2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg

Phân tich Kinh tê vê Nguôn cung Thuôc laPhân tich Kinh tê vê Nguôn cung Thuôc la

Tiên si Teh-wei HuTrương Đai hoc California, Berkeley

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 2

Tông quat

Tai sao chung ta cân biêt vê nguôn cung thuôc la

San xuât la cây thuôc la

San xuât thuôc la điêu

Hậu qua tiêm tang cua viêc kiêm soat thuôc la đôi vơi nên kinh tê quôc gia

Kêt luận

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 3

Nguôn cung Thuôc la

Đê thanh công trong viêc kiêm soat thuôc la, cac nha hoach đinh chinh sach cân biêt ro vai tro cua nguôn cung thuôc la trong nên kinh tê

Ngoai ra, cac nha hoach đinh chinh sach kiêm soat thuôc la cân biêt cach đưa ra cac lưa chon chinh sach đê chuyên viêc cung câp thuôc la sang cac san phâm khac

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 4

Nguôn hinh anh: Bô Nông nghiêp Hoa Ky. (2006). Đươc phep sư dung đê giang day.

Nguôn cung Thuôc la

Cây thuôc la la cây trông đê ban rât quan trong ơ nhiêu nươc đang phat triên

Trông cây thuôc la thương đươc cho la môt cach đê giam ngheo

Thuôc la điêu mang lai nhiêu lơi nhuận cho cac công ty thuôc la

Nganh công nghiêp thuôc la sư dung cac vân đê vê thu nhập tư trông cây thuôc la va viêc lam cua nganh nay đê lam cơ sơ chông lai viêc kiêm soat thuôc la

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 5

San xuât La cây Thuôc la

Hơn 125 quôc gia trông cây thuôc la

Trung Quôc san xuât sô lương lơn nhât (chiêm môt phân ba tông san lương toan câu), vơi 2,4 triêu tân

Nguôn: Mackey va công sư (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 6

Nên kinh tê La cây Thuôc la

Trên toan câu, cây thuôc la co tông tri gia xâp xi 20 ti Đô la My, nhưng chiêm dươi 1% tông gia tri cua nganh nông nghiêp toan câu

Tuy nhiên, nhiêu chinh phu - chăng han như Trung Quôc, Indonesia va Viêt nam - lê thuôc vao la cây thuôc la như la nguôn doanh thu thuê chinh cua đia phương

Co khoang 20 triêu nông dân trông cây thuôc la trên toan câu

Nguôn: Mackey va công sư (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 7

Trương hơp cua Trung Quôc

Trong nganh công nghiêp thuôc la Trung Quôc, Công ty Thuôc la Quôc gia Trung Quôc (CNTC) la công ty đôc quyên thuôc sơ hưu nha nươc, đươc quan ly tập trung va theo nganh doc (tư viêc trông cây thuôc la đên san xuât thuôc la điêu)

Chinh phu co quyên quyêt đinh: Phân bô han ngach san xuât la cây thuôc la Cac phương thưc thu mua Cac phương thưc vận chuyên va cât giư thuôc la

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 8

Trương hơp cua Trung Quôc

Chinh phu co nghia vu mua lương la cây thuôc la đa phân bô vơi gia mua đươc xac đinh trươc dưa vao phân loai la cây thuôc la.

La cây thuôc la đong gop tư 30% đên 60% doanh thu thuê đia phương ơ cac chinh quyên đia phương ơ môt sô tinh san xuât chinh (Côn Minh, Quy Châu)

Nguôn: Hu va công sư (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 9

Tinh hinh Trông cây Thuôc la

Trong vong 20 năm qua, san lương la cây thuôc la ơ cac nươc phat triên đa giam hơn môt phân ba, trong khi tai cac nươc đang phat triên, san lương nay tăng hai phân ba

Ơ hâu hêt cac quôc gia, gia tri cua la cây thuôc la vân it hơn 1% tông gia tri cac san phâm nông nghiêp

Nguôn: phong theo CTLT tư Tô chưc Lương thưc va Nông nghiêp cua Liên Hơp Quôc. (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 10

Tinh hinh Trông cây Thuôc la

Cac công ty thuôc la đa quôc gia (TTC) khuyên khich viêc cung ưng thuôc la trên toan câu nhăm giam gia ban la cây thuôc la, vi đây la nguyên liêu thô co gia tri gia tăng cao

Nhiêu nông dân trông thuôc la quy mô nho ơ cac nươc đang phat triên phai đôi măt vơi sư kho khăn vê kinh tê do gia cua la cây thuôc la thâp va thiêu thi trương đâu ra

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 11

Chi phi va Lơi nhuận cua viêc Trông cây Thuôc la

TTC va CNTC đăt ra mưc gia theo phân loai la Co sư ckhac lêch lơn vê cach phân loai

Nông dân thương phan nan vê viêc “phân loai thâp” gia ban cây thuôc la cua ho

Ơ môt sô quôc gia, lơi nhuận tư cây thuôc la thương thâp hơn nhiêu loai cây trông khac Vi du như ơ Trung Quôc, Ân đô, Bra-xin va Malawi

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 12

Tai sao Nông dân Tiêp tuc Trông Cây Thuôc la?

Thiêu thông tin

Thiêu cây trông thay thê

Thiêu công nghê

Chinh phu khuyên khich hoăc ep buôc viêc san xuât la cây thuôc la

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 13

Cac Phi tôn vê Y tê va Môi trương cua viêc San xuât Cây thuôc la

Viêc sư dung thuôc trư sâu va phân bon đê trông cây thuôc la co thê dân đên mât diên tich rưng co liên quan đên viêc trông va sây la cây thuôc la.

Ngươi lao đông (đăc biêt la phu nư va tre em) bi ngô đôc thuôc trư sâu va bi tôn hai phôi (hen suyên) do tiêp xuc vơi bui trên canh đông va lo sây thuôc la

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 14

Triên vong Tương lai cua nganh San xuât La cây Thuôc la

Khi gia nhập Tô chưc Thương mai Thê giơi (WTO), cac chinh phu không đươc trơ gia cho viêc trông cây thuôc la Môt sô hô gia đinh co thê nhận đươc thu nhập it hơn

Hoat đông trông cây thuôc la chi la môt nguôn thu nhập khiêm tôn ơ nhiêu quôc gia Vi vậy, viêc giam lương tiêu thu thuôc la se chi co tac

đông nho tơi thu nhập hô gia đinh

Đê chuân bi cho cac hậu qua cua viêc kiêm soat thuôc la, cac chinh phu cân phai trơ giup đê chuyên đôi sang cac loai cây trông đê ban khac

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 15

Kinh nghiêm Quôc tê vê Cây trông Thay thê

Nông dân trông cây thuôc la ơ Hoa Ky đa chuyên sang trông đậu nanh, ngô, bông, lua mi va nuôi bo lây thit

Môt sô nông dân Trung Quôc đa chuyên sang trông cây hoa hương dương, cây lây dâu va cây ăn qua

Môt sô nông dân Bra-xin đa chuyên sang chăn nuôi, trông rau va cac loai cây đê ban khac

Cac chinh phu cân cung câp thêm thông tin vê tai chinh va tiêp thi đê giup đơ ngươi nông dân trông cây thuôc la

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 16

San xuât Thuôc la điêu

Môi năm, co 5 ty ty điêu thuôc la đươc san xuât ra Trung Quôc san xuât ra hơn 1,7 ty ty điêu thuôc, tiêp

sau la Hoa Ky

Hai phân ba sô ngươi đươc thuê lam viêc trong nganh san xuât thuôc la điêu đang lam viêc tai Trung Quôc, Ân Đô va Indonesia

Hai triêu ngươi lam viêc trong nganh san xuât thuôc la điêu - chi chiêm dươi 1% tông sô viêc lam trong nganh san xuât trên thê giơi

Nguôn: Atlas vê Thuôc la. (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg

Thi Phân trên Thê giơi va Lơi Nhuận cua cac Công ty Thuôc La Lơn (2000)

Công ty thuôc la Thi phân Lơi nhuận

Công ty Thuôc la Quôc gia Trung quôc (CNTC)

34% 10%

Philip Morris (PM) 18% 14%

British American Tobacco (BAT) 15% 5%

Công ty Thuôc la Nhật Ban (JTI) 6% 8%

17

Thi Phân va Lơi nhuận cua nhưng Công ty Lơn năm 2000

Nguôn: Atlas vê Thuôc la. (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 18

Nô lưc nhăm Tăng Thi Phân

Giơi thiêu cac san phâm mơi Đâu loc, it hăc in, it

nicotine, hương vi thao môc (đê đap lai nhưng môi lo lăng vê sưc khoe)

Khuyên mai Không nhăc tơi nhan

hiêu thuôc la trong quang cao, nhưng thay vao đo la tên công ty thuôc la (đap lai lênh câm trong quang cao)

Nguôn hinh anh: Viên Kiêm soat Thuôc la Toan câu.

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 19

Đong gop Tai chinh cua Thuê Thuôc la

Lơi nhuận cua nganh công nghiêp thuôc la Trung Quôc Trong nhưng năm 1990. CNTC đong gop khoang 10%

đên 11% vao tông doanh thu thuê cua chinh quyên trung ương

Vơi sư tăng trương kinh tê nhanh cua nganh công nghiêp ô tô, dâu mo va cac khu vưc san xuât khac, ty lê đong gop cua thuê thuôc la đa giam xuông con 7 đên 8%

Tuy nhiên, nganh nay vân đong gop khoang 20 ty Đô la My vao doanh thu thuê năm 2003

Trong 15 năm qua, CNTC la công ty đong thuê nhiêu nhât trong sô tât ca cac công ty thuôc la

Nguôn: Hu va công sư (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 20

Thuê Suât theo Ty lê phân trăm cua Gia Ban le Thuôc la điêu

Nguôn: Mackey va công sư (2006).

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 21

Triên vong Tương lai cua Nganh san xuât Thuôc la điêu

Cac công ty thuôc la quôc tê lơn vân phat triên thinh vương vê măt kinh tê

Nhiêu quôc gia đa gia nhập WTO tư năm 2000, cho phep cac công ty TTC đươc tăng cương tiêp cận tơi cac nươc đang phat triên Đai Loan, Han Quôc va Thai Lan: thi phân cua thuôc la

nươc ngoai đa tăng lên hơn 50%

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 22

Triên vong Tương lai cua Nganh san xuât Thuôc la điêu

Cac công ty TTC đa gia nhập nhiêu thi trương mơi băng cach san xuât thuôc la điêu tai đia phương hoăc liên doanh vơi cac công ty thuôc la đia phương

Vơi WTO, cac công ty TTC tham gia vao cac vu sap nhập toan câu va cac công ty thuôc la khu vưc cua Trung Quôc cung đa hơp nhât đê tăng kha năng canh tranh

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 23

Kiêm soat Thuôc la: Tac đông Tiêm tang đôi vơi Nên kinh tê

Trên toan câu, viêc lam trong linh vưc trông cây thuôc la va san xuât thuôc la điêu chi chiêm môt phân rât nho trong hâu hêt cac nên kinh tê - it hơn 1%

Cac nghiên cưu ơ Hoa Ky, Anh Quôc va Trung Quôc đa cho thây răng thu nhập tiêt kiêm đươc do “không hut thuôc” co thê đươc dung cho cac khoan tiêu dung khac, chăng han như thưc phâm, quân ao, giao duc va giai tri Vi vậy, nên kinh tê se đươc kich thich

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 24

Kiêm soat Thuôc la: Tac đông Tiêm tang đôi vơi Nên kinh tê

Kiêm soat thuôc la thanh công co thê lam giam lương tiêu thu thuôc la Tuy nhiên, cac băng chưng quôc tê cho thây răng lương

tiêu thu se giam tư tư, do ban chât gây nghiên cua thuôc la

Vi du như ơ Trung Quôc, ty lê tăng dân sô 1% se bu đăp ty lê bo thuôc Vi vậy, viêc giam câu tư tư co thê lam chậm tac đông

đôi vơi viêc san xuât thuôc la điêu, viêc san xuât la cây thuôc la hoăc sô lương viêc lam co liên quan

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 25

Kêt luận

Nhưng quôc gia co nganh san xuât la cây thuôc la va san xuât thuôc la điêu chu đao thương miên cương hơn trong viêc đanh thuê thuôc la, vi nhưng tac đông tiêu cưc tiêm tang vê măt kinh tê

Đôi vơi nhiêu quôc gia trông cây thuôc la va san xuât thuôc la điêu - chăng han như Trung Quôc, Ân Đô, Indonesia va Hoa ky - kiêm soat thuôc la la môt vân đê kinh tê hơn la môt vân đê y tê công công

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 26

Kêt luận

Măc du viêc kiêm soat thuôc la co môt sô tac đông tiêu cưc vê măt kinh tê trong ngăn han, nhưng no mang lai lơi ich kinh tê lơn hơn trong dai han

Môi quôc gia co nhưng đăc điêm riêng, vi vậy cac nha nghiên cưu cân cung câp cho cac nha hoach đinh chinh sach nhưng băng chưng cu thê vơi tưng quôc gia, cho thây răng tac đông tiêu cưc nho va ngăn han vê măt kinh tê cua viêc kiêm soat thuôc la se đươc bu đăp bơi lơi ich kinh tê lâu dai

2007 Trương Y tê Công công Johns Hopkins Bloomberg 27

Cac Nguôn thông tin Bô sung

Mackay, J., Eriksen, M. va Shafey, O. (2006). Atlas vê Thuôc la. (Xuât ban lân thư 2). Hiêp hôi Ung thư Hoa Ky, Atlanta, Georgia, Hoa Ky http://www.tobaccoresearch.net/atlas.html

Ngân hang Thê giơi. (1999). Kiêm chê Đai dich, Cac chinh phu va Kinh tê hoc vê Kiêm soat Thuôc la. Washington D.C.

Viên nghiên cưu Thuôc la UICC. (2006). http://www.tobaccoacademy.org/themes

Liu, T. N. va Xiong, B. (2004). Nên kinh tê thuôc la va kiêm soat thuôc la. NXB Khoa hoc Kinh tê (Tiêng Trung).