงอกงาม สงคมเขมแขงอดมปญญาพทธธรรม

ผลผลตของแผนยทธศาสตร (Strategic Plan output)

ผลผลตเปนผลสมฤทธทเปนผลผลตโดยตรงจากการใชทรพยากรเพอการขบเคลอนแผน

ยทธศาสตร ประกอบดวยผลผลต ดงน

1. ผจบการศกษามธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลายเพมขนทงปรมาณและ

คณภาพ

2. มผเรยนทสอบผานหลกสตรนกธรรม-บาลมากขน

3. โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษามการจดการศกษาทไดคณภาพ มาตรฐาน

4. มโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษานานาชาต ตนแบบ

5. มผจบการศกษาทดารงอยในบรรพชตมากขน

6. มชมชนพทธธรรมทเขมแขงทวทงประเทศ และเพมขนอยางตอเนอง

49

ทศทางของแผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรงปจจบน (2552-2559)

มจดเนน ทสาคญ 6 ประเดนคอ

1. การพฒนาคน จะเนนการพฒนาใหเปนคนเกง ด มความสข มความภมใจในความเปน

ไทยรวมทงมความศรทธาเชอมนในระบอบประชาธปไตยฯ รงเกยจการทจรต ตอตานการซอสทธ

ขายเสยง

2. การพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา จะมงเนนในเรองการพฒนาคร เพอ

นาไปสการยกระดบคณภาพการศกษา

3. การพฒนาสงคมและสงแวดลอมใหสงคมไทยเปนสงคมแหงคณธรรมจรยธรรม

สงเสรมการเรยนรตลอดชวต

4. การพฒนากาลงคนใหสอดคลองกบความตองการของผใช ภาคอตสาหกรรมบรการ

ภาคเศรษฐกจและสงคมตางๆ โดยมการกาหนดกรอบมาตรฐานคณวฒวชาชพใหเกดขนอยางเปน

รปธรรม

5. การมสวนรวม ทงในสวนของภาครฐ เอกชน หนวยงานองคกรปกครองสวนทองถน

และสถาบนอนๆ ทเกยวของ เชน สถาบนศาสนา สถาบนครอบครว เปนตน

6. การเตรยมประเทศไทยใหเดนหนาไปสความพรอมในการสรางประชาคมอาเซยน โดย

อยางนอยทสดทจะตองทาในเวลานคอ ควรจะตองมการเรงรดกาหนดกรอบมาตรฐานคณวฒ

การศกษาในระดบตางๆ ซงในขณะนระดบอดมศกษาไดจดทาและประกาศใชแลวคอ TQF (Thai

Qualifications Framework) และตองไปเนนระดบอาชวศกษาตอไปดวย ขณะเดยวกนตองมการ

ผลกดนใหกลมประเทศอาเซยนม TQF กลางเกดขนดวยบทบาทสาคญของโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา คอการปฏรประบบการศกษาทมคณภาพ มาตรฐาน และการรวมสรางสงคมอดม

ปญญาธรรมทมความย งยน ซงการมแผนยทธศาสตรทชดเจน จะเปนการเพมประสทธภาพใหกบ

การดาเนนงาน

2.5.4 ปญหาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

สภาพการณของการจดการศกษาและคณภาพการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษาในปจจบน ระบบการจดการศกษาของคณะสงฆยงไมชดเจนเทาทควร ทงนนอกจาก

สภาการศกษาของคณะสงฆ อนเปนองคกรหลกทควบคมสงเสรมการจดการศกษาของสงฆโดยตรง

แลว ในการจดการศกษาจะขนอยกบการบรหารหรอการปกครองของคณะสงฆ เจาอาวาสจะม

อานาจในการดาเนนการทงปวงของแตละวด ทาใหเกดปญหาวา หากเจาสานกเรยนรปใดมไดใฝใจ

ทางการศกษา โดยสนใจทางดานการปกครองศาสนสมบตหรออนๆ คณภาพการศกษาของสงฆกจะ

ดอยลงไป

50

สาหรบปญหาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาจาแนกไดดงน

1. ทางดานวชาการ ทยงประสบอยกคอ ตาราเรยนสาหรบพระภษสงฆยงมไมเพยงพอ แต

ละสถานศกษายงขาดแคลนหนงสอทใชเรยน โดยทวไปจะมเกบไวในหองสมดของวด แลว

พระภกษสามเณร เขาไปหยบยมเพอใชเรยน เรยนจบแลวจงนามาคน การขาดแคลนตาราเรยนนเปน

ปญหาสาคญยง

สาหรบอปกรณการเรยนการสอน เทคโนโลยทางการศกษาใหมๆ และนวตกรรมในการ

เรยนการสอน นบเปนจดออนสาคญของศาสนาศกษา ทงนเนองจากขาดแคลนความรทงในการ

ผลตการใช ตลอดจนการวดและประเมนผล สวนใหญยงเนนความรจากตาราและการทองจา

ขอสอบ มใชการแตงข นใหม เพอวดความรในดานตางๆ เชน ดานความจา ความร การนาไป

ประยกตใช แตจะสมจากเรองหรอหนาใดหนาหนงหรอตอนหนงตอนใดของหนงสอมาออก

ขอสอบทาใหพฒนาการดานความคดไมไดรบการสงเสรมเทาทควร ผลผลตดานวชาการ ปญหาท

เกดขนนอกจากปญหาทางดานคณภาพ อนไดแก ผทจบการศกษาของสงฆมกจะมโลกทศนทไม

กวางขวางเทาทควร จากเดมซงอยในระบบการดารงชวตทแคบอยแลวการศกษายงไมสามารถเปด

กวางไดเตมทการวดผลจากการจาจงมไดพฒนาทกษะทางความคดแตประการใด

2. ทางดานบคคล ครผสอนมนอย ปจจบนครผสอนมอยนอยมาก และยงเปนผเรยนผสอน

ควบคกนไป คอ เรยนในชนเปรยญสงในขณะททาหนาทสอนพระภกษ สามเณรในระดบชนเปรยบ

ตากวา นอกจากนครผสอนสวนใหญมกจะอยในกรงเทพมหานคร หรอเมองใหญ ความเจรญ

ทางดานศาสนศกษาในหวเมองเลกๆจงไมอาจเจรญกาวหนาไดอยางเตมท(กมล รอดคลาย,หนา 39.)

3. ทางดานธรการและการเงน ยงประสบปญหาในการหาบคลากรทมคณสมบตในการใช

ภาษาไทยด เชน การสะกดตวการนด วรรคตอน แมนยาศพท และคาแปลในพจนานกรมนอกจากน

ยงตองประกอบดวยคณสมบตเฉพาะตว คอ มความละเอยดรอบคอบ สขมและรวดเรว

4. ทางดานอาคารสถานท สาหรบการศกษาของสงฆสวนใหญอาศยโบสถ วหารหรอ

อาคารเรยนของโรงเรยนประถมศกษาและมธยมศกษาทตงอยในวด มเพยงบางวดเทานนทมอาคาร

เรยนแนนอน งบประมาณเพอการนกไมมโดยตรง แตมกจะแบงไปกบการบรณะวดและพฒนาวด

5. ทางดานการบรหารกจการนกเรยน คอ ผบรหารยงขาดความรความเขาใจในหลกการ

จดการ และดาเนนการทเกยวของกบนกเรยน ผสอนขาดความรความชานาญ ไมมเวลาทมเทให

นกเรยน และไมมความมนใจในความรความสามารถของตนทจะคอยชวยเหลอนกเรยน

6. ทางดานการสรางความสมพนธกบชมชน โรงเรยนมธยมศกษาสวนใหญมปญหา

ทรพยากรไมเพยงพอ ขาดแคลนบคลากรท มความรโดยเฉพาะบคคลท เหมาะสมในการ

ประชาสมพนธ และการใหบรหารแกชมชน

51

7. ดานงบประมาณ(กมล รอดคลาย,หนา 40) ในภาครฐนอกจากการอปถมภดานอนๆ

และการจดตงกรมศาสนา เพอทาหนาทสานกงานเลขาธการมหาเถรสมาคมแลว การใหงบประมาณ

ยงเปนแนวทางหนงในการใหการสนบสนน โดยมหาเถรสมาคมจดงบประมาณศาสนสมบตกลาง

มาสมบทดวย แตปรากฏวางบประมาณทไดรบนอยมาก เมอเทยบกบกจการศกษาทางโลก ในขณะ

ทงบประมาณสวนใหญกลบเนนไปทงานดานบรณะและพฒนา อนเปนงานดานวตถ แมวางาน

บางสวนจะเกยวของกบการศาสนศกษา กมไดเกยวของโดยตรง และงบประมาณใชในการอดหนน

แมกองธรรม สนามหลวง เพอการสอบธรรมสนามหลวง อดหนนแมกองบาล สนามหลวงเพอการ

สอบบาลสนามหลวง อดหนนการสงครไปสอนในสวนภมภาค อดหนนมหาวทยาลยสงฆอดหนน

ครสอนโรงเรยนพระปรยตธรรม อดหนนคานตยภต เลขานการแมกองธรรม สนามหลวง แมกอง

บาล สนามหลวง และอดหนนโรงเรยนพระสงฆาธการจะเหนไดวามไดลงไปถงสถานศกษาใน

จงหวดตางๆโดยตรง

ผวจยไดสรปแนวคดการกาหนดภารกจปญหาการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม

ดงน

1. ทางดานวชาการ ตาราเรยนสาหรบพระภกษสงฆมไมเพยงพอ แตละสถานศกษายงขาด

แคลนหนงสอ โดยทวไปมเกบไวในหองสมดของวดแลวพระภกษสามเณรเขาไปหยบยมเพอใช

เรยนเรยนจบแลวจงนามาคน

2. ทางดานบคคล ครผสอนมนอย และยงเปนผเรยนผสอนควบคกนไป

3. ทางดานธรการและการเงน ยงประสบปญหาในการหาบคลากรทมคณสมบตตาม

ตองการ

4. ทางดานอาคารสถานท สาหรบการศกษาของสงฆมกไมแนนอน สวนใหญอาศยโบสถ

วหารหรออาคารเรยนของโรงเรยนประถมศกษาและมธยมศกษาทตงอยในวด

5. ทางดานการบรหารกจการนกเรยน คอ ผบรหารยงขาดความรความเขาใจในหลกการ

จดการ และดาเนนการทเกยวของกบนกเรยน ผสอนขาดความรความชานาญ ไมมเวลาทมเทให

นกเรยน

6. ทางดานการสรางความสมพนธกบชมชน โรงเรยนมธยมศกษาสวนใหญมปญหา

ทรพยากรไม เพยงพอขาดแคลนบคลากรทมความรโดยเฉพาะบคคลทเหมาะสมในการ

ประชาสมพนธ

7. ดานงบประมาณ ในภาครฐนอกจากการอปถมภดานอนๆ และการจดตงกรมศาสนา เพอ

ทาหนาทสานกงานเลขาธการมหาเถรสมาคมแลว การใหงบประมาณยงเปนแนวทางหนงในการให

การสนบสนนและจากการสารวจผบรหารโรงเรยน และบคลากรจานวน 1,525 กลมตวอยางดาน

52

ความคดเหนตอประสทธภาพในการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาท

เปนอยในปจจบนนน มประเดนทตองมการดาเนนการปรบปรง แกไขอยางเรงดวนดงตอไปน

1. ระบบการบรหารจดการยงไมเขมแขง ผบรหารยงไมไดเปนนกจดการศกษามออาชพ

อกทงยดตดกบระบบปจเจกบคคล เชน เจาอาวาส ผจดการโรงเรยน เปนตน ทาใหการดาเนนงานยง

ไมเปนระบบมากนก และจะทาใหเกดชองวางในการพฒนาในระยะยาว

2. บคลากรยงขาดความชานาญในวชาทสอน อกทงการพฒนาบคลากรยงไมตอเนอง ไม

ทวถง ขวญกาลงใจในการปฏบตงาน และความมนคงในวชาชพยงมนอย

3. ไมมระบบการนเทศตดตามผลการดาเนนงานของโรงเรยนทมมาตรฐานพอทจะเปน

กลไกสาคญในการผลกดนนโยบายสการปฏบต

4. ขาดระบบการประชาสมพนธ และการตลาดเชงรกทาใหภาพลกษณของโรงเรยนพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ถกมองวาเปนการจดการศกษาแกเดกทขาดโอกาส เดกทมคณภาพตา

หรอเดกทมปญหาทางสงคม ซงประเดนนมผลโดยตรงตอภาพลกษณ และความนาเชอถอใน

คณภาพของศาสนทายาททผลตขนมา (แมในความเปนจรงแลวคณภาพของผเรยนจะตากตาม แตไม

ควรถอเปนขอจากด ควรเนนการประชาสมพนธเชงกลยทธเพอสรางทศนคตใหม)

5. ทมาของรายไดยงมาจากการอดหนนเปนสาคญ โรงเรยนขาดมาตรการทชดเจนในการ

พฒนาโรงเรยนใหมความเขมแขง และพงตนเองได

6. ผลการประเมนคณภาพของการจดการศกษาในระบบการประกนคณภาพ ยงมโรงเรยน

ไมนอยรอยละ ๓๐ ทยงไมไดตามเกณฑทกาหนดไว และยงไมมมาตรการเชงรกใดๆ ในการจดการ

7. ขาดยทธศาสตร และแนวทางในการพฒนาระบบการจดการศกษาทงในระยะสน ระยะ

กลาง และระยะยาว อกทงการบรณาการกบทกภาพสวนเพอการสรางความเขมแขงทางการศกษา

และการเผยแผพระพทธศาสนายงไมมความชดเจนมากนก

8. การดแลคณภาพชวตแกผเรยนขณะเรยน ยงขาดมาตรฐานทเปนบรรทดฐานเดยวกน

9. อตราสวนของผเรยนทจบนกธรรมมนอยซงไมสอดคลองกบปรชญาของโรงเรยนทเนน

การสรางศาสนทายาท

10. ระบบการเผยแผพระพทธศาสนาเปนการดาเนนการแบบตงรบ ยงไมไดมงเนนแบบ

เชงรกไปทชมชน

11. หลกสตรการเรยนการสอนขาดความเปนอตลกษณของปรยตสามญ องกบการศกษา

ทางโลกมากเกนไป ทาใหเปนภาระแกผเรยนในการพฒนาตนเองทสมบรณทงทางโลก และทาง

ธรรม (วยของผเรยนคอวยเยาวชนซงยงไมมสามญสานกตอตนเองในการเปนศาสนทายาท)

53

12. อตราการเรยนตอดานสามญของผเรยน การลาออกระหวางภาคเรยนมสง และขาด

มาตรการในการสงเสรม จงใจ และสรางทศนคตใหมแกผเรยนในการครองตนเปนเพศบรรพชต

เพอการเปนศาสนทายาททด

13. ไมมกลยทธทชดเจนในการเสรมสรางเอกภาพทางการบรหาร และการจดการศกษาทม

ความเขมแขงเชงคณภาพทเปนทประจกษแกสงคมชาวพทธทงในประเทศ และตางประเทศ

14. ระบบการบรหารจดการบคลากร ตงแตกระบวนการสรรหา วาจาง แตงตง การ

พจารณาความดความชอบ การเลอนขน เลอนตาแหนง ยงไมไดมาตรฐานการบรหารบคคล

15. ยงมระเบยบปฏบต กฏหมาย หลายประการทยงไมเออตอการพฒนาระบบการศกษา

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

16. ระบบฐานขอมลเทคโนโลยสารสนเทศความพรอมของอปกรณประกอบการเรยนการ

สอนยงไมมประสทธภาพ

17. ผลงานทางวชาการ งานวจยเพอการพฒนาระบบการศกษายงมนอยทาใหขาดหลกฐาน

เชงประจกษ ในการพฒนาโรงเรยนเปนตนประเดนตางๆ เหลานลวนแลวแตเปนความทาทายทาง

ยทธศาสตรทงสน ซงเมอเปรยบเทยบกบคณภาพ และความคาดหวงในอนาคตทควรจะเปนไปของ

ระบบการบรหารจดการ และการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ถอ

ไดวาจาเปนตองมยทธศาสตรการพฒนาแบบกาวกระโดดจงจะยงคงไวซงประสทธภาพทพง

ประสงค ในการจดการศกษาทเปนความจาเปนในการปฏบตหนาทเพอการสรางศาสนทายาททม

คณภาพ และสรางสงคมใหอดมปญญาธรรม

รายงานผลการประกนคณภาพการศกษา

ผลการประเมนคณภาพภายนอก รอบสอง (พ.ศ.2549-2552) มโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา ไดรบการประเมนแลว 391 แหง สรปผลการประเมน ดงน

1. โรงเรยนทไดรบการรบรองคณภาพมาตรฐาน 209 แหง (รอยละ53.45)

2. โรงเรยนทไมไดรบการรบรองคณภาพมาตรฐาน 182 แหง (รอยละ 46.55)

3. ระดบคณภาพผลการประเมนภายนอก

1.) ระดบดมาก 12 แหง (รอยละ 3.07 )

2.) ระดบด 248 แหง (รอยละ 63.43 )

3.) ระดบพอใช 125 แหง (รอยละ 31.97 )

4.) ระดบปรบปรง 6 แหง (รอยละ 1.53 )

เมอพจารณาคาเฉลยรายมาตรฐานของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทไดรบ

การประเมนคณภาพภายนอกรอบทสอง พบวามาตรฐานทมคาเฉลยของผลการประเมนอยในระดบ

ตาทสดไดแก

54

มาตรฐานท 5 ผเรยนมความรและทกษะทจาเปนตามหลกสตร (2.12) ลาดบตอมาคอ

มาตรฐานท 9 ครมความสามารถในการจดการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพและเนนผเรยน

เปนสาคญ (2.45) และมาตรฐานท 4 ผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห ม

วจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน (2.49)จากการรวมอภปรายกนอยาง

กวางขวางถงปญหา/อปสรรค ททาใหบางมาตรฐานมคาเฉลยของผลการประเมนอยในระดบตา คอ

1. การสอบ O-net ของทกปทผานมามกจะสอบตรงกนกบการสอบบาลสนามหลวงของ

คณะสงฆทาใหโรงเรยนตองนานกเรยนไปสอบบาลสนามหลวง

2. สถานศกษา/นกเรยน ไมใหความสาคญกบการสอบ O-net ทาใหผลสมฤทธในการสอบ

อยในระดบตา

3. สถานภาพครและบคลากรทไมมความมนคงทาใหมการเขา-ออกบอยของครและ

บคลากรสงผลกระทบตอการทางานทไมตอเนอง

4. ผประเมนภายนอกบางคนไมเขาใจบรบทของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาทาใหผลการประเมนไมเปนมาตรฐานเดยวกน

ขอเสนอแนะเชงนโยบายตอตนสงกด

1. คดเลอกสถานศกษาทมคณภาพระดบดขนไป เพอประชาสมพนธ ยกยอง และเผยแพร

ผลการดาเนนงานเปนตนแบบใหแกสถานศกษาอน ๆ

2. ประสานการทดสอบภาษาบาล และการทดสอบO-netใหมชวงเวลาตางกนเพอใหผเรยน

มโอกาสเตรยมตวเขารบการทดสอบทงสองประเภท

3. กาหนดเปนนโยบายใหสถานศกษาทกแหงตองใหผ เ รยนเขารบการทดสอบวด

ผลสมฤทธทางการเรยนระดบชาต(O-net)และใชเปนเกณฑหนงในการพจารณาจบการศกษาตาม

หลกสตรสถานศกษาขนพนฐาน

4. พฒนามาตรฐานการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา เพอใหมแนวทางในการ

ดาเนนงานพฒนาคณภาพมาตรฐานภายในใหเหมาะสมกบนโยบาย จดเนนและคณลกษณะเฉพาะ

ของการจดการศกษาประเภทน

5. กาหนดนโยบายและแผนพฒนาสถานศกษาระยะยาวใหชดเจน เพอการพฒนาคณภาพ

การศกษาอยางตอเนอง

6. สงเสรม พฒนา และเผยแพรความรใหสถานศกษา ใหผบรหารสถานศกษาให

ความสาคญกบพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาใหเปนสวนหนงของการ

บรหารเพอเสรมสรางความเขมแขงในการพฒนาคณภาพมาตรฐานทตอเนองและย งยน

55

7. สงเสรมสนบสนนใหกลมสถานศกษาในทกภมภาค มบทบาทสาคญในการพฒนาและ

ประเมนคณภาพภายในโดยนาผลการประเมนคณภาพภายในและผลการประเมนคณภาพภายนอก

มาใชในการวางแผนการพฒนาคณภาพสถานศกษาในแตละภมภาคในระดบกลมโรงเรยน

8. สงเสรมใหกลมสถานศกษามบทบาทในการคดสรรครผมความรความสามารถ และ

สามารถปฏบตงานไดเตมเวลาเขามาเปนครผสอนในสถานศกษา ใหการยกยอง และเผยแพรผลงาน

ของครทมผลงานการจดการเรยนการสอนดเดนในแตละภมภาค

การวเคราะหศกยภาพในการพฒนาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

การประเมนศกยภาพทางยทธศาสตร (SWOT Analysis) ประกอบดวยการประเมน จดแขง

จดออน โอกาส อปสรรคของการพฒนาของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาทมตอการ

ดาเนนงานใหเปาประสงคบรรลผลสมฤทธซงจากการประเมนศกยภาพประกอบดวย

จดแขง (Strength)

การประเมนศกยภาพทางยทธศาสตรดานจดแขงเปนการประเมนจดเดนหรอจดแขง ภายใน

ของการดาเนนการใหภารกจขององคกรบรรลผลสมฤทธ ซงจากการวเคราะหจดแขงพบวามดงน

ดานบคลากร

1. พระสงฆสามเณรมคณธรรม จรยธรรม มภาวะผนาดานคณธรรม และเปนทศรทธาของ

ประชาชนทวไป

2. นโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต มความชดเจนในการมงมน สงเสรม

และพฒนาการศกษาในระดบพนฐานทควบคกบการศกษาธรรม –บาล

ดานการเงน

1. มงบประมาณจากหลากหลายทางทงจากงบประมาณอดหนนการศกษา งบประมาณ

สนบสนนจากวด เปนตน

ดานการบรหารจดการ

1. มสภาพแวดลอมทเออตอการเปนแหลงเรยนร และ การปฏบตธรรมตามหลก

พระพทธศาสนา

2. มโครงสราง การบรหารจดการชดเจนเปนระบบ

3. โรงเรยนเปนศนยกลางการเรยนรของชมชน

ดานวสด อปกรณ หลกสตร และเทคโนโลย

1. สอการสอน มความพอเพยงตอการบรการทางการศกษาแกผเรยน

จดออน (Weakness)

การประเมนศกยภาพทางยทธศาสตร ดานจดออนเปนการประเมนจดดอยภายในของการ

ดาเนนการใหภารกจขององคกรไมบรรลผลสมฤทธ ซงจากการวเคราะหจดออนพบวามดงน

56

ดานบคลากร (Man)

1. ผเรยนเปนผขาดโอกาสทางการศกษา มความแตกตางทางสงคมและเศรษฐกจ มพน

ฐานความรของผเรยนมความแตกตาง และผเรยนมการศกษาทง ๓ แผนกคอ แผนกธรรม แผนกบาล

และแผนกสามญศกษา ทาใหเกดความลาทางการศกษา ผเรยนหางไกลครอบครว

2. ผบรหารมความร และทกษะ ไมเพยงพอตอการบรหารจดการเทาทนการเปลยนแปลง

และผบรหารมภาระงานอนมากทาใหไมมเวลาในการบรหารจดการเพยงพอ

3. ครขาดความมนคง และความกาวหนาทางดานวชาชพ ขวญและกาลงใจ ไมไดรบ

สวสดการ การสงเคราะห รายได และสวสดการทเหมาะสมตอคณวฒ และไมไดรบการพฒนาใหม

ความรความสามารถในการจดกระบวนการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนศนยกลางอยางเหมาะสม

และเทาเทยม มการเปลยนแปลงทาใหเกดภาวะสมองไหลไปหนวยงานอนทมนคงกวาเดม

4. ระบบการบรหารและการพฒนาบคลากรยงไมเปนระบบมทศทางในการจดการทชดเจน

ดานการเงน (Money)

1. มงบประมาณไมเพยงพอ ไมสอดคลอง ไมเหมาะสม กบภาระงานและรปแบบการ

จดการเรยนการสอน

2. ขาดระบบการบรหารจดการ การเงน การบญชทไดมาตรฐาน เปนธรรมาภบาล และไมม

แผนงานทชดเจนในการบรหารจดการระบบการเงนของโรงเรยน

3. มสอวสดอปกรณ อาคารสถานทไมเพยงพอไมเออตอการจดการศกษา และไมเออตอ

การจดการเรยนการสอน

ดานการบรหารจดการ (Management)

1. ไมมแผนงานในการบรหารจดการและพฒนาคณภาพตามมาตรฐานการศกษาอยาง

ชดเจน

2. การถายทอดและสอสารยงไมทวถง

3. องคกรขาดการนเทศตดตามและประเมนผลจากหนวยงานตนสงกด

4. ขาดการนาขอมลมาศกษา วเคราะหเพอวางแผนการพฒนาคณภาพการศกษาอยางจรงจง

5. ขาดการมสวนรวมในการบรหารจดการ และการจดการศกษาจากภาคสวนภายนอก

6. สภาพแวดลอมของโรงเรยนขาดการสรางบรรยากาศทางวชาการ

7. การศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ยงเนนอยในสวนของปรยต คอ ภาคของ

ความรยงไมมการเชอมตอความรเขาสภาคของการปฏบต เพอใหเกดปญญาตามหลกพทธธรรม

8. ระบบสวสดการแกผเรยนขาดการบรหารจดการทมประสทธภาพ

9. ไมม พรบ.การศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

10. ไมมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา

57

11. ระบบการบรการวชาการ การเผยแผพระพทธศาสนายงไมเปนระบบ

ดานวสด อปกรณ หลกสตร เทคโนโลย ( Material)

1. หลกสตรทใช เปนการนาของการศกษาขนพนฐานมาใช ซงไมมความสอดคลองกบ

บรบทของปรยตสามญ และการพฒนาผเรยน

2. เทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารจดการ และการจดการศกษายงไมมความทนสมย

ระบบฐานขอมลยงไมมประสทธภาพ

3. การเขาถงเทคโนโลยยงไมทวถง

โอกาส (Opportunity)

การประเมนศกยภาพทางยทธศาสตรดานโอกาส เปนการประเมนปจจยภายนอกทสงเสรม

ใหการดาเนนการใหภารกจขององคกรบรรลผลสมฤทธ ซงจากการวเคราะหโอกาสพบวามดงน

1. แผนเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๐ เนนการสรางชมชนอดมปญญา และมง

สรางสงคมคณธรรม

2. วดเปนศนยกลางการประกอบศาสนกจ ประเพณ วฒนธรรมทองถน

3. นโยบายใหทกโรงเรยนผานเกณฑมาตรฐานการศกษา

4. ภาครฐใหการสนบสนนโครงการเรยนฟร ๑๕ ป อยางมคณภาพ

5. โครงสรางการบงคบบญชาขนตรงตอนายกรฐมนตร

6. ไดรบงบประมาณสนบสนนจากภาครฐและสงคมเพมขน

7. ไดรบการศกษาจากแหลงเรยนรตางๆ มากขนสงผลตอประสทธภาพการจดการศกษา

8. มชองทางในการเผยแผและประชาสมพนธการจดการศกษาเพมมากขนสามารถนา

ขอมลสารสนเทศ มาบรหารจดการอยางมประสทธภาพและมคณภาพ

9. สงคมมสวนรวมในการจดการศกษาและสงคมไทยมคานยมในการทาบญตอพระสงฆ

10. นโยบายรฐบาลมงสงเสรมการปรบปรงองคกร และกลไกทรบผดชอบดานศาสนา

เพอใหการบรหารจดการสงเสรมทานบารงพทธศาสนามความเปนเอกภาพและประสทธภาพ

รวมทงสงเสรมความเขาใจอนดและสมานฉนทระหวางศาสนกชนของทกศาสนาเพอนาหลกธรรม

ของศาสนามาใชในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม และสรางแรงจงใจใหประชาชนใชหลกธรรม

ในการดารงชวตมากขน

อปสรรค (Threat)

การประเมนศกยภาพทางยทธศาสตรดานอปสรรคเปนการประเมนปจจยภายนอกทคกคาม

ตอการดาเนนการใหภารกจขององคกรไมบรรลผลสมฤทธ จากการวเคราะหอปสรรคพบวาดงน

1. กลไกการขบเคลอนและสนบสนนของหนวยงานระดบนโยบายดาเนนงานไมเกด

ประสทธภาพ

58

2. ปจจยนาเขาเปนไปตามภาวะของเศรษฐกจสงผลตอจานวนผเรยนและงบประมาณ

3. ผเรยนขาดวฒภาวะในการเลอกบรโภคเทคโนโลยอยางเหมาะสม

4. ปจจยทางสงคมมความเสยงในการดารงสมณเพศ และแรงจงใจตอการเรยนมมากขน

ซงจากการประเมนศกยภาพทางการพฒนาตามภารกจของโรงเรยน จะไดนาผลทไดไปใชในการ

จดทาแผนยทธศาสตร และแผนปฏบตการตอไป

กลมโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท1 ในเขตกรงเทพมหานคร นครปฐม และ

ปทมธาน

กระทรวงศกษาธการ ไดมระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยระเบยบโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษาตอนตน พ.ศ. 2534 และระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยระเบยบ

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาตอนปลาย พ.ศ. 2535 โดยใหอยในความควบคมดแล

ของกรมการศาสนา เพอจดการศกษาใหแกเยาวชนทบวชเรยนในพระพทธศาสนา ทาใหคณะสงฆ

ไดดาเนนการดานการศกษามากขน กรมการศาสนาจงไดจดตงกลมโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนก

สามญศกษาขนตามภาคตาง ๆ เพอแบงเบาภาระและชวยควบคมดแลกนเอง โดยมพระสงฆเปนผ

ควบคมดแลกนเอง และตอมาปพ.ศ.2546ไดมการแบงสวนราชการแผนดน แยกกรมการศาสนา

กระทรวงศกษาธการออกเปน 2 สวน คอกรมการศาสนา และสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

โดยใหกรมการศาสนาสงกดกระทรวงศกษาธการสวนสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตสงกด

สานกนายก รฐมนตร

ป พ.ศ. 2548 มโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาไดรบอนญาตจดตงขนมากกวา

300 โรงเรยน สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต จงไดแบงเขตกลมโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษาใหมเปน 14 กลม แตละกลมมประธานกลมเปนผควบคมดแลตามพนทนน ๆ

ปจจบนปพ.ศ.2554-2556 ในสวนโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษากลมท1 ตงอย

ในพนทจงหวดกรงเทพมหานคร นครปฐม และปทมธาน รวมทงสน 16 โรงเรยนดวยกน

2.7 เอกสารและงานวจยทเกยงของ

2.4.1 งานวจยภายในประเทศ

กองพทธศาสนศกษา, (2553,บทสรป) ไดวจยพบวา โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษามประเดนทตองไดรบการพฒนาทสาคญอยหลาย ๆ ประเดน ไมวาจะเปนในดานคณภาพและ

มาตรฐานในการจดการศกษา ในปจจบนของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทยงไม

เปนทยอมรบจากสงคมในวงกวาง ความไมชดเจนในอตลกษณของการจดการศกษาทสอดคลองกบ

บรบททควรจะเปนอยางแทจรงประสทธภาพของระบบการดาเนนการดานการบรหารจดการ และ

การจดการศกษาทยงไมมทศทางการพฒนา และขาดความชดเจนในการสรางเอกภาพการบรหาร

59

ใหกบกลมโรงเรยน และสานกงานพระพทธศาสนาจงหวด นอกจากนนยงพบวา การสรางพนธ

สญญาการดาเนนงาน และการจดการศกษาเพอการสรางศาสนทายาททเปนไปในทศทางเดยวกน

ยงไมไดมการกาหนดใหมขนอยางเปนรปธรรมมากนก จะมเพยงการดาเนนงานตามกรอบแนว

ปฏบต ของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตเปนสาคญ อกทงโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา ไมมยทธศาสตรการพฒนาทเดนชดพอ ทจะเปนแนวทางของการจดการศกษาใน

บรบทพนทนนๆ เพอสรางศาสนทายาท และดาเนนการเผยแผพระพทธศาสนาแกชมชน ในพนท

อยางมประสทธภาพ

กมลวรรณ รอดจาย (2552 ,บทสรป) การวจยเรอง การวเคราะหปจจยทสงผลตอ

ประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลก มผลการวจย พบวา ปจจยทสงผลตอประสทธภาพโรงเรยนขนาด

เลกทศกษาขน ประกอบดวย 8 ตวแปร ไดแก ภาวะผนาของผบรหาร สมรรถนะของครและ

บคลากรทางการศกษา การบรหารจดการ การจดการเรยนร การจดสภาพแวดลอมเพอการเรยนร

การมสวนรวมของชมชน การนานโยบายสการปฏบต และประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลก โดยวด

จากตวแปรสงเกตได 33 ตว ทงน ปจจยทสงผลตอประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลกทศกษาข น

ดงกลาว มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ สามารถอธบายความแปรปรวนของ

ประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลกไดรอยละ 74 โดยปจจยดานสมรรถนะของครและบคลากรทางการ

ศกษามอทธพลทางตรงตอประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลกสงทสด รองลงมา คอ ปจจยดานการ

จดการเรยนร ในขณะท ปจจยดานการนานโยบายสการปฏบตมอทธพลทางออมตอประสทธภาพ

โรงเรยนขนาดเลก โดยสงผานปจจยดานการบรหารจดการและปจจยดานการจดการเรยนร

นอกจากน ปจจยดานสมรรถนะของครและบคลากรทางการศกษามอทธพลรวมตอประสทธภาพ

โรงเรยนขนาดเลกสงสด

ญาณศา บญจตร (2552 ,บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง การวเคราะหปจจยทสงผลตอ

ประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา ผลการวจยสรปไดดงน

1. องคประกอบและตวชวดประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา

ประกอบดวย 4 องคประกอบ 31 ตวชวด 2. ประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษาอยในระดบมาก และเมอพจารณา

รายดานพบวาม 3 ดานอยในระดบมาก โดยดานกระบวนการภายในมประสทธผลสงสด รองลงมา

คอดานผรบบรการ และดานการเงน ตามลาดบ สวนดานการเรยนรและการพฒนา อยในระดบปาน

กลาง 3. ปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ 0.05 ม 8 ปจจย ไดแก สภาพแวดลอมภายนอก นโยบายการบรหารและการปฏบต

60

โครงสรางองคการ คณภาพบคลากร ลกษณะงาน ลกษณะผรบบรการ เทคโนโลย และวฒนธรรม

องคการ รวมกนอธบายประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษาไดรอยละ 88.00

พระมหาจาเรญ ประการะโพธ (2536,บทคดยอ)ไดศกษาการดาเนนงานโรงเรยนพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษา จงหวดขอนแกน โดยมจดมงหมายเพอศกษาเปรยบเทยบการดาเนนงาน

และปญหาการดาเนนงานโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาจงหวดขอนแกน ผลการศกษา

พบวา 1. การดาเนนงานโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา จงหวดขอนแกน ท ง

โดยรวมและรายดานอยในระดบปานกลางทกดาน เรยงตามลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ

ดานงานวชาการ ดานงานธรการ ดานงานปกครองนกเรยน ดานงานอาคารสถานท ดานการบรหาร

ทวไป ดานงานโรงเรยนกบชมชนและดานงานบรหาร ทงโดยสวนรวมและรายดานเชนเดยวกนทก

ตวแปร

2. ผบรหาร ครผสอนทเปนพระภกษ ครผสอนทเปนฆราวาส โรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา จงหวดขอนแกน มความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานโรงเรยนไมแตกตางกน

ทงโดยสวนรวมและเปนรายดาน

3. การดาเนนงานโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา จงหวดขอนแกน มปญหา

ดานการบรการทวไปเกยวกบการจดองคกรในโรงเรยนไมชดเจน การบรหารการเงนยงยากซบซอน

บคลากรไมเขาใจระเบยบปฏบต การสอสารตางๆ ไมสะดวกและทนสมย งบประมาณมนอย

บคลากรขาดความร ขาดประสบการณ ดานงานวชาการ ไมมการวางแผนงานวชาการทเปนระบบ

และชดเจนไวลวงหนา ไมมบคลากรทมความรโดยตรงชวยงานสงเสรมและพฒนาดานวชาการดาน

งานธรการ ขอบขายการวางแผนงานธรการไมชดเจน ดานงานปกครองนกเรยนไมมแผนงาน

ปกครองนกเรยนทชดเจน ไมมบคคลทรบผดชอบงาน โดยเฉพาะดานงานบรหาร มขอบขายท

กาหนดไวตามแผนมากเกนไปไมสามารถปฏบตตามไดทงหมด การบรการดานโสตทศนปกรณไม

เพยงพอทจะชวยบรหารแกชมชนในดานตางๆ ใหทวถง ดานงานอาคารสถานท ไมสามารถทาได

ตามเปาหมายทกาหนดของโรงเรยน อาคารเรยน หองเรยน ตลอดจนหองพเศษตางๆ ไมเพยงพอ

บรเวณคบแคบ งบประมาณสาหรบงานดานนมจากด

ณฐกานต รกนาค,และคณะ (2552 ,บทคดยอ)เรอง การพฒนารปแบบการเรยนการสอน

ตามแนวคดการถายโยงการเรยนร ผลการวจยพบวา 1. รปแบบการเรยนการสอนทพฒนาข น

ประกอบดวยขนตอน 4 ขนตอน ไดแก 1) ขนการสรางประสบการณการเรยนร 2) ขนการฝก

ปฏบตการใชความร 3) ขนการถายโยงการเรยนร 4) ขนสะทอนความคด 2. รปแบบการเรยนการ

สอนทพฒนาขนมประสทธภาพ สามารถพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรดานการ

แกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยง 2.1) ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรดานการ

แกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยง หลงเรยนของนกเรยนกลมทดลองสงกวากอนเรยนอยาง

61

มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.2) ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรดานการแกปญหา การ

ใหเหตผล และการเชอมโยง หลงเรยนของนกเรยนกลมทดลองสงกวากลมควบคมอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05 2.3) ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพพบวา นกเรยนกลมทดลองมการพฒนา

ทกษะ และกระบวนการทางคณตศาสตรดานการแกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยงอยาง

ชดเจน นกเรยนคอยๆเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนร ในทางทดขน สามารถเชอมโยงและนา

ความรไปใชแกปญหาสถานการณทเกยวของกบชวตประจาวนไดมากขน

ธรพล กามอญ (2550,บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยน

วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เขตพนทการศกษา

สพรรณบร เขต 2 ผลการวจยพบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทนามาศกษา ทง 4

ตว ไดแก บรรยากาศในหองเรยน คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยนวชาสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม และสภาพแวดลอมทางบาน มความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน วชา

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 อยางมนยสาคญทางสถต ท

ระดบ .01 ปจจยทสามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ไดแก คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยน และบรรยากาศในหองเรยน ซงปจจยทง 3 ตว

สามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนไดสงถงรอยละ 89.60

พระประภาส สรโภคาพณชกล (2553.บทคดยอ) เรองการศกษาสภาพปจจบนและปญหา

การบรหารงานวชาการในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา กลมท 2 ผลการศกษา พบวา

1.สภาพปจจบนมการบรหารงานวชาการในระดบปานกลาง เชนเดยวกบปญหามในระดบปานกลาง

เชนเดยวกนและยงพบวาหวหนาฝายวชาการผบรหาร และครมการปฏบตงานวชาการในระดบปาน

กลางเทา ๆ กน สวนปญหาการบรหารงานวชาการนน หวหนาฝายวชาการนนมปญหามากเทากบ

ผบรหาร และมมากกวาครขณะเดยวกนโรงเรยนขนาดกลางมปญหาการบรหารงานวชาการมากกวา

โรงเรยนขนาดเลก 2. ครผสอนกลมสาระเรยนรศลปะ สงคมศกษา สขศกษาและพละศกษามการ

ปฏบตงานดานวชาการมากกวาครกลมสาระเรยนรคณตศาสตรและวทยาศาสตรแตมปญหาการ

บรหารงานวชาการระดบปานกลางเทา ๆกน 3. การสารวจปญหาการบรหารงานวชาการจากคาถาม

ปลายเปด พบวา มปญหาดานการวดผล ประเมนผลและการเทยบโอนผลการเรยนมากทสด

โดยเฉพาะดานการเทยบโอนบางวชาทไมมระเบยบทชดเจนทาใหบางวชาเทยบโอนไมได และยง

ขาดแคลนคอมพวเตอรในการประมวลผลขอมล เกณฑการใหคะแนนยงไมเปนมาตรฐานเดยวกน

สวนดานการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษายงมนอยเนองจากการขาดการอบรมครใหทาวจย และ

ไมมทปรกษาในการทาวจย และในดานการพฒนากระบวนการเรยนร คอโครงการรกการอานยง

ไมครอบคลมทกกลมสาระการเรยนรและยงใชแหลงเรยนรไมคมคา

62

ภทรพร อตพนธ (2551.บทคดยอ) ไดทาการศกษา เรองแนวทางการมสวนรวมของชมชน

ในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต ผลการศกษา พบวา 1 สภาพการมสวนรวมของ

ชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต แบงออกเปน 4 ดาน ดงน 1.1 สภาพการม

สวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานวชาการ พบวาชมชนเขามามสวนรวมนอย 1.2 สภาพ

การมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานงบประมาณ พบวาชมชนเขามามสวนรวมในการ

บรจาคเงนมากทสด แตในการวางแผนการใชจายเงนนนชมชนไมไดเขามามสวนรวม 1.3 สภาพ

การมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานบคลากร พบวา ชมชนเขามามสวนรวมนอย ม

เพยงประชาชนบางกลมทเขามาชวยสอนในวชาทขาดแคลน และสอนภมปญหาทองถน 1.4 สภาพ

การมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานการบรหารงานทวไป พบวา ชมชนเขามามสวน

รวมสวนใหญในลกษณะของการบรจาคเงน และสงของ 2. ปญหาการมสวนรวมของชมชนในการ

พฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต พบวามปญหา คอ ระบบการบรหารงานดานวชาการของ

โรงเรยนไมเออตอการเขามามสวนรวมของชมชน ระบบการบรหารงบประมาณไมด ครไมม

คณภาพ ชวงเวลาทโรงเรยนจดกจกรรมไมเออตอการมสวนรวมของชมชน 3. ปจจยทสงเสรมการม

สวนรวมของชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต ประกอบดวย 3 กลมใหญ คอ

กลมท 1 ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอม ประกอบดวย (1) ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแก สภาวะ

เศรษฐกจดสงผลใหชมชนเขามามสวนสนบสนนโรงเรยนมาก (2) ปจจยดานสงคมและวฒนธรรม

ไดแก ความเชอและคานยมของคนไทยชวยสงเสรมการเขามามสวนรวมของชมชน (3) ปจจยดาน

กายภาพ ไดแก การเดนทางทสะดวกเปนปจจยหนงททาใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยน กลม

ท 2 ปจจยเกยวกบชมชน กลาวคอ คนในชมชนบางสวนศรทธาตอผจดการโรงเรยน (เจาอาวาส )

และครทเปนพระภกษทเปนคนดมความสามารถ คนในชมชนศรทธาตออดตผจดการโรงเรยน

ชมชนเหนความสาคญของโรงเรยนพระปรยตธรรม กลมท 3 ปจจยเกยวกบโรงเรยน ประกอบดวย

(1) ปจจยดานบคลากรของโรงเรยน ไดแก ผบรหารโรงเรยนรนเกาสรางความศรทธาตอคนใน

ชมชน ผบรหารตองสะดวกตอการตดตอของชมชน ผบรหารและครมความสมพนธทดกบชมชน

ผบรหารและครมอธยาศยด (2) ปจจยดานการปฏบตงานของโรงเรยน ไดแก โรงเรยนเปนผขอความ

รวมมอจากชมชน การประชาสมพนธทดสงผลใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยนมากข น

โรงเรยนใหความเออเฟอชมชน (3) ปจจย ดานผลการปฏบตตนของโรงเรยน ไดแก ความสาเรจของ

นกเรยนทาใหชมชนประทบใจ โรงเรยนสะอาดรมรน

พกล เอกวรางกร (2551,บทคดยอ) ซงไดศกษา เรองการวจยและพฒนาระบบการวดและ

ประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการระดบประถมศกษาผลการวจยพบวา 1) ระบบการวดและ

ประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพฒนาขน ประกอบดวยองคประกอบสาคญ 4 องคประกอบ

ดวยกน คอ (1) องคประกอบดานปจจยนาเขา ไดแก การสนบสนนของผบรหาร การพฒนาคร และ

63

หนวยการเรยนรแบบบรณาการ (2) องคประกอบดานกระบวนการ ไดแก การดาเนนการเกยวกบ

การวดและประเมนผลการเรยนรตงแตการวางแผนการวด การออกแบบการวด การดาเนนการวด

และการใหขอมลปอนกลบโดยอาศย การบรหารจดการและการทางานเปนทม (3) องคประกอบ

ดานผลทเกดขนจากระบบ ไดแก พฒนาการของผเรยนในดานความร ทกษะ และคณลกษณะอนพง

ประสงค และพฒนาการของครผสอนในดานความร ทกษะ และเจตคตตอ การวดและประเมนผล

การเรยนรแบบบรณาการ และ (4) องคประกอบดานการใหขอมลปอนกลบเพอปรบปรงและพฒนา

ระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ 2) ผลการทดลองใชระบบพบวา ทม

ครผสอนสามารถนาระบบไปใชวดและประเมนความกาวหนา (Formative Evaluation) และ

ประเมนผลสรปรวม (Summative Evaluation) รวมทงการใหขอมลปอนกลบเพอพฒนาผเรยนและ

การจดการเรยนรแบบบรณาการของตนเองได สงผลใหผเรยนมพฒนาการดานความร ทกษะ และ

คณลกษณะอน พงประสงคสงขน สวนครผสอนมความร ทกษะเกยวกบการวดและประเมนผลการ

เรยนรแบบบรณาการและมเจตคตทดตอการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ 3) ผลการ

ประเมนระบบพบวา ทงผบรหาร ทมครผสอน และผเรยนมความพงพอใจและเหนวาระบบการวด

และประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพฒนาขนมความถกตองครอบคลม มประโยชนตอการ

จดการเรยนร แบบบรณาการ มความเหมาะสม และมความเปนไปไดในการนาไปใชจรง

เพญแข ดวงขวญ (2548,บทคดยอ)เรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนกลม

หมวดวชาพนฐาน ของนกศกษานอกโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ศนยการศกษานอก

โรงเรยนกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา วชาภาษาไทย ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบ

ผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทาง สถตท ระดบ .01 ไดแก คณภาพการพบกลม ตวแปรท

มความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05 ไดแก

ทศนคต ระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน การประกอบอาชพ และการใชเวลาเพอการเรยน

(สถตการพบกลม)วชาคณตศาสตร ตวแปรทมความสมพนธทางบวก กบผลสมฤทธทางการเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การประกอบอาชพ ระยะเวลา ทขาดความตอเนองใน

การเรยน สถานภาพสมรส คณภาพการพบกลม การใชเวลาเพอการเรยน (สถตการพบกลม) และสอ

การเรยน (สอสงพมพ) วชาวทยาศาสตร ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบ ผลสมฤทธทางการ

เรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .01 ไดแก การใชเวลาเพอการเรยน (สถตการพบกลม) ตว

แปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05

ไดแก ระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน คณภาพการพบกลม สถานภาพในครอบครว และ

สอการเรยน (สอคอมพวเตอร) วชาภาษาองกฤษ ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธ

ทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .01 ไดแก สถานภาพสมรส สอการเรยน (สอบคคล)

ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05

64

ไดแก คณภาพระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน ทศนคต การใชเวลาเพอการเรยน (สถต

การพบกลม)

ภารด อนนตนาว (2546 ,บทสรป) ศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

ประถมศกษา พบวา ตวแปรทสงผลทางบวกสงสดตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา คอ

สถานการณโรงเรยน รองลงมาคอคณลกษณะผนาของผบรหาร และบรรยากาศของโรงเรยน

ตามลาดบ และรวมกนทานายประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาไดรอยละ79 อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01 ทงนคณลกษณะผนาของผบรหาร สถานการณโรงเรยนและบรรยากาศของ

โรงเรยนสงผลทางตรงตอประสทธผลของโรงเรยน ในขณะทสถานการณโรงเรยนสงผลทางออม

ผานบรรยากาศของโรงเรยนไปยงประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

และสงผลทางตรงตอแรงจงใจใฝสมฤทธของผบรหาร ปจจยคณลกษณะผนาของผบรหารสงผล

ทางตรงตอแรงจงใจใฝสมฤทธของผบรหาร แรงจงใจใฝสมฤทธของผบรหาร สงผลทางตรงตอ

พฤตกรรมการบรหารพฤตกรรมการบรหารสงผลทางตรงตอบรรยากาศของโรงเรยน และ

สถานการณโรงเรยนมความสมพนธกบคณลกษณะผนาของผบรหาร อยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 และไดรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตทมความกลมกลนกบขอมล

เชงประจกษเปนทนาเชอถอและยอมรบได

สรพนธ นมะวลย ( 2554,บทคดยอ) เรองการประยกตใชดชนสมดล เพอพฒนาการ

บรหารสถานศกษาขนพนฐานซงไดตรวจสอบความสาเรจการบรหารสถานศกษาทงดานวชาการ

งบประมาณ การบรหารบคคล และบรหารทวไป และสอบถามความพงพอใจของกลมตวอยางและ

นาคะแนนNT และ O-NET มาตรวจสอบ ผลการศกษา พบวา 1. สถานศกษาทใชคมอการ

ประยกตใช ดชนสมดล ซงเปนกลมทดลองมความสาเรจสงขนหลงทดลองและสงกวากลมทไมได

ใชคมอ สวนกลมทใชคมอท ง 2 กลมมความสาเรจในการบรหารสถานศกษาไมแตกตางกน

นอกจากนนยงพบวา บคลากรในสถานศกษาทใชคมอมความพงพอใจในการบรหารสถานศกษา

มากกวากลมทไมไดใชคมอ 2. สถานศกษาทง 3 แหงมคะแนนผลสมฤทธจากผลการทดสอบ

ระดบชาต (NT และ O-NET) ไมแตกตางกน

อรจรา ชายทองแกว (2555, บทคดยอ)ไดศกษาเรอง ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาภาษาองกฤษของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนท

การศกษาราชบร เขต 2 การวจยครงนมจดมงหมาย 1) เพอศกษาความสมพนธของปจจยเชงสาเหตท

สงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ 2) ตรวจสอบความกลมกลนระหวางโมเดลปจจย

เชงสาเหตทสรางขนกบขอมลเชงประจกษ และ 3) ศกษาปจจยเชงสาเหตทมอทธพลทางตรงและ

ทางออมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ โดยกลมตวอยางเปนนกเรยนระดบชน

65

มธยมศกษาปท 3 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 ปการศกษา 2550 จานวน 363

คน ซงไดมาโดยวธการสมแบบหลายขนตอน ตวแปรอสระทศกษาครงนมทงหมด 8 ตวแปร ไดแก

สมพธภาพภายในครอบครว นสยทางการเรยน ทศนคตตอการเรยนภาษาองกฤษ การใชเวลาในการ

เรยนร สมพนธภาพกบเพอน บรรยากาศในการเรยนร คณภาพการสอน และแรงจงใจ ใฝสมฤทธ

การวเคราะหขอมลใชเทคนคการวเคราะหหรอการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) ดวยโปรแกรม

ลสเรล ( 8.72) ผลการวจยพบวา 1.คาสมประสทธสหสมพนธพหคณระหวางปจจยดานสมพนธภาพ

ภายในครอบครวนสยทางการเรยน ทศนคตตอการเรยนวชาภาษาองกฤษ การใชเวลาในการเรยนร

สมพนธภาพกบเพอน บรรยากาศในการเรยนร คณภาพการสอน และแรงจงใจใฝสมฤทธ กบ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ มคาเทากบ 0.041 ซงสมพนธกนอยางมนยสาคญทระดบ

.01 2.รปแบบความสมพนธเชงสาเหตบางประการกบผลสมฤทธทางการเรยน ผลการตรวจสอบ

ความสอดคลองระหวางโมเดลปจจยเชงสาเหตทสรางขนกบขอมลเชงประจกษ โดยตรวจสอบได

จากคาสถตไค-สแควร คา GFI และ AGFI

สรปไดวา จากการไดศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของทงแนวคดทฤษฎ เกยวกบ

สภาพและปญหาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ซงสภาพ

โดยรวมๆและปญหาการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรม ยงมปญหาทตองปรบปรงแกไข

และพฒนาอกหลายๆดานโดยเฉพาะการนานโยบายไปสการปฏบต ดานการวางแผน การจดการ

องคการ การจดการเกยวกบบคคล การงบประมาณซงมความสาคญ และจาเปนทจะตองมา

ศกษาวจยเพอนาผลการวจยมาใชเปนแนวทางในการปรบปรงการจดการศกษา ใหบรรจจดมงหมาย

ของการจดการศกษา ของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ดงนนผวจยจงนาปจจยและ

วธการทงหมดนมาศกษาวามปจจยใดบางทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยน

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาตอไป

66

บทท 3

ระเบยบวธวจย

การศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ซงมแนวทางการศกษาในลกษณะ

การศกษาเชงสารวจ (Survey researcher) โดยการเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถาม

(Questionnaire) มกรอบแนวความคดในการวจย ดงน

3.1 ตวแปรททาการศกษา

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

3.3 เครองมอทใชในการวจย

3.4 การทดสอบเครองมอ

3.5 การเกบรวบรวมขอมล

3.6 การวเคราะหขอมล

3.1 ตวแปรททาการศกษา

ตวแปรทใชในการศกษาครงนจะแบงออกเปน ตวแปรตน (Independent Variable) และตว

แปรตาม (Dependent Variable) ซงมรายละเอยดดงตอไปน

ตวแปรทศกษา ประกอบดวย

1. ตวแปรตน คอ ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษา ซงในงานวจยน ไดแก

1. ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2. มมมองดานประสทธผลองคการ (Fiduciary Perspective)

3. มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal process Perspective)

4. มมมองดานการเรยนรและพฒนา (learning and Growth Perspective)

5. มมมองดานผรบบรการและมสวนเกยวของ (Customer&Stakeholder

Perspective)

2. ตวแปรตาม คอ ประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนก

สามญศกษา ไดแก 1) ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน

2) ผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ.

3) คณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงค ของผเรยน

67

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

3.2.1 ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก ผบรหาร ครผสอน และคณะกรรมการสถานศกษาโรงเรยน

พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษากลมท1 ในเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐมและปทมธาน

จานวน 11 โรงเรยน จานวน 269 รป /คน สงกดสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

3.2.2 การสมตวอยาง

ในการวจยครงนกลมตวอยางแยกเปนผบรหาร ครผสอน และคณะกรรมการสถานศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษากลมท1 ในเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐมและ

ปทมธาน จานวน 11 โรงเรยน จานวน 193 รป /คน

ตารางท 3.1 แสดงการสมของประชากรและกลมตวอยาง

ชอโรงเรยน ประชากร กลมตวอยาง

ผบรหาร ครผสอน กรรมการ

สถานศกษา

รวม ผบรหาร ครผสอน กรรมการ


รวม

วดศรบญ

เรอง

7 8 7 22 3 8 4 15

พทธศาสตร

วทยา วด

สทธาวาส

7 8 7 22 3 8 4 15

วดกาญจน

สงหาสน

วทยา

7 7 7 21 3 7 4 14

พระปรยต

ธรรม วด

พรหมรงษ

7 8 5 20 3 8 3 14


ธรรม วด

ธรรมมงคล

7 10 7 24 3 10 4 17


ธรรมวดผอง

พลอยวรยา

ราม

7 11 7 25 3 11 4 18

68

ชอโรงเรยน ประชากร กลมตวอยาง

ผบรหาร คร

ผสอน

กรรมการ

สถานศกษ

า

รวม ผบรหาร คร

ผสอน

กรรมการ


รวม

วดเสนหา 7 10 7 24 3 10 4 17

วดโกเมศ

รตนาราม

7 12 7 26 3 12 4 19

บาลสาธต

ศกษา มจร.

7 13 7 27 3 13 4 20

บาลเตรยม

อดมศกษา

มจร.

7 15 7 29 3 15 4 22


ธรรมวดมหา

สวสดวทยา

7 15 7 29 3 15 4 22

รวม 11 77 117 75 269 33 117 43 193

จากตารางท 3.1 สดสวนของประชากรและกลมตวอยางไดแก ผบรหาร ครผสอนและ

กรรมการสถานศกษา ในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาในกลมท 1 ในสงกด

สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต จานวน 269 รป / คน ซงไดมาจากการคานวณขนาดของกลม

ตวอยางโดยใชทฤษฏลมตกลาง (Central Limit Theorem) วธการเลอกกลมตวอยาง โดยใชวธสม

แบบชนภม (Stratified Random Sampling) โดย สมจากเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐม และ

ปทมธานไดจานวน193รป/คน เมอตรวจสอบความสมบรณของขอมลแลวมความสมบรณ 173 ชด

69

ตารางท 3.2 ตารางแสดงสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพ จานวน รอยละ

1. เพศ 173 100

ชาย 139 80.3

หญง 28 16.2

ไมระบ 6 3.5

2. อาย 173 100

20 - 25 ป 35 20.2

25-30 ป 36 20.8

31-35 ป 29 16.8

36-40 ป 13 7.5

มากกวา 40 ป ขนไป 59 34.1


3. เงนเดอนหรอคาตอบแทนตอเดอน 173 100

3,000 - 5,000 บาท 60 34.7

5,000 – 10,000 บาท 69 39.9

10,001–15,000 บาท 25 14.5

มากกวา 15,000 บาท 15 8.7


4. การศกษาสงสด

4.1 การศกษาทางโลก 173 100

ตากวาปรญญาตร 15 8.7

ปรญญาตร 113 65.3

ปรญญาโท 42 24.3

ปรญญาเอก 3 1.7

70

ตาราง 3.2 (ตอ)


4.2 การศกษาทางดานนกธรรม 173 100

ไมม 35 20.2

นกธรรมชนตร 8 4.6

นกธรรมชนโท 7 4

นกธรรมชนเอก 121 69.9


4.3 การศกษาทางดานบาล 173 100

ไมม 85 49.1

ป.ธ 1,2,-3 52 30.1

ป.ธ 4-6 25 14.5

ป.ธ 7-9 5 2.9


5. เกยวของกบโรงเรยนในฐานะ 173 100

ผบรหาร 15 8.7

คร-อาจารยสอน 124 71.7

เจาหนาท 21 12.1

คณะกรรมการสถานศกษา 8 4.6


6. ประสบการณปฏบตงานในโรงเรยน 173 100

ไมเกน 3 ป 36 20.8

3 - 5 ป 57 32.9

6 - 8 ป 21 12.1

8 ปขนไป 56 32.4

ไมระบ 1.7

7. ขนาดของโรงเรยน 173 100

ขนาดเลก (นกเรยนไมเกน 199 รป) 123 71.1

ขนาดกลาง (200-499 รป) 50 28.9

71

จากตาราง 3.2 พบวาผทเปนกลมตวอยางในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

สวนใหญเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 80.3 มอายมากกวา 40 ปขนไป รอยละ 34.1 ซงสวนใหญ

จะไดรบเงนเดอนหรอคาตอบแทนตอเดอนอยระหวาง 5,000-10,000 บาท คดเปนรอยละ 39.9

รองลงมาอยระหวาง 3,000-5,000 บาท รอยละ 34.7 สาหรบการศกษาสงสดน น สวนใหญ

การศกษาทางโลกอยในระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 65.3 การศกษาทางดานนกธรรมสวนใหญ

คอ นกธรรมชนเอก รอยละ 69.9 สวนการศกษาทางดานบาล เกอบครงไมมการศกษาดานน ทงน

สวนใหญเกยวของในฐานะเปนคร-อาจารยสอน คดเปนรอยละ 71.7 มประสบการณในการ

ปฏบตงานอยระหวาง 3-5 ป รอยละ 32.9 พอๆ กบมประสบการณ 8 ปขนไป รอยละ 32.4 โดย

สวนใหญปฏบตงานอยในโรงเรยนขนาดเลก คดเปนรอยละ 71.1 และแหลงเงนงบประมาณหรอ

เงนทนมาจากเงนอดหนนจากสานกพทธศาสนา 100 เปอรเซนตเตม

3.3 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามเกยวกบการดาเนนงานของโรงเรยนพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษา โดยผศกษาไดปรบปรงจากแบบประเมนการดาเนนงานของโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา เพอใหเหมาะสมกบการวจยในครงน ซงมคาถามจานวน129 ขอ โดย

ไดแบงแบบสอบถามออกเปน 4 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 เปน ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถามและสภาพการณทวไปของโรงเรยน

พระปรยตธรรม แผนกสามญ ศกษาโดยเปนแบบสอบถามประเภทตรวจสอบรายการ (Check List)

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ไดแก

1. ปจจยดานนโยบายสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2. ปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล ( Balance scorecard )

4 มมมอง ไดแก

2.1 มมมองดานประสทธผลของภารกจ (Fiduciary Perspective)

2.2 มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective)

2.3 มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth Perspective)


8. แหลงเงนงบประมาณหรอเงนทน 173 100

เงนอดหนนจากสานกพทธศาสนาฯ 173 100

72

2.4 มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer Perspective)

โดยเปนแบบสอบถามประเภทมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบ โดยม

เกณฑในการใหคะแนนดงน

ระดบมากทสด ให 5 คะแนน

ระดบมาก ให 4 คะแนน

ระดบปานกลาง ให 3 คะแนน

ระดบนอย ให 2 คะแนน

ระดบนอยทสด ให 1 คะแนน

เกณฑการประเมนผลเฉลยไดแบงชวงคะแนนออกเปน 5 ชวง ความหมายดงน

- คาเฉลยระหวาง 4.22-5.00 เทากบ ปจจยทสงผลตอประสทธผลมากทสด

- คาเฉลยระหวาง 3.42-4.21 เทากบ ปจจยทสงผลตอประสทธผลมาก

- คาเฉลยระหวาง 2.62-3.41 เทากบ ปจจยทสงผลตอประสทธผลปานกลาง

- คาเฉลยระหวาง 1.81-2.61 เทากบ ปจจยทสงผลตอประสทธผลนอย

- คาเฉลยระหวาง 1.00-1.80 เทากบ ปจจยท สงผลตอประสทธผลนอยทสด

ตอนท 3 สอบถามเกยวกบคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ในโรงเรยนพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษา

ตอนท 4 ขอเสนอแนะ เพอการพฒนาประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยต


3.4 การทดสอบเครองมอ

เมอสรางแบบสอบถามซงเปนเครองมอในการศกษาแลว ผวจยไดนาแบบสอบถามไปหา

ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content) โดยใหผเชยวชาญและอาจารยทปรกษาตรวจสอบความ

ครอบคลมของเนอหาและภาษาทใช เพอใหมความถกตองเทยงตรง และนามาปรบปรงแกไขตาม

คาแนะนาของอาจารยทปรกษากอนนาไปทดลองใช หลงจากนนผวจยไดนาแบบสอบถามไป

ทดสอบ (Pre-Test) กบประชากรทกาหนดไวทไมใชกลมตวอยางของผวจย โดยใชตวอยางทดสอบ

จานวน 10% ของตวอยางในการวจย เพอทดสอบความเชอมน (Reliability) และหาขอบกพรองท

อาจจะเกดขนจากแบบทดสอบทสรางขน หลงจากทดาเนนการแกไขสวนทบกพรองแลว จงนา

แบบสอบถามทแกไขสมบรณแลว ไปเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางทกาหนดไว ซงมคาความ

เชอมนดงตารางตอไปน

73

ตารางท 3.3 แสดงคาความเชอมนของแบบสอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผลของการ

จดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

ดาน จานวนขอ คาความเชอมน

ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต 25 0.965

ปจจยดานประสทธผลองคการ 23 0.959

ปจจยดานกระบวนการภายใน 24 0.970

ปจจยดานการเรยนรและพฒนา 20 0.967

ปจจยดานผรบบรการและมสวนเกยวของ 22 0.977

คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน 15 0.964

3รวมทงฉบบ 129 0.992

จา ก ต า ร า ง 3.3 ผ ล ป ร า ก ฎว า แ บ บ ส อ บ ถา ม ป จจยดาน น โ ยบ า ยขอ ง สา นก ง า น

พระพทธศาสนาแหงชาต ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจย

ดานการเรยนรและพฒนา ปจจยดานผรบบรการและผมสวนเกยวของ และประสทธผลของการ

จดการศกษาดานคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

มคาความเชอมนตามวธการของ Cronbach (coefficient alpha) อยในระดบสงแสดงวาแบบสอบถาม

ทงหมดมความเชอถอไดสง

3.5 การเกบรวบรวมขอมล (gathering)

1. สบคนรายชอ ทอย เบอรโทรศพทของสานกงานเขตพนทการศกษา และโรงเรยนพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษาจากกองพทธศาสนศกษาสงกดสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2. ขอหนงสอขอความรวมมอในการเกบขอมลการวจย จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรปทม เสนอไปยงผ อ านวยการโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา เพอขอความ

อนเคราะหเกบขอมลจากผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ครทรบผดชอบงาน

ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และคณะกรรมการสถานศกษา

3. นาสงแบบสอบถามพรอมหนงสอขอความรวมมอในการเกบขอมลการวจยไปยงกลม

ตวอยาง คอ โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จานวน 11 แหง โดยใหบคคลทเกยวของใน

การบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาไดแก ผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม

74

แผนกสามญศกษา ครทรบผดชอบงานในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาและ

คณะกรรมการสถานศกษา เปนผใหขอมล

4. การสงแบบสอบถามในการเกบขอมลใชเวลาทงหมด 6 สปดาห

5. นาแบบสอบถามทไดรบกลบคนทาการลงรหส (coding) เพอเตรยมทาการวเคราะห

ขอมล

3.6 การวเคราะหขอมล (analysis)

โดยแบงการวเคราะหออกเปน 2 ตอน คอ การวเคราะหขอมลเบองตน และการวเคราะห

ขอมลเพอตอบคาถามการวจย ซงมแนวทางในการวเคราะหขอมลและสถตทใช ดงน

1. การวเคราะหขอมลเบองตนโดยใชสถตพนฐาน เพออธบายลกษณะกลมตวอยางและ

ลกษณะของตวแปรทใชในการวจย โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS for windows version 16.0

วเคราะหคาสถตพนฐานของกลมตวอยาง ไดแก คาความถ รอยละ คามชฌมเลขคณตหรอคาเฉลย

(mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) เพออธบายลกษณะของกลมตวอยาง

2. การวเคราะหขอมลเพอตอบคาถามการวจย

การวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร โดยวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบ

เพยรสน (Pearson’s product-moment correlation coefficient) เพอใชเปนขอมลพนฐานในการวเคราะห

ปจจยทสมพนธกบประสทธผลโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา โดยใชโปรแกรม

สาเรจรป SPSS for windows version 16.0 และวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน(Stepwise Multiple

Regression Analysis)

75

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

ผวจยไดทาการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามเรอง “ปจจยทสงผลตอประสทธผลของ

การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา” จานวน 193 ชด และไดนาเสนอผล

วเคราะหขอมลในรปตารางประกอบความเรยง ตามลาดบ ดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเกยวกบปจจยดานนโยบายของสานกงานพระ

พทธ ศาสนาแหงชาต ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดาน

การเรยนรและพฒนา ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ และประสทธผลของการจดการศกษา

ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

ตอนท 2 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธ

ศาสนาแหงชาต และยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล ไดแกปจจย

ดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดานการเรยนรและพฒนา ปจจย

ดานผเรยนและผมสวนเกยวของ กบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม


ตอนท 3 การสรางสมการพยากรณปจจยทสมพนธกบประสทธผลของการจดการศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

เพอใหเขาใจผลการวเคราะหขอมลไดดยงขน ผวจยไดกาหนดสญลกษณทางสถตและ

อกษรยอทใชในการวจย ดงน

หมายถง คาเฉลย

S.D. หมายถง สวนเบยงเบนมาตรฐาน

R หมายถง สมประสทธสหสมพนธพหคณ

SEb หมายถง คาความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมการถดถอย

SEest หมายถง คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการทานาย

b หมายถง สมประสทธถดถอยของตวทานายในรปคะแนนดบ

β หมายถง สมประสทธถดถอยของตวทานายในรปคะแนนมาตรฐาน

F หมายถง อตราสวน เอฟ ใชทดสอบนยสาคญของคาสมประสทธ

สหสมพนธพหคณ และสมประสทธถดถอยของตวทานาย

Χ

76

t หมายถง อตราสวน ท ใชทดสอบนยสาคญของคาสมประสทธ

สหสมพนธพหคณ และทดสอบความแตกตางของคาสมประสทธ

สหสมพนธพหคณ

Ý หมายถง คะแนนเฉลยของบคลากรทไดจากการทานายในรปคะแนนดบ

^Z หมายถง คะแนนเฉลยของบคลากรทไดจากการทานายในรปคะแนนมาตรฐาน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเกยวกบปจจยดานนโยบายของสานกงานพระ

พทธ ศาสนาแหงชาต และยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล ไดแก

ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดานการเรยนรและพฒนา ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ กบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษากลมท 1

ผวจยไดนาแบบสอบถามเกยวกบปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต และยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล ไดแก ปจจยดาน

ประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดานการเรยนรและพฒนา ปจจยดาน

ผเรยนและมสวนเกยวของ กบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนก

สามญศกษาดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน มาวเคราะหคาสถต

พนฐาน แสดงไวในตารางท 4.1-4.6

77

ตารางท 4.1 คาสถตพนฐานเกยวกบการปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

ขอความ SD ความหมาย

1. โรงเรยนสามารถปฏบตตามนโยบาย ทสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาตกาหนดไว

3.95 0.78 มาก

2. มการกาหนดวสยทศน โรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา ทเหมาะสมและสามารถนาไปส

การปฏบตไดจรง

3.97 0.80 มาก

3. มการกาหนดวสยทศนเพอพฒนาผเรยนใหเปน

ศาสนทายาททเปยมปญญาพทธธรรม

3.97 0.80 มาก

4. มการกาหนดวสยทศนของโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษา เพอประเทศไทยเปน

ศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ของโลก

3.63 0.94 มาก

5. มการกาหนดวสยทศน เพอพฒนาการศกษาพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษาใหไดคณภาพ

มาตรฐาน เปนทยอมรบ

3.90 0.84 มาก

6. มการกาหนดพนธกจเพอทจะดาเนนงานพฒนา

การศกษาไดอยางเหมาะสม

3.91 0.74 มาก

7. มการจดการศกษา เพอผลต และพฒนาศาสน

ทายาท ทเปยมปญญาพทธธรรม

3.89 0.78 มาก

8. มการพฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง เปน

โรงเรยนคณภาพมาตรฐานเปนทยอมรบของสงคม

3.77 0.77 มาก

9. มการพฒนาระบบบรหารและการจดการศกษาให

มคณภาพเพอเปนศนยกลางการศกษาพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษาของโลก

3.62 0.95 มาก

10. มการจดกจกรรมเพอการเผยแผและทานบารงพทธ

ศาสนาใหเจรญงอกงาม และรวมสรางสงคมพทธ

ธรรมทมความเขมแขง

11. มยทธศาสตรและกลยทธเพอพฒนาผเรยนให

เปนศาสนทายาททมคณภาพ

3.90

3.90

0.83

0.73

มาก

มาก

Χ

78

ตารางท 4.1 (ตอ)


12. มการพฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง

มมาตรฐานและมคณภาพทย งยน

3.63 0.80 มาก

13. มการเสรมสรางศกยภาพใหประเทศไทยเปน

ศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญ

ศกษาของโลก

3.60 0.95 มาก

14. มโครงการเพอทานบารง เผยแผพระพทธศาสนา

ใหเจรญงอกงาม

3.85 0.88 มาก

15. มหลกสตรการเรยนการสอนททาใหผเรยนเปน

ศาสนทายาททเปยมปญญาพทธธรรม และม

คณลกษณะปรยตสามญตามทพงประสงค

3.86 0.80 มาก

16. มระบบการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญ

ศกษา มคณภาพ มาตรฐาน เปนทยอมรบ และ

เชอมนของสงคม

3.84 0.74 มาก

17. มการจดโครงการหรอกจกรรมทสามารถพฒนา

การศกษาเพอใหประเทศไทยเปนศนยกลาง

การศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

ของโลกได

3.60 0.93 มาก

18. มโครงการหรอกจกรรมทสามารถทาให

พระพทธศาสนามความเจรญงอกงาม และ สงคม

เขมแขงอดมปญญาพทธธรรม

3.73 0.86 มาก

19. มผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน และ

ระดบมธยมศกษาตอนปลายเพมขนทงปรมาณ

และคณภาพ

3.59 0.90 มาก

20. มผเรยนทสอบผานหลกสตรนกธรรม-บาล มากขน 3.51 0.92 มาก

21. โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา มการ

จดการศกษาทไดคณภาพ มาตรฐาน ตามทกาหนด

ไว

3.73 0.79 มาก

Χ

79



22. มโครงการหรอกจกรรมทพฒนาผเรยนสามารถทา

ใหโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

เปนโรงเรยนนานาชาตตนแบบได

3.48 0.94 มาก

23. มผจบการศกษาทดารงอยในบรรพชตมากขน 3.51 0.87 มาก

24. ผเรยนมความร ความสามารถตามเกณฑมาตรฐาน

ทสถานศกษากาหนดไว

3.61 0.80 มาก

25. โรงเรยนสามารถทาใหเกดชมชนพทธธรรมท

เขมแขง และเพมขนอยางตอเนอง

3.66 0.86 มาก

โดยภาพรวม 3.74 0.63 มาก

จากตารางท 4.1 พบวา การปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

แสดงความคดเหนในภาพโดยรวม 3.74 ซงแปลความหมายระดบมาก และทงหมด 25 รายการอยใน

ระดบมากทงหมด เมอทาการเรยงลาดบจากคะแนนคาเฉลยทมากทสดเรยงลงมา 5 ลาดบไดแก 1.ม

การกาหนดวสยทศน โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทเหมาะสมและสามารถนาไปส

การปฏบตไดจรง 2.มการกาหนดวสยทศนเพอพฒนาผเรยนใหเปนศาสนทายาททเปยมปญญาพทธ

ธรรม 3.โรงเรยนสามารถปฏบตตามนโยบาย ทสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตกาหนดไว 4.ม

การกาหนดพนธกจเพอทจะดาเนนงานพฒนาการศกษาไดอยางเหมาะสม และ 5.มยทธศาสตรและ

กลยทธเพอพฒนาผเรยนใหเปนศาสนทายาททมคณภาพ

Χ

80

ตารางท 4.2 คาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานประสทธผลองคการ


ดานท 1 การบรหารดานวชาการ 3.83 0.63 มาก

1. มการวางแผนงานวชาการ ทชวยใหเปาหมายการ

สอนบรรลผล

3.87 0.75 มาก

2. มการวางแผนจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนสาคญ 3.77 0.78 มาก

3. การจดตารางสอนรายวชา สอดคลองกบเวลาและ

หลกสตรการเรยน

3.93 0.85 มาก

4. การจดชนเรยน มความเหมาะสมระหวางขนาด

หองเรยนกบจานวนผเรยน

3.80 0.81 มาก

5. การบรการหองสมดมหนงสอ หรอตาราเรยน ท

ผเรยนสามารถใชไดอยางเพยงพอ

3.72 0.92 มาก

6. การวดและประเมนผลการเรยน มความถกตองและ

เปนธรรม

3.87 0.87 มาก

ดานท 2 การบรหารงบประมาณ 3.78 0.72 มาก

7. การวางแผนใชงบประมาณ มความสอดคลองกบ

สภาพจรง

3.84 0.85 มาก

8. การคานวณตนทนการผลตกบจานวนผ เรยน ม

ความสอดคลองกน

3.62 0.84 มาก

9. การจดระบบจดซอ จดจาง เปนไปตามระเบยบ และ

โปรงใส ตรวจสอบได

3.87 0.89 มาก

10. การบรหารเงนและการควบคมงบประมาณ มความ

รดกม

3.83 0.81 มาก

11. การรายงานฐานะการเงนและผลผลตงาน เปนไป

ตามระเบยบ

3.79 0.91 มาก

12. มการควบคมและตรวจสอบภายใน 3.74 0.87 มาก

Χ

81



ดานท 3 การบรหารงานบคคล 3.82 0.63 มาก

13. มการพฒนาคณธรรม จรยธรรมของบคลากรใน


3.90 0.76 มาก

14. บคลากรในโรงเรยน มความร ความเขาใจในภารกจ


3.84 0.82 มาก

15. ผบรหารและคร มมนษยสมพนธทดตอกน 3.95 0.77 มาก

16. ผ บรหารและคร ยอมรบการเปลยนแปลง และ

ปฏบตตาม

3.84 0.77 มาก

17. บคลากรมความสามารถในการใชนวตกรรม และ

เทคโนโลย

3.72 0.84 มาก

18. มการนาผลการประเมนไปพฒนาผเรยน 3.70 0.80 มาก

ดานท 4 การบรหารทวไป 3.75 0.70 มาก

19. การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถทาได

อยางครอบคลมและทวถง

3.75 0.82 มาก

20. มการจดระบอบประชาธปไตยในโรงเรยนไดอยาง

เหมาะสม

3.84 0.86 มาก

21. มการจดแหลงเรยนรภายในโรงเรยน เพอใหผเรยน

พฒนาการเรยนร

3.77 0.82 มาก

22. บรเวณอาคารสถานทของโรงเรยน สะอาดและ

ปลอดภย

3.73 0.94 มาก

23. การจดระบบการอานวยความสะดวกตางๆภายใน

โรงเรยนมประสทธภาพ

3.65 0.89 มาก


Χ

82

จากตารางท 4.2 พบวา ระดบปจจยดานประสทธผลองคการ มภาพโดยรวมทระดบ 3.80 ท

หมายถงอยในระดบ มาก และในรายละเอยดแตละรายการทมทงหมด 23 ราย จะอยในระดบมาก

ทงหมด ซงจะเรยงคาเฉลยในแตละรายการจากมากมาหานอยใน 5 ลาดบแรกดงน 1.ผบรหารและ

คร มมนษยสมพนธทดตอกน 2.การจดตารางสอนรายวชา สอดคลองกบเวลาและหลกสตรการเรยน

3.มการพฒนาคณธรรม จรยธรรมของบคลากรในโรงเรยน 4.มการวางแผนงานวชาการ ทชวยให

เปาหมายการสอนบรรลผล 5.การวดและประเมนผลการเรยน มความถกตองและเปนธรรม

83

ตารางท 4.3 คาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานกระบวนการภายใน


ดานโครงสรางองคการ 3.76 0.66 มาก

1. มการกาหนดนโยบาย แผนงาน และเปาประสงค

ของโรงเรยนทชดเจน

3.84 0.77 มาก

2. มการประชมรวมกนพจารณาภารกจ หนาท เพอ

ปฎบตใหบรรลเปาประสงค

3.82 0.78 มาก

3. มการมอบหมายงาน อานาจหนาทใหผรบผดชอบ

ในแตละภารกจอยางชดเจน

3.76 0.81 มาก

4. มการสงเสรมสมพนธภาพระหวางสายงานตางๆใน


3.72 0.78 มาก

5. มการรวมและกระจายอานาจหนาทงานในองคการ

อยางมประสทธภาพ

3.66 0.82 มาก

ดานการบรหารจดการ 3.74 0.69 มาก

6. โรงเรยนมแผนพฒนาการเรยนและการสอนในรอบ

ปการศกษาอยางชดเจน

3.87 0.81 มาก

7. มการจดงบประมาณท เพยงพอ ในการบรหาร

จดการ

3.71 0.84 มาก

8. มการกาหนดบทบาทและหนาทการงานของแตละ

ฝายตางๆ อยางชดเจน

3.74 0.94 มาก

9. โรงเรยนมการจดหาสอ หรอตาราประกอบการ

คนควาสาหรบครผสอน

3.76 0.81 มาก

10. มการตดตามประเมนผลการเรยนการสอนเพอ

ปรบปรงคณภาพสมาเสมอ

3.65 0.78 มาก

ดานการสรางแรงจงใจและภาวะผนา 3.74 0.76 มาก

11. ผบรหารใหกาลงใจและมอบรางวลใหแก ครและ

นกเรยนททาชอเสยงมาสโรงเรยน

3.63 1.01 มาก

Χ

84



12. ผบรหารเอาใจใสและดแลการปฏบตการสอนของ

ครสมาเสมอ

3.65 0.94 มาก

13. ผ บ รห าร กา หน ดวต ถ ป ระ สง คในก าร พฒ น า

โรงเรยนชดเจน

3.75 0.87 มาก

14. ผบรหารใชการบรหารงานแบบประชาธปไตย 3.78 0.90 มาก

15. ผบรหารรบฟงความคดเหนหรอขอเสนอแนะของ

ครและนกเรยนเสมอ

3.73 0.85 มาก

16. ผบรหารมคณธรรม จรยธรรม นาเชอถอ 3.88 0.82 มาก

17. ผบรหารเสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชน

สวนรวม

3.76 0.88 มาก

ดานการนานโยบายสการปฏบต 3.70 0.73 มาก

18. ผบรหารมอบหมายนโยบาย แผนงานหรอภารกจ

ตอผรบผดชอบชดเจน

3.86 0.83 มาก

19. ผ บ รหารมอบห มายงานเหมา ะสมกบความ ร

ความสามารถของผปฏบตงาน

3.76 0.93 มาก

20. โรงเรยนมการจดหางบประมาณ เพอใชในการจด

การศกษาอยางเพยงพอ

3.65 0.92 มาก

21. โรงเรยนไดจดอาคารสถานท ใหเหมาะสมในการ

จดการเรยนร

3.69 0.91 มาก

22. ผบรหารนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา

ใหมๆมาใชในโรงเรยน

3.66 0.85 มาก

23. การตรวจสอบและกากบดแลการเรยนการสอน

อยางเปนระบบไดมาตรฐาน

3.64 0.92 มาก

24. ผบรหารสามารถประสานงานกบชมชนใหมสวน

รวมในการพฒนาโรงเรยน

3.62 0.91 มาก


Χ

85

จากตารางท 4.3 พบวา ระดบปจจยดานกระบวนการภายในมทงหมด 24 รายการ ทก

รายการอยในระดบมากทงหมด เมอคดเปนภาพรวมแลวอยในระดบมาก มรายการทสามารถ

เรยงลาดบจากมากทสด 5 ลาดบแรกไดดงน 1.ผบรหารมคณธรรม จรยธรรม นาเชอถอ 2.โรงเรยนม

แผนพฒนาการเรยนและการสอนในรอบปการศกษาอยางชดเจน 3.ผบรหารมอบหมายนโยบาย

แผนงานหรอภารกจ ตอผรบผดชอบชดเจน 4.มการกาหนดนโยบาย แผนงาน และเปาประสงคของ

โรงเรยนทชดเจน 5.มการประชมรวมกนพจารณาภารกจ หนาท เพอปฎบตใหบรรลเปาประสงค

86

ตารางท 4.4 คาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานการเรยนรและพฒนา


ดานสมรรถนะบคลากรและคร 3.65 0.80 มาก

1. มกระบวนการคดเลอกครผสอนทมประสทธภาพ

และเหมาะสมกบรายวชาทสอน

3.81 0.85 มาก

2. มการใหรางวลแกครผสอนสมาเสมอ และเปนธรรม 3.51 0.98 มาก

3. มการเปดโอกาสใหครผสอนไดเขารบการฝกอบรม

หรอศกษาตอเพอพฒนาตน

3.74 0.93 มาก

4. มการจดสวสดการสาหรบครผสอนอยางเพยงพอ 3.53 1.02 มาก

5. การสรรหาครผสอนมาปฏบตงานมอยางเพยงพอ 3.67 0.99 มาก

ดานการสอสารและเทคโนโลย 3.76 0.77 มาก

6. ครมการจดระบบสอและเทคโนโลยเสรมการเรยน

การสอน

3.73 0.87 มาก

7. ครสามารถใชคอมพวเตอรเปนสอการเรยนการสอนได 3.82 0.92 มาก

8. ครสามารถเชอมโยงกจกรรมการเรยนรดวยระบบ

สอของสถานศกษาได

3.72 0.91 มาก

9. ครสามารถใชภาษาสอสารไดอยางถกตอง เหมาะสม 3.87 0.81 มาก

10. การจดสอการเรยนการสอนและเทคโนโลย มอยาง

เพยงพอ

3.65 0.91 มาก

ดานการจดการเรยนร 3.79 0.71 มาก

11. ครไดรบการเรยนรและพฒนาดานหลกสตร 3.85 0.87 มาก

12. ครมการปรบพฤตกรรมการจดการเรยนการสอน

เสมอ

3.80 0.86 มาก

13. มการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ 3.89 0.81 มาก

14. ครมพฤตกรรมทางานเปนทมไดอยางม

ประสทธภาพ

3.69 0.87 มาก

15. หองเรยนมบรรยากาศทเออตอการเรยนการสอน 3.73 0.88 มาก

Χ

87



ดานการตรวจสอบตดตาม 3.66 0.74 มาก

16. ครและบคลากรในโรงเรยนไดรบการนเทศภายใน

อยางเปนระบบ

3.59 0.87 มาก

17. ครมความเขาใจและสามารถในการทาวจยในชน

เรยน

3.62 0.89 มาก

18. ครมการใชผลการประเมนไปเปนขอมลในการแนะ

แนวผเรยน

3.70 0.88 มาก

19. ครสามารถนาผลการประเมนไปพฒนาแล ะ

ปรบปรงการเรยนการสอนได

3.69 0.80 มาก

20. ครมการตดตามพฤตกรรมผเรยนอยางตอเนองและ

สมาเสมอ

3.70 0.92 มาก


จากตารางท 4.4 พบวา ระดบปจจยดานการเรยนรและพฒนา มภาพรวมเฉลย อยในระดบ

มาก เมอพจารณารายการทงหมด 20 ราย ซงทกรายการอยในระดบมากเชนกน และสามารถจดเรยง

จากมากมานอย 5 ลาดบแรกไดดงน 1.มการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ 2.คร

สามารถใชภาษาสอสารไดอยางถกตอง เหมาะสม 3.ครไดรบการเรยนรและพฒนาดานหลกสตร 4.คร

สามารถใชคอมพวเตอรเปนสอการเรยนการสอนได และ 5. มกระบวนการคดเลอกครผสอนทม

ประสทธภาพ และเหมาะสมกบรายวชาทสอน

Χ

88

ตารางท 4.5 คาสถตพนฐานเกยวกบระดบปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ


1. บาน วด โรงเรยน รวมกนในการกาหนดนโยบาย

แผนงาน วตถประสงคของโรงเรยน

3.53 1.06 มาก

2. บาน วดและโรงเรยนมการจดงบประมาณ ในการ

บรหารจดการศกษารวมกน

3.49 1.00 มาก

3. มการพจารณาภารกจ หรอหนาท เพอปฎบต ให

บรรลเปาประสงค รวมกน

3.56 1.01 มาก

4. มการกาหนดคณสมบตของบคลากร ทจะปฏบต

ภารกจขององคการ รวมกน

3.53 1.03 มาก

5. โรงเรยนไดเปดโอกาสใหผปกครองมสวนรวมใน

การวางแผนเพอพฒนาการเรยนและการสอนในแต

ละรอบปการศกษา

3.44 1.04 มาก

6. บาน วด และโรงเรยน มสวนรวมในการจดหาสอ

หนงสอหรอตาราเรยน

3.44 1.02 มาก

7. บาน วด โรงเรยนมการประเมนผล การเรยนการ

สอน เพอปรบปรง คณภาพรวมกน

3.34 1.06 มาก

8. บาน วด และโรงเรยนมสวนรวมในการมอบรางวล

ใหแก ครและนกเรยนททาชอเสยงมาสโรงเรยน

3.49 1.04 มาก

9. บาน วด และโรงเรยนมสวนรวมในการพฒนา

คณธรรม จรยธรรมแกผเรยน

3.62 0.95 มาก

10. โรงเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมเพอความร

รก สามคค ในองคการและสถาบน

3.68 0.93 มาก

11. บาน และวด มสวนรวมในการนานวตกรรมและ

เทคโนโลยทางการศกษาใหมๆมาใชในโรงเรยน

3.55 1.01 มาก

12. บาน วด โรงเรยนรวมกน ในการจดอาคารสถานท

ใหเหมาะสมในการจดการเรยนร

3.51 0.94 มาก

13. บาน วด และโรงเรยนรวมกนในการจดระบบความ

ปลอดภย ดแลชวยเหลอผเรยน

3.53 0.94 มาก

Χ

89



14. โรงเรยนเปดโอกาสใหบานและวด มสวนรวมใน

การตดตามพฤตกรรมผ เรยนอยางตอเนองและ


3.57 0.97 มาก

15. บานและวด มสวนรวมในการตรวจสอบ และกากบ

ดแลการเรยนการสอนอยางเปนระบบ เพอใหได

คณภาพมาตรฐาน

3.51 1.04 มาก

16. ผบรหารโรงเรยนมความพงพอใจตอ ผลสมฤทธ

ทางการเรยนของผเรยน

3.57 0.91 มาก

17. พอแม ผปกครองของผ เรยนมความพงพอใจตอ

ผลสมฤทธของผเรยน

3.64 0.98 มาก

18. เจาอาวาส หรอ ผปกครองวด มความพงพอใจตอ


3.55 0.94 มาก

19. บาน วด และโรงเรยนมความพงพอใจตอผลการ

ประเมนของสมศ.รอบทสอง

3.56 0.91 มาก

20. ผปกครอง มความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพง

ประสงคของผเรยน

3.58 0.87 มาก

21. เจาอาวาสวด มความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพง


3.59 0.95 มาก

22. ผบรหารโรงเรยนมความพงพอใจตอ คณลกษณะ

อนพงประสงคของผเรยน

3.68 0.89 มาก


Χ

90

จากตารางท 4.5 พบวา ระดบปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ อยในระดบ มาก

พจารณาในรายแตละรายการทง 22 ราย นนทกรายการอยในระดบมากทกรายการ และสามารถ

นามาจดเรยงลาดบมากทสด 5 ลาดบแรก ไดดงนคอ 1.ผบรหารโรงเรยนมความพงพอใจตอ

คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน 2.โรงเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมเพอความร รก

สามคค ในองคการและสถาบน 3.พอแม ผปกครองของผเรยนมความพงพอใจตอ ผลสมฤทธของ

ผเรยน 4.บาน วด และโรงเรยนมสวนรวมในการพฒนาคณธรรม จรยธรรมแกผเรยน และ 5.เจา

อาวาสวด มความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน

91

ตารางท 4.6 คาสถตพนฐานเกยวกบระดบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยต



1. ผเรยนมระเบยบวนย และปฏบตตนเหมาะสมกบ

สมณสารป

3.82 0.97 มาก

2. ผเรยนมความสารวมกาย วาจา มบคลกภาพทด 3.74 0.95 มาก

3. ผเรยนเหนคณคา ศรทธาในพระพทธศาสนา และม

เจตคตทดตอการเปนศาสนทายาท

3.86 0.89 มาก

4. ผผเรยนมความสามารถ เผยแผหลกธรรมทางพทธ

ศาสนาได

3.77 1.00 มาก

5. ผเรยนใฝร ใฝเรยน สามารถใชเทคโนโลย

สารสนเทศเพอพฒนาการเรยนร

3.79 0.93 มาก

6. ผเรยนมความซอสตย มความกตญ�กตเวท ตอผม

พระคณและสถาบนทศกษา

3.90 0.98 มาก

7. ผเรยนมความประหยด รจกใชทรพยสงของสวน

ตน และสวนรวมอยางคมคาและพอประมาณ

3.62 1.00 มาก

8. ผเรยนมความอดทนอดกลน ในการใชชวตอย

รวมกน

3.79 0.94 มาก

9. ผเรยนมความรบผดชอบ มจตสานกทเหน

ประโยชนแกสวนรวม อนรกษศลปะ วฒนธรรม

พฒนาสงแวดลอม และภมใจในภมปญญาไทย

3.68 0.91 มาก

10. ผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คด

สงเคราะห มวจารณญาณมความคดสรางสรรค

3.60 0.98 มาก

11. ผเรยนมทกษะในการทางาน รกการทางาน สามารถ

ทางานรวมกบผอนได

3.83 0.80 มาก

12. ผเรยนมสขนสย สขภาพกาย สขภาพจตทด และการ

เคลอนไหว การออกกาลงกาย ทเหมาะสมกบสมณะ

สารป

3.83 0.90 มาก

Χ

92



13. ผเรยนปลอดจากสงเสพตดใหโทษและสงมอมเมา 3.84 0.95 มาก

14. ผเรยนมสนทรยภาพและลกษณะนสยดานศลปะ ดนตร และกฬาอยางอสระเหมาะสมกบสมณสารป

3.73 0.98 มาก

15. ผเรยนสามารถใชชวตอยรวมกบผอนไดอยางม

ความสข

3.97 0.94 มาก


จากตารางท 4.6 พบวา ระดบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยน โดยภาพรวมแลว อยในระดบมาก และ

พจารณาในรายละเอยด จะพบวา ทง 15 รายการ อยในระดบมากทงหมด และถาเรยง 5 ลาดบแรกจะ

เรยงไดดงน คอ 1. ผเรยนสามารถใชชวตอยรวมกบผอนไดอยางมความสข 2.ผเรยนมความซอสตย

มความกตญ�กตเวท ตอผมพระคณและสถาบนทศกษา 3.ผ เรยนเหนคณคา ศรทธาใน

พระพทธศาสนา และมเจตคตทดตอการเปนศาสนทายาท 4.ผเรยนมทกษะในการทางาน รกการ

ทางาน สามารถทางานรวมกบผอนได 5.ผเรยนมสขนสย สขภาพกาย สขภาพจตทด และการ

เคลอนไหว การออกกาลงกาย ทเหมาะสมกบสมณะสารป

Χ

93

ตอนท 2 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวาง ปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต และยทธศาสตร (Strategy) การจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล

ไดแก ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดานการเรยนรและ

พฒนา ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ กบประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยน

พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

ผวจยใชตวแปรทานาย 5 ตว ซงผวจยไดกาหนดสญลกษณแทนตวแปรตางๆ ดงน

X1 หมายถง ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

X2 หมายถง มมมองดานประสทธผลองคการ

X3 หมายถง มมมองดานกระบวนการภายใน

X4 หมายถง มมมองดานการเรยนรและพฒนา X5 หมายถง มมมองดานผเรยนและผมสวนเกยวของ

มาหาคาสมประสทธสหสมพนธภายใน และสหสมพนธกบ Y ซงกาหนดใหแทน

ประสทธผลของการจดการศกษา ดงน

Y1 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร

Y2 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาวทยาศาสตร

Y3 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย

Y4 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาองกฤษ

Y5 หมายถง ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาสงคมศกษาฯ

Y6 หมายถง ผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสอง

Y7 หมายถง ผลของการจดการศกษาดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพง

ประสงค ของผเรยน

จงไดผลดงตารางท 4.7

94

ตารางท 4.7 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และ ปจจยดานยทธศาสตร ( Strategy) การจดการ

ศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาตามแนวทางดชนสมดล ( Balance scorecard )ใน 4 มมมองคอ มมมองดานประสทธผล

องคการ มมมองดานกระบวนการภายใน มมมองดานการเรยนรและพฒนา มมมองดานผเรยนและผมสวนเกยวของ กบประสทธผลของการจด

การศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

X1 X2 X3 X4 X5 Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7

X1 1.000 .834** .793** .819** .838** 0.146 0.022 .374** .450** 0.139 .207** .733**

X2 1.000 .881** .827** .769** 0.075 -0.095 .347** .501** 0.031 .205** .770**

X3 1.000 .829** .783** .174* -0.065 .375** .536** 0.057 .266** .758**

X4 1.000 .875** 0.095 -0.034 .265** .475** 0.120 .150* .852**

X5 1.000 .173* 0.031 .321** .461** 0.138 .163* .805**

Y1 1.000 .604** 0.150 0.032 .675** .491** .162*

Y2 1.000 .166* -.544** .824** 0.067 -0.069

Y3 1.000 .363** .175* .416** 0.132

Y4 1.000 -.329** .252** .513**

Y5 1.000 .423** .156*

Y6 1.000 .248**

Y7 1.000

** = p < .01 * = p < .0

94

95

จากตารางท 4.7 ประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญ

ศกษา ผลปรากฎพบวา 1.) คาสมประสทธสหสมพนธ ภายในทกดานของนโยบายสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต กบยทธศาสตรการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาตามแนวคดดชนสมดล มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.) คาสมประสทธสหสมพนธของคะแนน O-net ในกลมสาระการเรยนรหลก 5 กลม

สาระไดแก คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ และสงคมศกษา พบวา กลมสาระการ

เรยนรคณตศาสตร มความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรและกลมสาระสงคมศกษา

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมความสมพนธกบกลมสาระภาษาไทยและกลมสาระสงคมศกษา

แตมความสมพนธทางลบกบกลมสาระภาษาองกฤษ กลมสาระการเรยนรภาษาไทยมความสมพนธ

กบ กลมสาระภาษาองกฤษและกลมสาระสงคมศกษา และกลมสาระสงคมศกษา มความสมพนธ

ทางลบกบกลมสาระภาษาองกฤษ

3.) เมอพจารณา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางผลการประเมนของสานกงานประเมน

คณภาพและรบรองมาตรฐานการศกษา (สมศ.) กบผลสมฤทธทางการเรยน จากการสอบ O-net

พบวา มความสมพนธกนทกกลม ยกเวน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร นอกจากนนยงพบวา ผล

การประเมนของ สมศ. รอบทสองมความสมพนธกบนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาตและยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาตามแนวทางดชนสมดล ( Balance scorecard )ทง 4 มมมอง รวมทงผลการประเมนคณธรรม

จรยธรรมและคานยมทพงประสงค

4.) สาหรบตวแปรดานคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค นอกจากจะม

ความสมพนธกบปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และยทธศาสตร

(Strategy) การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาตามแนวทางดชนสมดล

( Balance scorecard )ทง 4 มมมองแลว ยงมความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

ภาษาองกฤษ และสงคมศกษา รวมทงผลการประเมนผลรอบสอง ของสานกงานประเมนคณภาพ

และรบรองมาตรฐานการศกษา (สมศ.) ดวย

ตอนท 3 การสรางสมการพยากรณปจจยทสมพนธกบประสทธผลของการจด

การศกษา โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

จากการศกษาคาสมประสทธสหสมพนธภายในของตวแปรตางๆ และประสทธผลของการ

จดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทง 7 ดาน ผวจยไดนามาวเคราะหการ

ถดถอยพหคณโดยใชวธการ Stepwise Multiple Regression แบบ Stepwise แสดงไวในตารางท

4.8 – 4.14 ดงน

96

ตารางท 4.8 การวเคราะหการถดถอย เพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาดานผลสมฤทธ

ทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร โดยใชวธการ Multiple Regression แบบ

Stepwise

ตวแปรทานาย Beta SEb β t Sig.

(Constant) = 26.420

ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3) 3.125 1.014 .484 3.080 0.002

ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) -2.455 1.110 -.347 -2.212 0.028

R = 0.243 R2 = 0.059 SE

est = ± 4.169 F = 5.296* Sig. = 0.006

* p < .05

จากตารางท 4.8 ผลการวเคราะหถดถอยเพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษา

ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร โดยใชวธ stepwise พบวา มตวแปรอสระ

เพยง 2 ตว ไดแก ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3)ซงมความสมพนธทางบวก สวนปจจยดาน

ประสทธผลองคการ (X2) ทมความสมพนธทางลบกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชา

คณตศาสตร เนองจากคา F มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยตวแปรกลมนมความสมพนธ

รวมกนกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร รอยละ 24.3 (R = 0.243) และ

สามารถอธบายการผนแปรของระดบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร ไดรอย

ละ 5.9 (R2 = 0.059)

จากการทดสอบคาความแปรปรวนดวยคา F-test พบวา มปจจยอยางนอย 1 ตวทม

ความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาคณตศาสตร (F = 5.296, Sig. = 0.006)

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงสามารถสรางสมการถดถอยพหคณ เพอพยากรณ ในรป

คะแนนดบ ไดดงน

Y (คณตศาสตร) = 26.420 + 0.484 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 0.347 (ปจจย

ดานประสทธผลองคการ (X2))

สมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน ดงน

^Z (คณตศาสตร) = 3.125 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 2.455 (ปจจยดาน

ประสทธผลองคการ (X2))

97

ตารางท 4.9 การวเคราะหการถดถอย เพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาดานผลสมฤทธ

ทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย โดยใชวธการ Multiple Regression แบบ

Stepwise


(Constant) = 33.849

ปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต (X1) 1.965 .393 .372 4.999 .000

R = 0.372 R2 = 0.138 SE

est = ± 3.170 F = 24.990** Sig. = 0.000

** p < .01


ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย โดยใชวธ stepwise พบวา มตวแปรอสระ

เพยง 1 ตว ไดแก ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (X1) ทมความสมพนธ

กบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย เนองจากคา F มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

โดยตวแปรกลมนมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย รอยละ 37.2

(R = 0.372) และสามารถอธบายการผนแปรของระดบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชา

ภาษาไทย ไดรอยละ 13.8 (R2 = 0.138)

จากการทดสอบคาความแปรปรวนดวยคา F-test พบวา มปจจยอยางนอย 1 ตวท ม

ความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาไทย (F = 24.990, Sig. = 0.000)



Y (ภาษาไทย) = 33.849 + 0.372 (ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต (X1))


^Z (ภาษาไทย) = 1.965 (ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (X1))

98

ตารางท 4.10 การวเคราะหการถดถอย เพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาดาน

ผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษ โดยใชวธการ Multiple

Regression แบบ Stepwise


(Constant) = 19.047

ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3) 1.593 .222 .540 7.166 .000

R = 0.540 R2 = 0.291 SE

est = ± 1.635 F = 51.351** Sig. = 0.000

** p < .01


ดานผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษโดยใชวธ stepwise พบวา มตวแปรอสระ

เพยง 1 ตว ไดแก ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3)ทมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนร

ของผเรยนวชาภาษาองกฤษ เนองจากคา F มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยตวแปรกลมนม

ความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษ รอยละ 54 (R = 0.540) และ

สามารถอธบายการผนแปรของระดบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษ ไดรอย

ละ 29.1 (R2 = 0.291)


ความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนรของผเรยนวชาภาษาองกฤษ (F = 51.351, Sig. = 0.000)



Y (ภาษาองกฤษ) = 19.047 + 0.540 (ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3))


^Z (ภาษาองกฤษ) = 1.593 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

99

ตารางท 4.11 การวเคราะหการถดถอย เพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาดานผลการ

ประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสองโดยใชวธการ Multiple Regression

แบบ Stepwise


(Constant) = 1.630

ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3) .300 .087 .257 3.469 .001

R = 0.257 R2 = 0.066 SE

est = ± .749 F = 12.031** Sig. = 0.001

** p < .01


ดานผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสองโดยใชวธ stepwise พบวา มตวแปร

อสระเพยง 1 ตว ไดแก ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3)ทมความสมพนธกบผลการประเมน

คณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสอง เนองจากคา F มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยตวแปร

กลมนมความสมพนธกบผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบทสอง รอยละ 25.7 (R =

0.257) และสามารถอธบายการผนแปรของระดบผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ. รอบท

สองไดรอยละ 6.6 (R2 = 0.066)


ความสมพนธกบผลการประเมนคณภาพการศกษาของสมศ.รอบทสอง(F = 12.031, Sig. = 0.001)



Y (สมศ.) = 1.630 + 0.257 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))


^Z (สมศ.) = 0.300 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

100

ตารางท 4.12 การวเคราะหการถดถอย เพอพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาดาน

คณธรรม จรยธรรมและคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน โดยใชวธการ Multiple

Regression แบบ Stepwise


(Constant) = .111

ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4) .568 .101 .520 5.637 .000

ปจจยดานผเรยนและมสวนเกยวของ(X5) .211 .078 .219 2.708 .007

ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) .214 .088 .170 2.435 .016

R = 0.865 R2 = 0.749 SE

est = ± .386 F = 167.085** Sig. = 0.000

** p < .01


ดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค ของผเรยน โดยใชวธ stepwise พบวา มตว

แปรอสระเพยง 3 ตว ไดแก ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4) ปจจยดานผเรยนและมสวน

เกยวของ(X5) และปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) ทมความสมพนธกบดานคณธรรม

จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค ของผเรยน เนองจากคา F มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

โดยตวแปรกลมนมความสมพนธกบดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงค ของ

ผเรยน รอยละ 86.5 (R = 0.865) และ สามารถอธบายการผนแปรของระดบดานคณธรรม จรยธรรม

และคณลกษณะทพงประสงค ของผเรยน ไดรอยละ 74.9 (R2 = 0.749)


ความสมพนธกบดานคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน (F = 167.085,

Sig. = 0.000) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 จงสามารถสรางสมการถดถอยพหคณ เพอ

พยากรณ ในรปคะแนนดบ ไดดงน

Y (คณธรรม) = 0.111 + 0.520 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.219 (ปจจยดาน

ผเรยนและมผสวนเกยวของ(X5)) + 0.170 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )


^Z (คณธรรม) = 0.568 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.211 (ปจจยดานผเรยนและ

มสวนเกยวของ(X5)) + 0.214 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2))

101

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนมวตถประสงค (1.)เพอศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจด

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา (2.)เพอวเคราะหความสมพนธระหวางปจจย

ทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และ(3.)

เพอสรางสมการพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษา กลมตวอยางในการวจยครงนไดแก ผบรหาร ครผสอนและกรรมการสถานศกษา ใน

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาในกลมท 1 ในสงกดสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต จานวน 193 รป / คน ไดจากการคานวณขนาดของกลมตวอยางโดยใชทฤษฏลมตกลาง

และเลอกกลมตวอยาง โดยใชวธสมแบบชนภม โดย สมจากเขตพนท กรงเทพมหานคร นครปฐม

เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามเกยวกบการดาเนนงานของโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา มจานวน 129 ขอ โดยไดแบงแบบสอบถามออกเปน 4 ตอน ตอนท 1 เปน ขอมล

เบองตนของผตอบแบบสอบถามและสภาพการณทวไปของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษา ตอนท 2 สอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ไดแก 1.ปจจยดานนโยบายสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2.ปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล 4 มมมอง ไดแก 1. มมมองดาน

ประสทธผลของภารกจ 2. มมมองดานกระบวนการภายใน 3.มมมองการเรยนรและการเตบโต

4. มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย โดยเปนแบบสอบถามประเภทมาตราสวนประมาณคา ม 5

ระดบ ตอนท 3 สอบถามเกยวกบคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ในโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา และตอนท 4 ขอเสนอแนะ เพอการพฒนาประสทธผลของการจดการศกษา


การตรวจสอบคณภาพเครองมอ มคาความเทยงตรงโดยการตรวจสอบคา IOC อยระหวาง

0.6 – 1.00 เมอนาแบบสอบถามไปใชกบกลมตวอยางแลวนามาหาคาความเชอมน (reliability) โดย

การคานวณหาคาสมประสทธแอลฟา (coefficient alpha) ของ Cronbach ไดคาความเชอมนเทากบ

0.992 วธการเกบรวบรวมขอมลใชการแจกแบบสอบถามทงหมดดวยตนเอง สวนสถตทใชในการ

102

วเคราะหขอมล(analysis) ใชการวเคราะหคาสถตพนฐาน และวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน

(Stepwise Multiple Regression Analysis)

สรปผลการวจย

ผลจากการศกษา ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษา ซงผวจยสรปผลการวจยไดดงตอไปน

1. ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา คอ ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และปจจยดาน

ยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมอง มการปฏบตอยในระดบมากทก

ดานดงน 1.) ปจจยดานการปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต พบวา ความ

คดเหนในภาพรวมเทากบ 3.74 2.) ปจจยดานประสทธผลองคการ พบวามภาพรวมเฉลยทระดบ

3.80 3.) ปจจยดานกระบวนการภายในพบวา มภาพรวมเฉลยทระดบ 3.73 4.)ปจจยดานการเรยนร

และพฒนา พบวามภาพรวมเฉลยทระดบ 3.71 และ 5.)ปจจยดานผเรยนและมสวนเกยวของ พบวาม

ภาพรวมเฉลยทระดบ 3.54

2. ความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยน

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา พบวา ปจจยทกตว คอ ปจจยดานนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต และปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4

มมมองไดแก ปจจยดานประสทธผลองคการ ปจจยดานกระบวนการภายใน ปจจยดานการเรยนร

และพฒนา และปจจยดานผเรยนและมสวนเกยวของ มความสมพนธกบประสทธผลของการจด

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทงสน

3. การสรางสมการพยากรณปจจยทสมพนธกบประสทธผลของการจดการศกษา

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาสามารถนามาสรางสมการเพอพยากรณ ซงสรปผลได

ดงน

1) ปจจยทสงผลตอวชาคณตศาตร ในเชงบวก คอ ปจจยดานกระบวนการภายใน แตปจจย

ทสงผลในเชงลบคอปจจยดานประสทธผลองคการ 2) ปจจยทสงผลตอวชาภาษาไทยมเพยงปจจย

เดยว คอปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และเปนผลในเชงบวก 3)ปจจย

ทสงตอการจดการสอนวชาภาษาองกฤษ มเพยงปจจยดานกระบวนการภายใน และมทศทางในเชง

บวก 4) ปจจยทสงผลตอ สมศ. เปนปจจยดานกระบวนการภายใน และมทศทางเชงบวก และ5)

ปจจยทสงผลตอคณลกษณะอนพงประสงค มอย 3 ปจจย คอ ปจจยดานการเรยนรและพฒนา

103

ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ และปจจยดานประสทธผลองคการ ซงทง 3 ปจจยนนสงผล

ในเชงบวกทงสน ซงสามารถนามาสรางสมการเพอพยากรณ ในรปคะแนนดบ และรปคะแนน

มาตรฐาน ไดดงน ในรปคะแนนดบ ไดแก

Y 1(คณตศาสตร) = 26.420 + 0.484 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 0.347 (ปจจย

ดานประสทธผลองคการ (X2))

Y 3 (ภาษาไทย) =33.849 + 0.372(ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต(X1))

Y 4 (ภาษาองกฤษ) = 19.047 + 0.540 (ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3))

Y 6 (สมศ.) = 1.630 + 0.257 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

Y 7 (คณลกษณะ) = 0.111 + 0.520 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.219

(ปจจยดานผเรยนและมผสวนเกยวของ(X5)) + 0.170 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )

และสมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน ดงน

^Z 1 (คณตศาสตร) = 3.125 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 2.455 (ปจจยดาน


^Z 3 (ภาษาไทย) = 1.965 (ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต (X1))

^Z 4 (ภาษาองกฤษ) = 1.593 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

^Z 6 (สมศ.) = 0.300 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

^Z 7 (คณลกษณะ) = 0.568 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.211 (ปจจยดาน

ผเรยนและมสวนเกยวของ(X5)) + 0.214 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )

อภปรายผล

ผลจากการศกษาในครงน ทาใหผวจยทราบถง 1.ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจด

การศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา 2.สามารถวเคราะหความสมพนธระหวาง

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และ

3.สรางสมการพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาของกลมท 1ไดน น ผ ศกษาพบประเดนทสาคญ ๆในดานตางๆ ท เหนวาควรนามา

อภปรายผล ดงน

104

1. ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต มการปฏบตอยในระดบ

มากทกดานเพราะวา 1.โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาในเขตพนท กรงเทพมหานคร

นครปฐม และปทมธาน สามารถกาหนดวสยทศน โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ท

เหมาะสมและสามารถนาไปสการปฏบตไดจรง 2.มการกาหนดวสยทศนเพอพฒนาผเรยนใหเปน

ศาสนทายาททเปยมปญญาพทธธรรม 3.โรงเรยนสามารถปฏบตตามนโยบาย ทสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาตกาหนดไว 4.มการกาหนดพนธกจเพอทจะดาเนนงานพฒนาการศกษาได

อยางเหมาะสมและ5.มยทธศาสตรและกลยทธเพอพฒนาผเรยนใหเปนศาสนทายาททมคณภาพไดด

ทงนเพราะสภาพแวดลอมทเอออานวย และการมสวนรวมรวมของชมชนในการสนบสนนดวย

ปจจยสทถงพรอม กลาวคอ อาหาร ทอยอาศย ไตรจวร ยารกษาโรคหรอสถานพยาบาล และไมม

ปญหาดานเงนทน หรองบประมาณทสามารถหาไดดกวาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาในเขตพนทรอบนอกหรอสงคมชนบทในตางจงหวดทงบประมาณไมเพยงพอตอการบรหาร

จดการศกษา หรอปฏบตตามนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ไดทงหมด ซง

สอดคลองกบงานวจยของ ภทรพร อตพนธ (2551) ไดทาการศกษา เรองแนวทางการมสวนรวม

ของชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต ผลการศกษา พบวา 1 สภาพการมสวน

รวมของชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต แบงออกเปน 4 ดาน ดงน 1.1

สภาพการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานวชาการ พบวาชมชนเขามามสวนรวมนอย

1.2 สภาพการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานงบประมาณ พบวาชมชนเขามามสวน

รวมในการบรจาคเงนมากทสด แตในการวางแผนการใชจายเงนนนชมชนไมไดเขามามสวนรวม

1.3 สภาพการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานบคลากร พบวา ชมชนเขามามสวนรวม

นอย มเพยงประชาชนบางกลมทเขามาชวยสอนในวชาทขาดแคลน และสอนภมปญหาทองถน 1.4

สภาพการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาดานการบรหารงานทวไป พบวา ชมชนเขามาม

สวนรวมสวนใหญในลกษณะของการบรจาคเงน และสงของ 2. ปญหาการมสวนรวมของชมชนใน

การพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต พบวามปญหา คอ ระบบการบรหารงานดานวชาการ

ของโรงเรยนไมเออตอการเขามามสวนรวมของชมชน ระบบการบรหารงบประมาณไมด ครไมม

คณภาพ ชวงเวลาทโรงเรยนจดกจกรรมไมเออตอการมสวนรวมของชมชน 3.ปจจยทสงเสรมการม

สวนรวมของชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม ในภาคใต ประกอบดวย 3 กลมใหญ คอ

กลมท 1 ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอม ประกอบดวย (1) ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแก สภาวะเศรษฐกจ

ดสงผลใหชมชนเขามามสวนสนบสนนโรงเรยนมาก (2) ปจจยดานสงคมและวฒนธรรม ไดแก

ความเชอและคานยมของคนไทยชวยสงเสรมการเขามามสวนรวมของชมชน (3) ปจจยดานกายภาพ

ไดแก การเดนทางทสะดวกเปนปจจยหนงททาใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยน กลมท 2

ปจจยเกยวกบชมชน กลาวคอ คนในชมชนบางสวนศรทธาตอผจดการโรงเรยน (เจาอาวาส ) และ

105

ครทเปนพระภกษทเปนคนดมความสามารถ คนในชมชนศรทธาตออดตผจดการโรงเรยน ชมชน

เหนความสาคญของโรงเรยนพระปรยตธรรม กลมท 3 ปจจยเกยวกบโรงเรยน ประกอบดวย (1)

ปจจยดานบคลากรของโรงเรยน ไดแก ผบรหารโรงเรยนรนเกาสรางความศรทธาตอคนในชมชน

ผบรหารตองสะดวกตอการตดตอของชมชน ผบรหารและครมความสมพนธทดกบชมชน ผบรหาร

และครมอธยาศยด (2) ปจจยดานการปฏบตงานของโรงเรยน ไดแก โรงเรยนเปนผขอความรวมมอ

จากชมชน การประชาสมพนธทดสงผลใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยนมากขน โรงเรยนให

ความเออเฟอชมชน (3) ปจจย ดานผลการปฏบตตนของโรงเรยน ไดแก ความสาเรจของนกเรยนทา

ใหชมชนประทบใจโรงเรยนสะอาดรมรน เปนตน

2. ปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมอง ไดแก

1. มมมองดานประสทธผลของภารกจ (Fiduciary Perspective) 2. มมมองดานกระบวนการภายใน

(Internal Process Perspective)3.มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth

Perspective) 4. มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer Perspective) มการปฏบตอยใน

ระดบมากทกดานเพราะวาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาในเขตพนทกรงเทพมหานคร

นครปฐม และปทมธาน มสภาพแวดลอมทด สามารถปฏบตตามนโยบายของสานกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาตไดด ทงนเกดจากปจจยสนบสนนหลายประการเชน นโยบายการบรหารท

ด สการปฏบตไดจรง การจดโครงสรางองคการ ภาวะผ นาของผ บรหาร คณภาพ

บคลากร งบประมาณหรอแหลงเงนทน กระบวนการพฒนาผเรยน เทคโนโลย และวฒนธรรม

องคการทด เปนตน ซงสอดคลองกบงานวจยของ ญาณศา บญจตร (2552) ไดทาการวจยเรองการ

วเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา ผลการวจยสรปได

ดงน1.องคประกอบและตวชวดประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา ประกอบดวย

4 องคประกอบ 31 ตวชวด 2. ประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษาอยในระดบมาก

และเมอพจารณารายดานพบวาม 3 ดานอยในระดบมาก โดยดานกระบวนการภายในมประสทธผล

สงสด รองลงมาคอดานผรบบรการ และดานการเงน ตามลาดบ สวนดานการเรยนรและการพฒนา

อยในระดบปานกลาง 3. ปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษา

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ม 8 ปจจย ไดแก สภาพแวดลอมภายนอก นโยบายการบรหาร

และการปฏบต โครงสรางองคการ คณภาพบคลากร ลกษณะงาน ลกษณะผรบบรการ เทคโนโลย

และวฒนธรรมองคการ รวมกนอธบายประสทธผลองคการของสานกงานเขตพนทการศกษาไดรอย

ละ 88.00 และยงสอดคลองกบงานวจยของ สรพนธ นมะวลย (2554) เรองการประยกตใชดชน

สมดล เพอพฒนาการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ซงไดตรวจสอบความสาเรจการบรหาร

สถานศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคคล และบรหารทวไป และสอบถามความพง

พอใจของกลมตวอยางและนาคะแนน NT และ O-NET มาตรวจสอบ ผลการศกษา พบวา

106

1. สถานศกษาทใชคมอการประยกตใช ดชนสมดล ซงเปนกลมทดลองมความสาเรจสงขนหลง

ทดลองและสงกวากลมทไมไดใชคมอ สวนกลมทใชคมอทง 2 กลมมความสาเรจในการบรหาร

สถานศกษาไมแตกตางกน นอกจากนนยงพบวา บคลากรในสถานศกษาทใชคมอมความพงพอใจ

ในการบรหารสถานศกษามากกวากลมทไมไดใชคมอ 2. สถานศกษาทง 3 แหงมคะแนนผลสมฤทธ

จากผลการทดสอบระดบชาต (NT และ O-NET) ไมแตกตางกน ซงยงสอดคลองกบงานวจยของ

สอดคลองกบงานวจยของคาเบง รถสดา (2550) ไดศกษาวจยเรอง สภาพการบรหารงานวชาการ

ของสถานศกษาภายในศนยเครอขายโรงเรยนนาจานศกษา สงกดสานกงานพนทการศกษา

ขอนแกนเขต 5 ผลการวจยพบวา สภาพการบรหารงานวชาการของสถานศกษาภายในศนย

เครอขายโรงเรยนนาจานศกษาโดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา มการปฏบตอยในระดบมากทง 12 ดาน 3 อนดบแรก คอ ดานการปรบคณภาพภายใน

สถานศกษา ดานการพฒนากระบวนการเรยนร ดานการสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแก

บคคล ครอบครว องคกร หนวยงานและสถาบนอนทจดการศกษา อนดบสดทาย คอ ดานการ

วจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา ซงอาจจะเปนเพราะวาดวยโรงเรยนทกลาวอางมาเปนโรงในสงกด

ของสานกงานเขตพนทการศกษา (สพฐ.) ครและบคลากรในโรงเรยนมเงนเดอนทไดรบตามเกณฑ

และมงบประมาณสนบสนนในทกกจกรรมของโรงเรยนจงทาใหการบรหารงานออกมาในระดบ

มาก เชนกนกบงานทผวจยไดทาการศกษามาแลวนน

3. ผลการประเมนประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษากลมท 1 มผลดงน คาสมประสทธสหสมพนธของคะแนน O-net ในกลมสาระการ

เรยนรหลก 5 กลมสาระ ไดแก คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ และสงคมศกษา

พบวา

3.1) กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร มความสมพนธกบกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตรและกลมสาระสงคมศกษา และการประเมนผลของสมศ. รวมทงคณธรรมจรยธรรมท

พงประสงคผลเปนบวก เพราะวากลมสาระวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศกษา เปนวชา

บงคบตามโครงสรางหลกสตรมธยมศกษาตอนตนทผเรยนตองเรยนใหผานและทาคะแนนใหดจง

จะผานตามเกณฑ และสอดคลองกบเกณฑทสมศ.นามาประเมนผลดวย ดงน นจงทาใหคณะ

ผบรหารมความตงใจและเขมงวดกบครในการจดกระบวนการการเรยนการสอนแกผเรยนทก

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาเหมอนๆกนทกโรงเรยนทงน เพอใหสอดคลองกบ

หลกสตรทกาหนดไวดวย โดยอาศยการถายทอดประสบการณ ความร ความเขาใจของครผสอน

อาวโสซงมจตอาสามาใหความรแกผเรยนไดเขาใจแลวคดเปน ทาเปน ประยกตใชได ซงสอดคลอง

กบงานวจยของ คณะนางสาวณฐกานต รกนาค,รศ.ดร.อมพร มาคนอง,ผศ.ดร.อลศรา ชชาต (2552)

107

เรอง การพฒนารปแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการถายโยงการเรยนร ผลการวจยพบวา

1. รปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขน ประกอบดวยขนตอน 4 ขนตอน ไดแก 1) ขนการสราง

ประสบการณการเรยนร 2) ขนการฝกปฏบตการใชความร 3) ขนการถายโยงการเรยนร 4) ขน

สะทอนความคด 2. รปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขนมประสทธภาพ สามารถพฒนาทกษะและ

กระบวนการทางคณตศาสตรดานการแกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยง 2.1) ทกษะและ

กระบวนการทางคณตศาสตรดานการแกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยง หลงเรยนของ

นกเรยนกลมทดลองสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 2.2)ทกษะและ

กระบวนการทางคณตศาสตรดานการแกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยง หลงเรยนของ

นกเรยนกลมทดลองสงกวากลมควบคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.3) ผลการวเคราะห

ขอมลเชงคณภาพพบวา นกเรยนกลมทดลองมการพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร

ดานการแกปญหา การใหเหตผล และการเชอมโยงอยางชดเจน นกเรยนคอยๆเปลยนแปลง

พฤตกรรมการเรยนร ในทางทดข น สามารถเชอมโยง และนาความรไปใชแกปญหาใน

สถานการณ ทเกยวของกบชวตประจาวนไดมากขน สวนคณธรรมจรยธรรมและคณลกษณะทพง

ประสงคผลเปนบวกดวยนน เพราะวา คณลกษณะทพงประสงคเปนระเบยบปฏบต 14 ประการ ท

ผเรยนซงเปนพระภกษ สามเณรตองปฏบตอยแลวเปนปกต ทงนเพอใหผเรยนปฏบตดปฏบตชอบ

ใหสอดคลองกบพระธรรมวนยและเปาประสงคขอท1ของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษาดวย คอ ผเรยนตองเปนศาสนทายาททเปยมดวยปญญาพทธธรรม และมคณลกษณะปรยต

ธรรมสามญตามทพงประสงค ดงทไดกาหนดไว ในขณะเดยวกน การจดการเรยนการสอนของ

พระภกษสามเณร ทกวชากตองบรณาการเขาดวยกน ตงแตเรมกระบวนการวางแผน จนถงการ

วดผลประเมนผล ในทกกระบวนการเรยนการสอน โดยเฉพาะหลกธรรมปฏบตเพอพฒนาผเรยน

ใหไดคณลกษณะของผเรยนทพงประสงค ซงสอดคลองกบงานวจยของ พกล เอกวรางกร (2551)

ซงไดศกษา เรองการวจยและพฒนาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ ระดบ

ประถมศกษาผลการวจยพบวา 1) ระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพฒนาขน

ประกอบดวยองคประกอบสาคญ 4 องคประกอบดวยกน คอ (1) องคประกอบดานปจจยนาเขา

ไดแก การสนบสนนของผ บรหาร การพฒนาคร และหนวยการเรยนรแบบบรณาการ (2)

องคประกอบดานกระบวนการ ไดแก การดาเนนการเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรตงแต

การวางแผนการวด การออกแบบการวด การดาเนนการวด และการใหขอมลปอนกลบโดยอาศย

การบรหารจดการและการทางานเปนทม (3) องคประกอบดานผลทเกดข นจากระบบ ไดแก

พฒนาการของผเรยนในดานความร ทกษะ และคณลกษณะอนพงประสงค และพฒนาการของ

ครผสอนในดานความร ทกษะ และเจตคตตอ การวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ และ

(4) องคประกอบดานการใหขอมลปอนกลบเพอปรบปรงและพฒนาระบบการวดและประเมนผล

108

การเรยนรแบบบรณาการ 2) ผลการทดลองใชระบบพบวา ทมครผสอนสามารถนาระบบไปใชวด

และประเมนความกาวหนา (Formative Evaluation) และประเมนผลสรปรวม (Summative

Evaluation) รวมทงการใหขอมลปอนกลบเพอพฒนาผเรยนและการจดการเรยนรแบบบรณาการ

ของตนเองได สงผลใหผเรยนมพฒนาการดานความร ทกษะ และคณลกษณะอน พงประสงคสงขน

สวนครผสอนมความร ทกษะเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ และมเจตคต

ทดตอการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ 3) ผลการประเมนระบบพบวา ทงผบรหาร

ทมครผสอน และผเรยนมความพงพอใจและเหนวาระบบการวด และประเมนผลการเรยนรแบบ

บรณาการ ทพฒนาขนมความถกตองครอบคลม มประโยชนตอการจดการเรยนร แบบบรณาการ

มความเหมาะสม และมความเปนไปไดในการนาไปใชจรง

3.2) กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร มความสมพนธกบกลมสาระภาษาไทย

และกลมสาระสงคมศกษาผลเปนบวก เพราะวา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร กลมสาระ

ภาษาไทย และกลมสาระสงคมศกษา เปนวชาบงคบเรยน ดงทกลาวมาแลวขางตนนน และทงสาม

วชากเปนวชาพนฐานทวไป ทพระภกษสามเณรสามารถเรยนรไดยาก เหมอนนกเรยนหรอผเรยน

ทวๆไป อกทงวชาวทยาศาสตรเปนวชาทอาศยหลกการเหตผลเพอหาคาตอบหรอความจรงซง

สอดคลองกบคาสอนทางพระพทธศาสนาคอ หลกอรยสจ 4 นนเองซงทงครผสอนและผเรยนม

ความรความเขาใจทดเปนฐานเดมอยแลว และทสมพนธกบกลมสาระภาษาไทยกเพราะวาหลก

วทยาศาสตรซงอาศยเหตและผลเพอพสจนความจรงแตใชภาษาไทยอธบายความจรงเหลานนซง

พระภกษสามเณรมพนฐานทางภาษาบาลดอยแลว จงทาใหผลออกมาดซงสอดคลองกบงานวจยของ

เพญแข ดวงขวญ (2548)เรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนกลมหมวดวชาพนฐาน ของ

นกศกษานอกโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ศนยการศกษานอกโรงเรยนกรงเทพมหานคร

ผลการวจยพบวา วชาภาษาไทย ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางม

นยสาคญทาง สถตท ระดบ .01 ไดแก คณภาพการพบกลม ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบ

ผลสมฤทธทางการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05 ไดแก ทศนคต ระยะเวลาทขาดความ

ตอเนองในการเรยน การประกอบอาชพ และการใชเวลาเพอการเรยน วชาวทยาศาสตร ตวแปรทม

ความสมพนธทางบวกกบ ผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .01 ไดแกการ

ใชเวลาเพอการเรยน (สถตการพบกลม) ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการ

เรยนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05 ไดแกระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน คณภาพ

การพบกลม สถานภาพในครอบครว และสอการเรยน (สอคอมพวเตอร) และทสมพนธกบกลม

สาระสงคมศกษา เพราะวา วชาวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษาเปนการศกษาหาความรทาง

กายภาพ ชวภาพ พนฐานทวไป ซงเนอหาประเดนตางๆจะสอดคลองกนกบวชาสงคมศกษา ท

เนอหากลาวถงสภาพสงคมโลกความเปนไปดานกายภาพและชวภาพเหมอนๆกนเพยงแตมาเพมเตม

109

สวนของศาสนา และวฒนธรรมเขาไปอกสวนหนง ซงไมไดมปญหาในการศกษาเรยนรของผเรยน

เลยเพราะเปนเรองทพระภกษสามเณรหรอผเรยนสวนมากมพนฐานดานศาสนา สงคม วฒนธรรม

และครอบครวดอยแลว ดงน นผลจงออกมาบวกคอมความสมพนธกนในทศทางเดยวกน ซง

สอดคลองกบงานวจยของ ธรพล กามอญ (2550) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการ

เรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เขตพนทการศกษา

สพรรณบร เขต 2 ผลการวจยพบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทนามาศกษา ทง

4 ตว ไดแก บรรยากาศในหองเรยน คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยนวชาสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม และสภาพแวดลอมทางบาน มความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน วชา

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 อยางมนยสาคญทางสถต ท

ระดบ .01 ปจจยทสามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ไดแก คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยน และบรรยากาศในหองเรยน ซงปจจยทง 3 ตว

สามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนไดสงถงรอยละ 89.60

3.3) กลมสาระการเรยนรภาษาไทยมความสมพนธกบ กลมสาระภาษาองกฤษ

และกลมสาระสงคมศกษา และการประเมนผลของสมศ. อาจเปนเพราะวากลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย กบกลมสาระภาษาองกฤษ เปนกลมสาระดานภาษาดวยกนซงเปนวชาทพระภกษ หรอ

ผเรยนมความถนดดานนอยแลวอาศยการเรยนภาษาบาลเปนพนฐานมากอนแลวจงทาใหการเรยนร

ภาษาไทยและวชาองกฤษไดไมยากนก สวนความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรสงคมศกษานนก

เพราะวาภาษาไทยเปนสวนหนงของการเรยนรเพอนามาตดตอสอสารกนในสภาพสงคมจรงท

เปนอย ในขณะทภาษา วฒนธรรม ประเพณ กเปนสวนหนงของวชาสงคมศกษาดวยนนเองและท

สมพนธกบการประเมนผลของสมศ.กเพราะวาเกณฑการประเมนของสมศ.ทต งไวมความ

สอดคลองกบหลกสตรเนอหาวชาทงสามทพระภกษผเรยนตองศกษาเรยนรทงสนดงทกลาวมาแลว

นน ซงสอดคลองกบงานวจยของ เพญแข ดวงขวญ (2548) เรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธ

ทางการเรยนกลมหมวดวชาพนฐาน ของนกศกษานอกโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ศนย

การศกษานอกโรงเรยนกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา วชาภาษาไทย ตวแปรทมความสมพนธ

ทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทาง สถตท ระดบ .01 ไดแก คณภาพการพบ

กลม ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 ไดแก ทศนคต ระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน การประกอบอาชพ และการใช

เวลาเพอการเรยน วชาภาษาองกฤษ ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01ไดแกสถานภาพสมรส สอการเรยน (สอบคคล) ตวแปรทม

ความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 ไดแก

คณภาพระยะเวลาทขาดความตอเนองในการเรยน ทศนคต การใชเวลาเพอการเรยน (สถตการพบ

110

กลม) เปนตนและยงสอดคลองกบงานวจยของ ธรพล กามอญ (2550) ทไดศกษาเรอง ปจจยทสงผล

ตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

เขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ผลการวจยพบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรท

นามาศกษา ทง 4 ตว ไดแก บรรยากาศในหองเรยน คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยนวชา

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม และสภาพแวดลอมทางบาน มความสมพนธก บผลสมฤทธ

ทางการเรยน วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 อยางม

นยสาคญทางสถต ทระดบ .01 ปจจยทสามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม ไดแก คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยน และบรรยากาศใน

หองเรยน ซงปจจยทง 3 ตว สามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนไดสงถงรอยละ 89.60

3.4) กลมสาระภาษาองกฤษ มความสมพนธทางลบกบวทยาศาสตร และสงคม

ศกษา เพราะวากลมสาระภาษาองกฤษกบวทยาศาสตร มกระบวนการการเรยนรทแตกตางกน

กลาวคอ วชาภาษาองกฤษเปนการเรยนรเพอการสอสาร ฟง พด อาน เขยน ซงกระบวนการในการ

เรยนรของผเรยน และเทคนคการสอนของครยอมแตกตางกนกบการเรยนรวชาวทยาศาสตร ซงเปน

วชาทตองพสจนสบคนหาขอเทจจรงดวยเหตและผลทพสจนได ในขณะเดยวกนโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญ ยงขาดแคลนครผชานาญการหรอเจาของภาษาทแทจรงมาชวยสอนเหมอน

โรงเรยนทวๆไป และในขณะเดยวกนอปกรณหรอสอประกอบในการเรยนการสอนไมเพยงพอ ทง

วชาภาษาองกฤษ วชาวทยาศาสตร และสงคมศกษาซงแตละวชากตองมหองปฏบต เพอพฒนา

ทกษะของผเรยนเชนกนจงทาใหทศทางการพฒนาทกษะผเรยนไมไปทศทางเดยวกน และทกลม

สาระภาษาองกฤษมความสมพนธทางลบกบสงคมศกษา เพราะวากลมสาระภาษาองกฤษกบสงคม

ศกษา เปนกลมสาระทมเนอหาสาระของหลกสตรและวธการเรยนรทแตกตางกน กลาวคอ กลม

สาระภาษาองกฤษ เรยนรเพอใหเกดทกษะการสอสาร แตกลมสาระสงคมศกษาเรยนรเพอใหรและ

เขาใจสงคมโลกความเปนไปของโลกและหลกการดาเนนชวตรวมกนทถกตองดงาม ดงนนบรบท

หรอบรรยากาศการเรยนรแตละวชาแตกตางกนแนนอน และแรงจงใจใฝสมฤทธในการเรยนรยอม

ตางกนซงสอดคลองกบงานวจยของ อรจรา ชายทองแกว(2555)ไดศกษาเรอง ปจจยเชงสาเหตท

สงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษาราชบรเขต2 ผลการวจยพบวา 1.คาสมประสทธสหสมพนธพหคณ

ระหวางปจจยดานสมพนธภาพภายในครอบครวนสยทางการเรยน ทศนคตตอการเรยนวชา

ภาษาองกฤษ การใชเวลาในการเรยนร สมพนธภาพกบเพอน บรรยากาศในการเรยนร คณภาพการ

สอน และแรงจงใจใฝสมฤทธ กบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ มคาเทากบ 0.041 ซง

สมพนธกนอยางมนยสาคญทระดบ.01

111

3.5) กลมสาระสงคมศกษา มความสมพนธกบผลการประเมนของสมศ.และ

คณธรรมจรยธรรมคณลกษณะทพงประสงคในทางบวก เพราะวากลมสาระสงคมศกษา มเนอหา

สาระของหลกสตร สอดคลองกบเกณฑการประเมนหรอตวชวดทสมศ.ไดกาหนดไว ซงเปนกลม

สาระทพระภกษผเรยน สามารถเรยนรไดไมยากเพราะเปนเรองของสงคมและโลกทผเรยนพอจะม

ทกษะการเรยนรอยแลวในชวตประจาวนอยแลว อกทงบรรยากาศการเรยนรกเปนกนเองระหวาง

ครผสอนและผเรยนเอง ในขณะเดยวกนกลมสาระสงคมศกษา ยงมความสมพนธกบ คณธรรม

จรยธรรมคณลกษณะทพงประสงค กเพราะวาคณธรรม จรยธรรมคณลกษณะทพงประสงค เปน

สวนหนงของกฎกต หรอระเบยบทพระภกษตองปฏบตตนใหถกตองในการอยรวมกนในสงคม

เปรยบเสมอนขอวตรปฏบต ธรรมเนยมปฏบต หรอวฒนธรรมในองคกรททกคนตองปฏบตเพอการ

ยอมรบในการอยรวมกน ดงนนเมอมวธการประเมนผลในภาพรวมแบบบรณาการในทกๆดานแลว

ผลยอมออกมาดแนนอน สอดคลองกบงานวจย ของ ธรพล กามอญ (2550) ไดศกษาเรอง ปจจยท

สงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนช น

มธยมศกษาปท 2 เขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ผลการวจยพบวา คาสมประสทธสหสมพนธ

ระหวางตวแปรทนามาศกษา ทง 4 ตว ไดแก บรรยากาศในหองเรยน คณภาพการสอนของคร เจต

คตตอการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม และสภาพแวดลอมทางบาน มความสมพนธ

กบผลสมฤทธทางการเรยน วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท

2 อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .01 ปจจยทสามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ไดแก คณภาพการสอนของคร เจตคตตอการเรยน และบรรยากาศใน

หองเรยน ซงปจจยทง 3 ตว สามารถพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนไดสงถงรอยละ 89.60 และยง

สอดคลองกบงานวจยของ พกล เอกวรางกร (2551) ซงไดศกษา เรองการวจยและพฒนาระบบการ

วดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการระดบประถมศกษาผลการวจยพบวา 1) ระบบการวด

และประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพ ฒนาข น ประกอบดวยองคประกอบสาคญ

4 องคประกอบดวยกน คอ (1) องคประกอบดานปจจยนาเขา ไดแก การสนบสนนของผบรหาร การ

พฒนาคร และหนวยการเรยนรแบบบรณาการ (2) องคประกอบดานกระบวนการ ไดแก การ

ดาเนนการเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรตงแตการวางแผนการวด การออกแบบการวด

การดาเนนการวด และการใหขอมลปอนกลบโดยอาศย การบรหารจดการและการทางานเปนทม

(3) องคประกอบดานผลทเกดขนจากระบบ ไดแก พฒนาการของผเรยนในดานความร ทกษะ และ

คณลกษณะอนพงประสงค และพฒนาการของครผสอนในดานความร ทกษะ และเจตคตตอ การวด

และประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ และ (4) องคประกอบดานการใหขอมลปอนกลบเพอ

ปรบปรงและพฒนาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ 2) ผลการทดลองใช

ระบบพบวา ทมครผสอนสามารถนาระบบไปใชว ดและประเมนความกาวหนา (Formative

112

Evaluation) และประเมนผลสรปรวม (Summative Evaluation) รวมทงการใหขอมลปอนกลบเพอ

พฒนาผเรยนและการจดการเรยนรแบบบรณาการของตนเองได สงผลใหผเรยนมพฒนาการดาน

ความร ทกษะ และคณลกษณะอนพงประสงคสงขน สวนครผสอนมความร ทกษะเกยวกบการวด

และประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ และมเจตคตทดตอการวดและประเมนผลการเรยนรแบบ

บรณาการ 3) ผลการประเมนระบบพบวา ทงผบรหาร ทมครผสอน และผเรยนมความพงพอใจและ

เหนวาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพฒนาขนมความถกตองครอบคลม

มประโยชนตอการจดการเรยนร แบบบรณาการ มความเหมาะสม และมความเปนไปไดในการ

นาไปใชจรง

4. สมการพยากรณประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษา จากการศกษาคาสมประสทธสหสมพนธภายในของตวแปรตางๆ และประสทธผลของการ

จดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ทง 7 ดาน ผวจยไดนามาวเคราะหการ

ถดถอยพหคณโดยใชวธการ Stepwise Multiple Regression แบบ Stepwise และสามารถนามาสราง

สมการเพอพยากรณ และ สามารถอภปรายไดดงน

Y 1(คณตศาสตร) = 26.420 + 0.484 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3)) - 0.347 (ปจจยดาน


อภปรายไดวา ปจจยทสงผลตอวชาคณตศาตร ในเชงบวกคอ ปจจยดานกระบวนการ

ภายใน แตปจจยทสงผลในเชงลบคอปจจยดานประสทธผลองคการ ดงแสดงในสมการพยากรณ

แลวนน แสดงใหเหนวา ปจจยดานกระบวนการภายใน ซงไดแก การจดการโครงสรางโรงเรยนพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษา การบรหารจดการ การสรางแรงจงใจและภาวะผนา ในการนา

นโยบายสการปฏบต ซงประกอบดวย การแปลงนโยบาย การจดทรพยากร การวางแผน และการ

ปฏบตตามแผนทวางไว สงผลตอการเรยนรวชาคณตศาสตรอยางแทจรง เพราะวาองคกรให

ความสาคญในการจดการเรยนการสอน ในทกกระบวนการไดด เชน มครสอนดหรอบคลากรด สอ

ด และใหความสาคญกบผเรยน จงทาใหประสทธผลออกมาด ซงสอดคลองกบแนวคดของ Kaplan

and Norton (1996,pp.43-46)กลาววา กระบวนการภายใน แบงออกเปน 4 กลม คอ 1)การบรหาร

จดการ(Operations management) ไดแก การแสวงหาวตถดบ การผลต และการบรการ การกระจาย

ผลผลตสผเรยนและผมสวนไดเสย 2)การบรหารผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer management)

ไดแก การคดเลอกกลมผเรยนและผมสวนไดเสยเฉพาะ การเสาะหากลมผเรยน 3)นวตกรรม

(Innovation) ไดแก การสรางโอกาสการผลตและบรการใหมๆ การบรหารแผนการวจยและพฒนา

ออกแบบและพฒนาผลผลต และบรการใหมๆ การนาผลผลตและบรการใหมๆออกสตลาด 4)

113

การปฏบตตามกฎเกณฑ และความรบผดชอบตอสงคม(Regulatory and Social) ไดแก การลงทน

ในดานสงแวดลอม การลงทนดานสขภาพและความปลอดภย ในการปฏบตงานของบคลากรดวย

สวน ปจจยทสงผลในเชงลบคอปจจยดานประสทธผลองคการ ซงไดประกอบดวย ความสาเรจของ

ภารกจ 4 ดานคอ ดานวชาการ ดานบรหารงบประมาณ ดานบรหารงานบคคล ดานบรหารงาน

ทวไป สามารถบรหารจดการสถานศกษาใหบรรลจดมงหมายของการจดการศกษาโรงเรยนพระ

ปรยตธรรมแผนกสามญศกษาได แตไมสงผลโดยตรงตอผลการเรยนรวชาคณตศาสตร อาจเพราะวา

ปจจยดานประสทธผลองคการเปนภาพรวมของการบรหารขององคกรมากกวา ซงตางจากปจจย

ดานกระบวนการภายในทมผลโดยตรงตอผเรยนดงทไดกลาวมาแลว

Y 3 (ภาษาไทย) =33.849 + 0.372(ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (X1))

อภปรายไดวา จากสมการพยากรณ จะเหนวา ปจจยทสงผลตอวชาภาษาไทยมเพยงปจจย

เดยว คอปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และเปนในเชงบวกหรอ

สงเสรมสนบสนนกน แสดงใหเหนวา นโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ซง

ประกอบดวย แนวทางหรอกระบวนการดาเนนการพฒนาการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา ใหมประสทธภาพประสทธผลทด โดย มการกาหนดยทธศาสตรการพฒนาและมการ

กาหนดวสยทศน (Vision ) พนธกจ ( Mission ) ประเดนยทธศาสตร (Strategic Issue )

เปาประสงค (Goal ) ผลผลตของแผนยทธศาสตร (Strategic Plan output)เพอการสนบสนนสงเสรม

และการจดการการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาใหมประสทธภาพและ

ประสทธผลทดนน เปนปจจยสาคญทมผลตอผลสมฤทธการเรยนวชาภาษาไทย เพราะวานโยบาย

ของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต มความสอดคลองกบหลกสตร การเรยนการสอนของ

พระภกษ สามเณรหรอผเรยนและเปนวชาทผเรยนตองเรยนเพราะเปนวชาบงคบพนฐานอยแลว อก

ทงควบคไปกบการเรยนวชาบาลไปดวย เรยกไดวา นโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

จะเนนกบการเรยนวชาภาษาไทยและภาษาบาล เปนหลกสาคญจงทาใหผเรยนใหเวลากบการเรยน

มากกวาวชาอนๆจงสงผลไปทศทางเดยวกนดงกลาว สอดคลองกบงานวจยของ เพญแข ดวงขวญ

(2548)เรอง ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนกลมหมวดวชาพนฐาน ของนกศกษานอก

โรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ศนยการศกษานอกโรงเรยนกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา

วชาภาษาไทย ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทาง

สถตท ระดบ .01 ไดแก คณภาพการพบกลม ตวแปรทมความสมพนธทางบวกกบผลสมฤทธ

ทางการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05 ไดแก ทศนคต ระยะเวลาทขาดความตอเนองใน

การเรยน การประกอบอาชพ และการใชเวลาเพอการเรยน

114

Y 4 (ภาษาองกฤษ) = 19.047 + 0.540 (ปจจยดานกระบวนการภายใน (X3))

อภปรายไดวา ปจจยทสงตอการจดการสอนวชาภาษาองกฤษ มเพยงปจจยดานกระบวนการ

ภายใน และมทศทางในเชงบวก แสดงใหเหนวา ปจจยดานกระบวนการภายใน ซงประกอบดวย

การจดโครงสรางองคกร การบรหารจดการ การสรางแรงจงใจและภาวะผนา ในการนานโยบายส

การปฏบต ซงประกอบดวย การแปลงนโยบาย การจดทรพยากร การวางแผน และการปฏบตตาม

แผนทวางไว สงผลตอการเรยนรวชาภาษาองกฤษ เพราะวาองคกรใหความสาคญในการจดการเรยน

การสอน ในทกกระบวนการไดด เชน จดใหมครสอนดหรอเจาของภาษามาสอนใหความร มสอการ

สอนด และใหความสาคญกบผเรยน จงทาใหประสทธผลออกมาด ซงสอดคลองกบแนวคดของ

Kaplan and Norton, (1996,pp.26-27)ไดกลาวถง มมมองดานกระบวนการภายในวา เปน

กระบวนการททาใหองคกรบรรลเปาหมายในมมมองดานอนๆ การวดมมมองดานน ประเดนแรก

คอ การกาหนดการควบคมกากบ Monitor) และการปรบปรงกระบวนการดาเนนงานในองคกร

ประเดนทสองคอ การใชนวตกรรมในกระบวนการดาเนนงานภายในองคกร ไดแก รปแบบผลผลต

การพฒนาผลผลต และกระบวนการปฏบตงาน ประกอบดวยการผลต การตลาดและการบรการหลง

หลงการผลต จงทาใหประสทธผลออกมาดได เ ชนเดยวกบการจดการเรยนการสอนวชา

ภาษาองกฤษในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทใหความสาคญกบการเรยนวชา

ภาษาองกฤษโดยจดสรรบคลากรผสอน สอการสอนตางๆและตดตามควบคมผลสมฤทธเพอให

ผเรยนไดมความร ความเขาใจในภาษาองกฤษและเพอรองรบประชาคมอาเซยนตามนโยบายของ

สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ดวยเชนกน

Y 6 (สมศ.) = 1.630 + 0.257 (ปจจยดานกระบวนการภายใน(X3))

อภปรายไดวา เมอดจากสมการพยากรณ ปจจยทสงผลตอ สมศ. เปนปจจยดาน

กระบวนการภายใน และมทศทางเชงบวก แสดงใหเหนวา ปจจยดานกระบวนการภายใน มสวน

สาคญในการวดผล และประเมนผลของ สมศ. เพราะวาปจจยดานกระบวนการภายใน เปนเรองของ

การจดโครงสรางองคกร จดกระบวนการบรหารจดการองคกร การวางแผน การปฏบตตามแผน

หรอนโยบายทกาหนดไวและการตดตามวดผล และประเมนผลงานหรอเปาหมายขององคกรหรอ

สถานศกษานนๆ ซงสอดคลองกบแนวคดของ Kaplan and Norton, (1996,pp.26-27)ไดกลาวถง

มมมองดานกระบวนการภายในวา เปนกระบวนการททาใหองคกรบรรลเปาหมายในมมมองดาน

อนๆ การวดมมมองดานนคอ การกาหนดการควบคมกากบ Monitor) และการปรบปรงกระบวนการ

ดาเนนงานในองคกร เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลทดในทกมมมองอนๆดวยเชนกน

ดงเชนเกณฑการประเมนของ สมศ.กสอดคลองและครอบคลมทกมมมองดวยเชนกน เชน ดาน

องคกรหรอสถานศกษา ดานผนาสถานศกษาหรอบคลากรคร และดานผเรยนหรอผมสวนเกยวของ

115

กบสถานศกษา กมการวดผลและประเมนผล ทงประสทธภาพประสทธผลและความพงพอใจดวย

เชนกน

Y 7 (คณลกษณะ) = 0.111 + 0.520 (ปจจยดานการเรยนรและพฒนา (X4)) + 0.219 (ปจจยดาน

ผเรยนและมผสวนเกยวของ(X5)) + 0.170 (ปจจยดานประสทธผลองคการ (X2) )

อภปรายไดวา ปจจยทสงผลตอคณลกษณะ ทพจารณาจากสมการพยากรณ มอย 3 ปจจย

คอ ปจจยดานการเรยนรและพฒนา(X4) ปจจยดานผเรยนและผมสวนเกยวของ(X5) และปจจยดาน

ประสทธผลองคการ (X2) ซงทง 3 ปจจยนนสงผลในเชงบวกทงสน แสดงใหเหนวา ปจจยทง 3

ดานสงผลหรอมอทธพลตอ การพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนเปนอยางมาก (ยกเวน

ปจจยดานกระบวนการภายใน) ซงสอดคลองกบงานวจยของ พกล เอกวรางกร (2551,บทสรป) ได

ศกษา เรองการวจยและพฒนาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการระดบ

ประถมศกษาผลการวจยพบวา 1) ระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการทพฒนาขน

ประกอบดวยองคประกอบสาคญ 4 องคประกอบดวยกน คอ (1) องคประกอบดานปจจยนาเขา

ไดแก การสนบสนนของผ บรหาร การพฒนาคร และหนวยการเรยนรแบบบรณาการ (2)

องคประกอบดานกระบวนการ ไดแก การดาเนนการเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรตงแต

การวางแผนการวด การออกแบบการวด การดาเนนการวด และการใหขอมลปอนกลบโดยอาศย

การบรหารจดการและการทางานเปนทม (3) องคประกอบดานผลทเกดข นจากระบบ ไดแก

พฒนาการของผเรยนในดานความร ทกษะ และคณลกษณะอนพงประสงค และพฒนาการของ

ครผสอนในดานความร ทกษะ และเจตคตตอ การวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ และ

(4) องคประกอบดานการใหขอมลปอนกลบเพอปรบปรงและพฒนาระบบการวดและประเมนผล

การเรยนรแบบบรณาการ 2) ผลการทดลองใชระบบพบวา ทมครผสอนสามารถนาระบบไปใชวด

และประเมนความกาวหนา (Formative Evaluation) และประเมนผลสรปรวม (Summative

Evaluation) รวมทงการใหขอมลปอนกลบเพอพฒนาผเรยนและการจดการเรยนรแบบบรณาการ

ของตนเองได สงผลใหผเรยนมพฒนาการดานความร ทกษะ และคณลกษณะอน พงประสงคสงขน

สวนครผสอนมความร ทกษะเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการและมเจตคต

ทดตอการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ 3) ผลการประเมนระบบพบวา ทงผบรหาร

ทมครผสอน และผเรยนมความพงพอใจและเหนวาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบ

บรณาการทพฒนาขนมความถกตองครอบคลม มประโยชนตอการจดการเรยนร แบบบรณาการ ม

ความเหมาะสม และมความเปนไปไดในการนาไปใชจรง

116

ขอเสนอแนะจากผลการวจย

จากผลการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะเพอใหผบรหารสถานศกษาและหนวยงานตน

สงกดในการบรหารใหการสนบสนนการดาเนนงาน การบรหารสถานศกษาขนพนฐานระดบ

มธยมศกษาทเปนของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา สงกดสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาตเพอ นาขอมลไปใชในการตดสนใจวางแผนการศกษาเพอใหเกดประโยชนตอสถานศกษา

ดงตอไปน

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

ผบรหารและหนวยงานทเกยวของควรใหความสาคญกบการบรหารงานของสถานศกษา

ในดานตางๆ ดงน

1. ผลจากการวจยทาใหทราบวา ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต และปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมอง ไดแก

(1.) มมมองดานประสทธผลของภารกจ (2.) มมมองดานกระบวนการภายใน (3.)มมมองการเรยนร

และการเตบโต และ(4) มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย ไมไดสงผลตอประสทธผลหรอ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร และวชาสงคมศกษาเลย แสดงใหเหนวา ปจจยดาน

นโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต และปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตาม

แนวทางดชนสมดล ยงไมสอดคลองกบกระบวนการจดการเรยนการสอนทงสองวชาน ดงนน

ควรปรบเปลยนนโยบายหรอยทธศาสตรการจดการศกษาทเหมาะสมกบสถานการณปจจบนและ

บรบทของผเรยนหรอผมสวนเกยวของจะไดพฒนาทกษะการเรยนร และไดรบประโยชนอยาง

แทจรง ใหมมาตรฐานหลกสตรการเรยนการสอนทด บคลากรครมความร ความสามารถในรายวชา

ทสอนด มสอการสอนหรอเทคโนโลยทด มการตดตามและการวดผลประเมนผลทเปนสากล เพอ

เปนทยอมรบโดยทวไปดวย

2. ผลจากการวจยทาใหทราบวา ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต และปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมองโดยรวม

สงผลในทางบวกหรอมความสมพนธตอประสทธผลของการจดการศกษาในโรงเรยนพระปรยต

ธรรมแผนกสามญศกษาทงสน แสดงใหเหนวา นโยบายของสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

และยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดลทง 4 มมมอง มความสอดคลองและ

เหมาะสมกบสถานการณปจจบนและบรบทของผเรยนหรอผมสวนเกยวของอยางแทจรง

ดงนนผกาหนดนโยบายแหงรฐ หรอสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตควรกาหนด

นโยบายใหชดเจนและตดตามประเมนผลพรอมกนนนจดสรรงบประมาณอยางทวถงและเพยงพอ

ใหผบรหารและบคลากรทางการศกษาทเกยวของกบโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาได

ใหความสาคญเพอรวมกนพฒนาการศกษาคณะสงฆไทยอยางจรงจงและพฒนาการศกษาไปทศทาง

117

เดยวกน มระบบการตดตามความกาวหนาของสถานศกษาอยางตอเนองทวถงทงประเทศ เพอสราง

มาตรฐานทางการศกษาดวยกน ทงนอาศยการมสวนรวมของทกภาคสวนดวย

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป

1. สาหรบการวจยครงตอไป ควรมการวจยเกยวกบประสทธผลการบรหารในกลมอน ๆ

ของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา หรอ มการศกษาวจย ระหวางกลมในลกษณะของ

การเปรยบเทยบประสทธผลการบรหารกนระหวางกลมโรงเรยนปรยตแผนกสามญศกษา ดวยกนเอง

2. ควรจะมการวจยเชงทดลองระหวางกลมทประยกตใชแนวคดดชนสมดล (BSC) กบกลม

ทไมไดใชหรอใชแนวคดอนในการบรหารจดการการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ

ศกษา เพอเปรยบเทยบประสทธผลทเกดขนวาแนวคดใดประยกตใชแลวจะมประสทธผลทดกวากน

118

บรรณานกรม

กรมการศาสนา.2521.ประวตความเปนมาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา, กรงเทพฯ

: สานกพมพ กรมการศาสนา, หนา 7-9. กตมา ปรดดลก. 2532. การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน, กรงเทพฯ: สานกพมพหาง

หนสวน จากด อกษรบณฑต, หนา 47-49 .

กรมการศาสนา.2535. การศกษาผลงานวจย ของกรมการศาสนา ปงบประมาณ 2535-2542,

กรงเทพฯ : สานกพมพ การศาสนา, หนา 105-106. กมล รอดคลาย.(2537) สภาพปญหาการจดการศกษาคณะสงฆไทย,(ม.ป.ท.),(อดสาเนา หนา 39). กรมการศาสนา,(2551).ทะเบยนโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จานวนโรงเรยน

จานวนครจานวนนกเรยน ประจาปการศกษา 2551

กองพทธศาสนศกษา สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต2553.แผนยทธศาสตรและแผนปฏบตการ

การพฒนาการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา(พ.ศ.2553 – 2562 ). กมลวรรณ รอดจาย . (2552 ). การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลก ,ดษฎ

นพนธครศาสตร. จฬาลงกรณมหาวทยาลย .

คณะกรรมการพฒนาระบบราชการ.(2546), รายงานผลการพฒนาระบบราชการประจาป

งบประมาณ พ.ศ.2546 (ฉบบสรป).(ม.ป.ท.), (ม.ป.ป.). คาเบง รถสดา. (2550).สภาพการบรหารงานวชาการของสถานศกษาภายในศนยเครอขายโรงเรยน

นาจาน ศกษาสงกดสานกงานพนทการศกษาขอนแกนเขต 5. การศกษาอสระ ปรญญา

มหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาลยขอนแกน.

จาเรญ ประการะโพธ, พระมหา ,(2536) การดาเนนงานโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

จงหวด ขอนแกน, รายงานการศกษาคนควาอสระ, กศ.ม มหาสารคาม: มหาวทยาลย

มหาสารคาม

จรนทร อาสาทรงธรรม.(2003). Balance Scorecard ชวยกจการไดจรงหรอ: ภาควชาการจดการ

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ ,วารสาร “ บค BU ACDEMIC REVIEW ”

VOL.1,NO.1, January – June 2003

ชาต แจมนช. 2544. การนเทศการศกษา. กรงเทพมหานคร: จงเจรญการพมพ. ชนาธป พรกล.2544. แคทส : รปแบบการจดการเรยนการสอนทผเรยนเปนศนยกลาง

กรงเทพมหานคร : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

119

ชดเจนไทยแท.2543. เครองมอการนเทศเพอสนบสนนการปฏรปกระบวนเรยนร

,กรงเทพมหานคร:สานกงานโครงการนเทศ สานกงานคณะกรรมการประถมศกษา

แหงชาต . (เอกสารอดสาเนา).

ญาณศา บญจตร. (2553). การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการ ของสานกงาน

เขตพนทการศกษา.ดษฎนพนธการบรหารการศกษา:ครศาสตร.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ณฐกานต รกนาคและคณะ ,(2552). การพฒนารปแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการถายโยง

การเรยนร,ดษฎนพนธภาควชาหลกสตรการสอนและเทคโนโลยการศกษา,ครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ณฏฐพนธ เขจรพนธ. (2544).ยอดกลยทธการบรหารสาหรบองคการยคใหม. กรงเทพฯ : บรษท

เอกซเปอรเนท จากด.

ดนย เทยนพฒ. (2544) .ดชนวดผลสาเ รจธรกจ : Key Performance Indicators/BSC.

กรงเทพมหานคร : บรษทดเอนท คอนซลแตนท จากด.

ทพาวด เมฆสวรรค .(2543). ผบรหารการศกษามออาชพ. ศนยสงเสรมวชาชพผบรหารทาง

การศกษา. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

ธงชย สนตวงษ. (2535). องคการและการจดการ, กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, หนา 11.

ธงชย สนตวงษ. (2536). การบรหารคดและทาอยางผจดการใหญ, พมพครงท 2, กรงเทพฯ: ไทย

วฒนาพาณช.

ธรพล กามอญ. (2550). ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 เขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ,

บทความงานวจยhttp://122.155.168.174/~kroobannok/board_view. สบคน 1 ส.ค. 2553

นพพงษ บญจตราดลย.(2541).กาวเขาสผบรหารการศกษา. กรงเทพมหานคร: อนงคศลปการพมพ. นนทน คมปรด.( 2543 ). การตดสนใจศกษาตอในระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท

6 : กรณศกษา โรงเรยนยางชมนอยพทยาคม อาเภอยางชมนอยจงหวดศรสะเกษ,ปรญญา

มหาบณฑต, บณฑตวทยาลย : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร .

ปรชญาเวสารชช .(2545) .เอกสารหลกการจดการศกษาชดฝกอบรมผ บรหาร:ประมวลสาระ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช , ( น.1-23).

ประภาส สรโภคาพณชกล. (2553), การศกษาสภาพปจจบนและปญหาการบรหารงานวชาการใน

โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา กลมท 2 : วทยานพนธมหาบณฑต บรหาร

การศกษา,มหาวทยาลยศรปทม.

พระราชวรมน .(2521). ประวตความเปนมาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา, กรงเทพฯ

: สานกพมพ กรมการศาสนา, หนา 355.

120

เพญแข สนทวงศ ณ อยธยา, (2538). การงบประมาณ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

กรงเทพมหานคร.

พรมาล สนสมบรณ.(2544). ความพงพอใจของครทมตอการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนเอกชน

สมาคมสหศกษาสมพนธ สงกดคณะกรรมการการศกษาเอกชน กรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยรามคาแหง. พนส หนนาคนทร, (2529).หลกการบรหารโรงเรยน, โรงพมพไทยวฒนาพานช.กรงเทพมหานคร.

พส เตชะ รนทร. (2544) .เ สนทางกลยทธ สการปฏบ ตดวย Balanced Scorecard และ Key

Performance Indicators. : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพมหานคร.

พส เดชะรนทร.(2545).ประมวลจากกลยทธสการปฏบตดวย Balanced Scorecard และKey

Performance Indicators,โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพมหานคร.

เพญแข ดวงขวญ,(2548). ปจจยทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนกลมหมวดวชาพนฐาน ของ

นกศกษานอกโรงเ รยนระดบมธยมศกษาตอนตนศนยการศกษานอกโรงเรยน

กรงเทพมหานคร,วทยานพนธ ภาควชานโยบายการจดการ และความเปนผนาทาง

การศกษา. ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พกล เอกวรางกร, (2551). การวจยและพฒนาระบบการวดและประเมนผลการเรยนรแบบบรณาการ

ระดบประถมศกษา,วทยานพนธ,ครศาสตรดษฎบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภญโญ สาธร, (2537). การบรหารงานบคคล , : โรงพมพไทยวฒนาพาณช ,กรงเทพมหานคร .

ภญโญ สาธร. (2541).หลกการบรหารโรงเรยน. : โรงพมพวฒนาพานช.กรงเทพมหาคร . ภาวดา ธาราศรสทธ.(2547).การจดและการบรหารงานวชาการ (Academic Management and

Administration). : อดสาเนา , กรงเทพมหานคร .

ภารด อนนตนาว. (2546). ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต วารสารศกษาศาสตร ปท 15 ฉบบท 1 มถนายน

-ตลาคม 2546.มหาวทยาลยขอนแกน.

ภทรพร อตพนธ , (2551). แนวทางการมสวนรวมของชมชนในการพฒนาโรงเรยนพระปรยตธรรม

ในภาคใต,วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาพฒนศกษา ภาควชานโยบาย การจดการ

และความเปนผนาทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มานพ พลไพรนทร, (2526)ปญหาและความตองการดานการเงนของโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา ทวประเทศ, ปรญญานพนธ,ปรญญามหาบณฑต : มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, (2528).หลกและระบบบรหารการศกษา: เอกสารคาสอน,

กรงเทพมหานคร.

121

พนส หนนาคนทร, (2529). หลกการบรหารโรงเรยน,: โรงพมพไทยวฒนาพานช, กรงเทพมหานคร.

วชย ธรรมเจรญ. (2541).คมอการปฏบตงานโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา:โรงพมพ

กรมการศาสนา.กรงเทพมหานคร.

วจตร ศรสะอาน, (2532)เอกสารการสอนชดวชาการบรหารงานบคคล, : สาขาวทยาการจดการ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, นนทบร.

วนย สมมตร สมย รนสข และสนทร ศรรกษา.(2537).หลกการบรหารการศกษา,:อกษรสาสน,

กรงเทพมหนคร. วรวธ มาฆะศรานนท และณฏฐพนธ เขจรนนท.(2546).การพฒนา BALANCED SCORECARD.

: สานกพมพ Be Bright Books. กรงเทพมหานคร. วรวธ มาฆะศรานนท และ ณฏฐพนธ เขจรนนท. (2547). การใชระบBALANCED SCORECARD.

พมพ ครงท 2: สานกพมพ Be Bright Books. กรงเทพมหานคร. สวกจ ศรปดถา. (2522 ). การบรหารการศกษา,:อภชาตการพมพ, มหาสารคาม .

สวทย พรหมทา, (2527).ปญหาการบรหารงานของโรงเรยนมธยมศกษา เขตพนทยากจนหนาแนน

จงหวดอบลราชธาน, ปรญญานพนธ กศ.ม.: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร

,กรงเทพมหานคร.

สมพงษ เกษมสน .(2536).การบรหารงานบคคลแผนใหม .กรงเทพมหานคร :ไทยวฒนาพานช.

สมพงษ เกษมสน. (2540).การบรหารงานบคคลยกตใหม.กรงเทพมหานคร :ไทยวฒนาพานช. สภาพร มาแจง และสมปอง มาแจง, (2542).การศกษาสภาพการศกษาของคณะสงฆ 9, (กรมการ

ศาสนา : กระทรวงศกษาธการ.

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต.(2545).รางวลคณภาพแหงชาต. (ม.ป.ท.),(อดสาเนา) สมนก ทองเอยม และคณะ.2546.รายงานผลการศกษาวเคราะห วทยาลยการสาธารณสข แหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.,(ม.ป.ท.),(อดสาเนา) สานกเลขาธการรฐมนตร . 2545. วารสาร สคล.สาร ปท 10 ฉบบท 11 ตลาคม 2545 , คอลมน

อาหารสมอง : เกรดความรทางการบรหาร,หนา7 - 8

สมพงษ สวรรณจตกล.(2547). แผนทยทธศาสตร. (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร : แมเนเจอร

มเดย กรป.

สรพนธ นมะวลย. (2554). การประยกตใชดชนสมดลเพอพฒนาการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

,ดษฏนพนธ บณฑตวทยาลย: มหาวทยาลยรามคาแหง.

วฒนา พฒนพงศ.2547.BSC และ KPI เพอการเตบโตขององคกรอยางยงยน.พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร : พมพดการพมพ.

122

อรจรา ชายทองแกว , (2555). ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาองกฤษ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต

2. วทยานพนธมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช

เอกชย กสขพนธ, (2538).การบรหารทกษะและการปฏบต,กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพาณช ,

หนา 371.

Gordon, Judith R. (1996). Organization Behavior : A Diagnostic Approach.5th ed. New Jersey :

Prentice – Hall.

Hoy, W. K. and Miskel, C. G. (1991). Educational Administration : Theory, Research, and

Practice . 3rd ed. New York : McGraw-Hill.

Hoy, W. K., and Miskel, C. G. (2001). Educational administration : Theory research and practice

(6th ed.). New York : McGraw Hill.

Kaplan, Robert and Norton, David. The Balanced Scorecard : Translating Strategy into Action ,

U.S.A., Harvard Business School Press, 1996

Steers, Richard M. (1991). Introduction to organizational behavior (4th ed.). New York:Harper

Collins Publishers.

Steers, Richard M., et al.(1991). Organizational Behavior. New Jersey: Prentric Hall.

Streers, Richard M., Ungson, Gerardo R., and Mowdy, Richard T. (1985). Managing Effective

Organization : An Introduction – Boston : Kent Publishing Company.

เวปไซด

กฤษณ มหาวรฬห.2547. แนวคดการบรหารแบบ Balanced Scorecard.[Online]. Available:

URL:http://www.geocities.com/vichakarn2002/scorcard.doc

www.bscol.com

www.balancedscorecard.com

www.bettermanagement.com

http://sp49.debthai.org/controlpanel/index.asp

http://voc.knw.ac.th/pbl/blog/wp-content/uploads/2010/09.ppt

http://suthep.cru.in.th C3Chapter1.pdf

http://sp49.debthai.org/controlpanel/index.asp

http://suthep.cru.in.th/

ภาคผนวก

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษา


……………………………………………………….

คาชแจง

ขอความกรณาตอบแบบสอบถามนตามความเปนจรง โดยใสเครองหมาย ลงใน

หรอเตมขอความลงในชองวาง ขอมลทไดทงหมดจะปกปดเปนความลบ และจะนาไปวเคราะหเพอ

นาผลการวจยไปแกไขปรบปรงเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาใน

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ใหดยงขนตอไป แบบสอบถามแบงออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถามและสภาพการณทวไปของโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระ

ปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ไดแก

1.ปจจยดานนโยบายสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

2.ปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล (Balance

scorecard ) 4 มมมอง ไดแก

2.1 มมมองดานประสทธผลของภารกจ (Fiduciary Perspective)

2.2 มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective)

2.3มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and Growth Perspective)

2.4 มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer Perspective)

ตอนท 3 สอบถามเกยวกบคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ในโรงเรยนพระปรยต


ตอนท 4 ขอเสนอแนะเพอการพฒนาประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยต


ทงน เพอความสมบรณของงานวจย จงขอความอนเคราะหจากทานใหขอมลตามความเปน

จรง เพอประโยชนตอการพฒนางานการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญ

ศกษา ใหมประสทธผลทดยงขนตอไป ผวจยขอยนยนวาการตอบแบบสอบถามของทานในครงนจะ

ถกนาไปใชในการศกษาเชงวชาการและนาเสนอผลในภาพรวมเทานน จงขอขอบพระคณในความ

รวมมอตอการตอบแบบสอบถามมา ณ โอกาสน

125

ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถาม และสภาพการณทวไปของโรงเรยนพระปรยต


1. เพศ

1. ชาย 2. หญง

2. ปจจบนทานอาย

1. นอยกวา 25 ป 2. 25-30 ป 3. 31-35 ป 4. 36-40 ป

5. มากกวา 40 ป ขนไป

3. ทานไดรบเงนเดอนหรอคาตอบแทนจากโรงเรยนตอเดอนจานวนเทาไร

1. 3,000 - 5,000 บาท 2. 5,001 – 10,000 บาท 3. 10,001–15,000 บาท

4. มากกวา 15,000 บาท 4. การศกษาสงสดของทานอยในระดบใด

4.1 การศกษาทางโลก

1. ตากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 3. ปรญญาโท

4. ปรญญาเอก

4.2 การศกษาทางดานนกธรรม

1. ไมม 2. นกธรรมชนตร 3. นกธรรมชนโท

4. นกธรรมชนเอก

4.3 การศกษาทางดานบาล

1. ไมม 2. ป.ธ 1,2,-3 3. ป.ธ 4-6

4. ป.ธ 7-9

5. ปจจบนทานมสวนเกยวของกบโรงเรยนในฐานะ

1. ผบรหาร 2. คร-อาจารยสอน 3. เจาหนาท

4. คณะกรรมการสถานศกษา

6. ทานมประสบการณปฏบตงานในโรงเรยนมากป

1. ไมเกน 3 ป 2. 3 - 5 ป 3. 6 - 8 ป

4. 8 ปขนไป

7. โรงเรยนททานปฏบตงานอยในปจจบนจดเปนโรงเรยนขนาดใด

1.ขนาดเลก (นกเรยนไมเกน 199 รป) 2. ขนาดกลาง (200-499 รป)

3.ขนาดใหญ (500รปขนไป)

8. โรงเรยนไดรบเงนงบประมาณ หรอเงนทนจากทใดเปนหลกในการนามาบรหารจดการศกษา

1.เงนอดหนนจากสานกพทธศาสนาฯ 2. เงนบรจาค

3. มลนธของวด 4. อนๆ

126

9. ผลการประเมนโรงเรยนของสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.)รอบสองทผานมา อยในระดบใด

1.ปรบปรง 2. พอใช 3. ด 4. ดมาก และ ไดระดบคะแนน

เฉลย = ……………

10. ผลการสอบ O-Net ระดบมธยมศกษาปท 3 ทผานมา มระดบคะแนนเฉลยแตละรายวชาเทาไร

(ขอนถามฝายวชาการหรอ ผทรผลคะแนน )

1.วชาคณตศาสตร คะแนนเฉลย = ……………………. 2. วชาวทยาศาสตร คะแนน

เฉลย = ………………

3.วชาภาษาไทย คะแนนเฉลย = ……………………. 4. วชาภาษาองกฤษ คะแนน

เฉลย = ………………

5.วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมคะแนนเฉลย = …………………

127

ตอนท 2

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา

คาชแจง : โปรดทาเครองหมาย ลงใน ตามความคดเหนของทานโดยมเกณฑพจารณาดงน

5 หมายถง ระดบการปฏบตมากทสด

4 หมายถง ระดบการปฏบตมาก

3 หมายถง ระดบการปฏบตปานกลาง

2 หมายถง ระดบการปฏบตนอย

1 หมายถง ระดบการปฏบตนอยทสด

ขอ ขอความ ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1

1. ปจจยดานนโยบายของสานกงานพระพทธศาสนา

แหงชาต

วสยทศน(Vision)

1 โรงเรยนสามารถปฏบตตามนโยบาย ทสานกงาน

พระพทธศาสนากาหนดไว

2 มการกาหนดวสยทศน โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก

สามญศกษา ทเหมาะสมและสามารถนาไปสการปฏบต

ไดจรง

3 มการกาหนดวสยทศนเพอพฒนาผเรยน ใหเปนศาสน

ทายาททเปยมดวยปญญาพทธธรรม

4 มการกาหนดวสยทศนของโรงเรยนพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา เพอประเทศไทยเปนศนยกลาง

การศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญของโลก

5 มการกาหนดวสยทศน เพอพฒนาการศกษาพระปรยต

ธรรม แผนกสามญศกษาใหไดคณภาพมาตรฐาน เปนท

ยอมรบ

พนธกจ (Mission)

6 มการกาหนดพนธกจเพอทจะดาเนนงานพฒนา

การศกษาไดอยางเหมาะสม

7 มการจดการศกษา เพอผลต และพฒนาศาสนทายาท ท

เปยมปญญาพทธธรรม

128


5 4 3 2 1

8 มการพฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง เปน

โรงเรยนคณภาพมาตรฐานเปนทยอมรบของสงคม

9 มการพฒนาระบบบรหารและการจดการศกษาใหม

คณภาพเพอเปนศนยกลางการศกษาพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษาของโลก

10 มการจดกจกรรมเพอการเผยแผและทานบารงพทธ

ศาสนาใหเจรญงอกงาม และรวมสรางสงคมพทธธรรม

ทมความเขมแขง

ประเดนยทธศาสตร (Strategic Issue)

11 มยทธศาสตรและกลยทธเพอพฒนาผเรยนใหเปนศา

สนทายาททมคณภาพ

12 มการพฒนาระบบบรหารโรงเรยนใหเขมแขง ม

มาตรฐานและเปนโรงเรยนทมคณภาพทย งยน

13 มการเสรมสรางศกยภาพใหประเทศไทยเปนศนยกลาง

การศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษาของโลก

14 มโครงการเพอทานบารง เผยแผพระพทธศาสนาให

เจรญงอกงาม

เปาประสงค (Goal)

15 มหลกสตรการเรยนการสอนททาใหผเรยนเปนศาสน

ทายาททเปยมปญญาพทธธรรม และมคณลกษณะปรยต

สามญตามทพงประสงค

16 มระบบการศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ม

คณภาพ มาตรฐาน เปนทยอมรบ และเชอมนของสงคม

17 มการจดโครงการหรอกจกรรมทสามารถพฒนา

การศกษาเพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษา

พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา ของโลกได

18 มโครงการหรอกจกรรมทสามารถทาให

พระพทธศาสนามความเจรญงอกงาม และ สงคม

เขมแขงอดมปญญาพทธธรรม

129


5 4 3 2 1

ผลผลตของแผนยทธศาสตร (Strategic Plan

Outcome)

19 มผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบ

มธยมศกษาตอนปลายเพมขนทงปรมาณและคณภาพ

20 มผเรยนทสอบผานหลกสตรนกธรรม-บาล มากขน

21 โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา มการจด

การศกษาทไดคณภาพ มาตรฐาน ตามทกาหนดไว

22 มโครงการหรอกจกรรมทพฒนาผเรยนสามารถทาให

โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา เปน

โรงเรยนนานาชาตตนแบบได

23 มผจบการศกษาทดารงอยในบรรพชตมากขน

24 ผเรยนมความร ความสามารถตามเกณฑมาตรฐานท

สถานศกษากาหนดไว

25 โรงเรยนสามารถทาใหเกดชมชนพทธธรรมทเขมแขง

และเพมขนอยางตอเนอง

ตอนท 2.ปจจยดานยทธศาสตรการจดการศกษาตามแนวทางดชนสมดล ( Balance scorecard )

ขอ 1. มมมองดานประสทธผลของภารกจ (Fiduciary

Perspective)

ระดบความสาเรจ

ดานท 1 การบรหารดานวชาการ 5 4 3 2 1

1 มการวางแผนงานวชาการ ทชวยใหเปาหมายการสอน

บรรลผล

2 มการจดโครงการสอน ใหครไดอยางเหมาะสม ถกตอง

3 มการวางแผนจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนสาคญ

4 การจดตารางสอนรายวชา สอดคลองกบเวลาและ

หลกสตรการเรยน

5 การจดชนเรยน มความเหมาะสมระหวางขนาด

หองเรยนกบจานวนผเรยน

6 การจดครเขาสอน มความเหมาะสมกบความร

ความสามารถ

130


Perspective)


ดานท 1 การบรหารดานวชาการ 5 4 3 2 1

7 มการจดสอการเรยนการสอนเพยงพอ และสอดคลอง

กบเนอหารายวชา

8 การจดหาแบบเรยนมเพยงพอและสอดคลองกบเนอหา

รายวชา

9 การบรการหองสมดมหนงสอและสอ ทผเรยนสามารถ

ใชไดอยางสะดวก

10 การปรบปรงการเรยนการสอน มการนเทศภายใน


11 ผนเทศการสอน มความรและประสบการณ

12 การวดและประเมนผลการเรยน มความถกตองและเปน

ธรรม

ดานท 2 การบรหารงบประมาณ

13 การวางแผนใชงบประมาณ มความสอดคลองกบ

สภาพจรง

14 การคานวณตนทนการผลตกบจานวนผเรยน มความ

สอดคลองกน

15 การจดระบบจดซอ จดจาง เปนไปตามระเบยบ และ

โปรงใส ตรวจสอบได

16 การบรหารเงนและการควบคมงบประมาณ มความ

รดกม

17 การรายงานฐานะการเงนและผลผลตงาน เปนไปตาม

ระเบยบ

18 มการควบคมและตรวจสอบภายใน

ดานท 3 การบรหารงานบคคล

19 มการพฒนาคณธรรม จรยธรรมของบคลากรใน


20 บคลากรในโรงเรยน มความร ความเขาใจในภารกจ


131


Perspective)


ดานท 3 การบรหารงานบคคล 5 4 3 2 1

21 ผบรหารและคร มมนษยสมพนธทดตอกน

22 ผบรหารและคร ยอมรบการเปลยนแปลง และปฏบต

ตาม

23 บคลากรมความสามารถในการใชนวตกรรม และ

เทคโนโลย

24 มการนาผลการประเมนไปพฒนาผเรยน

ดานท 4 การบรหารทวไป

25 โรงเรยนไดจดระบบขอมลสารสนเทศ ทสามารถคนหา

ไดสะดวกและถกตอง

26 การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถทาไดอยาง

ครอบคลมและทวถง

27 มการจดระบอบประชาธปไตยในโรงเรยนไดอยาง

เหมาะสม

28 มการจดแหลงเรยนรภายในโรงเรยน เพอใหผเรยน

พฒนาการเรยนร

29 หองเรยนมสงอานวยความสะดวกครบถวน เหมาะสม

30 มเจาหนาทปฏบตการหองสมด ดแล ใหคาแนะนาแก

ผใชบรการเปนอยางด

31 มการใชเทคโนโลยท เหมาะสมและทนสมยในการ

ปฏบตงานธรการ

32 บรเวณอาคารสถานทของโรงเรยนสะอาดและปลอดภย

33 การจดระบบการอานวยความสะดวกตางๆภายใน

โรงเรยนมประสทธภาพ

132

2. มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process

Perspective)

ระดบการปฏบต

ดานโครงสรางองคการ 5 4 3 2 1

34 มการกาหนดนโยบาย แผนงาน และเปาประสงคของ

โรงเรยนทชดเจน

35 มการประชมรวมกนพจารณาภารกจ หนาท เพอปฎบต

ใหบรรลเปาประสงค

36 มการมอบหมายงาน อานาจหนาทใหผรบผดชอบในแต

ละภารกจอยางชดเจน

37 มการสงเสรมสมพนธภาพระหวางสายงานตางๆใน


38 มการประสานในการปฏบตงานของแตละกลมภารกจ

ทงแนวตง แนวนอน

39 มการกาหนดคณสมบตของบคลากรทจะปฏบตภารกจ

องคการไวอยางชดเจน

40 มการรวมและกระจายอานาจหนาทงานในองคการอยาง

มประสทธภาพ

ดานการบรหารจดการ

41 โรงเรยนมแผนพฒนาการเรยนและการสอนในรอบป

การศกษาอยางชดเจน

42 มการจดงบประมาณทเพยงพอ ในการบรหารจดการ

43 มการกาหนดบทบาทและหนาทการงานของแตละฝาย

ตางๆ อยางชดเจน

44 โรงเรยนสามารถปรบเปลยนตาแหนงบคลากรได ตาม

ความเหมาะสม

45 โรงเรยนมการจดหาสอ หรอตาราประกอบการคนควา

สาหรบครผสอน

46 มการตดตามประเมนผลการเรยนการสอนเพอปรบปรง

คณภาพสมาเสมอ

133


ดานการสรางแรงจงใจและภาวะผนา 5 4 3 2 1

47 ผ บรหารใหกาลงใจและมอบรางวลใหแก ครและ

นกเรยนททาชอเสยงมาสโรงเรยน

48 การใหรางวล กาลงใจแกครและนกเรยนมความเปน

ธรรมและเสมอภาค

49 ผบรหารเอาใจใสและดแลการปฏบตการสอนของคร


50 ผบรหารการกาหนดวตถประสงคในการพฒนา

โรงเรยนชดเจน

51 ผบรหารใชการบรหารงานแบบประชาธปไตย

52 ผบรหารแสดงออกถงความเปนผนาในการดาเนนงาน

53 ผบรหารสงเสรมการจดกจกรรมใหครและนกเรยนได

กระทาอยางสรางสรรค

54 ผบรหารรบฟงความคดเหนหรอขอเสนอแนะของคร

และนกเรยนเสมอ

55 ผบรหารและครมการปรบเปลยนพฤตกรรมของตนดาน

ภาวะผนาเสมอ

56 ผบรหารมคณธรรม จรยธรรม นาเชอถอ

57 ผบรหารเสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชน

สวนรวม

58 ผ บรหารไดจดกจกรรมเพอความร รก สามคค ใน

องคการและสถาบน

ดานการนานโยบายสการปฏบต

59 ผบรหารแสดงวสยทศนและพนธกจใหครและนกเรยน

ไดรบทราบเสมอ

60 ผบรหารมอบหมายนโยบาย แผนงานหรอภารกจ ตอ

ผรบผดชอบชดเจน

61 ผบรหารมอบหมายงานเหมาะสมกบความร

ความสามารถของผปฏบตงาน

134


ดานการนานโยบายสการปฏบต 5 4 3 2 1

62 โรงเรยนมการจดหางบประมาณ เพอใชในการจด

การศกษาอยางเพยงพอ

63 โรงเรยนไดจดอาคารสถานท ใหเหมาะสมในการ

จดการเรยนร

64 ผบรหารใหการสนบสนนในการจดกจกรรมการเรยน

การสอน

65 ผบรหารนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา

ใหมๆมาใชในโรงเรยน

66 การตรวจสอบและกากบดแลการเรยนการสอนอยาง

เปนระบบไดมาตรฐาน

67 ผบรหารสามารถประสานงานกบชมชนใหมสวนรวม

ในการพฒนาโรงเรยน

68 โรงเรยนมระบบความปลอดภย ดแลชวยเหลอนกเรยน


3. มมมองการเรยนรและการเตบโต (Learning and

Growth Perspective)

5 4 3 2 1

ดานสมรรถนะบคลากรและคร

69 มกระบวนการคดเลอกครผสอนทมประสทธภาพ

และเหมาะสม

70 มการประเมนความรของครผสอน

71 มการนาผลของการประเมนมาปรบปรงและพฒนา

ครสอน

72 มการใหรางวลแกครผสอนสมาเสมอ และเปนธรรม

73 มการเปดโอกาสใหครผสอนไดเขารบการฝกอบรมหรอ

ศกษาตอ

74 ครผสอนมประสบการณในการสอน

75 มการจดสวสดการสาหรบครผสอนอยางเพยงพอ

76 การสรรหาครผสอนมาปฏบตงานมอยางเพยงพอ

135


ดานการสอสารและเทคโนโลย 5 4 3 2 1

77 ครมการจดระบบสอและเทคโนโลยเสรมการเรยนการ

สอน

78 ครสามารถใชคอมพวเตอรเปนสอการเรยนการสอนได

79 โรงเรยนมระบบอนเตอรเนตบรการเสรมในการจดการ

เรยนการสอน

80 ครสามารถเชอมโยงกจกรรมการเรยนรดวยระบบสอ

ของสถานศกษาได

81 ครสามารถใชภาษาสอสารไดอยางถกตอง เหมาะสม

82 การจดสอการเรยนการสอนและเทคโนโลย มอยาง

เพยงพอ

ดานการจดการเรยนร

83 ครไดรบการเรยนรและพฒนาดานหลกสตร

84 ครมการปรบพฤตกรรมการจดการเรยนการสอนเสมอ

85 มการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ

86 ครมพฤตกรรมทางานเปนทมไดอยางมประสทธภาพ

87 ครมการพฒนาระบบจดการระเบยบงานการเรยนการ

สอนทด

88 หองเรยนมบรรยากาศทเออตอการเรยนการสอน

ดานการตรวจสอบตดตาม

89 ครและบคลากรในโรงเรยนไดรบการนเทศภายในอยาง

เปนระบบ

90 ครมความเขาใจและสามารถในการทาวจยในชนเรยน

91 ครมการใชผลการประเมนไปเปนขอมลในการแนะ

แนวผเรยน

92 ครสามารถนาผลการประเมนไปพฒนาและปรบปรง

การเรยนการสอนได

93 ครมการตดตามพฤตกรรมผเรยนอยางตอเนองและ


136


4. มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer

Perspective)

5 4 3 2 1

บาน วด โรงเรยน ( บวร ) มสวนรวมและพงพอใจ

94 บาน วด และโรงเรยน มสวนรวมในการกาหนด

นโยบาย แผนงาน และวตถประสงค

95 บาน วดและโรงเรยนมการจดงบประมาณ ในการ

บรหารจดการศกษารวมกน

96 บาน วด และโรงเรยน มการพจารณาภารกจ หรอหนาท

เพอปฎบตใหบรรลวตถประสงค รวมกน

97 มการกาหนดคณสมบตของบคลากรทจะปฏบตภารกจ

ขององคการ รวมกน

98 โรงเรยนไดเปดโอกาสใหผปกครองมสวนรวมในการ

วางแผนเพอพฒนาการเรยนและการสอนในแตละรอบ

ปการศกษา

99 บาน วด และโรงเรยน มสวนรวมในการจดหาสอ

หนงสอหรอตาราเรยน

100 บาน วด โรงเรยนมการประเมนผล การเรยนการสอน

เพอปรบปรง คณภาพรวมกน

101 บาน วด และโรงเรยนมสวนรวมในการมอบรางวล

ใหแก ครและนกเรยนททาชอเสยงมาสโรงเรยน

102 บาน วด และโรงเรยนมสวนรวมในการพฒนาคณธรรม

จรยธรรมแกผเรยน

103 โรงเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมเพอความร รก

สามคค ในองคการและสถาบน

104 บาน และวด ม สวนรวมในการนานวตกรรมและ

เทคโนโลยทางการศกษาใหมๆมาใชในโรงเรยน

105 บาน วด โรงเรยนรวมกน ในการจดอาคารสถานท ให

เหมาะสมในการจดการเรยนร

106 บาน วด และโรงเรยนรวมกนในการจดระบบความ

ปลอดภย ดแลชวยเหลอผเรยน

137


4. มมมองดานผเรยนและผมสวนไดเสย (Customer

Perspective)

5 4 3 2 1

บาน วด โรงเรยน ( บวร ) มสวนรวมและพงพอใจ

107 โรงเรยนเปดโอกาสใหบานและวด มสวนรวมในการ

ตดตามพฤตกรรมผเรยนอยางตอเนองและสมาเสมอ

108 โรงเรยนเปดโอกาสใหบานและวดมสวนรวมในการ

ตรวจสอบและกากบดแลการเรยนการสอนอยางเปน

ระบบ เพอใหไดคณภาพมาตรฐาน

109 ผ บรหารโรงเรยนมความพงพอใจตอ ผลสมฤทธ

ทางการเรยนของผเรยน

110 พอแม ผ ปกครองของผ เ รยน มความพงพอใจตอ


111 เจาอาวาส หรอ ผ ปกครองวด มความพงพอใจตอ


112 บาน วด และโรงเรยนมความพงพอใจตอผลการ

ประเมนของสมศ.รอบทสอง

113 ผ ปกครอง มความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพง


114 เจาอาวาสวด มความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพง


115 ผบรหารโรงเรยนมความพงพอใจตอ คณลกษณะอนพง


138

ตอนท 3 สอบถามเกยวกบคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ใน โรงเรยนพระปรยตธรรม



ดานคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน 5 4 3 2 1

1 ผเรยนมระเบยบวนย และปฏบตตนเหมาะสมกบสมณ

สารป

2 ผเรยนมความสารวมกาย วาจา มบคลกภาพทด

3 ผเรยนเหนคณคา ศรทธาในพระพทธศาสนา และมเจต

คตทดตอการเปน ศาสนทายาท

4 ผเรยนมความสามารถเผยแผหลกธรรมทางพทธศาสนา

5 ผเรยนใฝร ใฝเรยน สามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศ

เพอพฒนาการเรยนร

6 ผเรยนมความซอสตย มความกตญ�กตเวท

7 ผเรยนมความประหยด รจกใชทรพยสงของสวนตน และสวนรวมอยางคมคาและพอประมาณ

8 ผเรยนมความอดทนอดกลน

9 ผเรยนมความรบผดชอบ มจตสานกทเหนประโยชนแก

สวนรวม อนรกษศลปะ วฒนธรรม พฒนาสงแวดลอม

และภมใจในภมปญญาไทย

10 ผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห

มวจารณญาณมความคดสรางสรรค

11 ผเรยนมทกษะในการทางาน รกการทางาน สามารถ

ทางานรวมกบผอนได

12 ผเรยนมสขนสย สขภาพกาย สขภาพจตทด และการ

เคลอนไหว การออกกาลงกาย ทเหมาะสมกบสมณะ

สารป

13 ผเรยนปลอดจากสงเสพตดใหโทษและสงมอมเมา

14 ผเรยนมสนทรยภาพและลกษณะนสยดานศลปะ ดนตร และกฬาอยางอสระเหมาะสม กบสมณสารป

15 ผเรยนสามารถใชชวตอยรวมกบผอนไดอยางมความสข

139

ตอนท 4 ขอเสนอแนะ เพอการพฒนาการบรหารและการจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม


1. ดานนโยบายสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต มความชดเจน และสามารถนามาสการปฏบตได

จรง หรอไม อยางไร

........................................................................................................................... ..................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

2.ดานยทธศาสตร ( Strategy) การจดการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ตาม

แนวทางดชนสมดล (Balance scorecard)

2.1 มมมองดานประสทธผล (Fiduciary Perspective) 4 ดาน ควรจะมการพฒนา หรอ

ปรบเปลยนอยางไร

2.1.1 ดานวชาการ…………….................................................................................

2.1.2 ดานการบรหารงบประมาณ.............................................................................

2.1.3 ดานการบรหารงานบคคล................................................................................

2.1.4 ดานการบรหารทวไป......................................................................................

2.2 ดานกระบวนการภายใน (Internal process Perspective) ควรจะพฒนา หรอ

ปรบเปลยนวธการอยางไร

2.2.1 การจดโครงสรางองคการ................................................................................

2.2.2 การบรหารจดการ ...........................................................................................

2.2.3 การสรางแรงจงใจและภาวะผนา....................................................................

2.2.4 การนานโยบายสการปฏบต.............................................................................

2.3 ดานการเรยนรและการเตบโต (learning and Growth Perspective) ควรจะมวธการ

พฒนา หรอปรบเปลยนอยางไร

2.3.1 สมรรถนะบคลากรและคร .............................................................................

2.3.2 การสอสารและเทคโนโลย.............................................................................

2.3.3 การจดการเรยนร.............................................................................................

2.3.4 การตรวจสอบตดตาม.....................................................................................

140

2.4 ดานการมสวนรวมของผเรยน และผมสวนเกยวของ (บาน วด โรงเรยน (Customer

&Stakeholder Perspective)

2.4.1 การมสวนรวมของบาน...................................................................................

2.4.2 การมสวนรวมของวด......................................................................................

2.4.3 การมสวนรวมของโรงเรยน............................................................................

3. ดานการพฒนาผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค ควรจะมวธการ หรอทศทางปฏบต

อยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

4. ดานการประเมนผลคณภาพ ของสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา

(สมศ.)ควรมวธการอยางไร จงจะเหมาะสมกบบรบท หรอสภาพจรงในการประเมนผลโรงเรยน

พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

5. ดานการบรหารและการจดการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มปญหา

หรอ อปสรรค อะไรบางทควรจะไดรบการแกไข และปรบปรงตอไป

......................................................................................................................................................... ....

.............................................................................................................................................................

141

ประวตผวจย

ชอ - สกล พระภวณฐสร หนมาก

วน เดอน ปเกด 2 พฤศจกายน 2515

สถานทเกด จงหวดพทลง

วฒการศกษา พ.ศ. 2549

สาเรจการศกษาระดบปรญญาโท สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการ

สงคม คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ตาแหนงหนาทปจจบน ครพระสอนศลธรรมในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร และจงหวด

นนทบร

สถานทอยปจจบน 78/8 วดชลประทานรงสฤษฏ พระอารามหลวง อ.ปากเกรด จ.นนทบร

โทร. 08-6622-3566

phuwanat numark€¦ · 3.80 3.)...

Documents