[phần 3] 10 bí quyết chinh phục phương pháp giải toán chủ chốt môn hóa học -...
TRANSCRIPT
http://megabook.vn/ 1
BÍ QUYẾT 11
Ph¦¬ng ph¸p ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch.
NO
1,344n 0,06mol;
22, 4
I. Néi dung ph¦¬ng ph¸p .
1. Trong ph¶n øng trao ®æi ion cña dung dÞch chÊt ®iÖn li trªn c¬ së cña ®Þnh luËt b¶o toµn
®iÖn tÝch ta thÊy cã bao nhiªu ®iÖn tÝch tÝch d¬ng hoÆc ®iÖn tÝch ©m cña c¸c ion chuyÓn vµo trong
kÕt tña hoÆc khi t¸ch ra khái dung dÞch th× ph¶i tr¶ l¹i cho dung dÞch bÊy nhiªu ®iÖn tÝch ©m hoÆc
®iÖn tÝch d¬ng.
2.Tæng ®iÖn tÝch d¬ng b»ng tæng ®iÖn tÝch ©m. Hay tæng sè mol ®iÖn tÝch d¬ng b»ng
tæng sè mol ®iÖn tÝch ©m.
3. Trong c¸c ph¶n øng oxi hãa khö th× tæng sè mol e do c¸c chÊt khö nhêng b»ng tæng
sè mol e do c¸c chÊt oxi hãa nhËn.
4. Mét hçn hîp nhiÒu kim lo¹i cã hãa trÞ kh«ng ®æi vµ cã khèi lîng cho tríc sÏ ph¶i
nhêng mét sè e kh«ng ®æi cho bÊt kú t¸c nh©n oxi hãa nµo.
II. Ph¹m vi sö dông.
§Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch ®îc ¸p dông trong c¸c trêng nguyªn tö, ph©n tö dung dÞch
trung hoµ ®iÖn.
X¸c ®Þnh khèi lîng chÊt r¾n sau khi c« c¹n mét dung dÞch khi biÕt sè mol cña c¸c ion
trong dung dÞch, x¸c ®Þnh lîng mol, nång ®é… cña ion nµo ®ã khi biÕt lîng cña ion kh¸c.
III. Bµi to¸n ¸p dông.
Bµi to¸n 1. ( TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A- 2008). Cho 11.36 gam hçn hîp gåm Fe,
FeO, Fe2O3 và Fe3O4 ph¶n øng hÕt víi dd HNO3 lo·ng d thu ®îc 1.344 lÝt khÝ NO (s¶n phÈm
khö duy nhÊt ë đktc) vµ dung dịch X. C« c¹n dung dÞch X sau ph¶n øng ®îc m gam muèi khan.
Gi¸ trÞ m lµ:
A. 34.36 gam. B. 35.50 gam.
C. 49.09 gam D. 38.72 gam.
Bµi gi¶i.
NO
1,344 n 0,06mol;
22, 4 nFe = m/56 mol
O O
11,36 mm 11,36 m n mol
16
Dùa vµo §LBTKL ta cã: O O
11,36 m m 11,36 m n mol
16
2
3Fe Fe 3e
m 3mmol;
56 56
2O 2e O
11,36 m 2(11,36 m)
16 16
5 2
N 3e N
...0,18 0,06mol
¸p dông §LBT§T
3muoi Fe FeNO
3m 2(11,36 m)0,18 m 8,96gam
56 16
m m m 8,96 62.3.n
8.968,96 62.3. 38,72 gam D dung
56
C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
3 3 3 3
hh eFe
Fe(NO ) Fe , Fe(NO )
7.m 56.n 7.11,36 56.0,06.3m 8,96gam
10 10
8,96n n 0,16mol m 0,16.242 38,72gam
56
=> D ®óng
C¸ch 3. LÊy c¸c ®¸p ¸n ®em chia cho khèi lîng mol cña muèi lµ 242 th× c¸c sè ®Òu lÏ nhng chØ
cã ®¸p ¸n D lµ sè kh«ng lÏ lµ 0,16
Chóng ta cã thÓ gi¶i nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, song t¸c gi¶ chØ gi¶i minh häa theo ph¬ng
ph¸p ®ã.
Bµi to¸n 2. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi B- 2007) Nung m gam bét Fe trong oxi thu
®îc 3 gam chÊt r¾n X. hµo btan hÕt hçn hîp X trong dung dÞch HNO3 d thu ®îc 5,6 lÝt NO (
®ktc) (lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt). Gi¸ trÞ cña m lµ:
A. 2,52 gam B. 2,22 gam C. 2,62 gam D. 2,32 gam.
http://megabook.vn/
3
Bµi gi¶i.
NO Fe
0,56 56n 0,025mol; n mol
22,4 m nFe = m/56 mol
Dùa vµo §LBTKL ta cã: O O
3 mm 3 m n mol
16
3Fe Fe 3e
m 3mmol;
56 56
2O 2e O
3 m 2(3 m)
16 16
5 2
N 3e N
...0,075 0,025mol
¸p dông §LBT§T
3m 2(3 m)0,075 m 2,52gam
56 16
=>A ®óng.
C¸ch 2: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
hh eFe
7.m 56.n 7.3 56.0,025.3m 2,52gam
10 10
=> A ®óng
Bµi to¸n 2. LÊy 7,88 gam hçn hîp gåm 2 kim lo¹i ho¹t ®éng X, Y cã hãa trÞ kh«ng ®æi chia
thµnh 2 phÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 nung trong «xi d ®Ó «xi hãa hoµn toµn thu ®îc 4,74 hçn hîp 2 «xÝt.
- PhÇn 2 hßa tan hoµn toµn trong dung dÞch chøa 2 axit HCl vµ H2SO4 lo·ng thu ®îc V lÝt
khÝ (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ:
A. 1,12 lÝt B. 2,24 lÝt C. 1,68 lÝt D. 3,36 lÝt.
Bµi gi¶i.
Khèi lîng mçi phÇn:
7,88:2=3,94 gam. Sè mol O kÕt hîp víi 3,94 gam hçn hîp kim lo¹i:
4,74 3,940,05mol
16
Qu¸ tr×nh t¹o «xit:
http://megabook.vn/
4
2O 2e O
0,05 0,1mol
Theo §LBT§T th× ë phÇn 2:
22H 2e H
......0,1mol 0,05mol
VËy 2HV 0,05.22,4 1,12 A dung
Bµi to¸n 4. Dung dÞch X cã chøa 5 ion: Mg2+, Ba2+, Ca2+, 0.1 mol Cl -. vµ 0.2 mol NO3-, thªm dÇn
V ml dung dÞch Na2CO3 1 M vµo X ®Õn khi ®îc lîng kÕt tña lín nhÊt. Gi¸ trÞ V ml lµ:
A. 450 ml B. 600 ml C. 300 ml D. 150 ml
Bµi gi¶i.
Ph¬ng tr×nh ion rót gän xÉy ra:
2+ 2-3 3
2+ 2-3 3
2+ 2-3 3
Mg + CO = MgCO .
Ba + CO = BaCO .
Ca + CO = CaCO .
Khi ph¶n øng kÕt thóc c¸c kÕt tña t¸ch khái dung dịch, phÇn dung dịch chøa Na+, Cl- vµ NO-
3 . §Ó trung hoµ vÒ ®iÖn tÝch th×
3
0,3Na Cl NO
n n n mol
2 3
NaddNa CO
n 0,3V 0,15lit 150ml
22. Na
=> D ®óng.
Chó ý:
+ 2 3
2 Na2 3 3 Na CO
nNa CO 2.Na CO n 0.15mol
2
+ NÕu 2 3
NaNa CO
n 0,3V 0,3lit 300ml C sai
1Na
+ NÕu 2 3
NaNa CO
2n 0,3.2V 0,6lit 600ml B sai
1Na
http://megabook.vn/
5
Bµi to¸n 5. Chia hçn hîp hai kim lo¹i X vµ Y cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh hai phÇn b»ng nhau:
+ PhÇn mét tan hÕt trong dung dÞch HCl t¹o ra 1.792 lÝt H2 (®ktc)
+ PhÇn hai nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc 2.84 gam chÊt r¾n. Khèi
lîng gam hçn hîp hai kim lo¹i ban ®Çu lµ:
A. 3.12 gam B. 1.56 gam C. 0.56 gam D. 4.4 gam
Bµi gi¶i:
Ta cã: ®iÖn tÝch cña hai kim lo¹i X vµ Y trong hai phÇn lµ kh«ng ®æi, nªn ®iÖn tÝch ©m
trong hai phÇn còng b»ng nhau, do vËy sè mol ®iÖn tÝch hai phÇn còng nh nhau.
Do O2- <=> 2Cl- nªn:
2
Cl (muoi)
O(oxit) H
oxit kimloai O kimloai
honhop
n 1,792n n 0,08mol
2 22,4
m m m m 2,84 16.0,04 1,56gam
m 1,56.2 3,12gam A dung
Chó ý: + NÕu honhopm 1,56 B sai . Do chØ cã muèi mét phÇn
+NÕu honhopm 2,84 32.0,08 0,28gam m 0,56gam C sai
+ NÕu honhopm 2,84 16.0,04 2,2gam m 4,4gam D sai
Bµi to¸n 6. Dung dÞch X chøa c¸c ion: CO32-, SO3
2-, SO42- vµ 0,1 mol HCO3
- , 0,3 mol Na+ . Thªm
V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 1 M vµo dung dÞch A thu ®îc lîng khèi lîng kÕt tña lín nhÊt. Gi¸ trÞ
cña V lÝt lµ:
A. 0,4 lÝt B. 0,2 lÝt C. 0,1 lÝt D. 0,15 lÝt
Bµi gi¶i:
Ta cã: 2Ba 1M, OH 2M . ®Ó thu ®îc lîng kÕt tña lín nhÊt th× cÇn 0,1 mol
OH- ®Ó t¸c dông hÕt HCO3- .
23 3 2HCO OH CO H O
MÆt kh¸c cÇn 0,3 mol OH- ®Ó trung hßa Na+, nh vËy cÇn tæng sè mol
OH- =0,4 mol=>2Ba(OH)
0,4V 0,2lit D dung
2 .
Chó ý: + NÕu 2Ba(OH)
0,4V 0,4lit A sai
1
+ NÕu 2Ba(OH)
0,2V 0,1 lit C sai
2
+ NÕu 2Ba(OH)
0,3V 0,15 lit D sai
2 .
http://megabook.vn/
6
Bµi to¸n 7. Mét dung dÞch cã chøa x mol K+, y mol Fe3+, z mol Cl- vµ t mol SO42-. BiÓu thøc C
liªn hÖ gi÷a x, y, z, t lµ:
A. x+3y= z+2t B. x+y= z+t C. x+z= 3y+2t
D. 3y+z = x+2t
Bµi gi¶i
¸p dông ph¬ng ph¸p ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch : tæng sè mol ®iÖn tÝch d¬ng b»ng tæng
sè mol ®iÖn tÝch ©m.
Ta cã 3 24K Fe Cl SO
1.n 3.n 1.n 2.n => x + 3y = z + 2t A (§óng).
Bµi to¸n 8. Cho tan hoµn toµn 15,6 gam hçn hîp Al vµ Al2O3 trong 500 ml dung dÞch NaOH 1M
thu ®îc 6,72 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch X . ThÓ tÝch HCl 2 M cÇn cho vµo X ®Ó thu ®îc kÕt tña
lín nhÊt lµ :
A. 0,25 lÝt. B. 0,35 lÝt. C. 0,5 lÝt. D. 0,244 lÝt.
Bµi gi¶i:
Trong dung dÞch X chøa AlO2- vµ OH- (nÕu d). Dung dÞch X trung hßa vÒ ®iÖn tÝch nªn.
2AlO OH Nan n n 0,5mol khi cho axit HCl vµo dung dÞch X ta cã ptp sau:
H+ + OH- H2O
H+ + AlO2- + H2O Al(OH)3
§Ó thu ®îc kÕt qu¶ lín nhÊt th×
2HClH AlO OH
0,5n n n 0,5mol V 0,25lit A dung
2
Chó ý : NÕu sö dông ph¬ng ph¸p nµy th× sÏ thõa d÷ kiÖn vµ ta cã thÓ sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p
kh¸c ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶.
Bµi to¸n 9. Cho tan hoµn toµn 10 gam hçn hîp Mg vµ Fe trong dung dÞch HCl 4M thu ®îc 5,6 lÝt
H2 ( ®ktc) vµ dung dÞch X. §Ó kÕt tña hoµn toµn c¸c ion trong X cÇn 300 ml dung dÞch NaOH 2M.
ThÓ tÝch HCl ®· dïng lµ:
A. 0,168 B. 0,224 C. 0,112 D. 0,15 lÝt.
Bµi gi¶i
Khi cho 0,6 mol NaOH vµo dung dÞch X chø Mg2+ , Fe3+, H+( nÕu d) t¸ch ra khái dung
dÞch X. Dung dÞch t¹o thµnh chøa Cl- ph¶i trung hßa víi 0,6 mol Na+
HClCl Na
0,6n n 0,6mol V 0,15lit D dung
4
http://megabook.vn/
7
Bµi to¸n 10. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi A- 2007) Mét dung dÞch chøa 0,02 mol Cu2+,
0,03 mol K+ , x mol Cl- vµ y mol SO42- . Tæng khèi lîng c¸c muèi tan cã trong dung dÞch lµ
5,435 gam . Gi¸ trÞ cña x , y lÇn lît lµ:
A. 0,03 vµ 0,02. B. 0,05 vµ 0,01
C. 0,01 vµ 0,03 D. 0,02 vµ 0,0,5
Bµi gi¶i
¸p dông §LBT§T : x + 2y = 0,02 . 2 + 0,03 = 0,07 (1)
MÆt kh¸c khèi lîng muèi b»ng tæng khèi lîng c¸c ion .
=> 64 . 0,2 + 0,03 . 39 + 35,5.x + 96.y = 5,435 (2)
35,5x + 96y = 2,085 (3) , Tõ (1) vµ (3) x = 0,03 , y = 0,02 A ®óng.
Bµi to¸n 11. Mét dung dÞch chøa 0,1 mol Fe2+, 0,2 mol Al3+ cïng 2 lo¹i anion x mol Cl- vµ y
mol SO42- . Tæng khèi lîng c¸c muèi tan cã trong dung dÞch lµ 46,9 gam . Gi¸ trÞ cña x , y lÇn
lît lµ:
A. 0,4 vµ 0,2. B. 0,2 vµ 0,3
C. 0,3 vµ 0,25 D. 0,1 vµ 0,35
Bµi gi¶i
¸p dông §LBT§T : x + 2y = 0,1.2 + 0,2.3 = 0,8 (1)
MÆt kh¸c khèi lîng muèi b»ng tæng khèi lîng c¸c ion .
=> 0,1.56 + 0,2 .27+ 35,5.x + 96.y = 46,9 (2)
35,5x + 96y = 35,9 (3) , Tõ (1) vµ (3) x = 0,2 , y = 0,3 B ®óng.
Bµi to¸n 12. Mét dung dÞch chøa 0,39 gam K+, 0,54gam Al3+ cïng 2 lo¹i anion 1,92 gam SO42-
vµ ion NO3- . NÕu c« c¹n dung dÞch th× sÏ thu ®îc khèi lîng muèi khan lµ:
A. 4,71 gam B. 3,47 gam
C. 4,09 gam D. 5,95 gam
Bµi gi¶i
3 24K Al SO
n 0,01mol, n 0,02mol , n 0,02mol
¸p dông §LBT§T : 0,01 + 0,02.3 = 0,02 + nNO3- => nNO3
-=0,03 mol mµ
3 24 3
muoi K Al SO NOm m m m m
0,39 0,54 1,92 62.0,03 4,71gam A dung
Chó ý:
- NÕu 3
muoiNOn 0,01 0,02 0,02 0,01mol m 3,47gam B sai
- NÕu 3
muoiNOn 0,02mol m 4,09gam C sai
http://megabook.vn/
8
- NÕu 3
muoiNOn 0,01 0,02 0,02 0,05mol m 5,95gam D sai .
Bµi to¸n 13. Mét dung dÞch X chøa a mol Na+, b mol HCO3- , c mol CO2-
3 , d mol SO42- . §Ó thu
®îc kÕt tña lín nhÊt cÇn dïng V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é y mol/lÝt. Gi¸ trÞ cña y mol/lÝt
theo c¸c gi¸ trÞ a, b, c, d lµ:
Bµi gi¶i
A. a b
yV
B.
a by
2V
C. b c d
yV
D.
b c dy
2V
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng xÉy ra:
- - 2-3 2 3
2+ 2-3 3
2+ 2-4 4
OH + HCO = H O+CO .(1)
Ba + CO = BaCO .(2)
Ba + SO = BaSO .(3)
Sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra th× trong dung dÞch A chØ cßn l¹i a mol Na+. ¸p dông §LBT§T
th× sè mol OH- cñng ph¶i b»ng a mol. MÆt kh¸c sè mol OH- ë ph¬ng tr×nh (1) còng ph¶i b¾ng b
mol, nªn sè mol OH- ban ®Çu lµ (a+b) mol
2+ -2Ba(OH) =Ba +2OH (4)
y.Vmol..................2y.Vmol
a b=>2y.V=a b y B dung
2V
Chó ý: + Tõ (1)
- 2- 2-3 3 4NO CO SO
n =b mol, tu(2) n =c mol, tu(3) n =d mol
b+c+d=>y.V=b+c+d=>y= C sai
V
+ NÕu b+c+d
2y.V=b+c+d=>y= D sai2V
+ NÕu tõ (4) a+b
y.V=a+b=>y= A saiV
IV. Bµi tËp tù gi¶i.
Bµi 1. Cho 20 gam hçn hîp X gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 tan võa hÕt trong 700 ml dung dÞch
HCl 1 M thu ®…îc 3,36 lÝt H2 (®ktc) v¯ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi NaOH d…,
http://megabook.vn/
9
läc kÕt tña v¯ nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l…îng kh«ng ®æi thu ®…îc chÊt r¾n Y. Khèi l…îng
Y lµ:
A. 22 gam B. 28 gam C. 30 gam D. 24 gam
Bµi 2. Trén 100 ml dung dÞch AlCl3 1 M víi 200 ml dung dÞch NaOH 1,8 M thu ®…îc kÕt tña A
vµ dung dÞch D.
1. Khèi l…îng kÕt tña A l¯
A.3,9 gam B. 3,12 gam C. 4,68 gam D. 2,34 gam
2. Nång ®é mol cña c¸c chÊt trong dung dÞch D lµ
A. NaCl 0,1 M vµ NaAlO2 0,2 M B. NaCl 1 M vµ NaAlO2 0,2 M
C. NaCl 1M vµ NaAlO2 2 M D. NaCl 1,8 M vµ NaAlO2 1 M
Bµi 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H- C§ - KB - 2007). Cho 200ml dung dÞch AlCl3 1,5M t¸c dông
víi V lÝt dung dÞch NaOH 0,5M, lîng kÕt tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt lµ:
A: 1,2 B: 1,8 C: 2 D: 2,4
Bµi 4: Hßa tan hoµn toµn mét «xit s¾t FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc 2,24 lÝt khÝ
SO2 duy nhÊt (®ktc) vµ dung dÞch muèi Y, c« c¹n dung dÞch muèi Y c©n nÆng 120 gam chÊt r¾n
khan. C«ng thøc ph©n tö cña «xit s¾t lµ:
A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc
Bµi 5: Nung y mol Fe trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc 16,08 gam hçn hîp A gåm 4 chÊt
r¾n gåm Fe vµ c¸c «xit s¾t. hßa tan hÕt lîng hçn hîp A trªn b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng d thu
®îc 672 ml khÝ NO duy nhÊt(®ktc) vµ dung dÞch muèi. Gi¸ trÞ cña lµ y:
A. 0.291 mol B. 0,232 mol. C. 0,426 mo l D. 36,8 mol
Bµi 6: Hßa tan m gam hçn hîp A gåm 4 chÊt r¾n gåm Fe vµ c¸c «xit s¾t b»ng dung dÞch HNO3
d thu ®îc 4,48 lit khÝ NO2 duy nhÊt(®ktc) vµ 145,2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ cña lµ m gam:
A. 44 gam B. 32 gam. C. 58 gam D. 22 gam
Bµi 7: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H-C§ - KA – 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung
dÞch chøa 0,1mol Al2(SO4)3 vµ 0,1mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ®îc 7,8 gam kÕt
tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc lîng kÕt tña trªn lµ:
A: 0,05 B: 0,25 C: 0,35 D: 0,45
Bµi 8: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ®îc 1,56gam kÕt tña vµ dung
dÞch X. Nång ®é M cña dung dÞch NaOH lµ:
A: 0,6 B: 1,2 C: 2,4 D: 3,6
Bµi 9: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 thu ®îc 2.24 lÝt
khÝ mµu n©u duy nhÊt (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 96.8 gam muèi khan. Gi¸ trÞ m
lµ:
A. 55.2 gam. B. 31.2 gam. C. 23.2 gam D. 46.4 gam.
Bµi 10: Hoµ tan 52.2 gam hh X gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu ®îc 3.36
lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dd sau ph¶n øng ®îc m gam muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ:
A. 36.3 gam. B. 161.535 gam. C. 46.4 gam D. 72.6 gam.
http://megabook.vn/
10
Bµi 11: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ Fe2O3
(trong m«i trêng kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ®îc hçn hîp r¾n Y,
chia Y thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc).
- PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 .
Bµi 12. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan hoµn toµn 12 gam hçn hîp Fe vµ
Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ®îc V lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ dung dịch
Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A. 2.24 B. 3.36. C. 4.48 D. 5.60.
http://megabook.vn/
11
BÍ QUYẾT 12
Ph¦¬ng ph¸p gi¶I bµi to¸n vÒ aluminum vµ
hîp chÊt cña aluminum
2 2
3
3
3 2 2
2M 2H O 2MOH H (1)
3OH Al Al(OH) (2)
OH Al(OH) AlO 2H O (3)
I. mét sè chó ý khi gi¶I bµi to¸n vÒ aluminum vµ hîp chÊt cña
aluminum.
Nh chóng ta ®· biÕt nh«m lµ mét nguyªn tè ®îc dïng rÊt phæ biÕn, nhÊt lµ c¸c vËt dông
trong gia ®×nh
ChÝnh v× vËy mµ nguyªn tè nh«mvµ hîp chÊt cña chóng v« cïng phøc t¹p, bëi nh«m vµ mét
sè hîp chÊt cña chung t¸c dông ®îc ®ång thêi axit vµ baz¬ (lìng tÝnh).
VÝ dô: khi cho mét kim lo¹i kiÒm M vµo dung dÞch muèi cña nh«m th× tïy vµo d÷ kiÖn cña
bµi to¸n, tû lÖ vÒ sè mol mµ s¶n phÈm cã thÓ xuÊt hiÖn kÕt tña, sau ®ã kÕt tña tan mét phÇn hoÆc
kÕt tña tan hÕt….qua vÝ dô ®ã c¸c ph¬ng tr×nh ph°n øng cã thÓ xÉy ra.
2 2
3
3
3 2 2
2M 2H O 2MOH H (1)
3OH Al Al(OH) (2)
OH Al(OH) AlO 2H O (3)
3
2 2Al 4OH AlO 2H O
§Ó lµ tèt c¸c bµi to¸n vÒ nh«m vµ hîp chÊt cña nh«m cÇn lu ý mét sè ®iÓm sau:
1. N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, cÊu h×nh, vÞ trÝ, « , nhãm, chu kú….
2. N¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ cña nh«m.
3. N¾m ®îc c¸ch xö lý quÆng nh«m (B«xit) ®Ó thu ®îc nh«m.
4. N¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ cña «xit nh«m ( Al2O3),
hi®roxit nh«m (Al(OH)3), muèi nh«m (Al3+)…
5. N¾m ®îc mét sè ph¬ng ph¸p gi¶i nhanh liªn quan ®Õn nh«m vµ hîp chÊt cña chóng.
6. Khi cho dung dÞch kiÒm vµo muèi nh«m thu ®îc kÕt tña th× ta cã ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:
Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)
Al(OH)3 + OH- AlO2- + 2H2O (2)
3
2 2Al 4OH AlO 2H O (3)
2AlO7. Khi cho muèi 2AlO
t¸c dông víi dung dÞch axit thu ®îc kÕt tña th× ta cã ph¶n øng cã thÓ
2 2 3AlO H H O Al(OH)
xÉy ra:
2 2 3AlO H H O Al(OH)
3
3 2Al(OH) 3H Al 3H O
(1)
3
3 2Al(OH) 3H Al 3H O
3
2 2AlO 4H Al 3H O
(2)
3
2 2AlO 4H Al 3H O (3)
http://megabook.vn/
12
II. bµi to¸n ¸p dông.
Bµi to¸n 1: ( TrÝch ®Ò thi tèt nghiÖp TH PT 2007). Hoµ tan 5.4 gam Al b»ng mét lîng dung
dÞch H2SO4 lo·ng d. Sau ph¶n øng thu ®îc dung dÞch X vµ V lÝt khÝ H2 ®ktc. Gi¸ trÞ cña V lÝt:
A. 2.24 lÝt B. 3.36 lÝt. C. 4.48 lÝt D. 6.72 lÝt
Bµi gi¶i:
2
3
Al H
2
Al 3e Al
0,2 0,6 5,4n 0,2 n 0,3
272H 2e H
0,6 0,3
mol
VH2 = 0,3.22,4 =6,72 lÝt => D ®óng
Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc §H –C§ Khèi A 2007)
Cho m gam hçn hîp Mg, Al vµo 250 ml dung dÞch X chøa hçn hîp axit HCl 1 M vµ axit
H2SO4 0,5 M thu ®îc 5,32 lÝt H2 (ë ®ktc) vµ dung dÞch Y (coi thÓ tÝch dung dÞch kh«ng ®æi).
Dung dÞch Y cã pH lµ:
A: 1 B: 2 C: 6 D: 7
Bµi gi¶i:
( X )
2 4
H (HCl)
H
H (H SO )
n 0,25.1 0,25(mol)n 0,25 0,25 0,5mol
n 0,25.0,5.2 0,25(mol)
2H+ + 2e H2
0,475mol….. 0,2375(mol) 2H
5,32n 0,2375(mol)
22,4
1
H (Y)
0,025n 0,5 0,475 0,025(mol) [H ] 0,1 10 (mol/lit)
0,250
pH = 1 A ®óng
Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H- C§ - KB - 2007). Cho 200 ml dung dÞch AlCl3 1,5 M
t¸c dông víi V lÝt dung dÞch NaOH 0,5M, lîng kÕt tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt cña
V lÝt lµ:
A: 1,2 gam B: 1,8 gam C: 2,0 gam D: 2,4 gam
http://megabook.vn/
13
Bµi gi¶i:
Ta cã: 33AlCl Al
n n 0,2.1,5 0,3mol 3Al(OH)
15,6n 0,2mol
78
NaOH
NaOH
0,6n 0,6mol V 1,2lit
0,5
1n 1mol V 2lit
0,5
gi¸ trÞ lín nhÊt lµ 2 lÝt C ®óng.
‘
Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi A 2008). Cho hçn hîp 2,7 gam nh«m vµ 5,6 gam
s¾t vµo 550 ml dung dÞch AgNO3 1M. Sau khi ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn th× ®îc m gam chÊt r¾n(
biÕt Fe3+/Fe2+ ®øng tríc Ag+/Ag). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 59,4 gam B. 64,8 gam C. 32,4 gam D. 54,0 gam
Bµi gi¶i:
Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, nªn: AgNO3 Ag + NO3-
¸p dông §LBT nguyªn tè b¹c: 0,55 0,55mol
3Ag AgNO AgAgn n n 0,55mol; m 0,55.108 59,4g A ®óng
Chó ý: - NÕu ph¶n øng kh«ng hoµn toµn hoÆc AgNO3 ph¶n øng ®ang cßn d th× kh«ng ¸p dông
®îc §LBT nguyªn tè
- NÕu Al FeAgn 3n 2n 0,5mol
mAg = 0,5 . 108 = 54,0g D sai
Bµi to¸n 5: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – C§ Khèi A 2008) Cho hçn hîp bét gåm 2,7 gam Al vµ
5,6 gam Fe vµo 550 ml dung dÞch AgNO3 1M, sau khi c¸c ph¶n øng xÈy ra hoµn toµn thu ®îc m
gam chÊt r¾n, gi¸ trÞ m lµ ( biÕt thø tù trong d·y thÕ ®iÖn hãa: Fe3+/ Fe2+ ®øng tríc Ag+/Ag).
A. 59,4 gam B. 64,8 gam C. 32,4 gam D. 54,0 gam
3Al(OH)n
-OHn
0,3
0,3 1
0,2
1,2
Al3+
0,6 0,9
http://megabook.vn/
14
Bµi gi¶i:
nAl = 0,1mol; nFe= 0,1mol; 3AgNOAg
n n 0,55mol
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra:
Al + 3Ag+ Al3+ + 3Ag mAg = 108. 0,3
0,1 0,3 0,1 0,3
Fel + 2Ag+ Fe2+ + 2Ag mAg = 108. 0,2
0,1 0,2 0,1 0,2
Fe2+ + Ag+ Fe3+ + Ag+ mAg = 108. 0,05
0,05 0,05 0,05 0,05
m = 108 . 0,55 = 59,4g A ®óng
Chó ý:
+ Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn nªn ta ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè b¹c:
3AgNOAgn n 0,55mol ,
Agm m 108.0,55 59,4g A ®óng
+ NÕu mAg = 108 . 0,5 = 54g D sai
Bµi to¸n 6: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ
Fe2O3 (trong m«i trêng kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ®îc hçn hîp r¾n
Y, chia Y thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc).
- PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 .
Bµi gi¶i:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Tõ P2 + NaOH d nªn Al d cßn Fe2O3 hÕt:
Nh vËy hçn hîp Y: Fe, Al2O3 vµ Al d
Gäi x, y, z lÇn lît lµ sè mol Al2O3, Fe vµ Al d trong mçi phÇn:
P1:
3
2
2
Al 3e Al
z 3z z
Fe 2e Fe
y 2y y
2H 2e H
0,275 0,1375
¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,275 (1)
http://megabook.vn/
15
P2:
3
2
Al 3e Al
z 3z z
2H 2e H
0,075 0,0375
¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,075 z= 0,025M
Thay vµo (1) y = 0,1mol: Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe (3)
Tõ (3) 2 3Al O Fe
1x n n 0,05mol
2
m = 2.(0,05 . 102 + 56. 0,1 + 27 . 0,025)= 22,75 A ®óng
Bµi to¸n 7: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H - KA - 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2 M vµo dung
dÞch chøa 0,1 mol Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc 7,8 gam kÕt
tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt ®Ó thu ®îc khèi lîng kÕt tña trªn lµ:
A: 0,05 lÝt B: 0,25 lÝt C: 0,35 lÝt D: 0,45 lÝt
Bµi gi¶i:
C¸ch 1. 32 4 2 4 3H SO Al (SO )H Al
n 2.n 2.0,1 0.2mol; n 2.n 0,2mol
Thø tù c¸c ph¬ng tr×nh x¶y ra: 3Al(OH)
7,8n 0,1mol
78
H+ + OH- H2O (1)
0,2 0,2mol
Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (2)
0,2 0,6mol
- -3 2 2Al(OH) + OH AlO 2H O
0,1 0,1mol
(3)
Tõ (1), (2), (3): OH
n 0,2 0,6 0,1 0,9mol
NaOH
0,9n 0,45
2 lÝt D ®óng
Chó ý: + NÕu OH
0,1n 0,1mol V 0,05
2 lÝt A sai
+ NÕu OH
0,5n 0,5mol V 0,25
2 lÝt B sai
+ NÕu OH
0,7n 0,7mol V 0,35
2 lÝt C sai
http://megabook.vn/
16
+ C¸ch 2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
32 4 2 4 3 3H SO Al (SO ) Al(OH)Al
7,8n 0,1mol; n 2n 0,2mol; n 0,1mol
78
Trªn ®å thÞ OH
n 0,7mol
mÆt kh¸c trung hoµ 0,1mol H2SO4 th×
cÇn 0,2mol OH-
NaOH NaOHOH
0,9n n 0,2 0,7 0,9mol V 0,45
2 lÝt D ®óng
Bµi to¸n 8: Nhóng mét thanh nh«m nÆng 45 gam vµo 400 ml dung dÞch CuSO4 0,5 M. Sau mét
thêi gian lÊy thanh nh«m ra c©n nÆng 46,38 gam. Khèi lîng gam Cu tho¸t ra lµ:
A. 0,64 gam B. 12,80 gam C. 1.92 gam D. 1,38 gam
Bµi gi¶i:
Kim lo¹i m¹nh ®Èy kim lo¹i yÕu ra khái dung dÞch muèi (ph¶n øng thÕ bëi k/lo¹i)
2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu
2Al + 3Cu2+ 2Al3+ + 3Cu (rót gän)
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng ta cã:
Cø 2 mol Al ®· t¹o ra 3 mol Cu nh vËy khèi lîng t¨ng:
( 3. 64 - 2. 27) = 138g
Theo bµi ra th× x mol Cu khèi lîng t¨ng: 46,38 - 45 = 1,38g
Cu Cu
1,38x n 3. 0,03mol m 0,03.64 1,92g
138 C ®óng
Chó ý: + NÕu mCu = 0,01 . 64 = 0,64g A sai
+ NÕu mCu = 0,5 . 0,4 . 64 = 12,8 B sai
+ NÕu mCu = 46,38 - 45 = 1,38g D sai
Al(OH)3
OHn
0,2
0,3 0,6
A
0,8
0,1
O 0,7
http://megabook.vn/
17
¸p dông khi gÆp bµi to¸n cã PT rót gän: nA + mBn+ nAm+ + mB (Trong ®ã: n, m lÇn lît
lµ ®iÖn tÝchcña kim lo¹i B vµ A) th× ta ¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng. Khèi lîng
t¨ng hay gi¶m mét lîng ®îc tÝnh theo c«ng thøc trÞ tuyÖt ®èi B Am.M n.M sau ®ã dùa vµo
d÷ kiÖn cña ®Ò ra ®Ó tÝnh to¸n
Bµi to¸n 9: §Ó 2,7 gam mét thanh nh«m ngoµi kh«ng khÝ, mét thêi gian sau ®em c©n thÊy thanh
nh«m nÆng 4,14 gam. PhÇn tr¨m khèi lîng thanh nh«m ®· bÞ oxi hãa bëi oxi cña kh«ng khÝ lµ:
A. 65,21% B. 30% C. 67,5% D. 60%
Bµi gi¶i:
Khèi lîng cña oxit tham gia ph¶n øng víi thanh nh«m lµ:
4,14 - 2,7 = 1,44 gam Al(
2 1, 44m . .27 0,06.27 1,62g
3 16 p)
1,62%Al .100% 60%
2,7 D ®óng
Chó ý: + NÕu 2,7
%Al .100% 65,21%4,14
A sai
+ NÕu Al(
2 1,44 1,8225m . .27 1.8225g %Al .100% 67,5%
3 32 2,7 p)
C sai
+ NÕu Al(
2 1,44 0,81m . .27 0,81g %Al .100% 30%
3 32 2,7 p) B sai
Bµi to¸n 10: Chia hçn hîp X gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ®îc 0.3 mol khÝ.
- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ:
A. NO2 B. NO C. N2O D. N2
Bµi gi¶i:
Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö: 2H2O + 2e H2 + 2OH-
0,6 0,3
Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ HNO3
N+5 + ne Y
0,075n 0,075mol ta cã: 0,075n = 0,6
Víi n lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y n = 8. VËy Y lµ N2O C ®óng
http://megabook.vn/
18
Bµi to¸n 11: Cho m gam Al tan hoµn toµn dung dÞch HNO3 nãng d thu ®îc 11.2 lÝt (®ktc) hh
khÝ A gåm: N2 , NO, N2O cã tØ lÖ vÒ sè mol t¬ng øng lµ 2:1:2. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 35.1 B. 18.9 C. 27.9 D. 26.1
Bµi gi¶i:
2 2A N NO N O
11,2n 0,5mol n 0,2mol;n 0,1mol; n 0,2mol
22,4
+ Qu¸ tr×nh oxi ho¸:
Al - 3e Al3+ (1)
a 3a a
+ Qu¸ tr×nh khö:
2N+5 + 10e N2 (2)
0,4 2 0,2
N+5 + 3e N+2 (NO) (3)
0,3 0,1
2N+5 + 8e N+1(N2O) (4)
1,6 0,2
¸p dông §LBT e:
3a = 2 + 0,3 + 1,6 = 3,9 a = 1,3
mAl = 27 . 1,3 = 35,1g A ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n: + NÕu (2, 3, 4) kh«ng c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 0,8 a = 0,7
mAl = 18,9g B sai
+ NÕu (2, 3) c©n b»ng cßn (4) kh«ng: 3a = 2 + 0,3 + 0,8
3,1
a3
mAl = 27,9 C sai
+ NÕu (2) kh«ng c©n b»ng, (3,4) c©n b»ng 3a = 1 + 0,3 + 1,6
2,9
a3
mAl = 26,1 D sai
Bµi to¸n 12. Mét dung dÞch chøa 0,39 gam K+, 0,54gam Al3+ cïng 2 lo¹i anion 1,92 gam SO42-
vµ ion NO3- . NÕu c« c¹n dung dÞch th× sÏ thu ®îc khèi lîng muèi khan lµ:
A. 4,71 gam B. 3,47 gam
C. 4,09 gam D. 5,95 gam
Bµi gi¶i
3 24K Al SO
n 0,01mol, n 0,02mol , n 0,02mol
¸p dông §LBT§T : 0,01 + 0,02.3 = 0,02 + nNO3- => nNO3
-=0,03 mol mµ
3 24 3
muoi K Al SO NOm m m m m
0,39 0,54 1,92 62.0,03 4,71gam A dung
http://megabook.vn/
19
Chó ý:- NÕu 3
muoiNOn 0,01 0,02 0,02 0,01mol m 3,47gam B sai
- NÕu 3
muoiNOn 0,02mol m 4,09gam C sai
- NÕu 3
muoiNOn 0,01 0,02 0,02 0,05mol m 5,95gam D sai .
Bµi to¸n 13. Cho tan hoµn toµn 15,6 gam hçn hîp Al vµ Al2O3 trong 500 ml dung dÞch NaOH 1M
thu ®îc 6,72 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch X . ThÓ tÝch HCl 2 M cÇn cho vµo X ®Ó thu ®îc kÕt tña
lín nhÊt lµ :
A. 0,25 lÝt. B. 0,35 lÝt. C. 0,5 lÝt. D. 0,244 lÝt.
Bµi gi¶i:
Trong dung dÞch X chøa AlO2- vµ OH- (nÕu d). Dung dÞch X trung hßa vÒ ®iÖn tÝch nªn.
2AlO OH Nan n n 0,5mol khi cho axit HCl vµo dung dÞch X ta cã ptp sau:
H+ + OH- H2O
H+ + AlO2- + H2O Al(OH)3
§Ó thu ®îc kÕt qu¶ lín nhÊt th×
2HClH AlO OH
0,5n n n 0,5mol V 0,25lit A dung
2
Bµi to¸n 14: Mét hçn hîp 3 kim lo¹i gåm Al , Fe, Mg cã khèi lîng 26.1 gam ®îc chia lµm 3
phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ.
- PhÇn 2 cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d thu ®îc 3.36 lÝt khÝ
- PhÇn 3 cho t¸c dung dÞch CuSO4 d , läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan
trong dung dÞch HNO3 d th× thu ®îc V lÝt khÝ NO2 ( c¸c khÝ ®Òu ®o ®ktc). Gi¸ trÞ V lÝt thu ®îc
lµ:
A. 26.88. B. 53.70. C. 13.44 D. 44.8.
Bµi gi¶i:
2Al + 6HCl AlCl3 + 3H2
Mg + 2HCl MgCl2 + H2
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
Khèi lîng mçi phÇn 26,1
m 8,7g3
Gäi x, y, z lµ sè mol Al, Mg, Fe trong 7,4 gam hçn hîp
27x 24y 56z 8,7 x 0,1
1,5x y z 0,3 y 0,075
1,5 0,15 x 0,075
trong 34,7 gam hçn hîp nAl = 0,4; nMg = 0,3; nFe = 0,3
2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu
http://megabook.vn/
20
Mg + CuSO4 MgSO4 + Cu
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
Cu + 4HNO3 Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
- ë P3 khi c¸c kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 t¹o thµnh Cu, lîng Cu nµy t¸c dông
víi HNO3 t¹o ra Cu2+. Do ®ã: Al, Mg, Fe lµ chÊt khö, nhêng e.
ne nhêng = 3. 0,1 + 2. 0,075 + 2. 0,075 = 0,6mol
- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸, nhËn e: N+5 + 1e N+4 (NO2) a = 0,6
a a
2 2NO NOn 0,6mol V 0,6.22,4 13,44l it C ®óng
Bµi to¸n 15: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
– PhÇn 1 cho t¸c dông dung dịch NaOH d thu ®îc 0.3 mol khÝ.
– PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dịch HNO3 thu ®îc 0.075 mol khÝ Y duy nhÊt. KhÝ Y lµ:
A. NO2 B. NO C. N2O C. N2 .
Bµi gi¶i:
Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö níc bÞ nh«m khö theo ph¬ng tr×nh
2H2O + 2e H 2 + 2OH-
0,6 0,3mol
Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ
HNO3
N+5 + ne Y
0,075n 0,075
0,075n = 0,6, n lµ sè e mµ N+5 nhËn
®Ó t¹o thµnh Y. n = 8.
VËy Y lµ N2 O
C ®óng
Bµi to¸n 16: Hoµ tan hoµn toµn 17.4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl
thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ, nÕu cho 34.8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d, läc
lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d, thu ®îc V lÝt
khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:
A. 11.2 lÝt B. 22.4 lÝt C. 53.76 lÝt D. 26.88 lÝt.
Bµi gi¶i:
Al, Fe, Mg nhêng e, sè mol e nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nhêng khi tham gia ph¶n øng
víi HNO3 sè mol e mµ H+ nhËn còng chÝnh lµ sè mol e mµ HNO3 nhËn.
2H+ + 2e H2
1,2mol 13,44
0,6mol22,4
17,4 gam hçn hîp H+ nhËn 1,2 mol e.
VËy 34,8 gam sè mol mµ H+ nhËn lµ: 2,4 mol
http://megabook.vn/
21
17,4g hçn hîp H
n 1,2
34,8g hçn hîp H
n 2,4mol
N+5 + 1e NO2
2,4 2,4mol 2NOV 2,4.22,4 53,76 lÝt C ®óng
Chó ý: NÕu H
n 1,2 2NOV 1,2.22,4 26,88 lÝt D sai
Bµi to¸n 17: Hoà tan 11.2 gam hỗn hợp X gåm Al và Fe trong HCl dư th× thu được hçn hîp
dung dịch muèi Y1 vµ khÝ Y2 . Cho dung dịch Y1 t¸c dụng với NaOH dư, lọc kết tủa rồi nung trong
kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được 8 gam chất rắn Z. Thµnh phÇn % Fe trong hỗn
hợp đầu là:
A. 58,03 % B. 26.75 % C. 75.25 % D. 50.00 %.
Bµi gi¶i:
S¶n phÈm cña qu¸ tr×nh nung lµ:
3
3 2 3
FeCl Fe(OH)HCl NaOHFe 2 2Al AlCl Al(OH)
3tanFe(OH) Fe O
2 3Fe O
8n 0,05mol
160 . ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã:
2 3Fe Fe On 2n 0,05.2 0,1mol mFe = 0,1.56 = 5,6gam,
%Fe =50,00% D ®óng
Bµi to¸n 18: Cho 4.04 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i Fe, Cu, Al ë d¹ng bét t¸c dông hoµn toµn
víi oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi lîng 5.96 gam. ThÓ tÝch dung dÞch HCl 2 M
võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi hçn hîp Y lµ:
A. 60 ml B. 120 ml C. 224 ml D. 30 ml.
Bµi gi¶i:
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng:
mO (oxit) = 5,96 - 4,04 = 1,92 gam
2
2O
2H O H O1,92n 0,12mol :
16 0,24 0,12
VHCl = 0,24
= 0,12 2
lÝt = 120 ml B ®óng
http://megabook.vn/
22
Chó ý: - NÕu 2O
1,92n 0,06mol
32 VHCl = 60 ml A sai
- NÕu 2O
1,92n 0,06mol
32 2HCl H O
n n n V = 30ml D sai
Bµi to¸n 19: Hoµ tan 10.14 gam hîp kim Cu, Mg, Al b»ng mét lîng võa ®ñ dung dÞch HCl thu
®îc 7.84 lÝt khÝ X (®ktc) vµ 1.54 gam chÊt r¾n Y vµ dung dÞch Z. C« c¹n dung dÞch Z thu ®îc m
gam muèi. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 21.025 gam B. 33.45 gam C. 14.8125 gam D. 18.6 gam
Bµi gi¶i:
¸p dông ®inh luËt b¶o toµn khèi lîng:
(Al Mg) Clm m m (10,14 1,54) 0,7.35,5 = 8,6 + 24,85 = 33,45(g) B ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n: +Cu kh«ng t¸c dông víi HCl, cßn Mg vµ Al t¸c dông víi HCl, t¹o ra khÝ H2
cã sè mol = 0,35mol
+ NÕu 2HCl HH
n n n 0,35 m = (10,14 - 1,54) + 0,35.35,5 = 21,025g
A sai
+ NÕu 2HCl H
1H n n 0,175
2
m = (10,14 - 1,54) + 0,175. 35,5 = 14,81255g C sai
Bµi to¸n 20: Thùc hiÖn ph¶n øng nhiÖt nh«m víi 9.66 gam hçn hîp X gåm FexOy vµ Al thu ®îc
hçn hîp r¾n Y. Cho Y t¸c dông víi dung dÞch NaOH d thu ®îc dung dÞch D, 0.672 lÝt khÝ ®ktc
vµ chÊt r¾n kh«ng tan Z. Sôc CO2 ®Õn d vµo dung dÞch D läc lÊy kÕt tña vµ nung ®Õn khèi lîng
kh«ng ®æi ®îc 5.1 gam chÊt r¾n.
1. Khèi lîng gam cña FexOy vµ Al trong hçn hîp X lµ:
A. 6.96 gam vµ 2.7 gam. B. 5.04 gam vµ 4.62 gam
C. 2.52 gam vµ 7.14 gam D. 4.26 gam vµ 5.4 gam.
2. C«ng thøc cña oxit s¾t lµ:
A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. c«ng thøc kh¸c.
Bµi gi¶i:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Bµi cã nhiÒu ph¬ng tr×nh ph¶n øng, ®ßi hái n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ kim lo¹i,
tÝnh to¸n phøc t¹p nªn cÇn lµm tõng bíc vµ ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng, b¶o toµn
nguyªn tè,… ®Ó l¯m.
1) x y 2 32yAl 3Fe O 3xFe yAl O (1)
http://megabook.vn/
23
0
2 2 2
2 2 2 3 3
t
3 2 3 2
3Al NaOH H O NaAlO H (2)
2
0,02 0,02 0,03
NaAlO CO 2H O Al(OH) NaHCO (3)
2Al(OH) Al O 3H O (4)
NhËn xÐt: TÊt c¶ lîng Al ban ®Çu ®Òu chuyÓn hÕt vÒ Al2O3 (4). Do ®ã ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn
nguyªn tè Al: 2 3Al(bandau) Al O
5,1n 2n 2. 0,1mol
102
mAl = 0,1 . 27 = 2,7 (g) x yF Om 9,66 2,7 6,96g A ®óng
2) mAl = 2,7 gam . Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè oxi ta cã:
no(trong FexOy) = no(trong Al2O3)=3.0,05=0,15 mol=> nFe=(6,96- 0,15.16):56=0.08
x : y = 8 : 15 kh«ng x¸c ®Þnh ®îc
Bµi to¸n 21: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 vµo 50ml dung dÞch NaOH, thu ®îc 1,56 gam kÕt tña vµ
dung dÞch X. Nång ®é M cña dung dÞch NaOH lµ:
A: 0,6 B: 1,2 C: 2,4 D: 3,6
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
2 4 3Al (SO )
3,42n 0,01mol;
342
3Al(OH)
1,56n 0,02mol
78
OHn 0,06mol M.NaOH
0,06C 1,2M
0,05 B ®óng
+ C¸ch 2: - TH1: OH- thiÕu nªn xÉy ra ph¶n øng: Al3+ + 3OH- Al(OH)3
3Al(OH)n
-OHn
0,02
0,06 0,08
http://megabook.vn/
24
3 3Al(OH) NaOH Al(OH)OH
1,56n 0,02mol; n n 3n 0,06mol
78
NaOHM
0,06C 1,2M
0,05 B ®óng
- TH2: OH- d hoµ tan mét phÇn kÕt tña nªn xÉy ra ph¶n øng:
Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)
0,02 0,06 0,02
Al(OH)3 + OH- AlO-2 + 2H2O (2)
32 4 3Al (SO )Al
n 2n 0,02mol
3Al(OH)n bÞ hoµ tan = 0,02 - 0,02 = 0 lo¹i trêng hîp nµy
Bµi to¸n 22: Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200 ml dung dÞch AlCl3 1M thu ®îc 7,8 gam kÕt
tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch KOH lµ:
A: 1,5 vµ 3,5 B: 1,5 vµ 2,5 C: 2,5 vµ 3,5 D: 2,5 vµ 4,5
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ
3 3AlCl Al(OH)
7,8n 0,2mol; n 0,1mol
78
KOH
KOH
KOH M
KOH M
0,3n 0,3mol C 1,5M
0,2
0,7n 0,7mol C 3,5M
0,2
Chän A ®óng
Bµi to¸n 23: Cho 200ml dung dÞch HCl vµo 200ml dung dÞch NaAlO2 2M thu ®îc 15,6 gam kÕt
tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch HCl lµ:
A: 1 hoÆc 2 B: 2 hoÆc 5 C: 1 hoÆc 5 D: 2 hoÆc 4
3Al(OH)n
-OHn
0,2
0,6 0,3 0,7 0,8
http://megabook.vn/
25
Bµi gi¶i:
3Al(OH)
15,6n 0,2mol
78
HCl
HCl
MH
MH
0,2n 0,2mol C 1M
0,2
1n 1mol C 5M
0,2
C ®óng
Bµi to¸n 24: Cho 200ml dung dÞch H2SO4 vµo 400ml dung dÞch NaAlO2 1M thu ®îc 7,8 gam kÕt
tña. Nång ®é M cña dung dÞch H2SO4 lµ:
A: 0,125 vµ 1,625 B: 0,5 vµ 6,5 C: 0,25 vµ 0,5 D: 0,25 vµ 3,25
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
2 3NaAlO Al(OH)
7,8n 0,4mol;n 0,1mol
78
2 4
2 4
H SO M
H SO M
1 0,1 0,05n H 0,05mol C 0,25M
2 2 0,2
1 1,3 0,65n H 0,65mol C 3,25M
2 2 0,2
D ®óng
+Hn
0,4
0,1 1,3 1,6 0,4
Al(OH)3
+Hn
0,4
0,2 1 1,6 0,4
Al(OH)3
0,2
http://megabook.vn/
26
Bµi to¸n 25: Hoµ tan 4,59 gam Al b»ng dung dÞch HNO3 thu ®îc hçn hîp khÝ NO vµ N2O cã tØ
khèi h¬i ®èi víi hi®r« b»ng 16,75. ThÓ tÝch lÝt NO vµ N2O (®ktc) thu ®îc lÇn lît lµ:
A: 6,72 lÝt vµ 2,24 lÝt B: 67,2 lÝt vµ 22,4 lÝt
C: 2,016 lÝt vµ 0,672 lÝt D: 0,672 lÝt vµ 2,016 lÝt
Bµi gi¶i:
- ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn electron:
+ Al - 3e Al3+ Al
4,59n 0,17mol
27
0,17.--> 3.0,17mol
+
5 2
5 1
2
N 3e N (NO)
3x..........x
2N 2.4e 2N (N O)
8y.......2y (y)
3x + 8y = 0,51 (1)
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo
xmol NO....... MNO
=30 44 = 33,5
M= 2.16,75 = 33,5
ymol N2O....... M
N2O=44 33,5 - 30
x 10,5 3
y 3.5 1 x = 3y Tõ (1) vµ (2): x = 0,09, y = 0,03.
VËy VM = 0,09 22,4 = 2,016 lÝt, 2N OV 0,03 22,4 0,672 lÝt C ®óng
Chó ý: + NÕu VNO = 0,03 22,4 = 0,672 lÝt;2N OV = 0,09 22,4 = 2,016 D sai
+ Tõ (2) x = 3y VNO = 0,3 22,4 = 6,72 lÝt; 2N OV = 22,4 A sai
+ Tõ (2) x = 3y VNO = 67,2 lÝt;2N OV = 22,4 B sai
III. bµi to¸n tù gi¶i
Bµi 1: Nung Al trong oxi thu ®îc chÊt r¾n X. Chia hçn hîp X thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 t¸c dông NaOH d thu ®îc 6,72 lÝt khÝ kh«ng mµu (®ktc).
- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®îc V lÝt khÝ N2O duy nhÊt. Vµ dng dÞch muèi.
Gi¸ trÞ V lµ:
A. 1,68 lÝt B. 1,568 lÝt C. 1,344 lÝt D. 6,72 lÝt.
http://megabook.vn/
27
Bµi 2: Chia hçn hîp m gam gåm Al vµ Al2O3 thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 t¸c dông HNO3 d thu ®îc 1,68 lÝt khÝ N2O duy nhÊt (®ktc).
- PhÇn 2 tan hoµn toµn trong dung dÞch NaOH thu ®îc V lÝt khÝ H2 duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña V
lµ:
A. 1,568 lÝt B. 6,72 lÝt C. 8,96 lÝt D. 3,36 lÝt.
Bµi 3: Hßa tan m gam Al vµo l¬ng d dung dÞch hçn hîp NaOH vµ NaNO3 thÊy xuÊt hiÖn 6,72 lÝt
(®ktc) hçn hîp khÝ NH3 vµ H2 víi sè mol b»ng nhau. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:
A. 10,8 gam B. 16,2 gam C. 13,5 gam D. 12,15 gam
Bµi 4: HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo V lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é 0,4 M thu
®îc 15,76 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ:
A: 250 ml B: 200 ml C: 300 ml D: 180 ml
Bµi 5: HÊp thô hoµn toµn 1,344 lÝt CO2 (®ktc) vµo 5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a M thu ®îc
7,88 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a mol/lÝt lµ:
A: 0,01 mol/l B: 0,02 mol/l C: 0,03 mol/l D: 0,04 mol/l.
Bµi 6: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO2 (®ktc) vµo 250 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc 15,76
gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña V lÝt lµ:
A: 2,688 lÝt B: 1,792 lÝt C: 1,344 lÝt D: 2,24 lÝt
Bµi 7 : HÊp thô hoµn toµn 0,2 mol CO2 (®ktc) vµo 0,25 lÝt dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,2 M vµ
Ba(OH)2 0,4 M thu ®îc m gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:
A. 4,925 gam B. 1,97 gam C. 19,7 gam D. 9,85 gam
Bµi 8: Cho 2,24 lÝt CO2 (®ktc) vµo 350 ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M, kÕt thóc ph¶n øng thu ®îc a
gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ cña a gam lµ:
A. 2 gam B. 4 gam C. 6 gam D. 8 gam
Bµi 9: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO vµ CO2 vµo b×nh chøa 400ml dung dÞch Ca(OH)2 0,2 M thu
®îc 6 gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ:
A: 30% hoÆc 40% B: 70% hoÆc 50%
C: 40% hoÆc 50% D: 70% hoÆc 30%.
Bµi 10 : Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl3 1M thu ®îc 7,8gam kÕt tña keo.
Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch KOH lµ:
A: 1,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt B: 1,5 mol/lÝt vµ 2,5 mol/lÝt
C: 2,5 mol/lÝt vµ 3,5 mol/lÝt D: 2,5 mol/lÝt vµ 4,5 mol/lÝt
Bµi 11 :Trộn 150ml dd Na2CO3 1M và K2CO3 0,5M với 250ml dd HCl 2M thì thể tích khí CO2
sinh ra ở đktc là:
A. 2,52 lít B. 5,04 lít C. 3,36 lít D. 5,60 lít
Bµi 12: Thổi V lít (đktc) khí CO2 vào 300 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thì thu được 0,2 gam kết
tủa. Giá trị của V là:
A. 44,8 ml hoặc 89,6 ml B. 224 ml
C. 44,8 ml hoặc 224 ml D. 44,8 ml
http://megabook.vn/
28
Bµi 13: Dẫn V lít (đktc) khí CO2 qua 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M thu được 6 gam kết tủa. Lọc
bỏ kết tủa, lấy dung dịch nước lọc đun nóng lại thu được kết tủa nữa. V lít bằng :
A. 3.136 lít B.3.36 lít hoặc 1.12 lít
C. 1.344 lít hoặc 3.136 lít B. 1.344 lít
http://megabook.vn/
29
BÍ QUYẾT 13
Ph¦¬ng ph¸p gi¶I bµi to¸n vÒ iron vµ
hîp chÊt cña iron
NO Fe
0,56 56n 0,025mol; n mol
22,4 m
I.mét sè chó ý khi gi¶I bµi to¸n vÒ iron vµ hîp chÊt cña iron.
a. N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, cÊu h×nh, vÞ trÝ, « , nhãm, chu kú….
b. N¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ cña cña s¾t.
c. N¾m ®îc mét sè quÆng s¾t quan träng nh: quÆng manhetit (Fe3O4), quÆng hematit
®á (Fe2O3), quÆng hematit n©u (Fe2O3.nH2O), quÆng xi®erit (FeCO3), quÆng pirit
(FeS2)…
d. N¾m ®îc tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ cña hîp chÊt s¾t
nh: hîp chÊt s¾t (II), hîp chÊt (III)…
e. N¾m ®îc mét sè ph¬ng ph¸p gi¶i nhanh liªn quan ®Õn s¾t vµ hîp chÊt cña s¾t.
ii.bµi to¸n ¸p dông.
Bµi to¸n 1. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi B- 2007) Nung m gam bét Fe trong oxi thu
®îc 3 gam chÊt r¾n X. Hßa tan hÕt hçn hîp X trong dung dÞch HNO3 d thu ®îc 5,6 lÝt NO (
®ktc) (lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt). Gi¸ trÞ cña m lµ:
A. 2.52 gam B. 1.96 gam. C. 3.36 gam. D. 2.10 gam.
Bµi gi¶i.
NO Fe 0,56 56
n 0,025mol; n mol22,4 m
O O
3 mm 3 m n mol
16
3Fe Fe 3e
;m 3mmol
56 56
, nFe = m/56 mol
C¸ch 1: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng vµ b¶o toµn ®iÖn
tÝch.
Dùa vµo §L BT KL ta cã: O O 3
m m 3 m n mol 16
3 Fe Fe 3e ; m
3m mol
56 56
2O 2e O
3 m 2(3 m)
16 16
5 2
N 3e N
...0,075 0,025mol
3m 2(3 m)0,075 m 2,52gam
56 16
¸p dông §L BT §T
3m 2(3 m) 0,075 m 2,52gam
56 16
=>A ®óng.
C¸ch 2: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn electron.
http://megabook.vn/
30
Fe - 3e Fe3+
x 3x
N+5 + 3e N+2 (NO)
0,075 0,025
¸p dông §LBT e: 3x = 0,075 + 4y (1)
MÆt kh¸c: mX = mFe + 2Om2Om
56x+ 32y=3 (2)
O2 + 4e 2O-2
y 4y
Tõ (1) vµ (2) x 0,045
y 0,015
x 0,045
y 0,015
NO
0,56n 0,025mol
22, 4
m = 56 0,045 = 2,52g A ®óng
C¸ch 3: ¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi chÊt r¾n X vÒ Fe, Fe2O3
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
0,025mol 0,025mol
NO
0,56n 0,025mol
22, 4
2 3Fe Om2 3Fe Om
2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,02mol
160 = 3 - 0,025 .56 = 1,6gam
2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,02mol
160
mFe = 56(0,025 + 0,02) = 2,52 gam A ®óng
2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,01mol
160 Chó ý: NÕu
2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,01mol
160
Fe(FeO)
5, 4n 0,075mol
72
mFe = 56.(0,035) = 1,96gB sai C¸ch 4: ¸p
dông ph¬ng ph¸p quy ®æi chÊt r¾n X vÒ FeO, Fe2O3
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
3.0,025 0,025
mFeO = 3.0,025 . 72 = 5,4g Fe(FeO)
5, 4n 0,075mol
72
2 3Fe Om2 3Fe Om = 3 - 5,4 = -2,4g
2 3Fe(Fe O )
2.( 2, 4) 4,8n 0,03mol
160 160
2 3Fe(Fe O )
2.( 2, 4) 4,8n 0,03mol
160 160
2 3Fe(Fe O )n 0,015mol
mFe = 56 .(0,075 + (-0,03)) = 2,525 gam A ®óng
Chó ý: + KÕt qu¶ ©m ta vÉn tÝnh b×nh thêng v× ®©y lµ ph¬ng ph¸p quy ®æi
+ NÕu 2 3Fe(Fe O )n 0,015mol mFe = 56.0,06 = 3,36g C sai
C¸ch 5: ¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi chÊt r¾n X vÒ FeXOY
3FexOy + (12x - 2y)HNO3 2Fe(NO3)3 +(3x-2y)NO + (6x -y)H2O
http://megabook.vn/
31
3.0,025
3x 2y0,025mol
x yFe O
3 3.0,025n
56x 16y 3x 2y
3 2Fe O
x 3m 200
y 2
Fe(oxit)
3.56.3m 2,52g
200 A ®óng
Chó ý: NÕu 2 3Fe O Fe
3.2.56m 160 m 2,1g160
D sai
C¸ch 6: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
hh eFe
7.m 56.n 7.3 56.0,025.3m 2,52gam
10 10
=> A ®óng
Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan 5.6 gam Fe b»ng dung dịch
H2SO4 lo·ng thu ®îc dung dịch X. Dung dịch X ph¶n øng võa ®ñ víi V ml dung dịch KMnO4 0.5
M. Gi¸ trÞ V ml lµ:
A. 20 ml B. 40 ml C. 60 ml D. 80 ml
Bµi gi¶i
Fe
5,6n 0,1mol
56 ; Fe - 2e Fe2+
0,1 0,2 0,1
Fe2+ - 1e Fe3+
0,1 0,1 0,1
Mn+7 + 5e Mn2+
x 5x
¸p dông §LBT E: 5x = 0,1 x = 0,1
0,025
4KMnO
0,02V 0,04lit 40ml
0,5 B ®óng
Bµi to¸n 3: TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi B-2008). Nung mét hçn hîp r¾n gåm a mol
FeCO3 vµ b mol FeS2 trong b×nh kÝn chøa kh«ng khÝ d, sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn,
®a b×nh vÒ nhiÖt ®é ban ®Çu th× ®îc chÊt r¾n duy nhÊt lµ Fe2O3 vµ hçn hîp khÝ. BiÕt ¸p suÊt tríc
vµ sau ph¶n øng ®Òu b»ng nhau. Mèi liªn hÖ gi÷a vµ b lµ: ( biÕt sau c¸c ph¶n øng lu huúnh cã sè
«xi hãa +4, thÓ tÝch c¸c chÊt r¾n kh«ng ®¸ng kÓ)
A. a=0,05b B. a=b C. a=4b D. a=2b
http://megabook.vn/
32
Bµi gi¶i:
3 2 3
2 2 3
2FeCO Fe O
aa mol mol
2
2FeS Fe O
bb mol mol
2
¸p dông §LBT nguyªn tè s¾t ta cã: a b
2 2
a = b B ®óng
Chó ý: + NÕu ¸p dông §LBT E :
2 3
1 4
Fe Fe 1e
(a b) (a b)
S S 5e
b 5b
a +b =5b a = 4b C sai (do cha biÕt sè mol (oxi)
Bµi to¸n 4. ( TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A- 2008). Cho 11.36 gam hçn hîp gåm Fe,
FeO, Fe2O3 và Fe3O4 ph¶n øng hÕt víi dd HNO3 lo·ng d thu ®îc 1.344 lÝt khÝ NO (s¶n phÈm
khö duy nhÊt ë đktc) vµ dung dịch X. C« c¹n dung dÞch X sau ph¶n øng ®îc m gam muèi khan.
Gi¸ trÞ m lµ:
A. 34.36 gam. B. 35.50 gam.
C. 49.09 gam D. 38.72 gam.
Bµi gi¶i.
NO
1,344n 0,06mol;
22, 4 nFe = m/56 mol
C¸ch 1. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng vµ b¶o toµn ®iÖn tÝch.
Dùa vµo §LBTKL ta cã: O O
11,36 mm 11,36 m n mol
16
3Fe Fe 3e
m 3mmol
56 56
2O 2e O
11,36 m 2(11,36 m)
16 16
5 2
N 3e N
...0,18 0,06mol
¸p dông §LBT§T
http://megabook.vn/
33
3muoi Fe FeNO
3m 2(11,36 m)0,18 m 8,96gam
56 16
m m m 8,96 62.3.n
8.968,96 62.3. 38,72 gam D dung
56
C¸ch 2: Quy ®æi hçn hîp vÒ hai chÊt: Fe, Fe2O3
Hoµ tan hçn hîp víi HNO3 lo·ng d 1,344 lÝt NO
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O (1)
0,06mol 0,06mol 0,06mol
Fe2O3 2Fe(NO3)3 (2)
0,05 0,1mol
NO
1,344n 0,06mol;
22, 4
Tõ (1) mFe = 56 . 0,06 = 3,36 g 2 3Fe Om 11,36 3,36 8g
2 3Fe O
8n 0,05mol
160 mX = 242 (0,06 + 0,1) = 38,72g D ®óng
C¸ch 3: Quy hçn hîp vÒ hai chÊt: FeO, Fe2O3
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
0,18 0,18mol 0,06
Fe2O3 2Fe(NO3)3
-0,01 -0,02
mFeO = 12,96g; 2 3Fe Om 1,6g
3Fe(NO )3m 242(0,18 0,02) 38,72g D ®óng
C¸ch 4: Quy hçn hîp vÒ mét chÊt FexOy
3FexOy + (12x - 2y)HNO3 3xFe(NO3)3 + (3x - 2y)NO + (6x-y)H2O
3.0,06
3x 2y
3.x.0,06
3x 2y 0,06
x yFe O
11,36 0,06.3n
56x 16y 3x 2y
150x = 160y
x 16
y 15
http://megabook.vn/
34
3 3Fe(NO )
3.16.0,06m .242 38,72g
3.16 2.15
D ®óng
C¸ch 5: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
3 3 3 3
hh eFe
Fe(NO ) Fe , Fe(NO )
7.m 56.n 7.11,36 56.0,06.3m 8,96gam
10 10
8,96n n 0,16mol m 0,16.242 38,72gam
56
=> D ®óng
C¸ch 6. LÊy c¸c ®¸p ¸n ®em chia cho khèi lîng mol cña muèi lµ 242 th× c¸c sè ®Òu lÏ nhng chØ
cã ®¸p ¸n D lµ sè kh«ng lÏ lµ 0,16
Bµi to¸n 5: §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ 1 thêi gian thu ®îc 11,8 gam hçn hîp c¸c chÊt r¾n
FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc 2,24
lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A: 9,52 gam B: 9,94 gam C: 8,96 gam D: 8,12 gam
Bµi gi¶i:
2Fe O NO(gp)
m 11,8 mn ; n ; n 0,1mol
56 32
(p)
ChÊt khö lµ Fe; ChÊt oxi ho¸ gåm O2 vµ HNO3
FeO - 3e Fe3+
m56
3m56
2-
2
.411, 8 m 11, 8 m
32 8.4
O + 4e 2O
N+5 + 3e N+2 (NO)
0,3 0,1
ne nhêng = ne chÊt oxi ho¸ nhËn (O2 , 3NO)
3m 11,8 m0,3
56 8
m = 9,94 gam B ®óng
Bµi to¸n 6: : Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn
b»ng nhau.
- P1 tan hÕt trong 2 lÝt dung dich HCl t¹o ra 14.56 lÝt H2 ®ktc.
http://megabook.vn/
35
- P2 tan hoµn toµn trong dung dich HNO3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11.2 lÝt khÝ NO duy nhÊt ë
®ktc.
1. Nång ®é mol cña dung dich HCl lµ:
A. 0.45 M B. 0.25 M C. 0.55 M D. 0.65 M.
2. Khèi lîng hçn hîp muèi clorua khan thu ®îc khi c« c¹n dung dịch sau p ë P1 lµ:
A. 65.54 gam B. 68.15 gam C. 55.64 gam D. 54.65 gam.
3. PhÇn tr¨m khèi lîng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ:
A. 49.01 % B. 47.97 % C. 52.03 % D. 50.91 %.
4. Kim lo¹i M lµ:
A. Mg B. Zn C. Al D. Cu.
Bµi gi¶i:
a) 2 2H HCl Hn 0,65mol n 2n 2.0,65 1,3mol
M
1,3C 0,65M
2 §¸p ¸n D ®óng
b) KL Clm m m muèi . Trong ®ã: HClCl
n n 1,3mol
mmuãi = 22 + 1,3 . 35,5 = 68,15g §¸p ¸n B
c) ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e:
P1: Fe: Fe - 2e Fe2+
x 2x
M - ae Ma+
y ay
2H+ + 2e H2
1,3 0,65
3
x 3xFe 3e Fe
M - ae Ma+
N+5 + 3e N+2 (NO)
1,5 0,5
2x ay 1,3 x 0,2
3x ay 1,5 ay 0,9
nFe = 0,2 Fe
0,2.56%m .100% 50,91%
22 D ®óng
d) mM = 22 - 0,2 . 56 = 10,8 gam
M
0,9 m 10,8.an y ; M 12a
a n 0,9 VËy a = 2; M = 24(Mg) lµ phï hîp
http://megabook.vn/
36
Bµi to¸n 7: Cho tan hoµn toµn 3.6 gam hçn hîp gåm Fe vµ Mg trong dung dÞch HNO3 2M lo·ng
nãng thu ®îc dung dÞch D, 0.04 mol khÝ NO vµ 0.01 mol NO2 . Cho dung dÞch D t¸c dông víi
NaOH lÊy d, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc m gam chÊt r¾n.
1. Gi¸ trÞ m lµ
A. 2.6 gam B. 3.6 gam C. 5.2 gam D. 7.8 gam.
2. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ:
A. 0.5 lÝt B. 0.24 lÝt C. 0.26 lÝt D. 0.13 lÝt.
Bµi gi¶i:
a) HNO3 lµ chÊt oxi ho¸: N+5 + 3e NO
0,12 0,04 mol
2N+5 + 8e 2M+1 (N2O)
0,08 0,02 0,01mol
ne nhËn = 0,12 + 0,08 = 0,2mol .
- Mg vµ Fe lµ chÊt khö. Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe trong hçn hîp
Mg - 2e Mg3+
x 2x mol
Fe - 3e Fe3+
y 3y mol
ne nhêng = 2x + 3y
Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: 2 3
x 0,01molMg 0,01molMgO24x 56y 3,6
y 0,06molFe 0,03molFe O2x 3y 0,2
2 3MgO Fe Om m m 0,01.40 0,03.160 5,2g
Ta cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Ta cã s¬ ®å: Mg MgO; Fe Fe2O3. Trong ®ã Mg vµ Fe lµ chÊt
khö, oxi lµ chÊt oxi ho¸, sè mol e nh©n vÉn lµ 0,2mol:
O + 2e O2-
0,1 0,2 m = mMg, Fe + MO = 3,6 + 16. 0,1 = 5,2gam C ®óng
b) Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè N ta cã:
3 3 2N(HNO ) N(NO ) N(NO) N(N O)n n n n
Hay 3 3 2 3 3 2HNO Mg(NO ) Fe(NO ) NO N On 2n 3n n 2n
2.0,01 3.0,06 0,04 2.0,01 0,26
http://megabook.vn/
37
3HNO
0,26V 0,13
2 lÝt D ®óng
Bµi to¸n 8: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc 14 gam hçn hîp X gåm
4 chÊt r¾n . Cho hçn hîp X hßa tan hoµn toµn b»ng HNO3 d, thu ®îc 2.24 lÝt khÝ NO (đktc) lµ
s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:
A. 16.4 gam. B. 14.6 gam. C. 8.2 gam D. 20.5 gam.
Bµi gi¶i:
CO lµ chÊt khö (ta coi Fe2O3 kh«ng tham gia vµo ph¶n øng oxi ho¸ khö)
moxi(trong oxit) = m - 14g. nCO = nO(oxit) = m 14
16
C+2 + 2e C+4
m 14
16
m 14
8
- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸: N+5 + 3e N+2
0,3 0,1mol
Ta cã: m 14
0,3 m 16,4g8
A ®óng
Bµi to¸n 9: Cho luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng thu ®îc X gåm 4 chÊt r¾n. chia
X thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
- PhÇn 1 hoµ tan b»ng HNO3 d, thu ®îc 0.02 mol khÝ NO vµ 0.03 mol N2O.
- PhÇn 2 hoµ tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®îc V lÝt SO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V
lµ:
A. 2.24 lÝt B. 3.36 lÝt C. 4.48 lÝt D. 6.72 lÝt.
Bµi gi¶i:
HNO3 lµ chÊt «xi hãa:
N+5 + 3e N+2
0,06 0,02mol
2N+5 + 8e 2N+1 (N2O)
0,24 0,06 0,03
ne nhËn = 0,06 + 0,24 = 0,3mol
- ChÊt «xi hãa ë hai phÇn lµ nh nhau, do ®ã sè mol eletron H2SO4 nhËn b»ng sè mol
eletron HNO3 nhËn. Ta cã
http://megabook.vn/
38
2
6 42
SO
S 2e S (SO )V 0,15.22,4 3,36
0,3 0,15
lÝt B ®óng
Bµi to¸n 10: Cho tan hoµn toµn 7.2 gam FexOy trong HNO3 thu ®îc 0.1 mol NO2 . C«ng thøc
ph©n tö cña «xit lµ:
A. FeO, B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. kÕt qu¶ kh¸c.
Bµi gi¶i:
N+5 + 1e N+4 …..(NO2) , FexOy lµ chÊt khö
0,1 0,1 0,1 2y
3x2y 7,2
x.Fe x. 3 e x.Fe (3x 2y) 0,1x 56x 16y
7,2 7,2(3x 2y) 16x 16y x y
56x 16y 56x 16y
FeO A ®óng
Bµi to¸n 11: Cho tan hoµn toµn 3.76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm: S, FeS vµ FeS2 trong dung
dịch HNO3 thu ®îc 0.48 mol NO2 vµ dung dịch dung dịch D. Cho dung dịch D t¸c dông dung dịch
Ba(OH)2 d, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi ®îc m gam chÊt hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ
m gam lµ:
A. 11.650 B. 12.815 C. 13.980 D. 15.145.
Bµi gi¶i:
2 12Fe S
t¬ng ®¬ng víi Fe2+. S-2. S0, V× vËy cã thÓ coi hçn hîp X gåm hai chÊt S vµ FeS
cã sè mol a vµ b ta cã: Sè gam: X = 32a + 88b = 3,76 (I)
ChÊt khö: S0 - 6e S+6
a 6a
FeS-2 - 9e Fe3+ + S+6
b 9b
ChÊt oxi ho¸:
N+5 + 1e N+4 (NO2)
0,48 0,48
Ta cã: 6a + 9b = 0,4 8 (II)
Tõ (I) vµ (II): a = 0,035 mol S
b = 0,03 mol FeS
24 4
BaSO S FeSSOn n n n 0,035 0,03 0,065mol
http://megabook.vn/
39
4BaSOm 0,065.233 15,145g D ®óng
Bµi to¸n 12: Hỗn hợp chất rắn A gồm 16 gam Fe2O3 và 23.2 gam Fe3O4. Hoà tan hoàn toàn A
bằng dung dịch HCl d thu ®îc dd B. Cho NaOH dư vào B, thu được kết tủa C. Lọc lấy kết tủa,
rữa sạch rồi đem nung trong kh«ng khÝ đến khối lượng kh«ng đổi thu được m gam chất rắn D.
Gi¸ trÞ m lµ:
A. 80 gam. B. 32.8 gam. C. 40 gam D. 16 gam.
Bµi gi¶i:
2 3 3 2
3 4 2 3 2
2
2 2
3 3
2 2 2 3
3 2 3 2
Fe O 6HCl 2FeCl 3H O
Fe O 8HCl FeCl 2FeCl 4H O
HCl NaOH NaCl H O
FeCl 2NaOH Fe(OH) 2NaCl
FeCl 3NaOH Fe(OH) 3NaCl
4Fe(OH) 2H O O 4Fe(OH)
2Fe(OH) Fe O 3H O
2 3
3 4
Fe O
Fe O
16n 0,1mol
160
23,2n 0,1mol
232
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:
nFe (trong D) = 0,1 . 2 + 0,1 . 3 = 0,5 mol D
0,5n 0,25mol
2
mD = 0,25 x 160 = 40 gam C ®óng
Chó ý: + NÕu mD = 0,5 . 160 = 80 gam A sai
+ NÕu mD = 0,1 . 112 + 0,1 . 168 + 0,1 . 48 = 32,8 gam B sai
+ NÕu mD = 0,1 . 160 = 16 gam D sai
Bµi to¸n 13: Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp gåm FeO, Fe2O3 và Fe3O4 b»ng HNO3 ®Æc, nãng thu
®îc 4.48 lÝt khÝ NO2 (đktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 145.2 gam muèi khan. Gi¸ trÞ
m lµ:
A. 23.2 gam. B. 46.4 gam. C. 64.2 gam D. 26.4 gam.
Bµi gi¶i:
§Æt a, b, c lµ sè mol cña FeO, Fe2O3, Fe3O4
5 4
2 3 2N 1e N (NO )Fe 1e Fe
4,480,2 0,2mola c (a c)mol
22,4
http://megabook.vn/
40
a + c = 0,2 mol: muèi Fe(NO3)3 cã sè mol lµ:
3 3 2 3Fe(NO ) FeO Fe O 3 4n n 2n 3Fe O a 2b 3c (a c) 2(b c)
+ Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t: 3 3Fe(NO )
145,2n 0,6mol
242
(a + c) + 2 (b + c) = 0,6 0,6 0,2
b c 0,2mol2
3 4FeO Fe O FeOm m m m 72a 160b 232c
= 72(a + c) + 160 (b + c) = 72.0,2 + 160 . 0,2 = 46,4g B ®óng
Bµi to¸n 14: ĐÓ khử hoàn toàn 3,04 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3, cần 0,05 mol H2.
MÆt kh¸c hoà tan hoàn toàn 3,04 gam X trong dung dÞch H2SO4 đặc thu được V ml SO2 (đktc).
Gi¸ trị V là:
A.112 ml B. 224 ml C. 336 ml D. 448 ml.
Bµi gi¶i:
C¸ch 1: Quy ®æi hçn hîp X vÒ hçn hîp hai chÊt FeO vµ Fe2O3 víi sè mol lµ x, y
Ta cã: 0t
2 2FeO H Fe H O (1)
x x x
Fe2O3 + 3H2 2Fe + 3H2O (2)
y 3y 2y
Tõ (1) vµ (2) ta cã: x 3y 0,05 x 0,02mol
72x 160y 3,04 y 0,01mol
2FeO + 4 H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O (3)
0,02mol 0,01mol
VËy 2SOV 0,01 22,4 = 0,224 lÝt hay 224ml B ®óng
Chó ý: NÕu (3) kh«ng c©n b»ng: 2SOV = 0,02 22,4 = 0,448 lÝt = 448ml D sai
C¸ch 2: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè
Gäi x, y z lµ sè mol cña FeO, Fe3O4 , Fe2O3 :
B¶n chÊt cña qu¸ tr×nh khö trªn lµ H2 sÏ lÊy O trong oxÝt ®Ó t¹o thµnh níc theo s¬ ®å:
O (trong oxÝt) + H2 H2O
0,05 0,05 0,05
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi oxi ta cã:
x + 4y + 3z = 0,05 (1)
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:
http://megabook.vn/
41
3,04 16.0,05x 2y 2z 0,04mol
56
(2)
LÊy (1) - (2) ta cã: y + z = 0,01
Tõ ®ã ta thÕ vµo (1) hoÆc (2) x + y = 0,02
Trong c¸c oxit s¾t th× chØ cã FeO, Fe3O4 ph¶n øng víi H2SO4 ®Æc SO2
2FeO + 4 H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + 4 H2O (3)
x x/2
2Fe3O4 + 10 H2SO4 3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10 H2O (4)
y y/2
Tõ (3) vµ (4) ta suy ra: 2SO
x y 0,02n 0,01mol
2 2
2SOV 0,01.22,4 0,224l 224ml B ®óng
Chó ý: NÕu kh«ng c©n b»ng (3) vµ (4) 2SOn x y 0,02
V = 448ml D sai
C¸ch 3: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
O H On n 0,05mol,m 0,05.16 0,8gam
mFe = m«xit – mO =2,24 gam => e
2
10.22,4 7.3,04n 0,01mol
56.2
Vso 0,01.22,4 0,224lit 224ml
B ®óng
Bµi to¸n 15: Cho 7.68 gam hỗn hợp X gồm FeO, Fe3O4, Fe2O3 vµo 260 ml dung dÞch HCl 1M võ
®ñ ta thu ®îc dung dịch Y. Cho dung dÞch NaOH d vµo dung dịch Y thu ®îc kÕt tña Z. §em
nung Z trong khång khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi th× thu ®îc m gam chÊt r¾n G. Gi¸ trÞ m lµ.
A. 18 gam B. 8 gam. C. 32 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.
Bµi gi¶i:
Khi cho hçn hîp gåm FeO, Fe2O3, Fe3O4 t¸c dông víi HCl th× b¶n chÊt
2H+ + O2- H2O
0,26 0,13 0,13
mO = 0,13 . 16 = 2,08 gam
mFe (trong oxÝt) = 7,68 - 16. 0,13 = 5,6 gam Fe
5,6n 0,1mol
56
S¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh trªn lµ: Fe2O3
http://megabook.vn/
42
2 3 2 2 3 2 3
3 4 3 3
FeO
Fe O FeCl Fe(OH) Fe(OH) Fe O
Fe O FeCl Fe(OH)
2 3 2 3Fe O Fe O
0,1n 0,05mol m 0,05.160 8gam
2 B ®óng
Chó ý: - NÕu 2 3 2 3Fe O Fe On 0,1mol m 16gam A sai
- NÕu 2 3 2 3Fe O Fe On 0,2mol m 32gam C sai
- NÕu mO = 0,13 . 32 = 4,16 Fe
7,68 32.0,13n 0,06
56
… lÏ , kÕt qu¶ kh¸c
Bµi to¸n 16: Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gåm 11.2 gam Fe vµ 16 gam Fe2O3 vào HNO3 lo¶ng
dư th× thu được dung dịch A. Cho A t¸c dụng với NaOH rồi lọc kết tủa nung trong kh«ng khÝ
đến khối lượng kh«ng đổi th× thu được m gam chất rắn. Gi¸ trị m là:
A. 16 gam B. 32 gam C. 64g D. kÕt qu¶ kh¸c.
Bµi gi¶i:
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã: nFe = 0,2 + 0,1 .2 = 0,4M
2 3 2 3Fe O Fe Fe O
1 0,4n n 0,2mol m 0,2.160 32gam
2 2 B ®óng
Bµi to¸n 17: Cho tan hoµn toµn 8 gam hçn hîp X gåm FeS vµ FeS2 trong 290 ml dung dÞch
HNO3 thu ®îc khÝ NO vµ dng dÞch Y. §Ó t¸c dông hÕt víi c¸c chÊt trong dung dÞch Y cÇn 250 ml
dung dÞch Ba(OH)2 1M. KÕt tña t¹o thµnh ®em nung ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi
®îc 32.03 gam chÊt r¾n Z.
1. Khèi lîng FeS vµ FeS2 lÇn lît lµ:
A. 3.6 gam vµ 4.4 gam B. 4.4 gam vµ 3.6 gam
C.2.2 gam vµ 5.8 gam D. 4.6 gam vµ 3.4 gam.
2. ThÓ tÝch lÝt khÝ NO ®ktc thu ®îc lµ:
A. 1.12 B. 2.24 C. 3.36 D. 6.72.
3. Nång ®é mol cña dung dÞch HNO3 ®· dïng lµ:
A. 0.5 M B. 1 M C. 1.5 M D. 2 M.
Bµi gi¶i:
§èi víi bµi nµy ¸p dông rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p: BTKL, BTNT, BT E
1. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi Fe vµ S.
Ta cã: xmol - FeS vµ y mol FeS2 0,5(x + y)mol Fe2O3 vµ (x + 2y)mol BaSO4
http://megabook.vn/
43
88x + 120y = 8 88x + 120y = 8
160 . 0,5(x + y) + 233 (x +2y) = 32,03 313 +546y = 32,03
x 0,05
y 0,03
mFeS = 88x = 88 . 0,05 = 4,4g; 2FeSm = 8-4,4 = 3,6 B ®óng
2. ¸p dông §LBT E: 3 6
3 6
2
3
FeS 9e Fe S
0,05 0,45mol
FeS 15e Fe 2S
0,03 0,45mol
NO 3e NO
3x xmol
NO
3x 0,45 0,45
x 0,3 V 6,72
D ®óng
3: 3Fen x y 0,08 . §Ó lµm kÕt tña hÕt lîng Fe3+ cÇn 0,24 mol OH- hay 0,12mol Ba(OH)2,
kÕt tña (x + 2y) = 0,11 mol 2
4SO cÇn 0,11 mol Ba2+ hay 0,11mol Ba(OH)2,
2Ba(OH)n ®· dïng =
0,11 + 0,12 = 0,23 < 0,25mol
Cßn: 0,25 - 0,23 = 0,02mol Ba(OH)2 trung hoµ 0,04 mlol HNO3 d
3 33HNO ( NO HNO (dNO
n n n n 0,08.3 0,3 0,04 0,58mol p) )
3M(HNO )
0,58C 2M
0,29 D ®óng
Bµi to¸n 18: Thæi 8.96 khÝ CO qua èng sø ®ùng 16 gam FexOy, nung nãng thu ®îc m gam chÊt
r¾n. Toµn bé khÝ tho¸t ra sôc vµo níc v«i trong d thÊy cã 30 gam kÕt tña tr¾ng. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 9.2 gam B. 9.6 gam C. 6.5 gam D. 11.2 gam
Bµi gi¶i:
x y 2yCO Fe O xFe yCO (1)
ymol...1mol....... xmol...ymol
; CO
8,96n 0,4mol
22,4
2 2 3 2CO Ba(OH) CaCO H O (2);
2 3 2CO CaCO CO
30n n 0,3mol n 0,3mol
100
2CO COn 0,4 n 0,3 CO d cßn FexOy hÕt
¸p dông §LBTKL ta cã: x y 2Fe O CO Fe COm m m m
16 + 28. 0,3 = mFe +0,3 . 44 mFe = 11,2g D ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n: NÕu ta ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng ngay:
http://megabook.vn/
44
x y 2CO Fe O Fe COm m m m
mFe = 16 + 28 . 0,4 - 0,4. 44 = 9,6 B sai
Bµi to¸n 19: Cho hßa tan hoµn toµn a gam Fe3O4 trong dung dÞch HCl, thu ®îc dung dÞch D. Cho
D t¸c dông víi dung dÞch NaOH d, läc kÕt tña ®Ó ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi n÷a,
thÊy khèi lîng kÕt tña t¨ng lªn 3,4 gam. ®em nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi ®îc b gam
chÊt r¾n. Gi¸ trÞ cña a, b lÇn lît lµ:
A. 48 gam vµ 46,4 gam B. 69,6 gam vµ 32 gam
C. 32 gam vµ 69,6 gam D. 46,4 gam vµ 48 gam
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
Fe3O4 + 8HCl 2FeCl3 + FeCl2 + 4H2O
FeCl2 + 2NaOH Fe(OH)2 + 2NaOH
FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)3 + 3NaOH
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3
2Fe(OH)3 0t
Fe2O3 + 3H2O
Ta cã:
1mol Fe(OH)2 1mol Fe(OH)3 thªm 1mol OH khèi lîng t¨ng lªn 17gam
0,2mol Fe(OH)2 0,2mol Fe(OH)3 thªm 1mol OH khèi lîng t¨ng lªn 3,4gam
2 3 2FeO Fe O Fe(OH) 3 4 2 3n n n 0,2mol; 0,2molFe O 0,3molFe O
a = 232 . 0,2 = 46,4 gam; b = 160 . 0,3 = 48gam D ®óng
Bµi to¸n 20: Cho dßng khÝ CO qua mét oxit s¾t ë nhiÖt ®é cao, sau khi ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn
khèi lîng chÊt r¾n gi¶m ®i 27,58 %. C«ng thøc oxit s¾t ®· dïng lµ:
A. FeO B. Fe3O4 C. Fe2O3 D. Fe4O3.
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng: Khèi lîng chÊt r¾n gi¶m ®i 27,58% chÝnh lµ
oxi.
C«ng thøc oxit s¾t: FexOy: 16y x 3
27,58 .10056x 16y y 4
Fe3O4 B ®óng
Chó ý : + A: FeO: 16
%O .100 22, 22%72
(kh«ng tho¶ m·n)
+ B: Fe3O4: 64
%O .100 27,58%232
(tho¶ m·n d÷ kiÖn)
http://megabook.vn/
45
+ C: Fe2O3: 48
%O .100 30%160
(kh«ng tho¶ m·n)
+ D: Fe4O3: 48
%O .100 17,64%272
(kh«ng tho¶ m·n)
Bµi to¸n 21: X lµ quÆng hematit chøa 6% Fe2O3, Y lµ quÆng manhetÝt chøa 69,9% Fe3O4. Trén
m1 tÊn quÆng X víi m2 tÊn quÆng Y thu ®îc quÆng Z, mµ tõ mét tÊn quÆng Z cã thÓ ®iÒu chÕ
®îc 0,5 tÊn gang chøa 4% cacbon. TØ lÖ m1/m2 lµ
A) 5:2 B) 5:6 C) 2:5 D) 2:2,9
Bµi gi¶i:
Sè gam Fe trong 1 tÊn cña mçi quÆng lµ:
+ QuÆng X chøa: 60 112
.1000. 420(kg)100 160
+ QuÆng Y chøa: 69,6 168
.1000. 504(kg)100 232
+ QuÆng Z chøa: 4
500 1 480(kg)100
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
MX=.....420
MZ=480
504-480=24
480-420=60MY=.....504
X
Y
m 24 2
m 60 5 ®¸p ¸n C ®óng
Chó ý: + NÕu X
Y
m 5
m 2 A sai
+ NÕu X
Y
m 420 5
m 504 6 B sai
+ NÕu X
Y
m 1602: 2,6
m 232 D sai
+ Bµi nµy cã thÓ sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p song ph¬ng ph¸p ®êng chÐo nhanh vµ ®¬n
gi¶n h¬n nhiÒu. Nh vËy ta xem quÆng nh mét dung dÞch mµ chÊt tan lµ kim lo¹i ®ang xÐt, vµ
nång ®é cña chÊt tan chÝnh lµ hµm lîng % vÒ khèi lîng cña kim lo¹i trong quÆng.
mX
mY
mZ
http://megabook.vn/
46
III. bµi tO¸n tù gi¶i.
Bµi 1: §Ó khö hoµn toµn 30 gam hçn hîp gåm CuO, FeO, Fe2O3, Fe, MgO cÇn dïng 5.6 lÝt khÝ
CO (®ktc). Khèi lîng chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng lµ:
A. 22 gam B. 24 gam C. 26 gam D. 28 gam
Bµi 2: Hoµ tan hoµn toµn 20 gam hçn hîp Fe vµ Mg trong dung dÞch HCl d thu ®îc 1 gam khÝ
H2. Khi c« c¹n dung dÞch muèi thu ®îc khèi lîng gam muèi khan lµ:
A. 54.5 gam B. 55.5 gam C. 56.5 gam D. 57.5 gam.
Bµi 3: Hoµ tan hçn hîp gåm 0.5 gam Fe vµ mét kim lo¹i ho¸ trÞ II trong dung dÞch HCl d thu
®îc 1.12 lÝt khÝ H2 (®ktc). Kim lo¹i ho¸ trÞ II ®ã lµ:
A. Mg B. Ca C. Zn D. Be.
Bµi 4: §Ó khö hoµn toµn 23.2 gam mét oxit kim lo¹i, cÇn dïng 8.96 lÝt hi®r«(®ktc). Kim lo¹i ®ã lµ:
A. Mg. B. Cu. C. Fe. D. Ba.
Bµi 5: Hoµ tan hoµn toµn 0.28 gam Fe vµo dung dịch Ag NO3 d th× khèi lîng chÊt r¾n thu ®îc
lµ:
A. 1.08 gam. B. 2.16 gam. C. 3.24 gam. D. 1.56 gam.
Bµi 6: Cho 0.56g s¾t t¸c dông víi dung dÞch HCl d thu ®îc thÓ tÝch khÝ H2 (®ktc) lµ:
A. 0.112 lÝt B. 0.224 lÝt C. 0.336 lÝt D. 6.72 lÝt
Bµi 7: Cho khÝ Clo (®ktc) t¸c dông võa ®ñ víi 11.2 gam s¾t ®Ó t¹o thµnh muèi FeCl3. ThÓ tÝch khÝ
Cl2 cÇn dïng lµ:
A. 2.24 lÝt B. 3.36 lÝt C. 6.72 lÝt D. 8.96 lÝt
Bµi 8: Cho 1.6 gam Fe2O3 t¸c dông víi axit HCl d. Khèi lîng muèi trong dung dÞch sau ph¶n
øng lµ:
A. 3.25 gam B. 1.62 gam C. 2.12 gam D. 4.24 gam
Bµi 9: Hoµ tan m gam hh bét Fe vµ FeO b»ng mét lîng dung dÞch HCl võ ®ñ thÊy tho¸t ra 1.12
lÝt khÝ (®ktc) vµ thu ®îc dung dÞch D. Cho D t¸c dông víi dung dÞch NaOH d, läc lÊy kÕt tña
t¸ch ra ®em nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc chÊt r¾n nÆng 12 gam: Gi¸
trÞ cña m lµ:
A. 4.6 gam B. 5.0 gam C. 9.2 gam D. 10.0 gam
Bµi 10: Hoµ tan 2.4 gam mét oxit s¾t võa ®ñ 90 ml dd HCl 1M. C«ng thøc cña oxit s¾t nãi trªn lµ:
A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Fe3O2.
Bµi 11: §Ó 9,94 gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc a gam hçn hîp c¸c chÊt r¾n
FeO, Fe2O3, Fe, Fe3O4 . Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®îc 2,24
lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ a gam lµ:
A: 11,8 gam B: 16,2 gam C: 23,2 gam D: 13,6 gam
Bµi 12: Hoµ tan hoµn toµn 1,74 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy
tho¸t ra 1,344 lÝt khÝ, nÕu cho mét lîng gÊp ®«i hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d,
http://megabook.vn/
47
läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d, thu ®îc V
lÝt khÝ NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:
A. 16,128 lit B. 26,88 lÝt C. 53.76 lÝt D. 8,046 lÝt.
http://megabook.vn/
48
BÍ QUYẾT 14
Ph¦¬ng ph¸p gi¶i c¸c bµi to¸n liªn quan ®Õn
c¸c kim lo¹i: Cu, Zn, Ag, Cr…
I. néi dung
- GÆp bµi to¸n nhiÒu kim läai, nªn sÏ xÉy ra nhiÒu ph¶n øng hãa häc, viÕt nhiÒu ph¬ng
tr×nh ph¶n øng hãa häc sÏ mÊt nhiÒu thêi gian. Ta cã thÓ gi¶i quyÕt b»ng ph¬ng tr×nh ion rót gän,
qu¸ tr×nh trao ®æi electron, hay gäi gi¸ trÞ trung b×nh ®¹i diÖn cho nhiÒu kim lo¹i…
- GÆp bµi to¸n mµ nhiÒu kim lo¹i th× chóng ta kh«ng gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng,
viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng, gäi x, y, z.. lÇn lît lµ sè mol mµ cÇn ph©n tÝch bµi to¸n d¹ng nµo? ¸p
dông ph¬ng ph¸p nµo lµ tèi u nhÊt. Thêng th× chóng ta ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn khèi
lîng, b°o to¯n electron, b°o to¯n ®iien tÝch….
- CÇn x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i ®Çu , tr¹ng th¸i cuèi nÕu thÊy cÇn thiÕt ®èi víi bµi to¸n.
- ViÕt qu¸ tr×nh «xi hãa, qu¸ tr×nh khö, ®Ó x¸c ®Þnh tæng sè mol eletron cho b»ng tæng sè mol
eletron nhËn.
- CÇn n¾m râ tÝnh chÊt cña tõng nguyªn tè phæ biÕn: nh c¸c kim lo¹i trong d·y ®iÖn hãa,
nhÊt lµ kim lo¹i kiÒm, kim lo¹i kiÒm thæ.
VÝ dô: nÕu khi cho mét kim lo¹i kiÒm hay kiÒm thæ vµo c¸c dung dÞch muèi cña c¸c kim
lo¹i trung b×nh hay yÕu. chØ nh vËy còng ®ñ thÊy sù phøc t¹p cña bµi to¸n. Häc sinh thêng gÆp
bµi to¸n nay thêng viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng lµ kim lo¹i m¹nh ®Èy kim läai yÕu ra khái dung
dÞch muèi. Häc sinh m¾c sai lÇm nh vËy lµ do kh«ng n¾m v÷ng tÝnh chÊt hãa häc cña c¸c nguyªn
tè. CÇn x¸c ®Þnh r»ng kim lo¹i kiÒm, kim ko¹i kiÒm thæ sÏ t¸c dông víi níc cã trong dung dÞch
muèi, sau ®ã s¶n phÈm sinh ra lµ m«i trêng baz¬ sÏ t¸c dông víi dung dÞch muèi ®Ó t¹o kÕt tña,
nÕu kÕt tña cña nh«m, cr«m, kÏm th× cµng phøc t¹p h¬n n÷a, bìi kÕt tña sÏ ph¶n øng víi m«i
trêng baz¬ ( nÕu d).
II. bµi to¸n ¸p dông
Bµi to¸n 1: Nung 0,7 mol Fe vµ x mol Cu trong kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®îc 63,2 gam hçn
hîp chÊt r¾n. Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp chÊt r¾n trªn b»ng H2SO4 ®Æc, nãng, d thu ®îc dung
dÞch Y vµ 6,72 lÝt khÝ SO2(®ktc). Gi¸ trÞ cña x mol lµ:
A. 0,15 mol B. 0,20 mol C. 0,25 mol D. 0,18 mol
Bµi gi¶i.
Xem hçn hîp chÊt r¾n lµ hçn hîp cña 0,7 mol Fe , x mol Cu vµ y mol O.
Ta cã: mHH=56.0,7 + 64.x +16y=63,2
64x+16y=24 (1)
MÆt kh¸c qu¸ tr×nh cho vµ nhËn electron nh sau
http://megabook.vn/
49
0 3 0 2 0 2 6 4Fe 3e Fe Cu 2e Cu O 2e O S 2e S
0,7 2,1 x 2x y 2y ...0,6 0,3
¸p dông §LBT E ta ®îc:
en 2x 2,1 0,6 2y
2y 2x 1,5 (2)
Gi¶i hÖ (1) vµ (2) => x=0,15 mol, y=0,9 mol. A ®óng
Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Cho 3.2 gam bét Cu t¸c dông víi
200 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.4 M vµ H2SO4 0.1 M. Sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn
sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A. 0.746 lÝt. B. 0.448 lÝt. C. 1.792 lÝt. D. 0.672 lÝt.
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¶n øng oxi ho¸ khö:
3 2NO 4H 3e NO 2H O
0,12 0,03
Ta cã: 3
2 4
H (HNO )
H2 4H (H SO )
n 0,08moln 0,12mol
n 2.H SO 2.0,2.0,1 0,04
VNO = 0,03 x 22,4 = 0,672lÝt D ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n:
+ Häc sinh A lµm: Cu - 2e Cu2+
0,05 0,1 0,05 5 2
3NO N 3e N (NO)
x 3x x
2NO
0,1 0,1x V .22,4
3 3 =>sai
+ Häc sinh B lµm: 2+
5 2
Cu - 2e Cu
x 2x x2x 0,24 x 0,12
N 3e N (NO)
0,05 0,1 0,08
(kh«ng tho¶ m·n)
v× nCu = 0,05mol
+ Häc sinh C lµm:
http://megabook.vn/
50
2+
3 2
Cu - 2e Cu
0,05 0,1 0,1 0,1x (sai)
3NO 4H 3e NO 2H O
x 4x 3x x
+ Häc sinh D lµm:
+3
2 4
H (HNO )
NOH
H (H SO )
n 0,08mol1
n 0,1mol V .0,1.22,4 0,56(Sai)n 0,02mol 4
+ Häc sinh E nhËn xÐt: Cã thÓ Cu d hoÆc Cu ph¶n øng hÕt nªn lµm nh A ®óng.
Bµi to¸n 3: Hoµ tan hoµn toµn 17.4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy
tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ, nÕu cho 34.8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d, läc lÊy
toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d, thu ®îc V lÝt khÝ
NO2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:
A. 11.2 lit B. 22.4 lÝt C. 53.76 lÝt D. 26.88 lÝt.
Bµi gi¶i:
Al, Fe, Mg nhêng e, sè mol e nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nhêng khi tham gia ph¶n øng
víi HNO3 sè mol e mµ H+ nhËn còng chÝnh lµ sè mol e mµ HNO3 nhËn.
2H+ + 2e H2
1,2mol 13,44
0,6mol22,4
17,4 gam hçn hîp H+ nhËn 1,2mol e.
VËy 34,8gam sè mol mµ H+ nhËn lµ: 2,4 mol
17,4g hçn hîp H
n 1,2
34,8g hçn hîp H
n 2,4mol
N+5 + 1e NO2
2,4 2,4mol 2NOV 2,4.22,4 53,76 lÝt C ®óng
Chó ý: NÕu H
n 1,2 2NOV 1,2.22,4 26,88 lÝt D sai
Bµi to¸n 4: Hoµ tan hoµn toµn 43.2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng d, tÊt c¶ khÝ NO
thu ®îc ®em «xi ho¸ thµnh NO2 råi sôc vµo níc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh dung dÞch
HNO3 . V lÝt khÝ O2 ®ktc tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ:
A. 15.12 lÝt B. 7.56 lÝt C. 6.72 lÝt D. 8.96 lÝt
http://megabook.vn/
51
Bµi gi¶i:
Ta nhËn thÊy Cu nhêng e cho HNO3 t¹o thµnh NO2 , sau ®ã NO2 l¹i nhêng cho O2. VËy
trong bµi toµn nµy, Cu lµ chÊt nhêng víi O2 lµ chÊt nhËn e.
Cu - 2e Cu2+
0,675->1,35
O2 + 4e 2O2-
x -> 4x 4x = 1,35 x = 0,3375
2OV 0,3375.22,4 7,56 lÝt B ®óng
Ph©n tÝch: NÕu O2 + 2e 2O2- 2O
1,35x V 15,12
2 lÝt A sai
Bµi to¸n 5: Cho tan hoµn toµn 41,1 gam hçn hîp A gåm Zn, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M
lo·ng nãng thu ®îc dung dich B vµ 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol NO2 . C« c¹n dung dich B khèi
lîng muèi khan thu ®îc lµ:
A. 120gam B. 89,8 gam C. 116 gam D. 100 gam.
Bµi gi¶i:
NÕu chØ dïng ph¬ng ph¸p b¶o toµn e th«ng thêng, ta còng chØ lËp ®îc 2 ph¬ng tr×nh 3
Èn sè vµ sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i. §Ó tÝnh khèi lîng muèi 3NOtrong bµi to¸n trªn ta cã
c«ng thøc 3NO
n (trong muèi) = a. nX.
Trong ®ã a lµ sè e mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y
Nh vËy: mmuèi khan = mFe, Cu, Ag + 3NO
m
23NO N ONO
n 3.n 8n 3.0,15 8.0,05 0,95mol
mmuèi khan = 41,1 + 0,95 . 62 = 100 gam D ®óng
Bµi to¸n 6. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi A- 2007) Mét dung dÞch chøa 0,02 mol Cu2+,
0,03 mol K+ , x mol Cl- vµ y mol SO42- . Tæng khèi lîng c¸c muèi tan cã trong dung dÞch lµ
5,435 gam . Gi¸ trÞ cña x , y lÇn lît lµ:
A. 0,03 vµ 0,02. B. 0,05 vµ 0,01
C. 0,01 vµ 0,03 D. 0,02 vµ 0,0,5
Bµi gi¶i
¸p dông §LBT§T : x + 2y = 0,02 . 2 + 0,03 = 0,07 (1)
MÆt kh¸c khèi lîng muèi b»ng tæng khèi lîng c¸c ion .
=> 64 . 0,02 + 0,03 . 39 + 35,5.x + 96.y = 5,435 (2)
http://megabook.vn/
52
35,5x + 96y = 2,085 (3) , Tõ (1) vµ (3) x = 0,03 , y = 0,02 A ®óng.
Bµi to¸n 7: Hoµ tan hoµn toµn 1,92 gam kim lo¹i M trong dung dÞch HNO3 d thu ®îc 896 ml
(®ktc) hçn hîp khÝ NO2 vµ NO cã tØ lÖ vÒ thÓ tÝch 3:1.
1. Kim lo¹i M lµ:
A. Zn B. Cu. C. Mg D. Ag.
2. Khèi lîng HNO3 ®· tham gia ph¶n øng lµ.
A. 9,45gam B. 6,3 gam C. 18,9 gam D. 12,6.
Bµi gi¶i:
2h
0,896n 0,04mol
22,4
khÝv× 2 2NO NO
NO NO
V n3 3
V 1 n 1
2NO
3n .0,04 0,03mol
4 nNO = 0,01mol
ChÊt khö M: M - ne Mn+ (1)
1,92
M
1,92
M
.n
ChÊt oxi ho¸:
3 2 2
3 2
NO 1e 2H NO H O (2)
0,03 0,03 0,06 0,03
NO 3e 4H NO 2H O (3)
0,01 0,03 0,04 0,01 0,02
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e: ne nhËn = ne nhêng 1,92
.n 0,06M
a) 1,92
M .n 32n M 64(n 2)0,06
Cu B ®óng
b) 3HNO H
n n 0,06 0,04 0,1mol 3HNOm 0,1.63 6,3mol B ®óng
Bµi to¸n 8. Chia hçn hîp hai kim lo¹i M vµ N cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh hai phÇn b»ng nhau:
+ PhÇn mét tan hÕt trong dung dÞch HCl t¹o ra 1.792 lÝt H2 (®ktc)
+ PhÇn hai nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc 2.84 gam chÊt r¾n. Khèi
lîng gam hçn hîp hai kim lo¹i ban ®Çu lµ:
A. 3.12 gam B. 1.56 gam C. 0.56 gam D. 4.4 gam
Bµi gi¶i:
Ta cã: ®iÖn tÝch cña hai kim lo¹i M vµ N trong hai phÇn lµ kh«ng ®æi, nªn ®iÖn tÝch ©m
trong hai phÇn còng b»ng nhau, do vËy sè mol ®iÖn tÝch hai phÇn còng nh nhau.
http://megabook.vn/
53
Do O2- <=> 2Cl- nªn:
2
Cl (muoi)
O(oxit) H
oxit kimloai O kimloai
honhop
n 1,792n n 0,08mol
2 22,4
m m m m 2,84 16.0,04 1,56gam
m 1,56.2 3,12gam A dung
Chó ý: + NÕu honhopm 1,56 B sai . Do chØ cã muèi mét phÇn
+NÕu honhopm 2,84 32.0,08 0,28gam m 0,56gam C sai
+ NÕu honhopm 2,84 16.0,04 2,2gam m 4,4gam D sai
Bµi to¸n 9: Hoµ tan 10.14 gam hîp kim Cu, Mg, Al b»ng mét lîng võa ®ñ dung dÞch HCl
thu ®îc 7.84 lÝt khÝ X (®ktc) vµ 2,64 gam chÊt r¾n Y vµ dung dÞch Z. C« c¹n dung dÞch Z
thu ®îc m gam muèi. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 19,925 gam B. 32.35 gam C. 13,7125 gam D. 18.6 gam
Bµi gi¶i:
¸p dông ®inh luËt b¶o toµn khèi lîng:
(Al Mg) Clm m m (10,14 2,64) 0,7.35,5 = 7,5 + 24,85 = 32,35(gam) B ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n:
Cu kh«ng t¸c dông víi HCl, cßn Mg vµ Al t¸c dông víi HCl, t¹o ra khÝ H2 cã sè mol
= 0,35mol
+ NÕu 2HCl HH
n n n 0,35 m = (10,14 – 2,64) + 0,35.35,5 = 19,925 gam
A sai
+ NÕu 2HCl H
1H n n 0,175
2
m = (10,14 – 2,64) + 0,175. 35,5 = 13,7125 gam C sai
Bµi to¸n 10: Cho 2.81 gam hçn hîp A gåm 3 oxit kim lo¹i MgO, ZnO, Fe2O3 hoµ tan võa ®ñ
trong 300 ml dung dÞch H2SO4 0.1 M . C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng, khèi lîng gam c¸c muèi
sunfat khan thu ®îc lµ:
A. 5.21 gam B. 4.25 gam C. 5.14 gam D. 4.55 gam
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
2 3 2 4 2 4 3 2
2 4 4 2
2 4 4 2
Fe O 3H SO Fe (SO ) 3H O (1)
MgO H SO MgSO H O (2)
ZnO H SO ZnSO H O (3)
http://megabook.vn/
54
2 2 4H O H SOn n 0,3.0,1 0,03mol
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng:2 4 2oxit H SO H Om m m m muèi
2 4 2oxit H SO H Om m m m 2,81 0,03.98 0,03.18 5,21 muèi A ®óng
Bµi to¸n 11: . Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 6 gam FeS2 và x gam Cu2S vào HNO3 vừa đủ
thu được dung dịch Y (Y chỉ chứa muối sunfat) và khÝ duy nhất NO2. Gi¸ trÞ x lµ.
A.`8 gam B. 2 gam C. Kh«ng x¸c ®Þnh ®îc D. 4 gam
Bµi gi¶i:
Do Y chØ chøa muèi sunph¸t nªn ta cã s¬ ®å:
2 4
2 2 4 3
Cu S 2CuSO (1)
x 2 x160 160
2FeS Fe (SO ) (2)
0,05mol 0,025mol
2
2
Cu S
FeS
xn mol
160
6n 0,05mol
120
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi lu huúnh ta cã:
x 2.x0,05.2 3.0.025
160 160 x = 0,025 .160 = 4 gam D ®óng
Chó ý: - NÕu tõ (2)
2 2 4 3
x 2xFeS Fe (SO ) 0,05.2 3.0,05
160 160
0,05 0,05
kh«ng x¸c ®Þnh ®îc C sai
- Ta cã thÓ thay c¸c gi¸ trÞ x gam vµ 6g FeS2 bºng mét gi¸ trÞ bÊt kú kh¸c (cã thÓ sè mol , g,…)
- KhÝ tho¸t ra kh«ng nhÊt thiÕt lµ NO2, cã thÓ NO, N2O, N2… v¯ cã thÓ hçn hîp khÝ cña Nit¬ m¯
kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ cña bµi to¸n.
Bµi to¸n 12. LÊy 7,88 gam hçn hîp gåm 2 kim lo¹i ho¹t ®éng M, N cã hãa trÞ kh«ng ®æi chia
thµnh 2 phÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 nung trong «xi d ®Ó «xi hãa hoµn toµn thu ®îc 4,74 gam hçn hîp 2 «xÝt.
- PhÇn 2 hßa tan hoµn toµn trong dung dÞch chøa 2 axit HCl vµ H2SO4 lo·ng thu ®îc V lÝt
khÝ (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ:
A. 1,12 lÝt B. 2,24 lÝt C. 1,68 lÝt D. 3,36 lÝt.
Bµi gi¶i.
Khèi lîng mçi phÇn:
7,88:2=3,94 gam. Sè mol O kÕt hîp víi 3,94 gam hçn hîp kim lo¹i:
http://megabook.vn/
55
4,74 3,940,05mol
16
Qu¸ tr×nh t¹o «xit: Theo §LBT§T th× ë phÇn 2:
2O 2e O
0,05 0,1mol
22H 2e H
......0,1mol 0,05mol
VËy 2HV 0,05.22,4 1,12 A dung
Bµi to¸n 13: Nhóng mét thanh nh«m nÆng 45 gam vµo 400 ml dung dÞch CuSO4 0,5 M. Sau mét
thêi gian lÊy thanh nh«m ra c©n nÆng 46,38 gam. Khèi lîng gam Cu tho¸t ra lµ:
A. 0,64 gam B. 12,80 gam C. 1.92 gam D. 1,38 gam
Bµi gi¶i:
Kim lo¹i m¹nh ®Èy kim lo¹i yÕu ra khái dung dÞch muèi (ph¶n øng thÕ bëi k/lo¹i)
2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu
2Al + 3Cu2+ 2Al3+ + 3Cu (rót gän)
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng ta cã:
Cø 2 mol Al ®· t¹o ra 3 mol Cu nh vËy khèi lîng t¨ng:
( 3. 64 - 2. 27) = 138g
Theo bµi ra th× x mol Cu khèi lîng t¨ng: 46,38 - 45 = 1,38g
Cu Cu
1,38x n 3. 0,03mol m 0,03.64 1,92g
138 C ®óng
Chó ý: + NÕu mCu = 0,01 . 64 = 0,64g A sai
+ NÕu mCu = 0,5 . 0,4 . 64 = 12,8 B sai
+ NÕu mCu = 46,38 - 45 = 1,38g D sai
¸p dông khi gÆp bµi to¸n cã PT rót gän: nA + mBn+ nAm+ + mB (Trong ®ã: n, m lÇn lît
lµ ®iÖn tÝchcña kim lo¹i B vµ A) th× ta ¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng. Khèi lîng
t¨ng hay gi¶m mét lîng ®îc tÝnh theo c«ng thøc trÞ tuyÖt ®èi B Am.M n.M sau ®ã dùa vµo
d÷ kiÖn cña ®Ò ra ®Ó tÝnh to¸n
Bµi to¸n 14: Nhóng mét thanh kim lo¹i A hãa trÞ a ( kh«ng tan trong níc) nÆng m1 gam vµo V
lÝt dung dÞch B (NO3)b xM. Sau mét thêi gan lÊy thanh A ra vµ c©n nÆng m2 gam. Khèi lîng m
kim lo¹i B tho¸t ra lµ:
A. B 2 1
B A
a.M m m .
a.M b.M .
B. b.MA
A 2 1
B A
b.M m m .
a.M b.M .
http://megabook.vn/
56
C. A 2 1
A B
a.M m m .
a.M b.M .
D.
B 2 1
A B
b.M m m .
a.M b.M .
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: bA + aBb+ bAa+ + a.B
Theo ph¬ng tr×nh th× cø bmol A sÏ t¹o ra amol B nh vËy khèi lîng t¨ng hoÆc gi¶m
B Aa.M - b.M .
Theo bµi ra th× n mol B khèi lîng t¨ng hoÆc gi¶m 2 1m m
2 1B B B 2 1 B A
B A
m mm a. .M a.M m m : aM bM
a.M b.M
A ®óng
Chó ý: §Ó lµm nhanh kÕt qu¶ chÝnh x¸c ta cÇn ghi nhí c«ng thøc tÝnh ë trªn.
Bµi to¸n 15: Cho 4,16 gam Cu t¸c dụng với 120 ml HNO3 x mol/lÝt thu được 2,464 lÝt khÝ hỗn
hợp 2 khÝ NO và NO2. Gi¸ trÞ nồng độ mol x mol/lÝt là: (BiÕt c¸c khÝ ®o ë ®ktc).
A. 1.46 mol/lÝt B. 1.8765 mol/lÝt C. 2,00 mol/lÝt D. 3,00 mol/lÝt.
Bµi gi¶i:
- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi nit¬ ta cã:
3 23N(HNO ) N(NO NO)N(NO )
n n n
3
2
CuN(NO )
N(NO NO)
4,16n 2n 2. 0,13mol
64
2,464n 0,11mol
22,4
3 23N(HNO ) (NO NO)N(NO )
n n n 0,13 0,11 0,24mol
Nång ®é HNO3: 3M(HNO )
0,24x C 2mol/lit
0,12 C ®óng
Chó ý: + NÕu 3
CuN(NO )n n 0,065mol
3N(HNO )
0,175n 0,065 0,11 0,175mol x 1,46mol / lit
0,12 A sai
+ NÕu 3
CuN(NO )
1 0,065n n 0,0325mol 1,1875mol / lit Bsai
2 2
http://megabook.vn/
57
+ NÕu cho biÕt hçn hîp trªn (NO vµ NO2) cã tØ khèi so víi mét chÊt nµo ®ã th× ta cã thÓ ¸p
dông gi¶i bµi nµy b»ng ph¬ng ph¸p b¶o toµn e.
Bµi to¸n 16: Hoµ tan hoµn toµn 24,3 gam hçn hîp Zn vµ Mg vµo dung dÞch HCl d thÊy cã
11.2 lÝt khÝ tho¸t ra ®ktc vµ dung dÞch X , c« c¹n dung dÞch X th× ®îc m gam muèi khan.
Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 59,8 gam B. 55 gam C. 28 gam D. 35gam.
Bµi gi¶i:
2HCl HCln n 2n 0,5.2 1mol ;
muoi Kimloai Clm m m 24,3 35,5 59,8gam => A ®óng
Bµi to¸n 17: §iÖn ph©n dung dÞch CuSO4 víi ®iÖn cùc trë trong thêi gian 60 phót, cêng ®é dßng
®iÖn cè ®Þnh lµ 0,16 A. Khèi lîng gam Cu tho¸t ra trªn ®iÖn cùc vµ pH dung dÞch thu ®îc sau
thêi gian ®iÖn ph©n lµ:
A: 1,9 gam vµ pH =1 B: 0,192 gam vµ pH =1,22 C: 1,28 gam vµ
pH =3 D: 0,64 gam vµ pH =2
Bµi gi¶i:
¸p dông c«ng thøc: XX
M .I.tm
n.F (xem thªm ph¬ng ph¸p ®iÖn ph©n)
Cu
64.0,16.60.60m 0,19(g)
2.96500
Ph¬ng tr×nh ®iÖn ph©n dung dÞch: CuSO4
p
4 2 2 2 4
1CuSO H O Cu O H SO
2
®
2 4
3H SO Cu H
0,19 2.0,19 0,19n n n 0,005938 5,988.10 (mol)
64 64 32
325,938.10
[H ] 5,938.100,1
pH = -lg5,938.10-2= 1,22 B ®óng
Bµi to¸n 18: ThÓ tÝch V1 lÝt khÝ H2 O vµ V2 lÝt dung dÞch MgSO4 2M cÇn ®Ó pha ®îc 100ml dung
dÞch MgSO4 0,4M. Gi¸ trÞ V1 vµ V2 lÇn lît lµ:
A: 80ml vµ 20ml B: 20ml vµ 80ml
C: 55,55ml vµ 44,45ml D: 44,44ml vµ 55,56ml
http://megabook.vn/
58
Bµi gi¶i:
V1 lµ thÓ tÝch H2O cÇn cho vµo, khi ®ã V2 = 100 - V1 lµ thÓ tÝch dung dÞch MgSO4 2M.
1 1
2 1
V V 1,64
V 100 V 0,4
V1 = 80 V2 = 20
VËy pha 80 ml H2O víi 20 ml MgSO4 th× thu ®îc dung dÞch MgSO4 0,4M A ®óng
Chó ý: + NÕu 1
2
V 0,4
V 1,6 V1 = 20ml V2 = 80ml B sai
+ NÕu 1
2
V 2
V 1,6 V1 = 55,55 V2 = 44,45 C sai
+ NÕu 1
2
V 1,6
V 2 V1 = 44,44 V2 = 55,56 D sai
Bµi to¸n 19: Hoµ tan hoµn toµn m1 gam hçn hîp 3 kim lo¹i A, B( ®Òu ho¸ trÞ II), C (ho¸ trÞ III)
vµo dung dÞch HCl d thÊy cã V lÝt khÝ tho¸t ra ®ktc vµ dung dÞch X , c« c¹n dung dÞch X th× ®îc
m2 gam muèi khan. BiÓu thøc liªn hÖ gi÷a m1, m2, V lµ:
A. m2 = m1 + 71V B. 112 m2 = 112 m1 +355V
C. m2 = m1 + 35.5V D. 112 m2 = 112m1 + 71V
Bµi gi¶i:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Ba kim lo¹i ®Òu t¸c dông víi ®îc víi axÝt v× kh«ng cã chÊt r¾n kh«ng tan:
2HCl HCl
V Vn n 2n 2 (mol)
22,4 11,2
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng:
2 KL 1 1Cl
V 355Vm m m m .35,5 m
11,2 112 B ®óng
Chó ý: Nh vËy nªu tÝnh khèi lîng muèi th× ta ¸p dông: mmuèi = mKL + mgèc axÝt
V1..............0
2 - 0,4
0,4
V2 = 100-V
1....2 0,4
http://megabook.vn/
59
Bµi to¸n 20: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – C§ Khèi B 2008) Cho mét lîng bét Zn vµo dung
dÞch X gåm FeCl2 vµ CuCl2, khèi lîng chÊt r¾n sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn nhá h¬n
khèi lîng bét Zn ban ®Çu lµ 0,8 gam. C« c¹n phÇn dung dÞch sau ph¶n øng thu ®îc 23,8 gam
muèi khan. Tæng khèi lîng c¸c muèi trong X lµ:
A. 20 gam B. 23 gam C. 26 gam D. 22,5 gam
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng vµ ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng
mZn + mX = mr¾n + mmuèi (1)
mr¾n + 0,8 = mZn (2)
Tõ (1) vµ (2) mX = mmuèi - 0,8 mX = 23,8 - 0,8 = 23 gam B ®óng
Bµi to¸n 21: Hoµ tan 52,5 gam hçn hîp gåm Fe, Cu, Cr vµo dung dÞch HCl d thÊy cã
14.56 lÝt khÝ tho¸t ra ®ktc, dung dÞch X vµ chÊt r¾n kh«ng tan cã khèi lîng 20 gam, c«
c¹n dung dÞch X th× ®îc m gam muèi clorua khan. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A.104.75 gam B. 61.675 gam C. 78.6 gam D. 78,65 gam.
Bµi gi¶i:
ChÊt r¾n kh«ng tan cã khèi lîng 20 gam chÝnh lµ Cu (do Cu kh«ng t¸c dông HCl)
nªn mCr + Fe = 52,5 -20 = 32,5 gam .
nCl- =nHCl = 2nH2 = (2.14,56):22,4=1,3 mol
¸p dông §LBTKL: mCr + Fe + mCl- = 32,5 + 1,3 . 35,5 = 78.65 gam D ®óng
Bµi to¸n 22: Cho hçn hîp gåm NaCl vµ NaBr, cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 d th× t¹o ra kÕt
tña cã khèi lîng b»ng khèi lîng cña AgNO3 ®· tham gia ph¶n øng. Thµnh phÇn % theo khèi
lîng cña NaCl trong hçn hîp ®Çu lµ:
A: 27,84% B: 40,45% C: 36,22% D: 72,16%
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ion: Cl + Ag+ AgCl (1)
Br + Ag+ AgBr (2)
mAgCl + mAgBr = 3AgNOm (Theo bµi ra).
Do ®ã 3AgCl AgBr AgNOM M 170 vµ
Cl BrM 170 108 62
.
Hay khèi lîng mol trung b×nh cña hai muèi ban ®Çu lµ: NaCl,NaBrM 23 62 85
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo ta cã:
http://megabook.vn/
60
M1(NaBr).......103
85
85-58,5 = 26,5
103-85 = 18M2(NaCl).......58,5
NaCl
BaBr NaCl
m 18.58,5%NaCl .100% .100% 27,84%
m m (26,5.103) (18.58,5)
A ®óng
Chó ý: + NÕu 18
%NaCl .100% 40,45%18 26,5
B sai
+ NÕu 58,5
%NaCl .100% 36,22%58,5 103
C sai
+ NÕu 26,5.103
%NaCl .100% 72,16%(26,5.103 18.58,5)
D sai
Bµi to¸n 23: NhiÖt ph©n x gam Cu(NO3)2 sau mét thêi gian, sau ®ã c©n thÊy khèi lîng cßn (x-
5,4) gam. Khèi lîng gam muèi Cu(NO3)2 ®· bÞ nhiÖt ph©n lµ:
A. 9,4 gam B. 10,8 gam C. 8,6 gam D. 7,8 gam
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: Cu(NO3)2 0t
CuO + 2NO2 + 1
2O2 (1)
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng : Cø 188g Cu(NO3)2 ph©n huû thµnh CuO
lµm khèi lîng chÊt r¾n gi¶m 188 - 80 = 108g. (Khèi lîng gi¶m chÝnh lµ khèi lîng NO2 vµ O2).
Theo bµi ra th× khèi lîng chÊt r¾n gi¶m 5,4g th× khèi lîng Cu(NO3)2 ph©n huû lµ
5,4.188 9,4gam
108 A ®óng
Bµi to¸n 24: Ph©n hñy 66,2 gam Pb(NO3)2 thu ®îc 55,4 gam chÊt r¾n. HiÖu suÊt ph¶n øng ph©n
hñy lµ:
A. 50% B. 80% C. 65% D. 58 %
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng khi nhiÖt ph©n muèi:
Pb(NO3)2 PbO + 2NO2 + 1
2O2
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng: Cø 331 gam Pb(NO3)2 ph©n huû thµnh 223
gam PbO lµm khèi lîng chÊt r¾n gi¶m 331- 223=108gam, theo bµi ra th× khèi lîng chÊt r¾n
http://megabook.vn/
61
gi¶m 66,2 - 55,4 = 10,8g th× khèi lîng Pb(NO3)2 ph¶n øng lµ: 10,8
x331 33,1gam108
.VËy
33,1H .100% 50%
66, 2 A ®óng
Bµi to¸n 25: NhiÖt ph©n hoµn toµn 9,4 gam muèi nitrat kim lo¹i thu ®îc 4 gam oxit r¾n. C«ng
thøc muèi ®· ®em nhiÖt ph©n lµ:
A. Pb(NO3)2 B. Hg(NO3)2 C. Cu(NO3)2 D. AgNO3
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÖt ph©n:
2M (NO3)n 0t
M2On + 2nNO2 + n
2O2
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng: Cø 2(M + 62n)g ph©n huû thµnh M2On lµ khèi lîng
chÊt r¾n gi¶m: (2M + 124n) - (2M + 16n) = 108n gam
Theo bµi ta khèi lîng gi¶m: 9,4 - 4 = 5,4gam th× khèi lîng M(NO3)2 ph©n huû lµ
5, 4.2(M 62n) 9, 4
108n M = 32n
n = 2 M = 64 C«ng thøc muèi: Cu(NO3)2 C ®óng
Bµi to¸n 26: Cho 8 gam hçn hîp A gåm Mg vµ Fe t¸c dông hÕt víi 200ml dung dÞch CuSO4 ®Õn
ph¶n øng kÕt thóc, thu ®îc12,4 gam chÊt r¾n B vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông vãi
dung dÞch NaOH d, läc vµ nung kÕt tña ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc
8gam hçn hîp gåm 2 «xit.
1. Khèi lîng Mg vµ Fe trong hçn hîp A lÇn lît lµ:
A. 2,4 gam vµ 5,6 gam B. 5,2 gam vµ 2,8 gam
C. 1,2 gam vµ 6,8 gam D. 3,6 gam vµ 4,4 gam.
2. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch CuSO4 lµ:
A. 0,15 mol/lÝt B. 0,75 mol/lÝt C. 0,30 mol/lÝt D. 0,25. mol/lÝt
3. ThÓ tÝch NO tho¸t ra khi hßa tan B trong dung dÞch HNO3 d lµ:
A. 2,24lÝt B. 6,72 lÝt C. 3,36 lÝt D. 1,12lÝt.
Bµi gi¶i:
1) Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: xmol xmol
4 4
ymol ymol
4 4
Mg CuSO MgSO Cu
Fe CuSO FeSO Cu
Dung dÞch D gåm MgSO4 vµ FeSO4 , chÊt r¾n B bao gåm Cu vµ Fe d
http://megabook.vn/
62
MgSO4 + 2NaOH Mg(OH)2 + Na2SO4
FeSO4 + 2NaOH Fe(OH)2 + Na2SO4
Mg(OH)2 0t
MgO + H2O
4Fe(OH)2 + O2 0t
2Fe2O3 + 4H2O
Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe ph¶n øng, sù t¨ng khèi lîng tõ hçn hîp A (gåm Mg vµ Fe)
hçn hîp B (gåm Cu vµ Fe cã thÓ d) lµ:
(64x + 64y) - (24x + 56y) = 12,8 - 8 = 4,4
hay 5x + y = 0,55 (I) Khèi lîng c¸c oxÝt MgO vµ Fe2O3: m = 40x + 80y = 8
hay x + 2y = 0,2 (II) Tõ (I) vµ (II) tÝnh ®îc x = 0,1; y= 0,05
mMg = 24. 0,1 = 2,4 g; mFe = 8 - 2,4 = 5,6 gam A ®óng
2) 4CuSO M
0,15n x y 0,15 C 0,75M
0, 2 B ®óng
3) Hçn hîp B Cu vµ Fe d: nCu = 0,15mol; nFe = 0,1 - 0,05 = 0,05mol
Khi t¸c dông víi dung dÞch HNO3, theo ph¬ng ph¸p b¶o toµn e:
- ChÊt khö lµ Fe vµ Cu:
3+
2+
Fe - 3e Fe
0,05 0,15mol
Cu - 2e Cu
0,15 0,3mol
3a = 0,15 + 0,3 a = 0,15mol
- ChÊt oxi ho¸ vµ HNO3: N5+ + 3e N2+ (NO)
3a a (a)
VNO = 0,15 . 22,4 = 3,36 lÝt C ®óng
Bµi to¸n 27: Khö hoµn toµn 28 gam hçn hîp CuO vµ Fe2O3 b»ng khÝ H2 thÊy t¹o ra 9 gam H2O vµ
m gam hçn hîp kim lo¹i. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 12 gam B. 20 gam C. 37 gam D. 19 gam.
Bµi gi¶i:
V× H2 lÊy oxi cña oxit kim lo¹i: H2 + O2-H2O nªn 2 2O(oxit) H H On n n
2O H O
9n n 0,5mol
18 mO = 0,5 . 16 = 8g
¸p dông §LBTKL: mKL = moxit - moxi = 28 - 8 = 20 B ®óng
Chó ý: NÕu 2O H On 2n 1mol mKL = 28 - 16 = 12g A sai
Bµi to¸n 28: Đốt ch¸y hoàn toàn 0,2 mol mỗi chất FeS2 và CuS trong kh«ng khÝ rồi cho s¶n
phẩn ch¸y t¸c dụng vừa đủ V ml dung dịch KMnO4 0,5M.
http://megabook.vn/
63
Gi¸ trị V (ml) là:
A. 420 ml B.360 ml C. 280 ml D. 480 ml.
Bµi gi¶i:
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè S ta cã:
2 2SO FeS CuSn 2n n 0,2.2 0,2 0,6mol
Ta cã ph¬ng tr×nh lµm mÊt mµu thuèc tÝm:
5SO2 + 2 KMnO4 + H2O 2MnSO4 + K2SO4 + 2 H2SO4
0,6 0,24mol
0,24V 0,48lit 480ml
0,5 D ®óng
III. bµi to¸n tù gi¶i.
Bµi 1: Cho m1 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i A(ho¸ tri 2), B( ho¸ trÞ 3), C(ho¸ trÞ n) ®Òu ë d¹ng
bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi lîng m2 gam. ThÓ tÝch
V(lÝl) dung dÞch HCl a M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ: Gi¸ trÞ V(lÝt) lµ: ( biÕt m2 >
m1).
A. (m2 - m1) : 32 a B. (m2 - m1) : a
C. (m2 - m1) : 16 a D. (m2 - m1) : 8 a.
Bµi 2: Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm y mol FeS2 và x gam Cu2S vào HNO3 vừa đủ thu được
dung dịch X (X chỉ chứa 2 muối sunfat) và khÝ Y duy nhất. BiÓu thøc liªn hÖ gi÷a ®ai lîng x vµ
y lµ: ( BiÕt khÝ Y kh«ng mµu, kh«ng mïi, kh«ng vÞ, kh«ng ch¸y díi 10000 C).
A.x:y=1:2 B. x:y = 2:1 C. x:y =2:3 D. kÕt qu¶ kh¸c.
Bµi 3: Hßa tan 5,94 gam hçn hîp 2 muèi clorua cña 2 kim lo¹i A, B (®Òu cã ho¸ trÞ II) v¯o n…íc
®…îc dung dÞch X. §Ó l¯m kÕt tña hÕt ion Clo cã trong dung dÞch X ng…êi ta cho dung dÞch X t¸c
dông víi dung dÞch AgNO3 thu ®…îc 17,22 gam kÕt tña. Läc bá kÕt tña, thu ®…îc dung dÞch Y. C«
c¹n Y ®…îc m gam hçn hîp muèi khan. m cã gi¸ trÞ lµ:
A. 8,36 gam B. 12,6 gam C. 10,12 gam D. 9,12 gam
Bµi 4: Hoµ tan hoµn toµn 0,4 gam hçn hîp XCO3 vµ YCO3 vµo dung dÞch HCl
thÊy tho¸t ra V lÝt khÝ (®ktc). Dung dÞch thu ®…îc ®em c« c¹n thu ®…îc 0,51 gam muèi khan. Gi¸
trÞ cña V lµ:
A. 0,1344 lÝt B. 0,168 lÝt C. 0,224 lÝt D. 0,448 lÝt
Bµi 5: (§Ò §H- C§ Khèi A 2008). Cho 2.13 gam hçn hîp X gåm 3 kim lo¹i Mg, Cu, Al ë d¹ng
bét t¸c dông hoµn toµn víi oxi thu ®îc hçn hîp Y gåm c¸c oxit cã khèi lîng 3.33 gam. ThÓ
tÝch dung dÞch HCl 2 M võa ®ñ ®Ó ph¶n øng hÕt víi dung dÞch Y lµ:
A. 90 ml B. 57 ml C. 75 ml D. 50 ml.
http://megabook.vn/
64
Bµi 6: Cho 8.32 gam Cu t¸c dụng với V ml HNO3 1 M thu được 4.928 lÝt khÝ hỗn hợp 2 khÝ NO
và NO2. Gi¸ trÞ V ml là: (BiÕt c¸c khÝ ®o ë ®ktc).
A.120 ml B. 240 ml C.360 ml D. 480 ml
Bµi 7: Đốt ch¸y hoàn toàn 45.76 gam FeS và 58.2 ZnS trong kh«ng khÝ ta thu ®îc khÝ Y kh«ng
mµu mïi xèc duy nhÊt vµ chÊt r¾n X. Cho khÝ Y t¸c dông võa ®ñ víi V lÝt dung dÞch níc br«m (
®o ë ®ktc). Gi¸ trÞ V lµ:
A. 12,228 lÝt B. 22,244 lÝt C. 18,654 lÝt D. 25,088lÝt
Bµi 8: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M thu ®…îc
0,15 mol NO, 0,05 mol N2O v¯ dung dÞch D. C« c¹n dung dÞch D, khèi l…îng muèi khan thu
®…îc l¯:
A. 120,4 gam B. 89,8 gam C. 116,9 gam D. kÕt qu¶ kh¸c
Bµi 9: Cho 17,6g hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i R vµo dung dÞch H2SO4 lo·ng d. Sau ph¶n øng thu
®îc 4,48l khÝ (®ktc) phÇn kh«ng tan cho vµo dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng th× gi¶i phãng ra 2,24l
khÝ (®ktc). Kim lo¹i R lµ:
A. Mg B. Cu C. Pb D. Ag
Bµi 10: Hoµ tan hoµn toµn 13,8g hçn hîp gåm Mg vµ mét kim lo¹i ho¸ trÞ II b»ng dung dÞch
H2SO4 lo·ng thu ®îc 26,88l H2 (®ktc). Kim lo¹i ho¸ trÞ II vµ % khèi lîng cña nã trong hçn hîp
lµ:
A. Be, 65,3 % B. Ca, 51 % C. Zn, 67,2 % D. Fe, 49,72 %
Bµi 11: Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh hai phÇn b»ng nhau. PhÇn mét cho t¸c dông
víi dung dÞch NaOH d…, thu ®…îc 0,3 mol khÝ. PhÇn hai tan ho¯n to¯n trong dung dÞch HNO3
thu ®…îc 0,075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y l¯ :
A. NO2 B. NO C. N2O D. N2
Bµi 12. §èt ch¸y hoµn toµn 6,48 gam hçn hîp X gåm: FeS , FeS2, S, Cu, CuS, FeCu2S2 th× cÇn
2,52 lÝt «xi vµ thÊy tho¸t ra 1,568 lÝt(®ktc) SO2, mÆt kh¸c cho 6,48 gam X t¸c dông dung dÞch
HNO3 nãng d thu ®îc V lÝt khÝ mµu n©u duy nhÊt (®ktc, s¶n phÈm kh duy nhÊt ) vµ dung dÞch
Y. Cho dung dÞch Y t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d thu ®îc m gam kÕt tña tr¾ng.
Gi¸ trÞ cña V vµ m lÇn lît lµ:
A. 13,44 lÝt vµ 23,44 gam. B. 8,96 lÝt vµ 15,60 gam.
C. 16,80 lÝt vµ 18,64 gam. D. 13,216 lÝt vµ 23,44 gam.
Bài 13. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H Khèi B 2007) Nung hỗn hợp bét 15.2 gam Cr2O3 và m gam
Al ë nhiÖt ®é cao. Sau khi ph¶n øng hoàn toàn thu ®îc 23.3g hỗn hợp r¾n X. Cho toàn bé hỗn
hợp X ph¶n øng víi axit HCl d tho¸t ra V lÝt khÝ H2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lÝt là :
A. 4.48 B. 7.84 C. 10.08 D. 3.36
http://megabook.vn/
65
BÍ QUYẾT 15
Ph¦¬ng ph¸p gi¶I nhanh d¹ng c¬ b¶n cña ®Ò
thi tuyÓn sinh ®¹i häc n¨m 2007 vµ n¨m 2008
NO
0,56n 0,025mol
22, 4
I. Néi dung.
§Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc cao ®¼ng n¨m 2007 vµ n¨m 2008 lµ nh÷ng d¹ng ®Ò thi héi tô ®Çy
®ñ rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n hãa häc, ®ái hái thÝ sinh ph¶i cã kiÕn thøc tæng hîp. NÕu
chóng ta nghiªn cøu kü ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc th× c¸c d¹ng to¸n hãa häc cña ®Ò thi n¨m 2008
kh«ng cã g× kh¸c so víi ®Ò thi n¨m 2007. VÊn ®Ò lµ thÝ sinh ngoµi cã kiÕn thøc tæng hîp mµ cßn
cã kû n¨ng ph©n tÝch bµi to¸n hãa häc ®Ó ®a ra ¸p dông ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n nµo lµ nhanh nhÊt,
®¸p ¸n chÝnh x¸c nhÊt mµ kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian, lµm ®îc nh vËy th× míi chiÕm u thÕ so
víi c¸c thi sinh kh¸c.
Mçi bµi to¸n hãa häc cña ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc mµ Bé GD vµ §µo t¹o ®· ra lµ mçi bµi
to¸n c¬ b¶n vµ rÊt hay, mçi bµi to¸n lu«n cã nhiÒu ph¬ng ph¸p gi¶i ®Ó t×m ra ®¸p ¸n. §Ó ®¹t ®iÓm
cao trong kú thi ®¹i häc kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng, song còng kh«ng ph¶i lµ chóng ta kh«ng lµm ®îc,
chóng ta cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch, ®Þnh híng, môc tiªu cho m×nh. Ngoµi n¾m v÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n
nh: cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ, s°n xuÊt, øng dông…m¯
cßn ph¶i cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch, t duy, cã kü n¨ng gi¶i to¸n hãa häc tèt. Khi chóng ta häc hay
lµm xong mét bµi to¸n nµo ®ã th× kh«ng nªn chuyÓn sang lµm bµi to¸n kh¸c, mµ chóng ta ph¶i t×m
nhiÒu ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n cho bµi to¸n ®ã, ph¶i lu«n ®Æt c©u hái v× sao? T¹i sao? Ph¶i rót ra
®îc d¹ng cña bµi to¸n ®ã lµ d¹ng nµo? sau ®ã ®Æt l¹i gi¶ thuyÕt cña bµi to¸n hay nãi ®óng h¬n lµ
tù ra ®Ò ®Ó m×nh tù gi¶i. Lµm ®îc nh vËy th× míi cã mét kü n¨ng gi¶i to¸n tèt.
II. D¹ng bµi to¸n hãa häc c¬ b¶n cña ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc
n¨m 2007
Bµi to¸n 1: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§ Khèi B- 2007) Nung m gam bét s¾t trong oxi thu
®ù¬c 3 gam hçn hîp chÊt r¾n X. Hoµ tan hÕt hçn hîp X trong dung dÞch HNO3 d tho¸t ra 0.56 lÝt
NO (®ktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ m lµ:
A. 2.52 gam B. 1.96 gam. C. 3.36 gam. D. 2.10 gam.
Bµi gi¶i:
C¸ch 1: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt Fe, Fe2O3
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
0,025mol 0,025mol
NO
0,56 n 0,025mol
22, 4
http://megabook.vn/
66
2 3Fe Om = 3 - 0,025 .56 = 1,6gam
2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,02mol
160
mFe = 56(0,025 + 0,02) = 2,52 gam A ®óng
Chó ý: NÕu 2 3Fe(trongFe O )
1,6n 0,01mol
160 mFe = 56.(0,035) = 1,96g B sai
C¸ch 2: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt FeO, Fe2O3
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
3.0,025 0,025
mFeO = 3.0,025 . 72 = 5,4g Fe(FeO)
5, 4n 0,075mol
72
2 3Fe Om = 3 - 5,4 = -2,4g
2 3Fe(Fe O )
2.( 2, 4) 4,8n 0,03mol
160 160
mFe = 56 .(0,075 + (-0,03)) = 2,52 gam A ®óng
Chó ý: + KÕt qu¶ ©m ta vÉn tÝnh b×nh thêng v× ®©y lµ ph¬ng ph¸p quy ®æi
+ NÕu 2 3Fe(Fe O )n 0,015mol mFe = 56.0,06 = 3,36g C sai
C¸ch 3: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ mÆt chÊt lµ Fex Oy
3FexOy + (12x - 2y)HNO3 2Fe(NO3)3 +(3x-2y)NO + (6x -y)H2O
3.0,025
3x 2y 0,025mol
x yFe O
3 3.0,025n
56x 16y 3x 2y
3 2Fe O
x 3m 200gam
y 2
Fe(oxit)
3.56.3m 2,52gam
200 A ®óng
Chó ý: NÕu 2 3Fe O Fe
3.2.56m 160gam m 2,1gam
160 D sai.
C¸ch 4. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn electron.
Fe - 3e Fe3+
x 3x
N+5 + 3e N+2 (NO)
0,075 0,025
¸p dông §LBT E: 3x = 0,075 + 4y (1)
MÆt kh¸c: mX = mFe + 2Om
56x+ 32y=3 (2)
http://megabook.vn/
67
O2 + 4e 2O-2
y 4y Tõ (1) vµ (2)
x 0,045
y 0,015
m = 56 0,045 = 2,52g A ®óng
C¸ch 5. ¸p dông b¶o to¸n khèi lîng vµ b¶o toµn ®iÖn tÝch.
NO Fe
0,56 56n 0,025mol; n mol
22,4 m nFe = m/56 mol
Dùa vµo §LBTKL ta cã: O O
3 mm 3 m n mol
16
3Fe Fe 3e
m 3mmol;
56 56
2O 2e O
3 m 2(3 m)
16 16
5 2
N 3e N
...0,075 0,025mol
¸p dông §LBT§T . 3m 2(3 m)
0,075 m 2,52gam56 16
=>A ®óng.
C¸ch 6: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
hh eFe
7.m 56.n 7.3 56.0,025.3m 2,52gam
10 10
=> A ®óng.
C¸ch 7. ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn nguyªn tè, ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn khèi lîng,
ph¬ng ph¸p b°o to¯n ®iÖn tich…..
Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2007).
HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO2 (®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ®îc
15,76 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a lµ:
A: 0,032 mol/l B: 0,06 mol/l C: 0,04 mol/l D: 0,048 mol/l
Bài giải:
+ C¸ch 1: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng:
2 3CO BaCO
2,688 15,76n 0,12 mol; n 0,08 mol
22,4 197
CO2 + Ba(OH)2 CaCO3+ H2O (1)
0,08 0,08 0,08 mol
2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (2)
0,04 0,02 mol
Tõ (1) vµ (2) 2Ba(OH)n 0,08 0,02 0,1mol
http://megabook.vn/
68
Ba(OH)2M
0,1C 0,04 M
2,5 C lµ ®¸p ¸n ®óng
+ C¸ch 2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ
Ta cã:
2 3CO BaCO
2,688 15,76n 0,12 mol,n 0,08 mol
22,4 197
Tõ ®å thÞ ta thÊy trôc hoµnh ( trôc sè mol cña CO2 ) cã 2 ®iÓm lµ sè mol CO2 b»ng 0,08 vµ
0,12. Sè mol Ba(OH)2 chÝnh lµ sè mol trung ®iÓm cña 0,08 vµ 0,12.
Ba (OH )2
0,08 0,12n 0,1 mol
2
2Ba(OH)
0,1n 2,5a mol 0,1mol a 0,04 mol / lit
2,5 C ®óng
Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H- C§ - Khèi B - 2007). Cho 200 ml dung dÞch AlCl3 1,5
M t¸c dông víi V lÝt dung dÞch NaOH 0,5 M. Lîng kÕt tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt
cña V lÝt lµ:
A: 1,2 lÝt B: 1,8 lÝt C: 2,0 lÝt D: 2,4 lÝt
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:
33AlCl Al
n n 0,2.1,5 0,3mol , 3Al(OH)
15,6n 0,2mol
78
3BaCOn
2COn
2,5 a
0,08
0,08
5a 0.12 O 2,5a
http://megabook.vn/
69
NaOH
NaOH
0,6n 0,6mol V 1,2lit
0,5
1n 1mol V 2lit
0,5
gi¸ trÞ lín nhÊt lµ 2 lÝt C ®óng.
+ C¸ch 2: tù gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng.
Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – Khèi A - 2007). HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt khÝ CO2
(®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ®îc 15,76 gam kÕt tña gi¸ trÞ cña a lµ:
A: 0,032 mol/l B: 0,06 mol/l C: 0,04 mol/l D: 0,048 mol/l
Bµi gi¶i:
2 3CO BaCO
2,688 15,76n 0,12(mol); n 0,08(mol)
22,4 197
Sè mol CO2 kh¸c sè mol BaCO3 nªn t¹o hai muèi:
CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + H2O (1)
0,08 0,08 0,08 mol
2CO2 + Ba(OH)2 Ba(HCO3)2 (2)
0,04 0,02
tõ (1) vµ (2) 2Ba(OH)n 0,08 0,02 0,1mol
M 2
0,1a C Ba(OH) 0,04M
2,5 C ®óng
3Al(OH)n
-OHn
0,3
0,3 1
0,2
1,2
Al3+
0,6 0,9
http://megabook.vn/
70
Chó ý: + NÕu 2Ba(OH)
0,08n 0,08mol a 0,032M
2,5 A sai
+ NÕu 2 2Ba(OH) CO
0,12n n 0,12mol a 0,048M
2,5 D sai
+ NÕu 2Ba(OH)
0,15n 0,15mol a 0,06M
2,5 B sai
Bµi to¸n 5: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan 5.6 gam Fe b»ng dung dịch
H2SO4 lo·ng thu ®îc dung dịch X. Dung dịch X ph¶n øng võa ®ñ víi V ml dung dịch KMnO4 0.5
M. Gi¸ trÞ V ml lµ:
A. 20 ml B. 40 ml C. 60 ml D. 80 ml
Bµi gi¶i
Fe
5,6n 0,1mol
56 ; Fe - 2e Fe2+
0,1 0,2 0,1
Fe2+ - 1e Fe3+
0,1 0,1 0,1
Mn+7 + 5e Mn2+
x 5x
¸p dông §LBT e: 5x = 0,1 x = 0,1
0,025
4KMnO
0,02V 0,04lit 40ml
0,5 B
Ph©n tÝch bµi to¸n: NÕu Fe + H2SO4 t¹o V1 lÝt H2 th×: 3
2
7 2
Fe 3e Fe
a 3a a
2H 2e H3a 2b 5c
2b b
M 5e Mn
c 5c c
Bµi to¸n 6. (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2007). Hoµ tan hoµn toµn 12 gam hçn hîp
Fe vµ Cu ( tØ lÖ mol 1:1) b»ng HNO3 thu ®îc V lÝt hçn hîp khÝ X gåm NO vµ NO2 (®ktc) vµ dung
dịch Y ( chØ chøa 2 muèi vµ axit d ). TØ khèi cña X so víi H2 b»ng 19. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A. 2.24 B. 3.36. C. 4.48 D. 5.60.
Bµi gi¶i:
X¸c ®Þnh %V cña NO vµ NO2 trong X:
http://megabook.vn/
71
2X NO NO
30x 46(1 x)M 19.2 x 0,5hay50% n n xmol
1
C¸c ph¬ng tr×nh oxi ho¸ khö: nFe = a nCu = a;
56a + 64a = 12 a = 0,1mlol
5 23
5 422
N 3e N (NO)Fe 3e Fe
3x x0,1 0,3
N 1e N (NO )Cu 2e Cu
0,1 0,2 x x
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e ta cã: 0,3 + 0,2 = 3x + x x = 0,125
VËy nX = 0,125 . 2 = 0,25mol VX = 0,25 . 22,4 = 5,6 lÝt D ®óng
Bµi to¸n 7: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc §H –C§ Khèi B 2007).
Trén 100 ml dung dÞch (gåm Ba(OH)2 0,1M vµ NaOH 0,1M víi 400 ml dung dÞch (gåm
H2SO4 0,0375 M vµ HCl 0,0125 M) thu ®îc dung dÞch X. Gi¸ trÞ pH cña dung dÞch X lµ:
A: 1 B: 2 C: 6 D: 7
Bµi gi¶i:
2
2
Ba(OH)
Ba(OH) NaOHOHNaOH
n 0,01moln 2.n n 0,03(mol)
n 0,01mol
2 4
2 4
HCl
HCl H SOHH SO
n 0,05moln n 2.n 0,035(mol)
n 0,015mol
Khi trén xÉy ra ph¶n øng trung hoµ d¹ng i«n lµ: + -
2H + OH H O
0,03 0,03
Hn (d) = 0,035 - 0,03 = 0,005 (mol)
0,005[H ] 0,01
0,1 0,4
[H+] = 0,01 = 10-2 (mol/lÝt) pH = 2 B ®óng
Bµi to¸n 8: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc §H –C§ Khèi A 2007)
Cho m gam hçn hîp Mg, Al vµo 250 ml dung dÞch X chøa hçn hîp axit HCl 1 M vµ axit
H2SO4 0,5 M thu ®îc 5,32 lÝt H2 (ë ®ktc) vµ dung dÞch Y (coi thÓ tÝch dung dÞch kh«ng ®æi).
Dung dÞch Y cã pH lµ:
A: 1 B: 2 C: 6 D: 7
http://megabook.vn/
72
Bµi gi¶i:
( X )
2 4
H (HCl)
H
H (H SO )
n 0,25.1 0,25(mol)n 0,25 0,25 0,5mol
n 0,25.0,5.2 0,25(mol)
2H+ + 2e H2
0,475mol….. 0,2375(mol) 2H
5,32n 0,2375(mol)
22,4
1
H (Y)
0,025n 0,5 0,475 0,025(mol) [H ] 0,1 10 (mol/lit)
0,250
pH = 1 A ®óng
III. D¹ng bµi to¸n hãa häc c¬ b¶n cña ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc
n¨m 2008.
Bµi to¸n 1: ( TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A- 2008). Cho 11.36 gam hçn hîp gåm Fe,
FeO, Fe2O3 và Fe3O4 ph¶n øng hÕt víi dung dÞch HNO3 lo·ng d thu ®îc 1.344 lÝt khÝ NO
(s¶n phÈm khö duy nhÊt ë đktc) vµ dung dịch X. C« c¹n dung dÞch X sau ph¶n øng ®îc m gam
muèi khan. Gi¸ trÞ m lµ:
A. 34.36 gam. B. 35.50 gam. C. 49.09 gam D. 38.72 gam.
Bµi gi¶i.
C¸ch 1: Quy ®æi hçn hîp vÒ hai chÊt: Fe, Fe2O3
Hoµ tan hçn hîp víi HNO3 lo·ng d 1,344 lÝt NO
Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O (1)
0,06mol 0,6mol 0,06mol
Fe2O3 2Fe(NO3)3 (2)
0,05 0,1mol
NO
1,344n 0,06mol;
22, 4
Tõ (1) mFe = 56 . 0,06 = 3,36 g 2 3Fe Om 11,36 3,36 8g
2 3Fe O
8n 0,05mol
160 mX = 242 (0,06 + 0,1) = 38,72g D ®óng
C¸ch 2: Quy hçn hîp vÒ hai chÊt: FeO, Fe2O3
3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
0,18 0,18mol 0,06
http://megabook.vn/
73
Fe2O3 2Fe(NO3)3
-0,01 -0,02
mFeO = 12,96g; 2 3Fe Om 1,6g
3Fe(NO )3m 242(0,18 0,02) 38,72g D ®óng
C¸ch 3: Quy hçn hîp vÒ mét chÊt FexOy
3FexOy + (12x - 2y)HNO3 3xFe(NO3)3 + (3x - 2y)NO + (6x-y)H2O
3.0,06
3x 2y
3.x.0,06
3x 2y 0,06
x yFe O
11,36 0,06.3n
56x 16y 3x 2y
150x = 160y
x 16
y 15
3 3Fe(NO )
3.16.0,06m .242 38,72g
3.16 2.15
D ®óng
C¸ch 4. ¸p dông ph¬ng ph¸p quy ®æi nguyªn tö
Ta xem 11.36 gam hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 lµ hçn hîp cña x mol Fe vµ y
mol O. Ta cã: mHH =56x+16y =11,36 (1).
MÆt kh¸c qu¸ tr×nh cho vµ nhËn electron nh sau
0 3 0 2 5 2
Fe 3e Fe O 2e O N 3e N,... ,...x 3x y 2y ...0,18 0,06
¸p dông §LBT E ta ®îc:
en 2y 0,18 3x
3x 2y 0,18 (2)
Gi¶i hÖ (1) vµ (2) => x=0,16 mol, y=0,15 mol.
3 3
3 3
Fe(NO ) Fe ,
Fe(NO )
n n x 0,16mol
m 0,16.242 38,72gam
=>D ®óng
C¸ch 5: ¸p dông c«ng thøc gi¶i nhanh.
3 3 3 3
hh eFe
Fe(NO ) Fe , Fe(NO )
7.m 56.n 7.11,36 56.0,06.3m 8,96gam
10 10
8,96n n 0,16mol m 0,16.242 38,72gam
56
=> D ®óng
C¸ch 6. LÊy c¸c ®¸p ¸n ®em chia cho khèi lîng mol cña muèi lµ 242 th× c¸c sè ®Òu lÏ nhng chØ
cã ®¸p ¸n D lµ sè kh«ng lÏ lµ 0,16
http://megabook.vn/
74
Bµi to¸n 2: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh Cao ®¼ng -§¹i häc Khèi A n¨m 2008). HÊp thô hoµn toµn
4,48 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2M, sinh
ra m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m gam lµ:
A: 11,82 gam B: 9,85 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam
Bài giải
+ C¸ch 1: Ph¬ng ph¸p th«ng thêng
2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2mol; n 0,5.0,1 0,05mol; n 0,5.0,2 0,1mol
2
OH
OHCO
nn 0,05 0,1.2 0,25mol; 1 1,25 2
n
t¹o 2 muèi
2 3
2
2 3 2
CO OH HCO (1)
x x x
CO 2OH CO H O (2)
y 2y y
x y 0,2
x 2y 0,25
3
2
3
x 0,15(HCO )
y 0,05(CO )
Ph¬ng tr×nh t¹o kÕt tña lµ:
3
2 2
3 3 BaCOBa CO BaCO m 0,05.197 9,85 gam
0,05 0,05
B lµ ®¸p ¸n ®óng
+C¸ch2: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2 mol,n 0,5.0,1 0,05 mol.,n 0,5.0,2 0,1 mol
Ta cã: CO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2O
0,025 0,05 0,025mol
Nh vËy: 2 2 3 2CO Na CO Ba(OH)n 0,175mol; n 0,025mol; n 0,1mol d
3BaCOn
2COn
0,1
0,025
0,2 0,175 O 0,1
http://megabook.vn/
75
3BaCOn 0,025 0,025 0,05 mol
3BaCOm 0,05.197 9,85 gam B lµ ®¸p ¸n ®óng
Bµi to¸n 3: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H-C§ - KA – 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo
dung dÞch chøa 0,1 mol Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ®îc 7,8 gam
kÕt tña. Gi¸ trÞ lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc lîng kÕt tña trªn lµ:
A: 0,05 lÝt B: 0,25 lÝt C: 0,35 lÝt D: 0,45 lÝt
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
32 4 2 4 3 3H SO Al (SO ) Al(OH)Al
7,8n 0,1mol; n 2n 0,2mol; n 0,1mol
78
Trªn ®å thÞ OH
n 0,7mol ,mÆt kh¸c trung hoµ 0,1mol H2SO4 th× cÇn 0,2 mol OH-
NaOH NaOHOH
0,9n n 0,2 0,7 0,9mol V 0,45
2 lÝt D ®óng
+ C¸ch 2: Ph¬ng ph¸p th«ng thêng.
Tacã: 3OH H Aln 2V(mol); n 0,2mol; n 0,2mol
Thø tù ph¶n øng xÈy ra trung hoµ trao ®æi
H+ + OH- H2O (1)
0,2 0,2 0,2
3OH- + Al3+ Al(OH)3 (2)
0,6 0,2 0,2 - -
3 2 2OH + Al(OH) AlO +2H O (3)
0,1 0,1 0,1
Tõ (1), (2), (3) OH
n 0,2 0,6 0,1 0,9 2V = 0,9 V = 0,45 lÝt
Al(OH)
3
OHn
0,2
0,3
0,6
A
0,8
0,1 O 0,
7
http://megabook.vn/
76
D ®óng
Chó ý: + NÕu OH
0,1n 0,1mol V 0,05
2 lÝt A sai
+ NÕu OH
0,5n 0,5mol V 0,25
2 lÝt B sai
+ NÕu OH
0,7n 0,7mol V 0,35
2 lÝt C sai
Bµi to¸n 4: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – Khèi A - 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO2 (ë
®ktc) vµo 500 ml dung dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH)2 0,2 M, sinh ra m gan kÕt tña.
Gi¸ trÞ cña m gam lµ:
A: 11,82 gam B: 9,85 gam C: 17,73 gam D: 19,70 gam
Bµi gi¶i:
2 2CO NaOH Ba(OH)n 0,2mol; n 0,05mol; n 0,1mol
2CO
OH
OH
n 0,2n 0,05 2.0,1 0,25mol; 0,8
n 0,25
t¹o hai muèi
2 3CO OH HCO
x x x
(1)
2
2 3 2CO 2OH CO H O
y 2y y
(2)
Tõ (1) vµ (2) x y 0,2 x 0,15mol
x 2y 0,25 y 0,05mol
3
2 2
3 3
BaCO
Ba CO BaCO
0,05 0,05 0,05mol m 0,05 197 9,85gam
B ®óng
Chó ý: + NÕu 23BaCOBa
n 0,1 m 0,1 197 19,7(g) D sai
+ NÕu 3 3BaCO BaCOn 0,06mol m 0,06 197 11,82(g) A sai
+ NÕu 3 3BaCO BaCOn 0,09mol m 0,09 197 17,73(g) C sai
Bµi to¸n 5: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Cho 3.2 gam bét Cu t¸c dông víi
100 ml dung dÞch hçn hîp HNO3 0.8 M vµ H2SO4 0.2 M. Sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn
sinh ra V lÝt khÝ NO (®ktc) s¶n phÈm khö duy nhÊt. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A. 0.746 lÝt. B. 0.448 lÝt. C. 1.792 lÝt. D. 0.672 lÝt.
http://megabook.vn/
77
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¶n øng oxi ho¸ khö:
3 2NO 4H 3e NO 2H O
0,12 0,03
Ta cã: 3
2 4
H (HNO )
H2 4H (H SO )
n 0,08moln 0,12mol
n 2.H SO 2.0,2.0,1 0,04
VNO = 0,03 x 22,4 = 0,672lÝt D ®óng
Ph©n tÝch bµi to¸n:
+ Häc sinh A lµm: Cu - 2e Cu2+
0,05 0,1 0,05
5 23NO N 3e N (NO)
x 3x x
2NO
0,1 0,1x V .22,4
3 3 =>sai
+ Häc sinh B lµm: 2+
5 2
Cu - 2e Cu
x 2x x2x 0,24 x 0,12
N 3e N (NO)
0,05 0,1 0,08
(kh«ng tho¶ m·n)
v× nCu = 0,05mol
+ Häc sinh C lµm:
2+
3 2
Cu - 2e Cu
0,05 0,1 0,1 0,1x (sai)
3NO 4H 3e NO 2H O
x 4x 3x x
+ Häc sinh D lµm:
+3
2 4
H (HNO )
NOH
H (H SO )
n 0,08mol1
n 0,1mol V .0,1.22,4 0,56(Sai)n 0,02mol 4
+ Häc sinh E nhËn xÐt: Cã thÓ Cu d hoÆc Cu hÕt nªn lµm nh A ®óng.
http://megabook.vn/
78
Bµi to¸n 6: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H C§- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ
Fe2O3 (trong m«i trêng kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ®îc hçn hîp r¾n
Y, chia Y thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc).
- PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 .
Bµi gi¶i:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Tõ P2 + NaOH d nªn Al d cßn Fe2O3 hÕt:
Nh vËy hçn hîp Y: Fe, Al2O3 vµ Al d
Gäi x, y, z lÇn lît lµ sè mol Al2O3, Fe vµ Al d trong mçi phÇn:
P1:
3
2
2
Al 3e Al
z 3z z
Fe 2e Fe
y 2y y
2H 2e H
0,275 0,1375
¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,275 (1)
P2:
3
2
Al 3e Al
z 3z z
2H 2e H
0,075 0,0375
¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,075 z= 0,025M
Thay vµo (1) y = 0,1mol: Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe (3)
Tõ (3) 2 3Al O Fe
1x n n 0,05mol
2
m = 2.(0,05 . 102 + 56. 0,1 + 27 . 0,025)= 22,75 A ®óng
Bµi to¸n 7: (TrÝch ®Ò tuyÓn sinh §H- C§ Khèi A 2008). Cho hçn hîp 2,7 gam nh«m vµ 5,6 gam
s¾t vµo 550 ml dung dÞch AgNO3 1M. Sau khi ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn th× ®îc m gam chÊt r¾n(
biÕt Fe3+/Fe2+ ®øng tríc Ag+/Ag). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 59,4 gam B. 64,8 gam C. 32,4 gam D. 54,0 gam
Bµi gi¶i:
C¸ch 1. ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn nguyªn tè.
Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, nªn: AgNO3 Ag + NO3-
¸p dông §LBT nguyªn tè b¹c: 0,55 0,55mol
3Ag AgNO AgAgn n n 0,55mol; m 0,55.108 59,4g A ®óng
http://megabook.vn/
79
Chó ý: - NÕu ph¶n øng kh«ng hoµn toµn hoÆc AgNO3 ph¶n øng ®ang cßn d th× kh«ng ¸p dông
®îc §LBT nguyªn tè
- NÕu Al FeAgn 3n 2n 0,5mol
mAg = 0,5 . 108 = 54,0g D sai
C¸ch 2. ph¬ng ph¸p gi¶i th«ng thêng.
nAl = 0,1mol; nFe= 0,1mol; 3AgNOAg
n n 0,55mol
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra:
Al + 3Ag+ Al3+ + 3Ag mAg = 108. 0,3
0,1 0,3 0,1 0,3
Fe + 2Ag+ Fe2+ + 2Ag mAg = 108. 0,2
0,1 0,2 0,1 0,2
Fe2+ + Ag+ Fe3+ + Ag+ mAg = 108. 0,05
0,05 0,05 0,05 0,05
m = 108 . 0,55 = 59,4g A ®óng
Chó ý:
+ Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn nªn ta ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè b¹c:
3AgNOAgn n 0,55mol ,
Agm m 108.0,55 59,4g A ®óng
+ NÕu mAg = 108 . 0,5 = 54gam D sai
Bµi to¸n 8: (§Ò §H- C§ Khèi B 2008). Nung mét hçn hîp r¾n gåm a mol FeCO3 vµ b mol FeS2
trong b×nh kÝn chøa kh«ng khÝ d, sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn, ®a b×nh vÒ nhiÖt ®é
ban ®Çu th× ®îc chÊt r¾n duy nhÊt lµ Fe2O3 vµ hçn hîp khÝ. BiÕt ¸p suÊt tríc vµ sau ph¶n øng ®Òu
b»ng nhau. Mèi liªn hÖ gi÷a vµ b lµ: ( biÕt sau c¸c ph¶n øng lu huúnh cã sè «xi hãa +4, thÓ tÝch
c¸c chÊt r¾n kh«ng ®¸ng kÓ)
A. a=0,05b B. a=b C. a=4b D. a=2b
Bµi gi¶i:
3 2 3a a / 2
2 2 3b b / 2
2FeCO Fe O
2FeS Fe O
¸p dông §LBT nguyªn tè s¾t a b
2 2 a = b B ®óng
Chó ý: + NÕu ¸p dông §LBT e : 2 3
1 4
Fe Fe 1e
(a b) (a b)
S S 5e
b 5b
a +b =5b a = 4b C sai (do cha biÕt sè mol oxi)
http://megabook.vn/
80
Bµi to¸n 9: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – C§ Khèi A 2008) Cho V lÝt hçn hîp khÝ (®ktc) gåm
CO vµ H2 ph¶n øng víi mét lîng d hçn hîp r¾n gåm CuO vµ Fe3O4 ®un nãng. Sau khi c¸c ph¶n
øng xÈy ra hoµn toµn, khèi lîng hçn hîp r¾n gi¶m 0,32 gam. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A. 0,448 lÝt B. 0,224 lÝt C. 0,560 lÝt D. 0,112 lÝt
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng xÉy ra:
CuO + H2 Cu + H2O
Fe3O4 + 4H2 3Fe + 4H2O
CuO + CO Cu + CO2
Fe3O4 + 4CO 2Fe + 4CO2
Ta cã: khèi lîng hçn hîp r¾n gi¶m 0,32 gam chÝnh lµ khèi lîng oxi trong oxÝt mµ H2 vµ
CO ®· lÊy ®Ó t¹o H2O vµ CO2 (ph¬ng tr×nh ph¶n øng trªn).
2 oxi( trongoxit )h
0,32n n 0,02mol
16
khÝ, Vhh = 0,02 22,4 = 0,448lÝt A ®óng
Chó ý: + NÕu 2 2h h
0,32n 0,01mol V 0, 224l
32 Ýt B sai
Bµi to¸n 10: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H – C§ Khèi B 2008) Cho mét lîng bét Zn vµo dung
dÞch X gåm FeCl2 vµ CuCl2, khèi lîng chÊt r¾n sau khi c¸c ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn nhá h¬n
khèi lîng bét Zn ban ®Çu lµ 0,5 gam. C« c¹n phÇn dung dÞch sau ph¶n øng thu ®îc 13,6 gam
muèi khan. Tæng khèi lîng c¸c muèi trong X lµ:
A. 13,1 gam B. 17,0 gam C. 19,5 gam D. 14,1 gam
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng vµ ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng
mZn + mX = mr¾n + mmuèi (1), mr¾n + 0,5 = mZn (2)
Tõ (1) vµ (2) mX = mmuèi - 0,5 mX = 13,6 - 0,5 = 13,1 g A ®óng
Bµi to¸n 11: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh §H-C§ Khèi B 2008): Cho 1,9 gam hçn hîp muèi
cacbonat vµ hi®rocacbonat cña kim lo¹i kiÒm M t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl (d), sinh ra
0,448 lÝt khÝ ë (®ktc). Kim lo¹i M lµ:
A: Li B: Na C: K D: Rb
Bµi gi¶i:
M2CO3 + 2HCl 2MCl + CO2 + H2O (1)
MHCO3 + HCl MCl + CO2 + H2O (2)
Tõ (1) vµ (2) 22CO hhh
0,448 1,9n n 0,02mol,M 95 M 61 95 2M 60
22,4 0,02
http://megabook.vn/
81
17,5 < M < 34 M lµ Na (23) ®¸p ¸n B ®óng
Bµi to¸n 12: (TrÝch ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc §H –C§ Khèi A 2008).
Trén lÉn V ml dung dÞch NaOH 0,01 M cã V ml dung dÞch HCl 0,03 M ®îc 2 Vml dung
dÞch Y . Dung dÞch Y cã pH lµ:
A: pH = 1 B: pH = 2 C: pH = 3 D: pH = 4
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
NaOH + HCl NaCl + H2O
2
3 3
OH H H O
0,01 0,03VV(mol)... (mol)
10 10
2
3 3 3H
0,02V 0,02V 2.Vn (mol) [H ] : 0,01 10 (mol / lit)
10 10 10
(d)
pH = 2 B ®óng
Chó ý: §Ó ®¬n gi¶n ho¸ bµi to¸n ta chän V = 1 lÝt
2
H
0,02n 0,03 0,01 0,02(mol) [H ] 0,01 10 (mol / lit)
2
(d)
pH = 2 B ®óng
1
H (Y)
0,025n 0,5 0,475 0,025(mol) [H ] 0,1 10 (mol / lit)
0,250
pH = 1 A ®óng
Xin chân thành cảm ơn: Ths. Nguyễn Văn Phú!
http://megabook.vn/